Read more
Osho - Đạo: Ba Kho Báu (Tập 2)
Chương 8. Trong sự tồn tại không có câu hỏi
Câu hỏi thứ nhất:
Như tôi đã nghe từ thầy, toàn thể sự tồn tại
là câu trả lời, không phải câu hỏi. Cho nên khi câu trả lời tồn tại, không tồn
tại câu hỏi, tại sao câu hỏi tới từ câu trả lời?
Nó không tới từ câu trả lời, nó
tới từ bạn, và nó tới từ bạn bởi vì bạn chưa thấy câu trả lời, bạn chưa nghe thấy
câu trả lời.
Để biết sự tồn tại bạn phải có
tính tồn tại. Bạn không mang tính tồn tại, bạn sống trong ý nghĩ. Bạn sống
trong quá khứ, trong tương lai, nhưng không bao giờ ở đây và bây giờ. Và sự tồn
tại là ngay ở đây bây giờ. Bạn không ở đây, do đó câu hỏi nảy sinh. Câu hỏi nảy
sinh bởi vì bạn không gặp gỡ với sự tồn tại. Bạn nghĩ bạn sống, nhưng bạn không
sống; bạn nghĩ bạn yêu, nhưng bạn không yêu - bạn chỉ nghĩ về tình yêu, bạn
nghĩ về cuộc sống, bạn nghĩ về sự tồn tại, và chính việc nghĩ đó là câu hỏi,
chính việc nghĩ đó là rào chắn. Vứt mọi ý nghĩ và nhìn xem. Bạn sẽ không tìm thấy
một câu hỏi nào ở đó, chỉ câu trả lời tồn tại.
Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh
đi nhấn mạnh lại rằng tìm kiếm không thực sự vì câu trả lời, tìm kiếm không thực
để cho câu hỏi của bạn có thể được trả lời. Không, tìm kiếm chỉ về cách vứt bỏ
câu hỏi, cách nhìn cuộc sống và sự tồn tại với tâm trí không hỏi. Đó là nghĩa của
shraddha, tin cậy. Đây là chiều sâu nhất của shraddha hay tin cậy: bạn nhìn vào
sự tồn tại với tâm trí không hỏi. Bạn đơn giản nhìn. Bạn không có ý tưởng nào về
cách nhìn nó, bạn không áp đặt bất kì hình dạng nào lên nó, bạn không có định
kiến nào - bạn đơn giản nhìn với đôi mắt trần, tuyệt đối không bị che mờ bởi bất
kì ý nghĩ nào, bất kì triết lí nào, bất kì tôn giáo nào. Với đôi mắt như trẻ
thơ bạn nhìn vào sự tồn tại và thế rồi bỗng nhiên chỉ có câu trả lời duy nhất.
Không có câu hỏi trong sự tồn tại. Câu hỏi tới từ bạn. Và chúng sẽ cứ tới, và bạn
có thể cứ tích luỹ nhiều câu trả lời tuỳ thích - những câu trả lời đó sẽ chẳng
ích gì. Bạn phải đạt tới câu trả lời duy nhất, và đạt tới câu trả lời duy nhất
đó bạn phải vứt bỏ mọi việc hỏi. Khi không có câu hỏi trong tâm trí, tầm nhìn
là rõ ràng, bạn có sáng tỏ của cảm nhận; các cánh cửa của cảm nhận sạch sẽ và mở
ra, và mọi thứ bỗng nhiên trở nên trong suốt. Bạn có thể đi tới rất sâu. Bất kì
chỗ nào bạn nhìn vào, cái nhìn của bạn xuyên thấu vào cốt lõi sâu nhất, và bỗng
nhiên ở đó bạn thấy bản thân mình.
Bạn tìm thấy bản thân mình ở mọi
nơi. Bạn sẽ thấy bản thân mình trong tảng đá, nếu bạn nhìn sâu, đủ sâu. Thế thì
người nhìn, người quan sát, trở thành vật được quan sát, người thấy trở thành
cái được thấy, người biết trở thành cái được biết. Nếu bạn nhìn đủ sâu vào
trong tảng đá, trong cây cối, hay trong người đàn ông hay người đàn bà, nếu bạn
cứ nhìn sâu sắc, cái nhìn đó là vòng tròn. Nó bắt đầu từ bạn, đi qua người khác
và quay lại bạn. Mọi thứ đều trong suốt thế. Không cái gì cản trở. Tia sáng đi
ra, trở thành vòng tròn, và rơi lại về bạn.
Do đó một trong những câu bí mật
vĩ đại nhất của Upanishad: Tat tvamasi swetaketu - 'Ngươi là cái đó', hay 'Cái
đó là ngươi'. Vòng tròn là đầy đủ. Bây giờ người sùng kính là một với Thượng đế,
bây giờ người tìm kiếm là một với cái được tìm kiếm, bây giờ bản thân người hỏi
trở thành câu trả lời.
Trong sự tồn tại không có câu hỏi.
Tôi đã sống trong nó đủ lâu tới giờ, và tôi đã không bắt gặp một câu hỏi nào,
thậm chí một mảnh của câu hỏi. Người ta đơn giản sống nó.
Thế rồi cuộc sống cái đẹp của
riêng của nó. Không hoài nghi nào nảy sinh trong tâm trí, không nghi ngờ nào
quanh bạn, không câu hỏi nào tồn tại bên trong bản thể bạn - bạn là không phân
chia, toàn thể.
Câu hỏi thứ hai:
Lão Tử và thầy cứ nói, 'là người bình thường.'
Tuy nhiên thầy dường như là phi thường thế - dáng vẻ của thầy, phong cách sống
của thầy. Có nhiều khác biệt giữa thầy và người đã chứng ngộ bình thường không?
Chẳng có khác biệt gì cả - và bất
kì cái gì với bạn dường như phi thường, đấy là vì bạn không hiểu bình thường là
gì.
Bởi vì bạn chưa bao giờ sống
cái bình thường, bản thân cái bình thường đã trở thành phi thường với bạn. Bạn
thấy cái gì là phi thường trong tôi? Tôi sống một trong những cuộc sống bình
thường nhất. Khi đói tôi ăn, khi buồn ngủ tôi ngủ. Tôi chả thực hành cái gì.
Tôi thậm chí không làm gì cả. Bất kì cái gì xảy ra, cứ xảy ra - tôi đi cùng nó,
nổi cùng dòng sông. Nhưng với bạn điều đó có vẻ phi thường, bởi vì bạn không biết
hương vị của cái bình thường. Một khi bạn biết hương vị đó, thế thì bạn sẽ hiểu.
Mọi người đều theo đuổi cái phi
thường. Đó là tìm kiếm của bản ngã: là ai đó đặc biệt, là ai đó duy nhất, vô
song. Và đây là điều ngược đời: bạn càng cố là ngoại lệ, bạn càng có vẻ bình
thường, bởi vì mọi người đều theo đuổi cái phi thường. Nó là ham muốn bình thường
thế. Nếu bạn trở thành bình thường, chính việc tìm kiếm để bình thường lại là
phi thường, bởi vì hiếm khi ai đó muốn chỉ là không ai cả, hiếm khi ai đó muốn
chỉ là không gian hổng hoác, trống rỗng.
Đây thực sự là phi thường theo
cách nào đó, bởi vì không ai muốn điều đó cả. Và khi bạn trở thành bình thường
bạn trở thành phi thường, và, tất nhiên, bỗng nhiên bạn khám phá ra rằng không
tìm kiếm bạn đã trở thành duy nhất.
Thực tế, mọi người đều duy nhất.
Nếu bạn có hể dừng việc chạy đuổi thưởng xuyên theo các mục đích cho dù một khoảnh
khắc thôi, bạn sẽ nhận ra rằng bạn là duy nhất. Điều đó không phải là cái gì được
khám phá ra, nó đã có đó rồi. Nó đã là hoàn cảnh rồi: hiện hữu là duy nhất.
Không có cách khác của hiện hữu. Mọi chiếc lá trên cây đều duy nhất, mọi hòn sỏi
trên bãi biển đều duy nhất, không có cách khác của hiện hữu. Bạn không thể tìm
được một hòn sỏi tương tự ở bất kì đâu trên toàn trái đất.
Hai vật tương tự không tồn tại
chút nào, cho nên không cần là ai đó. Bạn chỉ là bản thân mình, và bỗng nhiên bạn
là duy nhất, vô song. Đó là lí do tại sao tôi nói rằng đây là ngược đời: người
tìm thì thất bại, còn người không bận tâm, đột nhiên đạt tới.
Nhưng đừng bị lẫn lộn trong lời.
Để tôi nhắc lại: ham muốn là phi thương là rất bình thường, bởi vì mọi người đều
có điều đó; và có hiểu biết là bình thường lại rất phi thường, bởi vì hiếm khi
điều đó xảy ra - một Phật, một Lão Tử, một Jesus có nó. Cố là duy nhất là tâm
trí của mọi người; và tất cả những người này đều thất bại và thất bại hoàn
toàn.
Làm sao bạn có thể duy nhất hơn
bạn đã thế rồi? Tính duy nhất đã có đó, bạn phải khám phá ra nó. Bạn phải phơi
nó ra cho sự tồn tại, có vậy thôi. Tính duy nhất này không phải được trau dồi.
Nó là kho báu của bạn. Bạn đã từng mang nó mãi mãi rồi. Nó chính là bản thể của
bạn, chính cốt lõi bản thể của bạn. Bạn chỉ phải nhắm mắt lại và nhìn bản thân
mình; bạn chỉ phải dừng lại một chút và nghỉ và nhìn.
Nhưng bạn đang chạy nhanh thế,
bạn đang trong vội vàng để đạt tới nó lớn tới mức bạn sẽ bỏ lỡ nó.
Một trong các đại đệ tử của Lão
Tử, Liệt Tử, kể rằng có lần một kẻ ngốc đi kiếm lửa với chiếc nến cầm trong
tay. Liệt Tử nói: Giá mà anh ta biết lửa là gì, anh ta đã có thể nấu cơm ngay
được rồi. Anh ta vẫn còn đói cả đêm bởi vì anh ta đi kiếm lửa mà không tìm được
nó - và anh ta có cây nến cầm trong tay mình, bởi vì làm sao bạn có thể tìm
trong bóng tối mà không có nến?
Bạn đang tìm tính duy nhất và bạn
có nó trong mình mình rồi; nếu bạn hiểu bạn có thể nấu cơm được ngay rồi. Tôi
đã nấu cơm của tôi và tôi biết. Bạn đói một cách không cần thiết - gạo có đó, nến
có đó, nến là lửa. Không cần cầm nến đi tìm. Nếu bạn cầm nến trong tay và bạn cứ
tìm khắp thế giới, bạn sẽ không thấy lửa bởi vì bạn không hiểu lửa là gì. Bằng
không bạn sẽ hiểu bởi vì nến ở ngay trước bạn, bạn đang mang nó trong tay mình.
Điều đó đôi khi xảy ra cho người
đeo kính. Điều xảy ra là họ đang đeo kính và họ lại đi tìm kính. Họ có thể đang
vội, và khi họ đang vội, họ tìm mọi nơi - họ hoàn toàn quên mất rằng họ đang
đeo kính. Người ta có thể lâm vào hoảng hốt. Bạn có thể đã có kinh nghiệm nào
đó giống như thế này trong đời mình - bởi vì chính việc tìm kiếm bạn trở nên hoảng
hốt và lo lắng và rối loại tới mức cái nhìn của bạn không còn rõ ràng, và cái
gì đó ở ngay trước bạn, bạn không thể thấy được.
Đây là hoàn cảnh đó. Bạn không
cần tìm tính duy nhất, bạn đã là duy nhất rồi. Không có cách nào làm cho một thứ
duy nhất hơn. Từ 'duy nhất hơn' là ngớ ngẩn. Duy nhất là đủ. Không tồn tại cái
gì như 'duy nhất hơn'. Nó cũng giống như từ 'vòng tròn'. Vòng tròn tồn tại. Không
có gì tồn tại như một thứ tròn hơn. Điều đó là ngớ ngẩn. Vòng tròn bao giờ cũng
hoàn hảo, nhiều hơn là không cần. Không có mức độ của tròn - vòng tròn là vòng
tròn, ít hơn và nhiều hơn đều vô dụng.
Tính duy nhất là duy nhất, ít
hơn và nhiều hơn không áp dụng cho nó. Bạn đã duy nhất rồi. Người ta nhận ra điều
này chỉ khi người ta sẵn sàng trở thành bình thường, đây là điều ngược đời.
Nhưng nếu bạn hiểu, không có vấn đề về nó, điều ngược đời có đó, và đẹp, và
không có vấn đề gì. Điều ngược đời không phải là vấn đề. Nó có vẻ là vấn đề nếu
bạn không hiểu; nếu bạn hiểu, nó là đẹp, là bí ẩn.
Trở thành bình thường, và bạn sẽ
trở thành phi thường; cố trở thành phi thường và bạn sẽ vẫn còn bình thường.
Câu hỏi thứ ba:
Sau hai năm cùng thầy tôi dường như đã trở
thành kẻ ngốc. Tôi không biết tôi đi đâu hay tôi muốn gì hay thậm chí tôi thích
gì. Tôi thấy trạng thái này rất đau đớn. Và trong tất cả những đau khổ này tôi
cảm thấy rằng tôi đang trưởng thành ra bên ngoài, thay vì gần thầy hơn.
Đây chính xác là điều tôi muốn
đấy. Bạn nên là kẻ ngốc. Đó là biểu diễn vĩ đại nhất bạn có thể biểu diễn. Đó
là đỉnh, cực đỉnh mà thông minh có thể đạt tới.
Đây là toàn thể nỗ lực: bạn nên
là người dốt nát, bạn nên vứt bỏ mọi tri thức, mọi niềm tin, mọi rác rưởi tới từ
những lời, lí thuyết, học thuyết tích luỹ lại. Chúng cho bạn cảm giác sức mạnh
và cảm giác rằng bạn là ai đó và cảm giác về thông minh. Khi bạn thôi mang gánh
nặng kinh sách, học thuyết, giáo điều, bỗng nhiên bạn nhận ra rằng bạn là kẻ ngốc,
bởi vì bây giờ bản ngã không còn mảnh đất vững chắc, nó run rẩy. Thực tế tôi
đang cố lấy đi mảnh đất dưới chân bạn. Khoảnh khắc sẽ tới khi bạn sẽ nhận ra rằng
bạn là kẻ ngốc - đó là khoảnh khắc đẹp, nếu bạn hiểu.
Bạn có thể bỏ lỡ nó. Có nhiều
khả năng bỏ lỡ nó. Thế thì bạn có thể rơi lại vào tri thức của mình lần nữa, và
níu bám lấy nó. Nếu bạn hiểu nó, ngay lập tức có biến đổi bởi vì dốt nát nghĩa
là lau sạch. Bây giờ tấm bảng của bạn được lau sạch, không cái gì được viết lên
nó. Bây giờ tâm trí bạn trống rỗng, hổng hoác, không cái gì chất đầy nó. Bây giờ
không có đồ đạc trong tâm trí, bây giờ nhà có không gian. Nhiều chỗ là có thể
trong không gian này nhưng khoảnh khắc bạn gọi nó là ngốc, hay bạn tự nói với
mình, 'Tôi cảm thấy như kẻ ngốc,' bạn đã kết án nó rồi.
Chẳng mấy chốc chúng ta sẽ bắt
gặp câu nói của Lão Tử: Trong thiên hạ chỉ ta là ngu. Mọi người đều dường như
khôn thế, mọi người đều biết người đó đi đâu, người đó tới từ đâu, chỉ mỗi ta
dường như ngẩn ngơ. Mọi người dường như thông minh thế, chỉ mỗi ta dường như đần
độn. Chẳng mấy chốc chúng ta sẽ bắt gặp câu nói đó.
Cho nên cố hiểu trạng thái này;
trạng thái này là bước chuyển lớn. Từ rác rưởi mà bạn có thể gọi là tri thức bạn
bây giờ đang đi vào thế giới của hiện hữu và sự tồn tại. Ở thời kì trung gian,
khoảng giữa, bạn sẽ cảm thấy như kẻ ngốc. Cảm và tận hưởng nó đi. Đừng bị rối
loạn. Cái gì sai trong việc là kẻ ngốc?
Bản ngã khổ. Đó là lí do tại
sao bạn cảm thấy đau. Tôi không biết tôi đi đâu hay tôi muốn gì hay thậm chí
tôi thích gì. Tuyệt vời! Điều đó nghĩa là không có đâu mà đi. Bạn chỉ có thể ở
đây và bây giờ. Mục đích đã biến mất, bây giờ bạn không cảm thấy chắc chắn bạn
đi đâu. Hoàn toàn hay. Khi mục đích biến mất bạn không thể đi bất kì đâu được,
bạn chỉ có thể ở đây - và ở đây bây giờ là mục đích. Bạn cảm thấy trạng thái
này là rất đau đớn bởi vì bản ngã phải chết. Bản ngã muốn là người thông thái,
không là kẻ dốt nát; bản ngã muốn níu bám đơn thuần vào lời mà không có nội
dung nào trong chúng, bởi vì dẫu sao lời cho bạn cảm giác rằng bạn biết cái gì
đó và bạn biết bạn đang đi đâu. Bạn sẽ cảm thấy đau nếu bạn bị bản ngã thuyết
phục. Nếu bạn không bị bản ngã thuyết phục bạn sẽ hạnh phúc và bạn sẽ mở hội. Bạn
sẽ hạnh phúc rằng bạn đã đạt tới cái gì đó xứng đáng.
Đừng tạo ra khổ cho bản thân
mình. Cố nhìn vào dốt nát này với tầm nhìn hoàn toàn khác. Đó là điều tôi đang
cố truyền đạt cho bạn - tầm nhìn để nhìn vào mọi thứ theo cách khác toàn bộ. Dốt
nát là sạch sẽ, còn sạch hơn bất kì tri thức nào; dốt nát là im lặng, còn im lặng
hơn bất kì tri thức nào. Tri thức bao giờ cũng ồn ào, tri thức là bãi chợ; dốt
nát là cái hang ở đâu đó sâu trong rặng Himalaya.
Tri thức là ốm yếu, dốt nát là
mạnh khoẻ. Tri thức là ốm yếu bởi vì bản ngã - bản ngã là bệnh lớn nhất. Bạn
không thể nuôi dưỡng bản ngã được nếu bạn không níu bám vào tri thức. Nếu bạn
níu bám, bạn có thể cảm thấy rằng bạn là ai đó - rằng bạn biết cái gì đó, rằng
bạn không là người dốt nát; bạn có thể so sánh bản thân mình với người khác - rằng
bạn biết nhiều hơn, rằng mọi người khác đều dốt nát, ngu xuẩn, nhưng bạn rất thông
minh, bạn có bằng cấp từ các đại học. Và bạn trưng chúng lên trong phòng khách
của mình, bạn đóng khung chúng, bạn đem nó tới sự chú ý của mọi người rằng bạn
không là người thường đâu; bạn rất có văn hoá và có trau dồi, thông thái. Bạn cứ
khoe tri thức của mình ở mọi nơi. Bất kì chỗ nào bạn có thể có cơ hội, thậm chí
hơi chút cơ hội thôi, bạn nhảy vào và bạn bắt đầu khoe khoang tri thức của
mình, phần mềm của mình. Bạn bắt đầu tranh cãi; bạn bắt đầu tự chứng minh mình
đúng. Toàn thể nỗ lực này đều mang tính bản ngã.
Dốt nát là lành mạnh; dốt nát
là hồn nhiên, hồn nhiên như trẻ con, đứa bé mới sinh. Dốt nát chưa bao giờ tinh
ranh, tri thức bao giờ cũng tinh ranh. Khi bạn có tri thức bạn gọi nó là tài giỏi;
khi ai đó khác có nó bạn gọi nó là tinh ranh - nhưng tài giỏi và tinh ranh đều
là một.
Tri thức có thể đánh lừa người
khác. Nó là tội lỗi. Dốt nát không thể lừa được người nào - nhiều nhất nó có thể
bị mọi người khác lừa. Dốt nát không bao giờ là tội lỗi. Tri thức là tích cực,
hung hăng, nam tính; dốt nát là không tích cực, thụ động, nữ tính. Dốt nát là cảm
nhận, bụng mẹ; tri thức không bao giờ cảm nhận, nó bao giờ cũng bác bỏ. Bạn có
thấy những người thông thái không? Rất khó cho họ nói có, rất dễ để nói không.
Không bao giờ cũng sẵn sàng trên môi họ. Không cho họ quyền lực, cảm giác quyền
lực, rằng họ có thể tranh cãi và họ có thể phá huỷ.
Tri thức không biết cách nói
có, và nó bỏ lỡ nhiều, bỏ lỡ tất. Bởi vì sự tồn tại được biết tới chỉ bởi người
đã cho cái có toàn bộ cho nó, người đã kí séc khống và trao nó cho sự tồn tại.
Chỉ trong tin cậy đó mọi điều huyền bí mới được khải lộ. Bạn trở thành thân thiết.
Dốt nát là kì diệu.
Cho nên là kẻ ngốc, và là một
toàn bộ. Đừng ngần ngại, Thế thì sẽ không có đau, không có khổ. Khổ và đau
không tới từ dốt nát, nó tới từ bản ngã đang chết.
Điều cũng rất, rất quan trọng
là phần thứ hai của câu hỏi này nên được hiểu: Tôi thấy trạng thái này rất đau
đớn. Và trong tất cả những đau khổ này tôi cảm thấy rằng tôi đang trưởng thành
ra bên ngoài, thay vì gần thầy hơn.
Vâng, điều đó xảy ra. Khi bạn tới
gần tôi hơn lần đầu tiên đó là qua bản ngã mà bạn tới gần vì bạn không biết gì
khác. Bạn tới như một bản ngã. Tính gần gũi là giả tạo. Làm sao bản ngã có thể
gần gũi được? Nó chỉ có thể giả vờ rằng nó là gần gũi, nó không bao giờ có thể
gần gũi được. Làm sao bản ngã có thể thân thiết được? Nó bao giờ cũng trong
xung đột, nó chỉ có thể lừa dối, nó không thể thân thiết và gần gũi thực được.
Gần gũi nghĩa là bản ngã phải biến mất, chỉ thế thì bạn mới có thể tới gần được.
Nếu bạn bị bao quanh bởi bản ngã, được bọc sắt bởi nó, làm sao bạn có thể tới gần
tôi được? Không thể được. Bản ngã cho bạn cảm giác rằng bạn đang tới gần bởi vì
điều đó nữa cũng trở thành thức ăn cho bản ngã. Bây giờ bạn ở gần Osho.
Bây giờ bạn ở gần thầy bạn. Bao
giờ cũng có so sánh trong nó - gần hơn người khác. Đấy không phải là gần thực
đâu, đấy là trò chơi cũ của bản ngã thôi. Nó tiếp tục quanh tôi - mọi người cứ
nghĩ: Ai gần hơn?
Mọi người thậm chí còn lo nghĩ
ai sẽ là người kế tục tôi. Ngu xuẩn làm sao! Tôi đang ở đây. Bạn không thể thân
thiết với tôi và bạn lo nghĩ về ai sẽ là người kế tục của tôi. Những người lo
nghĩ về nó phải giận dữ sâu bên dưới một cách vô ý thức - họ phải là người kế tục
tôi. Họ đang cố sắp đặt rằng họ là người gần nhất. Nhưng gần gũi không cần xác
nhận, và gần gũi không cần biện minh. Nó đơn giản có đó trong cái đẹp trần trụi
toàn bộ của nó. Không có nhu cầu cho nó để được nói ra.
Khi bạn lại gần tôi lần đầu
tiên, đó là bản ngã tới gần hơn và cho bạn cảm giác về thân cận; còn khi bản
ngã bắt đầu bị vứt bỏ, tan biến, đột nhiên bạn thấy, lần đầu tiên thực tại về bạn
ở xa tôi thế nào.
Nhưng đừng lo nghĩ. Gần gũi qua
bản ngã không phải là gần gũi còn thậm chí khoảng cách lớn với vô ngã lại là gần
gũi. Để bản ngã chết đi. Thế thì bạn sẽ hiểu gần gũi thực. Gần gũi thực không
phải là việc so sánh. Bạn đơn giản cảm thấy đích xác cùng tôi, cứ dường như bạn
thậm chí không gần. Nhưng để bản ngã chết đi hoàn toàn đã. Nó vẫn còn sống đấy
- nó có thể trên giường chết, nhưng nó chưa chết. Đừng cho nó bình ô xi, và đừng
cảm thấy thương hại nó. Cứ để nó chết. Giúp nó chết, bởi vì đó là bệnh tật của
bạn. Cho dù nó có đau đớn, cứ để nó vậy, bởi vì không việc tái sinh nào là có
thể mà không đau. Nếu nó đau, hân hoan rằng khoảnh khắc đau đớn đã tới với bạn,
bởi vì chỉ qua đau đớn mà người ta mới đạt tới ân huệ, tới phúc lành.
Câu hỏi thứ tư:
Tôi thường có cảm giác là thầy không chăm
nom tới chúng tôi, không theo cách tôi đã biết về chăm nom trong quá khứ. Vị phật
chăm nom thế nào?
Bạn sẽ phải trở thành một Phật,
bằng không thì không có cách nào để biết về điều đó.
Vị Phật chăm nom theo cách khác
toàn bộ. Chăm nom của ông ấy không phải là lo nghĩ. Khi bạn chăm nom ai đó, bạn
lo nghĩ về người đó - vị Phật không thể lo nghĩ được, điều đó phải được nhớ.
Khi bạn chăm nom ai đó, bạn căng thẳng, lo âu, trong lo lắng. Vị Phật không thể
lo âu được cho nên vị Phật không thể chăm nom theo cách của bạn được. Khi Phật
chăm nom.... Nói ông ấy chăm nom là sai bởi vì ông ấy là việc chăm nom, ông ấy
đang chăm nom. Nói rằng ông ấy chăm nom là không tốt bởi vì điều đó cho cảm
giác rằng đôi khi ông ấy không chăm nom. Không, chăm nom không phải là hành động
cho vị Phật, nó là bản thể của ông ấy. Nó là toàn thể cách thức của ông ấy: ông
ấy là việc chăm nom. Khi ông ấy là việc chăm nom, điều tự nhiên cho ông ấy là
ông ấy chăm nom và yêu. Điều đó không tạo ra căng thẳng và lo âu nào trong ông ấy.
Nó tạo ra căng thẳng và lo âu
trong bạn bởi vì nó không tự nhiên cho bạn. Điểm đó phải được hiểu - nó là cái
gì đó phi tự nhiên. Khi bạn yêu, khi bạn chăm nom, nó là cái gì đó phi tự nhiên
cho bạn. Ghét dường như dễ dàng hơn, tự nhiên hơn; giận dường như dễ dàng hơn từ
bi. Không chăm nom dường như là tự nhiên hơn và dễ hơn cho bạn so với chăm nom.
Cho nên bất kì khi nào bạn chăm nom, nó tạo ra căng thẳng. Điều đó là điều phi
tự nhiên - bạn giả vờ là vị Phật. Giả vờ đó tạo ra căng thẳng, và chăm nom của
bạn trở thành độc hại. Nếu bạn chăm nom với căng thẳng và lo âu, lo âu và căng
thẳng của bạn cũng sẽ đi vào trong chăm nom của bạn, và bạn sẽ ép buộc người
khác, có chủ ý hay không chủ ý, trực tiếp hay gián tiếp, để cảm thấy bị mang ơn
bạn. Bạn đã làm một việc lớn, bạn đã là một kẻ tử vì đạo - bạn sẽ ba hoa về điều
đó, và bạn muốn người khác cảm thấy và bày tỏ và nói rằng người đó rất, rất biết
ơn bạn nhiều lắm.
Đây là trò chơi bản ngã. Và nhớ
lấy, nếu đây là cách bạn chăm nom, người khác có thể biểu lộ rằng người đó biết
ơn nhưng sâu bên dưới người đó sẽ không bao giờ tha thứ cho bạn, không bao giờ.
Người đó sẽ không bao giờ tha thứ cho bạn, và bạn đã chăm nom và bạn đã yêu và
bạn đã có ích thế, và bạn đã phục vụ người đó - nhưng người đó sẽ không bao giờ
tha thứ cho bạn. Thực tế, một ngày nào đó, nếu cơ hội nảy sinh, người đó sẽ muốn
trả thù. Điều đó không phải là chăm nom thuần khiết, nó là độc hại. Tình yêu của
bạn có cái gì đó của ghét trong nó, thông cảm của bạn có cái gì đó đối kháng
trong nó, chăm nom của bạn có cái gì đó dửng dưng trong nó.
Thật khó để bạn hiểu cách vị Phật
chăm nom; nó không theo cách thức của bạn, không chút nào. Nếu đó là chăm nom
duy nhất bạn biết, thế thì vị Phật không chăm nom. Nhưng tôi bảo bạn ông ấy
chăm nom, và ông ấy chăm nom nhiều tới mức nó không còn là hoạt động nữa, nó là
bản thể ông ấy. Nó cũng giống như hương thơm của hoa. Thực tế, nếu bạn không có
đó và vị phật đang ngồi một mình, thì thế nữa ông ấy vẫn đang chăm nom. Nó cũng
giống như việc thở với ông ấy. Không phải là ông ấy chăm nom cho bạn...ông ấy
chăm nom. Đó là vấn đề. Bạn sẽ thích ông ấy chăm nom cho bạn. Thế thì bản ngã
được đáp ứng. Nếu ông ấy đơn giản chăm nom, và chăm nom cho mọi người, và việc
chăm nom là bản tính của ông ấy - ông ấy chăm nom về đá và về cây và về bạn nữa
- thế thì bạn không phải là cái gì đó đặc biệt. Và bản ngã bao giờ cũng khao
khát là đặc biệt. Nếu khao khát đó có đó bạn sẽ không có khả năng thấy chăm nom
của vị Phật.
Với ông ấy sự tồn tại là một; với
ông ấy tính cá nhân đã tan biến. Bạn không tồn tại như hòn đảo. Lục địa tâm thức
toàn thể tồn tại; bạn chỉ là một phần.
Ông ấy chăm nom, nhưng ông ấy
không chăm nom cho ai đó đặc biệt, cho dù thỉnh thoảng có thể dường như là ông ấy
có làm điều đó. Điều đó lại sẽ là thái độ sai về phần bạn. Thỉnh thoảng chuyện
xảy ra là một người nhiều cảm nhận hơn về chăm nom của ông ấy nhận được nhiều
hơn. Không phải là ông ấy chăm nom nhiều hơn, mà là người cởi mở hơn với việc
chăm nom và tình yêu của ông ấy, thì nhận được nhiều hơn. Người bị đóng không
nhận được chút nào và thế thì người bị đóng sẽ đổ trách nhiệm lên Phật. Người
đó sẽ nói rằng ông ấy đang chăm nom nhiều cho A và không chăm nom gì cho tôi
chút nào. Bạn không bao giờ thấy tính gần gũi riêng của bạn.
Vị Phật giống như lời mời để mở:
ông ấy không gửi lời mời tới bất kì ai, nó là lời mời mở cho tất cả, cho mọi
người. Ông ấy giống như dòng sông chảy - bất kì ai khát đều có thể tới và chia
sẻ.
Nhưng dòng sông không thể nhảy
vào mồm bạn được. Bạn sẽ phải cúi mình xuống, rót đầy tay mình bằng nước, và thế
thì nó có thể thoả mãn cho bạn, nó có thể làm dịu cơn khát của bạn. Nhưng tất
nhiên điều đó sẽ tuỳ thuộc vào bạn, bao nhiêu nước bạn có thể lấy được từ dòng
sông. Dòng sông không cho bất kì ai nhiều hơn hay ít hơn, dòng sông đơn giản là
việc cho, việc chia sẻ. Nếu bạn đóng, đối kháng với dòng sông, nếu bạn hoài
nghi, nghi ngại, nếu bạn đứng trên bờ và bạn không cúi mình, bạn không thảnh
thơi, bạn không buông xuôi với dòng sông, bạn cứ đứng đó - bạn sẽ vẫn còn khát.
Những người sẵn sàng buông xuôi, cơn khát của họ sẽ được dịu đi.
Cho nên điều đó là tuỳ bạn. Khi
tôi nói Phật chăm sóc cho mọi người, thực tế với ông ấy không ai tồn tại cả; chỉ
có một tâm thức, một tâm thức đại dương. Dầu vậy, vài người được phúc lành nhiều,
vài người được phúc lành ít, và vài người không được phúc lành chút nào. Đó là
vì bạn, không phải vì vị Phật.
Bạn sẽ có khả năng hiểu toàn thể
hiện tượng này khi cái gì đó, một tia sáng của Phật tính, đi vào trong bản thể
bạn. Chỉ thế thì bạn mới có khả năng hiểu ngôn ngữ này. Toàn thể hiện tượng này
mang sự khác biệt về chất với tất cả những điều bạn biết tới mức mọi lời chúng
ta dùng bằng cách nào đó là không đủ.
Câu hỏi thứ năm:
Tôi thường có cảm giác là tay thầy đang nói
với chúng tôi, và chúng tạo nên vòng cung nói cái gì đó khác với lời của thầy.
Thầy đang chỉ trăng đấy à?
Bạn đã bắt đúng tôi rồi - và bắt
quả tang. Cố hiểu nó đi. Không chỉ bằng tay tôi đâu, bằng mọi cử chỉ tôi đều
đang nói cái gì đó, nếu bạn có thể giải đoán nó và giải mã nó. Khi tôi đang
nói, tôi nói cái gì đó, khi tôi không nói gì, thế nữa tôi đang nói cái gì đó.
Khi tay tôi đang chuyển động, tôi nói cái gì đó, khi chúng không chuyển động thế
nữa tôi cũng đang nói cái gì đó.
Bạn sẽ cần ngày một tỉnh táo
hơn để cho bạn có thể nghe tôi như một toàn thể.
Câu hỏi thứ sáu:
Khi thầy nhìn chúng tôi thầy đích xác thấy
cái gì?
Câu hỏi này là từ Pratima. Tôi
thấy tầng thứ nhất, Pratima đấy mà không thực - giả vờ, nỗ lực phô ra cái gì đó
mà không có đó.
Thế rồi ở tầng thứ hai tôi thấy
Pratima khác, đang có đó, nhưng tầng thứ nhất cố che giấu, kìm nén, đẩy vào
trong bóng tối.
Thế rồi tôi thấy tầng thứ ba,
cái vô ý thức tới mức hai tầng đầu hoàn toàn quên lãng nó.
Tầng thứ nhất là ý thức, tầng
thứ hai là tiềm thức, tầng thứ ba là vô ý thức - bạn không nhận biết về nó. Thỉnh
thoảng tầng thứ ba tới trong mơ của bạn và nói với bạn và cố truyền đạt thông
điệp nào đó mà vào buổi sáng bạn hoặc quên hoàn toàn hoặc bạn nhớ các mảnh mẩu
chẳng có nghĩa gì. Hay bạn đi tới một Freud hay một Jung hay một Adler để diễn
giải, điều sẽ là giả tạo bởi vì không ai khác có thể diễn giải vô thức của bạn
được vì nó là loại chữ viết cá nhân. Họ có thể đã khái quát hoá các ý tưởng về
nó nhưng chúng sẽ chẳng ích gì mấy đâu. Đó là lí do tại sao nhà tâm lí và mọi
nhà phân tâm đều có cách giải mã nó riêng của mình - và họ tất cả đều đúng.
Không ai có thể bị chứng minh là sai.
Chỉ bạn mới có thể giải đoán được
nó thực sự: nó là vô thức của bạn đang nói với bạn, nó mang tính cá nhân như dấu
vân tay của bạn. Không ai khác có thể làm việc đó cho bạn được. Không cần các
nhà diễn giải đâu, cần nhiều nhận biết hơn, cần nhiều lưu tâm hơn.
Và thế rồi tôi thấy cốt lõi bên
trong nhất, chỗ sâu nhất, nơi không Pratima nào tồn tại - cái trống rỗng, bản
thể như vô bản thể.
Khi tôi nhìn vào bạn tôi thấy tất
cả những điều này, và bạn cũng trở nên tỉnh táo và thấy tất cả những điều này.
Trở nên tỉnh táo về Pratima thứ
nhất.... Từ Pratima là hay. Nó nghĩa là hình ảnh. Trở nên nhận biết về hình ảnh
đầu tiên, cái là giả, vẻ ngoài, vật trưng bầy cho thế giới bên ngoài, tủ bầy
hàng. Bạn biết nó. Nó không thực.
Trở nên nhận biết. Tôi không
nói bạn phải vứt bỏ hình ảnh này ngay lập tức, bởi vì cái không thực có thể bị
vứt bỏ chỉ khi bạn đã trở nên đủ chín chắn để vứt bỏ chúng - bằng không thì
chúng vẫn được cần tới. Tôi không nói bạn phải vứt bỏ chúng một cách đột ngột.
Bạn không thể làm được. Nếu bạn làm, nó sẽ là tự tử. Để chúng đó, nhưng bạn trở
nên nhận biết và tỉnh táo rằng chúng là giả. Khi bạn nói với ai đó, cứ xem khi
nào khuôn mặt bạn trở thành giả; khi nào bạn mỉm cười và không có nụ cười bên
trong; khi nào bạn tỏ ra là bạn chăm chú nghe và bạn hoàn toàn không nghe; khi
nào bạn biểu lộ rằng bạn thông cảm nhưng thậm chí không một mảy may thông cảm
nào thoáng qua con người bạn. Nhận biết về tầng đầu tiên này đi. Đây là tất cả
mọi điều mà mọi người biết lẫn nhau.
Thế rồi tầng thứ hai, tầng bạn
đang kìm nén, liên tục áp đặt cách thức của nó bật lên. Nó muốn bật ra, nó là một
phần của bạn - và nó còn đúng hơn tầng thứ nhất. Tầng thứ nhất mang tính xã hội,
tầng thứ hai mang tính tự nhiên, chân thực hơn tầng thứ nhất.
Tôi không nói bạn phải cho phép
nó tự do hoàn toàn - bạn sẽ phát điên hay bạn sẽ trở thành tội phạm và bạn sẽ bị
bắt và bị tống vào tù. Đầu tiên trở nên nhận biết về nó đã. Thế thì khi bạn trở
nên đủ chín chắn bạn có thể dần dần cho nó nhiều tự do hơn, và tự do đó sẽ
không dẫn bạn tới hỗn loạn. Thế thì dần dần, khi bạn đã trở nên nhận biết về
hai tầng đầu, ý thức của bạn sẽ đủ mãnh liệt để xuyên thấu vào tầng thứ ba, tầng
vô thức.
Xuyên thấu vào tầng thứ ba là rất
khó bởi vì nó bao gồm tất cả những kiếp quá khứ của bạn, tất cả hàng triệu kiếp
quá khứ bạn đã sống qua. Bạn đã sống như tảng đá, thế rồi tan biến và trở thành
thực vật; bạn đã sống như cây, thế rồi chết đi và trở thành con vật; bạn đã sống
như con vật, thế rồi chết đi và trở thành người - hàng triệu kiếp. Người Hindu
nói rằng mọi người đều đã trải qua tám trăm bốn mươi triệu kiếp sống tất cả. Tầng
thứ ba bao gồm tất cả các kiếp sống này, toàn thể hiệu ứng tích luỹ - mọi
sanskaras, mọi ước định, mọi nghiệp.
Khi bạn đã giải quyết xong với
hai tầng đầu và bạn đã trở nên nhận biết, không chỉ nhận biết, mà làm chủ
chúng, bây giờ chúng không còn là người chủ của bạn mà là người hầu - là người
hầu chúng là đẹp, chúng có nhiều tiện dụng, nhưng là người chủ chúng là nguy hiểm
- thế thì ý thức của bạn có thể xuyên thấu vào tầng thứ ba. Tầng thứ ba là cuộc
tranh đấu thực, và không có việc đi qua được tầng thứ ba này, đi qua nó, người
ta không bao giờ có thể đạt tới cốt lõi bên trong nhất, cái chính là bạn trong
thực tại.
Nhưng tôi thấy cả bốn tầng đó
bên trong bạn. Đó là lí do tại sao đôi khi tôi gọi bạn là kẻ ngu - khi tôi nói
với tầng thứ nhất của bạn, và đôi khi tôi gọi bạn là chư Phật - khi tôi đang
nói với tầng thứ tư của bạn, cái không phải là tầng thực sự mà là mảnh đất của
bản thể bạn.
Câu hỏi thứ bẩy:
Thầy nói mèo nhận biết như vị phật. Nhưng
sao mèo không sẵn lòng thuyết giảng mọi sáng như thầy?
Mèo bao giờ cũng sẵn lòng -
nhưng bạn phải sẵn sàng là chuột. Mèo có thể nói chỉ với chuột thôi. Trở thành
chuột, và mèo sẽ chuyển giao cho bài nói. Chúng bao giờ cũng sẽ làm, nhưng toàn
thể vấn đề là việc cảm nhận của bạn ở mức đó. Cây đang nói: trở thành cây và bạn
hiểu. Chim đang nói: trở thành chim và bạn hiểu. Và bạn không thể hiểu được tôi
nếu bạn không trở thành vị phật.
Tôi đang chuyển giao bài nói
nhưng đừng bị lừa bởi điều đó, đừng nghĩ rằng bạn cũng hiểu nó. Tôi đang nói -
điều đó là chắc chắn. Nhưng bạn có nghe tôi không? Điều đó không chắc chắn thế.
Bạn có vẻ như nghe tôi, nhưng điều đó ít nhiều là bề ngoài. Thỉnh thoảng tôi
nói một giờ rưỡi, nhưng hiếm khi bạn nghe - thỉnh thoảng trong một hay hai hay
ba giây, thế rồi bạn lại vào giấc ngủ say. Lời cứ rơi vào tai bạn.
Bạn dường như nghe nhưng việc
nghe chẳng hữu dụng gì nếu bạn không hiểu. Nghe không phải là nghe nếu bạn
không hiểu nó. Nếu bạn không được biến đổi qua nó, nghe phỏng có ích gì? Máy
ghi âm cứ nghe tôi và ghi lại tốt hơn bạn có thể ghi, nhưng máy ghi âm không định
trở thành vị phật.
Chỉ bởi nghe tôi bạn sẽ không
trở thành chư phật đâu. Việc nghe phải xuyên thấu. Nó phải toàn bộ tới mức khi
bạn đang nghe bạn hoàn toàn bị tan biến đi trong nó. Thế thì mọi lời đi vào
chính cốt lõi của bạn, đập sâu bên dưới bạn, xuyên thấu bạn. Hiểu biết nảy sinh
qua việc xuyên thấu đó - nó không bằng lời.
Câu hỏi cuối cùng:
Đây là một số lời kinh của Werner Erhard từ
cuốn 'sách về dối trá' của ông ấy. Thầy có thể bình luận về một hay một số câu
trong những điều này không?
Kinh này hay.
Lời kinh thứ nhất:
Chân lí dường như không ngụ ý
cái gì.
Nó chỉ hiện hữu.
Nó giống như hoa. Nó không ngụ
ý cái gì cả. Đoá hoa ngụ ý cái gì? Nó chỉ hiện hữu.
Nghĩa là cái gì đó của tâm trí,
nghĩa là cái gì đó bị tâm trí sáp đặt. Chân lí không phải là cái gì đó của tâm
trí. Khi tâm trí không còn nữa, chân lí hiện hữu. Cho nên làm sao chân lí có thể
ngụ ý cái gì được? Nó chỉ là hiện hữu.
Nếu ông kinh nghiệm nó, nó là
chân lí.
Cùng điều đó được tin là dối
trá.
Vâng, tuyệt đối đúng. Nếu bạn
kinh nghiệm nó, chỉ thế thì nó mới là chân lí, bởi vì chân lí là việc kinh nghiệm,
nó không phải là việc tin. Niềm tin nghĩa là bạn không biết, bạn có tri thức
vay mượn. Bạn biết cái gì đó về nó nhưng không biết nó. Cái gì đó về nó là cái
gì đó rất xa xăm. Nó là dối trá. Mọi điều được nói về chân lí đều là dối trá.
Chỉ chân lí mới đúng.
Chân lí không thể được nói ra;
nó chỉ có thể được kinh nghiệm. Cho nên thầy cứ làm gì? Dẫn bạn từ dối trá này
sang dối trá khác, điều gần hơn với chân lí. Thế rồi họ dẫn bạn từ dối trá đó
sang dối trá khác nữa mà lại gần hơn với chân lí. Nhưng mọi dối trá đều là dối
trá; gần hơn hay không gần hơn chẳng tạo ra khác biệt gì. Khi bạn lấy cú nhảy
khỏi mọi dối trá, đó là nhảy khỏi tâm trí, kẻ dối trá. Khi bạn lấy cú nhảy khỏi
tâm trí, chân lí hiện hữu, nó đơn giản có đấy, và chỉ thế thì nó mới là chân
lí.
Điều Jesus nói là đúng cho ông ấy,
nhưng với người Ki tô giáo? Tất cả những câu nói hay đó đều là dối trá chết,
cái gì đó để được tin vào. Chỉ bằng tin tưởng bạn không thể đạt tới chân lí được.
Nếu ông kinh nghiệm nó, nó là
chân lí.
Cùng điều đó được tin lại là dối
trá.
Hiển nhiên chân lí là cái như vậy.
Không hiển nhiên thế, nó cũng
là cái như vậy.
Tôi sẽ nhắc lại nó để cho bạn
có thể theo được:
Hiển nhiên chân lí là cái như vậy.
Không cái gì có thể được nói về
chân lí, chỉ ngần này thôi: rằng nó là vậy. Nó không thể được so sánh. Không thể
có tương tự nào cho nó. Bạn không thể nói: Nó giống thế này. Chân lí chỉ giống
chân lí, nhưng điều đó sẽ là lặp lại không cần thiết: nói rằng chân lí là chân
lí sẽ là lặp lại không cần thiết, bởi vì nó không thêm cái gì nữa vào tri thức
của bạn. Nhưng đây là sự kiện. Chân lí là lặp lại không cần thiết bởi vì không
có gì trong sự tồn tại mà có thể trở thành cái tương tự cho nó. Chúng ta không
thể nói: 'Chân lí giống cái đó' bởi vì duy nhất chân lí có đó. Không cái khác tồn
tại.
Hiển nhiên chân lí là cái như vậy.
Cho nên nhớ rằng chân lí là
chân lí, Thượng đế là Thượng đế, Tình yêu là tình yêu. Nếu bạn hỏi về định
nghĩa, đây không phải là định nghĩa bởi vì định nghĩa nghĩa là bạn nói cái gì
đó mà có thể trở thành cái tương tự. Có thể nói gì về tình yêu? Có thể nói gì về
chân lí? Có thể nói gì về Thượng đế? Bất kì điều gì bạn nói cũng sẽ trở thành lặp
lại không cần thiết. Bạn không nói điều gì mới, bạn đơn giản lặp lại Thượng đế
là Thượng đế, cho nên phỏng có ích gì mà lặp lại nó? Nếu với người không biết
Thượng đế và hỏi, 'Thượng đế là gì?' bạn nói, 'Thượng đế là Thượng đế,' làm sao
người đó được giúp đỡ? Người đó sẽ nghĩ bạn là kẻ ngu. Nhưng đây là điều tất cả
các kinh sách vĩ đại đã từng làm. Chẳng cái gì khác có thể được làm, mọi người
đều bất lực ở đó. Mọi ngôn ngữ, mọi logic đều lúng túng.
Hiển nhiên chân lí là cái như vậy.
Không hiển nhiên thế, nó cũng
là cái như vậy.
Nếu nó là hiển nhiên, nó là được,
nếu nó không hiển nhiên thế, thế nữa nó cũng là được, bởi vì cả hai đều là chân
lí. Khi bạn đạt tới chân lí, khi bạn kinh nghiệm nó, nhiều điều trở thành hiển
nhiên và nhiều điều không hiển nhiên thế. Không ai đạt tới chân lí hoàn toàn cả:
không ai đã bao giờ có thể đạt tới chân lí hoàn toàn. Nó là đại dương bao la thế.
Tôi sẽ kể cho bạn một giai thoại
nhỏ về một thầy Sufi, Jalaluddin Rumi. Cưỡi trên ngựa ông ấy trở về nhà từ trường
đại học nơi ông ấy vẫn thường dạy các đệ tử. Đệ tử của ông ấy đi theo ông ấy trên
đường - ông ấy phải đã là một thầy rất được yêu mến.
Thế rồi bỗng nhiên một thầy tu
tới, dừng ngựa lại và hỏi một câu hỏi. Câu hỏi ông thầy tu hỏi là: Tôi đã nghe
nói rằng ông đã trở nên thức tỉnh. Tôi đã đi từ xa tới để hỏi ông một câu hỏi:
Ông nghĩ ai vĩ đại hơn - Hazrat Mohammed, người sáng lập đạo Hồi, hay nhà huyền
môn Sufi vĩ đại, Al-Hillaj?
Al-Hillaj đã bị giết, bị người
Hồi giáo sát hại bởi vì ông ấy bị coi là người phá hoại thánh tượng và mang
tính nổi loạn và xúc phạm thánh thần vì ông ấy đã khẳng định, 'anal hak,' - 'Ta
là chân lí.' Người Mô ha mét giáo nói rằng nói 'Ta là chân lí' là quá bản ngã.
Giá như ông ấy mà ở Ấn Độ chúng ta đã tôn thờ ông ấy như một tirthankara hay một
Phật, nhưng ở các nước Mô ha mét giáo ông ấy đã bị sát hại.
Ông ấy là người Sufi vĩ đại nhất.
Và hỏi Rumi, bản thân ông ấy cũng là người Sufi và đi theo cùng con đường như
Al-Hillaj, thực sự tạo ra rắc rối.
Rumi hỏi thầy tu này: Tại sao
ông hỏi? Thầy tu nói: Trước khi chết Mohammed đã nói - và đây gần như là những
lời cuối cùng của ông ấy trên hành tinh trái đất này - ông ấy nói: 'Lạy Trời,
ta không thể biết được ngài như ngài xứng đáng được biết. Ta không thể nào biết
được.' Thầy tu nói: Đây là phán quyết cuối cùng của Mohammed - ông ấy không thể
biết được Thượng đế một cách toàn bộ. Và bản thân ông ấy nói, và bản thân ông ấy
mang nhân chứng cho sự kiện rằng ông ấy không thể nào biết được. Thế rồi có
Al-Hillaj người nói: 'Khi ta thấy Thượng đế ta trở thành ngài, ngài trở thành
ta. Chúng ta tan biến vào nhau, ta đã biết ngài toàn bộ, ta đã thấy ngài một
cách toàn bộ, ta đã trở thành ngài một cách toàn bộ.' Cho nên ai vĩ đại hơn? Đó
là lí do tại sao ta hỏi.
Jalaluddin Rumi đưa ra câu trả
lời hay - không ai đã bao giờ nghi ngờ về điều đó. Ông ấy nói: Hazrat Mohammed
là vĩ đại hơn Al-Hillaj.
Ông thầy tu không thể tin được
vào điều đó. Ông ấy nói: Tại sao? Sao ông nói điều này? Rumi trả lời: Vì khao
khát của Mohammed lớn tới mức mặc dầu ông ấy đã đi tới biết Thượng đế, đã đi tới
biết ngày ngày càng nhiều hơn và nhiều hơn, niềm khao khát của ông ấy lớn tới mức
nó không thể được làm dịu đi. Khao khát của Al-Hillaj không thể lớn được như vậy
- chỉ một giọt của Thượng đế đã thoả mãn được ông ấy hoàn toàn. Đó là lí do tại
sao tôi nói Hazrat Mohammed là vĩ đại hơn.
Nếu bạn hỏi tôi, tôi cũng sẽ
nói rằng những người đã biết tới ngài bao giờ cũng biết rằng cái gì đó vẫn còn
được biết. Thượng đế không bao giờ trở thành được biết toàn bộ, chính phẩm chất
của ngài là tính không thể nào biết nổi. Bạn chạm vào ngài, bạn cảm thấy ngài,
bạn trở thành ngài, nhưng dầu vậy điều huyền bí không thể nào biết được vẫn bao
quanh bạn. Mọi thứ chưa bao giờ trở thành hiển nhiên, nhiều thứ vẫn còn không
hiển nhiên chút nào. Nó cũng là cái như vậy.
Hạnh phúc là chức năng của việc
chấp nhận cái đang đấy.
Hay.
Hạnh phúc là chức năng của việc
chấp nhận cái đang đấy.
Nếu bạn chấp nhận cái đang đấy,
không có khả năng nào cho việc bị bất hạnh của bạn.
Tôi đã từng quan sát hàng nghìn
người, những người tìm kiếm, người không tìm kiếm, người thế giới này, người thế
giới kia, và mọi ngày tôi đều bắt gặp hiện tượng là tôi không thấy rằng mọi người
thực sự quan tâm tới việc được hạnh phúc. Không ai dường như quan tâm tới việc
được hạnh phúc bởi vì họ đã hi sinh hạnh phúc vì bất kì cái gì vô nghĩa: vì
ghen tị, vì sở hữu, vì giận, vì ghét - vì bất kì cái gì vô nghĩa họ sẵn sàng hi
sinh hạnh phúc. Nhưng họ không sẵn sàng hi sinh giận, sở hữu, ghen tị, vì hạnh
phúc. Cho nên làm sao tôi có thể nói rằng mọi người quan tâm tới được hạnh
phúc? Họ quan tâm tới việc được bất hạnh. Bất kì cái gì họ nói cũng đều không
phải là vấn đề; tôi thấy họ liên tục cố được bất hạnh, cố tìm cách thức và
phương tiện để làm sao được bất hạnh. Đây mới thực là hiện tượng vô cùng lớn -
trong một thế giới nơi bất hạnh không tồn tại con người đã tạo ra nhiều bất hạnh
thế. Con người đã thực sự chứng tỏ là đấng sáng tạo.
Nơi không có khả năng nào cho bất
hạnh tồn tại, làm sao bạn tạo ra nó được? Bạn đơn giản là điều kì lạ. Bạn là bậc
thầy quá khứ trong việc tạo ra bất hạnh, bạn rất sáng tạo - ngoại trừ rằng bạn
sáng tạo ra địa ngục.
Hạnh phúc là hiện tượng đơn giản,
chẳng cái gì được cần để làm nó. Người ta chỉ cần có đó và hạnh phúc.
Hạnh phúc là chức năng của việc
chấp nhận cái đang đấy.
Nếu bạn không chấp nhận cái
đang đấy, bạn sẽ bất hạnh. Bạn cứ nói rằng bạn muốn hạnh phúc, nhưng bạn cứ bác
bỏ. Làm sao bạn có thể hạnh phúc được? Cứ chấp nhận đi, và rồi xem bất hạnh có
thể nảy sinh từ đâu. Bạn có thể chờ đợi nhiều kiếp và bất hạnh sẽ không nảy
sinh bởi vì bạn đã cắt nó từ tận gốc.
Nhưng bạn muốn hạnh phúc theo
điều kiện của bạn và theo điều khoản của bạn. Thực tế bạn không quan tâm tới hạnh
phúc - bằng không sao bạn phải đặt điều kiện và điều khoản cho nó? Bạn có thể
nói: 'Tôi sẵn sàng hạnh phúc, dù người ta có thể là thế nào, bởi vì tôi muốn hạnh
phúc,' nhưng thay vì thế bạn nói: 'Không. Điều kiện của tôi phải được hoàn
thành.' Và bạn đặt những điều kiện không thể được thế, chúng không thể được
hoàn thành.
Bạn có người yêu, người được
yêu - bạn có thể hạnh phúc ngay bây giờ. Nhưng bạn có điều kiện rằng người yêu
phải hứa là anh ấy sẽ mãi mãi và mãi mãi yêu bạn. Sao đem điều này vào? Làm sao
người nào có thể hứa được? Chẳng ai biết tương lai cả. Người yêu của bạn không
phải là Thượng đế, làm sao anh ấy có thể hứa được? Ngay cả Thượng đế cũng không
thể hứa được bởi vì lời hứa nghĩa là tương lai được giải quyết ngay bây giờ. Và
tương lai lại không được giải quyết. Nó cứ đi vào theo vô hạn cách thức. Cho
nên người này phải nói cái gì đó mà không thể được - anh ta nói: 'Anh hứa' -
nhưng bạn biết rằng điều này là giả dối. Anh ta đang lừa dối. Bạn biết bởi vì bạn
cũng là con người và bạn biết rằng bản thân mình không thể hứa hẹn được cho
tương lai.
Bạn đang đòi hỏi cái gì đó
không thể được và trong chính việc đòi hỏi về nó bạn đang phá huỷ hạnh phúc. Nếu
anh ấy hứa, bạn biết rằng lời hứa này là giả dối. Làm sao điều đó có thể được
trao? Đầu tiên bạn hỏi - nếu nó không được trao cho, bạn bất hạnh, nếu nó được
trao thế thì bạn bất hạnh bởi vì người đàn ông này nói dối. Thế thì bạn sẽ liên
tục tìm cách chứng minh rằng bạn đã bị lừa. Lời hứa là giả dối.
Khi tôi quan sát bạn ngày càng
nhiều, ngày càng nhiều sự kiện là không ai dường như quan tâm tới việc được hạnh
phúc trở thành thực tại. Vì bất kì điều vô nghĩa nào bạn sẵn sàng đánh mất hạnh
phúc; bạn sẽ hi sinh nó vì bất kì ý tưởng nhảm nhí nào.
Nhưng bạn cần không bao giờ hi
sinh cái gì cho hạnh phúc - toán học đơn giản thế!
Hạnh phúc là chức năng của việc
chấp nhận cái đang đấy.
Tình yêu là chức năng của trao
đổi.
Tình yêu là chức năng của trao
đổi. Trao đổi là gì? Trao đổi là đối thoại trong đó hai người ở trong thông cảm
sâu sắc với nhau; trong đó hai người đang cố gắng hiểu người kia là gì và người
kia nghĩa là gì. Nhưng nếu bạn nhìn những người yêu, chồng, vợ và những người
khác, bạn sẽ thấy họ liên tục tranh đấu, chưa bao giờ trao đổi. Họ nói họ đang
trong tình yêu nhưng họ không thể hiểu được một điều thôi; mỗi một điều giữa họ
không thể qua được mà không có hiểu lầm. Chồng nói cái gì đó, vợ lập tức hiểu
cái gì đó khác, và thế rồi chồng cứ nói rằng anh ta không ngụ ý điều đó. Nhưng
cô ấy sẽ không nghe, bởi vì bất kì điều gì cô ấy hiểu, cô ấy nói đều là nghĩa
thực của bạn; cô ấy sẽ cứ chứng minh rằng đây là nghĩa thực của bạn. Cùng điều
đó là đúng cho người chồng - bất kì điều gì vợ nói anh ta lập tức diễn giải nó
theo cách nào đó. Và anh ta nói cái gì đó khác.... Và điều này cứ diễn ra, và
điều này bạn gọi là trao đổi đấy!
Đây không phải là trao đổi. Đây
là né tránh trao đổi nó là xung đột. Trao đổi là khi hai người thực sự, đích thực,
cố gắng hiểu lẫn nhau. Điều đó không cần phải mọi lúc thông qua lời; nếu nó bao
giờ cũng qua lời nói nó sẽ hời hợt. Thỉnh thoảng hai người ngồi trong im lặng,
cầm tay nhau, không làm gì, chỉ gặp gỡ và hội nhập trong im lặng. Thế thì trao
đổi trở thành giao cảm. Thế thì nó là bản thể với bản thể.
Cho nên đây là tình huống này:
thảo luận, tranh cãi, xung đột, là ở giữa đầu với đầu, trao đổi là giữ tim với
tim, giao cảm là giữa bản thể với bản thể. Giao cảm là im lặng, trao đổi là thơ
ca, thảo luận là logic.
Logic là thứ vô dụng nhất và hời
hợt nhất trên thế giới. Bạn càng đi sâu hơn, bạn sẽ tìm thấy thơ ca, thông cảm,
cảm giác từ trái tim sang trái tim - mọi nỗ lực để hiểu người kia. Với cái đầu
có mọi nỗ lực để hiểu lầm người kia, mọi năng lượng đều được đặt vào trong hiểu
lầm. Với bản thể tất cả mọi lời dừng lại; chỉ im lặng tuôn chảy giữa hai bản thể.
Tình yêu là chức năng của trao
đổi.
Lành mạnh là chức năng của tham
gia.
Bạn càng tham gia vào sự tồn tại,
bạn sẽ càng lành mạnh hơn; bạn càng đứng trên bờ không ràng buộc, không tham
gia, chỉ là khán giả, bạn sẽ càng không lành mạnh hơn. Là lành mạnh là toàn thể,
là cùng với cái toàn thể, tham gia vào.
Lành mạnh là chức năng của tham
gia.
Tự biểu hiện là chức năng của
trách nhiệm.
Người thường hiểu lầm tự biểu
hiện thành bản ngã diễn đạt. Bản ngã diễn đạt là vô trách nhiệm, tự biểu hiện
là có trách nhiệm. Tự biểu hiện là có trách nhiệm với cái toàn thể bởi vì bạn
hiểu bạn là một phần của nó, bạn tham gia vào trong nó; bất kì cái gì bạn làm,
cái toàn thể sẽ bị ảnh hưởng. Bản ngã chưa bao giờ lo nghĩ về người khác hay
cái toàn thể. Bản ngã nghĩ: mình là hòn đảo. Toàn thể mối quan tâm của mình là
tập trung vào bên trong mình. Mình tồn tại cho bản thân mình và cái toàn thể
cũng phải bị ép buộc để tồn tại cho mình.
Bản ngã là vô trách nhiệm; tự
biểu hiện là có trách nhiệm, bởi vì bạn tham gia, bạn cảm và bất kì điều gì bạn
làm bao giờ bạn cũng cảm xem nó sẽ khớp với cái toàn thể thế nào, nó sẽ ảnh hưởng
tới cái toàn thể thế nào Nó có đem lại phúc lành hay nó sẽ trở thành tai ương?
Cưỡi ngựa theo hướng nó đang đi
là dễ dàng hơn.
Hoàn toàn đúng. Đó là cách
buông bỏ - đi cùng dòng sông.
Cưỡi ngựa theo hướng nó đang đi
là dễ dàng hơn. Bạn thậm chí không cần học cưỡi. Việc cưỡi và việc học là cần
khi bạn muốn ngựa đi đâu đó khác hơn nơi nó muốn đi.
Có lần Mulla Nasruddin cưỡi
trên con lừa của mình đi đâu đó, nhanh lắm. Anh ấy đi qua bãi chợ. Mọi người hỏi:
Nasruddin, anh đi đâu mà nhanh thế? Anh ta nói: Hỏi con lừa ấy. Tôi đã biết rằng
thật vô tích sự mà tranh đấu. Nếu tôi muốn đi đâu đó khác, nó chống lại. Nhưng
nó là con lừa và có thể được tha thứ - tôi là người hiểu biết. Nếu nó không thể
đi theo cách của tôi, tôi có thể đi theo cách của nó. Cho nên cứ hỏi con lừa ấy.
Đó là điều tất cả những người
trí huệ đều nói - 'Hỏi lừa đi.' Và để cho lừa đi tới bất kì chỗ nào lừa định
đi, bạn đơn giản chuyển động. Thân thể bạn là con lừa, con ngựa. Hỏi thân thể,
nổi cùng nó, và bạn sẽ đạt tới. Đừng tranh đấu với thân thể. Thân thể chỉ là biểu
tượng: thế giới là thân thể bạn. Đừng tranh đấu với nó. Nổi đi. Thậm chí đừng bơi
bởi vì điều đó nữa lại là tranh đấu tinh vi - cứ trôi theo dòng sông.
Cuộc sống là gian lận khi bạn
mong đợi có được cái bạn muốn.
Cuộc sống làm việc khi bạn chọn
cái bạn được.
Thực tại điều bạn được là điều
bạn chọn.
Cho nên đi tiếp đi, chọn nó.
Cuộc sống là gian lận khi bạn
mong đợi có được cái bạn muốn. Bạn tạo ra vấn đề khi bạn bắt đầu mong đợi, muốn,
ham muốn. Điều đó nghĩa là bây giờ bạn không đi cùng ngựa - bạn có mục đích
riêng của mình, bạn có trò chơi riêng tư của mình để chơi, bạn không đi cùng
cái toàn thể. Thế thì có rắc rối, thế thì có bệnh tật, thế thì có thần kinh. Thế
thì đủ loại phiền não nảy sinh trong bạn.
Cuộc sống làm việc khi bạn chọn
cái bạn được. Nó làm việc khi bạn thích bất kì cái gì bạn có được. Đó dường như
chỉ là một khác biệt nhỏ trên bề mặt, nhưng nó cực kì khác biệt đấy. Bất kì cái
gì bạn có được, thích nó, chấp nhận nó, tận hưởng nó, hân hoan trong nó - thế
thì cuộc sống làm việc tuyệt vời. Nó vận hành với sự rù rù hay.
Thực tại điều bạn được là điều
bạn chọn. Cho nên đi tiếp đi, chọn nó. nếu bạn biết cơ chế bí mật của cuộc sống,
bạn sẽ biết rằng bất kì cái gì bạn có được, bạn đã chọn nó một ngày nào đó, ở
đâu đó, đôi khi trong quá khứ. Cho nên bây giờ đừng tranh đấu với nó: đi tiếp
đi, chọn nó, thích nó. Nếu bạn có thể thích cái bạn đã có, không có rắc rối gì
- không vấn đề, không lo âu nào nảy sinh. Mọi sự dễ dàng thế và đơn giản thế. Mọi
vấn đề biến mất.
Nếu bạn không ổn thoả theo cách
bạn đang là
Phải mất nhiều nỗ lực để được tốt
hơn.
Nhận ra bạn ổn thoả theo cách bạn
đang là đi,
Và bạn sẽ tự nhiên được tốt
hơn.
Nếu bạn không ổn thoả theo cách
bạn đang là, phải mất nhiều nỗ lực để được tốt hơn. Không. Tôi sẽ không đồng ý
với điều đó. Cho dù với nhiều nỗ lực bạn sẽ không có được tốt hơn đâu. Ở đó tôi
không đồng ý. Cho dù với nhiều nỗ lực bạn sẽ không được tốt hơn đâu.
Nhận ra bạn ổn thoả theo cách bạn
đang là đi, và bạn sẽ tự nhiên được tốt hơn. Đó là cách duy nhất để có được tốt
hơn. Thay đổi duy nhất mà có thể có là chấp nhận bất kì cái gì bạn đang là, bất
kì chỗ nào bạn đang ở. Cách mạng là qua chấp nhận, không qua nỗ lực. Vó hiểu điều
đó. Ai sẽ làm nỗ lực? Bạn sẽ làm nỗ lực, và bạn không đúng, cho nên nỗ lực sẽ
được làm ra bởi người sai. Làm sao nỗ lực có thể đúng được? Bạn sẽ là trong đống
lộn xộn lớn hơn qua nó.
Con người là bạo hành và con
người muốn bất bạo hành. Ai sẽ làm nỗ lực? Người bạo hành sẽ làm nỗ lực để trở
thành bất bạo hành? Thế thì trong chính nỗ lực này sẽ có bạo hành. Bạn dâm dục
và bạn muốn trở thành brahmachari, người vô dục. Ai sẽ làm nỗ lực? Bạn người
dâm dục sao? Chính năng lượng vốn dâm dục sẽ làm nỗ lực để trở thành vô dục
sao? Vô dục của bạn sẽ là dâm dục đồi bại, không gì khác. Chấp nhận đi. Chấp nhận
dâm dục của bạn, đừng tranh đấu với nó, hân hoan trong nó, tận hưởng nó, tham dự
trong nó - nó là một phần của cuộc sống. Bạn phải sống qua nó. Đừng khôn hơn
cái toàn thể. Bạn không thể thế được đâu. Nếu cái toàn thể đã trao cho bạn dục
tình, điều đó có nghĩa là cái gì đó. Tận hưởng nó, đừng phàn nàn, và một ngày
nào đó bạn sẽ thấy rằng qua hân hoan trong nó, hiểu biết chín dần và bạn vượt
ra ngoài nó. Duy nhất chấp nhận cho bạn hiểu biết. Nếu bạn bác bỏ điều nào đó bạn
không thể hiểu được nó bởi vì bạn đã trở thành kẻ thù. Làm sao bạn có thể hiểu
được kẻ thù? Khi bạn hân hoan trong một sự vật, bạn là bạn bè, thông cảm: thế
thì hiểu biết là có thể.
Cho nên ở đây tôi bất đồng: Nếu
bạn không ổn thoả theo cách bạn đang là, phải mất nhiều nỗ lực để được tốt hơn.
Không, cho dù nhiều nỗ lực cũng sẽ không ích gì: nó sẽ làm bạn lộn xộn thêm
lên.
Nhận ra bạn đang hoàn hảo theo
cách bạn đang vậy đi, và bạn sẽ tốt hơn một cách tự nhiên.
Cuộc sống là trò chơi.
Để có trò chơi cái gì đó phải
là quan trọng hơn cái gì đó
khác.
Nếu cái đã có rồi, là quan trọng
hơn cái không có, trò chơi kết
thúc.
Cho nên cuộc sống là trò chơi
trong đó cái không có
là quan trọng hơn cái đang có.
Để thời gian tốt trôi đi!
Cuộc sống là trò chơi. Đừng
nghiêm chỉnh về nó. Nếu bạn nghiêm chỉnh bạn bỏ lỡ vấn đề. Người Hindu bao giờ
cũng gọi nó là leela, vở kịch - thậm chí không phải là trò chơi, bởi vì trò
chơi là khi vở kịch đã trở nên nghiêm chỉnh. Trẻ con chơi, 'trò chơi' người lớn.
Trẻ con đơn giản chơi không có kết quả nào trong tâm trí, không nỗ lực nào để
thắng. Chính vở kịch này là hay. Nó là cái kết trong chính nó, nó không phải là
phương tiện cho cái gì đó khác.
Cuộc sống là trò chơi. Chấp nhận
nó đi, và chẳng mấy chốc bạn sẽ thấy nó đã trở thành vở kịch, và khi cuộc sống
là vở kịch, nó dừng lại - bạn đã hiểu toàn thể vấn đề. Bạn đã trở thành người lớn.
Thế thì không có quay lại.
Để có trò chơi cái gì đó phải
là quan trọng hơn cái gì đó khác. Trò chơi cần qui tắc, trò chơi cần so sánh,
trò chơi cần ai đó thua trong nó và ai đó thắng trong nó. Nếu cái đã có rồi, là
quan trọng hơn cái chưa có, trò chơi hết rồi. Nếu bạn chấp nhận bản thân mình
và tận hưởng bản thân mình và bạn trở thành mở hội tới mức không cái gì có thể
tốt hơn cái này, thế thì trò chơi hết rồi - bởi vì thế thì chơi trò chơi để làm
gì? Đó là lí do tại sao người Hindu nói: Những người biết, họ không quay lại.
Quay lại là quay lại trong trò chơi - vị Phật không quay lại. Để làm gì? Trò
chơi hết rồi.
Cho nên cuộc sống là trò chơi
trong đó cái không có là quan trọng hơn cái đang có. Đó là lí do tại sao bạn
bao giờ cũng khao khát cái không có. Nếu bạn có nó, nó trở thành vô nghĩa ngay
lập tức và bạn lại đi tới cái gì đó mà bạn không có. Cuộc sống là trò chơi. Trò
chơi tồn tại qua ham muốn về cái không có. Nếu bạn đã có cái đó, trò chơi bị chấm
dứt. Để thời gian tốt trôi đi.
Đây là nó. Khi trò chơi trở
thành vở kịch và thời gian tốt được phép trôi qua - đây là nó đấy!
Không có nghĩa ẩn kín. Thực tế,
không có nghĩa, ẩn hay không ẩn. Nghĩa là từ vô tích sự, vô nghĩa, nó là sáng tạo
của tâm trí. Đừng hỏi cuộc sống có nghĩa gì; nó chẳng có nghĩa. Đừng hỏi sự tồn
tại có nghĩa gì; nó không có nghĩa. Nó là vở kịch vô mục đích.
Không có nghĩa ẩn kín.
Mọi chất liệu huyền môn đó
chính là cái đang vậy.
Người chủ là người đã tìm ra.
Hoàn toàn đúng. Không có nghĩa ẩn
kín. Và bạn trở nên chứng ngộ khi bạn đã tìm ra rằng không có nghĩa trong cuộc sống.
Thực tế khi bạn đã tìm ra rằng không có gì để được đạt tới, bạn đã trở nên được
chứng ngộ. Khi bạn đã đi tới nhận ra rằng không có đâu mà đi, bạn đã đạt tới.
Người chủ là người đã tìm ra.
Người chủ không phải là người đã đạt tới cái gì, người chủ là người đã tìm ra rằng
không có gì để đạt tới. Điều này sẽ là rất, rất khó cho bạn bởi vì các bạn tất
cả đều là những người đạt tới. Cho dù bạn ở đây với tôi, bạn ở đây để đạt tới
cái gì đó, cái vô nghĩa tâm linh nào đó.
Và tôi ở đây để dần dần cám dỗ
bạn trở thành người vô thành đạt - bởi vì thế thì bạn được chứng ngộ.
Nếu bạn có thể thực sự chấp nhận
rằng bạn đã không ổn thoả
Bạn có thể dừng việc chứng minh
bạn ổn thoả.
Nếu bạn có thể dừng việc chứng
minh rằng bạn ổn thoả
Bạn có thể có được cái đã ổn
thoả mà lại không ổn thoả.
Nếu bạn có thể có được cái đã ổn
thoả mà không ổn thoả
Bạn có thể có được cái bạn đã ổn
thoả theo cách bạn đang là.
Bạn ổn thoả chứ, hiểu điều đó
chứ?
