Bản kinh cuối cùng - Chương 7

THIENOSHO - Bản kinh cuối cùng - Tập 6

(Phỏng vấn với giới báo chí)

Chương 7

Câu hỏi:

Thầy có tin vào chiêm tinh không? Có đúng là nhà chiêm tinh đã tiên đoán cho bố của thầy rằng thầy sẽ không sống quá bẩy tuổi, nhưng nếu thầy sống sót thì thầy sẽ trở thành vị phật?

Tôi đã sống sót - điều đó là đủ bằng chứng rằng chiêm tinh không có sự thực. Chiêm tinh là chỗ yếu của con người, bởi vì con người không thể thấy được tương lai và con người muốn thấy nó. Con người bao giờ cũng sợ đi lạc lối. Con người muốn chắc chắn rằng mình đang trên đường phải, vậy mà tương lai là tuyệt đối không biết, chẳng cái gì có thể tiên đoán được về nó. Nhưng có những người bao giờ cũng sẵn sàng khai thác nhược điểm của con người.

Trong cuộc sống, chỉ một điều là chắc chắn và đó là cái chết. Mọi thứ khác đều bất định, ngẫu nhiên. Con người thích cái chết là bất định và mọi thứ khác đều chắc chắn. Chiêm tinh là nỗ lực của con người để làm cho cuộc sống thành điều chắc chắn.

Tôi nhớ lại một câu chuyện cổ. Một vị vua lớn mơ thấy rằng một bóng đen đang đứng trước mình. Ngay cả trong mơ ông ấy cũng bắt đầu run lên vì sợ. Ông ấy hỏi cái bóng, "Phỏng có ích gì mà làm cho ta sợ thế trong giấc ngủ?"

Cái bóng nói, "Đấy là vì lợi cho ngươi thôi. Ta là cái chết của ngươi, và tối mai khi mặt trời lặn, ta sẽ tới gặp ngươi nữa. Chỉ vì từ bi mà ta đã tới nói cho ngươi. Ngươi đã là người tốt. Đây là ngoại lệ - ta chưa hề nói với mọi người khi nào họ sắp chết. Cho nên ngươi có mười hai tiếng - nếu ngươi muốn làm điều gì đó, làm nó đi! Đây là ngày cuối cùng của ngươi."

Ông ta sợ đến mức bừng tỉnh dậy, và giấc mơ biến mất. Ông ta vã mồ hôi khắp người. Đấy không phải là giấc mơ, đấy là ác mộng, và có lẫn lộn trong tâm trí ông ấy: liệu có sự thực nào trong việc này hay không. Nửa đêm ông ấy triệu mọi nhà chiêm tinh của kinh đô tới để tìm ra nghĩa của giấc mơ này. Họ tới với kinh sách của mình, các trường phái chiêm tinh khác nhau, và họ bắt đầu thảo luận với nhau, tranh đấu với nhau.

Vào lúc mặt trời lên người hầu già của nhà vua, người gần như bố của vua vậy, bởi vì bố của nhà vua chết khi ông ta còn là đứa trẻ và ông già này đã chăm sóc mọi điều cho đứa trẻ, bảo vệ nó, bảo vệ kinh đô, tôn nó lên làm vua... Nhà vua rất kính trọng ông già này. Ông già thì thào vào tai vua, "Nếu bệ hạ có thể nghe thần, gợi ý của thần là những kẻ ngu này mà bệ hạ tụ tập về đây, mãi tới cuối ngày cũng sẽ chẳng bao giờ đi tới được kết luận nào. Họ đã thảo luận hàng thế kỉ rồi. Thảo luận của họ là tinh tế, tri thức chuyên gia của họ là vô cùng, nhưng điều bệ hạ cần không phải là vốn học vấn lớn, mà là một kết luận nào đó, và không còn đủ thời gian đâu. Gợi ý của thần là: Bệ hạ có ngựa hay nhất thế gian. Lấy con ngựa đó; ít nhất trốn khỏi cung điện này và kinh đô này, đi xa nhất có thể được."

Điều đó hấp dẫn nhà vua. Ông ta bỏ các nhà chiêm tinh đang thảo luận và ông ta trốn khỏi cung điện. Khi cái chết đối diện với bạn, thì bạn không cảm thấy khát, bạn không cảm thấy đói, bạn không cảm thấy cần nghỉ ngơi gì. Ông ta muốn đi xa nhất có thể được. Ông ta đi xuyên qua biên giới vương quốc mình - vào lúc mặt trời lặn, ông ta đã đi hàng trăm dặm xa tới một khu vườn đẹp. Khi ông ta buộc ngựa vào gốc cây, ông ta cám ơn ngựa và ông ta nói, "Ta biết rằng mi là con ngựa hay nhất thế gian, nhưng mi đã chứng minh điều đó. Mi đã đi với tốc độ của gió và mi đã đưa ta thoát khỏi mọi sợ hãi. Điều mà các nhà chiêm tinh kia không thể làm được, mi đã xoay xở làm điều đó."

Và ngay chính khoảnh khắc mặt trời lặn thì ông ta cảm thấy một bàn tay đặt lên vai mình. Ông ta quay lại - cái bóng đen cũ mà ông ta đã thấy trong giấc mơ đang đứng đó, và nói, "Ngựa của ngươi thực là hay. Không chỉ ngươi phải cám ơn nó, ta cũng cám ơn nó, bởi vì ta đã rất lo. Đây là chỗ và đây là thời điểm ngươi phải chết và ta lo làm sao ngươi tới được đây. Ngựa của ngươi thật kì diệu: nó đã đem ngươi tới đúng chỗ, vào đúng lúc."

Cả đời mình, bạn sợ cái chết. Bạn giữ cho bản thân mình bận rộn, bạn không muốn thừa nhận sự kiện là cái chết đang đi theo như cái bóng và chẳng ai biết cái gì sẽ xảy ra trong khoảnh khắc tiếp. Mọi người sống trong thế giới cứ như là họ ở đây mãi mãi và họ hoàn toàn biết rõ rằng không ai ở đây mãi mãi cả. Nhưng những người sợ hãi này, sợ chết, sợ bệnh, sợ thất bại, đều trở thành nạn nhân của những người tinh ranh.

Chiêm tinh học là sự khai thác. Và nó không chỉ khai thác bạn, nó cũng cho bạn một ý niệm bản ngã lớn lao nữa - dường như những ngôi sao xa cả triệu năm ánh sáng đang quan tâm tới bạn, dường như chuyển động của chúng quyết định và tiền định số phận của bạn. Theo cách này, con người nhỏ bé trở thành trung tâm của toàn thể vũ trụ. Các nhà chiêm tinh thoả mãn cho bản ngã của bạn, xua tan nỗi sợ của bạn, nhưng khoa học là tuyệt đối hư huyễn.

Điều tốt hơn, dũng cảm hơn và tâm linh hơn là nhớ rằng chúng ta rất nhỏ bé - nhỏ như nhành cỏ vậy. Và nhận ra sự kiện rằng điều tốt là tương lai không được xác định, bằng không bạn sẽ không có tự do nào cả.

Chiêm tinh học là chống lại tự do. Nếu ngày mai được quyết định rồi, thế thì tôi là cái máy, không phải con người. Chỉ máy mới phải tư vấn nhà chiêm tinh, không phải con người.

Tương lai của con người là mở và tương lai mở đem lại tự do, tự do để sáng tạo ra bản thân bạn. Chiêm tinh học không cho bạn tự do - nó là sự nô lệ lớn nhất. Mọi chi tiết chi li đều được viết ra và không có cách nào để thay đổi nó - nó sẽ xảy ra theo cách nó được tiền định. Nó đã thu con người thành con rối, con rối của các lực mù quáng.

Tôi tuyệt đối phủ nhận sự hợp lệ của chiêm tinh học bởi vì tôi chống lại mọi cảnh nô lệ. Toàn thể nỗ lực của tôi là để làm cho bạn nhận biết về tự do của bạn.

Nếu chiêm tinh học là đúng, thế thì Phật Gautam, Kabir, Dadu, không đáng được kính trọng gì. Mọi chuyện đã tiền định rồi; họ phải trở thành cái họ trở thành. Cho nên cái gì vĩ đại trong đó? Và kẻ giết người không cần bị kết án. Cũng như Phật là con rối, kẻ giết người cũng là con rối, và cả hai đều trong tay của... chúng ta không biết, chúng ta không nhận biết về những bàn tay đó.

Không, tôi phủ nhận tất định này. Tôi muốn nói với bạn rằng thành tựu của Phật hay Kabir hay Nanak là thành tựu riêng của họ. Đấy là sáng tạo của họ, đấy là nỗ lực của họ, đấy là sự vật lộn của họ. Và họ xứng đáng với mọi kính trọng về điều đó.

Và kẻ giết người, kẻ hãm hiếp, kẻ tội phạm - họ cũng đang tạo ra bản thân họ. Họ có thể đã tạo ra bản thân họ như vị phật, nhưng họ đã quyết định tạo ra bản thân họ như kẻ giết người. Toàn thể trách nhiệm là của họ. Chiêm tinh học lấy đi trách nhiệm của bạn. Bất kì cái gì lấy đi trách nhiệm khỏi con người đều nguy hiểm bởi vì trách nhiệm là chính linh hồn chúng ta, trách nhiệm là chính niềm vinh quang của chúng ta. Không có trách nhiệm chúng ta chỉ là người máy. Có trách nhiệm, tự do của con người nảy sinh.

Không có khoa học về chiêm tinh học và không bao giờ có thể có cả. Nó chống lại sự phát triển tâm linh của con người, nó chống lại tự do của con người, nó chống lại tính nhân văn của con người.

Câu hỏi:

Thuật xem tướng tay thì sao? Về những đường vân tay thì sao?

Những đường vân đó không liên quan gì tới tương lai cả. Chúng ta có thể cắt cả hai bàn tay của bạn đi - dầu vậy vẫn sẽ có tương lai. Chúng ta có thể làm giải phẫu tạo hình và bỏ đi toàn thể lớp da của bạn - vẫn cứ có tương lai. Những đường vân này đơn giản là những dấu nếp gấp của bàn tay bạn.

Nhưng chúng ta muốn vô trách nhiệm. Sâu bên dưới chúng ta muốn ai đó khác nhận trách nhiệm. Thượng đế nào đó phải nhận lấy trách nhiệm và viết ra số phận của bạn.

Tại Ấn Độ bạn đọc vân tay, nhưng bạn đã bao giờ đọc vân chân chưa? Sao bạn bỏ qua chúng? Nhưng trong sự tồn tại có vài bộ lạc không đọc vân tay, họ đọc vân chân, và bởi điều đó họ nghĩ họ đang cố gắng tìm ra tương lai của họ trong bóng tối. Đây chỉ là an ủi ngu xuẩn. Và bạn có thể thấy điều đó xảy ra ở mọi nơi - theo những cách khác nhau, bạn có thể thử điều đó.

Chúng ta làm ra các sơ đồ sinh và chúng ta quyết định theo sơ đồ sinh, người đàn ông nào là thích hợp để lấy người đàn bà nào đó. Nhưng mọi sơ đồ sinh của bạn đều sai cả, bởi vì không ai dường như thích hợp với ai.

Tôi chưa bao giờ bắt gặp một người chồng hạnh phúc với vợ mình. Người đó có thể hạnh phúc với vợ của người khác, nhưng với vợ của người khác, sơ đồ sinh của người đó không phù hợp. Tôi chưa bao giờ bắt gặp một người đàn bà hạnh phúc với chồng riêng của cô ấy. Nhưng các nhà chiêm tinh lớn, các học giả, những người xem tướng tay đã quyết định...

Tôi thường sống tại Raipur. Sống ngay trước tôi là một nhà chiêm tinh, nổi tiếng nhất ở Raipur. Phí của ông ấy rất cao và hàng ngày đều có đám đông mọi người tới hỏi ông ấy về hôn nhân của con trai hay con gái họ. Một hôm tôi nói với ông ấy, "Ông đang quyết định tương lai cho người khác. Thế về ông thì sao?" Bởi vì vợ ông ấy thường hay đánh ông ấy!

Ông ấy nói, "Đây là chuyện làm ăn. Tôi không biết những đường vân này nghĩa là gì, chúng chẳng mang nghĩa gì cả. Cả đời mình tôi đã so sánh - nhưng chẳng cái gì sánh đúng cả."

Một ham muốn sâu không nhận trách nhiệm nằm ở sau toàn thể trò chơi này, và người không sẵn sàng nhận trách nhiệm đã từ chối là một con người - người đó đã tụt thấp dưới nhân phẩm con người.

Có lần một nhà chiêm tinh khác rất quan tâm tới việc đọc tay tôi, sơ đồ sinh của tôi. Tôi nói, "Tôi không có sơ đồ sinh nào, nhưng tay tôi thì ông có thể đọc được. Nhưng trước khi ông đọc tay tôi, nhìn cho cẩn thận vào tay ông đã."

Ông ta nói, "Tại sao?"

Tôi nói, "Điều đó sẽ được quyết định về sau."

Ông ấy xem xét kĩ lắm, giở sách ra tra cứu và rồi ông ấy nói nhiều điều.

Tôi nói, "Cám ơn ông."

Ông ấy nói, "Trả tiền xem tay đi?"

Tôi nói, "Tôi đã bảo ông rồi là trước khi đọc tay tôi thì ông phải nhìn vào tay ông đã. Ông phải thấy rằng người này không định trả tiền cho ông. Nếu ông không thể đoán được điều nhỏ bé thế, mà cũng khẩn cấp thế, thế thì mọi điều khác phải là vô nghĩa."

Con người được sinh ra như một tấm bảng trắng - tự do chưa bị viết gì lên. Và đây là niềm vinh quang của người đó. Con chó chỉ có thể là con chó chứ không là cái gì khác - điều đó là tất định. Con chó có định mệnh, mọi nhà chiêm tinh của bạn nên hướng tới chó, mèo và đủ loại con vật mà xem; chúng có bản chất tất định. Nếu bạn nghiên cứu con trâu, bạn sẽ thấy rằng nó sẽ không ăn mọi loại cỏ đâu, chỉ một loại cỏ đặc biệt.

Con người đã vươn lên cao hơn con vật, và tiến hoá cơ bản trong con người là ở chỗ con người tự giải phóng cho mình khỏi mọi gông cùm vốn làm mù mắt mình. Người đó hoàn toàn tự do để tạo ra bản thân mình, bất kì điều gì người đó muốn là. Mọi cơ hội đều có sẵn. Người đó có thể đạt tới đỉnh cao nhất của tâm thức, người đó có thể rơi xuống chiều sâu thấp nhất của bóng tối. Người đó mang cả cõi trời và địa ngục bên trong mình. Nhưng ngoại trừ bản thân người đó, không ai khác có thể quyết định điều đó và không ai khác có thể dự đoán được điều đó.

Tại Bombay, vài người bạn đưa tới một nhà chiêm tinh nổi tiếng và vĩ đại. Tôi nói với nhà chiêm tinh đó, "Ông có thể tiên đoán chỉ một năm kể từ hôm nay, và tôi sẽ bảo ông trong việc viết ra rằng bất kì cái gì ông tiên đoán thì tôi sẽ làm ngay điều ngược lại. Ngay cả điểm là nếu ông nói rằng tôi sẽ sống lâu, tôi sẽ chết ngay. Nhưng tôi sẽ không hỗ trợ cho bất kì sự nô lệ nào."

Người này nhìn quanh vào mọi người đã đưa mình tới và nói, "Các ông đem tôi đến đâu thế này? Con người này là nguy hiểm. Nếu ông ta tự tử tôi sẽ bị bắt. Sao các ông lại bảo với ông ấy rằng ông ấy sẽ sống lâu, trong khi ông ấy đã nói rằng ông ấy sẽ làm ngay điều đối lập lại?"

Tôi nói, "Chỉ là một thực nghiệm nhỏ, ông nói rằng tôi sẽ không đánh ông và tôi sẽ đánh ông ngay bây giờ. Điều đó sẽ là quyết định."

Ông ấy giận lắm. Tôi nói, "Điều đó không thành vấn đề. Vấn đề là ở chỗ hành động của tôi là hành động của tôi và tôi nhận toàn thể trách nhiệm về hành động của tôi. Tốt hay xấu, nhưng tôi không muốn đổ chúng lên vai Thượng đế, định mệnh, số phận, tất cả những thứ vô nghĩa đó. Đây là lúc chúng ta nên gạt bỏ nó đi. Điều đó đã kìm giữ đất nước nghèo khổ này bởi vì bạn có thể làm được gì? - nghèo nàn của bạn được viết trong những vì sao. Bạn không thể dừng được việc tăng dân số. Bạn có thể làm được gì? - trẻ con do Thượng đế phái xuống. Bạn không nhận trách nhiệm nào cho bất kì cái gì. Không có trách nhiệm, không có tự do, và không có trách nhiệm, bạn sa ngã xuống mức con vật, không phải con người. Chiêm tinh là dành cho con vật, không dành cho con người.

Câu hỏi:

Quan điểm của thầy bao giờ cũng thay đổi, không thường hằng. Cho nên hôm nay quan điểm của thầy là thế nào về Mahavira và Krishna, về Mohammed và Christ?

Cuộc sống không tĩnh tại. Trong sự tồn tại chỉ có một điều không bao giờ thay đổi và đó là thay đổi.

Tôi không phải là hòn đá. Tôi di chuyển, tôi thay đổi - đây là bằng chứng của sinh linh sống. Nhưng tôi bao giờ cũng thay đổi cho tốt hơn. Tôi yêu những con người này - Phật, Krishna, Mahavira - nhưng tình yêu của tôi không mù quáng. Tôi có thể thấy rằng những người này đã đạt tới những đỉnh cao lớn của tâm thức, nhưng họ đã phạm phải sai lầm rất trầm trọng nữa. Và khi một con người nhỏ bé phạm sai lầm, sai lầm đó nhất định là nhỏ bé. Khi một người có tầm cao của Phật Gautam hay Mahavira hay Krishna phạm sai lầm, sai lầm đó cũng lớn như con người đó. Và sai lầm đó diễn ra hàng nghìn năm.

Tôi yêu họ bởi vì họ đã làm nỗ lực lớn, nỗ lực cực kì lớn để bước ra khỏi bóng tối, ra khỏi vô thức, để đạt tới ánh sáng. Nhưng trên đường họ cũng phạm phải vài sai lầm.

Rắc rối là ở chỗ hàng triệu người đã tới sau họ không thể vươn lên các đỉnh cao của tâm thức của họ, nhưng có thể dễ dàng rơi xuống thành nạn nhân cho những sai lầm của họ. Bởi vì rơi xuống là dễ dàng, vươn lên là rất khó - đó là nhiệm vụ đi lên dốc.

Những người có tâm trí nói con người hoặc tốt hoặc xấu. Mọi người nghĩ dưới dạng hoặc nọ hoặc kia; điều đó là không đúng. Người xấu có thể có cái gì đó đẹp và vĩ đại, và người tốt có thể có cái gì đó xấu và bị kết án. Nhưng điều đó không tạo ra khác biệt gì. Cho nên trước hết để tôi làm rõ điều đó cho bạn rằng tôi không nghĩ theo cách hoặc nọ hoặc kia. Tôi lấy con người toàn thể. Bất kì cái gì tốt tôi ca ngợi - nhưng điều đó không có nghĩa là tôi trở nên mù quáng với những thứ không tốt.

Một cách tự nhiên, tâm trí di chuyển như con lắc từ cực đoan nọ sang cực đoan kia. Tôi không phải là người cực đoan. Tôi ca ngợi Phật Gautam, tôi ca ngợi Mahavira, nhưng không ca ngợi cái cực đoan của họ. Trước hết, Krishna đã tạo ra tính huỷ diệt trong nước này, thế rồi họ đã tạo ra một loại bất lực nhân danh bất bạo lực. Trong hai nghìn năm các bạn đã là nô lệ - ai chịu trách nhiệm?

Một nước lớn thế này, vậy mà những bộ lạc nhỏ bé tới và cai trị các bạn bởi vì bất bạo lực đã trở thành mục tiêu yêu mến của các bạn.

Con người của trí huệ vẫn còn ở giữa. Người đó không làm bạo hành với ai - nhưng người đó cũng không cho phép ai làm bạo hành với người đó. Bởi vì theo cả hai cách, người đó đều hỗ trợ cho bạo lực.

Thấy việc xảy ra này, đạo Sikh đã được sinh ra, ở chính ngay giữa. Không có vấn đề về bạo lực là mục đích, hay bất bạo lực là mục đích; nhưng cho con người sự sáng suốt rằng tính huỷ diệt là xấu, huỷ diệt cuộc sống là xấu, vậy thì cho phép bất kì ai huỷ diệt bạn cũng xấu vậy. Cho nên đừng bạo hành với người khác; nhưng nếu ai đó định bạo hành với bạn, thế thì thanh gươm của bạn nên cùng với bạn.

Đạo Sikh đã làm điều đó thành một trong năm điểm tạo nên người Sikh - thanh gươm là một trong chúng. Gươm không để giết ai cả nhưng nó chỉ làm cho mọi người nhận biết rằng, "Chúng tôi không phải là thực vật - nếu các anh cứ đâm chém chúng tôi, chúng tôi sẽ đáp ứng."

Tôi ca ngợi Mahavira, một người có lẽ chưa bao giờ có người ngang hàng trong cuộc tranh đấu để tìm ra bản thân mình, một con người cực kì mạnh mẽ. Nhưng ông ấy lại đi tới cực đoan.

Không có nhiều của cải là tốt bởi vì tất cả của cải của bạn đều trở thành lo lắng của bạn và không có kết thúc cho nó. Bạn có thể cứ có thêm của cải và tâm trí cứ đòi hỏi thêm nữa.

Mahavira là con vua, sẽ lên ngôi, sẽ là người kế tục. Ông ấy đã từ bỏ vương quốc. Tôi không phản đối điều đó - nhưng đừng đưa mọi thứ tới cực đoan. Từ bỏ vương quốc là hoàn toàn tốt nếu bạn không muốn bị lo nghĩ - và vương quốc thường xuyên là mối lo cùng căng thẳng và khổ sở - nếu bạn muốn an bình và im lặng và bạn muốn dành năng lượng của mình hướng tới trưởng thành nội tâm.

Nhưng tôi không thể ủng hộ việc ở trần được. Quần áo đâu có phải là mối lo đến thế. Tôi đã dùng quần áo, bạn đã dùng quần áo, và chúng chưa bao giờ gây ra lo nghĩ cho tôi cả. Cho nên tôi không cho rằng chúng làm dừng sự phát triển tâm linh của bạn. Thực ra, nếu trời lạnh và bạn không mặc quần áo, điều đó sẽ chấm dứt sự phát triển tâm linh của bạn, điều đó sẽ tạo ra căng thẳng trong bạn.

Nhưng ông ấy đã đi tới điểm cực đoan là ông ấy không dùng bất kì dụng cụ gì, ngay cả đến dao cạo râu để cạo râu hay cắt tóc. Bây giờ dao cạo không là bom nguyên tử. Ông ấy bắt đầu bứt tóc mình - điều đó là ngu xuẩn. Và tôi muốn xác nhận rằng ngay cả thiên tài cũng có thể có một phần trong người đó là ngu si. Hàng năm ông ấy sẽ bứt tóc bằng tay bởi vì ông ấy không thể dùng dụng cụ nào được. Tôi không thấy tâm linh gì trong đó cả.

Bất kì khi nào tôi thấy điều gì đó giúp cho tiến hoá tâm thức, tôi ủng hộ điều đó. Không thành vấn đề dù điều đó xảy ra cho Mohammed hay Moses hay Mahavira. Con người là không quan trọng; điều quan trọng là tiến hoá của tâm thức. Nhưng phải có cân bằng, bằng không con lắc tự nhiên chuyển sang cực đoan khác.

Mohammed đã đặt tên cho tôn giáo của mình là Hồi giáo. Hồi giáo có nghĩa là an bình, và Hồi giáo đã tạo ra nhiều rối loạn trên thế giới hơn bất kì tôn giáo nào khác. Chắc chắn Mohammed phải chịu trách nhiệm cho điều đó. Trên kiếm của mình ông ấy đã viết "An bình là thông điệp của ta." "An bình là thông điệp của ta" không được viết lên kiếm, bởi vì kiếm không phải là thông điệp của an bình.

Cách tiếp cận của tôi tới tất cả những vĩ nhân đã sống trên trái đất này là phân loại ra cái gì có liên quan tới chúng ta và cái gì không liên quan với chúng ta. Mô ha mét giáo đã sinh ra trong một đất nước không phức tạp lắm. Nó chỉ biết một logic, logic của kiếm. Và kiếm không phải là logic. Mô ha mét giáo vẫn còn đích xác ở nơi Mohammed bỏ lại bởi vì ông ấy nói - và tôi lên án nó - "Ta là nhà tiên tri cuối cùng của Thượng đế, Koran là bản tu chỉnh cuối cùng trong các thông điệp trước của Thượng đế. Bây giờ sẽ không có nhà tiên tri khác và không có thay đổi nào khác."

Bây giờ điều này là cuồng tín và bất kì ai nói điều đó - ai không thành vấn đề - đều sai. Cuộc sống sẽ cứ phát triển và con người sẽ cần những thông điệp mới và người mới để làm việc với những vấn đề mới. Và Koran không phải là luận thuyết tôn giáo vĩ đại - nó không có tầm bay bổng của Upanishads, nó không có sáng suốt của Phật Gautam. Điều đó là tự nhiên bởi vì Mohammed thuyết giảng cho những người vô giáo dục, nhưng những người vô giáo dục đó vẫn mang cùng lúc kiếm trong tay này và Koran trong tay kia. Hoặc chấp nhận Koran hoặc kiếm.

Mọi người Mô ha mét giáo tồn tại ở Ấn Độ, mọi người Mô ha mét giáo đã tạo ra Pakistan, đều không được thuyết phục một cách có lí trí rằng Mô ha mét giáo là tôn giáo tốt hơn tôn giáo họ đã bỏ lại sau. Họ đã bị bắt buộc trở thành Mô ha mét giáo. Mà tôn giáo là điều không thể bị ép buộc, không nên bị ép buộc. Mọi người nên được phép bầy tỏ viễn kiến của mình và mọi người nên được phép hoặc chấp nhận nó hoặc không chấp nhận nó. Không chấp nhận không phải là sỉ nhục. Tôn giáo trưởng thành chỉ trong khí hậu của tự do. Mô ha mét giáo thậm chí đã không trao điều đó cho người Mô ha mét giáo.

Mọi người bị phân vân bởi vì điều tôi đã nói hôm qua, tôi có thể không nói hôm nay, và điều tôi nói hôm nay có thể tôi không nói vào ngày mai. Tôi là sinh linh sống, tôi không chết.

Chỉ khi tôi chết, bạn mới có thể thoải mái với tôi, bằng không bạn không thể thoải mái với tôi được. Bạn muốn nhanh chóng bám lấy bất kì cái gì tới trong tay bạn và thế rồi bạn không muốn thay đổi nó. Sợ... nhưng cuộc sống là sông Hằng, nó cứ chảy mãi.

Con người thực bao giờ cũng là dòng sông. Chỉ người chết mới là ao tù, nước của họ bay hơi, họ trở thành ngày một bùn lầy hơn, và họ chết bởi vì không có luồng chảy.

Bất kì điều gì tôi nói hôm nay sẽ không mâu thuẫn với ngày mai, nó sẽ là cái gì đó cao hơn và tốt hơn. Nhưng để hiểu cái tốt hơn và cao hơn đó, bạn sẽ phải vươn lên tầm cao đó, bằng không nó sẽ có vẻ mâu thuẫn.

Tôi là người đơn giản, tôi không có giáo điều nào, không có tín điều nào. Tôi chỉ có sáng tỏ. Tôi có mắt để thấy, và khi tôi thấy rằng thay đổi là cần thiết, tôi chẳng bận tâm hậu quả sẽ thế nào với tôi - đó là lí do tại sao tôi đã bị cả thế giới kết án một cách không cần thiết. Bởi vì nếu tôi nói điều gì đó chống lại Jesus, người Ki tô giáo giận. Bạn sẽ ngạc nhiên - khi tôi nói về Jesus vài năm trước đây, nhiều nhà xuất bản Ki tô giáo ở châu Âu và Mĩ đã hăng hái xuất bản nó. Một nhà xuất bản Ki tô giáo ở Anh đã xuất bản mười cuốn sách và mới vài ngày trước đây tôi nhận được một bức thư, "Chúng tôi không thể xuất bản điều ông đang nói bây giờ."

Tôi nói, "Các ông chưa bao giờ xuất bản cái gì tôi đã nói. Các ông đơn giản xuất bản bởi vì tôi ca ngợi phần sáng của Jesus Christ. Bây giờ tôi làm cho bức tranh thành đầy đủ, phía bên kia cũng phải được phơi ra. Và các ông không có đủ dũng cảm để nhìn phía bên kia."

Trong phê phán của tôi không có kết án về bất kì ai. Vấn đề là liệu phê phán đó có tới gần chân lí hay không, và không ai có độc quyền về chân lí. Chân lí bao la thế và chúng ta lại nhỏ bé thế. Chân lí có bao nhiêu khía cạnh thế; mỗi lúc chúng ta chỉ có thể thấy một mặt. Khi bạn thấy mặt bên kia, nếu bạn là kẻ hèn nhát, bạn vẫn còn yên tĩnh bởi vì mọi người sẽ nói rằng bạn bây giờ đang thay đổi thái độ. Tôi không bị nghiện với bất kì thái độ nào, bất kì tín điều nào. Bất kì cái gì tới trong cái nhìn của tôi, tôi muốn chia sẻ với bạn.

Tôi không muốn bạn đồng ý với tôi, tôi không muốn bạn bất đồng với tôi, tôi chỉ muốn bạn cởi mở, sẵn sàng, sẵn lòng lắng nghe. Nếu có chân lí gì đó trong nó, nó sẽ đạt tới trái tim bạn. Nếu không có chân lí nào trong nó, nó sẽ rơi rụng đi theo cách riêng của nó, nó sẽ không đạt tới trái tim bạn.

Câu hỏi:

Thầy đã là một giáo sư đại học, và ngay cả hôm nay thầy vẫn là thầy giáo, bậc thầy. Loại giáo dục nào nên có trong các trường phổ thông và đại học của chúng ta?

Tôi đã từng là thầy giáo, và tôi đã bỏ việc là thầy giáo trong đại học bởi vì tôi không thể làm được gì ngược với lương tâm tôi. Và toàn thể giáo dục của bạn không định giúp con người, mà làm què quặt con người. Hệ thống giáo dục của bạn là định hỗ trợ cho những quyền lợi được đầu tư. Tôi không có khả năng làm điều đó. Tôi đã từ chối làm điều đó.

Giáo dục thực sẽ mang tính nổi dậy bởi vì con mắt của nó sẽ nhìn về tương lai, không nhìn về quá khứ. Tự nhiên đã không cho bạn con mắt sau đầu. Nếu tự nhiên muốn bạn cứ nhìn sau lưng thì việc cho bạn đôi mắt nhìn phía trước là vô dụng.

Hệ thống giáo dục Ấn Độ vẫn hệt như hệ thống mà chính phủ Anh đã áp đặt lên tâm trí của Ấn Độ. Mục đích của họ là tạo ra các thư kí, nô lệ, và cùng hệ thống giáo dục này vẫn tiếp tục; bởi vì bây giờ những người đang có quyền lực cũng cần thư kí, nô lệ. Không ai muốn chân lí được nói ra, không ai muốn tương lai được tạo ra, nhưng duy nhất quá khứ là được khai thác.

Tôi muốn thấy một hệ thống giáo dục không dành cho chính phủ, không dành cho cái xã hội mục ruỗng này, mà dành cho con người, cho đứa trẻ đang lớn lên. Con người có thân thể nhưng việc giáo dục của bạn không làm gì cho thân thể con người. Chúng ta biết rằng thân thể con người có thể được huấn luyện để vẫn còn mạnh khoẻ, mạnh mẽ, trẻ trung; nhưng không ai bận tâm tới thân thể. Trong giáo dục không có chương trình này.

Con người có tâm trí, nhưng giáo dục chỉ quan tâm tới việc ước định tâm trí theo những người đương quyền để cho nó trở thành nô lệ. Điều này đi ngược lại với tính nhân bản. Tâm trí nên được làm sạch, sắc sảo, thông minh; nhưng không ai muốn tâm trí thông minh, không ai muốn tâm thức sắc sảo. Họ là nguy hiểm bởi vì những người này sẽ không nói có với bất kì điều vô nghĩa nào. Giáo dục phải mang tính nổi dậy theo nghĩa con người trở nên có khả năng nói có hay không, theo ý riêng của mình.

Nếu quá nhiều thông minh là nguy hiểm thế thì mọi chính phủ, mọi quốc gia đều muốn mọi người bị trì trệ. Người trì trệ là người có tính vâng lời.

Tôi nghe nói rằng sau chiến tranh thế giới thứ nhất các nhà tâm lí lần đầu tiên đã thử đo thông minh của con người. Quân đội là chỗ tốt và họ bị choáng khi thấy rằng mười ba là độ tuổi tâm trí trung bình trong quân đội. Một người có thể già đến bẩy mươi tuổi nhưng tâm trí người đó đã dừng phát triển sau mười ba tuổi. Nhưng trong quân đội họ không muốn người thông minh.

Trong chiến tranh thế giới thứ hai, một giáo sư được tuyển vào quân đội bởi vì đang thiếu lính. Vị giáo sư cứ nói đi nói lại, "Tôi tuyệt đối không có khả năng làm lính." Nhưng không ai nghe anh ta cả.

Ngày đầu tiên anh ta được đưa ra thao trường và mệnh lệnh phát ra từ viên đại uý, "Quay trái, quay; quay phải, quay; đằng sau, quay"... nhưng người này cứ đứng trơ trơ ra. Viên đại uý sửng sốt; anh ta biết người này là một giáo sư nổi tiếng.

Sau khi tập quay phải, quay trái, quay đằng sau, tiến bước, quay lại... khi hàng người quay lại vị trí ban đầu, anh ta tới vị giáo sư này, người vẫn đứng nguyên tại chỗ của mình suốt buổi. Anh ta nói, "Có chuyện gì với ông vậy. Ông không nghe lệnh tôi sao?"

Ông này nói, "Tôi có thể nghe thấy lệnh của ông nhưng phỏng có ích gì? Những kẻ ngu này quay phải, quay trái, quay cách này, quay cách nọ... rồi cuối cùng kết thúc ở cùng vị trí mà tôi đã đứng cả buổi nay. Và khi ông nói, 'quay phải' thì tôi không thể đơn giản quay phải được. Tôi phải tự thuyết phục mình - tại sao? Sao lại quay phải, sao không quay trái? Không có sự hỗ trợ hợp lí tôi không thể quay phải hay trái được - ông không thể làm cho tôi hành động như thằng ngu đươc. Phỏng có ích gì mà quay phải?"

Chưa từng có ai hỏi điều này với viên đại uý. Anh ta nói, "Điều này thật kì lạ. Tôi sẽ phải hỏi cấp trên phải làm gì với người này. Nếu ông ta không thể quay phải và phải được giải thích hợp lí mọi điều... và tôi có thể đưa ra lí do gì? Đây chỉ là luyện tập."

Vị giáo sư nói, "Luyện tập thì tôi có thể làm tại nhà tôi. Cần gì tới đây trong cái lạnh này để làm những điều ngu xuẩn vậy."

Cấp trên nói, "Ông ta là một giáo sư nổi tiếng. Ông ta không thể làm điều gì mà không có sự hỗ trợ thông minh, hợp lí. Anh cử ông ta tới chỗ tôi, tôi sẽ cho ông ta công việc khác."

Ông này đưa vị giáo sư tới nhà ăn quân đội, đưa cho ông ấy một đống đậu xanh lớn và bảo ông ấy, "Ông ngồi xuống đi. Để những hạt đậu to sang một bên, những hạt đậu nhỏ sang một bên, và sau một giờ nữa tôi sẽ tới để xem điều ông đã làm." Sau một giờ khi ông này tới thì vị giáo sư này vẫn ngồi đó và đống hạt đậu vẫn đích xác như lúc ông này rời đi, không có lấy một hạt bị di chuyển. Ông này nói, "Ông không làm gì à?" Ông kia nói, "Có quá nhiều vấn đề và quá nhiều hậu quả." Ông này nói, "Việc đơn giản thế! Có vấn đề gì nào?"

Ông kia nói, "Vấn đề đầu tiên là có những hạt đậu lớn, có những hạt đậu nhỏ, nhưng lại có cả những hạt ở giữa - phải đặt chúng vào đâu? Và phỏng có ích gì mà làm tất cả những điều vô nghĩa này? Tất cả những hạt đậu này đều sẽ được cho vào nồi, dù lớn hay nhỏ, vậy thì bận tâm làm gì?" Ông ta được thải ra, ông ta vô dụng.

Mọi quân đội, vào buổi sáng, cứ huấn luyện mọi người. Bạn nghĩ đấy là huấn luyện, đấy không phải là huấn luyện đâu! Đấy đơn giản là phá huỷ thông minh của họ. Đấy là việc chuẩn bị để cho khi lệnh ban ra để bắn, họ sẽ không nghĩ tại sao, họ đơn giản bắn. Họ không nghĩ, "Người này không làm gì mình cả, sao mình phải bắn người đó?" Cái tại sao đã biến mất trong kỉ luật. Có lí do cho kỉ luật, nhưng nó không chỉ trong quân đội, nó là ở khắp xã hội.

Nếu bạn hỏi bố mẹ bạn về Thượng đế, họ không có câu trả lời bởi vì bố mẹ họ không bao giờ cho họ câu trả lời nào. Họ nói, "Đợi đấy, khi nào con lớn hơn, con sẽ biết."

Một trong những người bạn của bố tôi được coi là người khôn ngoan nhất trong thành phố và khi tôi thường hỏi ông ấy thì ông ấy nói, "Về từng điểm, cứ đợi đấy. Khi cháu chín chắn, lớn hơn, cháu sẽ hiểu."

Điều này cứ diễn ra mãi. Tôi về từ trường đại học, tôi đứng đầu cả đại học. Tôi nói với ông ấy, "Bây giờ đến lúc rồi. Cháu đã đứng đầu cả đại học, vậy câu hỏi của cháu thì sao?" Ông ấy nói, "Cháu đợi đi."

Tôi nói, "Bây giờ điều này là quá lắm. Cháu đã đợi quá lâu rồi. Xin bác trung thực, bác có biết câu trả lời hay không?"

Ông ấy là người trung thực. Ông ấy nói, "Nói thật bác không biết. Đây chỉ là một phương sách đã được dùng trong hàng thế kỉ rồi. Với cháu khó khăn là ở chỗ cháu cứ hỏi mãi. Phần lớn mọi người khi họ lớn đều trở nên bị dính líu vào những thứ khác và không còn quan tâm tới những câu hỏi này, họ quên đi. Và hầu hết họ đều xây dựng gia đình, con họ lại bắt đầu hỏi họ, cho nên họ bắt đầu nói, 'Đợi đấy. Khi con lớn hơn con sẽ có câu trả lời.' Khó khăn với cháu là ở chỗ cháu không xây dựng gia đình."

Tôi nói, "Điều này thật lạ. Bác cho rằng hôn nhân sẽ giải quyết được vấn đề sao? Cháu không thể thấy được rằng bởi việc xây dựng gia đình mà cháu sẽ biết Thượng đế là gì, bằng không tất cả những người có gia đình đều đã biết. Bác đã cưới vợ ba lần, bác phải biết tất cả mọi bí ẩn."

Ông ấy nói, "Tôi không biết gì cả. Nhưng đây là cách thoát khỏi lũ trẻ, nếu không thì chúng sẽ hành hạ cháu."

Nhưng điều này không giúp cho thông minh của chúng. Sẽ tốt hơn nhiều nếu như họ nói, "Bố mẹ không biết. Bản thân chúng ta đang đi tìm đây." Điều đó sẽ là trung thực, điều đó sẽ là tôn giáo. Còn điều này là sự tinh ranh, điều này không tôn giáo.

Toàn thể xã hội đang sống theo đạo đức giả. Bạn không biết Thượng đế, vậy mà bạn vẫn tôn thờ. Bạn không biết cái gì, vậy mà bạn sẵn sàng trả lời bởi vì những câu trả lời đó đã được trao cho bạn. Cho nên bạn đơn giản lặp lại chúng như con vẹt.

Tôi muốn có một hệ thống giáo dục không cho bạn câu trả lời mà làm câu hỏi của bạn sắc bén hơn, làm cho thông minh của bạn sắc sảo hơn, và cho bạn sự toàn vẹn.

Thân thể bạn nên được chăm sóc, tâm trí bạn nên có sáng tỏ, và linh hồn bạn - thường bị bỏ quên hoàn toàn, không ai nhắc tới nó... Bạn nên được phép thiền, bạn nên được dạy cách im lặng. Và im lặng không phải là người Hindu, không phải người Mô ha mét giáo, không phải người Ki tô giáo, im lặng chỉ là im lặng. Bạn nên được giúp đỡ để trở thành im lặng sâu bên trong để cho bạn có thể hiểu cái ta của riêng mình.

Điều đó sẽ làm cho bạn thành một cá nhân tôn giáo, không dạy bạn về Thượng đế, không dạy bạn về những thứ mà ngay kẻ ngốc cũng hoài nghi. Bạn sẽ không bị làm thành người Mô ha mét giáo, bạn sẽ không bị làm thành người Ki tô giáo hay Jaina giáo hay Sikh giáo, mà bạn sẽ được làm thành cá nhân toàn vẹn, mạnh khoẻ, có ý thức, thông minh, định tâm, bắt rễ chắc. Nhưng điều đó đi ngược lại mọi kẻ có quyền lực bởi vì thế thì họ không thể làm bạn thành nô lệ được. Tất cả những điều khác đang được dạy có thể được dạy, nhưng những điều này nên được thêm vào. Nền giáo dục không tạo ra tính cá nhân không phải là giáo dục chút nào, nó là bỏ lỡ giáo dục.

Câu hỏi:

Liệu có tính tôn giáo hay tâm linh nào trong việc có chín mươi ba xe Rolls-Royces, kim cương và đủ mọi thứ như vậy không? Và liệu có tâm linh hay tôn giáo nào trong việc lột quần áo phụ nữ giữa bầy đàn ông không? Điều đó có thực cần thiết không?

Có tính tâm linh duy nhất, không có tôn giáo. Tôn giáo chỉ là cái tên khác cho nó. Tốt hơn cả là nên gọi nó là tâm linh bởi vì nó còn ít bị hư hỏng. Từ 'tôn giáo' đã trở nên bị hư hỏng. Khoảnh khắc bạn nói tôn giáo, ý niệm nảy sinh về Hindu giáo, Mô ha mét giáo, Ki tô giáo - đó là hư hỏng. Từ này là hay nhưng nó đã bị ô nhiễm.

Tâm linh vẫn còn không bị ô nhiễm. Khi bạn nghe thấy từ 'tâm linh' nó không có tính từ của nó, mặc dầu kinh nghiệm cơ sở là một. Tâm linh nghĩa là bạn biết rằng bạn không chỉ là thân thể, rằng bạn không chỉ là tâm trí; rằng thân thể và tâm trí sẽ chết bởi vì chúng được sinh ra. Bạn đã có trước việc sinh của bạn và bạn sẽ còn sau việc chết của bạn - và kinh nghiệm này tới trong khi bạn còn sống nếu bạn có thể đi vào trong bản thân mình trong im lặng, trong thiền.

Tâm linh không phải là từ bỏ. Nó không từ bỏ thế giới, nó biến đổi thế giới. Tâm linh không có nghĩa nghèo khó, tâm linh nghĩa là bạn giầu có nội tâm và mọi nỗ lực nên được thực hiện để cho bạn cũng giầu có ở bên ngoài nữa, bởi vì không có mâu thuẫn.

Không cần đi lên Himalayas và ngồi trong hang động để thiền khi trong nhà mình, bạn có thể làm một phòng nhỏ có điều hoà nhiệt độ, cách âm, mà sẽ tốt hơn nhiều so với bất kì hang động nào trong Himalayas. Ngày xưa không có cách nào khác để tìm ra một chỗ không có tiếng động, nhưng bây giờ bạn có thể tạo ra chỗ đó trong nhà mình. Mọi nhà nên có một phòng thiền nhỏ - nó nên cách âm, nó nên được điều hoà nhiệt độ, vậy bạn có thể ngồi thoải mái.

Tâm linh không có nghĩa là tự hành hạ mình - trồng cây chuối, vặn vẹo thân thể. Để mọi thứ đó cho nhà ảo thuật.

Tâm linh đơn giản có nghĩa là tĩnh lặng - sâu sắc tới mức bạn đi vào tiếp xúc với cái im lặng vũ trụ đang chạy bên trong bạn. Và không có lí do gì tại sao bạn lại phải không giầu có. Thực ra, người tâm linh có nhiều thông minh hơn, nhiều sáng tạo hơn, nhiều hiểu biết hơn - người đó có thể là người giầu nhất thế giới. Và giầu có của người đó sẽ có hai chiều, chiều bên trong và bên ngoài.

Đóng góp của tôi là ở chỗ tôi muốn mọi người hiểu rõ ràng rằng giầu có bên ngoài không phá huỷ tính tâm linh bên trong, mà nghèo khó bên ngoài cũng không giúp gì cho nó. Người đói không thể ngồi im lặng được. Người ở trần run lên trong lạnh không thể ngồi im lặng được. Và cho dù bạn không đói, bạn không lạnh, nhưng bạn bị bao quanh bởi những người ăn xin, thế nữa bạn cũng không thể ngồi im lặng được. Bạn có trái tim...

Tôi muốn thế giới này giầu có theo cả hai cách. Và khi chúng ta có thể có thế giới giầu có theo cả hai cách, sao chọn một? Cho tới nay, điều này đã từng xảy ra - phương Tây đã chọn giầu có bên ngoài, và phương Đông đã chọn giầu có bên trong. Nói cách khác, phương Đông đã chọn cái nghèo bên ngoài, còn phương Tây đã chọn cái nghèo bên trong. Cả hai đều trong khó khăn, họ có mọi thứ và không có gì.

Bạn có toàn thể nghệ thuật và khoa học của việc trở nên giầu có bên trong. Nhưng bạn nghèo tới mức thật khó trong cái nghèo của bạn để mà nghĩ về cái bên trong.

Rudyard Kipling, một trong những nhà thơ Anh, đã viết, "Đông là Đông, Tây là Tây, và không bao giờ đôi này gặp nhau." Và tôi muốn nói với bạn rằng ông ấy tuyệt đối sai. Tây không là Tây, Đông không là Đông - nó là một trái đất và sự gặp gỡ sắp xảy ra, không về phương diện địa lí mà về tâm linh. Nếu chúng ta có thể chấp nhận rằng giầu có bên trong và giầu có bên ngoài là hỗ trợ cho nhau - và chúng thế thật - thế thì không có lí do gì cho bất kì xung đột nào giữa Đông và Tây.

Tôi đã nghe nói về một nhà tỉ phú Mĩ, người đã phát mệt mỏi về việc có hàng tỉ và hàng tỉ đô la mà không có an bình. Trong tìm kiếm an bình ông ta đã đi khắp thế giới, nhưng ông ta không thể nào tìm ra thầy. Ai đó nói, "Trên cao Himalayas kia có một người, có lẽ chỉ người đó mới có thể giúp được ông."

Mệt mỏi, rách nát, bằng cách nào đó ông ta leo lên được đỉnh cao nhất và đúng thật, một ông già đang ngồi đó. Trước khi ông ta có thể nói ra điều gì ông già này đã nói, "Ông có mang theo thuốc lá không đấy? Đã quá lâu rồi... không ai đến đây cả. Và là một người tâm linh, ta không thể đi xuống để kiếm thuốc lá được. Điều đầu tiên - ông có thuốc lá không? Thế rồi ông có thể hỏi câu hỏi tâm linh của ông. Để ta tận hưởng thuốc lá đã, rồi ông có thể hưởng triết lí."

Người này bị choáng, người đó đã đi khắp thế giới để tìm an bình và cuối cùng người đó kết thúc với kẻ ngốc già này, người đang đi tìm thuốc lá.

Người này lôi bao thuốc lá ra, đưa cả bao. Ông già nói, "Tốt lắm. Bây giờ vấn đề của ông là gì?" Người này nói, "Vấn đề của tôi là tôi muốn an bình của linh hồn."

Ông kia nói, "Dễ ợt. Về nhà đi, không cần phải tới đây đâu. Ông có thể nhìn ta đây, cách thức ta đã bị mắc lại ở đây. Ông có mọi thứ. Cứ để mọi thứ ở đó, tận hưởng nó. Nhưng đừng mang trọng lượng của nó trên đầu ông. Ta cũng giầu nhưng các thánh nhân ngu xuẩn đã thuyết giảng cho ta, 'Từ bỏ mọi thứ.' Ta đã từ bỏ, và bây giờ ta đang xin một điếu thuốc lá.

"Đừng từ bỏ! Quay lại đi! Ông có mọi thứ bên ngoài, đây là lúc ông có thể thảnh thơi; bây giờ không có gì khác để đạt tới trong thế giới bên ngoài. Mọi tham vọng đều đã được hoàn thành, bây giờ thảnh thơi, ngồi im lặng. Và ông có thời gian, ông có thể đảm đương điều đó. Nhớ lấy, lần sau khi ông tới, đem thêm vài bao thuốc bởi vì ở đây thuốc lá tuyệt đối không có sẵn. Và đừng hỏi về an bình tâm trí bởi vì ta không nghĩ được gì khác ngoại trừ thuốc lá! Thói quen cũ đó... ta đã bỏ mọi thứ nhưng làm sao bỏ được thói quen cũ?"

Thông minh trong cuộc sống đi. Dù bạn có bất kì cái gì, dùng nó để tạo ra bầu không khí cho bản thân bạn để bạn có thể thảnh thơi. Có nhà tốt, có tất cả những thứ đẹp đẽ - tranh ảnh, âm nhạc, nghệ thuật. Chúng không ngăn cản bạn là tâm linh. Và được bao quanh bởi mọi cái đẹp này, nghệ thuật, tranh ảnh, tìm thời gian chỉ để ngồi im lặng.

Bạn có khả năng tìm ra nó bây giờ. Nói cách khác, giầu có bên ngoài không nên được dạy như một hòn đá ngáng đường mà như bàn đạp đi tới. Cho nên bất kì cái gì bạn có được, nếu nó là đủ cho nhu cầu của bạn thế thì đừng bận tâm có nhiều hơn. Bạn đã đi tới điểm từ đó một cuộc hành trình mới bắt đầu.

Xem tiếp Chương 8 - Quay về Mục lục