Read more
Amrito, tính một mình là tối thượng. Không có cách nào để là bất kì cái gì khác hơn một mình. Người ta có thể quên nó, người ta có thể nhấn chìm bản thân mình vào nhiều thứ thế, nhưng lặp đi lặp lại chân lí vẫn khẳng định. Do đó, sau từng kinh nghiệm sâu lắng bạn sẽ cảm thấy một mình. Sau kinh nghiệm yêu lớn lao bạn sẽ cảm thấy một mình, sau thiền sâu bạn sẽ cảm thấy một mình.
Đó là lí do tại sao mọi kinh nghiệm lớn lao đều làm cho mọi người buồn. Trong việc thức dậy của kinh nghiệm sâu lắng, nỗi buồn bao giờ cũng lắng đọng. Chính vì hiện tượng này mà hàng triệu người không khao khát những kinh nghiệm sâu lắng, họ né tránh chúng. Họ không muốn đi sâu vào yêu, dục là đủ, vì dục là nông cạn: nó sẽ không để cho họ một mình. Nó sẽ là vui, giải trí, trong một khoảnh khắc họ sẽ tận hưởng nó và thế rồi họ sẽ quên tất cả về nó. Nó sẽ không đem họ tới trung tâm riêng của họ. Nhưng yêu đem bạn tới trung tâm của bạn: yêu là sâu sắc tới mức nó bỏ bạn một mình.
Điều này có vẻ rất ngược đời, bởi vì bình thường mọi người nghĩ yêu sẽ làm cho bạn nhận biết về sự cùng nhau. Điều đó là hoàn toàn vô nghĩa. Nếu yêu là sâu sắc nó sẽ làm cho bạn nhận biết về tính một mình, không phải là tính cùng nhau, vì bất kì khi nào cái gì đi sâu, điều gì xảy ra? - bạn rời khỏi ngoại vi của bản thể bạn và bạn rơi vào trong trung tâm của bạn, và trung tâm tất cả là một mình. Chỉ có bạn, hay thậm chí không có bạn, nhưng chỉ có tâm thức - không có bản ngã trong nó, không có căn cước trong nó, không có định nghĩa nào trong nó - vực thẳm của tâm thức.
Sau khi nghe âm nhạc lớn, hay sau khi xuyên thấu vào trong nghĩa của thơ ca lớn, hay khi thấy vẻ đẹp của mặt trời lặn, điều đó bao giờ cũng xảy ra: trong thức dậy của nó bạn sẽ cảm thấy buồn. Thấy điều này, hàng triệu người đã quyết định không nhìn cái đẹp, không yêu, không thiền, không nguyện - để né tránh mọi điều là sâu lắng. Nhưng cho dù bạn né tránh chân lí, thỉnh thoảng chân lí vẫn va vào bạn. Không nhận biết, nó sở hữu bạn.
Bạn có thể làm sao lãng bản thân bạn một chốc, nhưng không sao lãng nào sẽ có ích. Tính một mình phải được chấp nhận bởi vì nó là điều tối thượng. Nó không phải là ngẫu nhiên, nó là chính cách mọi sự như vậy. Nó là Đạo. Một khi bạn chấp nhận nó, phẩm chất thay đổi. Tính một mình không tạo ra nỗi buồn. Ý tưởng của bạn rằng bạn phải không một mình, điều đó tạo ra nỗi buồn; ý tưởng của bạn rằng một mình là buồn đang tạo ra vấn đề.
Tính một mình là hoàn toàn đẹp vì nó là tự do sâu lắng. Nó là tự do tuyệt đối - làm sao nó có thể tạo ra buồn được?
Nhưng diễn giải của bạn là sai, Amrito. Bạn sẽ phải vứt bỏ diễn giải của bạn. Thực ra, khi bạn nói “Tôi đối diện với tính một mình mới” bạn thực sự ngụ ý bạn đối diện với tính đơn độc mới. Và bạn đã không thấy phân biệt giữa tính đơn độc và tính một mình.
Tính một mình, bị diễn giải sai, có vẻ giống như tính đơn độc. Tính đơn độc nghĩa là bạn đang bỏ lỡ người khác. Và người khác là ai? - là bất kì cái cớ nào giúp cho bạn nhận chìm tâm thức của bạn, bất kì việc làm say sưa nào. Nó có thể là đàn bà, đàn ông, cuốn sách, bất kì cái gì - bất kì cái gì giúp bạn quên đi bản thân bạn, điều đem bạn đi xa khỏi việc tự nhớ của bạn, điều làm nhẹ gánh cho bạn khỏi nhận biết của bạn. Bạn ngụ ý thực sự tính đơn độc.
Tính đơn độc là trạng thái phủ định: người khác bị thiếu và bạn bắt đầu tìm và kiếm người khác. Tính một mình là đẹp vô cùng. Tính một mình nghĩa là khoảnh khắc khi người khác không được cần tới, bạn là đủ cho bản thân bạn - đủ tới mức bạn có thể chia sẻ tính một mình của bạn với toàn thể sự tồn tại, tính một mình của bạn là không vét cạn được tới mức bạn có thể đổ nó lên toàn thể sự tồn tại và nó sẽ vẫn còn đó. Bạn giầu khi bạn một mình, bạn nghèo khi bạn cảm thấy đơn độc.
Người đơn độc là kẻ ăn xin, trái tim người đó là bát ăn xin. Người một mình là hoàng đế. Phật là một mình...
Và, Amrito, điều đã xảy ra cho bạn đã là tính một mình, nhưng diễn giải của bạn là sai. Diễn giải của bạn đang tới từ kinh nghiệm quá khứ của bạn, từ tâm trí quá khứ của bạn. Nó là từ kí ức của bạn. Tâm trí của bạn đang cho bạn ý tưởng sai. Bạn vứt bỏ tâm trí của bạn đi, bạn đi vào trong tính một mình của bạn: quan sát nó đi, nếm trải nó đi. Mọi khía cạnh của nó đều phải được nhìn vào trong. Đi vào trong nó từ mọi cánh cửa có thể. Nó là ngôi đền lớn nhất có đó. Và chính trong tính một mình này mà bạn sẽ tìm thấy bản thân bạn - và tìm ra bản thân người ta là tìm ra Thượng đế. Thượng đế là một mình.
Và một khi bạn đã nhìn vào trong nó mà không có tâm trí can thiệp vào, bạn sẽ không muốn bị sao lãng chút nào. Thế thì không có gì làm sao lãng, thế thì không có nhu cầu bị sao lãng. Thế thì bạn sẽ không thích chạy trốn khỏi nó vì nó là cuộc sống, nó là cuộc sống vĩnh hằng. Tại sao người ta phải muốn trốn khỏi nó? Và tôi không nói rằng trong tính một mình này bạn sẽ không có khả năng quan hệ. Thực ra, lần đầu tiên bạn sẽ có khả năng quan hệ.
Người đơn độc không thể quan hệ được vì nhu cầu của người đó nhiều thế, người đó níu bám, người đó dựa vào người khác. Người đó cố sở hữu người khác bởi vì người đó thường xuyên sợ hãi: “Nếu người khác đi, thì sao? Mình sẽ bị bỏ lại đơn độc lần nữa.” Do đó, nhiều sở hữu thế tồn tại trên thế giới. Nó có lí do. Lí do là đơn giản: bạn sợ - nếu người khác bỏ đi, thế thì bạn sẽ bị bỏ lại một mình, hoàn toàn đơn độc. Và bạn không thích điều đó, và bạn cảm thấy khổ ngay cả với ý tưởng về nó. Sở hữu người khác, sở hữu người khác toàn bộ tới mức không có khả năng nào cho người khác thoát khỏi bạn. Và người khác cũng làm cùng điều đó với bạn: người khác cố sở hữu bạn. Do đó yêu trở thành khổ. Yêu trở thành chính trị, yêu trở thành chi phối, khai thác. Chính bởi vì người đơn độc không thể yêu được.
Người đơn độc chẳng có gì để cho. Người đơn độc khai thác lẫn nhau. Và một cách tự nhiên, khi bạn chẳng có gì để cho và người khác bắt đầu khai thác, bạn cảm thấy bị xúc phạm. Bạn muốn khai thác người khác và không bị khai thác. Đó là chỗ chính trị đi vào: bạn muốn cho ít nhất có thể được và muốn lấy nhiều nhất có thể được - và người khác làm cùng điều đó với bạn, và cả hai đang tạo ra khổ cho nhau.
Tôi đã nghe...
Một người dừng xe sâu trong rừng và nhìn say đắm vào người đàn bà ngồi bên cạnh anh ta. Nhưng người đàn bà nói, “Dừng lại! Anh không thực sự biết em là ai. Em là gái mãi dâm, và phí của em là năm mươi đô la.”
Người đàn ông đưa cho người đàn bà năm mươi đô la, làm tình với cô ấy. Khi mọi chuyện xong xuôi anh ta ngồi im lặng trên tay lái mà chẳng cử động gì.
Người đàn bà hỏi, “Bây giờ sao chúng ta đợi ở đây? Khuya mất rồi và em phải về nhà.”
Và người đàn ông nói, “Rất tiếc, nhưng tôi phải nói với cô, tôi là người lái xe taxi... và phí quay lại là năm mươi đô la.”
Đây là điều đang xảy ra trong quan hệ yêu của bạn: ai đó là mãi dâm, ai đó là người lái taxi. Nó là việc mặc cả, nó là ăn miếng trả miếng. Nó là xung đột liên tục. Đó là lí do tại sao các đôi thường xuyên đánh nhau. Họ không thể bỏ được nhau; mặc dầu họ liên tục đánh nhau mà họ không thể bỏ được nhau. Thực ra đó là lí do tại sao họ đánh nhau - để cho không ai có thể bỏ đi. Họ không thể thoải mái được bởi vì nếu họ thoải mái thế thì họ sẽ thua và người khác sẽ khai thác thêm nữa. Một khi bạn thấy ra vấn đề bạn sẽ hiểu toàn thể khổ của hôn nhân. Toàn thể nền tảng của nó là ở đó.
Người ta tự hỏi tại sao mọi người không bỏ nhau nếu họ không hạnh phúc với nhau? Họ không thể bỏ đi được! Họ không thể sống cùng nhau, họ cũng không thể tách ra được. Thực ra, chính ý tưởng về phân tách đang tạo ra xung đột. Họ làm què quặt lẫn nhau để cho người kia không thể thoát được, cho dù anh ấy hay cô ấy muốn thoát. Họ đè nặng lên nhau với trách nhiệm, với đạo đức tới mức cho dù người kia có bỏ đi anh ấy hay cô ấy sẽ cảm thấy mặc cảm. Lương tâm riêng của người đó sẽ gây đau, sẽ cắn rứt người đó - rằng người đó đã làm cái gì đó sai. Và ở cùng nhau, mọi điều họ làm là đánh nhau. Ở cùng nhau, mọi điều họ làm là liên tục mặc cả về giá. Hôn nhân của bạn, cái gọi là tình yêu của bạn, là bãi chợ. Nó không phải là yêu. Từ tính đơn độc không có khả năng nào của yêu.
Từ tính đơn độc mọi người bắt đầu thiền; từ tính đơn độc không có khả năng nào của thiền. Họ cảm thấy đơn độc và họ muốn cái gì đó để nhồi vào bản thân họ. Họ cần mật chú, Thiền Siêu việt hay đủ mọi loại ngớ ngẩn đó. Họ muốn cái gì đó để nhồi vào bản thân họ vì họ cảm thấy trống rỗng và đơn độc. Lẩm nhẩm “Ram-Ram, Krishna-Krishna” hay “Ave Maria” hay bất kì cái gì sẽ giúp cho họ ít nhất quên đi bản thân họ. Đây không phải là thiền! Đây chỉ là việc che đậy tính đơn độc, cái trống rỗng. Đây chỉ là che đậy lỗ đen trong bản thân bạn.
Hay, họ bắt đầu cầu nguyện trong nhà thờ và trong đền chùa và họ bắt đầu nói với Thượng đế. Bây giờ Thượng đế là tưởng tượng của họ. Họ không thể tìm được người kia trong thế giới bởi vì tìm người kia trong thế giới là quá tốn kém và đem lại nhiều rắc rối thế, cho nên bây giờ họ tạo ra 'người kia', ở cao trên cõi trời - họ bắt đầu nói với Thượng đế. Nhưng họ không thể sống mà không có người kia được, người kia phải có đấy. Họ có thể trốn vào sa mạc, nhưng ngay cả trong hang động sa mạc họ sẽ nhìn lên trời và nói với người kia. Đây là tưởng tượng chứ không gì khác. Và nếu bạn liên tục nói lâu dài, bạn có thể bắt đầu ảo giác rằng người kia có đó.
Nhu cầu của bạn là tới mức bạn có thể tạo ra người khác qua tưởng tượng. Đó là lí do tại sao cái gọi là các tôn giáo đã cố gắng đem bạn đi xa khỏi người khác điều thông thường và sẵn có. Họ muốn bạn không xây dựng gia đình - tại sao? - bởi vì nếu bạn xây dựng gia đình và bạn có người đàn bà, người đàn ông, bạn không cần Thượng đế. Đó là chiến lược: họ sẽ cho phép bạn ở bãi chợ vì thế thì bạn bị bận bịu và bạn sẽ không cảm thấy tính đơn độc của bạn. Thế thì sao bạn phải nói với Thượng đế? Bạn có thể nói với mọi người. Họ sẽ đem bạn lên các hang động Himalaya, vào các tu viện, để cho bạn được bỏ lại đơn độc tới mức từ khổ sở của đơn độc bạn phải nói với Thượng đế, bạn phải tạo ra một Thượng đế cho sự bằng lòng của trái tim bạn. Và thế thì việc bỏ đói bạn về người khác càng sâu sắc, càng nhiều khả năng thấy linh ảnh Thượng đế hơn. Và những linh ảnh đó không là gì ngoài ảo tưởng, mơ được thấy với mắt mở. Nó giống như khi một người bị để nhịn ăn lâu, người đó có thể bắt đầu tưởng tượng ra thức ăn, người đó có thể bắt đầu thấy thức ăn.
Tôi đã nghe về một nhà thơ bị lạc trong rừng trong ba ngày, đói, và thế rồi đêm trăng tròn tới. Ông ta nhìn lên trăng và ông ta ngạc nhiên, vì cả đời mình, bất kì khi nào ông ta nhìn trăng tròn ông ta bao giờ cũng nhớ khuôn mặt đẹp của đàn bà, người yêu của ông ta, mọi sự kiểu như vậy. Nhưng hôm đó, sau ba ngày bị đói - mệt mỏi, đói, khát - ông ta nhìn lên trăng và ông ta thấy bánh mì trắng, bánh chapati, nổi trên trời trên mây. Ông ta không thể tin được vào mắt mình: “Đây là loại thơ ca gì vậy? Nhà thơ lớn, và trăng tròn có vẻ giống như bánh chapati!”
Và bạn tất cả đều biết rằng nếu bạn bị bỏ đói về cái gì đó quá nhiều, bạn sẽ bắt đầu thay thế nó bằng tưởng tượng. Nếu bạn đã sống trong rừng, một mình trong nhiều ngày, và bạn đã không thấy một người đàn bà nào, ngay cả người đàn bà xấu nhất trên thế giới sẽ trông giống như Cleopatra.
Mulla Nasruddin đi lên trạm trên núi. Anh ta có nhà gỗ một tầng ở đó. Thỉnh thoảng anh ta nói, “Tôi đi ba tuần đây,” nhưng đến tuần thứ hai anh ta quay về, hay thậm chí sau bẩy ngày hay mười ngày.
Tôi hỏi Nasruddin, “Nhiều lần anh nói ‘Tôi đi ba tuần và bốn tuần’, thế rồi anh về trong vòng hai tuần hay thậm chí còn sớm hơn. Có chuyện gì vậy?”
Anh ta nói, “Có cái gì đó trong nó. Tôi giữ một người đàn bà ở đó để chăm nom nhà cửa. Cô ấy là người đàn bà xấu nhất - cô ấy thật khủng khiếp, cô ấy thật kinh tởm! Chỉ nhìn cô ta và người ra cảm thấy buồn nôn.”
Thế rồi tôi hỏi, “Nhưng cô ấy liên quan gì tới điều đó, với việc về sớm của anh?”
Anh ta nói, “Có câu chuyện trong nó. Khi tôi đi lên trạm trên núi, cô ấy trông kinh khủng. Nhưng dần dần, dần dần sau bốn, năm ngày, cô ấy không còn khủng khiếp thế. Thế rồi sau tám, mười ngày, tôi bắt đầu thấy cái đẹp nào đó trong cô ấy. Ngày tôi bắt đầu thấy cái đẹp trong cô ấy là ngày tôi trốn di, vì điều đó nghĩa là đủ rồi! Tôi đã sống xa khỏi thế giới quá nhiều, bao giờ cũng xa khỏi người đàn bà của tôi; bây giờ ngay cả người đàn bà kinh khủng này đã bắt dầu có vẻ đẹp! Điều đó đơn giản nghĩa là tôi đã bỏ đói bản thân tôi quá nhiều rồi. Cho nên đó là tiêu chí: bất kì điều gì tôi nói - ba tuần, bốn tuần - đều không quan trọng. Tiêu chí thực là: ngày tôi thấy người đàn bà này là đẹp và tôi bắt đầu mơ tưởng về cô ấy, thế thì tôi đóng gọi đồ đạc lại và trốn đi. Tôi biết người đàn bà này là kinh khủng, và nếu tôi ở lại thêm một hay hai ngày nữa, thế thì sẽ có nguy hiểm - tôi có thể rơi vào tình yêu với người đàn bà khủng khiếp này!”
Đơn độc không thể tạo ra yêu được. Nó tạo ra nhu cầu. Yêu không phải là nhu cầu. Thế thì yêu là gì? Yêu là xa hoa. Nó bắt nguồn từ tính một mình: khi bạn cực kì một mình và hạnh phúc và vui vẻ và mở hội, và năng lượng lớn cứ trữ vào trong bạn. Bạn không cần bất kì ai. Trong khoảnh khắc đó năng lượng là nhiều thế, bạn muốn nó được chia sẻ - thế thì bạn cho. Bạn cho bởi vì bạn có nhiều thế, bạn cho mà không đòi hỏi đền đáp lại - đó là yêu.
Cho nên rất ít người đạt tới yêu, và những người đó là những người đầu tiên đạt tới tính một mình. Và khi bạn một mình, thiền là tự nhiên, đơn giản, tự phát. Thế thì chỉ ngồi im lặng, không làm gì, và bạn ở trong thiền. Bạn không cần lẩm nhẩm mật chú, bạn không cần tụng bất kì âm thanh ngu xuẩn nào. Bạn đơn giản ngồi, hay bạn bước, hay bạn làm mọi thứ, và thiền có đó như bầu khí hậu bao quanh bạn, như đám mây trắng bao quanh bạn. Bạn bị tràn ngập với ánh sáng, bạn bị chìm ngập trong nó, được tắm trong nó, và sự tươi mát đó liên tục trào lên trong bạn. Bây giờ bạn bắt đầu chia sẻ. Bạn có thể làm được cái gì khác?
Khi bài ca được sinh ra trong tim bạn, bạn phải hát nó lên. Và khi tình yêu được sinh ra trong tim bạn - tình yêu là sản phẩm phụ của tính một mình - bạn phải trút nó ra. Khi mây đầy mưa, nó mưa rào xuống và khi hoa đầy hương, nó toả ra hương thơm theo gió. Không có địa chỉ nào, hương thơm được toả ra và hoa không đợi hỏi “Cái gì trở lại cho tôi để đền đáp lại?” Hoa hạnh phúc rằng gió đã đủ tốt để làm nhẹ gánh nặng cho nó. Đây là tình yêu thực - thế rồi không có sở hữu. Và đây là thiền thực - thế thì không có nỗ lực.
Amrito, điều đã xảy ra cho bạn là cái gì đó cực kì có giá trị, chỉ diễn giải của bạn là sai.
Bạn nói, “Sau con sóng triều các biến cố và với kí ức về kinh nghiệm sâu lắng, tôi đối diện với tính một mình mới.”
Xin đừng gọi nó là tính một mình, hay nếu bạn gọi nó là tính một mình thì cố hiểu bản chất của nó.
“Nỗ lực để chia sẻ hay trốn chạy vào trong sao lãng có kết quả xấu.”
Chúng nhất định có kết quả xấu rồi - bởi vì nó là tính một mình, thực sự tính một mình. Bạn sẽ bỏ lỡ cái gì đó nếu bạn trốn khỏi nó. Nó là trốn chạy khỏi kho báu bên trong nhất của bạn, nó là trốn chạy khỏi sự giầu có của bạn, khỏi vương quốc riêng của bạn. Kết quả sẽ là thảm hoạ. Đừng trốn chạy; đào sâu vào trong nó đi, chìm sâu vào trong nó đi, quên mọi trốn chạy đi. Đó là điều, Amrito này, bạn đã từng làm cả đời bạn. Lần này, không! Lần này bạn phải đi vào trong nó. Lần này bạn phải nếm trải nó trong tính toàn bộ của nó. Bạn phải trở thành nó, bạn phải nhìn nó là gì, gốc rễ và tất cả. Và một khi bạn đã thấy nó và sống nó, bạn sẽ đi ra khỏi nó là một người mới toàn bộ - được tái sinh.
Tôi đã từng quan sát bạn: từ ngày bạn tới đây, tôi đã liên tục quan sát bạn. Tôi đã ở quanh bạn, tôi đã nhìn vào mắt bạn, mặt bạn - cái gì đó sâu lắng đã xảy ra. Nhưng nhiều thứ nữa sắp xảy ra! Nếu bạn trốn chạy bạn sẽ bỏ lỡ cái "nhiều hơn nữa" cái đang trên đường. Không! Lần này, không! Nhiều lần bạn đã từng làm điều đó, trong nhiều kiếp bạn đã từng làm điều đó. Lần này vứt bỏ mọi sợ, bỏ mọi kí ức đi - đi vào trong mặt mới của tính một mình. Nó thực sự là tính một mình, nó không phải là tính đơn độc. Bạn không cần trốn chạy. Nếu bạn trốn chạy khỏi tính đơn độc bạn sẽ cảm thấy thoải mái. Nếu bạn trốn chạy khỏi tính một mình bạn sẽ cảm thấy tồi tệ.
“Các nỗ lực để chia sẻ hay trốn chạy vào trong sao lãng có kết quả xấu.”
Đừng chia sẻ ngay bây giờ. Để cho nó tụ lại, để cho nó trở thành đám mây đầy nước mưa, thế rồi việc chia sẻ sẽ xảy ra theo cách riêng của nó, sẽ không có nỗ lực để chia sẻ. Ngay bây giờ nếu bạn bắt đầu chia sẻ, nó sẽ lại chỉ là cách tìm ra người khác nhân danh chia sẻ. Nó sẽ là trốn chạy. Chia sẻ phải được phép xảy ra theo cách riêng của nó. Bạn liên tục thu thập tính một mình này và một ngày nào đó bạn sẽ thấy: hương thơm được toả ra theo gió. Một ngày nào đó bạn sẽ thấy: việc chia sẻ đã bắt đầu - bạn sẽ là một nhân chứng cho nó. Bạn sẽ không là người làm, nhưng chỉ là nhân chứng.
“Tại sao tôi bám lấy thói quen này về trốn chạy tính một mình?”
Vì bạn chưa hiểu nó như tính một mình! Bạn cứ diễn giải nó như tính đơn độc. Và tôi có thể hiểu được điều đó. Đây là cách mọi người làm nó. Khi bạn cảm thấy tính một mình lần đầu tiên bạn diễn giải nó là tính đơn độc vì đó là hiện tượng đã biết, bạn đã cảm thấy nó trong cả đời bạn. Khoảnh khắc đứa trẻ rời khỏi bụng mẹ, kinh nghiệm đầu tiên là về tính đơn độc, nó bắt đầu cảm thấy đơn độc: nó phải rời bỏ ngôi nhà của nó.
Chấn thương lớn nhất xảy ra là khi đứa trẻ phải rời bỏ bụng mẹ. Nó muốn níu bám lấy bụng mẹ, nó không muốn đi ra khỏi đó. Trong chín tháng nó đã sống ở đó, nó đã yêu không gian này, hơi ấy này, và nó đã từng được chăm nom hay thế, không có trách nhiệm nào, không lo nghĩ. Sao nó phải rời bỏ? Nó đang bị tống ra, trục xuất ra. Nó không muốn đi ra. Cuộc sống - chúng ta gọi nó là việc sinh - nhưng đứa trẻ nghĩ nó sắp là cái chết. Đó là cái chết cho nó, bởi vì đó là việc kết thúc của cuộc sống mà nó đã biết trong chín tháng. Nó bị choáng, nó cảm thấy bị trừng phạt. Và nó chưa thể nghĩ được, cho nên cảm giác này đi rất sâu vào thân thể. Đó là cảm giác của toàn bộ con người nó, không phải là một ý nghĩ, do đó điều đó thấm vào mọi tế bào thân thể nó và còn lại ở đó. Đó là kinh nghiệm đầu tiên về đơn độc. Và thế rồi lặp đi lặp lại nhiều kinh nghiệm nữa sẽ tới.
Một hôm nào đó người mẹ thôi cho bú và đứa con lại đơn độc. Một ngày nào đó đứa con bị để xa khỏi người mẹ và cô phục vụ bắt đầu chăm nom - lại đơn độc. Một ngày nào đó nó không được phép vào phòng của mẹ, nó được cho một phòng tách rời - lại đơn độc. Nhớ lại thời thơ ấu ngày bạn phải ngủ một mình trong phòng lần đầu tiên - bóng tối, cái lạnh, không ai có đó quanh bạn. Và điều đó chưa bao giờ như vậy trước đây; hơi ấm của người mẹ, thân thể mềm mại của mẹ, bao giờ cũng có sẵn. Bây giờ đứa con ôm lấy đồ chơi, gấu bông - nhưng đó có phải là thứ thay thế không? Hay nó ôm lấy cái chăn - nhưng đó có phải là cái thay thế không? Cái thay thế nghèo nàn, nhưng bằng cách nào đó, nó xoay xở. Nó cảm thấy rất đơn độc, tăm tối, bị bỏ lại, bị tống ra, bị bác bỏ. Đây là những vết thương liên tục tụ lại và liên tục làm cho ý tưởng về đơn độc ngày càng sâu hơn. Thế rồi một ngày nào đó nó phải rời khỏi nhà và đi tới kí túc xá ở cùng với người lạ, không biết. Nhớ lại tất cả những vết thương này đi, chúng vẫn đang có đó! Và điều đó cứ diễn ra mãi: toàn thể cuộc sống của bạn là quá trình dài của cảm thấy đơn độc.
Và thế rồi bởi tình cờ một kinh nghiệm sâu lắng nào đó xảy ra và bởi vì kinh nghiệm sâu lắng đó bạn có thoáng nhìn về bản thể của bạn - nhưng toàn thể tâm trí chỉ biết tới đơn độc, cho nên nó biến đổi kinh nghiệm về tính một mình thành tính đơn độc. Nó dán nhãn tính một mình là đơn độc, kinh nghiệm về một mình được xác định như sự đơn côi.
Đó là chỗ, Amrito này, bạn bỏ lỡ. Quên diễn giải này đi. Đây thực sự là cái gì đó mới đang xảy ra. Nó là mới, cho nên bạn không thể hình dung ra được nó là gì. Cách duy nhất để biết là đi vào trong nó, được quen với nó. Cũng như Thầy Lữ Tử nói, “Nó giống như khi bạn uống nước - chỉ bạn mới biết liệu nó là mát hay ấm.”
Bây giờ uống tính một mình này đi. Năng lượng tươi mát này đang trào lên trong bạn: uống nó đi, nếm trải nó đi. Và bạn sẽ ngạc nhiên: nó không là gì như điều đã từng biết trước đây. Nó là tự do, tự do khỏi người khác. Nó là điều ở phương Đông chúng ta gọi là moksha, tự do hoàn toàn. Và sau tự do này tình yêu sẽ trở thành có thể, sau tự do này việc chia sẻ sẽ xảy ra, sau tự do này cuộc sống của bạn sẽ có ý nghĩa khác toàn bộ, vẻ huy hoàng khác toàn bộ cho nó. Huy hoàng ẩn kín của bạn sẽ được thoát ra.
Câu hỏi 2
Tại sao cách mạng thất bại?
Thứ nhất, vì chúng không phải là cách mạng. Cách mạng là có thể chỉ trong linh hồn cá nhân. Cách mạng xã hội là hiện tượng giả, bởi vì xã hội không có linh hồn của riêng nó. Cách mạng là hiện tượng tâm linh. Không thể có cách mạng chính trị được, không có cách mạng xã hội, không có cách mạng kinh tế. Cách mạng duy nhất là cách mạng của tâm linh; nó có tính cá nhân. Và nếu hàng triệu cá nhân thay đổi, thế thì xã hội sẽ thay đổi như một hậu quả, không có điều ngược lại. Bạn không thể thay đổi xã hội trước hết rồi hi vọng rằng các cá nhân sẽ thay đổi về sau.
Đó là lí do tại sao các cuộc cách mạng đã từng bị thất bại: bởi vì chúng ta đã làm cuộc cách mạng từ một hướng rất sai. Chúng ta đã nghĩ rằng nếu chúng ta thay đổi xã hội, thay đổi cấu trúc - kinh tế hay chính trị - thế thì một ngày nào đó các cá nhân, các thành tố cấu thành của xã hội sẽ thay đổi. Điều này là ngu xuẩn. Ai sẽ làm cuộc cách mạng này?
Chẳng hạn, năm 1917 một cái gọi là cuộc cách mạng đã xảy ra ở Nga. Nhưng ai nhận trách nhiệm cho cuộc cách mạng này? Ai sẽ trở thành có quyền lực? Joseph Stalin trở thành có quyền lực. Bây giờ Joseph Stalin bản thân ông ta đã không trải qua bất kì cuộc cách mạng nào; ông ta là sản phẩm phụ của cùng xã hội mà ông ta đã thay đổi hay đã cố thay đổi. Ông ta đã chứng tỏ là một sa hoàng nguy hiểm hơn bất kì sa hoàng nào mà ông ta đã tiêu diệt, bởi vì ông ta đã được tạo ra bởi những sa hoàng đó, ông ta đã là sản phẩm phụ của xã hội phong kiến. Ông ta đã cố gắng thay đổi xã hội, nhưng bản thân ông ta là một tâm trí độc tài. Ông ta đã áp đặt sự độc tài của mình lên đất nước, cách mạng trở thành phản cách mạng - và điều này đã từng là không may của mọi cuộc cách mạng đã từng xảy ra trên thế giới bởi vì nhà cách mạng là cùng kiểu người. Người đó đã được quá khứ tạo ra, người đó không mới. Người đó sẽ làm gì? - người đó sẽ lặp lại quá khứ, các nhãn sẽ là mới. Người đó sẽ gọi nó là chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa phát xít - điều đó không thành vấn đề, bạn có thể có bất kì cái tên lạ lùng nào. Tên lạ lùng chỉ lừa mọi người.
Mulla Nasruddin đi tới bác sĩ, bảo bác sĩ khám cho anh ta và nói, “Thưa bác sĩ, xin nói cho tôi theo ngôn ngữ đơn giản thôi. Tôi không muốn bất kì lời khó hiểu này về y học. Bác sĩ đơn giản cứ nói thẳng cho tôi vấn đề với tôi là gì. Đừng dùng những cái tên đao to búa lớn trong tiếng Latin và Hi Lạp. Đơn giản nói trong ngôn ngữ đơn giản đích xác vấn đề là gì với tôi.”
Bác sĩ khám và ông ta nói, “Nếu anh muốn biết đích xác, theo ngôn ngữ đơn giản: không có gì sai với anh, anh đơn giản lười.”
Anh ta nói, “Tốt. Cám ơn bác sĩ. Bây giờ cho nó cái tên tưởng tượng để tôi nói cho vợ tôi. Và cái tên càng to, càng tốt. Làm cho nó khó nhất mà ông có thể làm được.”
Chúng ta liên tục cho những cái tên tưởng tượng, nhưng sâu bên dưới thực tại vẫn còn như cũ.
Chẳng cái gì đã xảy ra năm 1917. Sa hoàng này bị thay thế bởi sa hoàng khác, và tất nhiên, nguy hiểm hơn. Tại sao nguy hiểm hơn? - vì Stalin đã tiêu diệt sa hoàng này, ông ta là người mạnh hơn - chắc chắn, tinh ranh hơn. Ông ta biết cách sa hoàng này phải bị tiêu diệt, cho nên ông ta có mọi ý tưởng về cách bảo vệ bản thân mình để cho ông ta sẽ không đi theo cùng cách. Ông ta đã tạo ra sự nô lệ lớn ở nước Nga hơn đã từng có trước đây bởi vì ông ta sợ rằng sớm hay muộn ông ta sẽ bị tống đi. Cho nên ông ta phải phá vỡ mọi cây cầu và ông ta phải vứt bỏ mọi chiếc thang mà ông ta đã dùng và ông ta đã thận trọng hơn. Bản thân sa hoàng đã không thận trọng vì ông ta là một sa hoàng được sinh ra: ông ta đã được nó qua thừa kế, ông ta đã được nó đương nhiên. Stalin phải tự làm việc theo cách của ông ta và điều đó đã là cách thức hành hạ và cuộc hành trình dài, và ông ta phải tiêu diệt nhiều kẻ thù.
Sau cách mạng ông ta bắt đầu tiêu diệt và giết tất cả những người mà có thể, theo cách nào đó, là đối thủ cạnh tranh với ông ấy. Trotsky bị giết vì ông này là người tiếp sau, rất gần, và thực có ảnh hưởng ở Nga hơn Joseph Stalin bởi vì ông ấy là người trí thức Do Thái, là một diễn giả lớn, có hấp dẫn với quần chúng nhiều hơn. Stalin không là gì về mặt trí tuệ khi được so sánh với Trotsky - ông này phải bị giết. Và có những khả năng rằng ngay cả Lenin cũng bị đầu độc qua các bác sĩ của ông ấy. Và thế rồi những năm mà Stalin còn trong quyền lực, ông ta đã tiêu diệt mọi đối thủ cạnh tranh tiềm năng. Từng người một, tất cả các thành viên của Bộ chính trị đều bị giết - ông ta phải đã là người mạnh nhất trong toàn thể lịch sử nhân loại - và ông ta đã biến toàn thể đất nước thành nhà tù lớn.
Đây là cách các cuộc cách mạng thất bại - lí do đầu tiên: vì chúng ta cố gắng từ mục đích sai.
Thứ hai, một khi cách mạng đã thành công chúng ta phải tiêu diệt những người cách mạng vì người cách mạng là người nguy hiểm. Họ đã phá huỷ xã hội thứ nhất, họ sẽ phá huỷ xã hội thứ hai - bởi vì họ bị nghiện với cách mạng. Họ chỉ biết một điều, họ là chuyên gia chỉ trong một điều: trong lật đổ các chính phủ. Họ không quan tâm chính phủ nào. Toàn thể tri thức chuyên gia của họ và toàn thể sức mạnh của họ là trong việc lật đổ các chính phủ. Một khi cách mạng thành công, công việc đầu tiên của những người đi vào quyền lực là tiêu diệt mọi nhà cách mạng còn lại - và họ đã thành công vì những người đó đấy! Cho nên từng cuộc cách mạng đều biến thành phản cách mạng vì những người đã đưa họ vào quyền lực đều là người nguy hiểm hơn.
Cố hiểu đi. Tâm trí của nhà cách mạng là tâm trí phá huỷ: ông ta biết cách phá huỷ, ông ta không biết cách sáng tạo. Ông ta rất có năng lực khích lệ mọi người vào trong bạo hành, nhưng ông ta tuyệt đối không có khả năng giúp mọi người trở nên bình thản và yên tĩnh và đi làm việc và sáng tạo. Ông ta không biết ngôn ngữ đó: cả đời mình ông ta đã từng nhà cách mạng, toàn thể công việc của ông ta, toàn thể tri thức chuyên gia, là để khích lệ mọi người, để phá huỷ. Ông ta chỉ biết ngôn ngữ đó và bạn không thể hi vọng thay đổi cả đời ông ta vào lúc cuối của đời ông ta.
Cho nên những người đang trong quyền lực đều phải tiêu diệt mọi nhà cách mạng còn lại. Từng cuộc cách mạng đều giết những người cha riêng của nó - điều đó phải được làm - và một khi những người cha đó bị giết rồi, cuộc cách mạng đã biến thành phản cách mạng. Nó không còn là cách mạng nữa, nó là phản cách mạng.
Như bây giờ điều đó đã xảy ra ở Ấn Độ. Jayprakash Narayan đã lãnh đạo một cuộc nổi dậy lớn, đã giúp cho đất nước thay đổi chính phủ của nó. Và những người bước vào quyền lực, Morarji Desai và những người khác, đã bước vào quyền lực vì có Jayprakash Narayan. Nhưng một khi họ đã vào nắm quyền họ bắt đầu thoát ra khỏi bàn tay của Jayprakash Narayan. Họ bắt đầu thu ông ấy lại. Họ trở nên sợ: “Người này là nguy hiểm và người này có ảnh hưởng với quần chúng - lần nữa ông ta có thể chứng tỏ là vấn đề lớn. Người này phải được thu nhỏ lại, hoàn toàn thu lại.”
Điều này đã xảy ra khi chính phủ Anh bị tống ra khỏi nước này. Mahatma Gandhi là người đã làm điều đó. Một khi quyền lực vào tay người Ấn Độ, họ bắt đầu quên lãng Mahatma Gandhi. Lời cuối cùng của ông ấy là, “Chẳng ai nghe tôi. Tôi là người vô dụng nhất.” Và người đang nắm quyền lực ở trong quyền lực vì ông ấy, nhưng không ai nghe theo ông ấy. Có mọi nghi ngờ rằng những người ông ấy đã đưa vào nắm quyền đã dính líu vào việc sát hại ông ấy, trực tiếp hay gián tiếp. Có thể họ không dính líu trực tiếp, nhưng gián tiếp: họ đầy nhận biết rằng ông ấy sẽ bị giết nhưng họ đã không làm phòng ngừa nào. Đây là hỗ trợ gián tiếp.
Morarji Desai đã nắm quyền. Ông ấy được thông báo rằng âm mưu nào đó đang diễn ra, nhưng ông ấy đã không chú ý gì tới điều đó - dường như sâu bên dưới tất cả họ đều muốn gạt bỏ Mahatma này, bởi vì bây giờ ông ấy là khó khăn liên tục vì ông ấy có ý tưởng cũ - theo cùng cách mà ông ấy tiếp tục, ông ấy có tri thức chuyên gia cũ. Ông ấy bao giờ cũng chống lại chính phủ, ông ấy vẫn chống lại chính phủ. Bây giờ chính phủ là của ông ấy nhưng ông ấy cứ liên tục nói mọi thứ, phê bình và chính phủ cảm thấy rất bối rối. Tất cả họ đều cảm thấy được nhẹ người. Mặc dầu họ khóc lóc, kêu la và họ nói, “Bất hạnh lớn đã xảy ra,” nhưng sâu bên dưới tất cả họ đều cảm thấy nhẹ người.
Cùng điều đó cũng là tình huống với Jayprakash Narayan: bây giờ ông ấy đang cảm thấy bị bỏ lại hoàn toàn đằng sau, không ai quan tâm. Thực ra, những người đang trong quyền lực sẽ cầu nguyện rằng nếu ông ấy chết sớm, điều đó sẽ là tốt. Và ông ấy rất ốm - nửa tuần ông ấy phải tiếp nước. Ông ấy không thể làm việc được, thân thể ông ấy ngày càng yếu đi mọi hôm. Và họ phải cảm thấy rất hạnh phúc là chẳng mấy chốc ông ấy sẽ qua đời, cho nên sẽ không có ai mạnh hơn họ đang vậy.
Tôi muốn kể về Jayprakash...
Tôi yêu người này. Ông ấy là người tốt - tốt tới mức chính định mệnh của ông ấy không phải là trong chính trị - ông ấy là người phi chính trị. Ông ấy là nhà thơ, người mơ, người không tưởng, người tốt - vì mọi người mơ đều là người tốt.
Tôi muốn bảo ông ấy: Xin lỗi đất nước trước khi ông chết đi. Nói với đất nước rằng nhân danh ông một nhóm những chính khách đói quyền lực đã lừa cả ông và đất nước, rằng ông đã bị lừa và đất nước đã bị lừa. Nói với đất nước rằng cách mạng đã thất bại! Nhưng đừng chỉ nói với đất nước rằng cách mạng đã thất bại. Nhớ nói điều này nữa, rằng mọi cuộc cách mạng đều sẽ thất bại theo cùng cách, vì chính nền tảng của chúng là sai.
Cách mạng không thể bị áp đặt từ bên trên. Ai sẽ áp đặt nó? Những người sẽ áp đặt nó sẽ là một phần của quá khứ, họ sẽ tiếp tục quá khứ. Nói với mọi người rằng không có tương lai cho cách mạng chính trị. Chỉ một loại cách mạng là có thể là đó là cách mạng tâm linh: từng cá nhân phải thay đổi bản thể của mình. Và nếu chúng ta có thể thay đổi hàng triệu người thế thì xã hội sẽ thay đổi. Không có cách khác, không có lối tắt.
Và điều này nữa cũng phải được hiểu: chính đặc trưng cố hữu của bất kì hệ thống nào là các anh hùng nổi lên và là các anh hùng chỉ trong hoàn cảnh mà kích thích sáng tạo của họ. Khi những anh hùng này vượt qua và thay đổi hoàn cảnh như vậy, bản thân các anh hùng trở thành hoàn cảnh để được thay đổi.
Một anh hùng nào đó được sinh ra trong tình huống nào đó. Chẳng hạn, Mahatma Gandhi được sinh ra bởi vì Vương quốc Anh. Ông ấy chỉ có nghĩa trong hoàn cảnh của Vương quốc Anh. Một khi Vương quốc Anh chết Mahatma Gandhi là vô nghĩa. Hoàn cảnh không có đó, từ đâu bạn có thể nhận được nghĩa? Cho nên một khi hoàn cảnh bị thay đổi, thế thì bản thân anh hùng trở thành gánh nặng vô dụng.
Lenin trở thành gánh nặng cho những người bước vào quyền lực, Gandhi trở thành gánh nặng cho những người bước vào quyền lực, Jayprakash đã trở thành gánh nặng ngay bây giờ cho những người đang bước vào quyền lực - và đây là lịch sử, toàn thể lịch sử. Nhưng có một luật nền tảng hoạt động: Chính đặc trưng cố hữu của bất kì hệ thống đang phát triển nào là các anh hùng nổi lên và là anh hùng chỉ trong hoàn cảnh mà kích thích sáng tạo của họ.
Những người lãnh đạo chính trị là những người lãnh đạo tạm thời. Họ tồn tại trong một hoàn cảnh nào đó, khi hoàn cảnh mất họ cũng mất. Đó là nơi chư phật là khác: hoàn cảnh của họ là vĩnh hằng. Hoàn cảnh của họ không phải là một phần của thời gian. Đây là chỗ Jesus, Zarathustra, Lão Tử, vẫn còn có nghĩa vĩnh hằng: bởi vì họ không phải là một phần của thời gian, thông điệp của họ là vĩnh hằng. Thông điệp của họ tồn tại trong hoàn cảnh của khổ của con người, dốt nát của con người. Chừng nào toàn thể sự tồn tại còn chưa trở nên chứng ngộ, Phật sẽ vẫn trở thành liên quan. Đó là lí do tại sao tôi nói những người lãnh đạo chính trị tới và đi, họ ở trên sân khấu chỉ một vài khoảnh khắc. Chỉ con người tâm linh mới còn lại, trường tồn. Phật vẫn có nghĩa và sẽ vẫn còn có nghĩa, mãi mãi và mãi mãi, bởi vì chứng ngộ bao giờ cũng sẽ là nhu cầu.
Các chính khách không làm ra lịch sử thực của nhân loại, họ chỉ tạo ra tiếng ồn. Lịch sử thực còn chưa được viết ra vì chúng ta trở nên quá mê mải trong những thứ nhất thời. Chúng ta trở nên quá bị ám ảnh với báo chí điều chỉ liên quan hôm nay và ngày mai nó sẽ là vô nghĩa. Nếu bạn có mắt để nhìn, nhìn điểm này: trở nên quan tâm tới cái vĩnh hằng.
Các xã hội cổ đại, cũ đã không quan tâm tới việc thường ngày quá nhiều. Mối quan tâm của họ là sâu hơn. Họ không được nuôi lớn với báo chí, radio và truyền hình. Họ trích dẫn Koran, họ suy ngẫm về Gita, họ tụng Vedas, họ suy tư về tượng Phật và Mahavira. Đây là hiện tượng vĩnh hằng.
Đó là lí do tại sao tôi nói các biến cố xảy ra mọi ngày gần như vô nghĩa, bởi vì khoảnh khắc chúng xảy ra, ngay lập tức chúng biến mất vì hoàn cảnh của chúng thay đổi. Cách mạng chính trị đã xảy ra và biến mất; chúng như bong bóng, bọt xà phòng. Có thể trong một khoảnh khắc chúng trông rất đẹp, nhưng chúng không phải là kim cương vĩnh hằng.
Kin cương vĩnh hằng là cuộc cách mạng bên trong. Nhưng cách mạng bên trong là khó bởi vì cách mạng bên trong cần tính sáng tạo và cách mạng bên ngoài cần tính phá huỷ. Ghét là dễ, yêu là khó. Phá là dễ, sáng tạo một Taj Mahal cần nhiều năm. Phải mất bốn mươi năm và năm mươi nghìn người làm việc mọi ngày. Nhưng cần bao nhiêu ngày để phá hó? Cứ lấy một xe ủi và trong vòng một ngày mảnh đất sẽ thành phẳng. Phá rất dễ, cho nên mọi người trở nên rất quan tâm tới phá huỷ; họ nghĩ đây là lối tắt. Sáng tạo là rất khó.
Và lần nữa tôi sẽ nhắc bạn: bởi vì mọi nhà cách mạng đều có tính phá huỷ - họ có khả năng phá huỷ - họ có thể khích lệ mọi người vào phá huỷ. Rất dễ khích lệ mọi người phá huỷ vì mọi người thất vọng, mọi người đang khổ; bạn có thể khích lệ họ vào bất kì nổi dậy nào. Nhưng khoảnh khắc họ đã phá xong rồi, vấn đề nảy sinh: “Bây giờ làm gì?” Họ không biết cách sáng tạo, và cái gọi là nhà cách mạng của bạn không biết phải làm gì bây giờ. Thế thì mọi người đâm lúng túng. Khổ tiếp tục, thỉnh thoảng thậm chí còn trở nên sâu sắc hơn, xấu hơn. Sau vài năm, mọi người lại quên và họ lại bắt đầu nghĩ dưới dạng cách mạng - và những người lãnh đạo chính trị bao giờ cũng có đó để lãnh đạo bạn vào phá huỷ.
Công việc của tôi ở đây có tính sáng tạo. Tôi không khích động bạn vào bất kì việc phá huỷ nào, tôi không bảo bạn đổ lỗi cho người khác về khổ của bạn. Tôi đang bảo bạn, bạn chịu trách nhiệm, cho nên chỉ những người có can đảm nhận trách nhiệm này mới có thể ở cùng tôi. Nhưng đây là cuộc cách mạng thực. Nếu bạn nhận trách nhiệm cho cuộc đời bạn, bạn có thể bắt đầu thay đổi nó. Thay đổi sẽ là chậm, chỉ trong tiến trình thời gian bạn mới bắt đầu đi vào trong thế giới của ánh sáng và việc kết tinh hoá, nhưng một khi bạn được kết tinh bạn sẽ biết cách mạng thực là gì. Thế thì chia sẻ cách mạng của bạn với người khác đi. Nó phải đi theo cách đó: từ tâm sang tâm.
Chính phủ, cấu trúc xã hội, đã từng được thay đổi nhiều lần rồi, nhưng chẳng cái gì thực sự thay đổi. Lần nữa cùng điều được lặp lại. Đó là lí do tại sao tôi không gọi các sannyasins của tôi là nhà cách mạng mà là người nổi dậy - chỉ để tạo ra khác biệt. Cách mạng đã trở thành quá ô uế với ý tưởng xã hội. Nổi dậy có tính cá nhân.
Nổi dậy đi! Nhận trách nhiệm cho cuộc sống của bạn. Vứt bỏ mọi điều vô nghĩa mà đã từng được đặt vào bên trong bạn. Vứt bỏ mọi điều bạn đã từng được dạy và bắt đầu học lại từ ABC. Đó là cuộc hành trình gian nan, gian khó.
Và nhớ một điều nữa: vậy thì cả hai, hệ thống sao chép và chính phủ, bắt đầu là hữu dụng và dần dần trở thành phản tác dụng. Đây là bản chất của chỉnh bản thân quá trình cách mạng. Bất kì cái gì xảy ra ở bên ngoài lúc ban đầu có thể có vẻ như là nó rất có tác dụng, chẳng mấy chốc nó trở thành phản tác dụng - bởi vì cuộc sống liên tục thay đổi. Cuộc sống liên tục nhảy vào trong cái không biết và các cấu trúc của bạn bao giờ cũng tụt lại sau và từng cấu trúc đến lượt riêng chúng trở thành nấm mồ. Nó phải bị phá vỡ lần nữa.
Nhưng tôi đang chỉ cho bạn một cách thức nơi không cần bất kì cấu trúc nào bên trong. Tâm thức có thể vẫn còn không cấu trúc. Đó là nghĩa của từ 'tự do'. Tâm thức không cần bất kì cấu trúc nào, bất kì tính cách nào. Tâm thức có thể sống từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc mà không có cấu trúc nào, không có bất kì đạo đức nào, không có bất kì tính cách nào, bởi vì tâm thức là đủ. Bạn có thể đáp ứng, và đáp ứng của bạn sẽ là tốt và đức hạnh bởi vì bạn đáp ứng một cách có ý thức.
Sống có ý thức, không có bất kì cấu trúc nào, để cho bạn sẽ không bao giờ bị mắc vào trong hệ thống phản tác dụng. Bằng không điều đó nữa xảy ra: bạn học điều này, nó là đẹp, nhưng nó còn đẹp chỉ trong vài ngày thôi; chẳng mấy chốc nó sẽ trở thành thói quen và lần nữa bạn sẽ thấy bản thân bạn bị bao quanh bởi thói quen, bị cần tù.
Cuộc sống thực phải được sống mà không có thói quen nào. Bạn đã nghe, lặp đi lặp lại bạn đã được bảo, “Vứt bỏ thói quen cũ.” Tôi bảo bạn: Vứt bỏ thói quen như vậy đi! Không có thói quen tốt và xấu: mọi thói quen đều xấu. Vẫn còn không có thói quen, sống không có thói quen đi, thế thì bạn sống từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc của tự do - và đây là cuộc sống của nhà cách mạng.
Và cũng nhớ: Vậy trong ánh sáng của phục vụ quá khứ của họ, đừng đổ lỗi cho bất kì chương trình nào là phản tác dụng khi bạn loại bỏ nó. Việc dọn nhà không nên bị mặc cảm gì. Bạn sẽ loại bỏ một chương trình vì nó không còn khớp với sự phát triển động thái của bạn. Nhưng tránh cám dỗ khắt khe với chương trình bạn loại bỏ, vì chúng đã là bàn đạp cần thiết để đưa tới chỗ bạn đang ở bây giờ. Yêu chúng vì điều này trong khi tháo ngòi nổ quyền lực của chúng trên bạn vì pha sắp tới.
Bất kì điều gì bạn làm cũng sẽ trở thành thói quen, sớm hay muộn. Khoảnh khắc bạn thấy nó đã trở thành thói quen, bỏ nó đi - bây giờ nó là phản tác dụng, bây giờ nó là phản cách mạng. Nó sẽ đẩy bạn lùi lại, nó sẽ không cho phép bạn đi lên trước. Nó sẽ giữ bạn bị trói buộc vào cái đã biết, nó sẽ không cho phép bạn đi vào trong chỗ không có kế hoạch, không được lập bản đồ, không đo được. Cho nên bất kì khi nào bạn loại bỏ một thói quen, đừng cảm thấy mặc cảm - ‘Dọn nhà không nên bị mặc cảm’ và nó không nên khắt khe nữa. Khi bạn loại bỏ một thói quen, dù nó đã từng tốt thế nào, khi bạn loại bỏ nó đừng cảm thấy mặc cảm. Đừng nghĩ, “Mẹ mình đã dạy điều này cho mình. Nếu mình bỏ nó mình đang phản bội mẹ.”
Mọi người viết thư cho tôi: “Làm sao tôi có thể nhận tính chất sannyas? Bố mẹ tôi đã dạy tôi là người Cơ đốc giáo, người Ki tô giáo. Điều đó chẳng phải là phản bội lại họ sao?” “Tôi đã từng được nuôi lớn là một người Mô ha mét giáo. Chẳng phải là phản bội những người đã dạy tôi bằng tình yêu thế, bằng sự chăm sóc thế, để là một người Mô ha mét giáo sao?” Mặc cảm nảy sinh.
Nếu bạn cảm thấy tuôn chảy, tự do, trong việc là người Cơ đốc giáo, chẳng có nhu cầu thay đổi. Nhưng ham muốn thay đổi có đó. Điều đó đơn giản chỉ ra bạn đang cảm thấy bị giới hạn. Vâng, mẹ bạn đã dạy cho bạn cái gì đó mà mẹ bạn biết, mà mẹ bạn cảm thấy sẽ là tốt cho bạn, nhưng hoàn cảnh đã thay đổi. Bạn đang sống một cuộc sống khác toàn bộ so với mẹ bạn đã sống. Làm sao bà ấy có thể vẫn còn là thầy giáo cho bạn mãi mãi được?
Đừng cảm thấy mặc cảm khi bạn bỏ một chương trình, và đừng cảm thấy khắt khe nữa - bởi vì đây là hai cực đoan. Hoặc mọi người cảm thấy mặc cảm hoặc họ cảm thấy rất khắt khe, đối kháng, giận dữ. Không cần thậm chí cảm thấy giận, bởi vì bất kì cái gì người đàn bà già đáng thương đó biết và nghĩ chắc đều là tốt cho bạn, bà ấy đã dạy bạn. Nó đã phục vụ cho mục đích của nó. Thực ra, ai biết được? - nếu bạn mà không là người Cơ đốc giáo, người Ki tô giáo bạn có thể đã không tới tôi. Điều đó đã mang bạn tới đây. Cho nên bất kì cái gì đã xảy ra trong quá khứ đều đã được dùng như bàn đạp: cảm thấy biết ơn nó đi. Không cần cảm thấy mặc cảm, không cần cảm thấy khắt khe.
Bất kì khi nào bạn loại bỏ một chương trình, loại bỏ nó cũng như bạn bỏ quần áo. Khi thân thể bạn lớn lên, quần áo của bạn trở thành nhỏ. Bạn không cảm thấy mặc cảm bởi vì bạn loại bỏ bộ quần áo ngủ mà mẹ bạn đã cho bạn mà không còn vừa với bạn nữa. Bạn phải bỏ chúng đi! Và bạn không cảm thấy giận nữa. Bạn không cần đầu tiên đánh chúng và đổ dầu vào chúng và đốt chúng và làm nhặng sị lên về điều đó. Bạn không làm điều đó nữa, bởi vì bạn biết chúng đã phục vụ cho mục đích của chúng.
Con người là một động thái tăng trưởng. Mọi ngày những điều mới đều xảy ra, mọi ngày bạn đều phải hấp thu cái mới. Và làm ra một chỗ cho cái mới, cái cũ phải ra đi, cái cũ phải được nói lời chào tạm biệt - với mọi sự biết ơn. Nếu bạn có thể nhớ hai điều này - đừng bao giờ cảm thấy mặc cảm khi bạn loại bỏ chương trình cũ và không bao giờ cảm thấy khắt khe khi bạn loại bỏ một chương trình cũ - bạn sẽ đi tới cách mạng mà tôi dự định cho bạn hiểu.
Người cách mạng không thực giận. Sao người đó phải giận? Không có lí do. Bất kì cái gì bố mẹ bạn có thể làm họ đã làm rồi, và họ đã làm nó với mọi ước ao tốt lành. Chính vấn đề khác là bất kì cái gì họ đã làm đều đã không hữu dụng, đã không làm cho bạn tự do. Nhưng điều đó không phải là ý định của họ. Ý định của họ là tốt và họ đã không thể làm khác được. Họ đã sống trong một thế giới khác.
Cho nên nhớ lấy, khi bạn nuôi lớn con cái, nhớ: đừng cho chúng chương trình, cho chúng hiểu biết. Đừng cho chúng các qui tắc cố định, chỉ cho chúng cách nhìn để thấy mọi sự để cho chúng có thể tìm ra qui tắc riêng của chúng. Đừng cho chúng tri thức, chỉ cho chúng nhận biết. Đó là điều tôi muốn các sannyasin của tôi làm với con cái riêng của họ: cho chúng nhận biết để cho dù chúng ở bất kì khi nào và bất kì chỗ nào... Và nhớ lấy, chúng sẽ không ở cùng thế giới mà trong đó bạn đang sống và bạn đã sống. Chúng sẽ có thế giới riêng của chúng: bạn không thể mơ được về điều đó, bạn không thể nghĩ về điều đó. Chúng sẽ không bao giờ lặp lại cùng hình mẫu sống như bạn. Chúng sẽ có phong cách sống riêng của chúng.
Cho chúng nhận biết: dù bất kì chỗ nào chúng ở chúng cũng có thể tìm ra cách thức. Cho chúng ánh sáng, cho chúng đôi mắt để nhìn, để hiểu, và cho chúng dũng cảm để được tự do. Cho chúng đủ dũng cảm để cho bất kì khi nào chúng tìm thấy cái gì đó không đúng trong chương trình của chúng, chúng có thể để nó ra xa, chúng có thể bỏ nó. Đây là yêu.
Đừng ép buộc bất kì hình mẫu nào trong chúng. Chúng sẽ sống trong một thế giới khác toàn bộ, cho nên cho tình yêu của bạn nhưng đừng cho tri thức của bạn. Thế giới đang thay đổi nhanh tới mức mà bất kì cái gì bạn cho sẽ lạc hậu sớm và sẽ trở thành gánh nặng lên chúng, và chúng sẽ cảm thấy mặc cảm nếu chúng bỏ nó. Hay nếu chúng thực sự muốn vứt bỏ nó chúng sẽ phải giận bạn. Theo cả hai cách điều đó là không tốt, cho nên đừng tạo ra tình huống đó cho con cái riêng của bạn.
Sống cuộc sống cách mạng và truyền cách mạng cho con bạn đi. Sống cuộc sống cách mạng và truyền cách mạng cho tất cả những người bạn yêu. Chỉ cuộc cách mạng này sẽ không bao giờ thất bại... nhưng cuộc cách mạng này đã chưa từng được thử.
Jesus đã nói về điều này, nhưng điều đó đã không được thử. Phật đã nói về điều này, nhưng nó đã không được thử. Tôi đang nói về điều này; nó tuỳ thuộc vào bạn liệu điều đó sẽ được thử hay không. Cuộc cách mạng này mà có thể thành công đã không được thử, và các cuộc cách mạng đã được thử thì tất cả đều thất bại.
Câu hỏi 3
Thầy được cả thế giới biết như Thầy Mật tông hay guru dục, vậy mà trong ba năm tôi đã từng ở trong đạo tràng của thầy, tôi không chỉ có ít dục hơn trước đây trong đời tôi, mà suy nghĩ và được nghe về nó cũng ít hơn. Xin thầy giải thích sự trái ngược này?
Mới hôm nọ trong một tạp chí, Cine Blitz, tôi bắt gặp một dòng tiêu đề, và họ nói tôi là Hugh Heffner của thế giới tâm linh. Và họ đang nói về cái gì?
Vâng, tôi dạy bạn cách đi sâu vào trong yêu. Tôi dạy bạn cách đi sâu vào trong dục nữa, bởi vì đó là cách duy nhất để đi ra ngoài. Đi qua nó là cách duy nhất để đi ra ngoài nó - nhưng mục đích của tôi là đưa bạn đi ra ngoài. Bây giờ đây là vấn đề và tôi sẽ bị hiểu lầm lặp đi lặp lại trên toàn thế giới.
Mọi người đã trở nên quen thuộc: họ nghĩ người tôn giáo phải chống lại dục, và những người không chống dục, làm sao họ có thể có tính tôn giáo được? Những điều này đã trở thành các phân loại được lắng đọng hết sức. Tôi đang đảo lộn tất cả những phân loại đó và tôi không mong đợi thế giới lập tức thay đổi nhiều thế từ những hình mẫu tâm trí đã lắng đọng của nó. Cho nên tôi không mong đợi họ hiểu tôi nữa. Khi họ hiểu lầm, tôi hoàn toàn hiểu việc hiểu lầm của họ. Tôi không có hi vọng sai, sẽ phải mất nhiều năm hay nhiều thế kỉ để cho họ hiểu tôi. Nhưng điều này bao giờ cũng xảy ra.
Tôi đang tạo ra một cách nhìn mới về cuộc sống. Cách nhìn này mới tới mức họ không có phân loại nào dành cho nó, cho nên mọi người đều bực mình. Mahatma Morarji Desai bực mình. Ông ấy bực vì ông ấy bị kìm nén về dục, hoàn toàn bị kìm nén, mà không có hiểu biết. Ông ấy đã chỉ kìm nén tính dục của ông ấy.
Câu chuyện là ở chỗ khi Morarji Desai còn trẻ - đó là sáu mươi năm về trước khi ông ấy còn là thanh niên - trong làng của ông ấy một người đàn ông cưỡng hiếp em người đó. Điều đó gây choáng cho ông ấy lắm, và ông ấy nghĩ chính dục là nguyên nhân cho tội lỗi lớn thế. Thực ra, kìm nén có thể đã là nguyên nhân; bằng không ai muốn cưỡng hiếp em gái riêng của mình? Thực ra, các chị em không có vẻ rất hấp dẫn chút nào. Người ta đã sống cùng họ, người ta đã lớn lên cùng họ: trừ phi một người bị rất kìm nén còn không thì rất khó rơi vào tình yêu với chị hay em riêng của người ta, gần như không thể được.
Yêu bao giờ cũng xảy ra với cái không biết, với cái không quen thuộc. Sự quen thuộc làm phát sinh coi thường. Làm sao người ta có thể yêu được chị hay em riêng của mình? Nhưng người này phải đã sống trong kìm nén sâu sắc - có thể người đó chưa bao giờ biết bất kì đàn bà nào chăng? Người đó phải đã từng tuyệt vọng. Nhưng điều mà Morarji đã rút ra từ điều đó là điều này: rằng dục là căn nguyên của mọi tội ác. Nếu nó có thể đưa mọi người tới điên khùng và họ có thể cưỡng hiếp em riêng của họ, đây là căn nguyên của mọi tội ác. Ông ấy quyết định không bao giờ đi vào trong dục nữa - không vì bất kì lí do tôn giáo nào, không vì bất kì lí do tâm linh nào - và kể từ lúc đó ông ấy đã kìm nén.
Và cùng điều đó là đúng về guru của ông ấy, Mahatma Gandhi. Nó cũng là chấn thương đã tạo ra tính vô dục cả đời của ông ấy. Bố ông ấy sắp chết và ông ấy xoa bóp chân bố ông ấy, và các bác sĩ đã nói rằng đêm nay có thể là đêm cuối cùng, ông ấy có thể không gặp buổi sáng được nữa. Nhưng vào mười hai giờ đêm khi bố ông ấy rơi vào giấc ngủ, ông ấy quay về và bắt đầu làm tình với vợ. Ông ấy quay về phòng của mình, và khi ông ấy đang làm dở chừng, ai đó gõ cửa và nói, “Anh đang làm gì vậy? Anh ở đâu? Bố anh chết rồi.”
Điều đó gây choáng cho ông ấy. Đó là chấn thương, chấn thương lớn đã làm biến đổi toàn thể cuộc đời ông ấy - không phải là tốt hơn, mà là tồi hơn. Ông ấy cảm thấy mặc cảm. Ông ấy kết luận rằng chính thèm khát, dục đã đưa đẩy ông ấy vào khoảnh khắc cuối cùng khi bố ông ấy chết. Ông ấy đã phạm phải tội ác, tội lỗi. Ông ấy không bao giờ có thể tha thứ cho bản thân mình cho nên ông ấy đã từ bỏ dục và trong cả đời mình ông ấy đã kìm nén dục. Chỉ đến cuối, trong những năm cuối đời, ông ấy mới trở nên nhận biết về mê tín này vì tưởng tượng dục vẫn tiếp tục tới tận cùng. Thế rồi ông ấy bắt đầu thử một số thực nghiệm Mật tông để cho trước khi ông ấy chết ông ấy có thể gạt bỏ dục - nhưng nó đã quá trễ.
Những người này không thể hiểu được. Họ sẽ nghĩ rằng tôi là guru dục, rằng tôi đang dạy bạn về dục, rằng tôi đang dạy mê đắm. Những người này không thể hiểu được. Hugh Heffner không thể hiểu được, bởi vì ông ấy sẽ hỏi tại sao tôi nói về thiền, tại sao tôi nói về tâm linh? Tâm linh, thiền, samadhi - những thứ này sẽ có vẻ giống như điều vô nghĩa với ông ấy. Cho nên cả Morarji Desai và Hugh Heffner sẽ hiểu nhầm tôi. Tôi sẽ bị hiểu nhầm bởi cái gọi là những người tâm linh và bởi cái gọi là những người vật chất. Nhưng tôi hiểu: rằng đó sẽ là số phận của tôi.
Tôi chỉ có thể được hiểu bởi một loại người mới, người đã thấy tính toàn bộ này: rằng con người là cả thân thể và linh hồn và rằng cuộc sống trưởng thành chỉ qua kinh nghiệm.
Dục có thể trở thành bàn đạp hướng tới samadhi. Nếu bạn hiểu nó một cách sâu sắc, bạn sẽ tự do với nó. Nhưng tự do đó sẽ có phẩm chất khác toàn bộ: nó sẽ không phải là dục bị kìm nén. Dục bị kìm nén liên tục chảy ngầm, đi trong vô thức của bạn, tiếp diễn mãi, và liên tục ảnh hưởng tới cuộc sống của bạn.
Tôi đã nghe...
Có lần một bà già tôn giáo giầu có bị một tên trộm vào lục soát các thứ của bà ấy. Bà ấy sống cả đời vô dục, gần như một ni cô.
“Nghe đây bà già, im lặng nếu bà không muốn bị đau. Nói cho ta đồ châu báu để ở đâu.”
Bà ấy nói, “Tôi không giữ chúng ở đây. Chúng được để trong ngân hàng nơi có hầm cất giữ an toàn.”
“Vậy các đồ bạc của bà ở đâu?”
“Tôi rất tiếc, nhưng nó tất cả đưa ra ngoài rồi, đều được lau sạch và đánh bóng.”
“Vậy đưa tiền đây.”
“Tôi bảo ông rồi,” bà ấy nói, “Tôi không giữ tiền mặt nào trong tay cả.”
“Bà nghe đây, tôi cảnh cáo bà - đưa tiền cho tôi nếu không tôi sẽ xé quần áo bà ra.” Và nó bắt đầu sờ soạng khắp người bà ấy suốt trên xuống dưới.
“Tôi đã nói với ông rồi,” bà ấy nói, “Tôi không có tiền. Nhưng nếu ông cứ sờ nữa tôi sẽ viết séc cho ông.”
Tôi cũng đã nghe câu chuyện khác... có thể đó là về cùng tên trộm này!
Vào giữa đêm một cú điện thoại gọi tới đồn cảnh sát. Ai đó đang cần giúp đỡ ngay lập tức. Tiếng nói trên điện thoại nói một cách tuyệt vọng, “Các ông tới sớm vào! Tới ngay lập tức! Một kẻ trộm bị mắc bẫy trong phòng của một bà già!”
Viên thanh tra cảnh sát đang trực nói, “Chúng tôi sẽ tới trong năm phút. Nhưng ai gọi điện đó?”
Và giọng nói đó nói, “Kẻ trộm đây.”
Nếu bạn kìm nén, bạn sẽ mang vết thương cả đời bạn - không được lành. Kìm nén không phải là cách thức.
Thay đổi triệt để tới qua hiểu biết, và hiểu biết tới qua kinh nghiệm. Cho nên tôi cho bạn tự do toàn bộ để kinh nghiệm mọi điều mà tâm trí bạn, thân thể bạn muốn kinh nghiệm, chỉ với một điều kiện: tỉnh táo, quan sát, có ý thức.
Nếu bạn có thể làm tình một cách có ý thức, bạn sẽ ngạc nhiên: yêu có mọi chìa khoá tới samadhi. Nếu bạn đi sâu vào yêu với ý thức đầy đủ, tỉnh táo và nhận biết, bạn sẽ thấy rằng không phải là yêu hấp dẫn bạn, mà rằng trong đỉnh cao nhất của yêu, trong bùng nổ cực thích, tâm trí bạn biến mất, ý nghĩ của bạn dừng lại, và chính là từ đó mà nước cam lồ tuôn chảy trong bạn. Không phải là thực sự dục cho bạn kinh nghiệm đẹp đâu. Dục đơn giản giúp bạn, theo cách tự nhiên, đi tới một điểm mà tâm trí bị tan biến - tất nhiên, trong một khoảnh khắc thôi. Mây tản mác và bạn có thể thấy mặt trời. Lần nữa những đám mây đó sẽ có đó và mặt trời sẽ bị mất và bạn lại sẽ bắt đầu tưởng tượng về dục. Nếu bạn đi vô ý thức, thế thì bạn sẽ bỏ lỡ toàn thể bí mật này lặp đi lặp lại. Không phải là dục giữ bạn bị buộc vào thế giới đâu, nó là vô ý thức đấy!
Cho nên vấn đề không phải là làm sao bỏ dục; vấn đề là làm sao bỏ vô ý thức. Có ý thức và để cho bản thể tự nhiên của bạn có toàn thể dòng chảy của nó. Và dục là phần tự nhiên: bạn được sinh ra từ nó, mọi tế bào thân thể bạn đều là tế bào dục. Kìm nén nó là chống lại tự nhiên.
Nhưng có siêu việt điều là vấn đề khác toàn bộ. Nếu bạn tỉnh táo và nhận biết trong khoảnh khắc cực thích, bạn sẽ thấy thời gian biến mất, trong một khoảnh khắc không có thời gian - không quá khứ, không tương lai, bạn hoàn toàn ở đây bây giờ - và đó là cái đẹp. Chính bởi vì điều đó, mà bạn cảm thấy vui vẻ thế, nhiều phúc lạc thế trút lên bạn.
Bây giờ hai bí mật này phải được hiểu: một, sự biến mất của tâm trí trong một khoảnh khắc, và sự biến mất của thời gian trong một khoảnh khắc. Và đây là hai khía cạnh của một hiện tượng: một khía cạnh là thời gian, khía cạnh kia là tâm trí. Khi hai điều này biến mất bạn hoàn toàn phúc lạc, bạn ở trong Thượng đế. Và thiền là cách để những điều này này biến mất mà không đi vào trong dục.
Khi bạn đi vào trong thiền một ngày nào đó bạn sẽ nhận ra chân lí là trong thiền nó cũng xảy ra - tâm trí biến mất, thời gian biến mất - và ngày đó sẽ là ngày của nhận ra lớn lao. Ngày đó bạn sẽ thấy tại sao bạn đã quan tâm thế tới dục, và chính ngày đó mọi mối quan tâm về dục sẽ biến mất. Không phải là bạn sẽ phải vứt bỏ nó bằng nỗ lực, nó sẽ đơn giản biến mất, cũng hệt như giọt sương trong ánh mặt trời buổi sáng biến mất - không dấu vết, không vết thương nào. Nếu bạn có thể tạo ra nó qua thiền, việc tạo ra nó còn dễ hơn nhiều - bởi vì bạn làm nó một mình. Người khác không được cần tới, bạn không cần phụ thuộc vào người khác.
Thứ hai, nếu bạn có thể làm nó có tính thiền, không năng lượng nào bị mất. Ngược lại bạn có thể trở nên sống động hơn vì năng lượng được gìn giữ.
Thứ ba, nếu bạn có thể làm nó ngay lập tức, thế thì bạn có thể vẫn còn trong nó lâu chừng nào bạn muốn, nó không phải là nhất thời: bạn có thể dần dần học cách vẫn còn trong nó trong hai mươi tư giờ. Vị Phật sống trong trạng thái cực thích trong hai mươi tư giờ, hết ngày nọ tới ngày kia. Giữa ngày Phật Gautam trở nên chứng ngộ và ngày ông ấy chết có một khoảng cách bốn mươi hai năm. Trong bốn mươi hai năm này ông ấy đã hoàn toàn trong trạng thái cực thích. Nghĩ mà xem! Vài khoảnh khắc đó mà bạn có chẳng là gì khi so với các khoảnh khắc của vị phật.
Tôi dạy bạn một loại tổng hợp mới. Tôi ủng hộ tất cả cho việc siêu việt đó, điều đem bạn tới phật tính, nhưng nó là siêu việt, không là kìm nén. Qua kìm nén không ai đã bao giờ siêu việt. Qua kìm nén người ta liên tục đi và đi theo cùng con đường mòn. Kìm nén, bạn phải kìm nén mọi ngày. Tới chính khoảnh khắc cuối cùng của cái chết của bạn, dục sẽ ám ảnh bạn. Nếu bạn thực sự muốn gạt bỏ nó... và tôi muốn bạn gạt bỏ nó! Nhưng tôi không chống lại dục, bởi vì những người chống lại dục không bao giờ có thể gạt bỏ được nó. Do đó mới có điều ngược đời về giáo huấn của tôi.
Chỉ những người thực sự sẵn sàng hiểu mới có khả năng hiểu; bằng không tôi sẽ bị hiểu lầm thôi. Đám đông, quần chúng, sẽ hiểu lầm tôi thôi. Nhưng tôi cũng không mong đợi, rằng họ phải hiểu. Tôi cảm thấy tiếc cho họ, nhưng không có mong đợi, cho nên tôi chẳng bao giờ cảm thấy bị xúc phạm. Tôi biết rằng giáo huấn này là mới tới mức sẽ phải mất nhiều thế kỉ để tạo ra tiêu chí trên đó nó có thể được phán xét. Tiêu chí không có đó.
Người ta nói rằng khi nhà thơ thực sự vĩ đại thì thơ ca của ông ấy không thể nào được hiểu, bởi vì mọi thơ ca cũ đều khác với nó. Nhà thơ vĩ đại phải tạo ra tiêu chí riêng của ông ấy trên đó thơ ca của ông ấy có thể được phán xét. Cho nên đó là trường hợp với hoạ sĩ vĩ đại: bạn không thể phán xét hoạ sĩ vĩ đại bởi các hoạ sĩ cổ. Ông ấy có thông điệp mới tới mức không đánh giá cũ nào sẽ có ích gì, cho nên ông ấy phải tạo ra giá trị mới nữa. Nó cần thời gian. Và nếu nó là vậy với thơ ca và hội hoạ và điêu khắc, nói gì về chứng ngộ? Đó là nghệ thuật vĩ đại nhất, nghệ thuật của mọi nghệ thuật. Nó cần nhiều thế kỉ.
Câu hỏi 4, câu hỏi cuối cùng
Tôi rất sợ rằng cái gì đó bất ngờ đang sắp xảy ra cho tôi. Tôi phải làm gì?
Điều tốt là cái gì đó bất ngờ sắp xảy ra cho bạn. Thực ra, nếu chỉ cái được mong đợi xảy ra, bạn sẽ hoàn toàn chán. Cứ nghĩ về cuộc sống trong đó chỉ điều bạn mong đợi bao giờ cũng xảy ra. Bạn sẽ làm gì với cuộc sống như thế? Sẽ không có vui vẻ trong nó, sẽ có chán cực kì. Bạn mong đợi một người bạn và anh ta gõ cửa, bạn mong đợi đau đầu và nó có đó, bạn mong đợi vợ bạn bỏ đi và cô ấy bỏ đi - bạn mong đợi và nó xảy ra: trong vòng hai mươi bốn giờ bạn sẽ tự tử! Bạn sẽ làm gì nếu tất cả mọi thứ xảy ra, xảy ra chỉ bởi mong đợi của bạn và tương ứng với mong đợi của bạn?
Cuộc sống là cuộc phiêu lưu bởi vì điều bất ngờ xảy ra. Cuộc phiêu lưu càng lớn hơn nếu ngày càng nhiều điều bất ngờ xảy ra cho bạn. Cảm thấy phúc lạc đi! Điều bất ngờ xảy ra - sẵn sàng cho nó, làm đường cho nó. Đừng hỏi về điều bất ngờ. Đó là lí do tại sao tôi nói vẫn còn trống rỗng cho tương lai. Đừng phóng chiếu, để cho tương lai xảy ra theo cách riêng của nó, và bạn sẽ liên tục trong vui vẻ. Bạn sẽ có điệu vũ trong bản thể bạn, bởi vì từng thứ sẽ xảy ra sẽ bất ngờ thế. Và khi nó là bất ngờ, nó có điều bí ẩn trong nó...
Tôi đã nghe về một cậu bé có thiên nhãn. Dường như cậu bé này có sự báo trước. Thỉnh thoảng khi đọc lời nguyện nó nói, “Thượng đế ban phước cho mẹ, Thượng đế ban phước cho bố, Thượng đế ban phước cho bà, tạm biệt ông.” Ngày hôm sau ông chết đột quị.
Thế rồi sau đó cậu bé này nói, “Thượng đế ban phước cho mẹ, Thượng đế ban phước cho bố, tạm biệt bà.” Thế là bà bị đâm xe khi đi qua phố.
Một thời gian sau trong lời nguyện của mình, nó nói, “Thượng đế ban phước cho mẹ, tạm biệt bố.” Ông bố thực sự bực mình. Ông ta tự mình lái xe tới văn phòng, nhưng ông ta không thể làm việc ở đó được chút nào.
Cuối cùng ông ta quyết định về nhà sớm, nhưng ông ta sợ lái xe trở về nên ông ta lấy chiếc taxi về nhà và chạy xô vào nhà.
Ông ta được vợ đón chào, nói, “Anh có biết điều gì xảy ra hôm nay không, anh yêu? Điều dễ sợ kinh khiếp! Ông đưa sữa chết bất đắc kì tử trên hiên sau!”
Đủ cho hôm nay.
0 Đánh giá