Chương 1. Bên ngoài hạnh phúc và phúc lạc

Dhammapada - Con đường của Phật (Tập 10)

Chương 1. Bên ngoài hạnh phúc và phúc lạc

Ba mươi sáu dòng nước chảy xô về ông!

Ham muốn và hoan lạc và thèm khát....

Chơi trong tưởng tượng của mình với chúng và chúng sẽ cuốn ông đi.

Dòng nước mạnh mẽ!

chúng chảy đi mọi nơi.

Rượu mạnh!

Nếu ông thấy nó trào lên,

Cẩn thận!

Nhổ nó tận rễ.

Hoan lạc chảy đi mọi nơi.

Ông nổi trên chúng

và bị mang đi từ kiếp nọ tới kiếp kia.

Giống thỏ bị săn ông chạy,

Bị ham muốn đuổi theo,

Bị quấy rầy hết kiếp nọ tới kiếp kia.

Ô người tìm kiếm!

từ bỏ ham muốn.

Giũ sạch xiềng xích.

Ông đã ra khỏi chỗ trũng vào chỗ sáng sủa.

Chỗ sáng là trống rỗng.

Sao ông xô lại vào trong chỗ trũng?

Ham muốn là chỗ trống

và mọi người nói,

"Trông đấy! Người đó tự do.

nhưng bây giờ người đó từ bỏ tự do."

Toàn thể tôn giáo của Phật Gautama có thể thu lại thành một từ. Từ đó là tự do. Đó là thông điệp bản chất của ông ấy, rất ngát hương. Không ai khác đã từng nâng tự do lên cao thế. Nó là giá trị tối thượng trong tầm nhìn của Phật, cái chí thiện; không có gì cao hơn cái đó.

Và điều dường như rất nền tảng là hiểu tại sao Phật nhấn mạnh tới tự do nhiều thế. Cả Thượng đế không được nhấn mạnh, cõi trời không được nhấn mạnh, tình yêu không được nhấn mạnh, nhưng chỉ tự do mới được nhấn mạnh. Có lí do cho điều đó: mọi thứ có giá trị trở thành có thể chỉ trong khí hậu của tự do. Tình yêu cũng trưởng thành chỉ trong mảnh đất của tự do; không có tự do, tình yêu không thể phát triển được. Không có tự do, cái lớn lên nhân danh tình yêu không là gì ngoài thèm khát. Không có tự do không có Thượng đế. Không có tự do điều bạn nghĩ là Thượng đế chỉ là tưởng tượng của bạn, sợ hãi của bạn, tham lam của bạn. Không có cõi trời nếu không có tự do: tự do là cõi trời. Và nếu bạn nghĩ có cõi trời nào đó mà không có tự do, thế thì cõi trời đó không có giá trị, không thực tại. Nó là tưởng tượng của bạn, nó là giấc mơ của bạn.

Tất cả những giá trị vĩ đại của cuộc sống đều trưởng thành trong khí hậu của tự do; do đó tự do có giá trị nền tảng nhất và cũng là đỉnh cao nhất. Nếu bạn muốn hiểu Phật bạn sẽ phải nếm trải cái gì đó của tự do ông ấy đang nói tới.

Tự do của ông ấy không phải là của bên ngoài. Nó không có tính xã hội, nó không chính trị, nó không kinh tế. Tự do của ông ấy là tâm linh. Với "tự do" ông ấy ngụ ý trạng thái của tâm thức không bị cản trở bởi bất kì ham muốn nào, không bị xiềng xích bởi bất kì ham muốn nào, không bị cầm tù bởi bất kì tham lam nào, bởi bất kì thèm khát nào thêm nữa. Với "tự do" ông ấy ngụ ý tâm thức không có tâm trí, trạng thái của vô trí. Nó hoàn toàn trống rỗng, bởi vì nếu có cái gì đó, cái đó sẽ cản trở tự do; do đó mới có hoàn toàn trống rỗng của nó.

Từ này 'trống rỗng' - shunyata - đã bị mọi người hiểu lầm rất nhiều, bởi vì từ này có hàm nghĩa tiêu cực. Bất kì khi nào chúng ta nghe thấy từ 'trống rỗng' chúng ta đều nghĩ về cái gì đó tiêu cực. Theo ngôn ngữ của Phật, trống rỗng không tiêu cực; trống rỗng là tuyệt đối tích cực, còn tích cực hơn cái gọi là tràn đầy của bạn, bởi vì trống rỗng đầy tự do; mọi thứ khác đã bị loại bỏ. Nó có tính không gian; mọi biên giới đều đã bị loại bỏ. Nó là vô biên - và chỉ trong không gian vô biên, tự do mới là có thể. Trống rỗng của ông ấy không phải là trống rỗng thường; nó không chỉ là vắng cái gì đó, nó là sự hiện diện của cái gì đó vô hình.

Chẳng hạn, khi bạn làm rỗng căn phòng của mình: khi bạn bỏ đồ đạc và tranh vẽ và mọi thứ bên trong ra, một mặt căn phòng trở thành trống rỗng bởi vì không còn đồ đạc nào, không còn tranh nào, không còn thứ gì, không cái gì còn bỏ lại bên trong; nhưng mặt khác, cái gì đó vô hình bắt đầu rót đầy nó. Cái vô hình đó là "tính phòng," tính không gian; căn phòng trở nên lớn hơn. Khi bạn bỏ mọi thứ ra, căn phòng trở nên ngày càng lớn hơn và lớn hơn. Khi mọi thứ được bỏ ra, ngay cả tường, thế thì căn phòng lớn như toàn thể bầu trời.

Đó là toàn thể quá trình thiền: loại bỏ đi mọi thứ; loại bỏ bản thân bạn toàn bộ tới mức không cái gì còn để lại đằng sau - thậm chí không cả bạn. Trong im lặng hoàn toàn đó là tự do. Trong tĩnh lặng hoàn toàn đó hoa sen một nghìn cánh của tự do mọc lên. Và hương thơm lớn lao được toả ra: hương thơm của an bình, từ bi, tình yêu, phúc lạc. Hay nếu bạn muốn chọn từ 'Thượng đế' bạn có thể chọn nó. Nó không phải là từ của Phật, nhưng chẳng có hại gì trong việc chọn nó.

Thiền về những lời kinh hay này:

Ba mươi sáu dòng nước chảy xô về ông!

"Ba mươi sáu" chỉ là biểu dụ Phật giáo; nó thay thế cho "nhiều." Nhiều dòng nước đang xô về bạn. Từng khoảnh khắc bạn đều bị bao quanh bởi cả nghìn lẻ một ham muốn, và chúng tất cả đều kéo bạn đi theo các chiều khác nhau. Bạn là nạn nhân và bạn bị rã ra.

Một thanh niên vào khách sạn. Anh ta thấy một người đàn bà rất đẹp đang ngồi một mình trong góc phòng uống cà phê. Cô ấy đẹp thế và hấp dẫn thế, anh thanh niên không thể cưỡng được cám dỗ. Anh ta đi tới gần cô ấy và hỏi cô ấy, "Tôi có thể cùng cô được không?"

Người đàn bà nhìn anh ta vài giây và nói, "Anh cho rằng tôi tan nát sao?"

Nhưng đó đích xác là hoàn cảnh đấy: mọi người đều tan nát, ngay cả người đàn bà kia. Nếu như tôi mà ở vị trí của anh thanh niên kia tôi sẽ nói, "Vâng. Cô cần được gắn lại."

Mọi người đều tan nát. Bạn không là một; bạn đã trở thành nhiều, nhiều mảnh mẩu, và tất cả các mảnh đó đều đi theo các hướng khác nhau. Đó là lí do tại sao có nhiều khổ thế trong con người bạn, bởi vì khi các bộ phận của bạn, cái về bản chất là các bộ phận cố hữu của bạn, bị kéo đi theo các hướng khác nhau, bạn cảm thấy cái đau của nó. Đó chính là khổ: nỗi đau của việc rơi vào các hướng khác nhau đồng thơi, xô vào các chiều khác nhau đồng thời. Đó là điều tạo ra mất trí, điên khùng.

Phật nói: Ba mươi sáu dòng nước chảy xô về ông! Cẩn thận! Không chỉ một mà nhiều dòng nước đang xô về bạn. Và nếu bạn không cẩn thận, nếu bạn không tỉnh táo, bạn sẽ bị chúng ám ảnh. Nếu bạn vẫn còn vô ý thức, nếu bạn vẫn còn ngủ, bạn sẽ bị đánh bại bởi những dòng nước đó. Những dòng nước đó về căn bản không phải là kẻ thù của bạn. Chúng là năng lượng thuần khiết, và năng lượng bao giờ cũng trung lập. Nhưng khi bạn ngủ những dòng nước đó là nguy hiểm; khi bạn thức, cùng những dòng nước đó trở thành năng lượng sáng tạo cho bạn. Chúng xô về chư phật nữa, nhưng trong tay của vị phật, bụi biến thành vàng. Cái chạm của nhận biết là giả kim thuật. Trong tay bạn, cho dù tình cờ bạn bắt gặp vàng, nó cũng biến thành bụi. Bạn ngủ thế, bạn truyền cho giấc ngủ của mình bất kì cái gì tới với bạn.

Ba mươi sáu dòng nước đó ông ấy đang nói tới là những món quà của sự tồn tại, món quà của năng lượng lớn lao. Nó tới từ mọi nơi. Bây giờ, vấn đề tuỳ thuộc bạn liệu bạn có thể biến đổi những năng lượng đó thành sự tổng hợp hay không, liệu bạn có thể biến đổi những năng lượng đó thành một toàn thể tích hợp hay không, liệu bạn có thể tạo ra dàn nhạc từ tất cả những năng lượng đó không. Thế thì bạn trở thành bài ca, bạn tạo ra âm nhạc vĩ đại. Cuộc sống của bạn trở thành giai điệu.

Nhưng nếu bạn không thể biến đổi được những năng lượng đó, thế thì bạn sẽ là nạn nhân và bạn sẽ bị phân chia thành nhiều phần. Bạn sẽ mất mọi sự toàn vẹn. Bạn sẽ trở thành đám đông; bạn sẽ không là cá nhân chút nào nữa.

Ba mươi sáu dòng nước chảy xô về ông!

Ham muốn và hoan lạc và thèm khát...

Và cứ thế mãi. Ham muốn là gì? Ham muốn nghĩa là tham thêm nữa. Điều đó không thể nào được hoàn thành. Không thể nào hoàn thành được tham lam có thêm nữa bởi vì cái "nữa" đó không có giới hạn. "Nữa" đơn giản nghĩa là hiện tượng vô giới hạn. Bạn có mười nghìn rupees, bạn muốn một trăm nghìn rupees. Một ngày nào đó bạn có một trăm nghìn rupees - bây giờ bạn muốn nữa. Bạn muốn nữa và nữa và nữa. Bất kì cái gì bạn có, khoảng cách giữa bạn và mục đích của bạn sẽ vẫn còn như cũ; nó không bao giờ giảm đi, thậm chí không giảm đi lấy một li.

Đó là lí do tại sao kẻ ăn xin là kẻ ăn xin, hiển nhiên, nhưng hoàng đế cũng là kẻ ăn xin. Cả hai vẫn khao khát thêm nữa. Khác biệt là gì? Không khác biệt khi có liên quan tới phẩm chất của tâm thức họ. Tất nhiên, kẻ ăn xin không sở hữu nhiều còn hoàng đế sở hữu nhiều, nhưng đó không phải là vấn đề. Khoảng cách giữa tài sản của kẻ ăn xin và điều người đó muốn và khoảng cách giữa tài sản của hoàng đế và điều ông ta muốn đích xác là như nhau. Người này là kẻ ăn xin nghèo, người kia là kẻ ăn xin giầu; khác nhau mức đó bạn có thể tạo ra được. Nhưng cả hai đều là kẻ ăn xin tất cả như nhau.

Ở trong nắm giữ của "nữa" là thực sự là kì cục, xa trung tâm. Nếu bạn không thể thấy được nó thế thì bạn không thông minh chút nào. Chính hiện tượng này đơn giản tới mức chỉ chút ít thông minh được cần để thấy nó. Trong cả đời mình bạn đã từng cố gắng và không phải là bạn bao giờ cũng thất bại; chỉ có vẻ như bạn bao giờ cũng thất bại. Bạn đã thành công nhiều lần rồi, nhưng mỗi lần bạn thành công, ham muốn của bạn về thêm nữa lại được phóng chiếu và bạn vẫn còn ở cùng vị trí: khổ sở, bất hạnh, thất vọng. Nếu bạn không có được điều bạn muốn, bạn sẽ bị thất vọng; nếu bạn có được điều bạn muốn, bạn sẽ bị thất vọng. Dường như thất vọng là định mệnh, tuyệt đối định mệnh, của con người vô ý thức.

Nhà tâm thần đi vòng quanh bệnh viện tâm thần. Ông ấy thấy một người đang tự đánh mình, dứt tóc, trông rất tự tử. Anh ta bị giam trong một phòng - anh ta là người nguy hiểm. Ông ấy hỏi viên giám thị, "Chuyện gì xảy ra cho người này?"

Viên giám thị nói, "Anh ta yêu một người đàn bà, anh ta yêu cô ấy nhiều lắm, nhưng anh ta không thể lấy được cô ấy. Cô ấy lấy ai đó khác. Kể từ đó anh ta đã ở trong tình trạng này. Anh ta muốn tự tử, anh không muốn sống. Anh ta nói chẳng có nghĩa gì trong cuộc sống: 'Nghĩa của tôi là ở người đàn bà đó. Nếu tôi không thể lấy đươc người đàn bà đó, điều đó nghĩa là cuộc đời tôi bị chấm dứt!'"

Cảm thấy tiếc cho người này - anh ta trẻ và đẹp - họ đi tiếp. Họ thấy một phòng giam khác và một đàn ông khác ở bên trong, và anh ta thậm chí còn dữ tợn hơn, đầy sát khí.

Nhà tâm thần hỏi, "Chuyện gì xảy ra cho người này?"

Viên giám thị nói, "Đây là người đã lấy cùng người đàn bà kia! Vì anh ta đã lấy cô ấy anh ta muốn giết cô ấy, và nếu anh ta không thể giết được cô ấy thế thì anh ta muốn giết bất kì ai thế vào, nhưng anh ta muốn giết hại và phá huỷ. Anh ta muốn giết cả thế giới! Người đàn bà đó đã làm anh ta điên."

Một người điên vì người đó không thể lấy được cô ấy, người kia điên vì người đó có thể lấy được cô ấy. Đây là toàn thể lịch sử của mọi con người, nhiều hay ít. Nó có thể không cực đoan thế, cho nên bạn không thấy nó, nhưng khác biệt chỉ ở mức độ. Người trong nắm bắt của ham muốn nhất định trở nên điên.

Và Phật nói: Hoan lạc.... Hoan lạc nghĩa là bạn nghĩ thân thể là nguồn sướng duy nhất. Điều đó cực kì ngu xuẩn. Hoan lạc của thân thể là rất nhất thời; chúng không thực là hoan lạc. Nhưng mọi người bị mắc vào cái mạng của thân thể. Chúng ta được sinh ra như thân thể, nhưng chúng ta không chết đi như thân thể. Nếu chúng ta chết đi như thân thể, toàn thể cuộc sống của chúng ta là phí hoài cực kì. Bạn phải trưởng thành chứ.

Và nhớ lấy: già đi không phải là trưởng thành. Mọi người đều già đi, nhưng rất ít người, rất hiếm người trưởng thành. Người thực sự trưởng thành trở thành vị phật. Trưởng thành nghĩa là bạn bắt đầu trở nên tỉnh táo về hoan lạc thân thể - rằng chúng là tạm thời và chúng có thể thay đổi sang cái đối lập của chúng rất dễ dàng.

Chẳng hạn, bạn thích ăn và bạn có thể cứ ăn quá nhiều. Thế thì điều đó trở thành đau. Nó là hoan lạc lúc ban đầu, nhưng có giới hạn cho hoan lạc đó. Người ta nói về Nero rằng ông ấy thường có bốn bác sĩ điều trị ở cùng ông ấy. Ngay cả khi ông ấy đi trận bốn bác sĩ đó cũng đi cùng ông ấy. Khi Nero ăn, toàn bộ công việc của họ là giúp cho ông ấy nôn ra để ông ấy có thể ăn nữa. Ông ấy hay thích ăn nhiều tới mức ông ấy sẽ ăn hai mươi lần, hai mươi nhăm lần một ngày. Bạn sẽ gọi ông ấy là điên - và ông ấy quả điên.

Bây giờ, hoan lạc của ăn là gì? Có thể chỉ chút ít hoan lạc của vị giác.... Trên lưỡi bạn có gai nhỏ để nếm mùi vị. Người ta có thể làm phẫu thuật cắt chúng đi rất dễ dàng và thế rồi bạn sẽ không cảm thấy gì chút nào. Thế thì toàn thể hoan lạc của việc ăn biến mất. Đó là điều xảy ra khi bạn sốt: gai vị giác của bạn trở nên chai ì, vô cảm, cho nên bạn ăn nhưng bạn không cảm thấy vị nào. Mọi người đang sống vì ăn; có rất ít người ăn để sống. Hàng triệu người đang sống chỉ để ăn.

Nhân loại có thể được chia thành hai kiểu người điên: một kiểu bị ám ảnh với thức ăn, loại kia bị ám ảnh bởi dục. Và có thảnh thơi sâu sắc giữa hai điều này. Người bị ám ảnh với dục sẽ không bận tâm mấy tới thức ăn còn người bị kìm nén dục sẽ trở nên bị ám ảnh với thức ăn.

Bất kì khi nào một nước kìm nén dục nó đều trở nên rất bị ám ảnh bởi thức ăn. Đó là điều đã xảy ra trên nước này: trong hàng thế kỉ nó đã từng kìm nén dục. Đó là lí do tại sao người Ấn Độ rất hay phát minh về thức ăn - đồ ngọt mới, cả nghìn đồ ngọt. Thế giới đầy những người vô nhận biết về mọi đồ ngọt đó! Và thức ăn của họ có nhiều cay thế.... Khi người nước ngoài tới người đó không thể ăn được nó; người đó không thể hiểu được làm sao mọi người có thể ăn được nó. Nó cay cháy họng! Sao thức ăn nhiều cay thế? Đó là việc kìm nén dục đấy! Nếu dục của bạn không bị kìm nén bạn sẽ không ăn thức ăn cay thế.

Mới hôm nọ tôi nhận được hai lá thư, một từ một sannyasin phương Tây, Mudita. Cô ấy nói, "Thưa Thầy kính yêu, nghe theo thầy tôi cảm thấy niềm vui lớn, nhưng thế rồi đột nhiên tôi trở nên bị hưng phấn dục." Cô ấy phải đã được nuôi lớn lên bằng các ý tưởng Victoria, bằng giáo dục Victoria - cách nghĩ lạc mốt.

Và bức thư khác đã tới từ Rekha, một sannyasin Ấn Độ. Cô ấy nói, "Nghe thầy, bỗng nhiên tôi có ham muốn lớn về ăn đồ cay." Bây giờ, cô ấy là người Ấn Độ đấy! Đàn bà Ấn Độ không thể nhận ra được ngay trong bản thân mình rằng cô ấy cảm thấy hưng phấn dục - điều đó là không thể được. Toàn thể ham muốn phải hướng tới thức ăn cay. Nhưng cả hai là như nhau, không có khác biệt.

Thức ăn và dục có một điều chung. Thức ăn được cần cho sự tồn tại của cá nhân; không có thức ăn bạn sẽ không tồn tại. Và dục được cần cho sự tồn tại của loài; không có dục loài sẽ biến mất.

Hiện tượng khác: người sống cuộc sống tự nhiên sẽ không bị ám ảnh bởi dục cũng không bị ám ảnh bởi thức ăn. Người đó sẽ không bị ám ảnh chút nào. Nhưng các tôn giáo không cho phép điều đó: bạn phải bị ám ảnh bởi cái gì đó này khác. Nếu bạn không bị ám ảnh bạn sẽ không đi tới đền chùa và tu viện hồi giáo và tới nhà thờ và tới giáo đường Do Thái. Đó là chính bí mật của thương mại của họ. Toàn thể việc kinh doanh tôn giáo này cứ diễn ra mãi mà không có dấu hiệu nào dừng lại, bởi lí do đơn giản là bạn cứ bị ám ảnh với cái gì đó này khác.

Người bị ám ảnh bởi dục sẽ ít ích kỉ hơn; người bị ám ảnh bởi thức ăn sẽ ích kỉ hơn, bởi lẽ đơn giản là thức ăn nghĩa là sự tồn tại của bạn còn dục nghĩa là sự tồn tại của loài. Có tính dục và có hoan lạc sau dục còn tốt hơn là sống chỉ để ăn.

Đất nước này đã trở nên rất ích kỉ bởi lẽ đơn giản là dục đã hoàn toàn bị phủ nhận; brahmacharya - vô dục - qua hàng thế kỉ đã được tôn lên như một trong những giá trị lớn nhất. Và kết quả tối thượng đã là mọi người đều trở nên bị ám ảnh với thức ăn. Bất kì khi nào mọi người bị ám ảnh với thức ăn họ đều trở nên ích kỉ - hiển nhiên, bởi vì họ không còn quan tâm tới giống nòi nữa.

Immanuel Kant, một trong những nhà tư tưởng vĩ đại của thế giới, nói: Điều này với tôi là tiêu chí nền tảng cho mọi đạo đức: rằng bất kì nguyên tắc nào, nếu được tuân theo, đều phá huỷ nhân loại. Nó là vô đạo đức. Bây giờ, Immanuel Kant sẽ nói gì về brahmacharya (vô dục)? Nếu brahmacharya được cả nhân loại tuân theo, nó sẽ phá huỷ nhân loại. Nó sẽ là hiện tượng tự tử. Theo Immanuel Kant, brahmacharya là vô đạo đức - còn vô đạo đức hơn ăn cắp, vô đạo đức hơn bất lương, vô đạo đức hơn nuốt lời, vô đạo đức hơn bất kì cái gì.

Và tôi đồng ý với Immanuel Kant, chứ không đồng ý với toàn thể truyền thống Ấn Độ. Tiêu chí là thế này: bạn nên nghĩ cái gì sẽ là kết quả nếu nguyên tắc được mọi người tuân theo. Nó sẽ là tự tử - nó sẽ là tự tử toàn cầu. Sẽ không ai còn lại để mà vô dục thêm nữa.

Và cùng điều đó là đúng về cái gọi là tính chất sannya trốn tránh cổ - từ bỏ; điều đó nữa cũng là vô đạo đức. Nếu mọi người đều tuân theo ý tưởng trốn tránh và vứt bỏ mọi thứ và trốn lên Himalayas, toàn thế giới sẽ chết.

Thực tế, cái gọi là các mahatmas và thánh nhân của bạn sống bởi vì bạn đang trong thế giới và bạn cứ hỗ trợ cho họ. Nếu bạn không trong thế giới - nếu bạn cũng ở Himalayas, đi theo các thánh nhân và mahatmas của bạn - họ sẽ lúng túng. Ai sẽ nuôi họ? Ai sẽ hỗ trợ họ? Họ sẽ phải tự tử với các tín đồ của họ - và Himalayas thực sự là chỗ đẹp nếu bạn muốn tự tử, chỗ tốt nhất trên thế giới. Nếu bạn không thể sống đẹp được, ít nhất bạn có thể chết ở chỗ đẹp. Các mahatma của bạn được phàm nhân hỗ trợ - và dầu vậy họ cứ kết án thế giới. Đó là hành động vô đạo đức. Trốn bỏ là hành động vô đạo.

Tôi đồng ý với Immanuel Kant; tiêu chí của ông ấy có cái gì đó thực sự có giá trị về nó.

Hoan lạc nghĩa là hoặc hoan lạc của lưỡi, thức ăn - điều rất trẻ con - hoặc hoan lạc của dục, điều cũng rất trẻ con bởi vì bạn không chỉ là thân thể, bạn còn nhiều hơn thế.

Vươn từ hoan lạc lên hạnh phúc đi. Hạnh phúc có tính tâm lí, hoan lạc có tính sinh lí. Nghe âm nhạc vĩ đại hay đọc thơ hay ngắm mặt trời lặn hay chỉ tận hưởng đi dạo buổi sáng và gió thổi qua rặng thông và âm nhạc nó tạo ra, âm thanh của nước chảy - điều đó làm xúc động bạn. Mặc dầu nó tới qua thân thể, nó đạt tới sâu hơn - sâu hơn thức ăn hay dục. Nó nhiều hoàn thành hơn. Nhưng điều đó nữa cũng không phải là tận cùng bởi vì bất kì cái gì có tính tâm lí đều nhất định tạm thời.

Bên ngoài hạnh phúc là phúc lạc, điều thuộc về tâm linh, điều là hiện tượng vô thời gian. Bạn đi ra ngoài thời gian, bạn đi ra ngoài tâm trí và thân thể cả hai. Thế thì bạn biết bạn là ai. Thế thì bạn vận hành từ trung tâm của mình. Lần đầu tiên bạn không lập dị. Bạn trở nên được định tâm, bạn không ra ngoài trung tâm. Lần đầu tiên bạn bắt rễ trong bản thể mình, và những rễ đó nối bạn với Thượng đế, với cái toàn thể. Bạn trở nên linh thiêng chỉ khi bạn phúc lạc. Nhưng hoan lạc ngăn cản bạn; nó ngăn cản bạn ở chỗ thấp nhất.

Tôi không chống lại hoan lạc, nhớ lấy. Tôi không chống lại cái gì cả. Mọi thứ đều phải được dùng như bàn của bạn. Thực tế, họ càng kết án nhiều, điều đó càng trở nên hấp dẫn hơn, nó càng trở nên có từ lực hơn.

Tôi không chống lại dục, nhưng tôi muốn bạn đi ra ngoài nó. Dùng nó như bàn đạp, dùng nó như chiếc thang. Nó là đẹp trong bản thân nó, nhưng nó không phải là chỗ cuối, chỉ là bắt đầu. Đừng dừng lại ở chương đầu của cuộc sống của bạn; nó có nhiều hơn, nhiều giá trị ẩn kín hơn mà phải được khám phá ra.

... và thèm khát. Thèm khát thậm chí còn ở thấp hơn nhiều so với hoan lạc. Hoan lạc ít nhất cũng còn kính trọng người khác. Nếu bạn yêu người đàn bà, bạn yêu nhóm của cô ấy, hay người đàn ông... bạn kính trọng người khác. Nhưng trong thèm khát bạn không có kính trọng nào; bạn đơn giản dùng người khác. Thèm khát thậm chí còn đê hèn hơn hoan lạc; nó rơi xuống dưới tính người. Bạn đơn giản dùng người khác như phương tiện.

Khi bạn làm tình với người đàn bà mà không có kính trọng với cô ấy, điều bạn thực sự làm không là gì ngoài tự dâm. Bạn dùng người đàn bà chỉ để tự lừa mình. Không có mối nối giữa bạn và cô ấy. Khi bạn đi tới gái mãi dâm, điều đó không phải là hoan lạc; đó là thèm khát. Bạn đang trả tiền. Tình yêu không thể được mua; chỉ thân thể có thể được mua.

Và nhớ lấy, khi bạn mua thân thể, nó là thân thể phương tiện. Cô ấy muốn tiền, bạn muốn thân thể; đó là khai thác lẫn nhau.

Lloyd tới thăm một quí bà mình yêu mến vào một tối. Khi ông ấy bấm chuông chả thấy ai trả lời. Thế rồi ông ấy đeo kính lên và đọc tờ thông báo đính trên cửa: "Đang đi nghỉ. Tự làm điều đó cho mình đi."

Điều đó không nhiều hơn thế. Đó là hành động tự dâm lẫn nhau - xấu. Nó thậm chí không phải là hoan lạc.

Phật nói: Tất cả những dòng nước này đang đổ xô về ông - ham muốn và hoan lạc và thèm khát....

Chơi trong tưởng tượng của mình với chúng và chúng sẽ cuốn ông đi.

Và bạn đầy những tưởng tượng. Làm tình với vợ mình và bạn không làm tình với cô ấy, bạn có thể nghĩ tới Sophia Loren hay Lollobrigida, và cô ấy có thể nghĩ tới ai đó khác. Cả hai đều giả vờ. Tưởng tượng của họ là ở đâu đó khác. Nếu bạn có thể nhìn vào tâm trí của những người bạn đang làm tình, bạn sẽ ngạc nhiên.... Rất hiếm khi tìm ra chỉ hai người trong cùng một giường; bạn sẽ thấy đám đông. Ít nhất bốn người là tuyệt đối chắc chắn. Đó bao giờ cũng là dục theo nhóm, bởi vì tâm trí họ đang tưởng tượng, hư cấu.

Ngay cả những người đã trưởng thành - cái gọi là người đã trưởng thành - đều sống trong tưởng tượng. Không chỉ trẻ con sống trong tưởng tượng; ngay cả người già cũng sống trong tưởng tượng. Mọi người cứ chơi với đồ chơi, họ chưa bao giờ thức dậy. Tưởng tượng của họ tiếp tục giữ họ ngủ.

Một lần nữa chúng ta đi vào chiếc xe hữu dụng, bao nang thời gian, và du hành trở lại qua những năm sáu mươi tuổi gợi tình, nhưng năm năm mươi tuổi diện mốt, những năm bốn mươi tuổi tranh đấu, những năm ba mươi bẩn thỉu, và đi vào những năm hai mươi tuổi ầm ĩ nơi chúng ta dừng lại, đội mũ lệch và mặc áo sơ mi ngoài quần bay từ chuyến đi nhanh chóng và hồ hởi. Chúng ta ở tại điểm thời gian đó khi việc cấy tuyến thận của khỉ và những cuộc mổ như vậy để phục hồi sự cường dương vẫn còn đang thịnh hành.

Giải phẫu để phục hồi thanh xuân mới được thực hiện trên một ông già bẩy mươi tuổi, người vẫn còn hi vọng rằng, xem như kết quả, nhiễm sắc thể của mình từ đó sẽ vụt lên tới trần. Khi ông ta ra khỏi ảnh hưởng của ê te, ông ta bắt đầu khóc một cách cay đắng.

Bà Bernstein, y tá chăm sóc, nghiêng người qua ông ấy.

"Thưa ông, ông không cần phải cảm thấy lo lắng đâu," bà ấy ân cần nói. "Cuộc mổ này là thành công lớn. Tin lời tôi đi, khi ông ra khỏi đây ông sẽ cảm thấy trẻ hơn hai mươi tuổi đấy. Có thể còn hơn nữa, ai mà biết được?"

Nhưng ông già đáng thương này tiếp tục rền rĩ, nước mắt chảy dài trên má ông ta và mất hút vào chòm râu dài trắng như cước.

"Xin ông đừng khóc nữa," bà Bernstein cầu xin. "Cái đau sẽ sớm mất đi thôi."

"Ai khóc vì đau đâu?" bệnh nhân nức nở. "Tôi sợ tôi sẽ chậm tới trường."

Cứ nhìn sâu xuống dưới vào bên trong bản thân mình và bạn sẽ thấy đứa trẻ nguyên si; nó đã không lớn lên. Tuổi tinh thần bình thường của mọi người không quá mười hai. Về mặt sinh lí bạn có thể tám mươi; về mặt tâm lí bạn còn treo quanh mười hai. Do đó, thỉnh thoảng, bạn bắt đầu cư xử như đứa trẻ - mặc cho bản thân bạn. Nếu bạn bị thúc và đẩy quá nhiều bạn quên mất rằng bạn là người lớn. Đứa trẻ vẫn ngồi đó, được bao phủ bởi nhiều kinh nghiệm, nhưng những kinh nghiệm đó đã không được tiêu hoá; bị bao phủ bởi nhiều tri thức, nhưng tri thức đó đã không trở thành trí huệ của bạn bởi vì nó đã không được đạt tới qua nhận biết. Bạn đã thu thập và tích luỹ nó trong giấc ngủ của mình, cho nên bạn đã tích luỹ nhiều rác rưởi dọc đường. Vâng, thỉnh thoảng bạn có thể nhặt được kim cương  nữa, chẳng biết rằng nó là kim cương - chỉ như các viên đá mầu khác.

Chơi trong tưởng tượng của mình với chúng và chúng sẽ cuốn ông đi. Nếu bạn cho phép ham muốn và hoan lạc và tham lam và giận dữ và ghen tị và sở hữu và bạo hành và tất cả những thứ này xô dòng nước về bạn, chúng sẽ cuốn bạn đi. Đừng chơi với chúng trong tưởng tượng của bạn; điều đó làm mạnh chúng, đó là chui vào ách thống trị của chúng.

Và phép màu là ở chỗ mọi người đều có thể hiểu trông như tranh Picasso! Và sao người đàn ông này lại si mê cô ta thế? Anh ta thấy gì trong cô ta?" Còn khi bạn rơi vào tình yêu, thế thì đó lại hoàn toàn khác. Cô ấy là một Cleopatra! Không ai khác sẽ đồng ý với bạn; đó là tưởng tượng của bạn. Và cùng điều đó cứ diễn ra mãi ở các tầng khác nhau, theo các chiều khác nhau.

Điều vô nghĩa được viết trong kinh sách tôn giáo của bạn là tuyệt đối đúng; nó có tính khoa học. Điều vô nghĩa được viết trong kinh sách của người khác là vô nghĩa rành rành thế; không thể có vấn đề về nó, không hoài nghi gì về nó cả. Người Hindu có thể thấy tất cả các loại ngu xuẩn trong Kinh Thánh, và người Ki tô giáo thấy đủ mọi loại ngu xuẩn trong kinh sách Hindu. Nhưng điều này dường như thực sự là phép màu: rằng không người Hindu nào sẽ thấy trong kinh sách riêng của mình cái gì sai; mọi thứ đều khoa học. Và người đó không chỉ nghĩ nó là khoa học, người đó cố gắng chứng minh nó.

Một lần một sư Hindu được đưa tới tôi. Ông ta tới cùng nhiều tín đồ. Một trong các tín đồ của ông ấy nói, "Ông ấy là học giả rất vĩ đại; ông ấy đã viết nhiều sách. Và toàn thể nỗ lực của ông ấy trong đời mình đã là để chứng minh rằng Hindu giáo là tôn giáo khoa học duy nhất trên thế giới."

Tôi nói, "Ông ấy có thể cho ví dụ nào không?"

Anh ta nói, "Ông có thể hỏi bất kì cái gì và ông ấy sẽ nói tại sao nó lại khoa học."

Tôi hỏi ông ấy, "Sao người Hindu cắt hết tóc chỉ chừa lại một búi nhỏ - cái chỏm - trên đỉnh đầu họ?"

Ông ấy nói, "Đơn giản thôi! Ông đã bao giờ nhìn lên các toà nhà lớn chưa? Họ để ở đó một cọc sắt."

Tôi không thể hiểu ngay được vấn đề này.

Ông ấy nói, "Đó là để bảo vệ toà nhà khỏi điện. Người Hindu đã khám phá ra điều đó từ lâu trước đây: nếu ông để chỏm tóc - một túm tóc nhỏ - mọc trên đầu ông, nó sẽ cứu ông, bảo vệ ông khỏi điện."

Bây giờ, ông ấy đang nói vô nghĩa làm sao! Nhưng ông ấy được biết là một mahatma vĩ đại bởi vì ông ấy đang giúp cho bản ngã của bạn; ông ấy chứng minh rằng tôn giáo của bạn là khoa học. Ông ấy đã tới gặp tôi với tất cả các đệ tử của ông ấy. Họ tất cả đều đi guốc gỗ, dép gỗ - kharaoon - và gây tiếng động lớn. Cách người Hindu đã dùng những chiếc giầy gỗ này trong hàng thế kỉ.... Điều đó thực sự khó bởi vì bạn phải giữ giầy bằng các ngón chân, giữa các ngón chân. Nó lại nặng.

Tôi hỏi ông ấy, "Sao lại đi cái này? Có khoa học gì ở đó?"

Ông ấy nói, "Nó giữ cho người ta vô dục. Sức ép của nó tới mức nó giữ cho tuyến dục của người ta không hoạt động." Hay đấy, thật là hay!

Thế là tôi nói, "Thế thì Ấn Độ chả cần bận tâm về dân số nữa. Cứ đem giầy gỗ cho mọi người và để họ tất cả đều để chỏm thì điện không ảnh hưởng tới họ, dâm dục không ảnh hưởng tới họ. Họ tất cả sẽ là thánh nhân. Công thức đơn giản thế!"

Nhưng người Hindu nghĩ mình đang làm việc phục vụ lớn lao cho Hindu giáo. Đó là cách nó là vậy với mọi tôn giáo. Tưởng tượng của bạn là chân lí; chân lí của người khác chỉ là tưởng tượng.

Một giáo sĩ và một linh mục đang thảo luận khác biệt giữa kinh Cựu ước và Tân ước. Lí lẽ của linh mục là Tân ước cho nhiều bằng chứng về hợp tác thiêng liêng bởi vì tất cả các phép màu nổi tiếng của nó.

"Nhớ lấy," linh mục biện luận, "Chúa của chúng tôi đi trên nước, ông ấy đưa người chết sống lại, ông ấy nuôi hàng trăm người bằng vài lát bánh mì và chút ít cá, ông ấy biến nước thành rượu, và ông ấy đã thăng lên trời từ thân thể."

"Vậy điều đó chứng minh cái gì?" giáo sĩ khăng khăng. "Kinh Cựu ước có những phép màu như tách Hồng Hải, làm mặt trời đứng im, Moses thăng lên núi Mount Sinai từ thân thể để nói chuyện cá nhân với Thượng đế và để nhận Mười lời răn từ chính tay của Thượng đế."

Linh mục gật đầu. "Tôi tin vào những phép màu đó nữa," ông ấy thừa nhận. "Nhưng thực thà về điều đó đi - ông có thực nghĩ phép màu của ông có nhiều thực chất như phép màu của chúng tôi không?"

Giáo sĩ nhìn thẳng vào ông ấy. "Có chuyện gì với ông nào?" ông ta cắn cảu gắt gỏng. "Ông không thể phân biệt được giữa sự kiện và hư cấu sao?"

Hư cấu của chúng tôi là sự kiện còn hư cấu của bạn là hư cấu - sự kiện của bạn cũng hư cấu nốt.

Cẩn thận về tưởng tượng đi. Nó có thể che mờ tâm trí bạn. Nó có thể phá huỷ năng lực của bạn để nhìn rõ ràng. Do đó tôi nói: Chừng nào bạn chưa vứt bỏ việc là người Hindu giáo, người Mô ha mét giáo, người Ki tô giáo, bạn sẽ không có khả năng thấy được rõ ràng. Tưởng tượng của bạn đã bị ô nhiễm hàng thế kỉ. Mọi ý tưởng và ý thức hệ của bạn đều phải bị gạt sang bên để cho mắt bạn có thể nhìn được, có thể đương đầu được với chân lí như nó đang vậy.

Tưởng tượng giữ bạn ngủ. Nếu bạn ra khỏi tưởng tượng của mình bạn bắt đầu thức dậy.

Gurdjieff hay nói với đệ tử của ông ấy rằng điều quan trọng nhất cần nhớ trong giấc mơ là "Đây là mơ." Nhưng làm điều đó thế nào? Điều đó dường như là không thể được. Làm sao nhớ trong mơ rằng "Đây là mơ"? Nhưng nếu bạn thực hành phương pháp của Gurdjieff, một ngày nào đó bạn có thể nhớ được nó.

Phương pháp này đơn giản. Bạn phải cứ nhớ cả ngày, bất kì cái gì bạn thấy, rằng "Đây là mơ." Bước đi trên phố, "Đây là mơ"; chó sủa, "Đây là mơ." Cứ nhớ cả ngày, "Đây là mơ, đây là mơ...." Phải mất ba tới chín tháng để ý tưởng này chìm vào trong tim bạn. Thế rồi một hôm, bỗng nhiên trong mơ của mình bạn nhớ và bạn nói, "Đây là mơ!" - và đó là khoảnh khắc của chói sáng lớn lao. Ngay lập tức, mơ biến mất. Khoảnh khắc bạn nói nó là mơ, nó biến mất và bạn thức dậy, hoàn toàn thức, ngay giữa đêm.

Tất nhiên, những cây này và người trên đường không phải là mơ cho nên chúng không biến mất. Bạn có thể cứ nói, "Đây là mơ." Đó chỉ là phương pháp thực hành. Nhưng khi bạn thực sự nhớ trong mơ rằng "Đây là mơ," mơ biến mất. Mơ có thể tồn tại chỉ nếu được tin; mơ biến mất nếu bạn không tin vào nó. Tưởng tượng của chúng ta đang làm ngất ngây.

Lắng nghe trao đổi này của cuộc đối thoại, vào khoảng năm 1936, khi Ts. William Goldman còn là giáo sư tiếng Anh tại Đại học Brandeis.

Hôm đó là ngày tốt nghiệp, và người bố của một trong các sinh viên đã mở hội, cũng không khôn ngoan lắm, nhưng tất cả đều tốt. Ông ấy đang ở khu đỗ xe liền kề khu trường đại học, nhìn săm soi như cú vào các xe, thì Ts. Goldman xuất hiện.

"Thưa ông," người chủ buổi lễ vẫy gọi. "Xe của tôi là xe ở bên trái hay bên phải?"

"Xe của ngài là xe ở bên phải, thưa ngài," vị giáo sư đáp lại. "Xe ở bên trái là hiện tượng chủ quan."

Nó không tồn tại - chỉ là hiện tượng chủ quan. Điều đó đích xác là nghĩa của từ Ấn Độ maya: hiện tượng chủ quan, nó không tồn tại. Nhưng nếu bạn tin, nó tồn tại. Điều đó tuỳ thuộc vào bạn. Bạn có thể làm nó gần như hoạt động thực. Và có nhiều điều không tồn tại, nhưng bạn tin vào chúng và với bạn chúng là thực tại. Và bạn bị bao quanh bởi hư cấu - tôn giáo, tâm linh, siêu hình. Có nhiều hư cấu bao quanh bạn - và bạn phải thức dậy từ tất cả những điều này.

Dòng nước mạnh mẽ!

Phật nói.

Chúng ở mọi nơi....

chúng chảy đi mọi nơi.

Những dòng nước này là mạnh, và giấc ngủ của bạn lại say thế. Dường như rất khó đánh thức - nhưng bạn có thể thức dậy được. Quan sát của riêng tôi là ở chỗ những dòng suối này chỉ tỉ lệ với mức bạn ngủ. Nếu bạn trở nên ít ngủ hơn chúng ít mạnh hơn. Nếu bạn trở nên hoàn toàn thức, quyền lực của chúng biến mất toàn bộ.

Người say đi qua chỗ giao xe bus thì một con chó Saint Bernard lớn lướt qua anh ta và làm anh ta ngã ra. Ngay sau đó một chiếc xe thể thao nước ngoài trượt quanh góc đó và gây thêm tai hại.

Một người ngoài giúp anh chàng đáng thương này đứng dậy và nói, "Ông có bị thương không?"

"Ối giời," anh ta đáp, "con chó không làm đau mấy, nhưng cái hộp thiếc kia gắn với đuôi nó gần giết chết tôi."

Bây giờ, khi bạn không trong ý thức của mình bạn cứ nhìn mọi thứ không có đó chút nào hay bạn cứ phóng chiếu mọi thứ. Thế giới trở thành màn ảnh và bạn sống trong thế giới riêng tư. Điều đó đích xác là nghĩa của từ 'idiot-thằng ngốc': sống trong thế giới riêng tư, sống trong hiện tượng chủ quan. Đó là nghĩa của 'idiot-thằng ngốc'.

Sau một chầu rượu ở quán rượu địa phương, Murphy rút con mèo nhỏ bằng lông từ trong túi ra, đặt nó lên quầy và nhìn chăm chăm vào nó. Cuối cùng người đứng quầy không còn kìm được tò mò và hỏi Murphy anh ta định làm gì.

"Đấy, ông thấy đấy, cách thức đấy," Murphy nói. "Chừng nào tôi còn có thể thấy con mèo thì mọi sự đều ổn thoả. Nhưng khi tôi thấy hai con thì tôi phải làm cái gì đó."

"Như thế nào?"

"Tôi cầm cả hai con, cho chúng vào túi, và về nhà," người Ai rơ len nói.

Nếu bạn bị ngất ngây bạn sẽ thấy cùng thế giới đó theo cách khác. Tưởng tượng của bạn sẽ bị trộn lẫn với nó. Bạn sẽ không có khả năng phân biệt nổi cái gì là hư cấu và cái gì là sự kiện. Bạn sẽ không có sức mạnh phân biệt nào. Đó đích xác là điều làm cho những dòng nước này mạnh thế. Chúng chảy đi mọi nơi.

Rượu mạnh!

Nếu ông thấy nó trào lên,

Cẩn thận!

Nhổ nó tận rễ.

Cho nên bất kì khi nào bạn thấy tưởng tượng nào đó nảy sinh trong bạn, hãy tỉnh táo. Đừng để nó phát triển, đừng để nó trở thành cái cây lớn. Sẽ khó hơn nhiều để bạn gạt bỏ nó bởi vì bạn có thể trở nên gắn bó với nó; bạn có thể đã đầu tư nhiều thứ vào trong nó; bạn có thể đã bắt đầu đi cùng nó; bạn có thể cảm thấy không được che chở nếu thiếu nó. Tốt hơn cả là cắt nó đi từ chính gốc rễ ngay lúc ban đầu. Khoảnh khắc bạn thấy nó nảy sinh trong mình, chú ý, cẩn thận - thận trọng nghĩa là nhận biết - nhổ nó tận rễ.

Mọi người cứ thay đổi. Họ không nhổ mọi thứ tại chính gốc rễ của chúng; họ thay thế hư cấu này bằng hư cấu khác. Điều đó có thể cho bạn sự giảm nhẹ trong một chốc, nhưng nó không biến đổi cuộc sống của bạn. Ai đó chạy theo tiền, thế rồi người đó dừng chạy theo tiền; người đó bắt đầu chạy theo quyền. Thế rồi người đó dừng chạy theo quyền và bắt đầu chạy theo Thượng đế hay thiền hay chứng ngộ. Nhưng người đó cứ chạy theo cái gì đó này khác. Người đó cứ thay thế hư cấu mới vào chỗ hư cấu cũ; cái cũ không còn vận hành nữa. Người đó đã thấy nó là hư cấu, nhưng người đó lại chưa nhận ra vấn đề là người ta phải nhổ tận gốc rễ mọi tưởng tượng trong bản thể mình.

Vẹt xanh nghĩ nó tận tình với vẹt kia tới mức nếu con này chết thì con kia cũng chết vì đau lòng. Một người đàn bà sở hữu một đôi vẹt rất đáng yêu, có đám cháy trong nhà và một con vẹt bị chết ngạt. Ngay sau đó con kia bắt đầu tiều tuỵ héo hon. Người đàn bà này tự hỏi liệu có cách nào đó giữ cho nó sống không cho nên bà ta đặt một chiếc gương vào trong lồng.

Con vẹt kêu lên vui sướng và ôm ấp cái gương, và sống trong hai năm. Thế rồi nó chết - vì cái gương bị vỡ.

Người ta có thể trì hoãn - nhưng đừng cứ trì hoãn. Cuộc sống của bạn rất quí giá. Nếu kẻ si tình này chết tốt hơn cả là trở về với ý thức của mình thay vì thế vào đó là tấm gương hay cái gì đó khác.

Hoan lạc chảy đi mọi nơi.

Ông nổi trên chúng

và bị mang đi từ kiếp nọ tới kiếp kia.

Ngắm nhìn xem. Hiện tượng mạo hiểm còn quá bị gắn bó với hoan lạc của bạn, với tưởng tượng của bạn, bởi vì đây là cách bạn đã đi từ kiếp này sang kiếp khác. Nguyên nhân mầm mống của sinh và tử là ham muốn, tưởng tượng, khao khát thêm nữa. Và nhớ lấy, bạn cảm thấy không hài lòng thế trong cuộc sống bởi vì tưởng tượng của bạn. Bạn càng tưởng tượng nhiều, bạn càng sẽ cảm thấy không hài lòng nhiều.

Nhà thơ là người rất không hài lòng, hoạ sĩ cũng thế, bởi lẽ đơn giản là họ có thể tưởng tượng rất giỏi. Họ có thể tưởng tượng thế giới đẹp tới mức thế giới này, nếu so sánh với nó, bắt đầu giống như địa ngục. Người thường không hài lòng thế bởi lí do đơn giản là họ không có nhiều tưởng tượng. Thế giới này dường như đủ tốt với họ.

Khi tưởng tượng đơn giản biến mất khỏi bạn, thế giới này - chính thế giới này - là thiên đường hoa sen. Chính bởi vì tưởng tượng của mình mà bạn cứ kết án thế giới này. Và nhớ lấy, tưởng tượng của bạn sẽ đi cùng bạn cho dù bạn được đưa theo lối cửa sau lên cõi trời. Bạn sẽ kết án nó, bạn sẽ tìm ra lỗi. Bạn sẽ thấy cả nghìn lẻ một điều không được thế. Bạn sẽ thấy lỗ hổng, khiếm khuyết. Ngay cả trong thiên đường bạn sẽ vẫn khổ sở. Và người không có tưởng tượng, không ham muốn, cho dù trong địa ngục cũng sẽ tìm thấy thiên đường. Thiên đường hay địa ngục không tồn tại ở ngoài bạn; chúng tồn tại bên trong bạn.

Nếu tâm trí bạn không bị che mờ, nếu bạn có thể thấy rõ ràng, thế thì ở mọi nơi bạn đều sẽ thấy phúc lạc mưa rào xuống. Từng khoảnh khắc bạn sẽ thấy thiên đường giáng xuống bạn. Từng khoảnh khắc bạn sẽ thấy bản thân mình được bao quanh bởi Thượng đế. Bạn không cần đi tới Kaaba, bạn không cần đi tới Kashi, bạn không cần đi đâu cả. Thượng đế đang tới với bạn trong ba mươi sáu dòng chảy, nhưng bởi vì bạn ngủ tới mức điều đáng ra là phúc lành lại trở thành tai hoạ. Nhận biết và biến đổi tai hoạ của bạn thành phúc lạc đi. Chỉ bởi nhận biết biến đổi mới xảy ra theo cách riêng của nó.

Giống thỏ bị săn ông chạy,

Bị ham muốn đuổi theo,

Bị quấy rầy hết kếp nọ tới kiếp kia.

Bạn nghĩ bạn là người theo đuổi, bạn nghĩ bạn là thợ săn; điều đó không đúng. Bạn nghĩ bạn là người sở hữu; điều đó không đúng. Người sở hữu thực sự bị sở hữu: đồ vật của bạn bắt đầu sở hữu bạn. Bạn quan sát, và bạn sẽ thấy sự kiện này trong cuộc sống riêng của mình. Mọi thứ của bạn bắt đầu sở hữu bạn. Bạn không dùng chúng - chúng bắt đầu dùng bạn. Và bạn không phải là thợ săn... thực  tế bạn bị  ham muốn của  mình  săn đuổi; những ham muốn đó mới là thợ săn thực. Và bạn chạy, đuổi theo cái bóng mà chẳng bao giờ thấy. Và ai đang đuổi bạn từ sau lưng? Ai làm cho bạn chạy? Quyền lực thực ở trong tay ham muốn của bạn, trong tưởng tượng, trong vô ý thức của bạn.

Hỡi người tìm kiếm! từ bỏ ham muốn đi.

Giũ sạch xiềng xích.

Một hôm bà cô Tilly thấy con mèo đực lớn của mình đang dồn con gián vào bếp. Nó định giết chết con gián thì con gián cầu khẩn bà cô Tilly: "Xin bà bảo con mèo của bà tha mạng cho tôi và tôi sẽ ban cho bà ba điều ước."

"Một triệu đô la được không?" bà cô hỏi. "Được!" con gián nói, liền tạo ra tiền. "Ta muốn trẻ và đẹp!"

"Bà được điều đó!" Và bà ấy thành trẻ và đẹp.

"Bây giờ" Tilly nói, "biến con mèo đực của ta thành một hoàng tử cao, đẹp trai nằm bên cạnh ta trên giường!" Điều đó được thực hiện.

"Ta hạnh phúc thế!" bà ấy kêu lên.

"Tôi mừng," hoàng tử bên cạnh bà ấy nói. "Nhưng bà bây giờ không tiếc là bà đã chọn tôi chứ?"

Cho dù ham muốn của bạn được hoàn thành, cái gì đó sẽ bị bỏ lỡ.

Hỡi người tìm kiếm! từ bỏ ham muốn đi. Giũ sạch xiềng xích. Bạn càng ham muốn nhiều, bạn càng trở nên bị cầm tù hơn. Mọi người bị cầm tù trong mọi thứ, mọi người bị cầm tù bởi vợ và chồng, mọi người bị cầm tù bởi quyền lực của họ. Mọi người đang tạo ra nhiều nhà tù thế - nhà tù trong nhà tù, hộp trong hộp - và dầu vậy họ vẫn muốn hạnh phúc, họ muốn vui sướng. Làm sao bạn có thể vui sướng được? Cuộc sống của bạn đang ngạt thở! Và không ai khác chịu trách nhiệm ngoại trừ bạn.

Cô gái tốt bụng hỏi, "Thưa người tốt, xin ông cho biết sao ông uống toàn rượu uýt ski thế?"

"Thưa bà," người đàn ông tốt đáp, "tôi phải làm gì khác với nó đây?"

Bạn không biết bạn có thể làm cái gì khác với cuộc đời mình. Bạn chỉ biết cách tạo ra nhà tù. Bạn chỉ biết cách tạo ra khổ hơn. Bạn đã trở thành thực sự tài nghệ đấy! Hàng thế kỉ, trong nhiều kiếp rồi, bạn đã làm chỉ một điều: tạo ra xiềng xích, tạo ra khổ sở, tạo ra đau đớn cho bản thân mình và cho người khác. Bạn là kẻ bạo ác; đó là toàn thể nghệ thuật của bạn. Hoặc bạn sẽ hành hạ người khác hoặc bạn tự hành hạ mình, nhưng bạn sẽ hành hạ. Bạn không biết rằng cuộc sống có thể là điệu vũ, lễ hội. Bạn không thể biết được điều đó cho tới khi bạn vứt bỏ việc ham muốn của mình.

Ham muốn tồn tại như đám mây khói quanh bạn; bạn không thể thấy được cái gì. Và bạn cứ cho thêm nhiên liệu, bạn cứ tạo ra ngày một nhiều khói quanh mình hơn. Mắt bạn đang cháy, mắt bạn đầy nước mắt, bạn không thể nhìn được, nhưng dầu vậy bạn vẫn nghĩ điều bạn đang làm sẽ giúp cho bạn một ngày nào đó đạt tới tất cả những niềm vui của cuộc sống. Điều bạn đang làm cho bản thân mình chỉ là cho bạn nhiều đau đớn hơn, nhiều khổ hơn, nhiều chịu đựng hơn.

Ông đã ra khỏi chỗ trũng vào chỗ sáng sủa.

Chỗ sáng là trống rỗng.

Sao ông xô lại vào trong chỗ trũng?

Thỉnh thoảng, điều đó xảy ra cho bạn nữa; rằng bạn thoát ra khỏi lỗ đen của mình - lỗ đen của ham muốn - vào trong sáng tỏ. Thỉnh thoảng bạn có thể thấy.

Ngay bây giờ nhiều người trong các bạn có thể thấy rằng có... cái có sâu sắc nảy sinh trong bạn. Bạn biết hoàn toàn rõ rằng bạn đã tạo ra khổ sở của mình, và bạn không muốn.... Đấy chỉ là bạn đã trở nên rất khéo trong nghệ thuật này; bạn không biết phải làm gì khác cho nên bạn cứ làm nó. Không làm nó bạn cảm thấy rất trống rỗng - và bạn rất sợ trống rỗng.

Trong nhiều thế kỉ trống rỗng đã từng bị kết án. Trống rỗng là đẹp. Và những người này đã từng bảo bạn, "Tâm trí trống rỗng là xưởng thợ của quỉ." Tâm trí trống rỗng là xưởng thợ của Thượng đế chứ! Tâm trí bận rộn mới là xưởng thợ của quỉ.

Nhưng người ta phải thực sự trống rỗng. Chỉ lười biếng không có nghĩa là bạn trống rỗng đâu; không làm gì không có nghĩa là bạn trống rỗng đâu. Cả nghìn ý nghĩ đang la hét bên trong. Bạn có thể lười biếng ở bên ngoài, nhưng bên trong nhiều việc đang diễn ra. Nhiều bức tường được tạo nên, những nhà tù mới được chuẩn bị, cho nên khi bạn phát chán với cái cũ bạn có thể đi vào trong cái mới. Xiềng xích cũ có thể vỡ vào bất kì lúc nào cho nên bạn đang tạo ra xiềng xích mới trong trường hợp xiềng xích cũ bị vỡ; thế thì bạn sẽ cảm thấy rất trống rỗng.

Thỉnh thoảng điều đó xảy ra một cách tự nhiên - bởi vì chính bản tính của bạn là tự do. Cho nên thỉnh thoảng, mặc bạn... ngắm mặt trời lặn, đột nhiên bạn quên hết mọi ham muốn của mình. Bạn quên tất cả thèm khát, mọi khao khát về hoan lạc. Mặt trời lặn đẹp thế, tràn ngập tới mức bạn quên mất quá khứ và tương lai; chỉ hiện tại còn lại. Bạn là một với khoảnh khắc đó thế, không có người quan sát và không có vật được quan sát. Người quan sát trở thành cái được quan sát. Bạn không tách rời khỏi mặt trời lặn.

Bạn được bắc cầu; trong giao cảm như vậy bạn đi vào trong sáng tỏ, và bởi vì sáng tỏ này bạn cảm thấy vui vẻ. Nhưng rồi bạn lại trở lại trong lỗ đen bởi lẽ đơn giản là đi vào trong sáng tỏ này bạn cần dũng cảm để vẫn còn trong bầu trời trống rỗng.

Đó là điều tôi gọi là tính chất sannyas.

Dũng cảm này tôi gọi là sannyas - không trốn chạy mà đi vào sáng tỏ, nhìn bầu trời không mây, nghe tiếng hót của chim chóc không bóp méo. Và thế rồi lặp đi lặp lại bạn trở nên ngày một hoà điệu hơn với cái trống rỗng và niềm vui của việc là trống rỗng. Và dần dần, dần dần bạn thấy rằng trống rỗng không chỉ là trống rỗng; nó là tràn đầy, nhưng tràn đầy của cái bạn chưa bao giờ nhận biết, tràn đầy của cái bạn chưa bao giờ nếm trải. Cho nên lúc ban đầu nó có vẻ trống rỗng; đến cuối nó đầy, đầy toàn bộ, đầy tràn ngập. Nó đầy an bình, nó đầy im lặng, nó đầy ánh sáng.

Ông đã ra khỏi chỗ trũng vào chỗ sáng tỏ. Thỉnh không còn là nhà bạn nữa. Sáng tỏ trở thành nhà bạn, rõ ràng trở thành nhà bạn. Đó là ngày của hân hoan lớn lao.

Ham muốn là chỗ trống

và mọi người nói, "Trông đấy! Người đó tự do.

nhưng bây giờ người đó từ bỏ tự do."

Tôi có thể thấy nó đang xảy ra trong bạn. Nhiều lần tôi thấy người nào đó tới trong sáng tỏ và thế rồi lại đi vào trong lỗ đen.

Đây là điều đang xảy ra cho Somendra. Anh ấy đang đi vào sáng tỏ, anh ấy đã nếm trải cái gì đó của sáng tỏ, nhưng thế rồi chính kinh nghiệm về sáng tỏ làm cho anh ấy thành bản ngã. Nó cho anh ấy bản ngã ngoan đạo nào đó. Anh ấy bắt đầu cảm thấy đặc biệt; do đó, mới hôm nọ anh ấy đã yêu cầu thừa nhận. Anh ấy thường ngồi ở đây trên hàng ba; anh ấy muốn ngồi vào hàng đầu. Bây giờ anh ấy đã biến mất khỏi hàng ba rồi. Anh ấy ngồi đâu đó ở hàng cuối, và ở đó nữa anh ấy cũng ngồi không đối diện với tôi; lưng anh ấy quay về tôi! lại đi vào trong lỗ đen rồi!

Và điều này đang xảy ra cho nhiều người. Nhiều người đi vào trong sáng tỏ và thế rồi dễ dàng thế họ đi vào trong lỗ đen. Theo một cách nào đó điều đó dường như logic, bởi vì họ đã sống trong lỗ đen lâu thế. Kinh nghiệm này là mới và có tính đe doạ và lỗ đen bắt đầu khẳng định chúng lặp đi lặp lại.

Điều này đang xảy ra cho Turiya. Cô ấy đang đi vào sáng tỏ, và bây giờ đi vào trong lỗ đen - theo cách riêng của cô ấy. Và cái đẹp của toàn thể sự việc là ở chỗ khi mọi người bắt đầu đi vào trong sáng tỏ họ không cám ơn tôi chút nào. Họ không viết thư cho tôi nói, "Cám ơn thầy, Thầy kính yêu." Nhưng khi họ bắt đầu đi vào trong lỗ đen họ viết những bức thư lớn cho tôi: "Sao thầy làm điều đó với tôi? Sao thầy lấy nó đi?" Họ chưa bao giờ cám ơn tôi cả. Ngay chỗ đầu tiên tôi đã không đem nó cho họ, cho nên làm sao tôi có thể lấy nó đi được? Những điều này không cho không lấy được.

Những điều này, bạn phải hiểu, xảy ra từ chính trung tâm của bạn. Và bạn phải học một qui tắc rất nền tảng: rằng khi chúng xảy ra ở đó sẽ có mọi khả năng trở lại hình mẫu cũ. Bạn quen thuộc thế với nó, quen nó thế - bạn đã sống trong nó lâu thế; nó dường như an toàn, an ninh, ấm cúng, nồng ấm. Còn sáng tỏ dường như lạnh lẽo, bao la, trống rỗng, bất an ninh. Nhưng trong sáng tỏ là an ninh thực bởi vì trong sáng tỏ là vĩnh hằng. Lỗ đen đó chỉ là tâm trí bạn, tâm trí nhỏ. Nhưng với tâm trí nhỏ bạn quen thuộc.

Bạn phải học yêu cái không quen thuộc, cái không biết, và chung cuộc một ngày nào đó, cả cái không thể biết. Thế thì bạn đi vào ngày càng nhiều bí ẩn. Chỉ thế thì một ngày nào đó bạn có thể nói, "Mình chẳng biết gì" - bởi vì sự tồn tại không phải là cái biết được; nó là bí ẩn, không để được giải. Nó không phải là vấn đề để được giải mà là bí ẩn để được sống, được yêu, được chia sẻ.

Ham muốn là chỗ trống và mọi người nói, "Trông đấy! Người đó tự do. nhưng bây giờ người đó từ bỏ tự do." Và bạn sẵn sàng từ bỏ tự do của mình - bạn sẵn sàng từ bỏ bất kì cái gì. Bạn sẵn sàng từ bỏ tự do của mình - vì bất kì đồ chơi nào. Bạn không biết giá trị của tự do.

Khi cô gái của một gia đình quí tộc người Pháp tuyên bố đính hôn của mình với một người da đen, Sam Lớn, cha mẹ cô ấy quyết định họ phải cố gắng chặn cuộc hôn nhân này lại.

Họ gọi Sam Lớn tới và bảo anh ta rằng con gái họ quen sống rất xa hoa và phải có ngôi nhà đẹp nhất, to nhất ở Paris để sống. Người da đen vươn mình dậy và tuyên bố, "Khi Sam Lớn yêu, Sam Lớn mua," và anh ta ra đi.

Chắc chắn, anh ta mua ngôi nhà lớn nhất và đẹp nhất ở Paris.

Thế là cha mẹ lại gọi anh ta tới và bảo anh ta rằng con gái họ khao khát viên kim cương lớn nhất, chói lọi nhất ở khắp nước Pháp.

"Khi Sam Lớn yêu, Sam Lớn kiếm," chú rể tương lai nói, và anh ta ra đi, trở về với viên kim cương lớn nhất, sáng chói nhất mà cha mẹ chưa từng trông thấy.

Trong nỗ lực cuối cùng để dừng cuộc hôn nhân lại, bố cô gái bảo ta gặp riêng, và nói với anh ta rằng để làm con gái họ hanh phúc anh ta dứt khoát phải có chim dài ba sáu cm.

Người da đen trả lời kiên quyết, "Khi Sam Lớn yêu, Sam Lớn cắt."

Đủ cho hôm nay.

Xem tiếp Chương 2 - Quay về Mục lục