Read more
Thiền
Osho Podcast
Cuộc sống:
tôn giáo duy nhất, ngôi đền duy nhất, lời cầu nguyện duy nhất
Tìm kiếm cái gì đó, ham muốn cái gì đó, là bệnh cơ bản của tâm trí. Không tìm kiếm, không ham muốn, là mạnh khoẻ cơ bản của bản thể bạn.
Rất dễ liên tục thay đổi các đối tượng của ham muốn, nhưng đó không phải là cách biến đổi. Bạn có thể ham muốn tiền, bạn có thể ham muốn quyền... bạn có thể đổi đối thể của ham muốn - bạn có thể bắt đầu ham muốn thượng đế - nhưng bạn vẫn còn là người cũ vì bạn liên tục ham muốn.
Thay đổi cơ bản sẽ được đưa tới không trong các đối thể của ham muốn, mà trong tính chủ thể của bạn.
Nếu việc ham muốn dừng lại - và nhớ lấy, tôi không nói rằng nó phải bị dừng lại - nếu việc ham muốn dừng lại, thế thì bạn lần đầu tiên ở nhà, an bình, kiên nhẫn, phúc lạc, và lần đầu tiên cuộc sống là sẵn có cho bạn và bạn là sẵn có cho cuộc sống. Thực ra, chính phân chia giữa bạn và cuộc sống biến mất, và trạng thái này của không phân chia là trạng thái của thượng đế.
Mọi người tới tôi từ khắp thế giới; họ du hành qua hàng nghìn dặm đường. Khi họ tới tôi và tôi hỏi, 'Tại sao bạn đã tới?' ai đó nói, 'Tôi là người tìm kiếm thượng đế.' Ai đó nói, 'Tôi là người tìm kiếm chân lí.'
Họ không nhận biết điều họ đang hỏi. Họ đang hỏi điều không thể được. Thượng đế không phải là đồ vật. Thượng đế không phải là đối thể. Bạn không thể tìm ngài được. Thượng đế là cái toàn thể này. Làm sao bạn có thể tìm được cái toàn thể? Bạn có thể tan biến trong nó, bạn có thể hội nhập trong nó, nhưng bạn không thể tìm kiếm nó. Việc tìm kiếm đơn giản chỉ ra rằng bạn liên tục tin bản thân bạn tách rời khỏi cái toàn thể - bạn người tìm kiếm và cái toàn thể cái được tìm.
Đôi khi bạn tìm người đàn bà, đôi khi bạn tìm người đàn ông. Đôi khi, thất vọng với thế giới, bạn bắt đầu đi tìm thế giới khác - nhưng bạn chưa thất vọng với bản thân việc đi tìm.
Người tìm kiếm là trong rắc rối. Người tìm kiếm bị lẫn lộn. Người đó đã không hiểu bản thân vấn đề cơ bản. Không phải là bạn phải đi tìm thượng đế, thế rồi mọi thứ sẽ được giải quyết. Chính cái đối lập lại - nếu mọi thứ được giải quyết, đột nhiên có thượng đế.
Có lần chuyện xảy ra:
"Một người bán sách từ nam Ấn độ đã viết cho một nhà sách ở New Delhi yêu cầu rằng một tá sách 'Người tìm kiếm Thượng đế' được gửi cho người đó ngay.
Trong vòng hai ngày người đó nhận được lời đáp qua điện tín: Không có người tìm kiếm Thượng đế ở Delhi hay Bombay. Thử ở Poona đi."
Tất nhiên tất cả họ ở đây. Việc tìm kiếm là bệnh. Đừng làm nó thành trò bản ngã... vì khi ai đó tới và người đó nói rằng người đó là người tìm kiếm thượng đế, tôi có thể thấy ánh sáng của bản ngã biểu lộ ra trong mắt người đó; việc kết án thế giới - rằng người đó không phải là phàm nhân, người đó là người tôn giáo. Cách thức người đó nói điều đó chỉ ra sự tự hào của người đó - rằng người đó không phải là người thường, không phải là một phần của đại đa số nhân loại bình thường. Người đó là đặc biệt, phi thường. Người đó không đi tìm tiền, người đó đi tìm thiền. Người đó không đi tìm cái gì vật chất, người đó đang đi tìm cái gì đó tâm linh.
Nhưng với tôi, và với tất cả những người đã từng biết, việc tìm kiếm là thế giới này. Không có việc tìm thế giới khác. Việc ham muốn là trần tục. Không có việc ham muốn thế giới khác. Trong chính việc ham muốn, thế giới tồn tại. Điều bạn ham muốn là không liên quan; điều bạn ham muốn là đủ làm cho bạn thành trần tục. Vì mọi ham muốn đều là từ ảo tưởng cơ bản - ảo tưởng cơ bản rằng bạn đang thiếu cái gì đó, rằng cái gì đó được cần. Ngay chính chỗ đầu tiên, bạn không thiếu cái gì. Không cái gì được cần.
Thế giới là ác mộng vì việc ham muốn, và thế rồi niết bàn trở thành ác mộng cuối. Tất nhiên là cuối cùng, vì nếu bạn thức dậy việc tìm thượng đế và niết bàn... nếu bạn thức dậy, thế thì mọi ác mộng đều biến mất.
Bạn đã bỏ thế gian này. Bây giờ bạn đi tìm thượng đế. Xin bỏ cả thượng đế đi. Điều này sẽ có vẻ hơi phi tôn giáo; nó không phải vậy.
Tôi đã đọc một phát biểu của Albert Einstein. Tôi thích nó. Ở đâu đó ông ấy nói, 'Tôi là người không tin tôn giáo sâu sắc.' Thực ra người tôn giáo không thể nào là người tin được. Người tôn giáo có thể tin cậy, nhưng không thể tin. Tin cậy tới từ kinh nghiệm tồn tại; tin chỉ là là trò tâm trí. Tin chỉ là của ý thức hệ, khái niệm, kinh sách, triết lí. Tin cậy là của cuộc sống.
Khoảnh khắc bạn nói 'thượng đế', bạn đã dùng niềm tin. Thượng đế là niềm tin. Nhưng cuộc sống không phải là niềm tin, nó là kinh nghiệm. Để cho cuộc sống là thượng đế duy nhất của bạn đi. Không thượng đế nào khác được cần, bởi vì mọi thượng đế khác đều là bịa đặt của con người. Einstein là đúng khi ông ấy nói, 'Tôi là người tôn giáo sâu sắc, nhưng không tin, không phải là người tin.' Ông ấy ngụ ý cái gì?
Phẩm chất của việc có tính tôn giáo chẳng liên quan gì với phẩm chất của người tin. Người tin tin vì người đó muốn. Người tin tin vì người đó muốn tìm cái gì đó. Người tin tin vì người đó không thể sống cuộc sống mà không có tâm trí. Người đó bao giờ cũng mang tâm trí vào giữa cuộc sống và bản thân người đó... dường như tay người đó đang giấu đằng sau găng tay - bạn chạm vào người yêu của bạn, nhưng không trực tiếp; tay bạn bị ẩn đằng sau găng tay. Găng tay chạm vào người yêu; bạn chỉ chạm vào găng tay của bạn.
Niềm tin giống như găng tay; nó bao quanh bạn. Bạn không bao giờ sẵn có cho cuộc sống một cách trực tiếp, ngay lập tức.
Người tôn giáo là trần trụi theo nghĩa này - người đó không có quần áo của niềm tin. Người đó đơn giản trực tiếp, trong việc chạm vào cuộc sống.
Trong việc chạm đó, có việc tan chảy. Trong việc chạm đó, có hội nhập. Trong việc chạm đó, ở đâu đó bạn không còn là bạn. Ở đâu đó bạn đã trở thành cái toàn thể và cái toàn thể đã tới với bạn. Đại dương rơi vào trong giọt nước và giọt nước trở thành đại dương.
Niềm tin là nguy hiểm. Chúng ta liên tục đổi niềm tin. Người Hindu có thể trở thành người Mô ha mét giáo, người Ki tô giáo có thể trở thành người Hindu. Hay người tôn giáo, cái gọi là người tôn giáo, có thể trở thành người cộng sản; người hữu thần có thể trở thành người vô thần - điều đó không tạo ra khác biệt. Bạn liên tục đổi găng tay, nhưng găng tay vẫn còn lại.
Bạn không thể nhìn cuộc sống một cách trực tiếp được sao? Bạn không thể yêu cuộc sống một cách trực tiếp được sao? Thực sự có nhu cầu nào để tin vào cái gì không? Bạn không thể tin cậy vào cuộc sống được sao?
Để tôi nói điều đó theo cách này. Những người không thể tin cậy được, thì tin. Niềm tin là cái thay thế; đồng tiền giả, sự lừa dối. Những người có thể tin cậy được thì không cần niềm tin. Cuộc sống là đủ. Họ không đặt chồng bất kì thượng đế, bất kì niết bàn, bất kì moksha nào lên đỉnh của nó. Không có nhu cầu. Cuộc sống là quá đủ. Họ sống cuộc sống.
Tất nhiên, nếu bạn có niềm tin, bạn có thể tạo ra tương lai quanh nó. Nếu bạn không có bất kì niềm tin nào thế thì bạn không có tương lai nào, vì cuộc sống là ở đây bây giờ. Không có nhu cầu chờ đợi. Nhưng chúng ta liên tục trì hoãn - tới chính khoảnh khắc cái chết tới và lấy lại món quà này.
Tôi đã đọc:
"Ba người tham gia vào một trong những cuộc đối thoại vô lợi nhuận mà có bao gồm tất cả chúng ta vào lúc này lúc khác. Họ đang xem xét vấn đề về từng người sẽ làm gì nếu bác sĩ bảo người đó chỉ còn sáu tháng sống.
Robinson nói, 'Nếu bác sĩ của tôi nói tôi chỉ còn sáu tháng để sống, điều đầu tiên tôi sẽ làm là thanh lí kinh doanh của tôi, rút tiền tiết kiệm ra, và ăn chơi lu bù nhất trên ở vùng Riviera thuộc Pháp mà ông đã từng thấy. Tôi sẽ chơi cò quay, tôi sẽ ăn như vua, và phần lớn trong tất cả mọi điều tôi sẽ có các cô gái, gái và nhiều gái hơn."'
Người này phải đã trì hoãn - trì hoãn cho tới chết. Khi bác sĩ nói bạn chỉ còn sáu tháng để sống, thế thì... Nhưng điều đó nữa dường như là chỉ ước muốn, người đó có thể không có khả năng - vì khi cái chết gõ cửa, người ta bị choáng và tan nát thế... Khi cái chết đã tới gần bạn, làm sao bạn có thể tận hưởng được? Bạn không thể tận hưởng được khi cuộc sống đã ở gần. Khi cuộc sống đang lùi ra xa hơn mỗi khoảnh khắc, làm sao bạn có thể tận hưởng được? Đây lại chỉ là cách tin tưởng rằng nếu nó xảy ra, thế thì 'ngay lập tức tôi sẽ bắt đầu sống'. Ai ngăn cản bạn khỏi việc sống ngay bây giờ?
"Người thứ hai nói, 'Nếu bác sĩ nói tôi chỉ có sáu tháng để sống, điều đầu tiên tôi sẽ làm chắc sẽ là đi gặp đại lí lữ hành và tính kế chuyến du lịch thế giới. Có hàng nghìn chỗ trên trái đất tôi đã không xem và tôi muốn xem chúng trước khi tôi chết - nào Grand Canyon, nào Taj Mahal, Angkor Wat - tất cả chúng."'
Ai đang ngăn cản bạn? Tại sao bạn chờ đợi cái chết tới và thế rồi bạn sẽ đi và xem Taj Mahal? Thế thì bạn sẽ có khả năng xem Taj Mahal không? Mắt bạn sẽ đầy những bóng tối tới mức Taj Mahal sẽ không có vẻ gì như Taj Mahal. Sẽ không thể nào xem được khi cái chết đã tới trong tâm trí. Nó sẽ làm cho bạn mù. Việc run rẩy bên trong sẽ áp đảo bạn. Bạn sẽ không có khả năng nghe, bạn sẽ không có khả năng nhìn, bạn sẽ không có khả năng thậm chí thở. Nhưng tại sao mọi người liên tục trì hoãn?
"Người thứ ba nói, 'Nếu bác sĩ nói tôi chỉ còn sáu tháng để sống, điều đầu tiên tôi muốn làm sẽ là đến tư vấn bác sĩ khác."'
Điều này dường như là đại diện nhất cho mọi người. Đây là điều bạn cũng sẽ làm. Thế thì bạn thậm chí sẽ không sống. Bạn sẽ thử tới bác sĩ khác người lại có thể cho bạn hi vọng, người lại có thể cho bạn tương lai, người lại có thể nói với bạn, 'Không cần lo nghĩ - bạn có thể vẫn trì hoãn được. Không cần vội vã - cái chết vẫn còn xa xôi.'
Bạn sẽ tìm thấy, bạn sẽ tìm ai đó, người vẫn có thể cho bạn hi vọng.
Hi vọng là cách trì hoãn cuộc sống.
Mọi việc ham muốn đều là cách trì hoãn cuộc sống, và mọi thủ đoạn về cách né tránh cái đang đó và cách tiếp tục suy nghĩ về cái không đang đó.
Thượng đế không có đâu. Cuộc sống thì có đấy. Xin đừng là người tìm kiếm thượng đế.
Niết bàn không có đâu. Cuộc sống có đấy. Xin đừng là người tìm kiếm niết bàn.
Và nếu bạn dừng tìm kiếm niết bàn, bạn sẽ tìm ra niết bàn được ẩn trong bản thân cuộc sống. Nếu bạn dừng tìm kiếm thượng đế, bạn sẽ thấy thượng đế ở mọi nơi... trong từng hạt, trong từng khoảnh khắc của cuộc sống. Thượng đế là cái tên khác của cuộc sống. Niết bàn là cái tên khác của cuộc sống được sống. Bạn mới chỉ nghe thấy từ ‘cuộc sống’; nó không phải là kinh nghiệm được sống.
Bỏ mọi niềm tin đi, chúng là cản trở. Đừng là người Ki tô giáo, đừng là người Hindu, đừng là người Mô ha mét giáo. Cứ chỉ sống động thôi. Để cho hiện hữu là tôn giáo duy nhất của bạn.
Cuộc sống - tôn giáo duy nhất. Cuộc sống - ngôi đền duy nhất. Cuộc sống - lời cầu nguyện duy nhất.
Tôi đã nghe, một đệ tử tới một thiền sư, cúi lạy, chạm chân thầy và nói, 'Tôi phải đợi bao lâu cho chứng ngộ của tôi?'
Thầy nhìn anh ta đủ lâu, thật lâu. Đệ tử này bắt đầu thấy bồn chồn. Anh ta lặp lại câu hỏi và anh ta nói, 'Sao thầy cứ nhìn tôi lâu thế? Sao thầy không trả lời tôi?'
Và thầy trả lời một câu trả lời thực sự có tính thiền. Thầy nói, 'Giết ta đi.'
Đệ tử này không thể tin được rằng đây là câu trả lời cho chứng ngộ của anh ta. Anh ta đi tới hỏi đại đệ tử. Đại đệ tử cười và anh ta nói, 'Cùng câu trả lời đó thầy cũng đã nói cho tôi.' Và thầy là đúng. Thầy nói, 'Sao ông cứ hỏi ta mãi thế? Bỏ thầy này đi. Bỏ việc hỏi này đi. Giết ta đi. Bỏ mọi ý thức hệ. Ta là ai? Ta không ngăn cản ông. Cuộc sống là sẵn có. Tại sao ông không bắt đầu sống? Tại sao ông liên tục chuẩn bị, khi nào và làm sao?
Điều này dường như là điều khó nhất cho tâm trí con người - chỉ sống, trần trụi; chỉ sống không có bất kì thu xếp nào; chỉ sống cuộc sống thô sơ và hoang dã; chỉ sống khoảnh khắc này.
Và đây là toàn thể giáo huấn của mọi thầy giáo lớn, nhưng bạn liên tục làm ra các triết lí từ chúng. Thế rồi bạn tạo ra học thuyết, và thế rồi bạn bắt đầu tin vào học thuyết.
Có nhiều thiền nhân tin vào thiền - và thiền dạy tin cậy, không niềm tin. Có nhiều người quanh tôi tin vào tôi - và tôi dạy bạn tin cậy, không niềm tin. Nếu bạn tin cậy cuộc sống của bạn, bạn đã tin cậy tôi. Không niềm tin trí tuệ nào được cần.
Để cho chân lí này đi sâu vào bạn nhiều nhất có thể được: rằng cuộc sống đã ở đây, đã tới rồi. Bạn đang đứng ở mục đích. Đừng hỏi về con đường.
Ở Franz Kafka có một chuyện ngụ ngôn; nó có vẻ giống thiền, gần như thiền. Kafka nói, 'Tôi đã ở trong một thị trấn kì lạ. Tôi là người mới tới đó, và tôi phải đáp chuyến tầu hoả sáng sớm. Nhưng khi tôi dậy và nhìn đồng hồ, tôi đã muộn cho nên tôi bắt đầu chạy. Khi tôi tới tháp và nhìn lên đồng hồ trên tháp tôi thậm chí trở nên sợ hơn rằng tôi sẽ lỡ chuyến tầu hoả, vì đồng hồ của tôi bản thân nó chậm. Cho nên tôi bắt đầu chạy... không biết con đường, không biết lối... và các phố xá đều sạch sẽ và vắng người. Lúc đó là sáng sớm, sáng mùa đông lạnh, và tôi không thể thấy người nào cả.
Thế rồi đột nhiên tôi thấy một cảnh sát. Hi vọng tới trong tôi. Tôi đi tới cảnh sát này và tôi hỏi đường, và viên cảnh sát nói, "Đường à? Sao anh hỏi tôi?"
Và tôi nói với anh ta, "Tôi là người lạ ở thị trấn này và tôi không biết đường, đó là lí do tại sao. Xin chỉ đường cho tôi, và đừng phí thời gian - tôi đã muộn rồi và tôi sẽ bị lỡ tầu, và điều quan trọng là phải bắt được chuyến tầu này.
Viên cảnh sát cười và anh ta nói, "Ai có thể chỉ đường cho bất kì ai khác được?"
Viên cảnh sát nói điều này, và anh ta vẫy tay và đi mất vẫn mỉm cười.'
Ở đây kết thúc chuyện ngụ ngôn. Nó có vẻ đích xác là thiền. Ở phương Tây họ nghĩ điều này là siêu thực, ngớ ngẩn. Nó không phải vậy. Tất nhiên từ viên cảnh sát nó có vẻ ngớ ngẩn hơn là từ thiền sư, nhưng đôi khi cảnh sát có thể là thiền sư.
Ai có thể chỉ cho bạn con đường? - vì về căn bản con đường không tồn tại.
Bạn bao giờ cũng ở trên mục đích. Bất kì chỗ nào bạn ở cũng đều là mục đích. Con đường không tồn tại.
Nếu bạn liên tục hỏi về con đường, bạn đang cố tạo ra tương lai lặp đi lặp lại - và tương lai là ác mộng.
Nhìn đi. Chính khoảnh khắc này cuộc sống đang đổ ra từ mọi nơi. Một khoảnh khắc của việc chứng kiến - và bạn sẽ cười vào chính cái ngớ ngẩn của việc hỏi con đường hay lối đi hay phương pháp. Không cái gì cần được làm.
"Một người đàn bà đến một cảnh sát và nói, 'Ồ thưa anh cảnh sát, có người đàn ông đang đi theo tôi, và tôi nghĩ anh ta phải mất trí.'
Viên cảnh sát nhìn kĩ vào cô ấy. 'Vâng,' anh ta trả lời, 'anh ta phải mất trí."'
'Bất kì khi bạn tới tôi để hỏi về đường, tôi tự nói bên trong mình, 'Lại một người mất trí tới.' Nếu tôi không chỉ cho bạn con đường, tôi có vẻ khắc nghiệt, không tốt. Nếu tôi chỉ cho bạn con đường, tôi dẫn sai đường cho bạn.
Điều duy nhất có thể được làm là - bạn phải được ném về bản thân bạn. Cho nên tôi phải phát minh ra đường mà không phải là đường, cái chỉ dường như là đường. Chúng không dẫn tới đâu cả, vì không có đâu mà đi. Mọi người đều đã ở đó rồi. Không có đâu mà đi cả.
Tôi phát minh ra những con đường và phương pháp chỉ để làm cho bạn mệt mỏi, để vét cạn kiệt bạn, để một ngày nào đó, trong kiệt sức sâu sắc, bạn đơn giản bỏ mọi việc tìm kiếm. Bị kiệt sức, bạn ngã xuống đất... mệt mỏi - mệt với mọi con đường và mọi phương pháp, mệt với chính việc tìm và kiếm... và đột nhiên an bình giáng xuống bạn - an bình ở bên ngoài hiểu biết. Và bạn sẽ cười, vì nó bao giờ cũng là có thể. Chính bởi vì bạn mà nó không giáng xuống. Bạn đã chạy đi xa.
Mọi con đường đều dẫn tới nơi nào đó; chân lí là ở đây. Mọi con đường đều dẫn tới nơi nào đó, và chân lí bao giờ cũng ở đây. Không con đường nào có thể đem bạn về bản thân bạn.
Đó là lí do tại sao tôi nói cứ cố gắng vất vả đi, để cho bạn có thể sớm bị mệt mỏi. Đừng đi chậm. Hờ hững bạn có thể đi hết kiếp nọ tới kiếp kia, cứ hi vọng và hi vọng mãi. Cố gắng vất vả vào. Cố gắng một cách tuyệt đối, toàn bộ, để cho bạn có thể bị mệt mỏi - nhiều tới mức mệt mỏi vô cùng làm vứt bỏ toàn thể nỗ lực, và đột nhiên nằm ra đất bạn trở nên nhận biết về thực tại đang diễn ra ở đây.
Thượng đế không phải là đồ vật. Thượng đế là toàn thể việc vận hành. Bạn không thể bắt giữ được ngài. Niết bàn không ở đâu đó. Nó là toàn thể vận hành của cuộc sống.
Tôi mới đọc một chuyện nhỏ:
'Lúc đó mà thời gian mùa xuân, và thầy giáo nói với học trò nhỏ, 'Thầy thấy cái gì đó hôm nọ, và thầy tự hỏi có ai trong các con đã thấy nó không. Nếu các con biết nó, đừng nói nó là gì. Thầy đã đi ra ngoài và đã thấy nó nhú lên từ đất cao quãng ba mươi centimet, và trên đỉnh của nó là một quả bóng tròn nhỏ các lông tơ, và nếu các con đi qua úi cha, toàn thể thiên hà các vì sao bay ra. Bây giờ nó giống cái gì trước khi quả bóng nhỏ các ngôi sao xuất hiện?'
Một bé nói, 'Nó đã là đoá hoa vàng nhỏ, như hoa hướng dương, chỉ rất nhỏ.'
'Và nó giống gì trước điều đó?'
Một bé gái nói, Nó giống như cái ô xanh lục, bé tí xíu, nửa khép lại, với những đường vàng lộ ra.'
'Đúng, nhưng nó giống cái gì trước điều đó?'
Một bé trong chúng nói, 'Nó có hình hoa hồng nhỏ các lá xanh nhú ra từ đất.'
'Bây giờ, tất cả các con có biết nó là gì không?'
Chúng hét lên, 'Hoa bồ công anh ạ!'
'Và các con đã bao giờ hái hoa bồ công anh chưa?' Phần lớn trong chúng đều nói có, nhưng thầy giáo nói, 'Không, các con không thể hái được bồ công anh đâu. Điều đó là không thể được. Bồ công anh là tất cả những điều các con đã nhắc tới, và hơn nữa, cho nên bất kì cái gì các con đã hái, các con chỉ lấy được một mảnh của cái gì đó hay cái khác. Các con không thể hái được bồ công anh vì bồ công anh không phải là một vật. Nó là quá trình và sự vận hành. Và, các con biết đấy, mọi thứ đều là quá trình và vận hành - ngay cả các con."'
Bạn thậm chí không thể hái được hoa bồ công anh, cho dù là đoá hoa nhỏ, trong tính toàn bộ của nó vì tính toàn bộ là vô cùng. Làm sao bạn có thể hái được thượng đế? Bạn không thể hái được đoá hoa nhỏ. Thượng đế là sự vận hành toàn thể này. Mọi cái đang có hôm nay đều là thượng đế; mọi cái đã từng có đều là thượng đế; mọi cái sẽ có đều là thượng đế. Thượng đế không phải là đồ vật; đó là quá trình. Và vô hạn thế và bao la thế - làm sao bạn có thể tìm thượng đế được? Điều đó là không thể được.
Bạn có thể sống, bạn có thể rơi vào trong đại dương vô hạn này của tính thượng đế. Và cánh cửa đó mở ngay bây giờ. Không cần chờ đợi.
Toàn thể thái độ thiền là mang chú ý của bạn tới sự kiện là không có nỗ lực nào cần được làm. Thái độ thiền là thái độ của vô nỗ lực. Đó là chỗ nó khác với yoga. Yoga là nỗ lực; thiền là vô nỗ lực.
Và tất nhiên, nỗ lực có thể dẫn tới đâu đó, nhưng nó không thể dẫn tới điều tối thượng. Nỗ lực có thể cho bạn bản ngã đẹp hơn, lịch sự hơn, được kết tinh hơn, nhưng nó không thể cho bạn niết bàn, nó không thể cho bạn thượng đế. Điều đó ở bên ngoài nỗ lực.
Khi mọi nỗ lực dừng lại, trong im lặng đó, trong trống rỗng đẹp đó, trong hư không đó, bất kì cái gì được tìm thấy đều là thượng đế.
Thế thì cái gì cần được làm? Câu hỏi này tự nhiên nảy sinh - thế thì làm cái gì? Hiểu biết, nhiều nhận biết hơn, nhiều chứng kiến hơn. Quan sát bản thân bạn hành động, sống, hiện hữu. Cố hiểu từng khoảnh khắc trôi qua bên bạn. Trở thành nhân chứng.
Nhớ lấy, việc chứng kiến không có nghĩa là phán xét. Bạn không phán xét rằng cái này là tốt và cái này là xấu. Khoảnh khắc bạn phán xét, bạn mất nhân chứng. Nếu bạn nói cái này là xấu, bạn đã bị đồng nhất rồi. Nếu bạn nói cái này là tốt, bạn đã trượt ra ngoài việc chứng kiến rồi - bạn đã trở thành quan toà.
Nhân chứng là nhân chứng đơn giản. Bạn chỉ quan sát như bạn quan sát lưu thông trên đường, hay một ngày nào đó bạn nằm ra trên đất và bạn quan sát mây trên trời. Bạn không nói cái này là tốt, cái kia là xấu; bạn đơn giản không đưa ra bất kì phán xét nào. Bạn quan sát. Bạn không quan tâm tới cái gì là tốt, cái gì là xấu. Bạn không cố gắng là đạo đức. Bạn không cố gắng bất kì khái niệm nào... việc chứng kiến thuần khiết. Và từ điều đó, ngày càng nhiều hiểu biết nảy sinh và dần dần bạn bắt đầu cảm thấy rằng cuộc sống bình thường là cuộc sống duy nhất; không có cuộc sống khác.
Và là bình thường là cách duy nhất để có tính tôn giáo. Mọi thứ phi thường khác đều là trò bản ngã.
Chỉ bình thường là điều phi thường nhất trên thế giới, vì mọi người đều muốn là phi thường. Không ai muốn là bình thường. Là bình thường là điều phi thường duy nhất. Rất hiếm khi ai đó thảnh thơi và trở thành bình thường. Nếu bạn hỏi các thiền sư, 'Ông làm gì?' họ sẽ nói, 'Chúng tôi kiếm củi trên rừng, chúng tôi lấy nước từ giếng. Chúng tôi ăn khi chúng tôi cảm thấy đói, chúng tôi uống khi chúng tôi cảm thấy khát, chúng tôi đi ngủ khi chúng tôi cảm thấy mệt. Có vậy thôi.'
Điều đó có vẻ không hấp dẫn gì mấy - kiếm củi, lấy nước, ngủ, ngồi, ăn. Bạn sẽ nói, 'Đây là những điều bình thường. Mọi người đều làm chúng.'
Đây không phải là những điều bình thường đâu, và không ai đang làm chúng. Khi bạn kiếm củi, bạn đang kết án nó - bạn muốn là tổng thống của nước nào đó. Bạn không muốn là tiều phu. Bạn liên tục kết án hiện tại vì tương lai tưởng tượng nào đó.
Lấy nước từ giếng, bạn cảm thấy bạn đang phí hoài cuộc sống của bạn. Bạn giận. Bạn không được làm ra cho những điều bình thường thế. Bạn đã tới với định mệnh lớn lao - để lãnh đạo toàn thế giới hướng tới thiên đường, chốn không tưởng nào đó.
Đây toàn là trò bản ngã. Đây toàn là trạng thái ốm yếu của tâm thức.
Chỉ là bình thường... và thế thì đột nhiên điều bạn gọi là tầm thường lại không tầm thường nữa, điều bạn gọi là báng bổ không còn là báng bổ nữa. Mọi thứ trở thành thiêng liêng. Kiếm củi trở thành thiêng liêng. Lấy nước từ giếng trở thành thiêng liêng.
Và khi mọi hành động trở thành thiêng liêng, khi mọi hành động trở thành có tính thiền và tính cầu nguyện, chỉ thế thì bạn mới đi sâu hơn vào trong cuộc sống - và thế thì cuộc sống mở ra mọi điều bí ẩn cho bạn. Thế thì bạn trở nên có khả năng. Thế thì bạn đang trở nên đón nhận. Bạn càng trở nên đón nhận, cuộc sống càng trở thành sẵn có.
Đây là toàn thể giáo huấn của tôi: là bình thường... là bình thường tới mức chính ham muốn là phi thường biến mất. Chỉ thế thì bạn mới có thể ở trong hiện tại; bằng không bạn không thể ở trong hiện tại được.
Montaigne đã viết: 'Chúng ta tìm các trạng thái khác vì chúng ta không biết cách tận hưởng các trạng thái riêng của chúng ta, và đi ra bên ngoài vì muốn biết nó giống cái gì bên trong chúng ta. Cho nên nâng bản thân chúng ta trên đôi cà kheo cũng không hữu dụng gì, vì ngay cả trên cà kheo chúng ta vẫn phải bước trên đôi chân riêng của mình, và ngồi trên ngai cao ngất ngưởng trong thế giới chúng ta vẫn ngồi trên mông của mình.' Dù bạn ở bất kì chỗ nào - lấy nước hay ngồi trên ngai như vua hay như tổng thống hay thủ tướng - chả tạo ra khác biệt gì. Dù bạn ở bất kì chỗ nào, bạn vẫn là bản thân bạn.
Nếu bạn khổ trong việc kiếm củi, bạn sẽ khổ trong việc là tổng thống, vì những thứ bên ngoài không thể thay đổi được cái gì. Nếu bạn hạnh phúc là người ăn xin, chỉ thế thì bạn mới có thể hạnh phúc khi là hoàng đế; không có cách khác. Hạnh phúc của bạn có cái gì đó liên quan tới phẩm chất của tâm thức. Nó không liên quan tới các thứ bên ngoài.
Chừng nào bạn chưa trở nên thức tỉnh, mọi thứ sẽ làm cho bạn ngày càng khổ hơn. Một khi bạn thức tỉnh, mọi thứ đem tới hạnh phúc vô cùng, phúc lành vô cùng. Điều đó không phụ thuộc vào bất kì cái gì khác; nó đơn giản phụ thuộc vào chiều sâu của bản thể bạn, vào tính cảm nhận của bạn.
Kiếm củi, và khi kiếm củi chỉ kiếm củi thôi - và tận hưởng cái đẹp của nó. Đừng liên tục nghĩ về cái gì đó khác. Đừng so sánh nó. Khoảnh khắc này là đẹp vô cùng. Khoảnh khắc này có thể là một satori. Khoảnh khắc này có thể trở thành khoảnh khắc của samadhi.
Lấy nước, ở toàn bộ trong nó tới mức không cái gì còn lại bên ngoài. Lấy nước, bạn không có đó; chỉ quá trình lấy nước có đó. Đây là điều niết bàn là gì, chứng ngộ là gì.
Tôi đang nói với bạn; tôi không có đó... chỉ tận hưởng việc tán chuyện với bạn, tán gẫu với bạn.
Nghe tôi, nếu bạn cũng không có đó, thế thì mọi thứ được hoàn thành hoàn hảo. Nếu bạn có đó lắng nghe tôi, quan sát cạnh góc này, đứng kia... quan sát xem liệu cái gì đó có giá trị đang được nói để cho bạn có thể tích trữ nó cho việc dùng tương lai, quan sát xem liệu cái gì đó có nghĩa được nói ra để cho bạn có thể làm nó thành một phần của tri thức của bạn - 'nó sẽ có ích để tìm cái gì đó, để là cái gì đó'... thế thì bạn sẽ bỏ lỡ tôi.
Tôi không nói cái gì có nghĩa. Tôi không nói cái gì vì bất kì chủ định nào trước mắt. Tôi không cho bạn tri thức nào đó. Tôi không ở đây để làm cho bạn thành thông thái hơn.
Nếu bạn có thể lắng nghe tôi, cách tôi đang nói với bạn... khoảnh khắc này là toàn bộ, bạn không di chuyển ra ngoài nó, tương lai đã biến mất... thế thì bạn sẽ có thoáng nhìn về satori. Nhớ rằng chúng ta đang tham gia ở đây trong hoạt động nào đó. Hoạt động này phải có tính cầu nguyện, tính thiền tới mức trong hoạt động này, quá khứ không còn là gánh nặng và tương lai không làm biến chất nó và khoảnh khắc này còn lại thuần khiết. Khoảnh khắc này đơn giản còn lại là khoảnh khắc này.
Thế thì tôi không ở đây và bạn không ở kia. Thế thì đám đông này biến mất. Thế thì chúng ta trở thành những con sóng của một đại dương - đại dương đó là cuộc sống, đại dương đó là thượng đế, đại dương đó là niết bàn.
Niết bàn là sự thảnh thơi sâu sắc của bản thể bạn tới mức bạn biến mất trong thảnh thơi đó. Căng thẳng, bạn đang vậy rồi; thảnh thơi, bạn không hiện hữu. Bản ngã của bạn chỉ có thể tồn tại nếu bạn căng thẳng. Nếu bạn được thảnh thơi, thượng đế hiện hữu, bạn không hiện hữu.
0 Đánh giá