Read more
Osho - Bí mật của
những bí mật (Tập 2)
Chương 12. Đạo
đang diễn ra
Ngày 7 tháng 9
năm 1978, buổi sáng tại thính đường Phật
Câu hỏi 1
Vâng! Vâng! Xin đánh thức tôi dậy! Bình tưới
nước rò rỉ, đa phân liệt, ngu xuẩn này đã bị ảnh hưởng sâu sắc bởi những bài giảng
này - nhưng một điều mới đây là, tôi cảm thấy càng ngày ngày càng thô hơn. Osho
ơi, tôi muốn hoa sen của tôi nở hoa, để cảm Đạo, để xứng đáng với Đạo, để là Đạo.
Tôi muốn rơi vào trong tình yêu! Liệu nó sẽ,
nó có thể thực sự xảy ra không? Linh hồn đẹp, thực này ở bên trong có bùng nở
vào hiện hữu không?
Đạo ơi, đó là lí do tại sao tôi
đã cho bạn cái tên Đạo: có thông điệp cho bạn trong nó đấy. Đạo nghĩa là tự
phát, tự nhiên. Đạo không phải là thực hành, nó không phải là nỗ lực, nó không
phải là trau dồi. Nó là kiên nhẫn, nó là tin cậy, nó đang chờ đợi mọi sự xảy
ra, cho dù người ta phải chờ đợi tới vĩnh hằng.
Đạo không cần làm việc về phần
bạn. Mọi điều bạn có thể làm sẽ là việc hoàn tác, bởi vì khoảnh khắc người làm
tới, tự nhiên biến mất. Khoảnh khắc người làm nắm giữ bạn, bạn bị sở hữu bởi ý
tưởng của bản ngã. Và thế thì có bức tường giữa bạn và Đạo - hay gọi nó là Sự tồn
tại.
Người làm phải tan biến, và bạn
không thể làm được gì để làm tan biến nó. Làm sao bạn có thể làm được gì để làm
tan biến người làm? Bất kì cái gì bạn làm sẽ cứ nuôi dưỡng nó. Chỉ một hiểu biết
đơn giản rằng tất cả đều được chăm sóc... Cây đang lớn lên - không phải là
chúng làm nỗ lực nào để lớn lên. Chim đang hót - không phải là chúng đi tới trường
nhạc nào đó. Sông đang chảy - không ai đã dạy chúng cách đạt tới đại dương.
Chúng không mang bản đồ nào, chúng không biết con đường nào, chúng không có bất
kì kinh sách nào, dầu vậy mọi dòng sông đều đạt tới đại dương.
Nhìn quanh mà xem! Vũ trụ mênh
mông này đang vận hành hoàn hảo tới mức chẳng cái gì có thể được thêm vào nó.
Nó không cần cải tiến. Thấy điều này, người ta thảnh thơi. Nếu sao có thể liên
tục nhảy múa và hoa có thể liên tục nở và chim có thể liên tục hót, tại sao bạn
không thể? Bạn cũng thuộc vào vũ trụ này. Bạn là một phần của nó. Thực ra, bạn
là phần có giá trị nhất của nó, việc nở hoa vĩ đại nhất sẽ xảy ra trong bạn -
việc nở hoa của tâm thức, Hoa Vàng của bản thể. Bạn không bị bỏ quên, bạn được
chăm nom.
Hiểu cuộc sống là thảnh thơi.
Vâng, chỉ hiểu biết là được cần,
không trau dồi, không thực hành. Bạn không cần trở nên đức hạnh, tôn giáo. Những
người cố trở thành đức hạnh và tôn giáo đều đơn giản trở thành bản ngã và không
gì hơn.
Đạo này, vứt bỏ khao khát này để
là cái gì đó khác hơn bạn đang vậy đi. Đây là khoảnh khắc rồi! Chỉ ở trong nó
thôi! Hoàn toàn là một với cái toàn thể đi. Và điều đó không cần được thực hành
bởi vì nó đã là hoàn cảnh rồi! Mọi điều được cần là chút ít hiểu biết, cách
nhìn, và thế thì tất cả bắt đầu xảy ra theo cách riêng của nó.
Đó là lí do tại sao tôi đã cho
bạn cái tên là Đạo. Thông điệp là ở chỗ bạn không tạo ra tính cách quanh bạn, ở
chỗ bạn không chế tạo ra nhân cách nào đó trong bạn, ở chỗ bạn không nghĩ tới
tương lai, niết bàn, chứng ngộ, Thượng đế. Thượng đế không có trong tương lai,
Thượng đế cũng không có trong quá khứ. Thượng đế là ở đây bây giờ, bao giờ cũng
ở đây bây giờ. Thượng đế là chính hoàn cảnh này.
Mọi người bao giờ cũng nghĩ về
Thượng đế như cội nguồn, cội nguồn nguyên thuỷ. Họ bỏ lỡ vấn đề. Thượng đế
không phải là cội nguồn nguyên thuỷ đâu đó ở phía sau, xa, xa xăm. Thượng đế
không phải là nguyên nhân nguyên thuỷ. Hay, có những người nghĩ Thượng đế là mục
đích tối thượng, lại xa, xa xăm trong tương lai. Cả trong quá khứ hay trong
tương lai - và đó là cách bạn liên tục bỏ lỡ. Và Thượng đế chỉ biết tới một thời,
và đó là hiện tại. Bây giờ là cái tên khác cho Thượng đế. Ngài là chính hoàn cảnh
này! Khoảnh khắc này, bên trong và bên ngoài, Thượng đế hiện hữu.
Và Thượng đế không phải là cái
gì đó thiêng liêng, linh thiêng, xa xôi mãi trên trời. Thượng đế là mọi thứ
hoàn cảnh này - và khi tôi nói mọi thứ, tôi ngụ ý mọi thứ: thiêng liêng/báng bổ,
thân thể /linh hồn, vật chất /tâm thức. Cái thấp nhất của cái thấp là Thượng đế
và cái thiêng liêng nhất của cái thiêng liêng là Thượng đế, và không có khác biệt
gì giữa hai điều này. Judas cũng nhiều tính Thượng đế như Jesus, bởi vì không
thể có cái gì khác được. Đây là những qui tắc đúng, hành động đúng được diễn ra
trên sân khấu, trong vở kịch.
Hiểu nó là thảnh thơi. Thế thì
không có đâu mà đi, thế thì không có gì mà làm. Thế thì cái còn lại là mở hội,
thế thì cái còn lại là sống vui vẻ, hân hoan từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc,
và đừng phân chia mọi thứ. Đừng nói “Tôi đi tới đền chùa”; đừng nói rằng đây là
cái gì đó thiêng liêng, linh thiêng. Uống trà cũng thiêng liêng như tập yoga.
Ngủ im lặng, thảnh thơi, cũng thiêng liêng như lời nguyện. Nhìn cây, nói chuyện
với bạn bè, đi dạo sáng sớm, làm việc trong cơ xưởng hay trong văn phòng, cũng
linh thiêng như bất kì cái gì khác. Đây là hiểu biết mà được cần cho Đạo xảy
ra.
Đạo đã xảy ra rồi - chỉ hiểu lầm
của bạn thôi... Đạo đã mưa rào xuống rồi - trong tia sáng mặt trời, trên cây
xanh. Nhưng bạn chỉ nghĩ, “Đây chỉ là mặt trời và đây chỉ là cây thôi - Thượng
đế ở đâu? Đây chỉ là người thôi - Thượng đế ở đâu?” Bạn muốn Thượng đế là cái
gì đó đặc biệt, và đó là lí do tại sao bạn bỏ lỡ. Thượng đế không phải là cái
gì đó đặc biệt, không phải là cái gì đó đặc thù. Thượng đế là tất cả mọi hoàn cảnh
này. Thượng đế là tính toàn bộ này. Khoảnh khắc này - việc nói của tôi với bạn,
việc nghe của bạn với tôi, giao cảm này, im lặng này, việc bắc cầu này - vâng,
đây là Thượng đế, đây là Đạo. Cho nên quên mọi chuyện về đạt tới đi. Đừng trở
thành người thành đạt.
Các sannyasin của tôi phải bỏ mọi
loại tham vọng - vật chất, trần tục và tâm linh - tất cả. Có tham vọng là ngu
xuẩn. Đó là lí do tại sao tôi nói các chính khách là ngu xuẩn, bởi vì họ là những
người tham vọng nhất trên thế giới. Bạn càng tham vọng bạn sẽ càng ngu xuẩn
hơn.
Tham vọng làm cho bạn ngu xuẩn.
Tại sao? - bởi vì thông minh là của ở đây bây giờ và tham vọng là của tương
lai, thông minh nở hoa khoảnh khắc này, và tham vọng bao giờ cũng nghĩ tới những
mảnh đất xa xăm. Tham vọng là của ngày mai, và bởi vì tham vọng mà bạn liên tục
bỏ lỡ thông minh, điều chỉ mưa rào xuống bây giờ, trào lên từ bên trong bạn.
Tôi đã nghe...
Người ta quyết định cho một con
khỉ và một chính khách lên mặt trăng. Các chỉ dẫn về phải làm gì sau khi tiếp đất
được dán vào trong túi áo ngoài của họ. Ngay khi họ chạm xuống cảnh quan mặt
trăng, con khỉ mở tập hướng dẫn của nó ra.
Hướng dẫn viết:
Kiểm tra mọi bình nhiên liệu.
Kiểm tra máy tính và lập trình
lại cùng điều đó.
Lấy vài mẫu đá, cát và khí.
Kiểm tra mức ô xi và mật độ.
Kiểm tra con tàu hạ cánh xem có
hỏng hóc gì không.
Kiểm tra bộ ổn định và thiết bị
chống trọng lực.
Thế rồi gửi thông điệp radio về
trái đất báo cáo vị trí.
Thế rồi chính khách mở hướng dẫn
dán xi của mình ra.
Nó viết bằng chữ lớn: Cho con
khỉ ăn!!!
Tham vọng làm cho một người
thành thực sự ngu - ngay cả khỉ cũng còn thông minh hơn. Đừng tham vọng! Và nhớ
lấy, tâm trí rất tinh ranh: bạn bỏ tham vọng theo hướng này và tâm trí bắt đầu
tạo ra cùng cái bẫy tham vọng theo hướng khác. Đuổi theo tiền, một ngày nào đó
bạn hiểu rằng điều đó là vô tích sự - cho dù bạn đạt tới nó, cái chết sẽ lấy nó
đi. Bạn bắt đầu vứt bỏ tham vọng đó. Nhưng thế rồi bạn bắt đầu nghĩ “Làm sao có
nhiều đức hạnh hơn?” Nó là cùng trò chơi - “Làm sao có nhiều tiền hơn” - bây giờ
bạn nói “Làm sao có nhiều đức hạnh hơn, nhiều punya hơn.”
Bạn có biết, tên của thành phố
này, Pune, bắt nguồn từ gốc tiếng Phạn punya không? Punya nghĩa là đức hạnh. Bạn
có thấy người đức hạnh nào ở Pune không?
Thực ra, người đức hạnh không
thể có tính tôn giáo được, bởi vì người đó đã cho phép tham vọng đi vào từ cửa
sau - lần nữa người đó đã bắt đầu tích luỹ, thu nhặt. Ai đó đang chơi trò quyền
lực trong thế giới, và thế rồi một ngày nào đó, thấy ra cái vô tích sự của nó...
Và một ngày nào đó mọi người đi tới thấy ra cái vô tích sự của nó, ngay cả tâm
trí tầm thường cũng đi tới thấy cái vô tích sự của nó. Nó vô tích sự thế! Nếu bạn
thất bại thì bạn thất bại thôi, nếu bạn thành công bạn cũng thất bại - nó vô
tích sự thế!
Nếu bạn thất bại, chắc chắn bạn
thất bại rồi, và có thất vọng. Nếu bạn thành công, thế nữa sâu bên dưới bạn thất
bại, vì bạn thấy bạn đã thành công và chẳng cái gì đã xảy ra qua thành công của
bạn. Bạn vẫn còn là cùng loại kẻ ăn xin xấu xí, trống rỗng, hổng hoác - chẳng
cái gì đã xảy ra. Mọi tiền bạc đều đã tích luỹ quanh bạn, bạn đang ngồi trên ngôi
tổng thống, và sâu bên dưới là cùng kẻ ăn xin, cùng bộ mặt xấu xí, cùng con quỉ,
cùng tâm trí khủng khiếp. Cho nên bị thất bại thì bạn thất bại rồi, được thành
công bạn cũng thất bại - đây là cái vô tích sự.
Thế thì tâm trí bắt đầu nghĩ về
có cái gì đó trên thiên đường. Nhưng đó lại là cùng trò chơi, được chơi với những
cái tên khác, trong thời gian khác, ở không gian khác - nhưng cùng tâm trí
phóng chiếu.
Giáo huấn của tôi cho bạn là: sống
ở đây bây giờ! Vứt mọi loại tham vọng đi - đây là tính chất sannyas. Vứt mọi loại
tham vọng, và thấy phép màu đang xảy ra: một khi bạn vứt bỏ mọi tham vọng bạn sẽ
có nhiều năng lượng còn lại tới mức sẽ không có cách nào khác hơn là mở hội. Bạn
sẽ có nhiều năng lượng thế trong bạn - mọi năng lượng được bao hàm trong tham vọng
nay được xả ra bởi vì tham vọng đã bị vứt bỏ - và năng lượng đó trở thành kinh
nghiệm đại dương bên trong linh hồn bạn. Đó là thiên đường, đó là Thượng đế.
Thượng đế không phải là mục đích, mà là kinh nghiệm về tâm trí không tham vọng.
Đạo phải không được đạt tới!
Người đạt tới liên tục bỏ lỡ nó. Người không đạt tới đột nhiên nhận ra rằng họ
bao giờ cũng sống trong thiên đường, nhưng bởi vì tham vọng của họ mà họ đã
không thể nào thấy được điều đó.
Cho nên Đạo này, cố hiểu điều
tôi đang chia sẻ với bạn đi. Tôi đang chia sẻ với bạn khoảnh khắc này, không
gian này. Tôi không cho bạn bất kì mục đích nào. Tôi không làm bạn phát rồ vì
thành tựu nào đó trong tương lai. Tôi không gây hứng khởi cho bạn chạy và săn
đuổi những cái bóng nào đó. Tôi đơn giản truyền cho bạn điều đã xảy ra cho tôi,
tôi muốn nó được chia sẻ với bạn: bỏ mọi tham vọng, tôi đã đạt tới.
Bỏ mọi tham vọng đi và chỉ hiện
hữu, và thấy cái đẹp và phúc lành của sự tồn tại. Không thể nào tin nổi, nó đơn
giản kì lạ thế! Bạn chưa bao giờ mơ về nó, nó đẹp làm sao. Bạn không thể nào đã
mơ được về nó, nó vượt qua mọi tưởng tượng và mường tượng của bạn. Cái đẹp của
nó là không thể nào tin được, và ân huệ đang mưa rào lên bạn thì cứ mưa rào mà
chẳng có lí do nào cả. Nó là rất vô lí! Thượng đế không cho bạn bởi vì bạn xứng
đáng. Thượng đế cho bạn bởi vì Ngài có nhiều thế, Ngài không thể chứa được nó!
Cố thấy cách nhìn của tôi đi -
nó là khác toàn bộ với cái gọi là tôn giáo của bạn. Cái gọi là tôn giáo của bạn
là rất keo kiệt và rất kinh tế. Cái gọi là tôn giáo của bạn tin vào luật kinh tế:
bạn làm cái này và Thượng đế sẽ làm cái này cho bạn, là xứng đáng và Ngài sẽ
làm cho bạn hạnh phúc, làm cái gì đó sai và bạn sẽ đi xuống địa ngục - toán học
rất đơn giản, dường như Thượng đế của bạn không là gì ngoài quan toà liên tục
nhìn vào trong sách luật và liên tục phái người xuống địa ngục hay lên cõi trời.
Thượng đế không tin vào kinh tế
của bạn đâu. Thượng đế tin vào tình yêu, Thượng đế là tình yêu - không phải là
kinh tế. Ngài không cho bạn bởi vì bạn xứng đáng đâu. Ngài cho bởi vì Ngài có!
Nhớ chuyện ngụ ngôn nổi tiếng của Jesus không? - và Jesus đã kể những chuyện ngụ
ngôn hay nhất đã từng được kể trên thế giới. Không ai đã bao giờ có khả năng vượt
qua ông ấy.
Chuyện ngụ ngôn là:
Một người, người rất giầu, có
khu vườn lớn, nho đang chín. Ông ta sai người quản lí ra chợ đem về vài người
lao động - những cây nho này phải được thu hoạch bây giờ, bằng không chúng sẽ bắt
đầu rụng, chúng sẽ bắt đầu thối rữa. Vài người lao động tới và họ bắt đầu làm
việc. Đến trưa người ta nhận ra rằng những người này là không đủ, cho nên nhiều
người nữa được gọi đến. Khi mặt trời gần lặn người ta nhận ra rằng ngay cả điều
này cũng không đủ, cho nên nhiều lao động nữa được gọi đến. Và thế rồi mặt trời
lặn và bóng tối trùm xuống và tất cả họ tụ tập lại... và người chủ khu vườn cho
mọi người cùng số tiền - cho những người đã tới buổi sáng và những người đã tới
buổi chiều, và ngay cả những người vừa mới tới và chỉ làm việc không quá nửa giờ.
Một cách tự nhiên, những người
đã tới từ sáng trở nên bực tức, cáu kỉnh, giận dữ. Họ nói, “Đây là cái gì? Điều
này là không công bằng! Chúng tôi đã làm việc cả ngày và chúng tôi được cùng số
tiền cho công việc của chúng tôi. Còn những người này chỉ vừa mới tới, họ thậm
chí đã không làm việc chút nào - họ cũng được cùng số tiền sao? Điều này là
không công bằng!”
Và người chủ bắt đầu cười và
ông ấy nói, “Nghĩ một điều này thôi: bất kì cái gì các ông có được, nó không đủ
cho lao động của các ông sao?”
Họ nói, “Nó đủ chứ. Thực ra nó
còn gấp đôi điều chúng tôi bình thường kiếm được từ ai đó khác.”
Người chủ nói, “Thế sao các ông
lo nghĩ về người khác? Đây là tiền của tôi. Các ông đã được gấp đôi điều các
ông kiếm được từ bất kì đâu khác, nhưng các ông không hài lòng - các ông khổ vì
tôi đã cho người khác. Đây là tiền của tôi và tôi có nhiều thế để cho: kho bạc
của tôi đầy, tôi nặng gánh. Tôi cho những người lao động này không phải bởi vì
họ đã làm việc, mà bởi vì tôi có nhiều tới mức tôi không biết phải làm gì với
nó! Sao các ông giận?”
Jesus kể chuyện ngụ ngôn này
trong việc nói tới Thượng đế. Và ông ấy nói, “Khi ông đối diện với Thượng đế
Ngài sẽ cho ông không phải bởi vì ông đã làm điều này hay ông đã làm điều kia -
không phải bởi vì sự xứng đáng của ông đâu - nhưng bởi vì Ngài có nhiều thế, Ngài
bị nặng gánh. Ngài bị nặng gánh như đám mây đầy nước mưa: nó phải mưa xuống -
không phải bởi vì đất là xứng đáng. Bạn không quan sát sao? - mây tới và chúng
mưa lên mọi loại đất. Chúng mưa lên đá, đá tảng, chúng mưa lên đất màu, chúng
mưa cả lên đất cằn nơi chẳng cái gì mọc và chẳng cái gì đã bao giờ mọc.
Đích xác giống điều đó, khi hoa
nở ra, hương thơm của nó được toả ra theo gió, đi tới mọi hướng, tới bất kì ai
đi qua trên đường nó đều sẵn có. Nó không phân biệt giữa cái xứng đáng và cái
không xứng đáng. Đó là điều tôi muốn kể cho bạn...
Ai đó khác đã hỏi một câu hỏi:
“Osho ơi, tôi đã nghe suốt cả tháng này. Thầy thậm chí đã không nhắc gì tới luật
nghiệp.”
Tôi không thể nhắc tới nó được
bởi vì nó là một phần của kinh tế. Nó là một phần của tinh ranh và láu lỉnh của
con người. Nó chẳng liên quan gì tới tôn giáo thực cả.
Luật nghiệp nói rằng bạn sẽ được
chỉ cái bạn kiếm. Còn tôi muốn nói với bạn: bạn không có được cái tương ứng với
sự xứng đáng của bạn đâu, bạn có được cái tương ứng với sự dư thừa của Thượng đế
- tội nhân và thánh nhân, tất cả; tốt và xấu, tất cả. Điều duy nhất được cần
là: Bạn có sẵn sàng để nhận nó không? Tôi không nói về sự xứng đáng. Tôi đơn giản
nói: Bạn có cởi mở để nhận nó không? Bạn có sẵn sàng, sẵn có, mong manh không,
để cho khi nó mưa rào lên bạn, bạn có thể để cho nó thấm đẫm vào trong?
Ai sẵn có? Người sống trong hiện
tại, từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc, là sẵn có cho Thượng đế. Và điều này tôi
đang nói với bạn bởi vì đây đã từng là kinh nghiệm của tôi. Tôi không nói triết
lí với bạn; đơn giản nói điều tôi đã kinh nghiệm thôi. Thượng đế cho từ sự dư
thừa của Ngài. Nhưng bạn không sẵn có. Bạn ở trong quá khứ hay trong tương lai.
Tương lai chưa có, quá khứ thì không còn nữa: bạn di chuyển trong hình bóng.
Về với cái thực đi! Và cái thực
bao giờ cũng là ở đây bây giờ. Thượng đế chỉ biết một thời gian và đó là bây giờ,
và chỉ một không gian, đó là ở đây.
Câu hỏi 2
Thầy nói thiền là 'không làm'. Nhưng để làm
mất bản thân người trong hoạt động, chẳng phải nó yêu cầu phải hội tụ, chọn lựa,
quyết chí đó sao?
Kavido, nếu bạn hội tụ, bạn sẽ
còn lại; nếu bạn chọn lựa, người chọn sẽ có đó; nếu bạn quyết chí, bản ngã
không thể biến mất được. Nếu bạn thực sự muốn mất đi trong bất kì hoạt động nào
bạn phải là người không chọn lựa, bạn phải vứt bỏ ý chí của bạn.
Ý chí của bạn đơn giản nghĩa là
bạn chưa tin cậy vào ý chí của Thượng đế. Ý chí của bạn sẽ đơn giản nghĩa là bạn
vẫn còn tranh đấu, vật lộn với Thượng đế. Ý chí của bạn đơn giản nghĩa là bạn
đang cố đẩy dòng sông, bạn không sẵn sàng đi cùng dòng sông. Ý chí của bạn đơn
giản nghĩa là bạn đang cố chinh phục cái gì đó, bạn bạo hành, bạn hung hăng.
Để mất hút trong bất kì hoạt động
nào - nó có thể là việc lau sàn hay nhảy múa hay vẽ hay yêu, nó có thể là bất
kì cái gì - để mất hút trong nó, bạn phải vứt bỏ ý chí của bạn. Bạn phải đơn giản
giống như chiếc lá khô bay theo gió, để cho gió thổi tới bất kì chỗ nào lá khô
sẽ đi cùng gió: tới phương nam nó nói có, tới phương bắc nó nói có, nếu gió để
nó trên đất nó nói có. Nó chỉ biết có, nó không biết không - nó là việc nói có
- và đó là khoảnh khắc của phúc lành, của phúc lạc. Thế thì bạn sẽ không bao giờ
bị thất vọng bởi vì không có ai để mà bị thất vọng. Thất vọng tới từ mong đợi.
Thất bại của bạn là từ ý chí.
Và nhìn mặt mọi người mà xem: họ
tất cả đều có vẻ bị thất bại, sớm hay muộn thôi. Ngoại trừ trẻ nhỏ, bạn sẽ thấy
mọi người đều bị thất bại. Và trẻ nhỏ vẫn cười và mỉm cười vì chúng không biết
cái gì sẽ xảy ra. Chẳng bao lâu tiếng cười của chúng sẽ biến mất, chẳng bao lâu
nụ cười của chúng sẽ mất đi, chẳng bao lâu chúng sẽ trở thành khô khan, như sa
mạc, cũng như mọi người khác đã trở thành. Nhìn vào người già mà xem, họ đang sống
ra sao: họ vỡ mộng. Họ đã có những giấc mơ lớn lao, và mọi giấc mơ đều đã thất
bại, mọi Thượng đế đã thất bại - họ hoàn toàn bị thất vọng, tận gốc rễ và tất cả.
Bây giờ họ chỉ có một bầu khí hậu bao quanh họ - bầu khí hậu của thất vọng.
Đó là lí do tại sao người già
hay cáu kỉnh kinh niên thế - cuộc sống đã lừa họ. Với những mơ tưởng lớn làm
sao họ đã bắt đầu cuộc hành trình, với những giấc mơ đẹp làm sao! - và dần dần,
dần dần mọi giấc mơ đã biến thành cát bụi, và họ chỉ có một vị trong mồm - vị của
cát bụi. Và không gì khác. Làm sao họ có thể tránh không cáu kỉnh được? Họ khó
chịu - không hướng tới ai đó nói riêng đâu; họ đơn giản trong phát rồ! Họ sống
trong vô ích!
Bẩy mươi năm, tám mươi năm đã
qua rồi, và họ đã trải qua đủ mọi loại rối loạn, họ chịu đựng đủ mọi loại lo âu
và ác mộng, và để làm gì? - “chuyện tào lao được kẻ ngốc kể lại, đầy những thịnh
nộ và ồn ào, chả có ý nghĩa gì”?
Và khi một người đi tới thấy rằng
toàn thể chuyện đời này đã từng là một loại ngốc nghếch, người đó thực sự cảm
thấy thất vọng: “Cái loại trò đùa gì thế này?” Thượng đế chẳng có vẻ là hào
phóng cả, dường như là một loại người tàn bạo, hành hạ mọi người: cho họ những
ý tưởng lớn lao và thế rồi làm cho họ thất vọng liên tục. Khi bạn phát triển
lên, bạn phát triển ngày càng sâu hơn vào trong thất vọng. Chẳng mấy chốc đời bạn
không là gì ngoài thảm kịch.
Điều này xảy ra bởi vì mơ, mong
đợi, tham vọng của bạn, ý chí của bạn. Bạn muốn làm cái gì đó trong thế giới và
bạn không thể làm được, do đó mới có bất lực.
Giáo huấn của tôi là: xin bạn đừng
cố làm cái gì trong thế giới này - cứ để mọi sự xảy ra đi - và bạn sẽ không bao
giờ bị thất vọng, và cuộc sống của bạn sẽ vẫn còn tươi tắn, tươi như bao giờ,
và bạn sẽ có khả năng mỉm cười ở chính khoảnh khắc cuối cùng. Bạn sẽ chết mà
đang mỉm cười. Bạn sẽ là người chinh phục mà không có nỗ lực nào để chinh phục,
bởi vì mọi nỗ lực để chinh phục đều dẫn tới thất bại. Người chinh phục thực là
người chưa bao giờ cố chinh phục. Đây là nghịch lí cần được hiểu: người thu được
thực là những người chưa bao giờ nghĩ tới việc thu lấy cái gì, người đơn giản sống
từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc, tận hưởng buổi sáng và buổi chiều và buổi tối.
Khi một Thiền sư lớn, Joshu, được
hỏi, “Giáo huấn nền tảng của thầy là gì?” ông ấy nói, “Khi trời nóng, trời
nóng, và khi trời lạnh, trời lạnh.”
Người vừa hỏi là một triết gia
lớn. Ông ta nói, “Ông coi tôi là trẻ con sao? Đây là triết lí của ông sao -
'Khi trời nóng, trời nóng, khi trời lạnh, trời lạnh’? Đây là loại triết lí gì vậy?”
Joshu nói, “Đây là toàn thể điều
ta đã từng dạy cho đệ tử của ta: chỉ sống trong khoảnh khắc, dù nó là bất kì
cái gì - nếu trời nóng thì trời nóng - đừng có muốn cái đối lập.”
Đó là điều ý chí là gì - trời
nóng và bạn muốn trời mát, trời mát và bạn muốn trời nóng. Đó là ý chí. Ý chí
nghĩa là ham muốn cái gì đó mà không có. Ham muốn chống lại thực tại là ý chí.
Khi trẻ là trẻ đi, khi già là già đi.
Một Thiền sư khác được hỏi, “Thầy
sống thế nào? Bí mật của việc thường xuyên vui vẻ của thầy là gì?”
Thầy nói, “Chả có mấy bí mật
gì, một hiện tượng đơn giản: khi ta cảm thấy đói ta ăn và khi ta cảm thấy mệt
ta ngủ.”
Đây là sống vô ý chí: khi đói
người ta ăn, khi mệt người ta ngủ. Đây là sống từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc
- không kế hoạch, không chương trình, không ham muốn áp đặt ý chí của bạn lên sự
tồn tại. Chính nỗ lực để áp đặt ý chí của bạn lên sự tồn tại là bạo hành. Người
thực sự không bạo hành là người không áp đặt ý chí của mình lên sự tồn tại. Người
đó nhận mọi thứ như chúng tới và người đó bao giờ cũng ngạc nhiên rằng bất kì
cái gì tới đều đem theo kho báu cùng nó.
Nhưng bạn thường xuyên ham muốn
cái gì đó khác, cho nên bất kì cái gì tới không bao giờ đáp ứng được cho bạn.
Và cái bạn ham muốn lại không tới bởi vì cái toàn thể này, cái toàn thể mênh
mông này, chẳng có nghĩa vụ nào phải hoàn thành ham muốn của bạn. Bạn có thể hiện
hữu cùng nó, bạn có thể chống lại nó. Nếu bạn chống lại nó bạn sẽ sống trong địa
ngục, nếu bạn hiện hữu cùng nó bạn sẽ sống trong cõi trời. Đó là định nghĩa của
tôi về cõi trời và địa ngục: hiện hữu cùng với cái toàn thể là cõi trời, chống
lại cái toàn thể là địa ngục.
Kavido, bạn hỏi, “Thầy nói thiền
là ‘không làm’.”
Vâng. Tôi không nói rằng thiền
nhân sẽ trở thành lười biếng, biếng nhác. Không! Người đó sẽ làm cả nghìn lẻ một
thứ nhưng người đó sẽ không là người làm điều đó, điều đó phải được ghi nhớ.
Chuyện xảy ra: một Thiền sư
đang chẻ củi. Một người đã tới để hỏi. Người đó đã nghe tới tên của Thiền sư
này. Đó đã là một cuộc hành trình dài để tới vùng núi non nơi Thầy này sống
cùng đệ tử. Người đó hỏi người chẻ củi này - bởi vì người đó không thể nghĩ được
rằng Thầy sẽ chẻ củi - người đó hỏi người chẻ củi, “Tôi đã nghe về một Thiền sư
lớn đã chứng ngộ. Ông ấy ở đâu nhỉ?”
Và Thầy nói, “Nhìn ta đây này!
Ta là người đó đấy!”
Người tìm kiếm tưởng người này
điên. Dầu vậy, phải lịch sự với người đó chứ - và tốt hơn cả là nên lịch sự với
người điên... Và ông ấy lại đang có chiếc rìu lớn trong tay, ai mà biết được?
Và ông ấy trông dữ tợn thế...
Và thầy nói, “Ta là người đó đấy!
Ông muốn gì?”
Người đó nói, “Vậy ông là Thầy
vĩ đại đó à! Ông đã làm gì trước chứng ngộ của ông?”
Thầy nói, “Ta chẻ củi và mang
nước từ giếng về.”
“Thế bây giờ thầy làm gì?”
Thầy nói, “Ta chẻ củi và mang
nước từ giếng về.”
Và người này nói, “Thế thì khác
biệt là gì? Thế thì chứng ngộ của ông phỏng có ích gì nếu ông vẫn chẻ củi và
mang nước từ giếng về?”
Và Thầy cười... và núi cũng phải
cười cùng thầy, và cây nữa. Tương truyền, quanh tu viện đó, mãi từ đó, sau hàng
nghìn năm, thỉnh thoảng tiếng cười đó vẫn còn được nghe thấy. Thầy cười và nói,
“Ông ngu! Trước chứng ngộ ta thường chẻ củi, ta thường mang nước đấy. Bây giờ
nước được mang, củi được chẻ. Ta không là người làm, đó là khác biệt.”
Tôi không nói rằng thiền nhân
phải trở thành lười, tôi không nói rằng thiền nhân phải trở thành đờ đẫn và chết.
Thực ra thiền nhân sẽ có nhiều năng lượng hơn người không thiền có thể đã từng
có, và năng lượng này sẽ có điệu vũ riêng của nó: nó sẽ chẻ củi, nó sẽ mang nước
từ giếng.
Thiền nhân nhất định trở nên rất
sáng tạo - chỉ thiền nhân mới có thể có tính sáng tạo - bởi vì mọi năng lượng đều
hội tụ vào khoảnh khắc này. Ông ấy có nhiều tới mức nó bắt đầu chảy tràn ra.
Chén của ông ấy là nhỏ và năng lượng của ông ấy lại nhiều tới mức nó bắt đầu chảy
tràn ra. Nhưng ông ấy không là người làm: hành động của ông ấy không có ý chí
trong nó. Ông ấy nhảy múa vì ông ấy thấy điệu vũ xảy ra, ông ấy yêu vì ông ấy
thấy tình yêu xảy ra.
Quan sát sự kiện này: bạn có thể
quyết chí yêu được không? Nếu bạn bị ra lệnh “Yêu người đàn bà này!” hay “Yêu
người đàn ông này!” bạn có thể quyết chí điều đó được không? Bạn chỉ có thể làm
qua những cử chỉ trống rỗng của yêu. Bạn có thể ôm người đàn bà, bạn có thể hôn
người đàn bà, nhưng bạn có thể yêu được không? Không thể nào quyết chí yêu được.
Không có cách nào! Bạn có thể bị ép buộc, bạn có thể bị ra lệnh: “Nhìn cái đẹp
của hoa hồng đi!” và nếu ai đó đang đứng đằng sau bạn với khẩu súng và người đó
nói, “Nhìn vào cái đẹp của đoá hoa đi, bằng không anh sẽ bị giết,” bạn sẽ nhìn
và bạn sẽ nói, “Vâng, đẹp thế, đẹp cực kì thế.”
Chuyện xảy ra... chuyện Sufi cổ...
Khi Tamerlane chinh phục thị trấn
của Mulla Nasruddin, ông ta đã nghe nhiều chuyện về Mulla, nhiều chuyện huyền
bí: về quyền năng huyền bí, quyền năng bí truyền, và mọi thứ như thế.
Điều đầu tiên ông ta đã làm là,
ông ta đã mời Mulla tới triều đình. Ông ta bảo Mulla, “Ta đã nghe nhiều chuyện
về quyền năng huyền bí của ông, các kinh nghiệm bí truyền. Chúng có thực không?
Và đừng có dối ta. Và ông biết rằng ta là con người nguy hiểm. Nếu ông nói dối
đầu ông sẽ bị chặt ngay lập tức.” Và ông ta tuốt kiếm ra khỏi bao - một thanh
kiếm trần trong tay của Tamerlane người thường chặt đầu mọi người cứ dường như
không có cuộc sống trong họ, và ông ta thường thích thú việc chặt người.
Mulla nhìn xuống và nói, “Dạ thấy
ạ, tôi có thể thấy địa ngục ở đó - sâu bên dưới trong đất - và quỉ đang tra tấn
mọi người và ngọn lửa lớn đang bùng cháy.” Và thế rồi anh ta nhìn lên và anh ta
nó, “Nhìn lên, tôi có thể thấy cõi trời, Thượng đế đang ngồi trên ngai vàng lớn
và các thiên thần đang nhảy múa và ca hát và ca ngợi Ngài.”
Tamerlane nói, “Làm sao ngươi
xoay xở để làm những phép màu này? Làm sao ngươi có thể thấy được? Ta không thấy
gì cả! Bí mật của người là gì?”
Mulla nói, “Chẳng có bí mật gì
cả - nó chỉ là vì sợ thôi - tôi không thấy cái gì cả! Ngài cất kiếm vào bao và
thế thì mọi linh ảnh sẽ biến mất. Nó chỉ là sợ thôi, không cái gì khác.”
Bạn liên tục sống cuộc sống của
sợ hãi, ham muốn, tham vọng, tham lam. Và từ nỗi sợ bạn tạo ra cõi trời và địa
ngục, từ tham vọng bạn tạo ra cõi trời và địa ngục - nhưng đây toàn là bịa đặt
của bạn. Từ tham bạn tạo ra những triết lí lớn lao. Thượng đế của bạn không là
gì ngoài nỗi sợ của bạn được cá nhân hoá, và lời cầu nguyện của bạn không là gì
ngoài run rẩy của bạn; bạn sợ.
Điều tôi đang nói với bạn là:
không lời nguyện nào được cần, không địa ngục hay cõi trời nào được cần cả - mọi
thứ đều sẵn có ngay chính khoảnh khắc này. Bạn chỉ bỏ đi tất cả những cái vô
nghĩa này của quyết chí. Để Thượng đế quyết chí qua bạn đi, để Thượng đế sống
qua bạn đi - và không phải là bạn sẽ trở thành lười đâu. Bạn sẽ trở nên rất, rất
sáng tạo: thơ ca lớn sẽ được sinh ra từ bạn và âm nhạc lớn sẽ nảy sinh trong bản
thể bạn. Nhưng một điều là chắc chắn, bạn sẽ không nhìn vào nó dường như nó là
sáng tạo của bạn, bạn sẽ biết nó là sáng tạo của Thượng đế - ngài đã nói qua bạn,
Ngài đã vẽ qua bạn, Ngài đã yêu qua bạn.
Bạn không thể quyết chí yêu được.
Bạn không thể bị ra lệnh yêu được, và đó là điều đang xảy ra: hàng triệu đôi
trên thế giới đã từng bị ra lệnh phải yêu, bởi vì “Cô ấy là vợ bạn - yêu cô ấy
đi!” và “Anh ấy là chồng bạn - yêu anh ấy đi!” Và bây giờ bạn có thể làm được
gì? - bởi vì cảnh sát có đó và toà án có đó và chính phủ có đó, và nếu bạn
không yêu bạn sẽ bị rắc rối. Từ nỗi sợ bạn cố xoay xở - bạn giả vờ. Và một cách
tự nhiên, giả vờ không thể làm bạn hạnh phúc được.
Và theo cùng cách, bạn đi tới
nhà thờ và tới đến chùa và tới nhà thờ hồi giáo để cầu nguyện - bởi vì bạn đã bị
ra lệnh cầu nguyện. Nếu bạn không cầu nguyện bạn sẽ bị xuống địa ngục, và ai muốn
chịu đựng ở địa ngục? Cuộc sống này chẳng không đủ là việc chịu khổ rồi sao? Ai
muốn xuống địa ngục? Thế là đủ rồi! Người ta muốn tránh địa ngục, cho nên tốt
hơn cả là đi và cầu nguyện. Nhưng nó bắt nguồn từ sợ thôi, và bất kì cái gì bắt
nguồn từ sợ đều là giả. Bạn không thể quyết chí cầu nguyện và bạn không thể quyết
chí yêu và bạn không thể quyết chí kinh nghiệm cái đẹp được. Điều đó là không
thể được. Không cái gì có giá trị nào mà lại là có thể qua quyết chí được. Mọi
thứ đẹp và vĩ đại đều xảy ra khi ý chí của bạn biến mất.
Kavido, hội tụ là không cần
dâu, bởi vì hội tụ nghĩa là tập trung, tập trung nghĩa là căng thẳng. Không hội
tụ mới được cần, trạng thái của không tập trung hoàn toàn là được cần để cho bạn
cởi mở và sẵn có cho mọi phía, cho toàn thể sự tồn tại. Và khác biệt là lớn
lao: khi bạn tập trung bạn bị hội tụ vào một thứ, nhưng bị đóng với mọi thứ
khác.
Chẳng hạn, nếu bạn nghe tôi bạn
có thể lắng nghe theo hai cách. Một cách là cách của tập trung điều đã được dạy
cho bạn trong trường phổ thông, cao đẳng, đại học. Nếu bạn tập trung vào tôi,
thế thì bạn sẽ ngồi đây rất căng thẳng và bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi. Thế thì bạn
không thể lắng nghe máy bay này đang bay qua, và chim đang líu lo, và gió thổi
qua cây. Không, mọi điều đó đều phải bị loại trừ khỏi ý thức của bạn. Bạn phải
làm hẹp ý thức của bạn lại, và làm hẹp ý thức của bạn là nỗ lực lớn, mệt mỏi.
Có cách khác để lắng nghe, và
đó là cách nghe của tôi: bạn đơn giản cởi mở, sẵn có. Tôi đang nói, máy bay bay
qua, bạn nghe cả tiếng ồn đó nữa; chim hót, bạn nghe cả tiếng động đó nữa - và
đây không phải là sao lãng. Thực ra, điều tôi đang nói trở nên hay hơn vì nó có
sự tham dự của nhiều thứ khác nữa. Chim hót quanh đây cộng thêm cái gì đó cho
điều tôi đang nói: nó trở thành toàn bộ hơn, nó không bị tách ra khỏi cuộc sống.
Thế thì nó đại diện cho toàn thể cuộc sống. Thế thì cây là một phần của nó, và
gió và mưa và mặt trời - tất cả đều là một phần của nó. Và thế thì bạn không mệt
mỏi sau một giờ, bạn sẽ cảm thấy tươi tắn, thảnh thơi. Bạn có thể không có khả
năng nhớ đích xác điều tôi đã nói, nhưng điều đó không cần chút nào. Bạn sẽ hấp
thu nó. Nó sẽ có tác động của nó lên bản thể bạn mãi mãi, nó sẽ trở thành một
phần của bạn, bạn sẽ tiêu hoá nó.
Người ta cần ghi nhớ cái gì đó
nếu người ta không hiểu nó. Nếu người ta hiểu nó, nó được kết thúc; không cần
mang nó như kí ức. Bạn cần ghi nhớ cái gì đó bởi vì bạn không hiểu nó - do sợ:
có thể thỉnh thoảng trong tương lai nó sẽ được cần thì sao, cho nên bạn phải lập
trình tâm trí bạn. Nhưng việc đó là việc mệt mỏi. Hội tụ là tập trung, tập
trung là mệt mỏi.
Tôi dạy bạn thiền, không tập
trung. Và đây là khác biệt: thiền chỉ là cởi mở, hiện hữu thảnh thơi, sẵn có -
cho mọi điều đang xảy ra - và thế rồi đột nhiên im lặng giáng xuống, cõi bên
kia xuyên thấu vào bạn, trời xuyên thấu vào đất. Thế thì Thượng đế là rất gần
bên: Ngài là tay trong tay, bạn thở Ngài.
Tôi muốn bạn trải nghiệm Thượng
đế cùng tôi. Tôi không muốn bạn thực hành trải nghiệm Thượng đế về sau. Điều đó
là vô nghĩa! Nếu bạn không thể trải nghiệm được nó cùng với tôi, bạn đi đâu để
trải nghiệm nó? Ngồi trong phòng trong tư thế hoa sen, trông một cách ngu xuẩn,
bạn sẽ trải nghiệm Thượng đế sao? Trải nghiệm nó chính khoảnh khắc này đi! Đây
là trạng thái của vô làm - tôi không làm gì cả. Việc nói với các bạn không phải
là hành động cho tôi, nó chỉ là một đáp ứng. Nó là tự nhiên. Sự hiện diện của bạn
gợi ra nó. Và tôi không có quyết chí về nó - nó đang xảy ra. Và việc nghe của bạn
với tôi không cần là bất kì loại ý chí nào - bạn cũng để cho nó xảy ra. Thế thì
sẽ có gặp gỡ, giao cảm.
Kavido, không cần hội tụ đâu,
không cần chọn lựa đâu, không cần quyết chí đâu. Đây là những cách thức của bản
ngã, và bản ngã phải bị loại bỏ hoàn toàn. Thế thì bạn sống theo một cách khác
toàn bộ, cách vô ngã. Và đó là con đường của Đạo.
Câu hỏi 3
Osho ơi, tại sao tôi bao giờ cũng rơi vào
giấc ngủ trong bài nói?
Đây là thực hành tôn giáo rất cổ
đại. Điều này không mới. Bạn không làm cái gì đó đặc biệt đâu. Người tôn giáo
bao giờ cũng làm điều đó. Cho nên coi nó là dấu hiệu xác nhận đi! Bạn phải đang
trở thành có tính tôn giáo đấy.
Tôi đã nghe...
Trong thế chiến thứ hai một mục
sư tại nhà thờ được hỏi bao nhiêu người có thể ngủ trong nhà thờ trong biến cố
có tấn công.
“Tôi không biết,” mục sư đáp,
“nhưng chúng tôi có bốn trăm người ngủ mọi sáng chủ nhật.”
Điều này là hoàn toàn tốt. Bạn
tận hưởng giấc ngủ của bạn! Đừng cảm thấy mặc cảm về nó. Ngủ là hoạt động tâm
linh nhiều cũng như bất kì cái gì khác. Để cho nó xảy ra đi. Đừng lo nghĩ về
nó, bằng không bạn sẽ bắt đầu tranh đấu với giấc ngủ của bạn. Bạn sẽ làm gì - bạn
bắt đầu cảm thấy buồn ngủ và bạn phải không ngủ sao?
Tôi không cho bạn chỉ lệnh nào.
Tôi không cho bạn mệnh lệnh nào. Tôi không nói, “Đừng ngủ. Đây là cách cư xử xấu,
đây là tội lỗi.” Không! Bạn có thể làm được gì? Nếu giấc ngủ tới, giấc ngủ tới
thôi. Để cho nó tới. Rơi vào trong nó một cách dễ dàng, toàn bộ, và bạn sẽ ngạc
nhiên - chẳng mấy chốc nó sẽ biến mất. Hay một hiện tượng mới sẽ nảy sinh trong
bạn: rằng bạn sẽ trở nên có khả năng ngủ và vậy mà vẫn hấp thu tôi.
Chúng ta có một thuật ngữ đặc
biệt cho nó ở Ấn Độ - không ngôn ngữ nào khác của thế giới có thuật ngữ như thế
vì không dân tộc nào khác đã đi sâu thế vào trong những không gian này. Chúng
ta có một thuật ngữ đặc biệt; chúng ta gọi nó là yoga nidra, ngủ có tính thiền.
Nếu bạn lắng nghe tôi một cách toàn bộ, bạn có thể thảnh thơi. Và thảnh thơi sẽ
đưa bạn vào trong một loại giấc ngủ mà không phải là giấc ngủ thường. Bạn sẽ
không nghe đích xác điều tôi đang nói, nhưng dầu vậy, bạn sẽ thấy rằng cái gì
đó đã từng thường xuyên xảy ra cho bạn. Cho nên chẳng cái gì phải lo nghĩ cả.
Và có thể có nhiều lí do. Có thể
giấc ngủ của bạn không đủ sâu trong đêm. Và nhớ lấy, tôi không chống lại giấc
ngủ chút nào, không. Tôi không chống lại bất kì cái gì. Nếu giấc ngủ của bạn mà
không tốt trong đêm, có thể đến sáng, cảm thấy yêu với tôi, cảm thấy hơi ấm với
tôi, ở cùng với tôi, bạn bắt đầu gần như cảm thấy như bạn được ôm ấp, và bạn đi
vào trong giấc ngủ. Điều đó là hoàn toàn tốt, nó là lành mạnh. Và nếu bạn có thể
ngủ say ở đây, chẳng mấy chốc bạn sẽ có khả năng ngủ say trong đêm nữa. Thế thì
nó sẽ biến mất. Nếu nó là giấc ngủ thường nó sẽ biến mất. Nếu nó là yoga nidra,
ngủ thiền, nó sẽ trở nên ngày càng sâu sắc hơn. Nhưng bạn sẽ không bỏ lỡ cái
gì.
Và một điều là rất tốt về nó -
đừng cảm thấy mặc cảm, bởi vì tôi nói đây là truyền thống tôn giáo rất cổ đại.
Thực ra các bác sĩ đã từng biết tới việc phái người tới các bài nói tôn giáo
khi họ bị chứng mất ngủ.
Điều đó nhắc tôi về một người
vô thần, người thường đi vào thảo luận với một giáo sĩ. Sau nhiều thôi thúc người
vô thần chung cuộc đồng ý dự buổi lễ nhà thờ vào chủ nhật sau. Ông giáo sĩ chuẩn
bị bài nói chính đặc biệt hấp dẫn cho đánh giá logic của bạn mình.
Khi hai người gặp nhau ngày hôm
sau, người vô thần thừa nhận, “Tôi sẽ nói điều này về bài giảng ngày chủ nhật của
ông - nó giữ tôi thức mãi cho tới những giờ đầu của buổi sáng.”
Giáo sĩ rạng rỡ hẳn lên. “Tôi hạnh
phúc là tôi đã thành công khi làm cho ông hoài nghi trí huệ của sức thuyết phục
của ông.”
“Á à,” người kia nói, “không phải
thế. Ông thấy đấy, khi tôi ngủ ngày thì tôi không thể ngủ đêm được.”
Nhớ hoàn toàn rõ rằng với tôi mọi
thứ đều được phép. Đừng bao giờ cảm thấy mặc cảm. Nếu có cái gì tôi muốn bạn gạt
bỏ, cái đó là mặc cảm; bằng không những thứ nhỏ bé bắt đầu trở thành vết thương
trong bạn. Bạn cảm thấy mặc cảm - “Người khác sẽ nghĩ gì? Mình đã rơi vào giấc
ngủ say!” Điều này chẳng liên quan gì tới bất kì ai khác. Cứ rơi vào giấc ngủ
đi! Thức nữa, bạn không rất tỉnh thức đâu, cho nên tôi nghĩ bạn sẽ không mất
cái gì cả. Thức của bạn là gì? Chỉ mắt bạn mở, có vậy thôi. Và người ta có thể
ngủ hoàn toàn tốt với mắt mở - chỉ thực hành chút ít là được cần.
Đó là điều xảy ra trong nhiều
tai nạn xe hơi. Nhiều tai nạn xe hơi xảy ra đâu đó trong đêm quãng giữa hai và
bốn giờ sáng, và lí do là ở chỗ lái xe đang cố gắng vất vả để giữ cho mắt mở; dần
dần, anh ta trở nên có khả năng giữ cho mắt mở, và dầu vậy anh ta vẫn rơi vào
giấc ngủ. Anh ta giữ cho mắt mở và rơi vào giấc ngủ với mắt mở. Bây giờ đây là
phát hiện khoa học. Và điều đó làm ra toàn thể vấn đề, vì anh ta nghĩ anh ta thức,
cho nên anh ta cứ lái xe vì mắt vẫn mở - nhưng giấc ngủ đã sở hữu anh ta, anh
ta không còn thức nữa.
Khi bạn thức, không có mấy thức
tỉnh đâu; chỉ một phần nhỏ của bạn là thức. Cho nên bạn không là người mất, đừng
lo. Bất kì khi nào các sannyasin tới và hỏi tôi, “Chúng tôi phải làm gì?” Tôi bảo
họ: Đừng tranh đấu, bằng không bạn sẽ bỏ lỡ tôi và bạn sẽ bỏ lỡ giấc ngủ nữa.
Điều đó sẽ là rắc rối thực sự
không cần thiết. Nếu bạn tranh đấu với giấc ngủ của bạn, bạn không thể ngủ được
nữa. Ít nhất cứu lấy một thứ đi - giấc ngủ. Nếu nó là giấc ngủ thể chất nó sẽ
giúp cho bạn: chẳng mấy chốc bạn sẽ có khả năng ngủ trong đêm, bởi vì bạn sẽ học
nghệ thuật của việc ngủ. Nếu bạn có thể ngủ ở đây trong khi tôi đang nói với bạn,
thế thì ai có thể giữ bạn thức trong đêm? Hay, nếu đó là yoga nidra, thế thì nó
là không gian cực kì hay.
Có vài người rơi vào trong yoga
nidra: Sheela là một, Mukta là một, Arup là một. Những người này rơi vào trong
yoga nidra. Điều đó là tốt! Họ trở thành im lặng hoàn toàn tới mức nó giống như
giấc ngủ. Họ cũng cảm thấy buồn ngủ, nhưng cái gì đó bắt đầu đi vào trong họ.
Yoga nidra giống nhiều với ngủ thôi miên.
Bạn có thể đi tới Santosh, nhà
thôi miên của chúng ta - anh ấy sẽ nói cho bạn nhiều hơn về nó. Trong giấc ngủ
thôi miên cái gì đó cực kì hay là có thể. Điều gì xảy ra trong giấc ngủ thôi
miên? Người này trở nên buồn ngủ với toàn thế giới, nhưng không ngủ với giọng
nói của nhà thôi miên. Anh ta cứ lắng nghe nó, một cửa sổ vẫn còn mở ra. Đó là
lí do tại sao nhà thôi miên có thể ra lệnh. Ông ta có thể nói cho người bị thôi
miên, “Đứng dậy!” và người đó lập tức đứng dậy. Nếu ai đó khác ra lệnh cho anh
ta, anh ta sẽ không nghe, anh ta sẽ vẫn còn buồn ngủ. Trong yoga nidra điều đó
xảy ra.
Ở cùng với Thầy bạn trở nên thảnh
thơi thế - bạn có thể thảnh thơi thế ở đâu khác được? Còn chỗ nào khác bạn được
chấp nhận thế và được đón chào thế, được yêu thế, được thương mến thế? Bạn bắt
đầu rơi vào một loại giấc ngủ.
Thực ra, từ hypnos-thôi miên
không có nghĩa gì ngoài ngủ. Nghĩa của từ ‘hypnos’ là ngủ. Bạn bắt đầu rơi vào
trong một loại trạng thái thảnh thơi, thảnh thơi sâu, nhưng dầu vậy tiếng nói của
tôi vẫn được nghe. Trí tuệ của bạn có thể không hiểu nhưng trái tim bạn cứ hấp
thu nó. Và thế thì nó đi rất sâu, thỉnh thoảng còn sâu hơn bạn có thể nghe nó
trong khi thức.
Tôi đã nghe...
Herb McGlinchey, người lãnh đạo
phường Philadelphia, có lần bị một phóng viên bám theo, người này đang định viết
một câu chuyện nổi bật về cách thức một chính khách bận rộn dùng ngày làm việc
của mình. Bây giờ khả năng uống rượu của McGlinchey là thần kì. Đến cuối ngày
McGlinchey vẫn còn tươi tỉnh và lanh lợi, nhưng anh phóng viên đi theo
McGlinchey trở lại quán rượu ở trụ sở quận bốn mươi hai uống lu bù với các cô
gái và lấy giấc ngủ ngắn ngay tại quầy đầu tựa lên cánh tay khoanh lại.
McGlinchey thì thào vào tai anh
ta, “McGlinchey là vĩ đại nhất. McGlinchey là tuyệt vời.”
“Anh làm gì vậy, Herb?” một người
phụ tá hỏi.
“Câm ngay!” McGlinchey tương
truyền đã nói. “Tôi đang nói với tiềm thức của anh ta. Chúng tôi đi tới sở hữu
anh chàng này!”
Khi bạn rơi vào trong yoga
nidra, ý thức của bạn đi vào trong giấc ngủ, nhưng vô thức của bạn là rất tỉnh
táo và liên tục hấp thu. Và việc hấp thu đó là rất sâu, nó đi tới chính gốc rễ
của bạn.
Cho nên đừng lo nghĩ về điều
đó. Nếu bạn rơi vào giấc ngủ, rơi vào giấc ngủ đi. Đói, ăn; mệt, ngủ. Và khi trời
nóng, trời nóng, và khi trời lạnh, trời lạnh. Chấp nhận điều này là tin cậy.
Câu hỏi 4
Osho ơi, thầy cảm thấy thế nào khi nào ai
đó bỏ tính chất sannyas?
Tôi cảm thấy tuyệt! - vì chừng
nào tôi chưa bỏ bạn, bạn không thể bỏ tính chất sannyas được. Khi tôi thấy rằng
gần như không thể nào làm việc được trên bạn, khi tôi thấy rằng bạn sẽ không sẵn
có cho tôi - ít nhất trong kiếp sống này - tôi bắt đầu đưa bản thân tôi ra xa
khỏi bạn. Bạn không thể nhận biết được về điều đó, bởi vì bạn thậm chí không nhận
biết được rằng tôi đã tham gia cùng với bạn. Nếu như bạn nhận biết về sự tham
gia của tôi với bạn, thế thì sẽ không có nhu cầu cho tôi bỏ bạn. Tôi bắt đầu ra
xa, bởi vì cùng năng lượng đó có thể được dùng bởi ai đó khác, cùng thời gian
đó có thể được dùng bởi ai đó khác người sẽ có nhiều tiềm năng hơn, nhiều cảm
nhận hơn.
Và bạn sẽ cần vị phật khác
trong một thời gian khác nào đó, trong kiếp sống khác nào đó. Đây không phải là
thời cho bạn, đây không phải là cuộc sống cho bạn. Nhưng bởi vì bạn không nhận
biết cái gì, một ngày nào đó bạn bỏ tính chất sannyas. Trước khi bạn bỏ, tôi đã
bỏ bạn - thực ra, từ lâu trước đó rồi. Thỉnh thoảng điều đã xảy ra là tôi đã bỏ
một người từ hai năm trước, và sau thời gian hai năm người đó bỏ tính chất
sannyas. Anh ta phải mất hai năm bởi vì mọi người cứ trì hoãn, trì hoãn, trì
hoãn. Nhưng tôi bao giờ cũng cho anh ta cảm giác này - để cho anh ta cảm thấy
thoải mái - rằng chính anh ta bỏ tính chất sannyas. Tôi không đuổi bất kì ai khỏi
tính chất sannyas, ít nhất là không trực tiếp. Tôi bao giờ cũng tạo cảm giác
này cho người sắp bỏ nó; ít nhất người đó sẽ cảm thấy thoải mái rằng người đó
đã làm cái gì.
Nhưng tôi bao giờ cũng cảm thấy
tuyệt, vì tôi cảm thấy được nhẹ gánh. Nếu một người như tảng đá, mang người đó
là một gánh nặng. Và nếu người đó không hợp tác, thế thì hoàn toàn vô ích mà cứ
làm việc trên người đó. Có giới hạn thời gian nào đó. Tôi làm việc, tôi làm bất
kì cái gì có thể được làm, nhưng nếu tôi thấy đó là trường hợp không thể được -
thế thì người đó phải bị bỏ lại cho ai đó khác trong kiếp tương lai nào đó.
Và chắc chắn, nhiều chư phật nữa
sẽ tới trong tương lai và họ sẽ cần đệ tử, cho nên tôi không thể kết thúc được
tất cả! Phật Gautama đã chăm sóc cho tôi, tôi phải chăm chóc cho các chư phật
khác, những người sẽ tới.
Điều đó nhắc nhở tôi về điều đã
xảy ra cho giáo sĩ phái Trưởng lão.
Một mùa hè những người theo lễ
rửa tội và người theo hội giám lí đồng ý tổ chức tuần lễ phục hưng phúc âm. Những
người phái Trưởng lão miễn cưỡng đồng ý làm cùng với điều đó. Đến cuối tuần các
giáo sĩ gặp nhau để thảo luận kết quả của trại về phiên Kinh thánh.
Người theo Hội giám lí nói,
“Chúng tôi đã thu phục được bốn thành viên mới.”
Người theo lễ Rửa tội, “Chúng
tôi thậm chí còn làm tốt hơn. Sáu người đã trở nên được cải tâm sang đức tin Rửa
tội.”
Cả hai người quay sang người
phái Trưởng lão và hỏi ông ấy đã làm thế nào.
Ông giáo sĩ trả lời, “Chúng tôi
đã làm tốt nhất trong tất cả. Chúng tôi đã không thêm người nào nhưng chúng tôi
đã gạt bỏ được mười người.”
Công việc bao gồm hai điều: Tôi
phải giúp mọi người trở thành sannyasins - thấy khả năng của họ, tiềm năng, hi
vọng cho họ; nhưng khi tôi thấy rằng một người là không thể có khả năng - rằng
tôi càng cho người đó nhiều, người đó càng nhận ít hơn, tôi càng cho người đó
nhiều, người đó càng trở thành đóng hơn, dường như người đó buộc lòng với tôi -
khi cảm giác này trở thành lắng đọng... Và đấy không phải là tôi đã quyết định
vội vàng về điều đó đâu. Tôi cho mọi cơ hội và hoàn cảnh cho người đó, nhưng nếu
điều đó là không thể được, thế thì nó là không thể được - thế thì tôi rút bản
thân tôi ra khỏi bản thể của người đó. Một khi tôi đã rút ra, sớm hay muộn người
đó sẽ phải bỏ tính chất sannyas.
Nó vận hành theo cả hai cách.
Khoảnh khắc bạn nhận tính chất sannyas, bạn nghĩ bạn đang lấy tính chất
sannyas. Trong đa số trường hợp tôi đã chọn bạn - đó là lí do tại sao bạn nhận
tính chất sannyas; bằng không bạn chắc đã không có khả năng nhận rủi ro đến thế.
Và nó cũng làm việc theo cách thứ hai: khi bạn bỏ tính chất sannyas, tôi đã chọn
bạn và tôi giúp bạn bỏ nó, bởi vì bỏ cho bản thân bạn, bạn có thể cứ trì hoãn
trong cả đời bạn. Khi bạn nhận tính chất sannyas, thế thì bạn trì hoãn nó trong
một thời gian lâu, dài. Khi bạn muốn bỏ nó, thế nữa bạn cũng trì hoãn trong một
thời gian lâu, dài. Bạn không thể làm được gì ngay lập tức. Bạn không thể sống
khoảnh khắc này trong tính toàn bộ của nó.
Và điều này nữa tôi đã cảm thấy:
một khi bạn đã bỏ tính chất sannyas có khả năng bạn có thể quay lại - bởi vì thế
thì bạn sẽ bỏ lỡ tôi và thế thì bạn sẽ hiểu cái gì đã mưa rào lên bạn. Thế thì
bạn sẽ bỏ lỡ chất nuôi dưỡng, thế thì bạn sẽ bỏ lỡ tiếp xúc. Khi bạn có được nó
bạn bắt đầu coi nó như đương nhiên. Thỉnh thoảng điều tốt là lấy nó đi để cho
khát thực và ngon miệng nảy sinh trong bạn và bạn bắt đầu thấy.
Nhưng lần sau khi bạn tới vì
tính chất sannyas, sẽ không dễ dàng thế đâu. Tôi sẽ không khai tâm cho bạn dễ
dàng thế; thế thì bạn sẽ phải kiếm lấy nó. Một khi bạn bỏ tính chất sannyas, việc
quay lại sẽ là khó khăn. Tôi sẽ tạo ra đủ mọi loại rào chắn. Chừng nào bạn còn
chưa siêu việt lên trên những rào chắn đó bạn sẽ không được chấp nhận lần nữa
đâu.
Điều đó nữa là để giúp bạn
thôi, bởi vì có những người có thể tận hưởng mọi thứ chỉ nếu chúng là khó khăn.
Nếu mọi sự là rất đơn giản và dễ dàng họ không thể tận hưởng chúng được. Họ cần
những con đường dài, gian nan, gay go.
Tính chất sannyas là hiện tượng
đơn giản bởi vì toàn thể nền tảng của nó là thảnh thơi và sống trong Đạo, thảnh
thơi và để Thượng đế chăm sóc cho bạn. Nó phải rất đơn giản - nó là đơn giản -
nhưng tâm trí bạn hiểu những thứ khó khăn dễ dàng hơn: nếu bạn có rào chắn cần
vượt qua bạn trở nên được thách thức.
Khi Hillary đạt tới đỉnh
Everest, bạn có biết ông ấy nói gì không? Ông ấy được hỏi, “Sao vậy? Sao ông đã
nhận rủi ro thế? - bởi vì chẳng có gì cả. Ông đã lên đó và ông đã quay lại, chẳng
có gì để lấy! Sao ông đã nhận rủi ro thế? Và nhiều người đã chết trước rồi: gần
bẩy mươi năm mọi người đã từng cố đạt tới Everest.”
Và bạn có biết Hillary nói gì
không? Ông ấy nói, “Nó là thách thức thế! Chính sự hiện diện của Everest, không
bị chinh phục, đã là một thách thức lớn. Nó phải bị chinh phục! Chẳng có gì cả,
tôi biết, nhưng đó không phải là vấn đề. Không bị chinh phục, và Everest đứng
đó, ngạo nghễ sao? Con người phải chinh phục nó!”
Đây là cách tâm trí con người vận
hành.
Cho nên lần sau khi một người
quay lại - và nhiều người muốn quay lại - thế thì sẽ khó khăn đấy. Thế thì tôi
sẽ tạo ra mọi loại khó khăn cho bạn, vì bạn thôi. Điều đó nữa cũng là sự giúp đỡ
cho bạn.
Câu hỏi 5, câu hỏi cuối cùng
Osho ơi, tôi tự hỏi tại sao thầy
không đánh vào đầu tôi như thầy đánh những người khác.
Tôi sẽ kể cho bạn một câu chuyện
nhỏ.
Câu hỏi này nhắc tôi nhớ tới những
con ruồi mà các kiếm thủ thượng thừa võ sĩ đạo Nhật Bản có thể chặt đứt trong
không trung. Một khách du lịch Mĩ nghe nói về kiếm thuật không thể nào tin được
này từ hệ thống các nghi lễ cổ đại. Trong khi ở Tokyo anh ta dò hỏi chỗ kiếm thủ
giỏi nhất ở đâu. Người giỏi nhất không sẵn có đấy, mà cả người giỏi thứ hai
cũng không sẵn có, nhưng người Mĩ được may khi gặp kiếm thủ võ sĩ đạo thứ ba của
Nhật Bản. Kiếm thủ này để một con ruồi bay ra khỏi chai. Trong khi nó còn đang
bay anh ta chém một nhát kiếm - vút! - con ruồi bị chặt làm đôi
Người Mĩ này ấn tượng lắm. Anh
ta không thể nào thấy được rằng bất kì ai có thể làm hay hơn điều dó. Nhưng một
chút ít về sau anh ta xoay xở mời được kiếm thủ số hai. Lần nữa một con ruồi lại
được thả ra từ chai. Chuyên gia Nhật Bản này làm hai cú chém vút vút. Không thể
nào tin được là con ruồi đã bị chém thành bốn mảnh giữa không trung.
Bây giờ anh ta không thể nào thấy
được làm sao người thứ nhất có thể làm tốt hơn điều đó. Cuối cùng chỗ của anh
ta trong danh sách chờ đợi diện kiến đi lên trên đỉnh. Anh ta được dẫn tới
trong sự hiện diện của kiếm thủ giỏi nhất ở Nhật Bản. Một lần nữa nghi lễ mở
chai có ruồi diễn ra. Trong khi con ruồi đang bay vo ve, kiếm thủ này chém một
cú tuyệt chiêu. Trước sự ngạc nhiên của người Mĩ con ruồi vẫn còn bay. Người Mĩ
nói, “Tôi không thấy tại sao ông là người số một. Người số ba chẻ con ruồi ra
làm đôi, và thế rồi tôi thấy người số hai chặt nó ra làm bốn trong hai nhát.
Nhưng ông lỡ hoàn toàn.”
“Lỡ à, tôi mà lỡ sao?” kiếm thủ
thứ nhất nói. “Tôi đảm bảo với ông, con ruồi đó tuyệt đường sinh đẻ đấy!”
Đủ cho hôm nay.