Read more
Vigyan Bhairav Mật Tông Tập 1 - Osho
Vigyan Bhairav Tantra Vol. 1
Chương 18. Vẫn còn với sự kiện
Câu hỏi thứ nhất:
Đêm hôm qua thầy nói rằng con người hiện đại
đã trở thành không đích thực trong diễn đạt giận, bạo hành, dục, v.v. Thầy nói
rằng ở Ấn Độ sinh viên và thế hệ trẻ hơn ít bạo hành trong diễn đạt xúc động của
họ hơn là thanh niên phương Tây diễn đạt. Liệu điều này có nghĩa là thanh niên
phương Tây đang trở thành đích thực hơn trong diễn đạt của họ không? Có phải sự
buông thả trong diễn đạt dục và giận là tăng trưởng hướng tới việc là đích thực
trong diễn đạt xúc động không?
Nhiều điều phải được xem xét. Một,
là đích thực ngụ ý có tính sự kiện toàn bộ. Các ý thức hệ, các lí thuyết, các
chủ nghĩa, họ bóp méo bạn và họ cho bạn nhân cách giả. Bạn trau dồi các bộ mặt,
thế thì bất kì cái gì bạn trưng ra bạn đều không là chúng. Thực tại bị bỏ lỡ và
bạn đột nhiên diễn kịch và đóng vai. Cuộc sống của bạn trở nên ít sống động và
nhiều phần là trò chơi trong đó bạn đang diễn cái gì đó - không phải là linh hồn
thực của bạn, nhưng là văn hoá, giáo dục, xã hội, văn minh. Con người có thể được
trau dồi - và bạn càng được trau dồi, bạn càng ít là thực.
Thực tại là cái ngã không được
trau dồi của bạn, không bị xã hội động tới. Nhưng điều đó là nguy hiểm. Đứa trẻ,
nếu bị bỏ lại cho bản thân nó, sẽ chỉ là con vật. Nó sẽ đích thực, nhưng nó sẽ
là con vật; nó sẽ không trở thành con người. Cho nên điều đó là không thể được,
phương án đó bị đóng lại. Chúng ta không thể bỏ đứa trẻ cho bản thân nó. Chúng
ta phải làm cái gì đó, và bất kì cái gì chúng ta làm đều sẽ làm rối cái ngã thực.
Chúng ta sẽ cho đứa trẻ quần áo, chúng ta sẽ cho đứa trẻ các bộ mặt và mặt nạ.
Nó sẽ trở thành con người, nhưng thế thì nó sẽ trở thành diễn viên; nó sẽ không
là thực. Nếu bạn bỏ nó cho bản thân nó, nó sẽ giống con vật - đích thực, thực,
nhưng không là con người. Cho nên điều không muốn nhưng phải chấp nhận là chúng
ta phải dạy nó, chúng ta phải trau dồi và ước định nó. Thế thì nó trở thành con
người, nhưng không thực.
Khả năng thứ ba mở ra với những
kĩ thuật thiền này. Mọi kĩ thuật thiền thực sự đều là "giải ước định."
Bất kì cái gì xã hội đã trao cho bạn đều có thể được lấy đi lần nữa, và thế thì
bạn sẽ không là con vật. Thế thì bạn sẽ là cái gì đó nhiều hơn con người. Bạn sẽ
là siêu nhân - thực, nhưng không là con vật.
Điều đó xảy ra thế nào? Đứa trẻ
phải được cho văn hoá, giáo dục. Không có khả năng nào bỏ nó cho bản thân nó. Nếu
bạn bỏ nó cho bản thân nó, nó sẽ không bao giờ trở thành con người; nó sẽ vẫn
còn là con vật. Nó sẽ là thực, nhưng nó sẽ bỏ lỡ thế giới, chiều hướng của ý thức,
điều mở ra với con người. Cho nên chúng ta phải làm cho nó thành con người, và
nó trở thành không thực.
Tại sao nó trở thành không thực?
Vì con người này chỉ bị áp đặt từ bên ngoài. Bên trong nó vẫn còn là con vật. Từ
bên ngoài chúng ta áp đặt tính người lên nó. Nó bị phân chia; nó bị chẻ làm
đôi. Bây giờ con vật liên tục sống bên trong, và con người sống bên ngoài. Đó
là lí do tại sao bất kì cái gì bạn làm và nói đều là chuyện kép. Bạn phải duy
trì bộ mặt đã được trao cho bạn, và bạn liên tục phải thoả mãn con vật của bạn
nữa. Điều đó tạo ra vấn đề, và mọi người đều trở thành không trung thực. Bạn
càng lí tưởng, bạn càng sẽ phải không trung thực, vì lí tưởng sẽ nói, "Làm
cái này," và con vật sẽ hoàn toàn ngược lại. Nó sẽ muốn làm cái gì đó khác
mà hoàn toàn đối lập.
Thế thì người ta có thể làm gì?
Người ta có thể lừa người khác và lừa bản thân mình; người ta có thể duy trì một
bộ mặt, bộ mặt giả, và liên tục sống cuộc sống của con vật. Đó là điều đang xảy
ra. Bạn sống cuộc sống dục, nhưng bạn không bao giờ nói về nó. Bạn nói về
bramacharya - vô dục. Cuộc sống dục của bạn bị đẩy vào bóng tối - không chỉ từ
xã hội, không chỉ từ gia đình bạn, mà thậm chí còn từ tâm trí có ý thức riêng của
bạn. Bạn đẩy nó vào trong bóng tối dường như nó không là một phần của sự hiện hữu
của bạn. Bạn liên tục làm mọi thứ mà bạn chống lại vì sinh học của bạn không thể
thay đổi chỉ bằng giáo dục.
Nhớ, sự thừa kế của bạn - các tế
bào sinh học của bạn, cấu trúc của bạn - không thể bị thay đổi chỉ bằng giáo dục
ý thức hệ. Không trường nào, không ý thức hệ nào có thể thay đổi được con vật
bên trong của bạn. Chỉ các kĩ thuật khoa học mới có thể thay đổi được sự hiện hữu
bên trong. Chỉ các giáo lí đạo đức sẽ không giúp ích chừng nào nạn chưa có kĩ thuật
khoa học để thay đổi ý thức bên trong toàn bộ của bạn.
Con vật là một cá thể, một đơn
vị; thánh nhân cũng là cá thể và đơn vị. Con người có tính kép vì con người ở
giữa cả hai, con vật và thánh nhân - hay, bạn có thể nói giữa Thượng đế (God)
và chó (dog). Con người là ở giữa. Bên trong con người vẫn còn là chó; bên
ngoài con người giả vờ là Thượng đế. Điều đó tạo ra căng thẳng, khổ sở, và mọi
thứ trở thành giả. Bạn có thể sa ngã và trở thành con vật; thế thì bạn sẽ là
đích thực hơn con người. Nhưng thế thì bạn sẽ bỏ lỡ nhiều - bạn sẽ bỏ lỡ khả
năng trở thành Thượng đế.
Con vật không thể trở thành Thượng
đế được vì con vật không có vấn đề để siêu việt. Nhớ, con vậy không thể trở
thành Thượng đế được vì không có gì để được biến đổi. Con vật thoải mái với bản
thân nó; không có vấn đề gì, không vật lộn, không cần siêu việt. Con vật thậm
chí không có ý thức, nó đơn giản là đích thực vô ý thức. Nhưng con vật là đích
thực, mặc dầu đích thực này là vô ý thức. Không con vật nào có thể dối trá; điều
đó là không thể được. Nhưng điều đó không phải là vì con vật duy trì đạo đức,
chúng không thể dối trá vì chúng không nhận biết về khả năng rằng người ta có
thể là giả.
Chúng nhất định là thực, nhưng
cái thực đó không phải là chọn lựa của chúng, nó là sự nô lệ của chúng. Con vật
nhất định là thực, không phải vì nó đã chọn là thực, mà vì nó không thể chọn
phương án khác. Không có phương án nào cho nó; nó chỉ có thể là bản thân nó.
Không có khả năng nào là giả vì nó là vô ý thức về các khả năng.
Con người có ý thức về các khả
năng. Chỉ con người mới có thể là không thực. Đó là sự trưởng thành! Đó là tiến
hoá! Con người có thể là không thực và đó là lí do tại sao con người có thể là
thực. Con người có thể chọn. Con vật nhất định là thực; đó là sự nô lệ của
chúng, không là tự do của chúng. Nếu bạn là thực, đó là thành tựu vì bạn bao giờ
cũng có thể là không thực. Khả năng này để mở, nhưng bạn đã không chọn nó, bạn
đã chọn cái kia. Đó là chọn lựa có ý thức.
Tất nhiên, thế thì con người
bao giờ cũng trong khó khăn. Việc chọn lựa bao giờ cũng là khó, và tâm trí muốn
chọn cái gì đó dễ làm. Tâm trí muốn có thứ ít kháng cự nhất. Nói dối là dễ; là
giả là dễ. Dường như yêu thương là dễ; là yêu thương là rất khó. Tạo ra mẽ
ngoài là dễ; tạo ra sự hiện hữu là khó. Cho nên con người chọn cái đơn giản,
cái dễ dàng, cái có thể được làm mà không có bất kì nỗ lực nào, bất kì hi sinh
nào.
Với con người tự do tới trong sự
tồn tại. Con vật chỉ là nô lệ. Với con người, tự do tới trong sự tồn tại, chọn
lựa tới trong sự tồn tại - thế thì có khó khăn và lo âu. Với con người, cái
không thực, cái giả, đi vào. Bạn có thể lừa dối. Mãi tới điểm này nó là điều
không muốn nhưng phải chấp nhận.
Con người không thể đơn giản và
thuần khiết theo cùng cách như con vật, nhưng con người có thể đơn giản và thuần
khiết hơn, và con người có thể là không thuần khiết hơn và phức tạp hơn. Con
người có thể đơn giản hơn và thuần khiết hơn và hồn nhiên hơn, nhưng con người
không thể là đơn giản và thuần khiết và hồn nhiên như con vật. Hồn nhiên đó là
vô ý thức, và con người đã trở nên có ý thức. Bây giờ con người có thể làm hai
điều: con người có thể đi cùng với những cái giả của mình, với cái rởm của
mình, và thường xuyên vẫn còn là sự hiện hữu bị phân chia trong xung đột với bản
thân mình. Hay con người có thể trở thành có ý thức về toàn thể hiện tượng này
về điều đã xảy ra và điều đang xảy ra cho mình, và con người có thể quyết định
không là giả. Con người có thể bỏ mọi cái là giả. Con người có thể hi sinh, con
người có thể chọn hi sinh bất kì cái gì có thể thu được bởi việc là giả. Thế
thì con người lại trở thành đích thực.
Nhưng tính đích thực này là
khác, khác về chất với tính đích thực của con vật. Con vật là vô ý thức. Nó
không thể làm được bất kì cái gì - nó bị tự nhiên ép buộc là đích thực. Khi một
người quyết định là đích thực, không ai ép buộc người đó; ngược lại, mọi thứ ép
buộc người đó là không đích thực - xã hội, văn hoá, mọi cái tồn tại quanh người
đó đều ép buộc người đó là không đích thực. Người đó quyết định là đích thực.
Quyết định này làm cho bạn thành cái ngã, và quyết định này cho bạn tự do điều
không con vật nào có thể đạt tới và không người giả nào có thể đạt tới.
Nhớ, bất kì khi nào bạn nói dối,
lừa dối, là không trung thực, bạn đều bị ép buộc làm điều đó. Điều đó không phải
là chọn lựa của bạn, không phải là chọn lựa thực. Tại sao bạn nói dối? Vì các hậu
quả, vì xã hội: bạn sẽ khổ nếu bạn nói thực. Bạn nói dối và bạn trốn khổ.
Thực sự, xã hội đã ép buộc bạn
nói dối; nó đã không phải là chọn lựa của bạn. Nếu bạn nói thực, đó là chọn lựa
của bạn, không người nào ép buộc bạn nói thực. Mọi thứ đang ép buộc bạn nói dối,
là không trung thực. Điều đó là thuận tiện, an toàn, an ninh hơn. Bây giờ bạn
đang đi vào nguy hiểm, bất an ninh, nhưng đây là chọn lựa của bạn. Với chọn lựa
này, lần đầu tiên bạn đạt tới cái ngã.
Cho nên tính đích thực của con
vật là một thứ, và tính đích thực của con người là khác về chất - nó là chọn lựa
có ý thức. Cho nên vị phật lại là một. Ông ấy giống như con vật, chỉ với một
khác biệt: ông ấy là đơn giản, thuần khiết, hồn nhiên như con vậy, nhưng không
giống con vật vì ông ấy có ý thức. Bây giờ mọi thứ là chọn lựa có ý thức. Ông ấy
tỉnh táo, nhận biết.
Câu hỏi là, Liệu điều này có
nghĩa là thanh niên phương Tây đang trở thành đích thực hơn? Theo một nghĩa nào
đó, có. Nó đang trở nên đích thực hơn vì nó đang rơi hướng tới con vật. Đó
không phải là chọn lựa. Thay vì thế, lần nữa, đó là tiến trình dễ nhất - sa
ngã. Thanh niên phương Tây là đích thực hơn thanh niên phương Đông theo nghĩa rằng
họ bây giờ đang rơi xuống thấp hơn hướng tới con vật. Thanh niên phương Đông là
giả. Hành vi của họ giống như mẽ ngoài - không thực, nhưng rởm. Nhưng hai điều
này không thực sự là phương án duy nhất.
Thanh niên phương Đông là giả,
có văn hoá, được trau dồi, bị ép buộc là cái gì đó mà không là thực. Thanh niên
phương Tây đã nổi dậy chống lại điều này, nổi dậy hướng tới sự đích thực của
con vật. Đó là lí do tại sao dục và bạo hành ngày càng nắm giữ thanh niên
phương Tây. Theo một cách nào đó họ là đích thực hơn, nhưng theo một cách nào
đó khả năng lớn hơn bị mất.
Vị phật là trong nổi dậy và người
hippie cũng trong nổi dậy, nhưng các nổi dậy này là khác nhau; phẩm chất khác
nhau. Vị phật cũng nổi dậy chống lại việc ước định, nhưng ông ấy đang đi ra
ngoài nó - hướng tới sự thống nhất mà là cao hơn con người và cao hơn con vật.
Bạn có thể nổi dậy và đi xuống hướng tới con vật. Thế thì bạn cũng đi hướng tới
sự thống nhất, nhưng đó là đi xuống, dưới con người.
Nhưng theo một cách nào đó, nổi
dậy là tốt - vì một khi nổi dậy tới trong tâm trí, ngày không còn xa khi bạn sẽ
đi tới hiểu rằng nổi dậy này chỉ là đi ngược lại. Nổi dậy được cần phải là đi
tiến. Cho nên thanh niên phương Tây sớm hay muộn có thể đi tới hiểu rằng nổi dậy
của họ là tốt, nhưng hướng là sai. Thế thì sẽ có khả năng ở phương Tây cho nhân
loại mới được sinh ra.
Theo nghĩa này, những cái rởm
phương Đông là không có giá trị gì cả. Tốt hơn cả là cứ đích thực, là nổi dậy,
vì tâm trí nổi dậy sẽ không mất mấy thời gian để thấy rằng hướng đi là sai.
Nhưng một tuổi trẻ rởm có thể tiếp tục trong hàng nghìn năm, thậm chí không thể
nhận biết được rằng có khả năng để nổi dậy và đi ra ngoài. Nhưng giữa cả hai điều
này chẳng cái gì đáng để chọn; phương án thứ ba là cách này.
Con người phải nổi dậy chống lại
việc ước định và đi ra ngoài. Nếu bạn rơi xuống dưới thế thì bạn có thể có vui
thú của việc nổi dậy, nhưng nổi dậy này đã trở thành có tính phá huỷ - nó không
sáng tạo. Tôn giáo là nổi dậy sâu sắc nhất, nhưng bạn có thể đã không nghĩ về
nó theo cách đó. Chúng ta coi tôn giáo như thứ chính thống nhất - truyền thống,
tục lệ. Nó không phải vậy. Tôn giáo là thứ cách mạng nhất trong tâm thức con
người, vì nó có thể dẫn bạn hướng tới sự thống nhất mà cao hơn con vật, cao hơn
con người. Những kĩ thuật này có liên quan tới cuộc cách mạng đó.
Cho nên khi Shiva nói là đích
thực, ông ấy ngụ ý đừng là rởm, đừng liên tục là rởm. Nhận biết về nhân cách giả
của bạn, về quần áo, trang phục, mặt nạ của bạn - và thế rồi là đích thực. Dù bạn
là bất kì cái gì, nhận ra nó.
Vấn đề thực là ở chỗ người ta
trở nên bị lừa dối bởi việc lừa dối riêng của người ta. Bạn nói về từ bi... Ở Ấn
Độ chúng ta nói nhiều thế về từ bi, bất bạo hành, mọi người nghĩ rằng mình là bất
bạo hành, nhưng nếu bạn nhìn vào hành động của một người, vào mối quan hệ của
người đó, vào cử chỉ của người đó, người đó là bạo hành. Nhưng người đó không
nhận biết rằng mình là bạo hành. Người đó có thể bạo hành ngay cả trong cái bất
bạo hành của người đó. Nếu người đó cố ép buộc người khác là bất bạo hành, điều
đó là bạo hành. Nếu người đó đang ép buộc bản thân người đó là bất bạo hành, đó
là bạo hành. Là đích thực nghĩa là người đó phải hiểu và nhận ra cái gì là trạng
thái thực của tâm trí mình - không ý tưởng, không nguyên tắc, nhưng là trạng
thái của tâm trí. Trạng thái tâm trí của người đó là gì? Người đó có bạo hành
không? Người đó có giận không?
Đây là điều được Shiva ngụ ý
khi ông ấy nói, là đích thực. Biết cái thực, sự kiện của bạn là gì, vì chỉ sự
kiện mới có thể được thay đổi. Nếu bạn muốn biến đổi bản thân bạn, bạn phải biết
cái giả của bạn. Bạn không thể thay đổi được điều hư cấu. Bạn là bạo hành và bạn
nghĩ rằng bạn là bất bạo hành - thế thì không có khả năng nào của bất kì biến đổi
nào. Cái bất bạo hành đó chẳng có ở đâu cả, cho nên bạn không thể thay đổi được.
Và bạo hành có đó, nhưng bạn không nhận biết về nó, cho nên làm sao bạn có thể
thay đổi được nó?
Trước hết biết sự kiện như
chúng vậy. Làm sao biết sự kiện? Đương đầu với chúng mà không có diễn giải của
bạn. Đó là điều lời kinh hôm qua đã nói: xem xét. Người hầu của bạn đã tới -
xem xét cách bạn nhìn vào người hầu. Ông chủ của bạn đã tới trong phòng - xem
xét cách bạn nhìn vào ông chủ. Cái nhìn có như nhau khi bạn nhìn người hầu như
khi bạn nhìn ông chủ? Mắt bạn có như nhau, hay có bất kì khác biệt nào? Nếu có
bất kì khác biệt nào bạn là người bạo hành.
Bạn không nhìn một cách cá nhân
vào người này, vào con người, cái nhìn của bạn là việc diễn giải. Nếu người đó giầu
bạn có thể nhìn theo cách nào đó; nếu người đó nghèo bạn nhìn theo cách khác.
Cái nhìn của bạn trở thành mang tính kinh tế. Bạn không nhìn vào người đang ở
ngay trước bạn, bạn đang nhìn vào số dư ngân hàng nào đó. Và nếu người này là
nghèo, cái nhìn của bạn có bạo hành tinh vi trong nó, cái nhìn xúc phạm, hạ cấp.
Nếu người này là giầu bạn có ca ngợi tinh vi, đón chào. Mối quan tâm sâu bao giờ
cũng có đó, dù bạn đang làm bất kì cái gì.
Nhìn vào mối quan tâm của bạn.
Bạn giận con trai bạn hay con gái bạn, và bạn nói bạn giận vì nó, vì điều tốt
cho nó. Đi sâu xuống đi; xem xét liệu điều đó có đúng không. Con trai của bạn
đã không vâng lời và bạn giận. Bạn nói bạn muốn thay đổi nó vì điều đó là tốt
riêng cho nó. Nhìn vào bên trong và xem xét sự kiện này. Sự kiện liệu có phải
là bạn đang nghĩ về điều tốt cho nó, hay bạn đơm giản cảm thấy bị xúc phạm vì
nó đã không vâng lời bạn? Bạn cảm thấy bị tổn thương vì nó đã không vâng lời bạn.
Bản ngã của bạn bị tổn thương vì nó đã không vâng lời bạn.
Nếu bản ngã của bạn bị tổn
thương, đây là sự kiện này, và bạn liên tục giả vờ rằng đó không phải là sự việc
- rằng bạn đang chỉ nghĩ về điều tốt cho nó, và đó là lí do tại sao bạn giận. Bạn
giận chỉ vì nó; bạn không thực sự giận. Làm sao bạn có thể giận được? Bạn là
người bố đáng yêu, cho nên bạn không giận chút nào. Làm sao bạn có thể giận được?
Bạn yêu nó nhiều thế, nhưng vì nó sắp đi trên con đường sai, vì tình yêu của bạn,
bạn muốn thay đổi nó, và đó là lí do tại sao bạn giận. Bạn chỉ đang giả vờ là
giận để giúp nó.
Nhưng đây là sự kiện sao? Bạn
chỉ giả vờ, hay bạn cảm thấy bị tổn thương vì nó đã không vâng lời bạn? Và bạn
có chắc thế rằng bất kì cái gì bạn nói đều là đúng cho nó không?
Đi sâu xuống dưới bên trong bản
thân bạn đi, nhìn vào sự kiện này, xem xét nó - và là đích thực. Nếu bạn thực sự
bị khó chịu bởi việc không nghe lời của nó, thế thì biết rõ rằng bạn bị khó chịu
và bạn cảm thấy bị tổn thương, và đó là lí do tại sao bạn giận. Đây là việc là
đích thực.
Thế thì bạn có thể làm nhiều
cho thay đổi trong bạn vì sự kiện có thể được thay đổi; hư cấu không thể được
thay đổi. Với mọi thứ bạn đang làm hay bạn đang nghĩ, đi sâu xuống. Tìm các sự
kiện, và không cho phép diễn giải và lời tô mầu cho nó.
Nếu xem xét này có đó, dần dần
bạn sẽ trở thành đích thực. Và tính đích thực này sẽ không giống như tính đích
thực của con vật. Tính đích thực này sẽ giống như tính đích thực của thánh
nhân, vì bạn càng biết nhiều về bạn xấu thế nào, bạn càng biết bạn bạo hành thế
nào, bạn càng xuyên thấu hơn vào bên trong sự kiện và trở nên nhận biết về điều
vô nghĩa mà bạn đang làm, nhận biết này sẽ càng giúp bạn nhiều hơn. Và dần dần
cái xấu của bạn sẽ rơi rụng đi, sẽ khô héo đi, vì nếu bạn nhận biết về cái xấu
của bạn nó không thể tiếp tục được.
Nếu bạn muốn nó tiếp tục, đừng
nhận biết về nó và tạo ra mẽ ngoài đẹp quanh nó. Thế thì bạn sẽ thấy cái đẹp,
và cái xấu sẽ vẫn còn ở đằng sau, không bao giờ được thấy một cách trực tiếp. Mọi
người khác sẽ thấy nó - đó là vấn đề. Đứa con trai sẽ thấy rằng người bố không
giận vì điều tốt cho nó. Nó sẽ thấy rằng người bố giận vì nó đã không vâng lời
và người bố cảm thấy bị tổn thương; đứa con trai sẽ biết điều đó. Bạn không thể
che giấu cái xấu của bạn với người khác. Bạn có thể che giấu nó chỉ với bản
thân bạn. Cái nhìn của bạn sẽ tiết lộ cho mọi người rằng có bạo hành. Bạn chỉ lừa
được bản thân bạn rằng đã có từ bi.
Đó là lí do tại sao mọi người
nghĩ về bản thân mình như một người rất cao siêu, và không người nào khác đồng
ý với người đó. Vợ bạn không đồng ý với bạn rằng bạn là người cao siêu. Con bạn
không đồng ý với bạn rằng bạn là người cao siêu. Bạn bè của bạn không đồng ý,
không người nào đồng ý với bạn, rằng bạn là người cao siêu.
Họ có câu nói cửa miệng ở Nga rằng
nếu mọi người nói toàn bộ tâm trí của họ, đích xác như nó vậy, sẽ không có bốn
người bạn trên toàn thế giới. Không thể được! Bất kì cái gì bạn của bạn nghĩ về
bạn, người đó không bao giờ nói với bạn. Đó là lí do tại sao tình bạn tiếp tục.
Nhưng người đó bao giờ cũng nói mọi thứ đằng sau bạn, và bạn đang nói điều bạn
nghĩ về bạn bè của bạn đằng sau người đó. Không người nào nói một cách chân thực
điều người đó nghĩ vì thế thì sẽ không có khả năng nào của bất kì tình bạn nào.
Tại sao? Không người nào đồng ý với bạn, và lí do chỉ là thế này: bạn chỉ có thể
lừa được bản thân bạn; bạn không thể lừa được bất kì người nào khác. Chỉ tự lừa
dối là có thể.
Và khi bạn nghĩ bạn đang lừa
người khác, bạn đơn giản đang lừa bản thân bạn. Có thể là người khác giả vờ với
bạn rằng họ đã bị bạn lừa, vì có những khoảnh khắc mà lúc đó là thuận tiện để
đóng vai kẻ bị lừa. Điều đó có thể có ích lợi cho người đó. Bạn nói với ai đó về
sự vĩ đại của bạn... Mọi người đều nói trực tiếp hay gián tiếp về sự vĩ đại của
người đó, sự cao siêu của người đó. Ai đó có thể đồng ý với bạn. Nếu điều đó là
có ích lợi cho người đó, người đó sẽ giả vờ với bạn rằng người đó đang bị bạn lừa,
nhưng người đó biết bên trong bạn là ai.
Bạn không thể lừa được bất kì
người nào chừng nào ai đó còn chưa sẵn sàng để bị lừa; đó là chuyện khác. Với
tính đích thực tôi ngụ ý: nhớ tới tính sự kiện của bạn. Bao giờ cũng nhìn ra nó
từ diễn giải của bạn. Vứt đi mọi diễn giải của bạn và nhìn vào sự kiện về bạn
là gì. Và không sợ - nhiều cái xấu có đó. Nếu bạn sợ, thế thì bạn sẽ không bao
giờ có khả năng thay đổi nó. Nếu nó có đó, chấp nhận rằng nó có đó; xem xét nó.
Đây là điều xem xét ngụ ý gì:
xem xét nó, nhìn vào nó trong sự trần trụi toàn bộ của nó. Đi quanh nó, đi tới
gốc rễ của nó, phân tích nó. Thấy ra tại sao nó có đó, cách bạn giúp cho nó có
đó, cách bạn nuôi dưỡng nó, cách bạn bảo vệ nó, cách nó đã phát triển thành cây
lớn thế. Thấy cái xấu của bạn, bạo hành của bạn, hận của bạn, giận của bạn,
cách bạn đã bảo vệ nó, cách bạn đã giúp cho nó phát triển tới giờ. Nhìn vào gốc
rễ; nhìn vào toàn thể hiện tượng này.
Và Shiva nói rằng nếu bạn xem
xét nó một cách toàn bộ bạn có thể bỏ nó ngay lập tức, chính khoảnh khắc này,
vì chính bạn đã từng bảo vệ nó. Chính bạn đã từng giúp cho nó trở nên được bắt
rễ trong bạn. Nó là bịa đặt của bạn. Bạn có thể bỏ nó ngay lập tức - ngay bây
giờ. Bạn có thể bỏ nó, và thế thì không có nhu cầu nhìn tới nó. Nhưng trước khi
bạn có thể làm được điều này, bạn sẽ phải biết nó - nó là gì, toàn thể cơ chế
này, toàn thể phức hợp của nó, cách bạn giúp nó mọi khoảnh khắc.
Nếu ai đó nói cái gì đó xúc phạm
bạn, bạn phản ứng thế nào? Bạn có bao giờ nghĩ về điều đó không - rằng người đó
có thể đúng? Thế thì nhìn đi! Người đó có thể đúng đấy. Có mọi khả năng về người
đó là đúng nhiều hơn bạn là đúng về bản thân bạn, vì người đó tách rời, xa xôi;
người đó có thể quan sát.
Cho nên đừng phản ứng. Đợi đã!
Nói với người đó, "Tôi sẽ xem xét điều bạn đã nói. Bạn đã xúc phạm tôi, và
tôi sẽ xem xét sự kiện này. Bạn có thể đúng. Nếu bạn đúng, thế thì tôi sẽ gửi lời
cám ơn bạn. Để tôi xem xét điều đó. Và nếu tôi thấy rằng bạn sai tôi sẽ thông
báo cho bạn." Nhưng đừng phản ứng. Phản ứng là khác.
Nếu bạn xúc phạm tôi, tôi nói với
bạn, thay vì phản ứng, "Đợi đã nhé. Bẩy ngày nữa quay lại đi. Tôi sẽ xem
xét bất kì điều gì bạn đã nói - bạn có thể đúng. Tôi sẽ đặt bản thân tôi vào vị
trí của bạn và sẽ quan sát bản thân tôi; tôi sẽ tạo ra khoảng cách. Bạn có thể
đúng, cho nên để tôi nhìn lại sự kiện này. Điều rất tốt của bạn là đã chỉ nó
ra, cho nên tôi sẽ nhìn vào nó. Nếu tôi cảm thấy rằng bạn là đúng, tôi sẽ cám
ơn bạn; nếu tôi cảm thấy rằng bạn là sai, tôi sẽ thông báo cho bạn rằng bạn là
sai." Nhưng cần gì phản ứng?
Bạn xúc phạm tôi - thế thì tôi
phải làm gì? Tôi xúc phạm bạn ngay lập tức lúc đó và ở đó. Tôi trốn việc xem
xét: tôi đã phản ứng. Bạn xúc phạm tôi, cho nên tôi đã xúc phạm bạn.
Và nhớ, phản ứng không bao giờ
có thể là đúng. Nó không bao giờ có thể là đúng! Nếu bạn xúc phạm tôi, bạn tạo
ra khả năng cho việc nổi giận của tôi. Và khi tôi nổi giận tôi không có ý thức,
tôi sẽ nói cái gì đó mà tôi đã không bao giờ nghĩ về bạn. Chính khoảnh khắc
này, vì việc xúc phạm của bạn, tôi phản ứng theo cách bạo hành. Khoảnh khắc sau
tôi có thể hối hận.
Đừng phản ứng - xem xét sự kiện
thôi. Và nếu xem xét của bạn là toàn bộ, bạn có thể bỏ bất kì cái gì. Điều đó ở
trong tay bạn. Vì bạn đang bám lấy nó, nó có đó. Nhưng bạn có thể bỏ nó ngay lập
tức, và sẽ không có kìm nén - nhớ lấy. Khi bạn đã xem xét một sự kiện, sẽ không
bao giờ có bất kì kìm nén nào. Hoặc bạn thích nó và bạn tiếp tục nó, hoặc bạn
không thích nó và bạn bỏ nó.
Câu hỏi thứ hai:
Theo kĩ thuật đêm qua, khi giận, bạo hành, dục, v.v., nảy sinh, người ta phải xem xét nó và thế rồi đột nhiên bỏ nó. Nhưng khi người ta làm nó, đôi khi người ta cảm thấy ốm và không thoải mái. Lí do gì cho những cảm giác tiêu cực này?
Chỉ một lí do: xem xét của bạn là không toàn bộ. Mọi người đều muốn bỏ giận mà không hiểu nó; mọi người đều muốn bỏ dục mà không hiểu nó. Và không có cách mạng mà không có hiểu biết. Bạn sẽ tạo ra nhiều vấn đề hơn và bạn sẽ tạo ra nhiều khổ hơn cho bản thân bạn. Đừng nghĩ về từ bỏ bất kì cái gì, chỉ nghĩ về cách hiểu nó: hiểu, không từ bỏ. Không có nhu cầu nghĩ để bỏ bất kì cái gì. Nhu cầu duy nhất là hiểu nó trong tính toàn bộ của nó. Nếu bạn đã hiểu nó trong tính toàn bộ của nó, biến đổi sẽ theo sau. Nếu nó là tốt cho bạn, nếu nó là tốt cho hiện hữu của bạn, nó sẽ tăng trưởng. Nếu nó là xấu cho bạn, nó sẽ rơi rụng đi. Cho nên điều thực không phải là bỏ, nó là hiểu.
Tại sao bạn nghĩ về từ bỏ giận? Tại sao? Vì bạn đã được dạy rằng giận là xấu. Nhưng bạn đã hiểu nó là xấu chưa? Bạn đã đi tới kết luận cá nhân, qua việc nhìn sâu riêng của bạn, rằng giận là xấu không? Nếu bạn đã đi tới kết luận này qua tìm kiếm bên trong riêng của bạn, sẽ không có nhu cầu bỏ nó - nó đã biến mất rồi. Chính sự kiện về việc biết rằng điều này là độc hại là đủ. Thế thì bạn là người khác.
Nhưng bạn liên tục nghĩ về bỏ, từ bỏ. Tại sao? Vì mọi người nói giận là xấu, và bạn đơn giản bị ảnh hưởng bởi bất kì cái gì họ nói. Thế rồi bạn liên tục nghĩ rằng giận là xấu, và khi khoảnh khắc tới bạn liên tục nổi giận.
Đây là cách tâm trí kép được tạo ra. Bạn vẫn còn với giận, vậy mà bạn bao giờ cũng nghĩ giận là xấu. Điều này là không đích thực. Nếu bạn nghĩ rằng giận là tốt, thế thì làm nó đi và đừng nói rằng giận là xấu. Hay nếu bạn nói giận là xấu, thế thì cố hiểu liệu đây có là việc nhận ra của bạn hay liệu ai đó khác đã nói điều đó cho bạn.
Mọi người đang tạo ra khổ quanh bản thân họ vì những người khác. Ai đó nói điều này là xấu và ai đó nói rằng nó là tốt, và họ liên tục áp đặt những ý tưởng này vào tâm trí bạn. Bố mẹ đang làm điều này, xã hội đang làm điều này, và thế rồi một ngày nào đó bạn chỉ đi theo ý tưởng của những người khác. Và sự khác biệt giữa bản tính của bạn và ý tưởng của người khác gây ra chia chẻ; bạn trở thành tinh thần phân liệt. Bạn sẽ làm cái gì đó và bạn sẽ tin vào chính điều ngược lại. Điều đó sẽ tạo ra mặc cảm. Mọi người cảm thấy mặc cảm. Không phải là mọi người đều bị mặc cảm, mọi người cảm thấy mặc cảm vì cơ chế này.
Họ nói giận là xấu. Mọi người đã nói cho bạn rằng giận là xấu, nhưng không người nào đã bảo bạn cách biết giận là gì. Mọi người nói dục là xấu. Họ đã từng dạy, dạy rằng dục là xấu, và không người nào nói dục là gì và làm sao để biết nó. Hỏi bố bạn, và ông ấy sẽ trở nên không thoải mái. Ông ấy sẽ nói, "Không nói về những điều xấu như vậy!" Nhưng những điều xấu này là sự kiện. Ngay cả bố bạn cũng không thể thoát được nó; bằng không bạn chắc đã không được sinh ra. Bạn là sự kiện trần trụi. Và không thành vấn đề bố bạn nói gì về dục, ông ấy không thể thoát được nó. Nhưng ông ấy sẽ cảm thấy không thoải mái nếu bạn hỏi ông ấy vì không ai đã nói cho ông ấy; bố mẹ ông ấy không bao giờ nói cho ông ấy tại sao dục là xấu.
Tại sao? Và làm sao biết nó? Và làm sao đi sâu vào trong nó? Không người nào sẽ nói điều này cho bạn, họ sẽ chỉ liên tục dán nhãn mọi thứ: cái này là xấu và cái kia là tốt. Việc dán nhãn đó tạo ra khổ và địa ngục.
Cho nên một điều cần nhớ - với bất kì người tìm kiếm nào, người tìm kiếm thực, đây là điều cơ bản cần được hiểu: vẫn còn với sự kiện của bạn, cố biết chúng. Không cho phép xã hội áp đặt ý thức hệ của nó lên bạn. Bạn không nhìn vào bản thân bạn qua con mắt của người khác. Bạn có mắt; bạn không mù. Và bạn có sự kiện về cuộc sống bên trong của bạn. Dùng mắt bạn đi! Đó là điều xem xét ngụ ý. Và nếu bạn xem xét, thế thì điều này sẽ không là vấn đề.
Nhưng khi người ta làm nó, đôi khi người ta cảm thấy ốm và không thoải mái. Bạn sẽ cảm thấy điều này nếu bạn đã không hiểu sự kiện; bạn sẽ cảm thấy không thoải mái, vì nó là việc đè nén tinh vi. Bạn đã biết rằng giận là xấu. Nếu tôi nói xem xét nó, bạn làm xem xét chỉ để nó có thể được từ bỏ. Việc từ bỏ đó có đó, bao giờ cũng hiện diện trong tâm trí bạn.
Ai đó đã ở đây, một người rất già, sáu mươi tuổi. Ông ấy là người rất tôn giáo - và không chỉ là người tôn giáo, mà là kiểu lãnh đạo tôn giáo. Ông ấy đã từng dạy nhiều người và ông ấy đã viết nhiều sách. Ông ấy là nhà đạo đức hoá, và bây giờ, ở độ tuổi sáu mươi, ông ấy tới tôi và ông ấy nói, "Thầy là người duy nhất mà tôi có thể nói được vấn đề thực của tôi. Làm sao tôi có thể gạt bỏ dục được?"
Và tôi đã nghe ông ấy nói về nỗi khổ của dục. Ông ấy đã viết nhiều sách, và ông ấy đã hành hạ con trai và con gái của ông ấy. Nếu bạn muốn hành hạ ai đó, đạo đức là thủ đoạn tốt nhất - dễ nhất. Lập tức bạn tạo ra mặc cảm trong người khác. Đó là việc hành hạ tinh vi. Nói về brahmacharya và bạn sẽ tạo ra mặc cảm, vì là người brahmachari, là người vô dục thuần khiết sao mà khó thế. Nó khó thế, và khi bạn nói về brahmacharya và người khác không thể là vậy, người đó cảm thấy mặc cảm.
Bạn đã tạo ra mặc cảm; bây giờ bạn có thể hành hạ. Bạn đã làm cho người khác bị hạ cấp, kém cỏi. Bây giờ người đó sẽ không bao giờ được thoải mái. Người đó sẽ phải sống trong dục và người đó sẽ cảm thấy mặc cảm. Người đó bao giờ cũng sẽ nghĩ về brahmacharya, và người đó sẽ không biết phải làm gì. Tâm trí người đó sẽ nghĩ về brahmacharya, và thân thể người đó sẽ sống cùng dục. Thế thì người đó sẽ đi ngược lại thân thể mình. Thế thì người đó sẽ nghĩ rằng "Mình không là thân thể mình. Thân thể này là thứ xấu xa." Và một khi bạn tạo ra mặc cảm trong ai đó, bạn đã phá huỷ một tâm trí, đã đầu độc nó.
Người già này tới và hỏi cách gạt bỏ dục, cho nên tôi bảo ông ấy trước hết nhận biết về sự kiện này - và ông ấy đã bỏ lỡ nhiều cơ hội. Bây giờ dục sẽ yếu, và nhận biết sẽ cần nhiều nỗ lực. Khi dục là bạo hành và năng lượng có đó và dục là trẻ, bạn có thể nhận biết về nó rất dễ dàng. Nó mạnh thế, không khó thấy và biết và cảm nó. Người này, ở độ tuổi sáu mươi, bây giờ nhu nhược, yếu, ốm, sẽ gặp khó khăn trong việc nhận biết về dục.
Khi ông ấy còn trẻ ông ấy đã nghĩ về brahmacharya. Ông ấy đã không thể sống điều đó; ông ấy có năm con. Thế rồi ông ấy nghĩ về brahmacharya và bỏ lỡ cơ hội. Và bây giờ ông ấy đang nghĩ phải làm gì về dục. Cho nên tôi bảo ông ấy nhận biết về điều đó - quên các giáo lí của ông ấy và đốt sách ông ấy đi, và không nói gì về dục cho bất kì người nào mà tự bản thân ông ấy không biết nó. Tôi bảo ông ấy nhận biết về điều đó.
Thế là ông ấy nói, "Nếu tôi thử nhận biết, trong bao nhiêu ngày tôi sẽ gạt bỏ được nó?" Đây là cách tâm trí làm việc. Ông ấy thậm chí sẵn sàng để nhận biết, nhưng chỉ để gạt bỏ nó.
Thế là tôi bảo ông ấy, "Nếu ông không nhận biết về nó, ai quyết định gạt bỏ nó? Làm sao ông kết luận rằng dục là xấu? Điều này có được coi là đương nhiên không? Không có nhu cầu khám phá nó bên trong bản thân ông sao?"
Đừng nghĩ về từ bỏ bất kì cái gì. Từ bỏ ngụ ý bạn chỉ bị ép buộc bởi người khác. Là cá nhân đi. Đừng cho phép xã hội chi phối quá nhiều trên bạn, đừng là nô lệ. Bạn có mắt, bạn có ý thức, bạn có dục, giận, và những sự kiện khác. Dùng ý thức của bạn, dùng mắt bạn đi. Nhận biết đi.
Nghĩ về bản thân bạn dường như bạn một mình. Không ai có đó để dạy bạn. Bạn sẽ làm gì? Bắt đầu từ chính lúc bắt đầu, từ ABC, và đi vào bên trong. Là nhận biết toàn bộ.
Không quyết định, không vội vàng; không kết luận sớm thế. Nếu bạn có thể đạt tới kết luận qua nhận biết riêng của bạn, chính kết luận đó sẽ trở thành việc biến đổi. Thế thì bạn sẽ không cảm thấy bất kì không thoải mái nào, sẽ không có đè nén. Chỉ thế thì bạn mới có thể bỏ bất kì cái gì. Tôi không nói, nhận biết để bỏ. Nhớ, tôi đang nói: nếu bạn nhận biết, bạn có thể bỏ bất kì cái gì.
Đừng làm nhận biết là một kĩ thuật để bỏ. Việc bỏ chỉ là hậu quả. Nếu bạn nhận biết bạn có thể bỏ bất kì cái gì, nhưng bạn có thể không quyết định bỏ; không có sự cần thiết. Bạn không bao giờ có thể quyết định bỏ được. Dục có đó - nếu bạn trở nên nhận biết đầy đủ về nó, bạn có thể không quyết định bỏ nó. Nếu với nhận biết đầy đủ bạn quyết định không bỏ nó, thế thì dục có cái đẹp riêng của nó. Nếu với nhận biết đầy đủ bạn quyết định bỏ nó, thế thì việc từ bỏ của bạn cũng là đẹp.
Cố hiểu tôi đi. Bất kì cái gì tới, bất kì cái gì xảy ra qua nhận biết đều là đẹp, và bất kì cái gì xảy ra mà không có nhận biết đều là xấu. Đó là lí do tại sao cái gọi là người brahmacharis, sư vô dục, về căn bản là xấu. Toàn thể cách sống của họ là xấu. Vô dục đó đã không tới như hậu quả, nó không phải là việc tìm kiếm riêng của họ. Bây giờ nhìn và người như D. H. Lawrence. Dục của ông ấy là đẹp, còn đẹp hơn việc từ bỏ của các sư vô dục, vì dục của ông ấy có đầy nhận biết. Qua tìm kiếm bên trong ông ấy đã đi tới kết luận rằng ông ấy sẽ sống cùng dục. Ông ấy đã chấp nhận sự kiện này; bây giờ không có vướng mắc, không mặc cảm. Thay vì thế, dục đã trở thành vinh quang. Cho nên một D. H. Lawrence, nhận biết đầy đủ về dục của ông ấy, chấp nhận nó, sống nó, có cái đẹp của riêng ông ấy.
Một Mahavir, đầy nhận biết về sự kiện này và thế rồi đi tới bỏ nó, đi tới rời bỏ nó, có cái đẹp của riêng ông ấy. Họ cả hai đều đẹp - D. H. Lawrence và Mahavir. Họ cả hai là đẹp! Nhưng cái đẹp này không phải của dục và không phải của bỏ dục, cái đẹp là của nhận biết.
Điều này cũng phải thường xuyên được nhớ - rằng bạn có thể không đi tới cùng kết luận như Phật; không có sự cần thiết nào. Bạn có thể không đi tới cùng kết luận như Mahavir; không có điều không thể tránh khỏi. Nếu có bất kì điều không tránh khỏi, chỉ có một, và đó là của nhận biết. Khi bạn đầy nhận biết, bất kì cái gì xảy ra cho bạn đều là đẹp, là thiêng liêng.
Nhìn các hiền nhân của quá khứ: Shiva ngồi cùng Parvati. Parvati đang ngồi trong lòng ông ấy trong cử chỉ yêu sâu sắc. Bạn không thể quan niệm được về Mahavir trong tư thế như vậy - không thể nào! Bạn không thể quan niệm được về Phật trong tư thế như vậy. Chỉ bởi vì Ram được hoạ cùng Sita, người Jains không thể chấp nhận được ông ấy là một avatar, là hoá thân thiêng liêng, vì ông ấy vẫn ở cùng đàn bà. Người Jain không thể nào quan niệm được ông ấy là hoá thân của Thượng đế, cho nên họ nói ông ấy là người vĩ đại - một mahamanava, nhưng không là một avatar. Ông ấy là người vĩ đại, nhưng dầu vậy chỉ là người vì đàn bà có đó. Khi đàn bà có đó, bạn không thể đi ra ngoài con người; người tương ứng đang có đó, cho nên bạn vẫn là người. Tất nhiên, Ram là người vĩ đại, nhưng không đi ra ngoài con người, người Jains nói.
Nếu bạn hỏi người Hindus, họ đã không nói về Mahavir chút nào - thậm chí không nói về ông ấy, thậm chí không nhắc tới ông ấy trong sách của họ - vì với tâm trí Hindu, đàn ông một mình không có đàn bà là một nửa, là mảnh mẩu, không là toàn thể. Ram một mình không là toàn thể, cho nên người Hindus nói "Sitaram." Họ đặt đàn bà trước nhất. Họ sẽ không bao giờ nói "Ramsita," họ sẽ nói "Sitaram." Họ sẽ nói "Radhakrishna." Họ sẽ để đàn bà trước vì một lí do cơ bản - vì đàn ông được sinh ra từ đàn bà và đàn ông một mình là một nửa. Với đàn bà anh ta trở thành toàn thể.
Cho nên không thần Hindu nào là một mình. Phần kia, nửa kia, có đó. Sitaram thực sự là toàn thể; Radhakrishna là toàn thể. Một mình Krishna là một nửa. Không cần cho Ram bỏ Sita và không cần cho Krishna bỏ Radha. Tại sao? Họ là nhận biết đầy đủ.
Bạn không thể tìm được người nhận biết nhiều hơn, người có ý thức nhiều hơn Shiva, nhưng ông ấy đang ngồi với Parvati ở trong lòng. Điều đó tạo ra vấn đề. Thế thì ai là đúng? Phật là đúng hay Shiva là đúng? Vấn đề được tạo ra bởi chúng ta không biết rằng mọi người nở hoa theo cách cá nhân. Phật và Shiva cả hai đều đầy ý thức, nhưng điều xảy ra cho Phật là ông ấy bỏ cái gì đó trong ý thức đầy đủ này - đó là chọn lựa của ông ấy. Điều xảy ra cho Shiva trong ý thức đầy đủ của ông ấy là ông ấy chấp nhận mọi thứ. Họ cả hai đều ở cùng điểm của nhận ra, của nhận biết, nhưng cách diễn đạt của họ là khác.
Cho nên đừng rơi vào trong bất kì hình mẫu nào. Không ai biết cái gì sẽ xảy ra khi bạn trở nên nhận biết. Đừng quyết định trước khi trở nên nhận biết rằng bạn sẽ bỏ cái này và cái nọ. Đừng quyết định - không người nào biết. Đợi đã! Nhận biết đi, và để hiện hữu của bạn nở hoa. Không người nào biết cái gì sẽ xảy ra. Với mọi người có khả năng không biết về việc nở hoa. Và bạn cần không theo bất kì người nào - vì mọi việc đi theo đều nguy hiểm, có tính phá huỷ; mọi bắt chước đều là tự tử. Đợi đã!
Những kĩ thuật này chỉ để làm cho bạn nhận biết. Và khi bạn nhận biết, bạn có thể bỏ bất kì cái gì hay bạn có thể chấp nhận bất kì cái gì. Khi bạn không nhận biết, nhớ điều đang xảy ra: hoặc bạn không thể chấp nhận, hoặc bạn không thể bỏ. Bạn có dục - hoặc bạn không thể chấp nhận nó một cách toàn bộ và quên nó, hoặc bạn không thể bỏ được nó. Tôi nói hoặc chấp nhận nó và quên, hoặc bỏ nó và quên.
Nhưng bạn không thể làm được điều nào trong hai điều này; bạn bao giờ cũng sẽ làm cả hai. Bạn sẽ chấp nhận và thế rồi bạn sẽ nghĩ tới việc bỏ, và đây là cái vòng luẩn quẩn. Khi bạn có dục, thế thì trong vài giờ hay vài ngày bạn sẽ nghĩ tới việc bỏ nó. Thực sự, bạn đang làm không cái gì khác ngoài việc thu lại năng lượng. Khi bạn đã thu được năng lượng, bạn sẽ lại nghĩ về việc có nó. Và điều này sẽ liên tục mãi cả đời bạn. Nó đã là vậy trong nhiều kiếp sống thế. Khi bạn trở nên nhận biết đầy đủ, bạn có thể quyết định. Hoặc bạn chấp nhận nó - thế thì chấp nhận đó cho cái đẹp - hoặc bạn bỏ nó - thế thì việc bỏ đó cũng đẹp.
Một điều là chắc chắn: khi bạn nhận biết bạn có thể quên nó - cách này hay cách nọ. Thế thì nó không là vấn đề. Quyết định của bạn là toàn bộ và vấn đề rơi rụng đi. Nhưng nếu bạn cảm thấy bất kì không thoải mái nào, điều đó có nghĩa là bạn đã không xem xét, bạn đã không nhận biết.
Cho nên nhận biết hơn đi. Xem xét sự kiện nhiều hơn - sâu hơn, cá nhân hơn mà không có kết luận của người khác.
Câu hỏi thứ ba:
Khi một thôi thúc là đích thực, tôi vô nhận biết. Làm sao tôi có thể thực thi "Dừng lại!"?
Đây là câu hỏi rất có ý nghĩa. Dễ dàng dừng bất kì cái gì khi bạn là giả, và khó dừng bất kì cái gì khi bạn là thực. Khi giận là thực, bạn sẽ quên về kĩ thuật Dừng lại! Khi giận là giả, bạn sẽ nhớ, bạn có thể làm nó. Nhưng khi giận là giả, không có nghĩa, không có năng lượng. Bạn có thể dừng nó, nhưng điều đó là vô dụng. Khi giận là thực, chỉ thế thì năng lượng mới có đó, và nếu bạn dừng nó, năng lượng này sẽ lấy lối rẽ vào trong.
Cho nên phải làm gì? Cố nhận biết về giận một cách không trực tiếp, nhưng về các thứ dễ hơn. Bạn đang bước đi - nhận biết về điều đó. Không bắt đầu với giận, bắt đầu với những thứ dễ hơn. Bạn đang bước đi - nhận biết về điều đó, không có vấn đề gì. Thế rồi đột nhiên dừng việc bước. Bắt đầu với những thứ dễ, và thế rồi đi vào thứ sâu hơn, phức tạp hơn. Không bắt đầu bằng những thứ phức tạp, không nhảy vào dục ngay lập tức. Nó là tinh tế hơn, và bạn sẽ cần nhận biết sâu hơn cho nó.
Cho nên đầu tiên tạo ra nhận biết với những thứ dễ hơn. Bạn đang bước đi, bạn đang tắm, bạn cảm thấy khát, bạn cảm thấy đói - bắt đầu với những thứ này, toàn những thứ rất bình thường. Bạn sắp nói cái gì đó cho ai đó: Dừng lại! Cho dù ngay giữa câu. Bạn định kể lại câu chuyện bạn đã kể hàng nghìn lần, và bạn đã gây chán cho mọi người bằng chuyện đó. Bạn lại bắt đầu, "Ngày xưa có một ông vua..." Dừng lại! Bắt đầu với những thứ dễ, những thứ dễ hơn.
Có một con ruồi đậu lên trán bạn và bạn vừa định đuổi nó đi bằng tay: Dừng lại! Để con ruồi ở đó, để tay bạn vẫn còn được dừng lại. Làm điều đó với những thứ dễ để cho bạn có cảm giác, cảm giác về việc dùng có nhận biết. Thế rồi chuyển vào những thứ phức tạp.
Giận là thứ rất phức tạp; lấy một thứ máy móc đi. Mọi ngày vào buổi sáng bạn bước ra khỏi giường. Bạn có quan sát không? Bạn bước ra mọi ngày theo cùng một cách. Nếu chân phải của bạn đưa ra trước, nó bao giờ cũng đưa ra trước. Sáng mai chân phải lại đưa ra, dừng lại và để chân trái đưa ra.
Làm điều đó với những thứ dễ hơn; thế thì không có gì phải hi sinh ngoài một thói quen. Bao giờ bạn cũng bắt đầu bước đi bằng chân phải trước hết: Dừng lại! Bất kì cái gì... bất kì cái gì cũng có thể được dùng. Tìm cái gì đó - càng dễ càng tốt. Và khi bạn trở thành người chủ của các thứ dễ hơn và bạn có thể dừng lại một cách bất thần, và bạn có thể có cảm giác về nhận biết, sự bình thản bất thần tới với bạn. Trong một giây, im lặng bên trong bùng nổ.
Gurdjieff thường huấn luyện các đệ tử của ông ấy trong những thứ rất dễ dàng. Chẳng hạn, bạn nói cái gì đó và bạn gật đầu. Thế thì ông ấy sẽ nói với bạn, "Nói cùng điều đó đi, nhưng đừng gật đầu." Nó là một thói quen máy móc. Tôi đang nói cái gì đó; tôi làm cử chỉ giơ tay. Gurdjieff sẽ nói, "Đừng làm cử chỉ này khi ông nói điều này - nhớ việc này. Làm bất kì cử chỉ nào khác, nhưng nhớ duy nhất điều này: khi ông đang nói điều này, không làm cử chỉ này. Nhận biết về nó."
Dùng bất kì cái gì - bất kì cái gì! Bạn bao giờ cũng bắt đầu cuộc đối thoại của bạn bằng một câu đặc biệt - không bắt đầu bằng nó. Ai đó nói cái gì đó và bạn có đáp ứng máy móc - không đáp ứng theo cách đó, nói cái gì đó khác. Hay nếu bạn đã bắt đầu nói điều cũ, dừng lại ở giữa. Dừng với cái giật mình, bất thần. Thử điều này đi, và chỉ khi bạn cảm thấy đã làm chủ, khi đó mới chuyển sang các thứ phức tạp.
Đây là một trong những thủ đoạn cơ bản của tâm trí, rằng nó bao giờ cũng bảo bạn nhảy vào điều phức tạp. Thế thì bạn là thất bại, thế thì bạn sẽ không bao giờ thử lần nữa; bạn biết rằng nó không thể được làm. Đây là thủ đoạn của tâm trí. Tâm trí sẽ nói, "Được, bây giờ mình biết rằng việc thực thi dừng lại sẽ là thất bại khi mình giận, nổi nóng và giận." Thế thì bạn sẽ không thử lần nữa.
Thử với những thứ lạnh đã; đừng di chuyển vào thứ nóng. Và khi bạn có thể làm nó với những thứ lạnh, thế thì chuyển sang thứ nóng. Với các bước dần dần cảm thấy con đường, và đừng vội vàng; bằng không chẳng cái gì sẽ được hoàn thành.
Câu hỏi cuối cùng:
Sau khi nghe nói về nhiều kĩ thuật thiền thế trong Vigyana Bhairava Mật Tông, tôi bắt đầu cảm thấy rằng cánh cửa bên trong không thể thực sự mở ra bởi các kĩ thuật, nhưng điều đó thực sự tuỳ thuộc và những thứ như khai tâm, gia trì của thầy, v.v. Điều đó chẳng phải thực sự là hoàn cảnh sao? Và khi nào và làm sao người ta có thể trở nên có năng lực nhận khai tâm?
Thực sự, gia trì của thầy lại là một kĩ thuật. Chỉ bằng việc đổi lời không cái gì thay đổi. Nó ngụ ý buông xuôi. Bạn có thể nhận được gia trì của thầy chỉ khi bạn buông xuôi, và buông xuôi là kĩ thuật. Nếu bạn không biết cách buông xuôi, bạn sẽ không nhận được bất kì gia trì nào. Cho nên thực sự, gia trì không được trao, nó được nhận. Không người nào có thể cho gia trì - bạn có thể nhận nó. Với người chứng ngộ gia trì bao giờ cũng tuôn chảy. Nó có đó; nó chính là bản tính của ông ấy.
Như chiếc đèn đang cháy và ánh sáng đang toả ra, người chứng ngộ bao giờ cũng toả ra gia trì. Nó không phải là nỗ lực. Nó tuôn chảy một cách vô nỗ lực, nó có đó. Nếu bạn có thể nhận, bạn có thể nhận. Nếu bạn không thể nhận được, bạn không thể nhận được.
Cho nên có vẻ như ngược đời nếu tôi nói điều này, nhưng nó là chân lí: gia trì không được trao bởi thầy. Nó được nhận bởi đệ tử. Nhưng làm sao là đệ tử? Lần nữa, nó là kĩ thuật. Làm sao buông xuôi? Làm sao trở nên có tính tiếp nhận? Việc buông xuôi là điều khó khăn nhất. Bạn không thể buông xuôi giận của bạn, bạn không thể buông xuôi buồn của bạn, cho nên làm sao bạn có thể buông xuôi sự hiện hữu toàn bộ của bạn? Bạn không thể buông xuôi những thứ vô nghĩa, bạn không buông xuôi bệnh của bạn, cho nên làm sao bạn có thể buông xuôi bản thân bạn?
Việc buông xuôi ngụ ý buông xuôi toàn bộ. Bạn bỏ mọi thứ một cách toàn bộ cho thầy giáo của bạn, cho thầy của bạn. Bạn nói, "Bây giờ tôi không còn nữa. Bây giờ chỉ có thầy - xin thầy làm bất kì cái gì thầy muốn làm." Và khi bạn chờ đợi, và khi bạn không đi và hỏi thầy khi nào thầy sẽ làm cái này hay cái nọ, bạn đã buông xuôi, bạn được kết thúc. Không có gì để được hỏi thêm nữa. Vào khoảnh khắc đúng sự việc sẽ xảy ra. Nhưng làm sao làm nó?
Điều này cũng sẽ cần nhận biết rất lớn. Bình thường, người ngu nghĩ rằng buông xuôi là rất dễ. Đó là ngu xuẩn. Họ nghĩ rằng nếu bạn đi và chạm chân thầy, bạn đã buông xuôi. Chỉ việc chạm chân có thể là người buông xuôi, nhưng đừng nghĩ rằng vì bạn đã chạm chân, bạn đã buông xuôi. Việc buông xuôi là thái độ bên trong. Nó vứt bỏ bản thân bạn, quên bản thân bạn hoàn toàn. Chỉ thầy còn lại; bạn không còn nữa. Chỉ thầy hiện hữu.
Điều này có thể được làm chỉ với nhận biết rất sâu. Nhận biết đó là gì? Nhận biết đó sẽ tới nếu bạn liên tục làm những kĩ thuật này và bạn liên tục cảm thấy rằng bạn bất lực. Nhưng đừng quyết định về sự bất lực của bạn trước khi làm chúng - nó sẽ là giả. Trước hết làm chúng, và làm chúng một cách đích thực. Nếu các kĩ thuật này ngẫu nhiên giúp bạn, sẽ không có nhu cầu buông xuôi; bạn sẽ được biến đổi. Nếu bạn làm chúng một cách đích thực, thực sự, đầy đủ, nếu bạn không tự lừa bản thân bạn và dầu vậy không cái gì xảy ra, thế thì bạn sẽ cảm thấy bất lực. Bạn sẽ cảm thấy, "Mình không thể làm được bất kì cái gì." Nếu điều này đi sâu trong bạn, việc cảm thấy bất lực này, chỉ thế thì bạn sẽ có năng lực buông xuôi - không trước đó.
Bạn có cảm thấy bất lực không? Không người nào cảm thấy bất lực. Không người nào cảm thấy bất lực! Mọi người đều biết," Mình có thể làm nếu mình muốn mình có thể làm. Chỉ vì mình không muốn điều đó nên mình không làm." Mọi người nghĩ rằng nếu họ ước muốn, nến họ quyết chí, họ sẽ làm. Họ nghĩ, "Khoảnh khắc mình quyết chí, mình sẽ làm. Lí do duy nhất mình không làm là vì mình không quyết chí nó ngay bây giờ."
Nhưng không người nào cảm thấy bất lực. Nếu ai đó nói rằng qua gia trì của thầy điều đó có thể xảy ra, bạn nghĩ bạn sẵn sàng chính khoảnh khắc này. Nếu nó là vấn đề làm cái gì đó, bạn nói bạn có thể làm nó bất kì khi nào bạn muốn, nhưng nếu đó là vấn đề gia trì bạn nói, "Được! Nếu nó có thể được nhận từ ai đó, mình có thể nhận nó chính khoảnh khắc này."
Bạn không bất lực, bạn chỉ lười, và có khác biệt lớn. Trong lười không gia trì nào có thể được nhận - chỉ trong bất lực thôi. Và bất lực không phải là một phần của lười. Bất lực chỉ tới với những người đầu tiên làm mọi nỗ lực để đạt tới, để xuyên thấu, để làm. Khi bạn đã làm mọi thứ và không cái gì xảy ra, bạn cảm thấy bất lực. Chỉ thế thì bạn mới có thể buông xuôi theo ai đó. Thế thì việc buông xuôi của bạn sẽ trở thành kĩ thuật.
Đó là kĩ thuật cuối cùng, nhưng mọi người thử nó đầu tiên. Đó là cái cuối cùng, tối hậu. Khi không cái gì xảy ra bởi việc làm, nếu chỉ có bất lực và bất lực và bất lực, nếu bạn mất đi mọi hi vọng và bản ngã của bạn bị tan nát, thế thì bạn biết rằng không cái gì có thể được làm một mình. Thế thì tay bạn đưa tới chân thầy. Nó là một kiểu vươn tới khác: bạn tìm kiếm thầy một cách bất lực, toàn thể con người bạn di chuyển tới chân thầy. Bạn trở thành chỉ là bụng mẹ để đón nhận.
Thế thì gia trì là sẵn có. Nó không bao giờ là không sẵn có; nó bao giờ cũng sẵn có. Trong mọi thời đại, trong mọi thời kì, có những người chứng ngộ. Nhưng chừng nào bạn chưa sẵn sàng đánh mất bản thân bạn, bạn sẽ không trong tiếp xúc với thầy. Bạn có thể ngồi ngay sau thầy hay ngồi ngay bên cạnh thầy, nhưng sẽ không có tiếp xúc.
Có ba kiểu khoảnh cách. Một khoảng cách là không gian. Bạn ngồi kia, tôi ngồi đây, và có không gian giữa hai điểm. Đây là khoảnh cách trong không gian. Bạn có thể lại gần và khoảng cách sẽ nhỏ hơn. Bạn có thể chạm tôi và khoảng cách bị mất - nhưng chỉ trong không gian.
Có kiểu khoảng cách thứ hai - trong thời gian. Người yêu của bạn đã chết, bạn của bạn đã chết. Trong không gian một điểm đã biến mất hoàn toàn; có khoảng cách vô hạn. Nhưng trong thời gian, bạn sẽ cảm thấy bạn của bạn vẫn bên cạnh. Bạn nhắm mắt lại, và người bạn có đó. Trong thời gian có thể là người đang ngồi bên cạnh bạn còn ở xa hơn người yêu của bạn, người đã không còn trên thế gian. Người yêu của bạn đã chết - thế rồi dần dần, dần dần sẽ có khoảnh cách lớn hơn về thời gian. Mọi người nói thời gian chữa lành. Khi thời gian đó là rất, rất, rất xa, kí ức trở nên ngày càng mờ nhạt, và nó biến mất.
Khoảng cách thứ ba tồn tại là chiều thứ ba chính là yêu. Nếu bạn đang trong yêu ai đó, thế thì người đó có thể trên ngôi sao khác, nhưng trong tình yêu của bạn, người đó ở ngay gần bạn. Người đó có thể đã chết, có thể có khoảng cách nhiều thế kỉ giữa bạn và người đó, nhưng trong yêu không có khoảng cách.
Ai đó có thể ở gần Phật ngay bây giờ. Hai mươi nhăm thế kỉ không ngụ ý gì vì khoảng cách là của yêu. Trong không gian không có Phật bây giờ; thân thể đã biến mất. Trong thời gian có khoảng cách hai mươi nhăm thế kỉ, nhưng trong yêu không có khoảnh cách. Nếu ai đó đang trong yêu với Phật, khoảng cách thời gian và không gian biến mấy. Ông ấy đang ở đây, và bạn có thể nhận được gia trì của ông ấy.
Bạn có thể ngồi ngay cạnh Phật. Không có kẽ hở khi có liên quan tới không gian; không có khoảng cách khi có liên quan tới thời gian. Nhưng nếu không có yêu, thế thì có khoảng cách vô hạn. Cho nên ai đó có thể đã sống cùng Phật mà không ở trong tiếp xúc, và ai đó có thể chỉ ở ngay đây bây giờ nhưng lại có tiếp xúc với Phật.
Gia trì xảy ra trong chiều của yêu. Với yêu mọi thứ bao giờ cũng hiện diện vĩnh hằng. Cho nên nếu bạn ở trong yêu, gia trì có thể xảy ra. Nhưng yêu là việc buông xuôi; yêu nghĩa là bây giờ người kia đã trở thành quan trọng hơn bản thân bạn. Bây giờ vì cuộc sống của người kia, bạn sẵn sàng chết. Vì cuộc sống của người kia, bạn sẽ hi sinh bản thân bạn. Người kia đã trở thành trung tâm; bạn chỉ là ngoại vi. Dần dần bạn biến mất hoàn toàn, và người kia còn lại. Trong khoảnh khắc đúng đó, gia trì được nhận.
Cho nên đừng nghĩ về thầy như người có thể cho bạn gia trì. Nghĩ về việc trở thành đệ tử bất lực - buông xuôi toàn bộ, trong yêu. Thầy sẽ tới với bạn. Khi đệ tử sẵn sàng, thầy bao giờ cũng tới. Vấn đề không phải là sự hiện diện vật lí; khi bạn sẵn sàng, từ chiều không biết của yêu, gia trì xuất hiện. Nhưng đừng nghĩ về gia trì như lối thoát.
Vì tôi đang nói về nhiều kĩ thuật thế, tôi biết có hai khả năng: bạn có thể thử kĩ thuật nào đó, hay bạn có thể chỉ trở nên bị lẫn lộn, và khả năng sau là có thể nhiều hơn. Với một trăm mười hai kĩ thuật, lắng nghe kĩ thuật này và thế rồi kĩ thuật khác và thế rồi lại kĩ thuật khác liên tục, bạn sẽ trở nên bị lẫn lộn. Bạn sẽ nghĩ nó ở bên ngoài bạn - nhiều kĩ thuật thế, cho nên làm gì và không làm gì?
Điều có thể tới với tâm trí bạn là," Tốt hơn cả là nhận gia trì - gurukripa - còn hơn đi vào trong thế giới như rừng các kĩ thuật này. Điều này rất phức tạp, cho nên nhận gia trì là dễ hơn." Nhưng điều đó sẽ không xảy ra cho bạn nếu đây là cách nghĩ của bạn. Thử những kĩ thuật này đi, và thử một cách trung thực. Nếu bạn thất bại, thế thì chính thất bại đó sẽ trở thành việc buông xuôi của bạn. Đó là kĩ thuật tối thượng.
Được chứ?
0 Đánh giá