Chương 4. Lan truyền tin đồn!

Osho - Dhammapada: Con đường của Phật (Tập 2)

Chương 4. Lan truyền tin đồn!

Powered by RedCircle

Câu hỏi thứ nhất:

Thưa Thầy kính yêu,

Mọi thứ có vẻ rất ngược đời: phải toàn bộ, vậy mà phải vẫn còn là nhân chứng, người quan sát; phải bị chìm ngập trong tình yêu, vậy mà vẫn một mình. Điều đó có vẻ rất bí ẩn, và tôi cảm thấy hoàn toàn bị lạc lối và lẫn lộn. Tôi có đang bị lừa không?

Prem Urja, cuộc sống đẹp bởi vì nó ngược đời. Nó mặn bởi vì nó ngược đời - nó không chỉ ngọt, nó có mặn trong nó nữa. Nếu nó chỉ ngọt không thôi, nó sẽ thành quá nhiều đường, đường hoá học.

Cuộc sống có điều bí ẩn vô cùng trong nó bởi vì nó dựa trên nghịch lí. Bạn cảm thấy bị lẫn lộn bởi vì bạn có một ý tưởng cố định nào đó về cuộc sống phải thế nào - bạn không cho phép cuộc sống được là như nó vậy. Bạn muốn áp đặt khái niệm nào đó lên nó, logic nào đó lên nó. Lẫn lộn là sáng tạo riêng của bạn.

Cố áp đặt hình mẫu logic nào đó lên cuộc sống và bạn sẽ trở nên rất lẫn lộn, bởi vì cuộc sống không có nghĩa vụ phải hoàn thành logic của bạn. Cuộc sống là như nó vẫn vậy. Bạn phải lắng nghe nó. Nó có mọi mầu sắc, toàn bộ phổ mầu - nó là cầu vồng. Nhưng bạn có ý tưởng nào đó rằng nó phải mầu lam, hay nó phải mầu lục, hay nó phải mầu đỏ - nhưng nó vẫn cứ có tất cả bẩy mầu. Thế thì bạn định làm gì với sáu mầu kia, cái không phải là một phần của quan niệm của bạn? Hoặc là bạn phải bỏ chúng đi, ngăn chặn chúng, để cho bạn không trở nên nhận biết về chúng; kìm nén chúng, đơn giản phủ nhận chúng... Nhưng bất kì điều gì bạn làm, cuộc sống sẽ không vứt bỏ sắc mầu của nó đi đâu; chúng sẽ vẫn cứ có đó - bị phủ nhận, bị bác bỏ, bị kìm nén, chúng sẽ có đó, chờ đợi đến đúng khoảnh khắc bùng nổ trong tâm thức của bạn.

Và bất kì khi nào chúng bùng nổ bạn sẽ bị lẫn lộn. Lẫn lộn là trách nhiệm của bạn. Cuộc sống không lẫn lộn chút nào. Cuộc sống là bí ẩn nhưng không bao giờ lẫn lộn. Bởi vì bạn không muốn nó có tính bí ẩn, bạn muốn nó có tính toán học, bạn muốn nó rất rõ ràng để cho bạn có thể tính toán và đo đạc - do đó mới khó khăn. Điều đó không do cuộc sống tạo ra. Vứt bỏ các quan niệm của bạn đi và rồi nhìn... Thế thì bạn sẽ thấy cơn bão tới đem theo im lặng cùng nó - điều phi logic! Im lặng được cảm thấy sau cơn bão là sâu sắc nhất, sâu lắng nhất. Nếu không có bão, im lặng vẫn còn hời hợt, im lặng vẫn còn đờ đẫn, nó không có chiều sâu. Sau cơn bão... cơn bão càng lớn, im lặng càng sâu hơn. Bây giờ, điều đó là ngược đời.

Nó có tính ngược đời chỉ bởi vì bạn muốn áp đặt logic nào đó. Cơn bão, và tạo ra im lặng sao? Điều đó không khớp với ý tưởng của bạn - điều đó đúng - thế thì bạn trở nên bị lẫn lộn. Nhưng sao nó phải khớp với ý tưởng của bạn? Cuộc sống phải được cảm nhận - không bị quan niệm. Nhìn cái đang là cảnh ngộ đi, đừng có câu trả lời làm sẵn. Đừng đi qua cuộc sống với định kiến, với tâm trí định kiến, đừng có bất kì quan niệm nào trước. Đi hồn nhiên, trần trụi, đi mà dốt nát. Vận hành từ trạng thái không biết. Và thế thì… thế thì cuộc sống không lẫn lộn. Nó là vui vẻ vô cùng, nó là cực lạc. Thế thì cái xuất hiện ngày hôm nay như lẫn lộn, bạn sẽ cảm thấy cám ơn nó, biết ơn nó, rằng nó là vậy, rằng nó không logic.

Cuộc sống chắc sẽ hoàn toàn chán ngán nếu như Thượng đế tuân theo Aristotle. Chính sự nhẹ nhõm lớn là ngài không phải là người theo Aristotle; chính sự nhẹ nhõm lớn là Thượng đế chẳng biết gì về Aristotle cả, rằng ngài đã không đọc sách của ông ấy, rằng ngài đã không tin vào logic, rằng ngài tin vào biện chứng. Do đó mới có những ngược đời này.

Người ta có thể trong tình yêu sâu sắc vậy mà một mình. Thực ra, người ta chỉ có thể một mình khi người ta đang trong tình yêu sâu sắc. Chiều sâu của tình yêu tạo ra đại dương xung quanh bạn, một đại dương sâu, và bạn trở thành hòn đảo, hoàn toàn một mình. Vâng, đại dương cứ tung những con sóng của nó lên bãi cát của bạn, nhưng đại dương càng đổ sầm sóng vào bãi cát của bạn, bạn càng được tích hợp, bạn càng được bắt rễ, bạn càng được định tâm hơn.

Tình yêu có giá trị chỉ bởi vì nó cho bạn tính một mình. Nó cho bạn đủ không gian để là con người riêng của mình.

Nhưng bạn có một ý tưởng về tình yêu; ý tưởng đó tạo ra rắc rối - không phải là bản thân tình yêu tạo rắc rối mà là ý tưởng. Ý tưởng đó là ở chỗ, trong tình yêu, những người yêu biến mất vào lẫn nhau, tan biến vào lẫn nhau. Vâng, có những khoảnh khắc của tan biến - nhưng đây là cái đẹp của cuộc sống và tất cả điều đó là có tính tồn tại: rằng khi những người yêu tan biến vào lẫn nhau, cùng khoảnh khắc đó họ trở nên rất ý thức, rất tỉnh táo. Tự tan biến đó không phải là một loại ngất ngây, sự tan biến đó không phải là vô ý thức. Nó đem tới ý thức lớn lao, nó làm thoát ra nhận biết lớn lao. Một mặt họ tan biến đi - mặt khác lần đầu tiên họ thấy cái đẹp toàn bộ trong việc một mình. Người kia xác định ra họ, tính một mình của họ; họ xác định ra người kia. Và họ biết ơn lẫn nhau. Chính bởi vì người kia mà họ đã có thể thấy được cái ta riêng của họ; người kia đã trở thành tấm gương trong đó họ được phản xạ. Những người yêu đều là tấm gương cho nhau. Tình yêu làm cho bạn nhận biết về khuôn mặt nguyên thuỷ của bạn.

Do đó, điều rất có vẻ mâu thuẫn, ngược đời là nói theo cách như: "Tình yêu đem tới một mình." Tất cả các bạn đều nghĩ tình yêu đem tới sự cùng nhau. Tôi không nói rằng nó không đem tới sự cùng nhau, nhưng chừng nào bạn chưa một mình bạn không thể cùng nhau được. Ai sẽ cùng nhau? Hai người là cần để cùng nhau, hai người độc lập là cần để ở cùng nhau. Tính cùng nhau sẽ là sự giầu có, giầu có vô cùng, nếu cả hai người đều hoàn toàn độc lập. Nếu họ phụ thuộc vào nhau, đấy không phải là cùng nhau - đấy là nô lệ, đấy là tù túng.

Nếu họ phụ thuộc vào lẫn nhau, níu bám, sở hữu, nếu họ không cho phép lẫn nhau một mình, nếu họ không cho phép lẫn nhau, có đủ không gian để trưởng thành, họ là kẻ thù, không phải là người yêu; họ phá huỷ lẫn nhau, họ không giúp lẫn nhau để tìm ra linh hồn của họ, bản thể của họ. Đây là loại tình yêu gì vậy? Nó có thể chỉ là việc sợ một mình; do đó họ níu bám lấy nhau. Nhưng tình yêu thực không biết sợ. Tình yêu thực có năng lực của việc một mình, hoàn toàn một mình, và từ tính một mình đó mà phát triển sự cùng nhau.

Kahlil Gibran nói: Hai người yêu giống như hai cột trụ của ngôi đền - chúng đỡ cho cùng chiếc mái, nhưng chúng đứng tách rời; cùng nhau khi có liên quan tới việc đỡ cho cùng mái, nhưng hoàn toàn tách biệt khi có liên quan tới bản thể riêng của chúng. Là cột trụ của ngôi đền đi, đỡ cho cùng ngôi đền tình yêu, cùng chiếc mái tình yêu, vậy mà bắt rễ trong bản thể riêng của bạn, không bị sao lãng khỏi đó. Và thế thì bạn sẽ biết cả hai cái đẹp, cái thuần khiết, cái sạch sẽ, cái mạnh khoẻ, cái toàn thể của tính một mình, và bạn cũng sẽ biết vui vẻ, điệu vũ, âm nhạc của việc cùng nhau.

Có cái đẹp khi ai đó đang chơi nhạc cụ độc tấu - nghệ sĩ độc tấu sáo - có cái đẹp vô cùng trong đó. Và cũng có cái đẹp trong dàn nhạc giao hưởng. Và tình yêu biết cả hai: nó biết cách là nghệ sĩ độc tấu sáo và nó cũng biết cách trong nhịp điệu, hoà hợp với người khác.

Không có mâu thuẫn trong thực tại - mâu thuẫn xuất hiện chỉ bởi vì bạn có ý tưởng nào đó. Vứt bỏ ý tưởng đó đi và thế thì lẫn lộn ở đâu? Lẫn lộn chỉ tới từ kết luận. Nếu bạn đã có kết luận và thế rồi cuộc sống xuất hiện như cái gì đó khác, bạn bị lẫn lộn. Thay vì cố gắng ấn định cuộc sống, vứt các kết luận của bạn đi.

Đừng bao giờ vận hành từ các kết luận! - đó là điều tôi cứ nhắc mọi ngày cho bạn: đừng vận hành từ trạng thái của tri thức. Tri thức có nghĩa là kết luận, và mọi kết luận đều được vay mượn. Cuộc sống bao la tới mức nó không thể nào bị cô đọng trong một kết luận. Mọi kết luận đều có tính bộ phận. Và bất kì khi nào bộ phận đòi là toàn thể, nó tạo ra một loại chủ nghĩa cuồng tín, chính thống; nó tạo ra tâm trí đờ đẫn và ngu xuẩn.

Urja, bạn nói, "Phải toàn bộ vậy mà phải vẫn còn là nhân chứng, người quan sát... dường như rất ngược đời."

Nó chỉ dường như thôi, ngược đời chỉ là bề ngoài; bằng không, là toàn bộ tức là người quan sát. Bất kì khi nào bạn là toàn bộ trong cái gì đó, một nhận biết lớn lao được thoát ra trong bạn - bạn trở thành nhân chứng. Đột nhiên! Không phải bạn thực hành việc chứng kiến. Nếu bạn toàn bộ trong nó... một ngày nào đó, nhảy múa toàn bộ và thấy điều tôi đang nói.

Đây không phải là những kết luận logic mà tôi đang trao cho bạn: đây là những chỉ báo, hướng dẫn có tính chất tồn tại. Nhảy múa toàn bộ đi! - và thế rồi bạn sẽ ngạc nhiên. Cái gì đó mới sẽ được cảm thấy. Khi điệu vũ trở thành toàn bộ, và vũ công gần như hoàn toàn tan biến trong việc nhảy múa, sẽ có một loại nhận biết mới phát sinh trong bạn. Bạn sẽ bị mất toàn bộ trong điệu vũ: vũ công biến mất, chỉ điệu vũ còn lại. Và vậy mà bạn không vô ý thức, không chút nào - chính là cái đối lập. Bạn rất ý thức, còn ý thức hơn bạn đã từng trước đây.

Nhưng nếu bạn bắt đầu nghĩ về nó, thế thì ngược đời sẽ tới. Thế thì bạn sẽ không có khả năng xoay xở được, và bạn sẽ trở nên rất lẫn lộn.

Kinh nghiệm nó đi. Bất kì điều gì được nói ở đây cũng là để giúp cho bạn kinh nghiệm. Tôi không trao cho bạn bất kì tri thức nào, bất kì thông tin nào - chỉ vài điều hướng dẫn để nếm trải những phẩm chất đa chiều của cuộc sống.

Bạn nói, "Dường như là ngược đời... khi phải bị chìm ngập trong tình yêu và vậy mà một mình." Không phải vậy đâu - điều đó chỉ dường như thôi. Nhưng bạn dường như quá bị gắn bó với kết luận của bạn; do đó ý tưởng này phát sinh: "Tôi có bị lừa không?"

Theo một cách nào đó, có đấy, bạn đang bị lừa từ mọi định kiến của bạn, từ tất cả những kết luận của bạn, từ tất cả những tri thức của bạn. Tôi đang cố gắng đưa bạn vào thế giới của hồn nhiên lần nữa. Tôi đang cố gắng cho bạn việc sinh mới, để cho bạn lại có thể trở thành đứa trẻ lần nữa - tràn đầy kính nể và ngạc nhiên.

Đứa trẻ không bao giờ thấy bất kì ngược đời nào ở bất kì đâu - và đó là cái đẹp của đứa trẻ. Đứa trẻ có thể trong tình yêu vô bờ bến với bạn và có thể nói, "Cháu không thể sống được nếu thiếu bác cho dù một khoảnh khắc," và khoảnh khắc tiếp nó giận dữ và nói, "Cháu sẽ không bao giờ nhìn mặt bác lần nữa." Nó toàn bộ trong cả hai phát biểu của nó, và sau vài khoảnh khắc nó lại ngồi vào lòng bạn với vui vẻ lớn lao - và điều đó nữa cũng là toàn bộ.

Đứa trẻ là toàn bộ vào mọi khoảnh khắc, và đứa trẻ chưa bao giờ thấy bất kì mâu thuẫn nào. Khi nó giận, nó thực sự giận; và khi nó yêu, nó thực sự yêu. Nó di chuyển từ khoảnh khắc này sang khoảnh khắc khác mà không tạo ra bất kì lẫn lộn nào cho bản thân mình. Nó chưa bao giờ lẫn lộn. Nó chưa bao giờ đem ngược đời này vào, bởi vì nó chưa đi tới kết luận nào. Nó không biết cách người ta phải thế nào. Nó đơn giản cho phép bản thân nó là bất kì cái gì trong hoàn cảnh đó - nó chảy cùng cuộc sống.

Urja, bạn đã trở nên tù đọng ở đâu đó. Bạn có quá nhiều tri thức, và điều đó vận hành như rào chắn. Nó sẽ không cho phép bạn tuôn chảy với tôi, và nó sẽ không cho phép bạn tuôn chảy với mọi người của tôi. Nó sẽ không cho phép bạn tuôn chảy với cuộc sống, nó sẽ không cho phép bạn tuôn chảy với Thượng đế.

Thượng đế là cả ngày và đêm, mùa hè và mùa đông, sinh và tử... và bạn phải có khả năng hấp thu tất cả những cái gọi là ngược đời này. Nếu bạn có thể hấp thu tất cả những cái gọi là ngược đời này, không trở nên bị lẫn lộn, chứng ngộ không phải là xa xôi gì.

Chứng ngộ là trạng thái khi mọi ngược đời đã biến mất. Người ta đơn giản lưu ý tới cuộc sống như nó vậy. Người ta không có kết luận để so sánh, không ý tưởng để phán xét. Thế thì làm sao bạn có thể bị lẫn lộn được? Bạn không thể làm tôi lẫn lộn được - điều đó là không thể - bởi vì tôi không có kết luận. Không kết luận, không tri thức, chỉ nếm trải cuộc sống như nó đang đấy. Nó là bí ẩn, không phải ngược đời.

Câu hỏi thứ hai:

Thưa Thầy kính yêu,

Tôi không tin vào lời nói về bí ẩn này. Chẳng có gì giống điều đó tồn tại cả! Phỏng đoán của tôi là ở chỗ thầy đang quảng cáo cho công xã mới của thầy bởi vì văn phòng báo chí quá lười, và không tinh ranh như thầy có thể vậy.

Sarjano, vấn đề không phải là tin hay không tin - nó là vậy. Câu hỏi về tin nảy sinh chỉ bởi vì bạn không nhận biết về nó. Tin là có ý nghĩa, và không tin nữa cũng có ý nghĩa - khi bạn không nhận biết về thực tại. Thế thì hoặc bạn tin hoặc bạn không tin.

Tôi không nói tin vào bí ẩn mà tôi đang nói tới. Tôi cũng không nói không tin - tôi đang nói: Đi cùng tôi đi! Nó là vậy! Để tôi đánh thức bạn... nó là vậy.

Bạn nói, "Tôi không tin vào lời nói về bí ẩn này." Điều đó là rất tốt. Xin mời bạn, đừng tin vào lời, bởi vì nếu bạn bắt đầu tin thì bạn sẽ không có khả năng kinh nghiệm. Tôi không quan tâm tới người tin, tôi quan tâm tới người truy vấn. Nhưng xin đừng bắt đầu đoán nữa, bởi vì đoán là đoán mà thôi. Đoán sẽ không có ích gì. Nó sẽ trở thành việc tin - nếu bạn cứ đoán mãi trong một thời gian dài, và nếu bạn cứ lặp đi lặp cùng việc đoán mãi, nó sẽ trở thành việc tin. Bạn tạo ra việc tin riêng của mình, và điều đó sẽ trở thành rào chắn.

Và tin là rào chắn tinh vi thế, và không tin cũng vậy. Nhớ lấy, bất kì khi nào tôi nói tin, tôi bao giờ cũng bao hàm cả không tin trong nó - bởi vì đó là mặt kia của đồng tiền. Tin và không tin, cả hai đều là rào chắn. Một khi bạn đã tạo ra hệ thống niềm tin quanh bản thân bạn - hoặc là vay mượn từ người khác hay tự bạn đoán ra; hoặc vay mượn từ Kinh Thánh, Mein Kampf, Tư bản luận, Bhagavadgita, hay tự bạn đoán ra, nhân tạo, không thành vấn đề - niềm tin trở thành rào chắn, rào chắn vô hình. Và một khi nó ổn định, nó sẽ không cho phép bạn thấy cái gì khác đi ngược nó.

Mới hôm nọ tôi vừa đọc về một thực nghiệm.

Sarjano, thiền về nó đi.

Một nhà tự nhiên học nào đó đã làm thực nghiệm sau: một lọ kính được chia thành hai nửa bằng vách kính ngăn trong suốt hoàn toàn. Một bên của vách ông ấy đặt một con cá chó; phía bên kia là một số cá nhỏ có hình dạng con mồi của cá chó.

Con cá chó chẳng để ý gì tới vách ngăn, lao bản thân mình vào con mồi, tất nhiên, kết quả chỉ là cái mũi bị méo mó. Cùng điều đó xảy ra nhiều lần, và bao giờ cũng cùng kết quả. Sau cùng, khi thấy mọi nỗ lực của mình đều kết thúc đau đớn thế, con cá chó bỏ việc đi săn; cho nên trong vài ngày, khi vách ngăn bị bỏ đi, nó vẫn tiếp tục bơi trong cái vùng nhỏ mà không dám tấn công chúng... Cùng điều đó không xảy ra cho chúng ta sao?

Bây giờ vách ngăn không còn đó nữa - nó đã bị bỏ đi rồi - nhưng hệ thống niềm tin đã nảy sinh trong tâm trí con cá chó. Bây giờ nó tin rằng có vách ngăn trong suốt. Bây giờ việc tin là đủ; nó không bao giờ vượt ra ngoài bức vách mà không còn nữa. Bây giờ nó có thể đi! Bây giờ không có gì ngăn cản nó ngoài niềm tin của nó... nó đã tạo ra niềm tin. Và tất nhiên, từ kinh nghiệm của nó, Sarjano - thậm chí không đoán - đó là kinh nghiệm của nó, kinh nghiệm được lặp lại. Nó cứ cố gắng lặp đi lặp mãi, và mỗi lần cái mũi bị biến dạng và đau đớn - tất nhiên niềm tin đã nảy sinh.

Bạn phải tha thứ cho nó - con cá chó đáng thương đã đi tới kết luận rằng điều đó là vô tích sự: "Có rào chắn, trong suốt, cho nên mình không thể đi qua được..." và nó không bao giờ thử lần nữa. Nó sẽ không bao giờ thử lần nữa trong cả đời. Bây giờ nó có thể đi và ăn các con cá kia, chúng sẵn đấy, nhưng nó sẽ cứ chỉ đi tới ranh giới nào đó, và từ ranh giới đó, nó sẽ quay lại.

Đây là tình huống của con người nữa. Người Hindu có rào chắn quanh mình, người Mô ha mét giáo có rào chắn khác, người Jaina có rào chắn khác - mọi người đều sống ẩn sau những rào chắn trong suốt, và bởi vì những rào chắn đó mà họ không thể thấy được bên ngoài.

Cuộc sống là bí ẩn, Sarjano. Và công xã của tôi sẽ chỉ là một thực nghiệm trong việc sống toàn bộ, một thực nghiệm trong việc đi vào cuộc sống bên ngoài mọi rào chắn - rào chắn về niềm tin, rào chắn về ý thức hệ, rào chắn về Cơ đốc giáo, và chủ nghĩa cộng sản... việc vượt ra ngoài lời.

Con người không phải là điều người đó dường như vậy: người đó ở xa hơn thế nhiều. Không hoa nào chỉ là điều chúng dường như vậy - điều đó phụ thuộc vào bạn. Khi nhà khoa học đi tới đoá hoa, ông ta chỉ thấy một phần của nó, phần khoa học của nó; ông ta có rào chắn, rào chắn trong suốt. Ông ta chưa bao giờ vượt ra ngoài điều đó. Ông ta sẽ thấy phần khoa học, phần vật chất của đoá hoa. Hoa hồng không còn đẹp nữa, bởi vì cái đẹp không phải là khái niệm của ông ta. Ông ta sẽ cân đong đo đếm, ông ta sẽ nhìn vào các thành tố của hoa, bao nhiêu mầu sắc, bao nhiêu nước, bao nhiêu đất vân vân… nhưng ông ta sẽ không bao giờ nghĩ về cái đẹp.

Khi nhà thơ đi tới hoa, ông ấy chẳng bao giờ bận tâm về cân nặng, số đo, đất, nước, và các phần tử khác thiết lập nên hoa hồng. Với ông ấy, hoa hồng được tạo thành từ cái đẹp thuần tuý; nó là cái gì đó từ cõi bên kia đã giáng xuống thế gian. Ông ấy có một loại cách nhìn khác, lớn lao hơn nhiều so với cách nhìn của nhà khoa học, ý nghĩa hơn nhiều so với cách nhìn của nhà khoa học.

Nhưng khi nhà huyền môn đi tới cùng đoá hoa đó, ông ấy nhảy múa - ông ấy nhảy múa trong vui vô biên, bởi vì bông hồng không là gì ngoài Thượng đế. Bông hồng chứa toàn thể vũ trụ đối với ông ấy - mọi vì sao và mọi mặt trời và mọi mặt trăng, tất cả những thế giới có thể và thế giới không thể đều được chứa trong bông hồng nhỏ này. Nó tương đương với Thượng đế - không ít hơn không nhiều hơn - đích xác tương đương với Thượng đế. Ông ấy có thể cầu nguyện, ông ấy có thể cúi lạy.

Nhà khoa học sẽ cười, nhà thơ sẽ cảm thấy chút phân vân... Nhà khoa học sẽ cười vào cái ngu xuẩn của nhà huyền môn: "Ông ấy làm cái trò gì vậy? - cầu nguyện cho bông hồng, cầu nguyện cho cây hay cầu nguyện cho sông hay cầu nguyện cho núi? Toàn điều vô nghĩa, mê tín!" Ông ta bác bỏ điều đó. Ông ta đơn giản phủ nhận thế giới của nhà huyền môn.

Nhà thơ sẽ cảm thấy chút phân vân. Tận hưởng cái đẹp của bông hồng thì ông ấy có thể hiểu được, nhưng cầu nguyện với bông hồng, cúi lạy bông hồng, kêu lên "Alleluia!" với bông hồng sao? Điều đó ông ấy không thể hiểu được. Điều đó vượt ra ngoài cảnh quan của ông ấy. Ông ấy sẽ cảm thấy phân vân. Ông ấy sẽ nghĩ nhà huyền môn này hơi điên rồi.

Nhà khoa học sẽ coi ông ấy mê tín, dốt nát. Nhà thơ sẽ coi ông ấy hơi khùng, hơi điên - bởi vì ông ấy vượt ra ngoài rào chắn của ông này, nhà huyền môn vượt ra ngoài rào chắn của nhà thơ. Nhà huyền môn vượt ra ngoài mọi rào chắn - đó là lí do tại sao ông ấy được gọi là nhà huyền môn, bởi vì ông ấy sống trong điều bí ẩn.

Sarjano, điều tôi đang nói về công xã mới là tuyệt đối đúng. Và tôi không nói nhiều về nó đâu, bởi vì thật nguy hiểm mà nói nhiều về nó. Tôi không muốn hấp dẫn những loại người sai tới nó. Cho nên chỉ có vài hướng dẫn cho những người sẽ có khả năng hiểu những hướng dẫn này. Tôi đang nói theo một mã đặc biệt chỉ có thể hiểu được bởi những người đang tìm kiếm điều bí ẩn và huyền bí. Những người khác sẽ bị cản - không phải bởi tôi, mà bởi chính định kiến của riêng họ, bởi rào chắn trong suốt của riêng họ.

Bạn có thể thấy điều đó đang xảy ra ở đây! Mọi người đang tới từ khắp trên thế giới - ai đang ngăn cản những người Puneites? Họ được đón chào, nhưng họ sẽ không tới theo cách riêng của họ - rào chắn trong suốt của họ là đủ. Và cũng tốt là họ không tới, bởi vì họ sẽ chỉ gây phiền phức ở đây. Chỉ vài người trong số họ mới tới, những người có khả năng hiểu cõi bên kia, điều không thể hiểu được, những người có khả năng hiểu thấu điều gì đó của cái không thể hiểu nổi.

Nhưng dù bạn tin vào điều đó hay không, cứ nghe giai thoại này:

Hai kẻ đồng dục đang nói chuyện. Người đồng dục thứ nhất: "Anh có nghe nói về phát minh khoa học mới nhất không? Giao hợp bình thường gây ung thư đấy."

Người đồng dục thứ hai: "Thế sao?"

Người đồng dục thứ nhất: "Không, tất nhiên không! Nhưng cứ lan truyền tin đồn này đi."

Sarjano, dù bạn có tin hay không, xin cứ lan truyền tin đồn này đi. Tin đồn này phải đạt tới những góc xa xôi nhất của trái đất. Cứ để nó là tin đồn đi! Đừng lo nghĩ. Làm cho nó thành chân lí hay không là tuỳ ở tôi. Nếu tôi tìm thấy đúng người - và tôi đang tìm họ đây - điều đó sẽ thành hiện thực hoá.

Bí ẩn này mà tôi đang nói tới đây sẽ thành hiện thực hoá. Nhưng nó sẽ được hiện thực hoá chỉ cho những người sẵn sàng liều mọi định kiến của họ, những người sẵn sàng hi sinh mọi kết luận của họ. Sarjano là một trong những người đó. Tôi tin cậy vào anh ấy. Anh ấy đã không hỏi câu hỏi này cho mình, anh ấy đã hỏi nó cho người khác - bởi vì tôi biết anh ấy điên hoàn toàn. Anh ấy không chỉ là nhà thơ, mà ở ngay bên bờ của việc trở thành nhà huyền môn. Anh ấy đã hỏi câu hỏi này cho người khác, đó không phải là câu hỏi từ trái tim riêng của anh ấy. Trái tim anh ấy đồng ý toàn bộ với tôi.

Bạn không thể che giấu trái tim của bạn với tôi được. Khoảnh khắc bạn tới gần tôi, điều duy nhất mà tôi quan tâm là trái tim của bạn. Tôi nói với cái đầu bạn và tôi đi vào trong trái tim bạn. Ngay từ lần đương đầu đầu tiên với tôi, tôi biết cái gì là có thể với bạn và cái gì là không thể với bạn.

Tôi đã yêu Sarjano từ ngay chính khoảnh khắc đầu tiên. Trong đầu mình, anh ấy có thể có nhiều lí thuyết và nhiều tri thức và thông tin - đó không phải là mối bận tâm của tôi chút nào. Mối bận tâm của tôi là ở chỗ anh ấy có trái tim đẹp - trái tim có thể được biến đổi thành trái tim của nhà huyền môn.

Câu hỏi thứ ba:

Thưa Thầy kính yêu,

Hiểu biết của tôi về bản thân tôi là ở chỗ mọi việc làm của tôi đều nảy sinh từ ham muốn trao đổi. Ngay cả ý nghĩ tinh tế nhất cũng là đối thoại, một mưu tính để có kinh nghiệm của người khác và thẩm tra sự tồn tại của tôi. Với việc nhận thức ra rằng tôi là người duy nhất có thể kinh qua những kinh nghiệm của mình và cho chúng sự hợp thức, mọi việc làm không cần thiết này phải biến mất. Nó đơn giản và hiển nhiên thế. Sao việc nhận thức ra này không đạt tới cốt lõi bên trong nhất của tôi?

Prem Steven, đấy chưa phải là nhận ra đâu - nó vẫn là thông tin đấy, nó vẫn là phỏng đoán đấy, nó vẫn là suy nghĩ đấy; theo đường đúng, chắc chắn, theo hướng đúng, đúng, nhưng nó chưa phải là nhận thức ra. 'Nhận thức ra' là từ lớn lao. Người ta phải dùng từ đó rất thận trọng. Bạn có thể nghĩ tới những ý tưởng lớn lao, nhưng chúng không trở thành nhận thức của bạn bằng việc suy nghĩ. Bạn có thể nghĩ về Thượng đế và bạn có thể đi tới kết luận rằng Thượng đế hiện hữu, và bạn có thể cảm thấy rằng bây giờ không có hoài nghi gì trong tâm trí mình về sự tồn tại của Thượng đế - dầu vậy nó vẫn không phải là nhận thức.

Nhận thức ngụ ý nhận ra chính xác - nó phải trở thành thực tại của bạn, không phải chỉ là ý tưởng! Cho dù một ý tưởng tốt có đó, nó vẫn cứ là ý tưởng. Ý tưởng không thể biến đổi được bạn, và ý tưởng không thể đạt tới chính cốt lõi của bản thể bạn. Nó vẫn còn ở chu vi.

Mọi ý tưởng đều là ở chu vi - cũng như mọi con sóng vẫn còn trên bề mặt. Sóng không thể đi sâu vào trong đại dương được; không có cách nào để nó đi vào. Tại cốt lõi sâu nhất không có sóng. Trên bề mặt bão có thể điên cuồng, nhưng tại cốt lõi sâu nhất, đại dương bình lặng và yên tĩnh - và bao giờ cũng vậy. Chỉ bề mặt có thể bị rối loạn.

Mọi suy nghĩ đều là rối loạn trên chu vi của bản thể bạn. Những ý tưởng xấu, ý tưởng tốt, tất cả đều là ngoại vi. Mọi người có niềm tin này rằng các ý tưởng xấu là ngoại vi và ý tưởng tốt là trung tâm - điều đó không phải vậy. Tốt hay xấu không tạo ra khác biệt gì. Ý tưởng là ý tưởng, và ý tưởng vẫn còn là ngoại vi. Chỉ việc chứng kiến mới có thể ở trung tâm.

Cho nên điều thứ nhất là nhận thức rằng bạn vẫn chưa nhận thức ra. Một khi điều gì đó được nhận thức ra, nó nhất định làm biến đổi bạn - ngay lập tức nó biến đổi bạn. Thế thì câu hỏi không thể phát sinh được: "Nó đơn giản và hiển nhiên thế. Sao việc nhận thức này không đạt tới cốt lõi bên trong nhất của tôi?" Cái "sao?" này không thể có đó được. Nếu bạn nhận thức ra điều gì đó, tính cách của bạn lập tức thay đổi. Tính cách của bạn là cái bóng của tâm thức bạn. Một khi tâm thức mới, toàn thể tính cách trở thành mới.

Nếu bạn hỏi tại sao, nếu bạn hỏi làm sao thay đổi, thế thì việc nhận thức ra chỉ là ý tưởng - và đừng tin vào ý tưởng. Chúng lừa dối bạn, chúng là những kẻ lừa dối lớn lao, chúng là đồng tiền giả. Bạn có thể cứ tích luỹ chúng mà tin rằng bạn đang trở nên giầu có, nhưng một hôm bạn sẽ bị tan nát. Hối hận sẽ là lớn và khổ sẽ lớn, bởi vì mọi lúc bạn tích luỹ những đồng tiền giả đều đơn giản phí hoài. Và nó không thể được giành lại - nó đã trôi qua vĩnh viễn rồi.

Điều thứ hai... bạn nói, Steven, "Hiểu biết của tôi về bản thân tôi là ở chỗ mọi việc làm của tôi đều nảy sinh từ ham muốn trao đổi. Ngay cả ý nghĩ tinh tế nhất cũng là đối thoại, một mưu tính để có kinh nghiệm của người khác và thẩm tra sự tồn tại của tôi."

Tại sao? Tại sao bạn phải muốn người khác thẩm tra sự tồn tại của bạn, để cho sự tồn tại của bạn có tính hợp thức? Bởi vì bạn nghi ngờ về nó, bạn ngờ vực về sự tồn tại của bạn. Bạn thực sự không biết rằng bạn hiện hữu; bạn biết bạn chỉ khi người khác nói bạn hiện hữu. Bạn phụ thuộc vào ý kiến của người khác.

Nếu họ nói rằng bạn đẹp, bạn nghĩ bạn đẹp. Nếu họ nói bạn thông minh, bạn nghĩ bạn thông minh. Do đó, bạn muốn gây ấn tượng cho mọi người - bằng thông minh của bạn, bằng cái đẹp của bạn, bằng đủ mọi loại điều bạn muốn gây ấn tượng cho mọi người, bởi vì nếu bạn có thể thấy cái gì đó trong mắt họ, cái đó trở thành hợp thức cho bạn.

Đó là lí do tại sao bạn phát rồ lên khi ai đó xúc phạm bạn, làm hỏng hình ảnh đó khi ai đó gọi bạn là đồ ngốc; bằng  không,  sao bạn phải bận tâm? Đấy không phải là việc của bạn. Nếu người đó gọi bạn là đồ ngốc, đấy là vấn đề của người đó. Chỉ bằng việc người đó gọi bạn là đồ ngốc, bạn đâu có trở thành đồ ngốc. Nhưng bạn trở thành đồ ngốc, bởi vì bạn phụ thuộc vào ý kiến của người khác.

Đó là cách chúng ta sống trong xã hội. Chúng ta liên tục cố gắng gây ấn tượng lẫn cho nhau. Đó là lí do tại sao chúng ta sống như nô lệ, bởi vì nếu bạn muốn gây ấn tượng lên người khác, bạn phải theo các ý tưởng của họ; chỉ thế thì họ mới bị ấn tượng. Bạn phải tốt theo cách họ muốn bạn là tốt. Nếu họ là người ăn chay, bạn cũng phải là người ăn chay, thế thì họ sẽ bị ấn tượng - họ sẽ nói bạn là thánh nhân. Nếu họ đang sống theo một kiểu cách sống nào đó, bạn phải sống theo kiểu đó; chỉ thế thì họ mới thừa nhận bạn.

Bạn có thể thu được sự kính trọng chỉ nếu bạn tuân theo các ý tưởng của họ. Đó là việc hiểu lẫn nhau rằng bạn hỗ trợ cho ý tưởng của họ để cho họ cảm thấy thoải mái rằng ý tưởng của họ là đúng; do đó họ là đúng. Và thế rồi họ hỗ trợ cho bạn và họ cho bạn sự kính trọng bởi vì bạn tuân theo ý tưởng đúng, bạn là người đúng. Họ ca ngợi bạn, họ biểu lộ cho bạn sự tôn kính, họ gọi bạn là thánh nhân, hiền nhân... điều đó làm cho bạn cảm thấy vừa lòng. Điều đó làm vừa long họ bởi vì bạn kính trọng ý thức hệ của họ, và họ bày tỏ sự kính trọng với nhân cách của bạn. Đây là sự thu xếp lẫn nhau. Và các bạn, cả hai đều trong ảo tưởng. Bạn hỗ trợ cho ảo hưởng của họ, họ hỗ trợ cho ảo tưởng của bạn. Các bạn là đối tác trong cùng một việc gây ảo giác.

Sao người ta muốn được người khác thẩm tra, làm hợp thức? Nếu bạn biết về cái riêng của mình, nếu bạn đã kinh nghiệm bản thể của bạn và cái đẹp của nó và vui vẻ của nó và sự vĩ đại của nó và vinh quang của nó, ai thèm để ý tới điều người khác nói?

Phật đi qua một làng, và mọi người của làng đó chống đối Phật nhiều lắm. Tại sao họ chống Phật? - bởi vì Phật được sinh ra tại làng đó, ông ấy đã sống tại làng đó trong nhiều năm, và dân làng không thể tin được rằng một người đã được sinh ra trong số họ đã trở nên chứng ngộ. Điều đó làm khó chịu cho bản ngã của họ!

Đó là lí do tại sao Jesus nói: Nhà tiên tri không được kính trọng, không được yêu mến, bởi những người riêng của mình. Bản thân Jesus đã bị tống ra khỏi nơi sinh của mình. Chỉ mỗi một lần ông ấy đi - lúc ông ấy đã trở nên chứng ngộ, ông ấy đã đi chỉ một lần. Và mọi người cứ phát rồ lên bởi khẳng định của ông ấy, "Ta đã nhận thức ra, ta là Con của Thượng đế," đến mức họ bắt ông ấy lên núi để ném ông ấy xuống núi. Họ muốn giết chết ông ấy. Bằng cách nào đó, ông ấy phải trốn khỏi nanh vuốt của họ, khỏi tay họ. Và ông ấy chưa bao giờ quay lại chỗ đó.

Phật đã đi qua làng đó, nơi ông ấy đã được sinh ra, chỉ ở đâu đó ngay biên giới giữa Ấn Độ và Nepal, và mọi người đã tụ tập và bắt đầu sỉ nhục ông ấy, lăng mạ ông ấy, gọi ông ấy bằng đủ thứ tên. Và ông ấy im lặng lắng nghe suốt nửa giờ, và rồi ông ấy nói, "Trời sắp nóng lên rồi và ta phải đi sang làng bên, mọi người đang đợi ta. Ta không thể dành thêm thời gian cho các ông lần này. Nếu các ông có thêm cái gì nữa để nói với ta, xin đợi. Khi ta quay lại, thế thì ta sẽ có thêm chút thời gian nữa. Các ông có thể tụ tập, và các ông có thể trao đổi bất kì cái gì các ông muốn trao đổi. Nhưng lần này ta xin lỗi. Ta phải đi đây."

Bình thản thế, bình tĩnh thế, và họ thực sự gọi ông ấy bằng những cái tên bẩn thỉu. Họ không thể tin được vào mắt mình. Họ nói, "Chúng tôi không nói điều gì với ông đâu - chúng tôi đang sỉ nhục ông đấy, chúng tôi đang lăng mạ ông đấy! Ông không thể hiểu được điều chúng tôi đang nói sao?"

Phật nói, "Ta có thể nghe thấy, ta có thể hiểu mọi điều mà các ông đang nói - nhưng đó không phải là vấn đề của ta! Nếu các ông giận, đó là vấn đề của các ông. Can thiệp vào cuộc sống của các ông không phải là việc của ta. Nếu các ông muốn giận, nếu các ông thích điều đó, cứ tận hưởng đi! Nhưng ta không định nhận bất kì điều vô nghĩa nào từ các ông.

"Thực ra, các ông đã tới chậm chút ít rồi. Nếu như các ông thực sự muốn ta bị rối loạn, các ông đáng phải tới từ mười năm trước đây. Thế thì ta đã thực sự giận các ông lắm. Ta sẽ phản ứng, ta sẽ đánh các ông! Nhưng bây giờ, nhận biết lớn lao đã xảy ra là bản thể ta không phụ thuộc vào ý kiến của người khác. Điều các ông nghĩ về ta chỉ biểu lộ cái gì đó về các ông, chứ không về ta! Ta biết bản thân ta; do đó ta không phụ thuộc vào ý kiến của bất kì ai về ta. Những người dốt nát về bản thân họ, họ phải phụ thuộc vào người khác."

Steven, toàn thể tâm trí này về việc trao đổi với mọi người trong nỗ lực để được họ thẩm tra đơn giản chỉ ra bóng tối sâu sắc bên trong; bằng không, không có nhu cầu. Và tôi không nói rằng khi một người trở nên tràn đầy ánh sáng, người đó dừng việc trao đổi - không. Chỉ người đó mới có thể trao đổi được, bởi vì người đó có cái gì đó để trao đổi. Bạn có gì để trao đổi? Cái gì có đó mà bạn có thể chia sẻ với mọi người? Bạn là kẻ ăn xin, bạn đang ăn xin. Khi bạn muốn được thẩm tra, được làm hợp thức, được xác nhận, bạn đang ăn xin đấy. Bạn đang bảo họ, "Xin nói điều gì đó tốt cho tôi đi, điều gì đó hay vào, để cho tôi có thể cảm thấy hay về bản thân tôi. Tôi đang cảm thấy rất chán nản, tôi đang cảm thấy rất vô giá trị - cho tôi cái gì đó có giá trị! làm cho tôi cảm thấy có ý nghĩa." Bạn đang ăn xin đấy, điều đó đâu phải là trao đổi.

Trao đổi là có thể chỉ khi bài ca đã bật tung ra từ bản thể bạn, khi vui vẻ đã nảy sinh, khi phúc lạc đã được kinh nghiệm - thế thì bạn có thể chia sẻ được. Thế thì không chỉ trao đổi, không chỉ trao đổi bằng lời, mà ở mức độ sâu sắc hơn nhiều, giao cảm cũng bắt đầu xảy ra. Nhưng thế thì bạn không là kẻ ăn xin, bạn là hoàng đế.

Chỉ chư phật mới có thể giao cảm và trao đổi. Những người khác chẳng có gì để nói, chẳng có gì để cho. Thực ra, điều bạn đang làm trong khi bạn nói với mọi người… và mọi người đang liên tục nói, tán gẫu huyên thuyên, nếu không nói ra, cũng là trong tâm trí của họ - cũng như bạn nói rằng sâu trong tâm trí mình bạn cũng đang nói với ai đó, người tưởng tượng nào đó... Bạn đang nói điều gì đó từ phía bạn, và bạn cũng đang trả lời từ phía bên kia; tán gẫu, đối thoại liên tục bên trong bạn.

Đây là trạng thái của không lành mạnh. Tôi sẽ không gọi nó là trạng thái điên khùng mà là không lành mạnh. Toàn thể nhân loại tồn tại trong trạng thái không lành mạnh. Người điên khùng đã vượt ra bên ngoài biên giới bình thường. Người không lành mạnh cũng là điên khùng nhưng bên trong các giới hạn. Người đó vẫn còn điên khùng bên trong, nhưng bên ngoài người đó cứ hành xử theo cách lành mạnh. Cho nên với người đó tôi có từ này 'không lành mạnh'.

Lành mạnh xảy ra chỉ khi bạn trở thành im lặng toàn bộ đến mức mọi việc tán gẫu bên trong đều biến mất. Khi tâm trí không còn nữa, bạn lành mạnh. Tâm trí là không lành mạnh - đó là điên khùng thông thường, hay điên khùng - điều có nghĩa là điên khùng bất thường. Vô trí là lành mạnh. Và trong vô trí bạn hiểu, bạn nhận thức, không chỉ về sự hiện hữu riêng của mình mà về sự hiện hữu - chính sự hiện hữu - của sự tồn tại. Thế thì bạn có cái gì đó để chia sẻ, để trao đổi, để nhảy múa, để mở hội.

Trước đó, đấy là nỗ lực vô vọng để bằng cách nào đó thu thập hình ảnh của bản thân bạn từ ý kiến của những người khác. Và hình ảnh của bạn sẽ vẫn còn là đống lộn xộn bởi vì bạn sẽ thu thập ý kiến từ nhiều nguồn thế - chúng sẽ vẫn còn mâu thuẫn.

Người này nghĩ bạn xấu, ghét bạn, không thích bạn; người khác nghĩ bạn đẹp, duyên dáng đến mức không ai có thể so sánh được với bạn - bạn vô song.

Bây giờ bạn sẽ định làm gì với hai ý kiến này? Bạn không biết mình là ai; bây giờ hai ý kiến có đó - làm sao bạn có thể đánh giá cái nào đúng? Bạn thích ý kiến đúng nói bạn đẹp; bạn không thích ý kiến nói rằng bạn xấu. Nhưng đấy không phải là vấn đề thích hay không thích. Bạn không thể điếc với ý kiến kia được, cái đó nữa cũng có đó. Bạn có thể kìm nén nó trong vô thức, nhưng nó sẽ vẫn còn ở đó.

Bạn sẽ thu thập các ý kiến từ bố mẹ mình, từ gia đình mình, từ hàng xóm mình, từ những người bạn làm việc cùng, từ thầy giáo, từ tu sĩ... cả nghìn ý kiến la hét bên trong bạn. Và đây là cách bạn đang tạo ra hình ảnh của bản thân mình. Nó sẽ là một đống lộn xộn. Nó sẽ không có khuôn mặt nào, hình dạng nào, nó sẽ là hỗn độn. Đó là cách mọi người đang hiện hữu, hỗn độn. Không trật tự là có thể, bởi vì chính trung tâm bị mất, cái có thể tạo ra trật tự.

Trung tâm đó tôi gọi  là nhận biết,  thiền  -  aes dhammo sanantano. Đây là luật không cạn, luật tối thượng, rằng chỉ những người đã trở nên nhận biết mới biết họ là ai. Và khi họ biết, không ai có thể  lay chuyển được việc biết của họ. Không ai có thể làm được! Toàn thế giới có thể nói một điều, nhưng nếu bạn biết, nếu bạn đã nhận ra bản thân mình, điều đó không thành vấn đề.

Cả thế giới đều nói rằng Jesus điên. Cái ngày ông ấy bị đóng đinh, không có lấy một người... cả nghìn người đã tụ tập - không người nào bênh vực ông ấy. Tất cả đều nghĩ ông ấy điên.

Vào thời đó đã thành tục lệ là vào ngày nghỉ đặc biệt thì một kẻ tội phạm có thể được tha. Hôm đó là ngày nghỉ và ba người đã bị đóng đinh: hai kẻ cắp và Jesus. Pontius Pilate đã hỏi mọi người, "Chúng ta có thể tha thứ cho một trong ba người này. Các vị muốn người nào được tha thứ?" Ông ta cứ tưởng rằng họ sẽ đòi hỏi Jesus được tha, nhưng họ đã không đòi hỏi cho Jesus. Họ đã đòi hỏi tha cho một kẻ cắp - không phải Jesus mà là kẻ cắp, kẻ cắp nổi tiếng - cả thành phố đều biết người đó. Nhưng họ đã không thể tha thứ cho con người hồn nhiên Jesus. Tại sao?

Nhưng Jesus không run. Cả thế giới có thể chống ông ấy; ông ấy biết Thượng đế là cùng ông ấy. Ông ấy chết với tâm trí bình thản và yên tĩnh, không bị phân tán, với lời cầu nguyện trên môi - lời cầu nguyện duy nhất. Lời nói cuối cùng của Jesus là: "Cha ơi, xin tha thứ cho họ, bởi vì họ không biết họ đang làm gì. Amen...." Tha thứ cho họ, vì họ không biết họ đang làm gì! Họ đang đóng đinh ông ấy, nhưng trái tim ông ấy đầy từ bi với tất cả những người đó.

Khi bạn biết, bạn biết một cách tuyệt đối thế. Khi nhận thức xảy ra, nó tối thượng tới mức cho dù cả thế giới chống điều đó, không tạo ra khác biệt gì cả. Bạn không cần bất kì sự hợp thức nào từ bất kì ai khác.

Câu hỏi cuối cùng:

Thưa Thầy kính yêu,

Sao tôi bao giờ cũng cảm thấy rằng dục và tiền, bằng cách nào đó được nối sâu sắc với nhau?

Nirmal, chúng được nối với nhau đấy. Tiền là quyền; do đó nó có thể được dùng theo nhiều cách. Có thể mua được dục, và trong nhiều thời đại điều đó đã là hoàn cảnh. Vua đã giữ hàng nghìn vợ. Ngay trong thế kỉ này, thế kỉ hai mươi này, mới ba mươi năm, bốn mươi năm trước đây thôi, vua của Hyderabad đã có năm trăm vợ!

Tương truyền rằng Krishna có mười sáu nghìn vợ. Tôi hay nghĩ rằng thế này thì quá nhiều, nhưng khi tôi biết rằng vua của Hyderabad có năm trăm vợ mới bốn mươi năm trước đây, thế thì điều đó không có vẻ gì quá nhiều nữa - chỉ ba mươi hai lần lớn hơn thôi! Điều đó dường như là có thể với con người. Nếu bạn có thể xoay xở được với năm trăm, sao không với mười sáu nghìn?

Mọi vua trên thế giới đều làm điều đó. Đàn bà được dùng như trâu bò vậy. Trong cung điện của các vua lớn, đàn bà được đánh số. Khó mà nhớ được tên của họ, cho nên vua có thể nói với người hầu, "đưa số bốn trăm linh một lên đây" - bởi vì làm sao nhớ được năm trăm cái tên? Con số... cũng như lính được đánh số vậy; họ không có tên mà chỉ là con số. Và điều đó tạo ra nhiều khác biệt lắm.

Con số tuyệt đối có tính toán học. Con số không thở, chúng không có trái tim nào. Con số không có linh hồn. Khi người lính chết trong chiến tranh, trên bảng thông báo, bạn đơn giản đọc thấy, "Số 15 đã chết." Bây giờ, "Số 15 đã chết" là một điều; nếu bạn nói đích xác tên của người này, điều đó hoàn toàn khác. Thế thì người đó là người chồng, và vợ người đó bây giờ sẽ là goá phụ; người đó là người bố, và đứa con bây giờ sẽ là kẻ mồ côi; người đó là chỗ dựa duy nhất của bố mẹ già của mình, bây giờ sẽ không còn chỗ dựa nữa. Gia đình bị bỏ lại, ánh sáng của gia đình đã biến mất. Nhưng khi số mười lăm chết, số mười lăm không có vợ, nhớ lấy; số mười lăm không có con, số mười lăm không có bố mẹ già. Số mười lăm chỉ là số mười lăm! Và số mười lăm là thay thế được - người khác sẽ tới và sẽ trở thành số mười lăm. Nhưng không cá nhân con người nào là thay thế được. Đó là một thủ đoạn, một thủ đoạn tâm lí, đem con số gán cho người lính. Nó có ích... chẳng ai chú ý tới một con số biến mất; con số mới cứ tới tiếp và thay thế cho con số cũ.

Vợ được đánh số, và điều đó tuỳ thuộc vào bạn có bao nhiêu tiền. Thực ra, vào những ngày xưa ấy, đó là cách duy nhất để biết một người giầu thế nào; đó là một loại đo lường. Người đó có bao nhiêu vợ?

Bây giờ, người Hindus, đặc biệt là arya samajis, chỉ trích Hazrat Mohammed rất nhiều vì có chín vợ - và họ không nghĩ tới Krishna, người có mười sáu nghìn vợ. Mà ông ấy đâu có phải là ngoại lệ, ông ấy là qui tắc đấy chứ. Ở nước này, cũng như ở các nước khác, qua nhiều thời đại, đàn bà đã bị khai thác - và cách khai thác là tiền! Toàn bộ thế giới đều phải chịu đựng mãi dâm, điều đó làm mất danh giá con người. Và mãi dâm là gì? Cô ấy đã bị thu thành cái máy, và bạn có thể mua cô ấy bằng tiền.

Nhưng nhớ cho rõ rằng vợ bạn không khác nhiều lắm đâu. Gái mãi dâm cũng giống như xe taxi, còn vợ bạn giống như xe riêng của bạn vậy thôi, đó là sự dàn xếp lâu dài. Người nghèo không thể có được sự dàn xếp lâu dài, họ phải dùng taxi. Người giầu có thể dàn xếp lâu dài - họ có thể có xe riêng của mình. Và họ càng giầu, họ càng có thể có nhiều xe.

Tôi biết một người có ba trăm sáu mươi lăm xe - mỗi ngày đi một xe. Và người đó có một chiếc xe làm bằng vàng cứng...

Tiền là quyền, và quyền có thể mua được bất kì cái gì. Cho nên, Nirmal này, bạn không sai khi cảm thấy là có cái gì đó kết nối giữa dục và tiền.

Một điều nữa phải được hiểu. Người kìm nén dục trở nên mang tâm trí tiền nhiều hơn, bởi vì tiền trở thành vật thay thế cho dục. Tiền trở thành tình yêu của người đó. Nhìn người tham mà xem, người điên vì tiền: cách người đó chạm vào tờ bạc một trăm ru pi - người đó chạm chúng cứ như người đó đang vuốt ve người yêu của mình; cách người đó nhìn vào vàng, nhìn vào mắt người đó - lãng mạn thế. Ngay cả các nhà thơ lớn cũng cảm thấy kém cỏi. Tiền đã trở thành tình yêu của người đó, nữ thần của người đó. Ở Ấn Độ, mọi người thậm chí còn tôn thờ tiền. Có một ngày đặc biệt để tôn thờ tiền - tiền thật - tiền giấy và tiền xu, các đồng ru pi, họ tôn thờ. Người thông minh làm những việc ngu xuẩn thế!

Dục có thể bị làm lệch hướng đi theo nhiều cách. Nó có thể trở thành giận nếu bị kìm nén. Do đó người lính phải bị làm cho thiếu thốn về dục, để cho năng lượng dục trở thành giận dữ của người đó, cáu bẳn của người đó, huỷ diệt của người đó, để cho người đó có thể có tính bạo hành hơn là người đó đã từng. Dục có thể bị làm lệch vào tham vọng. Kìm nén dục: một khi dục bị kìm nén, bạn có năng lượng sẵn đấy, bạn có thể rẽ nhánh cho nó sang bất kì hướng nào. Nó có thể trở thành việc tìm kiếm quyền lực chính trị, nó có thể trở thành việc tìm kiếm nhiều tiền hơn, nó có thể trở thành việc tìm kiếm danh vọng, tên tuổi, kính trọng, khổ hạnh, vân vân.

Con người chỉ có một năng lượng - năng lượng đó là dục. Không có nhiều năng lượng bên trong bạn. Và chỉ một năng lượng đã được dùng cho đủ mọi loại chiều hướng. Nó là năng lượng có tính tiềm năng vô cùng.

Mọi người theo đuổi tiền với hi vọng rằng khi họ có nhiều tiền, họ có thể có nhiều dục hơn. Họ có thể có nhiều đàn bà hay đàn ông đẹp, họ có thể có nhiều thứ hơn. Tiền cho họ tự do chọn lựa.

Người tự do với tính dục, tính dục của người đó đã trở thành một hiện tượng được biến đổi, cũng tự do thoát khỏi tiền, cũng tự do thoát khỏi tham vọng, cũng tự do thoát khỏi ham muốn nổi tiếng. Ngay lập tức, tất cả những điều này biến mất khỏi cuộc sống người đó. Khoảnh khắc năng lượng bắt đầu dâng lên, khoảng khắc năng lượng dục bắt đầu trở thành tình yêu, lời cầu nguyện, thiền, tất cả những biểu hiện thấp hơn đều biến mất.

Nhưng dục và tiền có liên kết sâu sắc. Ý tưởng của bạn, Nirmal, có chân lí nào đó trong nó.

Một khách hàng nhỏ bé héo hon trong nhà thổ được trang hoàng nghe thấy tiếng la từ tầng trên: "Không! Không phải cách ấy! Em muốn làm theo cách của em, cách chúng ta làm nó ở Brooklyn. Nên bỏ cách đó đi! Làm theo cách của em, hay quên nó đi!"

Bà này trèo lên cầu thang và nhòm vào phòng của con gái. "Có chuyện gì với con thế, Zelda?" bà ấy nói. "cứ để anh ta làm theo cách của anh ta."

Bà ấy bỏ đi, cô gái nằm ra, và người đàn ông làm tình với cô ấy theo cách hoàn toàn thường lệ. Cô ta ngồi dậy, mặc áo choàng vào, châm điếu thuốc và nói, "Đó là cách của anh, Hymie, hử?"

"Nó thế đấy," anh ta nói một cách tự hào từ trên giường.

"Đấy là cách anh làm ở Brooklyn sao?"

"Em phải đấy!"

"Vậy khác biệt gì về nó?"

"Ở Brooklyn, anh được cái đó mà chẳng vì cái gì cả."

Mọi người có thể bị ám ảnh với tiền, cũng nhiều như họ bị ám ảnh với dục. Ám ảnh có thể được dịch chuyển tới tiền. Nhưng tiền cho bạn quyền mua và bạn có thể mua bất kì cái gì. Bạn không thể mua được tình yêu, tất nhiên, nhưng bạn có thể mua được dục. Dục là hàng hoá, tình yêu thì không.

Bạn không thể mua được lời cầu nguyện, nhưng bạn có thể mua được tu sĩ. Tu sĩ là hàng hoá - lời cầu nguyện không phải là hàng hoá. Và cái có thể mua được là bình thường, trần tục. Cái không thể mua được là thiêng liêng. Nhớ điều đó: cái thiêng liêng ở bên ngoài tiền, cái trần tục bao giờ cũng bên trong quyền lực của tiền.

Và dục là điều trần tục nhất trên thế giới.

Một người đi vào câu lạc bộ đêm - nhà thổ hiện đại Chicago do công đoàn xã hội đen cai quản, nơi bây giờ lên qui hoạch hợp lí hoá hơn hình ảnh của nó. Nhà thổ chiếm các tầng trên của khách sạn chọc trời, và anh ta được một nữ tiếp viên trẻ đáng yêu đón tiếp trong bộ đồng phục gợi dục, cô ta cho anh ta ngồi trên chiếc bàn phỏng vấn bằng gỗ tếch và hỏi anh ta muốn chi bao nhiêu tiền. Cô ấy giải thích rằng giá cả thay đổi từ năm đô la cho tới một nghìn đô la, tuỳ theo phẩm chất và số lượng gái được cần tới. Mọi thứ đều được chiếu trên hệ thống liên lạc ti vi. Giá cao hơn dành cho tầng thấp hơn, có trần cao hơn, gương phía trên giường, ba hay bốn cô gái đồng thời trên giường với bạn, vân vân. Giá thấp hơn để dành cho vui thú ít hơn, kết thúc với năm đô la cho một "vú em, da đen như than, với lỗ mũi to tướng," như cô tiếp viên trẻ đáng yêu giải thích.

Vị khách hàng nghĩ mãi. "Cô không có cái gì rẻ hơn năm đô la sao?" cuối cùng anh ta hỏi.

"Tất nhiên có chứ," cô tiếp viên nói. "Tầng thứ bẩy - vườn trên mái. Một đô la một cú bắn. Tự phục vụ."

Tiền chắc chắn được liên kết với dục, bởi vì dục có thể mua được. Và bất kì cái gì có thể mua được đều là một phần của thế giới tiền.

Nhớ một điều: cuộc sống của bạn sẽ vẫn còn trống rỗng nếu bạn chỉ biết những điều có thể mua được, nếu bạn chỉ biết những điều có thể được bán. Cuộc sống của bạn sẽ vẫn còn hoàn toàn vô tích sự nếu quen thuộc của bạn chỉ là với hàng hoá. Trở nên quen thuộc với những điều không thể mua được và không thể bán được đi - thế thì lần đầu tiên bạn sẽ bắt đầu giang rộng đôi cánh, lần đầu tiên bạn bắt đầu soải cánh bay cao.

Một nhà vua lớn, Bimbisara, tới Mahavira. Ông ấy đã  nghe  nói  rằng  Mahavira  đạt  tới  dhyan  - thiền, samadhi. Theo thuật ngữ Jaina, điều đó được gọi là samayik - trạng thái tối thượng của lời cầu nguyện hay thiền. Bimbisara có mọi thứ của thế giới này. Ông ấy trở nên lo âu: "Samayik này là gì vậy? Samadhi này là gì vậy?" Ông ấy không thể yên lòng được, bởi vì bây giờ lần đầu tiên ông ấy nhận biết rằng có một điều mà mình không có - và ông ấy không phải là người vẫn còn hài lòng khi không có được cái đang xâm chiếm sở thích của mình.

Ông ấy đi tới vùng núi non, tìm thấy Mahavira, và nói, "Ông muốn bao nhiêu tiền để trả cho samayik của ông? Ta tới để mua nó đây. Ta có thể cho ông bất kì cái gì ông muốn, nhưng cho ta samayik này, samadhi này, thiền này - đây là gì vậy? Nó ở đâu? Trước hết cho ta xem nó đã!"

Mahavira ngạc nhiên về toàn bộ ngu xuẩn này của nhà vua, nhưng ông ấy là người rất lễ phép, mềm mỏng, duyên dáng. Ông ấy nói, "Ông không cần phải đi xa thế. Ngay trong kinh đô của ông, ta có một tín đồ đã đạt tới cùng trạng thái này, và người đó nghèo tới mức người đó có thể sẵn lòng bán nó. Ta không sẵn lòng, vì ta không cần tiền bạc gì cả. Ông có thể thấy đấy, ta trần trụi, ta không cần quần áo nào, ta hoàn toàn thoả mãn - ta không có nhu cầu nào, cho nên ta sẽ làm gì với tiền của ông? Cho dù ông có cho ta cả vương quốc thì ta cũng không định nhận nó đâu. Ta đã có vương quốc riêng của mình rồi - mà cái đó ta cũng đã từ bỏ. Ta đã có tất cả những cái ông đã có!"

Và Bimbisara biết điều đó, rằng Mahavira đã có tất cả và đã từ bỏ, cho nên đâm ra khó thuyết phục con người này bán. Chắc chắn, tiền chẳng có nghĩa lí gì với ông ấy cả. Thế là ông ta nói, "Thôi được, người này là ai vậy? Cho ta địa chỉ người đó."

Và Mahavira bảo ông ấy, "Người đó rất nghèo, sống trong vùng nghèo nhất của thành phố của ông. Ông có thể chưa bao giờ tới thăm vùng đó. Đây là địa chỉ... ông tới và hỏi người đó. Người đó là thần dân của ông, người đó có thể bán nó cho ông, và người đó đang cần tiền lắm. Người đó có vợ và con và cả một gia đình lớn thực sự nghèo."

Đó là chuyện đùa. Bimbisara quay trở về một cách hạnh phúc, đi thẳng tới vùng nghèo nhất của kinh đô, nơi ông ấy chưa bao giờ tới cả. Mọi người không thể nào tin được vào mắt mình - chiếc xe ngựa vàng của ông ấy và hàng nghìn lính hộ tống.

Họ dừng trước túp lều của người nghèo này. Người nghèo này bước ra, chạm chân nhà vua và nói, "Thần có thể làm được gì? Xin bệ hạ ra lệnh."

Nhà vua nói, "Ta tới để mua cái thứ có tên là samadhi, thiền, và ta sẵn sàng trả bất kì giá nào ông yêu cầu."

Người nghèo bắt đầu khóc oà, nước mắt lăn dài trên đôi gò má, và người đó nói, "Thần rất tiếc. Thần có thể trao cho bệ hạ cả mạng sống của mình, thần có thể chết vì bệ hạ ngay bây giờ, thần có thể chặt đầu mình - nhưng làm sao thần có thể trao cho bệ hạ samadhi của thần được? Nó là cái không thể bán được, nó là cái không thể mua được - nó không phải là hàng hoá chút nào. Nó là trạng thái của tâm thức. Mahavira phải đã đùa với bệ hạ rồi."

Chừng nào bạn chưa biết điều gì đó mà không thể được bán và không thể được mua, chừng nào bạn chưa biết điều gì đó bên ngoài tiền, bạn chưa biết tới cuộc sống thực. Dục không ở bên ngoài tiền - tình yêu ở bên ngoài. Biến đổi dục của bạn thành tình yêu, và biến đổi tình yêu của bạn thành lời cầu nguyện - để cho một ngày nào đó ngay cả vua như Bimbisara cũng có thể cảm thấy ghen tị với bạn. Trở thành một Mahavira, một Phật, trở thành một Christ, một Zarathustra, một Lão Tử. Chỉ thế thì bạn mới sống, chỉ thế thì bạn mới biết bí ẩn của cuộc sống!

Tiền và dục là những thứ thấp nhất, và mọi người đang sống chỉ trong thế giới của tiền và dục - và họ nghĩ họ đang sống. Họ không sống, họ chỉ sống hờ hững, họ chỉ đang chết. Đây không phải là cuộc sống. Cuộc sống có nhiều vương quốc được để lộ ra, kho báu vô hạn không phải của thế giới này. Cả dục lẫn tiền đều không thể trao nó cho bạn được. Nhưng bạn có thể đạt tới nó được.

Bạn có thể dùng năng lượng dục của mình để đạt tới nó, và bạn có thể dùng sức mạnh của tiền của mình để đạt tới nó. Tất nhiên, nó không thể được đạt tới bằng tiền hay bằng dục, nhưng bạn có thể dùng năng lượng dục của mình, sức mạnh tiền của mình, theo cách nghệ thuật để cho bạn có thể tạo ra được một không gian,trong đó cõi bên kia có thể giáng xuống.

Tôi không chống dục, và tôi không chống tiền, nhớ điều đó. Luôn nhớ! Nhưng tôi chắc chắn ủng hộ việc giúp bạn vượt ra ngoài chúng - tôi chắc chắn ủng hộ cho việc đi ra ngoài.

Dùng mọi thứ như bước đi. Đừng phủ nhận điều gì. Nếu bạn có tiền, bạn có thể thiền dễ dàng hơn nhiều so với người nghèo. Bạn có thể có nhiều thời gian hơn cho bản thân bạn. Bạn có thể có ngôi đền nhỏ trong nhà bạn; bạn có thể có vườn, bụi hồng, nơi thiền sẽ dễ dàng hơn. Bạn có thể cho phép bản thân mình có vài ngày nghỉ trên núi non, bạn có thể đi vào nơi cô lập và sống mà không lo nghĩ. Nếu bạn có tiền, dùng nó cho điều gì đó mà tiền không thể mua được, nhưng với nó, tiền có thể tạo ra không gian.

Năng lượng dục là thứ bị phí hoài nếu nó chỉ bị giới hạn vào dục, nhưng nó trở thành phúc lành lớn nếu nó bắt đầu biến đổi phẩm chất của nó: dục không vì dục - dùng dục như việc giao cảm của tình yêu. Dùng dục như sự gặp gỡ của hai linh hồn, không chỉ của hai thân thể. Dùng dục như điệu vũ thiền của năng lượng của hai người. Và điệu vũ này còn phong phú hơn nhiều khi đàn ông và đàn bà nhảy múa cùng nhau - và dục là điều tối thượng trong điệu vũ: hai năng lượng gặp gỡ, hội nhập, nhảy múa, hân hoan.

Nhưng dùng nó như bàn đạp, như bàn nhảy. Và khi bạn đạt tới đỉnh của cực thích dục của mình, trở nên nhận biết về điều đang xảy ra, và bạn sẽ ngạc nhiên - thời gian đã biến mất, tâm trí đã biến mất, bản ngã đã biến mất. Trong một khoảnh khắc, có im lặng hoàn toàn. Im lặng này là điều thực!

Im lặng này có thể được đạt tới qua phương tiện khác nữa, và với ít phí hoài năng lượng. Im lặng này, vô tâm trí này, vô thời gian này, có thể được đạt tới qua thiền. Thực ra, nếu một người đi có ý thức vào kinh nghiệm dục của mình, người đó nhất định trở thành thiền nhân sớm hay muộn. Ý thức của người đó về kinh nghiệm dục nhất định làm cho người đó nhận biết rằng cùng điều đó có thể xảy ra mà không có hoạt động dục trong nó. Cùng điều đó có thể xảy ra chỉ bằng việc bản thân bạn ngồi im lặng, không làm gì. Tâm trí có thể bị loại bỏ, thời gian có thể bị loại bỏ, và khoảnh khắc bạn vứt bỏ tâm trí và thời gian và bản ngã, bạn là cực thích.

Cực thích dục là rất tạm thời, và bất kì cái gì tạm thời đều đem tới thất vọng trong việc đánh thức nó, đem tới khổ và bất hạnh và buồn và hối hận. Nhưng phẩm chất của việc là cực thích có thể trở thành sự liên tục trong bạn, phổ liên tục - nó có thể trở thành chính hương vị của bạn. Nhưng điều đó là có thể chỉ qua thiền, không qua một mình dục.

Dùng dục, dùng tiền, dùng thân thể, dùng thế giới, nhưng chúng ta phải đạt tới Thượng đế. Để Thượng đế bao giờ cũng còn là mục đích.

Đủ cho hôm nay.

Xem Chương 5 - Quay về Mục lục - Quay về Mục lục Toàn tập