Chương 1. Thông minh của thân thể

Osho - Cân bằng thân tâm

Chương 1. Thông minh của thân thể

Y học phương Tây đã coi con người như một đơn vị tách rời – tách rời khỏi tự nhiên. Đó là một trong những lỗi lầm lớn nhất đã từng phạm phải. Con người là một phần của tự nhiên; sự mạnh khoẻ của con người không là gì ngoài việc thoải mái với tự nhiên.

Y học phương Tây lấy quan điểm cơ giới về con người, cho nên bất kì chỗ nào máy móc có thể thành công, nó thành công. Nhưng con người không phải là cái máy; con người là một đơn vị hữu cơ, và con người không cần chỉ trị liệu cho phần bị ốm. Phần ốm chỉ là triệu chứng rằng toàn thể cơ thể đang trải qua khó khăn. Phần ốm chỉ đang biểu lộ ra nó bởi vì nó là chỗ yếu nhất.

Bạn trị phần ốm, bạn thành công… nhưng thế rồi ở đâu đó khác bệnh tật lại xuất hiện. Bạn đã ngăn cản bệnh tật không cho nó diễn đạt bản thân nó qua phần ốm; bạn đã làm cho nó mạnh hơn. Nhưng bạn không hiểu rằng con người là một toàn thể: hoặc người đó ốm hoặc người đó khoẻ, không có trạng thái ở giữa hai điều này. Người đó nên được coi như một cơ thể toàn thể.

ĐIỀU RẤT NỀN TẢNG CẦN HIỂU, đó là thân thể bao giờ cũng sẵn sàng nghe theo bạn – bạn chưa bao giờ nói với nó, bạn chưa bao giờ làm bất kì trao đổi nào với nó. Bạn đã từng ở trong nó, bạn đã sử dụng nó, nhưng bạn chưa bao giờ cám ơn nó. Nó phục vụ bạn, và phục vụ bạn một cách thông minh nhất có thể được.

Tự nhiên biết rằng nó còn thông minh hơn bạn, bởi vì tất cả những điều quan trọng trong thân thể đã không được để lại cho bạn, chúng đã được trao cho thân thể. Chẳng hạn, việc thở, hay tim đập, hay máu tuần hoàn, hay tiêu hoá thức ăn – chúng đã không được để lại cho bạn; bằng không thì bạn đã trong đống lộn xộn từ lâu trước đây rồi.

Nếu việc thở được để lại cho bạn, bạn chắc chết rồi. Không có khả năng nào cho việc sống của bạn, bạn có thể quên mất vào bất kì khoảnh khắc nào. Đánh nhau với ai đó, bạn có thể quên mất việc thở. Ngủ trong đêm, bạn có thể quên mất việc đập của tim. Làm sao bạn nhớ được? Và bạn có biết hệ thống tiêu hoá của bạn đang làm bao nhiêu việc không? Bạn cứ nuốt mọi thứ và bạn cho rằng mình đang làm một việc lớn lao. Việc nuốt đó thì ai mà chả làm được.

Trong chiến tranh thế giới thứ hai chuyện xảy ra, một người bị đạn xuyên qua họng. Người đó không chết, nhưng người đó không thể ăn hay uống qua họng được, lối chuyển đã bị bít lại. Và các bác sĩ làm một lối thông nhỏ bên cạnh dạ dầy người đó, với cái ống thò ra, và người đó phải cho thức ăn vào cái ống này, nhưng không có thích thú. Ngay cả người đó cho kem vào… người đó rất giận.

Người đó nói, “Thế này… tôi không nếm được cái gì cả.”

Thế rồi bác sĩ gợi ý, “Anh làm một việc. Trước hết anh nếm, rồi anh nhổ nó vào ống.” Và điều đó người này làm trong bốn mươi năm. Người này trước hết nhai và tận hưởng cái ngon rồi nhổ cái đã nhai đó vào ống. Cái ống này cũng tốt, bởi vì trong thân thể bạn nữa đấy cũng chỉ là cái ống chứ không gì khác, nó chỉ được giấu đằng sau bộ da. Cái ống của con người đáng thương này mở ra. Và nó còn tốt hơn cái ống của bạn bởi vì nó có thể được lau sạch và mọi điều.

Toàn thể hệ thống tiêu hoá đang làm những phép màu. Các nhà khoa học nói rằng nếu chúng ta phải làm mọi thứ mà hệ thống tiêu hoá của mình đang làm – của một người thôi – chúng ta sẽ cần một nhà máy lớn để biến thức ăn thành máu, để phân loại ra tất cả các yếu tố, để chuyển những yếu tố được cần tới một số nơi. Vài yếu tố được cần trong não, và chúng phải được gửi qua dòng máu tới não. Những yếu tố khác được cần ở đâu đó khác, cho mắt. Những yếu tố khác được cần ở đâu đó khác, cho tai, hay cho xương, hay cho da, và thân thể đang làm điều đó hoàn hảo trong bẩy mươi năm, tám mươi năm, chín mươi năm – và bạn không thấy trí huệ của nó.

Trí huệ của thân thể

Bạn đã nghe nói về các nhà giả kim thuật, rằng họ đã cố gắng biến đổi kim loại cơ bản thành vàng; thân thể bạn đang làm còn tốt hơn nhiều – nó đang biến đổi tất cả các loại tào lao mà bạn cứ tọng vào bên trong mình thành máu, thành xương. Không chỉ vào máu và xương đâu: nó còn làm ra từ những thứ tào lao đó ra bộ não của bạn. Từ những kem, Coca-Cola, nó cứ làm ra bộ não của bạn, bộ não có thể tạo ra một Rutherford, một Albert Einstein, một Phật, một Zarathustra, một Lão Tử. Hãy thấy phép màu này!

Bộ não, một thứ nhỏ thế, bị bao kín trong hộp sọ nhỏ… Một bộ não có thể chứa tất cả các thư viện trên thế giới. Dung lượng của nó gần như vô hạn. Nó là hệ thống kí ức lớn nhất. Nếu bạn muốn làm ra máy tính với cùng khả năng bạn sẽ cầm hàng dặm không gian để làm cho cái máy tính đó vận hành. Nó được đóng hộp trong cái sọ nhỏ bé của bạn. Vậy mà mặc dầu khoa học đã phát triển xa thế, họ vẫn không có khả năng biến đổi kem thành máu. Họ vẫn đang cố gắng, nhưng họ không thể tìm được ra manh mối – phải làm gì đây? Làm sao biến đổi kem thành máu được? Đó là điều còn xa vời nữa khi làm từ kem ra thành bất kì cái gì như bộ não! Có lẽ điều đó chẳng bao giờ xảy ra được. Hay cho dù điều đó xảy ra thì nó sẽ xảy ra qua bộ não; điều đó sẽ lại là phép màu của bộ não.

Nói với thân thể

Một khi bạn bắt đầu trao đổi với thân thể mình, mọi sự trở thành rất dễ dàng. Thân thể cần không bị ép buộc, nó có thể được thuyết phục. Người ta không cần phản tranh đấu với thân thể – điều đó là xấu, bạo hành, hung hăng, và bất kì loại xung đột nào đều sẽ tạo ra ngày một nhiều căng thẳng hơn. Cho nên bạn cần không trong xung đột nào – cứ để an nhàn là qui tắc. Và thân thể là món quà đẹp từ Thượng đế tới mức tranh đấu với nó, là phủ nhận bản thân Thượng đế. Nó là điện thờ… chúng ta được cất giữ trong nó; nó là ngôi đền. Chúng ta tồn tại trong nó và chúng ta phải chăm sóc cho nó – đó là trách nhiệm của chúng ta.

Cho nên trong bẩy ngày… Lúc đầu điều đó có vẻ hơi chút ngớ ngẩn vì chúng ta chưa bao giờ được dạy nói chuyện với thân thể của riêng mình – và phép màu có thể xảy ra qua điều đó đấy. Chúng đã xảy ra rồi mà không có việc biết của chúng ta về điều đó đấy thôi. Khi tôi nói điều gì đó cho bạn, tay tôi cử động trong một cử chỉ. Tôi đang nói với bạn – đó là tâm trí tôi đang trao đổi cái gì đó với bạn. Thân thể tôi tuân theo nó. Thân thể có quan hệ với tâm trí.

Khi bạn muốn giơ tay lên, bạn phải không làm gì cả – bạn đơn giản giơ nó lên. Chính ý tưởng rằng bạn muốn giơ nó lên và thân thể tuân theo nó; đấy là phép màu. Thực tế sinh học hay sinh lí vẫn còn chưa có khả năng giải thích được làm sao điều đó lại xảy ra. Bởi vì ý tưởng là ý tưởng; bạn muốn giơ tay lên – nó là ý tưởng. Làm sao ý tưởng này lại trở nên được biến đổi thành thông điệp vật lí cho cái tay? Và nó chẳng mất thời gian chút nào – trong một phần giây; đôi khi chẳng có lỗ hổng thời gian nào.

Chẳng hạn tôi đang nói với các bạn và tay tôi sẽ cứ cộng tác cùng; không có lỗ hổng thời gian. Cứ dường như là thân thể đang chạy song song với tâm trí. Nó rất nhạy cảm – người ta phải học cách nói với nó, và nhiều thứ có thể được làm.

Lắng nghe thân thể

Theo thân thể đi. Đừng bao giờ cố gắng chi phối thân thể theo bất kì cách nào. Thân thể là nền tảng của bạn. Một khi bạn đã bắt đầu hiểu thân thể mình, chín mươi chín phần trăm khổ của bạn sẽ đơn giản biến mất. Nhưng bạn lại không lắng nghe.

Thân thể nói, “Dừng lại! Đừng ăn nữa!” Bạn cứ ăn, bạn nghe theo tâm trí. Tâm trí nói, “Món này có hương vị, rất ngon. Ăn thêm chút nữa.” Bạn không nghe thân thể. Thân thể cảm thấy buồn nôn, dạ dầy đang nói, “Dừng lại! Quá đủ rồi! Tôi mệt rồi!” nhưng tâm trí nói, “Xem mùi vị này… ăn thêm chút nữa đi.”

Bạn cứ nghe theo tâm trí. Nếu bạn nghe thân thể; chín mươi chín phần trăm vấn đề sẽ đơn giản biến mất, và một phần trăm còn lại sẽ chỉ là ngẫu nhiên, không phải là vấn đề thực.

Nhưng từ chính thời thơ ấu chúng ta đã bị sao lãng khỏi thân thể, chúng ta đã bị đưa ra xa khỏi thân thể. Đứa con kêu khóc, đứa con đói còn người mẹ nhìn đồng hồ vì bác sĩ nói chỉ sau ba giờ mới cho con bú sữa. Cô ấy không nhìn vào đứa con. Đứa con mới là đồng hồ thực để nhìn vào, nhưng cô ấy cứ nhìn đồng hồ. Cô ấy nghe theo bác sĩ, và đứa con đang kêu khóc, và đứa con đang đòi thức ăn, và đứa con cần thức ăn ngay bây giờ. Nếu đứa con không được cho thức ăn ngay bây giờ, bạn đã làm sao lãng nó khỏi thân thể. Thay vì cho nó thức ăn bạn cho nó cái núm vú giả. Bây giờ bạn đang lừa và bạn đang dối trá. Và bạn đang cho cái gì đó khác, chất dẻo, và bạn đang cố làm sao lãng và phá huỷ sự nhậy cảm của thân thể. Trí huệ của thân thể không được phép có tiếng nói của nó, tâm trí đang đi vào. Đứa con bị làm yên bởi chiếc núm vú giả, nó rơi vào giấc ngủ. Bây giờ đồng hồ nói ba giờ đã qua rồi và bạn phải cho đứa trẻ bú sữa. Bây giờ đứa trẻ đang ngủ say, bây giờ thân thể nó đang ngủ; bạn đánh thức nó dậy, bởi vì bác sĩ nói phải cho nó bú sữa. Bạn lại phá huỷ nhịp điệu của nó. Dần dần, dần dần bạn quấy rối toàn thể con người nó. Một khoảnh khắc tới khi nó mất đi mọi dấu vết của thân thể nó. Nó không biết thân thế nó muốn gì – liệu thân thể muốn ăn hay không ăn, nó không biết; liệu thân thể muốn làm tình hay không, nó không biết. Mọi thứ đều bị thao túng bởi cái gì đó từ bên ngoài. Nó nhìn vào tạp chí Playboy và cảm thấy thích làm tình. Bây giờ đây là ngu xuẩn, đây là tâm trí. Tình yêu không thể rất vĩ đại; nó sẽ chỉ như hắt hơi, chẳng cái gì khác, việc làm nhẹ gánh. Nó không phải là tình yêu chút nào. Làm sao tình yêu có thể xảy ra qua tâm trí được? Tâm trí chẳng biết gì về tình yêu cả. Nó trở thành nghĩa vụ. Bạn có vợ, bạn có chồng, bạn phải làm tình – điều đó trở thành nghĩa vụ. Một cách nghiêm túc, một cách tôn giáo, vào mọi đêm, bạn làm tình. Bây giờ tính tự phát không có đó. Và thế thì bạn lo nghĩ bởi vì bạn bắt đầu cảm thấy điều đó không đáp ứng bạn. Thế rồi bạn bắt đầu tìm người đàn bà khác nào đó. Bạn bắt đầu nghĩ một cách logic, “Có thể người đàn bà này không phải là người đàn bà đúng cho mình. Có thể cô ấy không phải là bạn tâm giao của mình. Có thể cô ấy không được dành cho mình. Mình không được dành cho cô ấy, bởi vì cô ấy không hoà hợp với mình.”

Người đàn bà không phải là vấn đề, người đàn ông không phải là vấn đề: bạn không trong thân thể, cô ấy không trong thân thể. Nếu mọi người mà trong thân thể mình, chẳng ai sẽ bỏ lỡ cái đẹp đó, cái vẫn được gọi là cực thích. Nếu mọi người mà trong thân thể mình, họ sẽ biết những thoáng nhìn đầu tiên về Thượng đế qua kinh nghiệm cực thích.

Lắng nghe thân thể bạn, tuân theo thân thể bạn. Tâm trí ngu xuẩn, thân thể trí huệ. Và nếu bạn đã đi sâu vào trong thân thể, và những chỗ sâu thẳm đó bạn sẽ tìm thấy linh hồn của mình. Linh hồn ẩn kín trong những chỗ sâu thẳm của thân thể.

Thân thể là phép màu

Nó là cực kì đẹp, cực kì phức tạp. Không có cái gì khác phức tạp, tinh tế như thân thể. Bạn không biết gì về nó cả. Bạn chỉ nhìn vào nó qua tấm gương. Bạn chưa bao giờ nhìn vào nó từ bên trong; bằng không nó là một vũ trụ trong chính nó. Đó là điều các nhà huyền môn bao giờ cũng đã nói: rằng thân thể là tiểu vũ trụ. Nếu bạn nhìn nó từ bên trong, nó bao la thế – hàng triệu và hàng triệu tế bào, và từng tế bào đều sống động với cuộc sống riêng của nó, và từng tế bào đều vận hành theo cách thức thông minh tới mức dường như là không thể nào tin được, không thể nào có được, không thể tin nổi.

Bạn ăn thức ăn, và thân thể biến đổi nó thành máu, xương, tuỷ. Bạn ăn thức ăn, và thân thể biến đổi nó thành ý thức, ý nghĩ. Phép màu đang xảy ra mọi khoảnh khắc. Và từng tế bào đều vận hành một cách hệ thống, một cách có trật tự, theo một kỉ luật bên trong tới mức dường như là không thể được – hàng triệu tế bào. Bẩy mươi triệu tế bào đều có đó trong một thân thể – bẩy mươi triệu linh hồn. Từng tế bào đều có linh hồn riêng của nó. Và chúng vận hành mới tuyệt làm sao! Và chúng vận hành theo cách nhất quán làm sao, theo nhịp điệu và hài hoà làm sao. Và cùng những tế bào đó trở thành mắt và cùng những tế bào đó trở thành da và cùng những tế bào đó trở thành gan bạn và tim bạn và tuỷ bạn và trí óc bạn và não bạn. Cùng những tế bào đó chuyên biệt hoá ra – thế thì chúng trở thành các tế bào chuyên môn – nhưng chúng là cùng một tế bào. Và chúng hoạt động làm sao, chúng làm việc một cách tinh tế và im lặng làm sao.

Thấm vào trong nó, đi sâu vào trong bí ẩn của nó. Bởi vì tại đó bạn được bắt rễ. Thân thể là đất của bạn; bạn được bắt rễ trong thân thể. Tâm thức của bạn giống như cây trong thân thể. Ý nghĩ của bạn giống như quả. Việc thiền của bạn giống như hoa. Nhưng bạn được bắt rễ trong thân thể; thân thể hỗ trợ cho nó. Thân thể hỗ trợ cho mọi thứ bạn đang làm. Bạn yêu; thân thể hỗ trợ. Bạn ghét; thân thể hỗ trợ. Bạn muốn giết ai đó; thân thể hỗ trợ. Bạn muốn bảo vệ ai đó; thân thể hỗ trợ. Trong từ bi, trong yêu, trong giận, trong ghét – theo đủ mọi cách – thân thể đều hỗ trợ bạn. Bạn được bắt rễ trong thân thể; bạn được nuôi dưỡng bởi thân thể. Ngay cả khi bạn bắt đầu nhận ra mình là ai, thân thể hỗ trợ bạn.

Nó là người bạn của bạn; nó không phải là kẻ thù của bạn. Lắng nghe ngôn ngữ của nó, giải mã ngôn ngữ của nó, và từ từ, khi bạn đi vào trong cuốn sách của thân thể và bạn lật các trang của nó, bạn sẽ trở nên nhận biết về toàn thể bí ẩn của cuộc sống. Được cô đọng lại, nó là ở trong thân thể bạn. Được khuếch đại lên hàng triệu lần, nó là tất cả thế giới này. Nhưng được cô đọng lại trong một công thức nhỏ, nó có đó hiện diện trong thân thể bạn.

Thân thể có mọi bí ẩn

Thân thể có mọi bí ẩn, mọi bí ẩn mà toàn thể vũ trụ có; nó là tiểu vũ trụ. Sự khác biệt giữa thân thể và vũ trụ chỉ là ở số lượng. Cũng như một nguyên tử có mọi bí mật của vật chất, thân thể có mọi bí mật của vũ trụ. Người ta không cần đi tìm bất kì bí mật nào bên ngoài, người ta chỉ phải đi vào trong.

Và thân thể phải được chăm sóc. Người ta không nên chống lại nó, người ta không nên kết án nó. Nếu bạn kết án nó, bạn đã kết án thượng đế, bởi vì tại chỗ thầm kín sâu nhất của thân thể, thượng đế cư ngụ. Thượng đế đã chọn ngôi nhà thân thể này để sống trong đó. Kính trọng thân thể bạn, yêu thân thể bạn, chăm sóc thân thể bạn.

Cái gọi là tôn giáo đã tạo ra nhiều đối kháng giữa con người và thân thể họ. Đúng là bạn không phải là thân thể. Điều đó không ngụ ý rằng bạn phải chống lại thân thể; thân thể là người bạn. Thân thể có thể đưa bạn xuống địa ngục, thân thể có thể đưa bạn lên cõi trời nữa. Nó đơn giản là phương tiện. Nó trung lập: bất kì chỗ nào bạn muốn tới, nó đều sẵn sàng. Nó là cái máy phức tạp, đẹp đẽ, có trật tự vô cùng. Người ta càng hiểu thân thể mình, người ta càng cảm thấy kính nể nó. Thế thì còn nói gì về toàn thể vũ trụ? – ngay cả thân thể nhỏ bé cũng đã chứa nhiều phép màu thế. Cho nên tôi gọi thân thể là ngôi đền của điều thiêng liêng.

Và một khi thái độ của bạn hướng tới thân thể thay đổi thì điều đó trở thành dễ dàng hơn để đi vào, vì thân thể trở nên cởi mở với bạn. Nó cho phép bạn đi vào, nó bắt đầu để lộ các bí mật của nó cho bạn. Đó là cách tất cả các bí mật của Yoga lần đầu tiên đã được biết tới. Đó là cách tất cả các bí mật của Đạo lần đầu tiên được biết tới. Yoga đã không nảy sinh từ việc giải phẫu thân thể chết. Y học hiện đại dựa trên thân thể chết và việc giải phẫu chúng. Nó có cái gì đó sai căn bản trong nó. Nó vẫn còn chưa có khả năng biết thân thể sống. Giải phẫu thân thể chết là một chuyện, biết cái gì đó về nó đấy là một chuyện, và biết cái gì đó về thân thể sống lại điều hoàn toàn khác. Nhưng khoa học hiện đại không có cách nào biết được về thân thể sống. Cách duy nhất nó biết là giết mổ thân thể, cưa cắt thân thể, nhưng khoảnh khắc bạn cưa cắt nó, nó không còn là cùng hiện tượng nữa. Hiểu một bông hoa đang trên cuống, đang trên cây, là một điều; chặt cắt nó, mổ xẻ nó, lại điều hoàn toàn khác. Nó không còn là cùng một hiện tượng nữa. Phẩm chất của nó khác rồi.

Albert Einstein có phẩm chất nào đó mà cái xác không có, không thể có được. Nhà thơ chết – thân thể có đó nhưng thơ ca đâu rồi? Thiên tài chết – thân thể có đó nhưng thiên tài đâu rồi? Thân thể của kẻ ngốc và thân thể của thiên tài là như nhau. Bạn sẽ không thể có khả năng biết bằng việc giải phẫu thân thể liệu nó thuộc vào thiên tài hay nó thuộc vào kẻ ngốc, liệu nó thuộc vào nhà huyền môn hay nó thuộc vào ai đó người chưa bao giờ nhận biết về bất kì cái gì bí ẩn trong cuộc sống. Điều đó sẽ là không thể được bởi vì bạn đơn giản nhìn vào trong ngôi nhà còn người sống ở đó thì lại không còn nữa. Bạn đơn giản nghiên cứu cái lồng và con chim đã mất rồi; và nghiên cứu cái lồng thì không phải là nghiên cứu con chim. Nhưng dầu vậy, thân thể chứa điều thiêng liêng trong nó.

Cách thức thực là đi vào trong bản thân mình và quan sát thân thể riêng của mình từ đó, từ bên trong nhất của bản thể bạn. Thế thì điều đó là niềm vui vô cùng… chỉ để thấy sự vận hành của nó, việc chạy của nó. Nó là phép màu lớn nhất đã xảy ra trong vũ trụ.

Ghép nối thân – tâm

Phần lớn các vấn đề đều thuộc về thần kinh, bởi vì thân thể và tâm trí không phải là hai thứ. Tâm trí là phần bên trong của thân thể, còn thân thể là phần bên ngoài của tâm trí, cho nên bất kì cái gì có thể bắt đầu trong thân thể đều có thể đi vào trong tâm trí và ngược lại: nó có thể bắt đầu trong tâm trí và đi vào trong thân thể. Không có sự phân chia, không có vách ngăn chống thấm.

Cho nên phần lớn các vấn đề đều có hai mặt của chúng: chúng có thể được xử trí qua tâm trí và qua thân thể. Và mãi cho tới nay điều này đã là thực tế trên thế giới: vài người tin rằng mọi vấn đề đều là của thân thể – các nhà sinh lí học, người theo trường phái Pavlov, các nhà hành vi học… Họ chữa trị thân thể, và tất nhiên trong năm mươi phần trăm trường hợp họ thành công. Và họ hi vọng rằng khi khoa học phát triển họ sẽ thành công thêm, nhưng họ sẽ chẳng bao giờ thành công quá năm mươi phần trăm; điều đó không liên quan gì tới sự phát triển của khoa học cả.

Thế rồi nhóm kia có đó, cho rằng mọi vấn đề đều từ tâm trí – cũng sai như nhóm đầu. Những người theo khoa học Ki tô giáo và các nhà thôi miên; họ tất cả đều cho các vấn đề là từ tâm trí… các nhà tâm lí trị liệu. Họ cũng thành công trong năm mươi phần trăm trường hợp; họ cũng nghĩ rằng chẳng chóng thì chầy họ sẽ thành công ngày một nhiều hơn. Điều đó là vô nghĩa. Họ không thể thành công quá hơn năm mươi phần trăm được; đó là giới hạn.

Hiểu biết riêng của tôi là ở chỗ từng vấn đề đều phải được xử trí từ cả hai phía cùng nhau, đồng thời; nó phải được tấn công vào từ cả hai cửa, công kích trên hai mặt trận. Thế thì con người có thể được chữa khỏi một trăm phần trăm. Bất kì khi nào khoa học trở nên hoàn hảo nó sẽ làm việc theo cả hai cách.

Trước hết là thân thể, bởi vì thân thể là phần cổng vào tâm trí – cái cổng vòm. Và bởi vì thân thể là thô nên nó dễ dàng thao tác được. Trước hết thân thể phải được giải thoát khỏi tất cả các cấu trúc đã tích luỹ và đồng thời tâm trí bạn phải được tạo hứng khởi để cho nó có thể bắt đầu đi lên và có thể bắt đầu vứt bỏ đi tất cả các tải trọng vẫn kéo nó xuống.

Tâm trí và thân thể bạn không phải là hai thứ

Bao giờ cũng nhớ lấy điều đó. Đừng nói, “quá trình sinh lí” và “quá trình tâm trí.” Chúng không phải là hai – chỉ là hai phần của cùng một toàn thể thôi. Bất kì điều gì bạn làm về mặt sinh lí cũng đều ảnh hưởng tới tâm trí. Bất kì điều gì bạn làm về mặt tâm lí cũng đều ảnh hưởng tới thân thể. Chúng không phải là hai, chúng là một.

Bạn có thể nói rằng thân thể là trạng thái đặc của cùng một năng lượng và tâm trí là trạng thái lỏng của cùng một năng lượng – của cùng một năng lượng! Cho nên bất kì điều gì bạn làm về mặt sinh lí, đừng cho rằng đây chỉ là về sinh lí thôi. Đừng tự hỏi làm sao nó sẽ có ích để giúp cho bất kì biến đổi nào trong tâm trí. Nếu bạn uống rượu, điều gì xảy ra cho tâm trí bạn? Rượu được đưa vào thân thể, không vào tâm trí, nhưng điều gì xảy ra cho tâm trí? Nếu bạn dùng LSD, nó đi vào trong thân thể, không vào trong tâm trí, nhưng điều gì xảy ra cho tâm trí?

Hay nếu bạn cứ nhịn ăn, việc nhịn ăn được thực hiện bởi thân thể, nhưng điều gì xảy ra cho tâm trí? Hay từ đầu kia: nếu bạn nghĩ các ý nghĩ dục, điều gì xảy ra cho thân thể bạn? Thân thể bị ảnh hưởng ngay lập tức. Bạn nghĩ trong tâm trí về đối tượng dục và thân thể bắt đầu sẵn sàng.

Khi nó là vấn đề liên quan tới thân thể, hãy lắng nghe thân thể. Khi nó là vấn đề liên quan tới tư duy, lập kế hoạch, ý tưởng, mơ mộng, logic, lập luận, hãy lắng nghe tâm trí. Khi nó là vấn đề về tính toàn bộ của bạn, hãy lắng nghe trái tim.

Có một lí thuyết do William James nêu ra. Trong phần đầu của thế kỉ này điều đó rõ ràng có vẻ rất ngớ ngẩn, nhưng theo nghĩa nào đó điều đó đúng. Ông ấy và một nhà khoa học khác có tên Lange đã đề nghị lí thuyết này, được mang tên là lí thuyết James-Lange. Thông thường, chúng ta nói bạn sợ và đó là lí do tại sao bạn trốn và chạy mất, hay bạn giận và đó là lí do tại sao mắt bạn đỏ lên và bạn bắt đầu đánh kẻ thù.

Nhưng James và Lange đã đề nghị điều hoàn toàn ngược lại. Họ nói rằng bởi vì bạn chạy mất, đó là lí do tại sao bạn cảm thấy sợ; và bởi vì mắt bạn trở nên đỏ và bạn bắt đầu đánh lại kẻ thù mình, bạn cảm thấy giận. Đó chính là điều đối lập lại. Họ nói rằng nếu điều này không phải là vậy, thì chúng ta muốn thấy ngay cả một trường hợp của giận dữ mà mắt không đỏ và thân thể không bị ảnh hưởng và người ta đơn giản giận dữ. Đừng cho phép thân thể bị ảnh hưởng và cố giận dữ xem – thế thì bạn sẽ biết rằng bạn không thể giận được.

Ở Nhật Bản họ dạy trẻ con một phương pháp rất đơn giản để kiểm soát giận dữ. Họ nói, bất kì khi nào bạn cảm thấy giận, đừng làm điều gì với giận dữ, bắt đầu lấy hơi thở sâu. Thử điều đó, và bạn sẽ không thể nào giận lên được. Tại sao? Chỉ bởi vì bạn lấy hơi thở sâu, tại sao bạn không thể giận lên được? Đều đó trở thành không thể nào giận được. Hai lí do… Bạn bắt đầu lấy hơi thở sâu nhưng giận dữ cần một nhịp điệu thở đặc biệt. Không có nhịp điệu đó việc giận dữ là không thể được. Một nhịp điệu đặc biệt trong việc thở hay việc thở hỗn loạn là cần để giận hiện hữu.

Nếu bạn bắt đầu lấy hơi thở sâu thì giận dữ không thể nào bật ra được. Nếu bạn lấy hơi thở sâu một cách có ý thức, thế thì giận dữ không thể tự nó biểu lộ ra được. Nó cần việc thở khác đáng phải được tuân theo. Bạn không cần làm nó; giận dữ sẽ tự nó làm điều đó. Với việc thở sâu bạn không thể giận được.

Và điều thứ hai, tâm trí bạn dịch chuyển. Khi bạn cảm thấy giận và bạn bắt đầu lấy hơi thở sâu; tâm trí bạn được dịch chuyển từ giận dữ sang việc thở. Thân thể không trong trạng thái giận dữ, và tâm trí đã dịch chuyển sự tập trung của nó sang cái gì đó khác. Thế thì khó mà giận dữ được. Đó là lí do tại sao người Nhật Bản lại là những người có kiểm soát nhất trên trái đất. Đấy chỉ là do được huấn luyện từ thời thơ ấu.

Khó mà tìm ở bất kì nơi nào khác một sự vụ như vậy, nhưng ở Nhật Bản điều đó xảy ra ngay cả ngày nay. Nó đang xảy ra ngày một ít đi bởi vì Nhật Bản đang trở nên ngày một ít tính Nhật Bản. Nó đang ngày càng trở nên phương Tây hoá nhiều hơn, và các phương pháp và cách thức truyền thống đang trở nên mất dần. Nhưng nó đã xảy ra, và nó vẫn xảy ra ngày nay.

Một người bạn của tôi ở Kyoto, và anh ấy đã viết cho tôi một bức thư nói rằng, “Hôm nay tôi đã thấy hiện tượng đẹp tới mức tôi muốn viết về điều đó cho thầy. Và khi tôi quay lại, tôi muốn hiểu làm sao điều đó lại là có thể. Một người bị một chiếc xe đâm vào. Anh ta ngã ra, đứng dậy, cám ơn người lái xe, và đi mất – anh ta đã cám ơn người lái xe!”

Ở Nhật Bản điều đó là không khó. Người đó phải đã lấy vài hơi thở sâu, và thế rồi điều đó là có thể. Bạn được biến đổi sang một thái độ khác, và bạn thậm chí có thể cám ơn ngay cả người vừa định giết bạn, hay người đã cố giết bạn.

Các quá trình sinh lí và quá trình tâm lí không phải là hai điều, chúng là một, và bạn có thể bắt đầu từ cực này để ảnh hưởng và thay đổi cực kia.

Đối xử con người như một toàn thể

Trong một thế giới tốt hơn mọi người có nghề nghiệp chữa trị thân thể sẽ thiền. Và khi thân thể đang đau, phải có cái gì đó đằng sau nó, bởi vì mọi thứ đều được đan xen với nhau. Cho nên không người nào có thể được điều trị chỉ bằng điều trị thân thể người đó – tính toàn thể của người đó phải được điều trị. Nhưng nhìn vào trong tính toàn thể của người đó, bạn phải nhìn vào trong tính toàn thể của riêng bạn.

Mọi nhà trị liệu đều nên là một thiền nhân, bằng không người đó sẽ chẳng bao giờ là nhà trị liệu thực. Người đó có thể có bằng cấp, và người đó có thể có giấy phép hành nghề y, nhưng với tôi người đó là một lang băm bởi vì người đó không biết con người toàn thể, cho nên người đó sẽ điều trị triệu chứng.

Mạnh khoẻ là cảm giác về sự mạnh khoẻ; toàn thể thân thể bạn vận hành tại đỉnh của nó mà không rối loạn gì, bạn cảm thấy sự mạnh khoẻ nào đó, tính là một nào đó với sự tồn tại.

Ai đó có triệu chứng nào đó, đau nửa đầu hay đau đầu – bạn có thể điều trị nó, nhưng bạn không nhìn sâu vào bên trong, vào tại sao người này lại đau nửa đầu ngay chỗ đầu tiên. Có thể người đó bị quá nặng gánh, lo nghĩ, thất vọng. Có thể cô ấy đã co lại quá nhiều bên trong tới mức điều đó gây đau. Có thể anh ấy đang nghĩ quá nhiều và không làm thảnh thơi tâm trí mình chút nào. Cho nên bạn có thể điều trị triệu chứng, và bạn có thể buộc triệu chứng biến mất qua chất độc và thuốc. Nó sẽ xuất hiện ở đâu đó khác, bởi vì gốc rễ căn bản đã không được chạm tới chút nào.

Triệu chứng không nên được điều trị, mà là con người. Và con người là hữu cơ, toàn bộ. Đôi khi chuyện xảy ra là bệnh có thể ở bàn chân và nguyên nhân gốc rễ có thể ở trong đầu. Đôi khi nguyên nhân gốc rễ có thể trong đầu, và bệnh có thể ở bàn chân. Bởi vì con người là một… tuyệt đối được nối liền! Không cái gì bị ngắt ra trong con người. Và không chỉ thân thể được nối trong chính nó, thân thể còn được nối với tâm trí, và thế rồi thân thể và tâm trí – tâm lí và cơ thể – cả hai được nối với linh hồn siêu việt.

Xem Chương 2 - Quay về Mục lục