Chương 5. Phật là quyền tập ấn của bạn

Dhammapada - Con đường của Phật (Tập 10)

Chương 5. Phật là quyền tập ấn của bạn

Làm tĩnh lặng tâm trí ông.

Suy ngẫm.

Quan sát.

Không cái gì trói buộc ông.

Ông tự do.

Ông mạnh mẽ.

Ông đã đi tới chỗ cuối.

Tự do khỏi đam mê và ham muốn,

Ông đã tróc gai ra khỏi thân cây.

Đây là thân thể cuối cùng của ông.

Ông trí huệ.

Ông tự do khỏi ham muốn và ông hiểu lời

và việc dính lại cùng với lời.

Và ông không muốn gì cả.

"Thắng lợi là của ta,

Tri thức là của ta, và tất cả thuần khiết, tất cả buông xuôi.

"Ta không muốn gì.

Ta tự do.

Ta đã tìm thấy đường của mình.

Ta sẽ gọi ai là thầy?"

Món quà của chân lí ở bên ngoài việc cho.

Hương vị cõi bên kia dịu ngọt,

Niềm vui bên ngoài niềm vui.

Tận cùng của ham muốn là tận cùng của buồn khổ

Toàn thể triết lí của Phật Gautam được chứa trong lời kinh này. Nó có tầm quan trọng vô cùng. Nó không chỉ được hiểu về trí tuệ, nó phải được sống; chỉ thế thì bạn mới có khả năng hiểu nó.

Làm tĩnh lặng tâm trí ông.

Phật không thuyết giảng niềm tin nào - tin vào Thượng đế, cõi trời hay địa ngục. Toàn thể nhấn mạnh của ông ấy là tạo ra không gian im lặng bên trong bạn. Bạn đã đầy tri thức; bạn không cần nhiều tri thức nữa. Bạn cần nhiều hồn nhiêu. Bạn cần hồn nhiên như đứa trẻ nhỏ. Bạn cần nhiều ngỡ ngàng, nhiều kính nể, nhiều rõ ràng.

Và tất cả những điều này tới với bạn khi tâm trí im lặng. Khi tâm trí im lặng bạn trong giao cảm với sự tồn tại; khi tâm trì ồn ào bạn bị ngắt ra. Ồn ào riêng của bạn vận hành như bức tường quanh bạn. Im lặng là cây cầu; tri thức, ồn ào, là rào chắn. Và mọi tri thức đều tạo ra ồn ào trong bạn. Bạn càng biết nhiều, bạn càng trở nên được thấm nhuần, bạn càng đầy rác rưởi, đồ đồng nát.

Bạn cần bản thể quang đãng bên trong mình, hoàn toàn trống rỗng, trống rỗng tới mức ngay cả bạn cũng không có đó, im lặng tới mức ngay cả ý tưởng về 'tôi' cũng đã biến mất. Thế thì không có rào chắn giữa bạn và sự tồn tại. Bạn rơi vào trong hài hoà. Bạn trở thành một phần của lễ hội mênh mông này vẫn đang diễn ra mãi. Bạn nhảy múa với các vì sao, bạn nhảy múa với gió, bạn nhảy múa với các đám mây. Toàn thể bản thể bạn trở thành điệu vũ, bài ca. Bạn bùng nở thành hàng nghìn bông hoa. Nhưng bản thể im lặng là điều phải có; trong bản thể ồn ào, chẳng cái gì là có thể. Tâm trí ồn ào là bất lực; nó không phải màu mỡ, nó không sáng tạo. Tâm trí im lặng là mảnh đất đúng cho bản thể của bạn phát triển - phát triển tới đỉnh cao và chiều sâu tối thượng của nó. Do đó lời kinh thứ nhất: Làm tĩnh lặng tâm trí ông.

Đôi khi người ta cảm thấy ngạc nhiên về cách Phật bắt đầu. Cách Phật tiếp cận tới thực tại là duy nhất thế. Nó cách mạng hoàn toàn, triệt để. Người ta đã nghĩ ông ấy phải bắt đầu bằng lời cầu nguyện Thượng đế - nhưng không có Thượng đế. Trong linh ảnh của Phật Thượng đế không có chỗ. Thượng đế là bịa đặt của người dốt nát.

Với Phật không có Thượng đế như một người; không có đấng sáng tạo bởi vì việc sáng tạo là vĩnh hằng. Vâng, có tính sáng tạo, nhưng không có đấng sáng tạo. Có tính thượng đế, nhưng không có Thượng đế. Toàn thể sự tồn tại này tràn ngập với tính thượng đế, nhưng Thượng đế không phải là người cho nên bạn không thể cầu nguyện ông ấy được.

Nhớ lấy, lời cầu nguyện là không thể được với Phật. Lời cầu nguyện giả định trước một Thượng đế, một Thượng đế con người, người có thể thiên vị bạn nếu bạn ca ngợi ông ấy, người có thể ghét bỏ bạn nếu bạn chọc giận ông ấy. Điều này là ấu trĩ - toàn thể cách tiếp cận này là ấu trĩ; nó không tôn giáo chút nào.

Phật bắt đầu theo một cách rất khoa học. Thay vì nói về Thượng đế ông ấy nói về bạn và về thực tại của bạn. Như bạn hiện thế, bạn không là gì ngoài ồn ào. Nhìn vào bên trong và bạn sẽ thấy tính sự kiện của Phật: bạn chỉ là ồn ào; thậm chí không có lấy một khoảnh khắc im lặng xảy ra cho bạn. Do đó các cánh cửa và cửa sổ của bạn vẫn còn bị đóng. Bạn bị bao quanh bởi rác rưởi riêng của mình mà bạn cứ tạo ra và tích luỹ, cứ tưởng rằng nó là kho báu lớn.

Làm tĩnh lặng tâm trí ông ... Và phát biểu này rất có ý nghĩa, bởi vì khoảnh khắc tâm trí yên tĩnh, tâm trí biến mất. Tâm trí yên tĩnh nghĩa là vô trí. Tâm trí yên tĩnh không còn là tâm trí chút nào nữa. Một cách phủ định bạn có thể gọi là vô trí. Đó là điều Thiền nhân đã làm, đó là điều các nhà huyền môn như Kabir, Nanak đã làm. Họ gọi nó là amani - trạng thái của vô trí. Nhưng bạn có thể dùng thuật ngữ khẳng định nữa. Phật giáo Đại thừa gọi trạng thái này là bodhichitta - Bồ đề Tâm. Tâm với chữ T viết hoa, bạn để ý đấy, không phải là tâm trí của bạn, không phải tâm trí của tôi, mà đơn giản Tâm: Tâm đại dương, Tâm của cái toàn thể.

Cả hai đều tốt. Nếu bạn thích cách nói tích cực bạn có thể gọi nó là bồ đề tâm - Tâm của Phật, Tâm phổ quát. Hay, nếu bạn thích chính xác hơn, thế thì cách nói phủ định nó còn đúng hơn nhiều; thế thì gọi nó là vô trí, bởi vì khi ồn ào biến mất, tâm trí biến mất. Cũng như khi bệnh của bạn biến mất, sức khoẻ còn lại sau - không phải là bây giờ bạn có bệnh khoẻ. Bệnh tật không bao giờ là mạnh khoẻ và tâm trí không bao giờ im lặng. Bệnh là bệnh và tâm trí là ồn ào. Khi không có bệnh thì có mạnh khoẻ; khi không có ồn ào thì có vô trí.

Nhưng kinh nghiệm mới nảy sinh trong cốt lõi bên trong nhất của bạn: kinh nghiệm của âm nhạc im lặng, âm thanh vô âm. Các nhà huyền môn đã gọi nó là anaphat nad, âm thanh vô âm; hay như Thiền nhân nói, tiếng vỗ tay của một bàn tay. Nó về căn bản là ngược đời; do đó mới có cách diễn đạt này, tiếng vỗ tay của một bàn tay.

Phật nói: Làm tĩnh lặng tâm trí ông. Thực sự ông ấy nói: Vượt ra ngoài tâm trí, vứt bỏ tâm trí, được kết thúc với nó. Và con đường là gì? Nó phải được làm như thế nào?

Phản ánh...

Đó là điều nền tảng thứ nhất. Nhớ lấy, với "phản ánh" ông ấy không ngụ ý suy tư, suy nghĩ. Không, với phản ánh ông ấy thực sự ngụ ý phản xạ - như tấm gương. Tấm gương phản xạ; bất kì cái gì tới trước tấm gương, nó đều phản xạ. Nó không nghĩ về vật đó, nó không suy tư về vật nó; nó đơn giản phản xạ. Khi vật đó dời đi, phản xạ biến mất.

Điều này phải là nền tảng: phản ánh mọi sự, và khi phản xạ. Nó không trở nên đẹp khi khuôn mặt đẹp được phản xạ; nó không trở nên xấu.

Người tìm kiếm cũng phải như vậy. Khi thành công tới, phản ánh; không trở nên bị gắn với nó. Khi thất bại tới, phản ánh; không bị rối loạn bởi nó. Khi bạn ở trong cung điện, phản ánh cung điện, và khi bạn ở trong lều, phản ánh lều. Để mọi thứ tới và qua, và bạn đơn giản là tấm gương.

Nếu bạn là tấm gương bạn không thể mang quá khứ đi cùng mình, và nếu bạn không mang quá khứ bạn sẽ còn tươi tắn, bạn sẽ còn trẻ trung, bạn sẽ còn trong quá trình liên tục của việc sinh. Từng khoảnh khắc bạn sẽ được sinh mới. Chúng ta trở nên già... tôi không nói về tuổi sinh lí, tôi đang nói về tuổi tâm lí. Chúng ta trở nên rất già bởi lẽ đơn giản là chúng ta thu thập quá khứ.

Bạn vẫn mang cái gì đó đã xảy ra ba mươi năm trước. Ai đó đã xúc phạm bạn và vết thương đó vẫn còn đó; bạn vẫn khao khát trả thù. Bạn đã giầu năm mươi năm trước, bạn chưa thể quên được điều đó; hay bạn đã nghèo và bạn vẫn còn mang điều đó cùng mình.

Đó là cách bạn thấy thế giới đầy những người khổ. Họ từ đâu tới? Đây là những người nghèo đã trở nên giầu, nhưng họ vẫn níu bám lấy cái nghèo của họ. Chỉ trên bề mặt họ có của cải, nhưng sâu bên dưới họ nghèo, rất nghèo. Họ không thể rời bỏ được cái nghèo của họ - họ không thể đi khỏi quá khứ của họ. Họ đang mang nó; nó đã trở thành thói quen, nó đã trở thành bản tính thứ hai của họ. Do đó mới có níu bám lấy tiền. Họ không thể tiêu được, họ không thể dùng được tiền của họ.

Tôi biết một người có ít nhất mười toà nhà và kiếm nhiều tiền nhưng sống trong một ngôi nhà bẩn thỉu thế. Tất cả các toà nhà của ông ta đều đẹp, nhưng những toà nhà đẹp đó đã được cho thuê và ông ta sống trong một lỗ đen bẩn thỉu. Ông ta không vợ, không con; ông ta một mình.

Lí do tôi trở nên quen biết ông ta, là bất kì khi nào ông ta đi qua phố nơi tôi sống, ít nhất từ khoảng hai trăm mét tôi đã biết là ông ta tới, bởi vì ông ta dùng một chiếc xe đạp cổ tới mức nó phải đã được dùng bởi Adam và Eve! Nó gây tiếng ồn tới mức tôi trở nên quan tâm tới người này.

Tôi điều tra, "Người này là ai?" và họ nói, "Ông ta là một trong những người giầu nhất thành phố. Xe đạp của ông ta không có phanh, nhưng một điều tốt về xe của ông ấy: nếu bạn bảo ông ấy mua xe mới ông ấy nói không, ông ấy có thể bỏ nó ở bất kì chỗ nào - chẳng ai thèm đánh cắp nó! Ai sẽ lấy cắp nó? Bất kì ai lấy nó... điều đó sẽ thành nổi tiếng cả thành phố về người đã đánh cắp nó, nó gây tiếng ồn nhiều thế!"

Tôi bảo một người bạn chung rằng tôi muốn gặp người này, và tôi hỏi ông ta, "Sao ông sống khổ thế khi ông có thể sống đẹp đẽ, trong ngôi nhà đẹp? Ông có đủ tiền, nhiều hơn là ông cần, và một khi ông chết thì chẳng ai khác hơn ông thu lại tất cả những tiền này."

Ông ta nói, "Tôi biết điều đó, nhưng bằng cách nào đó tôi không thể tiêu được. Điều đó là không thể được. Một khi tôi kiếm được tiền, điều khó nhất với tôi là tiêu nó." Nước mắt trào ra trong mắt ông ta và ông ta nói, "Tôi cũng cảm thấy, Mình đang làm gì cho bản thân mình thế này? Nhưng tôi đã sống trong nghèo nàn - bố mẹ tôi đã chết khi tôi còn rất trẻ. Tôi đã từng là kẻ ăn xin; dần dần, dần dần tôi đã kiếm được tiền. Tôi đánh bạc, tôi đã làm đủ mọi thứ, và cái nghèo đó vẫn cứ trong tôi - tôi vẫn là đứa con mồ côi. Tôi không phải là người giầu - tôi là người nghèo nhất thị trấn này."

Và tôi có thể thấy điều đó trong mắt ông ta. Đây là điều xảy ra cho mọi người.

Bạn cứ quan sát tâm trí mình và bạn sẽ thấy hàng các biến cố quá khứ quay lại, từ xa xăm, vào thời bạn mới ba hay bốn tuổi. Và tất cả những điều đó đã trở nên được thu thập; nó thành đè nặng lên bạn.

Phật nói: Nếu ông muốn làm yên tĩnh tâm trí, điều đầu tiên là học nghệ thuật phản ánh. Chỉ phản ánh và đi tiếp. Vâng, sống trong khoảnh khắc này, sống một cách toàn bộ. Phản ánh bất kì cái gì đang đó và rồi để nó đi. Đừng níu bám lấy nó, để cho bạn lại thuần khiết, lại hồn nhiên, lại sẵn có, lại trống rỗng, sẵn sàng kinh nghiệm nữa.

Chính bởi vì quá khứ của bạn mà bạn không thể kinh nghiệm được hiện tại; quá khứ của bạn bóp méo mọi thứ. Chính bởi vì quá khứ của mình mà bạn cứ ham muốn tương lai, bởi vì bạn không muốn lặp lại sai lầm của quá khứ và bạn muốn có tất cả mọi hoan lạc bạn đã tận hưởng trong quá khứ lặp đi lặp lại trong tương lai. Cho nên tương lai của bạn chẳng là gì ngoài quá khứ được sửa đổi: mọi đau đớn đã bị xoá đi và mọi hoan lạc đều được nhân lên. Và giữa quá khứ và tương lai của bạn là hiện tại nhỏ bé - cái đó mới là thực. Giữa hai cái không thực bạn đang phá huỷ đi cái thực. Nếu bạn học cách phản ánh, thế thì quá khứ là không liên quan, tương lai là không liên quan; cái liên quan duy nhất là về hiện tại.

Hiện diện trong hiện tại - đó là nghĩa của phản ánh. Và điều thứ hai: làm yên tĩnh tâm trí, Phật nói:

Quan sát.

Bạn sẽ làm gì khi bạn phản ánh? Bạn không phải là thứ chết, bạn không giống như chiếc gương chết - bạn sống động. Cho nên bạn sẽ làm gì? Quan sát.

Bạn nghĩ, bạn tưởng tượng, nhưng bạn chưa bao giờ quan sát. Quan sát là quá trình hoàn toàn khác. Nó nghĩa là bạn không có cái thích, cái không thích. Bạn không kết án cái gì, bạn không ca ngợi nữa. Bạn đơn giản nhìn và bạn nhận biết và bạn tỉnh táo - không chết như tấm gương. Bạn là nhận biết. Bạn đang quan sát điều đang xảy ra.

Bạn nhìn bông hồng; bạn phản ánh nó và bạn quan sát nó. Bạn không nói gì về bông hồng. Bạn không đem lời vào giữa bạn và bông hồng bởi vì tất cả những lời đó đều vô dụng. Khi bạn đang trực diện với bông hồng thực sao lại đem lời vào? Sao phá huỷ thực tại của bông hồng bằng việc đem diễn giải của quá khứ? Bạn có thể trích dẫn các nhà thơ lớn - Shelley và Yeats - nhưng bằng việc trích dẫn họ bạn đang đem vào giữa bạn và bông hồng này rào chắn. Để mắt bạn hoàn toàn trống rỗng đi - nhưng đừng rơi vào giấc ngủ. Quan sát, chỉ nhìn im lặng. Là nhân chứng.

Quan sát nghĩa là nhìn vào mọi sự không có đánh giá nào, không nói nó tốt không nói nó xấu - bởi vì chẳng cái gì là tốt và chẳng cái gì là xấu. Mọi sự đơn giản là điều chúng đang là.

Bông hồng là bông hồng và gai là gai; gai không xấu mà bông hồng cũng không tốt. Nếu con người biến mất khỏi trái đất, hoa hồng sẽ có đó, gai sẽ có đó, nhưng sẽ không có ai để nói rằng hoa hồng là tốt và gai là xấu. Chính tâm trí chúng ta mới tạo ra các giá trị này. Và điều này cứ thay đổi.

Mới một trăm năm trước không ai đã bao giờ nghĩ tới việc để cây xương rồng trong nhà mình. Nếu bạn mang cây xương rồng vào nhà mình, mọi người nghĩ bạn điên, cái gì đó đã đi sai với bạn! Nhưng bây giờ trồng hoa hồng trong nhà bạn là chính thống rồi. Những người tiên phong trồng xương rồng; họ mới là người văn hoá thực. Họ để xương rồng trong phòng ngủ của mình nữa - độc, nguy hiểm, nhưng xương rồng là "ở trong" và hoa hồng là "ở ngoài." Kiểu mốt thay đổi.

Trong thế kỉ này, những cái xấu đã trở thành đẹp và những cái đẹp đã trở thành xấu. Picasso có giá trị - một trong những hoạ sĩ xấu nhất thế giới đã từng biết tới! Hai hay ba trăm năm trước ông ấy chắc đã bị buộc sống trong trại tâm thần nếu ông ấy vẽ những thứ như thế này. Ông ấy đã bị coi là loạn trí, hoàn toàn loạn trí. Bởi vì thế giới của Michelangelo là thế giới khác hoàn toàn; việc định giá khác đã tồn tại. Thế giới của Leonardo da Vinci là thế giới hoàn toàn khác.

Kiểu mốt cứ thay đổi. Mọi ngày con người cứ thay đổi. Thực tế không cái gì là tốt hay tồi, đẹp hay xấu. Tất cả đều phụ thuộc vào bạn. Bất kì cái gì bạn bắt đầu nghĩ là tốt, đẹp, đều trở thành tốt và đẹp. Sư Jaina đi người trần được người Jaina coi là vĩ đại, nhưng người khác nghĩ điều đó có chút tục tĩu. Nhiều lần vấn đề nảy sinh.

Mới vài ngày trước đây trong một làng, đã có bạo loạn bởi vì một sư Jaina đi vào thành phố và những người không Jaina phải đối người đàn ông trần truồng đó bước đi trong thành phố.... "Điều này là xấu cho con em chúng ta và vợ chúng ta và con gái chúng ta."

Tôi không chống lại khoả thân, nhưng tôi cũng không thiên về sư Jaina đi trần. Lí do của tôi hoàn toàn khác; lí do của tôi là ở chỗ họ trông xấu thế. Chừng nào bạn không có thân thể đẹp bạn không có quyền ở trần. Tôi có thể chấp nhận Mahavira đi trần. Người ta nói rằng ông ấy có một trong những thân thể đẹp nhất – và bản; nó là nguyên bản theo nghĩa nó là kinh nghiệm của ông ấy. Ông ấy cũng biết nó như Phật biết, nhưng nó không mới - không nguyên bản theo nghĩa là cái mới. Nó là nguyên bản theo nghĩa rằng nó đã bắt nguồn trong ông ấy. Ông ấy không lặp lại Phật, điều đó đúng. Ông ấy không bắt chước Phật, điều đó đúng. Ông ấy đơn giản nói điều ông ấy đã biết. Nhưng bất kì cái gì ông ấy đã biết đều là cùng chân lí như chân lí của Phật.

Thực tế, không có hai chân lí trên thế giới này, cho buộc được bạn. Mọi tù túng đều là tưởng tượng. Bạn nghĩ bạn bị tù túng; do đó bạn trong tù túng. Đó là ý nghĩ của bạn.

Harvey Pincus, kẻ ăn chơi đam mê ở Công viên Toàn cảnh, quên mất giới hạn con người, tăng tốc lên khi anh ta đáng phải đi chậm lại. Với ngạc nhiên và mất tinh thần, anh ta tỉnh dậy ba ngày sau đó trong bệnh viện Bellevue nơi anh ta được đặt trong chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt chỉ ăn trứng và hàu sống với mầm lúa mì, được điểm thêm với gừng và giá đậu tương.

Một tuần sau, ham muốn vật lí của anh ta quay trở lại và, sau khi đã bị từ chối bởi các y tá Bellevue thuộc đủ mọi hình dáng, kích thước, tuổi tác và nguồn gốc quốc gia, anh ta đã yêu cầu được cho ra ngay tức khắc để cho anh ta có thể trở lại việc đi lảng vảng trong bán kính Công viên Toàn cảnh.

Pincus chẳng mấy chốc phải đối đầu với bác sĩ Siegel, nhân viên chữa bệnh tâm thần của bệnh viện. "Trước khi cho ông ra, ông sẽ phải qua kiểm tra Rohrschach," bác sĩ giải thích.

"Cái gì thế?" Pincus nghi ngờ hỏi.

"Một cách đo cá nhân. Tôi sẽ chỉ cho ông các dấu in và ông nói cho tôi mỗi dấu đó gợi ý gì cho ông."

"Vậy làm đi và kiểm nghiệm đi."

Bác sĩ Siegel đưa cho anh ta dấu thứ nhất. "Điều này đem tới cái gì cho tâm trí?"

"Dễ thế," Pincus lập tức đáp lại, mắt anh ta sáng lên hài lòng. "Đó là hông cô gái."

"Còn cái này?" nhà tâm thần hỏi, đưa cho anh ta một vết mực khác.

"Vú đàn bà. Rất đẹp nữa." "Hừ - thế cái này thì sao?"

"Úi giời, bác sĩ, cặp đùi đẹp làm sao!"

Siegel đã đi tới kết luận hiển nhiên về xu hướng của bệnh nhân, nhưng ông ta tiếp tục với nửa tá dấu mực chỉ để cho chắc. Khi Pincus tiếp tục đáp ứng ngay khi mọi "bức tranh" đều là biểu tượng dục, thì đến vết cuối cùng, bác sĩ nghiêng người trong ghế của mình và đưa ra chẩn đoán.

"Anh bạn thân mến của tôi," ông ta bắt đầu, có phần nghiêm trọng, "trong trường hợp không ai đã nói với anh, anh có sự cố định bất thường về dục."

"Điều đó nghĩa là gì, nếu tôi có thể mạnh dạn hỏi?" "Nó nghĩa là thưa ngài," Siegel giải thích thẳng toẹt ra, "rằng ngài có tâm trí tục tĩu."

"Này, nhìn xem ông đang nói với ai!" Pincus la lên, bị xúc phạm. "Ông chỉ cho tôi đủ mọi thứ tranh bẩn thỉu đó và tôi được nhận tâm trí tục tĩu!"

Điều bạn đang thấy trên thế giới không thực sự có đó; nó là phóng chiếu của bạn. Bạn chỉ có khả năng thấy thế giới giống cái gì khi tâm trí bạn đã học im lặng, quan sát, phản ánh. Thế thì bạn sẽ biết cái đang đó. Ngay bây giờ điều bạn biết không là gì ngoài tâm trí riêng của bạn được phóng chiếu lên màn ảnh của thế giới. Mọi thứ vận hành như màn ảnh cho bạn và bạn cứ phóng chiếu các ý tưởng của mình; do đó mới có sự nhấn mạnh của Phật về việc làm cho tâm trí tuyệt đối yên tĩnh.

Khi tâm trí im lặng máy chiếu dừng lại, màn ảnh trở thành trắng trơn, và thế thì lần đầu tiên bạn thấy vinh quang của sự tồn tại. Thế thì lần đầu tiên bạn trở nên nhận biết về huy hoàng và phúc lạc và an bình vẫn bao quanh mọi thứ. Bạn trở nên nhận biết về tính thượng đế tràn ngập mọi nơi. Mọi thứ đều được biết trong thực tại đích thực của nó, không bị bạn bóp méo.

Người thuyết giảng đang nói với giáo đoàn của mình rằng có trên bẩy trăm loại tội lỗi.

Ngày hôm sau ông ấy bị chất vấn dồn dập bởi thư và điện thoại gọi từ những người muốn biết danh sách đó - để chắc họ không bỏ lỡ cái gì.

Nếu bạn nói về tội lỗi và bạn muốn mọi người đừng phạm tội, điều họ nghe thấy là hoàn toàn khác. Họ bắt đầu cảm thấy rằng họ đang bỏ lỡ cái gì đó: "Bẩy trăm tội - nghĩ về nó mà xem!" Và bạn cũng sẽ bắt đầu cảm thấy, "Trời đất, mình bỏ lỡ bao nhiêu! Bẩy trăm, và mình thậm chí chưa phạm tới bẩy! Mình phạm chỉ vài tội, hai hay ba tội lặp đi lặp lại thôi - và có bẩy trăm tội! Phí hoài cuộc sống làm sao!" Bạn thậm chí không biết tới tên của chúng.

Nhân viên trực đêm tại Khách sạn Algonquin ngạc nhiên khi thấy một người đàn ông trông méo mó, chẳng mặc gì ngoài quần đùi, đi vào sảnh tiếp đón từ phố.

Người lạ loạng choạng tới quầy và dừng lại đó, lảo đảo choáng váng. "Tôi có thể làm gì cho ông?" lễ tân hỏi.

"Tôi muốn được hộ tống lên tầng ba, phòng 302," người gần như trần truồng nói.

"Phòng 302," lễ tân lặp lại. Ông ta tra cứu sổ ghi. "Tôi rất tiếc, thưa ngài, nhưng phòng đó ông Oscar J. Levine ở Toledo đang ở rồi. Bây giờ cũng khá muộn để đánh thức khách!"

"Tôi biết mấy giờ rồi, rõ như ông," ông khách say vặn lại. "Cứ chỉ cho tôi phòng 302 không đối thoại thêm... không nói thêm."

"Vâng, tên ông là gì?"

"Tên tôi là Oscar J. Levine, và cho ông biết tôi vừa bị ngã ra ngoài cửa sổ!"

Mọi người gần như ngủ, say với cả nghìn lẻ một ham muốn.  Chẳng có gì say hơn là ham muốn.  Và không chỉ một ham muốn làm say bạn, có nhiều, nhiều ham muốn - ít nhất bẩy trăm ham muốn! Và chúng tất cả đều làm bạn say, và chúng không cho phép bạn thấy cái đang đó. Bạn không thể thấy được cái đó chừng nào bạn chưa dừng ham muốn.

Ham muốn biến mất theo cách riêng của nó nếu bạn trở nên im lặng, bởi vì trong tâm trí im lặng không ham muốn nào có thể phát triển được. Ham muốn có thể phát triển chỉ trong tâm trí u ám, vụng về và lẫn lộn.

Phật nói:

Ông mạnh mẽ.

Ông đã đi tới chỗ cuối.

Tự do khỏi đam mê và ham muốn,

Ông đã tróc gai ra khỏi thân cây.

Đây là thân thể cuối cùng của ông.

Nếu bạn có thể hoàn thành yêu cầu về im lặng, phản ánh, chứng kiến, thế thì bạn mạnh mẽ, bạn không còn yếu nữa. Người sống trong ham muốn bao giờ cũng cảm thấy yếu bởi vì cả nghìn ham muốn đang kéo người đó đi theo các hướng khác nhau. Người đó gần như rời ra. Bằng cách nào đó người đó đang giữ mình gắn lại, xoay xở, kéo lê. Người đó mệt mỏi, nhưng người đó không biết cái gì khác để làm. Mọi người khác đều đang làm cùng điều. Mọi người đều chạy theo ham muốn. Không ai dường như được hoàn thành, không ai dường như đạt tới đâu cả, nhưng cái gì khác để làm? Khi mọi người đều chạy, bạn bắt đầu chạy. Đó là tâm lí đám đông.

Là sannyasin, là người tìm kiếm chân lí, nghĩa là thoát ra khỏi tâm lí đám đông, tâm tính quần chúng. Chừng nào bạn còn chưa trở nên nhận biết rằng đám động đang lôi bạn đi theo bản thân nó và bạn chưa bước ra khỏi quyền lực của đám đông, bạn sẽ không bao giờ có khả năng biết chân lí là gì, bạn sẽ không bao giờ trở thành vị phật. Và là vị phật là quyền tập ấn của bạn.

Ông mạnh mẽ... nhưng ham muốn của bạn cứ làm cho bạn yếu. Một khi bạn đã trở nên im lặng bạn sẽ có khả năng thấy điều đó. Trạng thái im lặng của bản thể bạn là mạnh tới mức bạn biết bạn đã đi tới chính chỗ cuối, bạn đã đi tới hoàn thành. Người ta đi tới hoàn thành không bởi việc đạt tới cái gì đó trong thế giới bên ngoài mà bằng việc đạt tới cốt lõi bên trong nhất của riêng người ta: điều Jesus gọi là vương quốc của Thượng đế, điều Phật gọi là niết bàn, điều Mahavira gọi là moksha.

Khi bạn đã đạt tới cốt lõi bên trong nhất của mình bỗng nhiên bạn trở nên nhận biết rằng tất cả những điều bạn đã từng ham muốn đều vô dụng và điều bạn thực sự cần, điều là cái nuôi dưỡng thực của bạn, đã từng chờ đợi bạn ở bên trong bạn. Việc tìm kiếm của bạn phải là bên trong, không phải bên ngoài. Bạn có thể trở thành Alexander Đại đế, bạn có thể chinh phục cả thế giới, và vậy mà bạn sẽ chết đi với bàn tay trống rỗng. Đừng bận tâm tới mọi cái vô nghĩa đó. Là vị Phật, đừng là một Alexander!

Phật nghĩa là người đã thấy chân lí của mình và được mãn nguyện, hoàn toàn mãn nguyện với nó. Tự do khỏi đam mê và ham muốn, ông đã tróc gai ra khỏi thân cây. Đây là thân thể cuối cùng của ông. Nếu bạn có thể tự do khỏi đam mê và ham muốn....

Đam mê là trạng thái sốt, nó là trạng thái nóng. Chúng ta chỉ biết hai trạng thái: hoặc chúng ta rất nóng - đó là đam mê - hoặc chúng ta rất lạnh - đó là phản đam mê. Nếu bạn yêu, bạn trở nên rất nóng; nếu bạn ghét, bạn trở nên rất lạnh. Và đích xác ở giữa là điểm bạn nên dừng lại. Điểm đó không nóng không lạnh. Nó siêu việt lên trên cả hai, nó mát mẻ. Và khi bạn thực sự mát mẻ, im lặng, an bình, các bí ẩn mở ra cánh cửa của chúng cho bạn. Người sốt, trong trạng thái đam mê, gần như mù.

Feinberg về nhà từ chuyến đi kinh doanh và vợ anh ta điềm tĩnh thông báo với anh ta rằng cô ấy đã không trung thành trong khi anh ta vắng mặt.

"Đó là ai?" Feinberg quát lên, "lại cái thằng thối nát Goldberg chứ gì?"

"Không," vợ anh ta đáp lại, "đó không phải là Goldberg."

"Đó có phải là đối tác của tôi không - cái thằng bất lương, Levy?"

"Không, không phải Levy."

"Tôi biết đó là ai rồi - đó là thằng con hoang, Shapiro!"

"Không, đó không phải là Shapiro đâu."

Feinberg quắc mắt nhìn vợ. "Có vấn đề gì?" anh ta sủa lên. "Không thằng bạn nào của tôi là đủ tốt cho cô sao?"

Mọi người đang sống... không thực sự sống, chỉ di sống. Sống dưới ảnh hưởng của bản năng không phải là sống chút nào.

Cuộc sống bắt đầu chỉ khi bạn vươn lên trên bản năng của mình. Và cách vươn lên là: phản ánh, quan sát, và bạn sẽ lập tức biết: Không cái gì trói buộc ông. Ông tự do. Bạn là người chủ. Trong tính quan sát của bạn, dần dần, dần dần đam mê biến mất, bởi vì người có tính quan sát không thể nóng được.

Ham muốn bao giờ cũng dẫn bạn đi vào tương lai. Ham muốn nghĩa là tương lai; nó chỉ có thể xảy ra ngày mai. Cho nên bạn cứ nhìn vào ngày mai, và trong khi đó thời gian trôi qua. Và ngày mai chưa bao giờ tới; nó không thể tới được, trong chính bản chất của mọi sự. Cho nên toàn thể cuộc sống của bạn chỉ là chờ đợi không vì cái gì cả - đợi Godot! Và Godot không bao giờ tới. Thực tế, không ai biết anh chàng Godot này là ai cả.

Nhưng chúng ta cứ chờ đợi cái gì đó xảy ra một ngày nào đó, và chúng ta biết rằng nó đã không xảy ra cho ai cả. Nó đã không xảy ra cho bố bạn, cho bố của bố bạn. Nó đã không xảy ra cho hàng xóm của bạn. Bạn có thể nhìn quanh các khuôn mặt mọi người: nó đã không xảy ra. Bạn không thấy rực sáng, bạn không thấy trong mắt họ sự mãn nguyện, bạn không thấy niềm vui. Bạn chỉ thấy nỗ lực vô vọng để đạt tới cái gì đó mà họ không thực nhận biết, đích xác nó là cái gì và liệu nó có là có thể hay không. Nhưng họ cứ đuổi theo sát - và họ cứ phá huỷ cuộc sống của mình.

"Bà ơi, bà và ông đã lấy nhau được bao lâu rồi?" cô cháu gái lãng mạn hỏi.

"Bốn mươi chín năm," bà già đáp lại.

"À, thế ông bà phải đã có cuộc sống thật đẹp," cô gái thở dài. "Và cháu cá ông bà thậm chí không nghĩ tới li dị."

"Này," bà nói, "li dị à, không - giết người thì có đấy!"

Cứ hỏi người già họ đã đạt tới gì, họ đã từng làm gì. Và nếu họ thực và chân thực, nếu họ chân thành, họ sẽ nói cho bạn chẳng cái gì ngoài "Cuộc sống đã là một câu chuyện cổ tích do kẻ ngốc kể lại, đầy những bực tức và ồn ào, chả có nghĩa lí gì. Và bây giờ cái chết tới, và tất cả đều chấm dứt." Nhưng với thiền nhân, cái chết không phải là chấm dứt mà là bắt đầu của cuộc sống mới.

Phật nói: Đây là thân thể cuối cùng của ông. Nếu bạn đã làm yên tĩnh tâm trí, nếu bạn đã trở nên tự do với ham muốn và đam mê: Đây là thân thể cuối cùng của ông. Bây giờ bạn sẽ được sinh ra trong sự tồn tại vô thân thể. Bây giờ bạn sẽ là một phần của cuộc sống vô hình, cuộc sống vĩnh hằng không biết tới sinh, không biết tới tử.

Thân thể là giới hạn, thân thể hạn chế bạn. Bạn là tâm thức vô giới hạn, nhưng thân thể bạn buộc bạn vào trong cái hố nhỏ bé, tăm tối. Bạn sống trong hố tối tăm, trong hang tối tăm. Tất nhiên, điều đó sẽ là khổ. Bạn là bao la và bằng cách nào đó bạn đã bị buộc phải sống trong một không gian nhỏ. Không ai đã làm điều đó cho bạn; bản thân bạn cứ làm điều đó. Mỗi lần bạn chết, bạn chết với ham muốn. Những ham muốn đó đem bạn trở lại trong các bụng mẹ mới. Những ham muốn đó cho bạn thân thể khác.

Nếu bạn có thể chết mà không ham muốn, thế thì không còn việc sinh nào nữa. Khi không có sinh, cũng không có tuổi già, không có chết. Và khi không có sinh, không có thời gian. Bạn đi ra ngoài thời gian. Bạn sống trong vĩnh hằng, bạn trở thành thiêng liêng. Đó là điều Phật ngụ ý bởi tính thượng đế - bhagavata.

Ông trí huệ.

Qua im lặng bạn trở thành trí huệ, không qua việc học, không phải bởi việc trở nên được thông tin nhiều hơn mà bởi việc trở nên tuyệt đối im lặng. Ông trí huệ... bằng không bạn sẽ biết chỉ toàn lời - những lời hổng hoác, lời vô nghĩa. Vâng, bạn có thể tích luỹ nhiều tri thức. Bạn có thể biết Veda và Koran và Kinh Thánh và Gita và bạn có thể lặp lại chúng, nhưng bạn sẽ không hiểu cái gì cả. Nhiều khả năng là bạn sẽ hiểu lầm. Từ đâu bạn sẽ có được cảnh quan đúng để hiểu chúng? Với tất cả đam mê và ham muốn của bạn và tất cả lẫn lộn và tâm trí u ám của bạn, làm sao bạn sẽ hiểu được Upanishad, Koran? Không thể được. Chúng tới từ những người đã vượt ra ngoài thân thể. Chừng nào bạn còn chưa vượt ra ngoài thân thể bạn sẽ không hiểu được chúng. Bạn có thể hiểu chỉ cái bạn đã kinh nghiệm.

Nhưng người thông thái không chỉ lừa người khác, họ bắt đầu tự lừa mình - có thể không chủ ý, không định thế. Nếu bạn cứ lừa người khác cả đời mình, giả vờ rằng bạn biết, dần dần, dần dần bạn bắt đầu tin vào giả vờ của riêng mình. Bạn quên mất rằng bạn không biết; bạn không muốn nhớ nó. Ai muốn biết rằng "Mình là kẻ dốt nát "? Mọi người đều muốn cảm thấy rằng mình biết.

Hỏi bất kì ai về Thượng đế và rất hiếm khi tìm ra người sẽ nói với bạn, "Tôi không biết." Rất hiếm khi... gần như không thể được. Nhiều người sẽ nói, "Vâng, có Thượng đế, Thượng đế tồn tại." Và họ sẵn sàng đánh nhau, cãi nhau, giết bạn hay bị giết, vì cái gì đó mà họ không biết, không biết chút nào. Và có vài người sẽ nói, "Không, không có Thượng đế." Nhưng rất hiếm khi tìm ra người sẽ nói, "Tôi không biết" - và đó là người tôn giáo thực sự.

Bất khả tri là người tôn giáo thực sự - không hữu thần không vô thần. Người tin mà không biết, người không tin mà không biết; cả hai đều lừa dối. Nhưng tôi không hoài nghi chân thành của họ. Họ có thể nghĩ... họ có thể tuyệt đối được thuyết phục rằng họ biết. Và thế rồi bạn hỏi các câu hỏi khác về Thượng đế và thế rồi họ phải bịa ra câu trả lời, bởi vì về căn bản họ đã chấp nhận rằng họ biết.

Hỏi họ Thượng đế có bao nhiêu đầu, và họ sẽ bảo bạn ba hay bốn, và họ sẽ làm ra nhiều thứ vô nghĩa. Họ sẽ nói rằng Thượng đế có bốn đầu bởi vì có bốn hướng và ngài phải nhìn theo đủ mọi hướng, hay ba đầu vì có ba chiều và ngài phải nhìn vào mọi chiều. Ngài có bao nhiêu tay? Và vài người nói ngài có nghìn tay bởi vì ngài phải làm việc nhiều thế và ngài lại một mình, và ngài phải tạo ra thế giới này và quản lí toàn thể vở diễn này toàn một mình. Một nghìn tay... hai tay là không đủ. Bạn có cho rằng một nghìn tay là đủ để quản lí vũ trụ bao la này không? Bạn có nghĩ bốn đầu sẽ đủ để nhìn mọi nơi không?

Nhưng mọi người cứ bịa ra câu trả lời. Bạn hỏi câu hỏi và họ bịa ra - họ phải bịa ra bởi vì họ không thể chấp nhận được một điều, rằng họ không biết.

Một cô gái tóc vàng đem con chó của mình tới bác sĩ thú y, ông này khuyên cô ấy mua thuốc Nair nào đó để làm rụng lông quá dài quanh mắt và tai của con Schnauzer.

Cô gái tóc vàng vào hiệu thuốc và hỏi thuốc rụng lông.

"Dùng nó cả liều cho hết lông chân," dược sĩ nói, "nhưng pha loãng nó một nửa cho nách."

"À," cô gái nói, "nhưng tôi muốn dùng nó cho Schnauzer."

"Trong trường hợp đó," dược sĩ nói, "tốt hơn cả cô nên dùng một phần tư liều và cứ như tôi thì sẽ không đi xe Honda hai tuần."

Người thông thái không thể hỏi, "Schnauzer này là gì vậy?" Điều đó chỉ ra dốt nát của ông ấy và ông ấy không thể chứng tỏ điều đó được. Đôi khi người thông thái phạm phải những điều ngu xuẩn tới mức không người dốt nát nào bao giờ lại phạm phải, bởi vì người dốt nát bao giờ cũng có thể hỏi nó là gì - "Tôi không biết." Nhưng người thông thái thấy điều đó là không thể được. Người đó không thể nói ba từ này: "Tôi không biết." Nếu bạn có thể nói, "Tôi không biết," bạn đã lấy một bước vĩ đại nhất hướng tới việc biết thực, hướng tới trí huệ.

Phật nói: Khi tâm trí trống rỗng, im lặng, ông là trí huệ. Với trí huệ ông ấy không ngụ ý thông thái; với trí huệ ông ấy ngụ ý hồn nhiên. Tri thức tới từ bên ngoài, trí huệ nảy sinh từ bên trong. Tri thức tạo ra tiếng ồn, trí huệ đem tới ngày một nhiều im lặng. Người trí huệ dần dần, dần dần trở nên hoàn toàn im lặng. Cho dù người đó nói, lời của người đó mang hương vị của im lặng, âm nhạc của im lặng.

Với trí huệ ông ấy ngụ ý tự phát, tự phát như trẻ con, mắt đầy ngạc nhiên. Khi mắt bạn đầy ngạc nhiên bạn có thể thấy cái đẹp bao quanh bạn. Khi mắt bạn đầy tri thức bạn không thể thấy được cái đẹp bởi vì bạn đã giải thích mọi thứ - và việc giải thích chỉ giúp bạn giải mọi thứ, không gì khác.

Nhưng người thông thái đã từng làm việc kinh doanh tốt. Họ đã chi phối nhân loại quá lâu rồi; đó là niềm vui của họ.

"Tôi có vấn đề, bác sĩ ơi," bệnh nhân mới bắt đầu. "Tất cả chúng ta đều có vấn đề," bác sĩ đáp, mỉm cười với sự chắc chắn.

"Vấn đề của tôi là thế này, bác sĩ: tôi bị đau nửa đầu mọi lúc tôi nghĩ tới vợ tôi. Tôi bị phát ban mọi lúc tôi nghĩ tới việc làm của mình. Tôi đổ mồ hôi lạnh mọi lần tôi nghĩ tới tài khoản ngân hàng của tôi. Nói về các vấn đề đó đi! Này anh trai, tôi có các vấn đề đó!"

"Mọi vấn đề đều có câu trả lời của nó, tất nhiên, và

Người thông thái đang làm việc kinh doanh tốt. Các tu sĩ, giáo sư, bác học, nhà thượng đế học, họ đã làm việc kinh doanh tốt. Không biết gì về Thượng đế, thậm chí không biết gì về bản thân mình, họ cứ nói về những vấn đề lớn lao và giải pháp lớn lao. Họ nói về siêu hình, về triết học. Họ có những câu trả lời làm sẵn cho mọi thứ.

Cẩn thận về những người này đi! Và họ có khắp xung quanh, trong nhà thờ, trong nhà thời hồi giáo, trong đền chùa, trong đại học; bạn sẽ thấy họ ở mọi nơi. Cẩn thận về họ. Họ là những người sẽ không cho phép nhân loại được trở nên trí huệ bởi vì một khi nhân loại trở nên trí huệ, nghề của họ chấm dứt.

Ông trí huệ.

Ông tự do khỏi ham muốn và ông hiểu lời

và việc dính lại cùng với lời.

Và ông không muốn gì cả.

Phật nói: Khi ông trí huệ... không thông thái, không biết nhiều, mà khi thiền đã làm thoát ra hương thơm bên trong của bạn, khi tâm thức bên trong của bạn đã trở thành hoa sen nở đầy đủ, thế thì bạn sẽ có khả năng hiểu theo cách riêng  của mình, đọc  trong Gita hay  trong Koran bỗng nhiên bạn sẽ bắt gặp một câu nói đích xác cùng điều bạn đã kinh nghiệm, và bỗng nhiên bây giờ nghĩa được hiển lộ ra.

Nghĩa phải tới với bạn trước hết qua kinh nghiệm; chỉ thế thì bạn mới có thể hiểu được lời - đặc biệt là lời của chư phật. Trong thế giới thông thường chúng ta không hiểu ngay cả lời của những người không chứng ngộ. Bạn có thể thấy điều đó xảy ra ở mọi nơi. Nói với vợ và bạn sẽ hiểu; các bạn cả hai đều nói cùng ngôn ngữ, nhưng không đối thoại nào là có thể. Bạn nói điều này, cô ấy hiểu điều khác. Bạn cố gắng giải thích điều đó cho cô ấy, cô ấy thậm chí còn đi ra xa hơn. Cô ấy cố giải thích điều gì đó cho bạn và bạn nhảy vào kết luận khác nào đó. Dường như là cuộc nói chuyện thành không thể được. Cả hai đều trong trạng thái điên khùng. Cả hai đều đầy những ý tưởng của riêng mình tới mức trước khi người kia nói ra điều gì, người này đã kết luận về điều người kia ngụ ý.

Không ai nghe bất kì ai khác. Ngay cả khi ai đó im lặng và giả vờ nghe bạn, người đó cũng không nghe. Người đó nghĩ cả nghìn lẻ một thứ. Trong khi bạn đang nói, người đó đang chuẩn bị, để cho khi bạn dừng người đó bắt đầu nói cái gì đó cho bạn.

Đi qua giáo đường Beth Yisroel ở đảo Staten, vào những giờ buổi sáng, một người say chú ý tới một biển hiệu viết là: Rung chuông báo người kéo chuông. Anh ta làm điều đó, và một ông giả mắt ngái ngủ bước ra cửa.

"Ông muốn gì vào giờ này?" người gác chuông hỏi một cách cáu kỉnh.

Người say nhìn ông già trâng trâng tới hai mươi giây và rồi bắt bẻ lại, "Tôi muốn biết sao đích thân ông không rung cái chuông ngu xuẩn đó!"

Mọi người nhất định hiểu theo tâm trí của họ.

Ông thợ may Tannenbaum đã để dành tiền trong nhiều năm để cho ông ấy có thể hoàn thành giấc mơ lâu dài - đi tàu biển trên vùng biển Caribbe. Nhưng ông ấy lại không tính tới say sóng. Vào ngày thứ hai đi từ cảng, thuyền trưởng để ý ông ấy, mặt xanh rướt, vịn lan can tàu.

"Rất tiếc thưa ngài," viên thuyền trưởng lễ phép nói, "nhưng ông không thể say ở đây được."

"Say sao?" Tannenbaum nói. "Quan sát chứ!"

Giáo sĩ Longbleibt của xứ Far Rockaway nổi tiếng xứng đáng là người nói dài. Vào dịp nghỉ cuối tuần Sabbath này, ông ấy đặc biệt đang sung sức. Chủ đề của ông ấy cho hôm đó là "Nhà tiên tri của Kinh Thánh."

"Từ giờ," ông ấy nói thêm, sau khi nói cả nửa giờ, "chúng ta đã có các nhà tiên tri chính. Tiếp theo chúng ta đi tới các nhà tiên tri phụ. Các bạn thân mến, chúng ta sẽ phân cho họ vào chỗ nào?"

Từ một chỗ ngồi ở cuối đền, một người lạ trong chán chường đứng dậy. Ông ta vẫy tay giải thích chỉ vào chỗ ông ta vừa bỏ trống và nói, "Một trong họ có thể vào chỗ của tôi!"

Không thể nào hiểu được ngay cả những người giống như bạn. Nói gì về chư phật? Họ nói từ những đỉnh đầy ánh mặt trời còn bạn sống trong thung lũng tăm tối. Lúc lời của họ đạt tới bạn chúng không còn là chúng như cũ nữa. Lúc bạn nghe chúng, diễn giải lớn đã xảy ra. Tâm trí bạn đã tô mầu cho chúng theo mầu riêng của nó.

Phật nói: Bây giờ Ông trí huệ. Ông tự do khỏi ham muốn. Đó là dấu hiệu của trí huệ: tự do khỏi ham muốn. Chỉ người ngu mới ham muốn. Người trí huệ sống và sống một cách vui vẻ, nhưng không có ham muốn. Hoặc bạn có thể ham muốn hoặc bạn có thể sống, bạn không thể làm cả hai. Nếu bạn ham muốn, bạn trì hoãn sống; nếu bạn sống, ai bận tâm về ham muốn? Hôm nay là đủ cho chính nó.

... và ông hiểu lời và việc dính lại cùng với lời.

Đây là lời kinh rất hay. Phật nói: Lời của người thức tỉnh phải được hiểu theo cách đặc biệt bởi vì chúng được dính lại theo cách đặc biệt. Giữa hai lời có im lặng; đó là chất dính. Bạn phải đọc giữa các dòng. Nếu bạn có thể chỉ hiểu các dòng thôi bạn sẽ bỏ lỡ toàn thể vấn đề. Bạn phải đọc giữa các dòng. Bạn phải đọc giữa các lời. Bạn phải đọc cái im lặng, chỗ dừng. Do đó dễ hiểu vị phật sống hơn là hiểu người đã chết, bởi vì với vị phật sống bạn có thể kinh nghiệm chỗ dừng của ông ấy, dấu chấm của ông ấy, khi giữa hai lời bỗng nhiên có lỗ hổng, khoảng hở, điều còn hàm nghĩa nhiều hơn bản thân lời.

...và việc dính lại cùng với lời.

Và ông không muốn gì cả.

Một khi bạn đã trở nên im lặng và bạn đã hiểu lời của người chứng ngộ, cái gì có đó để muốn? Bạn đã có nó rồi. Bạn đã có kho báu không cạn. Bạn đã trở thành nhà vua.

"Thắng lợi là của ta, Tri thức là của ta, và tất cả thuần khiết, tất cả buông xuôi."

Trong im lặng, mọi thứ đều là của bạn: thắng lợi - thắng lợi mà vì nó bạn đã từng vật lộn cả đời mình, có thể nhiều kiếp, bỗng nhiên là của bạn. Và không cần tranh đấu nào, nó là của bạn rồi bởi vì nó đã từng là của bạn từ chính lúc ban đầu. Bạn đơn giản chưa bao giờ nhìn vào bên trong. Bạn không phải là kẻ ăn xin, không ai là kẻ ăn xin cả; mọi người đều được sinh ra là hoàng đế. Nhưng nhìn vào bên trong đi. Nếu bạn nhìn ra bên ngoài bạn là kẻ ăn xin. Thực tế, nhìn ra bên ngoài nghĩa là trở thành kẻ ăn xin, còn nhìn vào bên trong nghĩa là trở thành hoàng đế.

"Thắng lợi là của ta, tri thức là của ta..." Và bây giờ một loại tri thức hoàn toàn khác xảy ra cho bạn. Nó không tới từ bên ngoài; nó nảy sinh từ chính chiều sâu của bạn, nó trào lên từ bên trong bạn. Nó không được vay mượn; nó đích thực là của bạn.

"... và tất cả thuần khiết...."

Im lặng là trinh nguyên. Kinh nghiệm hồn nhiên nhất và thuần khiết nhất của cuộc sống là biết im lặng sâu khi mọi thứ dừng lại. Thời gian dừng lại, không gian biến mất, bản ngã chẳng được tìm thấy ở đâu cả. Không một ý nghĩ trên tâm trí, chỉ im lặng từ đầu tới cuối. Đây là thuần khiết.

Với "thuần khiết" Phật không ngụ ý thuần khiết đạo đức nào. Thuần khiết đạo đức chưa bao giờ là thuần khiết thực. Nó được tính toán, nó là tham lam. Nó là tham lam thế giới khác, nó là tham lam hoan lạc cõi trời.

Có ba kiểu người trên thế giới, ba phân loại. Thứ nhất, tội đồ: họ đã chọn vô đạo đức. Thứ hai, thánh nhân: họ đã chọn đạo đức. Nhưng cả hai đều một nửa, không ai là toàn thể. Tội đồ là một nửa, thánh nhân là một nửa. Tội đồ bị hấp dẫn tới thánh nhân, tội đồ đi và cúi lạy thánh nhân. Còn thánh nhân liên tục nghĩ trong tâm trí họ rằng có thể họ đang bỏ lỡ; có thể tội đồ đang tận hưởng cuộc sống.

Tôi đã nghe nói rằng một thánh nhân lớn và một gái mãi dâm sống ngay đối diện với ông ta đã chết cùng một ngày, và các sứ giả từ cõi bên kia tới và bắt đầu lôi thánh nhân xuống địa ngục còn đưa gái mãi dâm lên cõi trời.

Thánh nhân này nói, "Đợi đã! Phải có gì sai rồi. Ông phải đã lầm mệnh lệnh. Tôi là thánh nhân lớn còn người đàn bà kia là kẻ tội đồ lớn nhất. Ông làm gì vậy?"

Và các sứ giả nói, "Chúng tôi đã hỏi Thượng đế.

năng vào trong ngôi đền. Cô ấy sẽ ngồi ngoài cửa và lắng nghe từ đó, và nước mắt sẽ chảy dài từ mắt cô ấy. Và cô ấy bao giờ cũng nghĩ rằng thánh nhân này đang sống cuộc sống phúc lạc.

"'Còn thánh nhân này thì sao? Ông ta liên tục nghĩ tới gái mãi dâm, cô ấy đẹp làm sao. Và bất kì khi nào khách thăm tới gái mãi dâm ông ta đều khổ sở nhiều lắm. "Họ phải tận hưởng. Cô ấy tận hưởng cuộc sống, còn mình đã làm gì cho bản thân mình? Mình đã trở thành người khổ hạnh. Ai biết được nhưng có thể mình đã làm cái gì đó sai rồi." Thánh nhân này liên tục bị ám ảnh bởi gái mãi dâm. Trong giấc mơ ông ấy đã làm tình với gái mãi dâm. Còn trong giấc mơ của gái mãi dâm có hương vị hoàn toàn khác: cô ấy bao giờ cũng tôn thờ thánh nhân này, cúi lạy thánh nhân này - do đó mới có quyết định này.'"

Thượng đế nói, "Đem tên thánh nhân kia xuống địa ngục; nó đã sống được kính trọng đủ lâu rồi. Và đem cô mãi dâm này lên cõi trời; cô ấy đã khổ đủ trên thế giới rồi."

Tội đồ là một nửa, thánh nhân là một nửa - và họ cả hai đều được gắn với nhau, cả hai đều nghĩ về nhau. Tôi biết nhiều thánh nhân, người đã thú nhận với tôi ở chỗ riêng tư, "Đôi khi câu hỏi nảy ra trong tâm trí chúng tôi

Hoài nghi đó nấn ná trong cái gọi là thánh nhân của bạn; nó nhất định cứ nấn ná. Họ càng cảm thấy hoài nghi, họ càng kết án tội đồ. Họ kết án tội đồ nhiều hơn, nên tội đồ nghĩ họ là thánh nhân vĩ đại; tội đồ cứ tôn thờ họ. Các cái đối lập hấp dẫn nhau.

Nhưng có loại thứ ba nữa: hiền nhân. Ông ấy không là tội đồ không là thánh nhân; ông ấy vượt ra ngoài cả hai. Và ông ấy là người bao giờ cũng bị hiểu lầm trong thiên hạ. Bạn hiểu tội đồ rất rõ: người đó sống trong vô đạo đức. Bạn hiểu thánh nhân: ông ấy sống trong đạo đức. Hiền nhân là điều huyền bí; bạn không thể hiểu được ông ấy. Ông ấy dường như ở bên ngoài hiểu biết; do đó Jesus bị hiểu lầm, Socrates bị hiểu lầm, Phật bị hiểu lầm. Đó đã từng là định mệnh của mọi hiền nhân. Họ đã từng bị hiểu lầm bởi lí do đơn giản là bạn không thể xếp họ vào phân loại thường được; họ ở bên ngoài các phân loại.

Khi Phật nói "thuần khiết" ông ấy ngụ ý sự thuần khiết của hiền nhân, người không biết gì về đạo đức hay vô đạo, người đã lại trở thành đứa trẻ, người được tái sinh.

"Thắng lợi là của ta, tri thức là của ta, và tất cả thuần khiết, tất cả buông xuôi." Khi bạn trở nên tuyệt đối im lặng, bản ngã biến mất; nó không được tìm thấy chút nào.

Mới hôm nọ Vedant Bharti đã hỏi, "Sao tôi phải vứt đó là cách nó bị vứt bỏ. Khi bạn không thể tìm được nó, bạn có thể làm gì với nó? Nó chưa bao giờ được tìm thấy. Nó tồn tại chỉ khi bạn không tìm nó. Nó tồn tại chỉ như cái bóng. Nếu bạn nhìn và tìm, thế thì bạn đi tới hiểu rằng cái bóng là cái bóng; nó không có thực chất trong nó. Không cần vứt bỏ nó; trong hiểu nó và không tìm nó, nó bị vứt bỏ.

Đây là buông xuôi. Trong im lặng buông xuôi xảy ra bởi vì trong im lặng bạn không thể tìm thấy bản ngã chút nào. Buông xuôi không phải là cái gì đó bạn phải làm. Nếu bạn làm nó, nó không phải là buông xuôi, bởi vì nếu bạn là người làm, làm sao điều đó có thể là buông xuôi được? Ngày này bạn làm, ngày khác bạn có thể hoàn tác lại nó. Ngày này bạn có thể nói, "Tôi buông xuôi "; ngày khác bạn có thể tới và bạn có thể nói, "Tôi rút lại điều đó." Ai có thể ngăn cản bạn? Đó là việc làm của bạn, bạn có thể rút lại nó. Nhưng buông xuôi không thể được rút lại, bạn không thể hoàn tác được nó, bởi vì nó không phải là việc làm của bạn ngay chỗ đầu tiên. Nó là việc xảy ra. Khi bạn im lặng, bỗng nhiên bạn thấy không có bản ngã; bản ngã biến mất. Đây là buông xuôi, đây là thuần khiết, đây là trí huệ, đây là tự do.

"Ta không muốn gì. Ta tự do.

Ta đã tìm thấy đường của mình. Ta sẽ gọi ai là thầy?"

Phật nói: Bây giờ, ta có thể gọi ai là thầy ta? Toàn thể cuộc sống đã từng là việc học, toàn thể cuộc sống đã từng là thầy ta. Ta đã học qua thất bại, qua thành công, qua nghèo khó, qua giầu có. Ta đã học qua đau đớn, qua hoan lạc, ta đã học qua phiền não, qua cực lạc. Ta nên gọi ai là thầy ta?

Điều đó là không thể được bởi vì toàn thể cuộc sống, thực tế, là phương cách dạy. Cuộc sống tồn tại để cho bạn có thể trưởng thành hướng tới trí huệ, để cho bạn có thể trưởng thành hướng tới tính thượng đế.

Và lời kinh rất hay:

Món quà của chân lí ở bên ngoài việc cho.

Chân lí bao giờ cũng là món quà. Bạn không thể giật lấy nó đi được, bạn không thể chinh phục được chân lí. Nó bao giờ cũng là món quà. Khi bạn im lặng nó đơn giản giáng xuống bạn. Nó rót đầy im lặng của bạn, làm tràn đầy, bắt đầu tràn ra ngoài.

Món quà của chân lí ở bên ngoài việc cho. Nhưng khi bạn có nó, vấn đề là bạn không thể trao nó cho bất kì ai khác. Bạn sẽ muốn, bạn sẽ thích chia sẻ nó, nhưng làm sao chia sẻ nó được? Người khác phải hoàn toàn im lặng, chỉ thế thì nó mới có thể được chia sẻ. Nhưng khi người khác im lặng, người đó cần không chia sẻ chân lí của bạn; chân lí giáng xuống trong người đó theo cách riêng của nó. Do đó nó ở ngoài việc cho.

Hương vị bên ngoài sự ngọt ngào...

Nó còn ngọt ngào hơn nhiều so với bản thân sự ngọt ngào, nó ở bên ngoài sự ngọt ngào.

Niềm vui bên ngoài niềm vui.

Chúng ta có thể gọi nó là phúc lạc, nhưng nó là phúc lạc đi vượt ra ngoài ý tưởng của chúng ta về phúc lạc.

Thực tế, nó là không thể hiểu được đối với tâm trí. Không thể diễn đạt được nó trong lời thích hợp. Nếu chúng ta gọi nó là niềm vui, vâng, chỉ một chút ít của nó được diễn đạt. Nếu chúng ta gọi nó là ngọt ngào, chỉ một mảnh mẩu của nó là được diễn đạt; cái toàn bộ vẫn còn không diễn đạt được. Nó phải được kinh nghiệm, không có cách khác.

Chấm dứt của ham muốn là chấm dứt của buồn khổ.

Bạn chỉ làm một điều: để ham muốn ra đi.

Và ham muốn sẽ đi thế nào?

Làm tĩnh lặng tâm trí ông.

Suy ngẫm.

Quan sát.

Không cái gì trói buộc ông.

Ông tự do.

Suy tư về những lời kinh này. Thử kinh nghiệm chúng... bởi vì Phật không phải là người tôn giáo thường. Ông ấy không quan tâm tới phép màu. Ông ấy không quan tâm tới cái gì huyền bí, bí truyền. Ông ấy quan tâm tới biến đổi bạn. Ông ấy ở chính nơi đất bằng.

Moses và Jesus đang chơi một ván golf ở câu lạc bộ nước tinh tú. Đầu tiên, Jesus phát bóng và làm ra một lỗ trong một cú đánh. Thế rồi Moses cũng làm ra một hố trong một cú đánh.

"Được đấy, Moe, đến giờ chúng ta hoà," Jesus nói.

"Bây giờ trông đây, Jake," Moses phản đối. "Chúng tôi ăn điểm chứ. Bây giờ anh nói gì nếu chúng ta thôi dùng phép mày và chơi golf chút ít?"

Phật chưa bao giờ làm phép màu nào - đó là phép màu lớn nhất. Ông ấy không quan tâm tới việc mê hoặc bạn. Toàn thể nỗ lực của ông ấy là đưa cho bạn chìa khoá để cho bạn có thể mở cánh cửa của mọi bí ẩn. Ông ấy là rất tồn tại, phi triết lí, phi trí tuệ trong cách tiếp cận. Ông ấy không mang tính cái đầu - nhưng rất thực tế, thực chứng. Toàn thể cách tiếp cận của ông ấy là thực nghiệm, kinh nghiệm. Cho nên bạn sẽ không có khả năng hiểu được ông ấy nếu bạn cứ đọc.

Thử thực nghiệm điều ông ấy nói. Thử làm yên tĩnh tâm trí bạn, phản ánh, quan sát, và tự mình thấy điều xảy ra: tự do, phúc lạc, chân lí, trí huệ, hồn nhiên, thuần khiết... hàng nghìn hoa bắt đầu nở trong bạn. Dòng suối bỗng nhiên oà ra.

Đủ cho hôm nay.

Xem tiếp Chương 6 - Quay về Mục lục