Read more
Dhammapada - Con đường của Phật (Tập 11)
Chương 3. Con đường yên tĩnh tới nước hạnh phúc
Ông không có tên và không có hình hài.
Sao bỏ lỡ điều ông không có?
Người tìm kiếm không buồn khổ.
Yêu và vui vẻ đi theo đạo,
Con đường yên tĩnh tới nước hạnh phúc.
Người tìm kiếm!
Làm rỗng thuyền,
Làm nhẹ tải,
đam mê và ham muốn và hận thù.
Và lên tàu nhanh chóng.
Có năm người ở cửa
hãy đuổi đi, và năm người nữa, và có năm
người đón vào.
Và khi năm người đã ra đi bị mắc cạn trên bờ,
Người tìm kiếm được gọi là oghatinnoti -
"Người đã đi qua."
Một bạn tù mới được đưa vào nhà
thương điên California. Anh ta dường như hoàn toàn sung sướng - thực tế, anh ta
còn cười hô hố. "Họ hàng gần nhất?" bác sĩ khám hỏi.
"Anh em sinh đôi,"
anh chàng này đáp. "Chúng tôi là anh em sinh đôi hệt nhau. Khôn ai có thể
phân biệt được chúng tôi. Ở trường nó ném đạn giấy và thầy mắng tôi. Có lần nó
bị bắt vì chạy quá tốc độ và chánh án phạt tôi. Tôi có bạn gái, nó đi với cô ấy."
"Thế sao anh cười?"
"Vì tôi thậm chí đã gặp nó
tuần trước." "Chuyện gì xảy ra?"
"Tôi chết và họ chôn
nó."
Con người điên. Tính điên không
phải là bệnh, nó là ước định thông thường của nhân loại. Vâng, mọi người khác
nhau ở mức độ, nhưng điều đó chẳng có gì mấy khác biệt. Con người như người đó
tồn tại trên trái đất đã là không lành mạnh.
Nỗ lực của mọi chư phật là để
đem lành mạnh lại cho bạn, xua tan cái điên khùng của bạn. Nhưng bởi vì mọi người
đều điên, cũng giống bạn, bạn vẫn còn quên lãng về sự kiện này trong cả đời
mình. Chừng nào bạn còn chưa bắt gặp một vị phật bạn sẽ không bao giờ nhận biết
về sự kiện rằng bạn điên. Vị phật trở thành tấm gương: ông ấy phản chiếu thực tại
của bạn, ông ấy chỉ ra khuôn mặt của bạn như nó vậy - và nó toàn toàn bị bóp
méo. Nó không phải là cách bạn được ngụ ý là vậy. Cái gì đó về căn bản đã đi
sai, cái gì đó rất cơ bản đang bị bỏ lỡ.
Con người được sinh ra trong trạng
thái vô ý thức tới mức bất kì điều gì người đó làm cũng đều đem lại ngày một
nhiều khổ hơn cho người đó và cho người khác. Người đó cứ oán trách số phận,
người đó cứ oán trách tự nhiên, người đó cứ oán trách xã hội - nhưng người đó
bao giờ cũng cứ oán trách người khác, người đó không bao giờ tự trách mình.
Khoảnh khắc bạn thu đủ dũng cảm
để trách bản thân mình, khoảnh khắc bạn chấp nhận trách nhiệm về bất kì cái gì
bạn là, một tia sáng đi vào trong bản thể bạn. Bạn đang trên con đường của biến
đổi bên trong.
Những lời kinh này là dành cho
các Bồ tát. Bây giờ Phật đang nói cho các Bồ tát của ông ấy - cho những đệ tử
đang trở thành người giúp đỡ cho nhân loại, người sẵn sàng đi vào trong thế giới
và giúp những người đang chìm trong cái không lành mạnh của riêng họ - Phật
đang nói với các Bồ tát của ông ấy, "Đây là những điều cơ bản các ông phải
bắt đầu việc thuyết giảng của mình."
Điều thứ nhất ông ấy nói: Nói với
mọi người rằng... Ông không có tên và không có hình hài - bởi vì đó là nơi hàng
triệu người mắc kẹt. Mọi người sống và chết vì tên tuổi và danh vọng. Dường như
mục đích sống của họ là để có tên được toàn thế giới biết tới, cái tên sẽ được
viết bằng chữ vàng trong lịch sử, cái tên sẽ cứ vang vọng theo hành lang thời
gian tới mãi mãi.
Và toàn thể chuyện này sao ngu
thế, lố bịch thế, bởi vì bạn không có tên nào ngay chỗ đầu tiên. Bạn được sinh
ra vô danh, bạn vô danh. Mọi cái tên đều là tuỳ tiện. Đừng hi sinh cuộc sống của
mình vì cái tên. Đừng hi sinh cái thực vì cái gì đó không thực. Chúng ta hi
sinh cái gì đó đúng vì cái gì đó không đúng và không thể được làm thành đúng.
Khi đứa trẻ được sinh ra, bạn
biết nó không mang tên cùng nó; nó được sinh ra là vô danh. Nhưng tất nhiên cái
tên là cần; nó có tiện dụng nào đó nhưng không phải là thực tại. Nó là tuỳ tiện.
Bạn có thể gọi nó là bất kì cái gì, bất kì cái tên nào cũng có tác dụng - X, Y,
Z đều có tác dụng. Trong thời đại khoa học hơn có mọi khả năng là chúng ta sẽ vứt
bỏ các cái tên cũ này. Ai đó sẽ là O-11, ai đó sẽ là X-13. Cái tên sẽ thành
toán học hơn một ngày nào đó bởi vì chúng sẽ chính xác hơn. Và không có nhu cầu
có cùng tên cho hai người; máy tính có thể quyết định. Máy tính có thể nói rằng
đây là tên mới, không ai có nó trên khắp thế giới. Ngay bây giờ nhiều người thế
có cùng tên; điều đó nhất định xảy ra. Điều đó không thật khoa học, nhưng nó có
tác dụng.
Phật muốn các Bồ tát của ông ấy
nói với mọi người điều đầu tiên: Bạn là vô danh. Cho nên đừng lo nghĩ về tên tuổi
hay danh vọng của mình. Bạn cũng vô hình hài: bản thể bên trong nhất của bạn
không có hình hài. Thân thể bạn có hình hài, nhưng thân thể bạn cứ thay đổi; mọi
ngày nó đều thay đổi. Trong bẩy năm thân thể bạn hoàn toàn mới, mới toàn bộ. Thậm
chí không một tế bào nào của thân thể cũ còn tồn tại trong nó, mọi thứ cứ thay
đổi.
Nếu bạn bắt gặp tinh trùng đầu
tiên của bố bạn mà bắt đầu cuộc sống của bạn, bạn liệu có khả năng nhận ra nó
là bản thân mình không? Không thể được. Bạn sẽ có khả năng nhận ra trứng của mẹ
bạn là bản thân mình không? Không thể được. Đó là hình hài của bạn một ngày nào
đó, nhưng bạn đã không là nó. Và thế rồi trong thời gian chín tháng trong bụng
mẹ, bạn đã trải qua nhiều hình hài.
Các nhà khoa học nói rằng từng
đứa trẻ đều trải qua một cách nhanh chóng, rất nhanh, toàn thể tiến hoá của
nhân loại. Từ cá tới khỉ tới người, nó trải qua mọi pha - tất nhiên trong sự kế
tiếp rất nhanh chóng bởi vì nó phải hoàn thành toàn thể tiến hoá trong chín
tháng. Đó là lí do tại sao đứa trẻ sinh non có chút ít chậm phát triển, bởi vì
nó chưa tiến hoá đầy đủ; nó chưa có khả năng hoàn chỉnh toàn thể vòng tiến hoá.
Mọi đứa trẻ đều bắt đầu như cá trong bụng mẹ. Bạn có khả năng nhận ra rằng con
cá đó là bạn không? Nhưng một ngày nào đó nó đã là hình hài của bạn. Bạn có khả
năng nhận ra khuôn mặt của bạn vào ngày bạn được sinh ra không? Nếu ảnh được chụp
cho bạn, sẽ không thể nào có ai nhận ra rằng, "Đây là tôi." Ngay bây
giờ bạn có hình hài nào đó; hình hài đó cũng sẽ mòn mỏi đi theo cùng cách. Mọi
khoảnh khắc nó đều thay đổi.
Nhưng có cái gì đó vĩnh hằng
trong bạn: tâm thức của bạn, bản thể của bạn, nhận biết của bạn. Bạn có thể gọi
nó là linh hồn của mình, bất kì cái gì bạn muốn gọi nó; cái tên không thành vấn
đề. Nhưng một điều là chắc chắn: rằng bạn không có bất kì hình hài đặc biệt
nào; bạn trải qua nhiều hình hài. Bạn có thể trải qua nhiều hình hài chỉ bởi vì
bạn không có hình hài nào, cho nên đừng trở nên bị gắn bó với bất kì hình hài
nào. Đừng trở nên bị gắn bó với bất kì cái tên nào và đừng trở nên bị gắn bó với
bất kì hình hài nào.
Đây là chỗ bắt đầu của tính chất
sannyas. Đây là chỗ bắt đầu của điểm đạo vào con đường.
Thực tế, bạn không có bố nào, bạn
không có mẹ nào; bạn không thể có được. Người bố là bố của thân thể bạn và người
mẹ là mẹ của thân thể bạn; họ cả hai đều đóng góp cho thân thể bạn, cho hình
hài bạn, nhưng không cho cốt lõi bản chất của bạn. Bạn đã từng ở trong nhiều
thân thể trước đây, hàng nghìn thân thể. Bạn đã trải qua, bạn đã sống trong nhiều,
nhiều ngôi nhà, và khi bạn sống trong ngôi nhà nào đó bạn trở nên bị đồng nhất
với nó.
Do đó mới có đau đớn của chết.
Đau không phải bởi vì cái chết, nhớ lấy; đau chỉ bởi vì sự đồng nhất của bạn với
thân thể, với hình hài thôi. Nếu bạn hiểu thông điệp của Phật, không có đau
trong chết. Nếu bạn không bị đồng nhất với bất kì cái tên nào hay hình hài nào
thì không có ai được sinh ra và không có ai chết đi.
Thực tế, điều đó nên là nghĩa
thực của việc sinh đồng trinh của Jesus. Mọi người đều được sinh ra theo cùng
cách. Không chỉ là bạn không có bố, bạn không có cả mẹ nữa. Ngày bạn khám phá
ra bản thể nguyên thuỷ của mình, bạn sẽ biết rằng bạn đi qua mẹ và bố, bạn tới
qua họ, nhưng bạn không do họ tạo ra.
Một công nhân xã hội nghiên cứu
các hoàn cảnh trong một căn hộ cũ dừng một đứa trẻ rách rưới, lôi thôi lại và hỏi
nói mẹ nó sống ở đâu.
"Không có mẹ," đứa trẻ
đáp. "Thế bố con thì sao?" "Không có đâu, thưa bà."
"Cái gì, cả bố và mẹ đều
chết à!" công nhân xã hội kêu lên.
"Không, chẳng bao giờ có
gì."
"Buồn quá, nhưng điều đó
là không thể được, con à!"
"Nếu bà muốn biết, thưa
bà," thằng nhóc khinh khỉnh nói, "tên kẻ cướp ghê tởm chơi trò bẩn thỉu
với cô cháu."
Thực tế, không ai có bố hay có
mẹ - và không tên cướp ghê tởm nào đã chơi trò bẩn thỉu lên cô bạn. Bạn là sinh
linh vĩnh hằng: bạn chưa bao giờ sinh và bạn chưa bao giờ chết. Chết và sinh là
các chương hồi trong cuộc hành trình dài, trong cuộc hành trình vĩnh hằng của
cuộc sống của bạn. Cuộc sống không bắt đầu với sinh và không kết thúc với chết.
Nhưng đây là khả năng để biết
chỉ nếu bạn trở nên chút ít tách biệt với hình hài mà bạn đã trở nên quá nhiều
gắn bó thế. Bạn không phải là đàn ông và bạn không phải là đàn bà; thân thể bạn
là nam hay thân thể bạn là nữ. Bạn không là người, bạn không là con vật, bạn
không là rau cỏ. Đây tất cả đều là hình hài, hình hài ngẫu nhiên, chỉ là chu
vi, không là trung tâm của bản thể bạn. Trung tâm của bản thể bạn là hoàn toàn
khác với chu vi. Và chúng ta đã trở nên bị gắn bó với chu vi tới mức chúng ta
đã hoàn toàn quên hết trung tâm.
Đây là nguyên nhân cơ sở và nền
tảng của sự không lành mạnh của chúng ta. Người không biết trung tâm của mình
là không lành mạnh.
Phật nói, bảo mọi người:
Ông không có tên và không có hình hài.
Sao bỏ lỡ điều ông không có?
Mọi người khổ nhiều biết bao nếu
họ không nổi tiếng, nếu họ không được biết tới! Là người vô danh cho cảm giác bẽ
mặt thế. Nếu không ai biết bạn, bạn cảm thấy dường như bạn không sống. Mọi người
càng biết bạn, bạn càng cảm thấy sống hơn. Nếu toàn thế giới biết bạn, bản ngã
của bạn được thổi lên cực điểm, nó nổ tung.
Đó là lí do tại sao chính trị
được mọi người quan tâm nhiều thế, bởi vì đó là cách dễ nhất để trở nên nổi tiếng
thế giới. Bạn không cần rất thông minh để là chính khách; thực tế, nếu bạn rất
thông minh bạn không thể là chính khách được. Bạn cần ngu xuẩn nào đó, theo lượng
đủ, để là chính khách. Bạn cần bướng bỉnh, bạn cần bạo hành, bạn cần hoàn toàn
tầm thường - để cho bạn không thể thấy được điều bạn đang làm, để cho bạn không
thể thấy được cách bạn đang phí hoài cuộc sống của mình, và bạn cứ tiếp diễn
mãi ... Bạn phải hoàn toàn mù, bạn phải rất thô. Chính trị có hấp dẫn lớn bởi
vì nó có thể cho bạn cả tên tuổi lớn và danh vọng lớn; nó có thể làm cho bạn
thành nhân vật thế giới.
Tôi đã nghe:
Một hôm giáo hoàng và chính
khách cả hai cùng lên trình diện trên cõi trời. Thánh Peter đón chào họ và dẫn
giáo hoàng tới chỗ ông ấy sẽ được dành cho ở vĩnh hằng. Khi mở cửa ra, giáo
hoàng thấy một căn phòng nhỏ, đầy đồ đạc nhưng có một cửa sổ. Khi ông ấy nhìn
ra ông ấy để ý thấy chính khách được dành cho căn hộ xa hoa ngay bên đường, được
trang bị với bồn tắm nóng, bể bơi, sân tennis và những cái như thế.
Đầy phẫn nộ chính đáng, ông ta
quay sang Thánh Peter và phản đối kịch liệt, "Tôi là giáo hoàng! Sao chính
khách này lại được đối xử như thế này trong khi tôi gần như chẳng được
gì?"
"Thế này," Thánh
Peter đáp, "chúng tôi có hai trăm giáo hoàng cho tới giờ ở đây, nhưng đây
là lần đầu tiên chúng tôi thấy một chính khách!"
Nhưng ở đây trên trái đất này
chính khách làm ra nhiều điều nhặng xị. Chính trị đã trở thành trung tâm của cuộc
sống; báo chí đầy về nó, các chương trình radio đầy về nó. Mọi thứ dường như được
tô mầu bởi chính trị bởi lẽ đơn giản là những người này đã được cái gì đó mà tất
cả các bạn đều khao khát - họ được tên tuổi và danh vọng.
Nhưng Phật nói: Sao bỏ lỡ điều
ông không có? Và, thực tế, sao bỏ lỡ cái mà bạn không có và có thể không bao giờ
có? Tin rằng bạn nổi tiếng là sống trong thiên đường của kẻ ngu. Và cho dù tên
bạn có được viết vào lịch sử... bạn có thể gây thiệt hại nhiều tới mức họ sẽ phải
viết điều đó vào lịch sử. Adolf Hitler và Joseph Stalin và Mao Trạch Đông, tất
nhiên tên họ sẽ vẫn còn trong lịch sử, nhưng không bằng chữ vàng. Lịch sử không
được viết bằng chữ vàng chút nào, và tên của họ sẽ chỉ ở cước chú nào đó. Và
cho dù họ có đó, có thành vấn đề gì? Toàn thể lịch sử của bạn là thứ vô nghĩa!
Nó ít tính lịch sử hơn và nhiều cuồng loạn hơn! Tất nhiên, nếu bạn rất cuồng loạn,
bạn sẽ trở thành có tính lịch sử. Nhưng phỏng có ích gì về tất cả điều đó? Bạn
đã bỏ lỡ cơ hội lớn.
Con người thực không quan tâm về
tên tuổi và danh vọng. Con người đích thực sống cuộc sống của mình bất kể tên
tuổi và danh vọng; người đó không quan tâm chút nào liệu bất kì ai biết mình
hay không.
Người tìm kiếm không buồn khổ.
Phật nói: Dạy mọi người rằng
tìm kiếm chân lí không phải là tìm kiếm buồn. Đây là một trong những điều đã bị
hiểu lầm nhiều lắm. Bằng cách nào đó người buồn đã chi phối toàn thể cảnh quan
tôn giáo trong nhiều thời đại. Chỉ thỉnh thoảng bạn mới tìm thấy một Phật hay một
Jesus hay một Zarathustra những người nói về vui vẻ, người nói về sống trong
phúc lạc. Chỉ thỉnh thoảng bạn mới tìm thấy một Krishna - người không chỉ dạy
nhảy múa mà còn tự mình nhảy múa, người không chỉ dạy hát mà còn tự mình hát.
Ngoài ra khung cảnh bị chi phối bởi những người bệnh hoạn, hoặc bởi những kẻ tự
bạo hay kẻ bạo ác.
Chín mươi chín phần trăm cái gọi
là người tôn giáo đều là những người ốm yếu, ốm nặng. Họ đã đi vào tôn giáo bởi
vì họ đã thất bại trong cuộc sống, họ đã đi vào trong tôn giáo bởi vì họ không
thể đương đầu được với cuộc sống. Đó là trốn tránh - và kẻ trốn tránh không bao
giờ có thể hạnh phúc.
Người Ki tô giáo nói rằng Jesus
không bao giờ cười. Bây giờ, không thể nào có dối trá nào lớn hơn điều đó.
Jesus, và không bao giờ cười sao? Thế thì ai sẽ có khả năng cười? Thế thì không
ai sẽ có khả năng cười chút nào! Và toàn thể cuộc sống của Jesus chứng minh rằng
ông ấy phải đã là con người có bản tính rất vui vẻ. Ông ấy phải thực sự tâm
linh - theo nghĩa người Pháp dùng từ spirituel. Trong tiếng Pháp từ 'spirituel'
này nghĩa là cả "tâm linh" và "hóm hỉnh." Dường như có sáng
suốt lớn trong nó - cùng từ mang nghĩa cả hai. Ông ấy phải đã cười với bầu bạn
của mình. Điều ai cũng biết là ông ấy thường tận hưởng ăn uống, và khi một người
tận hưởng ăn uống thì rất khó nghĩ về người đó không bao giờ cười. Những người
tận hưởng ăn uống, những người tận hưởng tiệc tùng, cũng tận hưởng nhảy múa và
ca hát và cười đùa. Ông ấy phải đã cười, ông ấy phải đã đùa. Người ta không thể
nào tin được rằng hai mươi bốn giờ một ngày ông ấy toàn chuyển giao chỉ mỗi
sách phúc âm - ông ấy phải đã tán gẫu chứ!
Nhưng những người buồn, họ muốn
ông ấy cũng buồn. Mọi hình ảnh, tượng, tranh vẽ về Jesus dường như là giả. Và
chúng đã thay đổi qua các thời đại. Ở những bức tranh sớm nhất ông ấy được vẽ
không có râu cằm và ria. Sau hai thế kỉ, bỗng nhiên râu cằm và ria xuất hiện -
bởi vì không có râu và ria ông ấy trông không giống nhà tiên tri; ông ấy trông
quá trẻ, không đủ chín chắn. Khuôn mặt không râu và không ria trông chút ít như
trẻ con... bỗng nhiên râu xuất hiện.
Ở phương Đông chính điều đối lập
lại là hoàn cảnh. Phật không bao giờ được vẽ có râu, Krishna hay Mahavira cũng
không râu, Rama hay Patanjali cũng không râu... chẳng ai có. Tại sao? - bởi vì
ý tưởng phương Đông là ở chỗ những người này đều trẻ thế, trẻ tâm linh, tới mức
tốt hơn cả là để họ có vẻ trẻ từ bên ngoài nữa. Bên ngoài nên đại diện cho bên
trong.
Phật trở nên rất già, ông ấy chết
khi ông ấy tám mươi hai tuổi, nhưng dầu vậy ông ấy không bao giờ được vẽ có
râu. Jesus chết khi ông ấy mới chỉ ba mươi ba tuổi, nhưng râu đã xuất hiện sau
hai thế kỉ. Dầu vậy khuôn mặt của ông ấy không buồn. Sau hai thế kỉ ngay cả
khuôn mặt đó đã thay đổi. Ông ấy trở nên ngày một buồn hơn - cứ dường như ông ấy
đang mang toàn thể gánh nặng của trái đất. Bây giờ họ đã đổi ông ấy thành vị cứu
tinh; ông ấy đang mang cây thánh giá. Ông ấy đã tới để giải thoát bạn khỏi đau
khổ của bạn, ông ấy đang nhận đau khổ của bạn lên bản thân ông ấy. Và họ đã làm
sai lạc con người đẹp đẽ này, người thường tận hưởng với bầu bạn gồm những người
rất bình thường - thợ mộc, nhân công, người làm vườn, ngư phủ, kẻ đánh bạc, gái
mãi dâm, người say, người thu thuế, đủ mọi loại người - ngay cả người thu thuế!
Họ đang làm cho ông ấy ngày một trừu tượng hơn; ông ấy mất đi tính nhân gian.
Ông ấy đang trở nên ngày một là khái niệm hơn là con người thực; ông ấy đang mất
đi tính nhân loại của mình.
Ông ấy không còn là Con của Người,
ông ấy đang trở thành chỉ là Con của Thượng đế.
Đây là những người buồn, người
phóng chiếu cái buồn của họ lên ông ấy. Họ nói ông ấy chưa bao giờ cười - tôi
không thể tin được vào điều đó. Tôi có thể tin vào điều không thể được nhiều
hơn...
Tín đồ của Zarathustra nói rằng
ông ấy đã cười từ chính khoảnh khắc ông ấy được sinh ra - tôi có thể tin được
điều đó, rằng ông ấy sinh ra đang cười. Điều đó có vẻ như tuyệt đối không thể
được - không đứa trẻ nào được sinh ra mà cười cả - nhưng nó có điều gì đó đẹp về
nó. Zarathustra ra khỏi bụng mẹ, đang cười, hấp dẫn tôi nhiều hơn. Một tâm linh
vui vẻ thế! Đó là lí do tại sao Zarathustra không thể trở thành một tôn giáo thế
giới. Các tín đồ của Zarathustra bị giới hạn chỉ vào Bombay. Và họ là người tốt
- không tôn giáo theo nghĩa thông thường, không chút nào.
Không ai nghĩ rằng người Parsis
có tính tôn giáo; ở Ấn Độ không ai nghĩ họ có tính tôn giáo. Họ tận hưởng ăn, họ
tận hưởng quần áo đẹp, họ tận hưởng những thứ đẹp của cuộc sống, họ tận hưởng
nhà đẹp... họ tận hưởng mọi thứ! Và chúng ta có ý tưởng về tôn giáo như việc từ
bỏ.
Tôi có thể tin Zarathustra tới
thế giới này mà cười, nhưng tôi không thể tin Jesus chưa bao giờ cười, bởi vì với
tôi buồn rầu không bao giờ có thể trở thành nguồn cho tìm kiếm - mặc dầu cả triệu
người đi vào tìm Thượng đế chỉ bởi vì họ buồn. Bạn nhớ tới Thượng đế chỉ khi bạn
bất hạnh, khổ sở; khi bạn trong phiền não sâu sắc thì bạn nhớ tới Thượng đế, bằng
không ai quan tâm?
Nhưng để tôi nói cho bạn: nếu bạn
nhớ Thượng đế chỉ khi bạn khổ, việc nhớ của bạn không đáng giá gì cả. Nó gần
như phàn nàn; nó không là lời cầu nguyện, nó không thể thế được. Bạn không thể
biết ơn về việc bị khổ, và lời cầu nguyện cần biết ơn về bản chất.
Phật nói: Người tìm kiếm không
buồn khổ. Ông ấy đang nói cho các Bồ tát của mình: Hãy đi tới mọi người và bảo
họ rằng nếu họ không vứt bỏ buồn khổ của họ, họ không bao giờ có thể trở thành
người tìm kiếm thực. Tìm Thượng đế từ hạnh phúc, tìm Thượng đế từ vui vẻ, tìm
Thượng đế vì tiếng kêu này của con chim cúc cu sao hay thế, vì tiếng hót của
chim chóc sao vui thế, vì hoa sao cực lạc thế, vì cuộc sống sao ân huệ thế.
Nhìn vào ân hệ mà đó chính là cuộc sống và thế rồi đi tới cội nguồn của nó. Tất
cả những tiếng hót này và tất cả những hoa này và tất cả những vì sao này được
sinh ra từ đâu vậy? Nguyên nhân của tất cả nó là gì, của sự tồn tại huyền bí
này là gì?
Đừng đi vào tìm kiếm bởi vì bạn
buồn, khổ, thất bại. Nếu bạn đi với thất bại trong tim mình, bạn sẽ đơn giản
kìm nén nỗi buồn của mình. Bạn có thể bắt đầu mỉm cười, nhưng nụ cười đó sẽ chỉ
là nụ cười tô vẽ. Bạn có thể thấy các tu sĩ mỉm cười, nhưng nụ cười đó không thực,
nó không thể thực được. Họ chưa bao giờ yêu cuộc sống đủ để nụ cười của họ là
thực, họ chưa bao giờ sống cuộc sống đủ để nụ cười của họ là thực. Họ là những
kẻ trốn tránh, họ sợ cuộc sống. Và những người sợ cuộc sống, việc tìm kiếm của
họ là sai từ chính lúc bắt đầu. Nhưng hiểu lầm này đã xảy ra và hiểu lầm này phải
bị xua tan.
Một cảnh sát đi tuần trên làn của
những người yêu lúc khá muộn trong đêm chiếu đèn pin vào cửa sổ của chiếc xe và
thấy một đôi đang làm tình. Anh ta gõ lên cửa sổ và nói, "Tôi đợi tiếp!"
Trong mười phút anh ta lại tới và đôi này vẫn làm tình, cho nên anh ta lại gõ
lên cửa sổ và nói, "Tôi đợi tiếp!"
Sau hai mươi phút anh ta quay lại
và đôi này vẫn làm tình. Anh ta lại gõ lên cửa sổ và nói, "Tôi đợi tiếp. Dẫu
sao các vị làm gì là lâu thế?"
Người đàn ông nhìn lên và nói,
"Này ông, tôi thực sự thần kinh. Tôi chưa bao giờ giao cấu với cớm trước
đây!"
Hiểu lầm và hiểu lầm...
Chư phật đã từng bị hiểu lầm
nhiều tới mức bất kì cái gì bạn nghĩ về Jesus, Krishna, Phật, Lão Tử, phải rất
thận trọng - chín mươi chín phần trăm của việc nghĩ đó sẽ là hiểu lầm. Nếu bạn
hỏi tôi, "Ai là người Ki tô giáo?" Tôi nói "Những người đã hiểu
lầm Christ." Nếu bạn hỏi tôi, "Ai là Phật tử?" Tôi sẽ nói,
"Những người đã hiểu lầm Phật."
Hiểu lầm dễ dàng thế bởi vì nếu
bạn muốn hiểu vị phật bạn sẽ phải vươn cao lên chút ít để xem ông ấy đang biểu
lộ cái gì. Nhưng nếu bạn muốn hiểu lầm bạn không cần di chuyển đi bất kì chỗ
nào; dù bạn ở bất kì chỗ nào, vẫn cứ ở đấy và bạn có thể hiểu lầm. Hiểu lầm là
thoải mái thế, ấm cúng thế. Bạn có thể hiểu lầm mà không cần nỗ lực nào; nó
không đòi hỏi thay đổi về phần bạn. Nhưng nó sẽ chỉ ra trong cuộc sống của bạn.
Mọi người đi tới đền chùa,
nhưng không có điệu vũ trong mắt họ. Đi tới đền chùa và không có điệu vũ trong
chân bạn và không có điệu vũ trong mắt bạn - thế thì sao bạn lại đi? Phỏng có
ích gì? Sao bạn phí thời gian của mình? Mọi người đang cầu nguyện, nhưng không
có vui vẻ, không có ánh sáng trên khuôn mặt họ. Thế thì tại sao bạn lại phí thời
gian của mình và thời gian của Thượng đế? Nhưng một điều là tốt: rằng Thượng đế
hoàn toàn điếc - điếc với mọi ngôn ngữ. Ông ấy chỉ nghe im lặng, ông ấy sẵn có
chỉ cho im lặng. Cho nên bạn có thể cứ cầu nguyện - chẳng ai nghe. Nó là độc
thoại thôi.
Martin Buber nói rằng lời cầu
nguyện là đối thoại. Tôi nói không, chừng nào lời cầu nguyện chưa là im lặng
tuyệt đối, nó không phải là đối thoại. Martin Buber nói lời cầu nguyện nghĩa là
đối thoại Tôi/ Người. Nếu có tôi, thì không thể có Người; hai thứ này không thể
cùng tồn tại được. Nếu có Tôi và Người, thế thì Người chỉ là phóng chiếu và
không có đối thoại chút nào; nó là độc thoại. Bạn có thể tin rằng ai đó đang
nghe - chẳng ai đang nghe cả. Bạn đơn giản phí thời gian của mình, phí hơi
mình. Làm cái gì đó khác đi, bất kì cái gì cũng sẽ tốt hơn. Ngay cả chơi bài
cũng sẽ tốt hơn nhiều, uống Coca-Cola sẽ tốt hơn nhiều!
Lời cầu nguyện của bạn là vô
nghĩa. Bạn không thể che giấu được sự kiện này. Nếu bạn đi tới Thượng đế hay
chân lí trong buồn, trong khổ, theo cách này hay cách khác, cuộc sống của bạn sẽ
chỉ ra điều đó. Chân lí không thể bị kìm nén.
Gia đình Gladwells có bé mới
sinh mà không có tai. Họ đem nó về nhà và hàng xóm của họ, nhà Petersons, đang
chuẩn bị sang thăm nó. "Bây giờ, xin hãy cẩn thận," bà Peterson nói với
chồng mình. "Đừng nói gì về đứa bé không có tai."
"Đừng lo," Peterson
nói. "Tôi sẽ không làm gì tổn hại tình cảm của họ đâu."
Thế là họ đi sang nhà bên cạnh,
leo lên phòng dành riêng cho trẻ nhỏ và đứng nói với gia đình Gladwell qua cũi
của đứa bé mới sinh. "Nó trông xinh thế," bà Peterson nói với người mẹ
đứa bé.
"Dạ vâng ạ," bà
Peterson đồng ý. "Đứa bé có chân tay rắn chắc làm sao - nó lớn lên phải là
võ sĩ nhà nghề."
"Cám ơn," người bố đứa
bé nói. "Mắt đứa bé thế nào?"
"Mắt hoàn hảo!"
Gladwell nói.
"Mắt thế là tốt hơn rồi -
nó thậm chí không có khả năng đeo kính!"
Bằng cách nào đó này khác điều
đó sẽ bật ra. Làm sao bạn tránh được điều đó? Bạn càng né tránh, khả năng càng
lớn là bạn sẽ loạng choạng vồ phải nó. Thực tế, chính nỗ lực để tránh nó làm
cho bạn bị hội tụ vào nó; thế thì bạn không thể thấy được cái gì khác.
Một người rất linh thiêng một
hôm tới bác sĩ nhãn khoa để đặt một đôi kính mới. Đằng sau quầy là một cô gái cực
kì xinh, điều làm cho khách hàng bị lẫn lộn toàn bộ.
"Tôi có thể giúp ông chứ,
thưa ông?" cô ấy hỏi với nụ cười mê hồn.
"Ờ - vâng - ờ... Tôi muốn
có một cặp sựng kính gòng... Tôi ngụ ý tôi muốn một cặp gọng sính cừng ... ơ...
tôi ngụ ý ..."
Tại chỗ đó đích thân chuyên gia
nhãn khoa tới giải cứu.
"Thôi được rồi, cô Jones.
Điều con người linh thiêng này muốn là cặp kọng gính sừng."
Do đó Phật nói người tìm kiếm
phải bắt đầu cuộc hành trình của mình không từ khổ mà từ vui. Hân hoan trong cuộc
sống đi. Ông ấy nói:
Yêu
và vui vẻ đi theo đạo,
Con
đường yên tĩnh tới nước hạnh phúc.
Khi người ta lần đầu tiên bắt gặp
những từ này người ta cảm thấy chút ít ngạc nhiên. Phật, và câu nói: Yêu và vui
vẻ đi theo đạo, con đường yên tĩnh tới nước hạnh phúc...? Vâng, người ta hơi
chút bị choáng bởi vì các tu sĩ Phật giáo đã từng né tránh những lời hay này, họ
đã bỏ qua chúng. Họ đã từng nhấn mạnh những từ đó của Phật, người nhấn mạnh vào
bi quan. Và ông ấy không phải là người bi quan chút nào, ông ấy không thể thế
được. Người đã biết, làm sao ông ấy có thể là người bi quan được? Điều đó là
không thể được. Ông ấy thậm chí không phải là người lạc quan, nhớ lấy, bởi vì
người lạc quan được gắn với người bi quan; người đó là cực đoan kia.
Phật ở bên ngoài cả hai; ông ấy
không là người bi quan không là người lạc quan. Ông ấy đơn giản muốn bạn nhìn
cái đang đó - và điều đó là đủ để làm cho bạn yêu cuộc sống. Điều đó là đủ, quá
đủ, để làm cho bạn nhảy múa với vui vẻ, với lòng biết ơn.
Và cách thức là im lặng, rất
yên tĩnh. Do đó phật đã không dạy lời cầu nguyện nào, ông ấy chỉ dạy thiền. Khi
lời cầu nguyện là im lặng, nó là thiền; khi thiền trở thành hùng biện nó là lời
cầu nguyện. Nhưng trước hết bạn phải học thiền; bằng không bạn sẽ đi theo hướng
sai. Không biết thiền mọi lời cầu nguyện của bạn đều sẽ sai. Bạn sẽ rót rác rưởi
của mình lên Thượng đế - rác rưởi linh thiêng, nhưng nó tất cả là cứt bò linh
thiêng thôi!
Trước hết hãy học im lặng đã.
Và vâng, từ im lặng bài ca nào đó được sinh ra, từ im lặng hoa nào đó nở ra. Thế
thì cúng dường những bài ca đó, những bông hoa đó cho Thượng đế. Nhưng chúng sẽ
là từ vui vẻ, từ cực kì vui vẻ.
Người tìm kiếm! Làm rỗng thuyền, Làm nhẹ tải,
đam mê và ham muốn và hận thù.
Để tôi nhắc đi nhắc lại cho bạn:
Phật đang nói với các Bồ tát của ông ấy, với các sứ giả của ông ấy, với các
tông đồ của ông ấy, người sắp đi tới quần chúng. Ông ấy đang giúp họ về điều cần
nói, bắt đầu từ đâu. Ông ấy đang nói điều đầu tiên người tìm kiếm phải hoàn
thành, yêu cầu đầu tiên của người tìm kiếm thực, là người đó phải không có hệ
thống niềm tin nào, là người đó phải không có triết lí nào, ý thức hệ nào. Nếu
bạn đã tin thế thì không có vấn đề về tìm, truy tìm. Truy tìm nghĩa là bạn bắt
đầu với trạng thái của không biết. Do đó: Người tìm kiếm! Làm rỗng thuyền ...
Làm rỗng tâm trí bạn về tất cả những rác rưởi mà bạn đã mang theo mình. Trở nên
hoàn toàn trống rỗng. Thế thì cùng tâm trí đã từng gây cho bạn nhiều không lành
mạnh thế, nhiều rối loạn thế, nhiều phiền não thế... cùng tâm trí đó khi trống
rỗng trở thành con thuyền để sang bờ bên kia, sang bờ xa hơn. Trống rỗng, nó trở
thành phương tiện; bị nặng gánh với đủ loại ý nghĩ, với đủ loại niềm tin, kinh
sách, với từng thế hệ cứ trao tay cho thế hệ tiếp ... Chúng ta bị nặng gánh nhiều
tới mức chúng ta đang mang gần như trọng lượng của cả rặng Himalayas trên đầu
mình; không thể nào đi được với tải trọng như thế. Bạn cần tháo dỡ ra. Bạn đã
có quá nhiều tri thức; mọi tri thức này đều phải bị vứt bỏ.
Làm rỗng thuyền, làm nhẹ tải
... Khi bạn hoàn toàn trống rỗng, khi bạn nói, "Tôi không biết gì,"
thế thì cuộc truy tìm bắt đầu. Nó tươi tắn, nó trẻ trung, nó đích thực, bởi vì
có một luật nền tảng của cuộc sống là nếu bạn ở trong trạng thái không biết, một
thôi thúc lớn sẽ nảy sinh trong bạn để biết. Cũng như tự nhiên ghét chân không
và nó xô tới lấp đầy, đích xác theo cùng cách nếu tâm trí bạn trống rỗng toàn bộ,
chân lí xô vào và rót đầy tâm trí.
Nhưng ngay bây giờ không có
không gian. Tâm trí của bạn đầy thế, ngay cả bạn cũng không thể vào được. Bạn
phải sống ở đâu đó bên ngoài. Mọi người đều đang sống trong hành lang của mình;
nhà họ đầy ắp những đồ đồng nát mà họ sợ đi vào. Họ có thể bị lạc, và không có
không gian nữa.
Và ba điều Phật đặc biệt nhắc tới,
điều làm cho bạn bị nặng tải, quá nặng tải. Điều thứ nhất ông ấy gọi là si mê,
điều thứ hai, ham muốn và điều thứ ba hận thù.
Si mê nghĩa là thèm khát mang
tính con vật, thèm khát sinh học, vô ý thức. Mọi con vật đều có điều đó, không
có gì đặc biệt về nó. Nếu con người có nó, con người đơn giản vẫn là một phần của
vương quốc con vật; đó là vốn thừa kế của con vật. Bạn không thực sự trở thành
người trừ phi bạn vượt ra ngoài thèm khát. Bạn nghĩ rằng nó là tình yêu của bạn
và bạn có những lời to lớn, lãng mạn để mô tả nó và bạn dùng thơ ca lớn lao,
nhưng đó toàn là rác rưởi. Nếu bạn nhìn sâu xuống dưới nó là sinh học, nó là
hoá học, nó là hooc môn và không gì khác. Nếu hooc môn của bạn bị thay đổi bạn
sẽ không quan tâm tới bất kì đàn bà nào nữa, hay nếu bạn là đàn bà và hooc môn
của bạn bị thay đổi bạn sẽ không quan tâm tới bất kì đàn ông nào nữa, và mọi
thơ ca và mọi lãng mạn sẽ biến mất. Don Juan đơn giản cần việc mổ nhỏ... và anh
ta sẽ biến mất.
Phật nói điều đầu tiên là giữ
tâm trí bạn đầy đồ đồng nát chính là thèm khát. Và theo một cách nào đó, điều
đó là tự nhiên bởi vì trong hàng triệu năm chúng ta đã từng trong thân thể con
vật; chúng ta vẫn đang mang những dấu vết đó, chúng ta đầy những thừa kế của
con vật. Chúng ta chín mươi chín phần trăm là con vật; chỉ một phần trăm - cái
đó nữa cũng là có thể - chúng ta là con người. Chỉ một phần nhỏ của chúng ta đã
vươn cao lên trên một chút.
Một linh mục Italy nói năng bốc
lửa vừa tuyên bố những ngôn từ nặng nề về dục và đạo đức. Chĩa ngón tay xương xẩu
của mình vào giáo đoàn Italy Nhỏ bé, linh mục người Ghi Nê gầm vang, "Dục
là-a bẩn thỉu! Tôi muốn-a thấy chỉ những cô gái tốt-a đêm nay. Tôi muốn-a mọi
gái trinh trong-a nhà thờ đứng-a dậy."
Giận dữ vì thiếu đáp ứng của
giáo dân của mình, ông ấy lặp lại lời hô hào của mình.
Sau một quãng dừng lâu, một cô
gái trông gợi tình bế đứa con trong tay đứng dậy.
"Gái trinh là điều tôi muốn-a!"
người thuyết giảng bị xúc phạm nói.
"Này, Cha ơi," người
đàn bà hỏi, "cha có trông đợi đứa trẻ hai tháng này tự nó đứng lên
không?"
Người ta nói đó là lí do tại
sao Jesus đã chọn được sinh ra từ hai nghìn năm trước chúng ta, bởi vì chúng ta
có thể tìm đâu ra gái trinh? Và, hơn nữa, bạn sẽ tìm đâu ra ba người đàn ông
khôn ngoan? Cho dù bạn tìm ra gái trinh - đứa trẻ hai tháng tuổi, được - nhưng
ba người đàn ông khôn ngoan? Những điều kiện này bây giờ không thể được hoàn
thành.
Mọi người cứ nói đi nói lại với
tôi, "Jesus đã hứa ông ấy sẽ quay lại." Tôi nói với các bạn, quên mọi
chuyện đó đi! - ông ấy không thể tới được đâu. Các điều kiện không thể được
hoàn thành. Nếu ông ấy vứt bỏ các điều kiện của mình, thế thì được. Nhưng thế
thì ông ấy sẽ không là một Jesus nữa, nhớ lấy - ông ấy sẽ chỉ là kẻ hippie
khác, có thể một Jesus đồng bóng nhưng không là Jesus!
Nhớ lấy, Phật không muốn bạn
kìm nén thèm khát của mình, ông ấy muốn bạn hiểu biết, ông ấy muốn bạn thiền về
điều đó. Ông ấy muốn bạn không kìm nén nó, bởi vì kìm nén chưa bao giờ có ích cả.
Chính kìm nén đã làm ra tình huống buồn này trong đó nhân loại đang sống. Chính
kìm nén đã đưa nhân loại tới điên khùng.
Phật muốn bạn biến đổi năng lượng
dục, không kìm nén nó, bởi vì nó là năng lượng duy nhất bạn có. Nó có thể được
tinh chế, nó có thể được nâng lên, nó có thể được đổi kênh sang chiều hướng mới;
nó có thể được chuyển tới những bình diện cao hơn của bản thể. Và nó tất cả xảy
ra qua quá trình đơn giản của thiền.
Quá trình thiền không phức tạp
chút nào. Nếu tâm trí bạn có thể trở nên tuyệt đối trống rỗng, ngay lập tức
năng lượng dục của bạn bắt đầu vươn lên để lấp lỗ hổng, cứ dường như trống rỗng
kéo nó lên. Một luật mới bắt đầu vận hành: luật của sự bay lên. Bình thường
chúng ta sống dưới luật hấp dẫn: mọi thứ cứ kéo xuống. Và bạn nặng trên đỉnh tới
mức không cái gì có thể đi lên đỉnh được; đỉnh đã đầy rồi, mọi thứ đi xuống.
Làm đỉnh nhẹ đi.
Điều thứ hai là ham muốn. Ham
muốn có tính tâm lí; cũng như thèm khát có tính sinh học, ham muốn có tính tâm
lí. Ham muốn nghĩa là nữa và nữa, bao giờ cũng nữa. Không cái gì thoả mãn,
không cái gì hoàn thành; bạn cứ chạy theo nữa và nữa. Và bạn biết điều đó, bởi
vì nhiều lần bạn đã đạt tới mục tiêu của mình nhưng không hài lòng của bạn vẫn
còn như cũ. Ham muốn lại nảy sinh về nữa, và bạn bắt đầu chạy mà không cho nó
suy nghĩ thứ hai.
Ở Nhật Bản họ làm ra con rối lật
đật daruma.
Daruma là cái tên Nhật Bản của
Bồ đề đạt ma, một đệ tử lớn nhất của Phật, người sáng lập ra Thiền ở Trung Quốc;
ông ấy là tổ sư đầu tiên của Thiền. Bồ đề đạt ma có tên Ấn Độ, Daruma là tên Nhật
Bản của ông ấy. Họ đã làm con rối với tên ông ấy, để kỉ niệm ông ấy; trong hàng
thế kỉ con rối này đã được làm ra. Nó là một trong những con rối đẹp nhất; nó
có thông điệp lớn lao. Bạn ném con rối theo bất kì cách nào, nó bao giờ cũng ngồi
dậy theo tư thế Phật; bạn không thể đặt nó lộn ngược được. Bạn có thể ném nó, bạn
có thể nghiêng nó, bạn có thể làm bất kì cái gì với nó, nhưng bạn không thể lay
động hay làm cho Daruma đổ được. Nó bao giờ cũng ngồi lại trong tư thế hoa sen,
như Phật thường ngồi.
Bí mật là: đỉnh của nó không nặng,
đáy của nó nặng. Nó có cái đầu hổng, cái đầu rỗng; không có gì bên trong. Cái đầu
trống rỗng thế và cái đáy nặng tới mức nó tự nhiên ngồi lại vào tư thế Phật. Nó
là con rối hay. Nó được các thiền sư phát minh ra cho trẻ con chơi, và trẻ con
nhất định hỏi, "Bí mật là gì?" Và bí mật là ở chỗ cái đầu trống rỗng
toàn bộ - bí mật là thiền.
Phật nói: Đợi, suy tư đi. Nó sẽ chấm dứt ở đâu?
Bạn đang săn đuổi ảo tưởng. Ham
muốn nữa không bao giờ có thể được hoàn thành. Bạn có thể có mười nghìn ru pi
và tâm trí bạn đòi một trăm nghìn; bạn có thể có một trăm nghìn, tâm trí bắt đầu
đòi nữa - và cứ thế mãi. Bất kì cái gì bạn có, khoảng cách giữa điều bạn có và
điều tâm trí đòi hỏi vẫn còn là một. Nó là không thể hoàn thành được. Nó lái
người ta tới dở hơi. Thấy nó, thấy ra vấn đề của nó, người ta vứt bỏ nó. Hay tốt
hơn thì nên nói: khoảnh khắc bạn thấy ra cái vô tích sự của nó, nó rơi rụng đi
theo cách riêng của nó.
Và điều thứ ba là hận thù. Hận
thù nảy sinh bởi vì hai điều đầu tiên này, si mê và ham muốn. Bất kì ai chen
vào con đường đam mê của hạn hay con đường ham muốn của bạn, bất kì ai trở
thành cản trở, bất kì ai trở thành kẻ cạnh tranh, đều trở thành kẻ thù của bạn.
Bất kì ai cố giằng lấy cái gì đó bạn muốn đều tạo ra hận thù trong bạn. Nếu hai
điều đầu biến mất, điều thứ ba biến mất theo cách riêng của nó.
Hai điều đầu giống như lửa và
điều thứ ba chỉ là khói. Nếu bạn vẫn cảm thấy hận thù vì cái gì đó, vì ai đó,
thế thì nhớ lấy ở đâu đó vẫn còn có lửa. Bất kì chỗ nào có khói đều có lửa. Hận
thù và giận dữ đơn giản chỉ ra rằng bạn vẫn sống qua thèm khát và ham muốn, dù
có ý thức hay vô ý thức. Nhưng khói của bạn chỉ ra rằng lửa vẫn chưa bị dập tắt.
Quay lại sâu bên trong bản thể bạn và dập lửa ở đó đi. Và nó có thể dập được
không phải bởi kìm nén mà bởi hiểu biết.
Hiểu biết là thông điệp nền tảng
nhất của Phật Gautama. Nếu nó xảy ra, bạn có thể lên tàu nhanh chóng.
Và lên tàu nhanh chóng.
Có năm người ở cửa
hãy đuổi đi, và năm người nữa, và có năm
người đón vào.
Và khi năm người đã ra đi bị mắc cạn trên bờ,
Người tìm kiếm được gọi là oghatinnoti -
"Người đã đi qua."
Năm người này phải được hiểu. Có năm người ở
cửa...
Năm người đầu: Phật nói người
thứ nhất là vị kỉ, người thứ hai là hoài nghi, người thứ ba là tâm linh giả,
người thứ tư là đam mê và thứ năm là hận thù. Họ bao giờ cũng đứng ở cửa. Bạn
phải rất có ý thức; bằng không họ sẽ nhảy lên bạn.
Ngay cả người nghĩ họ đang làm
phục vụ vị tha - phục vụ của họ cũng vẫn vị kỉ. Họ hi vọng được phần thưởng nào
đó ở thế giới kia, ở thiên đường; do đó họ phục vụ. Phục vụ của họ không phải từ
tình yêu, phục vụ của họ là mặc cả. Nó là việc tìm kiếm phần thưởng lớn nào đó
- cõi trời, thiên đường và niềm vui cõi trời. Cẩn thận với vị kỉ.
Thứ hai là hoài nghi. Ngay cả
những người tin cũng đầy hoài nghi; thực tế, nếu bạn không đầy hoài nghi thì
không có nhu cầu tin. Niềm tin đơn giản nghĩa là bạn đã che đậy hoài nghi. Bạn
có vết thương, bạn che đậy nó bằng hoa đẹp, nhưng vết thương vẫn còn.
Thứ ba là tâm linh giả. Khi mọi
người muốn tâm linh thì tâm linh giả là dễ dàng hơn vì nó chẳng tốn gì. Bạn có
thể là người Ki tô giáo, bạn có thể là người Hindu, bạn có thể là người Mô ha
mét giáo; nó dễ dàng thế, nó hình thức thế. Bạn đi và làm nghi lễ nào đó trong
đền chùa và bạn là người Hindu, hay bạn vào nhà thờ mọi chủ nhật và bạn là người
Ki tô giáo - và điều đó dễ dàng thế!
Nhưng tâm linh thực sẽ là qua lửa.
Tâm linh thực là nổi dậy chống lại mọi cái mục nát, chống lại mọi cái là quá khứ,
chống lại mọi cái bị áp đặt lên bạn bởi người khác, chống lại mọi ước định. Tâm
linh thực là cuộc nổi dậy vĩ đại nhất có đó. Nó là mạo hiểm, nó là phiêu lưu,
nó là nguy hiểm.
Cho nên cẩn thận với tâm linh
giả, cái bao giờ cũng có đó, sẵn có, dễ dàng sẵn có tại cửa.
Và đam mê ... Bạn có thể vứt bỏ
đam mê ở đây, bạn có thể kìm nén nó ở đây, nhưng thế thì bạn đang đòi hỏi nó ở
đâu đó khác. Trong cõi trời, tất cả các tôn giáo đều cung cấp cho đam mê của bạn
- đàn bà đẹp sẵn có ở đó. Tất nhiên, bởi vì những câu chuyện này đã từng được
viết bởi những người chỉ nói về đàn bà đẹp. Bây giờ tôi nghĩ một số đàn bà được
giải phóng sẽ viết vài kinh sách; thế thì họ sẽ xoay xở với đàn ông đẹp nào đó,
đàn ông rất đẹp người bao giờ cũng vẫn còn trẻ, không bao giờ trở nên già, bao
giờ cũng điển trai ...
Cái gọi là các mahatmas và
thánh nhân, tất cả đều hi vọng rằng đàn bà đẹp đang đợi; vấn đề chỉ là vài
ngày. Cứ hành hạ bản thân mình thêm chút nữa và bạn sẽ được người thậm chí còn
tốt hơn. Đi vào trong kinh sách của các tôn giáo và nhìn và bạn sẽ có khả năng
- điều đó rõ ràng thế ở đó - thấy sự phóng chiếu.
Trong thiên đường Hindu con gái
chưa bao giờ lớn hơn mười sáu tuổi, bởi vì ở Ấn Độ điều đó được coi là tuổi đẹp
nhất. Cho nên hàng nghìn năm đã trôi qua, nhưng trong cõi trời vẫn cùng những
đàn bà đẹp đó vẫn treo quanh tuổi mười sáu. Họ không vã mồ hôi; trong cõi trời
bạn không cần chất khử mùi, bạn không cần dùng nước hoa, vân vân! Thân thể họ
được làm bằng vàng. Tôi nghĩ nếu ngay bây giờ bạn viết lại kinh sách bạn sẽ
không làm thân thể bằng vàng bởi vì chúng sẽ quá nặng. Bế đàn bà vàng sẽ gây
cho bạn cơn đau tim! Người nhựa sẽ tốt hơn nhiều - với những bộ phận giặt được,
đổi được! Và chỉ có vài nút... cho nên bạn nhấn một nút và người đàn bà mỉm cười
và bạn nhấn nút khác và người đàn bà đi vào cực thích và bạn nhấn nút khác...
và ngày nay nó sẽ khoa học hơn nhiều. Trong thời xưa những người ngu không thể
nghĩ được gì tốt hơn - thân thể bằng vàng! và nếu nó là vàng cứng thì sẽ thực sự
khó.
Nhưng bạn có thể thấy ham muốn
... Cho nên Phật nói: Cẩn thận! Ông có thể kìm nén ở đây, nhưng ông sẽ ham muốn
ở đâu đó khác. Đam mê sẽ không rời bỏ bạn dễ dàng thế.
Và hận thù: tất cả các thánh
nhân của bạn đều đầy hận thù - hận thù tội nhân. Đó là lí do tại sao họ đã tạo
ra địa ngục: cõi trời cho bản thân họ và địa ngục cho tội nhân; cõi trời cho bản
thân họ và địa ngục cho những người không theo tôn giáo của họ. Nếu bạn là người
Cơ đốc giáo bạn sẽ lên cõi trời - theo các linh mục Cơ đốc giáo. Người Hindu chẳng
có hi vọng nào. Trước hết người đó phải trở thành người Cơ đốc giáo đã, thế rồi
người đó có thể hi vọng; bằng không người đó nhất định xuống địa ngục. Và hỏi
người Hindu mà xem: họ cười vào toàn thể ý tưởng này! Kinh sách của họ còn cổ đại
hơn và họ có truyền thống lâu hơn - và tuyên truyền lâu hơn. Họ nghĩ rằng ngoại
trừ người Hindu không ai sẽ lên cõi trời; và thậm chí không phải tất cả người
Hindu đâu - người sudras, tiện dân, không có chỗ ở đó.
Đây là hận thù! Đây vẫn là cùng
tâm trí, cùng tâm trí xấu xí đang chơi trò chơi mới, nhưng chẳng có gì đã thay
đổi.
Có năm người ở cửa phải đuổi đi
... Đây là năm người đó. Phật nói: Đuổi họ đi. Hãy có tính quan sát để cho họ
không bắt giữ bạn.
Và năm người nữa ... Năm người
này là rất dễ thấy, và có năm người nữa không dễ thấy thế, nhưng họ cũng có đó ẩn
đằng sau năm người này. Năm người đó là: thứ nhất, thèm sống... Dễ dàng vứt bỏ
thèm khát đàn bà hay thèm khát đàn ông, nhưng rất khó vứt bỏ thèm khát bản thân
cuộc sống. Mọi người đều muốn sống và sống lâu nhất có thể được.
Bạn có thể hỏi ở Ấn Độ - nhà
yoga đang cố gắng vất vả để sống lâu có thể được. Bây giờ đó là gì? Sao họ phải
quan tâm nhiều thế tới việc sống lâu? Và cái gì sẽ xảy ra ngay cả khi bạn sống
lâu?
Trước khi Bernard Shaw chết ông
ấy để lại một thông điệp để khắc như một văn bia trên nấm mồ của ông ấy. Thông
điệp là, "Tôi biết tất cả đều tiến nếu tôi sống đủ lâu, cái gì đó giống
như thế này sẽ xảy ra."
Cho nên dù bạn sống chín mươi
năm hay một trăm năm hay hai trăm năm, phỏng có ích gì về điều đó? Cái chết sẽ
xảy ra. Nhưng thèm khát sống ... Phật nói rằng người thường thèm khát tiền bạc,
quyền lực, danh vọng, và cái gọi là thánh nhân của bạn thèm khát cuộc sống, sống
lâu. Và các nhà yoga cứ giả vờ rằng họ nhiều tuổi hơn họ đang vậy.
Tôi đã nghe:
Một nhà yoga nói với mọi người
rằng tuổi ông ấy là bẩy trăm, và tất cả người Ấn Độ đều gật đầu. Một người
phương Tây cũng có ở đó, một khách du lịch, người không thể tin được vào điều
này. Người này trông không quá bẩy mươi - và ông ấy nói ông ấy bẩy trăm tuổi?
Không thể được! Ông khách muốn tìm ra cho nên ông ấy ở lại đó.
Ông ấy thấy một người thường phục
vụ cho người già ngày; ông ấy hối lộ anh thanh niên. Và hối lộ bất kì ai dễ
dàng thế ở Ấn Độ! Thực tế, không ai cảm thấy bị xúc phạm bởi điều đó; điều đó
là tuyệt đối được chấp nhận. Nó là cách sống ở Ấn Độ, không có vấn đề trong nó.
Và anh thanh niên này sung sướng.
Anh ta nói, "Ông muốn gì?"
Người phương Tây nói, "Tôi
muốn biết mỗi một điều thôi. Thầy anh có thực bẩy trăm tuổi không? - bởi vì chỉ
anh mới có thể nói được cho tôi; anh đã ở cùng ông ấy."
Anh ta nói, "Có, tôi có thể
nói cho ông chỉ một điều thôi, nhiều hơn thế tôi không biết. Tôi đã sống cùng với
ông ấy mới chỉ ba trăm năm."
Và người này không quá ba mươi
tuổi!
Và có những cuốn sách - bây giờ
chúng được dịch sang mọi ngôn ngữ trên thế giới - nói rằng nếu bạn thực hành
yoga bạn sẽ kéo dài cuộc sống của mình. Và nếu bạn ăn cái này và nếu bạn ăn cái
kia, và nếu bạn làm asana này, tư thế này, cuộc sống của bạn sẽ được kéo dài. Nếu
bạn thở theo cách này hay theo cách nọ...
Phật đang nói điều này là cùng
thèm khát thôi.
Cho nên điều tinh vi đầu tiên là ham sống.
Và điều thứ hai: ham sinh ra ở
cõi giới cao hơn. Cho dù bạn vứt bỏ nó từ đây - "Thôi được, tôi
không muốn sống lâu ở đây " - thế thì bạn có ham muốn sâu hơn để được sinh
ra ở bình diện tinh tế nào đó, bình diện cao hơn nào đó, bình diện vô thân thể.
Bạn sẽ muốn là thiên thần. Cẩn thận với tất cả những trò chơi này!
Điều thứ ba là hão huyền. Những
người đức hạnh là rất hão huyền, họ không khiêm tốn. Thực tế họ có thể đã thực
hành khiêm tốn trong nhiều năm, nhưng việc thực hành của họ về tính khiêm tốn
đã cho họ chỉ một loại hão huyền, một loại bản ngã.
Điều thứ tư: bất ổn. Những người
này là bất ổn, họ không thoải mái ở đây bây giờ, họ không thể thế được. Tất cả
hi vọng của họ đều ở đâu đó khác, bên ngoài cái chết, trong cõi trời, trong
thiên đường. Làm sao họ có thể thoải mái ở đây bây giờ được?
Người tâm linh thực sự tuyệt đối
thoải mái ở đây bây giờ. Người đó không có thời gian khác; thời gian duy nhất của
người đó là bây giờ, và chỗ duy nhất của người đó là ở đây. Và người đó hoàn
toàn thoải mái, ở nhà. Người đó không khao khát cái gì.
Và điều thứ năm là dốt nát về
cái ta. Những người này cứ thực hành yoga... cả nghìn lẻ một phương pháp sẵn
có. Bạn có thể xoáy vặn thân thể mình theo cách này cách khác - bạn có thể trở
thành diễn viên giỏi trong rạp xiếc - nhưng điều đó sẽ không giúp bạn biết mình
là ai. Và chừng nào bạn còn chưa biết "Mình là ai?" mọi tri thức của
bạn và mọi đức hạnh và thực hành được trau dồi của bạn đơn giản là vô tích sự -
bài tập trong vô tích sự hoàn toàn.
Và có năm người đón vào. Và năm
người đó là gì? Niềm tin ... Nhớ lấy, với niềm tin Phật không ngụ ý đức tin; với
niềm tin ông ấy ngụ ý tin cậy, tin cậy đáng yêu, tin cậy trong sự tồn tại -
không trong lí thuyết, không trong kinh sách, không trong giáo điều và tín điều,
mà trong bản thân sự tồn tại, sự tin cậy - bởi vì đây là nhà của chúng ta,
chúng ta là một phần của nó. Nếu chúng ta sống trong hoài nghi, chúng ta sống bị
ngắt rời khỏi cái toàn thể; nếu chúng ta sống trong tin cậy, cây cầu dần dần, dần
dần được tạo ra giữa bộ phận và toàn thể. Chỉ với tin cậy người ta mới có thể
biết người ta là gì và cái toàn thể là gì; và chúng không khác nhau. Giọt sương
chứa toàn thể đại dương; theo đích xác cùng cách này, mọi người đều chứa cái
toàn thể của Thượng đế.
Người thứ hai: tỉnh giác. Người
ta phải rất tỉnh táo. Tỉnh táo là phương pháp của Phật; yoga duy nhất của ông ấy
mà ông ấy đã dạy là yoga về việc tỉnh táo. Chúng ta đang sống gần như máy móc,
như robot. Đem tỉnh táo về cho hành động của bạn, cho ý nghĩ của bạn, cho tình
cảm của bạn đi.
Và người thứ ba là năng lượng.
Chúng ta cứ tiêu tán năng lượng vào những điều ngu xuẩn - cãi lộn, tranh biện,
chẳng vì lí do nào cả. Gìn giữ năng lượng của bạn đi bởi vì chừng nào bạn còn
chưa có năng lượng tràn ngập bạn sẽ không có khả năng lấy cú nhảy tối thượng.
Cú nhảy tối thượng nghĩa là dòng sông đi vào trong đại dương, dòng sống biến mất
trong đại dương và trở thành đại dương. Nếu bạn không đầy năng lượng bạn sẽ
không có khả năng đạt tới đại dương; bạn sẽ mất hút đâu đó trong sa mạc.
Và người thứ tư là thiền. Với
"thiền" ông ấy ngụ ý vẫn còn ngày một im lặng hơn để dần dần, dần dần
dịch chuyển xảy ra từ tâm trí sang vô trí, để dần dần, dần dần động thái thay đổi
từ ồn ào sang im lặng.
Và người thứ năm: trí huệ. Trí
huệ không phải là tri thức. Tri thức được vay mượn, trí huệ là của bạn. Tri thức
có thể được thu lấy từ thư viện; bạn có thể chứa cả thư viện trong tâm trí
mình. Dầu vậy bạn sẽ vẫn còn dốt nát như trước; thực tế, bạn sẽ dốt nát hơn trước
bởi vì bây giờ tải là lớn hơn. Trí huệ tới từ trái tim riêng của bạn; nó là tiếng
nói của bản thể bên trong riêng của bạn. Nó xảy ra trong thiền: khi bạn im lặng
bạn bắt đầu nghe thấy tiếng nói nhỏ bé, tĩnh lặng bên trong. Đó là trí huệ.
Và khi năm người đã bị bỏ lại mắc
cạn trên bờ ... Năm người này là gì? Tham, giận, ảo tưởng, bản ngã, giáo huấn
giả. ... Người tìm kiếm được gọi là oghatinnoti - " Người đã đi qua."
Đây là thông điệp của Phật cho
người tìm kiếm. Ông ấy đang nói với các Bồ tát của mình hãy đi và trao nó cho
những người đã sẵn sàng, cho những người đã được chuẩn bị, cho những người sẵn
lòng lắng nghe, hiểu, đi theo con đường.
Thiền về những lời kinh này đi
- chúng dành cho bạn đấy. Mọi thứ mà Phật nói đều rất có ý nghĩa. Nó không phải
là tôn giáo thường, nó là tính tôn giáo thuần khiết.
Đủ cho hôm nay.