Chương 14. Nhường đường

Osho - Đạo: Đường vô lộ (Tập 1)

Chương 14. Nhường đường

Câu hỏi 1

Từ 'bí truyền' đã từng được dùng theo nghĩa rất thiêng liêng. Xin thầy nói cho chúng tôi cái gì làm thầy hứng khởi dùng nó theo nghĩa khôi hài và nực cười?

Câu hỏi này là từ Yoga Chinmaya.

Từ 'bí truyền' nghĩa là bị giấu kín - nó là nực cười vì chẳng cái gì bị giấu kín cả. Tất cả đều hiển nhiên, Thượng đế là hiển nhiên; nếu bạn không thể thấy được, đấy không phải vì Thượng đế bị giấu kín, mà bởi vì bạn đang giữ cho mắt mình nhắm lại. Mặt trời có đó, ánh sáng có đó; nếu bạn để cho mắt bạn nhắm lại và thế rồi bạn gọi mặt trời là 'bí truyền', điều đó nghĩa là bạn thậm chí không muốn chấp nhận rằng bạn đang để cho mắt mình bị nhắm. Bạn đổ trách nhiệm lên bản thân mặt trời: 'Chúng tôi có thể làm được gì? Nếu Thượng đế ẩn kín, chúng tôi có thể làm gì?

Đó là trách nhiệm của Ngài.' Và các tu sĩ thích từ này lắm, vì nếu Thượng đế là hiển nhiên thế thì cần gì tới tu sĩ? Thượng đế phải được ẩn kín. Nếu ngài không thế, thế thì ngài phải bị buộc ẩn kín ở đâu đó! Thế thì nhu cầu về tu sĩ nảy sinh - người trung gian sẽ làm cho bạn nhận biết về những thứ được ẩn kín; ai sẽ giúp bạn, ai sẽ hướng dẫn bạn tới thế giới bí mật của chân lí. Chân lí là rất hiển nhiên. Trong Thiền họ có câu ngạn ngữ: Từ chính lúc ban đầu không có gì bị ẩn kín cả. Nó là tuyên bố về chân lí, do đó từ 'bí truyền' là nực cười, ngu xuẩn. Và bạn hỏi 'Từ "bí truyền" đã được dùng theo nghĩa rất thiêng liêng...'

Chẳng có gì thiêng liêng cả. Cuộc sống là đơn giản; không có gì thiêng liêng và không có gì trần tục. Toàn thể nỗ lực của tôi ở đây là để giúp bạn làm tan biến phân biệt giữa thiêng liêng và trần tục. Điều trần tục phải trở thành thiêng liêng và điều thiêng liêng phải trở thành trần tục. Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh rằng bạn nên vẫn còn là một phần của thế giới bãi chợ và thiền. Thiền không nên là một thứ tách rời khỏi cuộc sống; nó nên ở giữa cuộc sống, nó nên là một phần của cuộc sống, một phần hữu cơ, không có gì 'bị đặt tách biệt'. Đền chùa nên tồn tại đích xác ở giữa bãi chợ, và mọi phân biệt giữa thiêng liêng và trần tục nên được làm tan biến.

Cuộc sống là một. Nhưng tu sĩ lại chen vào. Ông ấy muốn tạo ra phân biệt, ông ấy muốn bảo bạn rằng cuộc sống của bạn là xấu, rằng cuộc sống của bạn là thế tục, rằng bạn là người trần tục. Ông ấy là tâm linh, ông ấy là cái gì đó cao siêu bên ngoài bạn, bên ngoài tầm với của bạn. Ông ấy là linh thiêng, bạn là không linh thiêng; ông ấy là thánh nhân và bạn là tội nhân. Những phân biệt này phải được tạo ra. Đây là phân biệt bản ngã: ai đó giầu, ai đó nghèo - thế thì bản ngã có thể tồn tại. Ai đó là linh thiêng và ai đó là không linh thiêng - lần nữa bản ngã có thể tồn tại. Bản ngã có thể tồn tại chỉ qua phân biệt của kém cỏi và cao siêu. 'Thế giới này là kém cỏi.'

Một người sống cuộc sống bình thường. Yêu vợ, con, đi làm. Người bình thường bị các tu sĩ kết án, các cái gọi là mahatma kết án. Họ khai thác cùng người bình thường này, họ sống trên người đó, họ là kẻ bòn rút - nhưng họ là linh thiêng, họ là tâm linh. Tay họ chưa bao giờ dính bùn vì họ không làm việc, họ không đi vào trong cuộc sống. Họ vẫn còn xa xăm: họ là 'linh thiêng'. Và người sống là 'không linh thiêng'. Nếu bạn nhìn sâu bạn sẽ thấy rằng chính từ 'thiêng liêng' là dựa trên phân biệt bản ngã. Cái gì là thiêng liêng và cái gì là không thiêng liêng? Nếu Thượng đế là ở mọi nơi, thế thì mọi thứ là thiêng liêng. Nếu Thượng đế là trong tảng đá và trong cây cối và trong người đàn bà, thế thì mọi thứ là thiêng liêng. Thượng đế là ở mọi nơi, trong mọi thứ; Thượng đế là thực tại duy nhất - thế thì làm sao cái gì có thể là không thiêng liêng? Ngay cả quỉ cũng phải là thiêng liêng. Và đó là cái đẹp của thế giới 'devil-quỉ': nó tới từ cùng gốc như 'divine-thiêng liêng'. Quỉ phải là thiêng liêng bằng không quỉ không thể hiện hữu được.

Cho nên tôi muốn làm tan biến mọi phân biệt, bởi vì qua phân biệt bản ngã tồn tại. Cho nên tôi không nói cái gì là thiêng liêng và cái gì là bình thường. Với tôi bình thường là phi thường, cái trần tục là thiêng liêng, cuộc sống hàng ngày là cuộc sống linh thiêng - do đó tôi dùng từ 'bí truyền' là từ lố bịch. Điều đó làm tổn thương nhiều người bởi vì có nhiều người nghĩ rằng nếu tôn giáo là hiển nhiên thế thì họ sẽ tìm đâu là trò bản ngã của họ? Nếu mọi thứ đều không bị che giấu từ chính lúc ban đầu, thế thì bản ngã của họ không có thách thức. Bản ngã bị thách thức chỉ bởi cái khó. Đây là quan sát của tôi: rằng nếu bạn tìm một trăm người quan tâm tới cuộc truy hỏi tôn giáo thì chín mươi chín người sẽ ở đó chỉ vì Thượng đế là gần như không thể được. Điều đó cho xúc động, điều đó làm cho họ cảm thấy thoải mái - rằng họ đang đạt tới điều không thể được. Người khác chỉ làm việc vì cái có thể còn họ đang làm việc vì cái không thể. Họ cảm thấy rất thoải mái; bản ngã của họ được làm mạnh.

Ở đây cùng tôi, Thượng đế chỉ là khả năng, không cái gì khác là có thể. Và Thượng đế không phải là không thể được. Ngài ở ngay trước bạn, ngài không bị ẩn kín. Ngài đang cầm tay bạn, ngài đang ngồi bên cạnh bạn. Ngài ở trong con bạn trong vợ bạn, trong chồng bạn. Ngài ở trong bạn của bạn và ngài ở trong kẻ thù của bạn. Ngài baoquanh bạn từ mọi nơi: bạn tồn tại trong đại dương của Thượng đế. Nhưng thế thì bản ngã cảm thấy buồn tẻ. Nó nói 'Thế thì phỏng có ích gì?' Bản ngã muốn đi lên mặt trăng bởi vì đó là điều không thể được. Bản ngã muốn lên tới đỉnh Everest bởi vì đó là điều không thể được. Khi ai đó hỏi Edmund Hillary 'Tại sao? Tại sao ngay chỗ đầu tiên ông trở nên quan tâm đi lên đỉnh Everest? Và vấn đề là gì? Chẳng có gì để được cả.' Edmund Hillary nói 'Tôi phải đi chứ, con người phải chinh phục nó.' 'Nhưng tại sao?' người hỏi hỏi. Hillary nói 'Tại sao ư? - bởi vì nó có đó, đứng đó xa xôi thế, không thể được thế. Con người phải chinh phục nó chẳng bởi lí do gì khác... chỉ bởi vì nó là thách thức lớn.'

Thượng đế là ở xa xăm trên cõi trời - thế thì bản ngã cảm thấy xúc động, thế thì có phiêu lưu. Và tôi nói ngài ở rất cận kề bên - thế thì bản ngã cảm thấy không quan tâm. Nhớ trò này của bản ngã. Bản ngã có thể chơi những trò chơi hay, trò chơi tinh vi, đẹp tới mức nếu bạn không nhận biết, bạn sẽ không bao giờ thoát ra khỏi nó. Và chừng nào bạn còn chưa thoát ra khỏi nó, bạn sẽ không bao giờ gặp Thượng đế. Bản ngã là điều tôi ngụ ý khi tôi nói mắt bạn bị nhắm: chính cái màn của bản ngã giữ cho chúng nhắm lại. Vứt bỏ cái màn và bạn sẽ biết rằng từ chính lúc ban đầu không cái gì bị ẩn kín và không cái gì không thiêng liêng, cho nên phỏng có ích gì mà làm phân biệt như vậy? Tôi không làm ra chúng. Tôi không phải là tu sĩ, tôi không là mahatma, tôi không là thánh nhân. Tôi là người rất bình thường, bình thường như bạn vậy. Toàn thể công việc của tôi bao gồm trong điều này: công bố rằng người thường là thiêng liêng. Người thường như tôi là thiêng liêng. Bạn cũng là thiêng liêng.

Câu hỏi 2

Osho ơi, Thầy làm lẫn lộn tôi.

Bất kì điều gì tôi nói bạn không nghe, do đó mới có lẫn lộn. Cách tôi nói điều đó, bạn không nghe theo cùng cách; bạn diễn giải nó, bạn đem tâm trí của bạn vào. Bình luận thường xuyên đi vào trong tâm trí của bạn: khi tôi đang nói bạn liên tục bình luận bên trong bạn. Bình luận của bạn không cho phép tôi đạt tới trái tim bạn. Mọi điều tôi rót vào bạn không bao giờ đạt tới. Chỉ mảnh mẩu đạt tới; nhiều thứ bị bỏ mất, do đó mới có lẫn lộn. Những mảnh mẩu đó bạn không thể gắn được lại với nhau. Cho dù bạn cố gắn chúng lại chúng không bao giờ khớp, vì nhiều thứ bị thiếu và thế thì bạn bắt đầu cảm thấy lẫn lộn. Tôi không làm bạn lẫn lộn đâu - bạn tự làm bạn lẫn lộn đấy. Nếu bạn nghe tôi mọi lẫn lộn sẽ biến mất. Bạn sẽ trở nên được hợp nhất, bạn sẽ trở thành một. Nhưng tôi nói điều gì đó, bạn nghe điều gì đó khác.

Họ đi dạo trong công viên. Hôm đó là ngày đẹp. Hoàn hảo cho thanh niên và chuyện lãng mạn mà thanh niên có quyền tận hưởng. 'Anh có thấy những con chim gù gù kia đang vỗ cánh cả nghìn lần một phút?' cô ấy nói. 'Có chứ' anh ta trả lời một cách dịu dàng. 'Và chúng chụm mỏ vào nhau.' 'Chúng mình làm điều đó đi' cô ấy cầu khẩn. 'Cứ thế' anh ta nói vừa nín thở 'Anh sợ anh không thể vẫy tay được nhanh thế.'

Điều này liên tục diễn ra... Tôi nói cái gì đó, bạn hiểu cái gì đó khác. Bạn cứ hiểu lầm tôi; định kiến của bạn chen vào con đường. Triết lí của bạn, tôn giáo của bạn, tri thức tích luỹ của bạn, liên tục làm sao lãng bạn, do đó mới có lẫn lộn. Những người nghe tôi - họ chưa bao giờ bị lẫn lộn. Những người không nghe tôi - chỉ họ bị lẫn lộn. Cho nên học cách lắng nghe đi. Trở nên tỉnh táo hơn. Khi bạn lắng nghe tôi, đừng nghĩ! Trở thành nhận biết thuần khiết, trong suốt; chỉ là sự sáng tỏ, tựa tấm gương - không bóp méo. Lắng nghe nó, không vội gì quyết định. Tôi không nói hãy tin vào điều tôi nói - tôi không nói tin vào nó cũng không nói đừng tin vào nó - tôi đơn giản nói lắng nghe nó. Không có vấn đề tin hay không tin. Nếu bạn đã lắng nghe đúng, mọi sự sẽ bắt đầu xảy ra. Cho nên đừng vội vàng phán xét liệu điều tôi nói là đúng hay điều tôi nói là sai. Tôi không yêu cầu việc tin chắc của bạn, việc chấp thuận, không chấp thuận của bạn; tôi đơn giản đề nghị sự trong suốt của bạn, sự sáng tỏ như gương. Trong chính sự sáng tỏ đó, bất kì cái gì là đúng đều đạt tới trong trái tim bạn, chìm sâu vào; và bất kì cái gì không đúng không bao giờ xuyên thấu cái sáng tỏ đó, cái trong suốt đó. Trong suốt là bảo vệ duy nhất chống lại cái không đúng.

Cái gì đang xảy ra ngay bây giờ? Bạn không trong suốt, cho nên chỉ những thứ bị bóp méo đi vào. Bất kì cái gì đi cùng định kiến của bạn đều đi vào, và bất kì cái gì đi ngược lại định kiến của bạn - bạn không cho phép nó, bạn không nghe nó. Bạn thậm chí không muốn nghe rằng nó đã được nói ra, bởi vì bạn cảm thấy sợ. Nếu bạn nghe nó, định kiến của bạn có thể trở nên bị yếu đi, có thể bị mất. Toàn thể đầu tư của bạn trong quá khứ lâm nguy mọi khoảnh khắc ở cùng tôi. Và điều tôi đang nói là nổi dậy, nó không truyền thống. Nếu bạn níu bám lấy truyền thống, sẽ có lẫn lộn lớn. Nếu bạn níu bám lấy kinh sách, sẽ có lẫn lộn lớn. Đừng níu bám lấy cái gì. Chỉ lắng nghe tôi và bạn sẽ thấy rằng không có lẫn lộn. Và từ sự sáng tỏ đó hiểu biết nảy sinh.

Hiểu biết không phải là trí tuệ; nó không phải là sản phẩm phụ của tư duy. Hiểu biết nảy sinh khi bạn lắng nghe tôi một cách toàn bộ - dường như toàn thân bạn đã trở thành tai bạn; tâm trí, thân thể, linh hồn, tất cả đều cùng nhau, chỉ uống tôi vào. Thế thì nảy sinh hiểu biết. Và hiểu biết không bao giờ gây lẫn lộn; hiểu biết không có khả năng nào của lẫn lộn.

Thỉnh thoảng tôi nói điều gì đó gây choáng cho bạn bởi vì đó là cách duy nhất để đánh thức bạn. Mục đích không phải để làm bạn choáng; mục đích là để đánh thức bạn. Thỉnh thoảng tôi nói những điều làm bật rễ định kiến của bạn. Tôi không chống lại chúng. Tôi đơn giản cố dọn sạch mảnh đất của bạn... như một người muốn trồng cây cho khu vườn mới, bãi cỏ mới. Người đó sẽ làm gì đầu tiên? Cỏ dại phải bị loại bỏ, đất phải được dọn sạch mọi đá, cỏ dại, cỏ. Nếu điều đó không được thực hiện, thế thì hoa hồng không thể trưởng thành ở đó được. Trong khi tôi đang nói với bạn đó là nỗ lực liên tục để nhổ tận rễ cỏ dại. Nếu bạn bám vào những cỏ dại đó, bạn sẽ cảm thấy rất lúng túng: Tôi đang nhổ ra và bạn đang cố bảo vệ chúng - thế thì có tranh đấu thường xuyên giữa tôi và bạn.

Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh nhiều thế rằng việc đấu tranh này biến mất nếu bạn trở thành sannyasin, nếu bạn trở thành người được điểm đạo. Bạn càng nhiều hoà hợp với tôi, bạn càng ít sợ tôi. Bạn càng cảm thấy ở sâu trong tình yêu với tôi, càng có quan hệ nhiều hơn, và công việc trở nên dễ dàng. Khi bạn không bảo vệ, mọi sự có thể được làm nhanh hơn; đất có thể được dọn sạch rất dễ dàng. Và một khi đất được dọn sạch, thế thì có khả năng cho hoa hồng đẹp.

Một thiếu phụ được dạy dỗ tốt, có thể lái xe ở miền quê nhưng không tự mình chắc chắn trong giao thông, gần đây quyết định theo học ở một trong các trường dạy lái ô tô của thành phố để làm tinh thông việc lái xe của mình. Quá đỗi sửng sốt, ngay sau khi cô ấy bắt đầu bài học thứ nhất, hướng dẫn viên nghiêng người qua, ghé sát tai cô ấy và hỏi một cách dịu dàng. 'Tôi vừa nghe cô gọi tôi là "cưng ơi" phải không?' 'Thưa ông!' thiếu phụ kêu lên, sôi động, quên mất tất cả về việc lái xe và quay sang nhìn trừng trừng. 'Đó chỉ là để dạy cô thôi, thưa cô' hướng dẫn viên đáp lại một cách nghiêm nghị 'không thành vấn đề bất kì ai nói gì với cô, giữ cho mắt cô nhìn thẳng vào con đường.'

Thỉnh thoảng tôi gây choáng cho bạn, thỉnh thoảng tôi nói điều gì đó bạn chưa bao giờ mong đợi tôi sẽ nói. Bất ngờ, bạn không thể tin được điều tôi đang nói; nó đơn giản lay bạn tận chính gốc rễ của bạn. Nhưng nhớ cho một điều duy nhất: tôi không thích thú việc gây choáng cho bạn đâu. Mục đích là để đánh thức bạn. Khi chuông báo thức vang lên buổi sáng nó không chống lại bạn. Bạn có thể cảm thấy nó chống lại bạn - nó có vẻ giống như kẻ thù: bạn muốn ngủ, trời lạnh, bạn thích trở mình và rúc vào dưới chăn và có thêm chút ít mơ hay, và bây giờ chuông báo thức này cứ kêu mãi. Tôi đã biết những người đã ném đồng hồ báo thức của họ đi. Điều đó là tự nhiên, nhưng ngu xuẩn nữa. Thỉnh thoảng bạn có thể rất bị tổn thương bởi tôi - định kiến của bạn được bắt rễ sâu, có từ lâu - nhưng chủ định của tôi không phải là gây choáng, chủ định của tôi là đánh thức bạn.

Lẫn lộn tới bởi vì bạn không nghe tôi. Tôi không chịu trách nhiệm về điều đó, bạn chịu trách nhiệm về nó. Nhớ một qui tắc rất cơ bản: bất kì cái gì xảy ra cho bạn, bạn chung cuộc chịu trách nhiệm cho nó; không ai khác có thể chịu trách nhiệm cho nó. Nhận trách nhiệm đi. Bất kì điều gì xảy ra cho bạn - khổ, sướng, lẫn lộn, buồn, sáng tỏ - không ai khác chịu trách nhiệm. Đừng bao giờ đổ trách nhiệm của bạn lên ai đó khác, bởi vì đó là cách của nô lệ. Thế thì bạn sẽ vẫn còn là nô lệ mãi mãi; bạn sẽ không bao giờ trở thành tự do.

Nếu tôi có thể làm lẫn lộn bạn, thế thì bạn có loại sáng tỏ gì vậy? Thế thì bất kì cũng có thể làm lẫn lộn bạn; thế thì bất kì chỗ nào bạn đi, mọi người sẽ làm bạn lẫn lộn. Vậy thế khi nào bạn sẽ trở thành không lẫn lộn, và bằng cách nào? Không, bạn phải hiểu: chừng nào bạn không muốn bị lẫn lộn, không ai có thể làm bạn lẫn lộn được. Và chừng nào bạn chưa trở nên rõ ràng, không ai có thể cho bạn sáng tỏ được. Nếu tôi có thể cho bạn sáng tỏ tôi đã cho rồi. Sẽ không có nhu cầu đấu vật với bạn mọi ngày. Tôi sẽ đơn giản cho bạn cái đó và được kết thúc, nhưng điều đó không thể được cho.

Bạn phải học một luật cơ bản: rằng bất kì cái gì xảy ra cho bạn, bạn chịu trách nhiệm cho nó - không ai khác, không bao giờ - bao giờ cũng là bạn. Và điều này là cách mà người ta trở thành người chủ của bản thể riêng của mình. Khi bạn bất hạnh, nhớ bạn đang làm cho bản thân bạn bất hạnh. Có thể có cớ bên ngoài, nhưng cớ không bao giờ có thể làm cho bất kì ai bất hạnh trừ phi bạn muốn bất hạnh. Khi bạn hạnh phúc có cớ bên ngoài. Và một khi bạn đã hiểu bạn sẽ thấy bao giờ cũng có hàng triệu cớ bên ngoài, bạn phải chọn. Nếu bạn muốn có khổ, nếu bạn cần khổ, nếu bạn yêu khổ, bạn bao giờ cũng có thể tìm ra cớ, chúng sẵn có đấy. Thế giới cho rất nhiều cơ hội cho từng loại tâm trạng, cho từng trạng thái của tâm trí. Bạn có thể chọn, nhưng chọn lựa là của bạn.

Câu hỏi 3

Tôi muốn là linh thiêng nhưng mọi lần tôi thử bao giờ cũng dẫn tới 'gái tốt'.

Câu hỏi này là từ Amida.

Chính ý tưởng 'là linh thiêng' là ngu xuẩn. Amida, nhận biết về nó đi - nó là trò bản ngã đấy. Chính ý tưởng là thiêng liêng nghĩa là thiêng liêng hơn người khác; nó mang tính so sánh. Trong chính ý tưởng đó bạn muốn có tính cao siêu trên người khác: người khác là không linh thiêng, Amida là linh thiêng. Cho nên một cách tự nhiên nó bao giờ cũng dẫn tới 'gái tốt' - nó nhất định như vậy. Bạn sẽ trở thành một người lên mặt đạo đức, và đó là một trong những điều xấu nhất có thể xảy ra cho một người. Bạn sẽ mất tất cả cuộc sống. Bạn sẽ trở thành thánh nhân, nhưng thánh nhân là người chết, chỉ là bản ngã thuần khiết, bản ngã ngoan đạo, và không gì khác.

Đây là chỗ rẽ mới vào thế giới của bản ngã. Đầu tiên bạn muốn là ngôi sao nổi tiếng, hay bạn muốn là người giầu nhất trên thế giới, hay tổng thống của đất nước, hay thủ tướng - mọi sự kiểu như vậy. Thế rồi một hôm bạn cảm thấy rằng nó là vô dụng. Bạn thấy thủ tướng và bạn thấy tổng thống và bạn thấy người giầu nhất và ngôi sao nổi tiếng nhất tự tử, và thế rồi bạn bắt đầu cảm thấy thất vọng bởi vì họ đã không đạt tới gì cả. Thế thì chỉ còn một cách nữa: nhìn vào trong thế giới của tôn giáo. 'Trở thành linh thiêng - có thể những người linh thiêng này đã đạt tới.'

Nhưng tôi bảo bạn, những người muốn đạt tới, chưa bao giờ đạt tới cả. Dù mục đích của họ là bất kì cái gì, đối thể của họ là bất kì cái gì, họ bao giờ cũng thất bại. Thất bại là số phận của họ, họ mang định mệnh thất bại; thất bại là định mệnh của họ. Tại sao? - bởi vì mọi việc đạt tới đều trong tương lai, và cuộc sống là ở đây-bây giờ. Cho nên đừng bận tâm tới tốt, đừng bận tâm tới cái này và cái nọ, chỉ là bất kì ai bạn đang là. Chấp nhận nó và sống nó. Nếu bạn có thể bắt đầu sống một cách toàn bộ, đầy đủ, không giữ lại bất kì cái gì, nếu bạn bắt đầu tuôn chảy một cách toàn bộ, cuộc sống của bạn sẽ có hương thơm; hương thơm đó tôi gọi là 'tôn giáo'. Nó chẳng liên quan gì tới linh thiêng hay không linh thiêng, với đức hạnh và tội lỗi - không. Nó là hương thơm của cuộc sống tuôn chảy, của cuộc sống năng động, hay của người không tù đọng, của người không tương lai, không quá khứ, của người chỉ có hiện tại - khoảnh khắc duy nhất này - và sống nó. Sống từng khoảnh khắc dường như bạn đang đi vào cái chết khoảnh khắc tiếp, và thế thì sẽ có mãnh liệt lớn lao và đam mê lớn lao. Bạn sẽ cháy rực cùng cuộc sống. Việc là ngọn lửa đó là điều thiêng liêng là gì.

Nếu bạn hỏi tôi, điều đó sẽ là định nghĩa của tôi về linh thiêng: 'cháy rực cùng cuộc sống' - dường như ngọn đuốc được đốt cháy từ cả hai đầu cùng nhau. Đam mê lớn lao, ngọn lửa lớn lao.... Đây là khoảnh khắc cuối cùng, tại sao không sống nó một cách toàn bộ? Nếu Thượng đế cho phép bạn khoảnh khắc khác, nó lại là khoảnh khắc cuối cùng. Đừng chờ đợi, đừng trì hoãn. Tất cả các ý tưởng này của việc là tốt đều là việc trì hoãn. Làm sao bạn có thể là tốt ngay bây giờ được? Bạn sẽ phải đợi tới ngày mai. Là tốt nghĩa là đào tạo, lập kỉ luật cho bản thân bạn, để vứt bỏ nhiều thứ, để phát triển phẩm chất mới, để có tính cách mới - đạo đức, và tất nhiên nó sẽ là rất đau đớn bởi vì bạn sẽ thường xuyên ở trong tranh đấu với bản thân bạn. Bất kì cái gì tạo ra rạn nứt trong bản thể bạn đều là xấu. Nhớ lấy, bất kì cái gì tạo ra phân chia trong bản thể bạn, cái làm cho bạn chia chẻ, làm cho bạn tinh thần phân liệt, đều là bệnh hoạn. Là toàn bộ, là cái một đi.

Cho nên đừng phán xét. Khoảnh khắc bạn nói 'Đây là tốt và kia là xấu', bạn đã phán xét, bạn đã phân chia. Bây giờ bạn sẽ trong rắc rối. Bất kì khi nào bạn sẽ làm điều xấu, bạn sẽ chỉ làm nó nửa vời bởi vì một phần sẽ nói 'Đây là xấu, không làm nó! Mình biết điều này là xấu, không làm nó!' Và nếu bạn làm điều tốt, bạn sẽ biết rằng nó không thoả mãn, và phần xấu sẽ cứ kéo bạn - 'Sao mình phí năng lượng, sao mình nhịn ăn trong khi mình có thể có buổi tiệc tùng? Tại sao mình vẫn còn trong vô dục khi mình có thể đã yêu người đàn bà đẹp?' Khi bạn cố là tốt, bất kì cái gì bạn đã gọi là xấu sẽ báo thù, sẽ cứ kéo bạn từ đằng sau và, sớm hay muộn, nó sẽ kéo bạn vào cái xấu. Khi bạn làm điều xấu, khi bạn làm tình với người đàn bà, đột nhiên bạn sẽ nhớ rằng Mahatma Gandhi nói brahmacharya là điều duy nhất cần được làm.

Làm tình với người đàn bà... và mahatma đi vào và bắt đầu đứng giữa bạn và người đàn bà của bạn. Lần nữa mọi thứ bị rối loạn. Bạn không thể yêu được một cách hoàn hảo, toàn bộ, tuyệt đối; và thế rồi có thất vọng. Bạn cảm thấy rằng bạn đã phạm phải tội lỗi, thế rồi bạn muốn làm cái gì đó tốt để giữ cho cân bằng, bằng không bạn sẽ trở nên rất thiên lệch. Đây là cách tôi nhìn mọi người: đi từ tốt sang xấu, từ xấu sang tốt, lặp đi lặp lại; toàn thể cuộc sống của họ chỉ là chuyển động liên tục giữa các cực đối lập.

Giáo huấn của tôi là gì? Đạo là gì? Đạo là chấp nhận cuộc sống trong tính toàn bộ của nó và không phân chia nó. Không có gì tốt và không có gì xấu. Bất kì cái gì xảy ra, để cho nó xảy ra. Cho phép nó. Đừng vật lộn. Khi bạn nghe tôi, đột nhiên tâm trí bạn sẽ nói rằng điều này là nguy hiểm, bởi vì bạn biết bạn đã kìm nén nhiều điều xấu... cho nên nếu bạn cho phép nó, những điều xấu đó sẽ bắt đầu tới trong tâm trí bạn. Khi nghe tôi, quan sát tâm trí của bạn đi. Khi tôi nói 'Bất kì cái gì xảy ra, để cho nó xảy ra' bạn đã bắt đầu lập kế hoạch để thoát li cùng vợ hàng xóm, bởi vì điều đó đã tới một cách tự nhiên cho bạn - bạn đã né tránh nó bởi vì bạn là người tốt, công dân đáng kính. Vậy làm cái gì?

Tôi đã nghe về một văn phòng... Ông chủ rất lo nghĩ bởi vì mọi người không làm việc như họ đáng phải làm. Ông ta hỏi nhà tâm lí phải làm gì. Nhà tâm lí nói 'Ông cứ để nhiều biển báo trong văn phòng: Làm nó hôm nay vì mai không bao giờ tới.' Thế là ông ta gắn nhiều biển - gần như mọi bàn, mọi tường - và đến tối nhà tâm lí tới điều tra xem điều gì đã xảy ra. Ông chủ khóc và ông ta nói 'Ông đã phá huỷ toàn thể doanh nghiệp của tôi!' 'Nhưng' ông này nói 'chuyện gì đã xảy ra?' Ông ta nói 'Chuyện gì đã xảy ra sao! Cô đánh máy của tôi trốn đi cùng cô tiếp tân, cô thủ quĩ lấy hết tiền, và cậu văn phòng muốn sát hại tôi. Mọi thứ chấm dứt rồi! Họ nói "Làm nó hôm nay. Sao mình chờ đợi? Mai không bao giờ tới." Tất cả họ đều nghĩ làm những điều này.... " Cho nên đây là cơ hội cuối cùng nếu mình muốn làm nó" - thế là họ đã làm nó.'

Khi tôi nói 'Làm bất kì cái gì xảy ra', đột nhiên bạn sẽcảm thấy thôi thúc lớn về tất cả những điều bạn đã kìm nén. Điều đó là tự nhiên, nhưng điều đó chỉ bởi vì bạn đã kìm nén; nó sẽ tới và đi. Nếu bạn cho phép nó, chẳng mấy chốc nó sẽ được thả ra; bạn sẽ trở thành bình thường. Bạn sẽ trở thành tuyệt đối bình thường và mạnh khoẻ. Và một khi bạn đã trở nên được cân bằng và bạn không bị kéo vào các hướng đối lập liên tục, sự toàn vẹn nảy sinh trong bạn - và tôi gọi điều đó là toàn vẹn linh thiêng thực. Nó chẳng liên quan gì tới tốt, chẳng liên quan gì tới xấu; nó có cái gì đó liên quan tới tính toàn bộ.

Từ 'holy-linh thiêng' bắt nguồn từ từ 'whole-toàn thể'. Toàn thể nghĩa là toàn bộ. Gốc rễ cơ bản là đúng: 'holy' nghĩa là người sống cuộc sống toàn thể. Đừng cố là người lên mặt đạo đức, cho phép mọi thứ, thế thì cuộc sống của bạn sẽ có giầu có. Người lên mặt đạo đức là buồn nôn. Nếu bạn không may phải sống với người lên mặt đạo đức bạn sẽ cảm thấy buồn nôn. Người đó tốt thế, không mặn chút nào... đường hoá học. Con người cần chút ít mặn nữa, con người cần chút ít đắng nữa, con người cần chút ít chua nữa, điều đó làm cho cuộc sống được giầu có. Con người cần chút ít quỉ nữa, thế thì bạn sống đầy đủ hơn.

Tôi không chống lại quỉ; tôi ủng hộ tất cả cho Thượng đế, nhưng tôi không chống lại quỉ. Thực ra, nếu Thượng đế là Thượng đế thực sự ngài sẽ hấp thu quỉ vào trong bản thân ngài nữa, ngài sẽ không phủ nhận quỉ. Thượng đế, nếu ngài thực sự là Thượng đế, phải có khả năng hấp thu cả quỉ nữa. Nếu bạn hỏi định nghĩa của tôi... Thượng đế là người có thể hấp thu quỉ mà không trở nên có tính quỉ, và quỉ là người không thể hấp thu được Thượng đế chút nào mà không trở nên có tính thượng đế - đó là định nghĩa. Quỉ là rất không có khả năng. Quỉ không thể hấp thu được Thượng đế mà không trở nên có tính thượng đế và Thượng đế là vô hạn: ngài có thể hấp thu quỉ mà không trở nên có tính quỉ. Ngay cả quỉ sẽ có chỗ trong bản thể của Thượng đế và sẽ đem cái đẹp nào đó cho Thượng đế, sẽ vận hành như bối cảnh, sẽ trở thành đấu trường. Nếu Thượng đế là nhân vật, quỉ sẽ trở thành đấu trường.

Nếu bạn muốn vẽ bạn phải dùng nhiều mầu. Nếu bạn dùng chỉ một mầu bức tranh của bạn sẽ rất xám xịt và chán. Càng nhiều mầu, bức tranh sẽ càng phong phú hơn. Và nếu bạn bỏ mầu đen hoàn toàn, bức vẽ của bạn sẽ thiếu cái gì đó. Mầu đen được cần bởi vì chỉ qua mầu đen mà mầu trắng đi tới rõ ràng và sặc sỡ. Cho nên tôi không dạy bạn là tốt, tôi không dạy bạn là xấu; tôi dạy bạn chỉ là toàn thể. Là toàn thể là mạnh khoẻ mà là mạnh khoẻ là toàn thể. Nhưng bản ngã không muốn là toàn thể, bởi vì một khi bạn là toàn thể bản ngã không thể tồn tại được. Bản ngã chỉ tồn tại trong chia chẻ. Khi bạn tranh đấu với bản thân bạn, bản ngã tồn tại. Bản ngã bao giờ cũng tồn tại qua xung đột; xung đột là thức ăn của nó, chất nuôi dưỡng. Cho nên nếu bạn là toàn thể, bản ngã không thể tồn tại được. Bạn có thể quan sát điều đó. Bạn có thể đi và quan sát các tội phạm - họ có bản ngã của họ, bạn có thể đi và quan sát thánh nhân của bạn - họ có bản ngã của họ: bản ngã của điều tốt và bản ngã của điều xấu. Nhưng nếu bạn có thể tìm ra một người không có bản ngã, người đó sẽ không là tội nhân không là thánh nhân, người đó sẽ rất đơn giản. Người đó không khoe khoang cái gì tốt hay xấu; người đó sẽ không khoe khoang chút nào.

Bản ngã được tạo ra bởi rạn nứt. Khi bạn đánh nhau, bản ngã bước vào; khi bạn không đánh nhau, bản ngã không thể bước vào được. Bản ngã là căng thẳng. Nếu bạn muốn bản ngã, thế thì phân chia bản thân bạn đầy đủ nhất có thể được - trở thành hai người. Đó là điều xảy ra cho nhiều người, đó là điều đã xảy ra cho toàn thể nhân loại. Mọi người đã trở thành hai người: tiếng nói này nói 'Làm cái này', tiếng nói kia nói 'Không làm cái đó' - thế thì bản ngã nảy sinh. Từ cọ sát bản ngã nảy sinh, và bản ngã là rất gây say; nó làm cho bạn vô ý thức. Đây là toàn thể cơ chế. Với bản ngã, bạn phải tranh đấu, phân chia, tạo ra xung đột. Bạo hành bên trong, cuộc chiến bên trong - và thế thì bản ngã nảy sinh, và bản ngã gây say. Nó làm cho bạn rất vô ý thức, cứ dường như bạn bao giờ cũng dùng ma tuý. Nó không cho phép bạn thấy mọi thứ như chúng vậy.

Một người say lực sĩ khác xuất hiện ở cửa sổ bán vé ở Louisville với kẻ đồng hành vắt qua vai người đó ngoài trời lạnh. "Một chỗ đi tới Cincinnati' người đó yêu cầu. Người bán vé nói 'Thế con giun lớn mà ông đang mang thì sao?' 'Nó á?' người say phản kháng. 'Đấy chỉ là đứa con trai sáu tuổi bé nhỏ của tôi Abner.''Sáu tuổi à?' người bán vé nói. 'Tại sao nó cao mét tám, nặng chín mươi hai cân, và có râu dài gần chục phân!' Người say đổ phịch anh bạn đồng hành lên đất và càu nhàu 'Mẹ kiếp, Abner! Tao bảo mày cạo râu đi!' Người say là người say; người đó không thể thấy được mọi sự như chúng vậy. Người đó phóng chiếu, tưởng tượng, và nghĩ rằng nếu người đó lừa, người đó có thể lừa cả thế giới.

Người bản ngã - quan sát người bản ngã - nghĩ rằng nếu người đó lừa, người đó có thể lừa mọi người. Bạn không quan sát sự kiện là bản ngã của bạn trở nên rất rõ ràng với mọi người trừ bạn thôi sao? Bạn biết bản ngã của mọi người khác trừ của riêng bạn. Chồng biết bản ngã của vợ, vợ biết bản ngã của chồng, con biết bản ngã của bố mẹ, bố mẹ biết bản ngã của con - không ai biết bản ngã của riêng mình. Sâu bên dưới nó tạo ra trạng thái say sưa tới mức khi mọi người nhận biết về bản ngã của bạn, chỉ bạn là không nhận biết. Và nếu mọi người nói cái gì đó để làm cho chân lí và sự kiện được biết tới cho bạn, bạn nhất định diễn giải sai hay bạn nhất định nghe ra cái gì đó khác. Khi ai đó nói rằng bạn rất bản ngã, bạn sẽ nói 'Tôi biết bản thân anh ta là người bản ngã và đó là bản ngã của anh ta.' Cô ấy đích xác chẳng có gì đáng nhìn, nhưng cô ấy có trái tim và ham muốn về kinh doanh biểu diễn. 'Tôi sẽ đi tới hãng sân khấu London kiếm việc làm' cô ấy nói với người bạn. Người bạn nhìn cô ấy một cách cẩn thận. Anh ta thấy hình dáng củ hành của cô ấy, khuôn mặt xấu của cô ấy, tóc xoã sợi của cô ấy. Anh ta nghĩ tới giọng nói rin rít của cô ấy và cách ăn vận cầu thả của cô ấy. 'Chẳng ích gì mà đi tới đó' anh ta nói một cách ngoại giao 'trừ phi bạn có đôi chân tốt.' 'Sao?' cô ấy phân vân một cách thành thật. 'Họ không có thang máy à?'

Rất khó hiểu cho dù điều đó được chỉ ra; cho dù mọi người chỉ nó ra bạn sẽ không hiểu. Bạn vẫn còn bị thuốc ngủ. Hai người say đăng kí vào khách sạn và hỏi phòng hai giường. Tuy nhiên, trong bóng tối họ chui vào cùng một giường. 'Này' người say thứ nhất la lên 'họ lừa tớ. Có người khác trong giường tớ.' 'Có thằng cha trong giường tớ nữa' người thứ hai lên tiếng. 'Chúng ta tống nó ra đi' người thứ nhất gọi vọng lại. Trận vật lộn khủng khiếp xảy ra và cuối cùng một người say phải rời khỏi giường. 'Cậu làm thế nào rồi?' người say trên sàn gọi. 'Tớ tống thằng cha đó ra rồi' người say trên giường đáp. 'Cậu thì sao'?' 'Nó tống tớ ra.' 'Rồi, điều đó làm cho chúng ta hoà. Lên giường với tớ và đi ngủ.'

Có tính quan sát về bản ngã đi. Nó là ma tuý lớn nhất tồn tại và nó làm bạn mê ngủ tồi tệ tới mức bạn trở thành gần như không có khả năng thấy cái gì là cái gì. Nhưng bản ngã được tạo ra bởi xung đột giữa cái tốt và cái xấu, cho nên nếu bạn muốn vứt bỏ bản ngã, bạn sẽ phải vứt bỏ xung đột giữa tốt và xấu. Và vứt bỏ xung đột giữa tốt và xấu là hành động vĩ đại nhất con người có thể đảm đương, và điều đó đem bạn tới chính cánh cửa của điều thiêng liêng. Thượng đế không tốt không xấu. Ngày bạn không tốt không xấu bạn trở thành điều thiêng liêng.

Câu hỏi 4

Osho ơi, tôi yêu thầy, nhưng những câu hỏi này thầy làm ra quá nhiều - cho nên tôi phải hỏi một câu, không phải là tôi tò mò, nhưng cái gì là kinh doanh Hollywood này?

Câu hỏi này là từ Devesh. Anh ấy sẽ không hỏi chừng nào anh ấy chưa thực sự trong khó khăn, cho nên tôi phải trả lời. Anh ấy không phải là người hỏi chỉ vì tò mò. Giấc ngủ của anh ấy phải đã bị quấy rối. Nó phải ám ảnh tâm trí anh ấy. Anh ấy phải đã nghiền ngẫm về nó trong nhiều ngày rồi, bởi vì đây không phải là cái gì mới, kinh doanh Hollywood này: nó đã là tin tức rất cũ rồi. Vài điều: Thứ nhất. Bạn biết các nhà báo.... Trên khắp thế giới đó là nghề tồi tệ nhất mà người ta có thể chọn và thế rồi lại đến nhà báo Ấn Độ.... Tôi không thể chịu được hai kiểu người: nhà báo và giáo sư và không may là tôi đã từng là cả hai loại này trong đời tôi, có thể đó là lí do tạisao tôi không thể chịu được họ. Cho nên đấy là hư cấu do các nhà báo tạo ra. Có thể Laxmi đã nói với họ và cô ấy có thể đã nói cái gì đó mà có thể đã được diễn giải dường như tôi đã đi tới Hollywood. Có thể cô ấy đang nói về 'rừng thiêng'.

Adolf Hitler rất lo nghĩ về cái chết của ông ta. Một cách tự nhiên... ông ta đã giết nhiều người thế, điều tự nhiên là ông ta phải lo nghĩ về cái chết riêng của mình - tất cả những người Do Thái bị giết đó đều phải đã từng ám ảnh ông ta. Cho nên ông ta truy hỏi. Ai đó gợi ý 'Có một nhà chiêm tinh Do Thái vĩ đại, vĩ đại nhất ở Đức. Chỉ người đó mới có thể nói điều gì đó về khi nào ông sẽ chết, ông chết thế nào; và ông ấy bao giờ cũng dự đoán đúng - ông ấy có thể tin được. Mọi dự báo của ông ấy đều một trăm phần trăm đúng.' Nhưng ông ấy là người Do Thái. Dầu vậy Adolf Hitler vẫn gọi ông ấy hỏi ông ấy. Người Do Thái nghiền ngẫm điều đó mắt nhắm nghiền và ông ta nói 'Vâng nó đã tới: ông sẽ chết vào ngày nghỉ Do Thái.' Hitler nói, 'Nói chính xác điều đó đi. Ông ngụ ý gì? Ngày nghỉ Do Thái nào?' Và người này nói 'Điều đó thì khó. Một điều là chắc chắn: bất kì khi nào ông chết đó sẽ là ngày nghỉ Do Thái.' Cho nên, bất kì chỗ nào Osho đi, chỗ đó sẽ là Hollywood điều đó là tự nhiên. Đừng lo nghĩ về những điều như vậy.

Câu hỏi 5

Trong vài ngày cuối tâm trí tôi đã từng chơi với những câu hỏi này. Điều gì xảy ra khi một người nửa đường, chẳng hạn một tín đồ của Gurdjieff, bắt gặp một Đạo sĩ?

Câu hỏi này là từ Purna; một câu hỏi hay, có ý nghĩa: Điều gì sẽ xảy ra nếu một tín đồ của Gurdjieff bắt gặp một Đạo sĩ?

Điều gì xảy ra khi sông rơi vào, loạng choạng, đổ xuống, lao từ đồi nhỏ lên đá cứng? Nếu bạn nhìn, bạn sẽ nghĩ 'Những đá đó cứng thế, sông có thể làm gì được, thác này có thể làm gì được? Nhưng nếu bạn tới sau vài năm, bạn sẽ thấy những đá đó mất tiêu rồi; chúng đã trở thành cát. Nước mềm đã trở nên chiến thắng đá cứng. Lão Tử gọi nó là 'cách thức dòng lạch', cách thức của cái mềm mại, cách thức của nữ tính.

Điều gì xảy ra khi một đàn ông, một đàn ông rất mạnh và một đàn bà đẹp mảnh mai bắt gặp nhau, điều gì xảy ra? Đàn ông trông như đá và đàn bà trông như luồng lạch nhỏ, đổ nhào từ đồi nhỏ... nhưng dù hình tướng là bất kì cái gì, chiến thắng cuối cùng thuộc về nữ tính; đàn bà thắng. Cô ấy mềm mại, đàn ông cứng rắn, và điều ngược đời là ở chỗ đàn bà buông xuôi và qua buông xuôi cô ấy chinh phục; và đàn ông chưa bao giờ buông xuôi, nhưng thậm chí chưa bao giờ buông xuôi, một ngày nào đó điều được thấy là người đó đã bị tiếp quản, người đó đã bị sở hữu. Ngay cả người đàn ông mạnh nhất, Napoleon hay Alexander, là mạnh khi họ ở ngoài: khi họ về nhà họ không còn mạnh nữa. Thế thì người vợ mảnh mai của họ là mạnh. Có sức mạnh trong cái mềm mại.

Đạo là cách thức của cái mềm mại, cách thức nữ tính, cách thức luồng lạch. Cách thức của Gurdjieff là cách thức của đá. Nếu xảy ra chuyện một Đạo nhân và một tín đồ của Gurdjieff gặp gỡ, lúc ban đầu bạn sẽ thấy rằng tín đồ của Gurdjieff thắng, nhưng chung cuộc, cuối cùng, bạn sẽ thấy rằng người đó đã biến mất và Đạo nhân đã thắng. Điều đó bao giờ cũng là vậy. Bạn không thể đánh bại được cái mềm. Có thể, trong thời gian hiện tại, bạn có thể có chiến thắng nào đó, nhưng bạn không thể thực sự đánh bại được cái mềm mại.

Không thể đánh bại được cái mềm mại. Cái mềm mại là mảnh mai thế, sẵn sàng biến mất thế... đó là lí do tại sao nó không thể bị ép buộc để biến mất. Lão Tử nói 'Không ai có thể đánh bại ta vì đã đã bại rồi. Không ai có thể đánh bại ta vì ta không khao khát thắng lợi chút nào.' Làm sao bạn có thể đánh bại người không có ham muốn được thắng lợi? Cách thức của cứng rắn, điều Phật tử gọi là vajrayana, 'cách thức của kim cương'.... Kim cương là thứ cứng nhất trên thế gian - đó đích xác là từ đúng cho nói, vajrayana, 'cách thức của kim cương'. Nhưng ngay cả kim cương cũng sẽ phải nhường đường cho nước.

Nó bao giờ cũng là vậy và điều tốt là nó là vậy - điều đó đơn giản chỉ ra rằng Thượng đế thắng. Người khiêm tốn, người nhu mì, thắng. Jesus nói 'Được phúc lành là người nhu mì, vì vương quốc của Thượng đế là của họ.' Cách thức kiểu Gurdjieff là cách thức của ý chí. Nó đưa bạn tới bước áp chót. Nó đưa bạn đích xác tới bước trước bước cuối cùng. Bước cuối cùng phải có tính Đạo, bởi vì qua ý chí bạn có thể đi tới đỉnh của ý chí của bạn, nhưng thế thì người ta phải buông xuôi đỉnh ý chí đó; nó phải được buông xuôi. Khác biệt duy nhất giữa con đường của buông xuôi và con đường của ý chí là ở chỗ trên con đường của buông xuôi bạn buông xuôi như bước đầu tiên, trên con đường của ý chí bạn buông xuôi ở bước cuối cùng - đó là khác biệt duy nhất. Điều được cần như bước cuối cùng trên con đường ý chí được yêu cầu như bước đầu tiên trên con đường của buông xuôi. Cho nên những người trí huệ sẽ chọn con đường của buông xuôi bởi vì phỏng có ích gì mà vật lộn vất vả lâu thế, và rồi cuối cùng thảnh thơi, thế rồi cuối cùng vứt bỏ mọi thứ? Phỏng có ích gì? Nếu bạn không có khả năng thảnh thơi, được, thế thì bạn cứ đi trên con đường của ý chí; bằng không con đường của buông xuôi là đơn giản và trí huệ nhất bởi vì nó là con đường của ít chống cự nhất, thực ra là của không chống cự.

Câu hỏi này là có ý nghĩa và nó là từ Purna. Bản thân cô ấy tựa đá chút ít, rất cứng rắn. Cô ấy là đàn bà, nhưng rất cứng, rất mang tính người Đức - cô ấy là người Đức, rất ý chí. Cô ấy có thể đã đi trên con đường kiểu Gurdjieff rất dễ dàng. Do đó cô ấy ở vào toán sai, nhưng cô ấy thảnh thơi... dần dần cô ấy hiểu ra. Vật lộn, tranh đấu của cô ấy diễn ra, bản ngã của cô ấy bị vứt bỏ. Mềm sẽ thắng mãi.

Câu hỏi này không chỉ là câu hỏi trí tuệ, đó là lí do tại sao tôi nói nó là có ý nghĩa; nó là rất quan trọng cho Purna: nó là tình huống của cô ấy. Nếu cô ấy thuộc trường phái Gurdjieff cô ấy sẽ trên đường đúng khi có liên quan tới bản tính riêng của cô ấy - bản tính bề ngoài, tất nhiên - cách thức cô ấy đúng ngay bây giờ, cô ấy sẽ cảm thấy rất hoà điệu. Ở đây cô ấy ở trong thế giới Đạo nhân, nhưng dũng cảm của cô ấy là vĩ đại - cô ấy đang cố gắng, và cô ấy sẽ thành công. Cô ấy sẽ trở thành vô nỗ lực một ngày nào đó.

Cho nên câu hỏi này đã tới từ chính cốt lõi của trái tim cô ấy. Nó là câu hỏi của cô ấy; nó không phải là thể dục trí tuệ. Không phải là cô ấy đã đọc nó ở đâu đó, nó đã tới từ tình huống riêng của cô ấy. Cô ấy tựa như đá và đá đã bắt đầu đau và vì vậy bây giờ cô ấy hiểu nó. Bây giờ đá phải đã bị tan ra. Chỉ thảnh thơi và cho phép tôi làm tan nó ra - nó sẽ biến mất, nó sẽ trở thành cát và sẽ mất đi. Nước sẵn sàng rơi lên bạn, Purna... nhường đường đi.

Câu hỏi 6

Tại sao tôi sở hữu mọi thứ nhiều thế?

Câu hỏi là từ Anam. Bình thường mọi người đều sở hữu các đồ vật, bởi vì không ai sở hữu bản thân họ; đó là cái thay thế. Khi bạn không sở hữu bản thân mình, bạn bắt đầu sở hữu các đồ vật. Nó cho một loại an ninh - ít nhất bạn sở hữu cái gì đó: nhà to, số dư ngân hàng lớn, đàn bà đẹp, vợ, chồng, con, an ninh, kính trọng. Bạn sở hữu cái gì đó, bạn không sở hữu bản thân bạn. Để mắt bạn xa khỏi tính không bên trong đó, cái không, cái trống rỗng đó, bạn cứ rót đầy mọi thứ khắp xung quanh bạn. Nhưng điều đó sẽ không thoả mãn, bởi vì bất kì cái gì bạn sở hữu sẽ không bao giờ làm cho bạn đầy bên trong; bạn sẽ vẫn còn trống rỗng.

Ý tưởng sở hữu các thứ nảy sinh bởi vì chúng ta không sở hữu bản thể của chúng ta. Bởi vì bản thể bị thiếu, chúng ta bắt đầu đi vào trong thế giới của việc có - 'Có cái này, có cái nọ' nhưng bạn sẽ vẫn còn bị thất vọng. Sâu bên dưới trống rỗng sẽ còn lại lặp đi lặp lại mãi. Bạn không thể lừa dối được; ngày này khác bạn sẽ phải nhận ra cái vô tích sự của nó. Bạn có thể sở hữu toàn thế giới và vậy mà bạn sẽ vẫn còn nghèo. Chừng nào bạn chưa sở hữu bản thân bạn, bạn sẽ vẫn còn nghèo. Chỉ có một giầu có và đó là sở hữu bản thân mình, là bản thân mình. Cho nên nó không chỉ là câu hỏi với bạn đâu, Anam; nó là câu hỏi cho mọi người: nó là câu hỏi của chính con người. Bạn có quan sát không? Đàn ông ít quan tâm tới đồ vật hơn đàn bà - tại sao? Bởi vì đàn bà đã bị kìm nén suốt nhiều thế kỉ tới mức cô ấy thậm chí không thể hình dung được việc sở hữu bản thân mình. Cô ấy đã từng bị sở hữu như đồ vật; cô ấy đã từng hoàn toàn bị truất quyền sở hữu khỏi trung tâm của cô ấy, do đó cô ấy đã trở nên quan tâm thế tới các đồ vật. Cô ấy liên tục nghĩ về các đồ vật: 'Có nhiều tiền hơn, có nhà lớn hơn, có xe lớn hơn, đồ trang sức, đồ châu báu, kim cương, thế này thế nọ... cứ có hoài.'

Đàn bà dường như là loại người dở hơi. Tại sao? Cô ấy đã hoàn toàn bị truất quyền sở hữu bởi đàn ông, cô ấy đã bị tống ra khỏi trung tâm. Cô ấy đã bị biến thành đồ vật, cho nên cách duy nhất để cảm thấy rằng cô ấy hiện hữu, là cóáo lông thú, có kim cương, có vàng. Đó là cách duy nhất cô ấy có thể có chút ít cảm giác rằng cô ấy cũng là ai đó.

Tôi đã nghe một định nghĩa: Một bà mà nói là độc thoại, hai bà mà nói là danh mục. Danh mục là Kinh thánh của họ, Koran của họ. Nó là điều duy nhất họ đọc - Danh mục toàn trái đất. Nhưng tại sao? Tại sao tình huống xấu này nảy sinh? Bởi vì họ chưa bao giờ được phép sở hữu bản thân họ. Đàn ông là chủ và đàn bà là nô lệ, đó là lí do tại sao. Nhưng đàn ông cũng chỉ là chủ trên danh nghĩa thôi, cho nên anh ta cũng quan tâm tới đồ vật.

Bạn thực sự trở thành người chỉ khi bạn bắt đầu đi vào chiều hướng bên trong của sở hữu bản thân bạn. Nó có thể xảy ra chỉ qua thiền. Tiền và thiền là hai chiều hướng. Nếu bạn muốn sở hữu mọi thứ - thì tiền; nếu bạn muốn sở hữu bản thân bạn - thì thiền. Và nếu bạn muốn sở hữu bản thân bạn, tiền mất mọi nghĩa. Tôi không nói rằng bạn sẽ từ bỏ tiền, tôi không nói rằng bạn sẽ không kiếm tiền, nhưng nó mất mọi nghĩa. Thế thì nó là trò vui, thế thì nó là tiện dụng; thế thì bạn kiếm tiền và bạn tiêu tiền, thế thì bạn không là kẻ keo kiệt; thế thì nó là trung gian tốt cho trao đổi - rất có ích, nhưng không gì nhiều hơn. Nó không phải là linh hồn bạn, nó không phải là thượng đế của bạn.

Bình thường tiền dường như là vàng duy nhất trên thế giới. Mọi người nhìn tiền như họ nhìn vào Thượng đế: họ cầu nguyện. Ở Ấn Độ... bạn sẽ ngạc nhiên; họ nói rằng Ấn Độ là nước tôn giáo, nhưng thực ra bạn không thể tìm ra nước nào vật chất hơn ở bất kì đâu. Đây là một trong những nước vật chất nhất - họ tôn thờ tiền. Họ có lễ hội, diwali, thế rồi mọi người tôn thờ tiền - đích xác, họ tôn thờ. Họ chồng tiền lên và tôn thờ nó như Thượng đế với mật chú, tụng niệm, và tu sĩ cúng hoa cho tiền. Khi bạn sở hữu bản thân mình bạn dùng tiền, bạn không cho phép tiền dùng bạn. Cho nên đây là chỉ dẫn cho việc trở nên tỉnh táo hơn chút ít của bạn. Mọi người đều quan tâm sâu sắc tới đồ vật, nhưng khi bạn trở nên tỉnh táo chút ít thì bạn nhận ra sự kiện: 'Tại sao mình quan tâm thế tới đồ vật?' Một chỉ dẫn tốt, một biểu tượng tốt, rằng bạn đã trở nên tỉnh táo về nó. Qua tỉnh táo nào bạn sẽ bắt đầu quay vào trong.

Nhận ra sự kiện rằng bạn là trống rỗng... và thế thì lập tức ý tưởng này sẽ nảy sinh 'Thế thì mình định làm gì?' Đi vào trong trống rỗng này đi. Nó không thể được rót đầy bởi bất kì cái gì từ bên ngoài. Nếu bạn đi vào trong, nó có thể được làm đầy. Nếu bạn đạt tới trung tâm của bạn, nó sẽ đầy. Và đó là cái đầy thực. Thế thì bạn là hoàng đế - bên ngoài bạn có thể chỉ là kẻ ăn xin. Thế thì bạn thực sự giầu, và giầu có tới mức không ai có thể lấy được nó đi khỏi bạn. Ngay cả chết cũng không thể tách rời bạn khỏi giầu có của bạn. Giầu có này bạn đang mang như kho báu trong bản thể bạn, nhưng bạn đã không nhìn vào đó. Bắt đầu nhìn vào bên trong đi, tìm ngôi nhà của bạn. Lấy một chiếc nến nhỏ của thiền và đi vào.

Câu hỏi 7

Thầy nói rằng thầy là 'toàn ánh sáng'. Tên thầy là 'Chúa đêm' thì sao?

Chỉ là một trong những không nhất quán nhất quán của tôi.

Câu hỏi 8

Từ bài nói đầu tiên, tôi đã để ý thầy bao giờ cũng nhìn lên trước khi thầy bắt đầu một câu hỏi. Tôi đã nghĩ rằng có cái gì đó huyền bí trong điều này, rằng thầy đã 'trông đợi Thượng đế'. Cho nên sáng nay, sau bài giảng, tôi đi lên bục và nhìn. Tôi cười khoái chí làm sao. Cám ơn Osho, thầy là kẻ lừa gạt.

Tôi sẽ kể cho bạn vài giai thoại: Nhân chứng bị làm phiền bởi luật sư kiểm tra chéo. 'Ông có chắc lúc đó là đúng năm phút không?' 'Có, thưa ngài.' 'Tôi sẽ cho ông phép thử' luật sư nói, lấy ra chiếc đồng hồ bỏ túi. 'Nói cho tôi khi nào năm phút hết.' Đích xác năm phút trôi qua nhân chứng la lên 'Đến lúc rồi!' Sau khi thua vụ kiện, viên luật sư, là người giỏi thể thao, bước tới nhân chứng và hỏi 'Làm sao ông có thể nói thời gian chính xác thế?' 'Đơn giản' là câu trả lời. 'Bởi đồng hồ trên tường sau lưng ông.'

Tôi không nhìn vào Thượng đế bởi vì Thượng đế ở mọi nơi; không có cách nào tránh được ngài. Bạn không thể nhìn vào bất kì cái gì khác: Thượng đế ở mọi nơi. Khi tôi nhìn vào bạn, tôi nhìn vào Thượng đế. Khi tôi nhìn vào cây, tôi nhìn vào Thượng đế. Khi tôi nhắm mắt, tôi nhìn vào Thượng đế, bởi vì chỉ Thượng đế hiện hữu. Thượng đế, với tôi, là đích xác đồng nghĩa với sự tồn tại. Cho nên tôi không thể tìm Thượng đế ở bất kì đâu được.

Có câu chuyện hay trong cuộc đời của Nanak. Ông ấy đi tới Kaaba. Trong đêm, khi ông ấy chuẩn bị giường và vừa sẵn sàng đi ngủ, tu sĩ của Kaaba tới và họ nói 'Chúng tôi đã nghe nói ông là người linh thiêng, nhưng ông dường như ngu xuẩn - ông đã để chân ông hướng vào Kaaba. Điều này là xúc phạm! Bỏ ngay chân ông sang chỗ nào đó khác đi.' Và Nanak nói 'Ông làm điều đó đi, bởi vì tôi không biết chỗ nào nơi sẽ không là bất kính. Thượng đế ở mọi nơi; bất kì chỗ nào tôi để chân, theo bất kì hướng bào, Thượng đế sẽ ở đó. Xin các ông làm điều đó đi.'

Câu chuyện tiếp diễn.... Tới điểm này câu chuyện dường như là có tính sự kiện, thế rồi nó lấy cái chuyển sang huyền thoại, nó trở thành ngụ ngôn. Người ta nói rằng các tu sĩ cố quay chân của Nanak theo mọi hướng, nhưng bất kì chỗ nào họ cho chân quay sang, Kaaba lại chuyển tới đó. Điều đó không thể nào xảy ra được; những chuyện như thế không xảy ra, nhưng nghĩa là rõ ràng.

Tôi không thể nhìn vào bất kì chỗ nào mà không nhìn vào Thượng đế, cho nên không có cách nào để nhìn vào Thượng đế. Bạn nghĩ rằng đó là cái gì đó huyền bí. Tâm trí bao giờ cũng khao khát điều huyền bí, vì cảm giác, vì xúc động nào đó. Tâm trí bao giờ cũng tạo ra và phóng chiếu và khao khát điều huyền bí, và bởi vì các huyền bí bạn tạo ra, chế ra, bạn không nhận biết về huyền bí vĩ đại bao quanh bạn.

Dừng những trò chơi trẻ con này lại đi. Toàn thể cuộc sống là điều huyền bí rồi; không cần các huyền bí khác đâu. Thôi chơi những trò chơi này đi, bằng không bạn sẽ cứ tạo ra hư cấu, bạn sẽ cứ hình dung ra mọi sự. Bạn tưởng tượng ra cái gì đó, và nếu nó không được chứng minh là đúng, thế thì bạn thất vọng. Nếu nó được chứng minh là đúng, bản ngã của bạn soải cánh bay cao. Theo cả hai cách nó đều nguy hiểm. Cứ nhìn, nhưng đừng tìm điều huyền bí... và điều huyền bí vĩ đại nhất sẽ được lộ ra cho bạn. Bằng không mọi người tạo ra UFO (vật thể lạ bay) và cả nghìn lẻ một thứ - Atlantis và lục địa Mu. Và mọi người cứ tạo ra và mọi người trở nên rất tham gia vào những thứ như vậy: rằng trong quá khứ nhà du hành vũ trụ đã hạ cánh xuống đất... và sách như thế được bán hàng triệu bản. Điều đó đơn giản chỉ ra tâm trí con người ngu xuẩn làm sao - bao giờ cũng tìm cái gì đó huyền bí. Đó là lí do tại sao các nhà ảo thuật trở thành mahatma. Nếu họ có thể làm thủ thuật, điều bất kì nhà ảo thuật bình thường nào cũng có thể làm, họ trở thành mahatma lớn - bởi vì bạn đang tìm kiếm huyền bí nào đó. Bạn muốn huyền bí nào đó.

Tôi là người không huyền bí. Không có huyền bí chút nào. Cho nên, dứt khoát, để nó bị bỏ đi. Đơn giản bắt đầu nhìn vào mọi sự như chúng vậy. Đừng cố tìm ra huyền bí nào đó, đừng tạo ra hư cấu, đừng quá tưởng tượng, và tôi có thể hứa với bạn rằng nếu bạn thôi tạo ra điều huyền bí, điều huyền bí của Thượng đế sẽ được khải lộ cho bạn. Thế thì mọi thứ đều huyền bí: cây, chim, đá, mặt trăng, mặt trời, sao... mọi thứ đều là huyền bí. Một giọt sương nhỏ là huyền bí thế, bạn có thể muốn cái gì khác? Một hạt mầm đang nhú lên huyền bí thế, bạn có thể muốn cái gì khác?

Đàn ông, đàn bà, đứa trẻ, huyền bí thế, nhưng bởi vì hư cấu bạn tạo ra mà mắt bạn đã trở nên mờ xỉn. Điều tốt là bạn đã tới và nhìn - chả có gì ngoài đồng hồ treo tường. Và đồng hồ là cần, bởi vì đồng hồ bên trong riêng của tôi dừng đã lâu rồi. Với tôi thời gian đã biến mất cho nên tôi phải phụ thuộc: tôi phải nhìn đi nhìn lại vào đồng hồ tường. Cảm giác riêng của tôi về thời gian đã hoàn toàn mất rồi. Ngày đó quá khứ của bạn biến mất và tương lai, cảm giác thời gian của bạn cũng biến mất, bởi vì hiện tại không phải là một phần của thời gian; hiện tại là một phần của vĩnh hằng.

Ai đó đã hỏi Jesus 'Ông có thể nói cho chúng tôi cái gì sẽ là một trong những yếu tố có ý nghĩa nhất trong vương quốc của Thượng đế?' Và ông ấy đã nói 'Sẽ không có thời gian nữa.' Trong vương quốc của Thượng đế không có thời gian. Thời gian là hư cấu tâm trí. Tâm trí là thời gian. Ngày tâm trí của bạn biến mất, thời gian biến mất. Thế thì bạn phải phụ thuộc toàn bộ vào đồng hồ bên ngoài, bởi vì trong thế giới bên trong bao giờ cũng chỉ có bây giờ không cái gì chuyển động. Nó bao giờ cũng hiện tại, nó chỉ là hiện tại; nó không bao giờ trở thành quá khứ, nó chưa bao giờ trở thành tương lai. Không cái gì chuyển động bên trong tôi. Tương lai không biến thành hiện tại, hiện tại không biến thành quá khứ. Đồng hồ bên trong đã dừng.

Kinh doanh thất bại đã dẫn thợ dệt ra khỏi ngành công nghiệp này và vào nhà thương điên, nơi họ hàng anh ta tới thăm anh ta. Họ đứng quanh một lúc, và rồi, đến cuối giờ tới thăm, một trong số họ hỏi 'Mấy giờ rồi?' 'Kém mười lăm' thợ dệt nói. 'Kém mười lăm cái gì?' 'Tôi không biết' anh ta đáp. 'Thời gian đi tệ quá tôi đã phải sa thải một kim đồng hồ rồi.' Cho nên khi bạn có mỗi một kim trong đồng hồ của bạn, bạn chỉ có thể nói 'Kém mười lăm, kém hai mươi, kém ba mươi...' nhưng với cái gì? Ba mươi với cái gì? Điều đó là không thể được. Và trong đồng hồ của tôi, thời gian đi tệ tới mức tôi phải sa thải cả hai kim; cả hai kim đã biến mất. Có lần một người điên tặng cho tôi một chiếc đồng hồ đeo tay. Anh ta nói với tôi 'Tôi có một chiếc đồng hồ đeo tay bất thường nhất để tặng ông. Nó không bao giờ cần bất kì sửa chữa gì hay lên giây nào. Nó không có kim, không có chỗ lên giây và không có mặt đồng hồ.' 'Nhưng làm sao ông có thể biết được thời gian?' Tôi hỏi anh ta. 'Điều đó thì dễ. Hỏi bất kì ai.'

Xem Chương 1 (Tập 2) – Quay về Mục lục