Read more
Osho - Thân Thiết
Chương 1. Điều quan trọng trước hết: ABC về thân thiết
Mọi người đang tìm kiếm thiền,
lời cầu nguyện, cách hiện hữu mới. Nhưng tìm kiếm sâu sắc hơn, và tìm kiếm cơ bản
hơn, là làm sao lại được bắt rễ vào trong sự tồn tại. Gọi nó là thiền, gọi nó
là lời cầu nguyện, hay bất kì cái gì bạn muốn, nhưng điều bản chất là làm sao
được bắt rễ vào trong sự tồn tại. Chúng ta đã trở thành cây bị bật rễ - và
không ai khác chịu trách nhiệm ngoại trừ chúng ta, với ý tưởng ngu xuẩn riêng của
mình về chinh phục tự nhiên.
Chúng ta là bộ phận của tự
nhiên - làm sao bộ phận có thể chinh phục được toàn thể? Làm bạn với nó, yêu
nó, tin cậy nó, và dần dần, dần dần trong tình bạn đó, trong tình yêu đó, trong
tin cậy đó, thân thiết nảy sinh; bạn tới gần hơn. Tự nhiên tới gần bạn hơn, và
tự nhiên bắt đầu hiển lộ các bí mật của nó. Bí mật tối thượng của nó là tính
thượng đế. Điều đó được lộ ra chỉ cho những người thực sự là bạn của sự tồn tại.
Bắt đầu tại chỗ bạn đang vậy
Cuộc sống là tìm kiếm - tìm kiếm
thường xuyên, tìm kiếm tuyệt vọng, tìm kiếm vô vọng, tìm kiếm cái gì đó người
ta không biết là cái gì. Có thôi thúc sâu sắc để tìm kiếm, nhưng người ta không
biết điều mình đang đi tìm. Và có trạng thái nào đó của tâm trí mà trong đó bất
kì điều gì bạn có cũng đều sẽ không cho bạn thoả mãn nào. Thất vọng dường như
là định mệnh của nhân loại bởi vì bất kì điều gì bạn có được đều trở thành vô
nghĩa vào chính khoảnh khắc bạn có nó. Bạn lại bắt đầu tìm kiếm.
Tìm kiếm tiếp tục dù bạn có được
cái gì đó hay không. Dường như chẳng liên quan gì - điều bạn có, điều bạn không
có, tìm kiếm đằng nào cũng vẫn tiếp tục. Người nghèo tìm kiếm, người giầu tìm
kiếm, người ốm tìm kiếm, người khoẻ tìm kiếm, người đương quyền tìm kiếm, người
không có quyền tìm kiếm, người ngu tìm kiếm, người khôn tìm kiếm - và không ai
biết đích xác tìm cái gì.
Chính tìm kiếm này - nó là gì
và tại sao nó có đó - phải được hiểu. Dường như là có lỗ hổng trong con người,
trong tâm trí con người. Trong chính cấu trúc của tâm thức con người dường như
có lỗ thủng, một lỗ đen. Bạn ném mọi thứ vào nó, và chúng cứ biến mất. Chẳng
cái gì dường như làm cho nó đầy, chẳng cái gì dường như giúp hướng tới hoàn
thành. Đó là tìm kiếm rất háo hức. Bạn tìm nó trong thế giới này, bạn tìm nó
trong thế giới kia. Đôi khi bạn tìm nó trong tiền bạc, trong quyền lực, trong
danh vọng, và đôi khi bạn tìm nó trong Thượng đế, phúc lạc, tình yêu, thiền, lời
cầu nguyện - nhưng tìm kiếm tiếp tục. Dường như là con người phát sốt với tìm
kiếm.
Tìm kiếm không cho phép bạn ở
đây và bây giờ bởi vì tìm kiếm bao giờ cũng dẫn bạn đi tới đâu đó khác. Tìm kiếm
là phóng chiếu, tìm kiếm là ham muốn, ý tưởng rằng chỗ nào đó khác là điều được
cần tới - rằng nó tồn tại, nhưng nó tồn tại ở đâu đó khác, không ở đây nơi bạn
đang ở. Nó chắc chắn tồn tại nhưng không trong khoảnh khắc này của thời gian -
không bây giờ, mà lúc nào đó khác. Nó tồn tại đấy, ở lúc khác, không bao giờ
bây giờ. Nó cứ mè nheo bạn, nó cứ lôi kéo bạn, xô đẩy bạn. Nó cứ ném bạn vào
điên khùng ngày một nhiều hơn; nó đưa bạn tới phát rồ. Và nó chẳng bao giờ hoàn
thành.
Tôi đã nghe về một nhà nữ huyền
môn Sufi rất vĩ đại, Rabia al-Adawia:
Một buổi tối, khi mặt trời đã lặn,
và có chút ánh sáng còn rơi rớt lại trên đường, mọi người thấy bà ấy ngồi trên
đường tìm kiếm cái gì đó. Bà ấy là một bà già, mắt bà ấy đã kém, và thật khó
cho bà ấy nhìn thấy. Cho nên hàng xóm tới giúp bà ấy. Họ hỏi, "Bà đang tìm
gì thế?"
Rabia nói, "Câu hỏi đó
không liên quan. Tôi đang tìm kiếm - nếu các ông bà có thể giúp được thì
giúp."
Họ cười và nói, "Rabia, bà
có điên không đấy? Bà nói câu hỏi của chúng tôi không liên quan, nhưng nếu
chúng tôi không biết bà đang tìm gì, làm sao chúng tôi có thể giúp được?"
Rabia nói, "Thôi được - chỉ
để thoả mãn các ông bà - tôi đang tìm kim. Tôi đánh mất kim." Họ bắt đầu
giúp bà ấy nhưng ngay lập tức trở nên nhận biết về sự kiện là đường rất lớn, mà
kim lại là thứ rất tí hon.
Thế là họ hỏi Rabia, "Bà
nói hộ bà đánh mất nó ở đâu - chỗ đích xác, chính xác - bằng không thì khó. Đường
thì lớn, và chúng tôi có thể cứ tìm và tìm mãi mãi. Bà đã đánh mất nó ở
đâu?"
Rabia nói, "Các ông bà lại
hỏi câu hỏi không liên quan. Làm sao điều đó lại liên quan tới tìm kiếm của
ta?"
Họ dừng lại và nói, "Bà chắc
chắn dở hơi rồi!"
Rabia nói, "Được rồi - chỉ
để thoả mãn các ông bà - ta đã đánh mất nó ở nhà ta."
Họ hỏi, "Thế sao bà lại
tìm ở đây?"
Và Rabia tương truyền đã nói,
"Bởi vì ở đây mới có ánh sáng, và không có ánh sáng bên trong."
Chuyện ngụ ngôn này là rất có ý
nghĩa. Bạn đã bao giờ tự hỏi bản thân mình bạn đang tìm kiếm cái gì không? Bạn
đã bao giờ làm nó thành vấn đề thiền sâu sắc để biết bạn đang tìm cái gì không?
Không. Ngay cả trong những khoảnh khắc mông lung nào đó, những khoảnh khắc mơ,
bạn có ý niệm mơ hồ về điều bạn đang tìm kiếm, nó chưa bao giờ chính xác, nó
chưa bao giờ đích xác. Bạn còn chưa xác định ra nó.
Nếu bạn cố gắng xác định nó, nó
càng được xác định, bạn sẽ càng cảm thấy rằng không có nhu cầu tìm kiếm nó. Tìm
kiếm có thể tiếp tục chỉ trong trạng thái mơ hồ, trong trạng thái mơ; khi mọi sự
không rõ ràng, bạn đơn giản cứ đi tìm, bị lôi kéo bởi thôi thúc bên trong nào
đó, bị xô đẩy bởi khẩn thiết bên trong nào đó. Một điều bạn có biết: Bạn cần
tìm kiếm. Đây là nhu cầu bên trong. Nhưng bạn không biết bạn đang tìm cái gì.
Và chừng nào bạn còn chưa biết điều mình đang tìm kiếm, làm sao bạn có thể tìm
thấy nó?
Nó là mơ hồ - bạn nghĩ chìa
khoá là tiền bạc, quyền lực, danh vọng, kính trọng. Nhưng thế rồi bạn thấy những
người đáng kính, những người có quyền, và họ cũng tìm kiếm. Thế rồi bạn nhìn những
người cực kì giầu có, và họ cũng tìm kiếm; tới chính tận cùng cuộc đời mình, họ
vẫn tìm kiếm. Giầu thế cũng chẳng ích gì, quyền lực chẳng ích gì. Tìm kiếm vẫn
tiếp tục mặc cho điều bạn có.
Tìm kiếm phải vì cái gì đó
khác. Những cái tên này, những cái nhãn này - tiền bạc, quyền lực, danh vọng -
những điều này chỉ thoả mãn tâm trí bạn. Chúng chỉ giúp cho bạn cảm thấy rằng
mình đang tìm kiếm cái gì đó. Cái gì đó đấy vẫn chưa được xác định, một cảm
giác rất mơ hồ.
Điều đầu tiên đối với người tìm
kiếm thực - đối với người tìm kiếm đã trở nên có chút ít tỉnh táo - là xác định
tìm kiếm, là hình thành một khái niệm rõ ràng về nó là gì, là mang nó ra khỏi ý
thức mơ, là đương đầu với nó trong tỉnh táo sâu sắc, là nhìn vào trong nó một
cách trực tiếp; là đối diện với nó. Ngay lập tức biến đổi bắt đầu xảy ra. Nếu bạn
bắt đầu xác định tìm kiếm của mình, bạn sẽ bắt đầu mất đi mối quan tâm trong
tìm kiếm. Nó càng trở nên được xác định, nó càng ít có đó. Một khi nó được biết
rõ ràng nó là gì, bỗng nhiên nó biến mất. Nó tồn tại chỉ khi bạn không chú ý.
Để điều đó được nhắc lại: Tìm
kiếm tồn tại chỉ khi bạn ngủ. Tìm kiếm tồn tại chỉ khi bạn không nhận biết; tìm
kiếm tồn tại chỉ trong vô nhận biết của bạn. Vô nhận biết tạo ra tìm kiếm.
Vâng, Rabia là đúng. Bên trong
không có ánh sáng - và vì không có ánh sáng và không ý thức bên trong, tất nhiên
bạn cứ tìm ở bên ngoài bởi vì bên ngoài dường như rõ ràng hơn.
Giác quan chúng ta tất cả đều
hướng ngoại. Mắt mở hướng ra ngoài, tay chuyển động, duỗi ra ngoài, chân di
chuyển ở bên ngoài, tai nghe tiếng động bên ngoài, nghe âm thanh. Bất kì cái gì
sẵn có cho bạn tất cả đều mở ra bên ngoài; tất cả năm giác quan đều đi vào theo
cách hướng ngoại. Bạn bắt đầu tìm kiếm ở đó - chỗ bạn thấy, cảm, chạm. Ánh sáng
của các giác quan rơi ra bên ngoài, và người tìm kiếm là ở bên trong.
Phân loại này phải được hiểu.
Người tìm kiếm là ở bên trong - nhưng bởi vì ánh sáng là ở bên ngoài, người tìm
kiếm bắt đầu đi vào theo cách tham vọng, cố gắng tìm ra cái gì đó ở bên ngoài sẽ
đáp ứng. Điều đó sẽ không bao giờ xảy ra cả. Nó chưa bao giờ xảy ra. Nó không
thể xảy ra được theo bản tính của mọi sự bởi vì chừng nào bạn còn chưa thăm dò
người tìm kiếm, tất cả tìm kiếm của bạn đều vô nghĩa. Chừng nào bạn còn chưa đi
tới biết mình là ai, tất cả những điều bạn tìm kiếm đều vô tích sự bởi vì bạn
không biết người tìm kiếm. Không biết người tìm kiếm, làm sao bạn có thể đi vào
chiều đúng được, vào hướng đúng được? Điều đó là không thể được. Điều đầu tiên
này phải được xem xét trước tiên.
Cho nên hai điều này là rất
quan trọng: Thứ nhất, làm tuyệt đối rõ ràng cho bạn đối tượng của bạn là gì. Đừng
loạng choạng trong bóng tối. Tập trung chú ý của mình vào đối tượng này: Bạn
đang thực sự tìm kiếm cái gì? Bởi vì thỉnh thoảng bạn muốn cái này, và bạn cứ
đi tìm cái gì đó khác, cho nên cho dù bạn thành công bạn sẽ không được thoả
mãn. Bạn đã thấy những người thành công chưa? Bạn có thể tìm thấy thất bại nào
lớn hơn ở bất kì đâu khác không? Bạn đã nghe câu ngạn ngữ rằng thành công này dẫn
tới thành công khác. Điều đó tuyệt đối sai. Tôi muốn nói cho bạn, không cái gì
thất bại như thành công. Câu ngạn ngữ này phải đã do người ngu phát minh ra.
Tôi nhắc lại: Không cái gì thất bại như thành công.
Người ta nói về Alexander Đại đế
rằng ngày ông ấy trở thành người chinh phục thế giới, ông ấy đóng cửa phòng lại
và bắt đầu khóc. Tôi không biết liệu điều đó có thực xảy ra không, nhưng nếu
ông ấy mà có chút ít thông minh, điều đó phải đã xảy ra. Các tướng lĩnh của ông
ấy rất bối rối:
Điều gì đã xảy ra? Họ chưa bao
giờ thấy Alexander khóc cả. Ông ấy không phải là kiểu người đó; ông ấy là chiến
binh vĩ đại. Họ đã thấy ông ấy trong khó khăn lớn, trong những tình huống mà mạng
sống cực kì nguy hiểm, nơi cái chết gần như chắc chắn xảy ra, và họ thậm chí
không thấy nước mắt nào trong mắt ông ấy. Họ chưa bao giờ thấy ông ấy trong bất
kì khoảnh khắc thất vọng, vô vọng nào. Điều gì đã xảy ra bây giờ... khi ông ấy
thành công, khi ông ấy là người chinh phục thế giới?
Họ gõ cửa phòng, họ đi vào, và
họ hỏi, "Điều gì xảy ra cho bệ hạ vậy? Sao bệ hạ khóc như đứa trẻ?"
Ông ấy nói, 'Bởi vì ta đã thành
công, ta biết nó đã là thất bại. Bây giờ ta biết rằng ta đứng đích xác ở cùng
chỗ như ta vẫn đứng khi ta bắt đầu cái vô nghĩa của việc chinh phục thế giới
này.Và điểm này trở nên rõ ràng cho ta bây giờ bởi vì không có thế giới khác để
chinh phục; bằng không, ta có thể vẫn còn trên cuộc hành trình, ta có thể đã bắt
đầu chinh phục thế giới khác. Bây giờ không có thế giới khác để chinh phục, bây
giờ không có gì khác để làm - và bỗng nhiên ta bị ném về bản thân mình."
Người thành công bao giờ cũng bị
ném về bản thân mình lúc cuối cùng, và thế thì người đó chịu đựng hành hạ của địa
ngục bởi vì người đó đã phí hoài toàn thể cuộc đời mình. Người đó đã tìm kiếm
và tìm kiếm, người đó là đánh cược mọi thứ mình có. Bây giờ người đó thành
công, và trái tim người đó trống rỗng, và linh hồn người đó vô nghĩa, và không
có hương thơm, không có phúc lành.
Cho nên điều đầu tiên là biết
đích xác bạn đang tìm gì. Tôi nhấn mạnh vào điều đó - bởi vì bạn càng tập trung
mắt vào đối tượng của tìm kiếm của mình, đối tượng đó càng bắt đầu biến mất.
Khi mắt bạn tuyệt đối cố định, bỗng nhiên chẳng có gì để tìm cả; ngay lập tức mắt
bạn bắt đầu quay hướng về bản thân mình. Khi không có đối tượng cho tìm kiếm,
khi mọi đối tượng đã biến mất, có trống rỗng. Trong trống rỗng đó là việc chuyển
đổi, việc quay vào trong. Bạn bỗng nhiên bắt đầu nhìn vào bản thân mình. Bây giờ
chẳng có gì để tìm kiếm, và ham muốn mới nảy sinh để biết người tìm kiếm này.
Nếu có cái gì đó để tìm kiếm, bạn
là phàm nhân. Nếu không có gì để tìm kiếm, và câu hỏi "Ai là người tìm kiếm
này?" đã trở thành quan trọng cho bạn, thế thì bạn là người tôn giáo. Đây
là cách tôi xác định tính chất phàm tục và tôn giáo. Nếu bạn vẫn đang tìm kiếm
cái gì đó - có thể trong kiếp sống khác, ở bờ bên kia, trên cõi trời, trên
thiên đường, điều đó cũng chẳng khác biệt gì - bạn vẫn là phàm nhân. Nếu mọi
tìm kiếm đã dừng lại và bạn bỗng nhiên trở nên nhận biết rằng bây giờ chỉ có một
điều cần biết - "Ai là người tìm kiếm này trong tôi? Năng lượng này là cái
gì mà muốn tìm kiếm? Tôi là ai?" - thế thì có biến đổi. Tất cả các giá trị
đột nhiên thay đổi. Bạn bắt đầu đi vào bên trong. Thế thì Rabia không còn ngồi
trên đường tìm kim bị mất đâu đó trong bóng tối của linh hồn bên trong riêng của
bà ấy.
Một khi bạn đã bắt đầu đi vào
trong... Lúc ban đầu nó rất tối - Rabia là đúng, nó rất, rất tối. Bởi vì trong
nhiều kiếp sống bạn chưa bao giờ ở bên trong, mắt bạn đã bị hội tụ vào thế giới
bên ngoài. Bạn đã theo dõi điều đó chưa? Đã quan sát chưa? Đôi khi bạn đi từ
ngoài đường, khi trời nắng chói chang và mặt trời nóng bỏng và có ánh sáng chói
lọi, khi bạn đột nhiên đi vào trong phòng hay đi vào trong nhà trời rất tối - bởi
vì mắt đã hội tụ quá nhiều vào ánh sáng bên ngoài. Khi có quá nhiều ánh sáng,
con ngươi co lại. Trong bóng tối con ngươi phải thảnh thơi; độ mở con ngươi cần
lớn hơn trong bóng tối. Trong ánh sáng, con ngươi nhỏ hơn là đủ. Đó là cách máy
ảnh hoạt động, và đó là cách mắt bạn hoạt động; máy ảnh đã được phát minh cùng
chiều hướng của mắt người.
Cho nên khi bạn bỗng nhiên đi
vào từ bên ngoài, nhà bạn có vẻ như tối. Nhưng nếu bạn ngồi thêm chút ít, dần dần
bóng tối biến mất. Có nhiều ánh sáng hơn; mắt bạn đang điều chỉnh. Trong nhiều
kiếp sống bạn đã từng ở bên ngoài trong mặt trời nóng, trong thế giới, cho nên
khi bạn đi vào bản thân mình, bạn đã hoàn toàn quên mất cách đi vào và cách điều
chỉnh mắt mình. Thiền không là gì ngoài việc điều chỉnh lại tầm nhìn của bạn,
điều chỉnh lại khả năng nhìn của bạn, của mắt bạn.
Ở Ấn Độ đó là điều được gọi là
con mắt thứ ba của bạn. Nó không phải là con mắt thực ở đâu đó, nó là việc điều
chỉnh lại, điều chỉnh lại toàn bộ tầm nhìn của bạn. Dần dần bóng tối không còn
tối nữa. Ánh sáng tinh tế, tràn ngập bắt đầu được cảm thấy. Và nếu bạn cứ nhìn
vào bên trong - điều đó cần thời gian - dần dần, từ từ bạn bắt đầu cảm thấy ánh
sáng đẹp bên trong. Nó không phải là ánh sáng chói chang như mặt trời; nó giống
như mặt trăng hơn. Nó không chói loà, nó không chói lọi, nó rất mát mẻ. Nó
không nóng, nó rất từ bi, nó rất mềm mại, nó là tác động dịu dàng.
Từ từ, khi bạn đã điều chỉnh tới
ánh sáng bên trong này, bạn sẽ thấy rằng bạn ở chính cội nguồn. Người tìm kiếm
là cái được tìm. Thế thì bạn sẽ thấy rằng kho báu là ở bên trong bạn, và toàn
thể vấn đề đã là ở chỗ bạn đã tìm kiếm nó ở bên ngoài. Bạn đã tìm kiếm nó ở đâu
đó bên ngoài, và nó bao giờ cũng ở bên trong bạn rồi. Nó bao giờ cũng ở đây bên
trong bạn. Bạn đã tìm kiếm theo hướng sai, có vậy thôi.
Mọi thứ đều sẵn có cho bạn cũng
như nó sẵn có cho bất kì ai khác, cũng như nó sẵn có cho vị Phật, cho một
Baal-Shem, cho một Moses, cho một Muhammad. Nó sẵn có cho bạn, chỉ mỗi điều bạn
nhìn sai hướng. Khi có liên quan tới kho báu, bạn không nghèo hơn Phật hay
Muhammad - không, Thượng đế chưa bao giờ tạo ra người nghèo. Điều đó không xảy
ra - nó không thể xảy ra được bởi vì Thượng đế tạo ra bạn từ giầu có của ngài.
Làm sao Thượng đế tạo ra con người nghèo được? Bạn là sự tuôn tràn của ngài, bạn
là một phần của sự tồn tại. Làm sao bạn có thể nghèo được? Bạn giầu, giầu vô hạn
- giầu như bản thân tự nhiên.
Nhưng bạn đang nhìn theo hướng
sai. Hướng đó là sai. Đó là lí do tại sao bạn cứ bỏ lỡ. Và không phải là bạn sẽ
không thành công trong cuộc sống đâu - bạn có thể thành công. Nhưng dầu vậy bạn
vẫn sẽ là thất bại. Không cái gì sẽ thoả mãn bạn bởi vì không cái gì có thể được
đạt tới trong thế giới bên ngoài mà có thể so sánh được với kho báu bên trong,
với ánh sáng bên trong, với phúc lạc bên trong.
Tự biết mình là có thể chỉ
trong sự một mình sâu sắc. Thông thường bất kì cái gì chúng ta biết về bản thân
mình cũng đều là ý kiến của người khác. Họ nói, "Bạn là người tốt" và
chúng ta nghĩ chúng ta là người tốt. Họ nói, "Bạn đẹp" và chúng ta
nghĩ chúng ta đẹp. Họ nói, "Bạn không tốt" hay "Bạn xấu"
... bất kì điều gì mọi người nói về chúng ta, chúng ta cứ thu thập lấy. Điều đó
trở thành sự tự đồng nhất của chúng ta. Nó cực kì giả dối bởi vì chẳng ai khác
có thể biết được bạn - không ai có thể biết được bạn ngoại trừ bạn, bản thân bạn.
Họ biết chỉ các khía cạnh, và những khía cạnh đó là rất bề ngoài. Họ biết chỉ
những tâm trạng thoáng chốc; họ không thể thấm nhuần được trung tâm của bạn. Thậm
chí người yêu của bạn cũng không thể thấm được vào chính cốt lõi của bản thể bạn.
Ở đó bạn hoàn toàn một mình, và chỉ ở đó bạn mới đi tới biết mình là ai.
Mọi người sống cả đời mình cứ
tin vào điều người khác nói, phụ thuộc vào người khác. Đó là lí do tại sao mọi
người rất sợ ý kiến của người khác. Nếu họ nghĩ bạn là xấu, bạn trở thành xấu.
Nếu họ kết án bạn, bạn bắt đầu kết án bản thân mình. Nếu họ nói rằng bạn là tội
đồ, bạn bắt đầu cảm thấy mặc cảm tội lỗi. Bởi vì bạn đã phụ thuộc vào ý kiến của
họ, bạn phải liên tục tuân theo các ý kiến của họ. Điều này tạo ra sự nô lệ, sự
nô lệ rất tinh vi. Nếu bạn muốn được biết tới là người tốt, xứng đáng, đẹp,
thông minh, thế thì bạn phải nhân nhượng, bạn phải thoả hiệp liên tục với những
người bạn đang phụ thuộc vào.
Và vấn đề khác nảy sinh. Bởi vì
có nhiều người thế, họ cứ nhồi nhét vào tâm trí bạn bằng các kiểu ý kiến khác
nhau - các ý kiến xung đột nữa. Ý kiến này mâu thuẫn với ý kiến khác; do đó lẫn
lộn lớn nảy sinh bên trong bạn. Người này nói bạn rất thông minh, người khác
nói bạn ngu xuẩn. Quyết định sao đây? Thế là bạn bị phân chia. Bạn trở nên nghi
ngờ về bản thân mình, về bạn là ai... do dự ngập ngừng. Và độ phức tạp là rất lớn
bởi vì có cả nghìn người quanh bạn.
Bạn đi tới tiếp xúc với nhiều
người thế, và mọi người đều nhồi nhét ý tưởng của họ vào tâm trí bạn. Và không
ai biết bạn cả - thậm chí bạn cũng chẳng biết tới bản thân mình - cho nên tất cả
thu thập này đều trở thành bị lộn xộn bên trong. Đây là trạng thái điên khùng.
Bạn có nhiều tiếng nói bên trong mình.
Bất kì khi nào bạn hỏi mình là
ai, nhiều câu trả lời sẽ tới. Câu trả lời nào đó sẽ là của mẹ bạn, câu nào đó
là của bố bạn, câu nào đó là của thầy giáo bạn, vân vân và vân vân. Và không thể
nào quyết định được cái nào là câu trả lời đúng. Làm sao quyết định được? Tiêu
chuẩn là gì? Đây là chỗ con người bị lạc. Đây là tự dốt nát.
Nhưng bởi vì bạn phụ thuộc vào
người khác, bạn sợ đi vào một mình - bởi vì khoảnh khắc bạn bắt đầu đi vào một
mình, bạn bắt đầu trở nên rất sợ đánh mất bản thân mình. Bạn không có bản thân
mình ngay chỗ đầu tiên, nhưng bất kì cái ta nào bạn đã tạo ra từ ý kiến của người
khác sẽ sẽ phải bị bỏ lại sau. Do đó, người ta rất sợ đi vào trong. Bạn càng đi
vào sâu hơn, bạn càng ít biết mình là ai. Cho nên trong thực tế khi bạn đi tới
tự biết mình, trước khi điều đó xảy ra bạn sẽ phải vứt bỏ mọi ý tưởng về cái
ta. Sẽ có lỗ hổng; sẽ có một loại cái không. Bạn sẽ trở thành vô thực thể. Bạn sẽ
hoàn toàn mất hút bởi vì tất cả những cái bạn biết không còn liên quan nữa, và
cái có liên quan bạn chẳng biết gì cả.
Các nhà huyền môn Ki tô giáo gọi
điều này là "đêm tối của linh hồn." Nó phải được vượt qua, và một khi
bạn đã vượt qua nó, có bình minh. Mặt trời lên, và người ta đi tới biết bản
thân mình lần đầu tiên.. Tia sáng đầu tiên của mặt trời, và tất cả đều được
hoàn thành. Tiếng hót đầu tiên của chim chóc vào buổi sáng, và tất đều được đạt
tới.
Đích thực
Tính chân thực nghĩa là tính
đích thực - là thực, không giả, không dùng mặt nạ. Bất kì cái gì là khuôn mặt
thực của bạn, biểu lộ nó ra với bất kì giá nào.
Nhớ lấy, điều đó không có nghĩa
là bạn phải lột mặt nạ người khác; nếu họ sung sướng với dối trá của họ, đấy là
họ quyết định chứ. Đừng đi và lột mặt nạ bất kì ai bởi vì đây là cách mọi người
nghĩ - họ nói họ phải chân thực, đích thực; họ ngụ ý họ phải đi và lột trần mọi
người bởi vì "Sao anh lại che giấu thân thể mình? Quần áo là không cần thiết."
Không. Xin nhớ: Chân thực với bản thân mình. Bạn không cần cải tạo bất kì ai
khác trên thế giới này. Nếu bạn có thể làm bản thân mình trưởng thành, điều đó
là đủ rồi. Đừng là người cải cách, và đừng cố gắng dạy người khác, và đừng cố gắng
thay đổi người khác. Nếu bạn thay đổi, thế là đủ về một thông điệp.
Đích thực nghĩa là vẫn còn chân
thực với bản thể riêng của bạn. Làm sao vẫn còn chân thực? Ba điều cần phải nhớ.
Một, đừng bao giờ nghe bất kì ai, điều họ bảo bạn phải là. Bao giờ cũng lắng
nghe tiếng nói bên trong của bạn, điều bạn muốn là; bằng không cả đời bạn sẽ bị
phí hoài. Mẹ bạn muốn bạn là kĩ sư, bố bạn muốn bạn là bác sĩ, và bạn muốn là
nhà thơ. Phải làm gì? Tất nhiên mẹ bạn đúng bởi vì là kĩ sư thì kinh tế hơn, có
ích về tài chính hơn. Bố bạn cũng đúng; là bác sĩ là món hàng tốt trên thị trường,
nó có giá trị thị trường. Nhà thơ sao? Bạn có điên không đấy? Bạn có dở hơi
không đấy? Nhà thơ là những người đáng ghét. Chẳng ai muốn họ. Không có nhu cầu
về họ; thế giới có thể tồn tại mà không có thơ ca - sẽ chẳng có rắc rối gì bởi
vì không có thơ ca. Thế giới không thể tồn tại nếu thiếu kĩ sư; thế giới cần kĩ
sư. Nếu bạn được cần tới, bạn có giá trị. Nếu bạn không được cần tới, bạn không
mang giá trị nào.
Nhưng nếu bạn muốn là nhà thơ,
cứ là nhà thơ đi. Bạn có thể là kẻ ăn xin - tốt. Bạn có thể không trở nên rất
giầu từ điều đó, nhưng đừng lo nghĩ về điều đó. Bởi vì nếu không bạn có thể trở
thành kĩ sư lớn, và bạn có thể kiếm được nhiều tiền, nhưng bạn sẽ không bao giờ
có sự hoàn thành nào. Bạn bao giờ cũng là kẻ khao khát; bản thể bên trong của bạn
sẽ khao khát là nhà thơ.
Tôi đã nghe nói rằng một nhà
khoa học lớn, bác sĩ giải phẫu được giải thưởng Nobel, đã được hỏi, "Khi
giải thưởng Nobel được trao cho ông, ông trông không thật hạnh phúc. Có chuyện
gì vậy?" Ông ấy nói, "Tôi bao giờ cũng muốn mình là vũ công. Tôi chưa
hề muốn là bác sĩ giải phẫu ngay chỗ đầu tiên, và bây giờ không chỉ tôi trở
thành bác sĩ giải phẫu, tôi đã trở thành bác sĩ giải phẫu rất thành công, và
đây là gánh nặng. Tôi muốn chỉ là vũ công thôi, và tôi vẫn còn là vũ công tồi -
đó là nỗi đau của tôi, nỗi khổ của tôi. Bất kì khi nào tôi thấy ai đó nhảy múa,
tôi cảm thấy khổ thế, trong địa ngục thế. Tôi sẽ làm gì với giải thưởng Nobel
này? Nó không thể trở thành điệu vũ cho tôi; nó không thể cho tôi điệu vũ được."
Nhớ lấy, chân thực với tiếng
nói bên trong của bạn. Nó có thể dẫn bạn vào nguy hiểm; thế thì đi vào nguy hiểm,
nhưng vẫn còn chân thực với tiếng nói bên trong. Thế thì có khả năng là một
ngày nào đó bạn sẽ đi tới trạng thái mà bạn có thể nhảy múa với sự hoàn thành
bên trong.
Bao giờ cũng nhìn: Điều đầu
tiên là bản thể bạn. Đừng cho phép người khác thao túng và kiểm soát bạn - và họ
là nhiều người; mọi người đều sẵn sàng kiểm soát bạn, mọi người đều sẵn sàng
thay đổi bạn, mọi người đều sẵn sàng cho bạn lời chỉ bảo mà bạn không đòi hỏi.
Mọi người đều cho bạn hướng dẫn về cuộc đời bạn. Hướng dẫn này tồn tại bên
trong bạn rồi, bạn mang bản kế hoạch tổng thể rồi.
Đích thực nghĩa là chân thực với
bản thân mình. Nó là hiện tượng rất, rất nguy hiểm; hiếm người có thể làm được
điều đó. Nhưng bất kì khi nào mọi người làm điều đó, họ đều đạt tới. Họ đạt tới
cái đẹp, sự duyên dáng, sự mãn nguyện tới mức bạn không thể nào tưởng tượng nổi.
Lí do mọi người trông thất vọng
thế là ở chỗ không ai đã lắng nghe tiếng nói riêng của mình. Bạn muốn cưới một
cô gái, nhưng cô gái đó là người Mô ha mét giáo, còn bạn là Brahmin Hindu, bố mẹ
bạn sẽ không cho phép điều đó. Xã hội sẽ không chấp nhận điều đó, điều đó là
nguy hiểm. Cô gái nghèo còn bạn giầu. Cho nên bạn cưới người đàn bà giầu, theo
đẳng cấp Brahmin Hindu, điều được mọi người chấp nhận nhưng trái tim bạn không
chấp nhận. Cho nên bây giờ bạn sống cuộc sống xấu xí. Bây giờ bạn đi tới gái
mãi dâm - nhưng ngay cả gái mãi dâm cũng chẳng giúp được bạn; bạn đã mãi dâm cả
đời mình rồi. Bạn đã làm phí hoài cả đời mình rồi.
Bao giờ cũng lắng nghe tiếng
nói bên trong, và đừng nghe bất kì cái gì khác. Có cả nghìn lẻ một cám dỗ quanh
bạn bởi vì nhiều người đi bán rong các thứ của họ. Đó là một siêu thị, một thế
giới, và mọi người trong đó đều quan tâm tới việc bán các thứ của mình cho bạn.
Mọi người đều là người bán hàng. Nếu bạn nghe quá nhiều người bán hàng, bạn sẽ
phát điên. Đừng nghe ai cả. Nhắm mắt lại và lắng nghe tiếng nói bên trong. Đó
chính là tất cả thiền là gì, lắng nghe tiếng nói bên trong. Đây là điều thứ nhất.
Thế rồi tới điều thứ hai - chỉ
nếu bạn đã hoàn thành xong điều thứ nhất thì điều thứ hai mới trở thành có thể
được - đừng bao giờ đeo mặt nạ. Nếu bạn giận, cứ giận. Điều đó là mạo hiểm,
nhưng đừng mỉm cười bởi vì đó là không thực. Bạn đã được dạy rằng khi bạn giận,
mỉm cười, nhưng thế thì nụ cười của bạn trở thành giả dối, mặt nạ - chỉ là luyện
tập môi và không gì khác. Trái tim đầy giận dữ, chất độc, còn môi mỉm cười; bạn
trở thành hiện tượng giả dối.
Thế rồi điều khác cũng xảy ra:
Khi bạn muốn mỉm cười, bạn không thể cười được. Toàn thể cơ chế của bạn thành đảo
lộn bởi vì khi bạn muốn giận bạn đã không giận; khi bạn muốn ghét bạn đã không
ghét. Bây giờ bạn muốn yêu; bỗng nhiên bạn thấy rằng cơ chế này không vận hành.
Bây giờ bạn muốn mỉm cười; bạn phải ép buộc nó. Thực sự, trái tim bạn đầy nụ cười,
và bạn muốn cười to, nhưng bạn không thể cười được. Cái gì đó nghẹt lại trong
tim, cái gì đó nghẹt lại trong họng. Nụ cười không tới, hay cho dù nó tới, nó
là nụ cười rất mờ nhạt và chết. Nó không làm cho bạn sung sướng, bạn không bật
ra cùng nó. Nó không phải là rạng ngời quanh bạn.
Khi bạn muốn giận, cứ giận. Chẳng
có gì sai trong giận cả. Nếu bạn muốn cười, cứ cười. Chẳng có gì sai trong cười
to cả. Dần dần bạn sẽ thấy rằng toàn thể hệ thống của bạn đang vận hành. Khi nó
vận hành, thực sự, nó có tiếng rù rù quanh nó. Cũng giống như chiếc xe chạy rù
rù khi mọi sự chạy tốt - người lái xe yêu chiếc xe đều biết rằng bây giờ mọi sự
đang hoạt động tốt. Có một đơn vị hữu cơ; cơ cấu này vận hành tốt.
Bạn có thể thấy điều đó - bất
kì khi nào cơ cấu của một người vận hành tốt bạn đều có thể cảm thấy tiếng rù
rù quanh người đó. Người đó bước đi, nhưng bước đi của người đó có điệu vũ
trong nó. Người đó nói, nhưng lời người đó mang thơ ca tinh tế trong chúng. Người
đó nhìn bạn, và người đó thực sự nhìn; nó không phải là hờ hững, nó thực sự nồng
hậu. Khi người đó chạm vào bạn, người đó thực sự chạm vào bạn; bạn có thể cảm
thấy năng lượng của người đó đi vào trong thân thể bạn, luồng sống được truyền
qua... bởi vì cơ cấu của người đó đang vận hành tốt.
Đừng đeo mặt nạ; bằng không bạn
sẽ tạo ra hoạt động sai, các khối chắn trong cơ cấu của bạn. Có nhiều khối chắn
trong thân thể bạn. Người đã từng kìm nén giận dữ - hàm của người đó trở nên bị
chắn lại. Tất cả giận dữ dồn tới hàm và rồi dừng lại ở đó. Tay người đó trở nên
xấu xí; chúng không có chuyển động duyên dáng của vũ công, không, bởi vì giận dữ
đi vào trong các ngón tay và trở nên bị chắn lại. Nhớ lấy, giận dữ có hai lối để
xả ra: một lối là răng, và lối kia là ngón tay. Mọi con vật khi chúng giận dữ sẽ
cắn bạn bằng răng hay chúng sẽ bắt đầu cào cấu bạn bằng chân. Cho nên móng và
răng là hai điểm từ đó giận dữ được xả ra.
Tôi có hoài nghi rằng bất kì
khi nào giận dữ bị kìm nén quá nhiều, mọi người đều có vấn đề về răng. Răng họ
đi sai bởi vì quá nhiều năng lượng có đó và không bao giờ được xả ra. Và bất kì
ai kìm nén giận dữ sẽ ăn nhiều - người giận dữ bao giờ cũng ăn nhiều bởi vì
răng cần luyện tập nào đó để cho năng lượng được xả ra chút ít. Và tay của người
giận dữ sẽ trở nên bị sần sùi, xấu xí. Nếu năng lượng mà được xả ra, chúng có
thể trở thành bàn tay đẹp.
Nếu bạn kìm nén bất kì cái gì,
đều có phần tương ứng nào đó trong thân thể cho xúc động này. Nếu bạn không muốn
khóc, mắt bạn sẽ mất vẻ long lanh bởi vì nước mắt được cần tới; chúng là hiện
tượng rất sống động. Thỉnh thoảng bạn kêu khóc - thực sự bạn đi vào trong nó, bạn
trở thành nó, và nước mắt bắt đầu chảy từ mắt bạn - mắt bạn được lau sạch, mắt
bạn trở nên lại tươi tắn, trẻ trung và trinh nguyên.
Đó là lí do tại sao đàn bàn có
mắt đẹp hơn - bởi vì họ vẫn có thể khóc. Đàn ông đã đánh mất cái đẹp của mắt họ
bởi vì họ có khái niệm sai rằng đàn ông không nên khóc. Nếu đứa con trai nhỏ
khóc, ngay cả bố mẹ cũng nói, "Con làm gì thế? Con có phải là kẻ yếu đuối
không?" Vô nghĩa làm sao! Bởi vì Thượng đế đã cho bạn - đàn ông và đàn bà
- cùng tuyến nước mắt. Nếu đàn ông mà được ngụ ý không khóc, thì đã không có
tuyến nước mắt rồi. Số học đơn giản. Sao tuyến nước mắt lại tồn tại trong đàn
ông theo cùng tỉ lệ như chúng tồn tại trong đàn bà? Mắt cần khóc, và điều thực
sự hay là bạn có thể kêu khóc một cách toàn tâm.
Nhớ lấy, nếu bạn không thể kêu
khóc được một cách toàn tâm, bạn không thể cười được nữa, bởi vì đó là cực
khác. Những người có thể cười cũng có thể khóc; những người không thể khóc thì
không thể cười. Và đôi khi bạn có thể đã quan sát ở trẻ con; nếu chúng cười to
và lâu, chúng bắt đầu khóc - bởi vì cả hai điều này được nối với nhau. Trong
các làng tôi đã nghe những bà mẹ nói với con họ, "Đừng cười quá nhiều; bằng
không con sẽ bắt đầu khóc đấy." Thực sự đúng bởi vì hiện tượng này là
không khác biệt, cùng năng lượng đi vào các cực đối lập. Cho nên điều thứ hai:
Đừng dùng mặt nạ - cứ chân thực với bất kì giá nào.
Và điều thứ ba về tính đích thực:
Bao giờ cũng vẫn còn trong hiện tại bởi vì mọi cái giả đi vào hoặc từ quá khứ
hoặc từ tương lai. Cái đã qua rồi là qua rồi. Đừng bận tâm về nó và đừng mang
nó như gánh nặng; bằng không, nó sẽ không cho phép bạn đích thực với hiện tại.
Và tất cả những cái đã không tới thì đã không tới. Đừng bị bận tâm không cần
thiết về tương lai, bằng không điều đó sẽ đi vào trong hiện tại và sẽ phá huỷ
nó. Chân thực với hiện tại, và thế thì bạn sẽ đích thực. Ở đây bây giờ là đích
thực. Không quá khứ, không tương lai - khoảnh khắc này, tất cả. Khoảnh khắc này
là toàn thể vĩnh hằng.
Ba điều này, và bạn đạt tới
chân thực. Thế thì bất kì cái gì bạn nói cũng đều đúng. Bình thường bạn nghĩ bạn
phải cẩn thận để nói điều đúng; tôi không nói điều đó. Tôi nói tạo ra tính đích
thực, và bất kì cái gì bạn nói đều sẽ đúng.
Chân thực không phải là cái gì
đó logic. Với chân thực tôi không ngụ ý kết luận được đạt tới bởi phương pháp
logic, hợp lí. Với chân thực tôi ngụ ý tính đích thực của bản thể, không áp đặt
cái gì mà bạn không là, chỉ là cái bạn đang là với bất kì rủi ro nào, chưa bao
giờ trở thành đạo đức giả. Nếu bạn buồn, thì bạn buồn. Đó là chân thực trong
khoảnh khắc đó, đừng che giấu nó. Đừng đặt nụ cười giả tạo lên khuôn mặt bạn bởi
vì nụ cười giả tạo đó sẽ tạo ra chia chẻ trong bạn. Bạn sẽ trở thành hai - một
phần của bạn sẽ mỉm cười, và tất nhiên nó sẽ là phần nhỏ, và phần lớn sẽ vẫn
còn buồn. Bây giờ phân chia đã phát sinh, và nếu bạn cứ làm điều đó lặp đi lặp
lại...
Khi bạn giận, bạn không bày tỏ
giận dữ của mình - bạn sợ điều đó có thể phá huỷ hình ảnh của bạn bởi vì mọi
người vẫn nghĩ bạn từ bi thế, và mọi người nói bạn không bao giờ giận dữ. Họ ca
ngợi điều đó, và điều đó làm hài lòng bản ngã. Bây giờ, giận dữ sẽ phá huỷ hình
ảnh đẹp của bạn, cho nên thay vì phá huỷ hình ảnh này, bạn kìm nén giận dữ. Nó
sôi lên bên trong, nhưng trên bề mặt bạn vẫn còn từ bi, tốt bụng, lễ phép, dịu
dàng. Bây giờ phân chia được thực hành. Mọi người đều thực hành nó qua toàn thể
nhiều kiểp sống của mình; thế rồi phân chia trở thành tuyệt đối lắng đọng. Ngay
cả khi bạn đang ngồi một mình và không có ai cả, và không cần giả vờ, bạn vẫn cứ
giả vờ; nó đã trở thành bản tính thứ hai. Mọi người không chân thực ngay cả
trong nhà tắm của mình; ngay cả khi họ hoàn toàn một mình, họ cũng không chân
thực. Bây giờ vấn đề không phải là việc chân thực hay không chân thực; nó đã trở
thành thói quen của họ. Trong toàn thể các kiếp sống của mình họ đã thực hành,
và khi bạn thực hành ngày một nhiều, khoảnh cách giữa hai phần của bạn trở nên
ngày càng lớn hơn.
Khi nó trở thành không thể bắc
cầu qua nổi, chúng ta gọi nó là tinh thần phân liệt. Khi bạn không thể tiếp xúc
được với phần khác riêng của mình, bạn gần như trở thành hai người thay vì một
người; thế thì nó là bệnh tinh thần trầm trọng. Nhưng mọi người đều bị phân
chia, cho nên khác biệt giữa người bị tinh thần phân liệt và người bình thường
chỉ là ở mức độ. Nó không phải rất cơ bản, không phải về chất mà chỉ về lượng.
Với chân thực tôi ngụ ý không
giả vờ. Là bất kì cái gì bạn đang là - khoảnh khắc này bạn buồn, vậy khoảnh khắc
đó bạn buồn. Và khoảnh khắc tiếp nếu bạn trở nên hạnh phúc, bây giờ không cần
tiếp tục vẫn còn buồn - bởi vì điều đó nữa, đã được dạy: bao giờ cũng nhất
quán, vẫn còn nhất quán. Điều đó xảy ra, bạn có thể quan sát nó - bạn buồn, và
thế rồi bỗng nhiên cái buồn mất đi, nhưng bạn không thể cười được ngay lập tức
bởi vì mọi người sẽ nghĩ gì? Bạn có điên không? Vừa mới trước đó bạn đã buồn;
bây giờ bạn lập tức bắt đầu cười sao? Chỉ người điên hay trẻ con mới làm điều
này; điều đó không được trông đợi ở bạn. Bạn sẽ phải đợi tình huống nào đó mà dần
dần bạn có thể thảnh thơi và bắt đầu mỉm cười và cười lại.
Cho nên không chỉ là khi bạn buồn
bạn giả vờ mỉm cười, khi bạn muốn mỉm cười nữa, bạn cũng giả vờ buồn bởi vì
toàn thể ý tưởng ngu xuẩn về giữ nhất quán. Từng khoảnh khắc có cách thức riêng
của nó và không khoảnh khắc nào cần nhất quán với bất kì khoảnh khắc nào khác.
Cuộc sống là một luồng, nó là dòng sông: Nó cứ thay đổi trạng thái của nó. Cho
nên người ta không cần lo nghĩ về nhất quán. Bất kì ai trở nên lo nghĩ về nhất
quán cũng sẽ trở thành không chân thực bởi vì chỉ dối trá mới có thể nhất quán.
Chân thực bao giờ cũng thay đổi. Chân thực chứa các mâu thuẫn của nó - và đó là
cái giầu có của chân thực, đó là cái bao la của nó, đó là cái đẹp của nó.
Cho nên nếu bạn cảm thấy buồn,
thế thì buồn - không kết án, không đánh giá nó tốt hay xấu. Không có vấn đề về
tốt hay xấu, nó đơn giản là vậy. Và khi nó đi, cứ để cho nó đi. Khi đó bạn lại bắt
đầu mỉm cười, đừng cảm thấy mặc cảm bởi vì bạn vừa mới buồn xong, cho nên làm
sao bạn có thể mỉm cười được? Cứ để ai đó trước hết kể chuyện cười, cứ để ai đó
trước hết phá vỡ tảng băng, và thế rồi bạn sẽ cười. Đợi đúng khoảnh khắc. Điều
đó chống lại đạo đức giả. Khi bạn hạnh phúc, thì hạnh phúc; không cần giả vờ
cái gì cả.
Và nhớ: Từng khoảnh khắc đều có
thực tại nguyên tử. Nó là gián đoạn với khoảnh khắc quá khứ và nó không nối với
khoảnh khắc tương lai. Từng khoảnh khắc đều mang tính nguyên tử. Chúng không phải
nối nhau trong một dãy, chúng không tuyến tính. Từng khoảnh khắc có cách hiện hữu
riêng của nó, và bạn phải ở đó, trong khoảnh khắc đó, không gì khác. Đây là điều
thực sự được ngụ ý bởi chân thực.
Chân thực nghĩa là đích thực,
chân thực nghĩa là chân thành. Chân thực không phải là điều logic. Nó là trạng
thái tâm hồn của việc chân thực - không phải là chân thực theo người lí tưởng
nào đó, bởi vì nếu có người lí tưởng nào đó bạn sẽ trở thành giả. Nếu bạn nghĩ
rằng phải giống vị Phật mới là chân thực, thế thì bạn sẽ không bao giờ chân thực
bởi vì bạn không phải là vị Phật, và bạn sẽ áp đặt Phật lên bạn. Bạn có thể ngồi
giống như Phật, bạn có thể gần như trở thành bức tượng đá cẩm thạch, nhưng sâu
bên dưới bạn sẽ vẫn như cũ. Phật sẽ chỉ là tư thế. Và nếu bạn có người lí tưởng,
bạn không thể chân thực được vào khoảnh khắc đó bởi vì người lí tưởng này bao
giờ cũng có đó và bạn phải noi gương người lí tưởng.
Người chân thực không có người
lí tưởng nào. Người đó sống khoảnh khắc sang khoảnh khắc; người đó bao giờ cũng
sống như người đó cảm thấy trong khoảnh khắc đó. Người đó hoàn toàn kính trọng
tình cảm của mình, xúc động của mình, tâm trạng của mình. Và đây là điều tôi muốn
mọi người là: đích thực, chân thực, chân thành, kính trọng linh hồn riêng của
mình.
Lắng nghe bản thân mình
Bao giờ cũng lắng nghe cảm giác
riêng của mình, không cần nhìn quanh. Và với việc nhìn vào mọi người, bạn không
thể thấy được đích xác điều gì đang xảy ra cho họ bởi vì khuôn mặt họ không phải
là thực tại của họ, cũng như khuôn mặt bạn không phải là thực tại của bạn. Dáng
vẻ bên ngoài của họ không phải là cái bên trong của họ, cũng như dáng vẻ bên
ngoài của bạn không phải là cái bên trong của bạn.
Đó là toàn thể đạo đức giả của
xã hội - không bày tỏ cái bên trong của bạn, trung tâm của bạn, khuôn mặt thực
của bạn. Giấu nó đi. Bày tỏ nó cho ai đó rất thân thiết và người sẽ hiểu. Nhưng
ai là người thân thiết? Ngay cả những người yêu cũng không bầy tỏ khuôn mặt của
họ cho nhau. Bởi vì chẳng ai biết cả; giây phút này ai đó là người yêu, giây
phút tiếp có thể không yêu nữa. Cho nên từng người trở thành giống như hòn đảo
khép kín.
Đừng nhìn vào người khác, nhìn
vào bản thân mình thôi. Và để cái ở bên trong của bạn đi ra ngoài, với bất kì rủi
ro nào. Không có rủi ro nào lớn hơn kìm nén. Nếu bạn kìm nén, bạn sẽ đánh mất tất
cả hương vị cho cuộc sống, tất cả nhiệt tình. Bạn sẽ đánh mất tất cả cuộc sống
nếu bạn cứ kìm nén. Nó là chất độc; nó đầu độc bản thể.
Lắng nghe trái tim đi, và bất
kì cái gì có đó, đem nó ra. Chẳng mấy chốc bạn sẽ trở nên hiệu quả trong việc
đem nó ra, và bạn sẽ tận hưởng nó. Và một khi bạn biết cách là chân thực rồi,
nó sẽ đẹp tới mức bạn sẽ không bao giờ lắng đọng vì cái giả nữa. Chúng ta cứ
quyết định là cái giả bởi vì chúng ta chưa bao giờ nếm trải cái thực. Từ chính lúc
ban đầu của thời thơ ấu cái thực đã bị kìm nén. Trước khi đứa trẻ trở nên nhận
biết về cái gì là thực, nó đã được dạy kìm nén điều đó. Theo cách vô ý thức,
theo cách máy móc, nó cứ kìm nén mà không biết điều nó đang làm.
Chân thực với bản thân mình đi -
không có trách nhiệm khác. Người ta phải có trách nhiệm với bản thể của mình. Bạn
phải trả lời được cho bản thể riêng của mình, và Thượng đế sẽ không hỏi bạn tại
sao bạn không là ai đó khác đâu.
Có câu chuyện rằng khi nhà huyền
môn Josiah của Hasid giáo sắp chết ai đó hỏi ông ấy tại sao ông ấy không cầu
nguyện Thượng đế, và ông ấy lại chắc chắn rằng Moses sẽ là nhân chứng cho ông ấy.
Ông ấy đáp, "Để ta nói cho ông một điều. Thượng đế sẽ không hỏi ta tại sao
ta không là Moses đâu. Ngài sẽ hỏi ta tại sao ta không là Josiah."
Đây là toàn thể vấn đề, làm sao
là chính mình. Và nếu bạn có thể giải quyết được điều này, thế thì mọi vấn đề
khác trở thành không là vấn đề gì cả. Thế thì cuộc sống là điều huyền bị tuyệt
vời để được sống - không phải là vấn đề được giải mà chỉ được sống và tận hưởng.
Tin cậy bản thân mình
Chân thực là có thể chỉ nếu trước
hết bạn tin cậy bản thân mình. Điều nền tảng nhất phải xảy ra bên trong bạn trước
hết. Nếu bạn tin cậy bản thân mình, bạn có thể tin cậy vào tôi, bạn có thể tin
cậy mọi người, bạn có thể tin cậy sự tồn tại. Nhưng nếu bạn không tin cậy được
vào bản thân mình, thế thì không tin cậy nào khác là có thể.
Và xã hội phá huỷ tin cậy tại
chính gốc rễ. Nó không cho phép bạn tin cậy vào bản thân mình. Nó dạy tất cả
các loại tin cậy khác - tin cậy vào bố mẹ, tin cậy vào nhà thờ, tin cậy và quốc
gia, tin cậy vào Thượng đế, và vô hạn - nhưng tin cậy cơ bản bị phá huỷ hoàn
toàn. Và thế thì tất cả các tin cậy khác đều là rởm, nhất định là rởm. Thế thì
tất cả tin cậy khác đều chỉ là hoa nhựa. Bạn không có rễ thực cho hoa thực phát
triển.
Xã hội làm điều đó một cách có
chủ ý, theo mục đích, bởi vì người tin cậy vào bản thân mình là nguy hiểm cho
xã hội - xã hội phụ thuộc vào sự nô lệ, xã hội đã đầu tư quá nhiều vào nô dịch.
Người tin cậy vào bản thân mình là người độc lập. Bạn không thể dự đoán được về
người đó, người đó sẽ đi theo cách riêng của người đó. Tự do sẽ là cuộc sống của
người đó. Người đó sẽ tin cậy khi người đó cảm thấy thế, khi người đó yêu, và
thế thì tin cậy của người đó sẽ mãnh liệt vô cùng và có chân thực trong nó. Thế
thì tin cậy của người đó sẽ sống động và đích thực. Và người đó sẽ sẵn sàng để
mạo hiểm tất cả cho tin cậy của mình - nhưng chỉ khi người đó cảm thấy điều đó,
chỉ khi điều đó là đúng, chỉ khi nó khuấy động trái tim người đó, chỉ khi nó
khuấy động thông minh của người đó và tình yêu của người đó. Bằng không thì
không được. Bạn không thể buộc người đó vào bất kì loại niềm tin nào.
Xã hội này phụ thuộc vào đức
tin. Toàn thể cấu trúc của nó là cấu trúc của thôi miên tự động. Toàn thể cấu
trúc của nó dựa trên việc tạo ra rô bốt và máy, không phải người. Nó cần con
người phụ thuộc - nhiều tới mức họ thường xuyên cần có người kiểu bạo chúa, nhiều
tới mức họ đang đi tìm kiếm bạo chúa riêng của mình, Aldolf Hitler riêng của
mình, Mussolini riêng của mình, Joseph Stalin và Mao Trạch Đông riêng của mình.
Trái đất này, trái đất tươi đẹp này, chúng ta đã biến nó thành một nhà tù lớn.
Vài người có quyền đã thu toàn thể nhân loại thành đám đông hỗn tạp. Con người
được phép tồn tại chỉ nếu con người thoả hiệp với tất cả các loại vô nghĩa.
Bây giờ, bảo đứa trẻ tin vào
Thượng đế là vô nghĩa, hoàn toàn vô nghĩa - không phải là Thượng đế không tồn tại,
nhưng bởi vì đứa trẻ chưa cảm thấy khát khao, ham muốn, niềm khao khát. Nó còn
chưa sẵn sàng đi vào tìm kiếm chân lí, chân lí tối thượng của cuộc sống. Nó còn
chưa đủ chín chắn để truy tìm vào thực tại của sự tồn tại. Chuyện tình đó phải
xảy ra một ngày nào đó, nhưng nó có thể xảy ra chỉ nếu không đức tin nào bị áp
đặt lên nó. Nếu nó bị cải đạo trước khi cơn khát đã nảy sinh để thám hiểm và để
biết, thế thì toàn thể cuộc sống nó sẽ sống theo cách rởm; nó sẽ sống theo cách
giả dối.
Vâng, nó sẽ nói về Thượng đế bởi
vì nó đã được bảo rằng có Thượng đế. Nó đã được nói cho một cách có thẩm quyền,
và nó đã được nói cho bởi những người rất quyền thế trong thời thơ ấu của nó -
bố mẹ nó, các tu sĩ, các thầy giáo của nó. Nó đã được những người này nói cho,
và nó phải chấp nhận điều đó; đó là vấn đề sống còn của nó. Nó không thể nói
không với bố mẹ nó bởi vì không có họ nó sẽ không có khả năng sống chút nào.
Nói không quá mạo hiểm; nó phải nói có. Nhưng có của nó không thể chân thực được.
Làm sao nó có thể chân thực được?
Nó đang nói có chỉ như một phương cách chính trị, để sống còn. Bạn đã không biến
nó thành người tôn giáo, bạn đã làm nó thành nhà ngoại giao, bạn đã tạo ra
chính khách. Bạn đã phá hoại tiềm năng của nó để trưởng thành trong bản thể
đích thực. Bạn đã đầu độc nó. Bạn đã phá huỷ chính khả năng thông minh của nó bởi
vì thông minh nảy sinh chỉ khi khao khát nảy sinh để biết. Bây giờ khao khát
này sẽ không bao giờ nảy sinh cả bởi vì trước khi câu hỏi này chiếm quyền sở hữu
tâm hồn nó, câu trả lời đã được cung cấp. Trước khi nó đói, thức ăn đã bị ép
đưa vào bản thể nó. Bây giờ, không đói, thức ăn ép buộc này không thể được tiêu
hoá; không có cơn đói để tiêu hoá nó. Đó là lí do tại sao mọi người sống như
các ống dẫn qua đó cuộc sống trôi qua như thức ăn chưa tiêu hoá.
Người ta phải rất kiên nhẫn với
trẻ con, rất tỉnh táo, rất ý thức không nói gì mà có thể làm cản trở thông minh
riêng của chúng tới, không cải đạo chúng thành người Ki tô giáo, người Hindu
giáo, người Mô ha mét giáo. Người ta cần kiên nhẫn vô hạn. Một ngày nào đó phép
màu xảy ra, khi bản thân đứa trẻ bắt đầu truy tìm. Thế nữa cũng đừng cung cấp
cho nó câu trả lời làm sẵn. Câu trả lời làm sẵn chẳng giúp được cho ai cả; câu
trả lời làm sẵn là đờ đẫn và ngu xuẩn. Giúp nó trở nên thông minh hơn đi. Thay
vì cho nó câu trả lời, cho nó tình huống và thách thức để cho thông minh của nó
được mài sắc và nó hỏi sâu sắc hơn - tới mức câu hỏi thấm vào chính cốt lõi của
nó, tới mức câu hỏi trở thành câu hỏi sống và chết.
Nhưng điều đó là không được
phép. Bố mẹ rất sợ, xã hội rất sợ. Nếu trẻ con được phép vẫn còn tự do, ai biết
được? Chúng có thể không bao giờ vào cùng nhóm mà bố mẹ chúng thuộc vào, chúng
có thể không bao giờ đi tới nhà thờ - Cơ đốc giáo, Tin lành, thế này thế nọ. Ai
biết cái gì sẽ xảy ra khi chúng trở nên thông minh theo cách riêng của chúng?
Chúng sẽ không trong kiểm soát của bạn. Và xã hội này cứ đi ngày một sâu vào
chính trị để kiểm soát mọi người, để sở hữu linh hồn của mọi người.
Đó là lí do tại sao điều đầu
tiên họ phải làm là phá huỷ tin cậy - tin cậy của đứa trẻ vào chính nó, tự tin
tưởng của đứa trẻ vào bản thân nó. Họ phải làm cho nó run rẩy và sợ hãi. Một
khi nó run rẩy, nó bị kiểm soát. Nếu nó tự tin, nó không bị kiểm soát. Nếu nó tự
tin nó sẽ tự khẳng định mình, nó sẽ cố gắng làm cái riêng của nó. Nó sẽ không
bao giờ muốn làm cái gì của bất kì ai khác. Nó sẽ đi cuộc hành trình riêng của
nó, nó sẽ không hoàn thành ham muốn của bất kì ai khác vì cuộc hành trình nào
đó. Nó sẽ không bao giờ là kẻ bắt chước, nó sẽ không bao giờ là người đờ đẫn và
chết. Nó sẽ sống động, rung động cùng cuộc sống tới mức không ai có thể kiểm soát
được nó.
Phá huỷ tin cậy của nó, và bạn
đã thiến nó rồi. Bạn đã lấy đi sức mạnh của nó; bây giờ nó bao giờ cũng sẽ bất
lực và bao giờ cũng cần ai đó chi phối, chỉ dẫn, và chỉ huy nó. Bây giờ nó sẽ
là người lính tốt, công dân tốt, người quốc gia tốt, người Ki tô giáo tốt, người
Mô ha mét giáo tốt, người Hindu tốt.
Vâng, người đó sẽ là tất cả những
điều này. Nhưng người đó sẽ không là cá nhân thực. Người đó sẽ không có gốc rễ
nào, người đó sẽ bị bật rễ cả đời mình. Người đó sẽ sống mà không có rễ - và sống
không rễ là sống trong khổ sở, là sống trong địa ngục. Cũng như cây cần rễ
trong đất, con người cũng là cây và cần rễ trong sự tồn tại nếu không người đó
sẽ sống cuộc sống rất không thông minh.
Mới hôm nọ, tôi đọc một câu
chuyện:
Ba nhà giải phẫu, các bạn cũ, gặp
nhau nhân kì nghỉ. Trên bờ biển, ngồi dưới ánh mặt trời, họ bắt đầu ba hoa. Người
thứ nhất nói, "Tôi bắt gặp một người đã mất cả hai chân trong chiến tranh.
Tôi cho anh ta cặp chân giả, và nó đã là phép màu. Bây giờ anh ta đã trở thành
một trong những vận động viên chạy lớn nhất thế giới! Có mọi khả năng là trong
kì thế vận hội Olympic sắp tới anh ta sẽ thắng."
Người khác nói, "Thế chưa
là gì cả. Tôi bắt gặp một người đàn bà ngã từ tầng ba mươi. Khuôn mặt cô ấy dập
nát hết. Tôi đã làm một việc lớn về giải phẫu cấy ghép nhựa. Mới hôm nọ tôi biết
tin qua báo chí là cô ấy đã trở thành hoa hậu sắc đẹp thế giới.:
Người thứ ba là một người khiêm
tốn. Những người khác nhìn anh ta và hỏi, "Mới đây anh đã làm được gì? Có
gì mới không?"
Người này nói, "Cũng chẳng
có gì nhiều - mà hơn nữa, tôi không được phép nói gì về nó cả."
Đồng nghiệp của anh ta trở nên
tò mò hơn. Họ nói, "Nhưng chúng tôi là bạn bè, chúng tôi có thể giữ bí mật
cho anh. Anh không phải lo; nó sẽ không dò rỉ ra đâu."
Thế là anh ta nói, "Thôi
được, nếu các anh đã nói vậy, nếu các anh hứa: Một người được đưa tới tôi, anh
ta mất đầu trong tai nạn xe hơi. Tôi lúng túng chẳng biết phải làm gì. Tôi chạy
ra vườn để nghĩ xem phải làm gì, và bỗng nhiên tôi bắt gặp cái bắp cải. Chẳng
tìm thấy cái gì khác, tôi cấy cái bắp cải đó vào chỗ cái đầu. Và các cậu có biết
gì không? Người đó đã trở thành tổng thống Mĩ đấy."
Bạn có thể phá huỷ đứa trẻ; dầu
vậy, nó có thể trở thành tổng thống Mĩ. Có mọi khả năng cố hữu để trở nên thành
công mà không có thông minh. Thực tế, không có nhiều khó khăn để trở nên thành
công với thông minh bởi vì người thông minh mang tính sáng tạo. Người đó bao giờ
cũng đi trước thời đại mình; phải mất thời gian để hiểu người đó.
Người không thông minh thì dễ
được hiểu. Người đó khớp với động thái của xã hội; xã hội có các giá trị và
tiêu chuẩn để phán xét người đó. Nhưng phải mất nhiều năm để xã hội đánh giá được
một thiên tài.
Tôi không nói rằng người không
có thông minh thì không thể trở nên thành công được, không thể trở nên nổi tiếng
được - nhưng người đó sẽ vẫn còn là rởm. Và đó là nỗi khổ: Bạn có thể trở nên nổi
tiếng, nhưng nếu bạn là rởm, bạn sống trong khổ sở. Bạn không biết phúc lành
nào cuộc sống đang trút lên bạn - bạn sẽ không bao giờ biết cả. Bạn không có đủ
thông minh để biết. Bạn sẽ không bao giờ thấy cái đẹp của sự tồn tại bởi vì bạn
không có nhạy cảm để biết nó. Bạn sẽ không bao giờ thấy phép màu vô cùng đang
bao quanh bạn, cái bắt chéo qua con đường của bạn theo cả triệu cách mọi ngày.
Bạn sẽ không bao giờ thấy được nó bởi vì để thấy nó, bạn cần khả năng mênh mông
để hiểu, để cảm, để hiện hữu.
Xã hội này là xã hội hướng quyền
lực. Xã hội này vẫn còn hoàn toàn nguyên thuỷ, hoàn toàn man rợ. Vài người -
chính khách, tu sĩ, giáo sư - đang chi phối cả triệu người. Và xã hội này đang
vận hành theo cách không đứa trẻ nào được phép có thông minh. Phải cực kì ngẫu
nhiên mà thỉnh thoảng vị Phật mới tới trái đất - cực kì ngẫu nhiên. Bằng cách
nào đó, thỉnh thoảng một người thoát ra khỏi nanh vuốt của xã hội. Thỉnh thoảng
một người vẫn còn không bị đầu độc bởi xã hội. Điều đó phải là vì một số lỗi
nào đó, sai lầm nào đó của xã hội. Bằng không xã hội thành công trong việc phá
huỷ rễ của bạn, trong việc phá huỷ tin cậy của bạn vào bản thân mình. Và một
khi điều đó được làm, bạn sẽ không bao giờ có khả năng tin cậy vào bất kì ai. Một
khi bạn không có khả năng yêu bản thân mình, bạn sẽ không bao giờ có khả năng
yêu bất kì ai. Đó là chân thực tuyệt đối, không có ngoại lệ cho nó. Bạn có thể
yêu người khác chỉ nếu bạn có khả năng yêu bản thân mình. Nhưng xã hội kết án
việc tự yêu. Nó nói điều đó là vị kỉ, nó nói điều đó là tự ái.
Vâng tự yêu mình có thể trở
thành tự ái, nhưng không nhất thiết là vậy. Nó có thể trở thành tự ái nếu nó
chưa bao giờ đi vượt ra ngoài bản thân nó, nó có thể trở thành một loại vị kỉ nếu
nó trở nên bị giới hạn vào chính nó. Bằng không, tự yêu mình là bắt đầu của tất
cả tình yêu khác.
Người yêu bản thân mình chẳng
chóng thì chầy bắt đầu tuôn tràn với tình yêu. Người tin cậy vào bản thân mình
không thể bất tín với bất kì ai được, ngay cả với những người định lừa người
đó, ngay cả với những người đã lừa người đó. Vâng, người đó thậm chí không thể
bất tín được với họ bởi vì bây giờ người đó biết tin cậy còn có giá trị hơn nhiều
so với bất kì cái gì khác.
Bạn có thể lừa một người -
nhưng bạn có thể lừa người đó về cái gì? Bạn có thể lấy tiền hay cái gì đó khác
từ người đó. Nhưng người biết tới cái đẹp của tin cậy sẽ không bị sao lãng bởi
những điều nhỏ bé này. Người đó sẽ vẫn yêu bạn, người đó sẽ vẫn tin cậy bạn. Và
thế rồi phép màu xảy ra: Nếu một người thực sự tin cậy bạn, không thể nào lừa
được người đó, gần như không thể được.
Điều đó xảy ra mọi ngày trong
cuộc sống của bạn nữa. Bất kì khi nào bạn tin cậy vào ai đó, điều trở thành
không thể được cho người đó là lừa bạn, là dối bạn. Ngồi trên sân ga tầu hoả, bạn
không biết người ngồi bên cạnh mình là ai - người đó là người lạ, người hoàn
toàn lạ - và bạn nói với người đó, "Nhờ anh trông giúp đồ đạc hộ tôi. Tôi
phải ra mua vé." Và bạn đi. Bạn tin cậy vào người lạ tuyệt đối. Nhưng điều
gần như không bao giờ xảy ra là người lạ lừa bạn. Người đó có thể lừa bạn nếu
như bạn đã không tin cậy vào người đó.
Tin cậy có phép thần trong nó.
Làm sao người đó có thể lừa được bạn bởi vì bạn đã tin cậy vào người đó? Làm
sao người đó có thể rơi xuống thấp thế được? Người đó sẽ không bao giờ có khả
năng tha thứ cho bản thân mình nếu người đó lừa bạn.
Có phẩm chất cố hữu trong tâm
thức con người để tin cậy và được tin cậy. Mọi người đều thích được tin cậy. Đó
là sự kính trọng từ người khác - và khi bạn tin cậy vào người lạ điều đó còn
nhiều hơn thế. Không có lí do để tin cậy người đó, và dầu vậy bạn vẫn tin cậy
vào người đó. Bạn nâng người này lên bệ cao thế, bạn đánh giá người này cao thế,
người đó gần như không thể nào sa ngã được từ độ cao đó. Và nếu người đó sa
ngã, người đó sẽ không bao giờ có khả năng tha thứ cho bản thân mình, người đó
sẽ phải mang tải trọng của mặc cảm cả đời mình.
Người tin cậy vào bản thân mình
đi tới biết cái đẹp của nó - đi tới biết rằng bạn càng tin cậy vào bản thân
mình, bạn càng nở hoa nhiều; bạn càng ở trong cùng trạng thái buông bỏ và thảnh
thơi, bạn càng được lắng đọng và chân thành, bạn càng bình thản, điềm tĩnh và
im lặng. Và điều đó đẹp đến mức bạn bắt đầu tin cậy ngày một nhiều người hơn bởi
vì bạn càng tin cậy hơn, bình thản của bạn càng sâu sắc hơn; điềm tĩnh của bạn
đi ngày càng sâu hơn vào chính cốt lõi của bản thể bạn. Và bạn càng tin cậy, bạn
càng sải cánh bay cao hơn. Người có thể tin cậy chẳng chóng thì chầy sẽ biết tới
logic của tin cậy. Và thế thì một ngày nào đó người đó nhất định thử tin cậy
vào cái không biết.
Bắt đầu tin cậy vào bản thân
mình - đó là bài học nền tảng, bài học đầu tiên. Bắt đầu yêu bản thân mình. Nếu
bạn không yêu bản thân mình, người nào khác sẽ yêu bạn? Nhưng nhớ, nếu bạn chỉ
yêu bản thân mình, tình yêu của bạn sẽ rất nghèo nàn.
Nhà huyền môn Do Thái vĩ đại,
Hillel, đã nói, "Nếu ông không vì bản thân mình, ai sẽ vì ông?" Và
cũng vậy, "Nếu ông chỉ vì bản thân mình, thế thì cuộc sống của ông có thể
có nghĩa gì?" - một phát biểu cực kì có ý nghĩa. Nhớ điều đó: Yêu bản thân
mình bởi vì nếu bạn không yêu bản thân mình, không ai khác sẽ có thể yêu bạn được.
Bạn không thể yêu một người
ghét bản thân mình. Và trên trái đất không may mắn này, gần như mọi người đều
ghét bản thân mình, mọi người đều kết án bản thân mình. Làm sao bạn có thể yêu
được người cứ kết án bản thân mình? Người đó sẽ không tin vào bạn. Người đó
không thể yêu được bản thân mình - làm sao bạn có thể dám yêu? Người đó sẽ nghi
ngờ trò chơi nào đó, thủ đoạn nào đó, cuộc chơi nào đó. Người đó sẽ ngờ rằng bạn
đang cố lừa người đó nhân danh tình yêu. Người đó sẽ rất thận trọng, tỉnh táo,
và nghi ngờ của người đó sẽ đầu độc bản thể bạn. Nếu bạn yêu một người ghét bản
thân mình, bạn đang cố gắng phá huỷ quan niệm của người đó về bản thân mình. Và
không ai dễ dàng vứt bỏ quan niệm của mình về bản thân mình; đó là căn cước của
người đó. Người đó sẽ tranh đấu với bạn, người đó sẽ chứng minh cho bạn rằng
người đó là đúng và bạn sai.
Đó là điều đang xảy ra trong mọi
quan hệ yêu đương - để tôi gọi nó là mọi mối quan hệ yêu đương vẫn được gọi vậy.
Nó đang xảy ra giữa mọi chồng và vợ, mọi người yêu và người được yêu, mọi đàn
ông và mọi đàn bà. Làm sao bạn có thể phá huỷ được quan niệm của người khác về
bản thân người đó? Đó là căn cước của người đó, đó là bản ngã của người đó, đó
là cách người đó biết tới bản thân mình. Nếu bạn lấy nó đi, người đó sẽ không
biết mình là ai. Điều đó là quá mạo hiểm; người đó không thể vứt bỏ được quan
niệm của mình dễ dàng thế. Người đó sẽ chứng minh cho bạn rằng người đó không xứng
đáng yêu; người đó chỉ xứng đáng ghét. Và cùng điều đó là trường hợp với bạn. Bạn
cũng ghét bản thân mình; bạn không thể cho phép bất kì ai khác yêu bạn được. Bất
kì khi nào ai đó tới với năng lượng yêu quanh bạn, bạn co lại, bạn muốn trốn chạy,
bạn sợ. Bạn biết hoàn toàn rõ rằng bạn không xứng đáng với tình yêu, bạn biết rằng
chỉ trên bề mặt bạn trông tốt thế, đẹp thế; sâu bên dưới bạn xấu. Và nếu bạn
cho phép người này yêu bạn, chẳng chóng thì chầy - và nó sẽ chóng chứ không chầy
đâu - người đó sẽ đi tới biết bạn là ai trong thực tại.
Bạn sẽ có thể giả vờ được bao
lâu với người mà bạn phải sống trong tình yêu? Bạn có thể giả vờ ở bãi chợ, bạn
có thể giả vờ ở câu lạc bộ Lions và câu lạc bộ Rotary - mỉm cười, tất cả đều mỉm
cười. Bạn có thể diễn kịch hay và vào vai hay. Nhưng nếu bạn sống với người đàn
bà hay đàn ông trong hai mươi bốn giờ một ngày, thế thì sẽ mệt mỏi lắm nếu cứ mỉm
cười và mỉm cười và mỉm cười mãi. Thế thì mỉm cười làm bạn mệt mỏi bởi vì nó là
rởm. Đó chỉ là bài luyện tập của môi, và môi trở nên mệt. Làm sao bạn có thể cứ
dịu ngọt mãi được? Cay đắng của bạn sẽ trồi lên bề mặt. Do đó, lúc tuần trăng mật
qua đi, mọi thứ cũng qua luôn. Cả hai đã biết thực tại của nhau, cả hai đã biết
cái rởm của nhau, cả hai đã biết cái giả dối của nhau.
Người ta sợ trở nên thân thiết.
Thân thiết nghĩa là bạn sẽ phải gạt sang bên việc vào vai diễn. Và bạn biết
mình là ai chứ: không xứng đáng, toàn bẩn thỉu; đó là điều bạn đã từng được bảo
từ chính lúc ban đầu. Bố mẹ của bạn, thầy giáo của bạn, tu sĩ của bạn, chính
khách của bạn - tất cả đều đã từng nói với bạn rằng bạn bẩn thỉu, không xứng
đáng. Chẳng ai đã từng chấp nhận bạn. Chẳng ai đã cho bạn cảm giác rằng bạn được
yêu và được kính trọng, rằng bạn được cần tới - rằng sự tồn tại này sẽ thiếu bạn,
rằng không có bạn sự tồn tại này sẽ không thể như cũ, rằng không có bạn sẽ có lỗ
hổng. Không có bạn vũ trụ này sẽ mất đi tính thơ ca nào đó, cái đẹp nào đó: bài
ca sẽ bị thiếu, một nốt sẽ bị thiếu, sẽ có lỗ hổng - không ai đã bảo bạn điều
đó.
Và đó là điều công trình của
tôi ở đây là gì: phá huỷ cái bất tín đã từng được tạo ra trong bạn về bản thân
bạn, phá huỷ đi tất cả những kết án đã từng bị áp đặt lên bạn, lấy nó đi khỏi bạn
và cho bạn cảm giác rằng bạn được yêu và được kính trọng, được sự tồn tại yêu mến.
Thượng đế đã tạo ra bạn bởi vì ngài yêu bạn. Ngài yêu bạn nhiều tới mức ngài
không thể kìm được cám dỗ tạo ra bạn.
Khi hoạ sĩ vẽ, người đó vẽ bởi
vì người đó yêu. Vincent van Gogh liên tục vẽ mặt trời cả đời mình, ông ấy yêu
mặt trời nhiều thế. Thực tế, chính mặt trời đã làm cho ông ấy phát điên. Trong
một năm liên tục ông ấy đã đứng và vẽ dưới mặt trời nóng. Cả đời ông ấy xoay
quanh mặt trời. Và ngày ông ấy được mãn nguyện, vẽ xong bức tranh mà ông ấy bao
giờ cũng muốn vẽ - và để vẽ bức tranh này ông ấy đã vẽ nhiều bức tranh khác,
nhưng ông ấy đã không được mãn nguyện với chúng - ngày ông ấy được mãn nguyện,
ngày ông ấy có thể nói, "Vâng, đây là điều tôi muốn vẽ," ông ấy tự tử
bởi vì, ông ấy nói, "Công việc của tôi được thực hiện rồi. Tôi đã làm xong
điều tôi tới để làm. Định mệnh của tôi được hoàn thành, bây giờ không ích gì mà
sống nữa."
Toàn thể cuộc đời ông ấy là sự
thành tâm cho bức tranh nào đó sao? Ông ấy phải đã từng điên lên trong tình yêu
với mặt trời. Ông ấy nhìn vào mặt trời lâu tới mức nó phá huỷ mắt ông ấy, khả
năng nhìn của ông ấy, nó làm cho ông ấy phát điên.
Khi nhà thơ làm bài thơ, chính
bởi vì người đó yêu nó. Thượng đế đã vẽ bạn, ca bạn, nhảy múa bạn. Thượng đế
yêu bạn! Nếu bạn không thấy nghĩa nào trong từ Thượng đế, đừng lo nghĩ. Gọi nó
là sự tồn tại, gọi nó là cái toàn thể. Sự tồn tại yêu bạn, bằng không bạn đã
không ở đây rồi.
Thảnh thơi trong bản thể mình,
bạn được cái toàn thể yêu mến. Đó là lí do tại sao cái toàn thể cứ thở trong bạn,
đập rộn ràng trong bạn. Một khi bạn bắt đầu cảm thấy kính trọng và tình yêu và
tin cậy vô cùng này của cái toàn thể trong bạn, bạn sẽ bắt đầu bắt rễ vào trong
bản thể mình. Bạn sẽ tin cậy vào bản thân mình. Và chỉ thế thì bạn mới có thể
tin cậy vào tôi được, chỉ thế bạn mới có thể tin cậy vào bạn bè của bạn được,
con bạn, chồng bạn, vợ bạn. Chỉ thế thì bạn mới có thể tin cậy được vào cây cối
và con vật và các vì sao và mặt trăng. Thế thì người ta đơn giản sống như tin cậy.
Vấn đề không còn là tin cậy vào cái này hay cái khác; người ta đơn giản tin cậy.
Và tin cậy đơn giản là mang tính tôn giáo.
Đó là điều tính chất sannyas tất
cả là gì. Sannyas là hoàn tác lại tất cả những điều xã hội đã từng làm. Không
phải ngẫu nhiên mà các tu sĩ đều chống lại tôi, các chính khách chống lại tôi,
bố mẹ chống lại tôi, toàn thể các thể chế chống lại tôi; điều đó không ngẫu
nhiên đâu. Tôi có thể hiểu được logic tuyệt đối rõ ràng của nó. Tôi đang cố gắng
hoàn tác lại điều họ đã làm. Tôi đang phá hoại toàn thể hình mẫu của xã hội nô
lệ này.
Nỗ lực của tôi là để tạo ra người
nổi dậy, và bắt đầu của người nổi dậy là tin cậy vào bản thân mình. Nếu tôi có
thể giúp bạn tin cậy được vào bản thân mình, tôi đã giúp được cho bạn rồi. Chẳng
cái gì khác được cần nữa; mọi thứ khác đi theo cách riêng của nó.
