Chương 4. Vô tâm trí của bản thể

Yoga: Alpha và Omega (Tập 3)

Chương 4. Vô tâm trí của bản thể

Powered by RedCircle

Câu hỏi thứ nhất:

Osho ơi,

Thầy nói rằng tự nhiên ghét cay ghét đắng vô trật tự, và vô trật tự tự nó lắng đọng tự động theo thời gian. Thế thì tại sao thế giới bao giờ cũng trong hỗn độn và mất trật tự?

Thế giới chưa bao giờ trong hỗn độn và vô trật tự, chỉ tâm trí thôi. Thế giới là tuyệt đối trật tự. Nó không hỗn độn, nó là hài hoà. Chỉ tâm trí bao giờ cũng trong hỗn độn, và bao giờ cũng sẽ trong hỗn độn.

Cái gì đó phải được hiểu: chính bản chất của tâm trí là ở trong hỗn độn bởi vì nó là trạng thái tạm thời. Từ tự nhiên tới siêu nhiên, tâm trí chỉ là việc chuyển. Không giai đoạn chuyển nào có thể trong trật tự. Làm sao nó có thể trong trật tự được? Khi bạn đi từ giai đoạn này sang giai đoạn khác, cái ở giữa nhất định là trong hỗn độn.

Không có cách nào để đặt tâm trí vào trật tự. Khi bạn siêu việt lên trên tự nhiên và đi vào trong siêu nhiên, thay đổi từ bên ngoài vào bên trong, thay đổi từ vật chất sang tâm linh, nhất định có lỗ hổng giữa hai điều này khi bạn không ở đâu cả, khi bạn không thuộc vào thế giới này và bạn chưa thuộc vào thế giới kia. Đây là hỗn độn - cái này đã bị bỏ đi, và cái chết còn chưa được đạt tới. Ở giữa, mọi thứ là vô trật tự. Và nếu bạn vẫn còn ở giữa, thế thì bạn bao giờ cũng trong hỗn độn. Tâm trí phải được siêu việt. Nó không phải là cái gì đó để sống cùng.

Nó giống như chiếc cầu: nó phải được bắc qua, bờ bên kia phải được đạt tới. Và bạn phải làm nhà trên cầu. Bạn đã bắt đầu sống trên cầu. Bạn đã trở thành bị gắn bó với tâm trí. Bạn đang trong cái bẫy vì bạn không ở đâu cả. Và làm sao bạn có thể lắng đọng vào mảnh đất ở không đâu cả?

Quá khứ sẽ cứ mời bạn, “Quay lại đi, quay lại bờ mình đã rời đi.” Và không có quay lại bởi vì bạn không thể đi ngược lại trong thời gian. Chỉ có một việc đi và đó là đi tới, lên trước. Quá khứ cứ có ảnh hưởng sâu lên bạn bởi vì bạn ở trên cầu, và ngay cả quá khứ cũng dường như tốt hơn là ở trên cầu. Ngay cả túp lều nhỏ cũng là tốt hơn ở trên cầu. Ít nhất nó là nhà; bạn không trên đường.

Một cách liên tục quá khứ của con người, tính con vật, có hấp dẫn. Nó nói, “Thoái lui, quay lại đi.” Nó nói, “Không có lối đi đâu.” Con vật bên trong bạn cứ gọi bạn, “Quay lại đi.” Và nó có hấp dẫn, bởi vì so sánh với cầu nó là tốt hơn. Nhưng bạn không thể quay lui được; một khi một bước đã được lấy rồi nó không thể được hoàn tác lại. Một khi bạn đi lên trước bạn không thể quay lui. Bạn có thể ấp ủ giấc mơ và bạn có thể phí hoài năng lượng của bạn, cùng năng lượng mà đã dẫn bạn đi lên trước.

Nhưng đi lùi lại là không thể được. Làm sao thanh niên có thể trở thành đứa trẻ lần nữa? Và làm sao ông già có thể trở thành thanh niên lần nữa? Điều đó là không thể được - cho dù ngày nào đó điều trở thành khả thi là khoa học giúp cho thân thể bạn trở thành trẻ trung về sinh học lần nữa. Điều đó là có thể, bởi vì con người rất tinh ranh, và nó có thể lừa các tế bào của thân thể. Nó có thể cho chúng chương trình mới và chúng có thể thoái lui; nhưng tâm trí bạn sẽ vẫn còn già. Thân thể bạn có thể trở nên trẻ, nhưng làm sao bạn có thể trở nên trẻ được? Mọi điều bạn đã kinh nghiệm sẽ ở cùng bạn. Nó không thể bị ném lùi lại.

Người ta không thể thoái lui. Bờ đã bị bỏ lại, là bị bỏ lại mãi mãi. Bạn không thể trở thành con vật lần nữa. Tốt hơn cả là vứt sự hấp dẫn đó và sự mê đắm của việc quay lại. Bạn càng vứt nó sớm, càng tốt. Con người tận hưởng nhiều thứ cho người đó cảm giác về quá khứ, về tính con vật. Đó là lí do tại sao dục có nhiều hấp dẫn thế. Đó là lí do tại sao mọi người trở thành nghiện thức ăn, cứ ăn mãi, bị ám ảnh bởi thức ăn. Đó là lí do tại sao tham, giận, ghen, ghét có hấp dẫn: chúng thuộc về vương quốc loài vật. Có bờ mà bạn đã rời đi, bờ của vương quốc loài vật, và có bờ kia mà bạn còn chưa đạt tới - chưa tới ngay cả trong mơ của bạn - vương quốc của Thượng đế. Và giữa hai điều này, bạn đứng trong tâm trí.

Bạn không thể quay lại được. Khó đi lên trước vì quá khứ cứ kéo bạn lại và tương lai vẫn còn không biết, mông lung, như làn sương. Bờ bên kia bạn không thể thấy được; nó không phải là thấy được. Không phải là nó rất xa xăm. Bờ mà bạn đã rời đi là thấy được. Bờ bên kia mà bạn đang tới là vô hình bởi chính bản chất của nó - không phải là nó rất xa xôi. Đó là lí do tại sao nó là vô hình. Ngay cả khi bạn đã đạt tới nó, nó sẽ vẫn còn là vô hình. Đó là bản chất của nó.

Con vật là thấy được quá nhiều. Thượng đế ở đâu? Có ai đã bao giờ thấy Thượng đế chưa? - không ai cả. Bởi vì vấn đề không phải là việc thấy hay không thấy của bạn. Thượng đế là có tính vô hình, chính cái không thể biết được, chính cái không thể hiểu thấu được. Với những người đã đạt tới, họ cũng nói họ đã không thấy, và họ đạt tới!

...Bởi vì Thượng đế không thể là đối thể được. Nó là chiều sâu sâu nhất của bản thể của bạn. Làm sao bạn có thể thấy được nó? Bờ mà bạn đã rời đi là ở trong thế giới bên ngoài, và bờ mà bạn đang tiến tới là ở thế giới bên trong. Bờ mà bạn đã rời đi là đối thể; bờ mà bạn đang tiến tới là chủ thể. Nó là chính tính chủ thể của bản thể bạn. Bạn không thể làm đối thể nó được. Bạn không thể nhìn thấy nó. Nó không là gì mà có thể được thu lại thành đối thể và bạn có thể thấy nó. Nó là người thấy, không phải cái được thấy. Nó là người biết, không phải là cái được biết. Nó là bạn trong cốt lõi sâu nhất của bản thể.

Tâm trí không thể quay lui, và không thể lĩnh hội được chỗ đi lên trước. Nó vẫn còn trong hỗn độn, bao giờ cũng bị bật rễ, bao giờ cũng di chuyển, không biết chỗ nào, bao giờ cũng đi. Tâm trí là việc tìm. Khi mục đích được đạt tới chỉ thế thì việc tìm mới biến mất.

Nhớ lấy: nhìn vào thế giới; nó là hài hoà. Mặt trời mọc mọi sáng mà không có lỗi nào, tuyệt đối. Và đêm tiếp theo ngày, và lại ngày tiếp theo đêm. Trong trời đêm, hàng triệu và hàng triệu sao di chuyển trên con đường của chúng. Mùa nối tiếp lẫn nhau. Nếu con người không có đó, hỗn độn ở đâu? Mọi thứ là như nó đáng phải vậy: đại dương sẽ cứ gầm gào và bầu trời sẽ cứ đầy với mây lặp đi lặp lại và mưa sẽ tới, và mùa đông và mùa hè, và mọi thứ di chuyển trong bánh xe hoàn hảo. Không có hỗn độn ở bất kì đâu ngoại trừ trong bạn, bởi vì tự nhiên được lắng đọng ở bất kì chỗ nào nó ở. Tự nhiên không tiến bộ ở bất kì chỗ nào; trong tự nhiên không có tiến hoá. Trong Thượng đế cũng không có tiến hoá. Tự nhiên là hạnh phúc trong tính vô thức của nó và Thượng đế là phúc lạc trong ý thức của ngài.

Bạn ở trong rắc rối giữa hai điều này. Bạn căng thẳng. Bạn không là vô thức, bạn không là ý thức - chỉ lơ lửng như ma. Bạn không được bỏ neo ở đâu. Không có rễ nào, không có nhà nào, làm sao tâm trí có thể thoải mái được? Nó tìm kiếm, dò dẫm - chả tìm thấy gì. Thế rồi bạn làm việc ngày càng nhiều hơn - ngày càng nhiều thất vọng hơn, ngày càng nhiều cáu kỉnh hơn. Điều gì đang xảy ra cho bạn? - bạn ở trong đường mòn. Điều này sẽ tiếp tục chừng nào bạn còn chưa học được cái gì đó mà có thể 'dỡ trí' bạn ra, điều có thể tránh được tâm trí.

Đó là điều thiền tất cả là gì. Thiền là cách bản thể bạn được 'dỡ trí', cách loại bỏ tâm trí, cách đi từ chiếc cầu, đi vào cái không biết, lấy cú nhảy vào điều bí ẩn. Đó là lí do tại sao tôi nói đừng tính toán, bởi vì tính toán là của tâm trí. Đó là lí do tại sao tôi nói tìm kiếm tâm linh không phải là bước từng bước; tìm kiếm tâm linh là cú nhảy bất thần. Nó là dũng cảm, nó là không tính toán. Nó không phải là của trí tuệ, bởi vì trí tuệ là một phần của tâm trí. Nó là phần nhiều của trái tim.

Nhưng bạn càng đi sâu, bạn sẽ cảm thấy nó thậm chí ở bên ngoài trái tim. Nó không là suy nghĩ không là cảm giác. Nó là sâu hơn và toàn bộ, nhiều tính tồn tại hơn cả hai. Một khi bạn bắt đầu làm việc về cách đạt tới vô trí, chỉ thế thì, dần dần, an bình sẽ lắng đọng lên bạn. Dần dần im lặng sẽ giáng xuống và âm nhạc sẽ được nghe thấy - âm nhạc của cái không biết, âm nhạc của cái không được thốt ra. Thế thì mọi thứ lại trong trật tự lần nữa. Nó là lối chuyển của tâm trí, và nó phải là vậy bởi vì bạn vứt bỏ quá khứ, chỗ bạn đã được lắng đọng và bắt rễ, và bạn đi vào trong tương lai mới nơi bạn sẽ lại được lắng đọng và bắt rễ.

Nhưng ở chỗ giữa là con người. Con người không phải là sinh linh, con người là lối chuyển. Con người không phải là cái gì đó, con người chỉ là cuộc hành trình, sợi dây căng giữa tự nhiên và siêu nhiên. Đó là lí do tại sao con người căng thẳng. Nếu bạn vẫn còn là người, bạn sẽ vẫn còn căng thẳng. Hoặc bạn phải rơi xuống mức dưới con người, hoặc bạn phải vươn lên trên bản thân mình tới mức của con người bên ngoài.

Chỉ tính người mới trong hỗn độn. Nhìn vào tự nhiên mà xem - quạ kêu, vẹt líu lo và mọi thứ hoàn hảo. Không có vấn đề gì trong tự nhiên. ‘Vấn đề’ tới trong sự tồn tại của tâm trí con người, và ‘vấn đề’ tan biến khi tâm trí con người tan biến. Cho nên đừng cố giải quyết vấn đề của cuộc sống bằng bản thân tâm trí, nó không thể được thực hiện. Đó là điều ngu xuẩn nhất người ta có thể làm. Hiểu rằng tâm trí là chiếc cầu đi - quan sát nó. Nó không vĩnh hằng, nó là nhất thời.

Điều đó cũng giống như khi bạn đổi nhà: nhà cũ đã đi vào ổn định, mọi thứ đều ở chỗ của nó. Thế rồi bạn đổi nhà, thế rồi đồ đạc, thế rồi quần áo, thế rồi mọi thứ mà... Mọi thứ đã được ổn định thành không ổn định, và bạn chuyển vào nhà mới. Mọi thứ thành hỗn độn. Bạn phải sửa lại nó lần nữa. Khi bạn đổi nhà, bạn đã bỏ lại ngôi nhà bạn bao giờ cũng sống trong đó và ngôi nhà khác bạn còn chưa đạt tới; bạn chỉ đang trên đường chở xe tải tới với mọi thứ đồ đạc của bạn.

Đây là tâm trí là gì: nó không phải là nhà, nó chỉ là lối chuyển phải được đi qua. Và một khi bạn hiểu điều này, cái gì đó của cõi bên kia đã thấm vào trong bạn. Hiểu biết là của cõi bên kia; nó không phải là của tâm trí. tri thức là của tâm trí. Hiểu biết không phải là của tâm trí. Quan sát xem tại sao bạn đang trong hỗn độn và hiểu biết sẽ bắt đầu hừng lên trong bạn.

Câu hỏi thứ hai:

Osho ơi,

Sau khi làm việc với kĩ thuật tẩy rửa trong vài năm, tôi cảm thấy rằng hài hoà bên trong sâu sắc, cân bằng và định tâm đang xảy ra cho tôi. Nhưng thầy nói rằng trước khi đi vào giai đoạn cuối cùng của samadhi, người ta đi qua hỗn độn lớn. Làm sao tôi biết liệu tôi được kết thúc với giai đoạn hỗn độn?

Thứ nhất: bạn đã sống trong hỗn độn hàng trăm kiếp rồi. Nó không là cái gì mới. Nó rất cổ. Thứ hai, các phương pháp động của thiền mà có tẩy rửa như nền tảng của chúng cho phép tất cả hỗn độn bên trong bạn được tống ra ngoài. Đó là cái hay của những kĩ thuật này. Bạn không thể ngồi im lặng được, nhưng bạn có thể làm thiền động hay hỗn độn rất dễ dàng. Một khi hỗn độn được tống ra im lặng bắt đầu xảy ra cho bạn; thế thì bạn có thể ngồi im lặng. Nếu được làm đúng, được làm liên tục, thế thì các kĩ thuật tẩy rửa của thiền sẽ đơn giản làm tan biến mọi hỗn độn của bạn vào trong thế giới bên ngoài. Bạn sẽ không cần trải qua giai đoạn điên khùng. Đó là cái hay của những kĩ thuật này. Điên khùng đã được tống ra. Nó là có sẵn trong kĩ thuật này.

Nhưng nếu bạn ngồi im lặng như Patanjali sẽ gợi ý... Patanjali không có phương pháp tẩy rửa; dường như chúng không được cần tới vào thời của ông ấy. Mọi người tự nhiên đã rất im lặng, an bình, nguyên thuỷ. Tâm trí còn chưa vận hành nhiều. Mọi người ngủ ngon, sống như con vật. Họ không nghĩ nhiều lắm, logic, hợp lí... được định tâm nhiều hơn trong tim, thậm chí như người nguyên thuỷ ngày nay. Và cuộc sống là tới mức nó tự động cho phép nhiều việc tẩy rửa.

Chẳng hạn, người tiều phu: người đó không có tẩy rửa nào bởi vì chỉ bằng việc chặt cây, mọi bản năng giết hại của người đó được tống ra. Chặt cây giống như sát hại cây. Người thợ đá không cần làm thiền tẩy rửa. Cả ngày người đó làm điều đó. Nhưng với con người hiện đại mọi sự đã thay đổi. Bây giờ bạn sống trong tiện nghi tới mức không có khả năng cho bất kì tẩy rửa nào trong cuộc sống của bạn - ngoại trừ bạn có thể lái xe theo cách điên khùng.

Đó là lí do tại sao, ở phương tây, nhiều người chết hàng năm qua tại nạn xe hơi hơn bất kì cái gì khác. Đó là bệnh lớn nhất. Không ung thư không lao... không bệnh nào khác lấy đi nhiều mạng sống như lái xe. Trong thế chiến thứ hai, trong một năm hàng triệu người chết. Nhiều người chết hàng năm trên trái đất chỉ bởi việc lái xe điên dại.

Bạn có thể đã quan sát, nếu bạn là người lái xe, rằng bất kì khi nào bạn giận bạn đều đi nhanh. Bạn cứ nhấn ga, bạn đơn giản quên mất phanh. Khi bạn rất ghét, cáu kỉnh, xe trở thành phương tiện của diễn đạt. Bằng không, bạn sống trong thoải mái thế, làm ngày càng ít mọi thứ bằng thân thể, sống ngày càng nhiều trong tâm trí.

Những người biết về các trung tâm sâu hơn của não đều nói rằng những người làm việc bằng tay có ít lo âu hơn, ít căng thẳng, họ ngủ ngon. ...Bởi vì tay bạn được nối với tâm trí sâu nhất, trung tâm sâu nhất của não... tay phải của bạn nối với não trái, tay trái của bạn nối với não phải. Khi bạn làm việc bằng tay, năng lượng được chảy từ đầu vào tay và được xả ra. Những người đang làm việc bằng tay không cần tẩy rửa. Nhưng những người đang làm việc bằng đầu cần nhiều tẩy rửa bởi vì họ tích luỹ nhiều năng lượng, và không có cách nào trong thân thể họ, không lối mở nào cho nó đi ra. Nó cứ đi mãi bên trong tâm trí; tâm trí phát điên.

Nhưng trong nền văn hoá và xã hội của chúng ta - trong văn phòng, trong xưởng máy, ở chợ - mọi người làm việc bằng đầu đều được biết tới như các cấp trưởng: thư kí trưởng, hay giám thị trưởng, và những người làm việc bằng tay đều được biết tới như các thủ hạ - có tính kết án. Chính từ ‘thủ’ đã trở thành có tính kết án.

Khi Patanjali làm việc trên những lời kinh này thế giới đã khác toàn bộ. Mọi người đều làm thủ công. Không có nhu cầu tẩy rửa đặc biệt. Cuộc sống bản thân nó là việc tẩy rửa. Thế rồi họ có thể im lặng ngồi rất dễ dàng. Nhưng bạn không thể ngồi được, do đó tôi đã phát minh ra các phương pháp tẩy rửa. Chỉ sau chúng bạn mới có thể ngồi im lặng, không trước đó.

“Sau khi làm việc với kĩ thuật tẩy rửa trong vài năm, tôi cảm thấy rằng hài hoà bên trong sâu sắc, cân bằng và định tâm đang xảy ra cho tôi.”

Bây giờ đừng tạo ra rắc rối; để cho nó xảy ra đi. Bây giờ tâm trí đang chọc mũi của nó vào. Tâm trí nói, “Làm sao nó có thể xảy ra được? Trước hết mình phải trải qua hỗn độn.” Ý tưởng này có thể tạo ra hỗn độn. Đây đã là quan sát của tôi: rằng những người khao khát im lặng và khi nó bắt đầu xảy ra, họ không thể tin được vào nó. Nó quá tốt không thể đúng được. Và đặc biệt những người bao giờ cũng tự kết án họ, làm sao họ có thể tin được rằng nó đang xảy ra cho họ: “Không thể được! Nó có thể đã xảy ra cho một Phật hay cho một Jesus, nhưng cho tôi sao? Không, điều đó là không thể được.” Họ tới tôi. Họ đang bị rối loạn nhiều thế bởi im lặng, rằng điều đó đang xảy ra: “Có đúng không, hay mình đang tưởng tượng về nó?” Tại sao bận tâm? Cho dù nó là tưởng tượng, điều đó là tốt hơn tưởng tượng giận, nó là tốt hơn tưởng tượng dục, thèm khát.

Và tôi bảo bạn, không ai có thể tưởng tượng được im lặng. Tưởng tượng cần dạng nào đó; im lặng không có hình dạng. Tưởng tượng nghĩa là suy nghĩ theo hình ảnh, và im lặng không có hình ảnh nào. Bạn không thể tưởng tượng được nó. Không có khả năng nào. Bạn không thể tưởng tượng được chứng ngộ, bạn không thể tưởng tượng được tỏ ngộ, samadhi, im lặng, không. Tưởng tượng cần cơ sở nào đó, hình dạng nào đó, và im lặng là vô hình dạng, không thể định nghĩa được. Không ai đã bao giờ vẽ ra bức tranh về điều đó; không ai có thể vẽ điều đó. Không ai đã khắc hoạ ảnh về nó; không ai có thể làm điều đó.

Bạn không thể tưởng tượng ra im lặng. Tâm trí đang giở thủ đoạn. Tâm trí sẽ nói, “Nó phải là tưởng tượng rồi. Làm sao nó là có thể cho mình được, mình là người ngu thế, và im lặng xảy ra cho mình sao? - Mình chắc phải đang tưởng tượng.” Hay, “Lão Osho này đã thôi miên mình rồi. Mình phải bị lừa ở đâu đó.” Đừng tạo ra những vấn đề như vậy. Cuộc sống có đủ vấn đề rồi. Khi im lặng đang xảy ra tận hưởng nó đi, mở hội nó đi. Nó nghĩa là các lực hỗn độn đã bị tống ra. Tâm trí đang chơi trò chơi cuối cùng của nó. Nó chơi tới chính tận cùng; tới chính, chính tận cùng nó cứ chơi. Vào khoảnh khắc cuối của chứng ngộ, khi nó đang sắp xảy ra, thế nữa tâm trí chơi lần cuối cùng, vì nó là trận chiến cuối cùng.

Đừng lo nghĩ về nó, liệu nó là thực hay không thực, hay liệu hỗn độn sẽ tới sau nó hay không. Bởi vì bằng suy nghĩ theo cách này bạn đã mang hỗn độn vào, và chính ý tưởng của bạn có thể tạo ra hỗn độn. Và khi nó được tạo ra, tâm trí sẽ nói, “Bây giờ nghe đây, mình đã bảo từ trước rồi.”

Tâm trí là rất tự đáp ứng ước nguyện. Đầu tiên nó cho bạn hạt mầm, và khi hạt mầm nhú ra tâm trí nói, “Trông đấy, mình đã bảo trước rằng mình bị lừa mà.” Hỗn độn đã tới, và nó đã được đem tới bởi ý tưởng này. Cho nên tại sao bận tâm về tương lai, liệu hỗn độn vẫn còn tới hay không, hay liệu nó đã qua hay không? Ngay khoảnh khắc này bạn im lặng - tại sao không mở hội nó? Và tôi bảo bạn, nếu bạn mở hội, nó phát triển.

Trong thế giới này của tâm thức, không cái gì có ích thế như mở hội. Mở hội là giống như tưới nước cho thực vật. Lo nghĩ chính là cái đối lập với mở hội; nó giống như chặt rễ. Cảm thấy hạnh phúc đi! Nhảy múa cùng im lặng của bạn. Khoảnh khắc này nó có đó - đủ rồi. Tại sao hỏi thêm nữa? Ngày mai sẽ chăm nom cho bản thân nó. Khoảnh khắc này là quá nhiều; tại sao không sống nó, mở hội nó, chia sẻ nó, tận hưởng nó? Để cho nó trở thành bàu ca, điệu vũ, bài thơ; để cho nó có tính sáng tạo. Để cho im lặng của bạn có tính sáng tạo; làm cái gì đó cùng nó.

Hàng triệu thứ là có thể bởi vì không cái gì nhiều sáng tạo hơn im lặng. Không cần trở thành hoạ sĩ vĩ đại, nổi tiếng thế giới, một Picasso. Không cần trở thành một Henry Moore; không cần trở thành nhà thơ lớn. Những tham vọng đó của việc là vĩ đại chính là của tâm trí, không của im lặng. Theo cách riêng của bạn, dù nhỏ bé đến đâu, cứ vẽ. Theo cách riêng của bạn, dù nhỏ bé đến đâu, làm bài cú. Theo cách riêng của bạn, dù nhỏ bé đến đâu, hát bài ca, nhảy múa chút ít, mở hội, và bạn sẽ thấy khoảnh khắc tiếp đem tới nhiều im lặng hơn. Và một khi bạn biết rằng bạn càng mở hội nhiều, càng nhiều thứ được trao cho bạn; bạn càng chia sẻ, bạn càng trở nên có khả năng nhận nó. Từng khoảnh khắc nó cứ lớn lên, lớn lên. Và khoảnh khắc tiếp bao giờ cũng được sinh ra từ khoảnh khắc này, cho nên tại sao lo nghĩ về nó? Nếu khoảnh khắc này là im lặng, làm sao khoảnh khắc tiếp có thể là hỗn độn được? Nó sẽ tới từ đâu? Nó sẽ được sinh ra từ khoảnh khắc này. Nếu tôi hạnh phúc khoảnh khắc này, làm sao tôi có thể bất hạnh khoảnh khắc tiếp được?

Nếu bạn muốn khoảnh khắc tiếp là bất hạnh, bạn sẽ phải trở nên bất hạnh trong khoảnh khắc này, bởi vì từ bất hạnh, bất hạnh được sinh ra; từ hạnh phúc, hạnh phúc được sinh ra. Bất kì cái gì bạn muốn thu hoạch trong khoảnh khắc tiếp, bạn sẽ phải gieo ngay bây giờ. Một khi lo nghĩ được phép và bạn bắt đầu nghĩ rằng hỗn độn sẽ tới, nó sẽ tới; bạn đã mang nó tới. Bây giờ bạn sẽ phải thu hoạch nó; nó đã tới. Không cần chờ đợi khoảnh khắc tiếp; nó đã có đó.

Nhớ điều này, và đây là điều gì đó thực sự kì lạ: khi bạn buồn bạn chưa bao giờ nghĩ rằng nó có thể là tưởng tượng. Tôi chưa bao giờ bắt gặp một người buồn và người đó nó với tôi rằng có thể nó chỉ là tưởng tượng. Buồn là hoàn toàn thực. Nhưng hạnh phúc sao? - ngay lập tức cái gì đó đi sai và bạn bắt đầu nghĩ, “Có thể nó là tưởng tượng.” Bất kì khi nào bạn căng thẳng, bạn chưa bao giờ nghĩ nó là tưởng tượng. Nếu bạn có thể nghĩ rằng căng thẳng và phiền não là tưởng tượng, nó sẽ biến mất. Và nếu bạn nghĩ im lặng và hạnh phúc là tưởng tượng, nó sẽ biến mất.

Bất kì cái gì được coi là thực, đều trở thành thực. Bất kì cái gì được coi là không thực, đều trở thành không thực. Bạn là người sáng tạo ra toàn thể thế giới quanh bạn; nhớ điều này. Rất hiếm khi đạt tới khoảnh khắc của hạnh phúc, phúc lạc - đừng phí thời gian cho nó trong suy nghĩ. Nhưng nếu bạn không làm gì, khả năng của lo nghĩ có đó. Nếu bạn không làm gì... nếu bạn không nhảy múa, nếu bạn không hát, nếu bạn không chia sẻ, khả năng này có đấy. Chính năng lượng mà có thể đã là sáng tạo sẽ tạo ra lo nghĩ. Nó sẽ bắt đầu tạo ra căng thẳng mới bên trong.

Năng lượng phải có tính sáng tạo. Nếu bạn không dùng nó cho hạnh phúc, cùng năng lượng đó sẽ được dùng cho bất hạnh. Và với bất bạnh, bạn có thói quen bắt rễ sâu tới mức luồng năng lượng là rất chùng lỏng và tự nhiên. Với hạnh phúc, nó là nhiệm vụ leo dốc.

Cho nên trong vài ngày bạn sẽ phải thường xuyên nhận biết, và bất kì khi nào có một khoảnh khắc để cho nó nắm lấy bạn, sở hữu bạn, và tận hưởng nó theo cách toàn bộ thế... làm sao khoảnh khắc tiếp có thể khác được? Từ đâu nó sẽ khác? Từ đâu nó sẽ tới?

Thời gian của bạn được tạo ra bên trong bạn. Thời gian của bạn không phải là thời gian của tôi. Tồn tại nhiều thời gian song song như có ngần ấy tâm trí. Không có một thời gian. Nếu có một thời gian, thế thì sẽ có khó khăn. Thế thì, trong toàn thể nhân loại khốn khổ này, không ai có thể thành vị Phật bởi vì chúng ta thuộc vào cùng một thời gian. Không, nó không là một. Thời gian của tôi tới từ tôi - nó là tính sáng tạo của tôi. Nếu khoảnh khắc này là đẹp, khoảnh khắc tiếp được sinh ra còn đẹp hơn - đây là thời gian của tôi. Nếu khoảnh khắc này là buồn cho bạn, thế thì khoảnh khắc buồn hơn được sinh ra từ bạn - đó là thời gian của bạn. Hàng triệu đường thời gian song song cùng tồn tại. Và có vài người tồn tại không có thời gian - những người đã đạt tới vô trí. Họ không có thời gian bởi vì họ không nghĩ về quá khứ; nó qua rồi, cho nên chỉ kẻ ngu mới nghĩ về nó. Khi cái gì đó qua rồi, nó qua rồi.

Có câu mật chú Phật giáo: Gate, gate, paragate - swaha, “Qua rồi, qua rồi, tuyệt đối qua rồi; để cho nó đi vào lửa.” Quá khứ qua rồi, tương lai còn chưa tới. Sao lo nghĩ về nó? Khi nó tới, chúng ta sẽ thấy. Bạn sẽ có đó để đương đầu với nó, cho nên tại sao lo nghĩ về nó? Cái qua rồi là qua rồi, cái chưa tới còn chưa tới. Chỉ khoảnh khắc này còn lại - thuần khiết, mãnh liệt với năng lượng. Sống nó đi! Nếu nó là im lặng, biết ơn. Nếu nó là phúc lạc, cám ơn Thượng đế, tin cậy nó. Và nếu bạn có thể tin cậy, nó sẽ phát triển. Nếu bạn không tin cậy, bạn đã đầu độc nó rồi.

Câu hỏi thứ ba:

Osho ơi,

Thầy nói rằng mọi việc làm về phần chúng tôi sẽ tạo ra nhiều vấn đề hơn, và chúng tôi phải quan sát và chờ đợi và thảnh thơi và để mọi thứ tự chúng lắng đọng. Thế thì làm sao có chuyện yoga đầy hàng trăm kĩ thuật và bài tập?

Bởi vì bạn đấy! Đấy không phải bởi vì Patanjali, đấy là vì bạn. Bạn không thể tin được rằng điều tối thượng có thể xảy ra cho bạn mà không có việc làm nào về phần bạn - bạn không thể tin được! Bạn cần cái gì đó để làm. Cũng như trẻ nhỏ cần đồ chơi để chơi, bạn cần kĩ thuật để chơi. Và bởi vì bạn không thể tin được rằng tính thượng đế là dễ dàng thế và có khả năng ngay lập tức thế, các kĩ thuật phải được phát minh ra. Những kĩ thuật đó sẽ không dẫn bạn tới Thượng đế đâu. Những kĩ thuật đó sẽ không giúp được bạn đạt tới điều tối thượng. Thế thì chúng sẽ làm gì? - chúng sẽ đơn giản chỉ ra cái ngu xuẩn của bạn cho bạn và một ngày nào đó, đột nhiên nhận ra điều bạn đang làm, các kĩ thuật rơi rụng đi, và tính thượng đế có đó. Điều thiêng liêng bao giờ cũng ở đó rồi. Chính bởi vì bạn thôi; đòi hỏi của bạn.

Mọi người tới tôi, và nếu tôi nói với họ rằng không có nhu cầu làm gì cả, họ nói, “Dầu vậy... thì cứ cái gì đó đi. Ít nhất thầy có thể cho câu mật chú nào đó để chúng tôi có thể tụng nó.” Họ nói, “Chỉ ngồi im là không thể được - chúng tôi phải làm cái gì đó.” Cho nên phải làm gì với những người này? Nếu tôi nói với họ, “Ngồi im,” họ không thể ngồi được. Thế thì những điều tuỳ tiện phải được phát minh ra. Tôi cho họ cái gì đó để làm. Làm nó, ít nhất, họ sẽ bận rộn trong vài giờ... ít nhất. Họ sẽ ngồi đó làm “Rama, Rama, Rama.” Ít nhất bằng việc trợ giúp của câu mật chú này họ sẽ không làm gì hại cho bất kì ai. Họ sẽ ngồi; họ không thể làm hại được. Và làm “Rama, Rama, Rama” này liên tục, một ngày nào đó họ sẽ nhận ra điều họ đang làm.

Một Thiền sư đi tới đệ tử của ông ấy. Đệ tử này là người tìm kiếm thực, đích thực, và anh ta liên tục hành thiền và anh ta đã đạt tới điểm cuối cùng nơi thiền phải bị bỏ đi - bởi vì mọi kĩ thuật đều phải bị bỏ đi. Chúng chỉ là trò chơi - bởi vì bạn không thể không có đồ chơi được. Chúng được cung cấp trong hi vọng rằng một ngày nào đó bạn sẽ nhận ra chúng chỉ là đồ chơi. Đích thân bạn sẽ ném chúng đi và ngồi im lặng.

Thầy đi bởi vì bây giờ khoảnh khắc đúng đã tới, và đệ tử vẫn tiếp tục tụng câu mật chú. Anh ta đã trở nên nghiện. Bây giờ anh ta bị ám ảnh. Anh ta không thể bỏ được nó.

Điều đó cũng giống như thỉnh thoảng bạn thấy một đoạn lời ca cứ cất lên mãi trong tâm trí. Cho dù bạn muốn bỏ nó đi, bạn không thể bỏ được. Nó ám bên trong; nó tới đi tới lại. Điều này không phải cái gì bạn không biết. Khi một người cứ tụng mật chú trong nhiều năm, gần như không thể nào bỏ được nó - nó trở thành chính tuỷ của người đó - người đó thậm chí không thể đi vào giấc ngủ được. Khi người đó thức, bạn có thể quan sát môi người đó đang làm “Rama, Rama, Rama.” Nó trở thành dòng chảy ngầm. Nó là đồ chơi tất nhiên, gấu nhồi bông, nhưng trở thành gần gũi tới mức đứa trẻ không thể ngủ được nếu thiếu nó.

Thầy tới và ngồi trước đệ tử, và anh ta đang ngồi như Phật, tụng mật chú. Thầy cầm viên gạch và bắt đầu mài viên gạch vào hòn đá: grrr, grrr, grrr. Thầy cứ làm mãi, như câu mật chú.

Ban đầu đệ tử này cưỡng lại cám dỗ nhìn ai đang làm việc quấy rối này, nhưng thế rồi thầy cứ làm mãi; nhiều giờ trôi qua...

Đệ tử mở mắt ra và nói “Thầy làm gì thế?”

Thầy nói, “Ta đang cố đánh bóng viên gạch này, làm ra tấm gương từ nó.”

Đệ tử nói, “Ngu thế. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng thầy, một người có danh tiếng là người chứng ngộ, lại làm việc ngu thế. Gạch sẽ chẳng bao giờ thành gương cả, dù thầy có mài mạnh tới đâu trên hòn đá này. Nó có thể biến mất hoàn toàn, nhưng nó sẽ không thành gương. Thầy thôi cái trò vô nghĩa này đi!”

Thầy cười và nói, “Anh cũng thôi đi, vì dù anh có mài viên gạch của tâm trí thế nào, nó sẽ không bao giờ trở thành cái ta bên trong nhất. Nó có thể được đánh bóng và đánh bóng và đánh bóng, nhưng dầu vậy nó sẽ không trở thành thực tại bên trong của anh.”

Tâm trí phải bị bỏ đi. Thiền, kĩ thuật, là mẹo để giúp cho việc bỏ đó, và thế rồi thiền cũng phải bị bỏ đi. Bằng không, điều đó trở thành tâm trí của bạn. Nó cũng giống như có gai trong chân bạn, và bạn lấy chiếc gai khác để khều chiếc gai đầu tiên ra khỏi chân. Chiếc gai thứ hai giúp đỡ, nhưng chiếc gai thứ hai cũng là gai như chiếc thứ nhất thôi: chiếc gai thứ hai không là hoa. Và khi chiếc thứ nhất đã được lấy ra rồi nhờ sự giúp đỡ của chiếc thứ hai, bạn sẽ làm gì? Bạn có để chiếc thứ hai vào vết thương bởi vì chiếc này đã giúp nhiều thế, và chiếc gai này vĩ đại thế bạn phải tôn thờ nó? Bạn có tôn thờ chiếc gai thứ hai không? Không, bạn sẽ vứt cả hai đi cùng nhau.

Điều này phải được nhớ: tâm trí là gai; mọi kĩ thuật đều là gai để đem chiếc gai thứ nhất ra. Thiền cũng là gai thôi. Khi chiếc gai thứ nhất được lôi ra, thế thì cả hai gai phải bị vứt đi cùng nhau. Cho dù bạn quên mất trong một khoảnh khắc, thế thì chiếc gai thứ hai sẽ ở vào vị trí của chiếc gai thứ nhất, và bạn sẽ ở trong cùng rắc rối.

Đó là lí do tại sao thầy được cần, người có thể bảo bạn, “Bây giờ là khoảnh khắc đúng. Vứt thiền này đi và cả việc ngu xuẩn này.” Chừng nào thiền còn chưa biến mất, việc thiền đã không được đạt tới. Khi thiền trở thành vô dụng, chỉ thế thì lần đầu tiên bạn đã trở thành thiền nhân. Kĩ thuật đã được phát minh cho bạn bởi vì bạn đã bị gai. Chiếc gai này đã có đó; phương cách nào đó được cần để đem nó ra. Nhưng bao giờ cũng nhớ, đừng bao giờ quên: chiếc gai thứ hai cũng như chiếc thứ nhất thôi, và cả hai đều phải bị vứt đi.

Đó là lí do tại sao tầm quan trọng nhiều thế được trao cho thầy và với việc sống cùng thầy, bởi vì bạn sẽ không có khả năng biết. Khi tâm trí mất đi, ngay lập tức thiền trở thành tâm trí và bạn lại bận rộn. Trong trạng thái không bận rộn, khi không có tâm trí không có thiền, trong trạng thái không bận bịu, toàn bộ, điều tối thượng xảy ra - chưa bao giờ trước đó.

Chuyện xảy ra là một Thiền sư vĩ đại - trước khi ông ấy chứng ngộ và chưa trở thành thiền sư và đã đi tìm và kiếm - đi tới thầy của ông ấy, và thầy bao giờ cũng nói với mọi người, “Thiền nữa vào, thiền nữa vào.” Bất kì ai tới sẽ nhận được cùng lời khuyên, “Thiền nữa vào, đem thêm năng lượng vào cho nó.” Cho nên đệ tử này đã làm bất kì cái gì anh ta có thể làm được. Anh ta thực sự làm thiền một cách toàn bộ như một con người có thể làm. Anh ta đi tới gặp thầy; thầy nhún vai nhìn anh ta, mặt thầy không hạnh phúc.

Đệ tử này hỏi, “Có chuyện gì vậy? Nếu thầy nói làm nữa, tôi sẽ cố. Nhưng sao thầy buồn thế khi nhìn tôi? Thầy cảm thấy tôi là trường hợp vô vọng à?”

Thầy nói, “Không, chính điều đảo ngược lại. Anh làm quá nhiều. Làm ít đi. Anh hoàn toàn bị quá chất đầy với thiền và Zen. Bớt đi chút ít sẽ có tác dụng.”

Người ta có thể bị ám ảnh với thiền, và ám ảnh là vấn đề. Bạn bị ám ảnh với tiền, bây giờ bạn bị ám ảnh với thiền. Tiền không phải là vấn đề, ám ảnh mới là vấn đề. Bạn bị ám ảnh với chợ, bây giờ bạn bị ám ảnh với Thượng đế. Chợ không phải là vấn đề... ám ảnh. Người ta nên chùng lỏng và tự nhiên và không bị ám ảnh với bất kì cái gì, không tâm trí không thiền. Chỉ thế, không bận bịu, không ám ảnh, khi bạn đơn giản tuôn chảy, điều tối thượng xảy ra cho bạn.

Câu hỏi thứ tư:

Osho ơi,

Thầy nói về yêu và thiền về nó thì tốt làm sao, nhưng nỗi sợ ở gần hơn nhiều với thực tại của tôi. Xin thầy nói cho chúng tôi về sợ và chúng tôi phải có thái độ nào với nó?

Điều thứ nhất: sợ là mặt kia của yêu. Nếu bạn đang trong yêu, sợ biến mất. Nếu bạn không trong yêu, sợ nảy sinh, cực kì sợ. Chỉ người yêu là không sợ. Chỉ trong khoảnh khắc sâu sắc của yêu mới không có sợ. Trong khoảnh khắc sâu sắc của yêu, sự tồn tại trở thành nhà - bạn không là người lạ, bạn không là người ngoài, bạn được chấp nhận. Cho dù bạn được chấp nhận bởi một người thôi, cái gì đó trong chiều sâu mở ra - hiện tượng tựa đoá hoa trong bản thể bên trong nhất. Bạn được chấp nhận bởi ai đó, bạn được coi là có giá trị; bạn không vô tích sự. Bạn có ý nghĩa, có nghĩa. Nếu không có yêu trong cuộc sống của bạn, thế thì bạn sẽ trở nên sợ. Thế thì sẽ có sợ ở mọi nơi bởi vì có kẻ thù, không có bạn, và toàn thể sự tồn tại dường như xa lạ; bạn dường như là ngẫu nhiên, không bắt rễ, không ở nhà. Ngay cả một người cũng có thể cho bạn cảm giác ở nhà sâu sắc thế trong yêu, nghĩ sao tới việc một người đạt tới lời nguyện?

Lời nguyện là tình yêu cao nhất; yêu với cái toàn bộ, với cái toàn thể. Và những người đã không yêu không thể đạt tới lời nguyện được. Yêu là bước đầu tiên và lời nguyện là bước cuối cùng. Lời nguyện nghĩa là bạn yêu cái toàn thể và cái toàn thể yêu bạn. Khi ngay cả việc nở hoa sâu sắc thế có thể xảy ra bên trong bạn bởi một cá nhân, nghĩ sao khi cái toàn thể được cảm thấy như việc yêu bạn? Lời nguyện là: bạn yêu Thượng đế và Thượng đế yêu bạn. Và nếu yêu và nguyện không có trong đời bạn, thế thì chỉ sợ...

Cho nên sợ, thực ra, là việc thiếu của yêu. Và nếu sợ là vấn đề cho bạn, điều đó chỉ ra cho tôi rằng bạn đang nhìn vào phía sai. Yêu nên là vấn đề, không phải sợ. Nếu sợ là vấn đề, điều đó nghĩa là bạn phải tìm kiếm yêu. Nếu sợ là vấn đề; vấn đề này, thực ra, là bạn đáng phải yêu nhiều hơn để cho ai đó có thể yêu nhiều với bạn. Bạn phải mở nhiều hơn hướng tới yêu.

Nhưng đây là rắc rối: khi bạn sợ bạn bị đóng. Bạn bắt đầu sợ tới mức bạn dừng đi tới con người. Bạn sẽ muốn ở một mình. Bất kì khi nào có ai đó, bạn cảm thấy bồn chồn, bởi vì người khác trông có vẻ như kẻ thù. Và nếu bạn quá bị ám ảnh bởi sợ, nó là cái vòng luẩn quẩn. Thiếu yêu tạo ra sợ trong bạn, và bây giờ, vì sợ, bạn trở nên đóng. Bạn trở thành như xà lim đóng, không cửa sổ... bởi vì sợ bất kì ai cũng có thể tới qua cửa sổ, và có kẻ thù ở khắp nơi... sợ mở cửa ra vào, bởi vì khi bạn mở cửa ra vào bất kì cái gì cũng là có thể. Cho nên ngay cả khi yêu gõ cửa nhà bạn, bạn không tin cậy.

Đàn ông hay đàn bà bị bắt rễ sâu thế trong sợ bao giờ cũng sợ rơi vào yêu bởi vì thế thì cánh cửa trái tim sẽ mở ra và người khác sẽ vào bạn, và người khác là kẻ thù. Sartre nói, “Người khác là địa ngục.”

Những người yêu đã biết thực tại khác: người khác là cõi trời, chính thiên đường. Sartre phải sống trong nỗi sợ bắt rễ sâu, phiền não, lo âu. Và Sartre đã trở nên rất, rất ảnh hưởng ở phương Tây. Thực ra, ông ấy đáng bị né tránh như bệnh dịch, như bệnh nguy hiểm. Nhưng ông ấy hấp dẫn bởi vì, bất kì cái gì ông ấy nói, nhiều người đều cảm thấy cùng điều đó trong cuộc đời riêng của họ. Đó là hấp dẫn của ông ấy. Chán nản, buồn rầu, phiền não, sợ hãi: đây là những chủ đề của Sartre, những chủ đề của toàn thể phong trào hiện sinh. Và mọi người cảm thấy rằng đây là vấn đề của họ. Khi tôi nói về yêu, tất nhiên bạn cả thấy rằng nó không phải là vấn đề của bạn; sợ là vấn đề của bạn. Nhưng tôi muốn bảo bạn, yêu là vấn đề của bạn, không phải sợ.

Nó cũng giống thế này: nhà tối và tôi nói về ánh sáng, và bạn nói, “Thầy cứ nói mãi về ánh sáng thế. Tốt hơn cả là thầy nói về bóng tối đi, vì bóng tối là vấn đề của chúng tôi. Nhà đầy bóng tối. Ánh sáng không phải là vấn đề của chúng tôi.” Nhưng bạn có hiểu bạn nói gì không? Nếu bóng tối là vấn đề của bạn, nói về bóng tối sẽ không ích gì. Nếu bóng tối là vấn đề của bạn, chẳng cái gì có thể được làm về bóng tối một cách trực tiếp. Bạn không thể ném nó ra được, bạn không thể đẩy nó ra được, bạn không thể tắt nó đi được. Bóng tối là sự thiếu vắng. Không cái gì có thể được làm về nó một cách trực tiếp. Nếu bạn phải làm bất kì cái gì, bạn phải làm cái gì đó với ánh sáng, không với bóng tối.

Chú ý nhiều hơn tới ánh sáng đi - cách tìm ra ánh sáng, cách tạo ra ánh sáng, cách châm nến trong nhà. Thế thì đột nhiên không có bóng tối.

Nhớ lấy: yêu là vấn đề, chưa bao giờ là sợ. Bạn đang nhìn vào phía sai. Và bạn có thể nhìn vào phía sai trong nhiều kiếp và bạn sẽ không có khả năng giải nó. Bao giờ cũng nhớ, thiếu vắng không nên được làm thành vấn đề, bởi vì không cái gì có thể được làm về nó. Chỉ hiện diện nên được làm thành vấn đề, bởi vì thế thì cái gì đó có thể được làm và nó có thể được giải quyết.

Nếu sợ được cảm thấy, thế thì yêu là vấn đề. Trở nên đáng yêu hơn đi. Lấy vài bước hướng tới người khác đi. Bởi vì mọi người đều trong sợ; không chỉ bạn. Bạn chờ đợi rằng ai đó sẽ tới với bạn và yêu bạn. Bạn có thể chờ đợi mãi mãi, bởi vì người khác cũng sợ. Và những người sợ, họ trở nên sợ một điều một cách tuyệt đối, và đó là sợ bị bác bỏ.

Nếu tôi đi và gõ cửa nhà bạn, khả năng là bạn có thể bác bỏ. Việc bác bỏ đó sẽ trở thành vết thương, cho nên tốt hơn cả là không đi. Tốt hơn cả là vẫn còn một mình. Tốt hơn cả là đi theo cách riêng của bạn, không dính líu vào với người khác vì người khác có thể bác bỏ. Khoảnh khắc bạn tiếp cận và lấy bước khởi đầu tới yêu, nỗi sợ đầu tiên tới là liệu người khác có chấp nhận bạn hay bác bỏ. Khả năng có đó người đó có thể bác bỏ, hay cô ấy có thể bác bỏ.

Đó là lí do tại sao đàn bà không bao giờ lấy một bước; họ sợ nhiều hơn. Họ bao giờ cũng chờ đàn ông - anh ta phải tới. Họ bao giờ cũng giữ khả năng của bác bỏ hay chấp nhận với bản thân họ. Họ chưa bao giờ cho khả năng này cho người khác bởi vì họ sợ nhiều hơn đàn ông. Thế rồi nhiều đàn bà đơn giản chờ đợi cả đời họ. Không ai tới gõ cửa nhà họ, bởi vì người sợ trở thành đóng, theo một cách nào đó, đóng đến mức người đó tống mọi người đi. Chỉ lại gần hơn, và người sợ tung ra những rung động khắp xung quanh mà bất kì ai tới gần hơn đều bị tống ra. Người sợ bắt đầu di chuyển; ngay cả trong việc di chuyển...

Bạn nói với người đàn bà - nếu bạn ở trong cách nào đó cảm thấy yêu và thương mến cô ấy, bạn sẽ muốn lại ngày càng gần hơn. Bạn sẽ muốn đứng gần hơn và nói. Nhưng thấy thân thể, vì thân thể có ngôn ngữ riêng của nó: người đàn bà này sẽ nghiêng người lùi lại, một cách không chủ ý - hay cô ấy có thể đơn giản bước lùi lại. Bạn đang ở gần, bạn lại gần hơn, và cô ấy lùi xa. Hay nếu không có khả năng lùi, có bức tường, cô ấy sẽ nghiêng về tường. Không nghiêng tới, cô ấy đang biểu lộ, “Đi đi.” Cô ấy đang nói, “Đừng lại gần tôi.”

Mọi người ngồi, mọi người bước - bạn quan sát. Có những người đơn giản tống bất kì ai ra; bất kì ai lại gần hơn, họ trở nên sợ. Và sợ là năng lượng, cũng như yêu; năng lượng tiêu cực. Người cảm thấy yêu sôi lên với năng lượng tích cực. Khi bạn lại gần hơn, dường như lực từ đang hút bạn, bạn sẽ muốn ở cùng người này.

Nếu sợ là vấn đề của bạn, thế thì nghĩ về nhân cách của bạn, quan sát nó. Bạn phải đã đóng các cánh cửa của bạn về yêu, có vậy thôi. Mở những cửa đó ra đi. Tất nhiên, có khả năng bị bác bỏ chứ. Nhưng sao lại sợ? Người khác chỉ có thể nói không. Có năm mươi phần trăm của không, nhưng chỉ bởi vì năm mươi phần trăm của không, bạn chọn cuộc sống một trăm phần trăm của không có tình yêu.

Khả năng này có đó, nhưng tại sao lo nghĩ? Có nhiều người thế. Nếu một người nói không, đừng coi điều đó như tổn thương, đừng coi điều đó như vết thương. Đơn giản nhận nó; nó đã không xảy ra. Đơn giản nhận nó - người khác đã không cảm thấy thích đi cùng bạn. Bạn đã không phù hợp với nhau. Bạn là những kiểu khác nhau. Anh ta đã, hay cô ta đã, không nói không với bạn thực sự; đó không phải là chuyện riêng tư. Bạn đã không khớp; đi lên trước đi. Và điều tốt là người đó đã nói không; bởi vì nếu bạn không khớp với một người và người đó nói có, thế thì bạn sẽ trong rắc rối thực. Bạn không biết - người khác đã cứu bạn khỏi cả đời bị rắc rối đấy! Cám ơn anh ấy hay cô ấy và đi lên trước, bởi tất cả không thể phù hợp với tất cả được.

Mọi cá nhân đều duy nhất tới mức thực ra khó mà tìm ra được đúng người khớp với bạn. Trong một thế giới tốt hơn, thỉnh thoảng trong tương lai, mọi người sẽ có tính di động nhiều hơn, cho nên mọi người có thể đi và tìm ra đàn bà đúng và đàn ông đúng cho họ. Đừng sợ phạm lỗi lầm, bởi vì nếu bạn sợ phạm lỗi bạn sẽ không di chuyển chút nào và bạn sẽ bỏ lỡ toàn thể cuộc sống. Phạm lỗi còn tốt hơn là không làm. Bị bác bỏ còn tốt hơn là đơn giản vẫn còn với bản thân bạn, sợ hãi và không lấy bước khởi đầu nào - bởi vì bác bỏ đem tới khả năng của chấp nhận; nó là phía bên kia của chấp nhận.

Nếu ai đó bác bỏ, ai đó sẽ chấp nhận. Người ta phải cứ di chuyển và tìm ra người đúng. Khi người đúng gặp gỡ, cái gì đó nhoáng lên. Họ được làm cho nhau. Họ khớp với nhau. Không phải là sẽ không có xung đột, không phải là sẽ không có khoảnh khắc của giận dữ và cãi cọ, không. Nếu yêu sống động, cũng sẽ có xung đột. Thỉnh thoảng cũng sẽ có những khoảnh khắc của giận dữ. Điều đó đơn giản chỉ ra rằng tình yêu là hiện tượng sống. Thỉnh thoảng buồn... bởi vì bất kì khi nào hạnh phúc xảy ra, buồn nhất định có đó...

Chỉ trong hôn nhân là không có buồn, vì không có hạnh phúc. Người ta đơn giản chịu đựng - đó là dàn xếp, nó là hiện tượng được chế ngự. Khi bạn thực sự di chuyển vào trong cuộc sống, thế thì giận cũng có đó. Nhưng khi bạn yêu một người bạn chấp nhận giận dữ. Khi bạn yêu một người bạn chấp nhận buồn rầu của người đó nữa. Thỉnh thoảng bạn ra đi chỉ để lại gần hơn. Thực ra, có cơ chế sâu sắc: những người yêu cãi nhau để rơi vào trong tình yêu lặp đi lặp lại, để cho họ có thể có những tuần trăng mật nhỏ lặp đi lặp lại mãi.

Đừng sợ yêu. Chỉ có một điều người ta nên sợ và đó là sợ. Sợ về sợ đi và đừng bao giờ sợ cái gì, bởi vì sợ làm què quặt. Nó là chất độc, nó có tính tự tử. Di chuyển đi! Nhảy ra khỏi nó! Làm bất kì cái gì bạn thích, nhưng đừng bị lắng đọng vào sợ vì đó là tình huống tiêu cực. Và nếu bạn bỏ lỡ yêu....

Với tôi yêu không phải là vấn đề lớn bởi vì tôi nhìn xa về phía trước hơn bạn. Nếu bạn bỏ lỡ yêu bạn sẽ bỏ lỡ lời nguyện, và đó là vấn đề thực với tôi. Với bạn nó có thể chưa là vấn đề, bởi vì nếu sợ là vấn đề, thế thì với bạn ngay cả yêu cũng chưa là vấn đề; làm sao bạn có thể nghĩ tới lời nguyện được? Nhưng tôi thấy toàn thể trình tự của cuộc sống, cách nó di chuyển. Nếu yêu bị bỏ lỡ bạn không bao giờ có thể nguyện được, bởi vì lời nguyện là tình yêu vũ trụ. Bạn không thể bỏ qua yêu và đạt tới nguyện được. Nhiều người đã thử; họ chết trong các tu viện. Trên khắp thế giới nhiều người đã thử. Bởi vì sợ họ đã cố né tránh yêu hoàn toàn, và họ đã cố tìm lối tắt trực tiếp từ nỗi sợ của họ với lời nguyện.

Đó là điều các sư đã từng làm qua khắp các thế kỉ. Người Ki tô giáo và người Hindu và Phật tử - mọi sư đều đã làm điều đó. Họ đã từng cố gắng bỏ qua yêu hoàn toàn. Lời nguyện của họ sẽ là giả. Lời nguyện của họ sẽ không có cuộc sống. Lời nguyện của họ sẽ không được nghe thấy ở đâu cả, và vũ trụ sẽ không trả lời lời nguyện của họ. Họ đang cố lừa toàn thể vũ trụ.

Không, người ta phải đi qua yêu. Từ sợ, đi vào yêu. Từ yêu bạn sẽ đi vào lời nguyện, và từ lời nguyện nảy sinh bạo dạn. Không yêu, sẽ có sợ; có yêu, có bạo dạn; và bạo dạn chung cuộc là trong lời nguyện vì thế thì ngay cả chết cũng không là sợ chút nào, vì không có chết. Bạn ở sâu thế trong hài hoà với sự tồn tại - làm sao sợ có thể tồn tại được?

Cho nên xin đừng bị ám ảnh bởi sợ. Nhảy ra khỏi nó và lấy bước hướng tới yêu. Và đừng đợi bởi vì không ai quan tâm tới bạn; nếu bạn chờ đợi bạn có thể cứ đợi. Đây là quan sát của tôi: bạn không thể bỏ qua yêu được, bằng không bạn sẽ tự tử. Nhưng yêu có thể bỏ qua bạn nếu bạn đơn giản chờ đợi. Di chuyển đi! Yêu phải là đam mê. Nó nên là say đắm, sống động, sinh động. Chỉ thế thì bạn mới hấp dẫn ai đó rơi về phía bạn. Chết rồi, ai bận tâm tới bạn? Chết rồi, mọi người muốn gạt bỏ bạn. Chết rồi, bạn trở thành hiện tượng đáng chán, buồn chán. Mọi thứ quanh bạn, bạn có thể mang cái bẩn của chán tới mức bất kì ai bắt gặp bạn đều sẽ cảm thấy rằng điều đó là không may.

Đáng yêu, sinh động, không sợ hãi - và di chuyển. Cuộc sống có nhiều điều để cho bạn nếu bạn không sợ hãi. Và yêu phải cho bạn nhiều hơn cuộc sống có thể cho, bởi vì yêu là chính trung tâm của cuộc sống này, và từ chính trung tâm đó bạn có thể đi qua tới bờ bên kia.

Tôi có thể gọi ba bước này: sống, yêu và sáng. Sống đã có đó rồi. Yêu bạn phải đạt tới. Bạn có thể bỏ lỡ nó bởi vì nó không được trao; người ta phải tạo ra. Sống là hiện tượng được cho; bạn đã sống động. Tiến hoá tự nhiên dừng lại đó. Yêu bạn phải tìm ra. Tất nhiên có nguy hiểm, rủi ro, nhưng tất cả chúng làm cho nó thành đẹp.

Bạn phải tìm ra yêu, và khi bạn tìm ra yêu, chỉ thế thì bạn mới có thể tìm ra ánh sáng. Thế thì lời nguyện nảy sinh. Thực ra, sâu trong yêu, những người, người yêu, dần dần bắt đầu đi một cách vô thức tới lời nguyện. Bởi vì khoảnh khắc cao nhất của yêu là khoảnh khắc thấp nhất của lời nguyện. Cứ ở gần biên giới là lời nguyện.

Điều đó đã xảy ra cho nhiều người yêu. Nhưng người yêu là rất hiếm hoi mà thỉnh thoảng họ ở sâu trong yêu, đột nhiên họ bắt đầu cầu nguyện. Cứ ngồi bên cạnh nhau trong im lặng, cầm tay nhau, hay nằm cùng nhau trên bãi biển, đột nhiên họ cảm thấy sự thôi thúc, thôi thúc đi ra ngoài.

Cho nên đừng chú ý nhiều tới sợ vì điều đó là nguy hiểm. Nếu bạn chú ý nhiều tới sợ bạn đang nuôi nó, và nó sẽ lớn lên. Quay lưng lại với sợ đi và di chuyển tới yêu.

Câu hỏi cuối cùng:

Osho ơi,

Nếu chúng tôi đứng và để nước lắng đọng theo cách của chúng, sao có mọi thiền tích cực này?

Nếu bạn có thể ngồi được, chả cần thiền. Ở Nhật Bản, với thiền họ có từ ‘zazen’. Nó nghĩa là chỉ ngồi, không làm gì. Nếu bạn có thể ngồi, không làm gì, đây là điều tối thượng trong thiền. Không cần bất kì cái gì khác.

Nhưng bạn có thể ngồi được không? Có điểm nút của toàn thể vấn đề. Bạn có thể ngồi được không? Bạn có thể chỉ ngồi, không làm gì được không? Nếu điều đó là có thể, chỉ ngồi, không làm gì - mọi thứ tự nó lắng đọng, mọi thứ đơn giản tự nó tuôn chảy. Bạn không cần làm gì cả. Nhưng vấn đề là, bạn có thể ngồi được không?

Chuyện xảy ra trên một gò nhỏ gần làng, một người đang đứng. Lúc đó mới sáng và mặt trời đã mọc, và ba người đã đi dạo buổi sáng và họ nhìn thấy người này. Và, như tâm trí vẫn diễn ra, họ bắt đầu nói về điều người này đang làm ở đó. Một người gợi ý rằng anh ta phải ở đó vì bò của anh ta. “Đôi khi bò của anh ta bị lạc. Thế thì anh ta leo lên đỉnh gò và tìm nó. Từ đó người ta có thể nhìn mọi hướng.”

Người khác nói, “Nhưng anh ta đâu có nhìn mọi hướng. Anh ta đơn giản đứng đó, điều đó không thể là nguyên nhân được. Tôi cảm thấy anh ta phải đã tới để đi dạo với người bạn và người bạn bị tụt lại sau cho nên anh ta đang đợi người đó.”

Người thứ ba nói, “Điều này không đúng - bởi vì nếu ông đợi ai đó ông nhìn lại sau chứ. Anh ta không nhìn lại sau chút nào.” Người thứ ba nói “Tôi nghĩ anh ta đang thiền. Nhìn áo choàng của anh ta kia; anh ta là một sannyasin. Anh ta phải đang thiền.”

Thảo luận của họ trở nên nóng tới mức họ nói, “Bây giờ chúng ta sẽ phải đi lên đỉnh gò và hỏi đích thân người này, ‘Anh đang làm gì ở đây?’”

Họ bước đi hàng dặm đường để lên tới đỉnh gò. Người thứ nhất hỏi, “Anh đang làm gì ở đây? Tôi nghĩ anh đánh mất bò và anh đang tìm nó.”

Người này mở mắt ra và anh ta nói, “Không.”

Người thứ hai bước lên và hỏi, “Thế thì tôi phải đúng rồi. Anh đang đợi ai đó người bị tụt lại sau chứ gì?”

Anh ta nói, “Không.”

Thế rồi người thứ ba sung sướng. Anh ta nói “Thế thì tôi tuyệt đối đúng. Anh đang thiền chứ gì?”

Người này nói, “Không.”

Cả ba người đâm ra lúng túng, và cả ba đều nói, “Anh nói gì? Anh nói không với mọi thứ. Thế thì anh đang làm gì?”

Người này nói, “Tôi chỉ đứng đây chả làm gì cả.”

Nếu điều đó là có thể, đây là điều tối thượng trong thiền. Nếu điều đó là không thể được, thế thì bạn sẽ phải dùng kĩ thuật, bởi vì qua kĩ thuật chỉ điều này sẽ trở thành có thể. Qua kĩ thuật, một ngày nào đó bạn sẽ nhận ra toàn thể cái ngớ ngẩn. Mọi kĩ thuật về thiền chỉ giống như tự kéo bạn lên bằng dây giầy riêng của bạn. Thiền là ngớ ngẩn, nhưng người ta phải nhận ra điều đó. Nó là việc nhận ra vĩ đại. Khi người ta nhận ra rằng thiền của mình là ngớ ngẩn, thế thì nó đơn giản mất đi.

Có Maharishi Mahesh Yogi: hướng theo kĩ thuật, cứ dường như kĩ thuật là tất cả. Và có Krishnamurti, tuyệt đối chống lại kĩ thuật. Và ở đây tôi hiện hữu - ủng hộ kĩ thuật, và cũng chống lại nữa. Kĩ thuật dẫn bạn tới một điểm tại đó bạn có thể bỏ nó. Maharishi Mahesh Yogi là nguy hiểm. Ông ấy sẽ bắt đầu cho nhiều người trên con đường, nhưng họ sẽ không bao giờ đạt tới đích bởi vì con đường được coi là quan trọng thế. Ông ấy sẽ bắt đầu cho hàng triệu người về kĩ thuật, và thế rồi kĩ thuật trở thành quan trọng thế và không có cách nào để bỏ nó.

Thế rồi có Krishnamurti - vô hại, nhưng cũng vô dụng nữa. Ông ấy không bao giờ có thể làm hại bất kì ai, bởi vì làm sao ông ấy có thể làm hại được? Ông ấy chưa bao giờ bắt đầu cho bất kì ai trên con đường; ông ấy nói về mục đích, và bạn rất, rất xa với mục đích. Bạn sẽ rơi vào trong bẫy của Maharishi Mahesh Yogi. Krishnamurti có thể hấp dẫn bạn về mặt trí tuệ, nhưng sẽ không có ích gì cả. Ông ấy không thể gây hại. Ông ấy là người vô hại nhất trên thế giới.

Thế rồi tôi ở đây. Tôi cho bạn con đường chỉ để đem nó đi. Tôi cho bạn kĩ thuật - không phải một kĩ thuật, nhiều kĩ thuật - như đồ chơi để chơi. Và tôi chờ đợi một khoảnh khắc khi bạn sẽ nói với mọi kĩ thuật, “Swaha ơi, vào lửa đi!”

Đủ cho hôm nay.

Xem tiếp Chương 5 - Quay về Mục lục Tập 3