Chương 13. Tâm Lắng Nghe

Thiền Osho by Hành Trình Vô Ngã

Sách Osho

(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)

Bí Mật Của Những Bí Mật – Osho

Tập 1

Bài nói về Bí Mật Của Hoa Vàng

Chương 13. Tâm Lắng Nghe

Sách Nói Thiền Osho Podcast - Nghe , Tải Xuống

Osho ơi,

Thầy Lữ tử nói:

Quyết định phải được tiến hành với tâm tự chủ và không tìm kiếm thành công; thế thì thành công sẽ tự nó tới. Trong thời kì đầu của việc xả ra có hai sai lầm chính: lười nhác và sao lãng. Nhưng điều đó có thể được chữa trị; tâm phải không đi vào trong việc thở một cách quá đầy đủ. Việc thở tới từ tâm. Cái đi ra từ tâm là hơi thở. Ngay khi tâm khuấy động năng lượng thở phát triển ở đó. Năng lượng thở về nguồn gốc là hoạt động được biến đổi của tâm. Khi ý tưởng của chúng ta đi rất nhanh chúng đi qua một cách không thể cảm thấy được vào trong hư tưởng, điều bao giờ cũng đi kèm với việc hít vào hơi thở, bởi vì việc thở bên trong và bên ngoài này treo cùng nhau như thanh và tiếng vọng. Hàng ngày chúng ta hít vào và có một số tương đương những hư tưởng. Và do vậy sự sáng tỏ của tâm linh rút đi như gỗ khô và tro tàn chết.

Vậy, thế thì, một người có nên không có tưởng tượng trong tâm trí người đó không? Người ta không thể sống mà không tưởng tượng. Người ta có nên không thở không? Người ta không thể sống mà không có thở. Cách tốt nhất là làm ra thuốc cho bệnh này. Vì tâm và hơi thở phụ thuộc lẫn nhau, việc luân quang phải được thống nhất với nhịp của việc thở. Với điều này, nhĩ quang là ở trên mọi sự cần thiết. Có nhãn quang và nhĩ quang. Nhãn quang là ánh sáng được thống nhất của nhật và nguyệt bên ngoài. Nhĩ quang là hạt mầm được thống nhất của nhật và nguyệt bên trong. Hạt mầm do vậy là ánh sáng ở dạng kết tinh. Cả hai có cùng nguồn gốc và khác biệt chỉ ở cái tên. Do đó, việc hiểu (tai) và việc sáng tỏ (mắt) là một và cùng một ánh sáng hiệu quả.

Trong việc ngồi xuống sau khi hạ mí mắt, người ta dùng mắt để thiết lập tiêu chuẩn và thế rồi dịch ánh sáng xuống dưới. Nhưng nếu việc chuyển vị không thành công, thế thì tâm được hướng tới việc nghe việc thở. Người ta phải không có khả năng nghe bằng tai điều đi ra và lấy vào hơi thở. Điều người ta nghe thấy là ở chỗ nó không có thanh. Ngay khi nó có thanh, việc thở là mạnh và nông, và không xuyên thấu vào trong chỗ mở. Thế thì tâm phải được làm hoàn toàn nhẹ và không có ý nghĩa. Nó càng được xả ra nhiều, nó càng trở thành ít; nó càng ít, càng yên tĩnh hơn. Đột nhiên nó trở thành yên tĩnh tới mức nó dừng lại. Thế thì việc thở thực được biểu lộ và hình dạng của tâm đi tới tâm thức. Nếu tâm mà nhẹ, việc thở là nhẹ, vì mọi chuyển động của tâm đều ảnh hưởng tới năng lượng thở. Nếu việc thở là nhẹ, mọi chuyển động của năng lượng thở ảnh hưởng tới tâm. Để làm vững chắc tâm, người ta bắt đầu bằng việc chăm sóc tới năng lượng thở. Tâm không thể bị ảnh hưởng trực tiếp. Do đó năng lượng thở được dùng như cái cán, và đây là điều được gọi là duy trì năng lượng thở được tập trung.

Các vị, các vị không hiểu bản chất của chuyển động sao? Chuyển động có thể được tạo ra bởi phương tiện bên ngoài. Nó chỉ là cái tên khác cho việc làm chủ. Người ta có thể làm cho tâm di chuyển đơn thuần bằng việc chạy. Chẳng lẽ người ta cũng không thể có khả năng đem nó tới nghỉ ngơi bằng việc yên tĩnh tập trung sao? Người linh thiêng vĩ đại, người biết cách tâm và năng lượng thở ảnh hưởng lẫn nhau đã nghĩ ra một thủ tục dễ dàng hơn để giúp hậu thế.

“Gà mái có thể ấp trứng bởi vì tâm của nó bao giờ cũng lắng nghe.” Đó là câu thần chú quan trọng. Gà mái có thể ấp trứng vì năng lượng của nhiệt. Nhưng năng lượng của nhiệt chỉ có thể làm ấm vỏ; nó không thể xuyên thấu vào trong lãnh thổ. Do đó nó đưa năng lượng này vào trong với tâm của nó. Điều này nó làm với việc nghe của nó. Theo cách này nó tập trung toàn tâm. Khi tâm xuyên thấu, năng lượng xuyên thấu, và gà con nhận được năng lượng của nhiệt và bắt đầu sống. Do đó gà mái, bao giờ cũng có thái độ lắng nghe với tai nghiêng xuống. Do đó gà mái, ngay cả vào lúc nó bỏ trứng, bao giờ cũng có thái độ lắng nghe với tai nghiêng xuống. Vậy việc tập trung linh hồn không bị ngắt quãng. Vì việc tập trung linh hồn phải không được ngắt quãng, năng lượng của nhiệt cũng phải không ngắt quãng ngày hay đêm, và tâm linh đánh thức cuộc sống. Việc đánh thức linh hồn là được thực hiện vì tâm đã chết đầu tiên. Khi một người có thể để cho tâm mình chết, thế thì tâm linh nguyên thuỷ đánh thức cuộc sống. Giết tâm không có nghĩa là để nó khô và héo đi, mà nó có nghĩa là nó đã trở thành không phân chia và được tụ lại trong một.

Một câu chuyện...

Thiền sư cổ đại, Dogo, có một đệ tử tên là Soshin. Khi Soshin trở thành người mới tới dưới Dogo anh ta mong đợi không chút nghi ngờ rằng thầy sẽ chỉ dẫn cho anh ta vào Thiền theo cách như thầy giáo trường chỉ dẫn cho học trò. Nhưng Dogo chả nói gì đặc biệt với anh ta, và quả thực, tỏ ra chẳng có chý ý gì về truyền đạt bất kì cái gì bất thường cho đệ tử này. Cuối cùng Soshin không thể nhịn được lâu hơn nữa và chỉ trích thầy mình vì không chỉ cho anh ta cái gì về Thiền. “Nhưng ta đã cho anh bài học trong Thiền ngay từ khi anh tới rồi mà,” Dogo nói.

“Thế à?” Soshin nói, “Điều đó có thể đã là vậy khi nào?”

“Khi anh đem tới cho ta trà sáng,” Dogo nói, “Ta chấp nhận nó. Khi anh hầu hạ ta bữa ăn, ta ăn nó. Khi anh cúi lạy ta, ta nhận nó. Anh còn mong đợi cách nào khác để học Thiền?”

Đạo có thể được chia sẻ nhưng không thể bị phân chia. Đạo có thể được chỉ ra những không thể được nói.

Thầy sống trong Đạo. Đệ tử phải thấm đẫm tâm linh của nó. Nó không phải là giáo huấn, nó không thể là giáo huấn - mọi giáo huấn đều nông cạn. Nó phải sâu hơn giáo huấn. Nó phải là việc truyền năng lượng. Nó phải là từ tâm sang tâm, từ hồn sang hồn, từ thân sang thân. Nó không thể là lời nói. Và đệ tử phải nhìn, quan sát, trông ngắm, cảm, yêu năng lượng mà đang biểu lộ trong thầy. Dần dần, dần dần, từ từ, chỉ ngồi cạnh thầy, đệ tử có thể học được nhiều bí mật, mặc dầu chúng không bao giờ được dạy.

Một trong những bí mật lớn nhất là việc ngồi bên cạnh thầy, đệ tử bắt đầu thở theo cùng cách thầy thở. Có nảy sinh sự đồng bộ, và trong tính đồng bộ đó hai người gặp gỡ. Điều đó xảy ra cho những người yêu nữa. Nếu bạn đang trong tình yêu sâu sắc với ai đó, khi ngồi cạnh nhau, ngồi cùng với người yêu của bạn, bạn sẽ ngạc nhiên nếu bạn quan sát, rằng đột nhiên, chẳng bởi lí do nào cả, không được trau dồi bởi các bạn, các bạn đang thở theo cùng cách. Khi người yêu thở ra, bạn thở ra; khi người yêu hít vào, bạn hít vào. Và đột nhiên bạn được kết nối, được móc nối với nhau.

Thở có tầm quan trọng mênh mông. Đó là cách người mẹ được nối với đứa con. Và thỉnh thoảng thậm chí, dù khoảng cách có thể là hàng nghìn dặm giữa con và mẹ, nhưng tâm người mẹ lập tức bị ảnh hưởng nếu đứa con bị nguy hiểm. Việc thở của họ được kết nối thế - họ thở giống nhau. Và có lí do hiển nhiên cho nó. Đứa con trong bụng mẹ đã thở qua người mẹ trong chín tháng. Nó không có hơi thở riêng của nó. Đó là hơi thở của người mẹ, và nó đơn giản theo việc thở của người mẹ. Người mẹ thở cho nó, nhân danh nó; trong chín tháng họ sống trong tính đồng bộ sâu sắc. Ngay cả sau khi đứa trẻ được sinh ra điều đó vẫn tiếp tục. Nếu có tình yêu thực, nó có thể tiếp tục cả đời họ.

Bây giờ đã có bằng chứng khoa học cho điều đó nữa. Ở Mĩ, ở Nga, và ở các nước khác nữa, nhiều thực nghiệm đã được làm về sau với chim, với con vật. Đứa con bị đem đi xa và thế rồi bị giết, và họ quan sát con mẹ với mọi dụng cụ tinh tế sẵn có. Khoảnh khắc con con bị giết - nó có thể ở xa hàng nghìn dặm - ngay lập tức hơi thở của con mẹ thay đổi - ngay lập tức, trong đích xác khoảnh khắc đó. Hơi thở của nó trở nên rung lên, run rẩy nảy sinh trong nó. Nó cảm thấy hoảng, đau - không vì lí do nào, không có lí do rõ ràng: cái gì đó trực giác, cái gì đó không có bất kì trung gian nào giữa hai con này. Chúng không được kết nối thấy được bởi bất kì cái gì, nhưng có sợi dây vô hình nào đó nữa.

Đệ tử phải học không phải điều thầy dạy mà cách thầy hiện hữu. Đó là điều Dogo ngụ ý khi ông ấy nói, “Nhưng ta đã trao cho anh bài học trong Thiền ngay từ khi anh tới rồi. Khi anh đem trà sáng tới cho ta, ta chấp nhận nó. Anh đã không quan sát nó sao - cách ta chấp nhận nó? Anh đã không rơi vào trong hài hoà sâu sắc với ta khi ta chấp nhận trà từ anh sao? Khi anh hầu hạ ta bữa ăn, ta ăn nó. Khi anh cúi lạy ta, ta nhận nó. Anh còn mong đợi cách nào khác để học Thiền?”

Thầy đang nói: Quan sát cử chỉ của ta - cách ta bước, cách ta ngồi, cách ta thở, cách ta đơn giản ngồi cùng anh, cách ta nhìn vào anh, cách ta đáp ứng trong cả nghìn lẻ một cách thức nhỏ bé. Đừng chờ đợi học thuyết; sự hiện diện của thầy là học thuyết duy nhất có đấy. Giáo huấn thực không phải là giáo huấn chút nào, nó là việc truyền trao - truyền trao bên ngoài lời và bên ngoài kinh sách. Và việc truyền trao xảy ra qua sự hài hoà của hơi thở.

Tôi cũng muốn nói với bạn rằng tôi cũng chả có gì để cấp cho bạn như giáo huấn, như học thuyết, như triết học, như tôn giáo. Tôi chẳng có gì để dạy chút nào. Tôi có nhiều để chia sẻ, nhưng không có gì để dạy - hay, chỉ có cái không để dạy! Nhưng để cảm thấy cái không đó mà tôi muốn được truyền cho bạn, bạn sẽ phải rơi vào nhịp điệu cùng với tôi. Và những điều nhỏ bé quấy rối, những điều rất nhỏ bé. Và bạn phải trở nên nhận biết dần dần, dần dần quấy nhiễu là gì.

Trong buổi darshan tối thỉnh thoảng tôi gọi vài sannyasins tới giúp tôi truyền năng lượng cho ai đó. Tôi đã từng gọi Pradeepa nhiều lần, nhưng mỗi lần tôi gọi cô ấy, sau đó tôi cảm thấy buồn nôn. Tôi đâm phân vân. Cái gì đang xảy ra? Cô ấy là người đàn bà đẹp thế, với tình yêu lớn với tôi. Đó là lí do tại sao tôi gọi cô ấy tới giúp tôi. Nhưng điều đó đã xảy ra mỗi lần. Đến lần cuối tôi cảm thấy điều đó nhiều tới mức tôi phải nhìn vào trong nó, vào trong toàn thể vấn đề của nó. Thế rồi tôi thấy ra vấn đề. Cô ấy phải ăn thức ăn không chay - thịt, trứng và các thứ khác. Điều đó làm cho hơi thở của cô ấy xấu, điều đó làm cho toàn thể hài hoà bên trong của cô ấy bị rối loạn. Đó là lí do tại sao cô ấy không thể rơi vào hoà điệu với tôi. Và nếu cô ấy không thể rơi vào hoà điệu, điều đó tạo ra rối loạn. Cô ất yêu tôi nhưng tình yêu của cô ấy vẫn là vô ý thức. Nếu cô ấy trở nên ý thức hơn chút ít cô ấy sẽ thấy nó; cô ấy sẽ thấy rằng ở cùng tôi bạn sẽ phải thay đổi nhiều thứ trong bạn.

Ở cùng tôi và đi sâu hơn cùng tôi, có tiếp xúc tâm qua tâm, bạn sẽ phải vứt bỏ hành lí không cần thiết mà bạn mang. Bây giờ không có nhu cầu là người không ăn chay - điều đó không dành cho thiền nhân; bằng không bạn đang tạo ra cản trở không cần thiết. Nó sẽ quấy rối sự dịu dàng của bạn, nó sẽ tạo ra một loại ác độc trong bạn.

Bạn có thể không nhận biết về nó bởi vì bạn không nhận biết chút nào, nhưng khi bạn tới tôi, tôi là tấm gương.

Bây giờ Pradeepa phải tạo ra sự buồn nôn lớn trong bản thể riêng của cô ấy. Cô ấy có thể trở nên quen với nó, cho nên cô ấy không nhận biết. Nhưng tôi cứ cảm thấy buồn nôn lặp đi lặp lại, bởi vì khi bạn quan hệ với tôi qua năng lượng nó không phải là một chiều: năng lượng của tôi di chuyển vào trong bạn, năng lượng của bạn di chuyển vào trong tôi. Nó không thể là một chiều được. Một vòng tròn được tạo ra, luân chuyển bắt đầu xảy ra. Đây chỉ là một ví dụ. Và đây không chỉ là dành cho Pradeepa, nó dành cho tất cả các bạn.

Nếu bạn muốn ngày một hoà điệu sâu sắc hơn với tôi, nếu bạn muốn chia sẻ Đạo đã từng xảy ra cho tôi, bạn sẽ phải ý thức hơn, tỉnh táo hơn về điều bạn đang làm, điều bạn đang ăn, điều bạn đang đọc, điều bạn đang nghe, nơi bạn đi, bạn trộn lẫn cùng ai. Nó phải là nỗ lực toàn bộ. Nó phải là nhận biết hai mươi bốn tiếng, bởi vì những điều nhỏ tụ lại với nhau và tác động của chúng là lớn.

Nếu bạn đã từng giận ai đó và bạn đã từng đánh nhau với ai đó và thế rồi bạn tới gặp tôi, một cách tự nhiên bạn sẽ ở xa với tôi. Đó là lí do tại sao Jesus nói nếu bạn đi tới đền chùa để cầu nguyện và bạn nhớ rằng bạn đã làm tổn thương ai đó, đã xúc phạm ai đó, rằng bạn giận ai đó hay nếu bạn đã giận ai đó, đầu tiên đi và hỏi xin tha thứ, chỉ thế rồi mới tới cầu nguyện; bằng không bạn sẽ không có khả năng quan hệ với Thượng đế. Đầu tiên đi và xin lỗi đã. Đầu tiên lau sạch mọi thứ.

Chuyện xảy ra...

Khi Michelangelo đang làm việc ở nhà thờ Sistine Chapel, ông ấy vẽ bức tranh về Jesus. Bức tranh đã gần hoàn tất - chỉ còn những nét vẽ kết thúc cuối cùng rất khó. Jesus đã không hiện ra từ tựa Jesus; cái gì đó bị thiếu trên mặt Jesus - cái dịu dàng đó, cái nữ tính đó không có đó, phẩm chất tình yêu đó đã không có đó. Ông ấy cố và cố trong nhiều ngày, và thế rồi ông ấy nhớ rằng ông ấy đã cãi nhau với một người bạn và ông ấy đã mang nó trong bản thân mình. Và thế rồi ông ấy nhớ tới lời của Jesus, rằng nếu bạn đi cầu nguyện và bạn cảm thấy không thoải mái về người bạn hay người anh, thế thì trước hết đi và hỏi xin tha thứ đã.

Ông ấy chạy xô ra khỏi nhà thờ, đi tới người bạn đó, xin sự tha thứ của anh ta và kể lại toàn thể câu chuyện. “Trong nhiều ngày tôi đã từng làm việc, nhưng tôi không thể đem mặt của Jesus ra được như nó đáng phải vậy. Cái gì đó giận dữ vẫn còn trong nó” - bởi vì cái gì đó giận dữ vẫn còn ở bên trong ông ấy. Và nếu có giận dữ và cảm giác tổn thương - và bạn định vẽ, tay bạn sẽ sẽ - bức tranh của bạn sẽ biểu thị bạn, bức tranh của bạn về căn bản phản ánh bạn. Và cái ngày ông ấy hỏi xin tha thứ và được tha thứ, ông ấy đi vào một tâm trạng khác toàn bộ. Và công việc của chỉ vài phút và bức tranh được đầy đủ. Và nó là một trong những bức tranh đẹp nhất về Jesus. Chỉ vài nét vẽ và bức tranh đi tới sống động và Jesus nổi ra bề mặt, bởi vì bây giờ trái tim của Michelangelo đã trong hoà điệu.

Đạo có thể được chia sẻ. Nhưng thế thì bạn phải học cách chia sẻ nó với thầy, và bạn phải rất quan sát về nhiều thứ. Nó là đơn giản theo một cách nào đó và vậy mà rất phức tạp nữa - đơn giản, bởi vì nếu bạn thực sự mở và trong hài hoà, nó có thể xảy ra trong một khoảnh khắc; phức tạp, bởi vì bạn sẽ phải thay đổi chính thói quen rất nhỏ của bạn mà về chúng bạn không nhận biết chút nào. Bạn sẽ phải thay đổi toàn bộ cuộc sống của bạn.

Đó là lí do tại sao tôi nói tôi chẳng có gì để cấp cho bạn như giáo huấn; tôi có năng lượng nào đó để truyền đạt cho bạn như việc khêu gợi. Tôi không cho bạn hệ thống triết lí, thượng đế học; tôi cho bạn bản thân tôi. Nó là thách thức. Nỗ lực của tôi ở đây là để đánh thức bạn. Bạn sẽ phải cởi mở, nhịp điệu, và bạn sẽ phải quan sát những điều nhỏ bé trong đời bạn. Và hơi thở là quan trọng nhất. Bạn sẽ phải học cách thở trong satsang, cách thở trong nhóm của thầy, cách thở khi bạn đang trong yêu.

Việc thở liên tục thay đổi cùng xúc động của bạn. Khi bạn giận, việc thở của bạn là không nhịp điệu, không đối xứng. Khi bạn trong thèm khát dục, việc thở của bạn là gần như không lành mạnh. Khi bạn bình thản và yên tĩnh, vui vẻ, việc thở của bạn có phẩm chất âm nhạc cho nó - việc thở của bạn gần như bài ca. Khi bạn cảm thấy ở nhà trong sự tồn tại, khi bạn không có ham muốn nào và cảm thấy hài lòng, đột nhiên việc thở gần chấm dứt. Khi bạn ở trong trạng thái kính nể, ngạc nhiên, việc thở dừng lại trong một chốc. Và đó là những khoảnh khắc vĩ đại nhất của cuộc sống, bởi vì chỉ trong những khoảnh khắc đó khi việc thở gần như dừng lại trong hoà điệu hoàn toàn với sự tồn tại: bạn ở trong Thượng đế và Thượng đế ở trong bạn.

Kinh nghiệm của bạn về việc thở phải ngày càng sâu sắc hơn, được chăm chút, được quan sát, được theo dõi, được phân tích. Nhìn cách việc thở của bạn thay đổi cùng xúc động của bạn, và ngược lại, cách xúc động của bạn thay đổi cùng với việc thở của bạn. Chẳng hạn, khi bạn sợ, quan sát thay đổi trong hơi thở của bạn, và thế rồi một ngày nào đó thử thay đổi hơi thở theo cùng hình mẫu như khi bạn sợ. Và bạn sẽ ngạc nhiên là nếu bạn đổi hơi thở của bạn đích xác là điều nó vậy khi bạn sợ, nỗi sợ sẽ nảy sinh trong bạn - ngay lập tức. Quan sát việc thở của bạn khi bạn đang sâu trong tình yêu với ai đó; cầm tay người đó, ôm người yêu của bạn, quan sát việc thở của bạn. Và thế rồi một ngày nào đó, chỉ ngồi im lặng dưới gốc cây, quan sát bản thân bạn lại thở theo cùng cách. Làm hình mẫu đó, rơi vào trong cùng động thái đó lần nữa - thở theo cùng cách dường như bạn đang ôm người yêu của bạn, và bạn sẽ ngạc nhiên: toàn thể sự tồn tại trở thành người yêu của bạn, lần nữa có tình yêu lớn nảy sinh trong bạn. Chúng đi cùng nhau. Do đó trong Yoga, trong Mật tông, trong Đạo - trong tất cả ba hệ thống lớn này của tâm thức con người và khoa học của việc mở rộng tâm thức con người - việc thở là một trong những hiện tượng then chốt. Họ tất cả đều làm việc trên việc thở.

Toàn thể hệ thống thiền của Phật phụ thuộc vào phẩm chất nào đó của hơi thở. Ông ấy nói, “Đơn giản quan sát hơi thở của ông, không đổi nó, không đổi nó theo bất kì cách nào. Đơn giản quan sát.” Nhưng bạn sẽ ngạc nhiên: khoảnh khắc bạn quan sát, nó thay đổi - bạn không thể đừng được điều đó. Phật nói, “Không đổi hơi thở của ông, đơn giản quan sát nó.” Nhưng khoảnh khắc bạn quan sát, nó thay đổi, bởi vì tính quan sát có nhịp điệu riêng của nó. Đó là lí do tại sao Phật nói, “Ông không cần thay đổi nó. Ông đơn giản quan sát.” Tính quan sát sẽ đem loại thở riêng của nó tới - tự nó tới. Và dần dần, dần dần bạn sẽ ngạc nhiên: bạn càng trở nên có tính quan sát, bạn càng ít thở hơn; hơi thở trở nên dài hơn, sâu hơn.

Chẳng hạn, nếu trong một phút bạn đã thở mười sáu hơi, bây giờ bạn có thể thở sáu, hay bốn, hay ba hơi. Khi bạn trở nên có tính quan sát, hơi thở đi sâu hơn, trở thành dài hơn, và bạn đang lấy hơi thở ngày càng ít hơn trong cùng thời kì thời gian. Thế thì bạn có thể làm nó từ phía bên kia nữa. Thở chậm, yên tĩnh, hơi thở sâu, và đột nhiên bạn sẽ thấy tính quan sát nảy sinh trong bạn, dường như từng xúc động đều có một tính cực trong hệ thống thở của bạn: nó có thể được lẩy cò bởi việc thở của bạn.

Nhưng cách tốt nhất là quan sát khi bạn đang trong yêu. Khi bạn đang ngồi bên cạnh bạn của bạn, quan sát hơi thở của bạn, bởi vì nhịp yêu đó của hơi thở là quan trọng nhất. Nó sẽ biến đổi toàn thể bản thể bạn.

Yêu là nơi bạn cảm thấy sắc bén nhất về cái ngớ ngẩn, cái giả của vị trí của bạn như một người tách biệt. Vậy mà bởi chính việc phân tách này, cái ngớ ngẩn này, bạn có khả năng diễn đạt điều bạn không thể diễn đạt được theo bất kì cách nào khác. Bằng chính sự khác biệt của bạn, bạn có khả năng mở hội việc đồng nhất. Do đó, có điều ngược đời của tình yêu: bạn là hai vậy mà bạn cảm thấy một; bạn là một, vậy mà bạn biết bạn là hai. Tính một trong tính hai: đó là điều ngược đời của tình yêu - và điều đó phải là điều ngược đời của lời cầu nguyện nữa, và thiền nữa. Chung cuộc bạn phải cảm thấy như một với sự tồn tại như bạn cảm thấy với người yêu của bạn, với bạn của bạn, với mẹ bạn, với con bạn, trong những khoảnh khắc có giá trị, hiếm hoi nào đó. Bới chính tính khác biệt của bạn, bạn có khả năng mở hội sự đồng nhất.

Vedas nói: Tattvamasi, Ta là cái đó. Đây là phát biểu vĩ đại nhất của tình yêu: Ta là cái đó hay Ngươi là cái đó. Có nhận biết rõ ràng về phân tách, và vậy và có sự thống nhất sâu sắc nữa. Con sóng là tách rời khỏi đại dương và vậy mà không tách rời khỏi đại dương.

Quan sát những khoảnh khắc yêu của bạn ngày càng nhiều hơn đi. Tỉnh táo vào. Thấy cách việc thở của bạn thay đổi, thấy cách thân thể bạn rung động. Chỉ ôm ghì người đàn bà hay đàn ông của bạn, làm cho nó thành thực nghiệm, và bạn sẽ ngạc nhiên: một ngày nào đó, chỉ ôm ghì, tan chảy vào trong nhau, ngồi ít nhất một giờ, và bạn sẽ ngạc nhiên - nó sẽ là một trong những kinh nghiệm phiêu diêu nhất. Trong một giờ, chả làm gì, chỉ ôm nhau, rơi vào lẫn nhau, hội nhập, tan chảy vào lẫn nhau, dần dần, dần dần việc thở sẽ trở thành một. Bạn sẽ thở dường như bạn là hai thân thể nhưng một trái tim. Bạn sẽ thở cùng nhau. Và khi bạn thở cùng nhau - không bởi nỗ lực nào của riêng bạn, mà chỉ bởi vì bạn cảm thấy nhiều yêu tới mức việc thở theo sau - đó sẽ là những khoảnh khắc vĩ đại nhất, quí giá nhất, không của thế giới này, mà của cõi bên kia, cõi xa xăm. Và trong những khoảnh khắc đó bạn sẽ có thoáng nhìn đầu tiên về năng lượng thiền. Trong những khoảnh khắc đó văn phạm bị bỏ đi, ngôn ngữ hết hiệu lực.

Trong nỗ lực để nói ra nó, ngôn ngữ hết hiệu lực, và bởi chính cái chết của nó cuối cùng trỏ tới điều nó không thể nói được. Và điều đó phải là, ở mức độ sâu sắc hơn, mối quan hệ với thầy. Chỉ thế thì Đạo mới có thể nhảy như ngọn lửa, từ thầy tới đệ tử. Bạn sẽ phải học nghệ thuật của việc thở.

Lời kinh.

Thầy Lữ tử nói:

Quyết định phải được tiến hành với tâm tự chủ và không tìm kiếm thành công; thế thì thành công sẽ tự nó tới.

Một phát biểu cực kì có ý nghĩa, một phát biểu then chốt:

Quyết định phải được tiến hành với tâm tự chủ...

Điều thứ nhất: con người được sinh ra chỉ khi người đó trở nên có tính quyết định; với quyết định là việc sinh của con người. Những người sống trong không quyết định chưa thực sự là người. Và hàng triệu người sống trong không quyết định, họ không thể quyết định dược về bất kì cái gì. Họ bao giờ cũng dựa dẫm vào người khác, ai đó khác quyết định cho họ. Do đó mọi người treo quanh người có thẩm quyền.

Tính thẩm quyền có liên tục trong thế giới bởi một lí do là hàng triệu người không thể quyết định được cho bản thân họ. Họ bao giờ cũng phải được cho mệnh lệnh. Một khi lệnh được cho, họ tuân theo nó. Nhưng đây là sự nô lệ, đây là cách họ đang ngăn cản việc sinh thành linh hồn riêng của họ. Quyết định phải nảy sinh trong bản thể bạn, bởi vì với tính quyết định, tính hoà hợp nảy sinh. Nhớ đưa ra vài quyết định; quyết định sẽ làm cho bạn thành cá nhân.

Tính không quyết định là gì? Nó có nghĩa là bạn là đám đông; nhiều tiếng nói trong bạn mâu thuẫn lẫn nhau và bạn không thể quyết định được liệu nên đi theo cách này hay cách kia. Ngay cả trong những điều nhỏ bé mọi người cũng không có tính quyết định: liệu đi xem phim này hay phim kia và họ không quyết định được. Tính không quyết định được đã trở thành gần như chính phong cách sống của họ. Mua cái này hay mua cái kia? Cứ quan sát mọi người khi họ đi mua sắm, nhìn tính không quyết định của họ. Chỉ ngồi trong bất kì cửa hàng nào và chỉ quan sát mọi người tới và đi - khách hàng ấy - và bạn sẽ ngạc nhiên: mọi người không biết cách quyết định. Và những người không biết cách quyết định sẽ vẫn còn mông lung, không sáng tỏ, lẫn lộn. Với quyết định sáng tỏ tới. Và nếu quyết định là có ảnh hưởng sâu rộng, nếu quyết định có cái gì đó liên quan tới nền tảng của bạn, một cách chắc chắn, người ta được sinh ra.

Bây giờ có nhiều người tới tôi và họ nói, “Chúng tôi không thể quyết định được liệu có lấy cú nhảy vào tính chất sannyas hay không.” Họ muốn tôi bảo họ lấy cú nhảy. Nhưng thế rồi họ bỏ lỡ toàn thể vấn đề. Nếu tôi nói với bạn, “Lấy cú nhảy và trở thành sannyasin đi,” bạn đã bỏ lỡ một cơ hội, cơ hội lớn, của việc ra quyết định - lần nữa bạn đã học về ai đó khác - và đó không phải là cách linh hồn trưởng thành. Và đây là quyết định sâu lắng, có ý nghĩa mênh mông, bởi vì nó sẽ thay đổi toàn thể phong cách sống của bạn, nó sẽ cho bạn cái nhìn mới. Bạn sẽ đi vào trong chiều hướng mới, bạn sẽ không là như cũ nữa. Quyết định có ảnh hưởng sâu rộng như thế nên là khả năng lấy của riêng người ta. Người ta phải mạo hiểm. Chỉ với mạo hiểm, với dũng cảm, người ta mới được sinh ra.

Và bất kì khi nào bạn lấy quyết định, nhớ lấy, nếu bạn lấy nó thì theo nó, bằng không đừng lấy quyết định, vì thế thì nó còn nguy hiểm hơn - nguy hiểm hơn là không có tính quyết định. Lấy một quyết định và không theo nó sẽ làm cho bạn rất bất lực. Thế thì sẽ tốt hơn cả là đừng quyết định. Có những người quyết định và thế rồi không bao giờ theo quyết định của họ. Dần dần, dần dần họ mất mọi tin cậy và tự tin vào con người họ. Dần dần, dần dần họ biết hoàn toàn rõ rằng bất kì cái gì họ quyết định họ đều sẽ không làm. Họ trở nên chia chẻ, họ trở nên lừa dối - với bản thân họ. Khi họ lấy quyết định, cho dù trong khoảnh khắc đó họ biết rằng họ không đi theo nó bởi vì họ biết quá khứ của họ và kinh nghiệm quá khứ của họ. Bất kì khi nào họ làm quyết định, họ không bao giờ theo nó.

Và thế thì những quyết định rất nhỏ có thể có tính rất phá huỷ. Chỉ một quyết định nhỏ - “Mình sẽ không hút thuốc từ hôm nay” - chỉ một quyết định rất bình thường, chẳng có gì mấy được bao hàm trong nó... Dù bạn hút thuốc hay không thì cũng chẳng thành vấn đề: sự tồn tại vẫn tiếp tục. Trong thời gian hai mươi năm bạn có thể bị lao, nhưng điều đó có thể được chữa, hay bạn có thể chết sớm hai hay ba năm. Vậy thì sao? - bạn chẳng bao giờ thực sự sống.

Mới hôm nọ tôi đã xem một phim hoạt hình.

Một người đàn ông hỏi người đàn bà, “Em có tin vào cuộc sống sau cái chết không?” Và người đàn bà nói, “Đây là nó rồi!”

Không cần tin vào nó, đây là nó rồi. Bạn đang sống cuộc sống chết thế, còn có gì có thể hơn thế sau cái chết? Nó sẽ là cùng vậy thôi. Đây là điều nó đang là!

Nhưng một quyết định nhỏ, một quyết định rất tầm thường không hút thuốc, và thế rồi không tuân theo nó là rất nguy hiểm. Bạn sẽ làm mất tự tin, bạn sẽ làm mất tin cậy vào bản thể riêng của bạn. Bạn sẽ trở nên bất tín. Tốt hơn cả là không lấy quyết định đó - cứ hút thuốc. Và nếu bạn quyết định, thế thì bạn cam kết. Thế thì bất kì cái gì xảy ra bạn đều phải làm nó. Và nếu bạn có thể làm nó, bạn sẽ thấy sáng tỏ nảy sinh trong bạn, mây biến mất, cái gì đó lắng đọng, định tâm, trong bạn. Một quyết định cực kì có ý nghĩa và nghĩa.

Quyết định phải được tiến hành với tâm tự chủ….

Đó là điều Lữ tử nói: Nếu ông quyết định, thế thì để toàn tâm vào trong nó, thế thì làm thành chắc chắn rằng ông không quay lui. Đó là điều tôi ngụ ý khi tôi nói đi nói lại với các sannyasin của tôi, “Phá cầu đi.” Bởi vì bạn không quay lui - tại sao giữ cầu? Ném thang đi, nhấn chìm thang đi, bởi vì bạn không quay lui về bờ cũ lần nữa. Nếu bạn giữ cho thuyền an toàn, đậu ở cảng, điều đó nghĩa là bạn vẫn còn vẩn vơ, bạn vẫn đang nghĩ, “Có thể một ngày nào đó mình phải quay lại.”

Mới vài tháng trước, Anup đi sang Mĩ, và tôi bảo anh ấy khi anh ấy sắp đi, “Phá cầu hoàn toàn bây giờ đi.” Và anh ấy nói, “Vâng, thưa Osho”.

Và bây giờ anh ấy tới, và tôi hỏi anh ấy, “Chuyện gì xảy ra vậy? Cầu thì sao?” Anh ấy nói, “Tôi không thể làm được điều đó.”

Điều đó nghĩa là gì? Anh ấy sẽ ở đây chỉ nửa vời. Anh ấy đã giữ cho cửa mở để quay lại, anh ấy đã giữ mọi an ninh ở đó, an toàn. Và vấn đề là nếu anh ấy không ở đây một cách toàn bộ, anh ấy sẽ không trưởng thành. Và đây là cái vòng luẩn quẩn: nếu anh ấy không trưởng thành, sau vài tháng anh ấy sẽ nghĩ, “Cũng tốt là mình đã không phá cầu. Nếu mà mình nghe Osho và phá cầu, bây giờ mình chắc đã bị rắc rối. Chả cái gì xảy ra cho mình ở đây. Điều tốt là mình đã giữ mọi thứ vẫn ở đó, và mình có thể bay trở về nhà bất kì khoảnh khắc nào.” Và anh ấy sẽ nghĩ anh ấy đã từng làm điều tinh ranh, thông minh nhất.

Nhưng ngay chỗ đầu tiên, bởi vì anh ấy đã giữ chiếc cầu an toàn và cửa mở để thoát lại, anh ấy sẽ ở đây chỉ theo cách hờ hững, theo cách không quyết định, theo cách không chắc chắn - vẩn vơ. Và với việc vẩn vơ bạn sẽ không ở cùng tôi. Bạn có thể ở cùng tôi chỉ nếu bạn đã lấy quyết định với tấm lòng tự chủ. Và thế thì trưởng thành là có thể! Trưởng thành là có thể chỉ vậy thôi.

Cho nên nhìn ra vấn đề đi: Nếu bạn toàn bộ ở đây cùng tôi, trưởng thành là có thể và không cần quay lại và sẽ không cần có cầu. Nhưng nếu bạn không toàn bộ ở đây với tôi, thế thì cầu sẽ được cần tới. Và bạn sẽ cảm thấy rất thông minh - điều đó sẽ là tốt rằng bạn không nghe tôi. “Bây giờ trông đấy, chẳng cái gì xảy ra ở đây, và mình phải quay lại thôi. Nếu mà mình phá mọi cầu thì mình sẽ chấm dứt ở đâu?” Đây là cách tâm trí logic vận hành: nó tạo ra tình uống tự tử riêng của nó.

Quyết định phải được tiến hành với tâm tự chủ và không tìm kiếm thành công; thế thì thành công sẽ tự nó tới.

Và điều quan trọng nhất là, nếu bạn đang tìm kiếm thành công bạn đã bị phân chia rồi. Thế thì tâm bạn không trong công việc, tâm bạn đã trong kết quả. Nếu bạn bị phân chia, bạn sẽ không thành công. Thành công xảy ra chỉ cho những tâm không phân chia, người không lo nghĩ về hậu quả, kết quả, người tận hưởng vô cùng bản thân cuộc hành trình và không quan tâm về mục đích. Chỉ những người đạt tới, người không quan tâm tới mục đích chút nào - bởi vì tâm trí của họ bị phân chia thế từng khoảnh khắc của cuộc hành trình, từng bước của cuộc hành trình đều trở thành mục đích. Dù chúng là bất kì chỗ nào, đều có mục đích. Thành công tới cho những người trên con đường tâm linh, người không quan tâm tới thành công chút nào.

Nếu bạn quan tâm tới thành công, thành công sẽ không đi tới bạn, bởi vì tâm trí bạn sẽ ở đâu đó và bạn sẽ không làm việc trong hiện tại - và thành công chỉ có thể tới nếu công việc được làm một cách toàn bộ trong hiện tại. Khoảnh khắc này sẽ cho sinh thành ra khoảnh khắc tiếp. Nếu khoảnh khắc này đã được sống một cách toàn bộ, khoảnh khắc tiếp nhất định có tính toàn bộ sâu hơn, có phẩm chất cao hơn của tính toàn bộ. Nhưng mọi người liên tục vẫn còn bị phân chia. Những vấn đề này bạn phải nghĩ tới, bởi vì đây là vấn đề của mọi người.

Mới vài ngày trước đây, Ashoka đã viết cho tôi một bức thư nói rằng anh ấy ở đây nhưng anh ấy vẫn giữ bức ảnh của Satya Sai Baba trong phòng anh ấy. Bây giờ đấy là phòng của anh ấy - anh ấy có thể để ảnh của bất kì ai trong nó. Nó không chỉ là vấn đề về căn phòng... Bây giờ anh ấy sẽ bị rắc rối. Tôi bảo anh ấy, “Bạn đi tới Satya Sai Baba đi, và xin đừng để ảnh tôi trong phòng bạn, bằng không ở đó bạn cũng sẽ thất bại. Hoặc là ở đây hoặc là ở đó, nhưng ở bất kì chỗ nào đều cùng tâm tự chủ, tâm hội nhập. Tốt hơn cả là ở cùng với Satya Sai Baba hơn là ở cùng tôi nếu bạn ở đây không toàn tâm.” Nhưng tôi hiểu vấn đề của anh ấy: tôi biết anh ấy sẽ để ảnh tôi ở đấy nữa, cho nên thất bại của anh ấy là được trù tính từ trước rồi.

Người ta phải chọn, người ta phải quyết định. Trên từng bước trong cuộc hành trình cuộc đờii đều có các con đường lựa chọn, và người ta phải chọn. Và bạn không thể có mọi con đường và bạn không thể bước trên mọi con đường được. Và tôi không nói cái gì là đúng và sai. Tôi nói: bất kì cái gì bạn chọn một cách toàn bộ đều là đúng cho bạn. Thỉnh thoảng chuyện xảy ra là một đệ tử đã trở nên chứng ngộ ngay cả với một thầy không chứng ngộ nếu việc buông xuôi toàn bộ của người đó là có đó. Và hàng nghìn lần chuyện xảy ra là bạn có thể ở cùng với một thầy hoàn hảo và chẳng cái gì xảy ra.

Nó là vấn đề về tính toàn bộ của bạn chứ không là sự hoàn hảo của thầy. Ngay cả với người sai bạn cũng có thể được biến đổi. Không phải là người sai có thể biến đổi được bạn đâu, nhưng nếu quyết định toàn bộ của bạn có đó, quyết định toàn bộ của bạn làm biến đổi bạn. Điều đó còn quan trọng hơn nhiều, bằng không bạn có thể ở cùng với vị phật và chẳng cái gì sẽ xảy ra nếu bạn nửa vời, nếu bạn bị phân chia. Bất kì loại phân chia nào - trong tương lai, trong hiện tại, với mục đích và cuộc hành trình, cách này cách nọ, thầy này thầy nọ - bất kì loại phân chia nào cũng đều nguy hiểm. Thế thì năng lượng của bạn sẽ bị phí hoài và bạn sẽ đổ trách nhiệm lên người khác.

Chẳng hạn, nếu không cái gì xảy ra để Ashoka ở đây - và không cái gì sẽ xảy ra theo cách này - thế thì một cách tự nhiên, anh ấy sẽ đi tới kết luận rằng anh ấy đã ở chỗ sai. Anh ấy sẽ không thấy ra vấn đề rằng anh ấy đã là một người bị phân chia, anh ấy sẽ chỉ thấy rằng anh ấy đã bị ở vào chỗ sai, rằng “Chỗ này không dành cho mình.” Nhưng dù bạn ở bất kì chỗ nào, nếu bạn bị phân chia, điều này sẽ xảy ra lặp đi lặp lại.

Thu lấy dũng cảm đi. Tôi biết tâm trí muốn láu lỉnh. Tâm trí nói, “Sao không giữ cả hai? Ai mà biết được? Giữ cả hai phương án để mở. Nếu cái này không có tác dụng, thì cái kia có thể có tác dụng.” Nhưng đây không phải là cách cuộc sống vận hành. Bạn muốn có cái bánh và ăn nó nữa. Điều đó là không thể được.

Lữ tử nói, “...và không tìm kiếm thành công,” bởi vì ngay cả điều đó sẽ trở thành sự phân chia. Hoàn toàn ở đây bây giờ đi, không phân chia: “...thế thì thành công sẽ tự nó tới.” Và khi thành công tự nó tới, nó có cái đẹp vô cùng. Bạn không cần kéo lê nó, nó mở như hoa; bạn không cần cưỡng bức mở hoa. Và nếu bạn mở hoa một cách cưỡng bức bạn sẽ giết chết nó. Điều đó sẽ không đúng. Và bạn sẽ mở nó trước thời điểm đúng của nó, và có thể không có hương thơm, vì hoa phải đợi tới đúng khoảnh khắc để thu thập hương thơm, để tạo ra hương thơm. Và khi hương thơm sẵn sàng, chỉ thế thì nó mới mở ra theo cách riêng của nó, bởi vì bây giờ nó có cái gì đó để chia sẻ với sự tồn tại.

Người ta nên tận hưởng khoảnh khắc. Người ta nên hiện hữu toàn bộ trong khoảnh khắc và quên mọi thứ. Và thế rồi một ngày nào đó, đột nhiên thành công tới. Một ngày nào đó, đột nhiên hoa vàng đã mở ra và bạn được chuyển vào trong thực tại tách biệt.

Trong thời kì đầu của việc xả ra có hai sai lầm chính: lười nhác và sao lãng.

Hai sai lầm này phải được hiểu: một là sai lầm của tâm trí nữ tính, sai lầm kia là sai lầm của tâm trí nam tính. Tâm trí nữ tính có thể tạo ra lười nhác, lười biếng, vì nó là thụ động. Và tâm trí nam tính có thể tạo ra sao lãng bởi vì nó quá tích cực. Nó muốn làm cái này và cái nọ - và cái kia nữa. Nó muốn xô đi mọi nơi, theo mọi hướng. Tâm trí nữ tính là thụ động; nó muốn chờ đợi, để mọi sự xảy ra. Nhưng điều đó nữa cũng có thể là nguy hiểm nếu nó trở thành lờ phờ, nếu nó trở thành lười nhác, nếu nó trở thành một loại chết.

Nhớ lấy, thụ động có thể hoặc khẳng định hoặc phủ định, cũng như tích cực có thể hoặc khẳng định hoặc phủ định. Thụ động khẳng định nghĩa là tỉnh táo, thức tỉnh, vậy mà chờ đợi. Thụ động phủ định nghĩa là ngủ, ngáy, và gọi nó là chờ đợi.

Người yêu của bạn sắp tới, bất kì khoảnh khắc nào anh ấy cũng sẽ gõ cửa - bây giờ bạn có thể chờ đợi theo hai cách. Chờ đợi tích cực sẽ là chờ đợi cửa mở, mắt bạn dán vào cửa, tai bạn tỉnh táo. Bất kì tiếng động nào - tiếng bước chân, tiếng gõ cửa, ngay cả tiếng lá khô xào xạc trong gió - bạn sẽ chạy xô ra cửa. Ai đó đi qua trên đường và bạn chạy xô ra cửa - có thể anh ấy đã tới. Đây là chờ đợi khẳng định. Nó là đẹp.

Nhưng nếu bạn khoá cửa lại và bạn tắt đèn đi, và như bạn đi ngủ, bạn nói, “Khi anh ấy tới anh ấy sẽ gõ cửa và thế thì mình sẽ gặp anh ấy,” và bạn bắt đầu ngáy, đây là loại thụ động phủ định, đây là lười nhác. Chờ đợi Thượng đế là hoàn toàn tốt, nhưng tính thụ động của bạn phải sống động, rung động.

Và điều thứ hai là sao lãng: đó là phẩm chất của tâm trí nam tính. Tâm trí nam tính liên tục bị sao lãng. Đó là lí do tại sao tâm trí nữ tính là đơn phu và tâm trí nam tính là đa thê, liên tục bị sao lãng - bất kì người đàn bà nào đi qua và anh ta trở nên bị hấp dẫn. Anh ta quên hoàn toàn rằng anh ta đã có vợ. Anh ta quên hoàn toàn người đàn bà mà anh ta đã nói, “Em là vợ anh và anh sẽ sống chỉ vì em. Em là niềm vui của anh. Tình yêu của anh là mãi mãi.” Trong một khoảnh khắc anh ta quên mất tất cả những điều vô nghĩa đó. Anh ta bị sao lãng rất dễ dàng.

Tâm trí nam tính quá tích cực. Tích cực là tốt nếu nó là khẳng định. Tích cực khẳng định có nghĩa là hoạt động tập trung, hoạt động không bị sao lãng - đào giếng tại một chỗ liên tục. Tích cực phủ định nghĩa là đào giếng ở đây trong vài khoảnh khắc, thế rồi ở chỗ khác, thế rồi ở chỗ khác nữa - phá huỷ toàn thể mảnh đất và chẳng chỗ nào đạt tới nguồn nước. Đó là điều xảy ra cho tâm trí nam tính: anh ta yêu người đàn bà này và người đàn bà kia và không bao giờ đạt tới thực tại của yêu. Nó vẫn còn chỉ là hiện tượng hời hợt. Nó chưa bao giờ trở thành thân thiết, nó chưa bao giờ lấy chiều sâu. Nó chưa bao giờ trở thành sự tham gia thực trong bản thể của nhau - tiếp xúc hời hợt, thân thể sang thân thể, nhiều nhất, có tính dục thôi. Nó chưa bao giờ đạt tới trái tim, và chắc chắn không bao giờ tới linh hồn, bởi vì để đạt tới trái tim, để đạt tới linh hồn, thời gian sẽ được cần. Người ta sẽ phải chờ đợi và đào sâu.

Đây là hai sai lầm chính có thể. Thận trọng về chúng. Đừng trở nên quá tích cực và đừng trở nên quá lười nhác - vẫn còn ở giữa. Tích cực một cách bất hoạt, bất hoạt một cách tích cực, vẫn còn ở giữa. Hành động của bạn nên có phẩm chất của chờ đợi, và việc chờ đợi của bạn nên có phẩm chất của hành động. Và thế thì thành công là tuyệt đối chắc chắn, bạn không cần nghĩ về nó - nó tới theo cách riêng của nó. Nhưng những sai lầm này có thể được chữa trị.

Nhưng điều đó có thể được chữa trị; tâm phải không đi vào trong việc thở một cách quá đầy đủ.

Thầy Lữ tử đang cho bạn một trong những bí mật quan trọng nhất.

…tâm phải không đi vào trong việc thở một cách quá đầy đủ.

... Bạn nên học thở rất im lặng, dường như không có vội vàng gì để thở, dường như bạn dửng dưng với nó, xa cách, xa xôi, có khoảng cách. Nếu bạn có thể xa cách, xa xôi, ở cách một khoảng cách với việc thở của bạn, bạn sẽ có khả năng đạt tới chỗ giữa. Trong khoảnh khắc đó bạn sẽ không là nam tính không là nữ tính, bạn sẽ là cả hai và không cả hai. Bạn sẽ siêu việt. Và thế thì cả hai sai lầm sẽ biến mất.

Việc thở tới từ tâm. Cái đi ra từ tâm là hơi thở. Ngay khi tâm khuấy động năng lượng thở phát triển ở đó. Năng lượng thở về nguồn gốc là hoạt động được biến đổi của tâm.

Khi bạn bị làm sao lãng, quan sát: việc thở của bạn sẽ bị sao lãng nữa. Khi bạn không bị sao lãng, khi bạn ngồi im lặng không sao lãng, việc thở của bạn sẽ bình thản, im lặng, có nhịp điệu; nó sẽ có phẩm chất của âm nhạc tinh tế. Và phẩm chất đó là đích xác ở giữa vì bạn không làm gì cả, vậy mà bạn không ngủ say; bạn không hoạt động không bất hoạt - bạn được cân bằng. Và trong khoảnh khắc đó của cân bằng bạn ở gần với thực tại, với Thượng đế, với cõi trời.

Khi ý tưởng của chúng ta đi rất nhanh chúng đi qua một cách không thể cảm thấy được vào trong hư tưởng, điều bao giờ cũng đi kèm với việc hít vào hơi thở, bởi vì việc thở bên trong và bên ngoài này treo cùng nhau như thanh và tiếng vọng. Hàng ngày chúng ta hít vào và có một số tương đương những hư tưởng. Và do vậy sự sáng tỏ của tâm linh rút đi như gỗ khô và tro tàn chết.

Nhớ lấy, từng hơi thở của bạn không chỉ là hơi thở, nó là ý nghĩ nữa, là xúc động nữa, là cảm giác nữa, là tưởng tượng nữa. Nhưng điều này sẽ được hiểu chỉ nếu bạn quan sát việc thở của bạn trong vài ngày. Khi bạn làm tình, quan sát việc thở của bạn. Bạn sẽ ngạc nhiên: việc thở của bạn là hỗn độn vì năng lượng dục là năng lượng thô, rất hỗn độn, có tính con vật. Không có gì đặc biệt về tính dục - mọi con vật đều có nó. Khi bạn nổi cơn dục, bạn cư xử giống như bất kì con vật nào khác trên thế giới.

Và tôi không nói rằng có cái gì sai trong việc là con vật. Mọi điều tôi nói chỉ là sự kiện, phát biểu một sự kiện. Cho nên bất kì khi nào bạn đang trong tình yêu có tính dục, quan sát hơi thở của bạn: nó mất cân bằng.

Do đó, trong Mật tông, làm tình là được phép chỉ khi bạn đã học cách làm tình và vậy mà vẫn giữ hơi thở của bạn điềm tĩnh, có nhịp điệu. Thế thì một phẩm chất khác toàn bộ tới cho việc làm tình của bạn: nó trở thành có tính cầu nguyện. Thế thì nó là thiêng liêng. Bây giờ với người ngoài sẽ không có khác biệt bởi vì người đó sẽ nhìn bạn đang làm tình với người đàn bà hay làm tình với người đàn ông, và điều đó sẽ là cùng một điều như người ngoài. Nhưng với người bên trong, với người biết, sẽ có khác biệt lớn. Trong môn phái Mật tông cổ nơi mọi bí mật này đã được phát triển, được thực nghiệm, được quan sát, đây là một trong những hội tụ trung tâm của thực nghiệm của họ: nếu người đàn ông có thể làm tình mà hơi thở của anh ta không bị ảnh hưởng chút nào bởi điều đó, thế thì nó không còn là dục nữa - thế thì nó là thiêng liêng - và thế thì nó sẽ đưa bạn tới chiều sâu lớn của bản thể riêng của bạn. Nó sẽ mở ra cánh cửa và các bí ẩn của cuộc sống. Hơi thở của bạn không chỉ là hơi thở, vì hơi thở là cuộc sống của bạn; nó chứa mọi điều cuộc sống chứa.

Đây là cách tiếp cận Mật tông và đây là cách tiếp cận của Đạo nữa:

… làm ra thuốc cho bệnh này.

Và đây là cái gì đó đặc biệt cho Đạo và Mật tông. Yoga nói: Tránh dục, bỏ qua nó - nó là nguy hiểm. Nhưng cả Đạo và Mật tông đều nói: Đứng né tránh nó. Biến đổi năng lượng của nó và thế thì bản thân bệnh cũng có thể trở thành thuốc. Và bạn có thể hỏi các nhà khoa học, họ đang làm đích xác điều đó, đặc biệt trong đối trị liệu pháp: thuốc tiêm được chuẩn bị từ bản thân bệnh, để được tiêm vào, và chúng trở thành thuốc. Đối trị liệu pháp gần đây đã được khám phá trong một phát hiện rất cổ đại về Mật tông và Đạo.

Bất kì cái gì được Thượng đế cho đều phải có chủ định vô cùng nào đó đằng sau nó. Đừng né tránh nó. Né tránh nó, bạn sẽ vẫn còn nghèo nàn. Đừng trốn khỏi nó, bởi vì thế thì cái gì đó sẽ vẫn còn không sống trong bạn. Đó là lí do tại sao cái gọi là người yogi vẫn liên tục bị hành hạ bởi các mơ tưởng dục. Người đó không thể ngủ ngon - điều đó là không thể được - bởi vì bất kì cái gì người đó đã từng phủ nhận ban ngày lại tới báo thù vào ban đêm. Bất kì cái gì người đó đã kìm nén trong vô thức, khi người đó đi vào giấc ngủ và kiểm soát bị rút lại, sẽ lại trồi lên bề mặt: nó trở thành mơ. Người yogi, cái gọi là người yogi, liên tục sợ. Người đó sợ nhìn đàn bà, người đó sợ chạm vào đàn bà. Người đó sợ. Và đây là loại tự do gì? Sợ không thể đem tới tự do được.

Đạo và Mật tông có cách tiếp cận khác toàn bộ. Họ nói: Bất kì cái gì do Thượng đế cho, biến đổi nó đi - nó là vật tư thô - cái gì đó của kho báu lớn phải được giấu trong nó.

Năng lượng dục có thể được biến đổi nếu bạn có thể thay đổi hệ thống thở của bạn. Giận có thể được biến đổi nếu bạn có thể thay đổi được hệ thống thở của bạn. Cứ quan sát cách bạn thở khi bạn giận mà xem. Và lần sau bạn cảm thấy giận, đừng thở theo cách bạn bao giờ cũng thờ bất kì khi nào bạn giận. Và bạn sẽ ngạc nhiên: bạn không thể giận được. Nếu bạn không thở theo cách nào đó, giận không được hỗ trợ, giận biến mất. Thay vì giận, từ bi nảy sinh. Và cũng vậy dục biến mất, và thay vì dục, yêu nảy sinh. Yêu là tuyệt đối có tính người. Dục không chỉ là có tính người, nó còn là tính con vật nữa. Nhưng không con vật nào biết về yêu.

Dục có tính con vật, yêu có tính con người, lời cầu nguyện là thiêng liêng. Dục phải được biến đổi thành yêu, và yêu phải được biến đổi thành lời cầu nguyện.

Trong dục, việc thở đi vào hỗn độn. Đó là lí do tại sao tôi đã chọn thiền hỗn độn cho chủ định nào đó: nó là việc thanh tẩy - thiền hỗn độn, thở hỗn độn đập vào mọi giận, dục, tham, ghen, hận của bạn và đem chúng ra trên bề mặt. Nó là quá trình lau sạch lớn lao. Trong dục việc thở là hỗn độn. Trong yêu, việc thở có tính nhạc. Trong cầu nguyện, nó gần như dừng lại.

Vì tâm và hơi thở phụ thuộc lẫn nhau, việc luân quang phải được thống nhất với nhịp của việc thở.

Khi bạn thở ra, để cho ánh sáng đi ra khỏi mắt bạn. Khi bạn thở vào, để ánh sáng đi trở lại bên trong. Làm một kết nối giữa việc thở của bạn và việc luân quang. Theo cách này bạn sẽ cho việc thở của bạn công việc nào đó cho nên nó không cần có bất kì tưởng tượng nào khác. Đây là tưởng tượng - bạn đã cho cái gì đó. Đó là lí do tại sao Lữ tử nói: Con người “không thể hiện hữu mà không tưởng tượng”- ít nhất không ở lúc bắt đầu. Chính là chỉ ở đỉnh cao nhất mà tưởng tượng có thể bị loại bỏ. Nhưng chúng ta có thể dùng nó, chúng ta có thể làm ra bậc đá từ nó.

Tưởng tượng: khi hơi thở của bạn đi ra ánh sáng của bạn đi ra, khi hơi thở của bạn đi vào ánh sáng của bạn đi vào. Thử nó theo cách đơn giản: khi bạn thở ra, cảm thấy mọi ánh sáng ở trong bản thể bạn được tống ra, và khi bạn thở vào mọi ánh sáng của sự tồn tại đi vào bạn. Và chẳng mấy chốc tưởng tượng sẽ trở nên được nối với nhau cùng với việc thở của bạn, sẽ được gắn kết với việc thở - vậy là bạn đã dùng tưởng tượng. Và thế thì dần dần, dần dần, để việc thở của bạn trở nên bình thản hơn và yên tĩnh hơn.

Không cần thực hành bất kì nhịp điệu nào như họ làm trong yoga, trong pranayama, bởi vì từng người đều phải tìm cách thức riêng của mình. Thân thể là khác, tâm trí là khác - việc thở của bạn không thể giống được. Bạn sẽ phải tìm cách thức riêng của bạn. Dần dần, dần dần, một điều phải được nhớ trong tâm trí: rằng nó phải được làm thành bình thản và yên tĩnh và âm nhạc.

Với điều này, nhĩ quang là ở trên mọi sự cần thiết.

Và thế rồi Lữ tử đưa vào một điều khác. Ông ấy nói: Cũng ánh sáng đi vào từ mắt - đi vào, đi ra, nó đi vào từ tai - đi vào và đi ra. Bạn sẽ ngạc nhiên, bởi vì từ tai chúng ta không thấy ánh sáng nào đi vào đi ra. Nhưng thế rồi hỏi nhà vật lí hiện đại mà xem. Họ nói rằng âm thanh không là gì ngoài điện, một chức năng của điện. Âm thanh là điện. Đó là điều trong ngôn ngữ cổ đại Lữ tử gọi là ánh sáng. Âm thanh đi vào và đi ra từ tai.

Tai là phần nữ tính của thân thể bạn cũng như mắt là phần nam tính của thân thể bạn. Như mắt hướng ngoại, tai là hướng nội. Do đó, có hai loại thiền trên thế giới: hoặc thiền liên quan tới năng lượng mắt hoặc thiền liên quan tới năng lượng tai.

Thiền liên quan tới năng lượng tai là thiền nữ tính, thụ động - bạn chỉ lắng nghe, không làm gì cả. Lắng nghe chim, gió thổi qua rặng thông, hay âm nhạc nào đó, hay tiếng ồn của giao thông - chỉ lắng nghe, không làm gì cả - và im lặng lớn đi vào, và an bình lớn bắt đầu rơi xuống và trút lên bạn. Từ tai là dễ dàng hơn từ mắt. Dễ dàng qua tai hơn vì tai là thụ động, không hung hăng: nó không thể làm được cái gì cho sự tồn tại, nó chỉ có thể để điều đó xảy ra. Tai là cánh cửa: nó cho phép.

Có nhãn quang và nhĩ quang. Nhãn quang là ánh sáng được thống nhất của nhật và nguyệt bên ngoài.

Nó là hướng ngoại.

Nhĩ quang là hạt mầm được thống nhất của nhật và nguyệt bên trong.

Nó là hướng nội.

Hạt mầm do vậy là ánh sáng ở dạng kết tinh. Cả hai có cùng nguồn gốc và khác biệt chỉ ở cái tên.

Ánh sáng và âm thanh chỉ là khác nhau về tên.

Có những chuyện kể ở Ấn Độ - và là những câu chuyện có thể đúng - sớm hay muộn khoa học sẽ chứng minh chúng là đúng. Có những câu chuyện ở Ấn Độ rằng có một loại giai điệu nào đó mà có thể tạo ra lửa. Bạn có thể đặt một chiếc nến ở trước nhạc sĩ này, và nếu ông ấy chơi giai điệu nào đó, một raga nào đó, đột nhiên chiếc nến trở nên cháy sáng. Bây giờ điều đó có vẻ không thể được, nó có vẻ giống như câu chuyện - có thể là huyền thoại hay có thể là biểu tượng. Nhưng nếu âm thanh là điện, thế thì rung động rơi vào trong hình mẫu nào đó có thể tạo ra nó. Bây giờ các thực nghiệm đang trên đường. Và cảm giác của tôi là, sớm hay muộn sẽ có thể về mặt khoa học, làm điều đó lần nữa.

Chính một sự kiện nổi tiến là bất kì khi nào một đội quân đi qua chiếc cầu họ được bảo phải phá nhịp. Bình thường họ bước đi theo nhịp nào đó: một, hai, một, hai, một, hai. Nhiều lần điều đã được quan sát là khi quân đội đi theo nhịp nào đó, cầu sụp đổ. Cho nên bây giờ chính sự kiện nổi tiếng là đi qua cầu quân đội phải bỏ nhịp một-hai, một-hai; rung động nào đó là nguy hiểm với cầu.

Ở Canada họ đã làm thực nghiệm với cây cối và mối quan hệ của chúng với âm nhạc. Một thực nghiệm nhỏ, nhưng có ý nghĩa mênh mông. Họ đã trồng vài hoa theo thời vụ, cùng loại hoa thời vụ này ở hai nơi, đồng thời, với cùng phân bón, cùng người làm vườn chăm sóc chúng - mọi thứ đích xác như nhau với cả hai mảnh đất. Nhưng với mảnh này bản ghi âm đàn sita của Ravi Shankar được cho chơi - liên tục được chơi - và với mảnh đất kia, cho chơi nhạc pop. Và đó là hiện tượng rất khải lộ. Ở mảnh đất được cho chơi nhạc pop, mọi cây đều bắt đầu nghiêng xa khỏi máy, dường như muốn trốn thoát, không muốn nghe nó - mệt mỏi với nó. Và hoa của chúng rất nhỏ và chúng mất thời gian lâu hơn để trưởng thành - gần gấp đôi thời gian của mảnh đất kia. Ở mảnh đất kia nơi tiếng đàn sitar của Ravi Shankar được chơi, cây cối bắt đầu nghiêng về phía máy; tất cả chúng túm tụm lại quanh chiếc máy - ôm choàng nó, bao bọc nó. Và sự trưởng thành là gấp đôi, và hoa lớn hơn, và chúng ra sớm hơn mong đợi. Ngay cả cây cối cũng cảm thấy khác biệt của sóng âm thanh.

Những máy bay này bay qua đang làm cho nhân loại phát rồ. Và tiếng ồn đang tăng lên mọi ngày nhiều tới mức nếu con người có thể sống sót được với nó, đó sẽ là phép màu.

Cả hai có cùng nguồn gốc và khác biệt chỉ ở cái tên.

Thực ra, mọi thứ đều là như nhau. Nó tất cả đều được làm từ chất liệu được gọi là ánh sáng, lửa, điện - hay bất kì cái tên nào bạn chọn. Chỉ hình dạng là khác nhau.

Do đó, việc hiểu (tai) và việc sáng tỏ (mắt) là một và cùng một ánh sáng hiệu quả.

Hiểu biết tới qua tai và sáng tỏ tới qua mắt. Sáng tỏ mang nam tính, hiểu biết mang nữ tính. Do đó, tôi bao giờ cũng nói rằng đàn bà thấy dễ trở thành đệ tử hơn, đàn bà thấy dễ buông xuôi hơn, thấy dễ hiểu hơn là đàn ông. Đàn ông hỏi về sáng tỏ logic, thuyết phục logic. Đàn bà hỏi về cái gì đó khác: thuyết phục theo nhịp điệu. Đàn bà lắng nghe một cách trực giác, cô ấy cảm thấy rung động của người đang nói. Cô ấy không quan tâm gì mấy về cái gì được nói nhưng quan tâm tới ai đang nói nó, cách nó được nó, từ đâu nó nảy sinh. Cô ấy đi sâu hơn, cô ấy bắt giữ chính linh hồn. Đàn ông vẫn còn liên quan tới câu chữ. Và bởi vì việc in, báo chí và kinh sách trở thành sẵn có cho mọi người dưới dạng sách, một thay đổi lớn đã xảy ra.

Về nguồn gốc mọi giáo huấn đều sẵn có chỉ từ mồm thầy. Chúng được truyền miệng, cho nên trung tâm nhận là tai. Bây giờ sách là sẵn có. Khi Krishna nói với Arjuna, Arjuna lắng nghe nó: anh ta vận hành từ tai. Hiểu biết lớn xảy ra - anh ta đã được biến đổi. Nhưng Arjuna đã vận hành như phái nữ.

Bây giờ bạn đọc Gita. Việc đọc nghĩa là: qua mắt. Và mắt không bị bận tâm về hiểu; mắt muốn sự sáng tỏ logic. Đó là các tiếp cận khác toàn bộ. Mọi tôn giáo của thế giới, trong hàng thế kỉ đều nhấn mạnh rằng kinh sách của họ không nên được viết ra. Và có lí do cho điều dó bởi vì một khi chúng được viết ra thì toàn thể phẩm chất của chúng thay đổi. Một khi chúng được viết ra, mắt trở nên quan trọng, và tai không còn quan trọng.

Lắng nghe tôi là một điều, đọc là khác toàn bộ. Khi bạn đọc, bạn vận hành như tâm trí nam. Khi bạn lắng nghe, bạn vận hành như tâm trí nữ.

Cho nên lắng nghe việc thở của bạn đi. Nếu bạn có thể lắng nghe nó điều đó nghĩa là nó là thô. Nếu nó có thanh, điều đó nghĩa là nó là thô; khi bạn chỉ có thể cảm thấy nó và bạn không thể nghe thấy nó, thế thì nó là tĩnh lặng và yên tĩnh. Và đó là cách đúng để hoà điệu với sự tồn tại, hoà điệu với bản thân bạn, hoà điệu với thực tại. Và nó càng yên tĩnh hơn bạn càng sâu sắc hơn. Thỉnh thoảng khi nó dừng lại, nó dừng! Nó đang xảy ra cho nhiều sannyasins ở đây: họ tới và báo cáo với tôi vì họ trở nên kinh hoàng - khi việc thở dừng lại họ nghĩ họ sắp chết!

Mới hôm nọ có câu hỏi của Saguna: rằng anh ấy bắt đầu cảm thấy dường như anh ấy sắp chết. Anh ấy trở nên kinh hoàng. Đừng trở nên kinh hoàng. Nếu việc thở dừng lại, cho phép nó đi, tận hưởng nó đi - bạn sẽ không chết đâu! Trong chính việc dừng thở lại đó bạn sẽ biết dạng thực của thực tại, bạn sẽ biết cuộc sống vĩnh hằng, bạn sẽ biết cái gì đó mà không biết tới cái chết.

Đột nhiên nó trở thành yên tĩnh tới mức nó dừng lại. Thế thì việc thở thực được biểu lộ và hình dạng của tâm đi tới tâm thức.

Nếu bạn có thể cho phép... Đó là lí do tại sao tôi nói với Saguna, “Saguna, bạn ngu thì có, bạn đã bỏ lỡ! Đừng bỏ lỡ nó lần nữa khi nó xảy ra.”

Nếu việc thở dừng lại “...thế thì việc thở thực được biểu lộ,” cuộc sống thực được biểu lộ - cuộc sống không phụ thuộc vào việc thở, cuộc sống mà là vĩnh hằng, cuộc sống mà không phải là một phần của thân thể, cuộc sống mà sẽ có đó ngay cả sau khi thân thể đã rơi vào trong bụi và biến mất. Và trong khoảnh khắc đó tâm thức được đạt tới, người ta trở thành vị phật. Phật nghĩa là: hoàn toàn có ý thức, thức tỉnh.

Nếu tâm mà nhẹ, việc thở là nhẹ, vì mọi chuyển động của tâm đều ảnh hưởng tới năng lượng thở. Nếu việc thở là nhẹ, mọi chuyển động của năng lượng thở ảnh hưởng tới tâm. Để làm vững chắc tâm, người ta bắt đầu bằng việc chăm sóc tới năng lượng thở. Tâm không thể bị ảnh hưởng trực tiếp. Do đó năng lượng thở được dùng như cái cán, và đây là điều được gọi là duy trì năng lượng thở được tập trung.

Bạn biết điều đó: nếu bạn chạy, việc thở trở nên rất hỗn độn, nó bắt đầu chuyển động ngày càng nhanh hơn. Do đó các tư thế yoga, tư thế hoa sen đầy đủ - ngồi thẳng, im lặng hoàn toàn, dường như bạn đã trở thành bức tượng đá cẩm thạch, không có chuyển động nào - chính là đối lập với chạy. Nó chỉ là phương cách bên ngoài để giúp việc thở của bạn trở thành tĩnh lặng. Nếu việc thở của bạn có thể trở nên nhanh bởi việc chạy, nó chắc chắn sẽ trở thành yên tĩnh bởi việc ngồi như tượng Phật. Ngồi như tượng, không chuyển động thân thể, chắc chắn việc thở trở nên chậm hơn và chậm hơn và chậm hơn... và dừng lại - lúc ban đầu nó chỉ dừng vài khoảnh khắc. Đừng sợ rằng bạn bị đau tim hay bất kì cái gì. Nó không phải là đau tim, nó là đau Thượng đế.

Điều này không chỉ là vậy với gà mái. Điều này là vậy với mọi đàn bà - mọi người mẹ, ngay cả người mẹ con người. Có thể có sấm sét bão tố và cô ấy sẽ không nghe sấm và cô ấy sẽ không thức dậy khỏi giấc ngủ. Nhưng con cô ấy chỉ bắt đầu cựa quậy và cô ấy sẽ thức dậy ngay lập tức, dường như tai cô ấy liên tục hội tụ vào đứa con. Tàu hoả sẽ chạy qua và cô ấy sẽ không thức dậy, máy bay sẽ bay qua và cô ấy sẽ không thức dậy. Nhưng cứ để đứa trẻ biểu lộ hơi chút bất ổn và cô ấy lập tức tỉnh táo: toàn thể tai cô ấy đang lắng nghe đứa con, cô ấy được nối tâm qua tâm với đứa con từ tai. Cô ấy thường xuyên lắng nghe, dường như cô ấy có thể nghe chính nhịp tim của đứa con.

Và đây là cách thức cho mọi thiền nhân: được kết nối với tai, sâu sắc tới mức bạn có thể nghe thấy việc thở của bạn, nhịp tim của bạn. Lúc ban đầu bạn sẽ có khả năng nghe nó bởi vì nó là hỗn độn. Nhưng nếu bạn cứ lắng nghe, lắng nghe, lắng nghe, chính nỗ lực lắng nghe làm cho nó yên tĩnh hơn. Và khi việc lắng nghe của bạn là sâu sắc - bạn đã trở nên khéo léo, và bạn biết cách nhận biết - mọi thanh, mọi âm biến mất. Và có những khoảnh khắc khi việc thở dừng lại. Và đó là những khoảnh khắc lớn lao của cực lạc, sáng suốt, satori, samadhi.

Vì việc tập trung linh hồn phải không được ngắt quãng, năng lượng của nhiệt cũng phải không ngắt quãng ngày hay đêm, và linh hồn đánh thức cuộc sống. Việc đánh thức của linh hồn là được thực hiện vì tâm đã chết đầu tiên.

Đó là lí do tại sao tôi nói: nếu đột nhiên trong thiền bạn cảm thấy tim bạn đang chết, đừng nghĩ nó là đau tim. Khi việc thở dừng lại bạn sẽ cảm thấy dường như tim đang chết - nó không chết đâu. Nó đang cho việc sinh cho tâm thực của bạn.

Khi một người có thể để cho tâm mình chết, thế thì tâm linh nguyên thuỷ đánh thức cuộc sống. Giết tâm không có nghĩa là để nó khô và héo đi, mà nó có nghĩa là nó đã trở thành không phân chia và được tụ lại trong một.

Đây là bí mật của hoa vàng: nếu tâm có thể chết hoa sẽ nở ra, chết đi như bạn đang vậy để cho bạn có thể được tái sinh. Jesus nói, “Chừng nào con người chưa được sinh ra lần nữa, người đó sẽ không vào vương quốc Thượng đế của ta.”

Đủ cho hôm nay.

Xem Tiếp Chương 14 – Quay Về Mục Lục Tập 1 - Mục Lục Toàn Tập