Read more
Thực Hành Vô Ngã by Vô Ngã
Thiền – Con Đường Của Nghịch Lý – Osho
Bài nói về Thiền
Tập 2
Chương 2. Bán nước bên sông
Câu hỏi 1
An bình của tâm trí có thể được thu lấy bằng
việc rút lui khỏi thế giới, bằng việc làm im lặng xoáy lốc của tâm trí. Nhưng
bao nhiêu an bình bên trong là thích hợp trong thế giới có chứa Attica, Việt
Nam, Johannesburg, Biafra, Pakistan và Hạ Sahara?
Thế giới chứa Việt
Nam, Attica, và những thứ như thế, vì an bình của tâm trí bị thiếu. Căn nguyên
là ở chỗ con người không im lặng. Do đó có bạo hành, mọi loại bạo hành. Vì Việt
Nam và vì Attica, nhiền an bình tâm trí được cần. Chúng là triệu chứng của cái
gì đó như ung thư bên trong tâm thức con người. Bản thân chúng không là bệnh,
chúng đơn giản là triệu chứng. Và chúng không thể được chữa một cách trực tiếp
- chừng nào và trừ khi căn nguyên kia chưa được cắt bỏ tuyệt đối, chưa bị phá bỏ
tuyệt đối.
Con người đã sống
trong chiến tranh, suốt nhiều thời đại, bao giờ cũng vậy. Trong ba nghìn năm,
chỉ bẩy trăm năm là không có chiến tranh - và không trong một khoảng kéo dài.
Đôi khi trong một ngày không có chiến tramh trên trái đất, đôi khi vài ngày;
ngoài ra thì chiến tranh đã liên tục.
Chiến tranh là điều lớn
nhất mà con người vẫn còn được tham gia vào. Phá huỷ dường như là rất, rất hấp
dẫn; giết người và sát hại dường như là mục đích của tâm trí con người. Trong
ba nghìn năm, con người đã đánh nhau năm nghìn cuộc chiến tranh. Việt Nam không
phải là cái gì mới, nó là cổ đại như con người. Nó không phải là cái gì đó đang
xảy ra hôm nay, nó bao giờ cũng có đó - vì con người ốm yếu.
Và bạn hỏi tôi, bao
nhiêu an bình bên trong là thích hợp...? Nhiều như bạn có thể đảm đương - bạn
càng có nhiều càng tốt. Vì chỉ khối người an bình sẽ phá huỷ sự hấp dẫn ép buộc
hướng tới bạo hành. Chỉ khối người an bình trên khắp thế giới, nhiều nhiều chư
phật, sẽ có khả năng tạo ra rung động mới, sóng mới, tâm thức mới, trong đó chiến
tranh trở thành không thể được - trong đó mọi năng lượng chuyển vào con đường
sáng tạo, mọi năng lượng chuyển tới yêu.
Cho nên đừng nói...
Tôi hiểu logic của nó. Logic này là, nếu con người trở nên rất an bình thế thì
người đó sẽ không bận tâm về Việt Nam. Tôi hiểu điều bạn ngụ ý bởi câu hỏi của
bạn. Bạn ngụ ý, nếu mọi người trở nên rất im lặng và rất an bình họ sẽ không
quan tâm điều đang xảy ra trên thế giới quanh họ, họ sẽ trở nên dửng dưng. Cho
nên bao nhiêu an bình là thích hợp? - đó là lí do tại sao bạn hỏi câu hỏi này.
Nhưng cố hiểu đi. Chiến
tranh không phải là bản thân bệnh tật. An bình bị thiếu trong tim - do đó chiến
tranh tồn tại. Chiến tranh là hậu quả: nhiều an bình, ít chiến tranh. Nếu an
bình trở thành chiếm ưu thế, chiến tranh sẽ biến mất.
Chiến tranh không thể
biến mất bởi nỗ lực của những người tự gọi họ là người theo chủ nghĩa hoà bình.
Chiến tranh không thể biến mất vì Bertrand Russell. Chiến tranh không thể biến
mất vì có những người chống chiến tranh - không. Những người chống chiến tranh
sẽ tạo ra chiến tranh khác. Bạn có thể thấy, nếu bạn đã quan sát cuộc biểu tình
ôn hoà, bạn có thể thấy họ tựa chiến tranh thế nào - hò hét, la lối, phản đối...
Bạn có thể thấy trên mặt họ, họ là người nguy hiểm. Họ có thể gọi bản thân họ
là người theo chủ nghĩa hoà bình, nhưng họ không biết an bình ngụ ý gì. Họ rất
hay tranh cãi, kiêu căng, sẵn sàng đánh nhau.
Điều gần như bao giờ
cũng xảy ra là biểu tình ôn hoà trở thành chiến trường giữa cảnh sát và người
theo chủ nghĩa hoà bình. Người theo chủ nghĩa hoà bình không thực sự là con người
của an bình. Người đó chống chiến tranh. Người đó chống chiến tranh nhiều tới mức
người đó sẵn sàng đi vào chiến tranh nếu điều đó được cần. Động cơ thay đổi,
chiến tranh tiếp tục.
Con người của an bình
không phải là người theo chủ nghĩa hoà bình, con người của an bình đơn giản là
vũng im lặng. Người đó rung động một loại năng lượng mới trong thế giới, người
đó hát bài ca mới. Người đó sống theo cách mới toàn bộ - chính cách sống của
người đó là cách sống của duyên dáng, của lời cầu nguyện, của từ bi. Bất kì người
nào người đó chạm tới, người đó tạo ra nhiều năng lượng yêu hơn.
Con người của an bình
có tính sáng tạo. Người đó không chống chiến tranh, vì chống lại bất kì cái gì
là ở trong chiến tranh. Người đó không chống lại chiến tranh, người đó đơn giản
hiểu tại sao chiến tranh tồn tại. Và từ việc hiểu đó người đó trở thành an
bình.
Chỉ khi có nhiều người
là những vũng an bình, im lặng, hiểu biết, chiến tranh sẽ biến mất. Nhưng rút
lui không phải là cách đạt tới an bình. Bạn nói, an bình của tâm trí có thể được
thu lấy bởi rút lui... Không bao giờ. Không bao giờ nó đã được thu lấy theo
cách đó.
Rút lui là việc trốn
chạy. Rút lui có thể cho bạn một loại chết, nhưng không an bình. An bình là rất
sống động. An bình là sống động nhiều hơn chiến tranh - vì chiến tranh là đang
trong phục vụ chết, an bình là trong phục vụ sống. An bình là rất sống động,
rung động, trẻ trung, nhảy múa... Rút lui sao? - đó là cách cổ nhất mà người trốn
chạy đã chọn. Nó là rẻ. Nó cho một loại an bình - nhớ lấy, tôi nói 'một loại an
bình' - cùng loại như bạn thấy ở nghĩa địa.
Bạn có thể đi tới tu
viện Cơ đốc giáo - có một loại an bình, cùng loại an bình tồn tại ở nghĩa địa.
Bạn có thể đi tới các sư Jaina và bạn sẽ thấy một loại an bình - cùng loại tồn
tại trong nghĩa địa. Những người này là chết! Họ đã từ bỏ sống. Ngày bạn từ bỏ
sống bạn từ bỏ trách nhiệm, bạn từ bỏ mọi loại cam kết. Bạn từ bỏ mọi khả năng
để sống, để quan hệ, để yêu. Họ có thể không tranh đấu, nhưng họ không còn yêu
nữa.
Cho nên rút lui sẽ
mang lại an bình mà không có chiến tranh, không có yêu. Nhưng phỏng có ích gì?
Bạn đã vứt một thứ quí giá cùng với cái bạn không thích.
Yêu phải trưởng
thành. Toàn thể năng lượng đi vào bạo hành, tranh đấu, vật lộn, chiến tranh, phải
được biến đổi thành yêu. An bình trong bản thân nó không thể là mục đích. An
bình chỉ có thể là phương tiện cho sống nhiều hơn, sống dư thừa hơn. An bình
không thể là mục đích - chỉ là an bình là vô nghĩa, nó chẳng dẫn tới đâu. Nó sẽ
không thoả mãn cho bạn nếu chỉ là an bình - thế thì khác biệt gì giữa chết và
an bình?
Rút lui mang tới an
bình mà là tự tử. Vâng, bạn đi lên Himalayas, bạn sống trong hang động, bạn được
an bình - vì không có khả năng nào để tranh đấu với bất kì người nào. Bạn đã
không thay đổi chút nào, bạn đã chỉ thay đổi hoàn cảnh. Bạn vẫn là cùng người
đó. Nếu hoàn cảnh nảy sinh, bạn sẽ đi vào chiến tranh, bạn sẽ tranh đấu. Bạn sẽ
trở nên giận nếu ai đó tới và xúc phạm bạn.
Bạn có thể đã sống ba
mươi năm trong hang động ở Himalayas và ai đó tới và xúc phạm bạn, và bạn sẽ ngạc
nhiên rằng giận quay lại. Ba mươi năm sẽ không giúp gì; giận đã đợi ở đó cho
đúng mùa vụ. Bây giờ ai đó đã xúc phạm - xuân đã tới, và giận nở hoa. Và trong
một khoảnh khắc tất cả ba mươi năm đó của rút lui đã biến mất.
Phép thử thực là
trong sống. Nếu bạn thực sự an bình, thế thì ở trong bãi chợ đi - có phép thử
thực cho an bình của bạn. Là an bình ở đó đi. Tôi không ủng hộ rút lui, tôi ủng
hộ biến đổi. Tôi không ủng hộ từ bỏ, tôi ủng hộ tất cả cho khẳng định sống. Sống
cuộc sống toàn bộ nhất có thể đi. Tìm ra những cách để sống nó thế nào để an
bình hơn, sống nó thế nào để nhiều tính thiền hơn, sống nó thế nào theo cách
thiêng liêng hơn. Nhưng không trốn chạy.
Người trốn chạy là kẻ
hèn; người đó không có dũng cảm. Người đó nhắm mắt lại vì người đó đã trở nên sợ
thế giới quá nhiều. Logic của người đó là logic của đà điểu. Điều đó không rất
có tính người; điều đó là rất rất bên dưới con người. Điều đó là hơi chút ngu
xuẩn. Chỉ bằng việc nhắm mắt lại chẳng cái gì thay đổi; thế giới vẫn còn như vậy.
Bạn có thể tin rằng mọi thứ đã thay đổi, vì bạn không thể thấy được bất kì cái
gì nhiều hơn. Nhà bạn đang cháy, và bạn có thể ngồi với mắt nhắm và bạn có thể
tin rằng nhà không cháy và mọi thứ là ổn. Bạn có thể tạo ra một loại tự thôi
miên - và tất nhiên bạn sẽ không bị rối. Nhưng mở mắt ra, và nhà đang cháy.
Con người thực của an
bình sống cùng thế giới, trong thế giới, và vậy mà không là của nó. Người đó sẽ
làm mọi thứ mà người đó có thể làm - nếu nhà cháy thế thì người đó sẽ làm mọi
điều người đó có thể làm để dập lửa - và vậy mà người đó sẽ vẫn còn không bị rối,
không bị sao lãng. Người đó sẽ vẫn còn kiên định.
Sự tích hợp đó là điều
tôi gọi là an bình thực. An bình của tâm trí có thể được thu lấy bởi việc rút
lui khỏi thế giới... Không, nó không bao giờ được thu lấy và nó không bao giờ
có thể được thu lấy... bằng việc làm im lặng xoáy lốc của tâm trí. Không. Bằng
việc làm tĩnh lặng tâm trí bạn có thể đơn giản ép buộc tâm trí là an bình. Nó
là một loại đè nén.
An bình thực không bắt
nguồn từ đè nén. Tâm trí phải không bị đè nén, tâm trí phải được hiểu. Tại sao
tâm trí ồn ào thế? Tại sao nó tiếp diễn mãi? Tại sao? Toàn thể hiện tượng này của
tâm trí phải được hiểu bằng yêu, bằng từ bi. Là thân thiện với tâm trí của bạn
đi, đừng vội vàng ép buộc an bình lên nó. An bình bị ép buộc không phải là an
bình chút nào. Và đừng cố làm tĩnh lặng nó; tĩnh lặng không phải là điều thực.
Im lặng không phải là
tĩnh lặng. Im lặng xảy ra. Tĩnh lặng là bị kiểm soát, tĩnh lặng tới từ kiểm
soát. Một người ngồi kiểm soát thân thể mình trong tư thế yoga, ép buộc chú ý của
mình vào đâu đó - vào Krishna, vào Christ; lẩm nhẩm mật chú - aum, ram, bất kì
cái gì - bằng cách nào đó quản lí, cố quản lí để vẫn còn được tập trung. Người
này đang chỉ tạo ra cái thay thế giả.
Im lặng thực không bị
ép buộc chút nào. Im lặng thực bắt nguồn từ việc hiểu. Bạn hiểu tại sao tâm trí
liên tục gây tiếng ồn, bạn nhìn vào trong nó, bạn quan sát nó: Tại sao? Bạn đi vào
trong cái ồn ào của nó - chúng phải có thông điệp nào đó cho bạn. Bạn đi vào
trong mơ của nó - cho dù chúng có vẻ ngớ ngẩn chúng phải đang truyền đạt cái gì
đó từ vô thức cho bạn. Chỉ bằng việc cắt bỏ những thông điệp đó bạn sẽ không
trưởng thành - vì bạn đang cắt đi vô thức riêng của bạn. Khi bạn làm tĩnh lặng
tâm trí, bạn đang làm một điều: bạn đang làm tĩnh lặng vô thức của bạn. Bạn
đang nói, 'Tôi không muốn nghe.'
Nhưng vô thức có cái
gì đó có giá trị để nói cho bạn. Toàn thể phân tâm học là bằng chứng cho điều
đó, rằng vô thức có cái gì đó để truyền đạt. Và vô thức là hoà điệu với Thượng
đế hơn cái gọi là ý thức của bạn. Và ý thức cố ép buộc vô thức không được nói bất
kì cái gì.
Không, không bài ca
nào sẽ được sinh ra từ nó. Bạn có thể ép buộc đứa trẻ ngồi im im lặng, từ sợ. Bạn
có thể cho nó sốc điện, và bạn có thể bảo nó ngồi im lặng bằng không nhiều sốc
điện hơn sẽ được cho. Và nó sẽ ngồi im lặng. Nhưng đây có phải là im lặng bạn gọi
là an bình không? Và nó đang sôi lên bên trong, nó là núi lửa bên trong, nó
đang phát điên bên trong. Nhưng nó đang ngồi im im lặng vì sốc điện.
Đó là điều mọi người
làm - họ làm im lặng tâm trí họ bằng việc nhịn ăn. Điều đó là gây sốc cho tâm
trí. Bạn nói, 'Làm cái này - bằng không mình sẽ nhịn ăn. Mình sẽ bỏ đói mình.
Làm cái này - bằng không mình sẽ đứng trong ánh mặt trời nóng bỏng trong hai
mươi bốn giờ. Làm cái này - bằng không mình sẽ đứng trong sông đóng băng cả
đêm.'
Đã từng có các giáo
phái - người Ki tô giáo, người Hindu, người Jaina, và hàng nghìn người khác -
các giáo phái tự bạo. Các giáo phái đã từng hành hạ thân thể họ như bất kì cái
gì; những người loạn thần kinh. Nếu bạn hành hạ quá nhiều bạn làm cho tâm trí rất
sợ. Tâm trí sợ hãi trở nên tĩnh lặng. Nói nói, 'Thôi được. Mình sẽ yên tĩnh.'
Nhưng bài ca có thể được sinh ra từ yên tĩnh này không? Có thể có điệu vũ, có
thể có mở hội từ im lặng bị ép buộc này không? Không thể có được.
Đó là lí do tại sao
các thánh nhân của bạn bỏ lỡ các bài ca. Thánh nhân của bạn có vẻ buồn bã, đờ đẫn,
chết. Bạn sẽ thấy bụi trong mắt họ, không rạng ngời. Bạn sẽ không thấy hoa nở
trong tim họ, không. Không sen trắng nào mọc trong tim của cái gọi là thánh
nhân của bạn. Họ chỉ là sa mạc - chết, khô héo, không nhựa sống tuôn chảy.
Tôi không ủng hộ cho
nó. Đó không phải là chén trà của tôi, tôi không mua nó. Và tôi muốn bạn hiểu rất
sâu, vì những người đi trên con đường này bao giờ cũng rơi vào trong bẫy này.
Điều đó dường như là dễ hơn. Không có việc hiểu tâm trí, chỉ ép buộc nó. Hiểu
dường như là con đường dài hơn. Nhưng không có lối tắt.
Trưởng thành tâm linh
tới từ con đường gian nan hơn, con đường dài hơn. Người ta phải đi cùng tâm trí
với việc hiểu sâu. Đi tiếp, hết tầng nọ tới tầng kia - với kiên nhẫn lớn công
việc này phải được làm. Và với chơi đùa lớn công việc này phải được làm.
Và thế rồi một ngày
nào đó, khi bạn đã hiểu mọi thông điệp của tâm trí, tâm trí trở nên im lặng. Vì
không còn cái gì để nói. Nó đã được nghe; nó đã đạt tới người chủ. Thế thì tâm
trí trở nên im lặng theo cách riêng của nó. Nó rơi vào im lặng mà không có bất
kì nỗ lực nào về phần bạn, rơi một cách vô nỗ lực vào trong im lặng. Thế thì im
lặng có cái đẹp, thế thì im lặng là phúc lành.
Câu hỏi 2
Tự nhận biết lành mạnh có cần thiết bao gồm
cam kết tôn giáo không?
Nhận biết cần thiết
được theo sau bởi hành động. Nhận biết nở hoa trong hành động. Bằng không nhận
biết sẽ là bất lực.
Và đó là điều cam kết
là gì. Khi bạn có nhận biết, nó biến đổi cuộc sống của bạn. Nhận biết này không
còn chỉ ở bên trong bạn - nó không phải là kho báu của kẻ keo kiệt, người không
bao giờ dùng nó, người đơn giản tích trữ nó. Nó bắt đầu tuôn chảy trong cuộc sống
của bạn. Nó trở thành một phần của từng cử động của bạn, nó chiếu sáng hành động
của bạn. Bất kì cái gì bạn làm bây giờ sẽ khác toàn bộ, phẩm chất của nó sẽ là
khác. Nếu bạn yêu bạn sẽ yêu theo cách mới toàn bộ, nhận biết sẽ có đó. Yêu của
bạn sẽ không còn là việc đổ. Mọi người đổ trong yêu. Con người của nhận biết
không đổ trong yêu, con người của nhận biết vươn lên trong yêu. Người đó đi lên
cao hơn, không thấp hơn.
Cái gọi là yêu của bạn
gần như là ảo vọng. Con người của nhận biết có yêu khác nảy sinh trong tim người
đó mà không là ảo vọng. Cái gọi là yêu của bạn là việc mặc cả. Bạn muốn dùng
người kia và người kia muốn dùng bạn, cho nên có mặc cả lẫn nhau - có giao kèo.
Bạn không yêu anh ta, anh ta cũng không yêu bạn. Anh ta yêu bản thân anh ta, bạn
yêu bản thân bạn. Bạn dùng người kia, anh ta dùng bạn.
Đây là một loại dàn xếp,
điều chỉnh. Bạn gọi nó là yêu. Những điều chỉnh này không đi rất xa, chúng
không thể đi rất xa được. Sớm hay muộn bạn phát chán với người này, và anh ta
hay cô ta phát chán với bạn. Các bạn đã nhìn vào nhau, các bạn đã thám hiểm lẫn
nhau, và bây giờ dường như chẳng còn cái gì mới nữa. Cho nên mối quan tâm đã mệt
mỏi, yêu bắt đầu biến mất. Thế rồi các bạn chịu đựng là nhiều nhất, vì những lời
hứa quá khứ, vì những cam kết quá khứ. Bạn phải mang nó bằng cách nào đó.
Đó là điều xảy ra cho
mọi loại cái gọi là hôn nhân. Nó không phải là yêu, nó đã không là yêu bao giờ,
nó đã là một loại lừa dối. Và lừa dối được tạo ra bởi thay đổi hoá chất trong
thân thể bạn. Nó là hoá chất như dùng ma tuý. Hooc môn nào đó, hoá chất nào đó,
được tiết ra trong dòng máu và bạn cảm thấy ảo vọng nảy sinh và bạn bắt đầu thấy
những thứ mà không có đó.
Khi bạn đổ vì yêu với
người đàn bà, bạn bắt đầu thấy những điều trong người đàn bà đó mà không có đó.
Không ai khác thấy chúng, chỉ mỗi bạn thấy. Và người đàn bà bắt đầu thấy những
điều trong bạn; các hoá chất của các bạn đang giúp lẫn nhau. Bạn đang mơ - mơ với
mắt mở; nó là một loại mơ ngày. Nó sẽ sớm bị tan vỡ, thực tại sẽ sớm khẳng định.
Con người của nhận biết
không đổ vì yêu, người đó vươn lên trong yêu. Chỉ con người của nhận biết có
năng lực yêu, vì người đó đã tìm thấy bản thân người đó. Bây giờ yêu không còn
là nhu cầu, người đó có thể một mình hạnh phúc. Nhớ, đây là một trong những chỉ
dẫn về con người của nhận biết: người đó có thể hạnh phúc một mình. Hạnh phúc của
người đó là hoàn hảo khi một mình cũng như khi người đó ở cùng với ai đó khác.
Hạnh phúc của người đó không còn phụ thuộc vào bất kì người nào khác, hạnh phúc
của người đó là tự trị. Bây giờ người đó có thể chia sẻ, bây giờ người đó có thể
cho. Và người đó có quá nhiều, và nó liên tục tuôn chảy, và nó liên tục tới...
và người đó sẽ làm gì với nó? Người đó phải chia sẻ nó.
Con người của nhận biết
chia sẻ yêu của mình, con người của vô nhận biết không có yêu để chia sẻ. Người
đó đơn giản giả vờ cho yêu, vì sâu bên dưới người đó muốn yêu được trao cho người
đó. Con người của vô nhận biết muốn được yêu thực - do đó người đó phải giả vờ
'Anh (Em) yêu em(anh)".
Cả hai đang làm cùng
điều với nhau. Cả hai cần yêu, họ cả hai đều thiếu yêu - họ cả hai còn chưa có
năng lực là một mình và hạnh phúc. Họ cần ai đó để là hạnh phúc; họ cần ai đó để
phụ thuộc vào, để dựa vào. Cho nên yêu của họ là một loại mồi nhử để cho cá bị
bắt. Nhưng họ không quan tâm tới việc đem thức ăn cho cá. Mồi không phải là thức
ăn cho cá, nó là cái bẫy.
Con người của nhận biết
yêu - không phải bởi vì người đó cần yêu, nhưng bởi vì người đó có nhiều tới mức
người đó phải cho. Và yêu giống như hoa - nếu bạn không cho nó, nó chết. Yêu giống
như hoa - buổi sáng chúng nở hoa, đến tối chúng đi rồi. Liên tục cho đi. Bạn
không thể tích trữ được hoa, đó là một trong những điều đẹp nhất về hoa. Và đó là
một trong những điều bẩn nhất về vàng và bạc. Vàng và bạc đó có thể được tích
trữ và hoa không thể được tích trữ. Bạn không thể tích trữ hoa. Nếu bạn tích trữ
chúng, nếu bạn khoá chúng trong hộp, chúng sẽ chết.
Tôi đã nghe một chuyện
ngụ ngôn cổ...
Một nhà vua lớn có ba
con trai, và ông ấy muốn chọn một người làm người kế vị của ông ấy. Và điều đó
rất khó, vì cả ba đều rất thông minh, rất dũng cảm. Và tất cả họ đều là anh em
sinh ba, cùng tuổi, cho nên không có cách nào để phán xét: Ông ấy nên chọn ai? Thế
là ông ấy hỏi một hiền nhân lớn, và hiền nhân này gợi ý một ý tưởng.
Và nhà vua về nhà và
triệu cả ba người con trai tới. Và ông ấy cho họ mỗi người một túi hạt giống
hoa, và bảo họ rằng ông ấy định đi cuộc hành hương tôn giáo - cuộc
teerthayatra. 'Điều đó sẽ mất vài năm - một năm, hai năm, ba năm, có thể còn
nhiều hơn. Và đây là loại kiểm tra cho các con. Những hạt giống này các con sẽ
phải trao lại cho ta khi ta trở về. Và bất kì ai bảo vệ chúng tốt nhất sẽ trở
thành người kế vị của ta.' Và ông ấy ra đi cuộc hành hương.
Người con trai thứ nhất
nghĩ, 'Mình phải làm gì với những hạt giống này?' Anh ta khoá chúng trong két sắt
- vì khi người bố về anh phải trả lại chúng như chúng vậy.
Người con trai thứ
hai nghĩ, 'Nếu mình khoá chúng như anh mình đã làm, những hạt giống này sẽ chết.
Và hạt giống chết không phải là hạt giống chút nào. Và bố mình có thể cãi rằng
"Ta đã trao cho con hạt giống sống, có khả năng cho chúng lớn lên - nhưng
những hạt giống này là chết; chúng không thể mọc được. Cho nên con không trả lại
cùng thứ cho ta như ta đã trao cho con."'
Thế là anh ta đi vào
chợ và bán những hạt giống này và giữ tiền. Và anh ta nghĩ, 'Khi bố về mình sẽ
ra chợ, mua hạt giống mới, và đưa lại cho bố tốt hơn là anh cả.'
Nhưng người thứ ba là
tốt nhất. Anh ta trở về vườn và ném các hạt giống này khắp chỗ đó.
Sau ba năm, khi người
bố quay lại, người con thứ nhất mở két sắt ra. Những hạt giống đó tất cả đã chết,
bốc mùi. Và người bố nói, 'Cái gì! Đây là những hạt giống ta đã đưa con sao?
Chúng đã có khả năng nở thành hoa và cho hương thơm - còn những hạt giống này
đang bốc mùi. Đây không phải là hạt giống của ta!' Và người con trai này nói,
'Bố ơi, chúng là cùng hạt giống đó.' Người bố nói, 'Con là người duy vật.'
Ông ta đi tới đứa con
thứ hai. Anh ta chạy xô ra chợ, mua hạt giống, trở về nhà, và nói, 'Đây là các
hạt giống.' Người bố nói, 'Nhưng đây không phải là cùng hạt giống; những hạt
này không đích xác là cùng hạt giống. Con khá hơn anh con, nhưng vậy mà vẫn
không có năng lực như ta muốn con là vậy. Con là nhà tâm lí học.'
Vâng, khá hơn thân thể
chút ít là tâm trí - khá hơn người duy vật chút ít là người tin vào tâm trí.
Ông ta đi tới người
con thứ ba. Với hi vọng lớn, và sợ nữa: 'Nó đã làm gì?' Và người con thứ ba đưa
ông ta trở lại vườn và có hàng triệu cây đang nở hoa, hàng triệu hoa khắp xung
quanh. Và người con nói, 'Đây là những hạt giống bố đã đưa cho con. Con sẽ sớm
thu hoạch hạt giống và đưa chúng lại cho bố. Ngay bây giờ chúng đang sẵn sàng để
được thu hoạch.'
Người bố nói, 'Con là
người tâm linh. Con là người kế vị của ta. Đây là cách người ta phải hành xử với
hạt giống.'
Tâm trí có thể tích
trữ, tâm trí có thể tính toán - nhưng điều đó sẽ không có tác dụng. Người tích
trữ sẽ không hiểu sự sống, và tâm trí tính toán cũng sẽ bỏ lỡ nó. Chỉ tâm trí
sáng tạo có thể hiểu nó. Đó là cái đẹp của hoa - chúng không thể bị tích trữ.
Chúng đại diện cho Thượng đế: Thượng đế không thể bị tích trữ. Chúng đại diện
cho yêu: yêu không thể bị tích trữ.
Không chỉ là ngẫu
nhiên mà hoa vẫn còn là biểu tượng cho yêu, suốt nhiều thế kỉ, ở mọi nước, với
mọi loại xã hội. Điều đó không chỉ là ngẫu nhiên. Yêu giống như hoa - khi nó bắt
đầu nở hoa trong bạn, bạn phải phân phát, bạn phải chia sẻ, bạn phải cho. Bạn
phải tìm người tận hưởng nó. Và khi ai đó nhận yêu của bạn, bạn cảm thấy vô
cùng biết ơn người đó. Bằng không hoa đó sẽ chết - không được biết tới, không
được ca ngợi.
Và bạn càng cho, yêu
càng phát triển. Nếu bạn liên tục cho, một ngày tới, bạn trở thành cội nguồn
yêu vô hạn thường xuyên.
Con người của nhận biết
sẽ yêu, nhưng phẩm chất yêu của người đó sẽ là khác biệt toàn bộ. Nó sẽ là thực
tại khác, nó sẽ đi theo chiều hướng khác. Người đó sẽ hành động, vì từng nhận
biết phải trở thành hành động. Nhận biết là hạt mầm, và hành động là việc nở
hoa của nó.
Bạn hỏi, Tự nhận biết
lành mạnh có nhất thiết bao gồm cam kết tôn giáo không? Nó cần thiết trở thành
hành động, do đó nó trở thành cam kết. Người tôn giáo thực là người rất cam kết.
Nhưng người đó không cam kết với bất kì ý thức hệ nào, nhớ lấy. Người Ki tô
giáo được cam kết với Ki tô giáo, người Hindu được cam kết với Hindu giáo. Người
quốc gia được cam kết với quốc gia của mình, chính khách được cam kết với đảng
của ông ta. Không, người tôn giáo không có những cam kết như vậy. Người đó
không cam kết với bất kì quốc gia nào, vì người tôn giáo biết không có quốc
gia. Người đó không thuộc vào quốc gia nào.
Người tôn giáo không
cam kết với bất kì đảng phái nào; người đó không có cam kết nào. Người tôn giáo
không cam kết với bất kì ý thức hệ nào, bất kì tín điều, giáo điều nào; người
đó không có điều như vậy. Người đó được cam kết với Thượng đế, người đó được
cam kết với tâm thức, người đó được cam kết với bản thân sự tồn tại. Người đó sống
trong Thượng đế, người đó di chuyển trong Thượng đế, người đó thở trong Thượng
đế, người đó yêu trong Thượng đế, người đó chết trong Thượng đế. Cam kết của
người đó là Thượng đế, cam kết của người đó là tính tôn giáo.
Vâng, nó cần thiết
bao gồm cam kết. Câu hỏi này nảy sinh vì trong quá khứ cái gọi là người tôn
giáo đã chứng tỏ là người rất trốn chạy. Một khi họ trở thành tôn giáo họ trốn
chạy, họ chạy mất, họ không còn ở đây nữa. Khuynh hướng thoát li thực tế này
không thực là dấu hiệu của tính tôn giáo đích thực, nó đơn giản nói họ còn chưa
trở nên nhận biết. Bằng không họ sẽ nở hoa trong hành động.
Và đó là cách nó xảy
ra. Khi Mahavira đang đi tìm chân lí ông ấy đã đi vào trong rừng. Nhưng khi ông
ấy tìm thấy nó ông ấy đã quay lại xã hội. Khi Phật đang đi tìm ông ấy đã đi vào
rừng. Khi ông ấy tìm thấy nó ông ấy đã quay lại xã hội. Người ta phải quay lại.
Có thể khi bạn đang đi tìm nó bạn có thể cần tình huống đặc biệt, chỉ để giúp
cho bạn đi tìm. Nhưng khi bạn đã tìm thấy nó, điều cần thiết là bạn quay lại với
xã hội con người. Thế thì bạn phải chia sẻ. Bạn có thể tìm một mình, nhưng làm
sao bạn có thể chia sẻ nếu không có người nào khác để chia sẻ?
Câu hỏi 3
Osho ơi, tôi là người mới tới đây, và tôi bị
choáng khi tôi nghe thầy dùng các từ như 'con hoang' vân vân. Tôi không thể tin
được một thánh nhân dùng những từ như vậy. Thầy có thể nói cái gì đó về điều đó
không?
Tôi không phải là
thánh nhân. Vứt cái điều vô nghĩa đó về tôi đi - tôi không là thánh nhân! Và
tôi hạnh phúc rằng tôi không là vậy. Và thận trọng: Đừng bao giờ trở thành
thánh nhân. Cứ là người thường đơn giản là đủ.
Tâm trí con người là
như vậy, nó sống trong cấp bậc. Nó đã không chỉ phân chia con người thành cao
hơn và thấp hơn, nó thậm chí đã phân chia các từ thành cao hơn và thấp hơn - từ
brahmin và từ sudra, từ tốt và từ xấu, từ kính trọng và từ bất kính. Điều này
là ngu xuẩn cực kì. Mọi từ là như nhau. Chức năng của từ là để diễn đạt cái gì
đó. Mọi từ diễn đạt cái gì đó là tốt - chỉ các từ không diễn đạt bất kì cái gì
mới là vô nghĩa. Và đôi khi điều đó xảy ra, từ mà bạn không thích là có tính diễn
đạt nhất, vì chúng tới từ người thường. Và người thường có nhiều tính diễn đạt
hơn, trần tục. Người đó không biết các trừu tượng.
Bây giờ, 'con hoang'
đi thẳng, đánh thẳng. Vâng, tôi có thể đi vào đường vòng vo hơn chút ít - nghe
điều này:
Và câu chuyện ngày
nay có một ông cha sở một mình trên điểm phát bóng thứ nhất. Ông ta thấy một
anh chàng đang đứng đó và gợi ý họ nên chơi cùng nhau. Sau vài điểm thắng, người
lạ nói với giáo sĩ điều ông ta đang chơi sai. Khi họ chơi nữa, cha sở nhận thêm
lời khuyên - tất cả chúng đều là tốt. Người mặc áo thầy tu kết thúc lượt của
mình, sáu cú đánh dưới bàn thắng thông thường của ông ta. Ông ta cám ơn bạn
cùng chơi golf, và anh chàng này nói, 'Điều đó sẽ là hai mươi nhăm đô la đấy.
Tôi là tay chơi golf nhà nghề ở đây.' Cha sở tranh cãi nhưng chẳng hiệu quả bao
nhiêu. Thế là ông ấy bảo tay nhà nghề này tới thăm nhà cha sở tối hôm đó để nhận
phí. 'Và khi anh tới,' cha sở gợi ý, 'đem mẹ và bố anh tới. Tôi sẽ làm phép cưới
cho họ đồng thời.'
Bây giờ, điều này rất
vòng vo - tôn giáo, nhưng rất vòng vo. Tôi không thích cách đó. Nó phải trực tiếp.
Chuyện xảy ra, Aldous
Huxley thuật lại...
'Vào thời có sự khan
hiếm khoa tây lớn ở Ireland một thế kỉ trước đây, một lời cầu nguyện đặc biệt
đã được soạn ra để tụng trong mọi nhà thờ của Ireland. Chủ định của lời cầu
nguyện này là để khẩn nài Đấng toàn năng kiểm lại những thiệt hại của bệnh tàn
rụi cây cối đã phá huỷ cây khoai tây của Ireland. Hoàn toàn hiển nhiên, trong
con mắt của đấng Thiêng liêng, chính từ "khoai tây" là quá thấp kém,
tầm thường và vô sản để được phát âm ra tại chỗ linh thiêng, và trước Thượng đế...
Phần thiếu thẩm mĩ khủng khiếp của khoai tây phải được che giấu trong sự mờ tối
tao nhã của các đoạn câu, và kết quả là Thượng đế được yêu cầu làm cái gì đó về
cái trừu tượng, gây ấn tượng có tên là "củ mọng nước". 'Cái siêu phàm
đã soải cánh bay lên trong thiên cung của sự lố bịch.'
Họ đã không thể dùng
từ 'khoai tây' trong nhà thờ - nó là tầm thường, thông thường, vô sản, sudra,
tiện dân thế.
Trong hoàn cảnh tương
tự, Aldous Huxley nói, một Thiền sư cũng có thể đã né tránh từ 'khoai tây' -
không phải vì nó quá thấp kém, nhưng vì nó quá qui ước và đáng kính. Không phải
'củ mọng nước' nhưng 'khoai tây' đơn tiết thuần chắc đã là ý tưởng này về
phương án thay thế thích hợp.
Tôi tin cậy Thiền. Cách
tiếp cận của tôi là Thiền. Tôi yêu mọi loại từ mà có tính diễn đạt. Và tôi
không làm ra hệ thống cấp bậc.
Bạn sẽ ngạc nhiên: từ
càng thấp trong cấp bậc càng tốt hơn - vì nó đánh trực tiếp. Người thường không
vòng vo; họ không quan tâm tới cái trừu tượng. Họ nói điều họ muốn nói, họ
không đi vào các lí thuyết.
Bây giờ vô nghĩa làm
sao! Nếu có Thượng đế nào đó ngài chắc phải đã cười. Củ mọng nước sao? Bạn có
thể ăn củ mọng nước không? Bạn sẽ làm gì với củ mọng nước? Khoai tây là hoàn hảo.
và khoai tây là hồn nhiên thế.
Nhưng điều này đã từng
là hoàn cảnh. Đó là lí do tại sao, trong nhiều thế kỉ, mọi người đã từng cầu
nguyện trong các ngôn ngữ mà họ không hiểu. Ở Ấn Độ mọi người cầu nguyện trong
tiếng Phạn, một ngôn ngữ chết. Ngay cả những người đang cầu nguyện cũng không
hiểu người đó đang nói gì. Trong nhiều thế kỉ ở phương Tây, mọi người đã cầu
nguyện trong tiếng Hi Lạp và Latin, hay tiếng Do Thái, Aramaic - các thứ tiếng
đã biến mất. Và điều này vẫn đang xảy ra. Người Jaina liên tục cầu nguyện trong
tiếng Prakrit, và các Phật tử liên tục cầu nguyện trong tiếng Pali. Những thứ
tiếng đó không còn tồn tại nữa, chúng không còn là ngôn ngữ sống. Không ai hiểu
chúng - ngay cả người đang dùng chúng cũng không hiểu chúng.
Đây là loại lời cầu
nguyện gì vậy? Nhưng có vấn đề trong nó: Vì các ngôn ngữ đó đã biến mất, chúng
đã trở thành rất xa xôi, bí hiểm, trừu tượng - bạn có thể dễ dàng xử lí chúng.
Chúng không có vẻ thông dụng, chúng có vẻ đặc biệt. Nếu bạn đang nói với Thượng
đế trong ngôn ngữ bạn hiểu, nó có vẻ quá bình thường. Nó có vẻ quá thông thường,
phi tôn giáo. Đây là ngôn ngữ bạn sử dụng với những người khác - làm sao bạn có
thể dùng cùng ngôn ngữ này với Thượng đế? Điều đó là khó; thế thì bạn kéo Thượng
đế xuống mức riêng của bạn. Nhưng cái gì sai trong điều đó?
Thượng đế phải bị kéo
xuống - chỉ thế thì có thể có liên lạc. Hoặc ngài phải kéo bạn lên, hoặc bạn phải
kéo ngài xuống - nhưng liên lạc là có thể chỉ khi cả bạn và ngài tồn tại ở cùng
một bình diện.
Điều này liên tục diễn
ra vì bản ngã tinh vi được tham gia vào trong nó. Bạn không cần bị choáng. Và nếu
bạn thích bị choáng, đợi thêm chút nữa đi. Tôi sẽ cho bạn nhiều cú sốc hơn.
Bạn nói, Tôi là người
mới tới... hiển nhiên... và tôi bị choáng khi tôi nghe thầy dùng các từ như
'con hoang' vân vân. Tốt. Điều đó chỉ ra rằng bạn sống động: bạn có thể bị
choáng. Có vài người thậm chí không thể bị choáng, họ là chết thế. Thế thì cái
gì đó là có thể; thế thì cái gì đó có thể được khuấy động trong bạn. Thế thì ít
nhất trong khi tôi đang nói bạn vẫn còn tỉnh táo, bạn không rơi vào giấc ngủ.
... Và tôi không thể
tin được một thánh nhân dùng những từ như vậy. Bạn phải có ý tưởng nào đó về
thánh nhân là gì. Nếu bạn có bất kì ý tưởng nào về thánh nhân, chúng sẽ bị phá
huỷ. Ở đây, ít nhất, bạn sẽ không được phép mang những ý tưởng đó. Tôi là người
bài trừ thánh tượng.
Toàn thể nỗ lực của
tôi ở đây là để phá huỷ các lí tưởng, ý tưởng, ý thức hệ.
Và đó là toàn thể
quan điểm của Thiền. Tại sao? Vì những ý tưởng này là rào chắn. Nếu bạn có ý tưởng
nào đó về thánh nhân phải là thế nào, thế thì bạn không biết rằng thánh nhân là
không thể dự đoán được và bạn không thể có bất kì ý tưởng nào về ông ấy. Mọi ý
tưởng sẽ trở thành sự giam cầm - và thánh nhân xứng với cái tên này sẽ không
thích bị giam cầm trong bất kì ý tưởng nào. Ông ấy là tự do. Không ai có thể vẽ
đường quanh ông ấy - 'Đây là chỗ ông đáng phải ở, và đừng đi ra ngoài nó.' Nếu
ai đó cho phép điều đó - cho phép rằng bạn vẽ ra một đường quanh người đó và
làm ra định nghĩa và ông ấy sẽ vẫn còn ở đó - thế thì ông ấy không là thánh
nhân chút nào. Cảnh giác về ông ấy: ông ấy ở đó để lừa bạn. Nếu ông ấy cho phép
các ý tưởng của bạn, ông ấy sẽ lừa dối bạn.
Tìm thánh nhân là người
sẽ không bận tâm ý kiến của bạn về ông ấy là gì. Tìm ra ai đó người không quan
tâm định nghĩa của bạn về thánh nhân là gì, và bạn sẽ được lợi. Thánh nhân đi
theo bạn và ý tưởng của bạn là vô giá trị. Ông ta là người đi theo của bạn.
Không thánh nhân nào - không Christ, không Phật, không Mahavira - đã bao giờ
theo bạn. Đó là lí do tại sao họ lâm vào rắc rối. Jesus chắc đã không bị đóng
đinh nếu ông ấy theo bạn. Mà Mahavir chắc đã không bị ném đá, bị đuổi ra khỏi
làng, bị quất roi, bị đánh, nếu ông ấy chỉ đi theo ý tưởng về thánh nhân của bạn.
Không, ông ấy đã không theo bạn.
Không thánh nhân nào
có thể đi theo các ý tưởng của bạn. Khoảnh khắc ai đó bắt đầu đi theo ý tưởng của
bạn, người đó không là thánh nhân. Người đó không biết tự do - người đó đã
không nắm được tự do bên trong của mình, người đó không biết người đó là ai.
Người đó có được bản ngã của mình từ bạn và ý tưởng của bạn. Đây là tiêu chí để
phán xét: nếu bạn thấy một người liên tục đi theo một loại ý thức hệ nào đó
trong hành vi của người đó... Có sư Jaina, ông ấy đi theo ý tưởng của người
Jaina. Và có sư Cơ đốc giáo, ông ấy đi theo ý tưởng Cơ đốc giáo. Là người Ki tô
giáo, ông ấy cư xử tương ứng. Đây là các nô lệ, đây không phải là người thực.
Người thực không thể
bị giới hạn, không thể bị cầm tù. Tôi không là thánh nhân theo cách đó, cách mà
bạn có thể có ý tưởng nào đó về tôi. Quên về tính thánh nhân đi. Chỉ nhìn vào
tôi, chỉ ở đây và có hương vị của tôi. Đừng mang bất kì ý tưởng nào - tôi sẽ
không bị bận tâm bởi chúng. Nếu bạn bị choáng, đó là vấn đề của bạn.
Và tôi không cần có bất
kì căn cước nào từ bạn theo bất kì cách nào. Cho nên điều bạn nói không thành vấn
đề. Nếu bạn ở đây để học cái gì đó, học nó đi. Và trong khi đó bạn sẽ phải trải
qua nhiều cú choáng. Những cú choáng đó thực sự là quá trình của hiểu biết; những
cú choáng đó là quá trình học.
Nếu bạn dũng cảm, chỉ
thế thì bạn có thể ở đây. Bằng không đi và tìm thánh nhân giả nào đó ở đâu đó.
Và tại sao có vài lời
trở nên bị kết án? Lời trong bản thân chúng chỉ là âm thanh - làm sao những lời
nào đó đã trở nên bị kết án? Cái gì sẽ là lí do? Lí do là ở chỗ bạn có ý tưởng
nào đó về những điều nào đó. Chẳng hạn, nếu bạn chống lại dục, thế thì mọi lời
có kết nối với dục sẽ bị kết án. Nếu bạn chống lại bất kì cái gì, thế thì mọi lời
được kết nối với nó sẽ bị kết án. Lời không thực sự bị kết án - việc kết án chỉ
ra rằng bạn đang kết án cái gì đó khác. Nếu bạn chống dục, thế thì ngay từ 'dục'
là gây choáng. Thế thì bạn không thể dùng từ đó - thế thì bạn phải dùng cách
nói trại, bạn phải đi vòng.
Trong nhiều thế kỉ
con người đã không nói về dục. Đây là thế kỉ đầu tiên trong lịch sử con người
khi mọi người đã trở nên đủ dũng cảm để nói về nó một cách trực tiếp - để nghĩ
về nó, để nghiên cứu vào trong nó, để thăm dò ý tưởng này. Và cả nghìn thứ đã
được thăm dò trong hai mươi, ba mươi năm này mà đã chưa từng được biết tới - vì
không ai thậm chí sẽ dám nghĩ về nó. Người muốn đi vào trong nó một cách khoa học
chắc sẽ bị coi là điên, chắc đã bị giết, bị hành hình kiểu treo cổ, bị sát hại.
Đó là lí do tại sao một
trong những năng lượng tiềm năng nhất vẫn còn không được thăm dò. Chúng ta biết
về mặt trăng nhiều hơn chúng ta biết về dục. Chúng ta biết về điện tử nhiều hơn
về dục. Điều này dường như là ngu xuẩn - vì dục là năng lượng của chúng ta.
Chúng ta được sinh ra từ nó. Bạn đã xảy ra qua nó, con bạn sẽ xảy ra qua nó -
toàn thể sự tồn tại có tính dục và thích thú giác quan.
Nếu bạn hiểu lầm năng
lượng này được gọi là dục, bạn sẽ hiểu lầm bản thân sự sống. Và làm sao bạn có
thể hiểu được Thượng đế nếu bạn hiểu lầm bản thân sự sống? Nhưng con người
không biết mấy. Đừng nghĩ rằng vì bạn có ba con bạn biết nhiều về dục - có con
không là gì cả. Có con chẳng liên quan gì tới việc biết về dục. Ngay cả con vật
cũng có con - chúng không biết bất kì cái gì về dục.
Ở châu Phi, trong nhiều
thế kỉ một bộ lạc đã tin rằng việc sinh con chẳng liên quan gì tới giao hợp; việc
sinh con là món quà của Thượng đế. Và lí do đã là ở chỗ họ không thể tính toán
trước được nhiều và họ không thể đếm được nhiều; họ không có bất kì số học nào.
Cho nên đếm chín tháng là nhiều thế. Vì đứa trẻ sẽ tới sau chín tháng - và không
phải bao giờ cũng tới; đôi khi nó sẽ tới và đôi khi nó sẽ không tới. Cho nên
làm sao có mối nối rằng đứa trẻ có cái gì đó liên quan tới giao hợp? Từng giao
hợp không được tiếp nối theo bởi đứa trẻ - cho nên làm sao có liên quan? Và có
kẽ hở chín tháng; đó là kẽ hở dài. Với xã hội nguyên thuỷ không có số học, đếm
chín tháng là không thể được. Làm sao đếm được nó? Và ai sẽ theo dõi việc đếm?
Họ đã không có ý tưởng gì. Và họ đã từng cho sinh ra trẻ em - nhưng họ đã không
có ý tưởng nào.
Cho sinh ra đứa trẻ
là máy móc. Nó không hàm ý bất kì tri thức nào về dục, nó không cần hàm ý bất
kì tri thức nào. Năng lượng có tên là dục vẫn còn là điều huyền bí - chúng ta
biết nhiều về điện hơn về tính dục. Điều này là ngu xuẩn, vì điện không phải là
hiện tượng quan trọng thế như tính dục. Chúng ta đang ở gần hơn với tính dục,
được tham gia vào nó nhiều hơn. Chúng ta có thể sống mà không có điện nhưng
chúng ta không thể sống mà không có tính dục. Nhưng tại sao chính từ này trở
nên bị kết án? Vì ý tưởng này là tội lỗi.
Tôi đã nghe...
Cô dâu tương lai: 'Và
khi chúng con đã lấy nhau, con sẽ nấu cơm cho anh ấy, khâu vá cho anh ấy, đánh
giầy của anh ấy, mạng tất của anh ấy - còn gì thêm nữa mà bất kì đàn ông nào muốn?'
Mẹ: 'Không còn cái gì
- trừ phi anh ta có ý xấu.'
Dục bị coi là cái gì
đó có ý xấu. Một hiện tượng tự nhiên thế, hiện tượng hồn nhiên thế, bị coi là
có ý xấu. Thế thì mọi từ có quan hệ với dục sẽ trở thành bất kính - chúng không
thể được phát âm trong thế giới văn minh, trong xã hội văn hoá. Chúng ta đã bỏ
toàn thể ý tưởng về dục, cho nên cùng với nó, mọi từ có liên quan tới nó cũng
biến mất. Đích xác cùng hoàn cảnh với chết nữa - chúng ta không nói về chết mấy.
Ngay cả nói về chết có vẻ hơi ghê gớm. Có vẻ hơi chút gây bối rối - mọi người
không nói về nó.
Mới vài ngày trước
đây, một nhà xuất bản Anh - Sheldon Press - đã đề nghị xuất bản một trong các
sách của tôi, Cho tới khi bạn chết. Họ đã viết một bức thư: 'Cuốn sách này hay,
nhưng chúng tôi không thể có cái tựa đề đó, vì chính ý tưởng về chết - Cho tới
khi bạn chết - sẽ ngăn cản mọi người. Chúng tôi sẽ phải đổi tựa đề này,' họ
nói.
Chính tựa đề! Tựa đề
hay thế - Cho tới khi bạn chết. Một phần của nó nói về Jesus! Và trong một nước
Ki tô giáo! Họ nghĩ tựa đề này không đúng, tựa đề phải được thay đổi - 'chính ý
tưởng này ngăn cản mọi người.'
Không ai muốn nghĩ về
chết, không ai muốn nhìn vào chết. Cho nên từ có liên quan tới chết sẽ hoá ra
khó lưu hành.
Với tôi, toàn thể sự
sống là linh thiêng. Mọi cái đang tồn tại là linh thiêng, linh thiêng một cách
vô điều kiện. Tôi không có bất kì kết án nào với bất kì cái gì. Thế thì đột
nhiên toàn thể ngôn ngữ trở thành sẵn có cho tôi.
Câu hỏi 4
Osho kính yêu: Đã tới Poona một thời gian
trước, đã vào trong Rajneesh, đã nhận tính chất sannyas, đã đổi sang mầu cam,
đã làm vài nhóm, đã bắt đầu làm việc trong đạo tràng, đã vứt bỏ một số trò chơi
cũ - cần sa và mọi chất liệu đó - đã rơi vào yêu, đi lên cao hơn mọi ngày...
Nhưng về công việc thì sao? Vâng, điều thực!
Thầy có biết không? Mọi thầy đều nói điều đó: Tìm con đường của ông, và làm việc
trên cái ngã. Một số thầy cũng gọi nó là 'khai tâm'. Tới chừng đó, vậy mà vẫn
không có được manh mối cái đó ngụ ý gì.
Thứ nhất: Chúng ta
không làm bất kì công việc nào ở đây. Chính từ này là không thể áp dụng được
cho sự việc đang diễn ra ở đây. Nó là chơi đùa, nó không phải là làm việc. Gọi
nó là công việc làm cho nó thành nghiêm chỉnh, gọi nó là công việc là mang bản
ngã vào, gọi nó là công việc là tạo ra xung đột. Làm việc ngụ ý xung đột - đó
là lí do tại sao người của Gurdjieff đã dùng từ 'công việc'. Toàn thể hệ thống
của Gurdjieff được biết là 'công việc', vì Gurdjieff tin vào cọ sát, xung đột:
con người phải tranh đấu vất vả.
Với tôi, nó không là
công việc chút nào. Khi tôi mất rồi, nếu bạn muốn gọi công việc của tôi là bất
kì cái gì, gọi nó là 'chơi đùa' đi. Nó là việc chơi đùa. Nó không xung đột, nó
không cọ sát, nó là thảnh thơi. Thật ra nó không là làm cái gì đó - thay vì thế,
cho phép Thượng đế xảy ra. Đây là đối lập đối xứng với công việc.
Không phải là bạn phải
làm cái gì đó phát triển. Thật ra mọi việc làm của bạn đều là hoàn tác lại,
tháo gỡ ra. Mọi thứ bạn làm sẽ tạo ra nhiều cản trở, chướng ngại, sợ hãi hơn
trong bạn - vì bạn càng làm, bản ngã càng phát triển. Không, bạn phải dừng làm.
Bạn phải bắt đầu nổi, trôi. Đi cùng dòng nước, thảnh thơi. 'Buông bỏ' là mật
chú của tôi. Và khi bạn ở trong buông bỏ hoàn toàn, mọi thứ bắt đầu xảy ra.
Không phải bạn làm - Thượng đế làm chúng, cái toàn thể làm chúng. Bạn đơn giản
cho phép.
Dường như vào buổi
sáng bạn ở trong phòng của bạn với cửa ra vào đóng. Mặt trời ở tại cửa, đứng im
lặng ở đó đợi bạn. Nó thậm chí không gõ cửa, nó sẽ không bấm chuông, nó sẽ đơn
giản đợi. Bạn mở cửa và nó đi vào. Đích xác giống điều đó, Thượng đế bao giờ
cũng ở tại cửa. Nhưng nó sẽ không gọi bạn, và nó sẽ không gõ cửa, Và nó sẽ
không kêu lên - nó thậm chí sẽ không thì thào. Nó sẽ đứng đó. Và tôi đang gọi
Thượng đế là 'nó' chỉ để hoà điệu với Thiền nhân - họ gọi nó là nó.
Nó sẽ liên tục đứng ở
đó: nếu bạn mở cửa nó đi vào. Mọi điều được cần là bạn phải không tạo ra cản trở,
bạn phải không chắn đường. Đừng đứng ở trên đường, có vậy thôi. Đó là mọi công
việc của tôi - dạy bạn cách chơi quanh, cách trong yêu với sự tồn tại, cách có
nhiều thích thú giác quan hơn, sẵn có, nhạy cảm. Cách nhìn cây, cách nghe chim,
và cách nhìn lên sao... để cho dần dần, Thượng đế bắt đầu mưa rào lên bạn từ mọi
nơi.
Bạn hỏi, Về công việc
thì sao? Nó đã bắt đầu rồi. Nhưng mọi điều lớn lao bắt đầu rất im lặng; chúng
không bắt đầu với cú nổ to. Chúng bắt đầu rất im lặng, trong im lặng mênh mông
- giống như đứa trẻ được thụ thai trong bụng người mẹ... im lặng thế. Cũng như
hạt mầm biến mất trong đấy, im lặng thế... và chồi nhú ra. Vâng, giống điều đó.
Nó đã bắt đầu rồi.
Câu hỏi này là từ Prashantam: Ngày bạn nhìn vào trong mắt tôi và ngày tôi nhìn
vào trong mắt bạn, nó đã bắt đầu. Nó không phải là điều chính thức - khai tâm
cùng tôi không phải là điều chính thức. Đôi khi nó bắt đầu thậm chí trước khi bạn
đã bao giờ thấy tôi. Đôi khi nó bắt đầu ngay cả trước khi bạn đã từng gặp tôi,
đôi khi nó bắt đầu khi bạn ở xa tôi cả nghìn dặm.
Mới đêm hôm nọ, một
người đàn bà xinh đẹp đã nhận tính chất sannyas - tôi đã cho cô ấy cái tên
'Paraveeta'. Trong nhiều tháng cô ấy đã viết thư - cô ấy muốn tới, cô ấy muốn tới.
Và cô ấy muốn đảm bảo rằng tôi sẽ ở đây khi cô ấy tới, và cô ấy đã cảm thấy cô ấy
sắp bị muộn và tôi có thể đã đi, và cô ấy lo nghĩ lắm. Bây giờ cô ấy đã tới.
Công việc trên cô ấy đã bắt đầu từ trước khi cô ấy tới đây. Trước khi cô ấy tới
đây cô ấy đã rơi vào yêu tôi. Trái tim cô ấy đã tới trước khi thân thể cô ấy tới
đây - cô ấy đã trở nên được kết nối; cô ấy đã ở xa hàng nghìn dặm.
Công việc đang diễn
ra ở đây - điều tôi không gọi là công việc - là chuyện tình. Việc khai tâm xảy
ra ở đây không phải là cái gì đó chính thức. Việc khai tâm là trong chiều sâu của
tim, trong chính con người bạn. Prashantam, nó đã bắt đầu rồi.
Và bạn nói, Về công
việc thì sao? Vâng, điều thực! Điều thực đã bắt đầu, và bạn bây giờ không hỏi về
điều không thực. Bạn muốn có chỉ dẫn thấy được nào đó về nó, bạn muốn cái gì đó
rất vật lí với nó. Không, điều đó tôi sẽ không trao nó cho bạn đâu. Nó là cái
gì đó tâm linh, và bạn sẽ phải nhìn vào bên trong bản thân bạn. Nó đã bắt đầu rồi.
Hạt mầm đã vỡ ra, chồi đang nhú ra. Có thể sẽ mất chút ít thời gian lâu hơn để
bạn nhận ra chúng, vì chúng còn ở ngầm dưới đất. Chúng sẽ sớm nhú ra trên đất:
sẵn sàng chăm nom chúng đi.
Mọi thầy đều nói điều
đó: Tìm con đường của ông, và làm việc trên cái ngã. Tôi nói: Tìm ra con đường
của bạn - điều đó là đủ. Thế rồi chơi trên con đường này. Thế thì không có vấn
đề về công việc; mọi công việc là có trước khi bạn đã tìm ra con đường này.
Vâng, thế thì có công việc - bạn phải tìm con đường này. Một khi con đường được
tìm ra - điều Phật gọi là srotaapanna - một khi bạn đã đi vào dòng chảy (nhập
lưu), thế thì dòng chảy sẽ làm việc.
Bây giờ bạn thảnh
thơi! Bây giờ ngay cả việc bơi cũng là lãng phí vô cùng. Đừng phí hoài năng lượng
của bạn. Bây giờ sông đã ra tới đại dương... Tôi đã ra tới đại dương. Nếu bạn
đã trở thành sannyasin, bạn đã trở thành một tu đà hoàn srotaapanna - bạn đã đi
vào dòng chảy. Tôi đang đi: bạn không cần bơi trong tôi, bạn đơn giản thảnh
thơi, bạn trở thành một với tôi... và bạn sẽ đạt tới đại dương. Bạn thảnh thơi
- đó là nghĩa của buông xuôi.
Câu hỏi 5
Theo Thiền bệnh nền tảng nhất của nhân loại
là gì?
Ham muốn, việc ham muốn,
trở thành. Bao giờ cũng khao khát cái gì đó - tiền, Thượng đế, niết bàn. Bao giờ
cũng khao khát cái gì đó - quyền, danh, lợi thế. Bao giờ cũng khao khát cái gì
đó. Không bao giờ ở đây, bao giờ cũng ở đâu đó khác: đó là bệnh nền tảng, bệnh
được gọi là 'trở thành'. Bạn là sự hiện hữu. Bạn đã là cái mà bạn có thể trở
thành - không có nhu cầu cho bạn trở thành bất kì cái gì khác. Bạn đã là cái mà
bạn bây giờ đang cố trở thành.
Đó là lí do tại sao,
nếu bạn đi tới một Thiền sư và bạn hỏi: 'Tôi muốn trở thành phật,' ông ấy sẽ
đánh bạn. Và ông ấy sẽ nói, 'Nếu ta không đánh ông, thế giới sẽ cười ta. Ông là
phật - và ông hỏi cách trở thành phật sao?'
Các bạn là những nam
thượng đế và nữ thượng đế: đó là điều nền tảng nhất ở đây. Mọi điều được cần là
việc nhận ra - không cái gì khác được cần. Bạn không phải trở thành. Làm sao bạn
có thể trở thành được nếu bạn đã không là vậy? Người ta chỉ trở thành cái người
ta đang là. Bạn không thể trở thành cái gì đó khác, điều đó là không thể được!
Làm sao hoa hồng có thể trở thành hoa sen? Hoa sen trở thành hoa sen, hoa hồng
trở thành hoa hồng.
Nếu ai đó trở thành
phật, điều đó đơn giản có nghĩa là người đó đã là phật. Nếu ai đó trở thành Thượng
đế, điều đó đơn giản có nghĩa là người đó đã là Thượng đế - người đó mất thời
gian để nhận ra điều đó. Người đần mất thời gian lâu hơn để nhận ra, có vậy
thôi. Người thông minh không mất ngần ấy thời gian. Người thông minh đầy đủ
không mất mất ngần ấy thời gian. Người thông minh đầy đủ, người thông minh toàn
bộ, không mất một khoảnh khắc. Ngay lúc điều đó được thốt ra, nó được nhận ra.
Chỉ cái gật đầu, và công việc được hoàn thành.
Việc ham muốn này tạo
ra ngây ngất trong con người. Nó tạo ra vô nhận biết, nó tạo ra vô ý thức, bạn
trở nên nghiện như nghiện rượu. Vì bạn không ở đây - cho nên làm sao bạn có thể
được bắt rễ? làm sao bạn có thể được tiếp đất? làm sao bạn có thể được định
tâm? Bạn đang lang thang khắp thế giới, khắp mọi nơi trên thế giới - là cái
này, là cái kia, là ở kia, là ở đâu đó khác... Ngoại trừ chỗ này nơi bạn tìm ra
bản thân bạn, bạn muốn ở mọi chỗ khác. Ngoại trừ khoảnh khắc này mà bạn đang hiện
hữu trong, bạn muốn ở trong mọi khoảnh khắc khác.
Bạn nghĩ về sự sống
bên ngoài chết - nhưng bạn không bao giờ sống sự sống ở trước chết.
Một người một hôm nào
đó tới tôi và hỏi, 'Thầy nói gì về sự sống sau chết?' Tôi nói, 'Tôi không nói về
điều đó. Tôi nói về sự sống trước chết.' Sau chết sao? Bạn thậm chí đã không sống
sự sống ở trước chết, và bạn đang nói về sự sống sau chết sao? Sống sự sống này
đi! Và sự sống kia sẽ chăm nom cho bản thân nó.
Ham muốn, tham vọng,
tạo ra ngất ngây. Mắt người ta trở nên lờ mờ, người ta bắt đầu cảm thấy rất, rất
lung lay, người ta trở thành vô ý thức. Ham muốn trở thành bức màn trên tâm thức
- đó là bệnh nền tảng. Và nếu bạn đang trong ham muốn, bạn không thể thấy được
chân lí là gì. Chân lí có thể được biết chỉ khi việc ngất ngây có tên là ham muốn
này biến mất. Thế thì mắt bạn là trong trẻo và sạch sẽ. Thế thì bất kì cái gì
hiện hữu, xuất hiện như nó vậy - bạn trở thành tấm gương.
Một người say đang đứng
trong một nhà hàng ở trước máy bán thuốc lá. Anh ta cho hết đồng tiền nọ tới đồng
tiền kia vào và lấy ra bao thuốc lá hết cái nọ tới cái kia.
Một khách hàng khác tới.
Anh ta quan sát một lúc và thế rồi hỏi, 'Ông không thể để tôi mua được sao?'
'Ông phải là người
gàn rồi!' người say đáp. 'Ông không thể thấy tôi đang trong vận thắng sao?'
Hay điều này...
Hai người lính đang uống
rượu trong một tiệm ở thị trấn nhỏ. Phía trước họ là những chai rượu đủ loại,
và chốc chốc họ lại để thời gian để ngắm nhìn một bà già đang ngồi ở bàn bên cạnh.
Một trong những anh chàng này lẩm bẩm, 'Chưa đâu.'
Một người xem, tò mò,
chung cuộc hỏi lí do cho hành vi kì lạ của họ. Với điều đó một người đáp, 'Ngay
khi bà ấy bắt đầu có vẻ đẹp chúng tôi sẽ gọi điều đó là đêm.'
Vâng, nếu bạn trở nên
quá say thế thì mọi sự bắt đầu xuất hiện theo cách khác. Thế thì người đàn bà xấu
có thể có vẻ là đẹp, thế thì bà già có thể có vẻ trẻ. Thế thì mọi sự không còn
như chúng vậy nữa. Khi bạn say bạn sống trong một thế giới hoàn toàn riêng tư.
Một người về nhà muộn,
uống rượu, và lẻn vào trong giường trong đêm tối. Khi anh ta thức dậy vào tảng
sáng, anh ta thấy ba đôi chân thò ra ở chân giường - và một đôi chân là mầu
đen. Anh ta lay vợ dậy và nói, 'Này, Mary, nhìn kìa - ba đôi!'
Cô ấy nói, 'Đừng có
nói điều dở hơi, anh uống say làm cho bản thân anh thành ngu. Đi xuống và đếm
chúng xem sao!'
Thế là anh chồng dậy,
đếm và xem xét cẩn thận các vật này, và nói, 'Em hoàn toàn đúng - chỉ có hai
đôi. Và chẳng đôi nào của anh bẩn!'
Đây là tình huống đó.
Bạn không thể thấy được cái gì đang xảy ra cho bạn. Bạn không thể thấy được cái
gì là hoàn cảnh, bạn không thể thấy được cái gì đang ở đây ngay bây giờ. Vì bạn
không thể thấy! Bạn không thể thấy được chút nào - bạn đã đánh mất cái nhìn của
bạn, bạn mù. Ham muốn là quá nặng trên mắt bạn, nó là một tầng bụi.
Theo Thiền, ham muốn
là bệnh nền tảng nhất của nhân loại. Một khi bạn hiểu điều này, ham muốn này biến
mất. Thiền không nói: Tranh đấu với ham muốn. Thiền không nói: Vật lộn chống lại
ham muốn - vì nếu bạn vật lộn, bạn sẽ tạo ra ham muốn khác. Đó là cách thức của
ham muốn - mọi vật lộn là cách thức của ham muốn. Nếu bạn muốn vật lộn với ham
muốn, bạn sẽ phải tạo ra ham muốn khác. Cho nên bạn sẽ thoát khỏi bẫy này và bạn
sẽ lập tức rơi vào trong bẫy khác.
Đó là cách điều đó xảy
ra cho cái gọi là người tôn giáo. Họ phát chán với thế gian và họ bắt đầu ham
muốn Thượng đế, hay niết bàn - lại ham muốn đã bước vào. Và ham muốn là thế
gian. Bạn không thể ham muốn Thượng đế được; bất kì cái gì bạn ham muốn vẫn còn
là thế gian. Ham muốn là thế gian. Vô ham muốn là tính thượng đế, vô ham muốn
là niết bàn.
Cho nên vấn đề không
phải là tạo ra ham muốn khác. Đó là điều xảy ra cho hàng triệu người. Một khi họ
phát chán với thế gian - và mọi người đều phát chán một ngày này khác - họ bắt
đầu tạo ra ham muốn mới, ham muốn tươi mới: Làm sao đạt tới cõi trời? Làm sao
đi tới Thượng đế? Làm sao sống trong thiên đường? Ham muốn đã đổi hướng, nhưng
nó vẫn còn cùng điều cũ. Bây giờ họ ham muốn samadhi, bây giờ họ ham muốn
siddhis, quyền năng, bây giờ họ ham muốn cái này và cái nọ - nhưng việc ham muốn
tiếp tục. Nội dung đã đổi, đối thể đã đổi, nhưng tình huống vẫn như cũ.
Thiền nói: Cố hiểu
ham muốn. Cố hiểu việc ham muốn - cơ chế của nó. Nhìn ra cách việc ham muốn dẫn
bạn đi lạc lối. Trong việc thấy đó là biến đổi. Một ngày nào đó, khi nó đã được
thấy hoàn toàn, toàn bộ, tới chính cốt lõi của nó... có việc nhận ra bất thần,
chứng ngộ bất thần. Bạn trở về nhà: bạn bắt đầu cười.
Đó là lí do tại sao
sư này nói, 'Khi thầy tôi đạp tôi, từ lúc đó tôi đã không ngừng cười.' Cú đạp
đó đã trở thành chứng ngộ bất thần; cú đạp đó đã mở ra cánh cửa. Trong cú đạp
đó, ham muốn biến mất và anh ta có thể thấy bản thân mình như anh ta vậy.
Cho nên nhớ điều này.
Bằng không vấn đề này được thay thế bởi vấn đề khác, và bạn vẫn còn trong cùng
rắc rối. Rắc rối này không bao giờ thay đổi.
Ngày xưa, có một người
con gái đẹp đi dạo qua rừng. Đột nhiên, cô ấy thầy một con ễnh ương cực kì xấu
xí ngồi trên một khúc gỗ mới đốn. Và cô ấy hết sức ngỡ ngàng, con ễnh ương đã
nói với cô ấy.
'Cô thiếu nữ,' con ếch
ộp oạp nói, 'cô có thể làm cho tôi một ân huệ lớn không? Điều này sẽ là khó để
cô tin, nhưng tôi có thời đã là một hoàng tử điển trai, duyên dáng; và thế rồi
một mụ phù thủy xấu xí, hèn hạ ném một bùa mê lên tôi và biến tôi thành ếch.'
'Ôi, đáng thương
quá!' cô gái xinh đẹp kêu lên. 'Tôi sẽ làm bất kì cái gì tôi có thể làm được để
giúp anh phá vỡ bùa mê như thế.'
'Được, thưa cô,' con ếch
đáp, 'cách duy nhất để bùa mê này có thể được gỡ bỏ và tôi có thể trở lại thành
chàng thanh niên trẻ trung đẹp trai lần nữa là có cô gái xinh đẹp và đáng yêu
nào đó đem tôi về nhà và để tôi ở qua đêm dưới gối cô ấy.'
Cô gái trẻ đem con ếch
xấu xí về nhà và đặt nó dưới gối của mình đêm đó khi cô ấy đi ngủ. Khi cô ấy thức
dậy sáng hôm sau, không còn nghi ngờ gì, bên cạnh cô ấy trong giường là một
thanh niên rất đẹp trai, trẻ trung, và hiển nhiên mang dòng máu hoàng gia.
Và thế là họ đã sống
hạnh phúc mãi về sau, chừng nào bố và mẹ cô ấy vẫn còn tin vào câu chuyện của
cô ấy.
Và toàn bộ cuộc sống
của bạn không là gì ngoài những câu chuyện như thế, vì mọi việc ham muốn đều chỉ
tạo ra những mơ tưởng. Mọi việc ham muốn đều là hoang đường, mọi việc ham muốn
đều tạo ra ảo vọng. Bạn liên tục thay đổi - bạn đổi từ ảo vọng này sang ảo vọng
khác, bạn đi từ ảo vọng này sang ảo vọng khác, nhưng bạn liên tục đổi ảo vọng.
Chuyển động của bạn bao giờ cũng là từ ảo vọng này sang ảo vọng khác.
Khi bạn hiểu chính cơ
chế của ảo vọng là như vậy, có đứt gãy, đột phá. Sáng suốt bừng lên trên bạn.
Trong khoảnh khắc đó, không chỉ thế giới này trở thành vô nghĩa, mọi thế giới
trở thành vô nghĩa. Trong khoảnh khắc đó, không có gì để được ham muốn. Bạn thậm
chí không ham muốn vô ham muốn; không có gì để được ham muốn. Đột nhiên ham muốn
không có đó, khói kia không có đó, và ngọn lửa bùng cháy sáng.
Nhớ đừng thay đổi vấn
đề, từ ảo vọng này sang ảo vọng khác. Điều đó chẳng giúp gì mấy.
Một bé gái bị ấn tượng
sâu sắc bởi buổi giảng của mục sư khi tách bạch cừu và dê. Đêm hôm sau cô bé đã
lên giường rồi người ta nghe thấy tiếng thổn thức của cô bé, và người mẹ đi tới
cô bé để hỏi có vấn đề gì.
'Đấy là về dê!' Jenny
cuối cùng thú nhận. 'Con sợ thế con là con dê, và do vậy con sẽ không bao giờ
lên tới cõi trời. Ôi trời, con sợ thế con là con dê.'
'Con yêu,' người mẹ đảm
bảo cho đứa con đang khóc, 'con là con cừu nhỏ dịu dàng. Nếu con mà chết tối
nay, con sẽ đi thẳng lên cõi trời.' Lời của bà ấy đã thành công trong việc làm
yên tĩnh cô bé, và cô bé ngủ thiếp đi.
Nhưng đêm hôm sau người
ta lại thấy Jenny khóc trong giường, và khi người mẹ xuất hiện cô bé rền rĩ,
'Con sợ dê.'
'Nhưng Mẹ đã bảo con
rằng con là con cừu nhỏ cơ mà, và rằng con phải không bao giờ lo nghĩ về việc
là dê.'
Tuy nhiên Jenny vẫn
không thoải mái dù bất kì cách nào, và tiếp tục thổn thức.
'Vâng, Mẹ,' cô bé
tuyên bố một cách mềm mỏng, 'Con biết điều đó. Nhưng con sợ - sợ ghê gớm mẹ là
dê.'
Từ vấn đề này sang vấn
đề khác... nhưng vấn đề cơ bản vẫn còn. Đây không phải là cách giải quyết vấn đề
- người ta phải nhìn vào chính rễ từ đó vấn đề nảy sinh.
Cho nên Thiền không gọi
giận là vấn đề, Thiền không gọi dục là vấn đề, Thiền không gọi tham là vấn đề,
Thiền không gọi hung hăng, bạo hành là vấn đề. Thiền gọi vấn đề gốc rễ là việc
ham muốn - và mọi vấn đề khác nảy sinh từ việc ham muốn. Chặt rễ đi, và toàn thể
cây biến mất.
Câu hỏi 6
Osho ơi, thầy đang làm đích xác cái gì ở
đây?
Bán nước bên sông.
Thầy Sogaku Harada chết
ở độ tuổi chín mươi mốt. Tại lễ tang của ông ấy có treo một mảnh thư pháp được
đích thân thầy viết:
Trong bốn mươi năm ta
đã từng bán nước
bên bờ sông.
Ô hô, ô hô!
Công việc của ta đã
là toàn thể mà không khen thưởng gì.
Điều đó có thể được
nói ra chỉ bởi Thiền sư. Thứ nhất ông ấy nói 'Bán nước bên sông' - nơi không thực
sự có nhu cầu. Sông đang chảy: bạn có thể đơn giản nhảy vào sông và uống no nê.
Nhưng mọi người ngu xuẩn thế, họ cần ai đó bán nước ngay cả bên sông.
Thứ hai ông ấy nói 'Ô
hô, ô hô! Công việc của ta đã là toàn thể mà không khen thưởng gì.' Đó là phát
biểu lớn. Các Thiền sư nói rằng nếu bạn làm điều tốt, nó là vô dụng. Vì về căn
bản mọi thứ là tốt - làm sao bạn có thể làm được cái gì tốt hơn? Nếu bạn làm
cho mọi người được chứng ngộ, vấn đề của điều đó là gì? Vì họ đã chứng ngộ rồi
- bạn không làm bất kì cái gì mới! 'Ô hô, ô hô! Lao động của ta đã là toàn thể
mà không khen thưởng gì.'
Thứ nhất chúng ta
liên tục bán nước bên sông. Mm? Nếu bạn hơi chút thông minh bạn có thể tự mình
nhảy xuống sông. Và chung cuộc chúng ta biết mọi nỗ lực là vô nghĩa, vô ích. Vì
cho dù bạn trở nên chứng ngộ, chẳng cái gì được thu lấy. Bạn bao giờ cũng chứng
ngộ rồi.
Nhưng điều này có thể
được nói chỉ bởi Thiền sư - sáng suốt này là sâu sắc thế. Cả hai điều này là
sâu lắng. Không ai cần được chứng ngộ, vì mọi người đã được chứng ngộ rồi. Cứ cố
làm bạn chứng ngộ là điều nực cười thế.
Điều nực cười thế với
tôi là liên tục làm chứng ngộ bạn mọi ngày. Và bạn ương ngạnh... và bạn sẽ
không trở nên chứng ngộ. Và tôi liên tục bán nước bên sông... Và bạn trả tiền
cho nước này! Và bạn sẽ không nhìn vào sông, và sông đang chảy bên cạnh. Nó bao
giờ cũng có đó - trước khi cơn khát được tạo ra, sông có đó. Trước ham muốn, có
hoàn thành.
Cho nên bạn hỏi, Thầy
đang làm đích xác cái gì ở đây? Bán nước bên sông. Ô hô, ô hô!
Xem tiếp Chương 3 – Quay về Mục Lục Tập 2