SÁCH NÓI THIỀN OSHO AUDIO - Bạn đã từng nghe tôi nhưng việc đó đờ đẫn thế, không có mãnh liệt, không có đập rộn ràng của bản thể trong nó

Con người mù, mặc dầu con người có mắt hoàn hảo. Con người điếc, nhưng không phải là người đó không có tai. Con người chết, mặc dầu con người sống động đầy đủ. Vẫn có việc thấy và việc thấy. Vẫn có việc nghe và việc nghe. Có cuộc sống và cuộc sống - và chúng khác, chúng cực kì khác.

Mắt có thể thấy nhưng mắt không thể hiểu được và nếu bạn không hiểu, cái dụng của thấy là gì? Tai có thể nghe nhưng chừng nào tai còn chưa chăm chú vào điều chúng nghe thì chúng sẽ không có khả năng lắng nghe. Bạn sống động, nhưng nếu bạn không xuyên thấu vào cốt lõi bên trong nhất của mình hay vô bản thể, cuộc sống của bạn cứ vẫn còn chỉ trên bề mặt. Bạn sẽ không bao giờ biết, bạn sẽ không bao giờ đi tới hiểu về hiện tượng năng lượng vô cùng mà bạn đã là. Bạn sẽ chết đi mà không nhận biết về cuộc sống là gì.

Nếu bạn sống theo cách mắt nhìn và vậy mà không nhìn, tai nghe và vậy mà không nghe, tim đập và vậy mà vẫn còn như tảng đá, bạn sống động trong giác quan sinh lí của lời, bạn sống một cách y học - nhưng không mang tính tồn tại. Thế thì điều gì xảy ra? Thế thì tất cả hiểu biết của bạn cũng giống như hiểu lầm. Thế thì tốt hơn cả là bạn không có mắt: ít nhất bạn sẽ không quên sự kiện rằng bạn mù, ít nhất bạn sẽ biết rằng bạn không thể nhìn được, ít nhất sẽ không có khả năng nào của hiểu lầm.

Bạn mà không có tai thì chắc sẽ tốt hơn. Bạn không sống động mà chết thực sự chắc sẽ tốt hơn; ít nhất sẽ có thực tại nào đó trong nó. Người chết thực ít nhất cũng thực sự chết nhưng người sống 'không thực' là không sẵn sàng sống, người đó ở trạng thái lấp lửng, không sống không chết. Người đó kéo lê, người đó không tồn tại, người đó không có chiều hướng bên trong. Người đó đi trên ngoại vi mà không quay lại tiếp xúc với trung tâm.

Khi tôi nói những điều này về con người, tôi không nói về con người như một trừu tượng. Bất kì khi nào tôi nói con người, tôi đều ngụ ý bạn. Con người của tôi là cụ thể, không trừu tượng; con người của tôi không phải là khái niệm, nó là bạn. Và đây là cách bạn đã từng sống trong nhiều kiếp: sống cuộc sống chết. Đó là lí do tại sao bạn chán thế, chán tới tận cùng: mệt mỏi thế, mệt về tồn tại. Cả nghìn lẻ một lần bạn nghĩ tới tự tử để cho bạn có thể vứt bỏ tất cả những cái vô nghĩa này - nhưng ngay cả điều đó bạn cũng không thể làm được. Ngay cả điều đó cũng không thể được, bởi vì ngờ vực bao giờ cũng ở bên trong bạn rằng có nhiều điều trong cuộc sống bạn đang bỏ lỡ. Bạn biết sâu bên dưới ở đâu đó trong tim mình rằng đây không phải là cuộc sống thực mà bạn đang sống.

Một khả năng bao giờ cũng theo bạn như cái bóng - bạn có thể qui khả năng đó thành khái niệm thiên đường, cõi trời, hay moksha, nhưng chúng không là gì ngoài khả năng của việc bạn đi tới sống động thực sự. Nếu bạn sống theo cách như vậy thì mọi thứ trong cuộc sống của bạn sẽ bị hư hỏng. Bạn nhìn, nhưng trong mắt bạn có nước mắt - thế thì mắt bạn bị che mờ. Bạn nhìn, nhưng mắt bạn đầy ý nghĩ - thế thì sáng tỏ không thực sự có đó để nhìn. Thế thì ý nghĩ của bạn can thiệp vào. Nếu bạn nhìn và mắt bạn có nhiều định kiến quanh chúng, những định kiến đó trở thành rào chắn - bạn nhìn và vậy mà bạn không thể nhìn được.

Bạn đã từng nghe tôi, nhưng tôi biết rằng điều đó hiếm khi xảy ra là bạn nghe tôi. Hiếm khi có khoảnh khắc khi hiểu biết nảy sinh trong bạn, bằng không bạn cứ nghe tôi nhưng việc đó đờ đẫn thế; không có mãnh liệt trong nó, không có đập rộn ràng của bản thể trong nó. Lời cứ rơi vào tai bạn nhưng chẳng cái gì xảy ra bên trong, chúng không xuyên thấu. Bạn không trao cho chúng sự chú ý của bạn, năng lượng của bạn, nhận biết của bạn, và chúng chỉ có thể cưỡi lên chú ý và nhận biết của bạn, để xuyên thấu vào bên trong. Bạn chỉ nghe chúng - bạn nghe cứ dường như bạn đang ngủ và ai đó đang nói, bạn nghe dường như bạn chết.

Tôi muốn kể cho bạn một giai thoại đã xảy ra trong cuộc đời của nhà huyền môn Sufi. Người này chẳng được biết tới mấy. Ông ấy sống cuộc sống của người tuyệt đối lạ trên thế giới. Thực tế ông ấy được biết tới như 'người lạ' bởi vì không ai biết tên ông ấy và ông ấy chưa bao giờ nói với bất kì ai rằng ông ấy từ đâu tới, ông ấy là ai. Ông ấy đi từ thị trấn nọ sang thị trấn kia và mọi người trở nên nhận biết rằng ông ấy là 'người lạ' mà không có danh tính quanh mình, một khuôn mặt nguyên thuỷ không có mặt nạ nào.

Ông ấy tới để chết trong một thị trấn nhỏ nơi Jalaluddin Rumi thường sống: ông ấy tới chết ở đó bởi vì Jalaluddin Rumi. Khi ông ấy chết, nghi lễ phải được thực hiện: trước khi một người được đem đi chôn, người đó phải được cho việc tắm chính thức, cho nên người chuyên tắm xác chết được mời tới. Ông này kì cọ sạch sẽ cái xác của vị thánh và khi ông ấy lần tới chỗ kín của vị vị thánh thì đột nhiên xác chết trở nên dường như sống động, nắm lấy tay của người chuyên tắm đó và giữ chặt bằng nắm tay sắt.

Tất nhiên nhà chuyên môn trở nên sợ hãi, hoảng loạn - xác chết đã tóm lấy tay ông ấy. Ông ấy kêu khóc, la hét, và mọi người tụ tập lại. Mọi nỗ lực đã được thực hiện nhưng nắm giữ của người chết mạnh tới mức không thể nào giải thoát được nhà chuyên môn ra khỏi sự nắm giữ. Thế rồi ai đó nhớ ra và nói: Tốt hơn cả là gọi Jalaluddin Rumi, ông ấy có thể biết cái gì đó. Toàn thị trấn tụ tập lại và Jalaluddin Rumi tới. Ông ấy thì thào vào tai của người chết: Anh ta chỉ là nhà chuyên môn, anh ta không biết trạng thái bản thể của ông đâu, anh ta không biết ông là ai. Tha thứ cho anh ta về vi phạm của anh ta.

Lập tức nắm tay mở ra.

Người Sufi đã từng nói về câu chuyện này trong hàng trăm năm. Điều gì đã xảy ra vào khoảnh khắc đó? Tôi không biết liệu điều đó có đúng hay không, nhưng điều đó là vô nghĩa - câu chuyện này là hay và mang thông điệp rằng con người của thức tỉnh vẫn sống ngay cả khi người đó chết. Đây là nghĩa cho tôi. Một người không tỉnh táo và không nhận biết nghĩa là chết ngay cả khi người đó đang sống - xác chết kia không chết và thân thể sống của bạn không sống.

Cuộc sống nghĩa là sự mãnh liệt của cuộc sống. Bạn sống theo cách mờ nhạt, không tập trung, tản mát tới mức bạn chưa bao giờ đi tới biết cái bạn gọi là cuộc sống là cái gì. Thế thì bạn sẽ làm một điều liên tục và điều đó sẽ là hiểu lầm - mọi hiểu biết của bạn đều sẽ là hiểu lầm.

Một người tới gặp tôi. Anh ta nói về thầy của mình và anh ta nói: Người này rất khiêm tốn. Thỉnh thoảng ông ấy thậm chí còn chạm chân tôi. Ông ấy khiêm tốn thế và giản dị thế...

Tôi kể cho người này một câu chuyện. Chuyện xảy ra là ai đó đã hỏi một nhà huyền môn Sufi, Junnaid - người ta được biết rằng Junnaid đã sống với gần hết các thầy vĩ đại vào thời đó khi ông ấy còn đang học tập và tìm và kiếm - làm sao ông ấy đã biết rằng đây là những thầy thực sự bởi vì đã có hàng nghìn kẻ giả vờ so với một thầy thực. Ông ấy có khả năng đánh giá ngay lập tức ai là thực, và ông ấy tránh những kẻ giả vờ và bao giờ cũng đi tới thầy thực.

Khi bản thân ông ấy trở nên chứng ngộ, ai đó hỏi: Một điều vẫn còn là huyền bí với chúng tôi. Làm sao ông có thể biết được, khi mà bản thân ông không chứng ngộ? Tiêu chí của ông là gì? Gần như bao giờ ông cũng đúng. Ông đã có mẹo nào? Đó chỉ là linh cảm mà bằng cách nào đó ông biết, hay ông có phương pháp cho nó?

Junnaid nói: tôi có phương pháp cho nó. Tôi sẽ tới một người được biết tới là thầy và tôi sẽ rất khiêm tốn, rất khiêm nhường: tôi sẽ chạm chân ông ấy với nước mắt tuôn chảy từ mắt tôi, tôi sẽ sụp xuống đất, tôi hoàn toàn xoá bản thân mình, và thế rồi tôi sẽ quan sát. Nếu, nhìn vào khiêm tốn của tôi, người này trở nên kiêu ngạo, hống hách, tôi sẽ trốn khỏi người đó như ai đó trốn nạn dịch. Tôi sẽ trốn khỏi người đó nhanh chóng, nhanh nhất có thể được.

Người hỏi hỏi: Và nếu người này không trở nên hống hách và sở hữu và chi phối và kiêu ngạo, thì sao? Junnaid nói: Nếu tôi đã khiêm nhường và tôi thấy rằng người kia, thầy, cũng trở nên khiêm nhường, khiêm tốn - khi tôi chạm chân người đó, người đó chạm chân tôi - thế nữa tôi sẽ trốn đi nhanh nhất có thể được.

Người hỏi còn phân vân hơn. Người đó nói: Tôi tới để giải quyết điều huyền bí này. Ông đã làm cho nó còn khó hơn. Theo cả hai cách ông đều trốn đi? Thế thì khi nào ông sẽ ở lại đó? Thầy phải phản ứng thế nào? Junnaid nói: Ông ấy phải không phản ứng chút nào. Dù tôi xoá bỏ bản thân tôi hay không, ông ấy phải vẫn còn là bản thân ông ấy. Nếu ông ấy trở nên kiêu ngạo đó là phản ứng - thấy người khiêm tốn ông ấy muốn chi phối người đó. Nếu bản thân ông ấy trở nên khiêm tốn, điều đó có nghĩa là thấy người khiêm tốn ông ấy bây giờ trong ganh đua - ông ấy muốn chứng tỏ rằng ông ấy còn khiêm tốn hơn tôi. Điều đó nữa cũng là kiêu ngạo, rất tinh vi, nhưng điều đó nữa vẫn là bản ngã. Nó đang nói: Ông không thể chứng minh được rằng ông khiêm tốn hơn ta đâu. Cho nên, ông ấy sẽ bắt đầu tự xoá bản thân mình đi.

Tôi sẽ trốn khỏi cả hai kiểu người này và tôi muốn ở với người đơn giản nhìn vào tôi và vẫn còn là bản thân người đó, người không phản ứng. Ông ấy đã đạt tới quân bình, tới cân bằng, tới điều người Hindu gọi là người có ngọn lửa tâm thức bên trong bây giờ không di chuyển, không có vẩn vơ bên trong. Người đó không phản ứng, người đó không có tâm trí để phản ứng, bất kì cái gì ông làm cũng đều như nhau với người đó. Ông không thể quấy rối được người đó theo bất kì cách nào bằng bất kì cái gì. Người này tôi sẽ ở lại cùng.

Cho nên tôi bảo người này, người đang nói rằng thầy mình đã khiêm nhường tới mức khi anh ta chạm chân thầy, thầy cũng chạm chân anh ta, tôi bảo anh ta: Anh về lại và lần này đừng chạm chân ông ấy, và hành động một cách kiêu ngạo, và nói theo cách dường như anh cao hơn ông ấy. Anh ta nói: Điều đó sẽ khó đấy, tôi đã là người sùng kính trong nhiều năm rồi. Tôi nói: Anh đừng lo, anh phải thử điều đó. Mọi sự sẽ chỉ rõ ràng từ đó, và thế rồi anh hãy quay lại với tôi.

Anh ta đi. Chỉ sau một tuần anh ta quay lại và anh ta nói: Mọi sự đã đổi rồi. Khi tôi không chạm chân người đó, ông ta không chạm chân tôi, và ông ta nhìn với sự kết án hướng tới tôi mà cứ dường như là, nếu như có thể được với ông ấy, ông ấy sẽ tống tôi vào địa ngục thứ bẩy. Và khi tôi hành động một cách ngạo mạn và bắt đầu nói cứ dường như tôi biết nhiều hơn ông ta, ông ta ra lệnh cho các đệ tử tống tôi ra. Tôi đã bị tống ra. Tôi hỏi người này: Bây giờ anh nói gì?

Khi bạn đi tới một người, nếu người đó hành xử tương ứng với ý tưởng của bạn, bạn sẽ có hiểu lầm; nếu người đó không hành xử tương ứng với ý tưởng của bạn thì thế nữa bạn sẽ có hiểu lầm.

Bạn có ý tưởng cố định. Họ không cho phép bạn hiểu. Bạn có công thức và con người của hiểu biết không có công thức về bản thân mình; người đó sống trong khoảnh khắc, sống một cách tự do. Nhớ điều này - người đó sống trong khoảnh khắc, sống nó một cách tự phát, và người đó không theo ý thức hệ nào. Các ý thức hệ chỉ dành cho người ngu, người đần, người không tỉnh táo. Chúng là cái thay thế cho nhận biết.

Bởi vì bạn mù, bởi vì bạn không thể hiểu được, nên những cái thay thế nào đó để điều chỉnh cuộc sống của bạn và để lập kỉ luật nó đã được trao cho bạn. Nếu bạn hiểu, bạn ném đi mọi thứ thay thế đó, bởi vì bây giờ bạn có cái thực, bạn sống với nhận biết.

Nhưng làm sao bạn sẽ có khả năng hiểu một người vốn là tự do? Bạn là nô lệ, nô lệ theo cách này hay cách nọ; cho dù bạn nổi dậy bạn vẫn là nô lệ - nô lệ nổi dậy, nhưng vẫn là nô lệ. Làm sao bạn có thể hiểu được người tự do trong cảnh nô lệ của bạn? Cảnh nô lệ sẽ bao quanh bạn như làn khói, màn ảnh, và qua cảnh nô lệ đó, bạn nhìn vào người tự do. Bất kì cái gì bạn thấy sẽ là hiểu lầm. Bất kì cái gì bạn hiểu không bao giờ có thể là hiểu, chừng nào mắt bạn còn chưa hoàn toàn sạch mọi khói, mọi ý thức hệ, mọi ý tưởng cố định, hình ảnh, lí thuyết, khái niệm. Chừng nào bạn còn chưa đi tới con người tự do với bản thể tự phát - tất nhiên tỉnh táo, nhưng không ý tưởng nào, không tâm trí nào - chỉ thế thì bạn mới có thể phán xét.

Chuyện xảy ra là khi Junnaid đi qua một khu rừng, ông ấy thấy một người đàn ông ở gần hồ. Chính dáng vẻ đó là của người say và cũng có một người đàn bà cùng với người đàn ông này. Tất nhiên lập tức tâm trí bắt đầu làm việc. Tại sao người đàn ông này ở đây với người đàn bà? Và thế rồi ông ấy đổ cái gì đó từ surahi, bình cổ thon - chắc phải là rượu. Đàn bà và rượu cùng nhau và sự cô lập của khu rừng sao? Diễn giải. Mọi sự trở thành rõ ràng. Ông ấy nghĩ ông ấy đã hiểu.

Thế rồi có một cơn bão và một con thuyền nhỏ tới từ bờ này của hồ, bị chìm. Thánh nhân này không thể thu được dũng cảm để nhảy vào vùng nước bão tố đó nhưng người say nhảy xuống cứu mọi người. Ông ấy cứu được sáu người trong số bẩy người và thế rồi ông ấy hoàn toàn mệt. Ông ấy nói với Junnaid: Ông là thánh nhân lớn. Sao ông đứng đó? Sao ông không thể làm cái gì đó? Bây giờ chỉ còn lại một người, ông cứu người đó đi - bằng không nhớ rằng họ hàng người đó sẽ biết ông. Tôi đã làm bất kì cái gì tôi có thể làm.

Đột nhiên Junnaid trở nên nhận biết rằng mình đã từng nghĩ là người này là người say, kẻ lăng nhăng, người biến chất, kẻ tội lỗi, nhưng người đó đã làm cái gì đó còn thánh thiện hơn ông ấy đã từng hình dung, và ông ấy không thể thu được dũng cảm. Điều đó là nguy hiểm, điều đó là mạo hiểm; ông ấy thậm chí không thu được dũng cảm để giúp người thứ bẩy. Người say lại nhảy vào nước và vớt người thứ bẩy ra khỏi hồ.

Thế rồi ông ấy bắt đầu cười to, và Junnaid nói: Sao ông cười? Ông ấy nói: Ông lại gần hơn và sát hơn vào. Ông ấy ném cái mạng che khỏi khuôn mặt người đàn bà - bà ấy là một bà già, rất, rất già. Junnaid đi tới biết rằng bà ấy là mẹ của người này và trong cái bình cổ thon đó, trong surahi, không có gì ngoài nước thuần khiết.

Và mọi điều bạn có thể làm là đánh giá từ bên ngoài - ngay lập tức tâm trí bạn bắt đầu xoay vòng. Bạn nhìn thấy vật gì đó và không lỗ hổng nào: tâm trí bắt đầu xoay tròn và nó tạo ra diễn giải. Diễn giải của bạn không phải là thực tại. Bạn là không thực, làm sao diễn giải của bạn có thể là thực được? Từ con người không thực chỉ diễn giải không thực là có thể. Vứt mọi diễn giải, mọi đánh giá đi. Nếu bạn biết con người thực của nhận biết, vị Phật, một Christ, thế thì vứt bỏ phán xét.

Trích từ quyển 'Đạo - Ba Kho Báu Tập 2 - Osho