Chương 4. Đây là kiểu cõi trời gì?

Osho - Đạo: Ba Kho Báu (Tập 4)

Chương 4. Đây là kiểu cõi trời gì?

Câu hỏi 1

Cái gì có bên trong mọi người làm cho họ phản ứng với điều thầy nói và điều thầy là bằng những đối kháng thế? Tại sao những người bất đồng với thầy không thể sống cuộc sống riêng của họ theo cách họ cảm thấy, và để thầy với bản thân thầy?

Trách nhiệm không phải là với mọi người, trách nhiệm là với tôi.

Họ không làm điều gì cả. Họ có thể để tôi là bản thân mình, chính tôi mới không để họ là bản thân họ. Họ đơn giản phản ứng, và phản ứng của họ là tự nhiên. Nó bao giờ cũng là vậy, và nó bao giờ cũng sẽ là vậy.

Tôi là người nổi dậy. Bất kì điều gì tôi nói cũng tuyệt đối đi ngược lại với những ước định của họ. Họ đã bị ước định để nhìn vào cuộc sống theo cách nào đó, để nghĩ theo cách nào đó, để sống theo cách nào đó. Điều tôi nói quấy rối họ.

Và tôi làm điều đó một cách có chủ ý, tôi phải quấy rối họ, bằng không, không thể có biến đổi trong cuộc sống của họ.

Và bất kì khi nào bạn nói cái gì đó làm đảo lộn tâm trí cũ, tâm trí cũ trở nên thủ thế. Chẳng cái gì sai trong nó - điều đó là tự nhiên, bởi vì tâm trí cũ quen với hình mẫu sống nào đó đó là dễ dàng; con đường ít trở ngại nhất, là dễ dàng. Tâm trí biết cách nào đó để sống, thế rồi đột nhiên bạn nói cái gì đó quấy rối tâm trí bởi vì bây giờ vấn đề nảy sinh: liệu điều họ tin là đúng hay không. Tôi tạo ra hoài nghi.

Tất nhiên tôi tạo ra hoài nghi để làm cho họ nhận biết về tin cậy cao hơn, nhưng tin cậy cao hơn đó không thấy được cho họ; họ chỉ trở nên vẩn vơ, ngần ngại; bất kì điều gì họ đã từng làm cũng đều trở nên đáng ngờ.

Chẳng hạn, nếu tôi nói: Bạn đi tới đền chùa, và điều đó là vô dụng bởi vì những đền chùa đó do con người làm ra, và làm sao con người có thể làm ra ngôi đền của Thượng đế được? Tất cả những cái do con người chế tạo nhiều nhất sẽ có tính người, không nhiều hơn điều đó. Nếu bạn thực sự trong tìm kiếm ngôi đền của Thượng đế thế thì bạn phải tìm cái gì đó không được tạo ra, không được tạo ra bởi con người.

Nhưng bạn đã đi tới nhà thờ, tới đền chùa, và bạn tự mãn, bạn đã được an ủi bởi nó, bạn có một thường lệ cố định, và bạn đã nghĩ rằng mọi thứ đều diễn ra tốt, thế rồi tôi đột nhiên tới trên đường của bạn và tôi nói: "Ngôi đền này là nhân tạo!" Và bạn đã từng tôn thờ trước sáng tạo riêng của bạn! Thượng đế đã tạo ra con người, con người không thể tạo ra được Thượng đế! Cho nên nếu bạn muốn thực sự tìm kiếm ngôi đền của Thượng đế, đi tới chân trời bao la hơn của sự tồn tại đi. Toàn thể sự tồn tại là ngôi đền, và chừng nào cái toàn thể còn chưa trở thành ngôi đền bạn sẽ không bao giờ đạt tới điện thờ bên trong nhất của nó, bạn sẽ không bao giờ có khả năng tìm ra trung tâm của tất cả là gì.

Cho nên ngôi đền của bạn là lừa dối, đồ chơi để chơi thôi - tất nhiên điều đó quấy rối bạn.

Người đã đi tới ngôi đền này trong năm mươi năm đột nhiên trở nên nghi ngờ - người đó sẽ làm gì? Người đó sẽ phản ứng bằng giận dữ. Người đó sẽ trở nên đối kháng với tôi, bởi vì tôi đã từng là sự quấy rối trong cuộc sống của người đó.

Quấy rối của tôi được ngụ ý rõ, nhưng đó không phải là vấn đề. Nếu người đó tới gần tôi, tôi sẽ giúp người đó thấy ngôi đền thực - nhưng đó là điều phụ. Đầu tiên người đó phải được thuyết phục rằng ngôi đền của mình là sai và giả. Điều đó là đau đớn.

Khi bạn sống trong mơ và ai đó đánh thức bạn đột nhiên bạn cảm thấy bực mình. Và nếu mơ là đẹp, hay, dịu ngọt, việc đánh thức sẽ là đau đớn và khổ. Đó là lí do tại sao họ đã đóng đinh Jesus. Những người đã đóng đinh Jesus đều không phải là người xấu - đừng bao giờ nghĩ như thế - họ không phải là người xấu. Họ là người tốt, đạo đức - những người rất tốt; nhưng họ đã đóng đinh Jesus bởi vì ông ấy đã quấy rối toàn thể suy nghĩ của họ. Ông ấy là người phá huỷ lớn! Lực phá huỷ lớn! Ông ấy đã buộc họ ra khỏi giấc ngủ của họ, và họ muốn mơ, và giấc mơ của họ đều dịu ngọt. Jesus phải bị đóng đinh.

Họ đã đầu độc Socrates. Những người đã đầu độc Socrates đều là người tốt, họ không phải là lực ác mà là những nhà đạo đức, quan toà thời đó, chính khách, đầy tớ xã hội - họ tất cả đều cùng nhau trong việc đầu độc một người đơn giản như Socrates, người đã không làm gì ngoài nói cho mọi người.

Nhưng việc nói đó là rất nguy hiểm, rất tiềm năng, bởi vì ông ấy mà có nhiều người bước ra khỏi giấc mơ của họ, đã cứu được nhiều người khỏi an ủi của họ, đã gây choáng cho nhiều người khỏi những niềm tin chết của họ - điều đó là cần thiết, nếu mọi người được giúp đỡ, bạn phải phá vỡ giấc mơ của họ và làm tan tành các niềm tin của họ. Tất nhiên họ phản ứng. Người ta không nên cảm thấy tồi tệ về điều đó. Phản ứng đó là đơn giản và tự nhiên. Họ trở nên đối kháng, đối kháng đó không là gì ngoài biện pháp phòng thủ. Họ tự phòng thủ mình.

Không phải là mọi người không cho phép tôi sống theo cách của tôi đâu. Họ không thể làm được gì - tôi cứ sống theo cách của tôi; dù họ làm bất kì cái gì, điều đó không tạo ra khác biệt. Họ đã đóng đinh Jesus nhưng họ không thể quấy rối được cách sống của ông ấy. Họ đã đầu độc Socrates nhưng họ không thể quấy rối được cách sống của ông ấy.

Quan toà đã cho Socrates tối hậu thư; toà án cảm thấy rằng con người này đã không làm điều gì sai cả; có thể ý tưởng của ông ấy là nguy hiểm, nổi dậy, nhưng ông ấy đã không hành động theo cách phi lí nào; cho nên toà án cho ông ấy phương án cuối cùng: Nếu ông hứa với toà rằng ông sẽ không bao giờ dạy cho mọi người điều ông gọi là chân lí, thế thì ông có thể được xá tội.

Socrates nói: "Tốt hơn cả là các ông cứ giết tôi đi. Bởi vì đó là toàn thể nghề của tôi - nói về chân lí, toàn thể thói quen của tôi, tôi không thể vứt bỏ điều đó được, tốt hơn cả là tôi nên chết."

Ông ấy đã không sẵn sàng vứt bỏ phong cách sống của mình, cách nghĩ của mình; ông ấy đã sẵn sàng vứt bỏ thân thể của ông ấy - điều đó chẳng mấy. Không, không ai có thể quấy rối cách sống của tôi, bởi vì nó không phải là thứ bên ngoài, nó là cái gì đó sâu bên trong ta nơi không ai có thể đi vào được ngoại trừ tôi. Thực tế chính điều ngược lại mới là hoàn cảnh: Tôi quấy rối cuộc sống của mọi người và điều tự nhiên là họ phản ứng bằng đối kháng.

Tôi không có phàn nàn chống lại họ, không cằn nhằn, tôi biết điều đó là tự nhiên. Và tôi không thể làm khác được. Khi tôi thấy cái gì đó sai, tôi phải nói nó là sai chứ. Khi tôi thấy rằng cái gì đó là sai sâu sắc, tôi phải nói rằng nó là sai. Giúp bạn không phải là cái gì đó mà tôi làm cho bạn; tôi không thể đừng làm điều đó.

Điều này phải được hiểu. Chỉ một ánh sáng không thể giúp lan toả ánh sáng được, một bông hoa không thể giúp lan toả hương thơm được, với bất kì giá nào, và với bất kì kết quả nào - điều tôi thấy tôi sẽ phải nói.

Đó không phải là vấn đề về quyết định của tôi nói hay không nói. Điều đó giống như bông hoa nở ra và hương thơm lan toả; dù mọi người thích nó hay không, điều đó không phải là vấn đề. Nếu họ thích nó, họ sẽ sớm được giúp đỡ; nếu họ không thích nó, họ sẽ được giúp chậm hơn chút ít, có vậy thôi.

Câu hỏi 2

Khi mọi điều tôi biết về yêu đều là gắn bó của nó, làm sao tôi có thể vứt bỏ chúng được? Mọi điều tôi có thể thấy là bản ngã níu bám lấy cái nó tin là tình yêu.

Khi bạn nói ‘Khi mọi điều tôi biết về yêu đều là gắn bó của nó, làm sao tôi có thể vứt bỏ chúng được?’ bạn không hiểu đúng tâm trí mình. Nếu bạn thực sự biết rằng chúng là gắn bó, chúng rơi rụng đi. Thế thì không có vấn đề về làm sao vứt bỏ chúng. Làm sao chỉ tới khi hiểu biết chưa chín.

Nếu bạn đơn giản thấy rằng cái gì đó là rác rưởi, bạn vứt nó đi! Bạn đang hỏi tôi: "Tôi biết rằng những kim cương đó không phải là kim cương thực, chúng là giả, bắt chước, làm sao tôi có thể vứt bỏ chúng được?" - bạn đang hỏi điều này.

Nếu bạn đã thấy sự kiện này, nếu bạn đã nhận ra chân lí rằng chúng là giả, có cần vứt bỏ chúng không? Có câu hỏi nào có thể có về cách vứt bỏ chúng không? Bạn đơn giản vứt chúng đi! Việc vứt bỏ đó thậm chí không phải là nỗ lực về phần bạn - nó xảy ra. Biết rõ rằng điều này là vô dụng, nó rơi rụng đi. Tôi muốn nói: nó tự rơi rụng đi, không phải là bạn vứt bỏ nó đi. Khi một cái giả được biết là giả, nó rơi rụng đi. Khi cái không thực được biết là không thực, nó rơi rụng đi.

Làm sao bạn vứt bỏ được mơ? Bạn biết chúng là mơ - chúng biến mất. Khoảnh khắc bạn biết rằng đây là mơ nó đã bắt đầu biến mất.

Bạn nói: Khi mọi điều tôi biết về yêu đều là gắn bó của nó... Không, bạn không biết, bạn bị lẫn lộn; bạn đã từng nghe tôi quá lâu. Tôi liên tục nói rằng điều bạn gọi là yêu là gắn bó thôi, và tôi đã đặt ý tưởng này vào tâm trí bạn rằng điều bạn gọi là yêu chỉ là gắn bó - đây không phải là hiểu biết của bạn, đây là hiểu biết của tôi. Với bạn đây chỉ là thông tin. Ai đó khác đã nói với bạn. Bạn có thể yêu tôi, bạn có thể tin cậy tôi, cho nên bạn coi điều đó như đương nhiên nó phải đúng. Nhưng chân lí không thể được coi như đương nhiên, người ta phải trưởng thành trong nó.

Chân lí không phải là thông tin. Nó không phải là cái gì đó có thể được truyền từ tay này sang tay khác. Cho dù tôi cố truyền chân lí của tôi cho bạn, khoảnh khắc nó đạt tới tay bạn nó sẽ là giả. Đó là chính bản chất của chân lí: không truyền trao được. Bạn phải trưởng thành trong nó. Nó là chín chắn riêng của bạn, nó là việc nhận ra riêng của bạn.

Cho nên nhớ lấy: nghe tôi, bao giờ cũng còn tỉnh táo.

Có nhiều cạm bẫy; và cạm bẫy lớn nhất là, rằng nghe tôi liên tục bạn có thể nghĩ rằng bất kì điều gì tôi nói cũng đều là chân lí cho bạn. Nó là chân lí cho tôi, bằng không tôi đã không nói nó, nhưng nó không phải là chân lí cho bạn. Vẫn còn tỉnh táo - nó là tri thức. Nó chưa là việc biết và hiểu biết.

Tri thức là được vay mượn, việc biết là nở hoa, bừng nở riêng của bạn. Việc biết đích thực là của bạn, tri thức bao giờ cũng từ nguồn nào đó: Veda, Bible, Koran, ME. Nó bao giờ cũng từ đâu đó khác.

Và đây là bản chất cố hữu của tri thức: được vay mượn, nó làm nặng gánh. Nó chưa bao giờ làm bạn tự do. Chỉ việc biết mới làm bạn tự do, giải thoát bạn. Jesus đã nói: Chân lí giải thoát. Nhưng không phải là chân lí của người khác. Bằng không mọi người Ki tô giáo đã được giải thoát rồi.

Người Ki tô giáo không được giải thoát. Thực tế chân lí của Jesus đã trở thành tù túng của ông ấy. Một Christ là một linh hồn được giải thoát nhưng một người Ki tô giáo thì sao? Người đó sống trong tù; tất nhiên, được trang hoàng theo cách Ki tô giáo. Người Hindu sống trong nhà tù khác, được trang hoàng bằng các thần Hindu, và tranh và ảnh và mật chú. Người Jain sống trong nhà tù Jain. Nhà tù của họ khác, nhưng cảnh tù túng thì sao? Cảnh tù túng là một. Cùm của bạn có thể khác. Thậm chí có thể cùm của bạn còn giá trị hơn cùm của người khác - bạn có thể có cùm vàng, nhưng điều đó không tạo ra khác biệt gì - bạn còn chưa được giải thoát.

Chân lí giải thoát. Chân lí của ai? Làm sao chân lí của tôi giải thoát được bạn? Tù túng của bạn là của bạn, làm sao chân lí của tôi chặt phá được tù túng của bạn? Bạn đã tạo ra tù túng của mình từ dốt nát của bạn, bạn phải tạo ra giải thoát riêng của bạn từ nhận biết của bạn về chân lí. Không ai khác có thể giải thoát được bạn. Duy nhất bạn, và duy nhất bạn.

Và đừng bao giờ níu bám lấy hi vọng rằng ai đó khác có thể giải thoát cho bạn. Nếu điều đó là có thể rằng một Phật sẽ là đủ, một Jesus chắc sẽ đủ, một Krishna chắc đã làm toàn thể sự việc. Chắc sẽ không có nhu cầu.

Đây là khác biệt giữa tri thức và việc biết có tính tôn giáo. Khi Einstein nào đó phát hiện ra chân lí khoa học, một khi được phát hiện ra nó được phát hiện ra cho tất cả mọi người. Thế thì không cần phát hiện ra nó lặp đi lặp lại nữa - điều đó sẽ là ngu xuẩn! Thế thì ngay cả trẻ nhỏ trong trường cũng có thể học chân lí này của lí thuyết tương đối. Nhưng chân lí của Phật sao? Chân lí của tôi sao? - Không, nó không thể được học theo cách đó.

Đó là lí do tại sao không có khả năng của giáo huấn tôn giáo. Thức tỉnh là có thể, giáo huấn là không thể được. Và tất cả các thầy giáo tôn giáo vĩ đại đều không là thầy giáo chút nào - họ đều là Thầy. Họ đã cố tạo ra phương cách theo đó bạn được thức tỉnh. Họ đã không cố cho bạn thông tin.

Phật đã phát hiện ra chân lí của ông ấy. Chân lí đó biến mất cùng Phật. Không cái gì còn lại của nó. Chỉ lời còn trong không trung. Những lời đó bạn có thể thu thập, bạn có thể trở nên rất thông thái, bác học lớn, học giả lớn. Nhưng Jesus đã không nói rằng uyên bác giải thoát. Nó trang điểm cho nhà tù của bạn theo cách đẹp đẽ. Bạn có thể sống thoải mái hơn trong nó. Nhưng nó không giải thoát.

Chân lí phải có tính cá nhân. Về căn bản nó phải là của riêng bạn, chỉ thế thì nó mới cắt đi cái nút, bằng không thì không cắt được.

Cho nên bạn phải bị lẫn lộn. Tôi cứ nói với bạn trong khi tôi nói tôi không thực sự cho bạn thông tin nào đó. Thực tế tôi chỉ tạo ra phương cách quanh bạn để cho trong phương cách đó, trong tình huống đó, bạn có thể trở nên tỉnh táo hơn.

Chẳng hạn, câu hỏi này - tại sao tôi trả lời câu hỏi này? Tôi không cho bạn câu trả lời, tôi đang tạo ra tình huống trả lời. Và điều đó có chiều hướng khác biệt về chất. Tôi đơn giản tạo ra tình huống trả lời trong đó bạn có thể thấy sự kiện là: Vâng, chân lí riêng của bạn có thể giải thoát cho bạn, không ai khác; trong đó bạn đi tới nhận ra, trở nên nhận biết, rằng: Đúng! Làm sao chân lí của bất kì ai khác có thể giải thoát được cho mình? Không ai đã tạo ra tù túng của bạn, không ai có thể tạo ra tự do của bạn. Bạn tạo ra tù túng của mình, chỉ bạn tạo ra tự do của bạn.

Khi mọi điều tôi biết về yêu đều là gắn bó của nó, - Không, bạn không biết yêu là gì, bạn chỉ biết gắn bó; và những gắn bó đó bạn không biết như gắn bó, bạn biết chúng như yêu, đó là chỗ toàn thể sự việc đi sai. Nếu gắn bó được biết như gắn bó, nó rơi rụng đi. Và tôi sẽ nhấn mạnh lần nữa, nó rơi rụng đi - bạn chưa bao giờ vứt bỏ được nó.

Chỉ nhìn sự kiện rằng đây là gắn bó, rằng gắn bó là tù túng - một từ hay cho tù túng - gắn bó đó không phải là yêu... cứ thấy cái xấu của gắn bó - nó rơi rụng đi; thế thì yêu nảy sinh. Cùng năng lượng đã trở thành gắn bó, thoát ra từ gắn bó, nay trở thành năng lượng khác toàn bộ; nó trở thành yêu.

Nhưng điều này phải là hiểu biết của bạn. Cho nên quan sát đi. Khi bạn bị gắn bó với một người, hay bạn cảm thấy bạn yêu - cứ quan sát: Bạn có sở hữu không? Nếu bạn sở hữu bạn đang cố giết chết người đó, bởi vì không người nào đã bao giờ có thể bị sở hữu, chỉ đồ vật mới có thể bị sở hữu, không người. Làm sao bạn có thể sở hữu được người sống? Bạn có thể sở hữu được nhà, bạn có thể sở hữu được xe, bạn không thể sở hữu được con người. Làm sao bạn có thể sở hữu được đứa trẻ hay chồng hay vợ hay người yêu? Không. Chính nỗ lực sở hữu nói rằng bạn đang cố giết chết người đó và thay đổi người đó thành hàng hoá, thay đổi người đó thành của cải, đồ sở hữu.

Và tất cả những người yêu liên tục làm điều này. Đó là lí do tại sao có nhiều xung đột thế. Tình yêu bao giờ cũng - cái gọi là tình yêu tất nhiên - bao giờ cũng liên tục đấu tranh giữa những người yêu: cả hai đều cố sở hữu lẫn nhau.

Qua sở hữu ghen tuông nảy sinh, nỗi sợ là người khác có thể đi, đi sang ai đó khác, người đàn bà có thể không yêu bạn, hay người đàn ông có thể bắt đầu yêu người đàn bà khác. Thế thì ghen tuông nảy sinh. Ghen tuông là cái bóng của sở hữu. Và khi ghen tuông nảy sinh, sợ nảy sinh. Mọi cái đẹp của tình yêu bị mất đi, toàn thể sự việc đã trở thành bệnh tật, ốm yếu.

Tình yêu không bao giờ sở hữu, bởi vì tình yêu biết rằng yêu là có thể chỉ trong tự do toàn bộ.

Khi người khác là tự do toàn bộ, chỉ thế thì tình yêu mới là có thể. Tình yêu là việc xảy ra của tự do toàn bộ. Khi người khác không trong tù túng theo bất kì cách nào, mà tự do cho, tự do không cho, tự do toàn bộ - chỉ thế thì việc cho mới là đẹp.

Khi ai đó tới và đem tình yêu của người đó cho bạn mà không đòi hỏi, không yêu cầu cái gì đáp lại cho nó, nó có cái đẹp, nó không của thế giới này, nó có phẩm chất phi phàm của nó, nó linh thiêng.

Đó là lí do tại sao mọi tình yêu lúc ban đầu là đẹp: bởi vì lúc ban đầu không có mong đợi, lúc ban đầu không có sở hữu. Bạn gặp ai đó, người lạ trên tàu hoả - làm sao bạn có thể sở hữu được? Làm sao bạn có thể trói buộc người khác vào bạn được? Làm sao bạn có thể bị gắn bó được? Làm sao bạn có thể ghen tuông được? Không, sự việc mới thế. Lúc ban đầu mọi tình yêu đều cho hương thơm đẹp đẽ, phúc lành, nhưng bạn càng biết người kia nhiều thì tâm trí tinh ranh càng bắt đầu tạo ra chính trị. Gắn bó là chính trị, yêu là tôn giáo.

Sở hữu người khác là chính trị. Sở hữu toàn thể đất nước là nỗ lực của chính khách. Sở hữu người khác là nỗ lực, trên qui mô nhỏ, của việc là chính trị, để chi phối, để ra lệnh, để kiểm soát, để thao túng; bản ngã của bạn được tôn cao. Bạn bắt đầu giết chết.

Tình yêu càng lắng đọng, tình yêu càng chết. Cái gì đó khác nảy sinh. Thế thì chỉ có cái xác, kí ức chết. Cái gì đó đã đẹp - mọi người yêu đều nghĩ: Cái gì xảy ra? cái gì đi sai? Cái gì đó đẹp lúc ban đầu, thế rồi mọi thứ đi sai chỗ nào? Khoảnh khắc tâm trí bước vào - tâm trí là chính khách lớn nhất có đó.

Trong khoảnh khắc đầu tiên của tình yêu tâm trí không vận hành, nó sững sờ. Trái tim vận hành. Không biết nền tảng, không biết người khác - đích xác người đó là ai, người đó thế nào, người đó là gì, làm sao bạn có thể thao túng được? Không, thao túng còn chưa bước vào. Bạn đang đi vào lãnh thổ chưa được thăm dò, chưa có bản đồ; bạn đang đi vào trong cái không biết.

Bắt đầu là hồn nhiên, nó là trong trắng. Thế rồi, bạn càng cảm thấy thoải mái, lắng đọng - mọi sự đã lắng đọng, bây giờ bạn biết người khác có đó, và bạn có đó, và các bạn cam kết lẫn nhau - bây giờ tâm trí đi vào từ cửa sau. Nó cố gắng sở hữu trái tim; bây giờ tình yêu trở thành gắn bó, sở hữu, ghen tuông, sợ hãi - mọi thứ thành xấu. Khi tình yêu thành xấu nó trở thành cái xấu nhất.

Khi bạn rơi xuống từ đỉnh bạn rơi xuống tận đáy giếng. Đỉnh càng cao, thung lũng sẽ càng lớn. Bởi vì điều này, các nhà tư tưởng xã hội dừng lại với hôn nhân. Tất cả các nền văn hoá cũ đều dừng lại với hôn nhân - không cho thoáng nhìn đầu tiên chút nào, bởi vì thoáng nhìn đó bao giờ cũng sẽ cho so sánh.

Hôn nhân nghĩa là sống cùng với một người mà không có vinh quanh khởi đầu và hồn nhiên khởi đầu của kinh nghiệm này. Không có đỉnh trong hôn nhân, nó là chuyện được thu xếp. Bạn không bao giờ rơi xuống thung lũng. Hôn nhân là an ninh. Tình yêu là nguy hiểm.

Nhưng tôi thiên về tình yêu bởi vì tôi thiên về nguy hiểm. Sống là nguy hiểm, chết là an ninh. Hôn nhân giống như chết, tuyệt đối an ninh - không vấn đề nào sẽ nảy sinh. Nhưng nó là chết, cho dù không vấn đề nào nảy sinh. Nó không sống động! Với tình yêu, hàng triệu vấn đề sẽ nảy sinh, nhưng đó là cách cuộc sống trưởng thành - đối diện, đương đầu, chịu đựng, trưởng thành, đi qua thung lũng nguy hiểm, ngã nhiều lần và đứng dậy, và cố đạt tới đỉnh lần nữa và lần nữa và lần nữa. Qua toàn thể nỗ lực này người ta trưởng thành.

Tình yêu đã biến mất khỏi thế giới bởi vì tâm trí. Mọi người trở nên nhận biết rằng nếu bạn rơi vào trong tình yêu, cho phép mọi người rơi vào trong tình yêu, chẳng mấy chốc họ trở nên khổ. Người có hôn nhân không bao giờ khổ; không bao giờ sướng tất nhiên rồi, nhưng không bao giờ khổ. Người đó đã lắng đọng xuống đất bằng, người đó đi trên đường siêu xa lộ - mọi thứ đều sạch sẽ, lắng đọng. Không nguy hiểm. Người đó chưa bao giờ đi trong rừng, trong cái không biết. Người đó bao giờ cũng đi với bản đồ, và trên mọi ngã tư đều có cột mốc chỉ đường, đi đâu và làm gì. Người đó sống như dòng kênh, không như dòng sông tuôn chảy và chuyển động và tìm kiếm, và không biết đại dương ở đâu.

Nhớ lấy, khi bạn ở trong tình yêu phải rất tỉnh táo, không cái gì khác được cần hơn tỉnh táo. Nếu bạn muốn thuần khiết của tình yêu phát triển, đừng cho phép tâm trí can thiệp vào; sống trong cái không biết, đừng cố theo bất kì cách nào đảm bảo an ninh tương lai. Khoảnh khắc này nên là khoảnh khắc duy nhất. Ở đây-bây giờ nên là không gian duy nhất. Khoảnh khắc này bạn ở trong tình yêu - đẹp hoàn hảo; cứ ở trong tình yêu đi. Đừng nghĩ về khoảnh khắc tiếp, điều gì sẽ xảy ra. Không ai biết cả. Và không ai có thể lập kế hoạch nó. Và mọi lập kế hoạch đều đi sai.

Cuộc sống vẫn còn là chuyện không biết - và đó là lí do tại sao nó đẹp thế. Khoảnh khắc tiếp bao giờ cũng tới như điều ngạc nhiên không biết. Đừng cố làm cho nó thành dự đoán được. Người được yêu là không dự đoán được, vợ là dự đoán được. Khoảnh khắc một người trở thành dự đoán được người đó chết. Khi nhân loại trở nên nhận biết hơn, hôn nhân sẽ biến mất. Không phải là mọi người sẽ không cùng nhau, thực sự chỉ thế thì mọi người mới cùng nhau; bây giờ họ sống cùng nhau nhưng họ không cùng nhau. Họ sống trong cùng ngôi nhà nhưng họ không sống trong cùng ngôi nhà. Họ là cùng nhau về thể chất, xa xôi về tâm linh.

Khoảng cách bao la tồn tại giữa mọi người. Không trao đổi, không giao cảm. Họ có thể làm tình với nhau - điều đó nữa cũng là điều thể chất. Và khi tình yêu chỉ là về thể chất điều đó dường như bạn có máy bay với bốn động cơ và chỉ một động cơ hoạt động. Nó đi nghiêng, và bao giờ cũng trong nguy cơ rơi. Khi cả bốn động cơ đều hoạt động - đây là điều tôi đã nói với bạn lặp đi lặp lại: một động cơ là dục, động cơ khác là tình yêu, động cơ thứ ba là lời cầu nguyện, động cơ thứ tư là thiền. Khi cả bốn động cơ đều hài hoà, trong hài hoà sâu sắc, thế thì bạn biết cái gì có đó ở đây, cái gì đang hiện hữu!

Thế thì bạn trở thành tôn giáo - không phải bạn đi tới đền chùa hay gurudwara hay nhà thờ; bỗng nhiên, khi bạn vận hành trong hài hoà sâu sắc, toàn thể bản thể bạn là bản công xéc tô, bản hợp xướng, tất cả các nốt đều rơi vào cùng nhau, gặp gỡ và hội nhập trong một toàn thể, khi bạn là đồng thanh - đây là điều chúng ta đã gọi là samadhi ở Ấn Độ, đạt tới như ở nhà, tính cùng nhau tuyệt đối, của bản thể bạn - thế thì bạn cảm thấy biết ơn, thế thì bạn đơn giản cúi lạy. Không phải là có Thượng đế và bạn đang cúi lạy ngài đâu, không, bạn đơn giản cúi lạy từ lòng biết ơn - không phải là có Thượng đế đâu, mà bởi vì có lòng biết ơn.

Nhớ nhấn mạnh tôi nêu về lòng biết ơn, không về Thượng đế. Mọi khái niệm về Thượng đế đều trẻ con, nhân tính hoá. Con người đã tạo ra Thượng đế theo hình ảnh riêng của mình.

Không phải là có Thượng đế, nhưng bỗng nhiên khi bạn vận hành một cách đẹp đẽ, và bạn cảm thấy tốt lành, và tình trạng hạnh phúc sâu sắc bao quanh bạn, lòng biết ơn sâu sắc nổi lên như cột trụ ánh sáng bên trong bạn. Nó xuyên thấu mọi bầu trời; nó đi tới chỗ cao nhất, nó đi tới chỗ sâu nhất; bỗng nhiên bạn cúi lạy - không trước bất kì ai, nhớ lấy, bạn đơn giản cúi lạy trong lòng biết ơn sâu sắc bởi vì bạn không biết phải làm gì - phúc lành thế! phúc lạc thế! cực lạc thế - phải làm gì? Bạn đơn giản cúi lạy trong lòng biết ơn sâu sắc trước cái toàn thể. Bạn trở thành con người có tính thượng đế.

H. G. Wells đã nói về Phật và tôi thích trích dẫn nó lặp đi lặp lại, rằng chưa bao giờ có một người vô thượng đế hơn và thượng đế hơn. Ông ấy đã nói về Phật rằng Phật là người vô thượng đế nhất và là người thượng đế nhất trong toàn thể lịch sử con người. Phật như vậy đấy. Ông ấy không tin vào bất kì Thượng đế nào, nhưng bạn không thể tìm được một người thiêng liêng hơn.

Tuyệt đối biết ơn. Cám ơn sâu sắc.

Vẫn còn tỉnh táo, bởi vì nếu yêu trở thành gắn bó bạn sẽ không bao giờ vận hành trong tính toàn bộ của bạn. Năng lượng đã đi theo đường sai. Đừng cho phép yêu trở thành gắn bó, vẫn còn tỉnh táo! Cho phép tự do tuyệt đối, cho dù đôi khi điều đó là đau đớn - nó là vậy. Nhưng đau đó cũng là đẹp.

Khi bạn khổ vì tự do, khổ đó là tốt. Khi bạn thoải mái vì tù túng, thoải mái đó là xấu.

Tôi đã nghe kể về một câu chuyện, rằng một người, một tu sĩ lớn, một đêm mơ rằng ông ấy ở trong một lâu đài đẹp, ngủ dưới một cây, gió mát thoảng qua, hương hoa tinh tế, chim hót; ông ấy không thể nào tưởng tượng được khoảnh khắc nào thiên đường hơn. Ông ấy nhìn quanh - nó thực sự là an bình, đẹp. Ông ấy nghĩ trong tâm trí ông ấy phải đang trong thiên đường! Nhưng ông ấy cảm thấy đói, cho nên ông ấy nghĩ: "Nhưng kiếm thức ăn ở đâu? Mình cảm thấy đói." Bỗng nhiên một thiên thần xuất hiện, cùng với thức ăn ngon, và ông ấy đói tới mức ông ấy cũng chẳng bận tâm hỏi: "Thức ăn này tới từ đâu vậy, và ông là ai?" Ông ấy ăn. Thế rồi ông ấy muốn uống nước, nước xuất hiện từ một thiên thần khác; thế rồi ông ấy cảm thấy muốn ngủ, rất mệt mỏi, cho nên ông ấy nói: "Nhưng ngủ ở đâu? Không có giường." Một chiếc giường xuất hiện từ thinh không, từ trời xanh. Ông ấy ngủ. Khi ông ấy thức dậy ông ấy trở nên hơi sợ. Điều gì đã xảy ra?

Bây giờ ông ấy muốn làm cái gì đó. Ông ấy cảm thấy đầy năng lượng; cho nên ông ấy lại nói trong tâm trí mình: "Xin phái xuống thiên thần nào đó, tôi muốn làm cái gì đó." Một thiên thần xuất hiện. Ông ấy nói: "Tôi muốn làm cái gì đó, bây giờ tôi đầy năng lượng, được nghỉ ngơi rồi." Thiên thần nói: "Điều đó khó đấy. Mọi điều ông yêu cầu chúng tôi có thể cung cấp, nhưng việc làm là không được phép ở đây. Ông không thể làm cái gì được - ông có thể nghỉ ngơi! Ông có thể thoải mái, thoải mái tuỳ ý ông. Bất kì cái gì ông cần, ông cứ hỏi, và nó sẽ được cung cấp."

Vài ngày trôi qua, thế rồi người này cảm thấy rất rất chán: không thể làm được cái gì và mọi thứ đều được cung cấp - ra lệnh, ngay lập tức, không lỗ hổng thời gian. Một hôm ông ấy nói: "Đây là kiểu cõi trời gì thế này? Đáng tốt hơn là tôi bị ném xuống địa ngục. Thiên thần xuất hiện và nói: "Ông nghĩ ông đang ở đâu? Đây là địa ngục."

Tôi thích câu chuyện này. Địa ngục phải rất thoải mái, phải tuyệt đối thoải mái, cho nên không cuộc sống nào được cần. Mọi thứ đều được cung cấp và bạn trở nên chết, bạn sống vô vị; bạn không sống.

Đừng cố làm cuộc sống của bạn chỉ thoải mái. Đó là cách tình yêu trở thành gắn bó - bạn sợ thay đổi. Người yêu có thể bỏ đi. Ngày mai nó có thể không như cũ nữa, cho nên bạn làm các thu xếp. Bạn đi tới toà án để được đăng kí, để cho khi ngày mai người yêu muốn bỏ đi, hay chồng muốn bỏ đi, toà án sẽ buộc họ không được bỏ đi.

Trong mọi nước hôn nhân là rất dễ dàng, li dị là khó khăn. Nó đáng phải ngược lại. Hôn nhân nên rất rất khó khăn. Mọi người nên được cho một thời kì thử thách, để cho bạn chờ đợi trong ba năm, thế rồi mới lấy nhau - không vội gì. Và li dị nên ngay lập tức.

Nhưng không, hôn nhân là tuyệt đối dễ dàng; nếu bạn muốn lấy nhau bạn chỉ đi ra toà, nói như vậy, và các bạn được lấy nhau. Không ai bận tâm, bởi vì đó là dành cho bạn để vào địa ngục - nếu bạn muốn, bạn đi vào; nhưng nếu bạn muốn đi ra khỏi nó, thế thì toàn thể luật pháp và lực của luật pháp sẽ ngăn cản bạn.

Xã hội sống vì an nhàn. Chỉ hiếm cá nhân mới chọn khổ - để trưởng thành. Xã hội là cái chết tập thể; bằng cách nào đó kéo lê.

Đừng cho phép tình yêu của bạn trở thành gắn bó - nhưng bạn sẽ làm gì? Vẫn còn tỉnh táo, không điều gì khác có thể được làm. Chỉ tỉnh táo mãnh liệt; mãnh liệt đó của tâm thức là ngọn lửa; trong ngọn lửa đó, tình yêu vẫn còn thuần khiết; nó không trở thành tù túng, và nó không cố thao túng người khác. Thế thì tình yêu trở thành cánh cửa của lời cầu nguyện.

Nếu nó hỏng, nó trở thành địa ngục và trở thành gắn bó, sở hữu, ghen tuông, và thế thì bạn khổ, thế thì nó là ác mộng. Thế thì tốt hơn cả là đừng rơi vào tình yêu. Vẫn còn một mình và chịu khổ một mình. Tại sao tạo ra khổ vì bất kì ai khác?

Khi bạn mang người khác vào, khi bạn đi vào trong quan hệ, nhớ lấy, quan hệ có thể trưởng thành chỉ trong tự do. Đừng bao giờ trở thành nô lệ và đừng bao giờ cố làm cho bất kì ai thành nô lệ. Điều này nên là cương lĩnh.

Và bạn nói:

Mọi điều tôi có thể thấy là bản ngã níu bám lấy cái nó tin là tình yêu - điều đó nữa cũng không là hiểu biết của bạn. Nếu bạn có thể thấy bản ngã, bạn đã siêu việt lên trên nó. Ai đang thấy bản ngã? Ai đang thấy bản ngã níu bám? Bạn phải đã siêu việt lên, bạn phải đã trở thành nhân chứng. Và khi người ta trở thành nhân chứng bản ngã biến mất hệt như giọt sương biến mất trong ánh mặt trời buổi sáng.

Nó đơn giản biến mất. Nó không thể vẫn còn trong ánh sáng và lửa và nhiệt của việc chứng kiến - nó đơn giản biến mất. Nó là hiện tượng ban đêm. Nó có thể sống chỉ trong bóng tối.

Không, đó là bản ngã đang nhìn, không cái gì khác đã xảy ra.

Rất khó nhìn thấy bản ngã, bởi vì nó rất tinh vi. Cái tinh vi nhất trên thế giới là bản ngã, tinh vi hơn nguyên tử, điện tử, tinh vi hơn bất kì năng lượng nào, bởi vì nó hay lảng tránh thế bạn không thể bắt giữ được nó. Thực tế nó không tồn tại, đó là lí do tại sao bạn không thể bắt giữ được nó. Nhưng nếu bạn trở nên tỉnh táo - bạn càng tỉnh táo, bản ngã càng ít có đó để thấy - một khoảnh khắc tới khi bạn hoàn toàn tỉnh táo, toàn thể năng lượng được biến đổi, không có bản ngã.

Cho nên đừng cứ thu thập tri thức từ tôi. Điều đó sẽ không ích gì; thay vì thế nó sẽ cản trở bạn. Bởi vì bạn sẽ nghĩ rằng bây giờ bạn biết, và bạn không biết. Bao giờ cũng vẫn còn tỉnh táo về dốt nát của bạn, bởi vì dốt nát có khả năng, tri thức không có khả năng. Nếu bạn dốt nát bạn có thể trở thành người biết một ngày nào đó, nhưng nếu bạn trở nên thông thái - mọi cánh cửa đều đóng lại.

Câu hỏi 3

Tôi cảm thấy dễ chùng lỏng và tự nhiên quanh thầy hơn trong thế giới. Nhưng không trong đạo tràng của thầy. Sao có điều đó?

Đạo tràng cũng là một phần của thế giới, đạo tràng không phải là một phần của tôi - không thể là được.

Với tôi điều đó là khác toàn bộ. Đạo tràng là một phần của thế giới, bãi chợ. Đạo tràng không thể là một phần của tôi. Tôi sẽ qua đời một ngày nào đó, đạo tràng sẽ có đó, thậm chí còn được chính thức hoá hơn nó bây giờ. Tôi sẽ biến mất khỏi thế giới này chẳng chóng thì chầy, đạo tràng có thể tiếp tục hàng thế kỉ - nó là một phần của thế giới. Ki tô giáo là một phần của thế giới, không phải của Christ.

Cho nên với tôi bạn có thể cảm thấy chùng lỏng và tự nhiên, bởi vì tôi không áp đặt cái gì lên bạn. Nếu tôi cố áp đặt cái gì, bạn sẽ không cảm thấy chùng lỏng và tự nhiên. Tôi cho bạn tự do bởi vì tôi yêu tự do, nhưng đạo tràng không thể cho bạn tự do được, đạo tràng là một phần của thế giới, thế giới trần tục. Phân biệt đó bạn phải giữ trong tâm trí. Đừng đồng nhất tôi với đạo tràng.

Tôi có thể là khách ở đây, như bạn vậy, nhưng tôi cũng là người ngoài. Đạo tràng này không phải là của tôi - không đạo tràng nào có thể là của tôi. Đạo tràng tồn tại vì những chức năng nào đó. Nó là một tổ chức! Tổ chức phải là tổ chức. Qui tắc và qui chế. Làm sao bạn có thể chùng lỏng và tự do được trong nó? Bạn không thể thế được. Nhưng bạn phải chịu đựng đạo tràng vì tôi. Cho nên cảm thấy thương hại nó và đừng bị quấy rối.

Câu hỏi 4

Tôi không cảm thấy chân thành với thầy. Tôi không làm điều thầy bảo tôi làm. Tại sao?

Không cần cảm thấy chân thành với tôi. Ai bảo bạn cảm thấy chân thành với tôi? Tôi chưa bao giờ bảo bạn. Nhưng bạn là người tạo mặc cảm lớn. Bạn cứ tạo ra cảm giác mặc cảm. Bây giờ đây là mặc cảm mới, cứ dường như bạn đang phạm tội vậy. Bạn không cảm thấy chân thành với tôi. Tôi chưa bao giờ cảm thấy chân thành với bạn cho nên tại sao bạn phải bận tâm? Tôi cảm thấy chân thành với bản thân tôi, bạn cảm thấy chân thành với bản thân bạn. Và nếu bạn muốn làm điều gì đó - bạn làm nó! Nếu bạn không muốn làm điều gì đó, bạn không làm nó!

Tôi không ở đây để áp đặt ý chí của tôi lên bạn bởi vì điều đó sẽ tạo ra tù túng, cảnh nô lệ. Đó là điều mọi tôn giáo đã làm. Tôi chỉ giúp bạn để cho bạn có thể thấy toàn thể trò chơi, và thế thì nếu bạn muốn chơi nó, thì chơi nó; nếu bạn không muốn chơi nó, vứt nó đi.

Nhưng bạn không cần cảm thấy chân thành với tôi - tôi là ai? Tại sao bạn phải cảm thấy chân thành với tôi? Chân thành với bản thân bạn đi.

Tôi dạy bạn là bản thân bạn. Tôi không dạy bạn là kẻ bắt chước. Bạn không theo tôi! Bạn phải theo bản thể riêng của bạn, thôi thúc bên trong riêng của bạn.

Nhiều nhất Thầy có thể chỉ ra con đường; nhiều nhất Thầy có thể là cái trỏ. Nhưng bạn phải bước đi. Và nếu bạn muốn bước - chỉ thế thì bạn bước.

Cho dù thỉnh thoảng bạn cảm thấy thích buông xuôi và bạn tới và buông xuôi, thực tế đó là ý tưởng của bạn, rằng bạn muốn buông xuôi theo tôi, cho nên tôi có thể làm được gì? Buông xuôi đi! Nếu bạn không muốn buông xuôi, tôi có thể làm được gì? Đừng buông xuôi. Khi bạn buông xuôi với tôi bạn có thể nghĩ rằng bạn đang theo tôi - không, bạn đang theo thôi thúc riêng của bạn để buông xuôi. Bất kì ngày nào bạn cũng có thể rời bỏ tôi. Làm sao tôi ngăn cản được bạn khỏi rời bỏ tôi?

Nhưng tâm trí là lực tạo ra mặc cảm. Và bạn đã được huấn luyện để không tạo ra cái gì ngoài mặc cảm. Với mọi thế kỉ quá khứ, các tu sĩ, chính khách - họ đã từng chi phối nhân loại bằng việc tạo ra mặc cảm. Họ nói 'Điều này là sai', và một khi họ thuyết phục bạn điều này là sai, nếu bạn làm nó bạn cảm thấy mặc cảm, và nếu nó là cái gì đó tự nhiên và bạn không làm nó, thế thì bạn cảm thấy trong khó khăn.

Chẳng hạn, ai đó nói rằng ăn thức ăn có mùi vị là xấu. Mahatma Gandhi hay nói với các đệ tử của ông ấy: Người ta phải vượt ra ngoài mùi vị. Trong đạo tràng của ông ấy, mùi vị không được phép. Bạn phải ăn, nhưng không cảm thấy mùi vị. Ông ấy thường phá huỷ khả năng nếm của mình bằng tương ớt được làm từ lá neem - rất đắng, lá đắng nhất bạn có thể tìm thấy ở Ấn Độ. Và ông ấy sẽ ăn tương ớt với thức ăn, để phá huỷ vị giác, bởi vì nó đắng thế, cả mồm bạn đắng tới mức bạn không thể nếm được cái gì.

Mọi người sẽ nếm cái gì đó - và điều này là tự nhiên, lưỡi được làm để nếm - chúng sẽ cảm thấy mặc cảm, chúng sẽ cảm thấy mặc cảm về phạm tội nào đó.

Tôn giáo đã dạy và thuyết giảng rằng dục là xấu - tội lỗi. Bây giờ dục là ham muốn tự nhiên! Một hiện tượng rất tự nhiên. Bạn chẳng có liên quan gì tới nó. Nhưng họ đã ước định tâm trí rằng dục là xấu, và mọi đứa trẻ đều được dạy điều này, cho nên khi thôi thúc dục nảy sinh nó cảm thấy mặc cảm. Và thế thì cả hai đường đều khó: Nếu bạn không đi vào trong dục thôi thúc tự nhiên trở thành ác mộng. Nếu bạn đi vào trong dục, tâm trí được trau dồi cảm thấy, làm cho bạn mặc cảm. Cho nên, hoặc mặc cảm hoặc rơi vào trong điều sai, tội lỗi, đây là chọn lựa đã được trao cho bạn.

Mọi thứ cứ thay đổi, ý tưởng thay đổi, nhưng dầu vậy lực tạo mặc cảm gốc vẫn còn như cũ.

Bây giờ bạn ở đây. Tôi ở đây để làm cho bạn tự do khỏi mặc cảm, để làm cho bạn tự nhiên, tuôn chảy, bởi vì đó là cách tôi đã biết điều tối thượng: bằng việc là tự nhiên và tuôn chảy, bằng việc chấp nhận chứ không phủ nhận, không bởi nói Không mà bởi nói Có toàn bộ với cuộc sống, bằng khẳng định nó chứ không phủ định nó - đó là cách tôi đã đi tới biết điều tối thượng.

Với bạn nữa tôi cũng muốn bạn được tự do với mặc cảm. Làm bất kì cái gì bạn muốn làm. Làm nó một cách toàn bộ. Đừng tạo ra mặc cảm - nếu làm mà sai, làm nó một cách toàn bộ đi; nếu làm sai, bạn sẽ đi tới hiểu biết rằng nó là sai! Nó rơi rụng đi. Nếu làm không sai, và bởi việc làm nó bạn nhận ra rằng nó là đẹp - nó sẽ phát triển. Không có cách khác.

Đừng tạo ra lí tưởng. Một khi bạn tạo ra lí tưởng bạn bao giờ cũng sẽ gặp khó khăn bởi vì bạn bao giờ cũng sẽ nghĩ dưới dạng phải, nên: Điều này phải được thực hiện.

Cái nên đó cần được làm; cái phải đó cần được làm... và bạn bao giờ cũng cảm thấy bị què quặt, mặc cảm, kẻ tội nhân. Bạn bao giờ cũng cảm thấy ốm yếu. Bạn không bao giờ có khả năng chấp nhận bản thân mình. Bạn sẽ không bao giờ có khả năng yêu bản thân mình, và người không thể yêu bản thân mình mặc cho mọi sai lầm mà con người hay mắc, nếu bạn không thể yêu bản thân mình mặc cho tất cả những điều đó, bạn sẽ bỏ lỡ toàn thể vấn đề về ở đây trong cuộc sống. Yêu bản thân mình đi mặc cho mọi thứ có đó, cái đó cho bạn cơ sở. Chỉ trên cơ sở đó bạn yêu người khác, chỉ trên cơ sở đó dinh thự của tình yêu cao hơn mới được dựng lên.

Nhớ lấy, kinh nghiệm bao giờ cũng tốt; tôi nói bao giờ một cách vô điều kiện. Cho dù nó là xấu nó là tốt, bởi vì bạn biết rằng nó là xấu, và bạn biết điều này chỉ qua kinh nghiệm. Một khi bạn biết nó, nó rơi rụng đi, không cái gì để lo nghĩ cả.

Đừng sợ sai lầm - và mọi tội lỗi đều chỉ là sai lầm - không có gì nhiều với chúng, chỉ là những sai lầm nhỏ. Đừng sợ phạm phải chúng. Cứ phạm chúng đi! Nhưng nhớ chỉ phạm chúng một lần thôi, bởi vì khi bạn đã biết chúng, và chúng là vô tích sự và vô dụng, để chúng rơi rụng đi. Tự chúng rơi rụng đi.

Cho nên bạn không cần lo nghĩ về việc chân thành với tôi. Nếu bạn thực sự chân thành với bản thân mình bạn là chân thành với tôi. Nếu bạn trở thành bản thân mình, bạn đã theo tôi. Bằng cách không theo tôi, bằng cách đạt tới trung tâm cá nhân của bạn, bạn theo tôi. Bằng cách theo tôi, bạn sẽ bỏ lỡ trung tâm của bạn. Và đó là cách bạn sẽ không chân thành với bản thân bạn và với tôi nữa. Bạn có hiểu vấn đề không?

Nó là đơn giản, nó có vẻ ngược đời. Bằng việc đạt tới bản thân mình, bạn đã chân thành với tôi. Nếu bạn tạo ra mặc cảm, và bạn cảm thấy lo nghĩ về nó, rằng bạn không theo tôi, bạn sẽ trở nên ngày một chán nản hơn. Và người buồn và chán, người bị mặc cảm, không thể mở hội, không thể trở thành tôn giáo được.

Trở thành tôn giáo người ta cần trái tim nhảy múa. Trở thành tôn giáo người ta cần mở hội. Trở thành tôn giáo người ta cần tận hưởng và vui mừng trong những điều nhỏ bé. Nếu bạn học cách được vui mừng trong những điều nhỏ bé: ăn thức ăn, tắm, đi dạo buổi sáng; nếu bạn có thể vui mừng trong những điều nhỏ bé - và không có điều lớn trong cuộc sống, chỉ những điều nhỏ có đó - nếu bạn vui mừng trong những điều nhỏ thế thì những điều nhỏ trở thành lớn. Và tổng hiệu quả tích luỹ của những điều nhỏ được sống, được mở hội, làm biến đổi bạn. Bạn trở nên có tính tôn giáo. Đó là chìa khoá thần kì để mở cánh cửa tôn giáo.

Đừng trở nên buồn - có đủ nhà thờ cho người buồn rồi, tôi không định tạo ra nhà thờ nào khác cho buồn và mặt dài. Đừng cảm thấy mặc cảm, có đủ địa ngục rồi. Con người bị nặng gánh quá nhiều.

Nếu tôi có thể giúp bạn nhảy múa chút ít, ca hát chút ít, tận hưởng chút ít, cảm thấy biết ơn và cám ơn chút ít, vậy là đủ.

Câu hỏi 5

Tôi đã thấy nhiều đàn bà làm thanh tâm mạnh trong thiền, nhưng đàn ông không bao giờ. Tại sao? Họ không cần nó sao?

Họ cần nó nhiều hơn bất kì đàn bà nào. Nhưng họ đã bị huấn luyện không khóc, không kêu; từ chính thời thơ ấu con trai đã được dạy không yếu đuối, không giống như con gái. Nếu nó khóc họ nói: "Dừng lại! Cháu là đàn ông; con trai không bao giờ khóc, điều này chỉ dành cho con gái."

Đàn ông đã được dạy và được huấn luyện không khóc, không kêu. Họ đã trở thành đá. Và nhớ lấy, nếu một người không thể khóc một cách toàn tâm, người đó không thể cười được. Và Thượng đế không tạo khác biệt gì giữa đàn bà và đàn ông, ngài đã cho cùng tuyến lệ cho cả hai. Nếu như có phân biệt - rằng đàn ông không khóc - thì đã không có tuyến lệ trong mắt đàn ông, hay đã có ít hơn đàn bà. Nhưng chúng đích xác là như nhau. Cho nên tự nhiên đã không làm nó theo cách đó. Chính xã hội con người tạo ra bản ngã rằng đàn ông phải kiêu căng và tự kiêu.

Đây là chủ nghĩa gia trưởng đàn ông. Đàn bà có thể khóc - cô ấy là sinh linh thấp thế, không cần lo nghĩ về cô ấy, cô ấy có thể khóc. Người yếu đuối. Đàn ông mạnh mẽ.

Nhưng theo một cách nào đó điều đó đã là tốt cho đàn bà - họ tự nhiên hơn đàn ông. Đó là lí do tại sao họ là đẹp hơn đàn ông; được thảnh thơi hơn đàn ông.

Bạn có quan sát dữ liệu không? Nhiều đàn ông tự tử hơn đàn bà. Bạn có thể có khái niệm ngược lại, bởi vì nhiều đàn bà nói về tự tử hơn - nhưng họ chẳng bao giờ làm điều đó: họ cứ nói. Cho dù họ uống thuốc ngủ họ bao giờ cũng uống chúng theo lượng họ không bao giờ chết. Đàn ông tự tử nhiều hơn đàn bà - phải tự tử, cuộc sống trở thành gánh nặng thế.

Kêu và khóc là cách thức tự nhiên, cái van an toàn, để cho phép xúc động được tích luỹ - buồn, được tống ra khỏi hệ thống: nó là việc lau sạch sâu sắc. Mọi đàn ông và mọi đàn bà nên học cách khóc hoàn hảo. Và cách tận hưởng nó! Nó là một quá trình nhẹ gánh và làm tỉnh táo thế; không chỉ mắt bạn trở nên tươi tắn khi nước mắt đã chảy ra, toàn thể con người bạn cũng trở nên thuần khiết, đơn giản, hồn nhiên. Bạn lại đạt tới sự trong trắng có thời đã thuộc vào bạn, nhưng bị mất, bạn lại trở nên không bị biến chất. Sau việc khóc tốt bạn cảm thấy được tắm đã, chính linh hồn đã đi tắm. Bạn lại sẵn sàng và trẻ trung hơn.

Đàn bà trông trẻ hơn đàn ông, mạnh khoẻ hơn đàn ông. Trên khắp thế giới đàn bà bị ốm ít hơn đàn ông, sống lâu hơn đàn ông - lâu hơn năm năm. Nếu đàn ông sẽ sống bẩy mươi nhăm tuổi, đàn bà trung bình sẽ sống tám mươi tuổi. Đó là lí do tại sao nếu bạn đi sang phương Tây bạn sẽ thấy nhiều bà già, nhưng không nhiều ông già lắm. Họ sẵn sàng mọi ngày, họ cho phép, họ không bản ngã.

Đàn bà phát điên ít hơn đàn ông bởi vì họ có phần điên hàng ngày rồi, họ chưa bao giờ phát điên cả khối. Đàn bà gần như mọi ngày, thỉnh thoảng, họ phát điên - nhưng chỉ trong vài phút; điều đó là hay, chẳng cái gì sai trong nó: họ la lối và nhảy nhót và ném đĩa - điều đó chẳng tốn kém gì, nhưng đàn ông cứ tích luỹ điên khùng. Anh ta không thể khóc được, anh ta không thể ném đĩa được - điều đó không phải là tính nam giới. Anh ta bao giờ cũng phải cảnh giác, thế thì điên khùng cứ tích luỹ bên trong tim anh ta - một ngày nào đó nó bùng nổ.

Nhiều đàn ông hơn trong nhà thương điên. Và nếu bạn nhìn vào xã hội, đàn ông quan tâm tới chính trị, không phải đàn bà. Thỉnh thoảng cũng có vài đàn bà quan tâm đấy, nhưng họ phải có hooc môn nam trong thân thể họ. Nghiên cứu khoa học nào đó là cần thiết.

Và đàn bà quan tâm tới chính trị, và đạt tới đỉnh, chưa bao giờ là rất tính đàn bà, họ chưa bao giờ yêu chồng mình, con mình, chưa bao giờ; họ nhiều hướng chính trị hơn, hướng bản ngã hơn.

Và tất nhiên khi đàn bà đi vào trong chính trị cô ấy sẽ buộc mọi đàn ông ra khỏi nó. Điều đó là tự nhiên, bởi vì khi cô ấy làm, cô ấy thực sự làm điên cuồng trong nó. Đàn ông có thể có cách xử sự nào đó, nhưng cô ấy không có. Bởi vì đàn ông đã bị ép buộc theo cách thức lịch lãm; ngay cả nếu người đó tranh đấu, người đó tranh đấu theo cách thức lịch sự, người đó tuân theo những qui tắc nào đó - nhưng đàn bà là hoang dã; khi cô ấy tranh đấu cô ấy không theo qui tắc nào cả, cô ấy đơn giản tranh đấu. Đó là lí do tại sao bất kì khi nào bạn tranh cãi với đàn bà bạn bao giờ cũng bị đánh bại, bởi vì cô ấy không theo qui tắc trò chơi, không có logic trong nó; cô ấy nhảy từ điểm này sang điểm khác mà không có mối nối thấy được!

Con người đã tạo ra mọi chiến tranh bởi vì con người điên hơn. Sau cứ mười năm một cuộc chiến tranh thế giới lớn lại được cần tới. Nó làm thảnh thơi. Khi con người giết người khác, chỉ thế người đó mới cảm thấy chút ít nhẹ bớt.

Chừng nào con người còn chưa được phép kêu và khóc và được tự nhiên, và mọi đứa trẻ đều được dạy kêu và khóc, và được bảo: "Điều đó là đẹp; khi cháu cảm thấy đau - khóc đi! Khi cháy cảm thấy tồi tệ, cứ để nước mắt trào ra từ mắt..." Bạn có thể không tin tôi, bởi vì việc này có thể dường như quá cường điệu nhưng tôi bảo bạn rằng nếu đàn ông có thể bắt đầu kêu và khóc như đàn bà, chiến tranh sẽ bớt đi trên thế giới, điên khủng sẽ bớt đi trên thế giới, tự tử sẽ bớt đi trên thế giới, tai nạn trên đường sẽ bớt đi trên thế giới.

Năm mươi phần trăm tai nạn xe hơi là bởi vì đàn ông giận dữ. Anh ta không thể hét lên cho nên anh ta hét lên qua nhấn ga. Anh ta vượt ra ngoài giới hạn tốc độ, anh ta điên lên cùng chiếc xa, và anh ta tận hưởng niềm hồ hởi tới với tốc độ này.

Đàn bà lái xe không phải là người lái xe tốt, nhưng họ không bao giờ gây ra nhiều tai nạn thế, tôi đã từng thu thập dữ liệu. Đàn bà lái xe không phải là người lái xe tốt bởi vì họ không phải là tâm trí máy móc tốt, họ không phải có tính công nghệ; nhưng nếu đàn bà lái xe biết lái, cô ấy bao giờ cũng lái xe an toàn. Bản thân tôi có Laxmi là lái xe của tôi, bao giờ cũng an toàn, bởi vì cô ấy sẽ không bao giờ vượt quá giới hạn.

Con người đã bị ước định sai, đó là lí do tại sao thanh tâm trở thành khó khăn. Nhưng thanh tâm là rất rất cần thiết. Nếu bạn không thể đi vào trong thanh tâm sâu bạn không thể đi vào thiền được. Trước khi bạn cất cánh bay vào bầu trời bạn phải làm đỡ nặng gánh bản thân mình. Đó là toàn thể vấn đề của thanh tâm.

Câu hỏi 6

Khi khoảnh khắc sợ tới, phải làm gì?

Sao bạn hỏi phải làm gì? Khi có sợ - thì sợ! Sao tạo ra nhị nguyên? Khi khoảnh khắc sợ tới - sợ đi, run lên vì sợ, cho phép sợ chiếm quyền. Sao có việc hỏi thường xuyên này: phải làm gì? Bạn không thể cho phép cuộc sống theo bất kì cách nào chiếm quyền sở hữu bạn sao?

Khi yêu chiếm quyền sở hữu, phải làm gì? Thì yêu! Không làm gì cả, cho phép tình yêu chiếm quyền sở hữu bạn. Khi sợ tới - run rẩy, như chiếc lá trong gió lớn. Và điều đó sẽ là đẹp. Khi nó đã qua bạn sẽ cảm thấy thanh thản và bình lặng, như khi cơn bão lớn đi qua mọi thứ bị bỏ lại bình thản và yên tĩnh sau nó. Sao bao giờ cũng phải tranh đấu với cái gì đó? Sợ tới - nó là tự nhiên, tuyệt đối tự nhiên. Nghĩ tới một người không có sợ là không thể được, bởi vì người đó sẽ chết. Thế thì ai đó sẽ bấm còi xe trên đường và người không có sợ cứ đi, người đó không bận tâm. Thế thì rắn sẽ có trên đường và người không có sợ sẽ không bận tâm, người đó sẽ cứ đi. Người không có sợ sẽ tuyệt đối ngu xuẩn, đần độn.

Sợ là một phần của thông minh của bạn, không cái gì là sai trong nó. Sợ đơn giản chỉ ra có cái chết; và chúng ta con người ở đây chỉ vài khoảnh khắc. Run rẩy đó nói rằng chúng ta không vĩnh viễn ở đây, chúng ta không mãi mãi ở đây, vài ngày nữa và bạn sẽ qua đi.

Thực tế bởi vì sợ mà con người đã ở sâu trong tìm kiếm tôn giáo - bằng không sẽ không có vấn đề gì. Không con vật nào là tôn giáo, bởi vì không con vật nào trong sợ hãi. Không con vật nào có thể tôn giáo được bởi vì không con vật nào có thể nhận biết về cái chết. Con người nhận biết về chết, mọi khoảnh khắc chết đều có đó, bao quanh bạn từ mọi nơi bất kì khoảnh khắc nào bạn cũng sẽ đi đời; điều đó cho bạn run rẩy. Tại sao sợ - run rẩy! Nhưng bản ngã lại nói: "Không, mình - sợ sao? Không, đây không phải là dành cho mình, đây là dành cho kẻ hèn. Mình là người bạo dạn."

Điều đó không dành cho kẻ hèn đâu. Cho phép sợ. Duy nhất một điều là cần được hiểu: khi bạn cho phép sợ và bạn run rẩy - quan sát nó, tận hưởng nó; và trong quan sát đó bạn sẽ siêu việt lên trên nó, bạn sẽ thấy thân thể run rẩy, bạn sẽ thấy tâm trí run rẩy, nhưng bạn sẽ đi tới cảm thấy một điểm bên trong bạn, một trung tâm sâu, cái vẫn còn lại không bị ảnh hưởng.

Cơn bão qua đi, nhưng ở đâu đó sâu bên trong bạn là một trung tâm không bị chạm tới: trung tâm của cơn xoáy lốc.

Cho phép sợ, đừng tranh đấu với nó. Quan sát điều đang xảy ra. Cứ quan sát. Khi bạn quan sát con mắt trở nên ngày một xuyên thấu và mãnh liệt hơn - thân thể sẽ run rẩy, tâm trí sẽ run rẩy - sâu bên trong bạn sẽ là tâm thức, cái đơn giản là nhân chứng, cái chỉ quan sát.

Nó vẫn còn không bị chạm tới, giống như hoa sen trong nước.

Chỉ khi bạn đạt tới điều đó bạn mới đạt tới vô sợ hãi.

Nhưng vô sợ hãi đó không phải là không sợ hãi. Vô sợ hãi đó không phải là bạo dạn. Vô sợ hãi đó là việc nhận ra rằng bạn là hai - một phần của bạn sẽ chết, và một phần của bạn là vĩnh hằng. Phần sẽ chết thì bao giờ cũng sẽ vẫn còn sợ. Còn phần sẽ không chết, cái là bất tử, với nó, không có vấn đề gì về sợ cả. Thế thì hài hoà sâu sắc xảy ra.

Bạn có thể dùng sợ cho thiền. Dùng mọi thứ bạn có cho thiền đi, để cho bạn có thể vượt ra ngoài.

Câu hỏi 7

Tôi càng dường như trưởng thành hơn, tôi càng dường như trở nên xấu hơn. Sao có điều này?

Có một câu ngạn ngữ Thiền, rằng khi người tìm kiếm tới Thầy, sông là sông, núi là núi, nhưng một khi ở trong tiếp xúc với Thầy, chẳng mấy chốc sông không còn là sông, núi không còn là núi, mọi thứ bị rối loạn.

Nhưng nếu người đó tiếp tục, và không trốn giữa chừng - một khoảnh khắc lại tới: núi là núi, sông là sông.

Đây là quá trình này. Khi bạn bắt đầu thiền bạn có cá tính giả, khuôn mặt được tô vẽ, điều bạn đã làm thành đẹp theo nhu cầu xã hội. Nó là giả, nhưng bạn bị đồng nhất với nó. Thế rồi bạn bắt đầu thiền; khuôn mặt đó bắt đầu trở nên lỏng ra, đôi khi nó tuột đi, bạn đi tới khuôn mặt thật của mình - bạn trở nên sợ, nó trông xấu.

Đó là lí do tại sao bạn đã tô vẽ nó. Đó là lí do tại sao bạn đã che giấu nó dưới mặt nạ. Nhưng thiền sẽ vứt bỏ mọi mặt nạ. Đó là việc tìm khuôn mặt nguyên thuỷ.

Cho nên một khoảnh khắc sẽ tới, bạn sẽ trưởng thành và bạn sẽ cảm thấy bạn đang ngày một xấu hơn, bởi vì bây giờ bạn bắt đầu nhìn bản thân mình đúng. Mãi cho tới giờ bạn đã nhìn cái xấu trong người khác, bây giờ bạn đã bắt đầu quan sát bản thân mình. Bạn đã từng thấy các sai lầm, cái xấu, điều sai, trong người khác, bây giờ bạn bắt đầu thấy chúng trong bản thân bạn. Lần đầu tiên bạn bắt đầu soi gương bản thể riêng của bạn. Mọi thứ dường như lộn ngược, hỗn độn - sợ hãi, bạn có thể chạy trốn, và đeo khuôn mặt của bạn trở lại. Đi ra chợ, ẩn nấp đằng sau mặt nạ này, và quên về thiền.

Nhưng nếu bạn thực sự trong tìm kiếm, đây là dấu hiệu tốt, một chỉ dẫn đẹp, rằng cái gì đó đang xảy ra. Tiếp tục đi. Chẳng mấy chốc cái xấu này cũng sẽ biến mất, bởi vì cái xấu đó thuộc vào tâm trí bạn. Cái đẹp đó mà bạn nghĩ có đó chưa bao giờ thuộc về bạn, nó chỉ là mặt nạ. Nó phải bị tháo ra. Bây giờ bạn đi tới đối diện với tâm trí.

Nếu bạn tiếp tục, chẳng chóng thì chầy tâm trí cũng sẽ sụp đổ - cái đó nữa cũng là mặt nạ. Thế thì bạn sẽ đi tới đối diện với bản thể của mình. Và điều đó là đẹp vô cùng. Thực tế đó là cái đẹp duy nhất có đó.

Khi người ta đi tới đối diện với bản thể riêng của mình điều đó dường như là hai tấm gương đang đối diện nhau. Khi hai tấm gương đối diện lẫn nhau, điều gì xảy ra, bạn có biết không? Chúng phản xạ vĩnh hằng. Bao la vô hạn. Khi bạn đi tới bản thân mình, bạn soi gương bản thân mình. Vĩnh hằng được phản xạ. Đó là vinh quang của Thượng đế. Bạn đã đi tới Thượng đế.

Trong Upanishad, những người đã biết, họ đã nói - vào khoảnh khắc này: aham brahmasmi: Ta là cái tuyệt đối. Đó là mục đích.

Nhưng để đạt tới mục đích đó bạn sẽ phải đi qua thời kì chuyển tiếp nơi mọi thứ sẽ trở thành hỗn độn. Bạn bao giờ cũng sẽ giống như người điên. Điều đó phải được đi qua.

Trước khi bạn trở nên tuyệt đối bình thường bạn sẽ cảm thấy rằng bạn đã trở nên tuyệt đối bất thường. Bởi vì cái bạn gọi là bình thường hôm nay không là gì ngoài khuôn mặt xã hội.

Xã hội phải bị vứt bỏ. Thế thì bạn phải vứt bỏ quá khứ của mình samskaras, ước định quá khứ của tâm trí. Chỉ thế thì bạn mới đi tới cội nguồn thuần khiết nhất, chính cội nguồn, chính mảnh đất của bản thể. Chúng ta gọi mảnh đất đó là Thượng đế. Thượng đế không phải là người. Thượng đế là kinh nghiệm về sự thuần khiết trong trắng tuyệt đối, hồn nhiên - và điều đó bị giấu kín đằng sau bạn.

Cho nên đừng sợ cái xấu nếu bạn cảm thấy nó bây giờ, nó là dấu hiệu tốt - cảm thấy hạnh phúc về nó đi. Bạn đang trưởng thành. Nó chỉ ra sự trưởng thành. Bạn đang trên đường đúng. Sông sẽ không là sông, núi sẽ không là núi. Lần nữa: sông sẽ là sông, núi sẽ là núi.

Đó là lí do tại sao Phật đi vào rừng, Mahavir đi lên núi, Jesus và Mohammed, họ rút vào núi non - để đối diện với cái xấu của họ.

Nhưng một khi cái xấu đó biến mất, cái ốm yếu đó qua đi, bệnh hủi bay hơi, họ quay lại trong bãi chợ, họ quay lại trong thế giới đẹp; đẹp tột cùng.

Bạn cũng sẽ quay lại. Nhưng đoạn đường này phải được đi qua. Chi phí chừng này phải trả.

Xem tiếp Chương 5 - Quay về Mục lục – Quay về Mục lục Toàn tập