Chương 2. Một mình là thành tựu cuối cùng

Yoga: Alpha và Omega (Tập 10)

Bài giảng về Kinh Yoga của Patanjali

Chương 2. Một mình là thành tựu cuối cùng

Câu hỏi thứ nhất:

Đệ tử có đánh cắp cái gì đó từ thầy của mình không?

Mọi thứ! Bởi vì chân lí không thể được dạy, nó phải được học. Thầy chỉ có thể cám dỗ bạn, làm cho bạn ngày càng khát khao về nó; nhưng thầy không thể chuyển giao được nó cho bạn - nó không phải là một vật. Thầy không thể đơn giản truyền nó theo tên bạn - nó không phải là vật kế thừa. Bạn sẽ phải đánh cắp nó. Bạn sẽ phải làm việc vất vả trong đêm tối của linh hồn. Bạn sẽ phải tìm ra cách để đánh cắp nó. Thầy chỉ cám dỗ bạn; thầy đơn giản khiêu khích bạn. Thầy chỉ ra cái gì đó có đó, một kho báu, và bây giờ bạn phải làm việc vất vả. Thực ra, thầy sẽ tạo ra đủ mọi loại chướng ngại để cho bạn không thể đạt tới kho báu này rất dễ dàng. Bởi vì nếu bạn đạt tới kho báu rất dễ dàng, bạn sẽ không trưởng thành, bạn sẽ đánh mất kho báu này lần nữa. Nó sẽ là kho báu trong tay đứa trẻ. Chìa khoá sẽ bị mất, kho báu sẽ bị mất.

Cho nên không chỉ bạn phải đánh cắp, mà thầy phải làm việc theo cách là bạn trở nên có khả năng đánh cắp chỉ khi bạn sẵn sàng. Thầy phải tạo ra nhiều chướng ngại. Thầy liên tục che giấu kho báu. Thầy sẽ cho phép bạn chỉ khi bạn sẵn sàng. Chỉ tham hay ham muốn của bạn là không đủ, mà phải cả sự sẵn sàng, sự chuẩn bị của bạn nữa; bạn phải thu được nó. Và điều đó giống như đánh cắp bởi vì nỗ lực phải được thực hiện trong bóng tối, và nỗ lực phải được thực hiện rất im lặng. Và có cả nghìn lẻ một chướng ngại trên con đường, cám dỗ để đi xa, cám dỗ bị sao lãng. Giúp đỡ của thầy thực sự là để làm cho bạn khéo léo hơn, cho bạn cái mẹo về cách cảm thấy liệu kho báu có tồn tại hay không.

Sống với thầy, được bao quanh bởi bầu khí hậu của thầy, từ từ, từ từ, một nhận biết nào đó nảy sinh trong bạn. Mắt bạn trở nên trong trẻo và bạn có thể thấy kho báu ở đâu. Và thế rồi, bạn làm việc chăm chỉ cho nó. Thầy cho bạn thoáng nhìn về đỉnh xa xăm của Himalayas - tuyết phủ, sáng lên trong mặt trời - nhưng nó ở xa xăm và bạn sẽ phải du hành. Điều đó sẽ gian nan, nó sẽ là việc đi lên núi. Có mọi khả năng bạn có thể bị lạc. Có mọi khả năng là bạn có thể bỏ lỡ mục đích, bạn có thể đi lạc lối. Bạn càng tới gần đỉnh, khả năng bỏ lỡ càng ngày càng to hơn, càng lớn hơn - bởi vì bạn càng tới gần đỉnh, bạn càng ít thấy đỉnh hơn. Bạn phải đi chỉ bằng sự tỉnh táo riêng của bạn. Từ xa xôi bạn có thể thấy đỉnh đó, khó mà mất phương hướng. Nhưng khi bạn đã đạt tới núi và bạn đi lên, bạn không thể thấy được đỉnh. Bạn đơn giản phải dò dẫm trong bóng tối, cho nên điều đó giống nhiều với đánh cắp. Thầy không cho bạn một cách dễ dàng đâu. Nó có thể được phép rất dễ dàng - cánh cửa có thể được mở ngay bây giờ - nhưng bạn sẽ không có khả năng thấy được kho báu nào ở đó bởi vì mắt bạn chưa được rèn luyện. Và ngay cả, chỉ với tin cậy, bạn tin rằng điều này là rất, rất có giá trị, bạn sẽ đánh mất tin cậy của bạn lặp đi lặp lại. Chừng nào bạn chưa cảm thấy và biết rằng điều này là có giá trị, tin cậy sẽ không được gìn giữ lâu dài, bạn sẽ vứt nó đi bất kì lúc nào.

Tôi đã nghe nói về một người nghèo, người ăn xin, người đi cùng con lừa của mình trên đường. Con lừa có viên kim cương đẹp đung đưa trên cổ nó. Người ăn xin đã tìm thấy nó ở đâu đó và nghĩ nó có vẻ đẹp, cho nên anh ta đã làm chút trang điểm cho con lừa, chuỗi hạt. Một người bán đồ châu báu thấy nó. Anh ta tiến tới người nghèo này và hỏi, "Anh đòi bao nhiêu tiền cho hòn đá này?" Người nghèo nói, "Tám xu là được rồi." Người bán đồ châu báu trở nên tham. Anh ta nói, "Tám xu à? - trả cho viên đá nhỏ này sao? Tôi trả anh bốn xu." Nhưng người nghèo nói, "Với bốn xu sao phải tháo nó ra khỏi lừa làm gì? Thế thì tôi không bán đâu." Người bán đồ châu báu nói rằng người ăn xin sẽ bán, cho nên anh ta đi ra xa chút ít. Anh ta sẽ quay lại để thuyết phục. Nhưng đúng lúc đó, một người bán đồ châu báu khác thấy nó. Anh này sẵn sàng trả một nghìn đồng, thế là người nghèo bán ngay bởi vì người kia thậm chí không sẵn sàng trả tám xu. Và người bán đồ châu báu này trông gần phát điên; anh ta đã trả một nghìn đồng! Người bán đồ châu báu thứ nhất quay lại nhưng viên kim cương không còn nữa. Anh ta nói với người nghèo, "Anh là đồ ngu! Anh đã bán nó chỉ lấy một nghìn đồng; nó đáng giá gần một triệu đồng đấy!" Người ăn xin cười, "Tôi có thể ngu - tôi ngu đấy - nhưng về anh thì sao? Tôi đã không biết rằng nó là kim cương, còn anh biết nó và anh lại không lấy nó cho dù với tám xu."

Bạn có thể có được kim cương; nó sẽ bị lấy đi khỏi bạn. Bạn không thể giữ được nó lâu. Nó sẽ bị đánh cắp trừ phi bản thân bạn hiểu nó giá trị thế nào. Cho nên bạn phải trưởng thành.

Công việc của thầy là rất ngược đời. Điều ngược đời là: thầy khêu gợi bạn, thầy mời bạn, và cứ che giấu kho báu. Thầy phải làm cả hai việc đồng thời: thầy phải cám dỗ bạn, dụ dỗ bạn, và vậy mà, thầy không cho phép bạn tiếp cận dễ dàng. Giữa hai nỗ lực rất ngược đời này: khêu gợi, liên tục khêu gợi...

Tôi liên tục nói mọi ngày, đây không là gì ngoài cám dỗ, lời mời. Nhưng tôi sẽ che giấu nó tới cuối cùng chừng nào bạn còn chưa trở nên có khả năng đánh cắp. Tôi không định trao nó, nó không thể được trao. Bạn chỉ có thể đánh cắp nó. Nhưng bạn sẽ dần dần trở thành kẻ cắp bậc thầy. Cám dỗ này sẽ làm bạn thành vậy. Bạn sẽ làm gì? Tôi sẽ cám dỗ bạn và không cái gì sẽ được trao cho bạn. Bạn sẽ làm gì? - bạn sẽ bắt đầu nghĩ về cách đánh cắp nó.

Không cái gì xảy ra trước thời điểm đúng của nó; chân lí, ít nhất, không bao giờ xảy ra trước thời điểm đúng của nó. Và nếu tôi cố trao nó cho bạn, nó sẽ không bao giờ đạt tới bạn ngay chỗ đầu tiên. Cho dù nó đạt tới, bạn sẽ đánh mất nó lần nữa. Và... đó sẽ không là hành động từ bi về phần tôi nếu tôi trao nó cho bạn. Từ bi của tôi phải là cứng rắn. Từ bi của tôi phải cứng rắn tới mức bạn cứ kêu khóc về nó và tôi cứ giấu nó đi. Một mặt, tôi cám dỗ bạn, mặt khác, tôi che giấu nó. Một khi bị cám dỗ, bạn sẽ dần dần trở nên ngày càng mất trí hơn. Bạn sẽ tìm cách thức, bạn sẽ phải tìm ra cách thức. Bởi vì chỉ qua tìm, kiếm, dò tìm cách thức, phát minh, phát kiến, hỏi về những con đường mới, thoát ra khỏi những hình mẫu cũ, tìm ra hình mẫu mới, kỉ luật mới, bạn sẽ trưởng thành, bạn sẽ trở nên giầu có. Thực ra, khoảnh khắc bạn đã trưởng thành, đột nhiên chân lí có đó ở bên trong bạn. Người ta chỉ phải nhận ra nó, nhưng việc nhận ra đó tới trên con đường gian nan. Bạn sẽ phải liều mọi thứ bạn có: đó là nghĩa của đánh cắp. Nó không phải là kinh doanh: nó không phải là mặc cả. Nó giống như đánh cắp.

Nghĩ về kẻ cắp: anh ta liều mọi thứ chỉ vì cái gì đó không được biết, cái mà anh ta không biết liệu nó có thực là có hay không. Anh ta liều tài sản của mình, anh ta liều gia đình mình, anh ta liều cuộc sống riêng của mình. Nếu anh ta lỡ và cái gì đó đi sai, anh ta có thể bị tù mãi mãi. Anh ta là kẻ đánh bạc, rất dũng cảm. Anh ta không phải là doanh nhân. Anh ta liều mọi thứ vì cái gì đó mà có thể có đó hay có thể không có đó. Doanh nhân có châm ngôn: anh ta nói, "Không bao giờ chịu mất nửa cái bánh mì trong tay vì cả cái bánh mì trong tương lai, trong tưởng tượng. Không bao giờ làm mất cái bạn có vì cái bạn không có." Đó là châm ngôn của doanh nhân, tâm trí doanh nhân.

Kẻ cắp tuân theo một châm ngôn khác toàn bộ: anh ta nó, "Liều mọi thứ bạn có vì cái gì đó bạn không có." Vì cái mơ của mình, anh ta liều cái thực. Nó chỉ là 'có lẽ'. Anh ta liều mọi an ninh của mình vì cái gì đó rất bất an ninh. Đó là chỗ dũng cảm.

Cho nên thay vì là doanh nhân, thì là kẻ cắp đi, là kẻ đánh bạc đi. Bởi vì cái không biết chỉ có thể được tìm ra khi bạn sẵn sàng vứt bỏ cái biết. Khi cái biết dừng lại, cái không biết đi vào trong bản thể bạn. Khi mọi cái an ninh bị mất, chỉ thế thì bạn mới nhường đường cho cái không biết đi vào trong bạn.

Câu hỏi thứ hai:

Người ta không thể tận hưởng cuộc sống một mình được sao? Bởi vì tôi không nhận biết thế, rằng đi vào trong nước mà không bị ướt, hay đi qua lửa mà không bị cháy là có thể cho tôi. Người ta không thể tận hưởng cuộc sống một mình được sao?

Ít nhất người hỏi này có thể tận hưởng, bởi vì người có thể tận hưởng sẽ không bao giờ hỏi câu hỏi.

Chính câu hỏi này chỉ ra rằng bạn sẽ không thể nào tận hưởng được việc ở một mình. Sự một mình của bạn sẽ thoái hoá và trở thành đơn độc. Sự một mình của bạn sẽ không là đầy đủ, sự một mình của bạn sẽ là cô đơn - trống rỗng.

Vâng, từ sợ hãi bạn có thể đọng vào trong nó. Từ sợ bị ướt trong nước, từ sợ bị mắc vào trong lửa, từ sợ, bạn có thể đọng lại. Nhiều người đã đọng lại. Đi vào các tu viện mà xem, nhìn và các đạo tràng cổ: nhiều người đã đọng lại chỉ từ sợ.

Quan hệ là lửa, nó thiêu cháy. Nó là khó. Gần như không thể nào sống với ai đó. Nó là cuộc vật lộn thường xuyên. Nhiều người đã trốn, nhưng họ là kẻ hèn nhát. Họ không là người đã trưởng thành, nỗ lực của họ là trẻ con. Vâng, họ sẽ sống cuộc sống thuận tiện nhiều, điều đó đúng. Khi người khác không có đó, tất nhiên, mọi thứ diễn ra dễ dàng. Bạn sống một mình - giận với ai? - ghen với ai? - tranh đấu với ai? Nhưng cuộc sống của bạn sẽ mất mọi hương vị. Bạn sẽ trở thành vô vị, bạn sẽ không có vị mặn nào.

Nhiều người trốn thoát khỏi cuộc sống chỉ vì cuộc sống là quá nhiều, và họ không tìm thấy bản thân họ có khả năng đối phó với nó. Tôi sẽ không gợi ý điều đó, tôi không phải là kẻ đào tẩu. Tôi sẽ bảo bạn tranh đấu theo cách của bạn qua cuộc sống, bởi vì đó là cách duy nhất để trở nên nhận biết và tỉnh táo hơn, trở thành cân bằng tới mức không ai có thể làm bạn mất cân bằng; trở thành yên bình tới mức sự hiện diện của người khác không bao giờ trở thành việc sao lãng. Người khác có thể xúc phạm bạn nhưng bạn không cáu giận. Người khác có thể tạo ra tình huống mà trong đó, bình thường, bạn chắc đã phát điên, nhưng bạn không điên. Bạn dùng tình huống này như bàn đạp tới tâm thức cao hơn.

Cuộc sống phải được dùng như tình huống, như cơ hội để trở thành ý thức nhiều hơn, được kết tinh nhiều hơn, được định tâm và bắt rễ nhiều hơn. Nếu bạn trốn chạy, sẽ dường như hạt mầm trốn khỏi đất và ẩn mình trong hang nơi không có đất, chỉ có đá. Hạt mầm sẽ được an toàn. Trong đất, hạt mầm phải chết đi, biến mất. Khi hạt mầm biến mất, cây mọc ra. Thế thì nguy hiểm bắt đầu. Với hạt mầm không có nguy hiểm: không con vật nào ăn nó, và không đứa trẻ nào sẽ phá huỷ nó. Bây giờ mầu xanh đẹp đâm chồi, và toàn thế giới dường như chống lại nó: gió tới và chúng cố nhổ bật rễ nó, mây tới, và sấm chớp tới, và hạt mầm nhỏ đang tranh đấu một mình chống lại toàn thế giới. Có trẻ con và có con vật và có người làm vườn, và hàng triệu vấn đề phải được đối diện. Hạt mầm đã sống thoải mái, không có vấn đề gì: không gió, không đất, không con vật - không cái gì là vấn đề. Nó đã được đóng hoàn toàn trong bản thân nó, hạt mầm được bảo vệ, an ninh.

Cho nên bạn có thể đi vào hang động trong Himalayas: bạn sẽ trở thàn hạt mầm. Bạn sẽ không đâm chồi. Những cơn gió đó không chống lại bạn, chúng cho bạn cơ hội, chúng cho bạn thách thức, chúng cho bạn cơ hội để được bắt rễ sâu sắc. Chúng bảo bạn đứng trên mảnh đất của bạn và tiến hành cuộc tranh đấu thắng lợi. Điều đó làm cho bạn mạnh mẽ.

Bạn thấy đấy, một cây bạch đàn ở đây. Chỉ để bảo vệ nó, Mukta đã đặt cây tre bên cạnh khi cây này còn nhỏ. Bây giờ đã trải qua lâu rồi, nhưng nó không thể đứng theo cách riêng của nó được. Cây tre vẫn còn đó và bây giờ dường như nó không thể tự đứng được. Một khi bạn bỏ cây tre đi, toàn thể cây bạch đàn sẽ đổ xuống. Sự bảo vệ chứng tỏ là nguy hiểm. Bây giờ cây này đã trở nên quen với việc bảo vệ. Nó đã không lớn lên trong mạnh mẽ, nó vẫn còn trẻ con.

Thách thức là cơ hội của trưởng thành, và không có thách thức nào trong cuộc sống lớn hơn tình yêu. Nếu bạn yêu ai đó, bạn trong rối loạn vô cùng. Yêu không phải là toàn hoa hồng như các nhà thơ vẫn nói, họ toàn là kẻ ngu. Họ có thể đã mơ về yêu nhưng họ chưa bao giờ biết nó. Nó không phải toàn là hoa hồng. Nó nhiều gai nhọn hơn bạn có thể hình dung. Hoa hồng là hiếm hoi, đây đó, gai có hàng triệu. Nhưng khi từ hàng triệu gai một hoa hồng xuất hiện, nó có cái đẹp của riêng nó. Yêu là nguy hiểm lớn nhất trong cuộc sống. Đó là lí do tại sao tôi nhấn mạnh rằng nếu bạn thực sự muốn trưởng thành, chấp nhận nguy hiểm lớn nhất và đi vào trong nó.

Mọi người đã cố tìm ra nhiều cách né tránh nó. Một số người đã bỏ thế giới. Tại sao bạn sợ thế giới thế? Nỗi sợ thế giới thực sự là sợ yêu, bởi vì khi người khác có đó, khả năng có đó rằng bạn có thể rơi vào tình yêu với ai đó. Có nhiều linh hồn đẹp thế ở xung quanh, nhiều hấp dẫn thế, bạn có thể bị mắc vào đâu đó. Nguy hiểm... trốn đi! Vài người đã trốn vào các tu viện, vài người đã trốn theo cách khác. Vài người đã trốn vào trong hôn nhân. Điều đó nữa cũng là trốn. Tu viện là chỗ trốn, và hôn nhân cũng là chỗ trốn - để né tránh tình yêu.

Người ta không bao giờ biết cái gì sẽ là kết quả của chuyện tình. Nó bao giờ cũng ở trên đá. Nó chưa bao giờ thuận tiện, nó chưa bao giờ thoải mái. Nó có thể đem bạn tới những khoảnh khắc vui vẻ, nhưng nó đem tới cả địa ngục nữa. Nó là trưởng thành đau đớn, nhưng mọi trưởng thành đều đau đớn. Người ta không bao giờ trưởng thành mà không đau đớn. Đau đớn là một phần, phần bản chất. Nếu bạn né tránh đau đớn bạn cũng né tránh trưởng thành.

Nhiều người đã đọng lại ở đâu đó. Vài người đã đọng lại trong tham vọng, đã trở thành chính khách. Họ không lo nghĩ về tình yêu. Họ nói họ có những điều lớn lao để làm trong thế giới. Họ lo nghĩ về quyền lực: họ dùng quyền lực như chỗ trốn thoát. Vài người được chôn vùi trong các tu viện, vài người được chôn vùi trong gia đình họ: hôn nhân, con cái, thế này thế nọ, nhưng tôi hiếm khi bắt gặp một người đã đối diện với thách thức của yêu, cơn bão to nhất có đó. Nhưng người đã đối diện với nó, đều trưởng thành. Người đó thoát ra khỏi nó một ngày nào đó, sạch sẽ, thuần khiết, chín chắn. Cho nên bạn hỏi, "Người ta không thể tận hưởng cuộc sống một mình được sao?"

Bạn có thể hạnh phúc một mình chứ, nhưng bạn không thể vui vẻ được. Bạn có thể hạnh phúc, theo một cách nào đó, bởi vì sẽ không có quấy rối, không rối loạn, không xung đột. Hạnh phúc của bạn sẽ giống như an bình, ít giống như tận hưởng. Nó sẽ không có cực lạc nào trong nó. Vui vẻ là rất cực lạc, vui vẻ giống nhảy múa. Hạnh phúc giống như hát, bạn hát trong nhà tắm - việc hát nhà tắm - nó rất hờ hững, bạn có thể làm nó một mình. Bạn bao giờ cũng làm nó trong nhà tắm vì bạn một mình. Nhưng hát và nhảy múa cùng người khác, hoàn toàn bị nó sở hữu, mới là vui vẻ. Vui vẻ là hiện tượng được chia sẻ, hạnh phúc là hiện tượng không chia sẻ.

Những người keo kiệt bao giờ cũng tìm hạnh phúc, không tìm vui vẻ - bởi vì vui vẻ cần chia sẻ. Bạn không thể vui vẻ một mình được. Bầu không khí nào đó được cần tới, bầu khí hậu nào đó được cần: xoáy lốc nào đó của mọi người, những con người, tâm thức, là được cần. Một mình bạn có thể hạnh phúc là nhiều nhất. Và nhớ lấy, hạnh phúc không phải là điều rất hạnh phúc đâu.

Vui vẻ là đi lên cao thực sự. Vui vẻ là cực đình, như các đỉnh núi; hạnh phúc là đất bằng: người ta đi một cách thuận tiện mà không sợ bất kì việc ngã nào ở bất kì đâu - không thung lũng xung quanh, không nguy hiểm. Bạn có thể bước đi với mắt nhắm. Bạn biết con đường. Bạn đã từng đi trên con đường đó, theo cách này cách nọ. Bạn có thể đi một cách hoàn toàn vô ý thức.

Vui vẻ cần ý thức. Bạn đã bao giờ đi lên núi và ở ngay bên cạnh, một thung lũng lớn ngoác miệng ra? Bạn trở nên tỉnh táo. Đó là một trong những cái đẹp của việc leo núi. Không thực là vui vẻ trong vùng núi đâu, vui vẻ là đi trong nguy hiểm, nguy hiểm thường xuyên. Cái chết bao giờ cũng có đó xung quanh, thung lũng đang đợi nuốt chửng bạn vào bất kì khoảnh khắc nào Một khi bạn sảy chân, bạn mất đi vĩnh viễn. Bởi vì nguy hiểm đó mà người ta trở thành nhận biết rất sắc bén, như lưỡi gươm. Nhận biết đó cho vui vẻ.

Khi bạn đi cùng mọi người, trong quan hệ, bạn bao giờ cũng trong nguy hiểm. Cuộc sống trở thành sắc bén. Thế thì bạn có sắc điệu, thế thì năng lượng của bạn không bị gỉ ra, nó đang tuôn chảy. Nhìn những người đã sống quá lâu trong hang động hay trong các tu viện: bạn sẽ thấy rằng gỉ sét nào đó đã lắng đọng trên mặt họ. Họ sẽ không có vẻ sống động. Họ sẽ đờ đẫn gần như tới điểm thành ngu xuẩn. Đó là lí do tại sao các sư đã không sáng tạo ra cái gì đẹp trong thế giới. Không cái gì đã bắt nguồn từ họ. Họ là sự phí hoài, họ không phải là mảnh đất mầu mỡ. Họ đã chứng minh bất lực.

Mọi trốn thoát đều làm cho bạn thành hèn hơn, bất lực hơn. Và bạn càng trốn, bạn càng muốn trốn hơn. Mọi trốn thoát đều là tự tử.

Thế thì tôi ngụ ý gì? Tôi có đang nói với bạn, đừng bao giờ một mình không? Không, không chút nào. Nhưng tôi nói, đừng bao giờ cô đơn. Một mình tới từ sự giầu có mà bạn đã học được qua quan hệ, từ nhiều quan hệ, từ nhiều chiều, nhiều phẩm chất: ở cùng với mẹ, ở cùng với bố, ở cùng với bạn, ở cùng với anh, chị, em, ở cùng với vợ, ở cùng với người yêu, với bạn bè, với kẻ thù. ‘Ở cùng với' là thế giới. Và người ta phải ở trong nhiều quan hệ nhất có thể được, thế thì bạn mở rộng. Từng quan hệ đều đóng góp cái gì đó cho việc giầu có bên trong của bạn. Bạn càng lan toả vào mọi người, bạn càng mở rộng hơn. Bạn có linh hồn lớn hơn, và bạn có linh hồn giầu có hơn. Bằng không, bạn trở nên bị nghèn nàn đi.

Bây giờ các nhà phân tâm đã từng làm việc trên trẻ con những đứa đã không nhận được mối quan hệ đầu tiên và cơ sở của chúng: quan hệ giữa con và mẹ. Chúng co lại. Những đứa trẻ đó không bao giờ bình thường. Bằng cách nào đó, thôi thúc đầu tiên để mở rộng đã không xảy ra. Mối quan hệ giữa con và mẹ là điểm vào đầu tiên trong thế giới.

Bạn đi vào trong thế giới với tình yêu của mẹ bạn. Bạn đi vào trong thế giới bởi vì bạn có quan hệ với mẹ bạn, và bạn học cách quan hệ. Hơi ấm tuôn chảy giữa con và mẹ là trao đổi năng lượng đầu tiên. Nó cực kì có tính dục, bởi vì mọi năng lượng đều có tính dục. Đứa trẻ mỉm cười, người mẹ mỉm cười, một năng lượng vô cùng được trao đổi. Người mẹ ôm ấp đứa con, ôm ghì đứa con, hôn đứa con, một năng lượng lớn được trao cho đứa trẻ, và đứa trẻ sẵn sàng đáp ứng. Sớm hay muộn, một ngày nào đó sẽ tới khi đứa con sẽ ôm và hôn mẹ. Bây giờ nó chín muồi - không chỉ sẵn sàng nhận, mà còn sẵn sàng cho nữa. Đó là việc học đầu tiên của nó. Thế rồi nó sẽ đi cùng anh và chị và bố và bác, và cái vòng này sẽ ngày càng lớn hơn và lớn hơn và lớn hơn: ở trường học, và cao đẳng và trong đại học, và thế rồi trong vũ trụ người ta tiếp tục.

Bạn càng có quan hệ nhiều hơn, bạn càng nhiều hơn. Bản thể được khám phá thông qua việc có quan hệ. Từng quan hệ đều là tấm gương. Nó chỉ ra một mảnh của bản thể bạn cho bạn. Nó phản xạ cái gì đó về bản thân bạn. Khi bạn đã trưởng thành nhiều thế và mở rộng tới vô hạn, thế thì quan hệ cuối cùng là với Thượng đế. Đó là quan hệ cuối cùng.

Nếu bạn trốn khỏi quan hệ, như cái gọi là người tôn giáo vẫn làm... Họ đang làm cái gì đó rất ngớ ngẩn. Họ sẽ không có khả năng quan hệ với Thượng đế bởi vì họ đã không học cách quan hệ. Họ đã không học cách đi vào trong quan hệ. Và nhớ lấy, quan hệ với Thượng đế là quan hệ vĩ đại nhất, nguy hiểm nhất có đó.

Mới hôm nọ tôi đọc một hồi kí của một người Ki tô giáo, một người rất hay đã sống trong tù của nước Nga xô viết trong nhiều năm. Trong ba năm liên tục ông ấy phải ở trong xà lim dưới đất, sâu mười mét dưới đất. Trong ba năm liên tục ông ấy chưa bao giờ thấy ánh mặt trời, bất kì hoa nào, bất kì bướm nào, trăng nào. Ông ấy đã không nhì bất kì khuôn mặt người nào, ngoại trừ lính gác. Trong ba năm điều đó làm phát điên: không sách để đọc, không cái gì để làm. Ông ấy thậm chí không biết tới liệu lúc đó là ngày hay đêm, liệu mặt trời đã mọc bên ngoài trên thế giới hay không. Không có báo chí, không có tin tức về điều đang xảy ra trên thế giới, không cái gì cả. Ông ấy hoàn toàn không có quan hệ. Ông ấy bắt đầu làm một điều - cực kì hay: ông ấy bắt đầu nói với Thượng đế. Còn làm gì đây? Còn cái gì khác mà làm? Trong ba năm ông ấy đã nói với Thượng đế, dần dần, ông ấy bắt đầu cho buổi giảng đạo. Thượng đế là khán giả duy nhất. Ông ấy sẽ đứng và ông ấy sẽ cho buổi giảng đạo. Nhưng những buổi giảng đạo đó thực sự hay. Bây giờ, từ trong giam cầm, ông ấy đã thu thập những buổi giảng đạo này, và ông ấy đã để chúng như ông ấy đã trao chúng cho Thượng đế. Ông ấy nói, "Xin đừng bị bực mình," bởi vì nhiều lần ông ấy đã trở nên giận Thượng đế. Người ta phải trở thành giận. Vô nghĩa làm sao: trong ba năm! Ông ấy đã trích dẫn từ kinh sách và nói với Thượng đế, "Nhìn điều ngài đã nói. Trong Kinh Thánh ngài nói rằng con người phải không bao giờ sống một mình. Về tôi thì sao! Ngài đã quên mọi điều về kinh sách của ngài và thông điệp của ngài mà ngài đã trao cho người Do Thái sao? Ngài ở đâu? Ngài có thay đổi qui tắc của ngài không? Người ta phải không bao giờ một mình sao? - thế thì tại sao ngài đã buộc tôi phải một mình trong ba năm?" Và ông ấy nói, "Nhớ lấy, vào ngày phán xử cuối cùng tôi sẽ không là thủ phạm duy nhất đâu, ngài cũng sẽ là thủ phạm. Không chỉ có chuyện ngài kể tội tôi, tôi cũng kể tội của ngài đấy. Nhớ lấy! Đừng quên điều đó! Nó sẽ không là một chiều đâu."

Thực sự, những bài giảng đó là hay, những bài nói đó với Thượng đế. Ông ấy vẫn còn lành mạnh bởi vì những bài nói này. Ông ấy đi ra hoàn toàn lành mạnh, còn thực sự lành mạnh hơn khi ông ấy đi vào - lành mạnh hơn. Mối quan hệ đẹp thế... và Thượng đế là im lặng tuyệt đối. Điều đó làm phát bực. Bạn cứ nói, ngài không bao giờ nói có, không - chẳng cái gì cả.

Nghĩ mà xem - bạn liên tục nói và vợ bạn giữ im lặng. Cô ấy cứ làm việc trong bếp. Bạn phát rồ và bạn quát lên và la lên, và cô ấy cứ im lặng làm việc của cô ấy. Bạn sẽ cảm thấy thế nào? Cùng điều đó xảy ra trong mối quan hệ với Thượng đế. Người ta phải học nó trong cuộc sống, thế thì bạn có thể quan hệ với Thượng đế. Quan hệ với Thượng đế là quan hệ với cái toàn thể. Tất nhiên, cái toàn thể là im lặng, và khéo léo lớn được cần trong quan hệ - chỉ vậy thôi. Sau khi bạn đã quan hệ với Thượng đế, và bạn đã trở nên được hội nhập với Ngài, thế thì tính một mình nảy sinh. Tính một mình là thành tựu cuối cùng.

Đó là điều Patanjali gọi là kaivalya: tính một mình tuyệt đối. Nó không phải là ở bắt đầu, nó là ở chỗ kết thúc. Đó là lí do tại sao chúng ta đang đọc chương cuối cùng. Chương này là về tính một mình, Kaivalya Pada. Nó là toàn thể nỗ lực của người yogi qua nhiều kiếp để đạt tới tính một mình. Nó không rẻ thế như bạn nghĩ đâu: rằng bạn chỉ bỏ nhà và bạn đi vào hang động, và bạn là một mình. Thế thì chẳng cần Kinh Yoga của Patanjali. Một kinh đơn giản sẽ có tác dụng: đi ra ga xe lửa, mua vé, và đi lên Himalayas - được kết thúc. Ai ngăn cản bạn? Ai có thể ngăn cản được bạn? Làm sao bạn có thể bị ngăn cản được?

Nhưng theo cách đó, cuộc sống sẽ là quá rẻ mạt, sẽ không xứng đáng. Người ta phải học nó. Tính một mình là việc nở hoa của mọi mối quan hệ của bạn. Bạn đã thu thập hương thơm từ mọi mối quan hệ của bạn: tốt và dở, đẹp và xấu, bạn liên tục thu thập hương thơm. Thế rồi, một ngọn lửa nảy sinh trong bạn. Tính một mình đó phải là mục đích. Điều bạn gọi là tính một mình ngay bây giờ không phải là tính một mình đâu, nó sẽ chỉ là tính cô đơn thôi. Cô đơn không phải là một mình. Cô đơn là xấu, ốm yếu, buồn bã. Một mình có cái đẹp vô cùng trong nó, nó là thành tựu.

"... bởi vì tôi không nhận biết thế, rằng đi vào trong nước mà không bị ướt, hay đi qua lửa mà không bị cháy là có thể cho tôi."

Thế thì làm sao bạn đi tới trở nên nhận biết? Đi ngày càng nhiều hơn đi. Bằng việc trốn bạn sẽ không bao giờ trở nên nhận biết. Mọi tình huống đều được cần để làm cho bạn nhận biết. Nếu bạn không thể trở nên nhận biết trong thế giới này, bạn không thể trở nên nhận biết bên ngoài thế giới được. Bằng không, tại sao thế giới đã được trao cho bạn, tại sao bạn ở trong thế giới này? - để học nhận biết đấy.

Khi nhiều người thế đi vắt ngang qua con đường của bạn, nhiều năng lượng thế vắt ngang khắp xung quanh bạn, và nó là câu đố cần giải, nhận biết sẽ nảy sinh ra từ nó. Vâng, một ngày nào đó bạn sẽ có khả năng bước trong nước và nước sẽ không dính vào chân bạn, nhưng trước khi điều đó xảy ra, bạn sẽ phải bước vào trong nhiều dòng sông và nhiều đại dương của cuộc sống. Vâng, một ngày nào đó bạn sẽ có khả năng bước vào trong lửa và lửa sẽ không làm bỏng bạn, nhưng điều đó phải được học qua nhiều đám cháy, và nhiều lần bị bỏng. Chỉ từ kinh nghiệm người ta mới được tự do. Chân lí giải thoát, kinh nghiệm cho bạn chân lí. Đừng bao giờ lựa chọn cuộc sống không có kinh nghiệm. Bao giờ cũng chọn nhiều kinh nghiệm hơn. Dù khó khăn và gian khổ thế nào, nhưng bao giờ cũng chọn cuộc sống của kinh nghiệm. Một ngày nào đó, bạn sẽ siêu việt lên, nhưng người ta siêu việt lên chỉ bằng việc biết nó.

Câu hỏi thứ ba:

Trong đáp lại câu hỏi của tôi, thầy đã nói hôm nọ phải sống và tận hưởng cuộc sống một cách toàn bộ. Nhưng vậy thì cuộc sống là gì? - đi vào trong dục, làm tiền, hoàn thành những ham muốn thế giới, và tất cả những cái đó sao? Nếu vậy, thế thì người ta phải phụ thuộc vào người khác chứ, và vào những thứ của thế giới mà chắc chắn phải trở thành tù túng sau thời gian lâu. Và cũng vậy, điều đó chẳng làm cho việc tìm kiếm của người tìm kiếm thành rất, rất dài sao?

Vâng, cuộc sống là tất cả những điều bạn có thể hình dung và ham muốn. Dục được bao hàm, tiền được bao hàm, mọi thứ mà tâm trí con người có thể ham muốn đều được bao hàm. Nhưng bạn sống trong một loại treo lơ lửng. Ngay cả trong việc hình thành câu hỏi, kết án của bạn là tuyệt đối rõ ràng, rõ ràng một cách có nhấn mạnh.

Bạn nói, "Trong đáp lại câu hỏi của tôi, thầy đã nói hôm nọ phải sống và tận hưởng cuộc sống một cách toàn bộ. Nhưng vậy thì cuộc sống là gì? - đi vào trong dục, làm tiền, hoàn thành những ham muốn thế giới, và tất cả những cái đó sao?" Kết án là rõ ràng. Bạn dường như biết câu trả lời trước khi bạn đã hỏi câu hỏi này. Việc học của bạn là tuyệt đối rõ ràng: cắt bỏ dục, cắt bỏ tình yêu, cắt bỏ tiền, cắt bỏ mọi người. Thế thì loại cuộc sống nào sẽ còn lại ở đó?

Điều này phải được hiểu: từ 'cuộc sống' không có nghĩa trong nó nếu bạn liên tục cắt bỏ mọi thứ. Và mọi thứ có thể bị kết án. Tận hưởng thức ăn là cuộc sống, bất kì ai cũng có thể kết án nó: "Vô nghĩa làm sao! Chỉ nhai thức ăn và nuốt nó vào bên trong sao? Thế này mà có thể là sống sao? Thế rồi việc thở - chỉ lấy không khí vào, tống nó ra, lấy nó vào, tống nó ra - chán làm sao! Và để làm gì? Thế thì dậy sớm buổi sáng và đi ngủ buổi tối, và đến văn phòng và đến cửa hàng, và cả nghìn lẻ một khổ sở. Đây là sống à? Thế rồi làm tình với người đàn bà làm gì? Chỉ hai thân thể bẩn thỉu! Hôn người đàn bà - chẳng cái gì ngoài việc trao đổi nước bọt và hàng triệu vi khuẩn. Nghĩ tới vi khuẩn mà xem: nó thậm chí không vệ sinh, chắc chắn nó phi tôn giáo. Nó cũng mất vệ sinh nữa."

Vậy sống là gì? Lấy mọi thứ ra khỏi hoàn cảnh của cái toàn thể, và nó có vẻ vô nghĩa, ngớ ngẩn. Đó là cách người tôn giáo đã từng kết án cuộc sống qua nhiều thời đại. Bạn đưa cho họ bất kì cái gì, và họ sẽ có khả năng kết án nó. Họ nói, "Thân thể là gì? Chỉ là cái túi da có hàng triệu thứ bẩn thỉu. Cứ mở cái túi ra và xem." Và bạn sẽ thấy rằng họ cũng đúng. Nhưng bạn có hỏi câu hỏi khác không? Những người này phải đã từng mong đợi cái gì đó mà họ đã không tìm ra. Bạn có mong đợi vàng ở bên trong túi da không, hay kim cương bên trong túi da không? Thế thì mọi sự chắc đã tốt hơn không? Hỏi câu hỏi khác: bạn mong đợi cái gì? Bạn không thể tìm ra thân thể đẹp hơn và tốt hơn thân thể bạn có, và bạn cứ nhìn vào bên trong bẩn thỉu. Bạn không nhìn vào công việc đẹp nó đang tiếp tục.

Toàn thân liên tục làm việc trong bẩy mươi năm, tám mươi năm, hay thậm chí một trăm năm với hiệu quả suôn sẻ thế, với im lặng thế. Nhìn vào năng lượng đang đập rộn ràng trong thân thể, dao động của năng lượng. Nhưng có những người bao giờ cũng có thể tìm ra cái gì đó sai. Dù nó là bất kì cái gì, họ có thể tìm ra cái gì đó sai.

Bạn chỉ cho họ hoa hồng và họ sẽ ngắt nó khỏi cây và sẽ nói, "Nó là cái gì? Nó sẽ chết trong vài giờ. Vâng, nó sẽ héo, cho nên mọi cái đẹp bị mất đi." Bạn chỉ cho họ cầu vồng đẹp, và họ sẽ nói rằng nó là ảo tưởng: "Anh đi tới đó và anh sẽ chẳng thấy gì cả. Nó đơn giản dường như có đó thôi." Đây là những người kết án lớn, những người đầu độc cuộc sống. Họ đã đầu độc mọi thứ, và bạn đã nghe họ quá nhiều. Bây giờ bạn thấy rằng việc tận hưởng cuộc sống đã trở thành gần như không thể được cho bạn. Nhưng bạn chưa bao giờ nghĩ rằng việc không có năng lực tận hưởng cuộc sống này được tạo ra bởi cái gọi là các thầy giáo tôn giáo của bạn. Họ đã đầu độc bản thể bạn. Ngay cả khi bạn hôn người đàn bà, họ ở bên trong liên tục bảo bạn, "Mình đang làm gì đây? Điều này là vô nghĩa. Chẳng có gì trong nó cả." Ngay cả khi bạn ăn họ vẫn liên tục nói, "Mình làm cái gì đây? Chẳng có gì trong nó cả." Những kẻ kết án đó đã làm việc lớn rồi.

Và đây là một trong những vấn đề cơ sở: rằng ca ngợi là khó và kết án là dễ. Ca ngợi là rất khó bởi vì bạn phải chứng mình cái gì đó tích cực. Chỉ thế thì bạn mới có thể ca ngợi được. Heinrich Heine, một nhà thơ Đức vĩ đại, viết trong hồi kí của ông ấy: "Một hôm tôi đang đứng cùng với nhà triết học vĩ đại, Hegel, và lúc đó là đêm mát mẻ đẹp trời - tối, im lặng - và cả bầu trời đầy sao đẹp." Tất nhiên, nhà thơ bắt đầu ca ngợi nó, và ông ấy nói, "Đẹp làm sao, đẹp cực kì làm sao!" Và ông ấy nói thêm, "Tôi bao giờ cũng nghĩ rằng nếu một người chỉ nhìn xuống đất và không bao giờ nhìn lên trời, người đó có thể trở thành kẻ vô thần. Nhưng người nhìn lên trời, làm sao người đó có thể trở thành kẻ vô thần được? - không thể được!" Nhưng, dần dần, ông ấy trở nên chút ít không thoải mái bởi vì Hegel hoàn toàn im lặng, ông này không thốt ra một lời. Ông ấy hỏi Hegel, "Ông nghĩ gì, thưa ông?" Và Hegel nói, "Tôi không thể thấy được cái gì đẹp hay bất kì cái gì. Những ngôi sao mà ông đang nói tới sao? - chúng chẳng là gì ngoài bệnh hủi của bầu trời." Bệnh hủi...!

Kết án là dễ dàng thế. Đó là lí do tại sao những người kết án giỏi nói thế. Mọi người đã không nói ủng hộ cho cuộc sống bởi vì khó nói gì tích cực về cuộc sống - nó là quá nhiều đối với lời. Những người kết án đã từng rất giỏi nói: họ đã từng kết án và phủ định, và họ đã tạo ra tâm trí nào đó trong bạn mà cứ làm việc từ bên trong và cứ đầu độc cuộc sống của bạn. Bây giờ bạn hỏi tôi, "Cuộc sống là gì - đi vào trong dục, làm tiền, hoàn thành những ham muốn thế giới, và tất cả những cái đó sao?" Và cái gì sai trong ham muốn thế giới? Thực ra, mọi ham muốn đều của thế giới. Bạn có bắt gặp ham muốn nào không thế giới không? Bạn ham muốn Thượng đế để làm gì? - và bạn sẽ thấy toàn thế giới ẩn ở đó trong ham muốn của bạn. Bạn ham muốn cõi trời để làm gì? - và bạn sẽ thấy toàn thế giới ẩn ở đó. Những người biết nói rằng ham muốn là thế giới. Họ không nói 'ham muốn thế giới'. Phật chưa bao giờ nói 'ham muốn thế giới'. Ông ấy nói, "Ham muốn là thế giới"; ham muốn là như vậy đấy. Ham muốn về samadhi, ham muốn về chứng ngộ, cũng là thế giới. Ham muốn là ở trong thế giới, không ham muốn là ở ngoài thế giới.

Cho nên đừng kết án ham muốn thế giới, cố hiểu nó đi, bởi vì mọi ham muốn đều có tính thế giới. Đây là nỗi sợ: rằng nếu bạn kết án ham muốn thế giới, bạn sẽ bắt đầu tạo ra ham muốn cho bản thân bạn mà bạn sẽ gọi là phi thế giới, hay thế giới khác. Bạn sẽ nói, "Tôi không phải là người thường. Tôi không theo đuổi tiền. Nó là gì, sau rốt? Bạn chết - bạn không thể đem tiền đi cùng bạn được. Tôi đang tìm, kiếm sự giầu có vĩnh hằng." Vậy bạn là người phi thế giới, hay thế giới hơn? Những người được thoả mãn với giầu có của thế giới này - cái là tiền bạc, và cái chết sẽ lấy nó đi - họ là người thế giới. Và bạn đang tìm giầu có nào đó mà vĩnh viễn, cái còn lại mãi mãi, và bạn là người phi thế giới sao? Bạn dường như là tinh ranh và láu lỉnh hơn.

Mọi người làm tình với người thường - họ là người thế giới. Và bạn ham muốn cái gì? Và nhìn vào trong Koran, nhìn vào trong Kinh Thánh, nhìn vào kinh sách Hindu: bạn đang ham muốn cái gì ở cõi trời? - thiếu nữ đẹp được làm bằng vàng, không bao giờ già, bao giờ cũng còn trẻ. Họ bao giờ cũng mười sáu tuổi - không bao giờ mười lăm, không bao giờ mười bẩy - cái gì đó huyền bí. Khi các kinh sách này được viết ra, thế nữa họ cũng đã ở tuổi mười sáu. Bây giờ kinh sách đã trở thành rất cổ đại, nhưng những cô gái đó vẫn tiếp tục ở tuổi mười sáu. Bạn đang ham muốn gì?

Trong các nước Mô ha mét giáo đồng dục đã là phổ biến, cho nên ngay cả điều đó cũng được chu cấp trong cõi trời. Bạn sẽ không chỉ có gái đẹp, bạn sẽ có trai đẹp sẵn có. Và trong thế giới này rượu bị kết án, và ở đó, trong cõi trời của người Mô ha mét giáo, có những dòng suối rượu. Dòng suối! Bạn không cần vào quán rượu, bạn có thể bơi trong chúng, chìm trong chúng. Và bạn gọi những người này là phi thế giới sao? Thực ra, họ chẳng là gì ngoài chính những người thế giới, người đã trở nên thất vọng với thế giới này tới mức bây giờ họ sống trong hư cấu. Họ có thế giới hư cấu, họ gọi nó là thiên đường, cõi trời, hay cái gì đó khác.

Mọi ham muốn đều là thế giới, và khi tôi nói điều đó, tôi không kết án chúng - tôi đơn giản phát biểu một sự kiện: ham muốn là có tính thế giới. Không cái gì sai trong nó. Thượng đế đã cho bạn cơ hội để hiểu ham muốn là gì. Trong hiểu biết ham muốn, trong chính hiểu biết về nó, ham muốn biến mất. Bởi vì ham muốn là trong tương lai, ham muốn là ở đâu đó khác, và bạn ở đây-bây giờ. Bạn muốn ở đây-bây giờ, và thực tại là ở đây-bây giờ, mọi thứ hợp lưu vào ở đây-bây giờ, và với ham muốn của bạn, bạn ở đâu đó khác cho nên bạn liên tục bỏ lỡ. Bạn bao giờ cũng còn đói bởi vì cái có thể thoả mãn cho bạn đang trút xuống ở đây, và bạn ở đâu đó khác.

Bây giờ là thực tại duy nhất, và ở đây là sự tồn tại duy nhất. Ham muốn đem bạn đi xa.

Cố gắng hiểu ham muốn: cách nó liên tục lừa dối bạn, cách nó liên tục đem bạn đi xa trên các cuộc hành trình xa hơn, và bạn liên tục bỏ lỡ. Cho nên bất kì khi nào bạn nhớ, quay lại, quay về nhà đi.

Không cần tranh đấu với ham muốn, bởi vì nếu bạn tranh đấu với ham muốn bạn sẽ tạo ra ham muốn khác. Chỉ ham muốn này có thể tranh đấu với ham muốn khác. Hiểu biết không phải là tranh đấu với ham muốn. Trong ánh sáng của hiểu biết ham muốn biến mất, như bóng tối biến mất khi bạn thắp đèn.

Cho nên đừng gọi những điều này là ham muốn thế giới, đừng là người kết án. Cố hiểu đi.

"Nếu vậy, thế thì người ta phải phụ thuộc vào người khác chứ, và vào những thứ thế giới mà chắc chắn phải trở thành tù túng sau thời gian lâu." Nhưng cái gì sai trong phụ thuộc vào người khác? Bản ngã không muốn phụ thuộc vào bất kì ai. Bản ngã muốn độc lập. Nhưng bạn là phụ thuộc. Bạn không tách rời khỏi sự tồn tại, bạn là một phần của nó. Mọi thứ được nối với nhau. Chúng ta tồn tại cùng nhau, trong tính cùng nhau. Sự tồn tại là tính cùng nhau, cho nên làm sao bạn có thể trở nên độc lập được? Thế thì bạn sẽ không thở sao? Bạn sẽ không ăn thức ăn sao? Nếu bạn ăn thức ăn, bạn sẽ phải phụ thuộc vào cây, vào thực vật. Chúng cung cấp thức ăn cho bạn. Bạn sẽ không uống nước sao? - thế thì bạn sẽ phải phụ thuộc vào sông. Và bạn sẽ không cần mặt trời sao? - thế thì bạn sẽ chết. Làm sao bạn có thể trở thành độc lập được?

'Độc lập' là từ sai, sai cũng như từ 'phụ thuộc'. Độc lập và phụ thuộc cả hai đều sai. Điều thực là 'liên thuộc'. Tất cả chúng ta đều cùng nhau, liên thuộc. Ngay cả nhà vua cũng phụ thuộc vào nô lệ của ông ấy, nhiều như nô lệ phụ thuộc vào nhà vua. Nó là việc liên thuộc.

Chuyện xảy ra trong đời của Calipha Haru-an-Rasid. Ông ấy đang ngồi với anh hề triều đình, Bollul, và ông ấy nói, "Bollul, ta là người độc lập nhất trên thế giới. Ta là quốc vương với quyền lực vô hạn, và bất kì cái gì ta muốn ta đều có thể làm. Toàn thế giới vâng lời ta. Ngươi có thể tìm được cái gì không tuân theo lệnh của ta không?"

Bollul im lặng, thế rồi anh ta nói, "Tâu bệ hạ, một con ruồi đang quấy nhiễu tôi nhiều lắm. Ngài có thể ra lệnh cho nó đừng quấy nhiễu tôi được không?"

Haru-an-Rasid nói, "Ngươi là đồ ngu. Làm sao ta có thể ra lệnh cho ruồi được? Và nó sẽ không nghe ta."

Bollul nói, "Ngài quên mất rồi, thưa bệ hạ, điều ngài vừa nói: rằng cả thế giới tuân theo lệnh của ngài? - và ngay cả con ruồi này ngay trước ngài đang đậu trên đầu tôi. Tôi đang cố tránh nó, và nó cứ đậu đi đậu lại lên mũi tôi, và tôi đã thấy nó đậu lên mũi ngài nữa, thưa bệ hạ! Và ngài không thể ra lệnh cho con ruồi nhỏ bé này sao? - và toàn thế giới tuân theo mệnh lệnh của ngài sao? Ngài nghĩ lại đi."

Thế giới là liên thuộc.

Haru-an-Rasid và ruồi là liên thuộc, và Bollul còn khôn ngoan hơn Haru-an-Rasid. Thực ra, bởi vì anh ta rất khôn ngoan đó là lí do tại sao anh ta bị coi là anh hề. Hay, có thể chính bởi vì khôn ngoan của anh ta mà anh ta tự gọi mình là anh hề - bởi vì tồn tại trong thế giới những kẻ ngu này bạn phải không công bố rằng bạn là người khôn. Bằng không, họ sẽ giết bạn. Bollul này dường như là khôn hơn Socrates và Jesus. Họ đã phạm phải một sai lầm: họ đã công bố rằng họ là người khôn. Điều đó tạo ra rắc rối. Mọi người ngu tụ tập lại cùng nhau và họ nói, "Chúng ta không thể dung thứ cho ông được." Bạn không thể đóng đinh một Bollul được. Có thể anh ta còn khôn hơn Jesus và Socrates. Anh ta nói, "Tôi là anh hề, thưa ngài," nhưng nhìn sáng suốt của anh ta.

Có lần Haru-an-Rasid viết một bài thơ. Bây giờ, mọi người đều ca ngợi nó, mọi người đều phải ca ngợi nó. Nó chỉ là vô nghĩa. Và khi ông ấy hỏi Bollul trước triều đình, anh ta nói, "Điều này là vô nghĩa. Ngay cả một anh hề như tôi, thưa ngài, sẽ không viết điều này đâu." Tất nhiên, Haru-an-Rasid giận lắm. Bollul bị tống vào tù, và anh ta bị đánh và bị buộc bỏ đói. Sau bẩy ngày, anh ta lại được mang ra triều đình. Haru-an-Rasid đã viết bài thơ khác, và đã cải tiến hơn nhiều so với bài đầu. Và cả triều đình đều nói, "Rah, rah!" Lần nữa Bollul được hỏi. Anh ta nhìn bài thơ, anh ta nghe, và lập tức đứng dậy và bắt đầu bỏ đi. Nhà vua nói, "Ngươi đi đâu?" Anh ta nói, "Về nhà tù. Lần nữa tôi đi đây. Tôi sẽ không gây cho ngài rắc rối về việc tống tôi vào tù. Phỏng có ích gì?" Anh ta thực sự là người khôn ngoan.

Đây là điều nực cười: rằng nhiều lúc người khôn phải có vẻ như người ngu. Nhớ lấy, nỗ lực để độc lập là rất ngu xuẩn. Và nó là không thể được, nó là không thể được. Thế thì bạn sẽ trở nên ngày một thất vọng hơn, bởi vì bạn bao giờ cũng sẽ tìm ra rằng bạn lại phụ thuộc, lại phụ thuộc. Bất kì khi nào bạn đi bạn sẽ vẫn còn phụ thuộc, bởi vì bạn không thể đi ra khỏi mạng lưới của sự tồn tại. Chúng ta giống như các nút của mạng lưới - năng lượng liên tục đi qua chúng ta. Khi nhiều năng lượng đi qua một điểm, điểm đó trở thành một cá nhân, có vậy thôi. Vẽ một đường trên giấy, thế rồi vẽ đường khác cắt qua nó, nơi hai đường này giao nhau, tính cá nhân nảy sinh. Nơi cuộc sống và cái chết giao nhau, bạn ở đó - chỉ là điểm giao.

Hiểu nó là tất cả. Thế thì bạn không phụ thuộc bạn không độc lập; cả hai đều là ngớ ngẩn. Thế thì bạn dơn giản là liên thuộc, và bạn chấp nhận.

"Nếu vậy, thế thì người ta phải phụ thuộc vào người khác chứ, và vào những thứ thế giới mà chắc chắn phải trở thành tù túng sau thời gian lâu." Ai đã bảo bạn rằng chúng chắc chắn phải trở thành tù túng sau thời gian lâu? Hoặc bạn biết hoặc bạn không biết. Nếu bạn biết, thế thì chẳng ích gì mà hỏi tôi; bạn sẽ không lâm vào cảnh tù túng đó. Nếu bạn không biết và bạn đã đơn giản nghe nó từ người khác, điều này sẽ không giúp gì cho bạn cả. Bạn sẽ trong rắc rối.

Bạn bao giờ cũng sẽ không thật tâm bởi vì đó không phải là hiểu biết của bạn, và chỉ hiểu biết của bạn mới có thể giải thoát cho bạn. Để tôi kể cho bạn vài giai thoại.

Một người và vợ anh ta làm một hiệp ước rằng bất kì người nào trong họ chết trước thì sẽ quay lại và nói cho người kia về mình thế nào ở phía bên kia. "Thế nhưng chỉ có một điều thôi," anh chồng nói. "Nếu em chết trước, anh muốn em hứa với anh là em sẽ quay lại lúc ban ngày." Anh ta sợ, không thật tâm.

Nếu bạn đã tin vào người khác - bởi vì người khác nói rằng nếu bạn đi vào trong thế giới, bạn sẽ trong tù túng - thế thì bất khì chỗ nào bạn đi, bạn đều sẽ thấy trong tù túng bởi vì đó không phải là hiểu biết của bạn. Hiểu biết làm cho bạn tự do. Và nhớ, tù túng không xảy ra sau thời gian lâu, nó xảy ra ngay lập tức.

Khoảnh khắc bạn ham muốn, chính khoảnh khắc đó, tù túng đã xảy ra. Tù túng xuất phát từ ham muốn, và ham muốn đã nảy sinh quanh bạn, bạn đã bị cầm tù. Nếu bạn có sáng suốt này, bạn ngay lập tức sẽ thấy rằng mọi ham muốn đều đem tới cầm tù cùng nó, và chẳng phải sau thời gian lâu gì. Thời gian lâu... chính ý tưởng này về thời gian lâu nảy sinh bởi vì người khác nói vậy. Đây không phải là kinh nghiệm riêng của bạn. Và bao giờ cũng nhớ chấp nhận kinh nghiệm riêng của bạn, không cái gì khác có giá trị.

Chuyện xảy ra ở toà án: "Tôi lưu ý," quan toà nói với kẻ lang thang đang đứng trong ghế dành cho bị cáo, "rằng bên cạnh việc ăn cắp số tiền này, anh cũng lấy nhiều đồ châu báu rất có giá trị." "Vâng, thưa quí toà," kẻ lang thang vui vẻ nhận xét. "Ông thấy đấy, mẹ tôi dạy tôi từ thời thơ ấu rằng một mình tiền không đem tới hạnh phúc."

Giáo lí từ người khác sẽ không giúp ích gì. Bạn sẽ thay đổi toàn thể nghĩa tương ứng theo bạn. Nó sẽ xảy ra một cách vô ý thức, không có ý thức. Bạn đọc Dhammapada: bạn không đọc lời Phật, bạn đọc diễn giải của riêng bạn. Bạn đọc Kinh Yoga của Patanjali: bạn không đọc Patanjali, bạn đọc bản thân bạn qua Patanjali. Cho nên nếu bạn dốt nát, bạn sẽ tìm thấy cái gì đó trong Patanjali giúp cho dốt nát của bạn. Nếu bạn tham, bạn sẽ tìm thấy cái gì đó trong Patanjali giúp cho tham của bạn. Nếu bạn tham, bạn có thể trở thành tham về kaivalya, về giải thoát, niết bàn. Nếu bạn là người bản ngã, bạn sẽ tìm thấy cái gì đó giúp cho tính bản ngã của bạn. Bạn sẽ bắt đầu trở thành một người độc lập lớn lao. Làm sao bạn có thể phụ thuộc được?... một người vĩ đại thế. Làm sao bạn có thể phụ thuộc vào bất kì ai khác được? - bạn phải độc lập chứ. Bạn bao giờ cũng sẽ tìm thấy bản thân bạn trong bất kì cái gì bạn đọc, bất kì cái gì bạn nghe, trừ phi bạn bắt đầu hiểu cuộc sống riêng của bạn.

"Và cũng vậy, điều đó chẳng làm cho việc tìm kiếm của người tìm kiếm thành rất, rất dài sao?" - đây là tham lam. Sao lại sợ? Sao quá quan tâm tới kết quả? Tôi nói liên tục, lặp đi lặp lại, ở đây-bây giờ, đừng nghĩ tới ngày mai. Và bạn không chỉ nghĩ tới ngày mai, bạn nghĩ tới các kiếp tương lai.

"Chẳng làm cho việc tìm kiếm của người tìm kiếm thành rất, rất dài sao?" Tại sao sợ điều đó? Vô hạn là sẵn có. Không khan hiếm thời gian. Bạn có thể đi rất, rất chậm, chẳng vội gì. Vội vàng là vì tham. Cho nên bất kì khi nào mọi người trở thành rất tham, họ trở thành rất vội vàng và cứ tìm nhiều cách để thu được tốc độ lớn hơn. Họ liên tục chạy vì họ nghĩ cuộc sống đang sắp hết. Những người tham này nói, "Thời gian là tiền bạc." Thời gian là tiền bạc sao? Tiền bạc là rất giới hạn, thời gian là vô hạn. Thời gian không phải là tiền bạc, thời gian là vĩnh hằng. Nó bao giờ cũng có đó và sẽ có đó, và, bạn bao giờ cũng ở đây và bạn bao giờ cũng sẽ ở đây.

Cho nên vứt tham đi, và đừng bận tâm về kết quả. Thỉnh thoảng chuyện xảy ra là vì không kiên nhẫn của bạn, bạn bỏ lỡ nhiều thứ. Nếu bạn nghe tôi với tham lam, với con mắt tham lam, thế thì bạn sẽ không nghe tôi đâu. Bạn sẽ liên tục nói bên trong: "Vâng, cái này tốt, cái này tôi sẽ thử. Cái này tôi sẽ làm. Điều này dường như là nó sẽ đem tôi tới mục đích rất chóng." Bạn đã bỏ lỡ tôi, điều tôi nói, và trong khi nghe điều tôi nói, mục đích được ẩn ở đó.

Một bác sĩ thường tới đây, bây giờ ông ấy được chuyển đi rồi. Ông ấy hay ghi chép liên tục. Tôi hỏi ông ấy, "Bạn liên tục làm gì vậy?" Ông ấy nói, "Về sau, ở nhà, sẽ dễ dàng, tôi đọc nó. Và thế rồi, về sau, bất kì khi nào tôi cần, tôi có thể đọc lại nó lần nữa." Nhưng tôi bảo ông ấy, "Bạn liên tục bỏ lỡ tôi. Bạn nghe một điều - bạn viết ra - trong thời gian đó tôi đã nói cái gì đó mà bạn đã bỏ lỡ. Bạn lại viết cái gì đó, lần nữa bạn đã bỏ lỡ. Và bất kì cái gì bạn thu thập đều là các mảnh mẩu, và bạn sẽ không có khả năng nối chúng lại với nhau. Bạn sẽ rót vào những lỗ hổng đó tham lam riêng của bạn, hiểu biết riêng của bạn, định kiến riêng của bạn, và thế thì toàn thể sự việc sẽ bị phá huỷ." Mục đích là ở đây.

Bạn phải im lặng, kiên nhẫn, tỉnh táo. Sống cuộc sống một cách toàn bộ. Mục đích được ẩn bên trong bản thân cuộc sống. Chính Thượng đế đã tới với bạn như cuộc sống trong hàng triệu cách thức. Khi người đàn bà mỉm cười với bạn, nhớ lấy, đó là Thượng đế đang mỉm cười với bạn dưới dạng người đàn bà. Khi hoa mở cánh nó ra, nhìn, xem - Thượng đế đã mở trái tim ngài dưới dạng đoá hoa. Khi chim bắt đầu hót, lắng nghe nó - Thượng đế đã tới ca lên bài ca cho bạn đấy. Toàn thể sự tồn tại này là thiêng liêng, linh thiêng. Bạn bao giờ cũng trên mảnh đất thiêng. Bất kì chỗ nào bạn nhìn, đó là Thượng đế mà bạn đang nhìn vào đấy; bất kì cái gì bạn làm, đó là Thượng đế mà bạn đang làm nó; dù bạn là bất kì cái gì, bạn là việc cúng dường cho Thượng đế. Đó là điều tôi ngụ ý: sống cuộc sống, tận hưởng cuộc sống, bởi vì nó là Thượng đế. Và Ngài tới với bạn và bạn không tận hưởng Ngài. Ngài tới với bạn và bạn không đón chào Ngài. Ngài tới với bạn và thấy bạn buồn, xa cách, không quan tâm, đờ đẫn.

Nhảy múa đi, bởi vì từng khoảnh khắc Ngài đang tới trong vô hạn cách thức, trong hàng triệu cách thức, từ mọi hướng. Khi tôi nói sống cuộc sống trong tính toàn bộ, tôi ngụ ý, sống cuộc sống dường như nó là Thượng đế. Và mọi thứ đều được bao hàm. Khi tôi nói cuộc sống, mọi thứ đều được bao hàm. Dục được bao hàm, yêu được bao hàm, giận được bao hàm, mọi thứ đều được bao hàm. Đừng là kẻ hèn nhát. Hãy bạo dạn và chấp nhận cuộc sống trong tính toàn bộ của nó, trong sự mãnh liệt toàn bộ của nó.

Câu hỏi cuối cùng:

Người ta có thể thân thiết với linh hồn của thầy mà không là đệ tử của thầy được không?

Điều đó dường như bạn hỏi, "Người ta có thể thân thiết với thầy mà không thân thiết với thầy được không?"

Đệ tử là gì? - đệ tử chỉ là một thái độ, sự sẵn sàng để thân thiết. Đệ tử chỉ là tính cảm nhận, sự sẵn sàng chấp nhận, đón chào. Đệ tử là cử chỉ: nếu thầy cho tôi, tôi sẽ không bác bỏ nó. Nhưng bạn bị che mù sương bằng lời. Bạn đã đánh mất mọi sáng suốt trong yêu, thân thiết. Nếu bạn không là đệ tử bạn sẽ không thân thiết được từ phía bạn. Từ phía tôi, tôi thân thiết với tất cả, dù họ là đệ tử của tôi hay không. Tôi thân thiết vô điều kiện.

Nhưng nếu bạn không là đệ tử từ phía bạn, bạn bị đóng, cho nên một mình sự thân thiết của tôi sẽ không có tác dụng. Nó sẽ không được kết nối với bạn. Bạn sẽ vẫn còn là người ngoài. Bằng cách nào đó, bạn sẽ vẫn còn trong tâm trạng phòng thủ. Tất nhiên, bạn sẽ chọn bất kì cái gì bạn thích và bạn sẽ bác bỏ bất kì cái gì bạn không thích. Đệ tử là người nói, "Osho ơi, tôi chấp nhận thầy một cách toàn bộ. Bây giờ tôi sẽ không là người chọn với thầy " - có vậy thôi. "Bây giờ tôi bỏ tâm trí tôi, thầy trở thành tâm trí tôi. Tôi sẽ lắng nghe thầy và không nghe tâm trí tôi. Nếu có bất kì xung đột nào, tôi sẽ đi cùng thầy và không đi cùng tâm trí tôi" - có vậy thôi. "Nếu một quyết định phải được lấy, thế thì thầy sẽ gần tôi hơn là tâm trí riêng của tôi" - có vậy thôi.

Người không là đệ tử đứng trên biên giới và người đó nói, "Bất kì cái gì tôi thích, hay bất kì cái gì tôi cảm thấy được thuyết phục, tôi sẽ chọn, còn bất kì cái gì tôi không thích và không cảm thấy được thuyết phục tôi sẽ không chọn." Bất kì cái gì bạn thích sẽ làm cho tâm trí ngày càng mạnh hơn, bất kì cái gì bạn không thích sẽ không cho phép tâm trí bạn có bất kì biến đổi nào. Bạn sẽ trở thành ngày càng thông thái hơn. Bạn sẽ học nhiều thứ từ tôi, nhưng bạn sẽ không học tôi. Cho nên điều đó là tuỳ ở bạn.

Với tôi, việc làm bạn thành đệ tử không phải là vấn đề; điều đó là tuỳ ở bạn. Khi nhiều đệ tử là sẵn có, bạn quyết định theo số ít hơn - chừng ấy cũng là tốt. Để tôi kể cho bạn một giai thoại.

Một bác sĩ có hai bệnh nhân từ hai đầu khác nhau của thị trấn, cả hai đều bị chứng mất ngủ kinh niên. Để giúp cho giấc ngủ nào đó, ông ấy cho họ một số viên thuốc ngủ. Một người được thuốc xanh và người kia được thuốc đỏ. Một hôm, cả hai cùng nói chuyện về việc mất ngủ của họ, và đến cuối buổi nói chuyện, một người cảm thấy bực dọc tới mức anh ta chạy xô tới bác sĩ và nói, "Làm sao lại có chuyện khi tôi uống thuốc, tôi đi ngủ và mơ tôi là một công nhân bốc xếp dỡ nồi hơi tàu chở hàng bẩn thỉu ở Liverpool, dính đầy dầu và rác rưởi, trong khi ông Brown uống thuốc và mơ rằng ông ấy đang nằm trên vịnh ở Bermuda, được bao quanh bởi những cô gái đẹp mặc hở hang, tất cả đều chăm sóc ông ấy và hôn ông ấy và cho ông ấy một thời gian thoải mái?" Bác sĩ nhún vai và nói, "Phải hợp lí vào. Ông là do Y tế nhà nước chi trả, còn ông Brown là bệnh nhân tư." Cho nên, chỉ chừng nấy tôi có thể nói cho ông: hợp lí vào!

Xem tiếp Chương 3 - Quay về Mục lục Tập 10