Read more
Thiền
Osho Podcastsho
Logic chẳng
liên quan gì tới cuộc sống
Powered by RedCircle
Lão Tử là ngược đời. Toàn thể giáo huấn của ông ấy là ngược đời, và chừng nào bạn chưa hiểu bản chất của ngược đời bạn sẽ không có khả năng hiểu Lão Tử.
Bản chất của ngược đời là gì?
Điều đầu tiên là ở chỗ nó không logic, nó là phi logic. Trên bề mặt bạn thấy rằng
hai điều đối lập đang bị buộc phải gặp nhau, hai cái đối lập được đặt lại cùng
nhau. Logic là nhất quán; phi logic là ngược đời. Chỉ có hai cách để ở đây
trong thế giới này: bạn có thể ở đây như tâm trí logic hay bạn có thể ở đây như
cuộc sống ngược đời. Nếu bạn có thể hiểu được điều ngược đời thì tâm trí biến mất
bởi vì tâm trí không thể bao quát được điều đó; điều ngược đời là chất độc cho
tâm trí, nó giết chết tâm trí chắc chắn tuyệt đối.
Đó là lí do tại sao Lão Tử dùng
ngược đời để giết chết tâm trí hoàn toàn. Một khi tâm trí không có đó bạn đã đạt
tới cái toàn thể; một khi tâm trí không có đó, chứng ngộ đã xảy ra. Cho nên với
Lão Tử, hiểu điều ngược đời là toàn thể quá trình thiền. Đó là cách thức của
ông ấy, phương cách của ông ấy để thiền.
Logic có hấp dẫn cho tâm trí bởi
vì nó do tâm trí tạo ra, do tâm trí chế tạo ra. Với logic, tâm trí có thể vẫn
còn lại và níu bám, an toàn và an ninh; mọi bước trong tư duy logic đều làm cho
tâm trí ngày một mạnh thêm. Cho nên những người cho rằng họ có thể chứng minh
được Thượng đế bằng logic đơn giản là ngu xuẩn. Thượng đế không thể được chứng
minh bằng logic, ngài chỉ có có thể bị bác bỏ bởi logic. Bạn có thể thử; một
cách bề ngoài, logic của bạn có thể có hấp dẫn nào đó, nhưng nếu bạn đi sâu hơn
vào trong nó bạn chắc chắn sẽ thấy chỗ sơ hở. Logic chỉ có thể phủ nhận Thượng
đế bởi vì Thượng đế là toàn thể và ngược đời. Làm sao bạn có thể chứng minh được
điều ngược đời bằng logic? Bạn phải nhìn vào cái toàn thể một cách trực tiếp, gạt
tâm trí bạn sang bên. Nếu bạn có thể từ bỏ tâm trí, bạn đã từ bỏ được tất cả những
cái vô giá trị. Nếu bạn có thể quan sát cuộc sống không có tâm trí, bỗng nhiên
nó là phúc lành: chẳng cái gì đã bao giờ bị thiếu và chẳng cái gì đã bao giờ bị
giấu kín, mọi thứ đều là bí mật để mở - chỉ bạn bị giấu kín đằng sau logic của
bạn và mắt bạn bị che mờ bởi nó.
Trong huyền thoại Hi Lạp có một
câu chuyện rất hay. Câu chuyện về một người có tên là Procrastes. Ông ấy phải
đã là nhà logic vĩ đại nhất đã từng được sinh ra. Tâm trí Hi Lạp là logic, và
câu chuyện này chỉ ra toàn thể nghĩa của tâm trí Hi Lạp.
Procrastes là người rất hào
phóng, nhưng logic, một người rất giầu, nhưng logic. Làm sao một người logic lại
rất hào phóng được? Hào phóng của người đó cũng sẽ bị đầu độc bởi logic của người
đó. Ông ta giầu có, nhiều khách thường tới thăm ông ta, nhưng không khách nào
đã bao giờ quay lại lâu đài của ông ấy. Điều gì đã xảy ra cho các khách?
Procrastes có một cái giường
làm bằng vàng với ngọc quí được khảm khắp trên nó. Không có giường nào khác
trên thế giới giá trị hơn nó. Và đó là giường được dùng cho khách. Bất kì khi
nào một khách nằm lên chiếc giường, Procrastes sẽ tới và nhìn. Nếu khách ngắn
hơn chiếc giường một chút ông ta có bốn lực sĩ tới kéo căng ông khách ra về cả
hai đầu để cho người đó trở nên nhất quán về kích thước với cái giường, không
nhỏ hơn. Tất nhiên ông khách sẽ chết... Nếu khách dài hơn giường, điều đó nữa
đôi khi cũng xảy ra, thế thì ông ta sẽ chặt đầu hay chân của khách. Bởi vì chiếc
giường giá trị thế, khách phải vừa với giường, giường không để vừa với khách.
Đó là toàn thể vấn đề trong
logic: cuộc sống phải hài hoà với logic, không phải logic phải hài hoà với cuộc
sống. Logic tồn tại trong bản thân nó, cuộc sống phải hài hoà bản thân mình với
logic; logic không tồn tại cho cuộc sống, cuộc sống tồn tại cho logic.
Không vị khách nào đã bao giờ
ra khỏi ngôi nhà này mà còn sống. Không vị khách nào đã bao giờ có thể bước ra
khỏi ngôi nhà của logic mà còn sống - đó là nghĩa của câu chuyện này.
Hình mẫu logic do tâm trí tạo
ra và bạn muốn cuộc sống khớp với nó. Nếu bạn cảm thấy cuộc sống ngắn hơn chút
ít bạn kéo căng nó ra; nếu bạn cảm thấy cuộc sống dài hơn chút ít bạn cắt nó
đi, nhưng nó phải khớp với hình mẫu logic mà tâm trí bạn đã mơ tới. Nếu bạn đi
vào trong cuộc sống bạn sẽ không bao giờ thấy logic phát triển ở đâu cả, nó chỉ
là ác mộng trong tâm trí con người. Cây sống rất phi logic, chim sống rất phi
logic, sông chảy rất phi logic - chúng theo Lão Tử. Thực tế toàn thể sự tồn tại
tồn tại mà chẳng có logic nào. Nó có thể là thơ ca nhưng nó không là tam đoạn
luận - do đó nó đẹp thế. Tam đoạn luận logic là hiện tượng chết.
Nếu bạn đi vào trong cuộc sống
bạn có thể thấy trong nó tất cả thơ ca đã từng được viết ra bởi bất kì nhà thơ
nào - bạn có thể thấy Kalidas và Bhavbhuti, bạn có thể thấy Shakespeare và
Milton, bạn có thể thấy Shelley và Byron. Nếu bạn đi vào trong cuộc sống bạn có
thể thấy mọi bài thơ đã từng được viết ra sống động ở đâu đó, trưởng thành ở
đâu đó, tuôn chảy ở đâu đó; nhưng bạn không thể tìm ra chuyên luận logic, bạn
không thể tìm thấy Aristotle ở bất kì đâu.
Cuộc sống là ngược đời. Người ta phải gạt tâm trí logic sang bên chút ít và rồi nhìn vào nó. Bạn sẽ thấy những cái đối lập gặp gỡ ở đó không khó khăn gì. Sống và chết gặp gỡ - trong cuộc sống chúng không là hai, chúng là một, chỉ logic mới làm cho chúng dường như là hai, và không chỉ là hai, mà còn như đối lập. Do đó logic đã tạo ra nỗi sợ trong bạn, sợ chết. Nếu bạn sợ chết làm sao bạn có thể sống được? Chết được bao hàm trong sống, cho nên nếu bạn sợ chết bạn sẽ sợ cả sống nữa. Thế thì toàn thể sự tồn tại trở thành bệnh tật, ốm yếu, buồn nôn, lo âu sâu sắc, không gì khác.
Nếu bạn yêu, ghét được bao hàm ở
đó. Nếu bạn muốn tách bạch ghét và yêu bạn có thể cắt chúng ra nhưng cả hai sẽ
chết - đó là nghĩa của không khách nào tới sống tại lâu đài của Procrastes. Nếu
bạn muốn sống - sống động, rạng ngời, chói sáng - đừng cắt nó, đừng giải phẫu
nó, đừng là nhà giải phẫu cho nó. Cuộc sống là lãng mạn, người ta phải ngược đời
kiểu thơ ca nhiều nhất có thể được; và logic là vô nghĩa, vô nghĩa bởi vì tâm
trí không thể sáng tạo ra bất kì nghĩa nào. Tâm trí không có tính phát minh,
sáng tạo. Bạn phải hiểu điều đó. Nhiều nhất tâm trí có thể phát hiện ra cái gì
đó nhưng tâm trí không thể sáng tạo ra được cái gì.
Tâm trí không phải là đấng sáng
tạo: nó có thể giúp bạn tìm ra cái gì đó đã có rồi nhưng nó không thể sáng tạo
được cái gì đó chưa bao giờ có đó. Và tâm trí đã tạo ra logic - logic là điều
giả nhất trong sự tồn tại. Bạn không bao giờ có thể đương đầu được với nó ở bất
kì đâu ngoại trừ trong sách vở. Nhưng nó đã trở thành yếu tố chi phối và nó
không có nghĩa bởi vì mọi biện luận đều có thể được dùng chống lại bản thân nó.
Tôi đã nghe một giai thoại về một
học giả Do Thái. Vào thời của Adolf Hitler một học giả Do Thái đã viết một
chuyên luận, một bình luận, một luận đề, cho bằng tiến sĩ văn chương của mình.
Ông ta đã làm việc cần mẫn trong năm, sáu, bẩy năm, thế rồi ông ta được chấm để
xem có đạt học vị không.
Người chấm hỏi ông ta: Ông có
thể chứng minh được rằng ông là người Do Thái có thể viết chuyên luận về tín
ngưỡng Do Thái mà không có định kiến nào không? Làm sao ông có thể, vẫn là người
Do Thái, lại viết ra một chuyên luận về tín ngưỡng Do Thái với con mắt không định
kiến, như một khán giả, người xem, một cách vô tư? Học giả này nói: Có chứ, tôi
có thể chứng minh được điều đó - nếu các ông có thể chứng minh được rằng các
ông, là người không Do Thái, có thể chấm bản chuyên luận được viết về tín ngưỡng
Do Thái mà không có định kiến nào.
Cùng biện luận đó có thể được
biến thành cái đối lập của nó rất dễ dàng, một chút ít nhạy bén logic là cần
nhưng logic là một. Nó có thể được xoay lại rất dễ dàng chống lại bản thân nó.
Bây giờ phải làm gì?
Tất cả các luận cứ logic đều được
biến thành cái đối lập của nó. Dù bạn cố gắng chứng minh bất kì cái gì về Thượng
đế cũng đều có thể được biến thành chống Thượng đế. Bạn nói rằng sự tồn tại
không thể có đó mà không có đấng sáng tạo. Được, nói với người vô thần mà xem, thế
thì ai đã tạo ra Thượng đế? Bởi vì nếu sự tồn tại không thể có đó mà không có đấng
sáng tạo, thế thì làm sao Thượng đế có thể có đó mà không có đấng sáng tạo? Bây
giờ toàn thể vấn đề bị mất hút. Nếu bạn nói Thượng đế đã được tạo ra bởi Thượng
đế khác, và Thượng đế khác lại được tạo ra bởi Thượng đế khác nữa, nó trở thành
hồi qui vô hạn. Nó là vô nghĩa. Chung cuộc bạn phải đi tới một điểm nơi bạn phải
nói: Vâng, Thượng đế Z này đã không được bất kì ai tạo ra cả. Thế thì bạn chấp
nhận thất bại. Nếu Z có thể có đó mà không được tạo ra, thế thì tại sao sự tồn
tại này không thế được, cái gì sai với sự tồn tại này?
Mọi luận cứ đều có thể được biến
thành chống lại bản thân chúng. Luận cứ chỉ là trò chơi. Logic là trò chơi hay
- nếu bạn muốn chơi nó, cứ chơi, nhưng đừng nghĩ rằng đây là cuộc sống. Tất cả
các qui tắc của logic đều giống như qui tắc của chơi bài: nếu bạn muốn chơi bài
bạn phải tuân theo qui tắc, nhưng bạn biết rõ rằng chúng là nhân tạo; không thể
tìm thấy chúng ở đâu trong cuộc sống cả. Không ai đã qui định chúng phải vậy,
chúng là do tâm trí tạo ra, và nếu bạn muốn chơi trò chơi thế thì bạn phải chấp
nhận những qui tắc này. Nếu bạn không chấp nhận qui tắc bạn sẽ bị ở ngoài cuộc
chơi, bởi vì bạn không thể chơi nó được. Logic là trò chơi mà các học giả chơi.
Họ cứ biện minh hàng thế kỉ chẳng về cái gì cả, bởi vì logic chưa đi tới kết luận.
Trong hàng nghìn năm họ đã từng tranh đấu và tranh cãi và mọi người chờ đợi - một
ngày nào đó họ sẽ ra với các phát kiến của họ, họ có thể phát hiện ra chân lí một
ngày nào đó.
Họ thậm chí đã không tìm ra một
sáng suốt về chân lí, thậm chí không một thoáng nhìn, và họ sẽ không bao giờ
tìm ra cả, đừng chờ đợi thêm nữa - bởi vì logic chẳng liên quan gì tới cuộc sống.
Cuộc sống là phi logic và nếu bạn
trở nên quá logic bạn trở nên bị đóng với cuộc sống. Thế thì bạn đi vào chiều
hướng tâm trí, không đi vào chiều hướng tồn tại. Lão Tử không logic, ông ấy là
một người rất, rất đơn giản, không phải là học giả chút nào. Ông ấy không phải
là brahmin, không phải là bác học. Ông ấy không biết gì về biện luận: ông ấy
đơn giản ngắm nhìn cuộc sống, một nhân chứng, một khán giả. Ông ấy đi quanh, sống
cùng cây cối và dòng sông và đám mây, ngắm nhìn cuộc sống và cố hiểu cuộc sống
là gì mà không có hình mẫu nào của riêng ông ấy để ép buộc lên nó. Ông ấy không
có hệ thống nào để ép buộc, ông ấy không có gì để ép buộc lên cuộc sống, ông ấy
đơn giản cho phép nó. Ông ấy mở mắt ra, đôi mắt trong trắng thuần khiết, không
có bất kì ô uế nào từ logic, và đơn giản nhìn vào điều đang là hoàn cảnh. Và thế
rồi ông ấy đi tới tìm ra rằng cuộc sống là ngược đời.
Nếu bạn không hiểu điều ngược đời
bạn sẽ cứ bỏ lỡ cuộc sống. Điều ông ấy quan sát là, điều ông ấy đi tới tìm ra
là: nếu bạn quá tham vọng, bạn sẽ thất bại bởi vì tham vọng bao giờ cũng thất bại,
và thất bại toàn bộ. Người càng tham vọng, thất bại của người đó sẽ càng lớn. Nếu
bạn muốn thành công bạn chung cuộc sẽ bị thất vọng, không cái gì khác. Điều này
dường như là phi logic bởi vì nếu một người muốn thành công, người đó phải
thành công chứ. Đó là logic. Nếu một người muốn thành công nhưng thất bại,
chúng ta có thể hiểu được rằng nếu người đó không làm mọi sự cho đúng, điều đó
có thể đã gây ra thất bại của người đó, nhưng Lão Tử nói rằng ý tưởng về thành
công, bản thân nó là nguyên nhân của thất bại. Nếu mười người đang làm nỗ lực để
thành công trong cuộc sống, chúng ta có thể hiểu một cách logic rằng vài người
sẽ thất bại bởi vì họ sẽ không có khả năng đương đầu, tranh đấu, thông minh của
họ có thể không đủ cho ham muốn này, nhiệt tình của họ có thể không đủ và có cạnh
tranh từ những người khác, người thông minh hơn và nhiệt tình hơn và nhiều
thích thú hơn - họ sẽ thành công. Cho nên chúng ta nói rằng vài người sẽ thành
công, người hoàn thành được mọi điều kiện để thành công còn những người khác sẽ
thất bại bởi vì họ không thể hoàn thành được các điều kiện này. Điều này là
logic. Nhưng Lão Tử nói rằng tất cả sẽ thất bại, tất cả chắc chắn sẽ thất bại,
bởi vì chính ý tưởng về thành công là hạt mầm của thất bại.
Điều này là phi logic. Bạn sẽ
nói: Thế thì còn logic quái gì ở đấy? Đây là ngược đời. Ông ấy nói: Nếu ông có
quá nhiều ông sẽ nghèo, nếu ông chống lại ông sẽ gãy, nếu ông không nhường ông
sẽ không tồn tại. Chắc là hay lắm nếu như Darwin được gặp Lão Tử. Darwin nói: Sống
còn của kẻ mạnh nhất. Điều này là logic, đơn giản, logic rõ ràng, toán học - mọi
người đều có thể hiểu được, bạn có thể làm cho ngay cả đứa trẻ tiểu học hiểu điều
đó. Điều đó là đơn giản - cuộc sống là cuộc tranh đấu và kẻ mạnh nhất sống sót.
Nếu như Charles Darwin gặp Lão Tử ở đâu đó, ông ấy sẽ bị lỡ, bởi vì Lão Tử sẽ
cười to. Ông ấy nói rằng người khiêm tốn nhất sống còn, không phải người mạnh
nhất; thực tế, kẻ không đạt tiêu chuẩn nhất mới sống còn, không phải kẻ mạnh nhất
- kẻ mạnh nhất mang định mệnh thất bại.
Đây là toàn thể cơ sở của ông ấy:
bất kì cái gì logic của bạn nói, đều sẽ không xảy ra đâu. Cuộc sống không nghe
theo logic của bạn, nó đi theo cách riêng của nó, không bị xáo trộn. Bạn phải
nghe theo cuộc sống, cuộc sống sẽ không nghe theo logic của bạn đâu, nó không bận
tâm về logic của bạn. Lão Tử là một trong những người sắc sảo nhất, và ông ấy sắc
sảo bởi vì ông ấy rất hồn nhiên - với đôi mắt như trẻ thơ ông ấy đã quan sát cuộc
sống. Ông ấy đã không đặt bất kì ý tưởng riêng nào của mình vào trong nó, ông ấy
đã đơn giản quan sát bất kì cái gì đang là hoàn cảnh, và báo cáo lại nó.
Khi bạn đi vào trong cuộc sống,
bạn thấy gì? Cơn bão lớn tới, cây lớn đổ. Chúng đáng phải sống sót chứ, theo
Charles Darwin, bởi vì chúng là kẻ mạnh nhất, khoẻ nhất, sung sức nhất. Nhìn
cây cổ thụ, cao gần trăm mét, ba nghìn tuổi. Chính sự hiện diện của cây này tạo
ra sức mạnh, cho cảm giác về sức mạnh và quyền năng. Hàng triệu rễ đã lan toả
bên trong đất, ăn sâu xuống, và cây đứng đó với sức mạnh.
Tất nhiên cây phải chống chọi -
nó không muốn nhường, buông xuôi - nhưng sau cơn bão nó đã đổ, nó chết, nó
không còn sống nữa và mọi sức mạnh đã mất đi. Cơn bão quá lớn - cơn bão bao giờ
cũng quá lớn, bởi vì bão tới từ cái toàn thể còn cây chỉ là một cá nhân.
Thế rồi có những thực vật nhỏ
bé và cỏ thường - khi bão tới, cỏ oằn mình, và cơn bão không thể gây hại gì được
cho nó. Nhiều nhất nó có thể cho cỏ việc lau sạch tốt, có vậy thôi; mọi bụi bặm
đã tụ trên cỏ bị rửa đi. Cơn bão cho nó việc tắm rửa sạch, và khi cơn bão đã
qua rồi thực vật nhỏ và cỏ lại nhảy múa cao lên. Cỏ gần như không có rễ, nó có
thể bị đứa trẻ nhỏ nhổ ra, nhưng bão chịu thất bại. Điều gì đã xảy ra?
Cỏ theo Lão Tử, còn cây lớn
theo Charles Darwin. Cây lớn rất logic, nó cố gắng chống cự, nó cố gắng chứng tỏ
sức mạnh của nó. Nếu bạn cố gắng chứng tỏ sức mạnh của mình bạn sẽ thất bại. Mọi
Hitlers, mọi Napoleons, mọi Alexanders đều là những cây lớn, cây mạnh. Tất cả họ
đều sẽ bị thất bại. Lão Tử giống như thực vật nhỏ, không ai có thể đánh bại được
họ bởi vì họ bao giờ cũng sẵn sàng nhường. Làm sao bạn có thể đánh bại được người
nhường nhịn, người nói: 'Tôi đã thua rồi,' người nói: 'Thưa ngài, xin ngài cứ tận
hưởng chiến thắng của ngài đi, không cần tạo ra rắc rối gì. Tôi đã thua rồi'?
Ngay cả Alexander cũng sẽ cảm thấy rằng ông ta là vô tích sự trước một Lão Tử,
ông ta không thể làm gì được. Chuyện xảy ra, chuyện xảy ra đích xác như thế....
Một sannyasin có tên là Dandani
sống vào thời của Alexander, trong những ngày mà Alexander còn ở Ấn Độ. Các bạn
bè đã bảo Alexander khi ông ta đi tới Ấn Độ rằng khi nào ông ta quay về, ông ta
nên mang một sannyasin, bởi vì đoá hoa hiếm hoi đó chỉ nở ở Ấn Độ. Họ nói: Xin
đem về một sannyasin. Bệ hạ sẽ đem về nhiều thứ nhưng đừng quên đem về một
sannyasin; chúng tôi muốn thấy hiện tượng về tính chất sannyas, nó là gì, một
sannyasin đích xác là gì.
Ông ta mê mải tham gia vào chiến
trận và vật lộn và tranh đấu tới mức ông ta gần như quên mất về điều đó, nhưng
khi ông ta định quay về, ngay ở biên giới Ấn Độ, ông ta đột nhiên nhớ ra. Ông
ta sắp rời khỏi thôn làng cuối cùng cho nên ông ta yêu cầu lính đi vào trong
làng và hỏi xem liệu có sannyasin nào quanh đó ở đâu đó không. Tình cờ Dandani
lại ở trong làng đó, bên cạnh bờ sông, và mọi người nói: Ông đã hỏi đúng lúc và
ông đã tới đúng lúc rồi. Có nhiều sannyasin nhưng sannyasin thực bao giờ cũng
hiếm hoi, nhưng ông ấy đang ở đây bây giờ. Ông có thể có buổi tâm tình darshan,
ông có thể tới và thăm ông ấy. Alexander cười. Ông ta nói: Ta không ở đây để
nói chuyện tâm tình đâu, lính của ta sẽ tới và bắt ông ấy về. Ta sẽ đem ông ấy
trở về kinh đô, về nước ta. Dân làng nói: Việc đó sẽ không dễ thế đâu.
Alexander không thể tin được
vào điều đó - có thể có khó khăn nào? Ông ta đã chinh phục các hoàng đế, các
quân vương lớn, cho nên với một kẻ ăn xin, một sannyasin, có thể có khó khăn gì
nào? Lính của ông ta tới gặp Dandani, người đang đứng trần bên bờ sông. Họ nói:
Alexander Đại đế mời ông đi cùng ông ấy về nước ông ấy. Mọi tiện nghi sẽ được
cung phụng, bất kì điều gì ông cần đều sẽ được chu cấp. Ông sẽ là vị khách
hoàng gia. Thầy tu trần trụi cười to và nói: Các anh về mà bảo với chủ của các
anh rằng người tự gọi mình là vĩ đại không thể là vĩ đại được. Và không ai có
thể đem ta đi được bất kì đâu - sannyasin đi như mây, trong tự do toàn bộ. Ta
không định làm nô lệ cho bất kì ai. Họ nói: Ông phải đã nghe nói về Alexander rồi
chứ, ông ấy là con người nguy hiểm. Nếu ông nói không với ông ta, ông ta sẽ
không nghe đâu, ông ta sẽ đơn giản chặt đầu ông. Sannyasin này nói: Các anh tốt
hơn cả là đem chủ các anh tới đây, có thể ông ta có thể hiểu được điều ta đang
nói.
Alexander phải tới, bởi vì những
người lính đã quay về nói: Ông ấy là con người hiếm hoi, chói sáng, có cái gì
đó của cái không biết quanh ông ấy. Ông ấy trần trụi, nhưng bệ hạ không cảm thấy
trong hiện diện của ông rằng ông ấy trần trụi - về sau bệ hạ sẽ nhớ. Ông ấy mạnh
mẽ tới mức trong sự hiện diện của ông ấy bệ hạ đơn giản quên mất toàn thế giới.
Ông ấy có từ lực, và im lặng vĩ đại bao quanh ông ấy và toàn thể khu vực đó dường
như nó cũng đang hân hoan trong con người này. Ông ấy đáng để gặp, nhưng dường
như có rắc rối phía trước cho ông ấy, con người đáng thương này, bởi vì ông ấy
nói rằng không ai có thể đem ông ấy đi được bất kì đâu, rằng ông ấy không là nô
lệ của ai cả.
Alexander tới gặp ông ấy với lưỡi
kiếm tuốt trần trong tay. Sannyasin này cười to và nói: Cất kiếm đi, nó vô dụng
ở đây. Tra kiếm vào bao đi, nó vô dụng ở đây bởi vì ông có thể chém mỗi đầu của
ta, cái ta đã bỏ từ lâu trước đây rồi. Kiếm của ông không thể chém được ta, cho
nên cất nó đi, đừng có trẻ con. Và tương truyền rằng đó là lần đầu tiên mà
Alexander tuân theo mệnh lệnh của ai đó khác; chỉ bởi vì chính sự hiện diện của
người này mà ông ta không thể nhớ được mình là ai. Ông ta tra kiếm vào bao và
nói: Ta chưa bao giờ bắt gặp một người đẹp thế. Và khi ông ta về nhà ông ta
nói: Khó mà giết được người đã sẵn sàng chết, giết người đó là vô nghĩa. Ông có
thể giết một người đang đánh nhau, thế thì có nghĩa nào đó trong việc giết,
nhưng ông không thể giết được người sẵn sàng chết, người nói: Đây là đầu ta,
ông có chể chặt nó. Và Dandani thực tế đã nói: Đây là đầu ta, ông có thể chặt
nó đi. Khi chiếc đầu rơi xuống, ông sẽ thấy nó lăn trên cát và ta cũng sẽ thấy
nó lăn trên cát, bởi vì ta không là thân thể ta. Ta là nhân chứng.
Alexander phải báo với bạn bè
mình: Có nhiều sannyasin mà ta có thể đã đem về nhưng họ không phải là
sannyasin. Thế rồi ta bắt gặp một người, người thực sự là cái gì đó hiếm hoi,
và các ông đã biết đúng rồi, đoá hoa này là hiếm hoi, nhưng không ai có thể ép
buộc được ông ấy, bởi vì ông ấy không sợ chết. Khi một người không sợ chết làm
sao ông có thể buộc người đó làm cái gì được?
Chính nỗi sợ của bạn làm cho bạn
thành nô lệ - đó là nỗi sợ của bạn. Khi bạn không sợ bạn không còn là nô lệ nữa;
thực tế, chính nỗi sợ của bạn buộc bạn làm cho người khác thành nô lệ bởi vì họ
có thể cố gắng làm cho bạn thành nô lệ.
Người không sợ thì không sợ bất
kì ai mà cũng không làm bất kì ai sợ mình. Sợ hãi hoàn toàn biến mất.
Lão Tử đã ngắm nhìn cuộc sống
theo đủ mọi chiều của nó và đã thấy rằng trong cuộc sống không có tranh giành.
Chính ý tưởng tranh giành là giả tạo và mang tính người. Chính tâm trí con người
nói rằng có tranh giành trong cuộc sống, chính tâm trí con người thấy rằng có bạo
hành; nó không có đó, đó là hiểu lầm.
Sư tử nhảy lên con mồi và ăn mồi
nhưng không có bạo hành, bởi vì chính ý tưởng bạo hành không tồn tại. Con mồi
nhường và sư tử ăn. Đây là cộng tác tự nhiên - con mồi trở thành sư tử, có vậy
thôi. Khi sư tử không đói nó không bao giờ tấn công bất kì ai; cho dù chuột
cũng có thể tới gần nó và nói chuyện vui, hay có thể tán gẫu chút ít. Sư tử
không bạo hành; nó đơn giản ăn thức ăn của nó. Và trong tự nhiên mọi thứ đều là
thức ăn cho cái gì đó khác; bạn không thể tìm thấy bất kì cái gì trong tự nhiên
mà không phải là thức ăn cho cái gì đó khác.
Mọi thứ đều trong dây chuyền:
cây ăn đất và đất được biến đổi thành quả. Thế rồi bạn ăn quả, và quả trở thành
thịt bạn, thế rồi bạn chết và đất ăn bạn trở lại. Thế rồi cây nảy sinh, nó ăn đất,
và quả nảy sinh. Người khác - con bạn hay con của con bạn, cháu bạn - sẽ ăn quả
này, cũng như bạn đã ăn ông bạn. Điều này cứ diễn ra, nó là vòng tròn đơn giản.
Ở đây không ai là người ăn và không ai là kẻ bị ăn: mọi người ăn theo lượt
riêng của mình và mọi người trở thành thức ăn đến lượt riêng của mình. Bởi vì
vòng tròn thường hằng này, George Gurdjieff trở nên nhận biết rằng con người phải
là thức ăn cho cái gì đó. Nếu mọi thứ đều là thức ăn thì con người cũng phải là
thức ăn cho cái gì đó, bằng không con người tồn tại để làm gì? Con người tạo ra
huyền thoại - nó là huyền thoại, nhưng ý tưởng này là hay - con người tạo ra
huyền thoại là con người là thức ăn cho mặt trăng, rằng khi bạn chết mặt trăng
ăn bạn.
Đây chỉ là chuyện đùa, nhưng ý
tưởng này hay, có nghĩa, bởi vì khi mọi thứ đều là thức ăn cho cái gì đó khác
thì con người cũng sẽ phải là thức ăn cho cái gì đó khác. Nhưng không cần đi tới
mặt trăng, tôi không đi xa tới đó. Tôi thấy toàn thể vòng tròn ở đây. Đất ăn bạn,
và vòng tròn tiếp tục, bánh xe chuyển tiếp. Nó là quá trình đơn giản, không có
bạo hành, không có gì về điều đó cả.
Đã có bên trong bạn rồi, hàng
triệu mạng sống nhỏ bé tồn tại trong thân thể bạn. Chúng đang ăn bạn. Hàng triệu
mạng sống - nhưng thậm chí không biết gì về bạn, bạn là thức ăn cho chúng. Như
bạn đang ăn các thứ khác, bạn đang bị ăn. Nó là quá trình tự nhiên đơn giản. Thực
tế chúng ta không nên nói về bạo hành trong tự nhiên, điều đó không tồn tại. Chỉ
con người mới bạo hành.
Bạo hành tới khi bạn bắt đầu giết
chết mà không có ý tưởng nào về ăn. Bạn đi vào trong rừng rậm, trong rừng sâu,
và bạn giết các con vật, bạn gọi điều đó là 'cuộc chơi'. Không con vật nào có
thể được thuyết phục để giết bất kì ai khác vì trò chơi, chỉ mỗi con người. Ngu
xuẩn đã đạt tới cực điểm của nó. Bạn giết sư tử bởi vì bạn muốn lấy cái đầu của
nó trang hoàng cho bức tường nhà bạn; bạn đang làm điều gì đó tuyệt đối ngu xuẩn.
Không sư tử nào quan tâm tới đầu bạn; cho dù bạn đem đầu cho nó, nó sẽ không
đem về nhà. Nếu nó lấy cái đầu, các sư tử khác sẽ cười to - con sư tử này điên
rồi! Phỏng có ích gì mà mang cái sọ người và dùng nó để trang điểm? Nhưng con
người ngu xuẩn. Con người giết chỉ để tận hưởng việc giết. Bạo hành không tồn tại
ở đâu khác. Tôi gọi nó là bạo hành khi bạn giết cái gì đó chỉ vì thích thú cực
đỉnh của việc giết. Thế thì đó là bạo hành. Bằng không thì không có bạo hành.
Trong tự nhiên cái gì đó đơn giản
có đó - con cáo. Bây giờ cáo không còn nữa, bây giờ cáo đã bị sư tử ăn, cáo đã
trở thành một phần của sư tử. Đó là biến đổi thực, cáo đã đạt tới giai đoạn cao
hơn trong sư tử, không gì khác. Không có vấn đề gì. Cây ăn đất và nó đã trở
thành hoa, hoa đỏ. Nó là biến đổi. Nó là đẹp. Không cái gì sai trong nó.
Lão Tử đi vào trong cuộc sống,
ngắm nhìn một cách im lặng, quan sát, và thấy mọi thứ, nhiều thứ; nhưng cơ sở của
tất cả chúng đều là ở chỗ mọi thứ đang đi sang cái đối lập của nó. Dòng sông đi
ra đại dương nơi nó biến mất, đi tới cái chết của nó - nhưng đó không phải là
cái chết, thực tế dòng sông sẽ trở thành đại dương. Cho nên có thể có hai quan
điểm. Bạn có thể nghĩ rằng dòng sông chết bởi vì nó đã rơi vào trong đại dương,
bị hấp thu, bị ăn bởi đại dương. Đó là một quan điểm. Thế rồi có quan điểm
khác, sâu hơn, rằng dòng sông đã lại trở thành đại dương. Nó đã là đại dương
lúc ban đầu, và lặp đi lặp lại, nó sẽ đi và trở thành đại dương. Đó là vòng
tròn. Nó sẽ bay lên cùng tia nắng mặt trời vào trong bầu trời, nó sẽ trở thành
mây, mây sẽ bay đi, chúng sẽ trở thành mùa mưa, và chúng lại sẽ mưa rào lên
Himalaya, lại trên dòng sông Hằng ngọn nguồn Gangotri, lại trên dòng sông Hằng
và rồi sông Hằng chảy đi và rơi vào đại dương.
Hàng triệu và hàng triệu lần điều
đó đã xảy ra trước đây, hàng triệu và hàng triệu lần điều đó sẽ cứ xảy ra lặp
đi lặp lại trong tương lai. Cuộc sống là tái diễn, tái diễn vĩnh hằng và mọi thứ
đi vào trong cái đối lập của nó. Cả ngày bạn làm việc và đến đêm bạn nghỉ ngơi:
năng lượng đã từng hoạt động trở thành không hoạt động, hoạt động đi vào trong
bất hoạt. Toàn thể cuộc sống, bạn đã sống và thế rồi bạn chết: bây giờ toàn thể
năng lượng đã từng sống động, đã trở thành chết, đã đi vào trong đại dương. Bạn
lại tới, lặp đi lặp lại, đó là nghĩa của khái niệm Hindu về tái sinh. Hồi giáo,
Ki tô giáo và Do Thái giáo có chút ít nghèo nàn bởi vì họ không có khái niệm về
tái sinh. Tầm nhìn của họ dường như là nhỏ hơn tầm nhìn phương Đông, mường tượng
toàn thể về nó - tái diễn vĩnh hằng. Điều đó là đẹp - thế thì bạn không sợ chết
bởi vì bạn sẽ tới nữa, bạn sẽ tới lần nữa. Thế thì bạn không sợ cuộc sống và thế
thì bạn không bận tâm về logic; bạn đơn giản nhìn điều ngược đời và bạn sống
trong các chiều đối lập của nó.
