Read more
Osho - Đạo: Ba Kho Báu (Tập 3)
Chương 8. Đây là hoàng hậu Cleopatra
Câu hỏi 1
Tôi cảm thấy tự tin nhiều tới mức tôi sẽ chứng
ngộ rất sớm; nhưng thế rồi tôi cảm thấy rằng tôi sẽ tốt nếu chứng ngộ của tôi bị
chậm lại chút ít bởi vì dường như có niềm vui trong để trễ chứng ngộ lớn hơn là
trong việc được chứng ngộ... Tại sao?
Đừng cảm thấy nhiều tin tưởng
thế, bằng không nó sẽ bị để trễ lại mãi mãi đấy. Tự tin không phải là phẩm chất
cho cuộc hành trình bên trong, nó là rào chắn.
Trong thế giới bên ngoài tự tin
là sự giúp đỡ, là cái phải có. Không có nó bạn không thể đi bất kì đâu trong thế
giới bên ngoài, bởi vì bản ngã được cần tới, một loại điên khùng được cần tới.
Nhưng khi bạn đi tới cái bên trong, tất cả những phẩm chất có ích trong cuộc
hành trình bên ngoài trở thành chướng ngại. Cái ngã là không được cần tới, tự
tin không được cần tới.
Người ta phải hoàn toàn mất đi
cái ngã, chỉ thế thì mới có khả năng của chứng ngộ. Bạn chưa bao giờ trở nên chứng
ngộ. Khi bạn không có, có chứng ngộ. Đó là điều đầu tiên cần ghi nhớ.
Và điều thứ hai là - làm sao bạn
có thể so sáng rằng cái nào là tốt hơn, chứng ngộ hay chờ đợi nó? So sánh là có
thể chỉ khi bạn đã trở nên chứng ngộ. Khi bạn biết cả hai, thế thì bạn có thể
so sánh.
Đừng tự lừa mình. Đừng cố hợp
lí hoá nó. Bởi vì bạn phải đợi, bạn bây giờ đang cố hợp lí hoá nó, rằng có nhiều
cái đẹp, nhiều hạnh phúc, phúc lạc, trong chờ đợi. Nếu trong chờ đợi có nhiều
phúc lạc, phúc lạc hơn chứng ngộ thế thì những người đã đạt tới nó đều ngu cả.
Phật, Lão Tử, Krishna, Jesus - ngu, toàn lũ ngu! Thế thì phỏng có ích gì mà cố
đạt tới nó?
Không, bạn đang cố tự lừa mình
thôi. Chẳng ở đâu nó dường như đang tới gần hơn... và tâm trí rất tinh ranh và
rất thủ đoạn; nó nói, "Ai vội nào? Nếu nó không tới điều đó là rất hay; chờ
đợi là tốt, và rất phúc lạc!"
Bây giờ bạn đang cố che giấu bất
lực. Theo cách này, bạn có thể cứ đi trong vòng tròn. Đầu tiên, nó bị làm trễ -
và nó sẽ bị làm trễ thôi, nó có thể bị làm trễ mãi mãi nếu quá nhiều cái ngã có
đó. Nó bị làm trễ bởi vì bạn! Không phải là có phúc lạc nào trong chờ đợi đâu -
chờ đợi bao giờ cũng khổ, chờ đợi bao giờ cũng treo ở giữa, nó là ở trong tình
trạng lấp lửng; chờ đợi bao giờ cũng căng thẳng, nỗi khổ - bằng không ai muốn đạt
tới? Bạn chờ đợi để làm gì? Bạn chờ đợi để đạt tới! Chờ đợi không thể hay được
- nhưng bạn cố tự an ủi bản thân mình.
Vứt cái ngã đi, và vứt an ủi giả
tạo đi, bởi vì không ai khác bị lừa bởi nó ngoại trừ bản thân bạn. Bạn không lừa
được ai cả, nhưng bạn có thể tự lừa mình, mãi mãi.
Vứt cái ta đi, vứt cái 'quá nhiều
tự tin' đi, nó là bản ngã, và bỗng nhiên có chứng ngộ - không cần chờ đợi! Chờ
đợi có đó bởi vì các chướng ngại bạn đang tạo ra. Chứng ngộ không tạo ra chướng
ngại trên con đường của bạn. Thượng đế không đẩy bạn xa khỏi bản thân ngài.
Không ai tạo ra bất kì khó khăn nào cho bạn. Nếu bạn không đạt tới đó chỉ là vì
bạn.
Cho nên vứt bỏ tự tin đi, vứt bỏ
cái ngã, và thế thì đột nhiên bạn thấy rằng chứng ngộ không phải là cái gì đó xảy
ra cho bạn; chứng ngộ là chính bản tính của bạn, chính bản thể bạn. Khi cái ngã
không có - nó có; thế thì nó là bản thân bạn.
Và quên mọi an ủi đi.
Bạn phải đã nghe, đích thân tôi
đã nói điều đó nhiều lần, câu chuyện nổi tiếng về con cáo và chùm nho. Một
trong những người rất phi thường, Aesop, đã viết nó. Cáo tới gần cây, và cây đầy
quả nho, hàng chùm nho. Nó nhảy lên, nó cố gắng lắm, nhưng không thể với lên
nho được, chúng ở quá xa, cú nhảy của nó không đủ dài. Thế rồi nó nhìn quanh -
liệu có ai đang quan sát không? Một con thỏ trắng nhỏ đang quan sát từ bụi cây,
và thỏ ta hỏi, "Cô ơi, có chuyện gì vậy? Cô không thể với tới chùm nho
sao?" Cáo nói, "Không, con ơi, đấy không phải là vấn đề. Nho còn chua
mà."
Đây là an ủi.
Tôi bảo bạn nho không bao giờ
chua - ít nhất nho của chứng ngộ; không bao giờ chua; chúng bao giờ cũng chín
và ngọt; và nếu bạn không thể với tới được, đừng cố tự an ủi mình rằng bạn
thích chờ đợi, cố hiểu tại sao bị buộc phải chờ đợi đi. Ai đang buộc bạn chờ đợi?
Bạn sẽ không tìm ra bất kì ai khác, chỉ bản thân bạn, cái tự tin đó và cái ngã.
Câu hỏi 2
Hỗn độn đang xuất hiện ngày nay trong thời
đại của chúng ta có khác gì với hỗn độn của các thời đại khác không? Có cảm
giác là dầu sao đó cũng là thời đại đặc biệt. Hay vấn đề là mọi thời đại đều đặc
biệt?
Vâng, mọi thời đại đều đặc biệt,
mọi khoảng khắc đều đặc biệt. Nhưng mọi thời đại đều cảm thấy rằng thời đại này
là đặc biệt. Đó là bản ngã của thời đại. Mọi thời đại bao giờ cũng cảm thấy rằng
chưa bao giờ có thời như vậy, thời cách mạng như vậy, hỗn độn như vậy, chiến
tranh như vậy, tri thức như vậy, trí huệ như vậy - nhưng cái gì đó là đặc biệt.
Tôi đã nghe - tôi không biết nó
đúng đến đâu, nhưng nó phải vậy; biết tâm trí con người nó phải vậy - khi Adam
và Eve bị đuổi khỏi vườn Địa đàng, người ta nói rằng lời đầu tiên đã được thốt
ra, khi ra khỏi cổng, là lời Adam nói với, "Em yêu, đây là thời cách mạng
vĩ đại nhất chúng ta đang trải qua."
Ngày đầu tiên của thế giới,
đúng hơn khoảnh khắc đầu tiên, bước đầu tiên trong thế giới - và cách mạng!
'Đây là thời cách mạng vĩ đại nhất chúng ta đang trải qua.' Và kể từ đó mọi
Adam đều cảm thấy rằng, và mọi Adam đều nói với mọi Eve, "Em yêu, đây là
thời vĩ đại nhất chúng ta đang sống qua, rất đặc biệt."
Tại sao điều này xảy ra? Thời đại
là đặc biệt, tôn giáo bạn được sinh ra là đặc biệt, Thầy bạn đi theo là đặc biệt
- vĩ đại nhất trên thế giới, cuốn sách bạn tin tưởng được đích thân Thượng đế
viết ra chứ không bởi người thường, mọi thứ thuộc về bạn đều đặc biệt - đây là
cách bản ngã được giúp đỡ, được hỗ trợ; đây là những chỗ dựa.
Đất nước bạn được sinh ra là đặc
biệt. Nếu bạn là người Ấn Độ, thế thì đất nước là thiêng liêng. Nếu bạn là người
Anh thế thì bạn biết rõ rằng bạn là người giỏi nhất trên thế giới. Nếu bạn là
người Pháp - hệt điều đó.
Điều này xảy ra; và điều này là
phương pháp tinh ranh tới mức bạn sẽ không nhận biết về điều bạn đang làm cho bản
thân mình: làm cho tôn giáo của bạn thành đặc biệt, bạn trở thành đặc biệt.
Không phải là Ki tô giáo là đặc biệt, thực tế chính bạn mới đặc biệt thế! Bởi
vì bạn mà Ki tô giáo dường như đặc biệt. Không phải Ấn Độ là mảnh đất thiêng
liêng, chính bởi vì bạn, bạn tôn giáo thế! Con người bạn thiêng liêng thế! Bởi
vì bạn mà toàn thể Ấn Độ trở thành nước tôn giáo, đặc biệt. Bất kì chỗ nào bạn
được sinh ra, cùng điều đó sẽ xảy ra. Nếu bạn được sinh ra ở Hà Lan, hay ở
Trung Quốc, cùng điều đó sẽ xảy ra.
Cố nhìn vào trong nó. Thế giới
bao giờ cũng hoặc bình thường hoặc phi thường, bởi vì chẳng ích gì mà nói rằng
nó bao giờ cũng phi thường, điều đó không tạo ra khác biệt gì. Nếu có những khoảnh
khắc bình thường chỉ thế thì những khoảnh khắc nào đó mới là phi thường. Cho
nên bạn hoặc có thể nói rằng thế bao giờ cũng bình thường, thời đại bình thường,
đất nước, tôn giáo - mọi thứ, hoặc bạn có thể nói nó bao giờ cũng phi thường -
nó là như nhau thôi, bởi vì thế thì chẳng có gì để mà so sánh, để làm tương phản.
Và dần dần, nếu bạn vứt bỏ những chỗ dựa này, bỗng nhiên bạn sẽ biến mất. Nước
của bạn bình thường sao? - thế thì bạn không thể bước đi một cách thật lòng như
bạn vẫn thường bước. Ngôn ngữ của bạn bình thường sao? - thế thì bạn sẽ ngần ngại
một chút. Nếu mọi thứ đều bình thường: việc sinh của bạn, gia đình bạn, thế này
và thế nọ, thế thì làm sao bạn có thể giúp cho bản ngã mạnh được? Mọi chỗ dựa bị
rút đi - bản ngã sụp xuống đất.
Đây là chính các thủ đoạn rất
tinh vi.
Tôi đã nghe nói về một giáo sư,
giáo sư triết học tại đại học Paris. Một hôm bỗng nhiên ông ấy nói với sinh
viên: "Tôi là người vĩ đại nhất trên thế giới!" Họ không thể nào tin
nổi vào điều đó! Vị giáo sư bình thường này - và với điều đó nữa, không phải là
giáo sư vật lí mà triết học; thậm chí chẳng ai tới đó học tập, hiếm hoi lắm, một
người điên nào đó tới, và không ai bận tâm về Khoa của ông ấy, khoa bị lãng
quên nhất trong đại học, và ông ấy là người vĩ đại nhất trên thế giới sao? Họ
cười. Họ nói, "Chúng tôi bao giờ cũng nghe nói rằng triết gia có chút ít lẩm
cẩm, nhưng bây giờ ông chứng minh điều đó. Ông là người vĩ đại nhất trên thế giới
sao? Thế thì Richard Nixon thì sao? Và Mao Trach Đông? Và Indira Gandhi? Về những
người này thì sao?"
Ông ấy nói, "Đợi đó! Bất
kì khi nào tôi nói cái gì đó tôi đều chứng minh nó, tôi là nhà logic mà. Tôi sẽ
chứng minh điều đó. Tôi có bằng chứng, chừng nào tôi không có bằng chứng tôi sẽ
không bao giờ đưa ra phát biểu như thế."
Hôm sau ông ấy đem tới một tấm
bản đồ thế giới. Ông ấy đóng nó lên tường và ông ấy nói, "Lại đây, bây giờ
tôi sẽ chứng minh điều đó. Nước nào lớn nhất trên thế giới? Tất nhiên đó là nước
Pháp vì tất cả mọi người đều là người Pháp. Cho nên toàn thế giới bị bỏ đi, chỉ
mỗi Pháp còn lại. Và thế rồi ông ấy nói, "Thành phố nào lớn nhất ở
Pháp?" Tất nhiên đó là Paris, mọi người đều là người Paris. Thế rồi ông ấy
nói, "Và chỗ nào vĩ đại nhất ở Paris?" Tất nhiên đó là đại học, thành
trì của khôn ngoan. Bây giờ sinh viên bắt đầu cảm thấy chút ít bất ổn bởi vì
ông ấy đang đi tới chính vấn đề, và bây giờ sẽ khó bác bỏ. Và thế rồi ông ấy
nói, "Khoa nào tốt nhất và vĩ đại nhất trong đại học?" Tất nhiên nó
phải là triết học: cổ đại nhất, với hầu hết các tri thức bí mật. Và ai là trưởng
khoa triết học? Ông ấy là người vĩ đại nhất trên thế giới.'
Đây là cách tất cả các bạn vận
hành. Đây là logic, đây là bằng chứng.
Xin đừng ngu xuẩn. Cứ để các
triết gia ngu xuẩn, bạn không cần vậy. Vứt mọi cái vô nghĩa như vậy đi. Nó toàn
là rác rưởi. Và một khi bạn vứt nó đi rồi, bạn sẽ cảm thấy sạch sẽ thế. Cứ dường
như bạn vừa tắm trong vĩnh hằng. Bạn sẽ cảm thấy được nhẹ gánh thế, trẻ trung
thế, bởi vì tất cả những cái mục nát này trong đầu bạn đều làm cho bạn thành mục
nát. Bạn ốm yếu bởi vì nó. Bạn không thể mạnh khoẻ được chừng nào bạn còn chưa
vứt tất cả những rác rưởi này đi.
Đơn giản, bình thường thôi. Mọi
thứ đều bình thường - hay bạn có thể gọi nó là phi thường, điều đó không tạo ra
khác biệt gì. Sáng nay là phi thường như mọi sáng.
Và mọi người bao giờ cũng nghĩ
như thế. Bất kì khi nào bạn rơi vào trong tình yêu bạn đều cảm thấy - người đàn
bà này, đây là hoàng hậu. Cleopatra. Chưa bao giờ có người đàn bà như vậy...
Nhưng mọi người yêu đều đã cảm thấy giống như thế. Và không chỉ có thế, bạn sẽ
rơi đi rơi lại vào tình yêu, và lặp đi lặp lại bạn sẽ cảm thấy rằng, "Bây
giờ đây mới là Cleopatra thực; người kia chẳng là gì cả"; và bạn sẽ quên rằng
bạn đã từng nói cùng điều đó với nhiều đàn bà.
Mọi người yêu đều cảm thấy một
bản ngã tôn cao. Và điều này đã là nguyên nhân của nhiều khổ trên thế giới. Người
Ki tô giáo nghĩ họ đặc biệt, những người đã được Thượng đế chọn. Người Do Thái
nghĩ họ là rất đặc biệt, Thượng đế đã làm cho họ thành giống nòi được chọn. Và
điều đó đã tạo ra nhiều khổ trên thế giới. Nếu bạn là giống nòi được chọn thế
thì bạn được tha thứ cho mọi tội lỗi, bạn có thể làm bất kì cái gì bạn thích.
Không ai được chọn hay mọi người
đều được chọn! Con chó trên phố là chó được chọn, và cỏ thường là được chọn, và
các vì sao là được chọn, bạn cũng được chọn - hoặc tất cả đều được chọn hoặc
không ai được chọn, điều đó do bạn quyết định.
Nhưng đừng bao giờ nói 'Tôi được
chọn' bởi vì thế thì với người khác thì sao?
Người điên như Adolf Hitler,
Mussolini, Tojo, Stalin, tất cả họ đều cảm thấy họ là những người được chọn: họ
được làm ra để cai trị, còn người khác được làm ra để bị cai trị. Những người
này tạo ra rắc rối. Nhưng bạn cũng có cùng hạt mầm đó bên trong mình; nếu bạn
cho phép nó phát triển bạn có thể trở thành một Adolf Hitler.
Không ai đặc biệt. Cuộc sống đẹp
thế trong tính bình thường của nó, phi thường thế trong tính bình thường của
nó, sao đem những quan niệm vô nghĩa này vào trong nó và làm rối nó lên?
Câu hỏi 3
Tội nhân có xứng được chứng ngộ không?
Còn ai khác? Thánh nhân đã chứng
ngộ rồi, chỉ mỗi tội nhân được bỏ lại để được chứng ngộ.
Nhưng tôn giáo đã dạy bạn cái
gì đó đang tạo ra vấn đề. Họ đã kết án bạn là tội nhân - làm sao bạn có thể trở
nên chứng ngộ được?
Tội lỗi không là gì ngoài sai
sót. Không có kết án trong từ này - nó chỉ là sai sót! Và những người phạm sai
sót, họ học.
Mọi thánh nhân đều đã từng là tội
nhân. Chưa bao giờ có thánh nhân nào không từng là tội nhân, bằng không làm sao
người đó đi tới thành thánh nhân được? Người đó đi, người đó phạm sai sót, người
đó đi lạc lối, người đó ngã cả triệu lần, và đứng dậy lần nữa. Người đó đã đạt
tới. Toàn thể cuộc hành trình người đó đã là tội nhân. Bây giờ người đó đã học,
và bây giờ không sai sót nào xảy ra. Người đó đã trở thành trí huệ qua phạm tội,
qua sai sót. Người đó biết. Người đó đã trở nên chứng ngộ. Từ bóng tối của đêm
buổi sáng được sinh ra.
Mọi thánh nhân đều đã từng là tội
nhân, và mọi tội nhân sẽ trở thành thánh nhân. Quá khứ của thánh nhân nhất định
là của tội lỗi, và tương lai của mọi tội nhân nhất định là tính thánh thiện.
Cho nên giữa thánh nhân và tội nhân chỉ một khác biệt của quá khứ và tương lai,
có vậy thôi. Đừng cảm thấy bị kết án. Tội lỗi trong bản thân nó là đủ, sao làm
nặng bản thân bạn thêm nữa bằng kết án?
Tỉnh táo, có vậy thôi. Bạn sẽ
phải phạm sai lầm, nhưng đừng phạm cùng sai lầm lặp đi lặp lại, có vậy thôi. Tỉnh
táo, quan sát - và học! Thực tế nếu bạn hỏi tôi, thế thì tôi sẽ bảo bạn rằng thế
giới tội lỗi là thế giới của học tập. Người ta không thể học mà không có nó.
Người ta phải đi sâu vào tội lỗi.
Cũng giống như rễ cây: rễ ăn
càng sâu, cành vươn càng cao. Cây mọc tới chiều cao lớn, nhưng nó phụ thuộc, dựa
vào rễ ăn ngày càng sâu hơn và sâu hơn và sâu hơn.
Nếu bạn bắt gặp một thánh nhân
lớn bạn phải biết rằng ông ấy phải đã phạm tội lớn. Rễ phải đi sâu! Bằng không
làm sao ông ấy có thể biết nhiều thế? Nếu ông ấy chưa bao giờ phạm tội ông ấy sẽ
không hồn nhiên mà ngu xuẩn.
Có những thánh nhân ngu nữa - với
tôi họ không phải là thánh nhân, họ đơn giản sợ mọi người, kẻ hèn nhát. Họ chưa
bao giờ phạm tội, họ chưa bao giờ đi lạc lối, họ bao giờ cũng níu bám lấy đường
đúng, con đường được đi nhiều, tới ý thức hệ mà xã hội đã trao cho họ, những
quan niệm tôn giáo đã nhồi vào tâm trí họ, những ước định họ đã từng được sinh
ra trong đó - họ đã níu bám lấy nó, họ chưa bao giờ đi lạc lối, họ là kẻ hèn
nhát, họ đã không học gì.
Với tôi, giá trị của họ là số
không. Họ có thể là người tốt, nhưng cái tốt của họ không có vị mặn. Nó không
mùi vị. Nó có chút ít đờ đẫn và chết.
Bạn sẽ thấy hai kiểu thánh nhân
trên thế giới: một kiểu, người mang tính thánh thiện chỉ từ sợ, người, do sợ địa
ngục, sợ hậu quả, chưa bao giờ phạm tội. Người đó gần như thánh nhân đất sét,
không thực, người đó đã không đạt tới cái gì cả; và bạn sẽ không tìm thấy ở người
đó trí huệ, bởi vì người đó sẽ kiếm được trí huệ từ đâu? Người đó chưa bao giờ
đi lạc lối, làm sao người đó trở nên chín chắn được? Người đó sẽ là đứa trẻ, dốt
nát, ngu xuẩn và đần độn; không hại, nhưng bạn không thể học được gì từ người
đó. Nhiều nhất người đó có thể dạy bạn cái đần độn của mình, cái hèn nhát của
mình.
Có kiểu thánh nhân khác - bạn
may mắn nếu bạn có thể tìm thấy một thánh nhân kiểu khác này, bởi vì nếu một
trăm thánh nhân tồn tại, chín mươi chín người là đần độn. Nó phải là vậy - đó
là tỉ lệ giữa đần độn và thông minh, cho nên nó bao giờ cũng phải là cùng tỉ lệ
ở mọi nơi. Trong thế giới này, trong bãi chợ, cùng tỉ lệ này tồn tại: chín mươi
chín người đần, một người thông minh, trí huệ, nhận biết. Cùng tỉ lệ này phải
được phản ánh vào các thánh nhân nữa - trong mọi chiều!
Nếu bạn có thể tìm ra một người
đã sống, và sống một cách nguy hiểm, và đi theo mọi chiều mà không sợ gì, và đã
học qua kinh nghiệm để siêu việt lên trên tội lỗi - không phải là người đó chưa
bao giờ phạm phải tội lỗi, người đó đã phạm nó, và người đó đã phạm nó một cách
toàn bộ và mãnh liệt, đó là lí do tại sao người đó có thể siêu việt lên trên
nó; người đó có thể thấy nó xuyên suốt, người đó có thể thấy chính cái ngớ ngẩn
của nó, đó là lí do tại sao người đó đã siêu việt lên trên nó; nếu bạn có thể
tìm ra một thánh nhân như thế - chỉ qua người đó con đường mới đi qua.
Jesus có thể nói cho mọi người,
"Ta là con đường." Jesus không phải là thánh nhân đần thông thường.
Đó là lí do tại sao ông ấy đã bị đóng đinh. Nếu như ông ấy đã là thánh nhân đần
thông thường ông ấy chắc đã được tôn thờ rồi! Người Do Thái chắc đã tuyên bố về
ông ấy: Đây là con của Thượng đế! Nhưng rắc rối là ở chỗ cách thức của ông ấy
không đích xác đúng - như người Do Thái vẫn nghĩ cái đúng là vậy; chúng không
đích xác là đạo đức.
Lúc thì ông ấy ở với gái mãi
dâm. Điều này không giống kiểu thánh. Lúc thì ông ấy ở với kẻ say, và ông ấy
hay tự uống rượu - ông ấy thích uống. Và ông ấy đi với đủ loại người - ông ấy
không thể được kính trọng theo bất kì cách nào, ông ấy đã không chăm nom chút
nào tới sự kính trọng. Người vô đạo, bị xã hội kết án, đều là bạn ông ấy. Ông ấy
đi theo đủ mọi loại bầu bạn.
Đó là lí do, lí do căn bản tại
sao tất cả các linh mục và mọi kẻ đần, cái gọi là thánh nhân, đều chống lại ông
ấy, bởi vì sâu bên dưới ông ấy đang chặt rễ của đạo đức cổ: Người này là nguy
hiểm, người này phải bị tiêu diệt, bởi vì người đó đang đem cái gì đó vào trong
thế giới đang hỗn độn vì đạo đức bình thường - bởi vì đạo đức bình thường sống
theo qui tắc, còn thánh nhân sống theo nhận biết, không theo qui tắc.
Qui tắc dành cho những kẻ hèn.
Thánh nhân sống bằng kỉ luật bên trong của mình, ông ấy không tin vào kỉ luật
khác. Tâm thức riêng của ông ấy là luật duy nhất. Ông ấy theo nó. Bất kì nơi
đâu nó đưa tới, ông ấy đều sẵn sàng đi - nếu nó đi xuống địa ngục ông ấy sẽ xuống
địa ngục. Bởi vì đó là cách của ông ấy để biết chân lí. Ông ấy theo bản thể
riêng của ông ấy. Ông ấy không theo bất kì ai để ép buộc bất kì cái gì lên
mình. Ông ấy nổi dậy.
Thánh nhân bình thường là vô hại
nhưng thánh nhân như vậy là nguy hiểm - cho xã hội, cho văn hoá, cho cách sống
cố định, cho nguyên trạng, cho thể chế. Jesus phải đã trông như kẻ hippie - nổi
dậy, phá vỡ mọi qui tắc.
Đó là cách người ta nên sống! Bởi
vì chừng nào bạn còn chưa sống tự do toàn bộ, chừng nào bạn còn khổ qua chọn lựa
riêng của mình, bạn sẽ không siêu việt lên trên bất kì cái gì. Bạn sẽ vẫn còn
là thánh nhân đất sét.
Bạn hỏi, "Tội nhân có xứng
được chứng ngộ không?" Và tôi nói, còn ai khác? Người đó đã kiếm được nó.
Qua tội lỗi người đó đã khổ. Qua tội lỗi người đó đã trở thành chín chắn. Nhưng
tôi không nói rằng chỉ bằng phạm tội bạn sẽ đạt tới nó. Bằng không thì tất cả mọi
người đã đạt tới rồi! Tội lỗi cộng với nhận biết - điều đó phải là công thức. Tội
lỗi cộng với nhận biết. Thế thì đi bất kì chỗ nào bạn muốn, và làm bất kì cái
gì bạn thích - nhận biết đó sẽ đem bạn trở lại, nhận biết đó bao giờ cũng là
chiếc thang qua đó bạn có thể siêu việt lên bất kì kinh nghiệm nào.
Nếu Jesus được sinh ra ở Ấn Độ
ông ấy chắc đã không bị đóng đinh, không. Điều đó chưa bao giờ là thực hành của
chúng ta ở đây, bởi vì chúng ta thậm chí đã biết những người nguy hiểm hơn -
Jesus chưa là gì. Chúng ta đã biết Krishna. Thực tế, có mọi khả năng là christ
là hình dạng bị bóp méo của krishna. Jesus phải đã cho cái gì đó có phẩm chất của
Krishna. Trong tiếng Bengali, Krishna là is kristo; trong nhiều ngôn ngữ châu
Âu Christ là Cristo. Christ dường như là một dạng của krishna; Christ không phải
là tên của Jesus. Jesus Christ nghĩa là Jesus Krishna - cái gì đó của Krishna
đã ở trong ông ấy. Ở trong tình yêu với Mary Magdalene; cái gì đó như Krishna
trong tình yêu với Radha.
Người Do Thái không thể tin được
vào điều đó. Họ là người rất đạo đức; toán học, tính toán: và ở đây con người
này đến và ông ấy sẽ phá huỷ toàn thể cấu trúc!
Chúng ta cho phép Krishna có mười
sáu nghìn bạn gái. Chúng ta gọi họ là gopis. Gopi là từ hay hơn bạn gái, đáng
yêu hơn và sâu sắc hơn. Mười sáu nghìn chúng ta đã cho phép ông ấy và chúng ta
chưa bao giờ đóng đinh người này. Và không phải tất cả đều lấy ông ấy, vài người
trong số họ là vợ của người khác. Bản thân Radha không phải là vợ của ông ấy,
nhưng là vợ của ai đó khác.
Mới vài ngày trước đã có một vụ
kiện ở Uttar Pradesh, trong toà án, về mảnh đất nào đó. Một mảnh đất nào đó
trong hàng thế kỉ đã mang tên Radha Krishna. Bây giờ qui tắc mới đã tới và mảnh
đất đó không thể lấy tên của một người. Nhưng quan toà đã đưa ra phán quyết của
ông ta - và điều đó là hay; ông ta nói: "Bởi vì nó là theo tên của Radha
Krishna nó không phải là theo tên của một người, và bởi vì Radha chưa bao giờ
là vợ hợp pháp của Krishna, đây là hai người. Cho nên mảnh đất này có thể vẫn
còn như nó vậy, bởi vì nó mang tên của hai người, và với hai người, mảnh đất đó
có thể được phép."
Tên vợ của Krishna, mọi người
đã hoàn toàn quên mất. Tên cô ấy là Rukmani. Đó là cái tên đã hoàn toàn bị quên
lãng. Radha không phải là vợ ông ấy. Radha là tình nhân của ông ấy.
Và Ấn Độ chưa bao giờ bận tâm
giết con người này. Thay vì thế ngược lại chúng ta đã nói rằng ông ấy là hoá
thân tuyệt đối, cái toàn bộ tới từ Thượng đế xuống thế gian này. Tại sao chúng
ta đã gọi ông ấy là Thượng đế toàn bộ? Bởi vì ông ấy có thể phạm tội lỗi như tội
nhân, tội nhân lớn nhất, và ông ấy vẫn còn như thánh - vĩ đại nhất đã từng được
biết tới. Hai cực gặp gỡ trong ông ấy. Ông ấy là toàn bộ.
Nếu thánh nhân đơn giản là
thánh nhân và chưa bao giờ phạm tội thì ông ấy là một cực. Cái gì đó bị thiếu.
Khi một người là hai cực, và cả hai cực đều có đó, người đó là toàn bộ và sống
động. Người đó là cả đêm và ngày, sống và chết, hỗn độn và hài hoà.
Cho nên bạn hỏi, "Tội nhân
có xứng được chứng ngộ không?" Tôi bảo bạn, "Có. Chỉ tội nhân mới xứng
thôi. Nhưng nhận biết phải được đem vào."
Cho nên tôi không kết án tội lỗi.
Tôi chỉ chỉ dẫn cho bạn: Phạm tội, nhưng phạm tội với tâm trí ý thức, tỉnh táo,
nhận biết.
Làm bất kì cái gì bạn thích. Nếu
bạn muốn uống rượu, thì uống, nhưng vẫn còn tỉnh táo. Chẳng mấy chốc bạn sẽ thấy
rằng điều này là không thể được. Khi bạn uống rượu bạn mất nhận biết, và khi bạn
mất nhận biết nó đơn giản là tội lỗi. Thế thì không có khả năng nào của tính
thánh thiện xảy ra trong nó. Nếu bạn có thể uống và vẫn còn tỉnh táo, cứ uống
nhiều như bạn muốn - nó là nước, không gì khác.
Người ta nói rằng Jesus biến nước
thành rượu. Tôi dạy bạn thủ đoạn khác - cách biến rượu thành nước: nhận biết.
Thế thì bạn sẽ làm phép màu còn lớn hơn Jesus đã từng làm.
Nhận biết, và rượu trở thành nước.
Nhận biết - dục trở thành yêu. Nhận biết - yêu trở thành lời cầu nguyện. Nhận
biết - lời cầu nguyện trở thành thiền. Đơn giản một điều phải được ghi nhớ: làm
bất kì cái gì bạn thích, nhưng làm nó với ý thức đầy đủ, và thế thì bạn sẽ
không đi lạc lối.
Câu hỏi 4
Người ta có thể bị quá nghiện với thanh tâm
không?
Có chứ. Tâm trí có bệnh bị bắt
rễ rất sâu tôi gọi là bệnh O.D: quá liều; quá làm. Vẫn còn tỉnh táo với bệnh
này về O.D. Bạn có thể làm bất kì cái gì quá nhiều, và thế rồi, cái đáng trở
thành có lợi sẽ trở thành có hại.
Thức ăn là tốt, nó là sức sống,
nhưng bạn có thể ăn quá nhiều, thế thì nó trở thành độc. Bạn có thể chết bởi ăn
quá nhiều - thực tế, các nhà nghiên cứu y học nói rằng mọi người chết do ăn quá
nhiều còn hơn là do chết đói. Báo chí cứ đưa tin rằng vài người đã chết ở đâu
đó do chết đói, họ chưa bao giờ đưa tin bao nhiêu người đang chết bởi ăn quá
nhiều - điều đó đáng phải được đưa tin trước hết. Bao giờ cũng vậy nhiều người
đang chết qua việc ăn quá nhiều.
Một người có thể sống trong ba
tháng không ăn gì cả. Nhưng bạn ăn quá nhiều trong chỉ ba tuần, và bạn không thể
sống sót được. Bạn thử đi. Trong ba ngày ăn thật nhiều tuỳ bạn có thể ăn được....
Chuyện xảy ra, Mulla Nasrudin
và một đệ tử tới thăm Mecca. Theo cách du hành của thầy tu đạo Hồi họ sẽ trình
diện mình tại những cánh cửa của ngôi nhà lớn và thức ăn sẽ được trao cho họ,
và cả nước nữa. Bất kì khi nào họ ăn Nasrudin sẽ ăn nhiều nhất như ông ta có thể
ăn được, rồi nằm ra ngủ, nhưng đệ tử này có thói quen lạ lùng: anh ta ăn ít, lắc
mình, rồi ăn thêm nữa. Một hôm Nasrudin nói, "Anh làm gì thế? Nói cho ta
bí mật đi. Ta chẳng phải là Thầy anh sao?" Đệ tử này nói, "Dạ thưa Thầy,
tôi thấy nếu tôi ăn ít, rồi uống chút nước, rồi làm lắng đọng tất cả bằng việc
lắc, tôi có thể chứa thêm nữa. Điều đó cũng giống như cái hộp - thầy lắng đọng,
mọi sự lắng đọng.... Nasrudin cởi dép ra và đánh mạnh vào đầu anh ta, và nói,
"Anh ngu lắm! Làm sao anh dám giấu giếm một bí mật giá trị thế với ta!
Nghĩ tới khối lượng thức ăn ta đã bỏ phí bởi không thể nào ăn được nó! Ta biết
giới hạn của việc ăn còn xa ở phía trước bởi vì giới hạn của việc ăn sau rốt tất
cả đều ở chỗ ních cho chặt. Và ta chưa bao giờ biết thủ đoạn này. Anh đã che giấu
một bí mật lớn thế, và bây giờ ta cảm thấy khổ thế - ta đã bỏ lỡ bao nhiêu là
thức ăn!"
Nhớ lấy bệnh O.D. Nó giết chết
theo nhiều cách. Ăn quá nhiều, yêu quá nhiều có thể giết chết bạn. Nhiều người
tới tôi - họ đang lạm dụng dục quá mức. Họ đang giết chết bản thân họ. Hay ăn
quá nhiều, họ đang giết chết bản thân mình.
Vâng, và bạn có thể làm thiền
quá nhiều nữa. Tâm trí bao giờ cũng thích làm cái gì đó tới cực đoan. Tâm trí
là kẻ cực đoan, nó chưa bao giờ muốn ở giữa, bởi vì ở giữa là không có tâm trí.
Ở đích xác chỗ giữa, và không có tâm trí. Khi bạn đi tới cực đoan, tâm trí bước
vào. Bạn càng đi xa hơn khỏi trung tâm, tâm trí càng bước vào và chiếm quyền sở
hữu bạn. Hoặc ăn quá nhiều hoặc nhịn quá nhiều, và tâm trí sẽ có đó; đó là lí
do tại sao tôi không thiên về ăn quá nhiều cũng không thiên về nhịn ăn. Cứ ở chỗ
giữa. Ăn đúng, đích xác cân bằng - và bao giờ cũng nhớ trong mọi thứ đều được
cân bằng.
Bạn có thể làm thiền quá nhiều,
và thế thì bạn sẽ bị cạn kiệt hơn là được phục hồi qua nó và được hồi sinh và
được làm khoẻ lại; bạn sẽ cảm thấy bị cạn kiệt. Và thế thì bạn sẽ đi sang cực
đoan kia và bạn sẽ nói: Nó chẳng là gì cả, thiền này không là gì cả, mình phải
dừng lại, mình đang chết vì nó. Bạn không chết bởi vì nó, bạn chết bởi vì làm
quá nhiều.
Cho nên làm sao biết rằng đây
là chỗ giữa? Khó đấy, rất khó, người ta cần rất ý thức, chỉ thế thì người ta mới
biết.
Khi bạn ăn, chỗ giữa ở đâu? Chỗ
giữa là, khi bạn vẫn còn cảm thấy chút ít đói, chỉ chút ít thôi, và bạn biết rằng
bây giờ nếu bạn ăn bạn sẽ cảm thấy nặng. Ngay chỗ đó - dừng lại. Nếu bạn ăn bốn
bánh tráng và thế rồi bạn cảm thấy nặng, thế thì ba bánh tráng thôi - điều đúng
là dừng ở đó. Ba phần tư dạ dầy của bạn nên đầy, một phần tư nên trống. Đó là
điều đúng bởi vì - để chút ít không gian cho thức ăn chuyển động, được biến đổi,
được thay đổi thành máu; cho chút ít không gian đi! Thức ăn cần chút ít không
gian trong dạ dầy.
Nếu bạn thiền, và bạn cảm thấy
bạn đang làm quá nhiều thanh tâm, thanh tâm sẽ trở thành hiện tượng rất rất cạn
kiệt.
Bạn khóc trong thiền; khóc tới
khoảnh khắc khi bạn bắt đầu cảm thấy rằng bây giờ bạn đang mất năng lượng, bạn
đang cảm thấy yếu hơn. Nếu bạn khóc nhiều bạn sẽ đơn giản bị cạn kiệt và không
gì khác. Dừng lại. Bao giờ cũng dừng lại khi bạn cảm thấy rằng năng lượng đang
bị mất, không được thu lại.
Nếu thanh tâm là thực, cần thiết,
thế thì qua thanh tâm bạn sẽ cảm thấy được nhẹ gánh, bạn sẽ cảm thấy nhẹ nhàng,
bạn sẽ cảm thấy cứ dường như bạn có thể bay; nhưng nếu bạn cứ làm nó ngày một
nhiều, cứ tưởng rằng càng làm nhiều sẽ càng có ích hơn, thế thì chẳng mấy chốc
bạn sẽ thấy rằng bạn đơn giản cạn kiệt, chết, bạn không thể di chuyển được.
Người ta phải quan sát nó.
Không thể có qui tắc cố định cho mọi người bởi vì thân thể mọi người có phẩm chất
khác nhau, năng lượng khác nhau, phẩm chất của năng lượng khác nhau; người ta
phải quan sát bản thân mình.
Nếu bạn ngủ ít hơn cần thiết thế
thì cả ngày bạn sẽ cảm thấy buồn ngủ. Nếu bạn ngủ nhiều hơn cần thiết thế thì
cũng vậy, cả ngày bạn sẽ thấy đờ đẫn, không buồn ngủ nhưng đờ đẫn. Có một khoảnh
khắc đích xác; nếu bạn dậy vào khoảnh khắc đó bạn sẽ cảm thấy tươi tắn cả ngày
- không buồn ngủ không đờ đẫn. Và bạn phải tìm ra khoảnh khắc đó cho bản thân
mình bởi vì khoảnh khắc của người khác sẽ không có tác dụng.
Đó là cách mọi kinh sách trở
thành vô dụng. Nếu ở đâu đó nó nói: Dậy sớm buổi sáng vào lúc năm giờ, điều đó
có thể phù hợp với người đã viết ra điều này, nó có thể không phù hợp với bạn.
Và thế thì bạn có thể dậy lúc năm giờ, và khổ. Và thế rồi bạn sẽ nghĩ, mình là
tội nhân; bởi vì nghiệp quá khứ mà điều này đang xảy ra, bằng không Thầy mình
đã không nói vào năm giờ - đích xác lúc đó.
Trong đạo tràng của Vinoba họ dậy
lúc ba giờ. Nhiều người khổ. Thế rồi họ ngủ cả ngày, hay nếu họ không được phép
ngủ họ cảm thấy buồn ngủ, họ không thể có ý thức, họ đi cứ dường như ngủ say,
người mộng du.
Nó phù hợp với Vinoba. Nó không
có nghĩa là điều đó sẽ phù hợp với mọi người. Nó phù hợp với ông ấy bởi vì thức
ăn của ông ấy là như vậy, nhiều ngủ hơn là không cần thiết. Ông ấy chỉ ăn sữa
đông, ông ấy gần như sống bằng sữa đông. Ngay cả sữa cũng cần được tiêu hoá, sữa
đông gần như được tiêu hoá. Sữa đầu tiên đi vào thân thể và trở thành sữa đông,
và thế rồi - sữa đông gần như là thức ăn được tiêu hoá.
Và ông ấy ăn rất ít bởi vì ông ấy
có ung nhọt, ung nhọt kinh niên, cho nên nó phù hợp với ông ấy. Nhưng tín đồ của
ông ấy cũng ăn sữa đông; nếu họ không có ung nhọt - họ sẽ có. Ngu xuẩn. Họ sẽ
đơn giản tạo ra nhiều a xít trong dạ dầy họ. Và thế rồi ông ấy dậy lúc ba giờ bởi
vì ông ấy không thể ngủ được hơn chừng đó. Họ tất cả đều dậy lúc ba giờ. Thế rồi
toàn thể đạo tràng cảm thấy buồn ngủ cả ngày... Tôi đã ở đó, tôi đã thấy khuôn
mặt của những người đó - những người mộng du, cứ dường như trong thôi miên.
Làm sao họ có thể trở nên tỉnh
táo và nhận biết về cách họ có thể thiền được? Tìm ra nhịp điệu của riêng bạn
đi - mọi người đều có nhịp điệu riêng của mình, và nhịp điệu của bạn là khác
như dấu vân tay của bạn. Cũng như dấu ngón cái của bạn là khác với dấu ngón cái
của mọi người khác trên thế giới, theo đích xác cùng cách đó mọi thứ đều duy nhất
với mọi cá nhân - bạn có nhịp điệu riêng của bạn về mọi thứ.
Tôi đã làm việc trên nhiều người,
và điều này đã từng là hiểu biết của tôi: mọi người đều khác nhau tới mức không
qui tắc cố định nào có thể được áp dụng. Chỉ hiểu biết linh hoạt, có vậy thôi.
Và bạn phải tìm ra nhịp điệu
riêng của mình. Về thanh tâm nữa, cố tìm ra nhịp điệu riêng của bạn. Điều này
nên là tiêu chí: nếu thanh tâm đang làm cạn kiệt, thế thì bạn đang làm nó quá
nhiều rồi. Nếu nó không bị làm quá nhiều bạn sẽ cảm thấy rất rất hay, nhẹ
nhàng, sau nó - cứ dường như sức hút trái đất không còn vận hành. Bạn sẽ bước
dường như bạn đang nhảy múa, bước đi của bạn sẽ có điệu vũ của nó - và đó là cảm
giác bạn phải tìm ra. Nếu bạn làm việc tốt, tỉnh táo, trong vòng ba tháng bạn
có thể thấy mọi nhịp điệu về bản thân mình: khi nào bạn nên đi ngủ, khi nào bạn
nên dậy... bạn phải tạo ra yoga riêng của mình.
Đừng theo nhịp điệu của bất kì
ai khác, bằng không bạn sẽ gặp khó khăn. Và bạn sẽ không bao giờ mạnh khoẻ.
Câu hỏi 5
Mối quan hệ giữa yêu và trách nhiệm là gì?
Liệu yêu người khác có nghĩa là cố giải quyết vấn đề của họ cũng như vấn đề của
mình không?
Nếu bạn có thể giải quyết vấn đề
của riêng bạn, điều đó đã là quá nhiều. Xin đừng bao giờ cố giải quyết vấn đề của
bất kì ai khác; bạn sẽ tạo ra đống lộn xộn. Bạn đã không giải quyết được vấn đề
của riêng mình. Đừng bao giờ làm điều đó. Tâm trí có xu hướng và cám dỗ làm điều
đó.
Bạn hỏi: Mối quan hệ giữa yêu
và trách nhiệm là gì? Không quan hệ nào cả, bởi vì yêu là trách nhiệm. Nhưng từ
này phải được hiểu cho rõ - nó nghĩa là gì.
Tôi nhấn mạnh vào nghĩa gốc của
từ này. Trách nhiệm - responsibility nghĩa là: khả năng đáp ứng. Nó không có
nghĩa là nghĩa vụ.
Trách nhiệm - đi tới nghĩa gốc
của từ này: nó nghĩa là tính đáp ứng - responsive. Yêu là đáp ứng! Khi người
khác gọi, bạn sẵn sàng. Khi người khác mời, bạn đi vào người khác. Khi người
khác không mời, bạn không can thiệp, bạn không xâm phạm. Khi người khác hát, bạn
hát trong đáp ứng. Khi người khác đưa tay cho bạn, bạn nhận nó với sự đáp ứng
sâu sắc.
Trách nhiệm - responsibility nghĩa
là cởi mở, sẵn sàng, để đáp ứng - respond. Ai đó đang gọi và bạn không đáp ứng,
bạn vẫn còn đóng. Ai đó muốn yêu bạn nhưng bạn không giúp, bạn không cộng tác;
thay vì thế, bạn tạo ra rào chắn. Nếu đây là điều bạn đang làm - và đa số người
yêu cứ làm điều này - khi người khác gọi, bạn không đáp ứng, thế thì khi bạn gọi,
người khác không đáp ứng. Bởi vì khi người khác gọi, bạn thấy rằng điều này sẽ
là điều tôn cao bản ngã - không đáp ứng. Thế thì bạn cảm thấy người chủ riêng của
mình: không ai có thể đẩy bạn, và không ai có thể kéo bạn vào cái gì đó mà bạn
không định đi vào; bạn không theo bất kì ai.
Người yêu của bạn tới - và cô ấy
hạnh phúc, và cô ấy thích ở trong im lặng sâu sắc với bạn, nhưng bạn vẫn còn
đóng. Thế thì khi bạn gọi, không có trả lời. Bạn có thấy chim gọi nhau không? -
đó là đáp ứng. Com chim cu cu gọi; có im lặng; và thế rồi con chim cu cu khác
đáp ứng. Bằng âm thanh của chúng, bằng tiếng hót của chúng, chúng trả lời.
Chúng có thể ở xa xăm trong cây cối xa hơn, thế rồi chúng bắt đầu bay lại gần
hơn; chúng đã đáp ứng. Dần dần chúng tới cùng cây, thế rồi chúng đậu cùng nhau,
đáng yêu.
Khi bản thể của người khác goi
sẵn sàng! - sẵn sàng đi; đáp ứng bằng tính toàn bộ của bạn. Đừng là kẻ keo kiệt
- đó là nghĩa của trách nhiệm.
Nhưng theo nghĩa của bạn yêu
không có trách nhiệm. Từ này đã bị biến chất, bị phá huỷ, bị đầu độc. Mẹ nói với
con, "Mẹ là mẹ của con, con phải có trách nhiệm với mẹ." Chồng nói,
"Anh là chồng của em, và anh làm việc vất vả vì em. Em phải có trách nhiệm
với anh." Bố nói với con trai, "Đừng vô trách nhiệm! Bất kì khi nào
con làm cái gì đó bao giờ cũng nghĩ về bố." Đây không phải là trách nhiệm,
bạn đã làm biến chất một từ đẹp. Nó đã trở thành xấu. Trách nhiệm đã gần như
thành đồng nghĩa với nghĩa vụ. Và nghĩa vụ là từ xấu.
Yêu là đẹp; nếu bạn yêu mẹ bạn
- bạn yêu, nhưng nó không thể là nghĩa vụ được. Nếu nó là nghĩa vụ thì tốt hơn
cả là đừng yêu, bởi vì nghĩa vụ sẽ không thoả mãn mẹ bạn. Và nếu bạn đang làm
nghĩa vụ của mình bởi vì bà ấy là mẹ bạn và bà ấy đã cho sinh thành ra bạn, bạn
có thể làm gì? - bạn phải chăm nom. Khi bà ấy ốm bạn phải ngồi bên cạnh bà ấy -
thế thì mọi lúc, nếu nó là nghĩa vụ, tâm trí bạn chống lại bà ấy, bạn cảm thấy
ngột ngạt, bạn cảm thấy nặng gánh, trong tù túng, bạn muốn nổi dậy và nổi loạn.
Và nếu người mẹ này chết, bạn không thể nói như thế với bất kì ai, nhưng bạn sẽ
cảm thấy nhẹ nhõm.
Đây là kiểu trách nhiệm gì -
khi mẹ chết và con cảm thấy nhẹ đi sâu sắc? Tất nhiên anh ta kêu và khóc - tất
nhiên thôi; và không phải là anh ta đang bầy tỏ cho người khác rằng anh ta đang
kêu và khóc đâu - thực tế, nếu bạn đã yêu mẹ bạn có thể đã không có nước mắt,
nhưng bạn đã không yêu mẹ bạn, bây giờ cơ hội này mất rồi. Bạn chưa bao giờ yêu
mẹ bạn và bây giờ bà ấy mất rồi! Do đó có nước mắt, nhiều kêu và khóc thế - điều
đó là bệnh hoạn, nó không mạnh khoẻ. Nếu bạn đã thực sự yêu mẹ bạn thế thì cái
gì có đó để mà kêu và khóc? Bà ấy mất rồi!
Im lặng sâu sắc bao quanh bạn.
Trong im lặng đó bạn bắt đầu hiểu cái chết, bạn trở nên nhận biết về cái chết
riêng của mình. Khi mẹ bạn chết - hay bố bạn chết - đó là chỉ dẫn rằng bạn sẽ
phải chết. Thế thì bạn trở nên được tham gia với cái chết. Bạn cố hiểu nó.
Trong khi bà ấy còn sống bà ấy
đã giúp bạn hiểu cuộc sống. Bây giờ bà ấy mất rồi, bà ấy đã mở ra cánh cửa khác
- cánh cửa của cái chết, để nhìn vào: bởi vì bà ấy đã mất rồi và bạn sẽ phải đi
theo.
Nếu bạn đã yêu một người, khi
người đó mất đi bạn không cảm thấy nhẹ bớt - và bạn không kêu, và bạn không
khóc. Trong im lặng sâu sắc bạn chấp nhận sự kiện này, sự bất lực của nó - và
tình yêu tiếp tục, bởi vì tình yêu không chấm dứt với thân thể, tình yêu không
chấm dứt với tâm trí, tình yêu cứ tuôn chảy.
Không, đừng hỏi mối quan hệ giữa
yêu và trách nhiệm là gì - không có đâu. Khi không có tình yêu, vấn đề về trách
nhiệm bước vào. Khi không có tình yêu, bạn bắt đầu nói về nghĩa vụ. Khi có tình
yêu, bản thân tình yêu là trách nhiệm.
Và, liệu yêu người khác có
nghĩa là cố giải quyết vấn đề của họ cũng như vấn đề của mình không? Không. Đừng
bao giờ thử. Điều đó là xâm phạm. Chấp nhận người này như người đó đang vậy với
mọi vấn đề của người đó - đó là tình yêu.
Nếu người đó hỏi bạn, chia sẻ
hiểu biết của bạn, nhưng đừng cố thay đổi người đó.
Rất khó; bởi vì tâm trí là kẻ
thao túng. Nhân danh điều tốt, nhân danh làm điều tốt, nó cố gắng thao túng; nó
là chính khách. Vợ nói, "Bởi vì anh hút thuốc em sẽ phải tranh đấu với
anh; anh phải thay đổi hút thuốc đi, điều này là không tốt, anh đang phá huỷ sức
khoẻ của anh" - và tôi đã thấy người vợ cằn nhằn phá huỷ sức khoẻ còn nhiều
hơn bất kì hút thuốc nào. Và người vợ cứ cằn nhằn, và cô ấy nói, "Đấy là
vì sức khoẻ của anh - em yêu anh." Và trong ba mươi năm cô ấy thường cằn
nhằn.
Bây giờ họ đã từng thực nghiệm
về cằn nhằn; và một hiện tượng rất hiếm hoi đã được tiết lộ. Họ đã thử điều đó
với thức ăn bạn ăn: bánh mì, bơ, rau, nước quả; họ đã để nước quả và thức ăn
khác trên một cái khay và người vợ cằn nhằn và la hét: điều đó phá huỷ nước quả
- trên khay! Nước quả trở nên độc, độc hại. Cho nên thử nghĩ điều gì sẽ xảy ra
trong dạ dầy, bởi vì trên khay mọi thứ vẫn không hữu cơ, vẫn chết theo cách nào
đó. Nước quả trong cốc bị phá huỷ, vậy điều gì sẽ xảy ra cho nước quả trong dạ
dầy? Bởi vì thế thì nó đã trở thành một phần của dòng sống của bạn, nó không
còn sống động nữa.
Cằn nhằn phá huỷ cuộc sống, sức
khoẻ - và vợ bạn cằn nhằn ví sức khoẻ của bạn bởi vì bạn đang hút thuốc. Nếu cô
ấy thực sự yêu bạn làm sao cô ấy có thể cằn nhằn được? Không thể được. Làm sao
cô ấy có thể la hét được? Cô ấy sẽ đơn giản yêu bạn, và cô ấy sẽ yêu bạn nhiều
và sâu tới mức nhu cầu hút thuốc sẽ biết mất.
Thực tế, mọi người hút thuốc bởi
vì họ đã không thực sự hôn sâu sắc. Nếu họ được hôn sâu sắc, với dòng chảy tình
yêu vô cùng, hút thuốc sẽ biến mất.
Mọi người đang hút thuốc bởi vì
mẹ họ đã không cho họ bầu vú một cách toàn bộ như nó đáng phải được cho. Một
cách miễn cưỡng vú được cho họ, rất miễn cưỡng. Một ham muốn không được hoàn
thành vẫn còn trong tâm trí; bây giờ họ đang hoàn thành ham muốn đó bằng hút
thuốc.
Hút thuốc là rất biểu tượng. Điếu
thuốc vận hành như núm vú. Và luồng khói nóng bên trong vận hành như sữa nóng
chảy từ đầu vú của người mẹ. Nếu trên toàn thế giới người mẹ yêu con họ thì sẽ
không có nhu cầu hút thuốc - nó sẽ đơn giản biến mất. Nó là triệu chứng, nó
không phải là bệnh tật. Người mẹ nên học - và không cái gì khác có thể dừng được
nó!
Bây giờ ở Mĩ họ đã quyết định,
Quốc hội đã quyết định, trên mọi bao thuốc lá đều phải viết: "Các bác sĩ
đã quyết định rằng hút thuốc có hại cho sức khoẻ." Chẳng cái gì đã xảy ra.
Bây giờ điều đó được viết lên trên bao thuốc cũng chẳng tạo ra khác biệt gì.
Ngược lại, số bán thuốc lá tăng lên cao hơn. Bởi vì mọi người đang tự tử, họ muốn
tự phá huỷ bản thân mình. Cho nên thuốc là có thể phá huỷ sao? Được đấy, cứ để
chúng phá huỷ. Cuộc sống của họ chẳng đáng gìn giữ gì. Cho nên bạn đang nói điều
gì, điều đó có hại sao? Mọi người đang tự tử. Họ đang tìm cái gì đó có hại để
làm cho bản thân họ. Bởi vì không ai chấp nhận họ, và bản thân họ không chấp nhận
chính họ.
Nếu bạn yêu một người bạn chấp
nhận toàn bộ người đó. Với mọi khiếm khuyết. Bởi vì những khiếm khuyết đó là một
phần của người đó. Nhưng tình yêu của bạn thay đổi - nhớ điều này: Tình yêu
chưa bao giờ cố gắng thay đổi, nhưng nó thay đổi vô cùng. Nếu bạn có thể yêu điều
đó sẽ đem tới cách mạng, và nó đem tới cách mạng im lặng tới mức ngay cả tiếng
bước chân cũng không được nghe thấy. Không ai đã bao giờ trở nên tỉnh táo về điều
đang xảy ra - mọi thứ xảy ra im lặng thế, như chiếc nụ mở ra và hoa và không tiếng
động nào được nghe thấy. Giống như điều đó.
Và đừng bao giờ cố thay đổi người
bạn yêu, bởi vì chính nỗ lực thay đổi nói lên rằng bạn yêu một nửa, và nửa kia
của người đó là không được chấp nhận - đó là nghĩa của việc cố thay đổi, rằng bạn
nói: Anh yêu em nhưng anh không yêu cái mũi của em. Anh yêu em, nhưng anh không
yêu khuôn mặt em. Một cô gái rất béo nói với tôi rằng chỉ một người con trai
yêu cô ta, và anh ấy nói, "Anh yêu linh hồn em nhưng không yêu thân thể
em."
Nhưng tất cả những người yêu đều
nói những điều như thế, rằng "Em yêu anh nhưng em không - em không thể yêu
việc hút thuốc của anh được. Em ghét nó!" Nhưng điều đó dường như là việc
bác bỏ. Và với người yêu hút thuốc là một của con người anh ta. Anh ta không thể
đừng được điều đó. Nó là cách thức anh ta đang là. Đột nhiên anh ta co lại, anh
ta không được chấp nhận. Bạn đã đầu độc chính điều rất đẹp như tình yêu vì một
thứ rất không bản chất như hút thuốc. Nếu bạn yêu, bạn đơn giản yêu. Nếu tình
yêu đem tới thay đổi, điều đó là được. Nếu nó không đem tới thay đổi - điều đó
cũng được.
Câu hỏi 6
Tại sao yêu cảm thấy nhiều ảo tưởng hơn
ghét?
Vâng nó cảm thấy vậy đấy. Yêu cảm
thấy nhiều ảo tưởng hơn ghét bởi vì trong yêu bạn phải vứt bỏ bản ngã, và trong
ghét bản ngã được làm mạnh thêm. Đó là lí do tại sao mọi người yêu ít và ghét
nhiều. Ngay cả người họ yêu - họ đôi khi thấy ghét trong người đó.
Bạn ghét chín mươi chín phần
trăm, và một phần trăm bạn yêu. Và ngay cả một phần trăm đó vẫn có vẻ như mơ bởi
vì bản ngã biến mất trong khoảnh khắc nào đó, bạn không có đó. Khi bản ngã quay
lại bản ngã không thể nhớ được đích xác cái gì đã xảy ra, bởi vì nó không có
đó; nó có vẻ giống như mơ, cứ dường như nó chưa bao giờ xảy ra, bạn đơn giản mơ
về nó.
Bản ngã không có kí ức về kinh
nghiệm yêu. Nếu bạn thực sự trong yêu, với một khoảnh khắc đó cực lạc xảy ra; bản
ngã không có đó. Các biên giới hội nhập, quyện xoắn, gặp gỡ, biến mất vào trong
nhau.
Sau kinh nghiệm này khi bản ngã
quay lại, các biên giới lại đi tới, bạn tách ra khỏi người yêu, kinh nghiệm này
dường như là bạn đã xem nó trong phim, đọc nó trong tiểu thuyết - hay, thực sự
nó đã xảy ra? Bản ngã không phải là nhân chứng cho nó.
Cũng hệt như vào buổi sáng, bạn
cảm thấy đêm là tốt, bạn ngủ ngon, nhưng nếu ai đó khăng khăng, "Làm sao
anh biết được, bởi vì anh cũng đã ngủ say thế?" Bạn nhún vai, bản thân bạn
trở nên chút ít ngần ngại. Bạn nói, "Vâng anh đúng, chỉ là cảm giác vẫn
còn lại. Bởi vì trong giấc ngủ, ngủ say, bản ngã biến mất.
Đó là lí do tại sao Patanjali
nói trong kinh yoga của ông ấy rằng samadhi và giấc ngủ có một điều chung, và
đó là biến mất của bản ngã. Yêu và samadhi cũng có một điều chung - biến mất của
bản ngã. Bản ngã bị đồng nhất với bạn tới mức không có nó bạn không thể vận
hành được, cho nên bất kì khi nào bản ngã biến mất thế thì - mọi thứ dường như
là ảo tưởng. Ghét dường như là thực hơn, đánh nhau dường như nhiều hơn thách thức.
Đây là quan sát của tôi: rằng nhiều người yêu chỉ để đánh nhau. Và mọi người
quan tâm tới chuyện tình nếu có thách thức, bằng không thì không.
Có những đàn bà sẽ rơi vào tình
yêu chỉ với chồng của ai đó khác, chưa bao giờ với người chưa vợ, bởi vì thế
thì không có đánh nhau. Không thách thức. Có những đàn ông bao giờ cũng nhìn
vào vợ của người khác nhưng không quan tâm tới đàn bà chưa chồng, không quan
tâm. Bởi vì chừng nào tay ba còn chưa có đó câu chuyện dường như vô nghĩa. Bạn
không thể làm ra phim mà không có tay ba, bạn không thể nào viết ra tiểu thuyết
mà không có tay ba. Chỉ hai người thôi - toàn thể sự việc dường như chút ít
chán. Người thứ ba cho thách thức, năng lượng, và thế thì bạn tỉnh táo và đánh
nhau.
Ngay cả trong tình yêu bạn cũng
tìm kiếm ghét và đánh nhau và chiến tranh và xung đột, bởi vì bản ngã được nuôi
dưỡng theo xung đột. Cho nên ghét dường như thực hơn.
Đó là lí do tại sao có chiến
tranh trong thế giới: nhìn mặt họ - họ trông rạng ngời hơn, bước đi của họ có
phẩm chất khác, họ di chuyển nhanh, họ trông rất hấp dẫn. Buổi sáng, ngay tại
brahmamuhurt, họ dậy và yêu cầu tờ báo, và ở mọi nơi mọi người đang nói, và - cứ
dường như cái gì đó đang xảy ra.
Khi không có chiến tranh họ trở
thành đờ đẫn. Cuộc sống trở thành thường lệ.
Ghét dường như thực hơn. Và điều
này không nên là như vậy. Nếu bạn tỉnh táo chính điều khác sẽ là trường hợp:
ghét sẽ trở thành không thực, yêu sẽ trở thành thực, bởi vì thực tại có thể được
biết chỉ khi bản ngã biến mất. Qua bản ngã thực tại không thể được biết: đó là
rào chắn với thực tại.
Câu hỏi 7
Điều gì là cách tốt nhất để cùng tồn tại với
quan toà nhỏ ở bên trong đầu tôi cứ gõ búa: xấu, xấu, tốt, tốt?
Không phán xét quan toà.
Câu hỏi 8
Cái gì là tốt nhất? Đi tắm hay hành thiền?
Điều này đã được Dominique, một
khách thăm người Pháp hỏi. Như tôi biết về người phương Tây, thì tắm tốt hơn.
Sau khi tắm bạn có thể hành thiền nữa. Nhưng trước hết tắm cái đã, thân thể tới
trước. Lau sạch thân thể đã, bởi vì thiền cũng là lau sạch, lau sạch bản thể
sâu hơn. Và nếu bạn không lau sạch thân thể, bạn sẽ không quan tâm tới lau sạch
linh hồn. Lau sạch thân thể, đó là cái bắt đầu, lau sạch ngôi đền, chỉ thế thì
bạn mới có thể tắm cho thượng đế - bên trong điện thờ.
Câu hỏi 9
Tôi có xứng được chứng ngộ không?
Không, không chút nào. Nhưng đừng
sợ và đừng lo. Không ai cần xứng đáng cả, nó là món quà của điều thiêng liêng,
nó là prasad, ân huệ. Thực tế, bạn càng nghĩ bạn xứng đáng, càng ít khả năng
cho nó xảy ra. Bạn càng cảm thấy không xứng đáng, càng nhiều khả năng cho nó xảy
ra.
Cho phép nó xảy ra, không có vấn
đề xứng đáng với nó. Chỉ cho phép nó xảy ra.
Câu hỏi 10
Khi nghe bài giảng của thầy, chúng tôi có
phải tuân theo nghĩa trí tuệ không?
Có nghĩa trí tuệ nào nữa sao?
Không có đâu. Tôi đang nói từ tim cho tim, bản thể cho bản thể. Đừng lạc đường
trong rừng rậm của trí tuệ, bằng không bạn sẽ nghe cái gì đó nhưng cái đó sẽ
không phải là điều tôi đang nói. Nếu bạn muốn nghe tôi, nghe từ tim đi - thực tế
nghe từ rốn, từ bụng. Quên cái đầu đi, để cho bản thể có thể giao cảm với bản
thể. Chỉ thế thì nghĩa mới là của tôi. Nếu bạn nghe trí tuệ nghĩa sẽ do bạn
trao cho. Bạn sẽ nghe nó, nhưng tôi sẽ không nói nó.
Câu hỏi cuối cùng là từ Bodhidarma:
Tôi cảm thấy tôi đã đi tới nhiều trống rỗng,
hư không tới mức chứng ngộ có thể xảy ra bất kì khoảnh khắc nào. Chỉ một bước nữa
cần được bước nhưng tôi cảm thấy rằng một bước nên tới từ phía của guru.
Điều đầu tiên: Điều tốt là cảm
thấy rằng bước cuối cùng nên tới từ guru. Nhưng bước cuối cùng không bao giờ tới
từ guru cả. Bước cuối cùng phải đi một mình không có guru. Bởi vì nếu trong bước
cuối cùng mà guru vẫn còn lại với bạn, thì Thượng đế không thể xảy ra được. Bạn
phải bị bỏ lại một mình, toàn bộ một mình.
Cho nên trong bước cuối cùng
guru dần biến mất. Bạn được bỏ lại một mình. Bạn phải lấy dũng cảm và nhảy.
Hay, bạn phải dũng cảm để vẫn còn mở để cho Thượng đế có thể nhảy. Nhưng trong
khoảnh khắc cuối cùng guru không có đó.
Mãi cho tới khoảnh khắc cuối
cùng thầy có thể giúp bạn. Thầy chuẩn bị cho bạn bước cuối cùng, nhưng trong bước
cuối cùng thầy không thể ở đó được bởi vì thế thì hiện diện riêng của thầy sẽ
là phiền nhiễu.
Và khi bạn đạt tới điều cuối
cùng, thế thì từ chính trái tim của mình bạn sẽ cảm ơn, thế thì bạn sẽ cúi mình
trong lòng biết ơn guru, bởi vì thầy sẽ rút bản thân mình ra vào khoảnh khắc cuối.
Guru giúp bạn để cho mọi thứ
khác được vứt bỏ - chỉ guru còn lại. Thế rồi, guru rút bản thân mình ra. Thế
thì bạn một mình. Trong sự một mình đó Thượng đế xảy ra. Không có cách khác.
Guru muốn giúp bạn nhưng điều
đó không thể được làm. Nó đơn giản không phải là cách mọi sự xảy ra.