Read more
Mặt trời mọc buổi tối –
Osho
Bài nói về Thiền
Chương 10. Không quá chậm đâu
Powered by RedCircle
Câu
hỏi thứ nhất:
Phương
Tây đã cho sinh thành ra Aristotle, Nietzsche, Heidegger, Camus, Berdyaev,
Marcel và Sartre. Bản thân nó liệu có cho sinh thành chư phật hay việc đồng cảm
với tâm thức phương Đông là được cần?
Chinmaya, tâm thức Phật không phương Đông
không phương Tây. Nó không liên quan gì tới địa lí hay lịch sử, nó không liên
quan gì tới tâm trí như vậy. Tâm trí là phương Đông, phương Tây, Ấn Độ, Trung
Quốc, Nhật Bản, Đức, nhưng tâm thức thuần khiết bên trong nhất đơn giản là bầu
trời thuần khiết - bạn không thể đồng nhất nó với bất kì cái gì vì nó là vô điều
kiện.
Đông là gì và Tây là gì? - các cách thức
ước định, các cách thức khác nhau của việc ước định. Người Hindu là gì và người
Do Thái là gì? - những cách ước định khác nhau. Đây là những cái tên bệnh. Mạnh
khoẻ không là phương Đông không là phương Tây.
Đứa trẻ được sinh ra, và ngay lập tức việc
ước định bắt đầu - các cách ước định là rất tinh vi. Trực tiếp, gián tiếp,
chúng ta bắt đầu gây sức ép cho đứa trẻ vào khuôn nào đó. Nó sẽ nói ngôn ngữ
nào đó, và từng ngôn ngữ có cách suy nghĩ của nó, từng ngôn ngữ có nhấn mạnh của
nó, chiều hướng đặc thù của nó. Đó là lí do tại sao đôi khi dịch từ ngôn ngữ nọ
sang ngôn ngữ kia trở thành không thể được; ngôn ngữ kia thậm chí có thể không
có từ tương ứng, ngôn ngữ kia có thể đã không nhìn vào thực tại và sự sống theo
cách đó. Sự sống là vô hạn; cách bạn nhìn vào nó là hữu hạn - có thể có vô hạn
cách nhìn vào nó.
Và thế rồi đứa trẻ bắt đầu được tô mầu bởi
gia đình, bởi trường học, nhà thờ, tu sĩ, bố mẹ - và điều đó diễn ra một cách
im lặng. Dần dần, toàn thể bầu trời tâm thức bị đóng lại, chỉ một cửa sổ nhỏ, một
lỗ trống, được bỏ để mở. Lỗ trống đó là người Ấn Độ, người Anh, người Mĩ. Lỗ trống
đó là người Hindu, người Jaina, Phật tử. Lỗ trống đó là phương Đông, phương
Tây.
Phật tính là để giành lại lần nữa tâm thức
mà bạn đã mang cùng việc sinh của bạn. Sự thuần khiết không ô uế đó, mặt nguyên
bản đó không có mặt nạ nào, hồn nhiên đó là Phật tính. Cho nên Phật tính không
thể có tính phương Đông, phương Tây; nó
là siêu việt.
Bạn có thể ngạc nhiên rằng khi đứa trẻ lớn
lên trong gia đình... và từng đứa trẻ phải lớn lên trong một gia đình - điều đó
gần như là điều phải có, không có cách khác - một loại gia đình nào đó được cần
tới. Cho dù nó là tâm xã, nó sẽ phải có những giới hạn riêng của nó, nó có thể
là khu định cư nhưng nó sẽ có những giới
hạn riêng của nó. Và không có cách khác để nuôi lớn đứa trẻ mà không có môi trường
nào đó bao quanh nuôi dưỡng. Môi trường bao quanh nuôi dưỡng đó là điều phải
có, không có nó đứa trẻ không thể sống sót; đứa trẻ phải được chăm sóc, nhưng đứa
trẻ phải trả giá cho điều đó. Việc đó là không đơn giản, việc đó là rất phức tạp.
Đứa trẻ phải liên tục điều chỉnh bản thân nó theo gia đình vì gia đình là
'đúng', bố là 'đúng', mẹ là 'đúng'. Họ là những người có quyền lực - đứa trẻ bất
lực. Nó phải tuỳ thuộc vào họ, nó phải nhìn lên họ, nó phải tuân theo họ. Đúng
hay sai không phải là vấn đề; đứa trẻ phải trở thành cái bóng, kẻ bắt chước.
Đó là điều Hindu giáo là gì, Ki tô giáo
là gì, đó là điều tâm trí phương Đông và phương Tây là gì. Và điều đó rất tinh
tế; đứa trẻ có thể không bao giờ trở nên nhận biết về nó vì điều đó không được
làm trong một ngày, điều đó liên tục diễn ra chậm thế - cũng giống như nước rơi
từ trên núi, rơi và rơi và rơi, và nó phá huỷ các tảng đá, và đá biến mất.
Đứa trẻ phải điều chỉnh theo nhiều cách.
Việc điều chỉnh đó làm cho nó thành giả, không đích thực, làm cho nó thành
không thực - không thực với con người riêng của nó. Bây giờ các nhà tâm lí đã
khám phá ra rằng nếu đứa trẻ nào đó chứng tỏ là ngu, điều đó có thể không phải
vậy, vì không đứa trẻ nào được sinh ra là ngu. Điều đó có thể chỉ là toàn thể
môi trường bao quanh, gia đình, mà nó phải điều chỉnh theo. Nếu người bố quá
trí tuệ, đứa trẻ sẽ phải cư xử theo cách ngu si để giữ cân bằng. Nếu đứa trẻ cư
xử theo cách thông minh, người bố, theo một cách tinh vi, giận dữ. Ông ta không
thể dung thứ đứa trẻ thông minh, ông ta không bao giờ dung thứ bất kì người nào
cố là thông minh hơn ông ta. Ông ta sẽ ép đứa trẻ vẫn còn thấp kém bất kể điều ông ta liên tục nói, và đứa trẻ sẽ học
cách cư xử như người ngu, vì khi nó cư xử như người ngu, mọi sự diễn ra ổn thoả,
mọi thứ là hoàn toàn được. Người bố có thể biểu lộ việc không hài lòng trên bề
mặt, nhưng sâu bên dưới ông ta được thoả mãn. Ông ta bao giờ cũng thích người
ngu quanh mình; được vây quanh bởi người ngu, ông ta là người thông minh nhất.
Vì điều này, qua hàng trăm năm, đàn bà đã
học được thủ đoạn: họ không bao giờ cố là thông minh - chồng sẽ không thích điều
đó. Không phải là họ không thông minh, họ thông minh như đàn ông - nhưng họ phải
học. Bạn đã không quan sát điều đó sao? Nếu vợ nhiều giáo dục hơn, chồng cảm thấy hơi chút khó chịu về điều
đó. Không đàn ông nào muốn lấy đàn bà có giáo dục hơn anh ta, nổi tiếng hơn anh
ta. Không chỉ điều đó, nhưng trong những thứ nhỏ bé nữa: nếu đàn bà cao hơn,
không đàn ông nào muốn lấy cô ấy. Có thể đó chỉ là vì điều này mà đàn bà đã quyết
định theo sinh học là không trở nên quá cao - có thể có một loại lí do tâm lí
nào đó trong đó - bằng không bạn sẽ không lấy chồng. Nếu bạn quá thông minh, bạn
sẽ không lấy chồng. Đàn bà phải giả vờ rằng cô ấy bao giờ cũng còn là đứa trẻ,
thơ ngây, để cho chồng có thể cảm thấy thoải mái rằng đàn bà dựa vào anh ta.
Trong một gia đình, đứa trẻ tới trong
tình huống đã làm sẵn. Mọi thứ đã có đó, nó phải khớp bản thân nó vào trong điều
đó, nó phải điều chỉnh theo điều đó. Nó không thể là bản thân nó; nếu nó cố là
bản thân nó, nó bao giờ cũng lâm vào rắc rối và nó bắt đầu cảm thấy mặc cảm. Nó
phải điều chỉnh - với bất kì giá nào - sống sót là điều quan trọng nhất, điều đầu
tiên, các thứ khác là phụ. Cho nên từng đứa trẻ phải điều chỉnh theo gia đình,
theo bố mẹ, theo địa lí, theo lịch sử, theo đặc tính của những người quanh nó,
với đủ loại định kiến, niềm tin ngu xuẩn, mê tín. Đến lúc bạn trở nên nhận biết
hay bạn trở nên hơi chút độc lập, bạn bị ước định thế, việc ước định đã đi sâu
vào trong máu và xương và tuỷ, tới mức bạn không thể thoát ra khỏi nó.
Phật tính là gì? Phật tính là thoát ra khỏi
toàn thể việc ước định này. Đây là chặt rễ.
Bạn có thể đi vào trong vườn và quan sát
- một điều bạn sẽ ngạc nhiên. Khi cây mới được trồng, một cách tự nhiên cây phải
điều chỉnh theo các cây khác mà đã hiện hữu trong sự tồn tại. Nó phải tìm cách
thức. Nó có thể mọc cành của nó chỉ ở chỗ có không gian. Nếu các cây khác đã
chiếm không gian đó, nó không thể mọc theo các hướng đó. Nó phải tìm cách trong
tình huống đang tồn tại; nó phải điều chỉnh. Có thể nó không thể mọc cành theo
mọi phía, nó không thể được cân bằng - nó có thể mọc các cành chỉ ở phía bắc vì
có không gian nào đó ở đó, ba phía khác đã bị chiếm. Nó trở nên bị lệch: nó mọc
cành quá nhiều về phía bắc, và mọi phía khác vẫn còn không được mọc; nó bị mọc
lệch. Và đây là trên bề mặt. Nếu bạn đi sâu, cùng điều đó đang xảy ra với rễ.
Đã có rễ của các cây khác; chúng đã chiếm quyền sở hữu đất. Cây mới phải tìm
cách; nó phải tránh các chỗ đã bị chiếm, nó phải tìm nguồn nước mới nếu nó có
thể, nó không thể mọc rễ như chúng tự nhiên đã mọc nếu như không có cây khác
xung quanh.
Nhưng điều đó là không thể được cho đứa
trẻ - cùng điều đó xảy ra cho nhân loại. Đứa trẻ mọc cành theo các hướng sẵn
có. Đứa trẻ mọc rễ; những rễ đó trở nên vướng mắc với rễ của bố mẹ. Và chúng vẫn
còn vướng mắc nếu bạn không chặt chúng. Rất khó tìm ra người trưởng thành thực
sự; mọi người già đi, họ không bao giờ trưởng thành. Và già đi không phải là
trưởng thành - chúng không đồng nghĩa. Già đi là đi hướng tới chết, trưởng
thành là đi hướng tới sống nhiều hơn, sống dư thừa hơn. Tính quyết định lớn được
cần tới về phần bạn. Mọi người vẫn còn bị vướng mắc. Một người có thể năm mươi
tuổi, nhưng người đó vẫn cư xử với vợ mình dường như người đó đã ở cùng mẹ
mình. Người đó vẫn mong đợi cùng điều với vợ mình như người đó đã từng mong đợi
từ người mẹ; người đó vẫn là đứa trẻ. Người đàn bà có thể năm mươi, nhưng cô ấy vẫn mong đợi từ người chồng
cùng loại hành vi như cô ấy đã mong đợi từ người bố. Điều này không là trưởng
thành. Và vì điều đó không thể được đáp ứng - chồng không phải là bố bạn và vợ không
phải là mẹ bạn - thế thì có thất vọng. Đây là vướng mắc với rễ.
Bạn vẫn còn bị vướng mắc. Bố có thể chết,
mẹ có thể chết, nhưng rễ của bạn vẫn liên tục đi theo cùng hướng theo đó chúng
đã học đi trong thời thơ ấu của bạn. Bây giờ không gian là sẵn có, nhưng bạn đã
quên cách lớn lên trong những không gian đó mà đã trở thành mới sẵn có - không
gian trở thành sẵn có mọi ngày. Nhưng bạn đã quên mất, hoàn toàn quên mất. Hay
vài phần của bạn đã chết; chúng đã đơn giản biến mất. Rất khó tìm ra một người
là toàn thể. Tay ai đó là quá lớn, và não quá nhỏ. Não ai đó quá lớn, và tim gần
như không tồn tại, số không. Mọi người đang sống chỉ theo bộ phận, và sống theo
bộ phận là sống trong khổ. Phật là người sống như một toàn thể, như một toàn thể
hữu cơ.
Đông và Tây là không liên quan với tâm thức
Phật.
Chinmaya, nếu chư phật có thể xảy ra ở
Đông mà không có sự giúp đỡ của Tây, tại sao chúng không thể xảy ra ở Tây mà
không có sự giúp đỡ của Đông? Và ai đã bảo bạn rằng chúng đã không xảy ra ở
Tây? Chỉ các cái tên là khác ở đó; họ không gọi nó là tâm thức Phật, họ gọi nó
là tâm thức Christ; đó là cùng điều. Meister Eckhart hay Jacob Boehme hay
Gurdjieff - đây là chư phật. Họ đã từng xảy ra ở Tây nhiều như họ đã từng xảy
ra ở Đông; chỉ cái tên là khác.
Không hỗ trợ nào của Đông là được cần,
không đồng cảm. Phật không phải là đồng cảm của Đông và Tây, Phật là siêu việt
của mọi cái là Đông và Tây - siêu việt trên mọi phân chia - không là đồng cảm,
không là gặp gỡ những là siêu việt, không là tổng hợp của các cái đối lập nhưng
đi ra ngoài các cái đối lập. Phật là bầu trời thuần khiết - ông ấy không biết
biên giới. Điều đó có thể xảy ra ở bất kì chỗ nào, vào bất kì lúc nào.
Nhưng bản ngã phương Đông cảm thấy rất thoải
mái để nghĩ rằng chư phật chỉ có thể xảy ra ở phương Đông. Và khi người Ấn Độ
dùng từ 'Đông' họ đơn giản ngụ ý Ấn Độ; họ không ngụ ý Trung Quốc, họ không ngụ
ý Nhật Bản - họ không thể ngụ ý Pakistan - 'Đông' của họ đơn giản ngụ ý Ấn Độ.
Và nếu bạn nhấn mạnh vào Ấn Độ nữa - 'Ở đâu?' - thế thì nó không bao giờ ngụ ý
Nam Ấn Độ, nó ngụ ý Bắc Ấn Độ. Nếu bạn tiếp tục nhấn mạnh, bạn chung cuộc sẽ thấy
rằng người Ấn Độ ngụ ý rằng bản thân người đó là người có thể trở thành Phật,
không ai khác. Nếu bạn liên tục nhấn mạnh, chung cuộc bạn sẽ thấy rằng người đó
đang tuyên bố bản thân người đó, có vậy thôi; duy nhất người đó có thể trở
thành Phật, không người nào khác. Sâu bên dưới điều đó không là gì ngoài trò
chơi bản ngã. Quên mọi trò chơi bản ngã này đi. Thoát ra khỏi những khẳng định
bản ngã này.
Trong thời gian cũng vậy, cũng như nó xảy
ra trong không gian, cùng điều đã xảy ra lặp đi lặp lại. Ấn Độ là một không
gian nào đó. Trong thời gian cũng điều đó xảy ra. Bây giờ, có những người nói
'Chư phật chỉ thường xảy ra trong quá khứ, họ không thể xảy ra bây giờ. Họ sẽ
không xảy ra trong tương lai; đây là kali yuga, đâylà thời đại tồi tệ nhất.' Tại
sao đây là thời đại tồi tệ nhất? Thời gian bao giờ cũng là như vậy. Chim hót
cùng tiếng hót mà chúng vẫn thường hót vào thời của Phật, cây vẫn nở hoa theo
cùng cách, và sông chảy theo cùng cách, các sao di chuyển theo cùng cách. Đây
là cùng điệu vũ; thời gian không thể tạo ra bất kì khác biệt gì. Tại sao chỉ
trong quá khứ? Lần nữa bản ngã được dính vào. Chúng ta quá bị gắn bó với quá khứ
- 'quá khứ của chúng ta', 'di sản kế thừa của chúng ta'. Chúng ta nghĩ về quá
khứ của chúng ta dưới dạng vinh quang, điều đó cho chúng ta sự thoả mãn lớn, và
nó giúp chúng ta và an ủi chúng ta rằng 'Chúng ta đã từng ở trên đỉnh; không ai
đã bao giờ ở chiều cao đó nơi chúng ta đã ở'. Điều đó giúp cho chúng ta cảm thấy
thoải mái, vì khi chúng ta nhìn quanh - và tình huống thực là xấu thế - chúng
ta cần một loại mơ nào đó để giúp chúng ta.
Và có hai loại mơ có thể: hoặc bạn mơ về
quá khứ, đó là điều các tôn giáo đã từng làm, hoặc bạn mơ về tương lai, đó là
điều các tôn giáo vật chất đang làm. Chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa phát xít, chủ
nghĩa quốc xã - họ mơ về tương lai; họ nói trong tương lai sẽ là xã hội không
tưởng, thời đại vàng. Các tôn giáo cổ thường nói trong quá khứ là thời đại
vàng. Không ai nói ngay bây giờ là thời đại vàng.
Và tôi muốn tuyên bố điều đó cho bạn ngay
bây giờ: Bây giờ là thời đại vàng duy nhất. Chư phật xảy ra bây giờ, vì không
có thời gian khác, và chư phật xảy ra ở đây. Và 'ở đây' chứa tất cả, toàn thể
không gian, và 'bây giờ' chứa toàn thể thời gian. Nhưng chúng xảy ra chỉ khi ai
đó lấy quyết định đi ra ngoài mọi biên giới, khi ai đó mạo hiểm đi ra ngoài bầy
đoàn và tâm lí bầy đoàn, khi người ta quyết định không là một phần của đám
đông.
Đó là điều bạn là gì: khi bạn là người
Hindu bạn là một phần của đám đông, khi bạn là người Jaina bạn là một phần của
đám đông, bạn là người Ki tô giáo bạn là một phần của đám đông. Khi bạn bỏ đám
đông và bạn trở nên tự do và bạn bắt đầu sống cuộc sống theo cách bạn muốn sống
nó, khi bạn chấp nhận bản thân bạn một cách toàn bộ - khi không có tự kết án,
khi bạn không so sánh bản thân bạn với bất kì người nào hay bất kì lí tưởng nào
và bạn không hạ bản thân bạn xuống lặp đi lặp lại - khi bạn bắt đầu sống cuộc sống của bạn một cách vui vẻ, cách Thượng đế
muốn bạn sống...
Thượng đế đã không cho bạn việc sinh để sống
cuộc sống của ai đó khác; nếu ngài đã muốn
Krishna, ngài chắc đã tạo ra Krishna, nếu ngài muốn Christ, ngài chắc đã tạo ra
Christ. Tại sao Chinmaya? Bây giờ ngài muốn Chinmaya.
Nhà huyền bí Hassid, Zusia, sắp chết, và
ông ấy bắt đầu cầu nguyện. Nước mắt chảy dài từ mắt ông ấy và ông ấy đã run rẩy.
Và ai đó hỏi 'Có chuyện gì vậy? Sao thầy run?' Ông ấy nói 'Ta run vì lí do nào
đó. Đây là khoảnh khắc cuối cùng, ta sắp chết. Ta sẽ sớm đối diện với Thượng đế,
và chắc chắn ngài sẽ không hỏi ta "Zusia, sao ông không là Moses? Nếu ngài
hỏi ta sẽ nói "Thưa Trời, vì ngài đã không cho tôi phẩm chất của
Moses!"; sẽ không có vấn đề. Ngài sẽ không hỏi ta "Sao ông không là
Giáo sĩ Akiba?" Ta sẽ nói với ngài "Thưa ngài, ngài không bao giờ cho
tôi phẩm chất của việc là Akiba, đó là lí do tại sao." Nhưng ta đang run
vì nếu ngài hỏi "Zusia, sao ông đã không là Zusia?" thế thì ta chẳng
có gì để trả lời, thế thì ta sẽ phải nhìn xuống trong xấu hổ. Đó là lí do tại
sao ta đang run và những nước mắt này đang chảy. Toàn thể đời ta, ta đã cố trở
thành Moses hay Akiba hay ai đó khác, và ta đã quên hoàn toàn rằng ngài muốn ta
chỉ là Zusia và không ai khác. Bây giờ ta đang run, bây giờ ta sợ. Nếu ngài hỏi
câu hỏi này, ta sẽ trả lời cái gì đây? Làm sao ta sẽ có khả năng ngước mắt lên
khi ngài nói "Tại sao ông đã không là Zusia? Ông đã được cho mọi phẩm chất
của việc là Zusia, làm sao ông đã bỏ lỡ?" Và ta đã bỏ lỡ trong việc bắt
chước người khác.'
Nhớ, bao giờ cũng nhớ Zusia; đó là một
trong những sự vụ có ý nghĩa nhất trong đời bất kì nhà huyền bí nào. Nếu bạn nhớ
điều đó, nó sẽ giúp đỡ.
Bạn phải là cái ngã riêng của bạn, hoàn
toàn cái ngã riêng của bạn. Đừng bắt chước. Đừng đi theo quá khứ. Đừng đi theo
bất kì lí tưởng nào vì chúng toàn là tâm lí bầy đàn. Trượt ra khỏi chúng đi. Là
sư tử, và đi ra khỏi đám đông. Và bắt đầu sống cuộc sống của bạn thực sự như có
thể, vì nếu bạn không thể là thực cho cuộc sống riêng của bạn, làm sao bạn có
thể là thực với người khác? Và bằng việc là thực với cái ngã riêng của bạn, bạn
sẽ siêu việt trên mọi giới hạn của đất nước, tôn giáo, giáo điều chính trị,
Đông, Tây; bạn sẽ siêu việt trên mọi giới hạn.
Bằng việc là bản thân bạn... Chỉ nghĩ về
nó, bạn sẽ là người Đức? hay bạn sẽ là người Nhật Bản? hay người Miến Điện? Chỉ
là bản thân bạn, bạn sẽ là ai? người Ki tô giáo? Người Hindu? Người Mô ha mét
giáo? Bạn sẽ không hiện hữu; bạn sẽ không thấy bản thân bạn trong mọi định
nghĩa này, bạn sẽ bắt đầu trưởng thành ra bên ngoài các định nghĩa.
Tâm thức Phật là tâm thức siêu việt. Nó
chẳng liên quan gì tới Đông hay Tây.
Câu
hỏi thứ hai:
Tôi
bao giờ cũng mơ trở thành người nổi tiếng
thế giới, giầu có và thành công. Osho ơi, thầy có thể giúp tôi trong việc hoàn
thành ham muốn của tôi không?
Không đâu, thưa ngài, không chút nào,
không bao giờ, vì ham muốn của bạn là tự tử. Tôi không thể giúp được bạn tự tử.
Tôi có thể giúp bạn trưởng thành và hiện hữu, nhưng tôi không thể giúp được bạn
tự tử, tôi không thể giúp được bạn phá huỷ bản thân bạn chẳng vì cái gì.
Tham vọng là chất độc. Nếu bạn muốn là nhạc
sĩ giỏi hơn, tôi có thể giúp bạn, nhưng đừng nghĩ dưới dạng trở thành nổi tiếng
thế giới. Nếu bạn muốn là nhà thơ giỏi hơn, tôi có thể giúp bạn, nhưng đừng
nghĩ dưới dạng giải thưởng Nobel. Nếu bạn muốn là hoạ sĩ giỏi, tôi có thể giúp
bạn - tôi giúp tính sáng tạo. Nhưng tính sáng tạo chẳng liên quan gì tới tên tuổi
và danh vọng, thành công và tiền bạc. Và tôi không nói rằng nếu chúng tới thế
thì bạn phải từ bỏ chúng, nếu chúng tới điều đó là được, tận hưởng chúng. Nhưng
không để chúng trở thành động cơ của bạn, vì khi một người đang cố là thành
công, làm sao người đó có thể thực sự là nhà thơ? Năng lượng của người đó là trong chính trị, làm sao người đó
có thể có tính thơ ca? Nếu một người đang cố là giầu, làm sao người đó có thể
là hoạ sĩ thực? Toàn thể năng lượng của người đó dồn vào việc là giầu. Hoạ sĩ cần
toàn thể năng lượng của người đó dồn vào bức tranh, và bức tranh là ở đây bây
giờ. Và giầu có có thể tới ở đâu đó trong tương lai - có thể tới, có thể không
tới. Không có sự cần thiết; nó toàn là ngẫu nhiên - thành công là ngẫu nhiên,
danh vọng là ngẫu nhiên.
Nhưng phúc lạc không phải là ngẫu nhiên.
Tôi có thể giúp bạn là phúc lạc; bạn có thể vẽ và phúc lạc. Liệu bức tranh có
trở nên nổi tiếng hay không, liệu bạn có trở thành một Picasso hay không, không
phải là vấn đề chút nào, nhưng tôi có thể giúp bạn vẽ theo cách mà trong khi bạn
vẽ ngay cả Picasso có thể cảm thấy ghen tị với bạn. Bạn có thể hoàn toàn mất
hút trong việc vẽ của bạn, và đó là niềm vui thực. Đó là những khoảnh khắc của
yêu và thiền; đó là những khoảnh khắc là thiêng liêng. Khoảnh khắc thiêng liêng
là khoảnh khắc trong đó bạn hoàn toàn bị mất hút - khi các biên giới của bạn biến
mất, khi trong một khoảnh khắc bạn không hiện hữu và Thượng đế hiện hữu.
Nhưng tôi không thể giúp bạn thành công
được. Tôi không chống lại thành công, để tôi nhắc bạn lần nữa, tôi không nói đừng
thành công; tôi chẳng có gì để chống lại nó, nó là hoàn toàn tốt. Điều tôi đang
nói là không lấy nó làm động cơ, bằng không bạn sẽ bỏ lỡ hội hoạ, bạn sẽ bỏ lỡ
thơ ca, bạn sẽ bỏ lỡ bài ca mà bạn đang hát ngay bây giờ; và khi thành công tới,
bạn sẽ chỉ có bàn tay trống rỗng vì không ai có thể được hoàn thành bởi thành
công. Thành công không thể nuôi dưỡng; nó không có dưỡng chất trong nó - thành
công chỉ là sự rỗng tuếch.
Mới đêm hôm nọ tôi đã đọc cuốn sách về
Somerset Maugham, Đối thoại với Willie. Cuốn sách được viết bởi cháu gái của
Somerset Maugham, Robin Maugham. Bây giờ,
Somerset Maugham đã một trong những người nổi tiếng, thành công, giầu có nhất
thời đại này, nhưng cuốn hồi kí này đang tiết lộ ra. Nghe những lời này.
Robin Maugham viết về ông bác nổi tiếng
và thành công của mình, Somerset Maugham:
Ông ấy chắc chắn là tác giả đang sống nổi
tiếng nhất. Và là người buồn nhất... 'Cháu biết đấy,' ông ấy nói với tôi 'Bác sẽ
sớm chết, và bác không thích ý tưởng về nó chút nào...' và phát biểu này đã được
đưa ra khi ông ấy chín mươi mốt tuổi. 'Bác là người rất già' ông ấy nói. 'Nhưng
điều đó không làm cho nó thành dễ dàng hơn với bác.'
Ông ấy giầu có, nổi tiếng thế giới và mọi
cái đó, vào độ tuổi chín mươi mốt ông ấy vẫn làm ra của cải, cho dù ông ấy đã
không viết ra một lời trong thời đó. Tiền hoa hồng từ những cuốn sách của ông ấy
vẫn chảy vào từ khắp thế giới theo đúng nghĩa đen, và những người hâm mộ đã viết
như vậy. Tại khoảnh khắc này bốn vở kịch của ông ấy đang được diễn ở Đức. Vở kịch
của ông ấy The Circle đã được diễn lại vẻ vang ở Anh và vở The Constant Wife vừa
mới được chuyển thể thành nhạc. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông
ấy, Of Human Bondage, đã sớm được chuyển thành phim, mà có thể mang tới cho ông
ấy nhiều triệu đô la như các tác phẩm Rain, The Moon And Sixpence và The
Razor's Edge đã làm. Không may, một phần thưởng cho mọi tài năng và thành công
của ông ấy đã không được trao cho ông ấy là hạnh phúc.
Ông ấy đã là người buồn nhất trên thế giới.
'Kí ức hạnh phúc nhất đời của bác là gì?'
tôi đã hỏi ông ấy. Ông ấy nói 'Bác không thể nghĩ được về một khoảnh khắc nào.'
Tôi nhìn quanh - cô cháu gái nói - phòng khách và những đồ đạc giá trị vô cùng của nó cùng những bức tranh và tác phẩm
nghệ thuật mà thành công của ông ấy đã tạo khả năng cho ông ấy thu mua về. Bản
thân biệt thự của ông ấy và khu vườn tuyệt diệu - khung cảnh môi trường cổ tích
trên bờ biển Địa Trung Hải - đã có giá trị
sáu trăm nghìn pounds. Ông ấy có mười một người hầu, nhưng ông ấy đã
không hạnh phúc.
Ngày hôm sau ông ấy đã xem trong Kinh
Thánh và nói 'Bác đã bắt gặp một trích đoạn: Người ta sẽ được lợi gì nếu người
ta thu được toàn thế giới và mất đi hồn riêng của mình? Ông ấy đan tay vào nhau
và tháo ra trong đau đớn và lại nói 'Bác phải nói với cháu, cháu Robin yêu của
bác, rằng đoạn văn bản này thường được treo đối diện với giường của bác khi bác
còn nhỏ.' Và thế rồi tôi đưa ông ấy đi dạo trong vườn và ông ấy nói 'Cháu biết
đấy, khi bác chết, họ sẽ lấy nó đi khỏi bác - mọi cây, toàn thể ngôi nhà, và mọi
đồ đạc đồng quê. Bác thậm chí sẽ không có khả năng đem một cái bàn theo bác.'
Và ông ấy đã rất buồn, và ông ấy run.
Ông ấy im lặng một chốc khi chúng tôi bước
qua rặng cam, và thế rồi ông nói 'Bác đã là thất bại cho toàn thể con đường qua
đời bác.' Tôi cố an ủi ông ấy. 'Bác là nhà văn nổi tiếng nhất vẫn còn sống. Chắc
chắn điều đó ngụ ý cái gì đó chứ?' Tôi hỏi. 'Bác ước bác không bao giờ viết ra
một lời' ông ấy trả lời. 'Nó đã mang cái gì lại cho bác? Cả đời bác đã là thất
bại, và bây giờ quá trễ để thay đổi' ông ấy nói. 'Nó là quá trễ.' Và nước mắt
trào ra trong mắt ông ấy.
Thành công có thể mang tới cái gì cho bạn?
Bây giờ, người này, Somerset Maugham, đã sống vô ích. Ông ấy đã sống lâu - chín
mươi mốt tuổi - ông ấy có thể đã là người rất rất mãn nguyện, được hoàn thành.
Nhưng nếu thành công có thể trao cho điều đó, chỉ thế thôi; nếu giầu có có thể trao điều đó, chỉ thế
thôi; nếu biệt thư lớn và người hầu có thể trao điều đó, chỉ thế thôi.
Trong phân tích tối thượng về sự sống, tên tuổi và danh vọng là không liên
quan, mọi thứ thành vấn đề trong việc tìm ra chung cuộc bạn sống thế nào từng
khoảnh khắc của đời bạn. Nó có là vui vẻ không? Nó có là mở hội không? Và trong
những thứ nhỏ bé bạn có hạnh phúc không? Tắm, nhấm nháp trà, lau sàn, lang
thang trong vườn, trồng cây, nói chuyện với bạn bè, hay ngồi im lặng với người
yêu của bạn, hay ngắm trăng, hay chỉ lắng nghe tiếng chim - bạn có hạnh phúc
trong mọi khoảnh khắc này không? Từng khoảnh khắc có là khoảnh khắc được biến đổi
của hạnh phúc chói sáng không? Nó có rạng ngời với niềm vui không? Điều đó mới
thành vấn đề.
Bạn hỏi tôi liệu tôi có thể giúp được bạn
trong hoàn thành ham muốn của bạn không. Không, không chút nào đâu, vì ham muốn
đó là kẻ thù của bạn; nó sẽ phá huỷ bạn. Và một ngày nào đó khi bạn sẽ bắt gặp
câu này trong Kinh Thánh 'Người ta sẽ được lợi gì nếu người ta thu được toàn thế
giới và mất đi hồn riêng của mình?' bạn sẽ khóc trong thất vọng, và thế rồi bạn
sẽ nói 'Và bây giờ quá trễ để thay đổi. Quá trễ mất rồi.'
Tôi nói với bạn, ngay bây giờ không là
quá trễ đâu, cái gì đó có thể được làm: bạn có thể thay đổi cuộc sống của bạn một
cách toàn bộ từ chính rễ. Tôi có thể giúp bạn trải qua thay đổi giả kim thuật,
nhưng tôi không thể đảm bảo theo nghĩa thế gian. Tôi đảm bảo mọi thành công
trong thế giới bên trong; tôi có thể làm bạn thành giầu - giầu như bất kì Phật
nào. Và chỉ chư phật là giầu; những người chỉ có những thứ thế gian quanh họ
không phải là giầu thực - họ là người nghèo đang lừa phỉnh bản thân họ và người
khác rằng họ là giầu. Sâu bên dưới là kẻ ăn xin, họ không phải là hoàng đế thực.
Phật tới một thành phố, và nhà vua có
chút ít ngần ngại đi ra đón ông ấy. Thừa tướng riêng của nhà vua nói 'Nếu bệ hạ
không đi và đón ông ấy, thế thì xin nhận việc từ chức của thần, thế thì thần
không thể phục vụ bệ hạ thêm nữa.' Nhà vua nói 'Nhưng tại sao?' - và ông này là
người không thể thiếu được, không có thừa tướng nhà vua chắc đã bị thất bại, thừa
tướng là chìa khoá thực cho quyền lực của nhà vua. Ông ta nói 'Nhưng tại sao? Tại
sao ông khăng khăng thế? Tại sao ta phải đi đón kẻ ăn xin?' Và thừa tướng, ông
già, nói 'Bệ hạ là kẻ ăn xin và ông ấy là hoàng đế, đó là lí do tại sao. Bệ hạ
đi đón ông ấy đi, bằng không bệ hạ không xứng đáng để phục vụ.'
Nhà vua phải đi. Ngần ngại, ông ta đi.
Nhưng khi ông ta đã gặp xong Phật, ông ta chạm chân ông già, thừa tướng của ông
ta, và ông ta nói 'Ông đúng, ông ấy là vua, ta là kẻ ăn xin.'
Sự sống là kì lạ. Ở đây đôi khi vua là kẻ
ăn xin và kẻ ăn xin là vua. Đừng bị lừa bởi dáng vẻ. Nhìn vào trong đi. Tim là
giầu có khi nó đập rộn ràng với niềm vui, tim là giầu có khi nó rơi vào hài hoà
với Đạo, với tự nhiên, với luật tối thượng của sự sống, với pháp - dhamma. Tim
là giầu có khi bạn rơi vào trong hài hoà với cái toàn thể; đó là giầu có duy nhất
có đó. Bằng không, một ngày nào đó bạn sẽ khóc và bạn sẽ nói 'Trễ quá rồi...'
Tôi không thể giúp bạn phá huỷ cuộc sống
của bạn, tôi ở đây để tôn cao cuộc sống của bạn, tôi ở đây để cho bạn cuộc sống
dư thừa.
Câu
hỏi thứ ba:
Bản
ngã có vẫn làm việc khi tôi cảm thấy vui vẻ và mãn nguyện không?
Champak, khi vui có đó, không có bản ngã.
Nhưng khi vui qua rồi, bản ngã quay lại; và khi bản ngã quay lại, nó biến vui
thành kinh nghiệm. Bằng không, khi vui có đó, không có người trải nghiệm và
không có kinh nghiệm - không có phân chia. Không phải là bạn cảm thấy vui, bạn
là vui. Khi vui có đó, bạn không có đó, vui hiện hữu, chỉ vui. Nhưng sớm hay muộn...
Bạn vẫn không có năng lực chứa vui đó mãi
mãi; cửa sổ đóng, cửa ra vào khép, hương thơm biến mất, âm nhạc trở thành xa
xăm và xa xăm, và biến mất. Bản ngã quay lại, và bản ngã nói 'Anh bạn, kinh nghiệm
đẹp sao! Nó thật lớn lao, dị thường!' Và bây giờ cái đã không là kinh nghiệm đã
bị thu lại thành kinh nghiệm.
Bạn hỏi tôi: Bản ngã có vẫn làm việc khi
tôi cảm thấy vui vẻ và mãn nguyện không?
Khi bạn thực sự trong vui và mãn nguyện,
bản ngã không hiện hữu, không thể hiện hữu, vì mãn nguyện không thể hiện hữu
cùng bản ngã - điều đó là không thể được - chúng không thể tồn tại cùng nhau;
điều đó chưa bao giờ được nghe thấy. Việc đồng tồn tại của chúng là không thể
được. Khi vui và mãn nguyện có đó, duy nhất Thượng đế hiện hữu.
Nhưng tôi có thể hiểu được câu hỏi của bạn,
Champak. Câu hỏi này nảy sinh về sau khi bản ngã quay lại và khoảnh khắc của
vui đã biến mất, và bản ngã chiếm hữu. Nó rất tham, nó chiếm hữu mọi thứ, nó tích trữ mọi thứ. Nó thu mọi
thứ sống thành thứ chết, vì chỉ những thứ chết có thể được tích luỹ. Bây giờ nó
nói 'Giữ nó như kí ức, nó là thứ hay.' Bây giờ cái đó được rút gọn vào trong bộ
nhớ. Bây giờ bản ngã nói 'Có loại vui này ngày càng nhiều hơn đi, tạo ra nó nhiều
hơn.' Và bạn biết bạn đã không là người sáng tạo của nó; nó đã tới khi bạn đã
không có, nó đã tới không được mời, nó đã tới theo cách riêng của nó, nó đã xuất
hiện từ trời xanh. Bạn đã không là người tạo ra nó, bạn đã không là người chế
ra nó, bạn đã không gắn nó lại, nó đã là cái gì đó từ cõi bên kia đột nhiên nắm
quyền sở hữu bạn, lay bạn dậy, tắm cho bạn. Và trong một khoảnh khắc bạn đã được
ngập nắng, bạn quên mọi khổ và mọi phiền não và mọi đau đớn. Bạn đã không là
người trong khoảnh khắc đó; nó đã là thoáng nhìn về Phật tính, chỉ là kinh nghiệm
loé sáng.
Nhưng bản ngã không thể bỏ mất cơ hội. Một
khi khoảnh khắc này qua rồi, bản ngã lập tức nhảy lên và chiếm quyền sở hữu nó,
lưu giữ nó vào trong kí ức, và thúc giục bạn có nó nhiều hơn. Bây giờ bạn trong
rắc rối - bạn không biết phải làm gì để mang vui đó lại.
Điều này xảy ra mọi ngày ở đây. Khi người
mới tới tôi và họ bắt đầu thiền, đột nhiên, một ngày nào đó, nó có đó - phúc
lành - và họ xúc động, họ cực lạc. Nhưng bản ngã chiếm hữu nó, và thế rồi mỗi
lúc một khó hơn cho nó xảy ra. Thế rồi họ lo nghĩ, 'Nó đã xảy ra... tại sao nó
không xảy ra bây giờ?'
Nó đã xảy ra vì bạn đã vô nhận biết về
nó, nó đã xảy ra vì bạn đã không đòi hỏi nó. Bạn có thể đã không đòi hỏi vì bạn
không có kinh nghiệm trước đây. Nó đã xảy ra vì đã không có việc tìm kiếm nó,
nó đã xảy ra vì bạn đã không tìm nó - bạn đã không thể tìm nó, nó là không biết.
Bây giờ bạn biết cái gì đó về nó, và vì bạn biết, bạn đang tìm nó. Và vì bạn
tìm, bạn hiện hữu. Trong việc tìm người tìm còn dai dẳng, còn lại - và người
tìm là rào chắn.
Đó là toàn thể thông điệp của Huyền Giác
và shodoka - chứng đạo ca của ông ấy - toàn thể thông điệp: rằng người tìm là
rào chắn. Thượng đế không thể được tìm, Thượng đế tới; bạn chỉ phải có tính cảm
nhận, sẵn có, vậy thôi.
Khi trong thiền bạn cảm thấy cực lạc nảy
sinh lần đầu tiên, nó không phải là việc làm của bạn. Cảnh giác. Bạn không làm
bất kì cái gì, nó đang xảy ra cho bạn - nó là món quà vô cùng. Cảm thấy biết ơn
đi. Đừng nghĩ dưới dạng rằng bạn là người làm, đừng vỗ lưng bản thân bạn, đừng nói 'Nhìn đấy, tôi đã
làm điều đó.' Nếu bạn đã làm nó, bạn sẽ trong rắc rối; nó sẽ không tới nữa. Bạn
đã trở nên tinh ranh, khôn lỏi; hồn nhiên của bạn đã bị mất.
Cho nên bất kì khi nào những kinh nghiệm
đẹp về vui, mãn nguyện, yêu, phúc lớn, phúc lành xảy ra, nhớ một điều, bao giờ
cũng nhớ rằng bạn không là người thao túng chúng; chúng tới. Cảm thấy cám ơn,
biết ơn, và quên mọi điều về chúng đi. Đừng lưu giữ chúng trong kí ức và đừng
trở nên tham về chúng. Nếu bạn trở nên tham, bản ngã đã bước vào - và với việc
báo thù - và bản ngã đã bắt đầu lại đầu độc bạn.
Champak, bản ngã biến mất nhiều lần,
trong cuộc sống bình thường nữa nó biến mất nhiều lần, nhưng mọi người không biết
cách giữ những khoảnh khắc đó được nguyên vẹn thuần khiết, không bị ô nhiễm bởi
bản ngã mà sẽ tới về sau, cái nhất định tới. Nó chẳng liên quan gì tới thiền
như vậy, thiền chỉ là một trong những cách làm cho bạn sẵn có, để giúp bạn trở
thành thụ động, tiếp nhận, nữ tính. Nhưng nó xảy ra; như thấy con chim tung
cánh, và nó có thể xảy ra.
Samadhi đầu tiên của Ramakrishna đã xảy
theo cách đó. Ông ấy mới chỉ mười ba. Ông ấy đang đi về nhà từ trang trại, và
đi qua một ao làng, và vài con thiên nga đột nhiên bay lên từ ao. Bầu trời tối,
đầy mây đen. Nổi trên nền những đám mây đen đó, những con thiên nga trắng loé
lên như tia sét. Khoảnh khắc đó thuần khiết, cực kì đẹp tới mức Ramakrishna ngã
ra đó trên đất trong lời cầu nguyện lớn. Ông ấy bị điểm huyệt bởi Thượng đế.
Ông ấy vẫn còn vô ý thức trong vài giờ.
Ai đó phát hiện ra ông ấy và mọi người mang ông ấy về nhà. Đó đã là samadhi đầu
tiên của ông ấy. Khi ông ấy mở mắt ra sau vài giờ, ông ấy đã là con người khác
toàn bộ. Đôi mắt kia đã không còn là đôi mắt cũ; chúng có ánh sáng nới. Bộ mặt
không còn là bộ mặt cũ; nó có niềm vinh quang mới. Cậu bé đã được biến đổi. Mọi
người bắt đầu tôn thờ cậu bé; mọi người bắt đầu tới từ khắp chốn xa xôi chỉ để xem điều đã xảy ra. Cái gì đó
thiêng liêng đã xuyên thấu ông ấy. Và ông ấy đã không làm bất kì cái gì, ông ấy
chỉ đi qua cái ao, nhưng ông ấy không bao giờ cho phép bản ngã của ông ấy chiếm
quyền sở hữu điều đó. Khi mọi người hỏi 'Ông đã làm gì?' ông ấy nói 'Tôi đã
không làm bất kì cái gì; nó đã xảy ra.' Và ông ấy không bao giờ tham để điều đó
xảy ra lần nữa; bằng ông chắc ông ấy đã bỏ lỡ. Và nó bắt đầu xảy ra lặp đi lặp
lại; thế rồi những thứ nhỏ bé bắt đầu lẩy cò nó.
Bạn không thể thấy thiên nga bau trên nền
mây tối mọi ngày. Nhưng điều đó không phải là vấn đề; điều đó chỉ là bắt đầu.
Thế rồi những thứ nhỏ bé... Ai đó sẽ mỉm cười, và nó sẽ xảy ra. Đoá hoa bên vệ
đường, và Ramakrishna sẽ nhìn nó và đi vào trong cực lạc, ông ấy sẽ không còn ở
đó nữa. Hay ai đó sẽ nói cái gì đó... chỉ âm thanh này. Ai đó tụng mật chú...
chỉ âm thanh này. Hay ai đó chơi đàn veena... chỉ âm thanh này, và ông ấy sẽ đi
vào trong cực lạc.
Về sau, việc đưa ông ấy đi bất kì chỗ nào
đã là điều khó thế cho các đệ tử của ông ấy. Trên đường, đang bước đi, và đột
nhiên ông ấy sẽ mất đi, ông ấy sẽ biến mất. Bất kì chỗ nào ông ấy đi, bất kì
cái gì...
Thực ra, dần dần, dần dần, tất cả là
thiêng liêng; dần dần, dần dần mọi thứ...
Điều đó phải đã xảy ra cho Ba Tiêu nữa,
nhà huyền bí và nhà thơ Thiền.
Ao
cổ
Ếch
nhảy vào
Tõm!
Ba Tiêu phải đã đi vào trong cực lạc sâu
- chỉ tiếng 'tõm', âm thanh của ếch nhảy vào trong ao cổ, là đủ, quá đủ - cánh
cửa đã mở ra.
Nó mở ra cho bạn nữa - Thượng đế hào
phóng - nhưng bạn bỏ lỡ vấn đề, vì bạn diễn giải sai nó. Đôi khi điều đó xảy ra
khi bạn đang làm tình, thường xuyên hơn khi bạn làm tình vì đó là kinh nghiệm
sâu nhất của bạn. Ramakrishna phải đã là một hồn rất thẩm mĩ, bằng không, ai đi vào trong cực thích thế
khi thấy vài con thiên nga bay nổi trên nền mây đen? Ông ấy phải đã có sự nhạy
cảm thẩm mĩ mênh mông. Điều đó đã là đủ; ông ấy đi vào trong trạng thái cực
thích.
Bình thường, mọi người không nhạy cảm thế;
họ đã trở thành rất cứng rắn. Chỉ để sống còn họ đã thu thập áo giáp quanh bản
thân họ - chỉ để bảo vệ bản thân họ; họ sợ là mong manh. Nhưng trong khi làm
tình người ta trở thành mong manh. Trong sự thân mật đó, thoáng nhìn tới; bạn mất
hút, bạn bị sở hữu bởi năng lượng nào đó mà không phải là của riêng bạn. Bạn là
tí hon khi so sánh với nó; nó là khổng lồ, to lớn.
Nhưng đừng sở hữu nó về sau; bản ngã là
tinh ranh. Khi nó tới, cám ơn Thượng đế, khi nó đi, cám ơn Thượng đế, nhưng đừng
trở thành người làm theo bất kì cách nào, vẫn còn là người không làm.
Câu
hỏi thứ tư:
Thầy
nói chúng tôi chỉ cần tuyên bố chứng ngộ riêng của chúng tôi cho bản thân chúng
tôi, nhưng về kẽ hở, về sự gián đoạn, về bước nhảy lượng tử, chết và tái sinh
thì sao? Có tuyên bố về phương cách - cách thức tạo ra hậu quả cho nguyên
nhân để đi theo không? Đây có là chấp nhận
chứng ngộ với chữ 'c' thường không, vẫn biết rằng một ngày nào đó chữ "C'
hoa sẽ tới trong tia sét bất thần? Lẫn lộn, lẫn lộn.
Krishna Prem, bạn đang nói về gì vậy? Kẽ
hở nào? Gián đoạn nào? Bước nhảy lượng tử nào? Bạn là nó. Kẽ hở chỉ có trong mơ
của bạn, kẽ hở không tồn tại; bạn chưa bao giờ khác hơn được chứng ngộ - chứng
ngộ là chất liệu bạn được tạo ra.
Bạn nói: Thầy nói chúng tôi chỉ cần tuyên
bố chứng ngộ riêng của chúng tôi cho bản thân chúng tôi, nhưng về kẽ hở, về sự
gián đoạn, về bước nhảy lượng tử, chết và tái sinh thì sao?
Không cái gì đã bao giờ chết, không cái
gì đã bao giờ được sinh ra. Làm sao có thể có tái sinh khi không cái gì đã bao
giờ chết? Nó tất cả là một quá trình, nó tất cả là sự liên tục. Sống không bao
giờ biết tới chết. Bạn đang mơ.
Tôi đã nghe một chuyện về Đạo...
Một hoàng đế lớn đang ngồi bên cạnh đứa
con trai sắp chết của mình - đứa con trai duy nhất. Mọi hi vọng của ông ấy đã bị
tan nát: ông ấy chỉ có một đứa con - ông ấy già rồi - và đứa con sắp chết. Và
các bác sĩ đã thất bại và họ nói 'Bây giờ, đây là đêm cuối cùng.' Ông ấy đã ngồi
đó kêu khóc - ông ấy đã không thể ngủ được - cả đêm ông ấy đã ngồi bên cạnh giường.
Đến sáng, mệt mỏi, kiệt sức, ông ấy rơi vào giấc ngủ trên ghế.
Ông ấy mơ thấy rằng ông ấy có một vương
quốc rất rất lớn trên hành tinh khác nào đó. Ông ấy có những cung điện vàng khổng
lồ, ông ấy có mười hai con trai, toàn điển trai, thông minh - bạn không thể
nghĩ được cải tiến nào thêm trong tình huống này; nó đã là hoàn hảo.
Và thế rồi đứa con trai chết. Người vợ
kêu thét trong đau đớn. Giấc mơ của nhà vua bị quấy rối, và ông ấy mở mắt ra và
bắt đầu cười. Người vợ nghĩ ông ấy đã phát điên. Mọi người tụ tập lại. Người vợ
hỏi 'Ông đang làm gì vậy? Tại sao ông cười? Và ông đã yêu đứa con nhiều thế -
sao ông cười?' Ông ấy nói 'Ta cười vì bây giờ
tin vào cái gì? Mới khoảnh khắc trước ta đã mơ rằng ta có mười hai con
trai, đẹp thế, mạnh mẽ thế - những siêu nhân - thông minh thế, vô song, và ta
có vương quốc lớn với những cung điện vàng; cung điện này có vẻ chỉ như chiếc lều
của người nghèo. Và khoảnh khắc bà kêu thét, mơ biến mất, và cùng với nó mất
luôn cả mười hai đứa con trai của ta và cung điện vàng, và vương quốc và mọi thứ.
Và khi ta đang mơ về mười hai đứa con đó
và vương quốc và cung điện, nó thực tới mức ta đã quên bà, và đứa con sắp chết,
và vương quốc này, và ta này. Giờ ta cười: khóc cho ai, cho mười hai đứa con
trai kia mà đã biến mất hay cho đứa này
đã biến mất? Đó là lí do tại sao ta cười.'
Nếu kẽ hở tồn tại chỉ trong mơ, không có
cách nào để bắc cầu qua nó; vì cầu mà bạn làm sẽ là cầu mơ. Mọi điều được cần
là ở chỗ bạn thức dậy. Krishna Prem, thức dậy đi! Mở mắt ra. Nhìn xem: toàn là
mơ. Đôi khi với mắt mở bạn mơ, và đôi khi với mắt nhắm bạn mơ. Đôi khi bạn có
ác mộng đêm và đôi khi bạn có 'ác mộng ngày', nhưng đó là khác biệt duy nhất -
chúng toàn là ác mộng. Thức dậy đi.
Chỉ cái ngã chứng kiến là thực tại, mọi
cái khác mà bạn thấy là phim được chiếu. Quay vào trong, và thấy rằng bạn được
chứng ngộ. Vấn đề không phải là bắc cầu qua kẽ hở, nó chỉ là vấn đề nhận ra, nhớ
lại.
Cho nên nó có thể xảy ra bất kì khoảnh khắc
nào. Khoảnh khắc bạn cho phép nó xảy ra, khoảnh khắc bạn cho phép nó, nó có thể
xảy ra. Mọi điều tôi liên tục nói với bạn chỉ là để giúp bạn cho phép nó, điều
đó sẽ không tạo ra chứng ngộ đâu, điều đó chỉ giúp bạn cho phép nó, chấp nhận
nó.
Có tuyên bố về phương cách - cách thức tạo
ra hậu quả cho nguyên nhân để đi theo không?
Chứng ngộ không phải là hậu quả của bất
kì nguyên nhân nào; chứng ngộ đã có đó rồi, nó phải không đi theo bất kì nguyên
nhân nào. Nó chính là nền đất của bạn; không cái gì cần được làm để đạt tới nó.
Thấy nhấn mạnh này đi: nhấn mạnh vào không làm bất kì cái gì, nhấn mạnh chỉ vào
việc nhớ lại.
Bạn có tiền đâu đó trong túi, nhưng bạn
đã quên mất nó và bạn cảm thấy khổ. Và bạn nghĩ rằng bây giờ bạn đang ở trong một
thành phố kì lạ, không ai biết bạn - bạn sẽ đi ăn ở đâu? bạn không có tiền. Và
tiền có đó, chỉ mỗi việc bạn đã quên mất tiền. Hay bạn có thể cất sai chỗ; bạn
liên tục nhìn vào túi bên trái và nó có thể ở túi bên phải. Và bạn nhìn đi nhìn
lại, và bạn cảm thấy lặp đi lặp lại ngày càng sợ, bất an - cái gì sẽ xảy ra, ai
sẽ cho bạn thức ăn hôm nay? Nhưng thực sự không cái gì phải được làm; mọi điều
được cần là nhớ bạn đã để nó ở đâu.
Việc làm không phải là vấn đề, chỉ nhận
biết là vấn đề. Đó là nhấn mạnh của Thiền. Yoga nhấn mạnh làm, 'Làm cái này,
làm cái kia', đó là lí do tại sao Yoga thoả mãn cho bản ngã của mọi người rất
nhiều vì nó cho bạn khả năng vô hạn để tiến hoá trong thế giới của bản ngã. Nhiều
tư thế thế, nhiều qui tắc thế, nhiều kỉ luật thế, pranayama, và bài luyện tập...
và nó tiếp diễn mãi. Và bạn cảm thấy 'Mình đã làm nhiều thế. Bây giờ mình về
nhà, bây giờ mình lại gần hơn, gần hơn, gần hơn'. Nhưng bạn không bao giờ tới,
bạn không bao giờ đạt tới.
Thiền là hiện tượng bất thần; nó không phải
là quá trình dần dần. Toàn thể cách tiếp cận là ở chỗ bạn không bao giờ khác
đi, bạn được chứng ngộ rồi; từ chính lúc bắt đầu bạn là Phật.
Tôi đang lặp lại điều đó ngày tiếp ngày để
cho việc gõ búa thường xuyên này vào đầu bạn có thể một ngày nào đó phá vỡ sự
quên lãng, tầng quên lãng. Và bất kì ngày nào mà việc quên lãng mất đi, nó sẽ tới,
nó sẽ tới như sự bột phát, nó sẽ trào lên trong bạn.
Bạn nói, Krishna Prem: Đây có là chấp nhận
chứng ngộ với chữ 'c' thường không, vẫn biết rằng một ngày nào đó chữ "C'
hoa sẽ tới trong tia sét bất thần?
Chứng ngộ là chứng ngộ, dù với chữ 'C'
hoa hay chữ 'c' thường cũng không tạo ra khác biệt. Nó sẽ không khác với chữ
'C' hoa; nó là cùng một hiện tượng. Khi tôi liên tục nói với bạn, nó không tạo
ra chứng ngộ với chữ 'c' thường, không; nó không thể tạo ra chứng ngộ chút nào.
Đó là điều tôi đang nói, đó là điều Huyền Giác đang ca: không cái gì có thể tạo
ra chứng ngộ. Bạn đã rơi vào giấc ngủ, tôi đang hét lên. Và đôi khi tôi thực sự
phải hét.
Mới hôm nọ Vivek đã nói 'Sáng nay Thầy đã
hét nhiều tới mức tôi bị rung chuyển, chấn động mạnh; thần kinh của tôi thành dễ
cáu.' Tốt, vậy tôi sẽ phải làm việc hét nhiều thêm một chút. Sớm hay muộn làm
sao bạn có thể tránh được việc thức dậy? Bạn có thể tránh việc thức dậy được bao lâu?
Jesus nói 'Trèo lên nóc nhà và hét.' Nhà
huyền bí Hassid, Akiba, thực tại thường làm điều đó, ông ấy sẽ trèo lên nóc nhà
và hét. Ở bãi chợ ông ấy liên tục trèo lên nóc nhà của ai đó và hét và nói 'Mọi
người, các vị đang làm gì vậy? Thức dậy đi! Nhớ tới Thượng đế!' Và, tất nhiên,
những người đã ở bãi chợ sẽ trở nên rất sợ khi ông ấy hét 'Nhớ điều các vị đang
làm! Lần nữa sao? Lần nữa lại cùng thứ ngu xuẩn sao?' Ông ấy đã thường xuyên đi
trong bãi chợ và ông ấy sẽ giữ mọi người và lay họ và nói 'Nhớ đi!'
Ông ấy phải đã là người gây phiền hà - mọi
Thầy đều vậy. Khi họ trở thành quá nhiều, mọi người phải gạt bỏ họ. Họ đã đóng
đinh Jesus vì ông ấy phải đã trở thành quá nhiều - hét quá nhiều, và ông ấy thậm
chí sẽ không cho phép họ ngủ ban đêm. Họ phải đầu độc Socrates; ông ấy phải đã
là mối phiền hà quanh Athens. Ông ấy là vậy. Người ta nói rằng mọi người thậm
chí sợ gặp ông ấy trên phố, vì nếu ông ấy thấy bạn, ông ấy sẽ bắt giữ bạn. Mọi
người sợ tới mức họ thậm chí sẽ không nói lời chào, vì ông ấy sẽ nói 'Ông ngụ ý
gì? Đợi đã, chúng ta hãy thảo luận nó, chúng ta hãy đi sâu vào trong nó.' Bây
giờ, ngay cả 'chào', và bạn bị bắt. Người ta nói rằng mọi người sẽ gặp ông ấy
và trốn vào phố ngang nào đó hay họ sẽ trốn đâu đó và để ông ấy đi qua. Điều đó
phải đã trở thành không thể chịu nổi. Thế rồi họ quyết định rằng tốt hơn cả là
kết thúc người này.
Thầy là người thường xuyên hét trong giấc
ngủ của bạn, nhưng thầy phải liên tục làm điều đó dù bạn nghe hay không, dù điều
đó trở thành không thể chịu nổi, dù bạn cảm thấy chói tai, rung chuyển, trên bờ
loạn thần kinh hay không. Ông ấy phải liên tục làm: ông ấy phải khuấy động bạn,
ông ấy phải xuyên thấu vào giấc ngủ của bạn. Và giấc ngủ là dài - trong nhiều
thế kỉ bạn đã ngủ; bạn đã hoàn toàn quên mất cách mở mắt. Thầy phải gần như gõ
búa đưa bạn vào thức.
Friedrich Nietzsche thường nói 'Tôi triết
lí hoá bằng búa.' Tôi không biết về ông ấy, nhưng tôi chắc chắn dạy bằng búa,
tôi thuyết giảng bằng búa. Và bạn càng tới gần, tôi sẽ càng hét vào bạn. Chỉ thế
thì có khả năng rằng mặc cho bản thân bạn, một ngày nào đó bạn có thể mở mắt
ra. Không có khác biệt giữa chữ 'c' thường và chữ 'C' hoa, chứng ngộ đơn giản
là chứng ngộ.
Câu
hỏi thứ năm:
Trong
buông xuôi theo thầy, tôi đang buông xuôi bản thân tôi sao?
Nirvesh, trong việc hỏi điều đó bạn đã
đánh mất con đường.
Mới vài ngày trước, Nirvesh đã có đó
trong buổi darshan, và đã nói với tôi 'Bây giờ thế là đủ. Thế là đủ rồi. Trong
một năm tôi đã lang thang. Bây giờ tôi buông xuôi mọi thứ cho thầy. Bây giờ nắm
quyền sở hữu tôi và dẫn tôi tới bất kì chỗ nào thầy muốn.'
Bây giờ, câu hỏi này: Trong buông xuôi
theo thầy, tôi đang buông xuôi bản thân tôi sao?
Vâng, nếu bạn thực sự buông xuôi cho tôi,
bạn đã buông xuôi cho cái ngã thực của bạn, vì tôi là người với cái ngã thực của
tất cả. Đó là nghĩa của Thượng đế. Tôi không còn tách rời khỏi cái toàn thể,
tôi ở chỗ bạn cũng phải ở đó. Tôi chỉ là sự phản xạ của cốt lõi bên trong nhất
của bạn; bản thân bạn không thể thấy được bên trong nó vì bạn chưa có khả năng
đi vào trong những cõi sâu hơn đó của con người bạn, nhưng bạn có thể thấy nó
trong tôi. Thầy không là gì ngoài sự phản xạ bên ngoài của cốt lõi bên trong nhất
của bạn. Cúi lạy Thầy là cúi lạy cái ngã sâu hơn của bạn. Cho nên, vâng, nếu bạn
thực sự buông xuôi theo tôi, bạn đang buông xuôi theo bản thân bạn. Nhưng nếu bạn
buông xuôi theo tôi để buông xuôi theo bản thân bạn, bạn đã không buông xuôi
theo tôi chút nào, và thế thì bạn bỏ lỡ toàn thể vấn đề. Bạn hiểu điều đó
không? Nếu bạn buông xuôi theo tôi chỉ để
buông xuôi theo bản thân bạn, thế thì bạn đã không buông xuôi theo
tôi. Khi buông xuôi theo tôi bạn quên mọi
điều về bản thân bạn, đó là buông xuôi.
Buông xuôi ngụ ý bạn xoá bản thân bạn đi, bạn nói 'Tôi không còn nữa,
thưa Thầy. Bây giờ, thầy hiện hữu - tôi không còn nữa. Từ khoảnh khắc này tôi dừng
hiện hữu.' Nếu bạn có thể làm điều đó, bạn sẽ đạt tới bản thân bạn.
Câu
hỏi cuối cùng:
Osho
ơi,
Thầy
đã nói rằng mọi cách thiền phải bị bỏ đi. Vì phúc lành của thầy, nhiều kinh
nghiệm đẹp thế đã được đạt tới. Khi thiền về ngọn lửa mầu lam-lục bên trong đó,
ngay trong ngọn lửa đó tôi thấy mắt thầy, mặt thầy, toàn thể con người thầy. Có
cảm giác dường như toàn thể sự tồn tại đang rót vào trong tôi. Thế rồi lần nữa
nó trở thành thiền về thầy. Những khoảnh khắc phúc lạc này tới và đi - tôi
không có kiểm soát trên chúng. Ngay cả vậy, tôi có phải cố gắng bỏ điều
này đi không? Đây cũng có phải là thiền
không? Xin thầy giải thích.
Nirupam, làm sao bạn có thể bỏ nó được? Nếu
những khoảnh khắc này tới theo cách riêng của chúng, làm sao bạn có thể bỏ
chúng được? Và khi tôi nói mọi cách thiền phải bị bỏ đi, tôi ngụ ý mọi cách thiền
mà bạn làm, tôi không nói về những cách thiền xảy ra. Chúng là món quà từ Thượng
đế - nhận chúng với niềm vui lớn, mở hội, đón nhận chúng vào trong tim bạn. Bạn
không thể dừng chúng, và không có nhu cầu nữa. Khi tôi nói bỏ mọi cách thiền,
tôi ngụ ý những cách thiền bạn đã làm theo cách riêng của bạn.
Chúng phải được làm lúc bắt đầu, bằng
không bạn sẽ không bao giờ có khả năng bỏ chúng. Nỗ lực phải được làm để cho nó
có thể bị bỏ. Nhưng cái đẹp thực là trong việc bỏ. Nhưng bạn có thể bỏ chỉ nếu
bạn đã làm nó, nhớ điều đó.
Có thể có vài người mới, người đã không
làm thiền, và họ có thể cảm thấy rất thoải mái, họ sẽ nói 'Được, vậy tại sao làm chúng? Không có
nhu cầu làm nếu người ta phải bỏ...' Không, bạn có thể bỏ chỉ nếu bạn làm. Chỉ
người giầu có thể phân phát của cải của người đó, có thể từ bỏ giầu có của người
đó, người nghèo không thể làm được nó. Đầu tiên bạn phải có, chỉ thế thì bạn có
thể bỏ. Cho nên tôi không nói đừng bắt đầu thiền. Khi người ta bắt đầu thiền,
người ta phải là người làm, lúc ban đầu, thiền là một loại nỗ lực. Nhưng điều
đó phải là vậy; lúc ban đầu, bạn không thể mong đợi nhiều hơn.
Nhưng đừng bị mắc vào trong điều đó. Có
phẩm chất khác của thiền - chuẩn bị cho điều đó đi. Dần dần, dần dần làm thiền,
vài khoảnh khắc sẽ tới mà không là việc làm của bạn. Thế thì dịch chuyển từ làm
sang những khoảnh khắc đó mà không phải là việc làm của bạn. Dần dần, liên tục
bỏ nỗ lực, và để tính tự phát vô nỗ lực nảy sinh trong bạn.
Và đó là điều đang xảy ra, Nirupam. Bạn
không cần bỏ bất kì cái gì.
Bạn nói: Những khoảnh khắc phúc lạc này tới
và đi - tôi không có kiểm soát trên chúng.
Đó là cách nó phải vậy. Nếu bạn có kiểm
soát trên chúng, thế thì chúng không thể là rất đẹp và chúng không thể là
thiêng liêng. Kiểm soát của bạn ngụ ý bản ngã kiểm soát. Và nếu bạn kiểm soát,
chúng sẽ nhỏ hơn bạn; khi chúng ở bên
ngoài kiểm soát của bạn, chúng là lớn hơn bạn. Chúng tới - bất thần có đó -
chúng tràn ngập bạn; trong một khoảnh khắc bạn không là một phần của thế giới
này. Bạn bước trên đất, vậy mà chân bạn không chạm đất. Trong một khoảnh khắc bạn
được mang tới thực tại khác, thực tại tách rời, thực tại vô thời gian, không
gian vô không gian. Những khoảnh khắc này phải được ấp ủ, cho phép, đón chào. Với
sự tôn kính lớn, mở bản thân bạn ra cho những khoảnh khắc này. Đây là cách Thượng
đế tới.
Và
câu hỏi thực sự, thực sự cuối cùng:
Sáng
nay, tôi ngồi hàng ngay trước thầy trong bài nói. Một loại thách thức chạy xô
qua mạch máu của tôi và đập rộn ràng với dòng chảy lửa bất bình. Các từ 'dũng cảm'
và 'chân giá trị' trào lên trong tôi, đặc lại trong tiếng gầm thét bùng nổ một
cách im lặng. Nước mắt chảy dài trên mặt tôi và ngực tôi phồng lên dưới cái đau
nhói của hàng thế kỉ than khóc. Tôi giữ việc nhìn thẳng vào thầy, với một loại
ý chí sẵn sàng đi ra ngoài sự ương ngạnh riêng của nó. Đỉnh cao của sự mãnh liệt
không ngờ sở hữu tôi bằng một loại xúc động ngay lập tức bay vút vào trong lời
cầu nguyện van xin. Tôi tưởng tượng giơ nắm tay trống rỗng vào gió trên đỉnh
núi, vào sấm, và ở chỗ tối của bóng tối. Một ham muốn lớn tới mức nó không thể
tìm thấy đối thể, mọi thôi thúc mạnh tới mức tôi không thể phủ nhận nó, vang dội
bên trong khối hồn tôi, và tôi cứ nhìn, không giận, không sợ, tự hào nhưng
không tự hào, biết nhưng không biết, và tôi biết thầy biết. Hồn trần trụi của
tôi đối diện với tầm cỡ của con người thầy với sức mạnh của sự bất lực riêng của
nó. Hiểu biết từ mắt thầy, phát ra nhiều vôn ánh sáng vào trong tim tôi làm cho
khao khát bùng cháy đau đớn thậm chí còn nhiều hơn... và thế rồi... Thầy đi vào
không âm thanh, với sự dịu dàng của cánh hoa rụng qua bầu trời mùa hè rực rỡ.
Divya, đây là cách mặt trời mọc buổi tối.
Cho phép nó ngày càng nhiều hơn, mở hội nó ngày càng nhiều hơn. Đây là cách Thượng
đế bước vào.
Kết thúc quyển 'Mặt trời mọc buổi tối' - Quay về Mục lục
..............................
0 Đánh giá