THIENOSHO - Cái đầu là vấn đề... và trái tim là giải pháp

Cái đầu là vấn đề... và trái tim là giải pháp

Chân lí có đấy. Nó không cần nỗ lực về phần bạn để phát minh ra nó. Chân lí phải được phát hiện ra, không phát minh ra. Và điều gì cản trở chúng ta không phát hiện ra nó? Chúng ta đã bị dạy cho nhiều điều dối trá, cả núi dối trá. Đấy là rào chắn cứ làm sai đi chân lí, cái không cho phép trái tim chúng ta phản xạ cái đang đấy.

Chân lí không phải là kết luận logic. Chân lí là sự tồn tại, thực tại. Nó đã ở đây rồi - nó bao giờ cũng ở đây. Chỉ chân lí tồn tại. Thế thì tại sao chúng ta không thể tìm ra nó? Chúng ta xoay xở thế nào mà không tìm ra nó? Bởi vì ngay từ hồi trẻ thơ chúng ta đã được dạy những điều giả dối, định kiến, ý thức hệ, tôn giáo, triết học... tất cả đều dẫn bạn đi lạc lối.

Chân lí không phải là ý tưởng. Bạn không cần là người Hindu để biết nó, hay là người Mô ha mét giáo, người Ki tô giáo. Nếu bạn là người Hindu bạn sẽ không bao giờ biết nó; chính việc là người Hindu sẽ giữ bạn bị mù. Chúng ta ngụ ý gì khi chúng ta nói, “Tôi là người Hindu, hay người Mô ha mét giáo hay người Do Thái?” Chúng ta ngụ ý, “Tôi đã có ý tưởng về chân lí - ý tưởng từ Kinh thánh hay Koran hay Gita, nhưng tôi đã có ý tưởng. Tôi không biết chân lí, nhưng tôi biết nhiều về nó.” Và cái biết nhiều đó là vấn đề duy nhất cần phải được giải quyết.

Một khi bạn vứt bỏ các ý tưởng của mình về chân lí bạn sẽ đương đầu với nó, cả bên trong và bên ngoài. Bạn sẽ đối diện với nó - bởi vì không có gì khác cả!

Nhưng bố mẹ, xã hội, quốc gia, nhà thờ, hệ thống giáo dục, tất cả chúng đều lệ thuộc vào dối trá. Khi đứa trẻ được sinh ra họ bắt đầu đánh bẫy nó vào dối trá. Và đứa trẻ bất lực. Nó không thể thoát khỏi bố mẹ, nó hoàn toàn lệ thuộc. Bạn có thể khai thác sự lệ thuộc của nó... và điều đó đã bị khai thác từ các thời đại.

Không ai đã từng bị khai thác nhiều như trẻ con - không phải người vô sản, không phải phụ nữ - không ai đã bị khai thác nhiều thế và sâu sắc thế và huỷ diệt thế như đứa trẻ hồn nhiên này. Bởi vì chúng bất lực và phụ thuộc nên chúng phải học bất kì cái gì bạn dạy cho chúng. Chúng phải hấp thu tất cả những điều dối trá mà bạn cứ áp đặt lên chúng. Đấy là vấn đề về sự sống còn cho chúng - chúng không thể sống còn mà thiếu bạn. Đấy là vấn đề sống và chết! Chúng phải là người Hindu, chúng phải là người Mô ha mét giáo, chúng phải là người Jaina, chúng phải là Phật tử, chúng phải là người cộng sản. Bất kì cái gì bạn quan tâm nhồi nhét vào tâm trí chúng, bạn cứ nhồi nhét vào trong đó.

Thay vì làm cho chúng tỉnh táo hơn, nhận biết hơn, sống động hơn, phản xạ hơn, thay vì làm cho chúng giống như chiếc gương nhiều hơn, thuần khiết hơn, bạn làm cho chúng đầy những ý tưởng... hết tầng bụi bặm nọ đến tầng bụi bặm kia. Và thế thì chúng sẽ trở nên không thể nào thấy được cái đang đó. Chúng bắt đầu việc thấy cái không có đó và chúng dừng việc thấy cái có đó.

Do đó, việc là tôn giáo thực sự nghĩa là tái sinh: lần nữa lại trở thành giống như đứa trẻ, vứt bỏ tất cả những cái mà xã hội đã trao cho bạn.

Tôn giáo là nổi dậy - nổi dậy chống lại tất cả những cái đã được áp đặt lên bạn, nổi dậy chống lại việc bị thu lại thành chiếc máy tính. Nhìn vào bên trong đi! Bất kì điều gì bạn biết, bạn đều được bảo cho biết; nó không phải là cái biết của bạn, nó không phải là chân thực. Làm sao nó có thể chân thực nếu nó không phải là của bạn? Bạn không phải là nhân chứng cho nó, bạn chỉ là nạn nhân - nạn nhân của tình huống.

Chỉ là ngẫu nhiên mà được sinh ra ở Ấn Độ hay được sinh ra ở Anh. Chỉ là ngẫu nhiên mà được sinh ra trong gia đình người Hindu hay trong gia đình Ki tô giáo. Bởi vì những điều ngẫu nhiên này mà bản tính tinh tuý của bạn đã bị mất - bạn đã bị buộc phải làm mất nó. Nếu bạn muốn giành lại nó, bạn sẽ phải được tái sinh.

Đó chính xác là nghĩa khi Jesus nói với Nicodemus, “Chừng nào ông chưa được sinh ra lần nữa, ông sẽ không vào được Vương quốc của Thượng đế.” Ông ấy không ngụ ý rằng bạn thực sự phải chết đi, phải tự tử, và thế rồi được sinh ra lần nữa. Điều đó không ích gì, bởi vì lần nữa bạn sẽ được sinh ra với bố mẹ nào đó trong xã hội nào đó, bên trong nhà thờ nào đó, và lại cùng cái ngu đần ấy cứ được làm cho bạn mãi.

Jesus ngụ ý bởi ‘tái sinh’ là có chủ ý, có ý thức, bây giờ bạn có khả năng vứt bỏ mọi cái đã từng được dạy cho bạn. Vứt bỏ tri thức của bạn và trở thành hồn nhiên. Và đó là cách duy nhất để trở thành hồn nhiên. Tri thức là cái làm bẩn. Trong trạng thái không biết là hồn nhiên, và vận hành từ trạng thái đó là cách duy nhất để biết tới chân lí.

Thiền về những lời kinh cực kì có ý nghĩa này của Phật Gautama. Ông ấy nói:

Lầm cái giả thành cái thật

Và cái thật thành cái giả,

Ông bỏ sót trái tim

Và rót đầy bản thân mình bằng ham muốn.

Tâm trí không là gì ngoài ham muốn. Trái tim không biết tới ham muốn. Bạn sẽ ngạc nhiên mà nghe thấy điều đó, rằng tất cả những ham muốn đều thuộc về cái đầu. Trái tim sống trong hiện tại; nó rộn ràng, nó đập, trong ở đây và bây giờ. Nó không biết gì về quá khứ và không biết gì về tương lai. Nó bao giờ cũng ở đây, bây giờ.

Và tôi không nói về triết lí nào đó. Tôi đơn giản phát biểu một sự kiện đơn giản thế, để bạn có thể quan sát nó bên trong bản thân mình: tim bạn đang đập bây giờ. Nó không thể đập trong quá khứ, nó không thể đập trong tương lai. Trái tim chỉ biết hiện tại, do đó nó hoàn toàn thuần khiết. Nó không bị ô nhiễm bởi kí ức quá khứ, bởi tri thức, bởi kinh nghiệm, bởi tất cả những cái bạn đã được bảo và được dạy, bởi kinh sách, bởi truyền thống. Nó không biết gì về tất cả những cái vô nghĩa đó! Và nó không biết gì về tương lai, về ngày hôm sau. Với nó, quá khứ không tồn tại nữa, tương lai chưa tới. Nó hoàn toàn ở đây. Nó là ngay tức khắc.

Nhưng tâm trí là chính cái đối lập của trái tim: tâm trí chưa bao giờ ở đây, bây giờ. Hoặc là nó nghĩ về những kinh nghiệm đẹp của quá khứ hoặc là nó ham muốn cùng kinh nghiệm đẹp đó trong tương lai. Nó cứ qua lại như con thoi giữa quá khứ và tương lai, nó chưa hề dừng lại ở hiện tại. Nó hoàn toàn không nhận biết gì về hiện tại. Với tâm trí, hiện tại không tồn tại. Thấy ra điểm này: hiện tại là điều duy nhất đang tồn tại, nhưng với tâm trí hiện tại là điều duy nhất không tồn tại. Quá khứ là không tồn tại, tương lai là không tồn tại, nhưng đấy là những điều tồn tại cho tâm trí.

Cái đầu là vấn đề... và trái tim là giải pháp. Đứa trẻ vận hành từ trái tim. Khi bạn bắt đầu lớn lên, bạn bắt đầu chuyển từ tim lên đầu. Khi bạn tốt nghiệp đại học bạn đã hoàn toàn quên mất tim. Bạn bị treo trong đầu, toàn thể năng lượng của bạn đã chuyển lên đầu. Bây giờ bạn không biết gì về thực tại. Bạn đầy tràn những rác - rác học giả, điều vô nghĩa hàn lâm. Bạn có thể là tiến sĩ, tiến sĩ văn chương. Bạn biết nhiều, chẳng biết gì cả! - bởi vì việc biết thực xảy ra trong tim, không trong đầu. Và các đại học tồn tại để phân tán năng lượng của bạn từ tim lên đầu.

Mọi đại học trên thế giới cho tới nay đã từng là kẻ thù của nhân loại. Toàn thể vận hành của chúng là để phục vụ cho quốc gia và nhà thờ. Chúng là tác nhân của nguyên trạng, chúng là tác nhân của những quyền lợi được đầu tư. Chúng không phục vụ bạn, chúng phục vụ cho quyền lực, cho ông chủ, cho kẻ áp bức, cho kẻ bóc lột. Bất kì ai ngẫu nhiên lọt vào trong giới quyền lực, đại học đều phục vụ cho. Chúng còn chưa phục vụ cho nhân loại.

Nếu như chúng thực sự phục vụ cho nhân loại, thế thì đại học sẽ là chỗ để học nổi dậy. Đại học sẽ tạo ra các cuộc cách mạng. Đại học sẽ không tạo ra người rập khuôn theo qui tắc, kẻ tuân thủ; đại học sẽ tạo ra những người không tuân thủ, không rập khuôn. Nó sẽ tạo ra người nổi dậy - phiêu lưu, sẵn sàng mạo hiểm cuộc sống của mình cho chân lí. Điều đó vẫn còn chưa xảy ra.

Sự kiện đáng buồn là ở chỗ nhân danh giáo dục điều gì đó xấu xa vẫn đang được tiếp tục, điều gì đó rất xấu. Đằng sau cái mặt nạ đó, cái gì đó rất tội ác vẫn đang tiếp tục. Và đây là tội ác: rằng chúng làm trệch năng lượng của bạn từ tim lên đầu, chúng phá huỷ năng lực yêu của bạn và chúng buộc bạn học logic. Với chúng, logic còn quan trọng hơn yêu, suy nghĩ là quan trọng hơn nhạy cảm. Đây chính là việc đặt con bò sau chiếc xe. Nó hoàn toàn là lộn ngược.

Đó là lí do tại sao nhân loại đang trong đống lộn xộn thế: cái không thật dường như là thật và cái thật dường như là không thật. Chúng đã thành công trong việc bóp méo cách nhìn của bạn. Chư phật đang chiến đấu chống lại tất cả những quyền lợi được đầu tư đó.

Phật nói: Lầm cái giả thành cái thật và cái thật thành cái giả, ông bỏ sót trái tim và rót đầy mình bằng ham muốn.

Tâm trí là ham muốn, và bạn cứ rót đầy bản thân mình bằng ngày càng nhiều ham muốn, ngày càng nhiều tham vọng, ngày càng nhiều khao khát quyền lực, danh vọng, của cải. Và bạn hoàn toàn quên mất rằng có trái tim đang đập bên trong bạn, cái đã sống trong Thượng đế, cái đã là một phần của luật tối thượng - aes dhammo sanantano - mà đã là một phần của luật không cạn, vĩnh hằng. Bạn đang được nối từ trái tim tới Thượng đế. Trái tim bạn là rễ trong mảnh đất Thượng đế.

Trái tim bạn vẫn còn được nuôi dưỡng bởi Thượng đế, chân lí, nhưng bạn không ở đó. Bạn đã bỏ trống chỗ này. Bạn sống trong đầu bạn. Ngày đến ngày đi, bạn sống trong đầu bạn; bạn chưa bao giờ đi xuống từ đó. Ngay cả trong đêm khi ngủ, bạn vẫn cứ làm ầm ĩ trong đầu... mơ, rồi mơ trùm lên mơ. Ban ngày ý nghĩ, ban đêm mơ. Chúng không khác biệt.

Mơ chỉ là việc phiên dịch của suy nghĩ sang ngôn ngữ của ngủ, và ngược lại: suy nghĩ không là gì ngoài việc phiên dịch mơ sang ngôn ngữ của ngày. Bạn cứ di chuyển giữa hai điều này: mơ và nghĩ. Cả hai đều là ham muốn. Bạn nghĩ gì? Cái gì có đó để suy nghĩ ngoại trừ ham muốn? Và bạn mơ gì ngoại trừ ham muốn?

Phật nói cái giả dường như là thật bởi vì bạn đã trở thành giả đối với cái thật riêng của mình, với trái tim riêng của mình. Quay lại trái tim đi, và thế thì bạn sẽ có khả năng biết tới cái thật là thật và cái giả là giả. Đó là chứng ngộ, đó là đang về nhà.

Thấy cái giả là giả

Nhưng bắt đầu từ đâu? Bắt đầu từ việc thấy cái giả là giả. Đó là lí do tại sao mọi chư phật đều dường như phủ định, mọi chư phật dường như có tính phá huỷ. Họ phủ định. Jesus phủ định. Ông ấy nói đi nói lại: Điều đó đã được nói cho ông trong quá khứ, nhưng tôi nói với ông... Và ông ấy thay đổi toàn bộ quan điểm.

Chẳng hạn, ông ấy nói: Điều đó đã được nói cho ông trong quá khứ rằng cái này cái nọ là luật. Nếu ai đó ném gạch vào ông, phản ứng bằng việc ném đá. Nhưng ta nói cho ông, nếu ai đó tát vào má này của ông, chìa má kia ra cho người đó. Và nếu ai đó lấy áo khoác của ông, cho anh ta cả áo sơ mi của ông nữa. Và nếu ai đó buộc ông đi một dặm đường với anh ta, đi hai dặm đường.

Mohammed chống lại mọi hình ảnh của Thượng đế, bởi vì mọi người đã tôn thờ hàng thế kỉ; họ có ba trăm sáu mươi nhăm vị thần - mỗi thần cho một ngày trong năm. Đền thờ Kaaba trong thời của Mohammed là một trong những đền vĩ đại nhất trên trái đất này - chuyên dành cho ba trăm sáu mươi nhăm thần! Mohammed phá huỷ tất cả những thần tượng này. Điều đó có vẻ phủ định...

Phật nói: Không có cái thật trong Veda, trong Upanishad. Thận trọng với những lời đẹp đẽ này, thận trọng với những suy đoán triết lí này. Đừng phí thời gian chẻ đôi sợi tóc, bằng logic. Im lặng đi! Vứt Veda ra khỏi đầu bạn, chỉ thế thì bạn mới có thể im lặng được. Ông ấy có vẻ như phủ định, ông ấy có vẻ như hư vô, ông ấy có vẻ nguy hiểm - nhưng đó là cách duy nhất bạn có thể được giúp.

Bạn phải được bảo cho cái giả là giả. Bạn phải bắt đầu với điều này: neti, neti - không cái này không cái kia. Thầy phải nói với bạn, “Cái này là giả, cái kia là giả.” Thầy phải cứ chỉ ra cho bạn bất kì cái gì là giả trước hết, bởi vì khi bạn đã biết tất cả những cái giả, đột nhiên biến đổi xảy ra trong tâm thức của bạn. Khi bạn đã trở nên nhận biết về cái giả, bạn bắt đầu nhận biết về cái thật.

Bạn không thể được dạy cái gì là chân lí, nhưng bạn chắc chắn có thể được dạy cái gì là không là chân lí. Bạn đã bị ước định, bạn có thể được giải ước định đó. Bạn đã bị thôi miên - là người Hindu, người Mô ha mét giáo, Ki tô giáo, Jaina giáo... Chức năng của thầy là giải thôi miên cho bạn. Một khi bạn được giải thôi miên, đột nhiên bạn sẽ có khả năng thấy chân lí. Chân lí không cần được dạy.

Thấy cái giả là giả, cái thật là thật.

Nhìn vào trái tim ông

Đi theo bản tính của ông.

Một trong những phát biểu có ý nghĩa nhất từ trước tới giờ: Nhìn vào trái tim ông. Đi theo bản tính của ông. Ông ấy không nói đi theo kinh sách. Ông ấy không nói đi theo ta. Ông ấy không nói đi theo qui tắc đạo đức nào đó. Ông ấy không dạy bạn bất kì đạo đức nào. Ông ấy không cố tạo ra tính cách nào đó quanh bạn, bởi vì mọi tính cách đều là các phòng giam đẹp. Ông ấy không cho bạn cách sống nào đó. Thay vì thế, ông ấy cho bạn lòng dũng cảm, sự động viên, để đi theo bản tính riêng của bạn. Ông ấy muốn bạn đủ bạo dạn để lắng nghe trái tim riêng của bạn và đi theo nó tương ứng.

“Đi theo bản tính của ông” nghĩa là tuôn chảy với bản thân bạn. Bạn là kinh sách... và ẩn sâu bên trong bạn là tiếng nói nhỏ bé, tĩnh lặng. Nếu bạn trở nên im lặng thì bạn sẽ được hướng dẫn từ đó.

Thầy chỉ phải làm cho bạn nhận biết về người thầy bên trong của bạn. Thế thì chức năng của thầy được hoàn tất. Thế thì thầy có thể bỏ bạn lại với bản thân bạn; thầy có thể ném bạn về với bản thân bạn. Thầy không làm cho đệ tử thành nô lệ; thầy là để giải phóng người đó, cho người đó tự do toàn bộ. Và đây là khả năng duy nhất để đạt tới tự do toàn bộ: Đi theo bản tính của ông. Với “bản tính” Phật ngụ ý pháp. Cũng hệt như bản tính của nước là chảy xuống và bản tính của lửa là bốc lên, cho nên có bản tính nào đó ẩn bên trong bạn. Nếu mọi ước định đã từng được xã hội đặt quanh bạn, được vứt bỏ đi, đột nhiên bạn sẽ khám phá ra bản tính của bạn. Bản tính của bạn đã trở thành Thượng đế. Aes dhammo sanantano - đây là luật vĩnh hằng, không cạn: bản tính của bạn là trở thành Thượng đế.

Con người là thượng đế tiềm năng - bồ tát. Con người được ngụ ý để trở thành thượng đế. Kém hơn điều đó sẽ không thoả mãn cho bạn, kém hơn điều đó là không ích gì. Bạn có thể có tất cả tiền bạc trong thế giới này, tất cả quyền lực, tất cả danh vọng có thể có, và dầu vậy bạn vẫn còn trống rỗng - chừng nào bản tính thiêng liêng của bạn còn chưa nở hoa, chưa mở nụ của nó ra, chừng nào bạn còn chưa trở thành hoa sen, hoa sen một nghìn cánh, chừng nào điều thiêng liêng của bạn còn chưa hiển lộ ra cho bạn, bạn không bao giờ có thể được mãn nguyện.

Người tôn giáo bình thường được bảo vẫn còn thoả mãn, mãn nguyện, với bất kì cái gì là hoàn cảnh. Cái gọi là các thánh nhân tôn giáo cứ thuyết giảng cho mọi người: Được thoả mãn đi. Thoả mãn là một trong những giáo lí nền tảng của họ. Điều đó không phải là cách thức của các thầy thực.

Thầy thực tạo ra bất mãn trong bạn - và bất mãn đến mức không điều gì của thế giới này có thể thoả mãn được nó. Thầy tạo ra khát khao trong bạn đến mức chừng nào bạn chưa đạt tới điều tối thượng bạn vẫn còn bốc cháy, bốc lửa. Thầy tạo ra đau trong trái tim bạn, thầy tạo ra khổ não... bởi vì cuộc sống đang tuột đi mọi khoảnh khắc, và từng khoảnh khắc trôi qua là trôi qua mãi mãi, và bạn chưa đạt  tới Thượng đế, và một ngày lại qua đi.

Thầy tạo ra khao khát sâu lắng thế trong bạn, nỗi đau đến thế trong tim! Thầy tạo ra nước mắt trong mắt bạn, bởi vì chỉ qua sự bất mãn thiêng liêng như thế bạn sẽ chuyển động, bạn sẽ lấy bước nhảy lượng tử, bước nhảy tối thượng vào cái không biết. Chính chỉ qua sự bất mãn thiêng liêng đến mức bạn sẽ thu lấy mọi năng lượng của bạn, và bạn sẽ mạo hiểm, và bạn sẽ đi vào cuộc phiêu lưu tối thượng để tìm ra bạn là ai.

Đi theo bản tính riêng của bạn. Bản tính của bạn là tâm thức. Nhưng bạn đã được các tu sĩ bảo cho: hãy theo những qui tắc đạo đức nào đó, mười điều răn dạy, tuân theo nguyên lí nào đó - không phải là bản tính của bạn. Các tu sĩ rất sợ bản tính của bạn, bởi vì nếu bạn đi theo bản tính của bạn, bạn sẽ thoát ra khỏi sự nắm bắt của họ, bạn sẽ không còn là kẻ nô lệ nữa. Bạn sẽ không đến nhà thờ, đền đài, chùa chiền nữa, và bạn sẽ không nghe những tu sĩ ngốc nghếch, các chính khách, cái gọi là những lãnh tụ. Tôi gọi họ là “cái gọi là lãnh tụ” bởi vì điều thực tế đang xảy ra là ở chỗ người mù đang dẫn dắt người mù khác.

Bạn sẽ không lắng nghe họ thêm nữa nếu bạn lắng nghe bản tính riêng của mình. Nếu bạn biết tiếng nói bên trong riêng của mình, bạn sẽ trở nên tự do. Tiếng nói bên trong của bạn phải bị nghiền nát, phải bị phá huỷ, hoàn toàn bị phá huỷ - ít nhất bị bóp méo đến mức cho dù bạn nghe thấy nó, bạn không thể hiểu được nó. Và họ đã thành công. Chừng nào bạn chưa đấu tranh gian nan chống lại họ, không có khả năng nào cho thành công. Khai thác của họ cũ thế, áp bức của họ cổ thế, chiến lược của họ tinh ranh thế... và họ có vô hạn quyền lực trong tay. Và bạn là gì mà chống lại họ như một cá nhân?

Nhưng nếu bạn đi vào, nếu bạn lắng nghe trái tim bạn, bạn sẽ đạt tới sức mạnh mà không quyền lực nào trên trái đất này có thể làm bạn nô lệ lần nữa.

Đi theo bản tính của ông... Nhưng làm sao đi theo bản tính của bạn nếu bạn không biết nó là gì? Và bạn không được phép biết nó! Bạn được trao cho những lệnh chính xác phải làm gì: ăn gì, khi nào dậy vào buổi sáng, khi nào đi ngủ. Bạn đã được trao cho những lệnh chính xác. Những lệnh này, nếu được tuân theo, làm bạn thành nô lệ. Nếu không được tuân theo, họ làm cho bạn thành tội nhân. Nếu được tuân theo, bạn trở thành thánh nhân - nhưng là nô lệ. Mọi người sẽ tôn thờ bạn, kính trọng bạn, nhưng tất cả những kính trọng đó đều là ngầm hiểu lẫn nhau: “Nếu anh tuân theo lệnh của chúng tôi, chúng tôi sẽ kính trọng anh. Nếu anh không tuân theo, anh sẽ bị tống vào nhà giam.”

Hoặc là bạn bị làm thành kẻ nô lệ về tâm linh hoặc là bị làm thành tù nhân về thể chất: đây là hai phương án xã hội trao cho bạn. Và nó không bao giờ để bạn trở nên nhận biết rằng có nguồn vô hạn những hướng dẫn bên trong bạn, từ đó Thượng đế nói.

Thượng đế vẫn nói, ngài đã không dừng nói. Ngài không thiên vị - không phải là ngài nói cho Mohammed và cho Moses và ngài không nói cho bạn. Ngài đang nói cho bạn cũng nhiều như ngài đã nói cho Mohammed. Điều khác biệt duy nhất là, Mohammed đã sẵn sàng lắng nghe còn bạn không sẵn sàng lắng nghe. Mohammed là sẵn có còn bạn không sẵn có.

Trở nên sẵn có cho bản tính bên trong của bạn là điều tôi gọi là thiền.

Nhớ hai từ này. ‘Tính cách’ là bịa đặt của các chính khách và tu sĩ; nó là âm mưu chống lại bạn. Tâm thức là bản tính của bạn. Vâng, con người của tâm thức có tính cách nào đó, nhưng tính cách đó đi theo tâm thức người đó. Nó không bị bất kì ai khác áp đặt vào người đó; nó là quyết định riêng của người đó. Và người đó không bị giam hãm trong nó; người đó tự do toàn bộ để thay đổi nó vào bất kì khoảnh khắc nào. Khi hoàn cảnh thay đổi, thì tâm thức người đó trao cho người đó những chỉ đạo khác và người đó thay đổi tính cách của mình.

Người có tính cách - cái gọi là người có tính cách - là bị giam cầm. Cho dù hoàn cảnh thay đổi người đó vẫn cứ lặp lại cùng tính cách đó, mặc dầu nó không còn liên quan nữa, nó không khớp nữa. Hoàn cảnh mà trong đó nó có nghĩa đã biến mất, nhưng người đó vẫn cứ lặp lại cùng những điều vô nghĩa. Người đó giống như con vẹt. Người đó là cái máy: người đó không đáp ứng, người đó chỉ phản ứng.

Người có tâm thức đáp ứng, và đáp ứng của người đó là tự phát. Người đó tựa tấm gương: người đó phản xạ bất kì cái gì tới trước mình. Và từ tính tự phát này, từ tâm thức này, một loại hành động mới được sinh ra. Hành động đó chưa bao giờ tạo ra bất kì tù túng nào, bất kì nghiệp nào. Hành động đó giải phóng bạn. Bạn vẫn còn là tự do nếu bạn lắng nghe bản tính của bạn.

Nhưng lời khuyên đơn giản này dường như là rất khó đối với mọi người. Nó phải là điều đơn giản nhất trên thế giới này. Từng đứa trẻ được sinh ra đều tuân theo bản tính của nó, nhưng khi bạn lớn lên, dần dần bạn mất tiếp xúc với nó - bạn bị buộc phải mất tiếp xúc với nó. Tiếp xúc này có thể được giành lại, nó có thể được khám phá lại. Về sau, khi bạn trở nên rất thông thái, bị giam cầm trong tính cách nào đó, hoàn toàn mù quáng với trái tim và bản tính riêng của bạn, bạn bắt đầu hỏi câu hỏi như vậy.

Mới hôm nọ Prem Vijen đã hỏi:

“Thưa Thầy kính yêu, thầy ngụ ý gì khi thầy nói ‘Đi vào’?”

Một phát biểu đơn giản thế - “Đi vào” - và bạn hỏi tôi, “Thầy ngụ ý gì?” Bạn không thể hiểu những từ đơn giản này sao, ‘đi vào’? Tôi biết bạn hiểu các từ này, nhưng đi vào đã trở thành khó thế bởi vì bạn đã được dạy chỉ mỗi cách đi ra. Bạn chỉ có thể đi ra, bạn chỉ biết cách đi ra. Tâm thức của bạn đã quay hướng sang người khác; nó đã quên mất con đường vào bản thân nó. Bạn cứ gõ lên cửa của người khác, và bất kì khi nào bạn được bảo, “Về nhà đi,” bạn nói, “Thầy ngụ ý gì bởi ‘về nhà’?” Bạn chỉ biết nhà của người khác, nhưng bạn không biết nhà riêng của mình. Và bạn đang mang nó bên trong bản thân mình. Bạn đã bị buộc phải trở thành hướng ngoại. Người ta phải học lại cách hướng nội.

Soren Kierkegaard đã nói: Tôn giáo có nghĩa là hướng nội - đi vào bên trong nội tâm riêng của bạn. Nhưng từ đơn giản, ‘đi vào’, đã trở nên khó hiểu thế. Tâm trí chỉ biết cách đi ra; nó không có bánh răng ngược trong nó.

Tôi đã nghe nói rằng khi Ford làm những chiếc xe ô tô đầu tiên của ông ấy chúng không có bánh răng quay ngược. Bánh răng đó mãi về sau mới được thêm vào. Không có bánh răng quay ngược nó là vấn đề thực sự: bất kì khi nào bạn muốn quay lại bạn phải đi nhiều dặm đường không cần thiết, bạn phải đi vòng. Cho dù bạn muốn đi lùi vài mét, bạn có thể phải làm cuộc hành trình nhiều cây số. Thế rồi Ford trở nên nhận biết rằng bánh răng ngược được cần tới.

Tôi đang dạy bạn ở đây rằng bánh xe ngược có đó, có sẵn rồi, bạn chỉ quên mất nó thôi. Bạn biết cách đi ra. Không ai hỏi, “Điều đó có nghĩa gì khi thầy nói ‘Đi ra’?” Nhưng mọi người đều muốn hỏi, “Thầy ngụ ý gì khi thầy nói, ‘Đi vào’?” Từ đơn giản!

Suy nghĩ là đi ra: không suy nghĩ là đi vào. Nghĩ, và bạn bắt đầu đi xa khỏi bản thân mình. Ý nghĩ là cách đưa bạn đi xa. Ý nghĩ là dự án. Không ý nghĩ... và bỗng nhiên bạn ở trong. Không ý nghĩ, bạn không thể đi ra được, không ham muốn, bạn không thể đi ra được. Bạn cần nhiên liệu của ham muốn và chiếc xe ý nghĩ để đi ra.

Ngồi im lặng, không làm gì... thậm chí không nghĩ, thậm chí không ham muốn... và bạn sẽ ở đâu?

Đi vào không thực sự là đi vào. Nó đơn giản là dừng đi ra... và bỗng nhiên bạn thấy bản thân mình ở trong.

Prem Vijen, bạn cần không đi vào bởi vì nếu bạn đi, bao giờ cũng là đi ra. Đi nghĩa là đi ra. Dừng việc đi! Dừng việc đi bất kì đâu! Bạn không thể ngồi im lặng mà không đi đâu cả sao? Vâng, về mặt vật lí bạn có thể ngồi, điều đó không khó gì mấy. Bạn có thể học tư thế yoga và bạn có thể làm cho thân thể mình gần như là bức tượng, nhưng vấn đề là - bạn đang làm gì bên trong? Ham muốn, ý nghĩ, kí ức, tưởng tượng, đủ mọi loại dự án? - dừng chúng lại nữa.

Làm sao dừng chúng lại? Chỉ trở nên dửng dưng với chúng, không bận tâm. Cho dù chúng có đó, đừng chú ý tới chúng. Cho dù chúng có đó, đừng cho chúng là quan trọng. Cho dù chúng có đó, cứ để chúng đấy. Bạn ngồi im lặng bên trong - quan sát. Nhớ từ ‘quan sát’ đó - chứng kiến, chỉ tỉnh táo.

Và khi việc quan sát lớn dần lên, trở nên sâu sắc hơn, cùng năng lượng đã trở thành ham muốn và ý nghĩ và kí ức và tưởng tượng - cùng năng lượng ấy được hấp thu vào chiều sâu mới. Cùng năng lượng ấy được dùng với việc đi sâu vào bên trong này. Và bạn sẽ biết điều đó có nghĩa gì khi tôi nói ‘Đi vào’.

Đừng bắt đầu nhìn vào từ điển hay Bách khoa toàn thư Encyclopaedia Britannica. Đấy không phải là vấn đề từ ngữ! Từ ngữ đơn giản để hiểu; khi tôi nói “Đi vào,” đó đích xác là điều tôi ngụ ý - đi vào! Đừng bắt đầu hỏi về từ ngữ - hãy lắng nghe thông điệp ẩn kín; bằng không bạn sẽ lỡ tầu. Tôi ngụ ý gì bởi ‘lỡ tầu’?

Để tôi kể cho bạn một câu chuyện:

Vợ của một nông dân chất phác tới ga Paddington để đáp chuyến tầu, và có thời gian dư trước khi tầu tới, cô ấy nghĩ cô ấy sẽ kiểm tra cân nặng của mình trên chiếc cân máy gần đó.

Cô ấy leo lên, cho một xu vào và máy bật ra một tấm thẻ có ghi, “Bạn nặng một trăm năm mươi pound và trong năm phút nữa kể từ bây giờ bạn sẽ đánh rắm.” Đỏ mặt sượng sùng và cảm thấy có chút ít bị xúc phạm, cô ấy bước ra khỏi chiếc cân và vội vã ra xa. Năm phút sau với toàn bộ sự ngạc nhiên của mình, cô ấy đánh cái rắm rõ to và dài.

Rất thẹn thùng, nhưng đầy tò mò, cô ấy quay lại chiếc máy để xem nó nói gì lần này. Cho vào một xu - một thẻ tuồn ra: “Bạn vẫn nặng một trăm năm mươi pound và năm phút nữa kể từ bây giờ bạn sẽ bị cưỡng hiếp.” Cô ấy nhảy ra khỏi máy một cách phẫn nộ và cương quyết bước ra xa.

Một người bán báo, người đang có buổi sáng nghỉ ngơi đặc biệt, nhìn thấy cô thôn nữ vụng về này và nghĩ có trò vui vẻ, cho nên trước khi cô ấy biết điều gì xảy ra, thì cô ấy bị kéo vào sau quầy và bị cưỡng hiếp. Vài phút sau đó thoát ra khỏi trạng thái khủng khiếp, với cái mũ còn ở một bên, gót gầy bị vỡ, và trong trạng thái sốc hoàn toàn, cô ấy lảo đảo bước lại cái máy và mò mẫm đút vào một xu. Một cái thẻ lại tuồn ra: “Bạn vẫn nặng một trăm năm mươi pound, và với tất cả những việc đánh rắm và đéo đó, bạn sẽ lỡ tầu!”

Nếu bạn trở nên quá quan tâm tới từ ngữ - “Đi vào có nghĩa là gì? Nó có nghĩa gì, bằng lời, bằng ngôn từ?” - Vijen, bạn sắp lỡ tầu đấy. Đừng phí thời gian với từ ngữ!

Và đấy là loại bệnh tật đặc biệt mới mà những trí thức của thế giới này hay mắc phải. Trong ít nhất năm mươi năm thế giới triết học đã trở nên quan tâm quá nhiều tới từ ngữ, phân tích ngôn từ. Họ không hỏi thêm Thượng đế là gì. Họ không hỏi thêm liệu Thượng đế có tồn tại hay không. Các triết gia hiện đại hỏi, “Khi bạn dùng từ ‘Thượng đế’ nó có nghĩa gì?” Đấy không phải là câu hỏi liệu Thượng đế có tồn tại hay không. Đấy không phải là câu hỏi Thượng đế là gì. Đấy không phải là câu hỏi làm sao đạt tới Thượng đế. Bây giờ câu hỏi đã lấy một ngã rẽ rất mới: “Khi bạn dùng từ ‘Thượng đế’ nó có nghĩa gì?”

Bạn ngụ ý gì khi bạn dùng từ ‘hoa hồng’? Bây giờ điều đó là dễ dàng: bạn có thể giữ triết gia lại, buộc ông ta đi ra vườn, và bạn có thể chỉ cho ông ta bông hồng: “Đây là điều tôi ngụ ý khi tôi dùng từ ‘hoa hồng’.” Nhưng điều này không thể làm được với từ ‘Thượng đế’ - và điều này không thể làm được với từ ‘thiền’ và điều này không thể làm được với từ ‘đi vào’. Đây là những hiện tượng tinh tế. Đừng trở nên quan tâm về mặt ngôn từ. Tôi không ở đây để dạy bạn phân tích ngôn từ.

Toàn bộ cách tiếp cận của tôi mang tính tồn tại. Nếu bạn thực sự muốn biết đi vào nghĩa là gì, đi vào đi! Và cách thức là: quan sát các ý nghĩ của bạn và không bị đồng nhất với chúng. Vẫn còn là người quan sát, hoàn toàn dửng dưng, không ủng hộ không chống đối. Đừng phán xét, bởi vì mọi phán xét đều đem lại đồng nhất. Đừng nói, “Những ý nghĩ này là sai,” và đừng nói, “Những ý nghĩ này là tốt.” Đừng bình luận về ý nghĩ. Cứ để chúng diễu qua dường như đấy là luồng giao thông trôi qua, và bạn đang đứng bên lề đường không quan tâm, nhìn vào giao thông.

Cái gì diễu qua không thành vấn đề - xe buýt, xe tải, xe đạp. Nếu bạn có thể quan sát quá trình suy nghĩ của tâm trí bạn với sự không quan tâm như thế, với tách rời như thế, một khoảnh khắc không xa lắm sẽ tới khi ngày nào đó toàn thể giao thông biến mất... bởi vì giao thông có thể tồn tại chỉ nếu bạn cứ trao năng lượng cho nó. Nếu bạn dừng trao năng lượng cho nó... Và đó là điều quan sát là gì: dừng trao năng lượng cho nó, dừng việc chuyển năng lượng vào trong giao thông. Chính năng lượng của bạn làm cho các ý nghĩ di chuyển. Khi năng lượng của bạn không tới thì chúng bắt đầu rơi rụng đi; chúng không thể đứng theo cách riêng của chúng.

Và khi con đường của tâm trí là hoàn toàn trống rỗng, bạn ở trong. Đó là điều tôi ngụ ý, Vijen, khi tôi nói “Đi vào.” Và đó là điều Phật ngụ ý khi ông ấy nói: Đi theo bản tính của ông.

Trích quyển 'Dhammapada: Con đường của Phật' - Osho