Giáo dục đúng nghĩa phải là “kéo ra” chứ không phải “trút vào” - Osho

Giáo dục đúng nghĩa phải là “kéo ra” chứ không phải “trút vào” - Osho

Price:

Read more

Giáo dục đúng nghĩa phải là “kéo ra” chứ không phải “trút vào”


Nếu giáo dục không có khả năng dạy bạn về cả sự sống và cái chết, nó không thể là giáo dục hoàn hảo. Nếu giáo dục không làm cho con người trở thành đàng hoàng, tự trọng, không thấp kém hay cao hơn bất cứ ai, nó không phải là giáo dục.
Và giáo dục thực sẽ phải mang ra ngoài cái ẩn giấu bên trong bạn – cái mà Thượng đế đã đặt vào trong bạn như một kho báu – để khám phá nó, để biểu lộ nó, để làm cho bạn tỏa sáng trong bóng tối. - Osho
Giáo dục là một cây cầu giữa khả năng và thực tế. Giáo dục là để giúp bạn trở thành điều đó, cái mà bạn chỉ ở trong một dạng hạt mầm. Và cái điều đang được làm trong các trường học bình thường và các cao đẳng và các đại học không là giáo dục. Nó chỉ chuẩn bị cho bạn có một công việc tốt, một việc kiếm sống tốt; nó không là giáo dục thực. Nó không cho bạn cuộc sống. Có lẽ nó có thể cho bạn một mức sống tốt hơn, nhưng mức sống tốt hơn không phải là tiêu mức tốt hơn của cuộc sống; chúng là không đồng nghĩa.
Cái gọi là giáo dục này diễn ra trên thế giới chuẩn bị cho bạn chỉ để kiếm bánh mỳ. Và Jesus nói: “Con người không thể sống bằng mỗi bánh mỳ.” Và đó là điều các đại học của bạn đã và đang làm – họ chuẩn bị cho bạn kiếm bánh mỳ theo một cách thức tốt hơn, theo một cách thức dễ dàng hơn, theo một cách thức thoải mái hơn, với ít nỗ lực hơn, với ít sự gian khổ hơn. Nhưng tất cả điều đó họ làm là để chuẩn bị cho bạn kiếm bánh mỳ và bơ của bạn. Đó là một loại giáo dục rất, rất nguyên thủy: nó không chuẩn bị bạn cho cuộc sống.
Nền giáo dục này đã thịnh hành trong quá khứ là rất không đầy đủ, không hoàn thiện, hời hợt. Nó chỉ tạo ra những người có thể kiếm sống, nhưng nó không mang lại bất cứ cái nhìn sâu sắc vào chính bản thân cuộc sống.
Giáo dục là để cho bạn sự giàu có bên trong. Nó không chỉ làm cho bạn có hiểu biết hơn; đó là một ý tưởng về giáo dục nguyên thủy. Nó là nguyên thủy bởi vì nó được bắt rễ từ nỗi sợ, được bắt rễ trong cái mà “Nếu tôi không được giáo dục tốt, tôi sẽ không có khả năng sống sót.” Nó là nguyên thủy bởi vì sâu xuống dưới nó là rất bạo lực: nó dạy bạn cạnh tranh, nó làm cho bạn tham vọng. Nó không là gì mà là việc chuẩn bị cho một kẻ giết người, thế giới cạnh tranh nơi mọi người đều là kẻ thù của mọi người khác.
Nền giáo dục thực sự sẽ không dạy bạn cạnh tranh; nó sẽ dạy bạn hợp tác. Nó sẽ không dạy bạn tranh đấu và đi tới thứ nhất. Nó sẽ dạy bạn sáng tạo, đáng yêu, phúc lạc, không có bất kì so sánh nào với người khác. Nó sẽ không dạy bạn rằng bạn chỉ có thể hạnh phúc khi bạn là người thứ nhất. Điều đó cực kì vô nghĩa. Bạn không thể hạnh phúc chỉ bởi là người thứ nhất. Và trong cố gắng là người thứ nhất, bạn trải qua khổ tới mức đến lúc bạn trở thành quen với khổ trước khi bạn là người thứ nhất.
Đến lúc bạn trở thành tổng thống hay thủ tướng của đất nước, bạn đã trải qua khổ nhiều tới mức bây giờ khổ là bản tính thứ hai của bạn. Căng thẳng đã trở thành thâm căn cố đế; lo âu đã trở thành cách sống của bạn. Bạn không biết cách nào khác; đây chính là phong cách sống của bạn. Cho nên, cho dù bạn đã trở thành người thứ nhất, bạn vẫn còn thận trọng, lo âu, sợ sệt. Nó không thay đổi phẩm chất bên trong của bạn chút nào.
Nền giáo dục thực sự sẽ không dạy bạn là người thứ nhất. Nó sẽ bảo bạn tận hưởng bất kì cái gì bạn đang làm, không vì kết quả, mà vì bản thân hành động. Cũng giống như hoạ sĩ hay vũ công hay nhạc sĩ…
Bạn có thể vẽ theo hai cách. Bạn có thể vẽ để ganh đua với hoạ sĩ khác; bạn muốn là hoạ sĩ vĩ đại nhất trên thế giới, bạn muốn là một Picasso hay một Van Gogh. Thế thì tranh của bạn sẽ là loại hai, bởi vì tâm trí bạn không quan tâm tới bản thân việc vẽ; nó quan tâm tới việc là người thứ nhất, hoạ sĩ vĩ đại nhất trên thế giới. Bạn sẽ không đi sâu vào nghệ thuật vẽ. Bạn không tận hưởng nó, bạn chỉ dùng nó như bậc đá để bước lên. Bạn đang trong trò chơi bản ngã.
Nhưng nếu bạn quá bận tâm tới kết quả, kết quả tối thượng – rằng bạn phải trở nên nổi tiếng, rằng bạn phải đoạt giải thưởng Nobel, rằng bạn phải là hoạ sĩ thứ nhất trên thế giới, rằng bạn phải đánh bại mọi hoạ sĩ khác cho tới giờ – thế thì mối quan tâm của bạn không ở trong việc vẽ; việc vẽ là phụ. Và tất nhiên, với mối quan tâm phụ vào việc vẽ bạn không thể vẽ được cái gì độc đáo; nó sẽ tầm thường.
Bản ngã không thể đem được cái gì phi thường vào thế giới này; cái phi thường tới chỉ qua vô ngã. Và đấy là trường hợp xảy ra cho mọi người.
Với bất kỳ hình thức của cạnh tranh nào đều có bạo lực sâu ở bên dưới, và nó tạo ra những người không biết yêu thương. Toàn bộ nỗ lực là để trở thành người thành đạt – có tên tuổi, nổi tiếng, và tất cả các loại tham vọng. Rõ ràng là họ phải đấu tranh và giành giật cho chính họ. Điều đó phá hủy niềm vui và sự thân thiện của họ. Có vẻ như tất cả mọi người đều đang chiến đấu chống lại cả thế giới.
Chính vì vậy thế giới đã trở thành một nhà thương điên. Tình yêu không thể xảy ra. Làm sao tình yêu có thể xảy ra trong một thế giới bạo lực, tham vọng, cạnh tranh như vậy nơi mọi người ngồi trên cổ của nhau? “Nếu tôi không được giáo dục tốt, được bảo vệ tốt, có hiểu biết cao, tôi có thể không có khả năng sống sót trong sự vật lộn với cuộc sống.” Nó mang đến cuộc sống chỉ như một cuộc vật lộn.
Cái nhìn của tôi về giáo dục là cuộc sống không nên được xem như một cuộc vật lộn cho sự sống còn; cuộc sống nên được xem như một sự mở hội. Cuộc sống không nên chỉ là sự cạnh tranh, cuộc sống cũng nên là sự vui mừng. Ca hát và nhảy múa và thơ ca và âm nhạc và hội họa, và tất cả những thứ đó là sẵn có trong thế giới – giáo dục nên chuẩn bị cho bạn để rơi vào trong giai điệu với nó – với cây cối, với chim muông, với bầu trời, với mặt trời và mặt trăng.
Và giáo dục nên chuẩn bị cho bạn để là bản thân bạn. Ngay bây giờ nó chuẩn bị cho bạn để là một kẻ bắt chước; nó dạy bạn làm thế nào để như những người khác. Đây là vô giáo dục. Giáo dục đúng sẽ dạy bạn làm sao để là bản thân bạn, đích thực bản thân bạn. Bạn là duy nhất. Không có ai như bạn, đã từng như vậy, sẽ không bao giờ như vậy. Đây là một sự tôn trọng vô cùng điều mà Thượng đế đã trao cho bạn. Đây là niềm vinh dự của bạn, rằng bạn là duy nhất. Đừng trở thành kẻ bắt chước, đừng trở thành những bản sao.
Nhưng đó là điều mà cái được gọi là giáo dục của bạn cứ làm: nó làm ra những bản sao; nó phá hủy bộ mặt nguyên thủy của bạn. Từ “education-giáo dục” có hai nghĩa, cả hai đều đẹp.
Một nghĩa được biết rất rõ ràng, mặc dù không có kinh nghiệm chút nào, đó là: để kéo cái gì đó từ bạn ra. “Education-giáo dục” ngụ ý: để kéo ra ngoài cái mà ở bên trong bạn, để làm cho khả năng của bạn thành thực tế, như bạn kéo nước từ giếng lên.
Nhưng điều này không phải là đang không được kinh nghiệm. Mà ngược lại, nhiều thứ đang được rót vào bên trong bạn, không được kéo ra khỏi bạn. Địa lý và lịch sử và toán học, họ cứ rót chúng vào trong bạn. Bạn trở thành con vẹt. Bạn đã được xem như chiếc máy tính; chỉ như họ nạp dữ liệu vào máy tính, họ nạp vào bạn. Các cơ quan giáo dục của bạn là những nơi mà ở đó nhiều thứ được nhồi vào trong đầu bạn.
Giáo dục thực sẽ phải mang ra ngoài cái ẩn dấu bên trong bạn – cái mà Thượng đế đã đặt vào trong bạn như một kho báu – để khám phá nó, để biểu lộ nó, để làm cho bạn tỏa sáng.
Và một nghĩa khác của từ này, nó thậm chí sâu xa hơn: “education-giáo dục” đến từ từ “educare”; nó ngụ ý dẫn bạn từ bóng tối ra ánh sáng. Một nghĩa cực kỳ quan trọng: để dẫn dắt bạn từ bóng tối ra ánh sáng.
Giáo dục cho đến nay luôn hướng tới mục tiêu: những gì bạn đang học tập là không quan trọng, điều quan trọng là kỳ thi sẽ đến một năm hoặc hai năm sau đó. Nó làm cho tương lai trở nên quan trọng – quan trọng hơn hiện tại. Nó hy sinh hiện tại cho tương lai. Và điều đó trở thành phong cách sống của bạn, bạn luôn luôn hy sinh khoảnh khắc hiện tại cho một cái gì đó không có bây giờ. Nó tạo ra một sự trống rỗng khổng lồ trong cuộc sống.
Trước khi tôi đi vào các chiều hướng giáo dục, vài điều phải được lưu ý.
Một: không nên có bất cứ loại kiểm tra nào như một phần của giáo dục, mà mọi ngày, mọi giờ dưới sự quan sát của các giáo viên; sự nhận xét suốt năm sẽ quyết định bạn có chuyển lên nữa hay bạn vẫn còn trong lớp cũ thấp hơn. Không ai rớt, không ai vượt qua – đó chỉ là vài người nhanh và vài người lười hơn chút ít – bởi vì cái ý tưởng về thất bại tạo ra một vết thương sâu về sự thấp kém, và cái ý tưởng về thành công cũng tạo ra một loại bệnh, về cao siêu. Không ai thấp hơn và không ai cao hơn. Mỗi người chỉ là bản thân người đó, không thể so sánh. Bởi vậy, các bài kiểm tra sẽ không có ở bất cứ đâu. Điều đó sẽ làm thay đổi toàn thể viễn cảnh từ tương lai cho tới hiện tại. Cái bạn đang làm chính khoảnh khắc này sẽ quyết định, không có năm câu hỏi vào cuối hai năm học. Hàng nghìn thứ bạn sẽ phải trải qua trong suốt hai năm này, mỗi ngày sẽ quyết định; bởi vậy giáo dục sẽ không hướng mục tiêu.Giáo viên là hết sức quan trọng trong quá khứ, bởi vì anh ta biết anh ta phải trải qua tất cả các bài kiểm tra, anh ta đã tích lũy tri thức. Nhưng tình huống đã thay đổi – và đây là một trong những vấn đề, rằng các tình huống thay đổi nhưng các đáp ứng của chúng ta vẫn còn những người cũ. Bây giờ việc bùng nổ tri thức là quá rộng, rất lớn, quá nhanh, đến mức bạn không thể viết một quyển sách lớn về bất cứ chủ đề khoa học nào bởi vì vào lúc sách của bạn hoàn thành, nó sẽ lạc hậu; các sự kiện mới, các khám phá mới sẽ làm cho nó thành không liên quan. Bởi vậy bây giờ khoa học dựa vào các bài báo, vào các tạp chí xuất bản định kỳ, không phải vào các quyển sách. Giáo viên được dạy ba mươi năm trước. Trong ba mươi năm mọi thứ đã thay đổi, và anh ta cứ lặp lại điều anh ta đã được dạy. Anh ta là lạc hậu rồi, và anh ta đang làm cho các sinh viên của mình lạc hậu. Bởi vậy trong cái nhìn của tôi, giáo viên không có chỗ đứng nào. Thay vì các giáo viên, sẽ có những người hướng dẫn, và sự khác nhau phải được hiểu: người hướng dẫn sẽ nói cho bạn nơi trong thư viện, để tìm thông tin mới nhất theo chủ đề. Và việc dạy không nên được làm theo cách thức khuôn mẫu cũ, bởi vì tivi có thể làm điều đó tốt hơn nhiều, có thể mang thông tin mới nhất không có bất cứ vấn đề nào. Giáo viên phải lôi cuốn đôi tai bạn; tivi hấp dẫn trực tiếp tới mắt bạn; và sự tác động này là lớn hơn nhiều, bởi vì đôi mắt thu hút tám mươi phần trăm các tình huống cuộc sống của bạn – chúng là phần sống động nhất. Nếu bạn có thể nhìn thấy cái gì đó không có nhu cầu phải nhớ nó; nhưng nếu bạn nghe cái gì đó bạn phải nhớ nó. Gần như chín mươi tám phần trăm giáo dục có thể được thực hiện qua tivi, và các câu hỏi mà sinh viên sẽ hỏi có thể được trả lời bằng máy tính. Giáo viên nên chỉ là người hướng dẫn để chỉ ra cho bạn kênh đúng, chỉ ra cho bạn làm sao để sử dụng máy tính, làm sao để tìm thấy quyển sách mới nhất. Chức năng của giáo viên là hoàn toàn khác. Giáo viên sẽ không truyền đạt tri thức cho bạn, giáo viên sẽ làm cho bạn nhận biết về tri thức đương đại, về tri thức mới nhất. Giáo viên chỉ là người hướng dẫn.Với việc xem xét này, tôi chia giáo dục thành năm chiều hướng.
Thứ nhất là thông tin, như lịch sử, địa lý, và nhiều chủ đề khác mà có thể được đề cập bởi tivi và máy tính cùng nhau.
Phần thứ hai nên là các ngành khoa học. Chúng cũng có thể được truyền đạt bởi tivi và máy tính, nhưng chúng là phức tạp hơn, và việc hướng dẫn sẽ là cần thiết hơn. Ngôn ngữ cũng đến trong chiều hướng đầu tiên. Mọi người trên thế giới nên biết ít nhất hai ngôn ngữ; một là tiếng mẹ đẻ, và tiếng khác là tiếng Anh như một phương tiện giao tiếp quốc tế. Chúng cũng có thể được dạy chính xác hơn bởi tivi – trọng âm, ngữ pháp, mọi thứ có thể được dạy chính xác hơn bởi con người. Chúng ta có thể tạo ra trên thế giới không khí của tình anh em: ngôn ngữ kết nối mọi người và ngôn ngữ cũng chia tách mọi người. Ngay bây giờ không có ngôn ngữ quốc tế nào. Điều này là do những định kiến của bạn. Tiếng Anh là hoàn toàn có khả năng, bởi vì nó được biết bởi nhiều người hơn trên khắp thế giới trên một phạm vi rộng – cho dù nó không phải là ngôn ngữ số một. Ngôn ngữ nhiều người biết nhất là tiếng Tây ban nha. Nhưng những người nói tiếng Tây ban nha là tập trung, nó không trải ra khắp thế giới. Thứ hai là tiếng Trung quốc, tiếng này thậm chí còn tập trung hơn, chỉ ở Trung quốc. Về số người sử dụng, các ngôn ngữ này được nói bởi nhiều người hơn, nhưng vấn đề không phải là con số, mà vấn đề là sự phổ biến. Tiếng Anh là ngôn ngữ phổ biến nhất, mọi người nên vứt bỏ các định kiến của họ - họ nên nhìn vào thực tế. Có nhiều nỗ lực để tạo ra các ngôn ngữ để tránh những định kiến – người Tây ban nha có thể nói ngôn ngữ của họ là ngôn ngữ quốc tế bởi vì nó được nhiều người nói nhất hơn bất cứ ngôn ngữ nào… Để tránh định kiến này, các ngôn ngữ như Esperanto đã được tạo ra. Nhưng không ngôn ngữ được tạo ra nào đã có thể thực hiện chức năng. Có vài thứ phát triển, cái không thể được tạo ra; ngôn ngữ là một sự phát triển hàng nghìn năm. Esperanto trông quá không tự nhiên đến mức những nỗ lực đó đã thất bại. Nhưng điều hoàn toàn cần thiết là tạo ra hai ngôn ngữ - đầu tiên, là tiếng mẹ đẻ, bởi vì có những cảm giác và sắc thái mà bạn chỉ có thể nói bằng tiếng mẹ đẻ. Một trong những giáo sư của tôi, S. K. Saxena, một người hay đi khắp thế giới, ông là một giáo sư triết học trên nhiều quốc gia, thường nói rằng trong tiếng nước ngoài bạn có thể làm mọi thứ, nhưng khi nó đến với đấu tranh hay với tình yêu, bạn cảm thấy rằng bạn đang không thật và chân thành với những cảm giác của bạn. Bởi vậy vì cảm giác của bạn và vì sự chân thành của bạn, tiếng mẹ đẻ… cái mà bạn hấp thu cùng với sữa của người mẹ, cái trở thành một phần của máu bạn và xương bạn và tủy bạn. Nhưng chừng đó là không đủ - chừng đó tạo ra những nhóm người nhỏ và làm ra những người lạ khác nhau. Một ngôn ngữ quốc tế là hoàn toàn cần thiết như nền tảng của thế giới, cho loài người. Bởi vậy hai ngôn ngữ nên hoàn toàn cần thiết cho mọi người. Điều đó sẽ đến trong chiều hướng đầu tiên.
Thứ hai là sự điều tra các chủ đề khoa học, những chủ đề hết sức quan trọng bởi vì nó là một nửa của thực tại, bên ngoài thực tại.
Và chiều hướng thứ ba là cái mà đang bỏ lỡ trong giáo dục ngày nay, nghệ thuật sống. Mọi người đã cứ tin rằng họ biết tình yêu là gì. Họ không biết… và vào lúc họ biết, nó là quá muộn rồi. Mỗi đứa trẻ nên được giúp đỡ để biến đổi giận dữ, sự căm thù, ghen tỵ của nó thành tình yêu. Một phần quan trọng của chiều hướng thứ ba cũng nên là một chút khả năng hài hước. Cái được gọi là giáo dục của chúng ta làm cho mọi người buồn chán và nghiêm túc. Và nếu một phần ba cuộc đời bạn bị lãng phí trong đại học với sự buồn rầu và nghiêm nghị, nó trở nên ăn sâu. Bạn quên mất ngôn ngữ của tiếng cười – và người mà quên mất ngôn ngữ của tiếng cười thì cũng đã quên mất nhiều về cuộc sống. Bởi vậy tình yêu, tiếng cười, và một sự hiểu biết sơ sài về cuộc sống và các kỳ quan của nó, sự huyền bí của nó… Những con chim đang hót trên cây này không nên chẳng có ai nghe. Những cây và hoa và những vì sao này nên có kết nối với trái tim bạn. Mặt trời mọc và mặt trời lặn này sẽ không chỉ ở bên ngoài các thứ - chúng cũng nên là cái gì đó ở bên trong. Một sự sùng kính đối với cuộc sống nên là cơ sở của chiều hướng thứ ba. Mọi người là quá thiếu tôn kính đối với cuộc sống. Họ vẫn cứ giết các con vật để ăn – họ coi nó là trò chơi; và nếu con vật này ăn họ - thế thì họ gọi nó là tai họa. Kỳ lạ… trong trò chơi cả hai bên nên được trao cơ hội ngang bằng nhau. Các con vật này không có vũ khí còn bạn có súng máy hay tên bắn… Bạn có thể đã không nghĩ về tại sao tên bắn và súng máy được phát minh: để bạn có thể giết con vật này từ một khoảng cách xa; đến gần là nguy hiểm. Cái loại trò chơi gì thế này? Và con vật đáng thương này, sự phòng thủ chống lại những viên đạn của bạn… Đó không phải là vấn đề về giết những con vật này; đó là vấn đề về việc thiếu tôn kính đối với cuộc sống, bởi vì tất cả cái bạn cần có thể được cung cấp hoặc bởi thức ăn nhân tạo, hay bởi các phương pháp khoa học khác. Tất cả các nhu cầu của bạn có thể được hoàn thành; không con vật nào phải bị giết. Và một người mà giết các con vật, sâu xuống có thể giết con người không có khó khăn gì – bởi vì sự khác nhau là gì? Và có những kẻ ăn thịt người…
Chỉ mới vài ngày trước ở Palestine, dân chúng đã yêu cầu chính phủ cho phép họ ăn thịt người, bởi vì đã không có đủ thức ăn – bởi vậy tại sao lãng phí thân thể người chết? Dù cho đó là chết tự nhiên hay bị chết bởi khủng bố hay trong tai nạn, nó là thức ăn tốt! Và điều ngạc nhiên là chính phủ Palestine đã đồng ý – họ phải đồng ý. Thức ăn thì thiếu, còn mọi người không thể bị bỏ đói. Hôm nay họ đang ăn cái chết tự nhiên hay từ tai nạn, hay những thân thể đó bị giết bởi những kẻ khủng bố; nhưng điều này sẽ không tiếp tục mãi mãi. Chẳng mấy chốc họ sẽ tìm ra những cách thức để giết người – đánh cắp trẻ em, bởi vì thịt của chúng được cho là ngon nhất.
Một sự tôn trọng vô cùng đối với cuộc sống nên được dạy, bởi vì cuộc sống là Thượng đế và không có bất cứ Thượng đế nào khác hơn bản thân cuộc sống, và niềm vui, tiếng cười, khả năng hài hước – tóm lại một tinh thần lễ hội.
Chiều hướng thứ tư nên là nghệ thuật của sáng tạo: hội họa, âm nhạc, sự lành nghề, nghề gốm, nghề thợ xây – bất cứ cái gì là sáng tạo. Mọi lĩnh vực của sáng tạo nên được cho phép; các sinh viên có thể chọn. Chỉ nên có vài thứ bắt buộc – ví dụ một ngôn ngữ quốc tế nên là bắt buộc; một khả năng kiếm sống nào đó nên là bắt buộc; một nghệ thuật sáng tạo nào đó nên là bắt buộc. Bạn có thể chọn toàn thể cầu vồng của các nghệ thuật sáng tạo, bởi vì trừ khi một người học được làm sao để sáng tạo, người đó chưa bao giờ là một phần của sự tồn tại, cái mà liên tục sáng tạo. Bởi việc sáng tạo, người ta trở nên thiêng liêng; sáng tạo là lời cầu nguyện duy nhất.
Và chiều hướng thứ năm nên là nghệ thuật của việc chết. Trong chiều hướng thứ năm này sẽ là tất cả những việc thiền, để bạn có thể biết không có cái chết nào, để bạn có thể trở nên nhận biết về một cuộc sống vĩnh hằng bên trong bạn. Điều này nên là tuyệt đối cần thiết, bởi vì mọi người đều phải chết; không ai có thể tránh được nó. Và dưới cái ô lớn của thiền, bạn có thể được giới thiệu tới Zen, tới Đạo, tới Yoga, tới Hassidism, tới tất cả các loại và tất cả các khả năng đã từng tồn tại, những thứ này giáo dục đã không có bất cứ quan tâm nào.
Trong chiều hướng thứ năm, bạn cũng nên được làm cho nhận biết về những nghệ thuật thượng võ như aikido, jujitsu, judo – nghệ thuật của tự vệ mà không có vũ khí – mà không chỉ tự vệ, mà cùng đồng thời với thiền. Công xã mới này sẽ có một giáo dục đầy đủ, một giáo dục toàn thể. Tất cả những cái cần thiết nên là bắt buộc, và tất cả những cái không cần thiết nên là tùy ý. Người ta có thể lựa chọn từ các quyền lựa chọn, những cái sẽ có nhiều. Và một khi những nền tảng được hoàn thành, thế thì bạn phải học cái gì đó mà bạn thích thú; âm nhạc, nhảy múa, hội họa – bạn phải biết cái gì đó để đi hướng vào trong, để biết bản thân bạn. Tôi từng là một giáo sư và tôi đã từ bỏ đại học với lời nói: Đây không là giáo dục, đây hoàn toàn là ngu xuẩn; bạn đang không dạy bất cứ cái gì quan trọng. Nhưng nền giáo dục vô nghĩa này phổ biến khắp thế giới – nó không làm ra khác biệt nào, ở Liên xô hay ở Mỹ. Không ai đã từng nhìn vào một nền giáo dục toàn thể hơn, toàn bộ hơn. Theo hướng này gần như mọi người đều được giáo dục; thậm chí những người đó có bằng cấp cao không được giáo dục trong các lĩnh vực rộng hơn của cuộc sống. Vài người có giáo dục hơn, vài người ít giáo dục hơn – nhưng mọi người đều được giáo dục. Nhưng để tìm thấy một người có giáo dục là không thể, bởi vì giáo dục như một toàn thể không tồn tại ở bất cứ đâu.”

Ads Belove Post