Chương 2. Sannyas là gì?

Chương 2. Sannyas là gì?

Price:

Read more

Osho - Tôi là lối cổng
Chương 2. Sannyas là gì?

Osho kính yêu,
Tại sao Thầy đặt tên sannyas cho gần như bất kì ai đến gặp Thầy? Quan niệm về sannyas của Thầy là gì? Điều ấy bao hàm nghĩa vụ gì?
Với tôi, sannyas không phải là cái gì đó rất nghiêm chỉnh. Bản thân cuộc sống không phải rất nghiêm chỉnh, và người nghiêm chỉnh thì bao giờ cũng chết.
Cuộc sống chỉ là năng lượng tuôn chảy không có mục đích nào, và với tôi sannyas là để dẫn tới cuộc sống vô mục đích. Sống cuộc đời như chơi đi, không phải như làm. Cái gọi là tâm trí nghiêm chỉnh, thường bệnh tật, trong thực tế sẽ biến chơi đùa thành làm việc. Nếu bạn có thể chọn cách này toàn bộ cuộc sống chỉ là giấc mơ, hành động mơ, thế thì bạn là một sannyasin. Người coi cuộc sống như là giấc mơ, trò chơi mơ, là người buông xuôi.
Buông xuôi không phải là rời bỏ thế giới, mà là thay đổi thái độ. Thái độ thay đổi thế giới là cái gì đó nghiêm chỉnh. Đó là lí do tại sao tôi có thể điểm đạo cho bất kì ai mang tính sannyas. Với tôi, bản thân việc điểm đạo cũng là trò chơi. Tôi sẽ không đòi hỏi bất kì phẩm chất nào, liệu bạn có đủ phẩm chất hay không, vì người ta chỉ cần tới phẩm chất khi tiến hành cái gì đó nghiêm chỉnh. Cho nên mọi người, chỉ bởi việc đang sống trong sự tồn tại, đều đủ phẩm chất để chơi. Người đó có thể chơi, và cho dù người đó không đủ phẩm chất thì điều đó cũng chẳng khác biệt gì, vì toàn bộ sự việc chỉ là trò chơi. Đó là lí do tại sao tôi sẽ không yêu cầu bất kì phẩm chất nào.
Và sannyas của tôi cũng chẳng tham dự vào bất kì nỗ lực nào - khoảnh khắc bạn là sannyasin, bạn hoàn toàn tự do. Điều đó có nghĩa là bây giờ bạn đã quyết định, và đây là quyết định cuối cùng. Bây giờ bạn không phải ra thêm bất kì quyết định nào nữa. Bạn đã ra quyết định cuối cùng bây giờ - để sống trong không quyết định, sống trong tự do.
Người sống kiên quyết chẳng bao giờ được tự do. Người đó bao giờ cũng bị gắn với quá khứ, vì quyết định được đưa ra trong quá khứ. Bạn không bao giờ có thể ra bất kì quyết định nào cho tương lai, vì tương lai là không biết và bất kì quyết định nào được đưa ra cũng đều bị gắn với quá khứ. Khoảnh khắc bạn được điểm đạo mang tính chất sannyas, bạn được điểm đạo vào một tương lai không có kế hoạch, không sơ đồ. Bây giờ bạn không bị giới hạn bởi quá khứ. Bạn sẽ được tự do sống. Điều đó có nghĩa là hành động, chơi đùa, và là bất kì cái gì xảy đến với bạn. Đây là bất an.
Từ bỏ tên gọi, từ bỏ của cải, không phải thực sự là bất an, nó là bất an rất hời hợt. Và tâm trí vẫn còn như cũ, tâm trí đã nghĩ về của cải như sự an toàn. Ngay cả của cải cũng chẳng an toàn chút nào, bạn sẽ chết với tất cả của cải của mình. Ngay cả ngôi nhà cũng chẳng an toàn chút nào, bạn sẽ chết trong nó. Cho nên quan niệm sai lầm rằng của cải, nhà cửa, bạn bè và gia đình là an toàn vẫn còn thống trị trong tâm trí vẫn nghĩ, "Mình đã từ bỏ; bây giờ mình bất an."
Chỉ tâm trí, chỉ con người sống không ràng buộc vào quá khứ, mới sống trong bất an. Bất an có nghĩa là không bị ràng buộc gì vào quá khứ; và nó có nhiều nghĩa lắm, vì tất cả những cái bạn biết đều đến từ quá khứ. Thậm chí tâm trí bạn cũng là của quá khứ.
Cho nên một người từ bỏ tri thức mới thực sự là từ bỏ cái gì đó. Bản thân bạn đến từ quá khứ, bạn chẳng là gì ngoài những kinh nghiệm quá khứ đã được tích luỹ. Cho nên người từ bỏ bản thân mình là từ bỏ cái gì đó. Tất cả mọi ham muốn của bạn và tất cả mọi hi vọng của bạn và tất cả mọi trông đợi của bạn - tất cả chúng đều xác nhận quá khứ. Người từ bỏ quá khứ của mình thì cũng từ bỏ ham muốn của mình, hi vọng của mình, trông đợi của mình.
Bây giờ bạn sẽ chỉ giống như cái trống rỗng, cái hư không, không ai cả. Sannyas nghĩa là ném đi tất cả những tuyên bố về việc là ai đó. Bây giờ bạn đang đi vào không danh tính, không ai cả. Cho nên đây là quyết định cuối cùng của tâm trí bạn, mà với nó thì quá khứ bị đóng lại. Danh tính bị phá vỡ, sự liên tục không có đó. Bạn là mới; bạn được tái sinh.
Mọi người đang sống đều mang phẩm chất sống trong bất an. Nếu người ta thực sự sống, người ta phải sống trong bất an. Mọi thu xếp an toàn đều là từ bỏ việc sống. Bạn càng an toàn bạn càng kém sống hơn. Bạn càng chết, càng an toàn, và ngược lại nữa. Chẳng hạn, người chết không thể chết lần nữa, người đó là không chết. Người chết không thể nào ốm được, cho nên người đó là người không bị bệnh. Người chết là an toàn đến mức những người còn sống có thể dường như ngu ngốc với người đó - họ sống trong bất an.
Nếu bạn sống trọn vẹn, thế thì bạn là bất an. Càng bất an càng sống động. Cho nên một sannyasin với tôi là một người đã quyết định sống tới mức tối đa, tối ưu, tối đại; nó cũng hệt như ngọn lửa cháy từ cả hai đầu.
Không có nghĩa vụ gì, không có cam kết gì. Bạn không bị gắn với bất kì kỉ luật nào. Nếu bạn muốn gọi bất an là kỉ luật thì đó là vấn đề khác. Tất nhiên, nó là kỉ luật nội tâm. Bạn không định là vô chính phủ, không! Khi nào tôi nói rằng một người là vô chính phủ? Vô chính phủ bao giờ cũng gắn với trật tự, với hệ thống. Nếu bạn từ bỏ trật tự bạn chẳng bao giờ có thể trong vô trật tự được. Đấy không phải là chối bỏ trật tự, đấy chỉ là việc từ bỏ, và việc từ bỏ có nghĩa là bây giờ đang trong trật tự! Nó chỉ là một hành động, một trò chơi vì lợi ích của người khác. Bạn sẽ không nghiêm chỉnh về nó, nó chỉ là một vai của trò chơi. Bạn bước đi bên trái hay bên phải là vì người khác, vì luật giao thông, nhưng chẳng có gì nghiêm chỉnh về nó cả; chẳng có gì là nghiêm chỉnh trong nó.
Cho nên sannyasin không định là vô trật tự. Khi có liên quan tới chính bản thân người đó, khi có liên quan tới tâm thức bên trong người đó thì sẽ không có trật tự. Điều đó không có nghĩa là sẽ có vô trật tự, vì vô trật tự bao giờ cũng là một phần của trật tự. Khi có trật tự, cũng có khả năng vô trật tự. Khi không có trật tự, thế thì không có vô trật tự, vì có sự tự phát. Khoảnh khắc nọ sang khoảnh khắc kia bạn sống, khoảnh khắc nọ sang khoảnh khắc kia bạn hành động. Mỗi khoảnh khắc đều hoàn chỉnh trong bản thân nó. Bạn không quyết định về nó. Bạn không quyết định về cách hành động. Khoảnh khắc tới với bạn, và bạn hành động. Không có tiền định, không có kế hoạch trước.
Khoảng khắc này tới với bạn. Bạn ngẫu nhiên tới khoảnh khắc này, và bất kì cái gì tới, cứ để cho nó tới đi. Càng ngày bạn sẽ càng cảm thấy một kỉ luật mới đang dâng lên trong bạn - kỉ luật chuyển từ khoảnh khắc nọ sang khoảnh khắc kia. Nó là một chiều hướng rất khác, cho nên tốt hơn cả là hiểu nó một cách rõ ràng. Khi bạn quyết định trước phải làm gì, đấy là vì bạn không nghĩ bạn có đủ ý thức để hành động trong khoảnh khắc đó, một cách tự phát. Bạn không tự tin; đó là lí do tại sao bạn quyết định trước.
Và bạn vẫn đang quyết định. Bạn không thể hành động trong khoảnh khắc đó, cho nên làm sao bạn có thể quyết định trước được? Bây giờ bạn còn kém kinh nghiệm hơn. Bạn sẽ nhiều kinh nghiệm hơn khi khoảnh khắc đó tới. Nếu tôi không thể tin vào cái "tôi" của ngày mai, làm sao tôi có thể tin được vào cái "tôi" của hôm nay? Và khi tôi phải quyết định nó trước, nó chẳng mang ý nghĩa gì. Nó sẽ chỉ là phá hoại.
Tôi quyết định hôm nay, và tôi hành động ngày mai. Mọi sự đã thay đổi. Mọi thứ đều mới, và quyết định này thành cũ. Và nếu tôi không hành động tương ứng với khoảnh khắc đó, có mặc cảm. Cho nên tất cả những người dạy ra quyết định trước đều tạo ra mặc cảm. Tôi không hành động, thế thì tôi cảm thấy mặc cảm. Còn nếu tôi hành động, thế thì tôi không thể hành động thích hợp, và thất vọng chắc chắn theo sau.
Cho nên tôi nói đừng tự cam kết với bất kì quyết định nào, và bạn sẽ tự do. Để từng hành động, từng khoảnh khắc đến với bạn, và để cho toàn bộ con người bạn quyết định... vào khoảnh khắc đó. Để cho quyết định đến khi hành động xảy ra. Đừng bao giờ để cho nó đi trước hành động, thế thì hành động chẳng bao giờ có thể toàn bộ.
Mọi người nên biết rằng khi bạn quyết định trước thì bạn quyết định theo trí tuệ. Toàn bộ con người bạn chẳng bao giờ ở trong nó, vì khoảnh khắc còn chưa tới. Nếu tôi yêu ai đó, và tôi quyết định rằng khi tôi gặp người đó hay cô ta tôi sẽ hành động theo cách này, tôi sẽ nói điều này, tôi sẽ làm điều này và sẽ không làm điều kia, điều này chỉ có thể là trí tuệ, tâm trí. Điều này chẳng bao giờ có thể là toàn bộ, vì khoảnh khắc còn chưa tới. Con người toàn bộ còn chưa được thách thức, cho nên làm sao con người toàn bộ có thể hành động được?
Và khi tôi đã quyết định trước rồi khoảnh khắc tới, con người toàn bộ sẽ không thể nào hành động vì quyết định sẽ có đó. Cho nên tôi sẽ chỉ bắt chước, theo đuôi, sao chép cái trước đó. Tôi sẽ là người giả. Tôi sẽ không thực bởi vì tôi sẽ không toàn bộ. Tôi sẽ có bản kế hoạch tổng thể để hành động; tôi sẽ hành động theo nó. Lần nữa điều này sẽ là hành động tâm trí, không phải là bằng toàn bộ con người bạn. Cho nên hoặc bạn thành công hoặc bạn thất bại, trong cả hai trường hợp bạn đều thất bại vì con người toàn bộ không thể có trong đó. Bạn sẽ không cảm thấy tình yêu.
Cho nên để cho khoảnh khắc tới đi, để khoảnh khắc thách thức bạn, và để con người toàn bộ của bạn hành động. Thế thì hành động là toàn bộ. Thế thì con người toàn bộ của bạn tới hành động. Thế thì bạn là toàn bộ trong nó! Và điều tốt nhất mà có thể có sẽ tới từ cái toàn bộ này và không bao giờ tới từ quyết định. Cho nên tính chất sannyas có nghĩa là sống khoảnh khắc này sang khoảnh khắc khác mà không có cam kết gì của quá khứ.
Nếu tôi cho bạn vòng hạt và nếu tôi cho bạn áo choàng thì đây chỉ để nhắc nhở bạn, rằng bây giờ bạn phải đừng quyết định. Điều đó chỉ để làm cho bạn nhớ rằng bạn không là cái cũ. Khi nhận biết này trở nên sâu sắc đến mức bạn không cần phải nhớ nó, thế thì vứt áo choàng đi, thế thì vứt tràng hạt đi. Nếu việc xảy ra là bạn vứt nó đi, đừng làm cho nó thành quyết định, đừng làm cho nó thành cam kết với tôi. Nếu điều đó xảy ra cho bạn, thế thì vứt chúng đi, nhưng đừng làm như thế chừng nào nhận biết còn chưa thành sâu sắc đến mức thậm chí trong giấc ngủ bạn vẫn biết rằng bạn là sannyasin.
Khi thậm chí trong giấc mơ của bạn cái áo choàng vàng này tới, thế thì vứt nó đi. Khi thậm chí trong giấc mơ của bạn cái áo choàng vàng này có đó, thế thì ném nó đi. Thế thì nó là vô nghĩa. Nếu thậm chí bạn nhớ tới nó một cách vô ý thức, nếu bạn không thể nào quên được dù trong bất kì tình huống nào, thế thì không có nhu cầu. Cho nên đây chỉ là phương tiện để giúp bạn hướng tới con người toàn bộ của bạn, để giúp bạn hướng tới hành động toàn bộ.
Và tôi sẽ cứ ban danh hiệu sannyas mãi cho từng người và mọi người tình cờ ở cùng tôi dù chỉ một khoảnh khắc bởi vì, như tôi đã nói, tôi không biết gì về ngày mai cả. Cho nên tôi không thể nào đợi được. Nếu bạn tới vào khoảnh khắc này, bất kì cái gì cần làm sẽ được làm. Khoảnh khắc này tôi không thể đợi. Tôi không biết về ngày mai, về cái gì sắp xảy ra, và tôi không thể lập kế hoạch được. Cho nên khoảnh khắc bạn ở cùng với tôi, bất kì cái gì cần làm thì sẽ được làm vào chính khoảnh khắc này. Điều ấy không thể trì hoãn được, vì không có tương lai cho tôi.
Và sannyas này cũng không phải là sannyas cũ. Đây là một khái niệm hoàn toàn mới, hay về toàn bộ, đây là một khái niệm cổ đại đã từng bị quên lãng đi hoàn toàn - bạn có thể gọi nó theo cả hai cách. Nó là mới nhất và cũng là cũ nhất, đồng thời, vì bất kì khi nào có sannyas, thực sự, điều đó đều đã từng có như vậy. Nhưng bao giờ cũng có những kẻ bắt chước, và bạn không thể phủ nhận được họ - họ có đấy. Có những kẻ bắt chước và bao giờ cũng sẽ có những kẻ như vậy. Và họ làm mọi thứ thành đệ tử, vì người ta chỉ có thể bắt chước đệ tử.
Sannyas là cái gì đó mà không thể bắt chước được. Tự do không thể nào bị bắt chước, do vậy sannyas có thể chẳng bao giờ bị bắt chước. Nhưng những người là kẻ bắt chước, họ có thể làm gì? Họ sẽ làm ra hệ thống từ điều này - những kẻ bắt chước bao giờ cũng tạo ra hệ thống. Bất kì cái gì khác với sannyas, họ không phá huỷ nhiều lắm, vì cuộc sống như nó được sống là sự bắt chước. Bắt chước cứ tiếp diễn, toàn bộ thế giới đang bắt chước nhau. Toàn bộ dạy dỗ của bạn là thông qua bắt chước - trong ngôn ngữ, trong đạo đức, trong xã hội, trong văn hoá, mọi thứ đều qua bắt chước. Mọi thứ đều được hấp thụ qua bắt chước.
Cho nên việc bắt chước thành công ở mọi nơi ngoại trừ trong sannyas. Chúng mất hiệu lực rất nhiều ở đây. Chúng không thể mất hiệu lực ở bất kì đâu khác nữa vì mọi nơi bắt chước đều là qui tắc. Bạn không thể tự do với ngôn ngữ, bạn phải bắt chước nó. Bạn không thể tự do với cấu trúc xã hội, bạn phải bắt chước nó. Kẻ bắt chước thành công ở mọi nơi. Chỉ trong tính chất sannyas chiều hướng của tự do toàn bộ mới là cái gì đó mà với nó kẻ bắt chước trở nên rất huỷ diệt, vì chính chiều hướng của nó là hoàn toàn đối lập lại. Bắt chước sẽ phá huỷ nó. Cho nên Jesus bị bắt chước, bạn có cuốn Bắt chước chúa Jesus. Bất kì khi nào tính chất sannyas bị bắt chước đều không còn lại tính chất sannyas nữa. Cho nên khi tôi nói không có cam kết nào, tôi muốn nói sẽ không có bắt chước nào.
Bạn hoàn toàn tự do, tôi sẽ ném bạn vào trong tình trạng để mở. Đó chính là điều được ngụ ý bởi điểm đạo. Nó không phải là làm thu hẹp bạn, nó là việc cho bạn một bầu trời rộng mở. Nó chỉ là việc đẩy bạn bay trong bầu trời rộng mở. Tất nhiên không có đường và không có bản lộ trình, không thể có được. Mà cũng chẳng thể có bất kì con đường nào trong bầu trời cả. Cho nên bạn phải bay một mình, bạn phải phụ thuộc vào một mình mình. Sự tồn tại của bạn sẽ là người đồng hành duy nhất - người đồng hành duy nhất.
Cuộc sống giống hệt như bầu trời. Nó không giống như con đường trên mặt đất - bạn không thể đi theo; đi theo là điều không thể được. Bạn phải một mình. Điểm đạo có nghĩa là bây giờ tôi đẩy bạn vào cái đơn độc. Cho nên bây giờ bạn một mình toàn bộ, không phụ thuộc vào bất kì ai, thậm chí không phụ thuộc vào cả tôi. Nó đòi hỏi dũng cảm. Bắt chước là dễ dàng, theo đuôi là dễ dàng, phụ thuộc vào ai đó là dễ dàng. Nhưng một mình toàn bộ mà không có bản đồ, không có kỉ luật, không có hệ thống là dũng cảm lớn lao. Và một sannyasin nghĩa là một người dũng cảm. Dũng cảm này không phải là cái gì đó có thể bắt chước được, nó phải được phát triển qua việc sống.
Bạn sẽ sai sót, bạn sẽ đi lạc lối. Điều đó tất cả đều được bao hàm trong nó. Nhưng bởi sai sót mà bạn sẽ học, và bởi lạc lối mà bạn sẽ đi về đường phải. Và cũng chẳng có cách nào khác cả. Bạn phải băng qua khó khăn gian khổ. Việc bước đi một mình này, việc bay một mình này... người ta phải băng qua tất cả những khổ hạnh này. Và sannyas này là khác cả theo nghĩa khác nữa, vì sannyas cũ, cái gọi là sannyas dễ thấy được, ít từ bỏ về tâm linh và nhiều từ bỏ về xã hội. Ngay cả cấu trúc xã hội của nó cũng nhiều tính vật lí hơn, ít tính tâm linh hơn.
Sannyas này về cơ bản là tâm linh. Cho nên bạn có thể nhận được nó ở bất kì đâu, bất kì bạn ở đâu. Nó đòi hỏi việc dồn hết tâm hồn - nội tâm, sâu bên trong, tâm linh. Và như tôi thấy nó, bạn càng dính líu nhiều về phần thể chất, bạn càng ít có khả năng đi vào sâu, vì một khi dính líu về thể chất bạn sẽ chẳng bao giờ ra khỏi nó. Bạn sẽ chẳng bao giờ ra khỏi nó bởi vì có những điều không thể có được một cách cố hữu: nếu ai đó đang cố vượt lên trên ham muốn, người đó đang vật lộn vì cái gì đó mà không thể được, vì ham muốn là tự nhiên. Thân thể bạn không thể nào tồn tại mà không có chúng. Cho nên bạn sẽ cứ níu bám lấy thân thể, và ham muốn thì vẫn có đấy - ít hơn, tất nhiên, nhưng chúng vẫn sẽ cứ có đấy. Và thân thể càng yếu, ham muốn càng ít cảm thấy mạnh mẽ hơn. Cho nên bạn có thể cứ yếu dần, nhưng chừng nào bạn chưa chết thì thân thể vẫn cứ chưa hết ham muốn.
Không chỉ có ham muốn, còn có cả nhu cầu nữa. Nhu cầu cần được đáp ứng, và càng được đáp ứng tốt hơn thì chúng càng ít gây rắc rối cho bạn, chúng càng ít yêu cầu, càng ít thời gian cần cho chúng. Cho nên một khi bạn đang vật lộn với nhu cầu thể chất bạn sẽ làm phí hoài toàn bộ cuộc sống của mình. Toàn bộ quá trình này, toàn bộ sannyas cũ này, là tiêu cực, là đánh nhau với cái gì đó. Tất nhiên, nó là việc làm mạnh thêm về bản ngã. Bất kì khi nào có đánh nhau, bản ngã đều được làm mạnh thêm. Nếu bạn có thể giết chết ham muốn, bạn có thể trở thành có bản ngã nhiều hơn.
Nếu bạn có thể chối bỏ một nhu cầu đặc biệt cho thân thể mình, bạn trở thành có nhiều bản ngã hơn. Đánh nhau, theo mọi cách thức, bao giờ cũng là để thoả mãn bản ngã và làm mãn nguyện bản ngã.
Với tôi, sannyas là cái gì đó tích cực, không tiêu cực. Nó không phải là chối bỏ nhu cầu thân thể bạn. Nó không phải là chối bỏ nhu cầu bề mặt của bạn, nó là để phát triển, để trưởng thành trong con đường hướng nội của bạn. Nó không phải là đánh nhau với cái gì đó, nó là việc trao tất cả năng lượng của bạn để trưởng thành cái gì đó. Con người bạn phải trưởng thành và phải trở nên chín chắn. Con người bạn càng trở nên trưởng thành, bản ngã của bạn sẽ càng ít đi. Và một khi con người bạn đã trưởng thành, bạn biết nhu cầu là gì và ham muốn là gì. Ngoài ra, bạn có thể chẳng bao giờ biết được, bạn có thể chẳng bao giờ phân biệt nổi giữa nhu cầu là gì và ham muốn là gì.
Ham muốn bao giờ cũng điên khùng, nhu cầu bao giờ cũng nhạy cảm. Nếu bạn chối bỏ nhu cầu của mình, bạn là kẻ tự tử. Nếu bạn làm tăng ham muốn của mình, lần nữa bạn lại là kẻ tự tử. Nếu bạn chối bỏ nhu cầu của mình, bạn đang tự tử đấy. Nếu bạn làm tăng ham muốn của mình thế thì lần nữa bạn lại đang tự tử đấy, chỉ theo cách khác mà thôi.
Nếu ham muốn trở thành quá nhiều, nếu ham muốn tràn ngập quá lớn, bạn sẽ phát điên. Căng thẳng sẽ không thể chịu đựng nổi. Nếu bạn chối bỏ nhu cầu của mình, lần nữa bạn lại tạo ra căng thẳng mà sẽ trở thành không thể chịu đựng nổi. Cho nên có hai kiểu tâm trí tự tử: một là chối bỏ nhu cầu của nó, và một là biến đổi nhu cầu thành ham muốn. Và phân biệt này chẳng bao giờ được đưa ra ngoài. Không ai khác quyết định cho bạn đâu là ham muốn và đâu là nhu cầu. Nhận biết riêng của bạn sẽ là phương tiện, vì với người này, điều gì đó có thể là nhu cầu còn với người khác nó lại có thể là ham muốn. Cho nên không thể nêu ra câu trả lời cho sẵn được.
Chỉ điều này mới có thể được nói nhiều tới: cái mà bạn không có nó, bạn không thể tồn tại được, là định nghĩa tối thiểu về nhu cầu. Nhưng nhận biết riêng của mỗi người sẽ quyết định, chung cuộc, và điều đó nữa cũng không thể được quyết định mãi mãi vì hôm nay điều gì đó có thể là nhu cầu, đến ngày mai nó lại có thể là ham muốn. Nhưng một khi có nhận biết tích cực trong bạn, bạn nhận biết được tâm trí mình cùng những cách thức láu cá và gây rối của nó, các phương pháp nuôi dưỡng bản thân nó, bạn sẽ biết được sự phân biệt.
Cho nên tôi không tiêu cực. Sannyas, sannyas mới, là tuyệt đối tích cực. Nó là sự trưởng thành cái gì đó trong bạn. Tôi đang định trao cho bạn thái độ tích cực hướng tới con người bạn, không phải là thái độ tiêu cực. Bạn không định chối bỏ điều gì. Tất nhiên, nhiều thứ có thể bị chối bỏ - không phải do bạn, mà là theo cách thức tự động. Khi bạn càng đi vào nội tâm, bạn sẽ co lại từ phía bên ngoài. Người càng ít đi vào nội tâm, người đó càng phải đưa bản thân mình ra bên ngoài. Người đó sẽ liên tục trải rộng.
Nhưng đừng vật lộn với sự trải rộng của mình, cái ngã hướng ra bên ngoài. Vật lộn với hạt mầm bên trong bạn, cái có thể mọc lên cao đến mức cái vô nghĩa bên ngoài sẽ tự động đổ xuống. Một khi bạn biết tới giầu có nội tâm, thế thì chẳng có gì trong thế giới bên ngoài so sánh nổi. Một khi bạn biết tới phúc lạc nội tâm, thế thì thích thú thành ngu đần, thế thì tất cả những cái cứ đi vào nhân danh thích thú đều là ngu si, đần độn. Nó sẽ đổ xuống một khi bạn biết về cực lạc bên trong. Thế thì tất cả những cái đã được biết tới như hạnh phúc, niềm vui, đều chẳng là gì ngoài lừa dối. Nhưng không như trước đây - khi mà bạn còn chưa biết tới hạnh phúc bên trong, bạn không thể nào nói được điều đó, và nếu bạn nói điều đó thế thì bạn sẽ trong lừa dối lớn.
Cho nên một thái độ tích cực hướng tới sannyas có nghĩa là một chiều hướng khác hẳn. Bạn có thể vẫn ở nơi bạn đang ở, bạn có thể vẫn làm bất kì điều gì bạn đang làm - chẳng cần gì phải có ngay lập tức thay đổi bên ngoài. Tất nhiên sẽ có thay đổi, nhưng chúng sẽ tới. Khi chúng tới, cứ để chúng tới, nhưng đừng cố gắng, đừng tạo nỗ lực gì. Đừng buộc chúng phải tới. Và tôi thấy nhiều khả năng cho sannyas tích cực, cho sự từ bỏ tích cực, trong thế giới đang sắp tới.
Khái niệm tiêu cực về chối bỏ bản thân mình trước đây là có thể có bởi nhiều nguyên nhân. Một là cách thức xã hội được cấu trúc. Tất cả các xã hội nông nghiệp đều đã có thể cho phép một số người hoàn toàn không làm việc gì cả. Nhưng một xã hội càng được công nghiệp hoá thì càng ít có khả năng các gia đình được đoàn tụ. Càng nhiều tính cá nhân, càng ít khả năng gia đình đoàn tụ. Cấu trúc kinh tế lỏng lẻo đã có thể cho phép các gia đình đoàn tụ nhau nhiều hơn, nhưng nền kinh tế càng có kế hoạch, càng ít khả năng cho các gia đình đoàn tụ. Những người đã từng là tu sĩ và người sống cuộc đời khổ hạnh (sadhu) dường như là những kẻ bóc lột. Bây giờ họ không thể nào còn được kính trọng, bây giờ họ không thể tồn tại được. Và như tôi đã thấy điều đó, mọi người đều phải làm bất kì cái gì mình có thể làm; người ta phải đóng góp cho xã hội mà mình tồn tại trong đó. Người ta phải không còn là kẻ bóc lột nữa. Người ta phải không là, và người tôn giáo không thể là, kẻ bóc lột. Và nếu người tôn giáo có thể bóc lột, thế thì chúng ta không thể trông đợi người khác không bóc lột.
Với tôi, sannyasin sẽ không là kẻ bóc lột. Người đó sẽ kiếm sống. Người đó sẽ là người sản xuất, không chỉ là người tiêu thụ. Cho nên một khái niệm có tính sản xuất cũng đi kèm với tính tích cực. Khái niệm cũ về các tu sĩ phi sản xuất đã được điều chỉnh khớp với thái độ tiêu cực. Thái độ tích cực sẽ có nhiều tác động hơn. Chẳng hạn, khái niệm cũ về sannyas chối bỏ nhiều điều. Nó chối bỏ gia đình, nó chối bỏ dục, chối bỏ tình yêu. Nó chối bỏ mọi thứ đóng góp cho hạnh phúc xã hội - cái có thể đóng góp cho hạnh phúc riêng của bạn. Nó chối bỏ - tôi không chối bỏ.
Điều đó không có nghĩa là tôi cho phép. Khi tôi nói tôi sẽ không chối bỏ, điều đó chỉ có nghĩa là một khoảnh khắc có thể tới khi một người trở nên hoàn toàn siêu việt - chẳng hạn, với dục. Đấy là vấn đề khác, đấy không phải là yêu cầu mà là một hệ quả. Điều ấy không nhất thiết phải có trước khi là sannyas, nó sẽ tới sau khi là sannyas. Và tôi sẽ không làm cho nó thành mặc cảm nếu điều đó không tới. Khái niệm cũ rất độc ác, nó là vừa khổ hạnh vừa tự bạo. Dục bị chối bỏ bởi vì dục dường như cho thoáng nhìn về hạnh phúc.
Cho nên biết bao nhiêu tôn giáo đã cho phép dục không hạnh phúc. Bạn chỉ có thể dùng nó để sinh sản, nhưng bạn không được có hạnh phúc nào từ nó. Chỉ thế thì nó mới không là tội lỗi. Cho nên dục không thực sự là tội lỗi. "Nhưng ông không nên hạnh phúc. Hạnh phúc là tội lỗi." Với tôi mọi thứ được trao cho con người không phải là để bị chối bỏ; nó không nên bị cấm đoán. Để cho việc nở hoa bên trong tới trước - thế rồi bạn sẽ thấy rằng biết bao nhiêu kênh năng lượng đã làm thay đổi quá trình của chúng. Và khác biệt sẽ là vĩ đại.
Nếu bạn chối bỏ dục, thế thì bạn cũng phải chối bỏ cả tình yêu nữa. Những sannyasin chối bỏ sẽ trở thành không có tình yêu. Họ nói về tình yêu nhưng họ trở thành không có tình yêu. Họ nói về "tình yêu toàn thể." Đấy bao giờ cũng là cách dễ dàng để nói về tình yêu toàn thể hơn là để yêu một cá nhân - điều đó gay go hơn, yêu toàn thể vũ trụ dễ dàng làm sao; chẳng có gì mắc míu vào đó cả. Và người nghĩ dưới dạng chối bỏ sẽ nói về tình yêu toàn thể và sẽ cứ chối bỏ và nhổ bật gốc rễ tình cảm cá nhân.
Tôn giáo chối bỏ dục sẽ chối bỏ tình yêu, bởi vì với tình yêu có mọi khả năng là dục sẽ theo sau. Nhưng như tôi thấy nó, nếu dục không bị chối bỏ mà được biến đổi với sự trưởng thành tích cực của bạn, thế thì không cần phải chối bỏ tình yêu. Bạn có thể vẫn yêu. Và chừng nào bạn còn chưa yêu thì năng lượng có thể tới với bạn nhưng không đi qua kênh dục, vẫn không thể nào được sử dụng. Nó sẽ trở thành phá hoại. Cho nên với tôi tình yêu trưởng thành là khả năng duy nhất cho việc siêu việt lên trên dục.
Tình yêu phải trưởng thành. Nó phải đi lên tới vũ trụ, nhưng nó phải không bắt đầu từ đó, nó chưa bao giờ từ xa xôi cả. Và người nghĩ rằng người ta nên bắt đầu từ nơi xa xôi ấy đang tự lừa dối mình thôi. Mọi cuộc hành trình đều phải bắt đầu từ nơi gần. Bước đầu tiên cần phải thực hiện không thể được thực hiện từ nơi xa xôi. Người ta phải là một cá nhân yêu thương. Và tình yêu càng trưởng thành sâu sắc hơn người đó càng ít trở thành dục hơn và tình yêu càng trải rộng hơn.
Cho nên tôi sẽ không chối bỏ cái gì, vì phúc lạc tối thượng là còn đang cần tới. Mọi người đều đi tìm kiếm phúc lạc. Hạnh phúc không phải là bị chối bỏ, nhưng khi có bùng nổ phúc lạc bạn sẽ biết rằng bất kì cái gì bạn đã từng nghĩ về hạnh phúc cũng đều là giả hết. Nhưng bạn không thể vứt nó đi vào khoảnh khắc này được. Cứ để cho phúc lạc tới trước. Đó là cái gì đó còn lớn hơn, chỉ thế thì cái bé hơn mới bị vứt đi. Và bản ngã của bạn sẽ không được làm mạnh thêm bởi nó bởi vì khi bạn vứt điều ấy đi, bạn vứt cái gì đó vô ích, vô giá trị.
Tất cả những người tuyên bố về từ bỏ đều nói họ đã bỏ thứ này thứ khác. Họ chẳng phô bầy được theo cách này cách nọ cái gì lớn lao đã đạt được. Bất kì cái gì họ đã từ bỏ đều vẫn còn có ý nghĩa. Nó vẫn có đó trong kí ức của họ, nó vẫn còn là một phần của tâm trí, chúng vẫn là người chủ. Tất nhiên họ đã từ bỏ, nhưng làm sao người ta có thể từ bỏ cái gì đó mà người ta không có? Cho nên nếu bạn cứ nghĩ về từ bỏ, bạn vẫn còn đang có. Theo một cách tiêu cực bạn vẫn là người chủ.
Nhưng một khi bạn biết một hiện tượng vĩ đại - phúc lạc vĩ đại, hạnh phúc vĩ đại - thế thì bạn không từ bỏ mọi thứ. Chúng chỉ bị vứt bỏ đi, giống như lá khô rụng khỏi cây. Không ai biết và không ai nghe thấy, lá khô chỉ rụng xuống. Cây vẫn còn lãng quên nó và chẳng vết thương nào để lại đằng sau. Cho nên, với tôi, mọi thứ đều có khoảnh khắc để xảy ra, khoảnh khắc để chín muồi - độ chín là tất cả. Người ta phải chín muồi; nếu không người ta sẽ lang thang không cần thiết và gây phiền nhiễu mình một cách không cần thiết và phá hoại mình một cách không cần thiết. Người ta phải chín muồi, thế thì cơ hội tự nó tới.
Cho nên từ bỏ là thông qua trưởng thành tích cực. Đó là điều tôi muốn nói qua khái niệm sannyas của mình - từ bỏ thông qua trưởng thành tích cực. Không có điều tiêu cực nào hết cả, không chối bỏ, không ngăn chặn.
Tôi chấp nhận con người như người đó vẫn thế. Tất nhiên, bây giờ nhiều tiềm năng, nhưng như người đó vẫn thế, người đó không nên bị kết án. Chẳng có gì phải bị kết án cả. Người đó là hạt mầm, và nếu bạn kết án hạt mầm, làm sao bạn có thể chào đón cây được? Tôi chấp nhận con người như người đó vẫn thế - toàn bộ, không chối bỏ cái gì. Tôi chỉ không nói rằng đây là tất cả những gì người đó có thể là, rằng đây là cái cuối cùng. Tôi chỉ nói rằng đây là sự bắt đầu. Con người mới chỉ là hạt mầm mà có thể lớn lên thành một cây to, mà có thể trưởng thành trong điều thiêng liêng. Mỗi con người đều có thể là một thiên thần. Nhưng bây giờ, như người đó đang thế, người đó chỉ là hạt mầm. Hạt mầm này cần được bảo vệ, hạt mầm này cần được yêu thương, và hạt mầm này cần được tạo cho mọi cơ hội để phát triển.
Sannyas nghĩa là bạn đã nhận ra rằng bạn là một hạt mầm, một tiềm năng. Đây chưa phải là điểm cuối cùng. Đây mới chỉ là bắt đầu, và bây giờ bạn phải quyết định đi vào trong trưởng thành đó. Trưởng thành đó tới qua tự do, trưởng thành đó tới qua cái bất an. Bạn thấy hạt mầm - rất an toàn. Cây không an toàn được như thế. Hạt mầm khép kín, khép kín hoàn toàn, Khoảnh khắc hạt mầm chết và cây bắt đầu mọc lên, tiềm năng bắt đầu được kích hoạt. Có nguy hiểm - bất an sẽ có đó, sẽ có mọi khả năng huỷ diệt, một thứ rất tinh tế đang tranh đấu lại với toàn bộ vũ trụ. Nhưng bây giờ bạn chỉ là hạt mầm, không có nguy hiểm.
Là sannyasin có nghĩa là bây giờ bạn quyết định trưởng thành. Và đây là quyết định cuối cùng. Bây giờ bạn sẽ phải vật lộn, bây giờ bạn sẽ có bất an, bạn sẽ có nguy hiểm, và bạn sẽ phải tranh đấu và đương đầu với chúng khoảnh khắc nọ sang khoảnh khắc kia. Tranh đấu và vật lộn qua từng khoảnh khắc này, tranh đấu này trong cái chưa biết, tranh đấu này vì cái chưa biết, việc sống này trong cái chưa biết, là từ bỏ thực sự.
Quyết định trưởng thành là từ bỏ vĩ đại - từ bỏ cái an toàn đã được trao cho hạt mầm, từ bỏ của cái tổng thể đã được trao cho hạt mầm. Nhưng an toàn này có giá rất lớn. Hạt mầm chết, nó chỉ là cái sống tiềm năng. Nó có thể sống, hay nó có thể vẫn còn chết. Chừng nào nó còn chưa mọc lên, chưa trở thành cái cây, nó là chết. Và như chỗ tôi được biết, con người, chừng nào họ còn chưa quyết định trưởng thành, chừng nào họ còn chưa nhảy vào cái chưa biết, vẫn giống như hạt mầm - chết, khép kín.
Là một sannyasin là đã quyết định trưởng thành, đã quyết định đi vào trong nguy hiểm, đã quyết định sống trong không quyết định. Điều này dường như ngược đời. Nó không phải vậy. Người ta phải bắt đầu từ đâu đó, và thậm chí để sống không quyết định người ta phải có quyết định ở đâu đó. Thậm chí đi vào trong bất an là đang đi vào đâu đó, và người ta phải quyết định về nó. Tôi giúp cho quyết định của bạn và tạo ra tình huống mà trong đó bạn có thể ra quyết định. Tính chất sannyas mới này có thể đi tới chính cốt lõi của thế giới. Nó có thể đạt tới mọi người vì chẳng cần tới cái gì đặc biệt cả - chỉ cần hiểu biết.
Một điều khác tôi muốn giải thích là ở chỗ tính chất sannyas này không gắn với bất kì tôn giáo nào cả. Trên thế gian này mọi kiểu sannyas đều đã từng là một phần và một bộ phận của một tôn giáo đặc biệt, một giáo phái đặc biệt. Điều đó nữa cũng là một phần của một phương tiện an toàn. Bạn từ bỏ, ấy vậy mà bạn vẫn thuộc về nó. Bạn nói, "Tôi đã rời bỏ xã hội," ấy vậy mà bạn vẫn thuộc vào giáo phái. Bạn vẫn cứ là người Hindu, người Hồi giáo hay người Sikh. Bạn cứ là cái gì đó.
Thực sự, tính chất sannyas có nghĩa là tôn giáo và không gắn vào bất kì tôn giáo nào cả. Lần nữa, đấy là bước nhảy vĩ đại vào cái chưa biết. Các tôn giáo đã được biết tới, nhưng tôn giáo là điều chưa biết. Giáo phái có các hệ thống, tôn giáo không có hệ thống nào. Giáo phái có kinh sách; tôn giáo chỉ có sự tồn tại, không có kinh sách. Tính chất sannyas này là của sự tồn tại, của tôn giáo, không giáo phái.
Điều đó không có nghĩa là tính chất sannyas này sẽ chối bỏ tính Hồi giáo của đạo Hồi, là tính chất sannyas này sẽ chối bỏ tính Ki tô giáo của người Ki tô giáo - không! Nó thực sự có nghĩa ngược lại. Có nghĩa là nó sẽ trao cho người Ki tô giáo Ki tô giáo thực sự. Nó sẽ trao cho người Hindu Hindu giáo thực sự, vì bạn càng đi sâu vào bên trong Hindu giáo, Hindu giáo tối hậu sẽ bị vứt bỏ và bạn sẽ chỉ thấy tinh thần tôn giáo. Bạn càng đi sâu vào Ki tô giáo nó sẽ càng ít giống Ki tô giáo và càng nhiều tôn giáo hơn. Lập tức bạn đạt tới trung tâm của tôn giáo.
Cho nên khi tôi nói bằng việc trở thành một sannyasin bạn thuộc về không tôn giáo nào, tôi không ngụ ý rằng bạn chối bỏ Ki tô giáo hay Hindu giáo hay Jaina giáo. Bạn chỉ chối bỏ phần chết mà đã trở thành gánh nặng trong tôn giáo. Bạn chỉ chối bỏ phần tín ngưỡng chết, và bạn đang mở ra và phát hiện lại dòng chảy sống, dòng chảy sống đằng sau tất cả những cái chết - tín ngưỡng chết, kinh sách chết, thầy chết, nhà thờ chết.
Bạn lại tìm ra dòng chảy sống. Nó bao giờ cũng có đó nhưng nó bao giờ cũng phải được phát hiện lại; mỗi người đều phải phát hiện lại nó. Nó không thể được chuyển trao, nó không thể được truyền phát. Không ai có thể trao nó cho bạn. Bất kì cái gì được trao đều chết. Bạn sẽ phải đào sâu vào trong mình, nếu không bạn chẳng bao giờ tìm thấy nó. Cho nên tôi không trao cho bạn tôn giáo, tôi chỉ đang trao cho bạn lực đẩy để tìm ra dòng chảy sống. Nó sẽ là phát hiện của riêng bạn, và nó không bao giờ có thể là của bất kì ai khác. Cho nên tôi không truyền bất kì cái gì cho bạn.
Có một chuyện ngụ ngôn...
Một hôm Phật tới với một bông hoa trong tay. Ông ấy định thuyết pháp, nhưng ông ấy vẫn im lặng. Những người đã tới nghe ông ấy bắt đầu tự hỏi ông ấy đang làm gì. Thời gian trôi qua. Chưa bao giờ từng xảy ra việc như thế này - ông ấy đang làm gì vậy? Họ tự hỏi liệu ông ấy có định nói hay không.
Thế rồi ai đó hỏi, "Thầy đang làm gì vậy? Thầy quên mất rằng chúng tôi đã đến để nghe thầy hay sao?"
Phật nói, "Ta đã truyền đạt điều gì đó. Ta đã truyền đạt điều gì đó mà không thể được truyền đạt bằng lời. Các ông có biết được nó hay không?"
Chẳng ai biết điều đó. Nhưng một đệ tử - một đệ tử rất không quen biết, lần đầu tiên được biết ở đây, một khất sĩ bhikkhu tên là Mahakashyapa* - cười phá lên. Phật nói, "Mahakashyapa, lại đây với ta. Ta trao cho ông bông hoa này, và ta tuyên bố rằng tất cả những gì có thể trao bằng lời ta đã trao cho các ông cả rồi. Cái mà thực sự có ý nghĩa, cái mà không thể nào trao bằng lời được, ta trao cho Mahakashyapa."
Cho nên truyền thống thiền cứ hỏi đi hỏi lại mãi, "Nhưng cái gì đã được truyền cho Mahakashyapa?" - sự truyền trao không lời. Phật đã nói gì? Mahakashyapa đã nghe thấy gì? Và bất kì khi nào có ai đó biết, người đó lại cười nữa, và câu chuyện vẫn cứ còn là một bí ẩn. Khi ai đó hiểu ra, người đó lại cười. Bất kì khi nào có những người là học giả, người biết nhiều và người biết cái hư vô, họ sẽ thảo luận điều đã được nói, họ sẽ quyết định về điều đã được nghe. Nhưng ai đó biết được thì vẫn cứ cười.
Bankei, một bậc thầy thiền sư, nói, "Phật nói cái không. Mahakashyapa nghe cái không."
Cho nên ai đó hỏi, "Phật nói cái không sao?"
"Đúng," Bankei nói. "Đúng, cái không đã được nói, cái không đã được nghe. Nó đã được nói, và nó đã được nghe. Tôi là nhân chứng."
Cho nên ai đó lại nói, "Thầy có ở đấy đâu."
Thế là Bankei nói, "Ta chẳng cần có đó. Khi cái không được trao đổi, chẳng cần có ai ở đó để là nhân chứng cả. Ta không ở đó, ấy thế mà ta vẫn là nhân chứng." Ai đó cười to, và Bankei nói, "Người đó cũng là nhân chứng đấy."
Dòng chảy sống không thể được trao đổi. Nó bao giờ cũng có đó, nhưng bạn phải đi vào nó. Nó ở gần thôi, chỉ ngay góc kia. Nó ở trong bạn, bạn là dòng chảy sống. Nhưng bạn chưa bao giờ ở trong cả. Chú ý của bạn bao giờ cũng ở ngoài, bạn hướng ra ngoài. Bạn đã trở thành cố định. Tập trung của bạn đã trở thành cố định chết, cho nên bạn không thể quan niệm được ở trong có nghĩa là gì. Ngay cả khi bạn cố gắng để ở trong, bạn chỉ nhắm mắt và cứ ở ngoài.
Ở trong có nghĩa là trong trạng thái tâm trí mà không có ngoài và không có trong. Ở trong có nghĩa là không có biên giới giữa bạn và tất cả. Khi không có gì ngoài, chỉ thế thì bạn mới tới dòng chảy bên trong. Và một khi bạn có thoáng nhìn, bạn được biến đổi. Bạn biết điều gì đó mà còn chưa hiểu được, bạn biết điều gì đó mà trí tuệ không thể hiểu được, bạn biết điều gì đó mà trí tuệ không thể truyền đạt được.
Nhưng ấy vậy mà người ta vẫn phải truyền đạt - ngay cả với một bông hoa, ngay cả với một nụ cười. Không có gì khác biệt, chúng đều là cử chỉ. Liệu có khác biệt gì nếu tôi dùng môi hay tôi dùng tay để cầm hoa không? Chỉ cử chỉ là mới, cho nên nó làm bạn xáo động. Ngoài ra, nó nhiều nhất cũng chỉ là một cử chỉ như việc chuyển động môi. Tôi tạo ra âm thanh, đấy là một cử chỉ. Tôi vẫn còn im lặng, đấy là một cử chỉ. Nhưng cử chỉ thì mới, còn chưa biết với bạn, cho nên bạn nghĩ điều gì đó khác. Chẳng có gì khác cả. Dòng chảy sống không thể được truyền đạt, ấy vậy mà lại phải được truyền đạt - một cách nào đó phải được chỉ ra, một cách nào đó phải được bày tỏ ra.
Cho nên khoảnh khắc ai đó trở nên sẵn sàng nhận tính chất sannyas, đấy là quyết định cho người đó hướng tới việc tìm kiếm vĩ đại, và đấy là một cử chỉ cho tôi rằng người đó sẵn sàng cho bước nhảy. Và khi ai đó sẵn sàng để thay đổi, để làm mất đi danh tính cũ, để được sinh ra trong con người mới... Khi ai đó sẵn sàng, người đó chẳng cần phải có phẩm chất; đâu có gì khác biệt. Sự sẵn sàng này là phẩm chất. Khi ai đó sẵn sàng, tôi cũng sẵn sàng đẩy. Không cần người đó phải đạt tới, nhưng chẳng là điều đáng ngạc nhiên rằng người đó nên bắt đầu sao?
Đấy không phải là vấn đề - việc người đó nên đạt tới không phải là vấn đề chút nào. Nhưng người ta bắt đầu. Bắt đầu này là cái gì đó lớn lao. Việc đạt tới không lớn được như thế. Việc bắt đầu là lớn lao bởi vì bất kì khi nào ai đó đạt tới, người đó có khả năng. Và bất kì khi nào ai đó bắt đầu, người đó không có khả năng. Bạn có hiểu tôi không? Bất kì khi nào ai đó bắt đầu, người đó đều không có khả năng. Cho nên việc bắt đầu là điều kì diệu.
Phật không phải là điều huyền bí. Ông ấy có khả năng, cho nên ông ấy đạt tới. Điều đó thật toán học, không có điều huyền bí. Nhưng khi ai đó tới tôi với tất cả những ham muốn của người đó, với tất cả khao khát của người đó, với tất cả những giới hạn của người đó và nghĩ phải bắt đầu, đấy là điều huyền bí. Và khi tôi phải chọn giữa Phật và người đó, tôi sẽ chọn người đó. Người đó là điều huyền bí, không có khả năng thế mà cũng dũng cảm thế.
Cho nên tôi không quan tâm chút nào tới cái cuối cùng nào bạn đạt được. Tôi chỉ quan tâm tới cái bắt đầu. Bạn bắt đầu, và tôi biết một khi có cái bắt đầu thì cái cuối cùng đã trong tay một nửa rồi. Cái bắt đầu là một điều. Một khi có cái bắt đầu, bạn sẽ cứ trưởng thành mãi.
Vấn đề không phải là ngày một hay ngày hai, vấn đề không phải là thời gian. Nó có thể xảy ra ngay khoảnh khắc tiếp, nó có thể không xảy ra cho nhiều lần sinh thành, nhưng một khi bạn đã bắt đầu, bạn sẽ không còn như cũ nữa. Chính quyết định trở thành sannyasin này là điều huyền bí của thay đổi. Trong nhiều lần sinh thành liên tục bạn có thể không đạt tới, nhưng bạn sẽ không còn như cũ nữa. Điều này sẽ tới nữa và xuất hiện nữa.
Việc nhớ lại này về quyết định chọn tự do bao giờ cũng sẽ có đó giữa tất cả những sự nô lệ của bạn, giữa tất cả những tù túng của bạn. Quyết định này để được tự do, khao khát này để được tự do, khao khát này để siêu việt lên, sẽ có đó trong chờ đợi cơ hội. Cho nên làm sao tôi có thể từ chối bất kì ai về việc bắt đầu? Và tôi phải hỏi ai để xem liệu người đó có đủ phẩm chất hay không? Nếu bản thân Thượng đế cho phép sự tồn tại của bạn, cuộc sống của bạn, và chẳng bao giờ hỏi bạn, "Anh có đủ phẩm chất không?" thì tôi là ai mà hỏi được?
Tôi không cho bạn cuộc sống, tôi không cho bạn sự tồn tại, tôi chỉ cho bạn sự chuyển đổi. Khi Thượng đế sẵn sàng cho bạn cuộc sống, bạn phải đủ phẩm chất với tất cả những giới hạn và nhược điểm của mình. Ngài cho phép bạn tồn tại. Bạn phải là điều quí giá, thậm chí dưới con mắt của điều thiêng liêng bạn phải quí giá. Cho nên tôi là ai mà từ chối bạn về việc bắt đầu? Nhưng các thầy đôi khi trở nên còn khôn ngoan hơn cả bản thân Thượng đế. Họ quyết định ai là đủ phẩm chất và ai là không đủ. Ngay cả Thượng đế có tới với họ - thế thì họ vẫn sẽ quyết định ai là đủ phẩm chất và ai không. Và bất kì khi nào bất kì ai tới, ấy là Thượng đế tới đấy. Cho nên đừng cười: bất kì khi nào bất kì ai tới, Thượng đế đều tới, vì không ai khác có thể tới được.
Cho nên tôi là ai mà từ chối ai đó khi người đó tới tôi? Người đó có thể không biết điều đó, người đó có thể không nhận biết về điều đó, nhưng tôi nhận biết về điều đó - rằng Thượng đế là trong việc tìm kiếm về bản thân người đó. Cho nên tôi không thể từ chối người đó, tôi chỉ có thể hoan hỉ về sự bắt đầu của người đó. Đó là lí do tại sao không có phân biệt nào được tạo ra, không có phẩm chất nào được yêu cầu. Và tính chất sannyas này là cần thiết vào khoảnh khắc này cho toàn thể nhân loại. Toàn thể nhân loại cần tới nó. Chúng ta đã trở nên không nhận biết được chút nào về dòng chảy sống, chúng ta đã trở nên không nhận biết được về điều thiêng liêng bên trong và bên ngoài, rằng từng người phải có nhận biết. Nếu không, tình huống đã tụt xuống thấp đến mức không thể quay lại cho một thế kỉ được. Nó đã diễn ra mãi.
Darwin nghĩ rằng chúng ta là con vật; bây giờ người ta nghĩ rằng chúng ta là máy tự động. Con vật ít nhất cũng còn có linh hồn! Chúng có; còn bây giờ chúng ta lại không có. Và cũng chẳng bao lâu chúng ta sẽ không hiệu quả được như máy tự động, vì máy tính tốt hơn sẽ có đó, máy móc tốt hơn sẽ có đó; bạn không chỉ là cái máy, mà là cái máy rất tầm thường.
Đây là đức tin - đây không phải là tri thức - đây là đức tin đã bị áp đặt lên tâm trí con người trong ba thế kỉ. Bây giờ nó đã trở thành nổi bật. Nhiều nhất nó cũng chỉ là đức tin như bất kì đức tin nào khác. Cũng chẳng có gì khác biệt khi khoa học hỗ trợ cho nó, nó vẫn chỉ là đức tin. Và một khi loài người tin vào nó, sẽ rất khó làm linh hồn con người hồi tỉnh lại.
Cho nên những ngày sắp tới, phần cuối cùng của thế kỉ này, sẽ rất dứt khoát. Phần cuối cùng của thế kỉ này sẽ quyết định số mệnh cho các thế kỉ tới tiếp. Điều này đang sắp trở thành dứt khoát - dứt khoát theo nghĩa rằng đức tin rằng con người chỉ là cái máy, thiết bị máy móc tự nhiên, sẽ trở thành thông dụng. Khi đức tin này thành thông dụng, sẽ rất khó đi tới dòng chảy ẩn kín bị thất lạc đó. Điều ấy sẽ cứ trở nên khó khăn hơn; thậm chí ngày nay nó đã trở nên khó đến thế rồi. Có quá ít người trên thế giới này thực sự biết tới dòng chảy sống đó - có thể đếm được họ trên đầu ngón tay.
Tất cả những người hay nói, cũng chỉ cứ nói mà thôi. Rất ít người thực sự biết, và mỗi ngày số này lại càng tụt xuống. Những người biết không được thay thế. Mỗi ngày lại có ít thêm những người biết về dòng chảy sống, người biết về thực tại phía sau, người biết về tâm thức, người biết về điều thiêng liêng.
Thế kỉ này, phần cuối cùng của thế kỉ này, sẽ quyết định. Cho nên những người đã sẵn sàng bắt đầu theo bất kì cách nào, tôi sẽ điểm đạo cho họ. Nếu mười nghìn người được điểm đạo và thậm chí chỉ có một người đạt tới mục tiêu, cũng đáng để nhận mọi rắc rối. Và tất cả những người đã đi tới biết được điều gì đó về thế giới bên trong này, tôi sẽ yêu cầu họ đi và gõ vào mọi cánh cửa, và bảo họ đứng trên mái nhà, và tuyên bố rằng cái gì đó phúc lạc, rằng cái gì đó bất tử, rằng cái gì đó thiêng liêng là đang có đấy.
Là một nhân chứng đi, đi và là một nhân chứng cho nó; nếu không thì đức tin máy móc sẽ trở nên thông dụng. Kiểm tra điều đó bây giờ còn dễ dàng hơn, về sau sẽ không còn dễ dàng để thay thế nó nữa. Và tâm trí đang dễ uốn nắn, ngày nay còn dễ uốn nắn hơn - sẵn sàng để được tạo khuôn theo bất kì khuôn mẫu nào. Vì tất cả các đức tin cũ đều đã bị bỏ đi, tâm trí thành trống trải và khao khát thuộc vào bất kì đâu - cho dù là một niềm tin máy móc. Bất kì điều gì vô nghĩa, nhưng có thể đem cho bạn cảm giác ăn ý, có thể cho bạn một cảm giác hiểu biết rằng bạn biết được thực tại là gì, đều sẽ được bíu lấy. Và tâm trí con người sẽ trở nên bị buộc vào nó.
Cho nên không một khoảnh khắc nào là bị phí hoài cả. Những người dù chỉ biết một chút, những người thậm chí mới có một thoáng nhìn, cũng nên nói về nó cho người khác. Và phần cuối cùng của thế kỉ này cũng không nhỏ bé như nó dường như vậy đâu. Nó là một phần lớn đấy, và theo một cách nào đó, thậm chí nó còn lớn hơn nhiều thế kỉ. Vì tốc độ thay đổi là lớn thế, ba mươi năm này là hệt như ba mươi thế kỉ. Điều không thể làm được trong ba mươi thế kỉ có thể làm được trong ba mươi năm, trong ba thập kỉ. Sự nhanh chóng của thay đổi là ở mức thời gian trông thì nhỏ nhưng lại không nhỏ.
Có ba đức tin đang định tiêu diệt, đang định phá huỷ cây cầu cuối cùng giữa con người và dòng ngầm thiêng liêng. Một là đức tin rằng tâm trí con người chỉ là cái máy. Thứ hai là chủ nghĩa cộng sản - tin rằng con người và mối quan hệ của con người với xã hội chỉ là hiện tượng kinh tế. Thế thì chẳng có trái tim; thế thì con người là không quyết định - kinh tế mới là quyết định. Thế thì con người chỉ nằm trong tay các lực kinh tế, các lực mù quáng. Thế thì tâm thức là không quyết định, nhưng cấu trúc xã hội mới là quyết định. Marx nói rằng không phải là tâm thức xác định ra xã hội, mà xã hội xác định ra tâm thức. Thế thì tâm thức chỉ là cái không. Nếu nó không quyết định, nó chẳng có đấy.
Và điều thứ ba, có khái niệm về sự bất hợp lí. Ba điều là: khái niệm của Darwin đã chuyển thành đức tin về cái máy con người, khái niệm của Marx đã biến tâm thức thành một hiện tượng phụ của các lực kinh tế, và khái niệm của Freud về sự bất hợp lí - rằng con người là trong tay của các lực tự nhiên, bản năng. Người đó phải làm bất kì cái gì người đó làm, và không có tâm thức nhưng chỉ có một khái niệm ảo tưởng rằng chúng ta có ý thức.
Trong cả ba khái niệm này các tôn giáo đều không phổ biến. Mô ha mét giáo chẳng phải là tôn giáo phổ biến mà Ki tô giáo, Hindu giáo, Phật giáo cũng chẳng là tôn giáo phổ biến. Bây giờ Phật chẳng phải là người đề xướng, Mahavira, Mohammed, Christ cũng không là người đề xướng. Người đề xướng ngày nay là Freud, Darwin và Marx. Tất cả ba người này đều chống lại tự do, và cả ba người này đều chống lại tính bất tử.
Cho nên tôi sẽ cứ thúc đẩy mọi người đi vào thế giới bên trong, tất nhiên có hi vọng, hi vọng chống lại hi vọng, rằng ai đó có thể đi tới dòng chảy sống, tới sat-chit-anand, và có thể có khả năng diễn tả nó qua toàn bộ con người mình - sống nó. Nếu cho dù chỉ vài người có thể tìm ra việc sống nó bây giờ, toàn bộ quá trình nhân loại sắp tới sẽ thay đổi. Nhưng điều này chỉ có thể xảy ra không phải qua thuyết giáo, mà là qua việc sống. Đó là lí do tại sao tôi liên tục nhấn mạnh vào tính chất sannyas, nó là sự bắt đầu cho việc sống.
Tôi nhấn mạnh vào nó cũng còn bởi một nghĩa khác. Bạn có thể nói, "Nếu không cần thay đổi bên ngoài, thế thì sao phải thay áo choàng? Sao phải đổi tên?" Tôi muốn sannyas trở nên truyền nhiễm. Với bạn, nó giúp bạn ghi nhớ. Với người khác, nó bắt đầu từ một điểm mà họ có thể nghĩ về nó. Họ có thể ủng hộ hay chống đối nó, họ không thể dửng dưng với nó. Áo choàng mầu của bạn, khoảnh khắc ai đó nhìn thấy nó, người đó hoặc sẽ ủng hộ nó hoặc chống đối nó; không ai có thể dửng dưng được. Người đó sẽ nghĩ về nó; nếu không, người đó sẽ cười nó. Người đó sẽ hoặc nghĩ rằng ai đó đã từ bỏ hay người đó nghĩ ai đó đã phát điên, nhưng người đó sẽ bắt đầu nghĩ. Và nếu những chiếc áo choàng này cứ gây ấn tượng, nếu một người phải tới tiếp xúc với các áo choàng này hàng ngày, bao nhiêu lần, họ sắp sửa trở nên lây nhiễm. Người đó không thể tiếp tục bỏ qua nó. Người đó sẽ phải quyết định điều gì đó về nó.
Tôi muốn tôn giáo trở thành cuộc đối thoại thịnh hành. Nó hiện không phải là cuộc đối thoại thịnh hành chút nào. Không ai nói về nó. Mọi người đều nói về chính trị; không ai nói về tôn giáo. Nếu ai đó nói về nó, người khác chỉ không phản đối nó theo phép xã giao. Họ thuyết giảng, nghe hay lắng nghe chỉ như một nghĩa vụ xã hội, như chuyện ngày nghỉ. Chẳng ai để ý điều gì đang xảy ra cho linh hồn bên trong nhất của mình. Cho nên tôn giáo phải được làm thành chủ đề thịnh hành, cuộc đối thoại thịnh hành. Mọi phương tiện đều nên được dùng, và nó nên là biểu tượng sống.
Bất kì khi nào bạn đi, bạn cũng tạo ra các sóng suy nghĩ, sóng xúc động. Ngay cả việc lướt qua của bạn, chỉ là việc lướt qua thôi, bạn cũng tạo ra sóng, bầu không khí, tình huống. Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh vào thay đổi. Cũng còn có những lí do khác nữa. Mầu son có ích theo bao nhiêu cách, vì mỗi mầu có chiều dài sóng riêng của nó, mỗi mầu có khả năng hấp thu riêng của nó. Bạn không thể như cũ trong các áo choàng mầu khác nhau. Bạn sẽ khác.
Khi bạn trong áo choàng trắng, bạn không thể giống như khi bạn trong áo choàng đen. Với mầu đen bạn sẽ cảm thấy buồn, tê liệt tất cả quanh bạn, trong bạn. Bạn sẽ trở nên buồn bã không hiểu vì sao. Trong thế giới này, trong sự tồn tại này, chẳng có gì là vô nghĩa cả, mọi thứ đều mang một nghĩa nào đó. Mọi thứ đều mang bầu không khí đặc biệt với nó.
Mầu son được chọn bởi nhiều lí do. Một lí do là ở chỗ nó làm cho bạn cảm thấy giống như mặt trời mọc vào buổi sáng; nó là mầu của mặt trời mọc. Toàn bộ bầu không khí trở nên sống động, đáng nhìn. Mọi thứ trở nên sống động. Các tia sáng chiếu tới đều có mầu son. Chúng tạo ra bầu không khí sống - cái gì đó sống động và rung động. Cho nên mầu này đã được chọn để cho bạn có thể rung động với điều thiêng liêng. Bạn phải sống động với điều thiêng liêng. Không có buồn rầu nào trú ẩn trong bạn, không rầu rĩ nào lại được phép có chỗ trú ẩn.
Bạn phải trong tâm trạng nhảy múa hai mươi bốn giờ - đấy là mầu nhảy múa. Và nó gìn giữ cùng bầu không khí quanh thân thể bạn, hệt như trong buổi sáng. Cả ngày, nó gìn giữ. Nếu bạn có thể cảm thấy nó, hợp tác với nó, bạn sẽ biết khác biệt lớn lao. Và khi một người mặc áo son, đấy là một việc; khi hàng nghìn người mặc nó, kết quả hoàn toàn khác. Số lượng làm thay đổi chất lượng.
Phật tới một thành phố với mười nghìn khất sĩ bhikkhu mặc áo mầu son. Toàn bộ thành phố được bao bọc bởi một bầu không khí mới, đấy là một cuộc tấn công lớn! Cả ngày cái làng này tươi tắn như buổi sáng, mọi nơi đều là mầu son. Từng khoảnh khắc, mọi người đều ghi nhớ. Mầu son có liên tưởng tâm lí.
Bạn biết rằng người cảnh sát, khi người đó không làm nhiệm vụ và không mặc quân phục, là một người bình thường. Bạn sẽ thấy sự thay đổi này ngay trên vẻ mặt người đó - anh mới bình thường làm sao. Khi người đó trong quân phục, người đó là một người nào đó khác - một người hoàn toàn khác. Người đó không phải là cùng con người ấy, toàn bộ hành vi của người đó sẽ khác. Người đó sẽ đứng theo cách khác, người đó sẽ bước theo cách khác.
Mầu son đã trở nên được liên kết với sannyas. Nó được dùng từ rất lâu rồi, đến hàng nghìn hàng nghìn năm nay rồi. Nó đã trở thành một phần của tâm trí tập thể. Và bạn nên biết sannyas về nguồn gốc là khái niệm phương đông; nó loé lên lần đầu tiên trong tâm trí phương đông. Trong ít nhất mười nghìn năm phương Đông đã dùng mầu son. Trong bao nhiêu kiếp sống của bạn, mầu son đã từng sờn bạc như áo choàng của sannyas. Nó là một phần của tâm trí tập thể của bạn, của cái vô thức tập thể của bạn. Nó là liên tưởng lớn.
Cho nên một khi bạn dùng nó, thế thì toàn bộ tâm trí tập thể cổ đại sống lại. Kí ức của bạn quay lại và bao quanh bạn. Chúng thay đổi nhân cách của bạn, chúng thay đổi bạn. Chúng thay đổi cấu trúc bên trong của tâm trí bạn. Cho nên cũng có thể dùng mầu khác, nhưng khó mà tạo ra cùng liên tưởng với nó bây giờ, và thời gian ngắn ngủi mà khoảnh khắc lại là chủ chốt.
Cho nên nhiều người đã hỏi tôi, tại sao mầu son? Tại sao không phải là mầu mới? Mầu mới cũng có thể được dùng, nhưng nó sẽ chẳng có ích. Nếu tôi có mười nghìn năm phía trước tôi, thế thì tôi sẽ thay đổi mầu, nhưng thời gian ngắn ngủi, quyết định chủ chốt và một cuộc khủng hoảng lớn đang trước mặt. Cho nên tôi sẽ dùng nhiều lần sinh thành của bạn.
Và nếu bạn nghĩ rằng khi ai đó tới với tôi, tôi sẽ chỉ cho người đó tên sannyas, không phải vậy đâu. Tôi có thể nói rằng tôi đã cho tên sannyas, cho bất kì ai đến với tôi, nhưng đấy không chỉ có vậy. Trông thì như vậy, nhưng nó lại không chỉ như vậy. Khoảnh khắc bất kì ai tới với tôi, tôi đều biết nhiều về người đó đến mức thậm chí người đó cũng còn chưa biết về bản thân mình.
Hôm qua ai đó tới tôi vào buổi sáng, và tôi bảo cô ấy làm sannyasin. Cô ấy bối rối. Cô ấy nói để cho cô ấy thời gian suy nghĩ và quyết định, ít nhất là hai ngày. Tôi nói với cô ấy, "Ai biết về hai ngày đây? Bạn yêu cầu nhiều thế... làm điều đó hôm nay đi, ngay khoảnh khắc này." Nhưng cô ấy đã không quyết định, cho nên tôi cho cô ấy hai ngày. Sáng hôm sau cô ấy tới và nhận làm sannyasin. Cô ấy không mất đến hai ngày, chỉ một ngày. Tôi hỏi cô ấy, "Sao vậy? Bạn đã được cho hai ngày, sao bạn lại tới sớm thế?" Cô ấy nói, "Vào ba giờ sáng, bỗng nhiên tôi tỉnh dậy, và cái gì đó từ sâu trong tôi bảo tôi, 'Nhận làm sannyasin đi."'
Đấy không phải là quyết định mà cô ấy đưa ra, nhưng là một quyết định đã được thực hiện bởi tâm trí bắt rễ rất sâu của cô ấy. Nhưng khoảng khắc cô ấy đi vào phòng, tôi biết cô ấy, tôi biết tâm trí đó mà cô ấy sẽ đi tới biết hai mươi giờ sau.
Cho nên khi tôi nói nhận làm sannyasin đi, có biết bao nhiêu lí do với mọi người mà tôi nói điều đó. Hoặc người đó đã là một sannyasin trong kiếp trước, hoặc ở đâu đó trong cuộc hành trình dài người đó đã từng là một sannyasin.
Hôm qua tôi đã cho cô ấy một cái tên khác, nhưng hôm nay tôi phải thay đổi nó vì tôi đã cho cô ấy tên ấy trong sự không quyết định của cô ấy. Bây giờ tôi đang cho cô ấy một cái tên khác mà sẽ có ích cho cô ấy. Khi cô ấy tới sáng nay, bản thân cô ấy đã quyết định. Cái tên kia không còn cần chút nào nữa. Và tôi đã cho cô ấy cái tên Ma Yoga Vivek, vì bây giờ quyết định đã đến qua vivek của cô ấy - nhận biết của cô ấy, tâm thức của cô ấy.
Ma Yoga Tao cũng đang ở đây, chẳng hạn. Cô ấy đã ba lần lấy tên sannyasin. Tôi đã cho cô ấy tên Tao vì trong một kiếp quá khứ cô ấy đã là người Trung quốc và là một đạo sĩ. Cô ấy có thể không biết điều đó, nhưng tôi đã cho cô ấy tên Tao. Một ngày nào đó cô ấy sẽ nhớ, và thế thì cô ấy sẽ biết tại sao tôi lại cho cô ấy cái tên Trung quốc. Bây giờ nó chẳng liên quan, nhưng khoảnh khắc cô ấy nhớ rằng cô ấy đã từng là một đạo sĩ, cô ấy sẽ biết tại sao cái tên này được đặt cho cô.
Mọi thứ đều có nghĩa. Nó có thể hiển nhiên lắm, và không thể nào giải thích được điều đó cho bạn. Cho nên nhiều điều sẽ vẫn còn không được giải thích trong một thời gian dài hơn, nhưng bạn càng trở nên nhạy cảm, tôi càng có thể giải thích hơn. Khả năng đồng cảm của bạn càng sâu hơn, chân lí có thể được hiển lộ càng sâu sắc hơn. Việc thảo luận càng hợp lí, chân lí có thể được hiển lộ càng ít, vì chỉ có những chân lí kém ý nghĩa mới có thể được nêu bằng chứng với lí do. Chân lí sâu sắc hơn không thể nào được cho theo bất kì bằng chứng nào với lí do.
Cho nên chừng nào tôi chưa cảm thấy rằng bạn đã đồng cảm đến mức lí do sẽ không tới nữa, tôi không nói cho bạn. Tôi phải im lặng trên bao nhiều điều - không phải bởi vì tôi đang giữ lại điều gì với bạn, mà bởi vì nó chẳng ích gì cho bạn cả, và ngược lại nó lại có thể có hại.
Xem tiếp Chương 3Quay về Mục lục

Ads Belove Post