Read more
Osho - ZEN
Chương 2. Vua, họa sĩ và bức tranh đại hoàn
thiện
Kính thầy,
Một tu sĩ hỏi Isan:
“Cần hàm dưỡng cuộc sống tâm linh sau khi tỉnh thức?”
Isan đáp: “Rất cần thiết bởi vì còn thuộc tính cũ”
Rồi ông nói tiếp:
“Đầu tiên những gì ông nghe được chấp thuận bởi thấy hợp lý;
và đến khi tri thức lầm lẫn vi tế được chuyển hoá vi tế.
Tâm ông trở nên sáng và bén nhạy,
chẳng trở lại tâm nghi và tri thức mù sương không còn can
thiệp.
Tuy nhiên, trong những giáo huấn tinh tế lại không đồng.
Ông làm sao nhận biết qua trực giác
và làm sao ứng dụng trong từng hoàn cảnh và môi trường.
Nếu được như thế, ông mới có tư cách ngồi trên ghế,
mặc áo Tăng tượng trưng nghệ thuật sống chân chính của vị thầy.
Đúc kết, Điều quan trọng tối hậu là nhận biết tính chất
chính xác
hay nguyên nhân nền tảng, không cho tỳ vết cho dù là tinh tế.
Không một điều gì có thể bị loại trừ”
Đây là một trong những sự kiện quan trọng nhất cho người tìm
hiểu sự phân biệt giữa nuôi dưỡng trạng thái và tỉnh thức. Bạn có thể nuôi dưỡng
trạng thái nhưng đó chỉ là ma túy và sự nghiện ngập. Bạn có thể tin như thế, vì
tin tưởng không thể là sự thực. Cho toàn xã hội ủng hộ, vẫn không thành vấn đề.
Chân lý không cần hỗ trợ vì sự thực chân chính sẽ tự hiển lộ.
Làm sao có thể nuôi dưỡng trạng thái nếu chưa nếm được hương
vị? Đơn thuần bạn chỉ có thể mô phỏng trạng thái tỉnh thức của người khác. Người
tỉnh thức lại có tính chất riêng biệt trong phẩm tính độc nhất. Không phải ai
cũng có thể là Isan.
Bạn vẫn là con người cũ có học thức, lớp tri thức tô điểm,
nuôi dưỡng bao bọc. Chắc chắn nó còn nguyên vẹn những hoạt động của thức, và sự
giác ngộ là vượt ra khỏi thức vay mượn. Vì thế không một ai có thể nuôi dưỡng sự
tỉnh thức.
Sau khi tỉnh thức xảy ra bất ngờ? Bạn có thể tu tập theo
phương pháp nhưng không bảo đảm kỹ thuật sẽ dẫn bạn đến giác ngộ. Nhưng sống
cùng vị thầy đang theo từng bước nhỏ bạn chuyển động, sẽ có ích. Vì họ có thể
giúp và nâng đỡ.
Nhà huyền học Ấn độ; Gora thường nói: “Gora người thợ gốm rất
nghèo, nhưng ông ta đạt đến đỉnh cao không khác gì Gautam Buddha” Đương nhiên
ngôn ngữ bình dân vẫn có diễn đạt rõ ý hơn những lời khách sáo, bóng bẩy.
Gora nói người thầy sử dụng đôi bàn tay như người thợ gốm chạm
vào đất sét và ông xoay vòng cái chậu từ đôi bàn tay để chế tác thành vật hữu
ích. Có nghĩa vị thầy dùng đủ phương tiện thiện xảo để có thể giúp bạn trở về với
bản thể. Tất cả chỉ là một cái đẩy nhẹ từ hoàn cảnh hay vị thầy và chính mình.
Khi thế giới cũ rích đầy rối rắm và cuồng loạn không còn nữa.
Bạn bước vào chân trời mới. Có thể nói hoàn toàn bất ngờ và đầy ngạc nhiên, vì
bạn không thể chuẩn bị và biết trước cái gì sẽ xuất hiện.
Vị thầy thì không ngạc nhiên, vì ông đã chuẩn bị từng góc cạnh
như: Đánh đập la mắng thậm chí hét vào mặt để có thể bạn tự đánh thức. Thực sự
ông hoàn toàn tôn trọng bạn. Điều ông muốn là bạn mất đi những quan kiến bám chấp
và những trang bị cho tâm thức hoàn toàn lần lẫn.
Bằng mọi phương cách thầy đặt bạn vào tình thế nguy ngập, gần
như tuyệt vọng. Đẩy bạn đến bên bờ vực thẳm và bạn cần bước thêm bước nữa. Bước
nhảy quyết định và bạn dám lao vào. Tức thì mọi việc sáng tỏ và nhận ra rằng vị
thầy tốn quá nhiều công sức cho mình.
Tất nhiên vị thầy phải là người hoàn toàn sáng tỏ và rõ biết.
Những vị thầy bình thường hay học giả không thể nào làm được vì họ chỉ có thể
truyền đạt kiến văn, trang bị cho các bạn những tri thức chết đầy lầm lẫn. Do
đó mới có sự huyền diệu và những vị thầy như thế hiếm hoi như hoa ưu đàm.
Sự kỳ diệu gần như đầy bí ẩn nhưng nó lại rất đơn giản và tầm
thường. Nhưng bạn không thể nào hiểu và tin được. Bạn không thể tin vào những
điều giản dị từ vị thầy có thể đem đến cho bạn một thông điệp hay sẽ chuyển hóa
tâm thức bạn để đi vào trải ngiệm lạ lùng nhưng đầy chân thật.
Người thầy có rất nhiều phẫm tính tiềm ẩn. Chỉ để giúp bạn
đi con đường xác thực, ông kích động sự mong mõi tiếp cận hợp lý đễ chuyển biến
những được xem là điều phi lý bằng những thực nghiệm rõ nét, tường tận và quả
thật tuyệt vời. Ông hướng dẫn phương cách tu tập, thiền định theo từng góc cạnh
tâm thức khác nhau.
Không ai biết điểm xuất phát từ đâu, đông, nam, tây, bắc? Bạn
hoàn toàn dễ bị tri thức công kích hay áp đảo. Vị thầy lại rất từ tốn, chậm rãi
đến mức độ lạnh lùng ghẻ lạnh hay bị bỏ rơi.
Không phải thế, ông biết rất rõ ràng góc cạnh nào bạn dễ bị
khiêu khích và nhược điểm bạn chỗ nào. Bạn bị tấn công có thể là rất mạnh có thể
bị tổn thương, bởi vì điểm yếu đuối nhất trong những liên kết tri thức cần những
cú đấm trực diện đau nhất, mạnh nhất. Có thể nói gần như là sự thô bạo.
Tự do, sự tỉnh thức của bạn là tác phẩm nghệ thuật lớn được
phục chế từ đôi tay vị thầy. Tìm ra nhược điểm yếu nhất tấn công và đánh thẳng
bạn bằng bất cứ phương cách nào là cách luyện kim thần diệu, chỉ có những vị thầy
từng trãi nghiêm sâu sắc mới có thể ứng dụng được.
Vị thầy chẳng bao giờ tuyên bố bạn đến đâu vì ông không bao
giờ bằng lòng. Việc của ông là chờ đợi. Chờ đợi đúng thời điểm: Khi hoàn toàn
yên lặng, trầm lắng trong tánh không thiên vị .
Có lẽ đã đến lúc đúng mùa hoa nở rộ. Bạn sắp trưởng thành và
sự tuyệt vọng đã chín muồi. Có nghĩa cánh cửa đã sẵn sàng chào đón. Vị thầy chuẩn
bị cho bạn rất nhiều năm bằng phương tiện thiện xão làm điểm tựa cho bạn nhảy vọt
và tan biến vào không gian vô tận.
Sau khi tỉnh thức hồn nhiên. Sự trưởng dưỡng rất cần thiết,
bởi vì cú sốc chỉ là điểm sang loé. Bóng đêm vô minh thì lại quá dầy. Vô thức
thì quá bao la vô bờ bến. Chỉ một điễm loé sáng, tia chớp chợt xuất hiện. Mây
đen tri thức sai lầm vẩn có thể tiếp tục bao phủ.
Giây phút thiêng liêng và tuyệt vời tuy luôn khắc nhớ trong
tâm, Nhưng tâm nghi vẫn dấy lên, bạn bắt đầu nghi về điểm sáng: “Thực sự xảy ra
hay chỉ là ảo giác. Có thể mình tưởng tượng?” hay “Đó là điều xác thực hay mộng
tưởng. Nhưng sao hương vị ngọt ngào tuy quá mong manh lúc nào cũng ở bên trong?”
Trưởng dưỡng sau khi tỉnh thức hàm ý rất đơn giản là để tránh
hay loại trừ những trường hợp có thể hủy diệt điểm sáng. Bạn luôn tràn đầy năng
lượng để chứng thực và cắm thực sâu vào tận gốc rễ, để tâm nghi không còn hiện
diện. Không một cơn bão, không giông tố, không một tri thức mù sương nào có thể
tồn đọng. Minh chứng Isan phải nắm ngay vấn đề này.
Sự tỉnh thức, tia sáng đầu tiên cần được bảo vệ vì thuộc
tính cũ còn tồn đọng. Đau khổ vẫn tồn tại, vì còn hành động theo tính khí từ
trong vô thức. Bởi nguyên nhân đó mà cần trưởng dưỡng và gợi hứng. Bởi vì thời
gian dài trong quá khứ bạn đã sống trong bóng đêm dày đặc, ngay cả tia sáng nhỏ
cũng không thể xuất hiện.
Giờ đây bất ngờ đi đến cái thoáng chốc của rạng đông. Nghe
chim hót, mùi hương hoa đang nở thoáng qua. Không thể tin đó là sự thực và có
thể đây là giấc mộng? Cả cuộc sống chúng ta là màn đêm và bao giờ mới kết thúc.
Dường như ngày lại càng đen tối thêm hơn.
Điểm sáng đang nói cũng là điều Isan diễn đạt, nó không từ
bên ngoài. Tất cả lề lối thói quen cũ ẩn kín ở bên trong. Nó là kẻ tiêu diệt mầm
sống trong bạn. Nó là sức ì tạo ra cuộc chiến giữa hoa và đá. Nó là kẻ thù tiềm
ẩn mà do lầm lẫn chúng ta lại cho đó là vị cố vấn anh minh đầy sáng tạo.
Trải nghiệm tỉnh thức không khó lắm. Vấn nạn thực sự sẽ khởi
đầu sau đó. Làm thế nào “điểm sáng” trở thành xác thực ? - Làm sao giữ gìn ? -
Làm sao cắm gốc rể thực sâu. Chỉ khi nào tâm nghi không còn dấy lên thì sự thực
lộ diện. Và bằng cách duy nhất, sống với nó cho đến khi nào không còn bất câu hỏi
nào hình thành. Đây là con đường duy nhất để tự bảo vệ.
Làm sao lại có những thói quen? Có phải bạn quen sống với sự
rắc rối. Nếu không nhiễm thói quen không thể nào hiểu tại sao khó từ bỏ. Có thể
bạn cười khi thấy người khác nghiện thuốc lá hay uống rượu. Chẳng qua vì bạn
không có tiêm nhiểm thói quen về nó. Nhưng nếu mình nghiệp lại là vấn đề khác;
và con đường hay trạng thái tỉnh thức cũng có thể được xem là vấn đề nghiện ngập.
Cũng như bạn nghiện rượu tuy không muốn. Nhưng phải làm sao
đây? Khi đúng cử nghiện, sự thèm muốn thúc đẩy mạnh mẽ. Mỗi tế bào bạn đều van
xin và bạn nghĩ: Không sao, một lần nữa cũng chẳng hại gì. Nhưng nếu kéo dài
trong nhiều năm tháng, rồi trở thành thói quen và đó là vấn đề. Cho nên người
ta cần can đảm cắt đứt thuộc tính cũ bằng nhát gươm (gươm trí tuệ). Có thể sẽ
làm bạn đau đớn nhưng vẫn tốt hơn là kéo dài cơn phiền muộn.
Không làm chủ được quán tính thì không thể duy trì tỉnh thức.
Mặc dù rất may mắn là bạn nhận được điểm sáng loé lên. Nhưng có khi lại làm cho
bạn chán nản và đau khổ. Bởi vì bạn biết trước điều gì có thể xuất hiện.
Bây giờ, bạn biết nơi đâu bạn đến, bây giờ bạn biết cái gì
là sức mạnh tiềm ẩn bên trong. Nhưng bạn vẫn sống trong bóng đêm của thuộc tính
cũ, và chưa quyết tâm bước ra khỏi vùng lầy.
Trưởng dưỡng là con đường duy nhất. Đừng nghĩ đến giác ngộ
mà chỉ cần trải ngiệm nội tại. Khởi sự là trải nghiệm bên trong rồi từ từ đem
nó ra cuộc sống. Đó là những gì tôi thường nói và nhắc nhở các bạn mỗi ngày.
Bất cứ trải nghiệm nào xảy ra đừng bao giờ nghĩ mình thành tựu
hay đã hoàn tất. Khi đã trải nghiệm thiền định nó phải hiện diện trong đời sống
thường trực.
Cho dù bạn là nội trợ, làm việc trong văn phòng hay trong
hãng xưởng. Bất kỳ hình thức nào của cuộc đời bạn đang sống. Trạng thái thiền định
của bạn nên luôn ở tình trạng báo động trong những hành động thường nhật. Đó là
trưởng dưỡng. Có nghĩa, nếu sống theo thuộc tính mới. Cái cũ sẽ mờ nhạt và tự mất.
Một ngọn lửa nhỏ cây đèn sáp có thể thiêu rụi cả rừng cây. Một
đóm sáng có thể hủy diệt màn đêm cả triệu năm. Bóng tối không thể nói với đóm
sáng cây đèn sáp: “Ngươi quá nhỏ bé, đừng ngu xuẩn chống lại bóng đêm hơn cả
triệu năm. Ngươi muốn chiến tranh? Không, chắc chắn ngươi sẽ sợ hãi!”
Không bao giờ cuộc đối thoại xảy ra. Ngọn lửa nhỏ làm cả màn
đêm tan biến. Một thoáng loé sáng tỉnh thức đầu tiên - Nhật Bản gọi là Satori -
là sự bền vững. Tuy còn non nớt khó bảo vệ, nhưng nó có sức mạnh tiềm ẩn bên
trong.
Nếu bạn dùng toàn lực và trọn vẹn, nó sẽ lan tràn trong sự sống
từ trạng thái Satori để đi đến Samadhi. Satori là tia sáng đầu tiên và Samadhi
là lúc toàn thể tâm thức bốc cháy.
Isan nói:
“Nếu bạn mãi suy nghĩ giác ngộ theo lý luận nhị nguyên (đúng
– sai),
vì thế tâm nghi vẫn dấy lên.
Đầu tiên nên hài hoà, đồng nhịp với sự vận hành tất nhiên.
Bạn không có khả năng che chở điều phi lý khi nó hoàn toàn
phi lý.
Mỗi trải nghiệm là vượt khỏi tri thức,
và chỉ xảy ra khi tri thức không còn hoạt động
Sự trưởng dưỡng phải có; vì điểm loé sáng gần giống như tri thức.
Bạn nỗ lực tách ra khỏi sự lệ thuộc vào tri thức. Sau đó, thức thuần hóa làm bạn
đồng hành tốt hơn là kẻ thù trong trận chiến thuộc tính và sự giác ngộ. Bây giờ
tri thức trở thành liên minh cùng bạn sánh bước trên đường.
Trải nghiệm đầu tiên là vượt khỏi tri thức. Bấy giờ thức sẽ
nhào nặn thành nhiều dạng nghi ngờ. Thức là thói quen và là nghiệp lực của bạn.
Sự giác ngộ mới phát hiện giống như khách lạ bất ngờ đến với thuộc tính mới, và
đường hướng trong suốt với cách sống khác hẳn. Tỉnh thức sẽ thay đổi toàn diện
cuộc sống. Và hiển nhiên tính khí cũ và tri thức bụi bậm khởi sự kích động tạo
cuộc chiến nội tâm.
Isan trình bày sự nhận biết rất tường tận. Ông nói: “Cách tốt
đẹp nhất tránh nghiện ngập là đem giác ngộ đến gần lẽ sống.” Nhưng làm sao có
thể mang nó đến một cách hợp lý?
Nếu sống trong tỉnh thức, thức sẽ không chấp nhận và chống đối
mãnh liệt, không chút thiện ý hay miễn cưỡng. Nhưng không bao lâu, thức nhìn ra
sự tỉnh thức tốt hơn lề lối cũ, cuốc sống đầy mù sương tri thức.
Thức đủ trí năng (sẵn có) để nhận ra điều này. Nhưng sự thừa
nhận có thể xảy ra, chỉ khi nào nó nhìn thấy tác dụng vận hành tỉnh thức quá
hoàn hảo quá tuyệt vời trong tình yêu, tình bằng hữu... mọi thứ trong cuộc sống.
Khi thức chấp nhận tỉnh thức là cách sống cao hơn, hoàn mỹ
hơn. Thế thì không còn kẻ thù - Tri thức mù sương. Sau đó, trí năng bắt đầu hoạt
động trong chân tánh sáng tỏ rõ biết và tất cả chuyển hóa.
Và cuộc sống tươi mát và trong lành, thuần khiết hơn. Tự hoàn
thiện hơn và niềm phúc lạc tràn đầy . Tất cả đều thay đổi, mọi sự việc, đời sống
mới đều là kim cương được tôi luyện …Trí năng nhìn thấy tất cả mọi sự và chọn lựa
cái nào tốt đẹp hơn: Sống trong quan niệm lầm lẫn xưa cũ hay trong ý thức mới?
Nếu thức hòa hợp với tỉnh thức. Tất cả sẽ ngập tràn ánh sáng,
hạnh phúc và trạng thái ngây ngất. Làm ngập lụt thế gian bằng những loại châu
báu khó thấy, khó gặp vì không còn chiến tranh nội tại. Có nghĩa không còn tự
gây hấn.
Từ bên trong, bạn lúc nào cũng sẵn sàng đối kháng. Nhưng tôi
tin rằng: Cuối cùng cũng phải đi đến quyết định chọn con đường hướng về ánh
sáng hay con đường ngày xưa tràn ngập bóng đêm. Và đây là điểm khởi hành.
Thức khi có cơ hội nhìn sự tỉnh thức vận hành những chuyển
biến trong hành động và đời sống của bạn. Làm thế nào mà sự tỉnh thức đem đến
tinh hoa, hương vị, biết sống trong điệu luân vũ. Có nghĩa tất cả trở thành có
ý nghĩa đầy phong phú.
Tri thức sẽ tự hài hoà với tỉnh thức. Không cần đấu tranh
hay gợi hứng rằng tình bạn là cao quý. Một khi tri thức trở thành đồng minh với
người lạ, bạn sẽ an bình và thanh thản. Không còn cuộc chiến nào xảy ra. Thức
chuyển hóa sẽ đem lại nhiều tỉnh thức vào vận hành, để rồi tất cả trở thành tự
nhiên sẵn có.
Khi thức liên minh với tỉnh thức, đã nhìn thấy sự rực rỡ,
huy hoàng lộng lẫy trong tình bạn. Bởi chính trong tình bạn sẵn có sự chói lọi
phản chiếu trong nhận thức. Trí năng bắt đầu trưởng thành, mọi sự bắt đầu chuyển
động đến đỉnh cao.
Khi sự đồng bộ xảy ra, thức nhận biết qua trực nhận làm thế
nào để đáp ứng với bất cứ hoàn cảnh nào xuất hiện, và như thế thuận với vận
hành tất nhiên. Nhưng phải luôn nhớ một điều, lúc nào cũng nên chọn sự tốt đẹp
và lòng tử tế (tính thiện).
Tôi nghe câu chuyện về người ăn xin làm trò cười cho cả làng.
Làng có trung tâm du lịch vì nó còn lưu những di tích cổ xưa và những pháo đài
bị tàn phá và đổ nát. Người ăn xin cũng là một thu hút đặc biệt.
Người hướng dẫn viên nói: “Các bạn sẽ nhìn thấy hiện tượng lạ
lùng . Cứ đưa một đồng rupee và một đồng paisa ở mỗi bàn tay và nói ông có thể chọn
một” Đoàn du lịch nói, “Chúng tôi đâu thấy gì kỳ lạ?” Người hướng dẫn nói: “Các
bạn cứ thử rồi sẽ thấy!” Mọi người thử và người ăn xin luôn luôn chọn đồng
paisa làm mọi người bật lên cười: “Thật lạ lùng! Người ăn xin lại chọn paisa ít
giá trị hơn đồng rupee” Cả ngày người ăn xin đều chọn cái ít giá trị hơn.
Có người tò mò, chờ mọi người đi hết ông ta hỏi: “Tôi nhìn
thấy ông không khờ khạo, ông có vẽ rất thông minh. Nhưng sao chỉ chọn đồng
paisa?” Ông ta nói: “Bởi vì nếu chọn rupee, trò chơi sẽ chấm dứt. Trò chơi cần
tiếp diễn nhiều ngày, tháng...và tôi thưởng thức sự dại khờ và ngu xuẩn của họ!,
và thu nhập trung bình mỗi ngày tôi khoảng 12 rupee.
Nếu tôi chọn điều không ai mong muốn. Vì ngay cả những người
chậm trí cũng chọn một rupee. Nhưng tôi làm điều phi lý, họ sẽ cười và họ mãi
thưởng thức trò chơi. Tôi cũng cười, nhưng không lộ ra. Tôi cười khi tất cả khuất
bóng.”
Dù sao đi nữa, tri thức của bạn vẫn có khả năng nhìn ra khi
tỉnh thức sẽ đem lại kho tàng vô giá.
mang lại cái đẹp cho bạn khi làm bất điều gì: Thưởng thức mùi thơm, thưởng thức
rự rực rỡ của sức sống thiên nhiên...
Thức hoàn toàn có khả năng nhận biết và một khi đã hiểu rõ,
nó không còn là kẻ tạo gây hấn cho mình và người khác. Nó tự tan biến trong nền
tảng tĩnh thức. Đó là hành động chính xác và là nhiệm vụ cuối cùng của nó.
Người tỉnh thức đi đến sự hòa hợp hài hoà từ trong đến ngoài.
Sự hòa hợp giữa thân tâm đồng bộ. Nó xảy đồng bộ vào thời điểm quyết định khi tất
cả đều lặng yên trong tình thương vô bờ bến của âm “Hum”
Isan nói:
“Không có điều gì bị loại trừ trong cuộc sống.”
Bạn sẽ chuyển hóa bất cứ điều gì bạn muốn. Tư tưởng loại trừ
thuộc về tri thức mù sương, thiên kiến, chạy trốn được mệnh danh là tôn giáo...
Cần loại bỏ điều này, loại trừ điều nọ, từ bỏ toàn bộ cuộc sống... không phải
đường hướng dũng cảm mà hoàn toàn ngược lại. Tất cả tôn giáo đều dạy con người
học hỏi con đường hèn nhát và cùn nhụt tâm thức.
Tôi nói cho các bạn nghe về con đường dũng cãm, bằng tiếng gầm
sư tử. Chúng ta vẫn ở trong thế gian, giữ đám đông, giữa sự hổn độn. Đừng từ bỏ
bất cứ điều gì, chỉ nên chuyễn hóa nó. Nếu những là chất độc, cũng không cần vứt
bỏ.
Chất độc tự rơi rụng ngay tức khắc, khi biết nó là chất độc.
Không cần một chút nỗ lực hay cố gắng nào, cũng không phản bác, trừ khử, tiêu
diệt. Nó tự động rơi và đời sống bạn trở nên đơn giản, mộc mạc chuyển động
trong an bình sẵn có của vũ trụ.
Sekiso viết:
Núi nằm dọc theo,
Sông hồ, và dãy đá.
Tất cả xa lạ và quý báu,
Phong cảnh đẹp - chúng ta biết.
Thuộc về những ai yêu thích.
Tôi có thể lặp lại:
Phong cảnh đẹp –
Chúng ta biết,
Thuộc về những ai yêu thích.
Thế giới thiên đàng hay địa ngục,
Sự nguyên vẹn là đồng nhất.
Chẳng có bụi - chẳng có vật bị bám,
Nơi đó bình thản và tự hoàn thiện.
Nếu bạn tỉnh thức, có nghĩa tính nhị nguyên, chia chẻ của thế
gian, thiên đàng hay địa ngục, thế tục hay thánh thiện không còn nữa. Trong khoảnh
khắc hoàn thiện và tỉnh thức toàn diện, chẳng còn bụi và chẳng còn vật thể bị
bám.
Chẳng còn tấm gương trong suốt và thuần khiết và tất cả chỉ
là sự phóng chiếu không phóng chiếu của ánh sáng Đại toàn thiện không gì để đạt.
Bạn trở về nguồn gốc chân thực, trở về cái đẹp và trở về cái đã tự hài hòa.
Không gì tuyệt vời hơn sự rộng mở bao la từ chính bạn. Bạn
đánh mất bản ngã vị kỷ để hoà nhập vào đại dương, và tự tan biến trong khoảng
bao la vô bờ bến. Chẳng có gì phải bỏ. Chẳng gì mất mát. Tất cả vẫn nguyên vẹn
và chúng ta chỉ đơn giản nhảy múa trong điệu vũ rồi tan biến cùng với nó.
Nhớ lại câu chuyện Zen tôi rất yêu thích, mỗi lần nhớ lại có
nghĩa tôi đang thưởng thức một niềm vui. Vua Trung quốc là họa sĩ nổi tiếng.
Ông rất yêu mỹ thuật và ham thích tranh. Ông ta thường cho gọi tất cả hoạ sĩ về
thủ đô mỗi năm để triển lãm tranh. Về già, ông tuyên bố: “Bây giờ đã lớn tuổi.
Ta muốn nhìn thấy bức tranh toàn thiện trên thế giới. Ta sẽ cho xây dựng toà
lâu đài đặc biệt, có phòng riêng dành cho các họa sĩ, và cung cấp bất cứ điều gì họ cần...”
Một vài họa sĩ thể hiện trong lâu đài, họ hoàn thành trong
vòng một tháng và đem trình bày cho nhà vua xem. Những bức tranh tuyệt đẹp,
hoàn hảo nhưng vẫn chưa thể gọi là tuyệt tác.
Ba năm trôi qua, còn lại một người. Ông ta vẽ miệt mài suốt
ba năm. Không vẽ trên khung vải mà tranh được thể hiện trên những bức vách
trong phòng. Ông ta vẽ khu rừng tuyệt đẹp. Đêm trăng sáng, dòng sông nhỏ và những
bậc thềm rất nhỏ chạy nhiều vòng rồi mất hút trong rừng sâu.
Sau đó ông ta tìm gặp nhà vua và nói: “Bây giờ, Ngài có thể
đến. Bất cứ điều gì tôi có thể làm, tôi hoàn tất. Tôi nghĩ rằng đây là một bức
họa đẹp nhất thế giới. Tôi mời ngài đến và không cần sự ban thưởng nào cả. Ba
năm trải qua là thời gian quý báu mà tôi đã sống. Giờ đây chỉ cần cái nhìn của
ngài cũng đủ”
Tất cả các họa sĩ sáng tạo tác phẩm nghệ thuật vì danh hay lợi,
hay xuất phát từ động lực ban thưởng. Tất nhiên tác phẩm không thể hoàn hảo trọn
vẹn. Chính vì động lực tác ý đã làm ô nhiễm và không thuần khiết.
Người họa sĩ: “Tôi không có hứng thú khi được thưởng công.
Ngài đã thực sự ban thưởng rồi. Đó là ba năm tôi được cuộc sống đẹp kể cả đêm
ngày. Bây giờ chỉ cần ngài đến thưởng thức để tôi có thể về nhà. Mọi người đang
chờ đợi tôi.”
Vua đến, ngắm nhìn bức họa vô cùng sống động và hứng khởi
ngài hỏi: “Con đường nhỏ cuối cùng đi về đâu?” Họa sĩ trả lời: “Tôi chưa bao giờ
đi, nếu Ngài vui lòng và thích cùng tôi đi xem con đường về đâu.”
Họa sĩ và vua cùng bước vào con đường và mất hút sau những rừng
cây. Từ đó không còn nghe nói gì về họ. Câu chuyện làm tôi luôn thấy hạnh phúc
trong niềm vui lớn. Không có gì xảy ra khi đã hoàn thiện và đại hoàn thiện trùm
phủ tất cả để cùng nhau tan biến.
