Read more
Vị kỉ là cái bóng
của ý tưởng về cái ta tách biệt. Nó là cái bóng của cái bóng, phản xạ của phản
xạ. Cứ dường như bạn nhìn trăng trong hồ và thế rồi bạn thấy trăng được phản xạ
trong hồ qua tấm gương. Nó ở xa, xa với thực tại lắm. Ngay cả phản xạ trong hồ
cũng là không thật rồi, nhưng phản xạ của hồ trong gương thì thậm chí còn không
thật hơn.
Bản ngã là phản xạ trong hồ của
bản thể thực của bạn. Bản thể thực của bạn là trăng; bản ngã chỉ là phản xạ
trong hồ. Phản xạ trong hồ có thể bị rối loạn ngay cả bởi viên đá nhỏ bé. Ném
viên đá nhỏ và bạn sẽ thấy: trăng bị nhiễu loạn, bóp méo. Gợn sóng nảy sinh và
trăng bị vỡ thành nghìn mảnh.
Vị kỉ là cái bóng của bản ngã,
thậm chí còn không thật hơn. Bạn không phải là cái ngã. Theo lời Phật, bạn
không phải là atta - cái ngã; bạn là anatta - vô ngã. Do đó, Phật không dạy bạn
vị tha, mà tôi cũng không dạy bạn vị tha. Điểm này phải được hiểu cho rõ: tôi
không dạy bạn vị tha đâu. Đó là điều các tu sĩ của hầu hết các tôn giáo vẫn
đang làm. Họ nói, "Vị kỉ là xấu." Họ không nói, "Vị kỉ là giả."
Họ nói, "Vị kỉ là xấu, vị kỉ là tội lỗi." Nhưng họ chấp nhận thực tại
của nó, họ không bác bỏ thực tại của nó. Nếu nó không thực, thế thì họ không thể
kết án nó là tội lỗi được. Làm sao bạn có thể gọi cái gì không thực là tội lỗi
được? Nếu nó không tồn tại ngay chỗ đầu tiên, làm sao nó có thể là tội lỗi và
làm sao nó có thể xấu được? Cho nên họ cứ nói, "Vị kỉ là xấu, vị kỉ là tội
lỗi." Và để tránh nó, họ dạy bạn vị tha: "Phục vụ người khác, phục vụ
nhân loại, công bộc." Nhiều lần những người đã bị ước định bởi tu sĩ và
các nhà truyền giáo tới tôi, và tất nhiên, họ bị choáng bởi vì tôi không bao giờ
nói tới vị tha.
Và họ hỏi tôi tại sao tôi không
dạy các sannyasins lòng vị tha. Tôi không thể dạy được, bởi vì ngay chỗ đầu
tiên cái ngã là giả, cho nên bảo họ không vị kỉ là tuyệt đối sai. Bảo họ phục vụ
người khác, có lòng vị tha, là đang đem họ ngày một vào sâu hơn trong cái không
thực. Nỗ lực của tôi ở đây là để giúp họ thấy rằng cái ngã là giả. Do đó tôi
không chống lại cái ngã - nó không tồn tại. Làm sao tôi có thể chống lại cái gì
đó mà không tồn tại? Và tôi không dạy bạn vị tha. Nếu bệnh là giả, phỏng có ích
gì cho bạn thuốc nào đó?
Tôi đơn giản nói bạn nhìn vào
bên trong bản thân mình, quan sát một cách im lặng... và bạn sẽ không tìm thấy
bản ngã chút nào. Cái ngã biến mất. Thực tế, nói "biến mất" là không đúng;
nó chưa bao giờ có đó, nhưng bạn chưa bao giờ nhìn vào. Khi bạn nhìn, bạn không
thấy nó. Điều đó giống như bạn nói, "Trong phòng tôi có bóng tối," và
tôi đưa cho bạn chiếc đèn và tôi bảo bạn, "Đi cùng chiếc đèn và tìm xem
bóng tối ở đâu." Bạn đi cùng chiếc đèn và bạn tìm - và bạn không thể tìm
thấy nó! Bạn quay lại và bạn nói, "Tôi không thể tìm thấy nó!" Cho
nên tôi nói, "Nó bị kết thúc rồi! Đừng lo về nó. Bất kì khi nào cái muốn
này nảy sinh trong bạn, có thôi thúc này, hoài nghi này, đem đèn và đi tìm."
Dần dần, dần dần chân lí sẽ lắng đọng trong bạn rằng không có bóng tối; đó chỉ
là thiếu ánh sáng.
Bản ngã là thiếu chú ý của bạn,
thiếu nhận biết của bạn, chứ không gì khác. Nếu bạn đi vào, nếu bạn nhìn vào,
nó chẳng được tìm thấy chút nào. Và với cái ta mất đi, vị kỉ ở đâu? Và thế rồi
cuộc sống của bạn là cuộc sống của tình yêu, của từ bi. Thế thì cuộc sống của bạn
thực sự là vị tha. Tôi sẽ không gọi nó là "không vị kỉ," tôi sẽ gọi
nó là "vô vị kỉ," bởi vì trong từ 'không vị kỉ' thực tại của cái ngã
được thừa nhận. Tôi muốn dùng từ Phật giáo, 'vô vị kỉ' - anatta, vô ngã.
Sáng suốt của Phật là mênh
mông, rất có ý nghĩa. Không cần dạy mọi người không ích kỉ. Cứ để họ biết rằng
không có bản ngã, và thế rồi toàn thể cuộc sống của họ, không có nỗ lực nào, vẫn
trở thành cuộc sống của tình yêu. Họ sẽ không trở thành nhà truyền giáo bởi vì
họ sẽ không làm gì đặc biệt. Họ sẽ không ba hoa rằng họ đã làm nhiều thế cho
nhân loại; họ đã làm nó bởi vì họ tận hưởng nó. Họ đã được thưởng hậu hĩ. Phần
thưởng không ở đâu đó trong kiếp sống tương lai, sau cái chết, trong thiên đường;
phần thưởng là trong bản thân tình yêu. Tình yêu là phần thưởng riêng của nó.
Khi bạn sống từ tình yêu, cuộc
sống của bạn là vui vẻ vô cùng, cực lạc; đó là phần thưởng. Và khi bạn sống từ
bản ngã giả, cuộc sống của bạn là nỗi khổ, nó là việc chịu đựng, nó là địa ngục;
đó là trừng phạt. Không cần phải đợi - rằng sau cái chết bạn sẽ bị tống xuống địa
ngục. Quên mọi chuyện này đi! Chúng là hay để kể cho trẻ con bởi vì trẻ con
không thể hiểu được cái gì khác; chúng chỉ có thể hiểu được truyện. Nhưng với
người trưởng thành những câu chuyện đó là không liên quan.
Từng hành động đều hoặc là việc
trừng phạt riêng của nó hoặc phần thưởng riêng của nó. Nếu nó nảy sinh từ thực
tại của bạn nó đem tới niềm vui, cái đẹp, phúc lạc, phúc lành. Nếu nó nảy sinh
từ ý tưởng giả nào đó nó đem tới khổ sở, đau đớn, đau khổ. Đó chính là địa ngục
là gì. Yoga Chetana này, vị kỉ là bóng của cái ngã, cái không tồn tại chút nào.
Nhưng đừng chấp nhận điều tôi nói chỉ bởi vì tôi nói điều đó. Bạn sẽ phải nhìn
vào trong, để nó trở thành kinh nghiệm của bạn. Bạn sẽ phải trở nên thức tỉnh
thêm chút ít để nhìn vào. Bạn sẽ phải thoát ra khỏi giấc ngủ của mình.
Bạn sẽ phải trở
nên ý thức hơn chút ít, có vậy thôi. Thoát ra khỏi cơn say của bạn đi; nó rất cổ
đại. Trong nhiều, nhiều kiếp chúng ta đã sống trong trạng thái say rồi. Bạn sẽ
phải làm chút ít nỗ lực để kéo bản thân mình ra khỏi vũng bùn của vô thức. Và
thế thì bản ngã biến mất và không gian thuần khiết được bỏ lại đằng sau. Từ
không gian thuần khiết đó, hoa sen nở ra - hoa sen của từ bi, của tình yêu, của
niềm vui. Không chỉ bạn được phúc lành, mà bạn trở thành phúc lành cho toàn thể
sự tồn tại.
Đừng tranh đấu với vị kỉ, nhớ lấy. Tranh đấu với nó là điều bạn đã từng được bảo đi bảo lại. Đừng tranh đấu với nó. Tranh đấu với nó nghĩa là bạn đã chấp nhận thực tại của nó; do đó tôi không dạy bạn tranh đấu với bản ngã của bạn. Nếu bạn tranh đấu với bản ngã của mình bạn sẽ trở nên khiêm tốn, nhưng thế thì trong khiêm tốn của bạn bản ngã sẽ ẩn nấp. Thế thì bản ngã sẽ cứ bao hoa về khiêm tốn của nó. Bản ngã thậm chí có thể nói, "Mình là người khiêm tốn nhất trên thế giới, người khiêm tốn vĩ đại nhất trên thế giới."
Ba linh mục Ki tô giáo đang nói
chuyện; họ gặp nhau ở ngã tư đường. Một người thuộc về tu viện dòng Luyện tâm.
Ông ấy nói, "Khi có liên quan tới khổ hạnh, không ai có thể đua tranh được
với chúng tôi. Chúng tôi là những người khổ hạnh nhất trong toàn thể vương quốc
Ki tô giáo."
Người thứ hai thuộc về một tu
viện khác. Ông ấy nói, "Điều đó có thể là vậy, nhưng khi có liên quan tới
uyên bác, các ông không ở đâu cả. Người của chúng tôi hi sinh cả đời họ vì kinh
sách để tìm ra chân lí và điều tốt đẹp."
Người thứ ba mỉm cười và nói,
"Cả hai ông đều có thể đúng, nhưng khi có liên quan tới khiêm tốn, chúng
tôi là trên đỉnh!"
"Khi có liên quan tới
khiêm tốn, chúng tôi là trên đỉnh..."
Do đó, tôi sẽ
không nói đánh nhau với vị kỉ của bạn đâu. Đánh nhau đã từng chẳng giúp đỡ gì;
nó chỉ tạo ra những bản ngã ngoan đạo trên khắp thế giới. Gợi ý của tôi là quan
sát nó, nhìn nó, theo dõi nó. Theo dõi cách nó vận hành, cách bạn cứ tạo ra nó
- bởi vì nó là bịa đặt của bạn.
Điều đó rất tuỳ tiện. Nó là hư
cấu mà bạn duy trì và kiểm soát. Và việc duy trì này rất tốn kém bởi vì nó giữ
bạn trong địa ngục; nó phá huỷ toàn thể cuộc sống của bạn chỉ để duy trì cái gì
đó giả. Quan sát nó đi. Khoảng khắc bạn thấy cái giả của nó, nó mất đi. Bạn
không cần vứt bỏ nó, nó đơn giản vứt bỏ theo cách riêng của nó. Nó không được
tìm thấy chút nào. Và thế thì một cuộc sống hoàn toàn mới bắt đầu. Bạn được tái
sinh. Đó là điều tôi gọi là tính chất sannyas.