Read more
Từ dốt nát tới hồn nhiên
Trưởng thành có cùng nghĩa như hồn
nhiên, chỉ với một khác biệt duy nhất: nó là hồn nhiên được giành lại, nó là hồn
nhiên được đoạt lại. Mọi đứa trẻ sinh ra đều hồn nhiên, nhưng mọi xã hội đều
làm biến chất nó. Mọi xã hội, mãi cho tới nay, đều đã gây ảnh hưởng huỷ hoại
lên mọi đứa trẻ. Mọi nền văn hoá đều tuỳ thuộc vào việc khai thác hồn nhiên của
trẻ thơ, vào việc khai thác đứa trẻ, vào việc làm cho nó thành kẻ nô lệ, vào việc
huấn luyện nó vì chủ định riêng của họ, vì mục đích riêng của họ - chính trị,
xã hội, ý thức hệ. Toàn thể nỗ lực của họ đã là làm sao tuyển lựa đứa trẻ như một
nô lệ cho mục đích nào đó. Những mục đích đó do các quyền lợi được đảm bảo quyết
định. Các tu sĩ và chính khách đã cùng tham gia vào một mưu đồ thâm sâu, họ đã
làm việc cùng nhau.
Khoảnh khắc đứa trẻ bắt đầu trở
thành một phần của xã hội, nó cũng bắt đầu đánh mất đi cái gì đó giá trị vô
cùng; nó bắt đầu đánh mất đi mối tiếp xúc với Thượng đế. Nó trở nên bị dính vào
cái đầu, nó quên mất tất cả về trái tim - mà trái tim mới là cây cầu dẫn tới bản
thể. Không có trái tim bạn không thể đạt tới bản thể riêng của mình được, điều
đó là không thể được. Từ cái đầu không có cách nào đi thẳng tới bản thể; bạn phải
đi qua trái tim - và mọi xã hội đều mang tính phá huỷ trái tim. Họ chống lại
tình yêu, họ chống lại tình cảm; họ kết án tình cảm chỉ là đa cảm. Họ kết án mọi
người yêu trong suốt nhiều thời đại bởi một lí do đơn giản là tình yêu không bắt
nguồn từ cái đầu, nó bắt nguồn từ trái tim. Người có khả năng yêu sớm hay muộn
sẽ đi tới phát hiện ra bản thể mình - và khi người ta phát hiện ra bản thể mình
thì người ta được tự do với mọi cấu trúc, tự do với mọi hình mẫu. Người đó tự
do với mọi giam cầm. Người đó là tự do thuần khiết.
Mọi đứa trẻ được sinh ra đều hồn
nhiên nhưng mọi đứa trẻ đều bị xã hội làm thành người thành thạo. Do đó trường
phổ thông, đại học, cao đẳng tồn tại; chức năng của chúng là phá huỷ bạn, làm
biến chất bạn.
Trưởng thành nghĩa là giành lại
hồn nhiên bị mất của bạn, đòi lại thiên đường của bạn, trở lại thành đứa trẻ lần
nữa. Tất nhiên điều đó có khác biệt - đứa trẻ thường nhất định bị làm biến chất,
nhưng khi bạn đòi lại tuổi thơ của mình, bạn trở thành không thể nào bị biến chất
được. Không ai có thể làm biến chất bạn, bạn trở thành đủ thông minh - bây giờ
bạn biết điều xã hội đã làm với bạn và bạn tỉnh táo và nhận biết, và bạn sẽ
không cho phép điều đó xảy ra lần nữa.
Trưởng thành là tái sinh, việc
sinh tâm linh. Bạn được sinh ra tinh khôi, bạn lại là đứa trẻ lần nữa. Với cặp
mắt tươi tắn bạn bắt đầu nhìn vào sự tồn tại. Với tình yêu trong tim bạn tiếp cận
tới cuộc sống. Với im lặng và hồn nhiên bạn thấm nhuần vào cốt lõi bên trong nhất
của riêng mình. Bạn không còn chỉ là cái đầu nữa. Bây giờ bạn dùng cái đầu,
nhưng nó là người phục vụ của bạn. Ban đầu bạn trở thành trái tim, và thế rồi bạn
siêu việt lên trên ngay cả trái tim...
Đi ra ngoài ý nghĩ và tình cảm
và trở thành sự hiện hữu thuần khiết là trưởng thành. Trưởng thành là việc nở
hoa tối thượng của thiền.
Jesus nói, "Chừng nào các
ông còn chưa được sinh ra lần nữa, các ông sẽ không vào được vương quốc của Thượng
đế đâu." Ông ấy đúng đấy, bạn phải được sinh ra lần nữa.
Có lần Jesus đang đứng ở bãi chợ
và ai đó hỏi, "Ai xứng đáng vào vương quốc của Thượng đế?" Ông ấy
nhìn quanh. Có một giáo sĩ và giáo sĩ này phải bước lên trước một chút, chắc mẩm
rằng mình được chọn - nhưng ông ấy lại không được chọn. Rồi lại có người đức hạnh
nhất thị trấn - nhà luân lí, nhà thanh giáo. Ông ta bước lên một chút, hi vọng
rằng mình được chọn, nhưng ông này cũng không được chọn. Jesus nhìn quanh - ông
ấy thấy một đứa trẻ nhỏ, chẳng trông mong gì mình được chọn, chẳng bước lên,
cho dù một li. Không có ý tưởng nào, không có vấn đề rằng nó được chọn. Nó chỉ
đang thích thú với toàn bộ khung cảnh này - đám đông và Jesus và mọi người bàn
tán, còn nó nghe. Jesus gọi đứa trẻ lại, ông ấy bế đứa trẻ giơ lên và ông ấy
nói cho đám đông, "Những người giống như đứa trẻ nhỏ này, họ là những người
duy nhất xứng đáng vào vương quốc của Thượng đế."
Nhưng nhớ, ông ấy nói, "Những
người giống đứa trẻ nhỏ này..." Ông ấy không nói, "Những người là trẻ
nhỏ." Có khác biệt lớn lao giữa hai loại người này. Ông ấy không nói,
"Đứa trẻ này sẽ vào vương quốc của Thượng đế," bởi vì mọi đứa trẻ nhất
định sẽ bị làm biến chất, nó phải đi lạc lối. Mọi Adam và mọi Eve đều nhất định
phải bị đuổi khỏi vườn Địa đàng, họ phải đi lạc lối. Đó là con đường duy nhất để
thu lại tuổi thơ thực: trước hết bạn phải làm mất nó. Điều này rất lạ, nhưng đó
là cách cuộc sống như vậy. Điều đó rất ngược đời, nhưng cuộc sống là ngược đời.
Để biết cái đẹp thực của thời thơ ấu, trước hết bạn phải làm mất nó; bằng không
bạn sẽ không bao giờ biết được nó.
Cá không bao giờ biết đại dương ở
đâu cả - trừ phi bạn kéo cá ra khỏi đại dương và ném nó lên bãi cát dưới mặt trời
cháy bỏng; thế thì nó biết đại dương ở đâu. Bây giờ nó không khao khát đại
dương, nó làm mọi nỗ lực để trở lại đại dương, nó nhảy vào trong đại dương. Vẫn
cùng con cá đó vậy mà lại không phải là cùng con cá đó. Vẫn cùng đại dương đó vậy
mà không phải là cùng đại dương đó, bởi vì con cá đã học được bài học mới. Bây
giờ nó nhận biết, bây giờ nó biết, "Đây là đại dương và đây là cuộc sống của
mình. Không có nó mình cũng không còn nữa - mình là một phần của nó."
Mọi đứa trẻ đều phải đánh mất hồn
nhiên của mình rồi giành lại nó. Việc đánh mất chỉ mới là một nửa của quá trình
- nhiều người đã đánh mất nó, nhưng rất ít người giành lại được nó. Đó là điều
không may, rất không may. Mọi người đều đánh mất nó, nhưng thỉnh thoảng mới có
một Phật, một Zarathustra, một Krishna, một Jesus giành lại được nó. Jesus
không là ai khác ngoài Adam đang về nhà. Magdalene không là ai khác ngoài Eve
đang quay về nhà. Họ đã bước ra khỏi biển và họ đã thấy khổ và họ đã thấy cái
ngu xuẩn. Họ đã thấy rằng ra khỏi đại dương không phải là phúc lạc.
Khoảnh khắc bạn trở nên nhận biết
rằng là một phần của bất kì xã hội nào, bất kì tôn giáo nào, bất kì văn hoá nào
thì vẫn còn là khổ, thì vẫn còn là tù nhân - chính ngày đó bạn bắt đầu vứt bỏ
xiềng xích của mình. Trưởng thành đã tới, bạn đang giành lại hồn nhiên của mình
một lần nữa.
