Read more
SỐNG YÊU CƯỜI - Chiếc lá
khô rơi khỏi cây, đấy cũng là cái chết của bạn
Phải làm gì với sợ? Tôi cảm
thấy mệt mỏi bị nó lôi đi quanh. Nó có thể bị làm chủ hay bị làm tiêu tan đi
không? Làm thế nào?
Câu
hỏi này là của Ramananda.
Nó
không thể bị tiêu tan, nó không thể bị làm chủ, nó chỉ có thể được hiểu. ‘Hiểu
biết’ là từ khoá ở đây. Và chỉ hiểu biết mới đem lại chuyển hoá, không cái gì
khác. Nếu bạn cố gắng làm chủ sợ hãi của mình, nó sẽ vẫn còn bị đè nén, nó sẽ
đi sâu bên trong bạn. Nó sẽ không có ích, nó sẽ làm phức tạp vấn đề lên. Nó
đang trên bề mặt, bạn có thể kìm nén nó - đó là điều làm chủ là gì. Bạn có thể
đè nén nó; bạn có thể đè nén nó sâu đến mức nó biến mất khỏi tâm thức của bạn
hoàn toàn. Thế thì bạn sẽ chẳng bao giờ nhận biết được về nó, nhưng nó sẽ có đó
trong tầng hầm, và nó sẽ có sức hút. Nó sẽ xoay xở, nó sẽ thao tác bạn, nhưng
nó sẽ thao tác bạn theo cách gián tiếp mà bạn sẽ không trở nên nhận biết về nó.
Nhưng thế thì nguy hiểm đã đi sâu hơn rồi. Bây giờ bạn thậm chí không thể nào
hiểu được nó.
Cho
nên sợ không cần phải được làm chủ - nó phải không bị làm tiêu tan. Nó không thể
bị làm tiêu tan nữa, bởi vì sợ hãi có chứa một loại năng lượng và không năng lượng
nào có thể bị phá huỷ. Bạn có thấy rằng trong sợ hãi, bạn có thể có năng lượng
mênh mông không? – Cũng hệt như bạn có thể có trong giận dữ; chúng cả hai đều
là hai khía cạnh của cùng một hiện tượng năng lượng. Giận dữ là năng lượng hung
hăng còn sợ hãi là năng lượng không hung hăng. Sợ hãi là giận dữ trong trạng
thái tiêu cực; giận dữ là sợ hãi trong trạng thái tích cực. Khi bạn giận dữ, bạn
chẳng quan sát thấy bạn trở nên mạnh mẽ đến đâu, bạn có năng lượng lớn đến đâu
đó sao? Bạn có thể ném một tảng đá lớn khi bạn đang giận dữ; bình thường bạn thậm
chí không thể nào lay nổi nó. Bạn trở nên lớn gấp ba, gấp bốn lần khi bạn đang
giận dữ. Bạn có thể làm những việc nào đó mà bạn không thể làm nổi nếu không giận
dữ.
Hay,
trong sợ hãi, bạn có thể chạy nhanh đến mức ngay cả vận động viên Olympic cũng
cảm thấy ghen tị. Sợ hãi tạo ra năng lượng; sợ hãi là năng lượng, và năng lượng
thì không thể bị huỷ diệt. Không một giọt năng lượng nào có thể bị huỷ bỏ khỏi
sự tồn tại cả. Điều này cần phải được ghi nhớ thường xuyên, nếu không bạn sẽ
làm điều gì đó sai sót. Bạn không thể phá huỷ được bất kì cái gì, bạn chỉ có thể
làm thay đổi hình dạng của nó. Bạn không thể phá huỷ một hạt sỏi nhỏ; một
nguyên tử cát nhỏ bé cũng không thể nào bị huỷ diệt, nó sẽ chỉ thay đổi hình dạng.
Bạn không thể huỷ diệt một giọt nước. Bạn có thể biến nó thành băng, bạn có thể
làm bay hơi nó, những nó vẫn còn. Nó sẽ còn ở đâu đó, nó không thể nào thoát ra
ngoài sự tồn tại được.
Bạn
cũng không thể huỷ bỏ sợ hãi. Và điều đó đã được làm qua nhiều thời đại - người
ta đã cố gắng huỷ bỏ sợ hãi, cố gắng huỷ bỏ giận dữ, cố gắng huỷ bỏ dục, cố gắng
huỷ bỏ tham lam, thế này thế khác. Toàn bộ thế giới cứ liên tục làm việc đó, và
đâu là kết quả? Con người đã trở thành đống lộn xộn. Chẳng cái gì bị huỷ bỏ cả,
tất cả vẫn còn đó; chỉ mọi thứ là bị làm lộn xộn lên. Không cần phải huỷ bỏ thứ
gì bởi vì ngay đầu tiên, chẳng cái gì có thể bị huỷ bỏ cả.
Thế
thì phải làm gì đây? Bạn phải hiểu sợ hãi. Sợ hãi là gì? Nó nảy sinh như thế
nào? Nó tới từ đâu? Thông điệp của nó là gì? Nhìn vào trong nó - và không có bất
kì đánh giá nào, chỉ thế thì bạn mới hiểu được. Nếu bạn đã có ý tưởng rằng sợ
hãi là sai, rằng phải không nên thế - “Mình phải không nên sợ,” - thế thì bạn
không thể nào nhìn được. Làm sao bạn có thể đương đầu với sợ hãi được?
Làm
sao bạn có thể nhìn vào trong mắt của sợ hãi khi bạn đã quyết định rằng nó là kẻ
thù của bạn? Không ai nhìn vào mắt của kẻ thù. Nếu bạn nghĩ nó là cái gì đó sai
trái, thế thì bạn sẽ cố gắng bỏ qua nó, tránh né nó, quên lãng nó. Bạn sẽ cố gắng
không gặp nó, nhưng nó sẽ vẫn còn đó. Điều này chẳng ích gì.
Trước hết vứt tất cả các kết án, phán xét, đánh giá đi. Sợ hãi là thực tại. Nó phải được đối diện, nó phải được hiểu. Và chỉ qua hiểu biết nó mới có thể được biến đổi. Trong thực tế, nó được biến đổi qua hiểu biết. Không cần phải làm bất kì cái gì khác; hiểu biết sẽ biến đổi nó.
Sợ
hãi là gì? Trước
hết: sợ hãi bao giờ cũng bao quanh ham muốn nào đó. Bạn muốn trở
thành người nổi tiếng, người nổi tiếng nhất trên thế giới - thế thì có sợ hãi.
Điều gì xảy ra nếu bạn không thể làm được điều đó? - sợ hãi tới. Bây giờ sợ hãi
tới như sản phẩm phụ của ham muốn: bạn muốn trở thành người giầu nhất trên thế
giới. Điều gì xảy ra nếu bạn không thành công? Bạn bắt đầu run rẩy; sợ hãi tới.
Bạn sở hữu người đàn bà: bạn sợ rằng ngày mai bạn có thể không còn sở hữu nữa,
cô ấy có thể đi với ai đó khác. Cô ấy vẫn còn sống động, cô ấy có thể đi. Chỉ
người phụ nữ chết mới không đi; cô ấy vẫn còn sống động. Bạn có thể sở hữu chỉ
mỗi cái xác - thế thì không có sợ hãi, cái xác vẫn đấy. Bạn có thể sở hữu đồ đạc,
thế thì không có sợ hãi. Nhưng khi bạn cố gắng sở hữu con người thì sợ hãi tới.
Ai mà biết được, hôm qua cô ấy còn chưa phải là của bạn, hôm nay cô ấy là của bạn...
Ai mà biết được - ngày mai cô ấy sẽ là của ai đó khác. Sợ hãi nảy sinh. Sợ hãi
đang nảy sinh từ ham muốn sở hữu, nó là sản phẩm phụ; bởi vì bạn muốn sở hữu,
do đó mới có sợ hãi. Nếu bạn không muốn sở hữu, thế thì không có sợ hãi. Nếu bạn
không có ham muốn rằng bạn sẽ thích được là cái này cái nọ trong tương lai, thế
thì không có sợ hãi. Nếu bạn không muốn lên cõi trời thì chẳng có sợ hãi, thế
thì tu sĩ không thể làm cho bạn sợ được. Nếu bạn không muốn đi bất kì đâu, thế
thì không ai có thể làm bạn sợ được.
Nếu bạn bắt đầu sống trong khoảnh khắc này, sợ hãi biến mất. Sợ hãi tới qua ham muốn. Cho nên về cơ bản, ham muốn tạo ra sợ hãi. Nhìn vào trong nó đi. Bất kì khi nào có sợ hãi, nhìn vào chỗ nó đang tới - ham muốn gì đang tạo ra nó – và thế rồi thấy cái vô ích của nó. Làm sao bạn có thể sở hữu người đàn bà hay đàn ông được? Đấy là ý tưởng ngu đần thế, xuẩn ngốc thế. Người ta chỉ sở hữu được các vật, không sở hữu được con người.
Con
người là tự do. Con người đẹp đẽ bởi vì tự do. Con chim đẹp đẽ tung cánh trên bầu
trời: bạn nhốt nó vào lồng - nó không còn là cùng con chim đó nữa. Bầu trời đâu
rồi? Mặt trời đâu rồi? Các cơn gió đâu rồi? Những đám mây đâu rồi? Tự do trên
đôi cánh đâu rồi? Tất cả đã biến mất. Đây không phải là cùng con chim ấy nữa. Bạn
yêu người đàn bà bởi vì cô ấy tự do. Thế rồi bạn nhốt cô ấy lại: thế rồi bạn đến
toà án và bạn cưới nhau, và bạn làm một cái lồng đẹp, có thể là bằng vàng, khảm
cả kim cương, bao quanh cô ấy, nhưng cô ấy không còn là cùng người phụ nữ đó nữa.
Và bây giờ sợ hãi tới. Bạn sợ, sợ bởi vì người phụ nữ này có thể không thích
cái lồng đó. Cô ấy có thể ao ước được tự do trở lại. Và tự do là giá trị cuối
cùng, người ta không thể loại bỏ nó.
Con
người tạo nên từ tự do, tâm thức tạo nên từ tự do. Cho nên chẳng chóng thì chầy
người phụ nữ sẽ bắt đầu cảm thấy chán, chán ngấy. Cô ấy sẽ bắt đầu đi tìm ai
đó. Bạn sợ. Sợ hãi của bạn tới bởi vì bạn muốn sở hữu - nhưng tại sao ngay từ đầu
bạn muốn sở hữu? Đừng sở hữu, và thế thì không có sợ hãi. Và khi không có sợ
hãi, nhiều năng lượng bị vướng vào, bị cột vào, bị khoá vào trong sợ hãi lại
thành có sẵn, và năng lượng đó có thể trở thành sáng tạo của bạn. Nó có thể trở
thành điệu vũ, lễ hội.
Bạn
sợ chết sao? Phật nói: Bạn không thể chết được, bởi vì ngay chỗ đầu tiên, bạn
không có đó. Làm sao bạn có thể chết được? Nhìn vào bản thể mình, đi sâu vào
trong nó đi. Nhìn xem, ai có đó để mà chết? - Và bạn sẽ chẳng tìm thấy bất kì bản
ngã nào ở đó cả. Không có khả năng nào cho cái chết cả. Duy nhất ý tưởng về bản
ngã là tạo ra sợ hãi chết. Khi không có bản ngã thì không có cái chết. Bạn là
im lặng hoàn toàn, bất tử, vĩnh hằng – không phải như bạn, mà là như bầu trời rộng
mở, không bị ô uế bởi bất kì ý tưởng nào về cái ‘tôi’ cả, về cái ngã – không bờ
bến, không xác định. Thế thì không có sợ hãi.
Sợ hãi tới bởi vì có các thứ khác, Ramananda à. Bạn sẽ phải nhìn vào trong những thứ này, và việc nhìn vào trong chúng sẽ bắt đầu làm thay đổi mọi thứ. Cho nên xin đừng hỏi làm sao có thể làm chủ hay làm tiêu tan nó. Nó không bị làm chủ, nó không bị tiêu tan đâu. Nó không thể bị làm chủ được và nó không thể bị tiêu tan được; nó chỉ có thể được hiểu. Hãy để hiểu biết là luật duy nhất của bạn đi.
Sợ
được làm từ cái gì? Nó bao giờ cũng có đó đằng sau góc kia, nhưng khi tôi quay
mặt vào nó, nó chỉ là cái bóng. Nếu nó là không thực chất, làm sao nó xoay xở
có sức mạnh thế đối với tôi?
Sợ
là không bản chất như cái bóng của bạn, nhưng nó có. Cái bóng cũng tồn tại -
không bản chất, tiêu cực, nhưng không phải là không tồn tại, và đôi khi cái
bóng có thể có tác động lớn lên bạn. Trong rừng rậm khi đêm lại gần bạn có thể
bị kinh hãi về cái bóng riêng của mình. Tại chỗ đơn độc, trên con đường đơn độc,
bạn có thể bắt đầu chạy bởi vì cái bóng của riêng mình. Việc chạy của bạn sẽ là
thực, việc trốn của bạn sẽ là thực, nhưng nguyên nhân sẽ là không bản chất.
Bạn
có thể chạy xa khỏi sợi dây thừng cứ nghĩ rằng đó là con rắn; nếu bạn quay lại
và nhìn kĩ và bạn quan sát, bạn sẽ cười vào toàn bộ cái ngu xuẩn của nó.
Nhưng
mọi người sợ đi vào chỗ có nỗi sợ. Mọi người còn sợ nỗi sợ hơn là bất kì cái gì
khác, bởi vì chính sự tồn tại của nỗi sợ làm rung chuyển nền tảng của bạn. Rung
chuyển nền tảng là rất thực, nhớ lấy. Nỗi sợ giống như giấc mơ, cơn ác mộng,
nhưng sau cơn ác mộng khi bạn thức dậy hậu quả vẫn còn dai dẳng, vết tích vẫn
còn dai dẳng. Hơi thở của bạn đã thay đổi, bạn đang vã mồ hôi, thân thể bạn vẫn
còn run run, bạn đang nóng cả người. Bây giờ bạn biết rằng đó chỉ là cơn ác mộng,
giấc mơ, không bản chất, nhưng ngay cả việc biết này cũng phải mất thời gian để
thâm nhập vào chính cốt lõi bản thể bạn. Trong khi đó hiệu quả của giấc mơ
không bản chất này vẫn sẽ tiếp tục. Sợ là ác mộng.
Bạn hỏi tôi, "Sợ được làm bằng gì?" Sợ được làm bằng dốt nát về cái ta của riêng người ta. Chỉ có một nỗi sợ; nó biểu lộ theo nhiều cách, cả nghìn lẻ một cách có thể là cách biểu lộ, nhưng nỗi sợ về cơ bản là một, và đó là điều "Sâu bên trong, mình có thể không hiện hữu." Và theo một cách nào đó đúng là bạn không hiện hữu thật.
Thượng
đế hiện hữu, bạn không hiện hữu. Chủ không hiện hữu, Khách hiện hữu. Và bởi vì
bạn hoài nghi - và hoài nghi của bạn lại rất hợp thức - bạn không nhìn vào
trong. Bạn cứ giả vờ rằng bạn hiện hữu; bạn biết rằng nếu bạn nhìn vào trong, bạn
không hiện hữu. Đây là việc hiểu sâu sắc, ngầm ẩn. Nó không phải là trí tuệ, nó
mang tính tồn tại, nó ở ngay trong lòng bạn, cái cảm giác rằng "Mình có thể
không hiện hữu. Tốt hơn cả là đừng nhìn vào trong. Cứ nhìn ra ngoài thôi."
Ít nhất điều đó cũng giữ bạn bị lừa, nó giữ cho ảo tưởng về 'tôi đây' là giả tạo,
nó tạo ra nỗi sợ; bất kì cái gì cũng có thể phá huỷ nó, bất kì cuộc đấu sâu sắc
nào cũng có thể làm tan tành nó. Nó có thể bị tan tành bởi tình yêu, nó có thể
bị tan tành bởi việc gặp một thầy, nó có thể bị tan tành bởi bệnh tật lớn, nó
có thể bị tan tành bởi việc thấy ai đó chết. Nó có thể bị tan tành theo nhiều
cách, nó rất mong manh. Bạn đang xoay xở nó bằng cách nào đó bằng việc không
nhìn vào trong.
Mulla
Nasruddin đang du hành trên tầu hoả. Người soát vé tới; người này hỏi vé tầu.
Anh ta nhìn vào trong mọi túi của mình, trong các va li, mà chẳng thấy vé đâu cả.
Và anh ta vã mồ hôi, và anh ta mỗi lúc lại thêm kinh hãi hơn. Và rồi người soát
vé nói, "Thưa ngài, nhưng ngài chưa nhìn vào một trong các túi của ngài.
Sao ngài lại không nhìn vào trong nó?"
Mulla
Nasruddin nói, "Xin đừng nhắc tới cái túi đó. Tôi sẽ không nhìn vào nó
đâu. Đó là hi vọng duy nhất của tôi! Nếu tôi nhìn vào cái túi đó mà cũng lại
không tìm ra, thế thì nó không có, thế thì nó tuyệt đối không có. Tôi không thể
nhìn vào cái túi đó được. Xin nhắc ông, tôi sẽ nhìn vào mọi thứ khác; cái túi
đó là chỗ an toàn của tôi, tôi có thể vẫn hi vọng rằng nó có thể ở trong cái
túi đó. Tôi đã chủ ý để nó đấy và tôi không định chạm vào nó. Dù tôi có tìm thấy
vé hay không, tôi sẽ không nhìn vào trong cái túi đặc biệt đó."
Đây
là tình huống về bản ngã nữa. Bạn không nhìn vào trong, đó là niềm hi vọng duy
nhất của bạn: "Ai mà biết được? Có thể nó có đây." Nhưng nếu bạn
nhìn, cảm giác ngầm ẩn của bạn nói nó không có.
Bản ngã giả tạo này mà bạn đã tạo ra bởi việc không nhìn vào trong, bởi việc liên tục nhìn ra ngoài, là nguyên nhân gốc rễ của sợ hãi. Bạn sẽ sợ tất cả những chỗ bạn phải nhìn. Bạn sẽ sợ cái đẹp bởi vì cái đẹp đơn giản ném bạn vào trong. Mặt trời đẹp, và tất cả những mầu sắc chói sáng kia trong mây, và bạn sẽ sợ nhìn vào nó bởi vì cái đẹp lớn lao thế nhất định ném bạn vào trong. Cái đẹp lớn lao thế làm dừng việc suy nghĩ: trong một khoảnh khắc tâm trí trong kính nể đến mức nó quên mất cách nghĩ, cách cứ vặn vẹo và thêu dệt. Việc nói bên trong đi tới điểm dừng, điểm đứng lại, và bạn bỗng nhiên ở trong.
Mọi
người sợ âm nhạc vĩ đại, mọi người sợ thân thiết sâu sắc. Chuyện tình của mọi
người chỉ là chuyện lao vào rồi bỏ trốn. Họ không đi sâu vào lẫn nhau bởi vì đi
sâu vào bản thể của nhau, nỗi sợ có đó - bởi vì cái vũng bản thể của người kia
sẽ phản xạ bạn. Trong cái vũng đó, trong tấm gương đó của bản thể người kia, nếu
bạn không được tìm thấy, nếu tấm gương vẫn còn trống rỗng, nếu nó không phản xạ
gì, thì sao?
Mọi
người sợ tình yêu. Họ chỉ giả vờ, họ chỉ chơi trò chơi nhân danh tình yêu. Họ sợ
thiền; thậm chí nhân danh thiền, nhiều nhất họ cứ làm những cách nghĩ mới. Đó
là điều Thiền định Siêu việt của Maharishi Mahesh Yogi đang là - nó chẳng là
thiền cũng không siêu việt. Nó đơn giản là việc tụng mật chú, và tụng mật chú
thì không là gì ngoài quá trình của ý nghĩ, ý nghĩ tập trung. Nó lại là phương
cách mới, phương cách không thiền. Mọi người đang lặp lại lời cầu nguyện Ki tô
giáo, lời cầu nguyện Mô ha mét giáo, lời cầu nguyện Hindu giáo, đủ mọi cách để
tránh thiền. Đây không phải là thiền, nhớ lấy. Tâm trí tinh ranh tới mức nhân
danh thiền nó đã tạo ra nhiều hiện tượng giả.
Thiền là khi bạn không làm điều gì cả, khi tâm trí không vận hành chút nào. Không vận hành đó của tâm trí là thiền - không tụng niệm, không mật chú, không hình ảnh, không tập trung. Người ta đơn giản hiện hữu. Trong hiện hữu đó bản ngã biến mất, và cùng bản ngã, cái bóng của bản ngã cũng biến mất. Cái bóng đó là sợ hãi.
Sợ hãi là một trong những vấn đề quan trọng nhất. Từng người đều phải trải qua nó và phải đi tới hiểu biết nào đó về nó. Bản ngã cho bạn nỗi sợ rằng một ngày nào đó bạn có thể phải chết. Bạn cứ tự lừa dối mình rằng cái chết xảy ra chỉ cho người khác, và theo một cách nào đó bạn cũng đúng: hàng xóm nào đó chết, người quen nào đó chết, người bạn nào đó chết, vợ bạn chết, mẹ bạn chết - điều đó bao giờ cũng xảy ra cho ai đó khác, chưa bao giờ cho bạn. Bạn có thể che giấu sự kiện này: có thể bạn là ngoại lệ, bạn sẽ không chết. Bản ngã đang cố gắng bảo vệ bạn.
Nhưng mỗi lần ai đó chết, cái gì đó trong bạn trở nên lung lay. Mỗi cái chết lại là một cái chết nhỏ cho bạn. Đừng bao giờ bảo ai đó tới hỏi chuông điểm hồn ai, nó cho cả bạn. Mỗi cái chết đều là cái chết của bạn. Ngay cả khi chiếc lá khô rơi khỏi cây, đấy cũng là cái chết của bạn. Do đó chúng ta cứ tự bảo vệ mình.
Ai đó đang chết và chúng ta nói về tính bất tử của linh hồn, và chiếc lá đã rụng khỏi cây và chúng ta nói "Chẳng có gì phải lo nghĩ cả. Chẳng mấy chốc mùa xuân sẽ tới và cây sẽ lại có tán lá mới. Đây chỉ là thay đổi, chỉ vỏ ngoài là đang thay đổi."
Mọi người tin vào tính bất tử của linh hồn không phải vì họ biết nhưng bởi vì họ sợ. Một người càng hèn nhát, càng nhiều khả năng rằng người đó sẽ tin vào tính bất tử của linh hồn - không phải là người đó mang tính tôn giáo, người đó đơn giản hèn nhát. Tin tưởng vào tính bất tử của linh hồn chẳng liên quan gì tới tôn giáo cả. Người tôn giáo biết rằng "tôi không hiện hữu", và rồi bất kì cái gì còn lại cũng đều là bất tử - nhưng điều đó chẳng liên quan gì tới 'tôi' cả. Cái 'tôi' này không bất tử, cái 'mình' này không bất tử. Cái 'tôi' này rất tạm thời; nó được chúng ta chế tạo ra.
Sợ hãi là cái bóng của cái 'tôi', và bởi vì cái 'tôi' bao giờ cũng tỉnh táo ở đâu đó sâu bên dưới rằng "tôi sẽ phải biến mất trong cái chết "... Nỗi sợ cơ bản là về cái chết; tất cả mọi nỗi sợ khác chỉ là phản xạ của cái sợ cơ bản này. Và cái đẹp là ở chỗ cái chết cũng phi tồn tại như bản ngã, và giữa hai cái phi tồn tại này - bản ngã và cái chết - cây cầu là nỗi sợ.
Sợ hãi là rất bất lực, nó không có sức mạnh. Bạn nói, "Nếu nó là không bản chất, thế thì làm sao nó lại xoay xở có sức mạnh thế đối với tôi?" Bạn muốn tin vào nó - đó là sức mạnh của nó. Bạn không sẵn sàng lấy cú nhẩy vào trong chiều sâu bên trong của mình và đối mặt với cái trống rỗng bên trong của mình - đó là sức mạnh của nó. Bằng không thì nó là bất lực, hoàn toàn bất lực. Chẳng cái gì được sinh ra từ sợ hãi cả. Yêu cho việc sinh, yêu mang tính sáng tạo; sợ là bất lực.
Ông và bà Smith đưa nhau ra trước toà.
"Tôi muốn li dị với kẻ lập dị này," người vợ nói.
"Tôi muốn gạt bỏ cái rìu chiến này," người chồng la lên.
Quan toà: "Ông bà có bao nhiêu con?"
Vợ: "Ba con."
Quan toà: "Sao ông bà không duy trì hôn nhân thêm một năm nữa và có thêm đứa con nữa, thế thì ông bà sẽ có bốn đứa. Ông bà mỗi người có thể lấy hai đứa và cả hai sẽ được thoả mãn."
Chồng: "Ấy à, nhưng giả sử chúng tôi có con sinh đôi thì sao?"
Vợ: "Ha! Trông cái máy sinh đôi nhỏ của tôi đây này. Nếu tôi phụ thuộc vào ông ấy, tôi đã không có ba đứa này!"
Nỗi sợ hoàn toàn bất lực. Nó chưa bao giờ tạo ra bất kì cái gì. Nó không thể sáng tạo được; nó không có khả năng đó. Nhưng nó có thể phá huỷ toàn thể cuộc sống của bạn, nó có thể bao quanh bạn như bóng tối, mây đen, nó có thể khai thác tất cả mọi năng lượng của bạn. Nó sẽ không cho phép bạn đi vào trong bất kì kinh nghiệm sâu sắc nào về cái đẹp, thơ ca, tình yêu, vui vẻ, lễ hội, thiền. Không, nó sẽ giữ bạn chỉ trên bề mặt bởi vì nó có thể tồn tại chỉ trên bề mặt. Nó là gợn sóng trên bề mặt.
Đi vào, nhìn vào, và nếu nó trống rỗng, thì sao? Thế thì đó là bản tính của chúng ta, thế thì đó là điều chúng ta đang là. Tại sao người ta lại phải lo nghĩ về cái trống rỗng? Cái trống rống đẹp như bầu trời vậy. Bản thể bên trong của bạn không là gì ngoài bầu trời bên trong. Bầu trời là trống rỗng, nhưng chính bầu trời trống rỗng đó ôm giữ tất cả, toàn thể sự tồn tại này, mặt trời, mặt trăng, các vì sao, trái đất, hành tinh. Chính bầu trời trống rỗng tạo không gian cho tất cả mọi thứ đang có. Chính bầu trời trống rỗng là nền cho tất cả mọi thứ tồn tại. Mọi thứ tới rồi đi và bầu trời vẫn còn lại như cũ.
Theo đích xác cùng cách đó, bạn có bầu trời bên trong; nó cũng trống rỗng. Mây tới rồi đi, hành tinh sinh ra rồi biến mất, sao phát sinh rồi chết, và bầu trời bên trong vẫn còn như cũ, còn nguyên, không có vết gì, không có sẹo. Chúng ta gọi bầu trời bên trong đó là sakshin, nhân chứng - và đó là mục đích toàn thể của thiền.
Đi vào trong, tận hưởng bầu trời bên trong đi. Nhớ lấy, bất kì điều gì bạn có thể thấy, bạn đều không là nó. Bạn có thể thấy các ý nghĩ, thế thì bạn không phải là các ý nghĩ; bạn có thể thấy các tình cảm của mình, thế thì bạn không là tình cảm của mình; bạn có thể thấy giấc mơ của mình, ham muốn, kí ức, tưởng tượng, phóng chiếu, thế thì bạn không phải là chúng. Cứ khử bỏ dần tất cả mọi thứ bạn có thể thấy. Thế rồi một ngày nào đó khoảnh khắc vô cùng sẽ tới, khoảnh khắc có ý nghĩa nhất của cuộc sống người ta, khi chẳng cái gì còn lại để bị bác bỏ. Tất cả mọi thứ được thấy đều đã biến mất và chỉ người thấy có đó. Người thấy đó là bầu trời trống rỗng.
Biết điều đó là vô sợ hãi, và biết điều đó là tràn đầy tình yêu. Biết điều đó là Thượng đế, là bất tử.
Osho ơi,
Thầy nói về yêu và thiền về nó thì tốt làm sao, nhưng nỗi sợ ở gần hơn nhiều với thực tại của tôi. Xin thầy nói cho chúng tôi về sợ và chúng tôi phải có thái độ nào với nó?
Điều thứ nhất: sợ là mặt kia của yêu. Nếu bạn đang trong yêu, sợ biến mất. Nếu bạn không trong yêu, sợ nảy sinh, cực kì sợ. Chỉ người yêu là không sợ. Chỉ trong khoảnh khắc sâu sắc của yêu mới không có sợ. Trong khoảnh khắc sâu sắc của yêu, sự tồn tại trở thành nhà - bạn không là người lạ, bạn không là người ngoài, bạn được chấp nhận. Cho dù bạn được chấp nhận bởi một người thôi, cái gì đó trong chiều sâu mở ra - hiện tượng tựa đoá hoa trong bản thể bên trong nhất. Bạn được chấp nhận bởi ai đó, bạn được coi là có giá trị; bạn không vô tích sự. Bạn có ý nghĩa, có nghĩa. Nếu không có yêu trong cuộc sống của bạn, thế thì bạn sẽ trở nên sợ. Thế thì sẽ có sợ ở mọi nơi bởi vì có kẻ thù, không có bạn, và toàn thể sự tồn tại dường như xa lạ; bạn dường như là ngẫu nhiên, không bắt rễ, không ở nhà. Ngay cả một người cũng có thể cho bạn cảm giác ở nhà sâu sắc thế trong yêu, nghĩ sao tới việc một người đạt tới lời nguyện?
Lời nguyện là tình yêu cao nhất; yêu với cái toàn bộ, với cái toàn thể. Và những người đã không yêu, không thể đạt tới lời nguyện được. Yêu là bước đầu tiên và lời nguyện là bước cuối cùng. Lời nguyện nghĩa là bạn yêu cái toàn thể và cái toàn thể yêu bạn. Khi ngay cả việc nở hoa sâu sắc thế có thể xảy ra bên trong bạn bởi một cá nhân, nghĩ sao khi cái toàn thể được cảm thấy như việc yêu bạn? Lời nguyện là: bạn yêu Thượng đế và Thượng đế yêu bạn. Và nếu yêu và nguyện không có trong đời bạn, thế thì chỉ sợ...
Cho nên sợ, thực ra, là việc thiếu của yêu. Và nếu sợ là vấn đề cho bạn, điều đó chỉ ra cho tôi rằng bạn đang nhìn vào phía sai. Yêu nên là vấn đề, không phải sợ. Nếu sợ là vấn đề, điều đó nghĩa là bạn phải tìm kiếm yêu. Nếu sợ là vấn đề; vấn đề này, thực ra, là bạn đáng phải yêu nhiều hơn để cho ai đó có thể yêu nhiều với bạn. Bạn phải mở nhiều hơn hướng tới yêu.
Nhưng đây là rắc rối: khi bạn sợ bạn bị đóng. Bạn bắt đầu sợ tới mức bạn dừng đi tới con người. Bạn sẽ muốn ở một mình. Bất kì khi nào có ai đó, bạn cảm thấy bồn chồn, bởi vì người khác trông có vẻ như kẻ thù. Và nếu bạn quá bị ám ảnh bởi sợ, nó là cái vòng luẩn quẩn. Thiếu yêu tạo ra sợ trong bạn, và bây giờ, vì sợ, bạn trở nên đóng. Bạn trở thành như xà lim đóng, không cửa sổ... bởi vì sợ bất kì ai cũng có thể tới qua cửa sổ, và có kẻ thù ở khắp nơi... sợ mở cửa ra vào, bởi vì khi bạn mở cửa ra vào bất kì cái gì cũng là có thể. Cho nên ngay cả khi yêu gõ cửa nhà bạn, bạn không tin cậy.
Đàn ông hay đàn bà bị bắt rễ sâu thế trong sợ bao giờ cũng sợ rơi vào yêu bởi vì thế thì cánh cửa trái tim sẽ mở ra và người khác sẽ vào bạn, và người khác là kẻ thù. Sartre nói, “Người khác là địa ngục.” Những người yêu đã biết thực tại khác: người khác là cõi trời, chính thiên đường. Sartre phải sống trong nỗi sợ bắt rễ sâu, phiền não, lo âu.
Và Sartre đã trở nên rất, rất ảnh hưởng ở phương Tây. Thực ra, ông ấy đáng bị né tránh như bệnh dịch, như bệnh nguy hiểm. Nhưng ông ấy hấp dẫn bởi vì, bất kì cái gì ông ấy nói, nhiều người đều cảm thấy cùng điều đó trong cuộc đời riêng của họ. Đó là hấp dẫn của ông ấy. Chán nản, buồn rầu, phiền não, sợ hãi: đây là những chủ đề của Sartre, những chủ đề của toàn thể phong trào hiện sinh. Và mọi người cảm thấy rằng đây là vấn đề của họ. Khi tôi nói về yêu, tất nhiên bạn cảm thấy rằng nó không phải là vấn đề của bạn; sợ là vấn đề của bạn. Nhưng tôi muốn bảo bạn, yêu là vấn đề của bạn, không phải sợ.
Nó cũng giống thế này: nhà tối và tôi nói về ánh sáng, và bạn nói, “Thầy cứ nói mãi về ánh sáng thế. Tốt hơn cả là thầy nói về bóng tối đi, vì bóng tối là vấn đề của chúng tôi. Nhà đầy bóng tối. Ánh sáng không phải là vấn đề của chúng tôi.” Nhưng bạn có hiểu bạn nói gì không? Nếu bóng tối là vấn đề của bạn, nói về bóng tối sẽ không ích gì. Nếu bóng tối là vấn đề của bạn, chẳng cái gì có thể được làm về bóng tối một cách trực tiếp. Bạn không thể ném nó ra được, bạn không thể đẩy nó ra được, bạn không thể tắt nó đi được. Bóng tối là sự thiếu vắng. Không cái gì có thể được làm về nó một cách trực tiếp. Nếu bạn phải làm bất kì cái gì, bạn phải làm cái gì đó với ánh sáng, không với bóng tối.
Chú ý nhiều hơn tới ánh sáng đi - cách tìm ra ánh sáng, cách tạo ra ánh sáng, cách châm nến trong nhà. Thế thì đột nhiên không có bóng tối. Nhớ lấy: yêu là vấn đề, chưa bao giờ là sợ. Bạn đang nhìn vào phía sai. Và bạn có thể nhìn vào phía sai trong nhiều kiếp và bạn sẽ không có khả năng giải nó. Bao giờ cũng nhớ, thiếu vắng không nên được làm thành vấn đề, bởi vì không cái gì có thể được làm về nó. Chỉ hiện diện nên được làm thành vấn đề, bởi vì thế thì cái gì đó có thể được làm và nó có thể được giải quyết.
Nếu sợ được cảm thấy, thế thì yêu là vấn đề. Trở nên đáng yêu hơn đi. Lấy vài bước hướng tới người khác đi. Bởi vì mọi người đều trong sợ; không chỉ bạn. Bạn chờ đợi rằng ai đó sẽ tới với bạn và yêu bạn. Bạn có thể chờ đợi mãi mãi, bởi vì người khác cũng sợ. Và những người sợ, họ trở nên sợ một điều một cách tuyệt đối, và đó là sợ bị bác bỏ. Nếu tôi đi và gõ cửa nhà bạn, khả năng là bạn có thể bác bỏ. Việc bác bỏ đó sẽ trở thành vết thương, cho nên tốt hơn cả là không đi. Tốt hơn cả là vẫn còn một mình. Tốt hơn cả là đi theo cách riêng của bạn, không dính líu vào với người khác vì người khác có thể bác bỏ. Khoảnh khắc bạn tiếp cận và lấy bước khởi đầu tới yêu, nỗi sợ đầu tiên tới là liệu người khác có chấp nhận bạn hay bác bỏ. Khả năng có đó người đó có thể bác bỏ, hay cô ấy có thể bác bỏ.
Đó là lí do tại sao đàn bà không bao giờ lấy một bước; họ sợ nhiều hơn. Họ bao giờ cũng chờ đàn ông - anh ta phải tới. Họ bao giờ cũng giữ khả năng của bác bỏ hay chấp nhận với bản thân họ. Họ chưa bao giờ cho khả năng này cho người khác bởi vì họ sợ nhiều hơn đàn ông. Thế rồi nhiều đàn bà đơn giản chờ đợi cả đời họ. Không ai tới gõ cửa nhà họ, bởi vì người sợ trở thành đóng, theo một cách nào đó, đóng đến mức người đó tống mọi người đi. Chỉ lại gần hơn, và người sợ tung ra những rung động khắp xung quanh mà bất kì ai tới gần hơn đều bị tống ra.
Người sợ bắt đầu di chuyển; ngay cả trong việc di chuyển... Bạn nói với người đàn bà - nếu bạn ở trong cách nào đó cảm thấy yêu và thương mến cô ấy, bạn sẽ muốn lại ngày càng gần hơn. Bạn sẽ muốn đứng gần hơn và nói. Nhưng thấy thân thể, vì thân thể có ngôn ngữ riêng của nó: người đàn bà này sẽ nghiêng người lùi lại, một cách không chủ ý - hay cô ấy có thể đơn giản bước lùi lại. Bạn đang ở gần, bạn lại gần hơn, và cô ấy lùi xa. Hay nếu không có khả năng lùi, có bức tường, cô ấy sẽ nghiêng về tường. Không nghiêng tới, cô ấy đang biểu lộ, “Đi đi.”
Cô ấy đang nói, “Đừng lại gần tôi.” Mọi người ngồi, mọi người bước - bạn quan sát. Có những người đơn giản tống bất kì ai ra; bất kì ai lại gần hơn, họ trở nên sợ. Và sợ là năng lượng, cũng như yêu; năng lượng tiêu cực. Người cảm thấy yêu sôi lên với năng lượng tích cực. Khi bạn lại gần hơn, dường như lực từ đang hút bạn, bạn sẽ muốn ở cùng người này.
Nếu sợ là vấn đề của bạn, thế thì nghĩ về nhân cách của bạn, quan sát nó. Bạn phải đã đóng các cánh cửa của bạn về yêu, có vậy thôi. Mở những cửa đó ra đi. Tất nhiên, có khả năng bị bác bỏ chứ. Nhưng sao lại sợ? Người khác chỉ có thể nói không. Có năm mươi phần trăm của không, nhưng chỉ bởi vì năm mươi phần trăm của không, bạn chọn cuộc sống một trăm phần trăm của không có tình yêu.
Khả năng này có đó, nhưng tại sao lo nghĩ? Có nhiều người thế. Nếu một người nói không, đừng coi điều đó như tổn thương, đừng coi điều đó như vết thương. Đơn giản nhận nó; nó đã không xảy ra. Đơn giản nhận nó - người khác đã không cảm thấy thích đi cùng bạn. Bạn đã không phù hợp với nhau. Bạn là những kiểu khác nhau. Anh ta đã, hay cô ta đã, không nói không với bạn thực sự; đó không phải là chuyện riêng tư. Bạn đã không khớp; đi lên trước đi. Và điều tốt là người đó đã nói không; bởi vì nếu bạn không khớp với một người và người đó nói có, thế thì bạn sẽ trong rắc rối thực. Bạn không biết - người khác đã cứu bạn khỏi cả đời bị rắc rối đấy! Cám ơn anh ấy hay cô ấy và đi lên trước, bởi tất cả không thể phù hợp với tất cả được.
Mọi cá nhân đều duy nhất tới mức thực ra khó mà tìm ra được đúng người khớp với bạn. Trong một thế giới tốt hơn, thỉnh thoảng trong tương lai, mọi người sẽ có tính di động nhiều hơn, cho nên mọi người có thể đi và tìm ra đàn bà đúng và đàn ông đúng cho họ. Đừng sợ phạm lỗi lầm, bởi vì nếu bạn sợ phạm lỗi bạn sẽ không di chuyển chút nào và bạn sẽ bỏ lỡ toàn thể cuộc sống. Phạm lỗi còn tốt hơn là không làm. Bị bác bỏ còn tốt hơn là đơn giản vẫn còn với bản thân bạn, sợ hãi và không lấy bước khởi đầu nào - bởi vì bác bỏ đem tới khả năng của chấp nhận; nó là phía bên kia của chấp nhận.
Nếu ai đó bác bỏ, ai đó sẽ chấp nhận. Người ta phải cứ di chuyển và tìm ra người đúng. Khi người đúng gặp gỡ, cái gì đó nhoáng lên. Họ được làm cho nhau. Họ khớp với nhau. Không phải là sẽ không có xung đột, không phải là sẽ không có khoảnh khắc của giận dữ và cãi cọ, không. Nếu yêu sống động, cũng sẽ có xung đột. Thỉnh thoảng cũng sẽ có những khoảnh khắc của giận dữ. Điều đó đơn giản chỉ ra rằng tình yêu là hiện tượng sống. Thỉnh thoảng buồn... bởi vì bất kì khi nào hạnh phúc xảy ra, buồn nhất định có đó...
Chỉ trong hôn nhân là không có buồn, vì không có hạnh phúc. Người ta đơn giản chịu đựng - đó là dàn xếp, nó là hiện tượng được chế ngự. Khi bạn thực sự di chuyển vào trong cuộc sống, thế thì giận cũng có đó. Nhưng khi bạn yêu một người bạn chấp nhận giận dữ. Khi bạn yêu một người bạn chấp nhận buồn rầu của người đó nữa. Thỉnh thoảng bạn ra đi chỉ để lại gần hơn. Thực ra, có cơ chế sâu sắc: những người yêu cãi nhau để rơi vào trong tình yêu lặp đi lặp lại, để cho họ có thể có những tuần trăng mật nhỏ lặp đi lặp lại mãi.
Đừng sợ yêu. Chỉ có một điều người ta nên sợ và đó là sợ. Sợ về sợ đi và đừng bao giờ sợ cái gì, bởi vì sợ làm què quặt. Nó là chất độc, nó có tính tự tử. Di chuyển đi! Nhảy ra khỏi nó! Làm bất kì cái gì bạn thích, nhưng đừng bị lắng đọng vào sợ vì đó là tình huống tiêu cực. Và nếu bạn bỏ lỡ yêu...
Với tôi yêu không phải là vấn đề lớn bởi vì tôi nhìn xa về phía trước hơn bạn. Nếu bạn bỏ lỡ yêu bạn sẽ bỏ lỡ lời nguyện, và đó là vấn đề thực với tôi. Với bạn nó có thể chưa là vấn đề, bởi vì nếu sợ là vấn đề, thế thì với bạn ngay cả yêu cũng chưa là vấn đề; làm sao bạn có thể nghĩ tới lời nguyện được? Nhưng tôi thấy toàn thể trình tự của cuộc sống, cách nó di chuyển. Nếu yêu bị bỏ lỡ bạn không bao giờ có thể nguyện được, bởi vì lời nguyện là tình yêu vũ trụ. Bạn không thể bỏ qua yêu và đạt tới nguyện được. Nhiều người đã thử; họ chết trong các tu viện. Trên khắp thế giới nhiều người đã thử. Bởi vì sợ họ đã cố né tránh yêu hoàn toàn, và họ đã cố tìm lối tắt trực tiếp từ nỗi sợ của họ với lời nguyện.
Đó là điều các sư đã từng làm qua khắp các thế kỉ. Người Ki tô giáo và người Hindu và Phật tử - mọi sư đều đã làm điều đó. Họ đã từng cố gắng bỏ qua yêu hoàn toàn. Lời nguyện của họ sẽ là giả. Lời nguyện của họ sẽ không có cuộc sống. Lời nguyện của họ sẽ không được nghe thấy ở đâu cả, và vũ trụ sẽ không trả lời lời nguyện của họ. Họ đang cố lừa toàn thể vũ trụ.
Không, người ta phải đi qua yêu. Từ sợ, đi vào yêu. Từ yêu bạn sẽ đi vào lời nguyện, và từ lời nguyện nảy sinh bạo dạn. Không yêu, sẽ có sợ; có yêu, có bạo dạn; và bạo dạn chung cuộc là trong lời nguyện vì thế thì ngay cả chết cũng không là sợ chút nào, vì không có chết. Bạn ở sâu thế trong hài hoà với sự tồn tại - làm sao sợ có thể tồn tại được?
Cho nên xin đừng bị ám ảnh bởi sợ. Nhảy ra khỏi nó và lấy bước hướng tới yêu. Và đừng đợi bởi vì không ai quan tâm tới bạn; nếu bạn chờ đợi bạn có thể cứ đợi. Đây là quan sát của tôi: bạn không thể bỏ qua yêu được, bằng không bạn sẽ tự tử. Nhưng yêu có thể bỏ qua bạn nếu bạn đơn giản chờ đợi. Di chuyển đi! Yêu phải là đam mê. Nó nên là say đắm, sống động, sinh động. Chỉ thế thì bạn mới hấp dẫn ai đó rơi về phía bạn. Chết rồi, ai bận tâm tới bạn? Chết rồi, mọi người muốn gạt bỏ bạn.
Chết rồi, bạn trở thành hiện tượng đáng chán, buồn chán. Mọi thứ quanh bạn, bạn có thể mang cái bẩn của chán tới mức bất kì ai bắt gặp bạn đều sẽ cảm thấy rằng điều đó là không may. Đáng yêu, sinh động, không sợ hãi - và di chuyển. Cuộc sống có nhiều điều để cho bạn nếu bạn không sợ hãi. Và yêu phải cho bạn nhiều hơn cuộc sống có thể cho, bởi vì yêu là chính trung tâm của cuộc sống này, và từ chính trung tâm đó bạn có thể đi qua tới bờ bên kia.
Tôi có thể gọi ba bước này: sống, yêu và sáng. Sống đã có đó rồi. Yêu bạn phải đạt tới. Bạn có thể bỏ lỡ nó bởi vì nó không được trao; người ta phải tạo ra. Sống là hiện tượng được cho; bạn đã sống động. Tiến hoá tự nhiên dừng lại đó. Yêu bạn phải tìm ra. Tất nhiên có nguy hiểm, rủi ro, nhưng tất cả chúng làm cho nó thành đẹp. Bạn phải tìm ra yêu, và khi bạn tìm ra yêu, chỉ thế thì bạn mới có thể tìm ra ánh sáng. Thế thì lời nguyện nảy sinh. Thực ra, sâu trong yêu, những người, người yêu, dần dần bắt đầu đi một cách vô thức tới lời nguyện.
Bởi vì khoảnh khắc cao nhất của yêu là khoảnh khắc thấp nhất của lời nguyện. Cứ ở gần biên giới là lời nguyện. Điều đó đã xảy ra cho nhiều người yêu. Nhưng người yêu là rất hiếm hoi mà thỉnh thoảng họ ở sâu trong yêu, đột nhiên họ bắt đầu cầu nguyện. Cứ ngồi bên cạnh nhau trong im lặng, cầm tay nhau, hay nằm cùng nhau trên bãi biển, đột nhiên họ cảm thấy sự thôi thúc, thôi thúc đi ra ngoài. Cho nên đừng chú ý nhiều tới sợ vì điều đó là nguy hiểm. Nếu bạn chú ý nhiều tới sợ bạn đang nuôi nó, và nó sẽ lớn lên. Quay lưng lại với sợ đi và di chuyển tới yêu.
Chảy qua cuộc sống là nỗi sợ chết, níu bám lấy sống, và nó chi phối trong mọi người, ngay cả người có học. Nó đang chảy qua cuộc sống. Nếu bạn quan sát tâm trí bạn, nếu bạn quan sát bản thân bạn, bạn sẽ thấy rằng dù tỉnh táo hay không, sợ chết vẫn liên tục có đó. Bất kì cái gì bạn làm, sợ chết đều có đó. Bất kì cái gì bạn tận hưởng, chỉ quanh đây cái bóng của cái chết bao giờ cũng có đó, dai dẳng. Nó theo bạn. Bất kì chỗ nào bạn đi, bạn đi cùng nó. Nó là cái gì đó bên trong bạn. Bạn không thể bỏ nó ở ngoài, bạn không thể trốn thoát được nó; sợ chết là bạn.
Sợ chết này tới từ đâu? Bạn có biết cái chết trước đó không? Nếu bạn đã không biết về chết trước đó, tại sao bạn sợ nó, sợ cái gì đó mà bạn không biết? Nếu bạn hỏi nhà tâm lí, họ sẽ nói, 'Sợ là có liên quan nếu ông biết chết là gì. Nếu ông đã chết trước đó, sợ dường như có liên quan.' Nhưng bạn không biết cái chết. Bạn không biết nó sẽ là đau đớn hay nó sẽ là cực lạc. Thế thì sao bạn sợ?
Không, sợ chết không thực sự là sợ chết, vì làm sao bạn có thể sợ cái gì đó mà được không biết, cái không được biết tới chút nào? Làm sao bạn có thể sợ cái gì đó mà tuyệt đối không được biết với bạn? Sợ chết không thực là sợ chết đâu. Sợ chết thực sự là níu bám lấy sống. Sống có đó và bạn biết rõ rằng bạn không sống nó, nó bị bạn bỏ qua. Sông chảy qua bạn, bạn đang đứng trên bờ, và nó cứ liên tục trôi qua tay bạn. Sợ chết, về căn bản, là sợ rằng bạn không có khả năng sống và cuộc sống thì trôi qua. Chẳng mấy chốc, sẽ không thời gian nào còn lại, và bạn đã từng chờ đợi và bạn bao giờ cũng chuẩn bị. Bạn bị ám ảnh với chuẩn bị.
Tôi đã nghe nói về một học giả Đức, người tích luỹ một trong những thư viện lớn nhất thế giới, từ mọi nước, từ mọi ngôn ngữ. Ông ấy chưa bao giờ có khả năng đọc lấy một cuốn sách bởi vì ông ấy bao giờ cũng tích luỹ: sang Trung Quốc để tìm một cuốn sách rất hiếm được viết trên da người, thế rồi chạy sang Miến Điện, rồi tới Ấn Độ, rồi tới Ceylon, rồi tới Afghanistan - cả đời ông ấy. Đến lúc ông ấy bẩy mươi tuổi, ông ấy đã tích luỹ một tuyển tập bao la các sách, toàn sách hiếm. Ông ấy bao giờ cũng trì hoãn, và ông ấy sẽ đọc chúng khi thư viện đầy đủ. Và cái chết tới. Khi ông ấy sắp chết, nước mắt bắt đầu chảy ra từ mắt ông ấy. Ông ấy hỏi một người bạn, 'Làm gì bây giờ? Không còn thời gian nữa. Thư viện đã sẵn sàng nhưng đời tôi bị tiêu hết rồi. Làm cái gì đó đi! Lấy bất kì cuốn sách nào trong thư viện, đọc cái gì đó từ nó để cho tôi có thể hiểu. Ít nhất tôi có thể được thoả mãn một chút.' Người bạn đi tới thư viện, lấy ra một cuốn sách, quay lại - nhưng học giả đã chết.
Điều này xảy ra cho mọi người, cho gần hết mọi người; bạn cứ chuẩn bị cho cuộc sống. Bạn nghĩ hàng triệu chuẩn bị phải được làm trước và thế rồi bạn sẽ tận hưởng, và thế rồi bạn sẽ sống - nhưng đến lúc đó, cuộc sống mất rồi. Chuẩn bị được thực hiện nhưng không có người nào để tận hưởng chúng. Đây là nỗi sợ, bạn biết điều đó sâu bên dưới trong tâm khảm bạn, bạn cảm thấy nó: rằng cuộc sống đang chảy qua, mọi khoảnh khắc bạn đang chết, mọi khoảnh khắc bạn đang chết.
Không phải là sợ chết ở đâu đó trong tương lai tới và phá huỷ bạn đâu. Nó đang xảy ra mọi khoảnh khắc. Cuộc sống đang chuyển đi và bạn tuyệt đối không có khả năng và bị đóng. Bạn đã chết rồi. Ngày bạn được sinh ra bạn bắt đầu chết. Mọi khoảnh khắc của sống cũng là khoảnh khắc của chết. Nỗi sợ không phải về cái chết không biết nào đó đang đợi trong tương lai, nỗi sợ là ngay bây giờ. Cuộc sống đang chảy khỏi bàn tay và bạn dường như không có khả năng, bạn không thể làm được gì. Sợ chết về căn bản là sợ cuộc sống đang chảy khỏi bàn tay bạn. Thế rồi sợ, bạn níu bám lấy sống. Nhưng níu bám không bao giờ có thể trở thành mở hội được. Níu bám là xấu, níu bám là bạo hành. Bạn càng níu bám lấy cuộc sống, bạn sẽ càng trở nên không có khả năng. Chẳng hạn: bạn yêu người đàn bà, bạn níu bám lấy cô ấy. Bạn càng níu bám, bạn sẽ càng buộc người đàn bà thoát khỏi bạn vì níu bám của bạn sẽ trở thành gánh nặng lên cô ấy. Bạn càng cố sở hữu cô ấy, cô ấy sẽ càng nghĩ về cách được tự do, cách thoát khỏi bạn. Và tôi bảo bạn, cuộc sống là đàn bà; đừng níu bám nó. Nó đi theo những người không níu bám nó. Nó tới trong thừa thãi với những người không níu bám nó. Nếu bạn níu bám, chính việc níu bám làm cuộc sống lảng tránh, tính ăn xin của bạn làm cuộc sống lảng tránh.
Là hoàng đế đi, là quốc trưởng đi. Sống cuộc sống nhưng không níu bám lấy nó, không níu bám lấy bất kì cái gì. Níu bám làm cho bạn thành xấu xí và bạo hành. Níu bám làm cho bạn thành kẻ ăn xin và cuộc sống là dành cho những người là hoàng đế, không dành cho những người là kẻ ăn xin. Nếu bạn ăn xin, bạn sẽ không được gì cả. Cuộc sống cho nhiều cho những người không bao giờ ăn xin. Cuộc sống trở thành phúc lạc thường xuyên cho những người vẫn còn không níu bám lấy nó. Sống nó, tận hưởng nó, mở hội nó, nhưng không keo kiệt, không níu bám nó. Níu bám này vào cuộc sống cho bạn sợ chết bởi vì bạn càng níu bám, bạn càng thấy rằng cuộc sống không có đó - nó đang đi, nó đang đi, nó đang đi. Thế thì sợ chết nảy sinh.
0 Đánh giá