Read more
Yêu không có ghét sẽ trở thành nhạt nhẽo
Thầy đã nói về hài hoà của các cái đối lập.
Tôi cảm thấy rằng ghét giết chết yêu và giận dữ giết chết từ bi. Các cực đoan
đang đánh nhau bên trong tôi. Làm sao tôi có thể tìm ra hài hoà?
Bạn hoàn toàn sai. Nếu ghét giết
chết yêu và giận dữ giết chết từ bi thế thì không có khả năng nào - không có khả
năng nào có đó cho yêu hay từ bi. Thế thì bạn bị bắt, thế thì bạn không thể
thoát ra khỏi nó. Bạn đã sống với ghét hàng triệu kiếp rồi - nó phải đã giết chết
yêu. Bạn đã sống với giận dữ hàng triệu kiếp rồi - nó phải đã sát hại từ bi.
Nhưng nhìn xem... yêu vẫn có đó, ghét tới rồi đi; yêu còn lại. Giận dữ tới rồi
đi; từ bi còn lại. Ghét không có khả năng giết chết yêu; đêm không có khả năng
giết chết ngày và bóng tối không có khả năng sát hại ánh sáng. Không, chúng vẫn
tồn tại.
Cho nên điều đầu tiên cần hiểu
là: chúng đã không bị giết chết. Đấy là một điều. Và điều thứ hai sẽ là có thể
chỉ về sau, khi bạn thực sự yêu. Bạn không thực sự yêu; đó là rắc rối, không phải
là ghét. Ghét không phải là rắc rối - bạn không thực sự yêu. Bóng tối không phải
là rắc rối - bạn không có ánh sáng. Nếu ánh sáng có đó, bóng tối biến mất. Bạn
đã không yêu. Bạn viển vông, bạn tưởng tượng, bạn mơ mộng - nhưng bạn đã không
yêu.
Yêu đi. Nhưng tôi không nói rằng
chỉ bởi yêu mà ghét sẽ lập tức biến mất - không. Ghét sẽ tranh đấu lại. Mọi người
đều muốn tồn tại. Ghét sẽ vật lộn. Bạn càng yêu nhiều, ghét sẽ càng tới mạnh
hơn. Nhưng bạn sẽ ngạc nhiên: ghét tới và đi. Nó không giết chết tình yêu; thay
vì thế, nó làm cho tình yêu mạnh thêm. Tình yêu có thể hấp thu cả ghét nữa. Nếu
bạn yêu một người, trong khoảnh khắc nào đó bạn có thể ghét. Nhưng điều đó
không phá huỷ yêu; thay vì thế, nó đem lại giầu có cho yêu.
Trong thực tế ghét là gì? - nó
là xu hướng đi xa. Yêu là gì? - xu hướng xích lại gần hơn. Ghét là xu hướng
tách ra, xu hướng phân li. Yêu là xu hướng kết hợp, lại gần, trở nên gần hơn,
trở thành một. Ghét là trở thành hai, độc lập. Yêu là trở thành một, tương thuộc.
Bất kì khi nào bạn ghét, bạn đều chạy xa khỏi người yêu của mình. Nhưng trong
cuộc sống bình thường, đi xa lại cần trở lại lần nữa. Nó cũng giống như khi bạn
ăn: bạn đói cho nên bạn ăn, thế thì cơn đói qua đi bởi vì bạn đã ăn. Khi bạn
yêu một người điều đó cũng tựa thức ăn. Tình yêu là thức ăn - rất tinh tế, tâm
linh, nhưng nó là thức ăn: nó nuôi dưỡng. Khi bạn yêu một người thì cơn đói rút
đi; bạn cảm thấy được thoả mãn, thế rồi bỗng nhiên việc chuyển động ra xa bắt đầu
và các bạn tách ra. Nhưng thế thì các bạn lại cảm thấy đói; các bạn sẽ lại tới
gần hơn, cận kề hơn, để yêu, để rơi vào nhau. Bạn ăn, thế rồi trong bốn, năm,
sáu giờ, bạn quên mất thức ăn; bạn không cứ ngồi mãi ở bếp, bạn không cứ ngồi
mãi ở bếp ăn tập thể. Bạn đi xa; sau sáu giờ bỗng nhiên bạn bắt đầu quay lại -
cơn đói đang tới.
Yêu có hai bộ mặt cho nó: đói
và thoả mãn. Bạn hiểu lầm yêu với đói. Một khi bạn hiểu rằng không có ghét mà
chỉ có tình huống để tạo ra đói, thế thì ghét trở thành một phần của yêu. Thế
thì nó làm giầu thêm cho yêu. Thế thì giận dữ trở thành một phần của từ bi, nó
làm giầu cho từ bi. Từ bi mà không có khả năng nào của giận dữ sẽ bất lực, nó sẽ
không có năng lượng trong nó. Từ bi với khả năng của giận dữ có sức mạnh, sức
chịu đựng. Yêu không có ghét sẽ trở thành nhạt nhẽo. Thế thì hôn nhân sẽ có vẻ
như cầm tù, bạn không thể đi xa được. Yêu có ghét thì có sự tự do trong đó - nó
chưa bao giờ trở nên nhạt nhẽo.
Trong toán học của tôi về cuộc
sống thì chia lìa xảy ra bởi vì mọi ngày bạn cứ trì hoãn chúng. Thế thì chia
lìa cứ tích luỹ lại và một ngày nào đó sự kết hợp hoàn toàn bị giết chết bởi
nó, bị phá huỷ bởi nó. Nếu bạn hiểu tôi, tôi sẽ gợi ý bạn đừng chờ đợi: mọi
ngày hãy chia lìa và kết hợp lại. Nó nên là nhịp điệu cũng giống như ngày và
đêm, cơn đói và sự thoả mãn, mùa hè và mùa đông, sống và chết. Nó nên giống như
điều đó. Vào buổi sáng bạn yêu, vào buổi trưa bạn ghét. Khi bạn yêu thì bạn thực
sự yêu, bạn yêu một cách toàn bộ; khi bạn ghét thì bạn thực sự ghét, bạn ghét một
cách toàn bộ. Và bỗng nhiên bạn sẽ thấy cái đẹp của nó: cái đẹp là trong tính
toàn bộ.
Ghét toàn bộ cũng đẹp, đẹp như
yêu toàn bộ; giận dữ toàn bộ cũng đẹp, đẹp như từ bi toàn bộ. Cái đẹp là ở
trong tính toàn bộ. Giận dữ một mình trở thành xấu, ghét một mình trở thành xấu
- nó chỉ là thung lũng không có đồi núi, không có đỉnh cao. Nhưng với đỉnh cao
thì thung lũng trở thành cảnh đẹp - từ đỉnh cao thung lũng trở thành đáng yêu,
từ thung lũng đỉnh cao trở thành đáng yêu.
Bạn di chuyển; dòng sông cuộc sống
của bạn di chuyển giữa đôi bờ. Và dần dần, càng ngày bạn càng hiểu nhiều hơn về
toán học của cuộc sống, bạn sẽ không nghĩ rằng ghét là chống lại yêu: nó là bù
nhau. Bạn sẽ không nghĩ rằng giận dữ là chống lại từ bi: nó là bù nhau. Thế thì
bạn không nghĩ rằng nghỉ ngơi là chống lại làm việc: nó là bù nhau - hay rằng
đêm là chống lại ngày: nó là bù nhau. Chúng làm thành tổng thể hoàn chỉnh.
Bởi vì bạn đã không yêu, nên bạn
sợ ghét - bạn sợ bởi vì yêu của bạn không đủ mạnh: ghét có thể phá huỷ nó. Bạn
không chắc chắn liệu bạn có yêu hay không, đó là lí do tại sao bạn sợ ghét và
giận. Bạn biết rằng nó có thể làm tan tành hoàn toàn cả ngôi nhà. Bạn không chắc
chắn liệu ngôi nhà có thực sự tồn tại hay chỉ là tưởng tượng, ngôi nhà tưởng tượng.
Nếu nó là tưởng tượng thì ghét sẽ phá huỷ nó; nếu nó là thực thì ghét sẽ làm
cho nó mạnh thêm. Sau cơn bão, im lặng hạ xuống. Sau ghét những người yêu lại
tươi tắn để rơi vào nhau - hoàn toàn tươi tắn, dường như họ lại gặp nhau lần đầu
tiên. Họ cứ gặp nhau đi, gặp nhau lại, cứ lại là lần đầu tiên.
Những người yêu nhau bao giờ
cũng gặp gỡ lần đầu tiên. Nếu họ gặp lần thứ hai, tình yêu đã già đi rồi, nhạt
nhẽo rồi. Nó sẽ thành chán. Những người yêu bao giờ cũng rơi vào tình yêu hàng
ngày, tươi tắn, trẻ trung. Bạn nhìn vào người phụ nữ của mình và bạn thậm chí
không thể nào nhận ra rằng bạn đã thấy cô ấy trước đây - mới thế. Bạn nhìn vào
người đàn ông của mình và anh ta dường như là người lạ, bạn lại rơi vào tình
yêu lần nữa.
Ghét không phá huỷ yêu, nó chỉ
phá huỷ cái nhạt nhẽo của nó. Nó là việc lau chùi, và nếu bạn hiểu nó thì bạn sẽ
biết ơn nó. Và nếu bạn có thể biết ơn ghét nữa, thì bạn đã hiểu; bây giờ chẳng
cái gì có thể phá huỷ được tình yêu của bạn. Bây giờ lần đầu tiên bạn mới thực
sự bắt rễ; bây giờ bạn có thể hấp thu cơn bão và có thể được làm mạnh thêm qua
nó, có thể được giầu có thêm qua nó.
Bạn đừng nhìn cuộc sống như hai
mặt, đừng nhìn vào cuộc sống như xung đột - nó không phải vậy. Tôi đã biết - nó
không phải vậy. Tôi đã kinh nghiệm - nó không phải vậy. Nó là một tổng thể, một
mảnh, và mọi thứ khít trong nó. Bạn chỉ phải tìm ra cách để chúng khít vào
nhau, cách để cho phép chúng khít nhau. Cho phép chúng khít vào nhau. Nó là một
tổng thể đẹp.
Và nếu bạn hỏi tôi, nếu như có
khả năng về một thế giới không có ghét, tôi sẽ không chọn nó; nó sẽ hoàn toàn
chết và chán ngán. Nó có thể ngọt ngào, nhưng quá ngọt - bạn sẽ khao khát muối.
Nếu một thế giới mà có thể không có giận dữ, tôi sẽ không chọn nó, bởi vì chỉ từ
bi mà không có giận dữ thì sẽ không có cuộc sống trong nó. Cái đối lập cho sự
giằng co, cái đối lập cho sự tôi luyện. Khi sắt thường được đưa qua lửa, nó trở
thành thép; không có lửa nó không thể thành thép được. Và nhiệt độ càng cao,
thép sẽ càng được tôi, càng mạnh. Nếu từ bi của bạn có thể trải qua giận dữ,
nhiệt độ giận dữ càng cao thì tôi luyện và sức mạnh của từ bi càng lớn.
Phật là từ bi. Ông ấy là một
chiến binh. Ông ấy xuất thân từ dòng giống kshatriya, võ sĩ đạo. Ông ấy phải đã
dẫn đến một cuộc sống rất giận dữ - và thế rồi bỗng nhiên, từ bi. Mahavira xuất
thân từ dòng giống kshatriya. Trong thực tế, điều này có vẻ ngớ ngẩn nhưng nó
có nhất quán chắc chắn cho nó: tất cả các thầy giáo vĩ đại về bất bạo lực đều
xuất thân từ dòng giống kshatriya. Không Brahmin nào đã thuyết giảng về bất bạo
lực. Chúng ta biết chỉ mỗi một Brahmin, người được biết như một trong các
avatars, Parusharam. Ông ấy là người bạo hành nhất mà thế giới đã từng biết tới
- một brahmin, người bạo hành nhất! Hai mươi bốn tirthankaras của người Jainas
tất cả đều là kshatriyas, Phật là một kshatriya. Họ nói về bất bạo lực, từ bi;
họ đã sống bạo lực, họ biết bạo lực là gì, họ đã trải qua nó. Cho dù một
brahmin cố gắng bất bạo lực, thì cái bất bạo lực của người đó cũng không thể
sâu hơn làn da. Chỉ một kshatriya, một chiến binh, người đã sống qua lửa, mới
có từ bi mạnh hay có khả năng về nó.
Cho nên nhớ lấy, nếu bên trong
trái tim bạn, các cực đoan đang đánh nhau, đừng chọn lựa. Cho phép chúng cả hai
có đó. Là ngôi nhà lớn, có đủ chỗ bên trong. Đừng nói, "Mình sẽ chỉ từ bi,
không giận dữ; mình sẽ chỉ yêu, không ghét." Bạn sẽ bị suy kiệt.
Hãy có căn phòng lớn; để cả hai
ở đó. Và không cần tạo ra đánh nhau giữa chúng; không có đánh nhau. Đánh nhau tới
từ tâm trí của bạn, từ giáo huấn của bạn, từ giáo dục, ước định. Cả thế giới
nói với bạn: Yêu đi. Đừng ghét. Làm sao bạn có thể yêu mà không ghét được?
Jesus nói, "Yêu kẻ thù của mình." Và tôi bảo bạn, "Ghét người
yêu của mình." - thế thì điều đó trở thành một toàn thể đầy đủ. Bằng không
thì châm ngôn của Jesus còn chưa đầy đủ. Ông ấy nói, "Yêu kẻ thù của
mình." Bạn chỉ ghét; ông ấy nói yêu nữa. Nhưng phần kia lại bị bỏ lỡ. Tôi
bảo bạn: Ghét cả bạn mình nữa; ghét cả người yêu nữa. Và đừng sợ. Thế thì dần dần
bạn sẽ thấy không có khác biệt giữa kẻ thù và bạn bè, bởi vì bạn ghét và yêu kẻ
thù và bạn yêu và ghét người bạn. Đấy sẽ chỉ là vấn đề về đồng tiền lật sấp hay
lật ngửa. Thế thì bạn là kẻ thù và kẻ thù là bạn. Thế thì phân biệt đơn giản biến
mất.
Bạn đừng tạo ra đánh nhau bên
trong, cho phép chúng cả hai có đó. Chúng cả hai sẽ được cần tới - cả hai sẽ
cho bạn hai cánh; chỉ thế thì bạn mới có thể bay.
