Chương 6. Đây là toàn thế gian tôi có

Osho - Đạo: Ba Kho Báu (Tập 4)

Chương 6. Đây là toàn thế gian tôi có

Câu hỏi 1

Liệu có thể có ý nghĩ nguyên thuỷ không?

Điều đó là không thể được, tuyệt đối không thể có ý nghĩ nguyên thuỷ được. Bởi vì tâm trí là kí ức, tâm trí là quá khứ, tâm trí là cách bạn đã biết rồi, nó là thứ vay mượn, và bất kì cái gì tâm trí có thể làm chỉ là việc lặp lại; tổ hợp mới của lời, ý niệm, khái niệm; nhưng sâu bên dưới tất cả đều sẽ là được vay mượn. Tâm trí không bao giờ có thể là nguyên thuỷ được. Chính bản chất của tâm trí là như vậy - nó là cái máy tính sinh học. Trước khi nó có thể cho bạn cái gì đó bạn phải nạp vào nó. Và cái bạn nạp vào lại đi ra từ nó. Thỉnh thoảng bạn có thể có tổ hợp các ý nghĩ nào đó có vẻ như là độc đáo nhưng lại không phải thế - chẳng hạn, bạn có thể hình dung ra ngựa bằng vàng bay trên trời. Có vẻ độc đáo. Nó không phải vậy. Không có ngựa vàng tất nhiên, và không ngựa nào bay cả, nhưng bạn đã thấy ngựa, bạn đã thấy chim bay, bạn đã thấy vàng; bây giờ đây là tổ hợp mới. Nhưng mọi thứ đều cũ, của quá khứ, của cái đã biết.

Tính chất nguyên thuỷ là không thể được, chỉ nguyên thuỷ hư cấu là có thể được. Tâm trí vẫn còn chết, nó là kí ức. Thế thì, tôi có nói rằng không có khả năng nào cho tính nguyên thuỷ không? Không, tôi không nói điều đó. Ý nghĩ không thể là nguyên thuỷ được, không ý nghĩ nào có thể là nguyên thuỷ được, tính nguyên thuỷ trong suy nghĩ là không thể được. Tính nguyên thuỷ trong hiện hữu là có thể được.

Bạn có thể là nguyên thuỷ, nhưng bạn không thể nghĩ một cách nguyên thuỷ được. Một Bertrand Russell là không nguyên thuỷ, không thể thế được - nhà tư tưởng rất sâu lắng, nhưng không nguyên thuỷ. Một Phật có thể là nguyên thuỷ - không trong suy nghĩ của ông ấy, mà trong hiện hữu của ông ấy; cách ông ấy hiện hữu, nền tảng trong trắng tuyệt đối. Không ai đã từng du hành tới đó trước đó. Ông ấy tuyệt đối tươi tắn, như được sinh ra, thay đổi từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc, sống động, chưa bao giờ cho phép tính chết lắng đọng lên ông ấy. Hiện hữu có thể là nguyên thuỷ, ý nghĩ không thể là nguyên thuỷ được. Nhà tư tưởng chưa bao giờ là nguyên thuỷ, chỉ nhà vô tư tưởng mới là - nếu bạn cho phép tôi dùng từ này. Sâu bên trong nếu bạn đạt tới cái trống rỗng bạn sẽ là nguyên thuỷ. Từ cái trống rỗng đó bất kì cái gì nảy sinh bao giờ cũng là mới. Nhưng phân biệt phải được ghi nhớ.

Ngay cả vị Phật khi ông ấy nói cũng trở thành không nguyên thuỷ. Hiện hữu của ông ấy là nguyên thuỷ, nhưng khi ông ấy dùng ngôn ngữ, lần nữa, tâm trí phải được dùng, kí ức phải được dùng. Ngôn ngữ thuộc vào người khác, không thuộc vào bạn; bạn đã không mang ngôn ngữ vào trong thế giới, bạn đã mang bản thể tươi tắn, tất nhiên, nhưng ngôn ngữ đã được xã hội trao cho, được người khác trao cho, cho nên ngay cả vị Phật cũng phải dùng ngôn ngữ vay mượn.

Khoảng khắc Phật nói cái gì đó tính nguyên thuỷ bị mất. Và, nếu bạn nghe Phật, đừng nghe lời của ông ấy, nhưng nếu bạn có thể có thoáng nhìn qua lời về hiện hữu của ông ấy, thế thì bạn sẽ cảm thấy tính nguyên thuỷ, thế thì có hoa sen, mọi cánh tươi tắn, hệt như giọt sương buổi sớm - nhưng thế thì bạn phải xuyên thấu qua ngôn ngữ, lời.

Khi Phật trao đổi ông ấy cũng giao cảm. Ông ấy đang nói cái gì đó và ông ấy cũng đang là cái gì đó. Nếu bạn nghe lời của ông ấy bạn có thể thấy chúng trong Upanishad, trong Veda, ở đâu đó, nhưng nếu bạn lắng nghe hiện hữu của ông ấy, không nghe lời của ông ấy, nếu bạn nghe trái tim ông ấy, nhịp đập, nhịp điệu của hiện hữu của ông ấy, nếu bạn nghe việc thở của ông ấy, cách ông ấy đang là, ngay bây giờ khoảnh khắc này, phép màu rằng ông ấy đang hiện hữu, phép thần là ông ấy đang hiện hữu - nếu bạn nghe điều đó, thế thì không Upanishad nào có thể báo cáo được cái gì về nó. Người này chưa bao giờ có đó cả! Lần đầu tiên ông ấy có đó; ông ấy là nguyên thuỷ.

Tôi đang nói với bạn, tôi phải dùng ngôn ngữ. Nếu bạn chỉ nghe điều tôi đang nói và không nghe điều tôi đang là, bạn sẽ bỏ lỡ tính nguyên thuỷ của tôi. Lắng nghe lỗ hổng giữa các lời đi. Lắng nghe trống rỗng giữa các dòng. Lắng nghe tôi, không phải điều tôi nói. Thế thì hiểu biết sẽ nảy sinh, và bỗng nhiên, giống như tia sét, bạn sẽ có thể thấy tôi - và điều nguyên thuỷ ngay bây giờ xảy ra trước bạn.

Nhưng nó không phải là một phần của tâm trí. Tâm trí là cái máy. Nó không thể nguyên thuỷ được; nó thậm chí không sống động - làm sao nó có thể nguyên thuỷ được? Nó là xã hội. Do đó nhấn mạnh của tất cả những người đã thức tỉnh là chừng nào bạn còn chưa vứt bỏ tâm trí, bạn sẽ không có khả năng biết tới chân lí, bởi vì chân lí bao giờ cũng nguyên thuỷ. Tâm trí: bao giờ cũng được vay mượn; chân lí: bao giờ cũng nguyên thuỷ. Tâm trí và chân lí không thể gặp gỡ.

Thiền là để đạt tới vô trí, tới trạng thái của vô ý nghĩ. Trong việc mở ra của vô ý nghĩ, trong loại không gian đó, bỗng nhiên bạn trở nên thuần khiết, hồn nhiên, không biến chất. Bạn chưa bao giờ giống điều đó trước đây, không ai đã từng giống điều đó trước đây, không ai sẽ giống điều đó lần nữa. Duy nhất.

Và biết điều đó là nhận ra cái ta của người ta. Biết điều đó là biết tất cả. Nếu bạn còn chưa biết điều đó, bất kì cái gì khác bạn biết cũng chỉ là rác rưởi, rác thải.

Nếu bạn biết cái một đó, cái nguyên thuỷ bên trong bạn - cái vô danh, bởi vì cái nguyên thuỷ không thể có tên nào; cái vô dạng, bởi vì cái nguyên thuỷ không thể có dạng nào; cái không biết, bởi vì cái nguyên thuỷ không thể được biết; không được thăm dò, không được xuyên thấu, trinh nguyên, chỉ thế thì bạn mới đi tới cảm thấy cực lạc của sự tồn tại, cái đẹp của nó.

Có lần chuyện xảy ra, ở một đồn cảnh sát; một nhà huyền môn Sufi bước vào; ông ấy trần trụi, và một đám đông đi theo sau ông ấy. Ông ấy nói với viên sĩ quan cảnh sát: "Tôi vừa bị mất cắp. Tất cả mọi thứ tôi có đều bị lấy mấy, và như ông có thể thấy, tôi đang đứng trần trụi; áo khoác ngoài, quần áo, giường, chăn, đệm, gối, ô - mọi thứ đều bị lấy sạch;" nhưng ông ta rất bình thản và yên tĩnh. Viên sĩ quan cảnh sát viết ra toàn thể danh sách - nó rất dài.

Và thế rồi bỗng nhiên xuất hiện một người đi theo sau đám đông, và anh ta ném cái chăn cũ trước viên sĩ quan cảnh sát, và anh ta nói: "Đây là tất cả, cái chăn cũ thảm hại, cái tôi đã đánh cắp từ người này, và ông ấy đang nói nó là toàn thế giới của ông ấy!"

Người Sufi cầm cái chăn, quấn vào người, bắt đầu đi ra khỏi đồn cảnh sát - viên sĩ quan cảnh sát dừng ông ấy lại, ông ta nói: "Trước hết ông sẽ phải đưa ra lời giải thích bởi vì ông đã cho một danh sách lớn, nó là giả!"

Người đó nói: "Không? bởi vì đây là tất cả mọi thứ tôi có. Khi trời mưa tôi dùng nó như chiếc ô. Thỉnh thoảng tôi dùng nó như chiếc giường. Và đây là quần áo duy nhất của tôi. Trong giá lạnh đây là áo khoác ngoài của tôi. Ban ngày tôi dùng nó làm đệm. Ban đêm, thỉnh thoảng như gối. Đây là các chức năng của cái chăn của tôi, nhưng đây là toàn thể thế giới tôi có và danh sách đó không phải là giả."

Đây là thông điệp sâu sắc. Người Sufi này đang nói rằng nếu bạn đạt tới cái một bạn đạt tới cái toàn thể. Đó là chuyện ngụ ngôn. Thế thì cái chăn một đó bao phủ tất cả. Nó trở thành ô của bạn, nó trở thành giường của bạn, nó trở thành quần áo của bạn, nó phục vụ bạn theo cả triệu cách. Chỉ biết cái một đó ẩn đằng sau bạn là biết tất cả. Biết cái đó, là cái đó, là tất cả. Và nếu bạn bỏ lỡ cái đó bạn đã bị cướp đi toàn thế giới. Bạn chẳng có gì, bạn đứng trần trụi.

Cái một đó là nguyên thuỷ. Bạn phải cố xuyên thấu vào từ nguyên thuỷ, điều nó ngụ ý. Nó ngụ ý - cái tới từ cội nguồn. Nó không ngụ ý cái mới, nó không ngụ ý cái lạ thường, nó ngụ ý cái tới từ cội nguồn, từ chính nguồn gốc; cái tới từ chính bắt đầu, cái thuộc về chính cơ sở của sự tồn tại - cái đó là nguyên thuỷ.

Ý nghĩ không thể là nguyên thuỷ được, duy nhất bạn mới nguyên thuỷ, bởi vì bạn thuộc về chính cội nguồn. Bạn đã ở đó ngay lúc bắt đầu, và bạn sẽ ở đó lúc kết thúc, bởi vì bạn là sự tồn tại.

Suy nghĩ là thứ được học. Bạn có thể học nó, bạn có thể dỡ bỏ nó. Nó là được thu nhận. Bạn có thể vứt bỏ nó bất kì ngày nào bạn muốn vứt bỏ nó. Nhưng bản tính của bạn, điều Lão Tử gọi là Đạo, bản tính nguyên thuỷ của bạn, là không được thu nhận, nó bao giờ cũng có đó rồi, nó là cội nguồn.

Không ý nghĩ có thể là nguyên thuỷ, mà vô ý nghĩ có thể là nguyên thuỷ. Nhớ điều đó.

Câu hỏi 2

Khác biệt giữa chín chắn và già đi là gì?

Khác biệt lớn, khác biệt bao la, và mọi người bao giờ cũng vẫn còn bị lẫn lộn về nó. Mọi người hay nghĩ già đi là trở nên chín chắn, nhưng già đi thuộc vào thân thể.

Mọi người đều già đi, mọi người sẽ trở nên già, nhưng không nhất thiết chín chắn. Chín chắn là trưởng thành bên trong.

Già đi không phải là điều bạn làm, già đi là cái gì đó xảy ra về thể chất. Mọi đứa trẻ được sinh ra, khi thời gian trôi qua, đều trở nên già. Chín chắn là cái gì đó bạn đem tới cho cuộc sống của mình - nó tới từ nhận biết. Khi một người già đi với nhận biết đầu đủ, người đó trở nên chín chắn. Già đi cộng với nhận biết, kinh nghiệm cộng với nhận biết, là chín chắn.

Bạn có thể kinh nghiệm một điều theo hai cách. Bạn có thể đơn giản kinh nghiệm nó dường như bạn bị thôi miên, vô nhận biết, không chú ý tới điều đang xảy ra; sự việc xảy ra nhưng bạn không có đó. Nó không xảy ra trong sự hiện diện của bạn, bạn vắng mặt. Bạn chỉ đi qua. Nó chưa bao giờ đánh lên nốt nào trong bạn. Nó chưa bao giờ để lại bất kì dấu hiệu nào trên bạn. Bạn chưa bao giờ học được cái gì từ nó. Nó thậm chí có thể đã trở thành một phần của kí ức của bạn bởi vì theo một cách nào đó bạn đã hiện diện, nhưng nó chưa bao giờ trở thành trí huệ của bạn. Bạn chưa bao giờ trưởng thành qua nó.

Thế thì bạn đang già đi.

Nhưng nếu bạn đem phẩm chất của nhận biết cho kinh nghiệm thì cùng kinh nghiệm đó trở thành chín chắn.

Có hai cách sống: một, sống trong giấc ngủ say. Thế thì bạn già đi, mọi khoảnh khắc bạn đều trở nên già đi, mọi khoảnh khắc bạn đều tiếp tục chết, có vậy thôi, cả đời bạn chỉ là cái chết chậm rãi lâu dài. Nhưng nếu bạn đem nhận biết cho kinh nghiệm của mình - bất kì điều gì bạn làm, bất kì điều gì xảy ra cho bạn, bạn đều tỉnh táo, quan sát, lưu tâm, bạn đang thưởng thức kinh nghiệm này từ mọi góc, bạn đang cố hiểu nghĩa của nó, bạn đang cố xuyên thấu vào chính chiều sâu của nó, điều đã xảy ra cho bạn, bạn đang cố sống nó một cách mãnh liệt và toàn bộ - thế thì, nó không chỉ là hiện tượng bề mặt. Sâu bên dưới bên trong bạn cái gì đó đang thay đổi cùng nó. Bạn đang trở nên ngày một tỉnh táo hơn. Nếu đây là sai lầm, kinh nghiệm này - bạn sẽ không bao giờ phạm phải nó lần nữa.

Người chín chắn không bao giờ phạm phải cùng sai lần lặp lại. Nhưng người già liên tục phạm cùng sai lầm lặp đi lặp lại. Người đó sống trong vòng tròn. Người đó chưa bao giờ học được cái gì.

Hôm nay bạn sẽ giận dữ, bạn đã giận dữ hôm qua rồi, và ngày kia, và ngày mai nữa bạn sẽ giận dữ, và ngày kia nữa. Lặp đi lặp lại bạn cứ giận dữ hoài, lặp đi lặp lại bạn hối hận, lặp đi lặp lại bạn ra quyết định sâu sắc rằng bạn sẽ không phạm phải nó nữa lần nữa, nhưng quyết định đó chẳng tạo ra thay đổi gì. Bất kì khi nào bạn bị quấy rối bởi cơn cuồng nộ, bạn lại bị xâm chiếm. Cùng sai lầm lại phạm phải. Bạn đang già đi.

Nếu bạn sống một kinh nghiệm về giận dữ một cách toàn bộ, không bao giờ bạn sẽ giận dữ nữa. Một kinh nghiệm sẽ là đủ để dạy rằng điều đó là ngu xuẩn, rằng điều đó là ngớ ngẩn, rằng nó đơn giản là đần độn - không phải nó là tội lỗi đâu, nó đơn giản là đần độn. Bạn đang tự làm hại mình, và hại người khác, chẳng vì cái gì cả. Sự việc không đáng với nó. Thế thì bạn đang chín chắn lên. Ngày mai tình huống sẽ được lặp lại, nhưng giận dữ sẽ không được lặp lại. Và người thu được chín chắn không bao giờ quyết định rằng mình sẽ không giận dữ nữa, không, đó là dấu hiệu của người còn chưa chín chắn. Con người của chín chắn chưa bao giờ quyết định cho tương lai. Bản thân việc chín chắn chăm nom. Bạn sống hôm nay. Chính việc sống đó sẽ quyết định cách ngày mai sẽ thế nào - nó sẽ bắt nguồn từ điều đó.

Nếu giận dữ là đau đớn, độc hại, bạn chịu địa ngục qua nó, phỏng có ích gì mà quyết định, hay lấy lời nguyện và đi tới đền chùa và nói trước Thầy: "Bây giờ tôi lấy lời nguyện rằng tôi sẽ không bao giờ giận nữa?" Tất cả những điều này đều trẻ con. Không có ích gì cả! Nếu bạn đã biết rằng giận dữ là độc hại - được kết thúc! Con đường đó bị đóng lại. Cánh cửa đó không còn tồn tại cho bạn nữa. Tình huống này sẽ được lặp lại ngày mai nhưng bạn sẽ không bị tình huống đó xâm chiếm. Bạn đã học được cái gì đó - hiểu biết đó sẽ có đó. Bạn thậm chí có thể cười, bạn thậm chí có thể tận hưởng toàn thể mọi thứ về cách mọi người ngu xuẩn thế. Hiểu biết của bạn đang trưởng thành qua mọi kinh nghiệm.

Bạn có thể sống cuộc sống dường như bạn đang trong thôi miên - đó là cách chín mươi chín phần trăm mọi người sống - hay bạn có thể sống với sự mãnh liệt, nhận biết. Nếu bạn sống với nhận biết, bạn chín chắn, bằng không bạn đơn giản trở nên già đi. Và trở nên già đi không phải là trở nên trí huệ. Nếu bạn đã là kẻ ngu khi bạn còn trẻ và bây giờ bạn đã trở nên già, bạn sẽ chỉ là kẻ ngu già, có vậy thôi. Chẳng có gì cả. Chỉ trở nên già, bạn không thể trở nên trí huệ được. Bạn có thể thậm chí ngu hơn, bởi vì bạn có thể đạt tới thói quen máy móc, tựa robot.

Cuộc sống có thể được sống theo hai cách. Nếu bạn sống một cách vô ý thức bạn đơn giản chết; nếu bạn sống một cách có ý thức bạn đạt tới ngày càng nhiều sống hơn. Chết sẽ tới, nhưng nó chưa bao giờ tới với người chín chắn, nó chỉ tới với người đã già đi và trở nên già. Người chín chắn chưa bao giờ chết, bởi vì người đó sẽ học ngay cả qua cái chết. Ngay cả cái chết cũng sẽ là một kinh nghiệm để được sống một cách mãnh liệt, được quan sát, được phép.

Người chín chắn chưa bao giờ chết. Thực tế trước người chín chắn, trên tảng đá của sự chín chắn, cái chết vật lộn và làm tan nát nó, tự tử. Cái chết chết đi, nhưng người chín chắn không bao giờ - đó là thông điệp của mọi người đã thức tỉnh: rằng bạn là bất tử. Họ đã biết điều đó, họ đã sống cái chết của họ. Họ đã quan sát, và họ đã thấy rằng nó có thể bao quanh bạn nhưng bạn vẫn còn tách rời, bạn vẫn còn ở xa xăm. Cái chết xảy ra gần bạn nhưng nó chưa bao giờ xảy ra cho bạn.

Bất tử là bản thể bạn, phúc lạc là bản thể bạn, điều thiêng liêng là bản thể bạn, nhưng các kinh nghiệm đó bạn không thể nhồi nhét vào trong tâm trí và trong kí ức được. Bạn phải trải qua cuộc sống và đạt tới chúng.

Nhiều khổ có đó, nhiều đau có đó. Và bởi vì đau và khổ mọi người muốn sống một cách đần độn - điều đó phải được hiểu tại sao nhiều người thế cứ khăng khăng rằng họ phải sống trong thôi miên; tại sao chư Phật và các Christ liên tục bảo mọi người hãy thức dậy, và không ai nghe cả. Phải có cái gì đó sâu sắc tham gia vào trong thôi niên, phải có đầu tư sâu nào đó. Đầu tư là gì?

Cơ chế này phải được hiểu, bằng không bạn sẽ nghe tôi và bạn sẽ chẳng bao giờ trở nên nhận biết. Bạn sẽ nghe và bạn sẽ làm nó thành một phần của tri thức của bạn rằng: Vâng, người này nói nhận biết và nhận biết là tốt. Và những người đạt tới nhận biết đều trở thành chín chắn... Nhưng bản thân bạn sẽ không đạt tới nó, nó sẽ vẫn còn là tri thức. Bạn có thể trao đổi tri thức của mình với người khác, nhưng không ai được giúp theo cách đó.

Tại sao? Bạn đã hỏi câu hỏi này bao giờ chưa? Tại sao bạn không đạt tới nhận biết? Nếu nó dẫn tới phúc lạc vô hạn, tới đạt tới satchitananda, tới chân lí tuyệt đối - thế thì tại sao không nhận biết? Tại sao bạn cứ khăng khăng vào việc ngủ?

Có đầu tư nào đó - và đây là đầu tư: nếu bạn trở nên nhận biết, có khổ. Nếu bạn trở nên nhận biết, bạn trở nên nhận biết về đau, và đau nhiều tới mức bạn muốn uống thuốc an thần và ngủ đi.

Việc ngủ này trong cuộc sống có tác dụng như bảo vệ chống lại đau. Nhưng đây là rắc rối - nếu bạn ngủ để chống đau, bạn ngủ chống lại cả vui thích nữa.

Nghĩ về điều đó như có hai vòi: một vòi được viết là 'đau đớn' và vòi kia được viết là 'vui thích'. Bạn muốn đóng vòi có viết đau đớn, và bạn muốn mở vòi có viết là vui thích. Nhưng đây là trò chơi - nếu bạn đóng vòi 'đau đớn', 'vui thích' lập tức đóng lại, bởi vì đằng sau cả hai chỉ có một vòi được viết là 'nhận biết'. Hoặc cả hai vẫn còn mở hoặc cả hai còn đóng, bởi vì cả hai đều là hai mặt của cùng một hiện tượng, hai khía cạnh.

Và đây là toàn thể mâu thuẫn của tâm trí: tâm trí muốn ngày một hạnh phúc hơn; hạnh phúc là có thể nếu bạn nhận biết. Và thế rồi tâm trí muốn ngày một ít đau đớn hơn, nhưng ngày càng ít đau đớn là có thể chỉ nếu bạn vô nhận biết.

Bây giờ bạn vào thế tiến thoái lưỡng nan. Nếu bạn muốn không đau - lập tức vui thích biến mất khỏi cuộc sống của bạn, hạnh phúc biến mất. Nếu bạn muốn hạnh phúc, bạn mở vòi - lập tức có đau đớn cũng chảy ra. Nếu bạn phải nhận biết, bạn phải nhận biết về cả hai. Cuộc sống là đau đớn, vui thích. Cuộc sống là hạnh phúc, bất hạnh. Cuộc sống là ngày và đêm. Cuộc sống là sống và chết. Bạn phải nhận biết về cả hai.

Cho nên nhớ điều đó. Nếu bạn sợ đau bạn sẽ vẫn còn trong thôi miên, bạn sẽ già đi, trở nên già và chết. Bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội. Nếu bạn muốn nhận biết, thế thì bạn phải nhận biết về cả hai, đau đớn và vui thích. Chúng không phải là hiện tượng tách rời. Và người trở nên nhận biết trở nên rất hạnh phúc, nhưng cũng trở nên có khả năng bất hạnh sâu về điều bạn không có khả năng.

Chuyện xảy ra, một Thiền sư chết, và đại đệ tử của ông ấy - cũng là một người nổi tiếng vào thời của ông ấy, thậm chí còn nổi tiếng hơn Thầy, thực tế Thầy đã trở nên nổi tiếng bởi vì đệ tử này - đại đệ tử này bắt đầu khóc; ngồi trên bậc thềm ngôi chùa ông ta bắt đầu khóc với nước mắt lăn dài xuống. Cả triệu người đã tụ tập lại; họ không thể tin được điều đó bởi vì bạn chưa bao giờ thấy bất kì người đã thức tỉnh nào kêu và khóc, với nước mắt lăn dài. Họ nói: "Chúng tôi không thể tin được vào điều đó. Điều gì đang xảy ra? Ông đang khóc, và bản thân ông đã từng nói với chúng tôi rằng bản thể bên trong nhất không bao giờ chết. Cái chết không tồn tại. Chúng tôi đã nghe ông nói hàng triệu lần rằng cái chết không tồn tại - vậy sao ông khóc? Thầy ông vẫn sống trong bản thể ông ấy."

Đệ tử này mở mắt ra và ông ấy nói: "Đừng quấy rầy ta. Cứ để ta kêu và khóc. Ta không khóc cho Thầy và bản thể thầy. Ta đang khóc cho thân thể thầy. Thân thể thầy cũng đẹp. Chẳng bao giờ thân thể đó tồn tại nữa."

Và thế rồi ai đó cố thuyết phục ông ấy rằng điều này sẽ tạo ra tên xấu cho ông ấy: "Bao nhiêu người thế đã tụ tập, và họ sẽ nghĩ rằng ông không chứng ngộ." Đệ tử này nói: "Cứ để họ nghĩ bất kì cái gì họ muốn nghĩ đi. Nhưng từ ngày ta trở nên chứng ngộ ta đã trở nên phúc lạc vô hạn, nhưng ta cũng trở thành nhạy cảm vô hạn với đau đớn và đau khổ."

Dường như điều đó phải là như vậy. Nếu bạn đánh Phật, Phật sẽ đau nhiều hơn bạn đau nếu ai đó đánh bạn. Bởi vì ông ấy đã trở nên nhạy cảm vô hạn. Nhạy cảm của ông ấy là rất tinh tế. Ông ấy cũng giống như cánh hoa sen. Đá của bạn sẽ đánh ông ấy rất sâu. Nó sẽ cho ông ấy đau đớn sâu.

Tất nhiên ông ấy sẽ nhận biết về điều đó. Tất nhiên ông ấy sẽ xa cách khỏi nó. Tất nhiên ông ấy sẽ siêu việt lên trên nó, ông ấy sẽ biết nó, rằng nó đang xảy ra, và ông ấy sẽ không là một phần của nó, ông ấy sẽ là hiện tượng như đám mây bao quanh nó - nhưng điều đó đang xảy ra.

Bạn không thể nhạy cảm thế với đau, bạn ngủ say thế. Bạn đi như người say - người say ngã trên phố, đập chân, đập đầu vào cống rãnh - chẳng cái gì xảy ra. Nếu người đó nhận biết thì chắc đã bị đau.

Vị Phật đau khổ vô hạn, Phật tận hưởng vô hạn. Bao giờ cũng nhớ, bất kì khi nào bạn đạt tới đỉnh cao, đồng thời gần đỉnh cao là vực sâu đang được tạo ra. Nếu bạn muốn đạt tới cõi trời rễ của bạn sẽ phải đi tới chính địa ngục.

Bởi vì bạn sợ đau bạn không thể trở nên nhận biết - và thế thì bạn không thể học được gì.

Nó cũng giống thế này - bạn sợ kẻ thù nhiều tới mức bạn đã đóng cửa nhà mình lại. Bây giờ thậm chí bạn bè cũng không thể vào được, ngay cả người yêu cũng bị bỏ ở ngoài. Người yêu cứ gõ cửa nhưng bạn sợ, có thể đấy là kẻ thù. Cho nên bạn bị đóng lại - đó là cách tôi nhìn tất cả các bạn: đóng kín, sợ kẻ thù, và bạn bè không thể vào được. Cho nên bạn bè của bạn đã biến thành kẻ thù. Bây giờ không ai có thể vào được, bạn sợ thế.

Mở cửa ra. Khi không khí trong lành vào nhà có mọi khả năng nguy hiểm cũng vào. Khi bạn bè tới, kẻ thù cũng tới. Bởi vì ngày và đêm vào cùng nhau, đau đớn và vui thích vào cùng nhau, sống và chết vào cùng nhau.

Cho nên đừng sợ đau bằng không bạn sẽ sống trong gây mê. Sợ đau, bạn uống thuốc mê. Bác sĩ giải phẫu cho thuốc mê trước khi ông ấy mổ bạn, bởi vì sẽ có nhiều đau, bạn sẽ không có khả năng chịu đựng được nó. Tâm thức bạn phải bị làm mờ đi, tối đi. Thế thì ông ấy có thể cắt cả thân thể bạn và bạn sẽ không đau.

Bởi vì sợ đau bạn đã ép buộc bản thân mình sống trong tâm thức mờ mờ, trong sự tồn tại rất mờ tối gần như không sống. Đây là sợ - bạn phải vứt bỏ sợ đó, bạn phải đối diện với đau, bạn phải đi qua đau khổ, chỉ thế thì khả năng mới mở ra cho bạn bè đi vào.

Và khi bạn biết cả hai, bạn lập tức trở thành cái thứ ba. Khi bạn biết cả hai, đau và thích, nhị nguyên, ngày và đêm - đột nhiên bạn đã trở nên siêu việt. Đây là điều tôi đã nói tới ngày hôm qua. 'Cái thứ sáu' siêu việt lên trên tất cả.

Chín chắn là nhận biết. Già đi là chỉ làm phí bản thân mình.

Câu hỏi 3

Tôi biết tôi đang ngồi trước một Phật, một Lão Tử, vậy mà tôi cảm thấy giống như trở về phương Tây. Thầy có thể nói cho tôi điều gì đang diễn ra không?

Bạn có thể ngồi trước một Phật hay một Lão Tử, nhưng chỉ bằng ngồi trước một Phật hay một Lão Tử bạn không thể trở thành một Phật hay một Lão Tử được. Thậm chí điều đối lập có thể xảy ra. Nhìn vào trong một Lão Tử bạn có thể bị hoảng sợ thế - bởi vì ông ấy là vực thẳm. Bạn có thể bị choáng tới mức bạn quay lại, và trốn mất.

Đây là quan sát của tôi với nhiều người. Họ tới tôi với ham muốn mạnh mẽ, với trái tim khao khát, và khi họ tới tôi và họ nhìn vào trong vực thẳm, họ trở nên sợ.

Họ đã tới để đạt đến cái gì đó, và bỗng nhiên họ nhận ra rằng họ phải mất mọi thứ. Họ đã tới để đạt tới cái gì đó và bỗng nhiên họ nhận ra rằng cách duy nhất để đạt tới bản thân họ là mất tất cả, là cái không. Sợ chộp lấy trái tim họ. Họ bắt đầu nghĩ tới chạy trốn, hay họ chạy trốn.

Đây đích xác là điều đã xảy ra. Câu hỏi này là từ Deva Ninad. Đây đích xác là điều đã xảy ra. Như tôi đã nghiên cứu anh ấy, anh ấy là một tâm trí hướng kết quả, không trong hiện tại, mà trong tương lai. Một bản ngã rất tinh vi trong tìm kiếm cái gì đó. Thông minh, thông thái, với nhiều khả năng, nhưng nếu bản ngã này cứ vận hành anh ấy sẽ bỏ lỡ.

Anh ấy đã tới để đạt đến cái gì đó. Và ở đây anh ấy thấy rằng anh ấy phải mất tất cả.

Sợ đã chiếm quyền, bây giờ anh ấy muốn trốn thoát. Anh ấy sẽ hợp lí hoá tại sao anh ấy đi về phương Tây, anh ấy sẽ tìm ra cách hợp lí hoá toàn thể mọi sự, nhưng đó là trốn thoát cực điểm.

Nhưng điều đó là tự nhiên. Và điều đó xảy ra cho nhiều người, và họ càng thông minh, điều đó càng xảy ra nhiều hơn, bởi vì thông minh lập tức chỉ ra cho họ rằng họ đã tới sai chỗ. Nhưng điều này đang xảy ra cho mọi người khi người đó tới tôi. Khi bạn bắt đầu tới tôi tất nhiên bạn tới để đạt tới cái gì đó: chứng ngộ, moksha, Thượng đế, và đủ mọi loại vô nghĩa. Bản ngã bao giờ cũng là người tìm kiếm, đi tìm cái gì đó. Bản ngã bao giờ cũng đi tìm ban thưởng. Bản ngã tham lam. Nó ham muốn Thượng đế. Và bản thân bản ngã là rào chắn. Nhưng bản ngã nói: "Tôi muốn Thượng đế, tôi không muốn cái gì của thế giới này." Bản ngã kết án thế gian; nhưng bản ngã rất thủ đoạn. Tỉnh táo với cái bẫy này, bởi vì bản ngã là rào chắn, bằng không ai đã bảo bạn rằng bạn đã từng bỏ lỡ Thượng đế? Ai bảo bạn rằng bạn đã không chứng ngộ? Bạn chứng ngộ rồi!

Đó là vấn đề. Khi bạn tới tôi để tìm kiếm cái gì đó, khi bạn nghe tôi, khi bạn trở nên nhận biết về thực tại của tôi, bạn bắt đầu cảm thấy rằng chẳng có gì được đạt tới cả, không có tương lai. Khoảnh khắc này là tất cả. Và nhấn mạnh của tôi là điều này - rằng bạn đã là cái bạn đang tìm kiếm rồi.

Bản ngã không thể nhân nhượng được điều đó, bởi vì nếu nó nhân nhượng điều đó, nó sẽ tự tử. Bản ngã sẽ biến mất. Không cái gì để đạt tới trong tương lai - bản ngã không thể tồn tại được. Không mục đích trong tương lai - bản ngã rơi rụng: sóng soài, chết. Bản ngã cần cột chống để đạt tới cái gì đó. Bản ngã là kẻ đạt tới, một thứ hướng kết quả, hướng mục đích. Nó tạo ra ảo tưởng trong tương lai để đạt tới, và qua những ảo tưởng đó nó được đáp ứng.

Khi tôi nói bạn đã là cái bạn đang cố tìm, đang hỏi, tôi chặt chính gốc rễ của bản ngã. Nếu bản ngã biến mất - và nó biến mất chỉ khi bạn vứt bỏ tương lai - bạn là Thượng đế.

Nhưng tôi không nói Thượng đế là cần được đạt tới. Tôi không nói có mục đích nào cần được đạt tới. Tôi không nói cuộc sống là có mục đích. Tôi nói cuộc sống là vở kịch. Tận hưởng khoảnh khắc này đi bởi vì không có khoảnh khắc khác, không có ngày mai. Tương lai là ảo tưởng. Chỉ hiện tại là thực.

Nghe tôi, ở cùng tôi, bản ngã của bạn cảm thấy sợ. Bản ngã bắt đầu tạo ra cách hợp lí hoá. Nó nói: Đi đi! Về nhà! Ít nhất cũng còn khả năng ở đó để đạt tới, và người này đang vứt bỏ toàn thể tương lai, và mình vẫn còn chưa trở thành người nổi tiếng nhất trên thế giới, mình vẫn chưa trở thành vĩ đại nhất trên thế giới, mình vẫn chưa trở thành cái gì cả, và người này đang nói - vứt mọi tìm kiếm; và người này đang nói - tìm và bạn sẽ mất, không tìm và nó đã có đó rồi. Bản ngã cảm thấy rằng đất bằng, chính đất bên dưới đang bị rút đi mất. Nó sẽ tạo ra cách hợp lí hoá mới trong tâm trí. Nó sẽ nói: "Đi về phương Tây. Về nhà. Làm cái gì đó khác. Đi tới Thầy khác nào đó, người có thể giúp mình đạt tới cái gì đó, người có thể giúp mình là cái gì đó." Ở đây tôi dạy duy nhất việc là cái không. Đó là vấn đề.

Và nhớ lấy, Ninad đã hỏi câu hỏi khác. Anh ấy đã hỏi: "Nếu tôi đi về phương Tây tôi muốn có mala, tôi muốn - vẫn tiếp tục với cái tên thầy đã cho tôi, nhưng tôi muốn vứt áo da cam đi. Hữu dụng gì áo da cam? - nó là thứ bên ngoài. Tính chất sannyas phải là điều bên trong."

Thế thì sao cần mala? Mala không phải là thứ bên ngoài sao? Thế thì sao cần tên theo kiểu sannyas? Nó không phải là cái tên bên ngoài sao? Sao bạn muốn níu bám lấy cái tên và mala và chỉ bỏ áo da cam? Mala là cái gì đó bên trong sao? Cái tên là cái gì đó bên trong sao? Không, đây là những thủ đoạn của tâm trí; đó là điều tôi nói hợp lí hoá.

Bây giờ áo da cam sẽ tạo ra rắc rối, mala bạn có thể che giấu. Cái tên sẽ không là rắc rối lớn, nhưng ở phương Tây đi trong áo da cam bạn sẽ trông điên khùng.

Và nếu bạn ở cùng tôi bạn phải điên chứ. Kém hơn thế sẽ không có tác dụng.

Nếu bạn muốn vứt bỏ tính chất sannyas, điều đó không là gì cả - bạn có thể vứt nó đi, nhưng đừng tạo ra cách hợp lí hoá. Thế thì đơn giản nói: Tôi sợ. Tại sao tạo ra nhiều triết lí thế quanh nó? Trong và ngoài! - và ai biết cái gì là ngoài và cái gì là trong? Có lằn ranh không? Bên trong bắt đầu từ đâu và bạn có thể vạch ra đường phân chia bên trong của bạn ở đâu không?

Bên trong là gì? Bên ngoài là gì? Chúng là một! Bên ngoài là một phần của bên trong của bạn và bên trong là một phần của bên ngoài của bạn. Bên ngoài không là gì ngoài tầng bên ngoài nhất của cái bên trong. Bên trong không là gì ngoài tầng bên trong nhất của cái bên ngoài. Chúng không là hai điều.

Khi bạn đói bạn có nói - cơn đói là bên trong, sao tôi phải ăn thức ăn, cái ở bên ngoài? Cơn đói ở bên trong, thức ăn ở bên ngoài. Nhưng có phép màu - bạn ăn thức ăn bên ngoài và cơn đói bên trong được thoả mãn. Ở đâu đó thức ăn đi vào bên trong, nó trở thành máu của bạn và xương của bạn.

Bạn thở vào, không khí là ở ngoài, sao bạn thở? Bỏ nó đi! Phỏng có ích gì mà thở cái gì đó ở bên ngoài? Bạn vẫn còn ở bên trong, thế thì bạn sẽ biết trong vòng vài giây rằng điều đó là ngu xuẩn, nó không thể được làm. Hơi thở đi vào, trở thành bên trong; cùng hơi thở đó đi ra, trở thành bên ngoài. Bên trong và bên ngoài là hai cực của bản thể bạn, cũng giống như hai bờ sông - bạn chảy ở giữa. Bạn không là bên trong không là bên ngoài, bạn không là cả hai hay là cả hai.

Cho nên xin bạn, nếu bạn muốn vứt bỏ tính chất sannyas, đơn giản vứt nó đi; ít nhất cũng đơn giản, đừng cố tinh ranh và láu cá. Mọi hợp lí hoá đều tinh ranh. Đừng cố thoả mãn bản thân mình rằng bạn đang làm cái gì đó lớn lao mà người khác không làm bởi vì bạn đã hiểu cái gì là bên trong và cái gì là bên ngoài.

Và Ninad đang mặc áo da cam ở đây. Có gì khác biệt giữa Đông và Tây về bên trong và bên ngoài không? Nếu nó là bên ngoài, nó là bên ngoài ở đây nữa. Bạn nên vứt bỏ nó ở đây!

Nhưng ở đây không có vấn đề gì cho người phương Tây. Không ai bận tâm, không ai biết bạn. Ở đây đó là vấn đề cho người Ấn Độ. Họ nghĩ nhiều trước khi nhận tính chất sannyas. Họ cố trốn chạy.

Người phương Tây có thể nhận tính chất sannyas dễ dàng, bởi vì ở đây bạn là không ai cả. Gia đình của bạn không ở đây, người quen của bạn, những người biết bạn, không ai ở đây cả. Bạn là người lạ. Liệu bạn mặc áo da cam hay đen hay lục cũng chẳng tạo ra khác biệt gì.

Trở về nhà bạn có danh tiếng, cái tên nào đó bao quanh bạn, căn cước, bạn phải bảo vệ cái đó. Nhưng tôi không nói đừng bảo vệ nó. Nếu bạn muốn bảo vệ nó, cứ bảo vệ nó. Nhưng đơn giản vào. Ít nhất đừng cố tinh ranh bởi vì tinh ranh sẽ rất phá huỷ cho bạn. Đơn giản nói: tôi sợ. Tôi có thể hiểu. Sợ là tự nhiên. Nhưng đừng đem những từ và triết lí lớn lao vào, rằng đây là cái bên ngoài.

Bạn có thể ở trước một Lão Tử hay một Phật, và bạn có thể không sẵn sàng với ông ấy. Lão Tử nói rằng ông ấy sẵn sàng. Nếu bạn muốn vào tôi, tôi sẵn sàng. Nhưng vào tôi là tan biến đấy. Ở cùng tôi là mất đi các biên giới. Ở cùng tôi là dần dần trở thành vô diện, vô danh. Ở cùng tôi là dần dần trở thành không ai cả - tôi là không ai cả, và tôi tiêm nhiễm.

Nếu bạn muốn là không ai cả, ở đây đi. Nếu bạn muốn là ai đó - trốn đi, nhanh nhất có thể được, và đừng bao giờ nhìn lại, bởi vì ngay cả việc nhìn lại đó sẽ tạo ra rắc rối vì nó sẽ chỉ ra rằng ham muốn vẫn còn níu bám quanh bạn, rằng bạn sẽ muốn tới gần tôi. Trốn đi và quên tôi đi. Bất kì khi nào bạn muốn chết tôi sẽ đợi bạn ở đây. Nếu bạn không sẵn sàng - vẫn còn tỉnh táo, đi xa ra. Nếu bạn sẵn sàng - thế thì đừng phí thời gian, đi vào đi. Người ta phải rất rõ ràng người ta đang làm gì bằng không bạn sẽ tạo ra lẫn lộn cho bản thân mình.

Nếu bạn không muốn trở thành không ai cả và bạn vẫn còn với tôi, bạn sẽ bị lẫn lộn. Nếu bạn muốn trở thành không ai cả thế thì đừng đi xa - quên rằng bất kì chỗ nào khác tồn tại, thế thì chỉ ở đây.

Người ta phải rõ ràng điều người ta đang làm. Nếu bạn không rõ ràng bạn trở nên bị phân chia, lẫn lộn, hỗn độn.

Câu hỏi 4

Trong khoảnh khắc của tình yêu sâu sắc và hội nhập với sự tồn tại xung quanh, hương thơm, hương của thầy, tới với tôi, và lòng biết ơn nảy sinh trong trái tim tôi. Tình yêu có phải là giao cảm duy nhất có thể với thầy không?

Không có giao cảm khác, không chỉ với Thầy - không có giao cảm khác với bất kì ai ngoại trừ tình yêu.

Có ba cách để có quan hệ. Một cách chúng ta gọi là trao đổi. Nó là tâm trí qua tâm trí. Bạn nói. Lời gặp gỡ, không phải bạn. Trí tuệ dò dẫm, cố hiểu lẫn nhau, nhưng bạn vẫn còn xa xôi. Nó là quan hệ rất cảnh giác. Không thực sự là quan hệ, chỉ là dò dẫm, cố tìm xem liệu bạn có muốn tới gần hay không.

Trí tuệ là rất hay nghi ngờ, không tin cậy. Trong cuộc sống bình thường chín mươi chín phần trăm mối quan hệ của bạn vẫn còn là trí tuệ. Bạn nói với quan toà. Bạn nói để bảo vệ. Bạn nói để né tránh. Thực tế khi bạn nói với mọi người bạn không nói nhiều, thực tế bạn đang cố không nói nhiều.

Lời tạo ra ảo tưởng rằng bạn đang nói nhiều điều. Nó có thể chỉ là điều khác, bạn có thể đang che giấu. Bạn có quan sát không? Khi bạn không muốn nói điều gì đó với ai đó bạn nói nhiều. Không nói về việc đó, nói về nhiều việc khác. Bởi vì nếu bạn không nói, im lặng có thể tiết lộ.

Chồng về nhà, anh ta không thực sự muốn nói với vợ mình nhưng anh ta nói về nhiều thứ tầm thường, cái này cái nọ - anh ta né tránh sự kiện nào đó. Nếu anh ta vẫn còn im lặng vợ có thể bắt đầu cảm thấy cái gì đó. Vợ có thể có khả năng xuyên thấu vào im lặng này, cô ấy mang trực giác; anh ta phải tạo ra làn khói lời quanh mình để khuôn mặt thực của anh ta được ẩn kín.

Mọi người nói không để trao đổi mà để né tránh trao đổi.

Đây là quan hệ thông thường của bạn với mọi người. Chỉ hiếm khi trong quan hệ này mới có tiếp xúc, bằng không thì không có tiếp xúc.

Mọi người đều khổ, chết đói vì tiếp xúc con người, nhưng không thể thoát ra ngoài áo giáp của mình, và không thể chìa tay mình ra. Mọi người đều chờ đợi dưới lớp vỏ của mình để ai đó tới và phá vỡ lớp vỏ này. Nhưng người khác cũng sợ. Mọi người đều ẩn kín trong cái kén của mình, ở sâu trong nhu cầu yêu, ở sâu trong nhu cầu được quan hệ - bởi vì con người không phải là hòn đảo; bạn không thể tồn tại một mình được. Mối quan hệ là sự nuôi dưỡng, bạn cần được quan hệ.

Nếu bạn đi vào trong tính một mình trong vài ngày, điều đó sẽ là tốt. Thế rồi bạn sẽ bắt đầu cảm thấy bị đói. Năng lượng tinh tế bị thiếu. Khi bạn đi tới tiếp xúc với mọi người, bạn lại trở nên sống động.

Bây giờ các nhà nghiên cứu nói rằng người mẹ không chỉ nuôi con bằng vú, cô đấy đang nuôi nó bằng tình yêu của mình - và tình yêu bây giờ là chất nuôi dưỡng; lượng hơi ấm tinh tế của cô ấy, của tình yêu của cô ấy, sự chấp nhận, được truyền sang cho thân thể đứa con.

Nó là năng lượng rất tinh tế, nhưng nếu đứa bé không được trao cho điều đó... thức ăn có thể được cho, sữa có thể được cho, và nếu đứa bé không được cho tình yêu, nó co lại trong bản thân mình, chết.

Nếu tình yêu được cho, chính cảm giác về yêu - bây giờ họ đã làm thực nghiệm trên thực vật: bạn có thể lấy hai cây cùng kích cỡ, cùng tuổi, và với một cây bạn ngồi mọi ngày trong ba mươi phút, bốn mươi phút, với cảm giác yêu sâu sắc - chạm vào cây, cảm nó, có chút ít nói chuyện, nói cái gì đó với cây, nói về thời tiết, mây, nói rằng: "Hôm nay mặt trời không lên nhưng đừng sợ nhé, nó sẽ lên sớm thôi" - lan toả hơi ấm của bạn quanh cây này. Và cây kia - bạn cho đích xác chất nuôi dưỡng cho cây kia, nhưng không cho tình yêu. Bạn cho phân bón, nước, mặt trời, mọi thứ - cùng những thứ đó cho cả hai cây - nhưng không có tình yêu; và bỗng nhiên bạn sẽ thấy - cây thứ nhất mọc cao hơn; trong vòng vài tuần nó đã cao gấp đôi; còn cây kia co lại, vật lộn vất vả để lớn lên - nhưng cái gì đó bị thiếu. Bạn có thể làm điều đó với ba cây; cây thứ ba mọi ngày bạn đều nguyền rủa, nói những điều tồi tệ, những điều nản lòng, kiểu như: "Đừng nghĩ rằng mây này sẽ ra đi, nó sẽ còn lại mãi mãi đấy, mày mang số mệnh thế rồi...." Và bây giờ đây là những sự kiện khoa học - cây bị nguyền rủa sẽ chết. Với mọi chăm sóc bạn không thể làm nó sống lại được. Còn cây được yêu sẽ phát triển, và hoa lớn sẽ tới cho cây được yêu. Nó sẽ gần như là gấp đôi kích cỡ của cây kia, không được yêu.

Mùi thơm tinh tế bao quanh tình yêu. Nó là thức ăn. Đi vào trong cô lập. Trong vài ngày bạn sẽ cảm thấy tốt. Thế rồi đột nhiên một thôi thúc nảy sinh để đi tới mọi người, bởi vì có gốc rễ của bạn. Đó là lí do tại sao tôi không thiên về từ bỏ toàn bộ, tôi không thiên về từ bỏ cuộc sống, bởi vì bạn đã được sinh ra ở đây, bạn là một phần của lục địa này, bạn không thể là hòn đảo được.

Trong vài ngày điều đó là hay bởi vì thỉnh thoảng ở trong đám đông là quá nhiều, quá mệt - bởi vì bạn không có không gian. Và mọi người đều cần không gian nào đó bao quanh mình, lãnh thổ nào đó, nơi người đó tự do toàn bộ.

Đây là hai nhu cầu: yêu, điều không thể có được khi bạn một mình, và không gian, điều không thể có được khi bạn ở trong đám đông - và cả hai đều cần.

Bạn cần không gian, bằng không bạn cảm thấy ngột ngạt. Nhìn mọi người đi tầu mà xem - chen chúc, mọi người đều đứng trong trạng thái co lại, ngột ngạt, cho dù ai đó chạm vào bạn, bạn cũng không cảm thấy cái chạm đó. Bạn phải trở nên không nhạy cảm, bạn phải trở nên cứng nhắc, đóng.

Nếu bạn ở quá nhiều trong đám đông bạn sẽ cần không gian. Nếu bạn đi lên Himalaya, đi vào sa mạc, bạn sẽ có không gian vô hạn, nhưng thế rồi đột nhiên, sau vài ngày, khi nhu cầu này được đáp ứng về không gian và tự do, bạn sẽ muốn quay lại đám đông.

Cuộc sống nên là nhịp điệu giữa các cái đối lập. Đó là lí do tại sao tôi nói - vẫn còn trong nhà, vẫn còn trong chợ, và trở thành sannyasin. Thỉnh thoảng đi vào thế giới đơn độc, lại trở lại chợ. Giữa thiền và chợ nên có nhịp điệu. Thế thì bạn sẽ được nuôi dưỡng bởi cả hai. Bạn sẽ phát triển hơn. Bạn sẽ đạt tới dư thừa của cuộc sống.

Kiểu quan hệ thứ hai là giao cảm. Trao đổi là của cái đầu. Giao cảm là của trái tim. Bạn không nói nhiều, bạn ngụ ý nhiều. Hai người yêu ngồi bên nhau cầm tay nhau - họ không nói nhiều, họ ngụ ý nhiều. Bình thường bạn nói nhiều nhưng bạn không ngụ ý nhiều. Hai người yêu, chỉ ngồi, thực tế chẳng nói gì, cái gì có đó mà nói? Tình yêu là đủ khi nó có đó; không cái gì khác cần được nói - hội nhập sâu sắc vào trong nhau, mất đi biên giới của họ, trở thành một phần và thành viên của nhau, chỉ im lặng, cảm giác, nhạy cảm, tỉnh táo, hội nhập, trong khoảnh khắc đó, nói sẽ là quấy rối, nói cái gì đó sẽ không phải là trao đổi, nó sẽ là cản trở, chướng ngại. Im lặng là đủ, nó bao quanh họ cả hai, họ trở thành một phần của im lặng, im lặng cao hơn. Im lặng đó chiếm lĩnh. Đây là giao cảm, từ tim sang tim. Đây là tình yêu.

Và thế rồi có loại thứ ba không tên nào tồn tại cho nó vì nó hiếm hoi thế: từ bản thể sang bản thể.

Trao đổi: đầu sang đầu; giao cảm: tim sang tim; và thế rồi có hiện tượng thứ ba mà với nó không lời nào tồn tại, bởi vì nó hiếm hoi thế - sau hàng thế kỉ thỉnh thoảng một hay hai người đạt tới nó - bản thể sang bản thể. Ngay cả im lặng cũng là quấy rối.

Trong khoảnh khắc đó âm nhạc của im lặng là tiếng ồn. Tuyệt đối trống rỗng được cần tới.

Điều đó phải đã xảy ra khi Phật đưa đoá hoa cho Mahakashyap.

Một hôm Phật tới với đoá hoa trong tay. Mọi người đang chờ đợi và ông ấy không nói - ông ấy nhìn đoá hoa, và ông ấy tiếp tục nhìn đoá hoa. Nhiều phút trôi qua, sự việc trở nên nặng nề, khó khăn. Thời gian có vẻ như vô hạn - và điều đó chưa bao giờ xảy ra trước đây. Nửa giờ trôi qua, cả giờ trôi qua, mọi người đều cảm thấy bất ổn bây giờ. Điều gì đã xảy ra cho Phật? Thế rồi một sư chẳng ai biết - không được biết cho tới giờ, một Mahakashyap nào đó, bắt đầu cười.

Phật gọi ông ấy lại, đưa cho ông ấy bông hoa, và nói với hội chúng: "Mọi điều có thể được nói ta đã trao cho các ông, còn điều không thể được nói ta trao cho Mahakashyap."

Hôm đó, sáng đó, hai bản thể gặp gỡ. Nó không phải là từ đầu sang đầu, không từ tim sang tim, nó là bản thể sang bản thể.

Thầy có thể truyền chìa khoá của mình chỉ từ tiếp xúc chính là bản thể và bản thể. Bây giờ trong hàng thế kỉ các Phật tử đã từng hỏi: "Cái gì đã được trao cho Mahakashyap?" Điều đó đã trở thành công án ở Nhật Bản: Cái gì đã được truyền trao? Phật đã trao cái gì cho Mahakashyap mà Mahakashyap đã trao cho ai đó khác và thế rồi nó được truyền đi? Và thế rồi Bồ đề đạt ma tới Trung Quốc để tìm ai đó để trao cùng điều. Nó đã được trao cho Huệ Năng. Nó đã được tiếp tục - một dây chuyền, bản thể sang bản thể.

Điều đó xảy ra trong trạng thái samadhi.

Cho nên - trao đổi bình thường; thế rồi giao cảm của tình yêu, và thế rồi hợp nhất của bản thể. Đây là ba hiện tượng. Khi bạn trở thành đệ tử bạn phải đạt tới điều thứ hai - tim sang tim; nếu bạn là học trò - tới điều thứ nhất. Vài người là học trò ở đây, người nghe từ đầu sang đầu. Vài người là đệ tử, người nghe từ tim sang tim. Và tôi hi vọng một ngày nào đó ai đó sẽ nghe từ bản thể sang bản thể, sẽ là một Mahakashyap với người đó tôi có thể trao đoá hoa của mình, để cho nó có thể được mang từ thế kỉ sang thế kỉ.

Câu hỏi 5

Nhiều người nói rằng kĩ thuật thiền của thầy là nguy hiểm bởi vì chúng có thể làm thoát ra nhiều năng lượng hơn chúng ta có thể giải quyết. Và thầy thường nói rằng điên khùng và chứng ngộ là có khả năng như nhau trên con đường tâm linh. Thầy có thể nói thêm về điên khùng và cách chúng tôi có thể tránh được nó không?

Nếu bạn cố tránh nó bạn sẽ bị nguy hiểm, bởi vì bất kì cái gì bị né tránh vẫn còn như tàn dư. Điên khùng phải được sống qua, không bị né tránh. Nếu bạn né tránh nó sẽ còn lại như một phần của vô thức của bạn. Nếu bạn né tránh nó bạn sẽ không có khả năng đương đầu với toàn thể bản thể của bạn, một phần bao giờ cũng sẽ bị kìm nén.

Điên khùng phải được trải qua hoàn toàn. Bạn phải đi qua nó. Sợ có đó - sợ không phải về điên khùng, nhớ lấy, sợ là về bị đồng nhất. Điên khùng không thể làm được gì cả. Nếu bạn vẫn còn không bị đồng nhất, tỉnh táo, bạn có thể tận hưởng nó, nó là kinh nghiệm đẹp. Nó xảy ra quanh bạn, nó chưa bao giờ xảy ra cho bạn. Nhưng nếu bạn bị đồng nhất, thế thì có nguy hiểm.

Đó là điều tôi đã nói hôm qua. Trên tầng thứ ba, tầng hỗn độn, khả năng của điên khùng có đấy - nếu bạn bị đồng nhất. Cho nên trước khi bạn bị đồng nhất bạn phải học nhận biết. Và mọi kĩ thuật thiền của tôi đều là ở chỗ chúng dạy cho bạn hai điều: một điều là nhận biết, và điều kia là hỗn độn. Chúng tạo ra hỗn độn trong bạn, và đồng thời chúng tạo ra nhận biết trong bạn, chúng có an toàn dựng sẵn rồi. Cho nên đừng sợ. Và dẫu sao đi chăng nữa, tôi đang ở đây!

Bạn đi qua điên khùng, vẫn còn tỉnh táo. Đừng bao giờ nói: tôi điên. Nếu điên khùng xảy ra cứ nói: Điên khùng có đó, mình là nhân chứng. Điều đó sẽ có tác dụng. Chẳng mấy chốc mọi thứ sẽ lắng xuống, bạn đã đi qua tầng này - làm sao bạn có thể tránh được nó? Nó có đó, ngay trên đường. Nếu bạn cố tránh, bạn sẽ níu bám vào tầng thứ hai, tầng của trò chơi và vai diễn. Và, sợ tầng thứ ba - hỗn độn, bạn sẽ níu bám ngày càng nhiều vào nó. Không cần sợ! Học cách nhận biết, có vậy thôi; cách lưu tâm.

Bắt đầu bằng những điều nhỏ - ăn, nhưng ăn với tỉnh táo. Bước, nhưng bước với nhận biết. Nói với mọi người, nhưng nói với nhận biết. Nghe tôi, nhưng bao giờ cũng vẫn còn tỉnh táo rằng bạn đang nghe. Không bị mất hút trong nó. Học nhận biết, và thế thì điên khùng có thể được thoát ra. Và bạn sẽ tận hưởng nó - không cái gì giống nó cả! Nó là cơn bão, nhưng là hiện tượng lớn lao.

Khi mọi thứ đi vào trong hỗn độn bên trong bạn điều đó nghĩa là mọi thứ đi tới cội nguồn nguyên thuỷ - những qui tắc, qui chế nhân tạo bị mất đi. Trò chơi của xã hội biến mất; mọi định nghĩa đều vô nghĩa. Bạn đi vào trong cái không được xác định, không bản đồ. Đó là kinh nghiệm đẹp, kinh nghiệm về cái không biết. Nhưng nguy hiểm! Nếu bạn trở nên mất hút bạn trở nên điên.

Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh trước khi người ta đi vào tầng thứ ba người ta nên chọn một Thầy. Đừng bao giờ đi vào một mình. Phải có ai đó người có thể gây choáng cho bạn ra khỏi đồng nhất của mình; người mà nếu bạn bị lạc, có thể kéo bạn ra khỏi đống lộn xộn. Nhưng người ta phải đi qua nó.

Và kĩ thuật thiền của tôi là nguy hiểm đấy. Thực tế không thể có kĩ thuật thiền nào mà không nguy hiểm. Nếu chúng không nguy hiểm, chúng không là kĩ thuật thiền, chúng là thủ đoạn. Cũng giống như Thiền siêu việt của Maharishi Mahesh Yogi. Chúng là thủ đoạn tâm trí. Chỉ an ủi. Không nguy hiểm. Nhiều nhất chúng có thể cho bạn giấc ngủ ngon, có vậy thôi. Nếu bạn lỡ, bạn không lỡ cái gì cả, bạn vẫn còn như cũ. Nếu bạn đạt tới, bạn đạt tới giấc ngủ tốt, có vậy thôi. Không nguy hiểm nào được bao hàm. Đó là lí do tại sao TM đã có tác động phổ quát thế; mọi người bị hấp dẫn nhiều thế tới nó bởi vì nó bất lực thế, nó chẳng làm gì cả, nó chỉ giống như thuốc vi lượng đồng cân. Vi lượng đồng cân liệu pháp nói rằng thuốc của họ là tới mức nếu chúng giúp, là chúng giúp - bằng không chúng chẳng hại gì. TM là vi lượng đồng cân.

Nhưng điều tôi đang nói là đối trị liệu pháp. Nó là chất độc. Chơi cho cẩn thận vào. Nó giúp vô cùng, nó cũng có thể gây hại nữa. Và đây là tiêu chí: Bất kì cái gì có ích cũng có thể có hại. Nếu cái gì đó không thể gây hại nó không thể giúp đỡ được. Khả năng bao giờ cũng là cả hai. Nó là nguy hiểm bởi vì nó mạnh mẽ. Nếu cái gì đó không nguy hiểm, điều đó có nghĩa là nó bất lực, nó không có năng lực.

Vâng, chúng là nguy hiểm. Trước khi bạn quyết định đi vào, nghĩ hai lần đi. Và đừng đi vào trong thiền của tôi như học trò - điều đó có thể là nguy hiểm. Đi vào như đệ tử. Đừng đi vào trong thiền của tôi một cách tò mò. Không, tò mò có thể đưa bạn tới nguy hiểm. Nếu bạn thực sự sẵn sàng, sẵn sàng đối diện với điên khùng, chỉ thế thì bạn mới được đón chào. Bằng không - cứ vẫn còn bình thường. Níu bám lấy tầng thứ hai và tầng thứ nhất. Ít nhất bạn không nguy hiểm. Bạn sẽ không đạt tới cái gì nhưng bạn cũng sẽ không mất cái gì. Bạn có thể phí hoài cuộc sống của bạn một cách dễ dàng, với thoải mái. Bạn có thể sống thoải mái, và bạn có thể chết thoải mái.

Với tôi, có nguy hiểm đấy. Nếu bạn thành công với tôi, bạn có thể sống vô cùng. Nếu bạn thất bại, bạn phát điên.

Nhưng bạn có thể thất bại chỉ nếu bạn không nghe tôi. Nếu bạn nghe tôi thì không có vấn đề về nó.

Tôi không nói cái gì lí thuyết cả. Bất kì cái gì tôi nói, tôi đều đã làm, tôi đã trải qua nó, tôi biết cái gì là có thể, cái gì là không thể, cái gì có thể xảy ra, cái gì có thể đi sai. Mọi li trong lãnh thổ này đều được tôi biết, cho nên nếu cái gì đó đi sai điều đó nghĩa là chỉ cái bạn đã không nghe theo tôi.

Nếu bạn nghe tôi, tin cậy tôi, không cái gì có thể đi sai được; đó là cách tin cậy, tin cậy sâu sắc và buông xuôi được cần tới.

Xem tiếp Chương 7 - Quay về Mục lục – Quay về Mục lục Toàn tập