Ham muốn là gì?

Osho - Hiểu biết là chìa khóa

Ham muốn là gì?

Ham muốn là gì? Bạn đã bao giờ nhìn vào việc ham muốn của mình chưa? Bạn đã bao giờ đương đầu với nó chưa? Bạn đã cố gắng suy tư về nó chưa? Ham muốn là gì?

Bạn ham muốn ngôi nhà nào đó; bạn làm việc vì nó, bạn làm việc vất vả. Bạn phá huỷ cả cuộc đời mình cho nó - thế rồi ngôi nhà có đó. Nhưng có sự hoàn thành không? Một khi ngôi nhà có đó, bỗng nhiên bạn cảm thấy rất trống rỗng - bạn cảm thấy còn trống rỗng hơn trước đây, bởi vì trước đây có mối bận tâm để đạt tới ngôi nhà này. Bây giờ nó đây rồi: ngay lập tức tâm trí bạn bắt đầu tìm cái gì đó khác để được bận tâm vào. Bây giờ có những ngôi nhà lớn hơn; tâm trí bạn bắt đầu nghĩ tới những ngôi nhà lớn hơn đó. Có những lâu đài lớn hơn... Bạn ham muốn một người đàn bà và bạn đã đạt được ham muốn của mình, thế rồi bỗng nhiên tay bạn lại trống rỗng. Lần nữa bạn bắt đầu ham muốn người đàn bà khác nào đó.

Đây là bản chất của ham muốn. Ham muốn bao giờ cũng lao lên trước bạn. Ham muốn bao giờ cũng trong tương lai. Ham muốn là hy vọng. Ham muốn không thể nào được hoàn thành bởi vì chính bản chất của nó là vẫn còn không được hoàn thành và được phóng chiếu vào tương lai. Nó bao giờ cũng ở trên đường chân trời. Bạn có thể xô tới, bạn có thể chạy về đường chân trời, nhưng bạn sẽ chẳng bao giờ tới được cả: dù bạn tới đâu thì bạn đều sẽ thấy đường chân trời đã lùi ra xa. Và khoảng cách giữa bạn và đường chân trời vẫn còn hoàn toàn như cũ. Bạn có mười nghìn $, ham muốn là về hai mươi nghìn $; bạn có hai mươi nghìn $, ham muốn là bốn mươi nghìn $. Khoảng cách vẫn thế; tỉ lệ toán học vẫn thế. Ham muốn là tù túng, bởi vì khi bạn ham muốn, bạn trở thành phụ thuộc vào cái khác, vào đối tượng được ham muốn.

Khi bạn ham muốn cái gì đó, niềm vui của bạn phụ thuộc vào cái đó. Nếu nó bị lấy đi, bạn khổ; nếu nó được trao cho bạn, bạn sung sướng, nhưng chỉ trong khoảnh khắc đó thôi. Điều đó nữa cũng phải được hiểu. Bất kì khi nào ham muốn của bạn được đáp ứng chỉ trong khoảnh khắc đó bạn cảm thấy niềm vui. Nó là phù du, bởi vì một khi bạn có nó rồi, tâm trí lại bắt đầu ham muốn nhiều hơn, về cái gì đó khác. Tâm trí tồn tại trong ham muốn; do đó tâm trí không bao giờ có thể để bạn không có ham muốn. Nếu bạn không có ham muốn tâm trí chết ngay lập tức.

Bạn càng ham muốn, bạn sẽ càng khốn khổ, bởi vì bạn càng ham muốn, càng nhiều thứ sẽ là sự trông đợi của bạn. Bạn càng ham muốn, bạn sẽ càng ít biết ơn hơn, bởi vì bạn càng nhiều ham muốn, bạn sẽ càng cảm thấy con người đề nghị và thượng đế quyết định. Bạn càng ít ham muốn, bạn sẽ càng biết ơn hơn, bởi vì bạn càng ít ham muốn, bạn sẽ càng thấy nhiều hơn bao nhiêu thứ đã được trao mà không có việc ham muốn, không có đòi hỏi. Nếu bạn không ham muốn chút nào, bạn sẽ trong sự biết ơn vô cùng, bởi vì biết bao nhiêu thứ đã được cho rồi. Cuộc sống là món quà thế... thế mà chúng ta cứ đi cùng tâm trí mình.

Nhớ hai từ này - ham muốn và nhu cầu. Ham muốn là của tâm trí; nhu cầu là của thân thể. Và nhớ phân biệt giữa ham muốn và nhu cầu, bằng không bạn có thể ở trong đống lộn xộn rất sâu. Đừng bao giờ thử vứt bỏ nhu cầu. Không ai có thể vứt bỏ được chúng, trừ phi thân thể mất đi. Và đừng bị lẫn lộn cái gì với cái gì. Bao giờ cũng nhớ cái gì là nhu cầu và cái gì là ham muốn.

Nhu cầu tới từ thân thể và ham muốn tới từ tâm trí. Nhu cầu mang tính con vật; ham muốn mang tính con người. Tất nhiên, khi bạn cảm thấy đói bạn cần thức ăn. Dừng lại khi nhu cầu dừng lại; dạ dầy của bạn lập tức nói, “Đủ rồi.” Nhưng tâm trí nói, “Ăn thêm chút nữa. Nó ngon thế.” Đây là ham muốn. Thân thể bạn nói, “Mình khát,” nhưng thân thể không bao giờ yêu cầu Coca Cola. Thân thể nói, “Khát” cho nên bạn uống. Bạn không thể uống được nhiều nước hơn được cần, nhưng bạn có thể uống nhiều Coca Cola. Nó là hiện tượng tâm trí.

Người không ham muốn không thể bị khai thác. Thế thì không tu sĩ nào có thể khai thác được, thế thì không nhà thờ nào có thể khai thác được người đó. Chính bởi vì bạn ham muốn mà bạn tạo ra khả năng bị khai thác. Cắt bỏ ham muốn của bạn nhiều nhất có thể được đi vì chúng là phi tự nhiên. Đừng bao giờ cắt bỏ nhu cầu của bạn vì chúng là tự nhiên: đáp ứng cho nhu cầu của bạn.

Nhìn vào toàn thể sự việc đi. Nhu cầu là không nhiều lắm: chúng không nhiều chút nào. Và chúng đơn giản thế. Bạn cần gì? Thức ăn, nước, chỗ ở, ai đó yêu bạn và ai đó để cho bạn có thể yêu người đó. Bạn cần cái gì khác nữa? Tình yêu, thức ăn, chỗ ở - những nhu cầu đơn giản. Và tôn giáo chống lại tất cả những nhu cầu này. Chống lại tình yêu, họ nói thực hành vô dục. Chống lại thức ăn, họ nói thực hành nhịn ăn. Chống lại chỗ ở, họ nói trở thành sư, di chuyển, trở thành kẻ lang thang - vô gia cư. Họ chống lại các nhu cầu. Đó là lí do tại sao họ tạo ra địa ngục. Và bạn ngày càng nhiều trong khổ sở, và ngày càng nhiều trong tay họ. Thế thì bạn hỏi xin giúp đỡ, và toàn thể sự việc được tạo ra.

Đừng bao giờ đi ngược lại nhu cầu, và bao giờ cũng nhớ cắt bỏ ham muốn. Ham muốn là vô dụng. Ham muốn là gì? Nó không phải là ham muốn về chỗ ở. Ham muốn bao giờ cũng về chỗ ở tốt hơn. Ham muốn mang tính so sánh; nhu cầu là đơn giản. Bạn cần chỗ ở, ham muốn cần lâu đài. Nhu cầu là rất, rất đơn giản. Bạn cần người đàn bà để yêu, người đàn ông để yêu. Ham muốn sao? - ham muốn cần Cleopatra. Ham muốn đơn giản là về cái không thể được; nhu cầu là về cái có thể.

Bạn không thể ham muốn trong hiện tại được; không tồn tại ham muốn trong hiện tại. Bạn có thể ham muốn cái gì trong hiện tại không? Làm sao bạn sẽ ham muốn nó? Bởi vì nếu bạn ham muốn, ngay lập tức tương lai đã đi vào. Ngày mai đã bước vào, hay khoảnh khắc tiếp. Và ham muốn cần thời gian để hoàn thành nó - tương lai. Làm sao bạn có thể ham muốn trong khoảnh khắc này, ở đây bây giờ?

Xem tiếp: Tình yêu và Hôn nhân