Read more
(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)
Sách Về Trí Huệ – Osho
Bài Nói Về Bảy Điểm Huấn Luyện
Tâm Trí Của Atisha
(Tập 1)
Chương 2. Chứng Ngộ Của Hoa Loa Kèn
Nghe hoặc Tải MP3 'Sách Về Trí Huệ' ê
Câu hỏi thứ nhất:
Osho kính yêu,
Điều này có vẻ như câu hỏi đần độn. Tôi không chắc rằng tôi muốn
trở nên chứng ngộ. Tôi ngạc nhiên khi thấy nhiều người xung quanh thế, những
người dường như có ham muốn đó. Tôi cảm thấy gắn bó rất nhiều với đất nước của
tôi và tôi yêu công việc của tôi ở đó. Dầu vậy tôi vẫn muốn nhận tính sannyas.
Điều đó là có thể được không? Nó không phải là mâu thuẫn chứ?
Goran Strandberg, mọi
câu hỏi đều đần độn và mọi câu trả lời cũng vậy. Câu hỏi nảy ra từ tâm trí như
lá nhú ra từ cây. Câu hỏi là một phần của tâm trí mà phải bị bỏ đi; câu hỏi giữ
cho tâm trí được nuôi dưỡng.
Câu hỏi thực sự là việc
tìm thức ăn. Câu trả lời là thức ăn. Câu hỏi là việc dò dẫm: tâm trí cảm thấy
đói, nó muốn được làm mạnh, nó muốn được nuôi dưỡng, nó tìm thức ăn. Bất kì chỗ
nào nó có thể tìm ra cái gì đó thoả mãn... bất kì câu trả lời nào làm cho tâm
trí thành am tường, cái cho tâm trí cảm giác "Bây giờ mình biết," đều
vận hành như thức ăn. Và tâm trí có thể liên tục đòi hỏi, thu thập câu trả lời,
trở nên am tường.
Tâm trí càng am tường,
càng khó bỏ nó. Và nó phải bị bỏ đi, vì chừng nào việc hỏi chưa dừng lại trong
bạn, bạn sẽ không bao giờ im lặng. Chừng nào việc hỏi chưa biến mất một cách
toàn bộ, bạn sẽ không tìm ra không gian đó, thanh thản đó, tĩnh lặng đó, cái có
thể làm cho bạn nhận biết về bạn là ai, và về thực tại là gì.
Nhớ, thực tại không
bao giờ đi tới bạn dưới hình thể câu trả lời. Điều đó không bao giờ xảy ra theo
cách đó, điều đó sẽ không xảy ra theo cách đó. Điều đó không thể xảy ra theo
cách đó, điều đó không phải là bản chất của mọi sự. Thực tại tới với bạn khi
không câu hỏi nào còn lại; thực tại đi tới trạng thái không hỏi của nhận biết.
Cho nên điều đầu tiên
cần được nhớ là: mọi câu hỏi đều ngu, và mọi câu trả lời cũng thế. Thế thì bạn
sẽ bị hơi chút phân vân - tại sao tôi liên tục trả lời các câu hỏi của bạn? Nếu
bạn nhìn sâu xuống dưới trong câu trả lời của tôi, bạn sẽ thấy rằng chúng không
phải là câu trả lời. Chúng không nuôi dưỡng tâm trí của bạn, chúng phá huỷ tâm
trí của bạn, chúng đập tan bạn. Chúng được ngụ ý là các cú sốc. Chủ định của việc
trả lời của tôi là để nện búa vào tâm trí của bạn - đó là việc nện búa, đó
không phải là việc trả lời.
Lúc ban đầu, khi bạn
tới đây lần đầu tiên và bạn không hiểu tôi và chủ định của tôi, bạn có thể nghĩ
rằng tôi đang trả lời cho bạn. Bạn càng ở đây lâu hơn, bạn càng trở nên hoà điệu
với tôi sâu hơn, bạn càng biết rằng việc trả lời của tôi không để cho bạn câu
trả lời. Nó không làm cho bạn am tường hơn - chỉ cái đối lập thôi. Nó sẽ lấy đi
tri thức của bạn, làm cho bạn thành không am tường, làm cho bạn thành dốt nát -
lại dốt nát, lại hồn nhiên - để cho việc hỏi đó biến mất.
Và khi không có việc
hỏi, có phẩm chất mới toàn bộ cho tâm thức của bạn. Phẩm chất đó đó có tên là
ngạc nhiên. Việc ngạc nhiên không phải là việc hỏi, nó là cảm thấy bị ngỡ ngàng
bởi sự tồn tại. Việc hỏi là nỗ lực để giải huyền bí cho sự tồn tại; nó là nỗ lực
để không chấp nhận điều huyền bí của sự sống. Do đó chúng ta thu mọi điều huyền
bí thành câu hỏi. Câu hỏi ngụ ý điều huyền bí chỉ là vấn đề để được giải, và một
khi được giải rồi, sẽ không có điều huyền bí.
Nỗ lực của tôi trong
việc trả lời cho bạn không phải là để giải huyền bí sự tồn tại mà để làm cho nó
huyền bí hơn. Do đó có các mâu thuẫn của tôi. Tôi không thể là nhất quán được,
tôi không trả lời bạn. Tôi không thể là nhất quán, vì tôi không ở đây để làm
cho bạn am tường hơn. Nếu tôi nhất quán, bạn sẽ có một thân tri thức - rất thoả
mãn cho tâm trí, nuôi dưỡng, làm mạnh, hài lòng.
Tôi cố tình bất nhất,
mâu thuẫn, để cho bạn không thể làm ra bất kì thân tri thức nào từ tôi. Để cho
nếu một ngày nào đó bạn bắt đầu thu thập cái gì đó, ngày khác tôi lại lấy nó
đi. Tôi không cho phép bạn thu thập bất kì cái gì. Sớm hay muộn, bạn nhất định
được thức tỉnh tới sự kiện rằng cái gì đó khác toàn bộ đang diễn ra ở đây.
Không phải là tôi đang cho bạn giáo điều nào đó để tin, triết lí nào đó để được
tin vào, không, không chút nào. Tôi hoàn toàn có tính phá huỷ, tôi đang lấy đi
mọi thứ từ bạn.
Dần dần, dần dần tâm
trí bạn sẽ dừng hỏi. Vấn đề là gì? Khi không câu trả lời nào trả lời, thế thì vấn
đề là gì? Và ngày bạn dừng hỏi là ngày của hân hoan lớn lao, vì thế thì việc ngạc
nhiên bắt đầu. Bạn đã chuyển vào một chiều hướng mới toàn bộ; bạn lại là đứa trẻ.
Jesus nói, "Chừng
nào ông chưa giống như đứa trẻ nhỏ, ông sẽ không vào trong vương quốc Thượng đế
của ta." Chắc chắn ông ấy ngụ ý cho tới khi bạn là dốt nát, là hồn nhiên,
là không hỏi và ngạc nhiên.
Do đó có khác biệt giữa
câu hỏi của đứa trẻ và của người lớn. Khác về chất. Đứa trẻ hỏi, không để được
trả lời; nó đơn giản đang nói ra sự ngạc nhiên của nó. Cho nên nếu bạn không trả
lời, đứa trẻ quên luôn câu hỏi của nó và nó bắt đầu hỏi câu hỏi khác. Chủ định
của nó không phải là để được trả lời, chủ định của nó đơn giản là ở chỗ nó đang
nói cho bản thân nó. Nó đang nói về ngạc nhiên của nó, nó đang cố hình dung ra
cái đó là gì - sự ngạc nhiên, điều huyền bí. Nó không khao khát câu trả lời,
cho nên không câu trả lời nào sẽ thoả mãn nó. Nếu bạn cho nó câu trả lời, nó sẽ
hỏi câu hỏi khác về câu trả lời này. Việc ngạc nhiên của nó tiếp tục.
Khi người lớn - có
giáo dục, tinh vi, quảng bác, am hiểu - hỏi một câu hỏi, người đó hỏi nó từ tri
thức của mình, để thu lấy nhiều tri thức hơn. Tâm trí bao giờ cũng khao khát
nhiều hơn và nhiều hơn. Nếu bạn có tiền, nó khao khát nhiều tiền hơn; nếu bạn
có danh, nó khao khát nhiều danh hơn; nếu bạn có tri thức, nó khao khát nhiều
tri thức hơn. Tâm trí sống trong cái "nhiều hơn."
Và đây là cách bạn
liên tục đi và né tránh thực tại. Thực tại là điều huyền bí, nó không phải là
câu hỏi để được hỏi. Nó là điều huyền bí để được sống, điều huyền bí để được trải
nghiệm, điều huyền bí để được yêu, điều huyền bí để được tan biến vào trong, được
nhận chìm vào trong.
Tôi đang trả lời bạn,
không phải để trả lời mà để đơn giản phá huỷ câu hỏi. Tôi không phải là thầy
giáo. Thầy giáo dạy bạn; thầy không dạy bạn, thầy giúp bạn dỡ bỏ.
Goran Strandberg, bạn
nói: "Điều này có vẻ là câu hỏi đần độn." Nó không chỉ có vẻ là vậy,
nó là vậy. Mọi câu hỏi đều là vậy - tôi có thể làm gì? Bạn có thể làm gì?
Bạn nói: "Tôi
không chắc tôi muốn trở nên được chứng ngộ."
Điều đó chỉ ra cách
tâm trí vận hành, nó không bao giờ chắc về bất kì cái gì. Tâm trí bao giờ cũng
không chắc chắn; nó sống trong không chắc chắn. Tâm trí sống trong lẫn lộn, nó
không bao giờ có thể có bất kì sáng tỏ nào. Sáng tỏ không phải là một phần của
tâm trí chút nào; sáng tỏ là việc thiếu vắng tâm trí, lẫn lộn là việc hiện diện
của tâm trí. Lẫn lộn và tâm trí là đồng nghĩa.
Bạn không thể có tâm
trí rõ ràng được. Nếu bạn có rõ ràng, bạn không thể có tâm trí; nếu bạn có tâm
trí, bạn không thể có rõ ràng. Tâm trí bao giờ cũng bị phân chia chống lại bản
thân nó, nó sống trong xung đột. Tính phân chia là bản tính của nó. Do đó những
người sống trong tâm trí không bao giờ trở thành các cá nhân, không phân chia
được. Họ vẫn còn bị phân chia: phần này muốn cái này, phần khác muốn cái kia.
Tâm trí là đám đông của
nhiều ham muốn; nó không là riêng một ham muốn. Tâm trí là đa tinh thần, và mọi
mảnh đang rời ra theo các hướng khác nhau. Chính phép màu là làm sao chúng ta
liên tục giữ bản thân mình gắn lại cùng nhau; đó là cuộc vật lộn gian nan để giữ
bản thân người ta gắn lại cùng nhau. Bằng cách nào đó chúng ta xoay xở, nhưng sự
cùng nhau vẫn chỉ còn trên bề mặt. Sâu bên dưới có rối ren.
Bạn rơi vào yêu người
đàn bà: bạn có chắc rằng bạn đang trong yêu không? Có thực chắc không? Tôi chưa
bao giờ bắt gặp một người yêu mà là người thực sự chắc. Các bạn thậm chí lấy
nhau, nhưng các bạn có chắc không? Các bạn có con, nhưng các bạn có chắc rằng
các bạn thực sự muốn có con không?
Đó là cách bạn đang sống:
không cái gì là chắc. Nhưng người ta phải làm cái gì đó này khác để giữ cho bản
thân mình được bận bịu, cho nên bạn liên tục giữ cho bản thân bạn bận bịu.
Nhưng sự chắc chắn không là của tâm trí, nó không thể là vậy. Và cùng vấn đề
này sẽ nảy sinh ở mọi mức độ. Cùng vấn đề này đang lại đối diện với bạn.
Bạn nói: "Tôi
không chắc rằng tôi muốn trở nên được chứng ngộ."
Nhưng phải có ham muốn
nào đó, bằng không tại sao có câu hỏi này? Một phần tâm trí bạn phải đang nói,
"Strandberg, trở nên chứng ngộ đi" - chỉ một phần. Phần khác phải nói,
"Mình có điên không? Mình đã mất ý thức rồi sao? Mình có vợ ở nhà, và con,
và công việc, và mình yêu nước mình - và mình đang cố trở nên chứng ngộ sao?
Mình phải đã trở thành nạn nhân của thôi miên số đông: nhiều người mặc áo cam
thế, điều nguy hiểm là sống với những người điên như vậy. Nhiều người điên thế,
thích thú và cười và yêu và có vẻ hạnh phúc thế! Strandberg, phải luôn nhớ:
mình có vợ, con, việc làm. Giữ tỉnh táo vào!"
Nhưng ham muốn này sẽ
tới đi tới lại. Khi nhiều người thế đang quan tâm tới chứng ngộ, phải có cái gì
đó trong nó. Bạn có thể lừa một người, bạn có thể lừa hai người, nhưng làm sao
bạn có thể lừa được nhiều người thế? Hàng nghìn người quan tâm tới chứng ngộ
sao? Điều đó không thể toàn là chuyện nhảm nhí được. Cho nên ham muốn nảy sinh:
có chút ít nếm trải nó. Và sợ cũng có đó.
Nhưng đây là tình huống
này; bao giờ nó cũng là vậy, trong mọi thứ nó là vậy. Bạn muốn mua xe hơi, và
đó là cùng câu chuyện: liệu mua xe Chevrolet hay xe Ford hay xe Benz? Nếu vợ bạn
không có đó để giúp bạn, bạn sẽ không bao giờ mua được bất kì xe nào! Đàn bà có
tính quyết định hơn; họ vẫn ít trong tâm trí hơn đàn ông. Họ vận hành từ tim,
phía cảm của họ vẫn sống động. May mắn là họ còn chưa được văn minh thế; họ vẫn
nguyên thuỷ, chút ít hoang dã, nghiêng về trực giác và không nghiêng về trí tuệ,
vẫn có đủ năng lực và dũng cảm để hành động một cách quyết định, hành động một
cách trực giác, hành động một cách phi logic.
Mọi quyết định đều tới
từ tim. Tâm trí không bao giờ có tính quyết định, nó không thể thế được. Nếu bạn
muốn quyết định qua tâm trí, bạn không bao giờ có thể quyết định được. Và tôi
không nói về những điều lớn lao như chứng ngộ và sự tồn tại của Thượng đế hay sự
tồn tại của sống sau chết. Tôi không nói về những điều lớn lao, chỉ nói những
điều nhỏ bé - liệu mua xà phòng này hay xà phòng kia, hay thuốc đánh răng nào -
và bạn sẽ thấy cùng khó khăn này. Tâm trí có tính mảnh mẩu, bị phân chia. Do đó
nhấn mạnh nhất quán của tôi là ở chỗ bạn thoát ra khỏi tâm trí và bắt đầu sống
đi. Tâm trí chỉ nghĩ và không bao giờ sống. Nó nghĩ những ý nghĩ đẹp, nhưng
chúng toàn là ý nghĩ thôi, chỉ là mơ.
Thoát ra khỏi tâm trí
đi nếu bạn muốn sống. Thoát ra khỏi tâm trí đi nếu bạn muốn sống khoảnh khắc
này. Tâm trí không thể sống trong khoảnh khắc này, vì đầu tiên nó phải quyết định,
và khoảnh khắc này bị mất trong suy nghĩ. Và đến lúc tâm trí quyết định - nếu
như nó đã bao giờ quyết định - khoảnh khắc đó đã mất rồi. Bạn bao giờ cũng tụt
lại đằng sau. Tâm trí bao giờ cũng chạy theo sau cuộc sống, và tụt lại sau và liên
tục bỏ lỡ nó.
Nhiều người trong các
bạn đã mơ cái gì đó như thế này: Anand Maitreya liên tục mơ rằng anh ấy sẽ bắt
chuyến tầu hoả, và trong mơ anh ấy bao giờ cũng lỡ tầu. Nhiều người, tôi nghĩ hầu
hết mọi người, đều có mơ thuộc kiểu đó - rằng bạn định đi làm điều đó, chỉ định
đi làm điều đó... và bạn bỏ lỡ nó. Đến lúc bạn tới sân ga, tầu hoả đã đi rồi. Bạn
thấy nó đang rời đi, nhưng quá trễ rồi; bạn không thể bắt được chuyến tầu.
Mơ của Anand Maitreya
là rất có ý nghĩa và là mơ rất phổ biến. Đây đơn giản là cách tâm trí vận hành;
mơ này biểu tượng hoá cho tâm trí: nó bao giờ cũng lỡ chuyến tầu. Câu chuyện nhất
định là như vậy, vì tâm trí cần thời gian để nghĩ, và thời gian không thể dừng
lại cho bạn; nó cứ liên tục tuột ra khỏi tay bạn.
Bạn không bao giờ có
hai khoảnh khắc cùng nhau trong tay bạn, chỉ có mỗi một khoảnh khắc thôi. Nó là
khoảnh khắc nhỏ tới mức không có không gian cho suy nghĩ chuyển động, không có
không gian cho ý nghĩ tồn tại. Hoặc bạn có thể sống nó, hoặc bạn có thể nghĩ. Sống
nó là được chứng ngộ, nghĩ là bỏ lỡ.
Chứng ngộ không phải
là mục đích, Strandberg, mà bạn phải quyết định liệu có chấp nhận nó hay không.
Nó không phải là mục đích. Chứng ngộ là việc nhận ra rằng chúng ta chỉ có khoảnh
khắc hiện tại để sống. Khoảnh khắc tiếp là không chắc chắn - nó có thể tới, nó
có thể không tới.
Thực ra, ngày mai
không bao giờ tới. Nó bao giờ cũng đang tới và đang tới, nhưng không bao giờ tới.
Và tâm trí sống trong ngày mai... còn sự sống là có thể chỉ trong hiện tại.
Jesus nói với đệ tử của
ông ấy, "Nhìn những đoá hoa loa kèn trên cánh đồng đi, chúng đẹp làm sao!
Ngay cả Solomon vĩ đại cũng không được trang điểm đẹp thế trong mọi sự vĩ đại của
ông ấy so với những hoa loa kèn giản dị này." Và bí mật là gì? Bí mật là ở
chỗ chúng không nghĩ tới ngày mai. Chúng sống bây giờ, chúng sống ở đây.
Sống bây giờ là được
chứng ngộ, sống ở đây là được chứng ngộ, là hoa loa kèn là được chứng ngộ chính
khoảnh khắc này! Đừng nghĩ về điều tôi đang nói. Đừng nghĩ về nó, chỉ hiện hữu ở
đây. Đây là hương vị của chứng ngộ. Và một khi bạn đã nếm trải nó, bạn sẽ muốn
nếm trải nó ngày càng nhiều hơn.
Đừng làm ra mục đích
từ nó; nó không phải là mục đích, nó là trạng thái tâm thức bình thường nhất.
Nó không là gì phi thường, nó không là gì đặc biệt. Cây chứng ngộ, và chim chứng
ngộ, và đá chứng ngộ, và mặt trời và mặt trăng chứng ngộ. Chỉ con người là
không chứng ngộ, vì chỉ con người nghĩ và liên tục bỏ lỡ.
Khoảnh khắc bạn nhận
ra rằng bạn đang bỏ lỡ vì bạn ủ ê quá nhiều, thế thì những thoáng nhìn nhỏ bắt
đầu xảy ra. Những kẽ hở nhỏ trong lưu thông của tâm trí, những kẽ hở nhỏ khi
không có lưu thông: đó là những khoảnh khắc của thiền. Chúng có thể xảy ra ở bất
kì chỗ nào...
Vâng, Strandberg, ở
nước của bạn nữa! Cho nên, không cần lo nghĩ - bạn không cần ở Ấn Độ. Ấn Độ không
có bản quyền về chứng ngộ; nó còn chưa được cấp bằng sáng chế, nó không thể được
cấp bằng sáng chế. Bạn có thể được chứng ngộ ở bất kì chỗ nào. Bạn có thể được
chứng ngộ mà vẫn còn là chồng, cha, mẹ, vợ. Bạn có thể được chứng ngộ như kĩ
sư, như bác sĩ, như thợ mộc, như kẻ lang thang - ngay cả như hippy. Bạn có thể
được chứng ngộ ở bất kì chỗ nào.
Chứng ngộ không phải
là cái gì đó bạn phải làm việc cho nó, phấn đấu vì nó. Nó là cái gì đó mà bạn
phải thảnh thơi - không phấn đấu, mà thảnh thơi. Thảnh thơi, và khoảnh khắc này
bạn được chứng ngộ. Nhiều lần bạn sẽ trở nên được chứng ngộ, và nhiều lần bạn sẽ
trở nên không được chứng ngộ lần nữa, chỉ bởi vì thói quen cũ.
Bạn nói: "Tôi ngạc
nhiên thấy nhiều người xung quanh thế, những người dường như có ham muốn
đó."
Nếu họ có ham muốn
đó, họ sẽ không bao giờ trở nên chứng ngộ. Hoặc bạn có thể có ham muốn, hoặc bạn
có thể có chứng ngộ; bạn không thể có cả hai. Hoặc bạn có thể ăn bánh, hoặc bạn
có thể có nó; bạn không thể làm được cả hai. Nếu bạn có ham muốn về chứng ngộ,
thế thì chứng ngộ sẽ không bao giờ xảy ra cho bạn - không bao giờ, không bao giờ.
Vì ham muốn là cái ngăn cản chứng ngộ, cho nên chứng ngộ không thể được ham muốn;
điều đó sẽ là mâu thuẫn trong thuật ngữ.
Hoặc bạn chứng ngộ hoặc
bạn không chứng ngộ, nó là đơn giản như điều đó. Và chứng ngộ không được gây ra
bởi bất kì cái gì, nó là bản tính của bạn. Cho nên vấn đề không phải là làm nỗ
lực lớn lao. Nó không phải là hoạt động kinh doanh; bạn không cần lập kế hoạch
cho nó. Nó đã là hoàn cảnh rồi!
Đó là điều sơ bộ thứ
nhất của Atisha: Chân lí hiện hữu.
Chứng ngộ hiện hữu:
nó nhiều như ánh mặt trời trút xuống khắp xung quanh. Nhưng bạn có thể vẫn còn
nhắm mắt, và bạn ở trong tối mặc dầu mặt trời đang chiếu mọi nơi. Mở mắt ra và
đêm biến mất và không có tối. Ngay cả khi bạn đã tưởng có tối, không có tối
đâu. Nó là chuyện rất riêng tư, ngu si; nó là cái gì đó lập dị mà bạn đã làm.
Là không chứng ngộ là
cái gì đó mà bạn đã thu được; nỗ lực lớn đã được đầu tư vào việc là không chứng
ngộ. Và bạn liên tục phải làm nỗ lực để vẫn còn không chứng ngộ. Chỉ bỏ việc
làm bất kì nỗ lực nào thêm để vẫn còn không chứng ngộ, và bạn được chứng ngộ.
Chứng ngộ là trạng thái tự nhiên của bạn; nó là điều bạn đang là.
Cho nên xin đừng hiểu lầm người của tôi. Những người mới tới chắc chắn là có ham muốn; họ đã tới từ ham muốn, trong việc tìm cái gì đó. Nhưng những người đã từng ở đây với tôi lâu hơn một chút thì không còn trong bất kì ham muốn nào. Họ đang sống theo khoảnh khắc, tận hưởng tính bình thường phi thường của sự sống. Những điều nhỏ bé - nhấm nháp trà nóng buổi sáng: bạn có thể nhấm nháp nó theo cách chứng ngộ, và bạn có thể nhấm nháp nó theo cách không chứng ngộ. Nếu, khi nhấm nháp trà nóng sáng sớm, bạn không trong khoảnh khắc này mà suy nghĩ về cái gì đó khác - rằng bạn phải đi thuyết trình buổi sáng - bạn không chứng ngộ. Bạn đã bỏ lỡ chén trà chứng ngộ.
Và nhớ, nếu đó là
thói quen của bạn, bạn sẽ bỏ lỡ bài thuyết trình nữa - vì đây lại không là gì
ngoài chén trà. Thế rồi trong bài thuyết trình bạn sẽ nghĩ, "Mình phải làm
thiền Sufi, mình phải chạy đi làm cái này và cái nọ và thế rồi quay lại."
Vấn đề không phải là
một khoảnh khắc, vấn đề là hình mẫu của bạn, động thái của bạn. Nếu đây là động
thái của bạn, rằng bạn bao giờ cũng chạy xô lên trước thời gian, suy nghĩ về
khoảnh khắc tiếp, thế thì bạn vẫn còn không chứng ngộ. Và đây là nỗ lực của bạn,
đây là cái gì đó bạn đang làm.
Với chứng ngộ, không
cái gì được cần để được làm, chỉ việc hiểu này... "Tại sao mình phải liên
tục giữ bản thân mình không chứng ngộ?"
Đó là điều tôi đã quyết
định một ngày nào đó: "Thế là đủ. Mình đã sống nhiều kiếp thế theo cách
không chứng ngộ." Và kể từ đó tôi đã sống theo cách chứng ngộ. Đây đơn giản
là việc hiểu, nó không phải là ham muốn.
Bạn nói: "Tôi cảm
thấy bị gắn bó rất nhiều với nước của tôi và yêu công việc của tôi ở đó."
Hoàn toàn tốt! Yêu
công việc của bạn, yêu nước của bạn, quay về đi - nhưng sống ở đó theo cách đơn
giản từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc tới mức bạn vẫn còn được chứng ngộ. Không
tụt lại đằng sau, không chạy xô lên trước. Chỉ ở đây bây giờ, dù bạn ở bất kì
chỗ nào, dù bạn đang làm bất kì cái gì.
"Dầu vậy,"
bạn nói, "tôi muốn nhận tính sannyas. Điều đó là có thể được không? Nó
không phải là mâu thuẫn chứ?"
Nó là mâu thuẫn.
Nhưng bạn đang sống trong mâu thuẫn, và đây là mâu thuẫn cuối cùng. Trước khi bạn
có thể đi ra khỏi cuộc sống mâu thuẫn của bạn, cuộc sống xung đột của bạn, bạn
phải đóng các cửa ra vào của cuộc sống đó. Tính sannyas không là gì ngoài việc
đóng các cửa ra vào - điều cuối cùng. Nó đơn giản là lời tuyên bố rằng
"Tôi đã sống trong tâm trí lâu thế, và không cái gì ngoài khổ đã là kinh
nghiệm của tôi. Bây giờ tôi đang lấy cú nhảy ra khỏi tâm trí vào trong cái
không biết. Tôi đang đi vào trong một loại cuộc sống khác toàn bộ."
Tính sannyas chỉ là một
cử chỉ từ phía bạn rằng vâng, việc hiểu đã bừng lên, và bạn muốn tới gần tôi
hơn để xem thực tại nó là gì.
Ở gần thầy, có quan hệ
với thầy, thân thiết với thầy, không là gì ngoài cách tiếp cận hướng tới việc
hiểu tối thượng riêng của bạn, chứng ngộ riêng của bạn. Tâm trí của bạn sẽ làm
cho bạn rất kinh hoàng về cái không biết, nó sẽ lôi bạn lại. Và sống với cái đã
biết thì bao giờ cũng an toàn hơn; nó là quen thuộc, bạn hiệu quả trong việc sống
cùng nó. Đi vào trong cái không biết, bạn sẽ cần người hướng dẫn - người hướng
dẫn mà đã đi vào trong cái không biết, người sống trong cái không biết, người sống
trong hồn nhiên. Chỉ để thấm đẫm linh hồn này, bạn cần người hướng dẫn - không
phải với bất kì người hướng dẫn nào, nhưng chỉ thấm đẫm linh hồn của cái không
biết, niềm vui về cái không biết, mở hội về cái không biết.
Một khi bạn bắt đầu uống
cái gì đó của thầy, bạn sẽ không đi lại cách thức cũ của tâm trí. Đó là điều
tính sannyas tất cả là gì.
Vâng, Strandberg, bạn
có thể nhận tính sannyas. Lúc ban đầu nó nhất định là cùng xung đột đó lần nữa:
liệu có nhận nó hay không, liệu có đi vào trong nó hay không. Điều đó là tự
nhiên, vì đó là cách bạn đã vận hành trong nhiều kiếp. Điều này đã trở thành bản
tính thứ hai của bạn.
Tôi thuyết phục bạn,
tôi cám dỗ bạn vào tính sannyas. Thuyết phục lớn được cần, cám dỗ lớn được cần.
Và đó là lí do tại sao tôi đã tạo ra tính sannyas. Bằng không thì đã không có
nhu cầu; bạn có thể đã tới đây, đã nghe tôi, và ra đi. Bạn chắc đã nghe tôi,
nhưng bạn sẽ không tới gần tôi. Đây là chiếc cầu. Bạn chắc đã nghe thấy tôi,
nhưng bạn chắc đã không nếm trải im lặng của tôi. Bạn chắc đã biết điều tôi nói
về yêu, nhưng bạn chắc đã không biết yêu của tôi.
Tính sannyas làm cho
điều đó thành có thể được. Nó là trường năng lượng, nó là phật trường. Nó là
giao cảm: không thành lời, từ tim qua tim, và một ngày nào đó, từ hiện hữu sang
hiện hữu.
Câu hỏi thứ hai:
Osho thân mến,
Hôm nay tôi đã thấy và nghe thầy bằng xương bằng thịt và tôi thấy
bản thân tôi phù hợp và cảm động và được hứng khởi bởi thầy nhiều tới mức tôi cảm
thấy tôi phải hỏi thầy hai câu hỏi, một câu kết nối với điều đó và câu hỏi kia
không trực tiếp được kết nối.
Tại sao thầy chống tâm trí nhiều thế? Chắc chắn tất cả chúng ta
đều dùng nó và cần nó, và với tôi dường như vấn đề duy nhất là khi chúng ta lạm
dụng nó - điều đó nghĩa là nói, dùng nó như sự phòng thủ chống lại việc cảm thấy
quá sâu và chống lại bản thân việc siêu việt - điều chúng ta được quyền phê
bình.
Câu hỏi kia liên quan
nhiều tới vấn đề của tôi, mặc dầu không hoài nghi gì có những người khác cũng cảm
thấy như tôi cảm: Tại sao thầy thấy cần thiết thế, quan trọng thế để các
sannyasin phải mặc quần áo mầu cam và đeo ảnh của bản thân thầy - thực ra là một
loại đồng phục và hình biểu tượng? Nếu tôi rời khỏi đây với cảm giác về yêu và
kính trọng sâu sắc với người trí huệ, người chữa lành, tôi sẽ không cần mang ảnh
của người đó cùng tôi. Ảnh của người đó sẽ là quá ăn sâu vào cái ngã bên trong
của tôi, và nếu tôi cần tư vấn người đó trong tâm trí tôi, tôi sẽ "gợi lên
người đó trong trí nhớ" và nhìn người đó còn sinh động hơn là tôi nhìn vào
ảnh. Tôi rất thích nhận tính sannyas, nhưng vì câu hỏi cuối này mà thầy có thể
không chấp nhận tôi.
Joyce Brandt, quí bà
thân mến, tôi xin lỗi nhé. Phải đã là trùng hợp ngẫu nhiên mà bạn cảm thấy phù
hợp với tôi; điều đó chỉ có thể là trùng hợp ngẫu nhiên thôi, bằng không thì
không thể nào cảm thấy phù hợp với tôi được.
Và đừng quyết định sớm
thế. Bạn đã nghe tôi chỉ mỗi một lần: cứ ở đây lâu thêm chút ít đi, và bạn sẽ
thấy nhiều mâu thuẫn thế! Đợi chút xíu đi, cho tôi chút thời gian thêm nữa, và
bạn sẽ cảm thấy không phù hợp với tôi chút nào. Thực ra cả lần này nữa, không
phải là bạn cảm thấy phù hợp với tôi đâu, nhưng tôi bằng cách nào đó có vẻ phù
hợp với bạn.
Bạn đã có những ý tưởng
lớn, bạn là người rất am tường. Câu hỏi của bạn không phải là từ hồn nhiên, nó
là từ tri thức.
Nhiều người thế đang ở
đây: tôi không thể nói những điều sẽ làm tan nát tâm trí của mọi người. Nếu tôi
nó cái gì đó và nó làm tan nát tâm trí của một người, điều đó có thể phù hợp với
tâm trí của ai đó khác. Với người đó tôi sẽ làm việc ngày mai, hay ngày kia.
Nhưng sớm hay muộn búa sẽ giáng xuống mọi người - và thế thì bạn sẽ không cảm
thấy hứng khởi thế đâu. Thực ra, khi trả lời câu hỏi của bạn, tôi sẽ làm cho bạn
không hứng khởi rất nhiều. Đợi đấy!
Bạn ngụ ý gì bởi
"hứng khởi"? Dường như bạn đã biết cái gì đó; bằng không, bạn ngụ ý
gì bởi "hứng khởi"? Bạn ngụ ý gì bởi "phù hợp"? Bạn đã biết
cái gì đó, và bạn nói "Vâng, người này đang nói điều có nghĩa" - có
nghĩa, vì đây là điều bạn bao giờ cũng tin vào.
Tôi không ở đây để hỗ
trợ cho niềm tin của bạn: tôi phải lấy các niềm tin của bạn đi. Tôi không ở đây
để làm hứng khởi bạn, vì mọi hứng khởi đều tạo ra cảnh nô lệ. Nếu bạn được hứng
khởi bởi tôi, bạn sẽ trở thành nô lệ của tôi, bạn sẽ trở nên phụ thuộc vào tôi.
Tôi không làm hứng khởi bạn đâu, tôi đơn giản liên tục làm tan nát, gây choáng
cho bạn. Sớm hay muộn, tôi ở đây, bạn ở đây, và chúng ta được kết nối vô cùng,
nhưng không có cảnh nô lệ, không có sự phụ thuộc. Chúng ta có quan hệ, nhưng
không có vấn đề hứng khởi, vì người làm bạn hứng khởi tự động trở thành quan trọng
với bạn - nhiều tới mức bạn bắt đầu cảm thấy lệ thuộc.
Bạn đang tìm hình ảnh
người bố, người có thể làm bạn hứng khởi, người có thể đặt chút lửa vào trong
cuộc sống đờ đẫn và chết của bạn. Nhưng nếu ai đó khác đặt lửa vào cuộc sống của
bạn, người đó trở nên quyền lực trên bạn.
Tôi không ở đây để đặt
bất kì lửa nào vào trong bạn, tôi chỉ ở đây để giúp bạn thấy lửa riêng của bạn.
Là ánh sáng lên bản thân bạn đi. Hứng khởi ngụ ý bạn sẽ đi theo ai đó khác, bạn
sẽ bắt chước họ; bạn sẽ trở thành người Ki tô giáo hay người Hindu hay người Mô
ha mét giáo. Tính sannyas là tuyên bố rằng bạn không còn là người Hindu, không
còn là người Ki tô giáo, không còn là người Mô ha mét giáo, rằng bạn không thuộc
vào bất kì tín ngưỡng hay tín điều nào. Tôi không có tín ngưỡng, không có tín
điều. Trở thành sannyasin đơn giản nghĩa là bạn đã tuyên bố tự do của bạn.
Nhưng chắc chắn câu hỏi
này nảy sinh: Tại sao mầu cam, tại sao đeo vòng hạt và ảnh chụp? Tại sao?
Đây là phương cách,
thưa quí bà thân mến, để làm cho những người không muốn tới phải đi ra ngoài.
Điều này không dành cho đám đông, nó không dành cho quần chúng, nó chỉ dành cho
vài người được chọn. Điều tối thượng - gọi nó là Thượng đế, chứng ngộ - chỉ
dành cho những người thực sự dũng cảm, dũng cảm mênh mông, vì điều tối thượng
trở thành sẵn có chỉ cho những người có thể bỏ tâm trí và đi vào trong cái trực
tiếp. Cái trực tiếp là cánh cửa tới điều tối thượng. Và bỏ tâm trí cần dũng cảm
lớn - nó không dành cho mọi người.
Đây chỉ là phương
cách. Mầu cam là tốt như bất kì mầu nào khác, hay không mầu. Nó chẳng có gì đặt
biệt về nó. Tôi có thể chọn bất kì mầu nào - lục, đen, điều đó chắc đã cũng được.
Nhưng chủ định của nó là ở chỗ nó là phương cách. Nó dành cho những người sẵn
sàng làm vài điều điên khùng - vì về sau, những điều điên khùng ngày càng lớn
hơn đang chờ đợi. Nếu bạn không thể làm điều đần độn, đơn giản như vậy như mặc
bộ đồ cam, đeo vòng cổ có trái tim có lồng ảnh, nếu bạn không thể thu được đủ
dũng cảm để có vẻ ngu xuẩn, là trò cười ở bất kì chỗ nào bạn đi, và cảm thấy ngớ
ngẩn và nực cười - nếu bạn không thể làm chừng này, thế thì chỗ này không dành
cho bạn, vì những thứ ngày càng lớn hơn sẽ phải được làm.
Khi bạn đi sâu hơn
vào trong sự thân thiết với tôi, tôi sẽ đòi hỏi những điều càng lúc càng phi
logic hơn, vì chỉ qua những đòi hỏi đó mà tâm trí có thể biến mất; không có
cách khác. Những đòi hỏi đó giống như những cú sốc điện. Chỉ thế thì tâm trí được
rèn luyện của bạn, được rèn luyện trong nhiều thế kỉ, bị đập tan tới nền móng.
Đây chỉ là phương
cách đơn giản để giúp làm phiêu diêu những người không được ngụ ý ở đây. Họ đơn
giản trốn luôn. Thấy đám đông điên thế, thấy những người trong y phục mầu cam,
họ trở nên sợ và họ trốn mất.
Điều này được thực hiện
một cách có chủ ý. Tôi có thể đã làm cho nó dễ dàng hơn cho bạn ở đây, để thu lấy
nhiều tri thức hơn và được hứng khởi, và mọi thứ như thế. Nhưng đây không phải
là Khoa học Ki tô giáo. Tôi không phải là Billy Graham, tôi không ở đây để làm
hứng khởi bạn. Đây là hiện tượng khác toàn bộ. Thực ra tôi thậm chí không có
tính tôn giáo; tôi không có tính tâm linh chút nào. Tất cả những cái nhãn này
là hoàn toàn không liên quan. Đây chỉ là phương cách để chọn những người sẵn
sàng đi cùng tôi, người sẵn sàng đi cùng tôi tới các giới hạn ngớ ngẩn.
Nhưng bạn còn láu lỉnh
hơn. Bạn nói, "Tôi có thể có thầy trong tim tôi, được bám chặt sâu trong
con người tôi" - dường như bạn biết con người là gì và chiều sâu là gì. Bạn
tinh ranh và láu lỉnh. Bạn nói, "Tôi có thể gợi lên thầy." Nhưng bất
kì cái gì bạn gợi lên sẽ là tâm trí riêng của bạn, bịa đặt của tâm trí riêng của
bạn; nó sẽ không là tôi, nó không thể là tôi được.
Bạn có thể có tôi chỉ
nếu bạn đi cùng tôi một cách vô điều kiện. Không điều kiện nào từ phía bạn có
thể được chấp nhận. Và đôi khi tôi đòi hỏi những thứ mà là ngớ ngẩn rõ ràng, và
tôi biết rằng chúng là ngớ ngẩn.
Người của tôi dần dần,
dần dần bắt đầu hiểu rằng nếu bạn có thể làm cái gì đó ngớ ngẩn, điều đó giúp bạn
trở nên chùng ra chút ít, ra khỏi tâm trí của bạn. Một khi bạn hiện hữu vô điều
kiện cùng tôi, thế thì nếu tôi nói, "Đi đi và đi trần trụi trên phố,"
bạn nói, "Được"... Nếu bạn có thể nói điều đó, đơn giản và hồn nhiên,
tôi sẽ không phái bạn đi trần trụi trên phố đâu; chủ định này được hoàn thành rồi.
Nếu bạn ngần ngại, nếu bạn nói, "Thầy ngụ ý gì?" thế thì bạn sẽ phải
đi.
Đây là những phương
cách nhỏ. Và đôi khi những phương cách nhỏ có tác dụng rất sâu, vì bạn không thể
phát hiện ra chúng. Những phương cách lớn bạn có thể phát hiện ra - chúng là lớn
thế, bất kì người ngu nào cũng có thể thấy chúng.
Mới hôm nọ, Krishna
Prem đã viết một bức thư cho tôi nói rằng anh ấy nhớ rằng trong nhiều nhiều kiếp
quá khứ anh ấy đã từng có quan hệ với Divyananda, với người mà anh ấy đang
trong yêu. Trong kiếp quá khứ, anh ấy đã là mẹ và Divyananda là con trai. Và
anh ấy không thể hoàn thành mọi bổn phận người mẹ trong kiếp đó, cho nên đó là
lí do tại sao anh ấy đang trong yêu với Divyananda bây giờ. "Nhưng bây giờ
dường như là món nợ này được trả rồi, và Divyananda đang làm tổn thương tôi
theo nhiều cách, cho nên tôi có nên kết thúc mối quan hệ này không?"
Tôi gửi cho anh ấy một
thông báo: "Đi và nói chuyện với Teertha đi." Anh ấy đã bị tổn thương
rất nhiều, cũng là tự nhiên. Anh ấy đang nói về những điều lớn lao thế: anh ấy
phải đã chờ tôi nói, "Krishna Prem, bạn đã đạt tới. Nhớ các kiếp quá khứ của
bạn, điều này là lớn lao! Đây là tỏ ngộ đầu tiên của bạn, Krishna Prem."
Sâu bên dưới, anh ấy phải đã đợi điều này.
Thay vì nói bất kì
cái gì về kinh nghiệm lớn lao của anh ấy, tôi đã bảo anh ấy đi tới Teertha và
nói chuyện. Điều đó phải đã làm tổn thương anh ấy sâu sắc vì tôi không trả lời
thẳng cho anh ấy, tôi bảo anh ấy tới Teertha. Và dẫu sao đi chăng nữa Teertha
này là ai? Krishna Prem được bảo phải tới Teertha sao? Krishna Prem được tiến
hoá cao như Teertha, vậy tại sao? Hay có thể anh ấy thậm chí còn cao hơn và
linh thiêng hơn. Tại sao? Tại sao tới Teertha?
Trong hai ngày anh ấy
đã sống trong chán nản lớn. Bây giờ, chuyện nhỏ thế, và anh ta đã không thể
phát hiện được ra nó. Phải mất bốn mươi tám tiếng để anh ấy phát hiện ra nó, thế
rồi anh ấy đã hiểu: "Đây chỉ là cú sốc cho bản ngã của mình." Và thế
rồi ngay lập tức, trong việc hiểu đó, mọi chán nản đã biến mất. Trong việc hiểu
đó, chính khoảnh khắc đó, mọi tối mất đi và anh ấy đã là sáng, hạnh phúc, và trở
lại với con người tự nhiên của anh ấy lần nữa. Nhưng anh ấy phải mất bốn mươi
tám tiếng để phát hiện ra nó.
Bây giờ không có nhu
cầu: Krishna Prem, bạn không cần đi tới Teertha. Bây giờ tôi sẽ tìm cái gì đó
khác!
Những thứ nhỏ bé, rất
nhỏ bé là khó phát hiện, bởi lẽ đơn giản chúng là nhỏ. Những thứ lớn bạn có thể
thấy. Khi có núi bạn có thể thấy chúng, nhưng chỉ một hạt cát nhỏ là không thể
phát hiện ra được.
Joyce Brandt, nếu bạn
muốn ở đây, nếu bạn thực sự muốn có quan hệ với tôi, bạn sẽ phải học cách quan
hệ khác toàn bộ. Tôi không là thầy giáo, cho nên nếu bạn chỉ là người học ở đây
để được hứng khởi, và mọi điều mà... tôi không là nhà truyền giáo nữa; tôi
không ở đây để cải đạo cho bạn vào triết lí nào đó.
Nếu bạn thực sự có
quan hệ với thầy - người không có tri thức nhưng là người biết, người có việc
biết chứ không tri thức - thế thì bạn sẽ phải thảnh thơi một chút. Bạn sẽ phải
bỏ ý tưởng của bạn về cách mọi sự phải vậy. Bao giờ cũng nhớ, nhiều lần điều đó
xảy ra: bạn muốn trở thành sannyasin, nhưng bạn quên ai là thầy và ai là đệ tử,
và sâu bên dưới bạn bắt đầu mong đợi mọi sự được hoàn thành bởi thầy. Thầy phải
phù hợp với bạn, thế thì thầy là đúng.
Nhưng bất kì thầy nào
xứng đáng với cái tên này đều không bao giờ phù hợp với bạn. Những người theo bạn
là các chính khách. Họ biết rằng bạn sẽ theo họ chỉ nếu họ phù hợp với bạn: đó
là sự thu xếp lẫn nhau. Họ phải theo bạn để làm ra những người đi theo từ bạn:
đó là khai thác lẫn nhau. Đó là điều những lãnh đạo chính trị là vậy, những người
đi theo của những người đi theo. Họ liên tục nhìn bạn, nhìn vào những mong đợi
của bạn là gì, và họ liên tục đáp ứng chúng.
Tôi gây khó chịu theo
mọi cách. Tôi không thể đáp ứng các mong đợi của bạn. Nếu tôi bắt đầu đáp ứng
các mong đợi của bạn, tôi sẽ không hữu dụng gì cho bạn. Thế thì thực sự bạn sẽ
là thầy và tôi sẽ là đệ tử.
Ai nhận tính sannyas
từ ai? Điều này phải được quyết định ngay lúc ban đầu. Tôi nhận tính sannyas từ
bạn, hay bạn nhận tính sannyas từ tôi? Để điều đó được rất rõ ràng đi. Nhiều lần
bạn nhận tính sannyas và điều đó là không rõ ràng, và bạn muốn tôi là thế này
hay thế nọ, sống theo cách này hay sống theo cách nọ. Và nếu tôi không phù hợp
với bạn, thế thì bạn thất vọng.
Thầy thực bao giờ
cũng làm cho bạn thất vọng. Thầy phải làm bạn thất vọng. Đây là cách thức, dần
dần, dần dần các khoanh tâm trí bạn sẽ bị đập vỡ và lấy đi khỏi bạn. Tôi phải
liên tục nện búa vào bạn, và tôi phải tuyệt đối rõ ràng về điều đó từ chính lúc
bắt đầu. Mầu cam, mala, ảnh, không có chủ định khác. Chủ định là ở chỗ bạn phải
biết rõ ràng rằng chính bạn phải phù hợp với tôi một cách vô điều kiện, và rằng
bạn phải bỏ mọi mong đợi về con người tôi phù hợp với bạn. Chỉ thế thì công việc
mới có thể bắt đầu. Những người sẵn sàng cho điều đó, tính sannyas chỉ dành cho
họ. Những người không sẵn sàng cho điều đó, tính sannyas giúp họ chạy đi, biến
đi.
Bạn nói: "Tại
sao thầy chống lại tâm trí thế?"
Tôi không chống lại
tâm trí, tôi đơn giản phát biểu sự kiện - tâm trí là gì. Nếu bạn thấy tâm trí
là gì, bạn sẽ bỏ nó. Khi tôi nói, "Bỏ tâm trí," tôi không chống lại
tâm trí. Tôi đơn giản làm rõ ràng cho bạn tâm trí là gì, nó đã làm gì cho bạn,
làm sao nó đã trở thành sự lệ thuộc.
Và vấn đề không phải
là dùng nó hay lạm dụng nó. Bản thân tâm trí là vấn đề, không phải là dùng nó
hay lạm dụng nó. Và nhớ, bạn không thể dùng tâm trí chừng nào bạn còn chưa biết
cách hiện hữu không có tâm trí. Chỉ những người biết cách hiện hữu không tâm
trí có năng lực dùng tâm trí; bằng không tâm trí dùng họ. Chính tâm trí đang
dùng bạn. Nhưng tâm trí rất láu lỉnh, nó liên tục lừa bạn. Nó liên tục nói,
"Cậu đang dùng tớ."
Chính tâm trí đang
dùng bạn đấy. Bạn đang bị dùng; tâm trí đã trở thành người chủ của bạn, bạn là
nô lệ. Nhưng tâm trí rất láu lỉnh, nó liên tục chống đỡ bạn. Nó nói, "Tôi
chỉ là công cụ, bạn là người chủ." Nhưng quan sát, nhìn vào trong cơ chế
tâm trí đi, cách nó liên tục dùng bạn. Bạn nghĩ bạn đang dùng nó. Bạn có thể
dùng nó chỉ khi bạn biết rằng bạn là tách rời khỏi nó; bằng không làm sao bạn sẽ
dùng nó? Bạn bị đồng nhất với nó.
Nếu bạn nói "Tôi
là người Ki tô giáo," bạn bị đồng nhất với tâm trí Ki tô giáo. Nếu bạn nói
"Tôi là người Hindu," bạn bị đồng nhất với tâm trí Hindu. Nếu bạn nói
"Tôi là người Đức," bạn bị đồng nhất với tâm trí Đức. Sự đồng nhất
này phải bị phá vỡ. Bạn phải biết rằng bạn không là tâm trí. Và chỉ trong những
khoảnh khắc mà tâm trí không vận hành - khi bạn không bận bịu, khi có kẽ hở,
tĩnh lặng, im lặng, khi tâm trí đã dừng lại - bạn sẽ có khả năng biết bạn là
ai, biết bản thân bạn như tâm thức. Thế thì bạn có thể dùng tâm trí.
Tôi đang dùng tâm
trí, Brandt, bạn không dùng tâm trí. Cho nên làm sao tôi có thể chống lại tâm
trí? Tôi không chống lại tâm trí. Tôi có thể dường như là chống, nhưng toàn thể
nỗ lực là để ngắt bạn khỏi tâm trí để cho bạn có thể biết sự tách rời của bạn
khỏi nó, tự do của bạn. Một khi bạn biết tự do của bạn, bạn có thể dùng tâm
trí. Thế thì nó là công cụ hay, một trong những công cụ hay nhất. Con người còn
chưa có khả năng làm ra cái gì đó tốt hơn. Ngay cả máy tính lớn nhất, máy tính
hiệu quả nhất, vẫn không có năng lực làm những điều mà tâm trí có thể làm.
Riêng mình tâm trí có thể chứa mọi thư viện của thế giới.
Nghĩ về sức mạnh của
tâm trí là vô cùng. Nhưng bởi vì những sức mạnh đó là lớn, cũng có nguy hiểm:
chúng có thể áp đảo bạn. Đó là điều đã xảy ra: vì tâm trí là công cụ hay, mạnh
thế, bạn đã trở nên bị nó sở hữu. Bạn không thể dùng nó thêm nữa. Nó dùng bạn,
nó chỉ đạo bạn, nó cho bạn các chương trình. Nó liên tục thúc đẩy bạn theo các
hướng mà nó đã quyết định đi theo. Nó không cho phép bạn có bất kì tự do nào,
nó không để cho bạn có bất kì chọn lựa nào. Chừng nào nó chưa được thuyết phục,
nó sẽ không cho phép bạn di chuyển dù một li.
Cho nên ai là chủ? Bạn
không thể là chủ chừng nào bạn chưa đi tới biết rằng bạn không bị đồng nhất với
tâm trí.
Người bị đồng nhất với
xe hơi của mình không thể lái được nó; xe sẽ lái người đó, và thế thì tai nạn
nào đó nhất định xảy ra. Bạn phải tách rời khỏi xe; bạn phải biết rằng bạn là
tách rời, rằng xe là đẹp, cái máy đẹp để được dùng, và nó có thể thực hiện nhiều
việc. Nhưng bạn phải là tách rời.
Bạn nói: "Tại
sao thầy chống tâm trí thế? Chắc chắn tất cả chúng ta đều dùng nó..."
Không. Mọi người
không thể dùng nó. Chỉ rất hiến hoi mới có một người dùng tâm trí: một phật, một
Jesus, một Atisha, một Tilopa - chỉ rất hiếm người; và xa và có ít người ở giữa.
Ngoài ra bạn bị tâm trí dùng. Không, mọi người không đang dùng tâm trí; bằng
không khác biệt là gì giữa phật và bạn? Sẽ không có khác biệt gì. Bạn dùng tâm
trí và Phật dùng tâm trí: khác biệt là gì? Phật dùng tâm trí, bạn bị tâm trí
dùng - đó là khác biệt. Và Phật có thể dùng tâm trí vì ông ấy biết ông ấy là
hoàn toàn tách rời.
Và nhớ, đó không phải
là vấn đề lạm dụng. Nếu bạn không thể dùng được tâm trí, làm sao bạn có thể lạm
dụng nó? Nó là tâm trí: liệu nó dùng bạn hay lạm dụng bạn, bạn không thể lạm dụng
nó.
Khi các nhà khoa học
khám phá ra năng lượng nguyên tử, bạn có nghĩ họ đã dùng tâm trí hay đã lạm dụng
nó? Khi bom nguyên tử được thả lên Hiroshima và Nagasaki, Albert Einstein đã
không thể ngủ được cả đêm; trong nhiều này đêm của ông ấy đã bị làm rối. Ông ấy
đã không thể ngủ được, ông ấy đã không thể nghỉ, ông ấy đã thực sự bị rối loạn
khủng khiếp. Ông ấy đã là công cụ trong việc tạo ra bom nguyên tử. Chính ông ấy
đã viết bức thư cho tổng thống Mĩ nói rằng bom nguyên tử là có thể được làm ra.
Bây giờ câu hỏi nảy
sinh: Einstein có dùng tâm trí ông ấy một cách có ý thức khi viết thư cho tổng
thống Mĩ để cung cấp thông tin có tác động mạnh này cho các chính khách không?
Ông ấy có nhận biết về hậu quả không? Ông ấy có bao giờ nghĩ tới Hiroshima và
Nagasaki - rằng hàng nghìn người, những cư dân hồn nhiên, sẽ bị thiêu cháy
trong vài giây, chẳng vì lỗi của riêng họ. Không, ông ấy đã không nghĩ về điều
đó, ông ấy đã không ý thức về điều đó. Thực ra ông ấy thậm chí đã không tỉnh
táo với việc bom nguyên tử sẽ được đưa vào dùng thế nào. Và trước khi ông ấy chết
ai đó đã hỏi ông ấy, "Nếu ông được sinh ra lần nữa, ông sẽ muốn là cái gì?
Lại là nhà toán học lớn, nhà vật lí lớn, nhà khoa học lớn?"
Ông ấy được kể lại là
đã nói, "Không, không bao giờ! Thay vì thế, tôi muốn là thợ nước. Nhưng
bây giờ điều đó là quá trễ."
Einstein có một trong
những tâm trí hay nhất. Ông ấy có lạm dụng nó không? Bạn có nghĩ các nhà khoa học
đã tạo ra công nghệ lớn và phá huỷ toàn thể hệ sinh thái của trái đất đã dùng
tâm trí của họ hay đã lạm dụng chúng?
Nếu một ngày nào đó
hành tinh trái đất này sẽ chết, nó sẽ chết vì các tâm trí lớn của thế kỉ hai
mươi - vì nếu trong toàn thể lịch sử nhân loại đã có một trăm nhà khoa học,
chín mươi chín người ngẫu nhiên còn sống trong thế kỉ hai mươi. Thực ra bẩy
mươi nhăm phần trăm các nhà khoa học lớn của mọi thời đại hiện đang sống.
Tâm trí đã thu thập
đà lớn thế. Chúng ta đã tạo ra công nghệ trong vòng một trăm năm qua, đặc biệt
trong vòng mười năm mới đây, nhưng công nghệ đó sẽ phá huỷ trái đất này. Ai sẽ
chịu trách nhiệm? Và bạn sẽ nói gì? Các nhà khoa học đã dùng tâm trí hay đã lạm
dụng nó?
Nếu bạn hỏi tôi, tôi
sẽ nói họ đã không là người chủ của tâm trí của họ. Họ không dùng mà cũng không
lạm dụng tâm trí; tâm trí đã dùng họ, đã lạm dụng họ.
Khoa học bây giờ cần
những thiền nhân lớn, bằng không trái đất này phải chịu số phận bi đát. Khoa học
bây giờ cần những người có thể dùng tâm trí của họ, người là chủ của con người
của họ, người có thể dùng khoa học theo cách có ý thức. Bằng không chúng ta
đang trên bờ vực của tự tử vũ trụ.
Con người không thể sống
nhiều hơn hai mươi nhăm năm theo cách con người đã sống cho tới giờ, trừ phi
thay đổi triệt để được thực hiện. Và điều vĩ đại nhất có thể giúp đỡ, điều có
thể giúp cho nhân loại sống sót, và giúp cho trái đất vẫn còn tiếp tục sống...
Và đây là trái đất đẹp. So với trái đất này hàng triệu và hàng triệu ngôi sao
chỉ là chết: không hoa nở ra, không sông chảy, không chim chóc, không con vật,
không con người. Vũ trụ này gần như là sa mạc lớn. Trái đất này là sống động!
Cái gì đó cực kì quan trọng - tâm thức - đã xảy ra ở đây. Nhưng tâm thức này vẫn
không là người chủ, nó là nô lệ. Nó phải được giải phóng.
Đó là công việc của
tôi ở đây, công việc nền tảng cơ bản của tôi: để giúp bạn tự do khỏi tâm trí để
cho bạn có thể dùng nó. Và nếu bạn là người chủ, bạn không thể lạm dụng nó được;
điều đó là không thể được. Khi bạn tỉnh táo, có ý thức, có tính thiền, lạm dụng
là không thể được.
Nếu như Einstein cũng
là phật, chắc sẽ có năng lượng nguyên tử nhưng không có bom nguyên tử, và năng
lượng nguyên tử chắc đã trở thành phúc lành - phúc lành lớn nhất đã từng có.
Trái đất chắc đã trở thành thiên đường. Nhưng Albert Einstein không là phật;
không may ông ấy chẳng biết gì về thiền - một tâm trí lớn, nhưng người chủ bị
thiếu; một bộ máy lớn, máy bay lớn mà không có phi công.
Tôi đã nghe nói rằng
họ đã làm ra chiếc máy bay có thể đi tới khoảnh cách xa nhất mà không có phi
công nào - không phi công, tự động. Đã có xúc động và nhiệt tình lớn, và trên
chuyến bay đầu tiên cái máy tự động này nói với mọi người: "Chúng ta đang
bay với chiều cao nào đó, với nhiệt độ nào đó, và với tốc độ nào đó. Xin cứ thoải
mái, đừng lo nghĩ. Không cái gì có thể đi sai, không cái gì có thể đi sai,
không cái gì có thể đi sai, không cái gì có thể đi sai..." và nó cứ nói
mãi! Nó đã đi sai rồi. Nghĩ về những người đó, cái gì phải đã xảy ra cho những
người đó! Bây giờ, làm gì đây?
Khoa học lớn có đó, sản
phẩm phụ của tâm trí, nhưng nó ở trong tay của các nô lệ. Chư Phật được cần để
nắm việc sở hữu nhân loại - và một hay hai phật sẽ không có tác dụng. Nhiều nhiều
chư phật được cần trong mọi lĩnh vực, trong mọi hướng, trong mọi chiều của cuộc
sống, để cho tâm trí có thể được dùng. Bằng không tâm trí không bao giờ là hiệu
quả như nó bây giờ, và điều đó là nguy hiểm. Tâm trí không bao giờ láu lỉnh như
nó bây giờ, không bao giờ mạnh như nó bây giờ.
Chúng ta đã trao bom
nguyên tử vào trong tay của trẻ con. Nếu không tai nạn nào xảy ra, điều đó sẽ
là phép màu. Có mọi khả năng rằng tai nạn nhất định xảy ra. Trẻ em đang chơi với
bom nguyên tử.
Các chính khách là những
tâm trí không chín chắn nhất trên thế giới. Chỉ tâm trí hạng ba mới trở nên
quan tâm tới chính trị; người tầm thường và người đang khổ từ phức cảm kém cỏi,
họ trở thành chính khách. Và trong tay của những người này là bom nguyên tử,
bom khinh khí, tia la de, và thế này và thế nọ.
Bạn có thể dừng lại bất
kì khoảnh khắc nào! - Tôi có thể không có khả năng kết thúc bài nói của tôi. Bất
kì khoảnh khắc nào... chúng ta đang ngồi trên đống bom khinh khí, và có nhiều
bom thế... không thể nào tin được con người có thể ngu xuẩn làm sao. Chúng ta
có nhiều bom khinh khí tới mức chúng ta có thể phá huỷ mọi con người bẩy trăm lần.
Bây giờ, ngu xuẩn làm sao! Để làm gì? Con người đơn giản chết đi một lần. Nếu bạn
muốn là rất thận trọng, hai lần sẽ có tác dụng - nhưng phỏng có ích gì mà bẩy
trăm lần?
Và họ liên tục tạo ra
ngày càng nhiều hơn. Toàn thể trái đất đầy những bom khinh khí; chúng ta có thể
phá huỷ trái đất như thế này bẩy trăm lần. Và dầu vậy, bẩy mươi phần trăm năng
lượng của chúng ta là để đưa vào trong nỗ lực chiến tranh. Toàn thể trái đất dường
như là nhà thương điên.
Và bạn nói, Brandt:
"Chắc chắn tất cả chúng ta đều dùng nó và cần nó và với tôi dường như là
đó chỉ là khi chúng ta lạm dụng nó - điều đó là để nói, dùng nó như sự phòng thủ
chống lại việc cảm thấy quá sâu và chống lại bản thân việc siêu việt - điều
chúng ta được quyền phê phán nó."
Tôi không phê phán
nó. Thực ra, bạn sẽ có khả năng ca ngợi nó nhiều hơn nếu bạn hiểu điều tôi đang
nói, bạn sẽ có khả năng dùng nó nhiều hơn nếu bạn hiểu điều tôi đang nói. Nếu bạn
trở thành siêu việt trên tâm trí, là nhân chứng cho tâm trí, và bạn biết rằng bạn
là tách rời, và tâm trí không còn có bất kì lay động nào trên bạn, bạn không
còn bị thôi miên bởi nó, thế thì bạn sẽ có khả năng thực sự ca ngợi nó. Tôi ca
ngợi nó. Và bạn cũng sẽ có khả năng dùng nó, và bạn sẽ không bao giờ có khả
năng lạm dụng nó. Người có ý thức không thể lạm dụng bất kì cái gì.
Câu hỏi cuối cùng:
Osho kính yêu,
Tôi đã để ý rằng khi tôi thấy người đàn bà đặc biệt đáng yêu, và
tôi được đưa vào trong im lặng êm đềm đó, tôi quên tất cả về triết lí hay tôn
giáo, nhưng tôi bị mất hút và được thấy đang đi vào khoảnh khắc. Tôi nghĩ con vật
là khôn ngoan vì Thượng đế không gây phiền phức cho chúng bằng siêu hình. Dầu vậy,
tôi muốn vứt sách của tôi ra… nhưng dầu vậy tôi thích chúng.
David Light, đàn bà
là siêu hình, triết lí, thơ ca. Đàn ông cũng thế. Chắc chắn người ta sẽ quên
siêu hình và triết lí khi người ta bắt gặp siêu hình sống, triết lí sống, thơ
ca sống. Điều đó đơn giản chỉ ra rằng bạn vẫn còn sống động. Ca ngợi cái đẹp, được
nhận chìm và say sưa với nó, là cái gì đó có giá trị mênh mông.
Chắc có cái gì đó sai
nếu, khi thấy người đàn bà đẹp, bạn vẫn nhớ tới Kinh Cựu ước hay Bhagavad Gita
hay Koran. Điều đó sẽ chỉ ra rằng cái gì đó sai với bạn. Điều này đơn giản chứng
tỏ bạn là tự nhiên, con người.
Để tính nhạy cảm này
tăng trưởng đi, và dần dần, dần dần khi bạn trở nên ngày càng nhạy cảm hơn,
ngày càng nhiều tính giác quan hơn, bạn sẽ ngày càng thấy nhiều cái đẹp xung
quanh. Cái nhìn của bạn càng sâu, cái đẹp càng lớn hơn. Và khi bạn thấy toàn thể
sự tồn tại này là điệu vũ vô cùng, bạn được giải thoát bởi nó.
Chính việc mở hội giải
thoát, chính yêu giải thoát, chính cái đẹp giải thoát - không phải siêu hình
hay triết lí.
Nhưng tôi không nói rằng
bạn phải ném sách của bạn đi - vì có những sách hay nữa; chúng là sản phẩm phụ
của những trải nghiệm lớn. Đừng bị mất hút trong chúng, nhưng đọc cái gì đó của
Shakespeare hay Kalidas hay đọc cái gì đó từ Phật hay Atisha là đi vào trong
cùng thế giới của cái đẹp từ cánh cửa khác.
Có nhiều cánh cửa tới
ngôi đền của Thượng đế. Cái đẹp là một cánh cửa, trí huệ là cánh cửa khác, yêu
lại là cánh cửa khác, vân vân và vân vân. Âm nhạc có thể làm điều đó, thơ ca có
thể làm điều đó, văn chương có thể làm điều đó. Hoa trên cây là đẹp - bạn nghĩ
gì về những bài thơ lớn? Chúng là hoa của tâm thức.
Bạn không cần vứt
sách của bạn đi. Thực ra, bằng việc vứt sách của bạn đi, bạn sẽ đơn giản nói rằng
bạn vẫn bị gắn bó với chúng. Ghét không là gì ngoài yêu đứng trên đầu nó, yêu
làm động tác sirshasan, đứng trên đầu. Yêu và ghét là không tách rời, chúng là
một. Thực ra chúng ta phải dừng việc dùng hai từ này một cách tách rời, chúng
ta nên làm thành một từ: yêu ghét. Thậm chí không có dấi gạch ngang giữa hai từ
này; chúng đơn giản là một năng lượng như nóng và lạnh, mùa hè và mùa đông, sống
và chết, tối và sáng.
Không có nhu cầu vứt
sách của bạn: tận hưởng chúng đi! Và không có nhu cầu dừng việc tận hưởng hình
dạng đẹp của đàn bà, vì điều đó nữa là thiêng liêng. Tận hưởng cuộc sống trong
mọi chiều của nó đi. Tại sao sự ám ảnh liên tục này trở thành một chiều, hoặc
thế này hoặc thế nọ? Tại sao không cả hai? Tại sao sống trong cái này/hay cái
kia? Tại sao không sống trong cả hai/và? Đó là cách tiếp cận của tôi: sống
trong cả hai/và, và bỏ việc sống trong cái này/hay cái kia.
Soren Kierkegaard đã
viết một cuốn sách, Cái này/Hay cái kia. Ông ấy đã sống cả đời mình trong cái
này/hay cái kia. Ông ấy đã không thể quyết định được liệu có lấy người đàn bà
mà ông ấy yêu không - và yêu mênh mông; ông ấy đã không thể quyết định được.
Cái này/hay cái kia đó đã tiếp tục lâu tới mức chung cuộc người đàn bà đã quyết
định đi với ai đó khác. Trong nhiều năm ông ấy đã không thể quyết định được.
Sách của ông ấy trở
nên nổi tiếng, bản thân ông ấy trở nên nổi tiếng tới mức khi ông ấy thường bước
đi, lũ trẻ cầu bơ cầu bất và trẻ con và mọi người sẽ hét lên đằng sau ông ấy,
"Cái này/hay cái kia! Cái này/hay cái kia! Ở đây đi theo cái này/hay cái
kia!" Ngay cả trẻ con đã đi tới biết rằng ông ấy thường đứng ở giao lộ mà
nghĩ, "Đi đâu đây? Đường này/hay đường kia - đi theo đường này hay đường
kia? Cả hai con đường đều dẫn tới cùng đích, cả hai con đường đều đi tới ga,
nhưng người ta đi theo đường nào?" Và ông ấy sẽ đứng ở giao lộ, suy nghĩ,
trong nhiều giờ.
Ông ấy đã sống chỉ
trong ý nghĩ; ông ấy đã thực sự là nhà siêu hình. Bố ông ấy đã để lại tài sản
thừa kế; ông ấy có đủ tiền, cho nên không có nhu cầu làm việc. Cho nên cả ngày,
trong hai mươi bốn giờ, ông ấy chỉ nghĩ. Và khi ông ấy đã rút ra đồng tiền cuối
cùng từ ngân hàng, trên đường về nhà, ông ấy chết đột ngột. Ông ấy đã chết đúng
lúc - bằng không ông ấy chắc đã trong khó khăn.
Việc cảm của tôi là ở
chỗ ông ấy phải đã từng nghĩ, "Hiện hữu hay không hiện hữu? Cách này/hay
cách kia." Vì bây giờ không còn tiền nữa. Ông ấy phải đã bị đau tim giữa
cái này/hay cái kia đó. Đó đã là toàn thể cách sống của ông ấy.
Không cần chọn lựa. Tại
sao không sống một cách vô chọn lựa? Tại sao không sống mọi thứ mà cuộc sống
làm thành sẵn có cho bạn? Đừng là người duy linh và đừng là người duy vật: là cả
hai đi. Đừng là một Zorba và đừng là phật; là cả hai đi: Zorba Phật. Tận hưởng
mọi thứ mà Thượng đế đã trút lên bạn.
Đó là thông điệp của
tôi cho các sannyasin của tôi. Bạn còn chưa là sannyasin của tôi, David Light.
Nhưng nếu bạn bắt đầu sống trong tính toàn bộ, chấp nhận mọi thứ, công bằng với
từng khoảnh khắc, kính trọng tất cả, và khi người đàn bà đẹp đi qua đột nhiên bạn
được xúc động, điều đó chứng tỏ bạn là sống động, rằng bạn chưa chết.
Nhưng điều này không
nhất thiết chỉ là khuấy động dục trong bạn - điều đó rất nghèo nàn. Nó phải là
cái gì đó nhiều hơn; nó có thể là khuấy động tâm linh nữa. Tôi không chống dục,
nhưng sống chỉ cuộc sống dục là sống cuộc sống ở mức tối thiểu. Tại sao không sống
toàn thể phổ của nó, từ dục tới samadhi?
Khi người đàn bà thực
sự đẹp đi qua, nếu chỉ tính dục của bạn bị khuấy động, thế thì con vật là sống
động nhưng bạn thì không. Nhưng nếu tính tâm linh của bạn cũng bị khuấy động,
thế thì bạn là sống động trong tính toàn bộ của bạn. Và sống động trong tính
toàn bộ là con đường tới Thượng đế.
Đủ cho hôm nay.
Xem Tiếp Chương 3 –
Quay Về Mục Lục
Đọc Miễn Phí Sách Thiền – Download Sách Thiền PDF
Nghe Miễn Phí Sách Nói Thiền Hoặc Download ê
0 Đánh giá