Nền giáo dục và sự thông minh sáng tạo

Osho - Hiểu biết là chìa khóa

Nền giáo dục và sự thông minh sáng tạo

Nền giáo dục của bạn là gì? Bạn đã bao giờ nhìn vào nó chưa? Bạn đã bao giờ suy tư về nó chưa? Đó đơn giản chỉ là việc ước định ghi nhớ. Bạn không trở nên thông minh qua nó, bạn trở nên ngày một không thông minh hơn. Bạn trở thành ngu xuẩn! Mỗi đứa trẻ vào trường đều rất thông minh nhưng rất hiếm khi một người ra trường đại học và vẫn còn thông minh - rất hãn hữu. Đại học gần như bao giờ cũng thành công. Vâng, bạn tới với bằng cấp nhưng bạn đã mua những tấm bằng đó với giá lớn: bạn đã làm mất thông minh của mình, bạn đã làm mất niềm vui, bạn đã làm mất cuộc sống - bởi vì bạn đã làm mất chức năng của bán cầu bên phải.

Bạn có hai trí não, hai bán cầu trong bộ não. Bán cầu bên trái của não mang tính không sáng tạo. Nó rất có khả năng về mặt kĩ thuật nhưng khi có liên quan tới tính sáng tạo nó tuyệt đối bất lực. Nó chỉ có thể làm việc một khi nó đã học một điều nào đó - và nó có thể làm điều đó rất hiệu quả, hoàn hảo; nó là máy móc. Bán cầu não trái này là bán cầu cho lập luận, logic, toán học. Nó là bán cầu của tính toán, láu lỉnh, của kỉ luật, trật tự.

Bán cầu não phải chính là cái đối lập của nó. Nó là bán cầu của hỗn loạn, không trật tự; nó là bán cầu của thơ ca, không phải của văn xuôi, nó là bán cầu của tình yêu, không của logic. Nó có cảm giác lớn lao về cái đẹp, nó có sáng suốt lớn lao vào tính nguyên thuỷ - nhưng nó không hiệu quả, nó không thể hiệu quả được. Người sáng tạo không thể hiệu quả được, người đó phải cứ thực nghiệm.

Và bao giờ cũng nhớ, bán cầu phải là mục đích, còn bán cầu trái là phương tiện. Bán cầu trái phải phục vụ cho bán cầu phải, bán cầu phải là chủ - bởi vì bạn kiếm tiền chỉ bởi bạn muốn tận hưởng cuộc sống và mở hội cuộc sống. Bạn muốn có số dư ngân hàng nào đó chỉ để cho bạn có thể yêu. Bạn làm việc chỉ để cho bạn có thể chơi - chơi vẫn còn là mục đích. Bạn làm việc để cho bạn có thể thảnh thơi. Thảnh thơi vẫn là mục đích, làm việc không phải là mục đích.

Và bạn đã học được gì? Thông tin. Tâm trí bạn đầy những kí ức. Bạn có thể lặp lại, bạn có thể tái tạo lại - đó là điều các kì thi của bạn đang là. Người ta được coi là rất thông minh nếu người đó có thể nôn mửa ra tất cả những điều đã được nhồi vào người đó. Trước hết người đó phải bị ép buộc nuốt, cứ nuốt, và thế rồi trong kì thi viết, nôn ra. Nếu bạn có thể nôn ra một cách hiệu quả, bạn thông minh. Nếu bạn có thể nôn ra đích xác cái đã được trao cho bạn, bạn thông minh.

Bây giờ đây là cái gì đó cần được hiểu: bạn có thể nôn ra cùng một thứ chỉ nếu bạn đã không tiêu hoá nó, nhớ lấy. Nếu bạn đã tiêu hoá nó bạn không thể nôn ra cùng một thứ được; cái gì đó khác có thể ra. Máu có thể ra, nhưng không phải là cùng lát bánh mì bạn đã ăn. Cái đó sẽ không ra, nó đã biến mất. Cho nên bạn phải đơn giản ấn nó xuống đó trong dạ dầy của mình mà không tiêu hoá nó - thế thì bạn được coi là rất, rất thông minh. Kẻ ngu nhất được coi là người thông minh nhất. Đó là trạng thái rất đáng tiếc của mọi thứ.

Tất cả những cái gọi là người được huy chương vàng ở trường học, cao đẳng, đại học, đều biến mất. Họ chẳng bao giờ chứng tỏ hữu dụng gì. Vinh quang của họ chấm dứt với huân chương vàng của họ, thế rồi chẳng bao giờ tìm thấy họ ở đâu. Cuộc sống chẳng mang ơn gì ở họ. Điều gì xảy ra cho những người này? Bạn đã phá huỷ họ. Họ đã mua được chứng chỉ và họ đã mất tất cả. Bây giờ họ sẽ mang những chứng chỉ và bằng cấp của mình.

Thoát ra khỏi bẫy là dành cho bạn. Bạn có thể làm được. Tất nhiên, bạn sẽ cần dũng cảm lớn bởi vì khi bạn bắt đầu hoàn tác điều xã hội đã làm cho mình, bạn sẽ mất sự kính trọng. Bạn sẽ không được coi là đáng kính nữa. Bạn sẽ bắt đầu trở thành mất trí; bạn sẽ có vẻ gàn dở với mọi người. Bạn sẽ có vẻ như người dở hơi, mọi người sẽ nghĩ, "Cái gì đó đã đi sai với con người đáng thương này." Đây là dũng cảm lớn lao nhất - đi vào cuộc sống nơi mọi người bắt đầu coi bạn là gàn dở.

Một cách tự nhiên, bạn phải mạo hiểm. Nếu bạn muốn có tính sáng tạo thì bạn sẽ phải mạo hiểm tất cả. Nhưng điều đó cũng xứng đáng với nó. Một chút ít sáng tạo còn giá trị hơn toàn thể thế giới này và vương quốc của nó.

Xem tiếp: Đám đông cô đơn