Chương 10. Vậy Đặng chết đứng trên đầu

Trở về Cội nguồn - Osho

Bài nói về Thiền

Chương 10. Vậy Đặng chết đứng trên đầu

Khi Đặng Ẩn Phong sắp chết, ông ấy nói với mọi người xung quanh ông ấy: 'Ta đã thấy các sư chết khi ngồi và nằm, nhưng có người nào chết đứng chưa?' 'Dạ, có một số ạ,' họ đáp.

'Chết đứng lộn ngược thì sao?' Đặng hỏi. 'Không, chưa bao giờ có điều như vậy,' họ nói. Thế là Đặng chết đứng trên đầu và quần áo của ông ấy cũng dựng đứng lên, che kín thân thể ông ấy.

Người ta quyết định mang ông ấy ra sân thiêu, nhưng ông ấy vẫn đứng đó bất động. Mọi người xa gần nhìn chăm chăm vào cảnh tượng này với sự ngạc nhiên.

Cô em của ông ấy, một ni cô, tình cờ ở đó. Bà ấy càu nhàu với ông ấy: 'Khi ông còn sống, ông chẳng để ý tới luật và lệ; và thậm chí bây giờ ông chết, ông đang tạo ra phiền nhiễu của riêng ông.

Thế rồi bà ấy lấy ngón tay chọc vào ông anh mình, và ông ấy ngã ra, gây tiếng động 'ầm'. Thế rồi họ đi tới nơi hoả táng.

Chết là gốc rễ của mọi sợ, và nếu có sợ, bạn không thể sống được. Với sợ, không có sống. Nếu có sợ, bạn đã chết.

Đây là cái vòng luẩn quẩn - bạn sợ chết, và vì sợ, bạn không thể sống, bạn đã chết. Thế thì bạn trở nên sợ hơn và sợ bò vào chính trung tâm của bạn; bạn trở thành việc run rẩy.

Như tôi thấy bạn, bạn chỉ là việc run rẩy. Nếu bạn đào sâu, bạn bao giờ cũng sẽ thấy sợ chết. Sợ này là rễ của mọi sợ. Trong bất kì sợ nào, bất kì dạng nào của sợ, đâu đó sợ chết ẩn kín. Tại sao mọi người sợ chết thế? Chết có thực sự là hiện tượng để sợ không?

Điều đầu tiên cần nhớ là ở chỗ bạn không biết chết. Bạn đã không biết nó, cho nên làm sao bạn có thể sợ cái gì đó mà bạn không biết? Điều đó là không thể được. Bạn có thể sợ cái gì đó bạn biết, nhưng về cái gì đó không được biết toàn bộ, tuyệt đối không được biết, làm sao bạn có thể sợ? Sợ cần đối thể để mà sợ.

Bạn không thể thực sự sợ chết, bạn phải sợ cái gì đó khác. Cái gì đó khác chính là cuộc sống không được hoàn thành - bạn đã không có khả năng sống, bạn đã không có khả năng đạt tới việc hoàn thành, bạn đã không có khả năng tràn ngập, bạn đã không có khả năng mở hội. Cuộc sống của bạn đã là sự trống rỗng, hổng hoác, hư không.

Chết tới gần và bạn chưa có khả năng sống - điều này tạo ra sợ. Chết đang tới gần và bạn sẽ không còn nữa, cơ hội này đang bị lấy đi. Mỗi khoảnh khắc, bạn đang làm mất đi cuộc sống và bạn đã chưa sống - điều này tạo ra sợ.

Chết đang tiến tới - điều đó không phải là nỗi sợ. Sợ là ở chỗ bạn vẫn chưa sống và chết đang gõ cửa; thời điểm ra đi đã tới và bạn chưa được hoàn thành. Nếu bạn đã sống, bạn có sự hoàn thành, mãn nguyện, lòng biết ơn sâu sắc. Bạn đã nở hoa - không có gì nhiều hơn để đạt tới. Thế thì bạn không sợ chết; thay vì thế, bạn đón chào nó.

Bạn đã đạt tới: bây giờ chết tới như giấc ngủ say sau lao động cả ngày - cả ngày đạt tới, hoàn thành, tiến tới, gặp gỡ, đương đầu, nở hoa, và thế rồi chết tới như giấc ngủ say. Bạn đón chào nó. Khi cây đã ra hoa, chết được đón chào; khi cây vẫn còn vật lộn để ra hoa, có sợ.

Nếu bạn sợ chết, điều đó đơn giản là chỉ báo rằng cuộc sống của bạn đã là sự phí hoài. Nó đã giống như sa mạc, không cái gì đã nở hoa trong nó. Nó đã giống như ao tù, khép kín trong bản thân nó và không chuyển đi bất kì đâu. Nó đã không giống như sông - tuôn chảy, nhảy múa, chạy hướng tới điều Tối thượng.

Khi sông đạt tới đại dương có chết. Khi ao khô cạn, trở nên ngày một bẩn hơn, bay hơi, cái đó nữa cũng là chết, nhưng cả hai là tuyệt đối khác nhau.

Khi sông đạt tới đại dương, đó là sự hoàn thành vì ở đó sông sẽ chết và trở thành cái gì đó lớn hơn. Đó là cú nhảy, cú nhảy từ cái hữu hạn sang cái vô hạn: sông mất đi bản thân nó, căn cước của nó, và trở thành đại dương. Không cái gì bị mất và mọi thứ được thu lấy.

Nhưng ao khô đi, không đạt tới bất kì chỗ nào, không đại dương ở bất kì chỗ nào, chỉ khô đi trong bản thân nó, cũng là đang chết. Bạn giống như ao. Đó là lí do tại sao có sợ chết. Hãy giống như sông, và thế thì không có sợ chết.

Chết tự nó giống như ngủ. Ngủ là chết tạm thời, cho nên nếu một người trở nên rất sợ chết, người đó cũng nhất định trở nên sợ ngủ. Ở phương Tây, chứng mất ngủ bây giờ đã trở thành hiện tượng chung; gần như mọi người đều chịu đựng từ nó. Không chỉ bởi vì căng thẳng tinh thần mà chứng mất ngủ tồn tại. Sâu hơn căng thẳng, là sợ, sợ chết. Bạn không thể buông bỏ được.

Tôi biết một người sợ chết tới mức anh ta không thể ngủ được, vì anh ta sợ rằng anh ta có thể chết trong giấc ngủ. Anh ta thử vẫn còn thức - anh ta nói, đọc, nghe nhạc, nhưng anh ta sợ đi vào giấc ngủ. Và nếu bạn sợ nhiều, nhiều ngày, nó trở thành thói quen; một cách vô tình bạn tạo ra rào chắn chống lại giấc ngủ.

Ở phương Tây mọi người sợ chết, và nếu họ sợ, làm sao họ có thể đi vào giấc ngủ được? Ngủ giống như chết, cho nên một cách logic, họ là đúng - nếu bạn sợ chết, bạn cũng phải sợ ngủ. Chúng là những hiện tượng tương tự; ngủ là chết tạm thời. Sau lao động ban ngày, công việc, bạn bị kiệt sức - bạn cần chết để cho bạn có thể được tái sinh, để cho vào buổi sáng, bạn lại được làm khoẻ mạnh lại, tươi tắn, trẻ trung. Và trong giấc ngủ, chết là đích xác điều xảy ra.

Bạn có quan sát sự kiện rằng trong giấc ngủ, bạn không là cùng một người chút nào không? Bạn không nhớ bạn là ai, bạn không nhớ liệu bạn là giầu hay nghèo, bạn không nhớ mặt riêng của bạn, bạn không nhớ bố bạn là ai và mẹ bạn là ai; bạn không nhớ bất kì cái gì bạn đã học, bất kì cái gì đã được trau dồi trong bạn, bạn bỏ mọi thứ ở cửa và bạn đi vào giấc ngủ. Đó là lí do tại sao nó làm tỉnh người thế, vì bạn gạt bỏ bản thân bạn. Bạn như một gánh nặng - bạn bỏ nó ở ngoài cửa và bạn rơi vào giấc ngủ.

Ngủ mở ra chiều hướng khác, nơi căn cước, bản ngã, không cái gì của thế giới này tồn tại. Đó là lí do tại sao vào buổi sáng bạn quay lại cuộc sống mà tươi tắn thế, khoẻ khắn thế, một ngày mới, cuộc sống mới bắt đầu.

Sợ chết sẽ tự động tạo ra sợ ngủ và sợ yêu. Vì yêu cũng là giống như chết - bạn chết trong nó. Đó là lí do tại sao mọi người không thể yêu. Họ nói về nó, họ hoang tưởng nó, họ tưởng tượng nó, nhưng họ không bao giờ rơi vào yêu. Cho dù họ cố, họ cố thao túng hiện tượng này, không cho phép nó, vì yêu giống chết nhiều thế.

Bốn điều là tương tự: chết, yêu, ngủ, và thiền; phẩm chất của chúng là giống nhau. Và sự giống nhau cơ bản là ở chỗ bạn phải làm tan biến - và mọi người sợ tất cả chúng. Nếu bạn sợ chết, bạn sẽ sợ ngủ, sợ yêu, sợ thiền.

Nhiều người tới tôi và họ nói: 'Làm sao yêu?' Nó không phải là câu hỏi về làm sao, và khi bạn hỏi 'làm sao', bạn đang cố thao túng - bạn sẽ muốn vẫn còn trong kiểm soát, để cho bất kì khi nào bạn muốn, bạn có thể nhấn phím bật hay tắt. Bạn sẽ muốn vẫn còn là người chủ của toàn thể sự việc.

Nhưng không ai có thể sở hữu được yêu. Yêu sở hữu bạn, bạn không thể sở hữu được nó. Yêu kiểm soát bạn, bạn không thể kiểm soát nó. Yêu ngụ ý bạn không còn đó nữa, cái gì đó khác đã tới. Đó là lí do tại sao yêu làm trẻ khoẻ lại thế.

Ngay cả một ông già rơi vào yêu, đột nhiên, bạn sẽ thấy rằng mặt ông ấy đã trở thành trẻ hơn. Mắt ông ấy không còn già nữa; thân thể ông ấy có thể già, nhưng toàn thể con người ông ấy đột nhiên trở thành trẻ. Tại sao điều đó xảy ra? - vì chính lí do này: bạn có thể cho phép buông bỏ; bạn đi về cội nguồn nguyên thuỷ của năng lượng nơi tái sinh là có thể. Bạn chỉ chạm được vào cốt lõi bất tử khi bạn sẵn sàng chết. Đó là điều ngược đời - bạn chạm vào cốt lõi sâu nhất khi bạn sẵn sàng chết. Nếu bạn bám lấy bề mặt và bạn sợ, sợ buông bỏ, thế thì bạn vẫn còn trên bề mặt; và bề mặt là thân thể.

Những người sợ yêu lại không sợ dục. Yêu là nguy hiểm, dục là không nguy hiểm - nó có thể bị thao túng. Bây giờ có nhiều tài liệu hướng dẫn cách làm nó. Bạn có thể thao túng nó - dục có thể trở thành kĩ thuật. Yêu không bao giờ có thể trở thành kĩ thuật. Trong dục, bạn cố vẫn còn trong kiểm soát; thế thì ngay cả dục sẽ không giúp để đạt tới điều Tối thượng. Nó sẽ đi tới điểm nào đó và bạn sẽ bị rơi trở lại vì ở đâu đó nó cũng cần việc buông bỏ.

Đó là lí do tại sao cực thích đang trở thành ngày càng khó hơn. Xuất tinh không phải là cực thích, cho sinh ra trẻ con không phải là cực thích. Cực thích là sự tham gia của toàn bộ thân thể: tâm trí, thân thể, linh hồn, tất cả cùng bạn rung động, toàn thể con người bạn rung động từ ngón chân tới cái đầu. Bạn không còn trong kiểm soát; sự tồn tại đã chiếm quyền sở hữu bạn và bạn không biết bạn là ai. Nó giống như điên, nó giống như ngủ, nó giống như thiền, nó giống như chết.

Cho nên ngay cả trong dục, bạn buông bỏ tới điểm nào đó, nhưng bạn không cho phép tính toàn bộ, vì nếu bạn cho phép tính toàn bộ, thế thì bản ngã không thể tồn tại. Và đây là vấn đề - bạn sợ chết vì bạn không có năng lực sống một cách toàn bộ.

Yêu, thiền, ngủ; không cái gì là toàn bộ. Trong hoạt động của bạn, bạn cũng không toàn bộ, vì nếu như bạn toàn bộ, cũng có một khoảnh khắc tới khi bạn bị mất hút. Đánh mất bản thân bạn đã trở thành vấn đề, bạn không thể đánh mất bản thân bạn được, bạn không thể thảnh thơi - bạn phải làm cái gì đó. Bạn đi ra vườn và đào hố, nhưng bạn không toàn bộ. Nếu bạn thực sự là toàn bộ trong khi đào hố, bạn chắc đã quên bản thân bạn hoàn toàn, việc nghĩ về mình sẽ biến mất.

Bạn là người nghĩ về mình nhưng không ý thức tới bản thân bạn; bạn là nhận biết nhưng có bản ngã. Bạn là nhận biết về cái toàn bộ - cây, tia sáng mặt trời, làn gió thổi, chim hót, hoạt động của bạn - đào hố, bùn lộ ra - bạn nhận biết về mọi thứ ngoại trừ bản thân bạn. Nếu bạn trở nên ý thức tới bản thân bạn, trong khoảnh khắc đó một cảm giác cực thích sẽ xảy ra. Nó giống như yêu sâu, nó giống như ngủ, nó giống như chết.

Nếu bạn không đi vào buông bỏ, cuộc sống không thể xảy ra cho bạn. Nó xảy ra qua lối đi đó, khi bạn không hiện hữu. Khi bạn không đứng trên đường, thế thì cuộc sống xảy ra cho bạn, thế thì bạn cảm thấy được hoàn thành. Khi bạn được hoàn thành, không có sợ chết. Khi không có sợ chết, bạn trở nên ngày càng có năng lực buông bỏ.

Và nếu bạn đã thực sự biết cuộc sống là gì, ai bận tâm về chết? Nếu bạn đã thực sự biết sống là gì và mở hội nó, thế thì chết không phải là kết thúc - thế thì chết là cao trào, là đỉnh, là buông bỏ cao nhất. Thế thì yêu là hư không, cực thích dục là hư không, ngủ là hư không. Nếu bạn đã sống đúng, đầy đủ, thế thì chết là phúc lành lớn nhất, vì nó là buông bỏ lớn nhất. Buông bỏ càng mãnh liệt và toàn bộ, phúc lạc càng nhiều. Đây là qui tắc, đây là luật. Cho nên phải làm gì?

Nếu bạn muốn sống, cho phép chết nữa - điều đó giống như có hai cánh. Nó không phải là một thứ ở đâu đó chỗ cuối, nó là quá trình: ngày bạn được sinh ra, bạn bắt đầu chết rồi. Không phải là sống ở đây và chết ở kia, sống bây giờ và chết lúc khác, không. Bạn không thể phân chia chúng; chúng là cùng nhau, chúng phải vậy.

Sống là chết. Sống và chết cả hai là hai cánh. Ngày bạn được sinh ra, cùng ngày đó bạn bắt đầu chết. Nó là quá trình; bạn hít vào - nó là sống, bạn thở ra - nó là chết. Buổi sáng bạn dậy - nó là sống, đến tối bạn đi ngủ - nó là chết; bạn làm việc, hành động - nó là sống, thế rồi bạn thảnh thơi - nó là chết; nó là liên tục, mọi khoảnh khắc nó có đó. Và nếu bạn né tránh chết bạn cũng sẽ né tránh sống. Nếu bạn không muốn thở ra sâu, làm sao bạn có thể hít vào sâu được? Nếu bạn không muốn thảnh thơi, làm sao bạn có thể hành động sâu được? - bạn sẽ không có năng lượng nào.

Nếu bạn sợ ngủ, vào buổi sáng bạn sẽ không thức dậy tươi tắn và bạn sẽ cảm thấy buồn ngủ cả ngày. Thế thì mọi thứ bị xáo trộn lên. Bạn không sống không chết, mà chỉ kéo lê. Và đây là tình huống xấu - chỉ kéo lê. Hoặc là sống hoặc là chết, nhưng đừng kéo lê. Trong cả hai trường hợp, là chết một cách toàn bộ, bạn sẽ đạt tới sống lớn hơn một cách toàn bộ, bạn sẽ đạt tới chết lớn hơn, vì chúng là hai mặt của cùng một đồng tiền. Một khi bạn có thể thấy rằng sống ngụ ý chết, rằng mọi hành động của việc sống cũng là hành động của việc chết, bạn đã thấy cái Toàn bộ.

Thế thì sống là không nghiêm chỉnh, thế thì nó là vui đùa. Nó trở thành nghiêm chỉnh vì sợ chết. Bạn không thể cười to vì sợ chết; bạn không thể tận hưởng vì sợ chết; bạn không thể làm được bất kì cái gì - vì sợ chết.

Chết bao giờ cũng ở quanh góc kia như bóng đen đi theo bạn. Nó không cho phép bạn làm bất kì cái gì. Thế thì bạn trở thành nghiêm chỉnh và bạn bắt đầu nghĩ: Làm sao đạt tới bất tử? Thế thì bạn bắt đầu tìm kiếm làm sao trở thành bất tử, làm sao tìm ra bí mật, nước cam lồ.

Đây toàn là những tìm kiếm vô nghĩa, nó không phải là tìm kiếm thực. Không ở đâu có cái gì đó như hoá chất, giả kim, kiểu như nước cam lồ, tiên đan - không. Bí mật là trong việc nhìn: sống và chết như một quá trình. Bạn không thể tìm thấy bí mật này ở bất kì đâu - hòn đá của triết gia không tồn tại ở đâu cả, nó tồn tại trong sự kiện này: rằng sống và chết là cùng nhau. Chúng là một quá trình, một hiện tượng nguyên khối. Thế thì bạn không sợ. Thế thì thay vì thế, ngược lại, bạn cám ơn chết, vì sống trở thành có thể chỉ vì chết. Qua chết, sống trở thành có thể; qua việc chết mọi thứ được làm mới lại.

Cho nên chết không chống lại sống, nó không phải là cái đối lập, nó không phải là kẻ thù. Chính là qua chết mà sống trở thành có thể - bạn là sống vì bạn có thể chết. Nếu bạn không thể chết, bạn sẽ không sống chút nào. Bạn không biết bạn đang hỏi cái gì nếu bạn hỏi về bất tử! Thế thì bạn sẽ giống như đá; thế thì bạn không thể sống.

Nhìn đoá hoa đã nở sáng nay.... Ngay gần đoá hoa đó có tảng đá. Đến tối, hoa sẽ mất đi nhưng đá sẽ có đó, vì hoa là sống hơn và đá là không sống thế. Hoa chết vào buổi tối. Bạn muốn gì? - là hiện tượng như đá hay là hiện tượng như hoa? Tại sao hoa chết sớm thế? - vì nó sống, sống mãnh liệt tới mức chết tới nhanh chóng; nó không nấn ná. Hoa không kéo lê; nó đã sống khoảnh khắc, nó đã sống một cách toàn bộ - nó đã nhảy múa dưới trời, nó đã tận hưởng mặt trời, làn gió. Trong một khoảnh khắc nó đã là vĩnh hằng. Hoa cười, hoa hát, hoa đã làm bất kì cái gì dự định làm, và đến tối, hoa sẵn sàng chết - và không một giọt nước mắt trong mắt nó, không khóc than.

Nhìn vào hoa héo - cánh hoa đã rụng lên đất nhưng bạn không bao giờ có thể nói rằng nó là xấu - nó là đẹp trong chết nữa. Thế rồi nhìn vào người chết; người đó trở thành xấu. Tại sao? - vì sợ. Sợ làm bạn thành xấu. Nếu bạn quá sợ, bạn sẽ trở thành ngày càng xấu hơn. Hoa được hoàn thành; bây giờ thời gian nghỉ đã tới và hoa đi nghỉ, và khi nghỉ ngơi đã xong, hoa sẽ quay lại.

Lặp đi lặp lại... Sống là sự tái xuất hiện vĩnh hằng, chết chỉ là nghỉ ngơi. Bạn không cần lo nghĩ về nó, bạn đơn giản sống. Và nếu bạn sống, thế thì bạn không nghiêm chỉnh. Nếu bạn sợ chết, thế thì bạn nghiêm chỉnh. chân thành là một chuyện, nghiêm chỉnh là chuyện khác. Người yêu cuộc sống thì chân thành, đích thực, nhưng không bao giờ nghiêm chỉnh. Sống không giống như ốm bệnh. Nếu bạn nhìn vào chết và bị ám ảnh bởi chết, thế thì sống chỉ là nghiêm chỉnh - thế thì bạn sẽ trở thành mặt dài. Bạn có thể đi vào tu viện, vào đền chùa, đi lên Himalayas, nhưng bạn sẽ vẫn còn mặt dài. Chính sợ đã đem bạn tới tu viện.

Hãy chi nhớ, người tôn giáo đích thực không hướng theo sợ, người đó hướng theo yêu. Người tôn giáo thực sự đích thực, trở thành có tính tôn giáo để tận hưởng sống nhiều hơn, để tận hưởng nó sâu sắc và toàn bộ. Người đó không sợ. Người tôn giáo thực sự nhìn vào sống như trò chơi: nó không phải là kinh doanh, nó là trò chơi. Người Hindus gọi nó là leela, chơi đùa; thậm chí không phải là cuộc đua mà là chơi đùa.

Có khác biệt giữa cuộc đua và chơi đùa. Trẻ con chơi đùa, nhưng bạn thậm chí làm ra cuộc đua từ chơi đùa. Thế thì nó trở thành giống kinh doanh, thế thì ngay cả trong chơi đùa, bạn đang tìm kiếm chiến thắng, thành công, lợi, lợi nhuận.

Sống là chơi đùa. Không có gì để đạt tới từ nó, bản thân nó là mục đích; không có đâu để đạt tới, bản thân nó là điều Tối thượng. Sống không chuyển động để đạt tới mục đích nào đó, nó không đi bất kì chỗ nào. Nó giống như trẻ con chơi đùa, bạn không thể hỏi chúng: 'Con đang chơi để làm gì? Chủ định là gì?' Chúng sẽ cười vào sự ngu xuẩn của bạn. Chúng sẽ nói: 'Chúng con đơn giản chơi thôi. Nó hay thế!' Lợi nhuận không phải là mối quan tâm của chúng, và lợi nhuận cũng không phải là mối quan tâm của bạn, nhưng chơi thôi.

Sống là khoảnh khắc để mở hội, để tận hưởng. Làm nó thành vui đùa, mở hội, và thế thì bạn sẽ đi vào đền. Đền không dành cho mặt dài, nó không bao giờ dành cho họ. Nhìn vào sự sống - bạn có thấy buồn ở bất kì chỗ nào không? Bạn đã bao giờ thấy cây chán nản không? Bạn có thấy con chim lo âu không? Bạn có thấy con vật bồn chồn không? Không, sự sống không phải điều đó, không chút nào. Chỉ con người đã trục trặc ở đâu đó, và con người đã bất ổn ở đâu đó vì con người nghĩ bản thân mình phải rất khôn ngoan, rất láu lỉnh.

Láu lỉnh của bạn là bệnh của bạn. Đừng quá khôn ngoan. Bao giờ cũng nhớ dừng lại; đừng đi tới cực đoan. Chút ít khờ và chút ít khôn là tốt, và tổ hợp đúng làm cho bạn thành vị Phật - chút ít khờ và chút ít khôn. Đừng chỉ khôn, bằng không bạn sẽ là kẻ mặt dài; đừng chỉ khờ, bằng không bạn sẽ trở thành tự tử. Chút ít khờ, đủ để tận hưởng cuộc sống, và chút ít khôn để tránh lỗi lầm - điều đó sẽ có tác dụng.

Nhưng người ta phải biết cách tổ hợp đúng, và tổ hợp đúng bao giờ cũng là khác cho từng cá nhân. Tổ hợp đúng của tôi không thể là tổ hợp đúng của bạn; không ai là mô hình cho bất kì ai khác. Bạn phải tìm ra cân bằng riêng của bạn vì mọi người là duy nhất thế. Nhưng bao giờ cũng nhớ đừng phá huỷ sự khờ khạo hoàn toàn, vì trong những khoảnh khắc nào đó, khờ chính là khôn.

Mọi người nên vẫn còn mở. Trong những khoảnh khắc nào đó, bạn nên giống như trẻ con, trong những khoảnh khắc nào đó, bạn nên đơn giản quên chuyện kinh doanh của cuộc sống, một cách vô chủ định, tận hưởng khoảnh khắc này, làm những thứ khờ dại: nhảy múa và ca hát, chơi và nhặt sỏi trên bãi biển, và không ai bên trong bạn nói: 'Mình đang làm cái ngu xuẩn gì vậy? Thời gian này có thể được dành cho làm ra tiền chứ. Và lúc này mình có thể ở văn phòng hay trong cửa hàng và số dư ngân hàng của mình có thể tăng lên. Mình đang làm gì thế này - mình có là trẻ con không?'

Nếu đứa trẻ trong bạn bị mất hoàn toàn, thế thì bạn không bao giờ có tính tôn giáo. Tôn giáo dành cho trẻ con. Đó là lí do tại sao Jesus khăng khăng: Chỉ những người giống như trẻ con sẽ có khả năng vào trong vương quốc của Thượng đế của ta. Nhưng, là đứa trẻ thì ngụ ý gì? Quan sát đứa trẻ đi - nó khôn. Nó cũng là khờ nữa, nhưng khi được cần, nó có thể khôn, rất khôn.

Tôi đã ở cùng một gia đình trong vài ngày và một cậu bé trong gia đình đang đọc sách. Trên bìa cuốn sách có bức tranh thần Atlas đỡ quả đất. Thế là tôi hỏi đứa trẻ này: 'Cháu có biết Atlas này là ai không?' Nó nói: 'Có, ông ấy là người khổng lồ vĩ đại đỡ cả thế giới.' Thế là tôi nói với nó: 'Đúng, nhưng ai đỡ Atlas?' Nó nghĩ một lúc và thế rồi nó nói: 'Cháu nghĩ ông ấy phải đã lấy bà vợ giầu.'

Chúng có thể khôn, và chúng có thể khờ. Khi đứa trẻ là khôn, khôn này có cái tươi mát của giọt sương sớm buổi sáng - nó không tù đọng. Khôn của bạn là tù đọng, ô nhiễm. Bạn đã thu thập nó, bạn đã vay mượn nó, bạn đã lấy nó từ người khác - nó không phải là của riêng bạn. Bạn biết cái gì là của riêng bạn không? Bạn đã thu thập từ nhiều nguồn. Đó là tri thức, không phải là khôn.

Khôn là đáp ứng, đáp ứng tươi tắn với khoảnh khắc; tri thức là thứ được thu thập cũ rích, mục nát. Bạn không đáp ứng với khoảnh khắc; bạn mang quá khứ, kí ức vào trong nó và bạn phản ứng qua nó. Khôn là đáp ứng, tri thức là phản ứng. Đã có câu trả lời, câu trả lời được làm sẵn trước khi câu hỏi được nêu ra - không phải là khôn. Đứa trẻ khôn vì nó không có tri thức. Nó phải nhìn quanh, nó phải cảm, nó phải nghĩ, nó phải đáp ứng - nó không biết.

Chính một huyền thoại Ki tô giáo là khi Jesus đi qua biển, biển biến thành rượu vang đỏ. Các nhà thượng đế học Ki tô giáo đã từng cố gắng giải thích điều đó: Làm sao biển có thể biến thành rượu vang đỏ được? Họ gặp nhiều khó khăn; phân vân, và không câu trả lời nào đã được tìm ra. Nhưng một đứa trẻ nhỏ đã tìm ra câu trả lời - đứa trẻ nhỏ đó là Lord Byron, người đã trở nên rất nổi tiếng về sau như một nhà thơ lớn.

Ông ấy là một đứa trẻ nhỏ ở trường và câu hỏi được hỏi: 'Tại sao và làm sao biển biến thành rượu vang đỏ khi Jesus tới nó?' Câu trả lời là cố định, làm sẵn; nó đã được dạy. Mọi đứa trẻ khác bắt đầu viết câu trả lời của chúng, chỉ mỗi Byron đợi với mắt nhắm. Cô giáo tới nhiều lần, nhưng cậu bé có tính thiền tới mức cô nghĩ tốt hơn cả là đừng quấy rầy cậu bé - nó đã nghĩ nhiều thế.

Và đứa trẻ có thể nghĩ được gì? - vì suy nghĩ bao giờ cũng về cái đã biết. Nếu bạn biết, bạn có thể nghĩ; nếu bạn không biết, bạn có thể nghĩ cái gì?

Suy nghĩ là có thể chỉ nếu bạn biết cái gì đó - thế thì bạn có thể nghĩ. Nhưng nếu bạn không biết thì bạn không biết. Nó đã làm gì? - đứa trẻ này đã ngồi im lặng, nhưng nó có vẻ đẹp thế. Thế rồi đến cuối nó đơn giản viết ra một câu, và câu đó là: Thấy rằng Chúa của mình đã tới; biển trở nên xấu hổ và biến thành mầu đỏ.

Khi Jesus đã tới, Chúa của tôi đã tới; và biển, thấy rằng Chúa của mình đã tới trở nên xấu hổ như con gái. Người yêu đã tới, và việc xấu hổ đó là trên mặt biển. Chỉ trẻ con mới có thể trả lời theo cách đó vì nó không biết câu trả lời - nhưng điều này là hay! Mọi nhà thượng đế học đều ngu trước cậu bé này. Nó đã nói điều đúng; nó đã giải thích toàn thể sự việc.

Khôn nào đó tồn tại khi bạn là hồn nhiên. Nhưng hồn nhiên là dốt, và tất nhiên, khờ nào đó tồn tại khi bạn là hồn nhiên, khi bạn là dốt. Đứa trẻ là đẹp vì nó là cả hai - hồn nhiên, khôn trong hồn nhiên của nó, và khờ, khờ trong hồn nhiên của nó. Và đứa trẻ là tỉ lệ đúng cho bạn. Nhớ, bạn sẽ phải đạt tới thời thơ ấu lần thứ hai trước khi bạn có thể vào Vương quốc của Thượng đế.

Thời thơ ấu thứ hai thậm chí còn đẹp hơn thời thơ ấu thứ nhất, vì trong thời thơ ấu thứ nhất, bạn đã không nhận biết. Trong thời thơ ấu thứ hai, bạn sẽ nhận biết đầy đủ. Đây là cách các Thiền sư cư xử - bạn sẽ thấy họ đôi khi khờ, và trong những khoảnh khắc nào đó, bạn sẽ thấy họ khôn tới mức bạn không thể tin được làm sao khờ này có thể tồn tại cùng khôn thế. Và bạn, trong tri thức của bạn, cũng là khờ, nhưng khờ của bạn bị nhiễm bẩn, nó không hồn nhiên. Khi khờ là hồn nhiên, nó có khôn của riêng nó, và khi khờ bị nhiễm bẩn bởi tri thức, nó đơn giản là ngu ngốc; nó không có khôn.

Tôi đã nghe nói rằng Albert Einstein đã ở cùng một người đàn bà rất thông thái, biết nhiều. Trong đêm, họ ngồi gần cửa sổ và người đàn bà nói: 'Nhìn ra ngoài đi Einstein. Ngôi sao này, ngôi sao Kim này đẹp thế; nó có vẻ giống người đàn bà đẹp.' Einstein nói: 'Bà thân mến ơi, nó không phải là sao Kim đâu, nó là sao Mộc đấy.' Bà này nói: 'Einstein, ông đơn giản đáng ngạc nhiên! - ông thậm chí có thể phán xét về dục của hành tinh từ khoảng cách xa xôi thế!' Bà ấy nói: 'Sao Kim sao? - Sao Kim là nữ tính, sao Mộc là nam tính. Ông thật đáng ngạc nhiên! Làm sao ông có thể phán xét về dục của ngôi sao từ xa xôi thế?' Và người đàn bà này rất thông thái, một giáo sư trong đại học nào đó, nhưng khờ trong tri thức của bà ấy.

Và bất kì khi nào bạn là khờ qua 'thông thái' của bạn, bạn là ngu, đơn giản ngu. Là khờ khạo như đứa trẻ đi: nếu bạn không biết, bạn không biết - đừng giả vờ. Đứa trẻ có thể đơn giản nói: 'Con không biết.' Bạn có thể nói đơn giản tới mức bạn không biết không? Nói 'Tôi không biết' sao khó thế vì khi bạn nói điều đó cái 'tôi' rơi rụng đi. Và chừng nào bạn chưa thể nói rằng bạn không biết, bạn sẽ không bao giờ khôn. Chỉ qua dốt, bản ngã mới rơi rụng đi, và khi không có bản ngã, bạn đã đạt tới thời thơ ấu thứ hai.

Bạn sẽ không có khả năng hiểu Thiền sư này nếu bạn không thể thấy phẩm chất này của người khờ khôn, của sự khờ trong khôn của người ta - người coi cuộc sống như vui đùa. Khi ông ấy coi cuộc sống như vui đùa, ông ấy cũng coi chết như vui đùa. Không cái gì là vấn đề với ông ấy - ông ấy chấp nhận mọi thứ, ông ấy chơi đùa. Giờ cố hiểu câu chuyện hay này.

Khi Đặng Ẩn Phong sắp chết - ông ấy là thầy, một thầy rất nổi tiếng - ông ấy nói với mọi người xung quanh ông ấy: 'Ta đã thấy các sư chết khi ngồi và nằm, nhưng có người nào chết đứng chưa?' 'Dạ, có một số ạ,' họ đáp.

'Chết đứng lộn ngược thì sao?' Đặng hỏi. 'Không, chưa bao giờ có điều như vậy,' họ nói.

Chết đang tới gần, chết đang gõ cửa, và thầy nói: 'Ta sẽ đón nó thế nào đây? - khách đang tới; làm sao ta sẽ là người chủ, làm sao ta sẽ đón nó?'

Bạn chết, còn thầy thì đón cái chết. Bạn chết khi níu bám lấy sống, không sẵn sàng chết. Bạn phải bị giằng ra và đó là lí do tại sao toàn thể bản thân bạn trở thành xấu. Thầy chuẩn bị; thầy thậm chí hỏi về tư thế: 'Ta sẽ chết trong tư thế nào?' Vì chết phải được đón nhận theo cách duy nhất. Nó không tới mọi ngày; nó là vị khách hiếm hoi. Người ta phải chuẩn bị, người ta phải sẵn sàng.

Và Đặng này là kiểu thầy nào mà nói: 'Ta đã thấy các sư chết khi ngồi và nằm...' Bình thường, mọi người chết khi nằm trên lưng, thậm chí không ngồi. Chỉ vài người, những người chết trong thiền, người chết có tính thiền, chết đang ngồi. Bằng không, chín mươi chín phần trăm mọi người chết trên giường.

...nhưng có người nào chết đứng chưa?' 'Dạ, có một số ạ,' họ đáp.

Vài người, vài người hiếm hoi đã chết đứng. Họ cũng chết đứng vì họ rất có tính thiền. Có những kĩ thuật nào đó mà chỉ có thể được thực hiện khi đứng. Chẳng hạn, kĩ thuật của người Jain, Mahavir và kĩ thuật của ông ấy, tất cả đều phải thực hiện khi đứng. Ông ấy thiền đứng trong nhiều năm; ông ấy sẽ ngồi chỉ khi mệt, bằng không ông ấy sẽ đứng.

Im lặng nào đó lập tức tới với bạn nếu bạn đứng im lặng. Thử nó trong góc phòng mà xem: cứ vào góc phòng đứng im lặng, không làm gì cả - đột nhiên năng lượng cũng đứng bên trong bạn. Ngồi, bạn sẽ cảm thấy nhiều rối loạn trong tâm trí, vì ngồi là tư thế của người suy nghĩ. Đứng, năng lượng chảy như cột trụ và được phân bố đều khắp thân thể. Đứng là đẹp.

Một kĩ thuật là hành thiền chỉ đứng - thử nó đi vì một số trong các bạn sẽ thấy nó rất, rất hay. Nếu bạn có thể đứng trong một giờ, nó sẽ là tuyệt diệu. Chỉ bằng việc đứng và không làm gì, không chuyển động, bạn sẽ thấy rằng cái gì đó lắng đọng bên trong bạn, trở thành im lặng. Việc định tâm xảy ra, và bạn sẽ cảm thấy bản thân bạn giống như cột năng lượng; thân thể biến mất. Cho nên vài thiền nhân đã chết đứng.

'Chết đứng lộn ngược thì sao?' Đặng hỏi.

Việc đứng trong shirsashan, tư thế đứng trên đầu; không ai đã bao giờ chết như điều đó! Bạn thậm chí không thể ngủ được trong tư thế đó; việc chết phải rất khó khăn vì máu tuần hoàn hướng tới đầu. Cho nên không ai đã bao giờ thử điều này. Đặng là người duy nhất đã không chỉ thử nó, ông ấy đã làm nó. Đó là tư thế tuyệt đối không thể được đối với chết vì bạn thậm chí không thể ngủ được trong nó.

Để ngủ, hiện tượng nào đó được cần trong thân thể: máu phải không tuần hoàn tới đầu. Đó là lí do tại sao chúng ta dùng gối, để làm cho đầu cao hơn thân thể chút ít để cho máu không chảy hướng tới đầu. Nếu máu chảy hướng tới đầu, đầu liên tục suy nghĩ. Bạn càng trở nên văn minh hơn, kích cỡ gối của bạn sẽ càng tăng hơn; thế thì bạn cần một, hai, ba gối. Nhà tư tưởng lớn phải dùng năm, sáu, bẩy gối, vì tuần hoàn máu phải bị dừng lại. Đó là lí do tại sao sau khi ăn, ngủ trở nên dễ dàng hơn vì máu luân chuyển tới dạ dầy. Thân thể bây giờ có chức năng cơ bản hơn để thực hiện và đó là tiêu hoá thức ăn. Suy nghĩ không thể được phép; suy nghĩ là xa hoa.

Khi bạn đã ăn quá nhiều, thế thì bạn có thể suy nghĩ; khi bạn đói bạn không thể nghĩ được. Đó là lí do tại sao nhiều tôn giáo đã dùng nhịn ăn như thiền, vì nếu bạn nhịn ăn, bạn không thể suy nghĩ được. Thân thể cần năng lượng cho các chức năng cơ bản hơn; năng lượng không thể được trao cho cái đầu - nó là thứ xa hoa. Đó là lí do tại sao con vật không suy nghĩ, chúng chưa đi tới chuẩn sống đó.

Một nước càng giầu, càng nhiều suy nghĩ có đó; một nước càng nghèo, càng ít suy nghĩ có đó, bởi vì bạn không thể đảm đương được năng lượng cho suy nghĩ. Nếu bạn nhịn ăn, bạn sẽ cảm thấy rằng trong đêm khó ngủ, rất khó, vì không có gì để tiêu hoá toàn thể năng lượng chuyển hướng tới đầu. Việc chuyển năng lượng hướng tới đầu phải bị dừng lại, chỉ thế thì bạn mới có thể ngủ được. Khó ngủ đứng trong tư thế lộn ngược.

'Chết đứng lộn ngược thì sao?' Đặng hỏi. 'Không, chưa bao giờ có điều như vậy,' họ nói.

- 'Chúng tôi chưa bao giờ nghe nói về điều đó, thầy đang nói về cái gì vậy? Một người đứng trên đầu mình và chết sao?' Thế là Đặng chết đứng trên đầu và quần áo của ông ấy cũng dựng đứng lên, che kín thân thể ông ấy.

Điều đó là có thể. Mãi vài năm trước đây, điều đó chắc đã đơn giản là huyền thoại, nhưng bây giờ có giải thích khoa học cho điều đó. Điều đó là có thể vì thân thể là điện, nó không là gì ngoài điện sinh học. Khi ai đó chết, thân thể trở thành cột năng lượng và cột đó rời khỏi thân thể. Nếu nó là năng lượng rất có từ tính, như nó phải là vậy với thầy, quần áo sẽ bị hút lên.

Đặng không chỉ chết đứng lộn ngược, mà quần áo ông ấy cũng dựng lên với thân thể ông ấy, chúng bám vào thân thể. Nếu bạn cọ quần áo của bạn vào thân thể bạn, bạn sẽ cảm thấy điện nào đó được tạo ra trong quần áo. Thân thể là điện và khi thân thể chết điện này rời khỏi thân thể; nó bị kéo lên. Cùng với luồng điện đó, những quần áo này có thể đã dựng lên. Không có nhu cầu nghĩ về nó như huyền thoại hay câu chuyện - điều đó là có thể.

Thế là Đặng chết đứng trên đầu.

Chết có là dễ dàng tới mức bạn có thể chết đứng lộn đầu được không? Vâng, chết là dễ nếu bạn đã sống. Thế thì bạn có thể chọn khoảnh khắc đúng để chết. Bạn phải đã nghe nói về nhiều thánh nhân dự đoán rằng họ sẽ chết vào ngày nào đó, thời gian nào đó. Mọi người nghĩ rằng họ biết cách đọc tương lai. Điều đó là vô nghĩa, không ai có thể đọc được tương lai. Tương lai ngụ ý cái vẫn còn không thấy được. Thế thì họ làm gì?

Nếu tôi nói với bạn: 'Sau bẩy ngày trôi qua, tôi sẽ chết vào buổi sáng lúc sáu giờ đúng - vậy đừng bỏ lỡ nó,' thế thì bạn sẽ nghĩ gì? Bạn sẽ nghĩ: 'Làm sao điều đó là có thể được?' Với tâm trí, khả năng duy nhất dường như là ở chỗ bằng cách nào đó tôi biết tương lai. Điều đó không phải là sự thực, không ai biết tương lai. Nhưng người đã sống một cách toàn bộ có thể quyết định khi nào chết. Người đó không dự đoán, người đó đơn giản nói rằng người đó đã quyết định chết vào ngày nào đó vào sáu giờ sáng.

Nếu bạn đã sống - và khi tôi nói đã sống, tôi ngụ ý một cách toàn bộ - thế thì bạn biết sinh lực là gì. Bạn đi tới biết mọi ngóc ngách của sinh lực; thế thì bạn biết mọi xu hướng của nó, khi nào nó đi tới tuôn chảy và khi nào nó hạ xuống, chỗ nào có đỉnh và chỗ nào có thung lũng - thế thì bạn biết mọi sắc thái của nó. Nếu bạn đã sống một cách toàn bộ, bạn biết bản thân bạn một cách toàn bộ. Thế thì bạn có thể quyết định khi nào chết, không có vấn đề gì. Nó đơn giản như khi nói: 'Tôi sẽ rời khỏi phòng này vào sáu giờ.' Vấn đề là gì? - vào sáu giờ tôi rời khỏi phòng! Nhưng bạn phải biết bản thân bạn, căn phòng, và cửa ở đâu.

Bạn không nhận biết về bạn là ai; bạn nhận biết chỉ vài mảnh mẩu rất chi tiết của bản thân bạn: đó là tâm trí bạn - và cái đó nữa, cũng không đầy đủ. Chín phần mười bản thân bạn vẫn còn là lục địa tối; nó như là châu Phi vậy, bạn chưa bao giờ vào trong nó. Trong bản thân bên trong của bạn, địa lí còn chưa được lập bản đồ đầy đủ; bạn không có bản đồ riêng của bạn. Một khi bạn biết bản đồ của bạn, địa lí bên trong của bạn, địa hình, thế thì khi khoảnh khắc đúng tới, bạn có thể đơn giản quyết định ra đi. Bạn có thể bỏ thân thể này vì thân thể này chỉ là ngôi nhà, chỗ trú ngụ - nó không phải là bạn. Thầy đã không bị đồng nhất với thân thể, không bị đồng nhất với tâm trí; thầy có thể quyết định. Cho nên Đặng đứng trên đầu ông ấy và chết. Ngay cả tư thế không thể được này về việc đứng trên đầu cũng có thể được dùng. Nếu bạn biết cách sống, bạn biết cách chết, vì chúng cả hai là một.

Điều khác cần được hiểu là tại sao ông ấy đùa về chết? Chết là chuyện nghiêm chỉnh và ông ấy làm nó thành trò đùa! Đứng trên đầu, ông ấy làm trò vui đùa về chết. Ông ấy đang nói rằng nếu bạn đã sống, sống cuộc sống của mở hội, thế thì bạn có thể chết khi mở hội - nó là vui đùa. Khi bạn biết rằng bạn sẽ không chết, rằng cái gì đó trong bạn là vĩnh hằng, thế thì toàn thể cuộc sống trở thành trò vui. Nó là trò đùa vũ trụ lớn và bạn có thể chơi với nó.

Trong chết của mình, Đặng đang trao thông điệp cho đệ tử của ông ấy: Mọi thứ đều là trò đùa, đừng quá quan tâm tới bất kì cái gì. Cứ sống khoảnh khắc này khi nó đang kéo dài, sống nó và tận hưởng nó!

Đây cũng là cảm giác của tôi nữa: rằng nếu có bất kì Thượng đế nào, Ngài sẽ không hỏi bạn: 'Ông đã làm cái gì đúng và ông đã làm cái gì xấu; ông đã phạm tội nào và ông đã theo đức hạnh nào,' không. Nếu có bất kì Thượng đế nào, Ngài sẽ hỏi: 'Cuộc sống của ông có là mở hội không hay là nỗi buồn?' Đó là điều duy nhất có thể được hỏi.

Khi toàn thể sự tồn tại mở hội, tại sao bạn đứng tách ra, một mình, biệt lập? Và thế rồi bạn cảm thấy rằng bạn là người lạ. Khi hoa nở ra, sao bạn đứng rời xa? - sao không nở hoa? Khi chim hót, sao bạn đứng rời xa? Sao không hát, sao không trở thành người tham gia?

Tôn giáo là việc tham gia vào trong điều huyền bí đang có khắp quanh bạn, trong điều bí ẩn có khắp quanh bạn. Nó không phải là nỗ lực để biết, nó là nỗ lực để hiện hữu, để là người tham gia. Thế thì mọi thứ là đẹp - sống là đẹp và chết là đẹp, và bạn có thể chơi trò đùa.

Ông Đặng này là người hiếm hoi. Các đệ tử đã rất sợ chả biết làm gì. Không bao giờ trước đây đã có tiền lệ như vậy; không ai đã chết đứng trên đầu. Phải làm gì với người như vậy?

Người ta quyết định mang ông ấy ra sân thiêu, nhưng ông ấy vẫn đứng đó bất động.

Nếu bạn đã là cột trụ năng lượng trong cuộc sống, cột trụ bất động, nếu bạn đã đạt tới bất kì cái gì trong cuộc sống, cái đó đã trở nên được kết tinh, thế thì bạn thậm chí có thể dùng chết của bạn.

Có nhiều phiên bản của chuyện này. Trong một phiên bản, người em tới và nói: 'Sao ông đem bản thân ông ra làm trò cười vậy?' Đặng cười và ngã chết.

Mọi người xa gần nhìn chăm chăm vào cảnh tượng này với sự ngạc nhiên.

Cô em của ông ấy, một ni cô, tình cờ ở đó.

Bà ấy sống trong một thiền viện khác dành cho đàn bà. Bà ấy tới, không phải bởi vì người anh đã chết, bà ấy tới chỉ để xem trò khờ mà ông ấy đã làm. Bà ấy là em của ông Đặng và bà ấy có thể dạy ông ấy bài học cuối cùng.

Bà ấy càu nhàu với ông ấy: 'Khi ông còn sống, ông chẳng để ý tới luật và lệ; và thậm chí bây giờ ông chết, ông đang tạo ra phiền nhiễu của riêng ông.

Ông Đặng này là một trong những Thiền sư nổi dậy. Ông ấy đã sống cuộc sống mà không theo bất kì luật lệ và không theo bất kì qui định nào. Ông ấy đã sống cuộc sống không có bất kì kỉ luật áp đặt nào. Không phải là ông ấy không có kỉ luật, ông ấy tuyệt đối có kỉ luật, bằng không làm sao ông ấy có thể đứng được trên đầu mình và chết? Ông ấy không chỉ có kỉ luật trong sống, ông ấy có kỉ luật trong chết của ông ấy nữa.

Bạn không thể tìm ra một kỉ luật tuyệt đối như thế mà không có kỉ luật bị áp đặt. Kỉ luật này tới từ bên trong ông ấy - ông ấy tuân theo cách riêng của ông ấy, ông ấy không bao giờ theo bất kì ai. Ông ấy có qui tắc nhưng qui tắc đó không bị ấn định bởi bất kì bộ qui tắc nào bên ngoài; chúng tới từ nhận biết riêng của ông ấy. Tất nhiên, ông ấy là mối phiền nhiễu cho những người khác.

Người ta nói về ông Đặng rằng khi ông ấy sống với thầy riêng của mình và bản thân ông ấy là đệ tử, ông ấy sẽ thức dậy trễ rất lâu sau khi mọi người khác đã dậy và cả thiền viện đã làm việc. Lúc đó chắc chín giờ sáng và ông ấy sẽ vẫn còn ngủ. Một lần thầy tới và thầy nói: 'Đặng, ông làm gì vậy? Đây là thiền viện - người ta phải dậy trong braham murhut, vào năm giờ sáng. Tương truyền rằng Đặng nói: 'Tất nhiên tôi bao giờ cũng dậy sớm, tôi bao giờ cũng dậy trong braham murhut!' Thầy nói: 'Ông nói gì vậy? Chín giờ rồi; bốn giờ trước mặt trời đã mọc rồi!' Đặng nói: 'Bất kì khi nào braham trong tôi muốn dậy, thế thì tôi dậy. Đó là braham murhut, khoảnh khắc của Thượng đế. Khi Thượng đế bên trong tôi muốn dậy, tôi là ai để làm ra qui tắc? - tôi dậy ngay lập tức, tôi không bao giờ để mất một khoảnh khắc. Bất kì khi nào Thượng đế bên trong tôi muốn tôi dậy, nhảy ra khỏi giường; bất kì khi nào ngài muốn tôi ngủ, tôi nhảy vào giường. Tôi là ai, thưa thầy, để tạo ra rối loạn?' Và thầy nói: 'Ông đúng - ông đã tìm thấy braham murhut đúng.'

Người ta nói về ông ấy rằng ông ấy sẽ không bao giờ ăn theo qui tắc, vì trong thiền viện Phật giáo, bạn phải theo qui tắc, mọi thứ được cố định. Điều đó có cái đẹp của riêng nó, và với một số người, điều đó ấn định việc thường lệ rất phù hợp. Nhưng đừng cố đi theo Đặng; bạn có thể không phải là một Đặng.

Nhớ, với một số người, gần năm mươi phần trăm, việc thường lệ giúp ích, vì bất kì khi nào cái gì đó trở thành thường lệ, bạn không cần lo nghĩ về nó, nó chăm nom cho bản thân nó. Nếu lúc đó là năm giờ, bạn phải dậy. Bạn không cần quyết định điều đó mọi ngày, vì quyết định mọi ngày sẽ tạo ra nhiều lo âu và suy nghĩ.

Nếu đó là sáu giờ, bạn phải đi vào thiền, vậy bạn đi; đó là bẩy giờ, vậy bạn đi ăn sáng. Tại bữa sáng, những thứ cố định được trao cho mọi ngày, cho nên bạn không cần nghĩ về cái gì sẽ được cho. Bạn thậm chí không cần ham muốn vì không ích gì - bữa sáng là cố định, nó bao giờ cũng như vậy. Và theo cách này việc thường lệ tiếp tục. Dần dần, nó trở thành thứ tựa robot quanh bạn; bạn có thể thiền, bạn có thể trở nên nhận biết; bạn không cần lo nghĩ về những thứ nhỏ bé quanh bạn. Với năm mươi phần trăm mọi người, điều này phù hợp hoàn hảo; với năm mươi phần trăm điều này không bao giờ phù hợp. Ấn định bản thân họ vào việc lệ thường trở thành mối lo nghĩ và lo âu với họ; họ không được làm ra theo cách đó.

Người ta phải cảm thấy bản thân mình, người ta phải cảm thấy người ta được làm ra thế nào và không bao giờ theo bất kì cái gì khác. Thứ nhất cảm thấy bản thân bạn, và chỉ có hai khả năng: hoặc bạn có thể sống cuộc sống của tự phát, hoặc bạn có thể sống cuộc sống của kỉ luật. Cả hai đều tốt vì điều cơ bản là trở nên tỉnh táo và nhận biết.

Đặng không bao giờ đi theo bất kì qui tắc nào - bất kì khi nào ông ấy cảm thấy đói, ông ấy sẽ ăn, cho dù có thể lúc đó là nửa đêm, bất kì khi nào ông ấy không đói, ông ấy sẽ không ăn, mặc dầu nhiều ngày sẽ trôi qua. Nó không phải là nhịn ăn vì nhịn ăn phải bị áp đặt. Nó không phải là nhịn ăn, ông ấy không cảm thấy đói cho nên điều đó là được, ông ấy sẽ không ăn. Nhiều đêm ông ấy sẽ không ngủ nếu ông ấy không cảm thấy buồn ngủ; nếu ông ấy cảm thấy buồn ngủ, trong nhiều ngày ông ấy sẽ ngủ.

Đó là lí do tại sao bà em nói: 'Khi ông còn sống, ông chẳng để ý tới luật và lệ; và thậm chí bây giờ ông chết, ông đang tạo ra phiền nhiễu của riêng ông.'

Bà em cũng là người đàn bà chứng ngộ, bằng không bà ấy chắc đã than khóc. Bà ấy không than khóc; ngược lại, bà ấy cho lời khuyên đúng cho người đang chết này - người ngu bao giờ cũng tạo ra phiền nhiễu. Bây giờ, ngay cả trong chết, bà em là kiểu khác toàn bộ.

Đây đã là cảm giác của tôi: rằng đàn bà là kiểu người sẽ cần kỉ luật bên ngoài. Trong năm mươi phần trăm mọi người đó, bốn mươi phần trăm bao giờ cũng sẽ là đàn bà, người sẽ cần kỉ luật. Có lí do cho điều đó: toàn thể tự nhiên đã làm ra đàn bà theo luật nào đó. Đó là lí do tại sao hai mươi tám ngày kinh nguyệt tới, thân thể tuân theo thường lệ. Nếu có cái gì đó sai, chỉ thế thì kỉ luật đó mới bị phá vỡ. Bằng không, nó là tuyệt đối cố định.

Thân thể đàn bà tuân theo luật - nó phải vậy vì cô ấy sẽ cho sinh ra đứa trẻ; cô ấy sẽ trở thành người mẹ và đứa con không thể bị bỏ lại với ai đó đi theo con đường cá nhân. Đàn bà có vô thức tập thể, không phải vô thức cá nhân. Cô ấy phải vậy, vì một chủ định phải được đáp ứng qua cô ấy - đứa con sẽ tới trong chín tháng. Và nếu người đàn bà mạnh khoẻ, mọi thứ sẽ là lệ thường. Nếu bạn có thể làm ra lệ thường, mọi thứ sẽ trở thành lành mạnh. Cho nên bà em thuộc vào cực đối lập.

Từ chính ban đầu, bạn sẽ cảm thấy rằng con gái cư xử khác với con trai. Con gái duyên dáng hơn, tròn trĩnh hơn, vâng lời hơn - không nổi dậy. Con trai từ chính ban đầu là kẻ gây rắc rối, nổi dậy. Nếu bạn nói: 'Không làm cái này;' thế thì nó nhất định làm cái đó. Con trai là khác toàn bộ. Ngay cả trong bụng mẹ, người mẹ có thể cảm thấy liệu đứa con sẽ là con trai hay con gái, vì con trai bắt đầu đá trong bụng mẹ. Bạn có thể cảm thấy con gái vẫn còn tuyệt đối im lặng và thảnh thơi, nhưng con trai bắt đầu đá. Ngay cả trong bụng mẹ năng lượng nam tính là khác với năng lượng nữ tính.

Bà này chắc bao giờ cũng bảo ông ấy: Ông là sai. Nhưng ông ấy là đúng đối với bản thân ông ấy, ngay cả trong chết của ông ấy. Ông ấy là đúng cho bản thân ông ấy khi ông ấy sống và ông ấy là đúng cho bản thân ông ấy khi ông ấy chết. Ông ấy vẫn còn là con người thực, đích thực - thực với bản thân riêng của ông ấy, không đi theo bất kì cái gì, chỉ đi theo sinh lực riêng của ông ấy dù nó đưa tới đâu. Nhưng bà em cũng là thực cho bản thân bà ấy - cho dù người anh chết, bà ấy không than khóc. Lời khuyên cuối cùng có thể được cho, bà ấy đã cho. Bà ấy nói: 'Ông là mối phiền nhiễu trong đời ông. Ông đã tạo ra rắc rối cho người khác vì ông không bao giờ tuân theo bất kì luật và lệ nào. Và bây giờ, ông là mối phiền nhiễu cho bản thân ông.'

Thế rồi bà ấy lấy ngón tay chọc vào ông anh mình, và ông ấy ngã ra gây tiếng động ầm. Thế rồi họ đi tới nơi hoả táng.

Cả hai người họ đều biết rằng không có chết. Người ta kể rằng khi người anh ngã xuống gây tiếng ầm, bà em quay trở về thiền viện của mình.

Nếu bạn nhận cuộc sống một cách dễ dàng, nếu bạn tận hưởng cuộc sống, nếu cuộc sống của bạn dần dần trở thành việc hoàn thành, cùng điều đó sẽ là cái chết của bạn. Chúng ta đang làm gì? Chúng ta không tận hưởng cuộc sống, chúng ta chỉ chuẩn bị tận hưởng nó - và cuộc sống là ở đây và bây giờ, không chuẩn bị nào được cần. Tôi thấy mọi người bao giờ cũng chuẩn bị - họ đang chuẩn bị để sống cuộc sống lớn ở đâu đó trong tương lai. Họ sẽ sợ chết vì trong tương lai chết đang chờ đợi. Và cuộc sống của bạn cũng trong tương lai. Bạn đang làm nhà, mua xe, và thế này và thế nọ, tích luỹ các thứ; chỉ để sẵn sàng sống. Bạn sẽ không bao giờ sẵn sàng, và đến lúc bạn sẵn sàng, chết sẽ gõ cửa nhà bạn. Đó là nỗi sợ: rằng chết có thể tới trước khi bạn sẵn sàng. Con người của hiểu biết sống ở đây và bây giờ, mọi khoảnh khắc người đó sống nó. Với người đó không có chết vì không có cuộc sống tương lai. Người đó vét cạn khoảnh khắc này, người đó sống nó một cách toàn bộ, người đó tận hưởng nó, người đó cám ơn Thượng đế về điều đó, người đó biết ơn.

Sợ chết ở đâu nếu tại khoảnh khắc này bạn sống động? Ở đây tại khoảnh khắc này, bạn sống động - sợ chết ở đâu? Đừng cố sẵn sàng để chết, cứ sống đi. Và tôi bảo bạn, mọi người, như người đó vậy, là sẵn sàng để sống chính khoảnh khắc này.

Đừng bỏ lỡ khoảnh khắc này, và đừng đòi hỏi về chuẩn bị lâu dài. Cách đó bạn sẽ không bao giờ sẵn sàng đâu. Và tâm trí có hình dạng thói quen: bao giờ cũng nghĩ về ngày mai, ngày mai - nó trở thành cố định. Đến lúc bạn đã tích luỹ của cải, tâm trí sẽ lại bảo bạn: Ngày mai, ngày mai. 'Ngày mai' là bệnh của tâm trí.

Cuộc sống mới đi vào trong sự tồn tại khi bạn sống bây giờ. Cuộc sống mới là cuộc sống 'bây giờ'. Thế thì sợ ở đâu? Ai lo nghĩ về chết? Thế thì bạn có thể giở trò đùa ở cuối. Và nếu bạn sống, bạn bắt đầu cảm thấy cuộc sống là gì. Nó được cảm thấy chỉ qua việc sống; không có cách khác để cảm nó. Nó giống như việc bơi - bạn bơi và bạn học; việc bơi tới qua việc bơi, cuộc sống được cảm thấy qua việc sống.

Bạn trì hoãn, bạn không cảm thấy sống; bạn cảm thấy chết khắp xung quanh. Qua trì hoãn bạn sẽ cảm thấy chết, qua việc sống bạn sẽ cảm thấy sống. Nếu bạn cảm thấy sống, nó là vĩnh hằng. Nó không có chết cho nó, nó không bao giờ chết; nó tiếp diễn và tiếp diễn mãi, và từng khoảnh khắc là vĩnh hằng.

Nhớ điều đó sâu nhất có thể được đi: đừng trì hoãn, đừng đi vào ngày mai - ở đây, bây giờ, là tất cả mọi thứ bạn cần. Tận hưởng nó, và bạn càng tận hưởng, càng nhiều thứ sẽ được trao cho bạn. Đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói: 'Gõ và cửa sẽ mở cho ông. Hỏi và nó sẽ được cho.' Chính khoảnh khắc này cửa có đó. Hỏi, gõ, sống! - đừng trì hoãn.

Đây là toàn thể thông điệp của mọi người đã trở nên thức tỉnh: Hôm nay là đủ, ngày mai sẽ chăm nom cho bản thân nó. Và ngày mai không bao giờ tới; nó bao giờ cũng là hôm nay. Nếu bạn biết cái mẹo của việc sống ở đây và bây giờ, bạn sẽ có khả năng sống trong mọi khoảnh khắc đang tới. Ngay cả ở khoảnh khắc chết, bạn sẽ có khả năng sống. Đây là điều ông Đặng này đã làm - ông ấy đã sống khoảnh khắc của chết. Và nếu bạn có thể sống khoảnh khắc của chết, làm sao bạn có thể chết được? Thế thì bạn đổi chết của bạn cũng vào trong sống.

Chính cái đối lập đang xảy ra cho bạn ngay bây giờ: bạn đang đổi sống của bạn thành chết vì trì hoãn. Ngày mai, bao giờ cũng sẵn sàng, sẵn sàng, sẵn sàng, và khi khoảnh khắc này tới, tâm trí bạn vẫn sẵn sàng. Bỏ mọi trì hoãn đi, gõ vào mọi khoảnh khắc, và bạn sẽ đẹp như những đoá hoa loa kèn trên cánh đồng mà Jesus nói tới: Ngay cả Solomon ở đỉnh vinh quang của ông ấy cũng không đẹp thế.

Bạn đẹp, tại sao bạn làm phí hoài bản thân bạn? Bạn là Thiêng liêng, tại sao bạn làm phí hoài bản thân bạn? Bạn là điều Tối thượng, tại sao bạn bị mất hút trong những ngày mai, trong những chuẩn bị tương lai, trong tâm trí? Tại sao bạn phí hoài sinh lực của bạn trong sa mạc thời gian? Ở đây và bây giờ đi, và cái 'bây giờ và ở đây' này, trở thành cánh cửa. Và cửa bao giờ cũng chờ đợi bạn - chỉ gõ. Chỉ việc gõ, nó mở ra.

Kết thúc quyển 'Trở về Cội nguồn' - Quay về Mục lục