Chương 6. Chỉ Thượng đế mới biết

Chương 6. Chỉ Thượng đế mới biết

Price:

Read more

Yoga: Alpha và Omega (Tập 9)
Bài giảng về Kinh Yoga của Patanjali
Chương 6. Chỉ Thượng đế mới biết

Câu hỏi 1
Thân thể đang trở nên ngày càng nhạy cảm hơn, nó dường như rung động với tỉ lệ nhanh hơn. Càng nhiều việc làm trên tâm thức và nhận biết, càng ít nhận biết có ý thức có đó. Thiền dường như đem tới hình dạng mới không thể nhận ra được và không so sánh được với những trạng thái thiền trước đây hay kinh nghiệm. Có ít thời gian và không gian và hoàn cảnh yên tĩnh cho thiền thụ động, cảm nhận ở giữa những ồn ào và hỗn độn vật lí, vậy mà cái gì đó đang xảy ra. Tin cậy mênh mông vào thầy có đó trong đối diện với việc mất hiểu biết hợp lí này. Xin thầy giải thích, nếu thầy sẵn lòng, quả thực cái gì đang xảy ra và làm sao có thể đi sâu hơn và sâu hơn vào giữa những hoàn cảnh rõ ràng hỗn độn này.
Điều đầu tiên, và là một trong những điều cơ bản nhất, bao giờ cũng cần nhớ là ở chỗ chỉ từ hỗn độn người ta mới được tái sinh. Không có cách khác. Nếu bạn muốn được tái sinh, bạn sẽ phải đi qua mất trật tự hoàn toàn bởi vì nhân cách cũ của bạn sẽ phải bị phá dỡ. Bạn sẽ rã rời ra. Mọi điều bạn đã tin vào bản thân bạn hiện hữu sẽ bắt đầu biến đi dần dần. Mọi điều bạn bao giờ cũng đồng nhất với bản thân mình sẽ trở nên mờ đi, che mờ đi. Cấu trúc mà xã hội đã trao cho bạn, tính cách mà xã hội đã áp đặt lên bạn, sẽ rụng xuống thành từng mảnh. Lần nữa bạn sẽ đứng đó không có tính cách, như bạn đã vậy khi bạn được sinh ra, vào ngày đầu tiên.
Mọi thứ sẽ là hỗn độn, và từ hỗn độn đó, từ cái không đó, bạn sẽ được tái sinh.
Đó là lí do tại sao tôi nói đi nói lại rằng tôn giáo là sự táo bạo lớn lao. Nó là cái chết, cái chết lớn, gần như tự tử. Bạn chết đi một cách tự nguyện, và không biết cái gì sẽ xảy ra, bởi vì làm sao bạn có thể biết cái gì sẽ xảy ra? Bạn sẽ chết. Do đó tin cậy là được cần.
Cho nên nếu bên cạnh, một cách liên tục, ở bên cạnh hỗn độn, tin cậy vào tôi phát triển, thế thì không cần phải sợ. Tin cậy đó sẽ chăm nom. Nếu tin cậy không phát triển bên cạnh, ở bên cạnh, thế thì có thể là nguy hiểm, thế thì người ta có thể trở thành điên. Cho nên những người không có tin cậy, thực ra, không nên đi vào trong thiền. Nếu họ đi vào trong thiền, họ sẽ bắt đầu chết, và họ sẽ không tìm được mảnh đất nào để đứng, không có bất kì môi trường hỗ trợ nào.
Nhiều người tới và hỏi tôi, "Nếu chúng tôi không nhận tính chất sannyas, thầy sẽ không giúp chúng tôi sao?" Tôi sẽ sẵn sàng giúp bạn, nhưng bạn sẽ không sẵn sàng nhận nó. Bởi vì vấn đề không phải là việc cho của tôi. Đó là vấn đề về việc nhận của bạn nữa. Tôi sẽ rót ra, nhưng nếu không có tin cậy, bạn sẽ không nhận nó. Và thế thì phỏng có ích gì mà rót vào bạn nếu không có tin cậy. Bạn sẽ nhận cùng lượng như bạn có tính cảm nhận. Tính chất sannyas đơn giản là biểu tượng về tin cậy sâu sắc của bạn, biểu tượng rằng bây giờ bạn sẽ đi cùng tôi - ngay cả khi mọi lí do đều nói đừng đi, cho dù khi tâm trí bạn chống lại và nói, "Điều này là nguy hiểm. Mình đang đi vào trong thế giới của bất an ninh." Khi tâm trí bạn cố bảo vệ bạn và tính cách của bạn và cấu trúc của bạn, ngay cả thế, nếu bạn sẵn sàng đi cùng tôi, bạn có tin cậy.
Tin cậy không phải chỉ là xúc động; nó không phải là tình cảm. Mọi người nghĩ nó chỉ dành cho người tình cảm. Bạn sai. Trong tình cảm sâu sắc bạn có thể nói, "Tôi tin cậy," nhưng điều này sẽ không giúp gì mấy bởi vì khi mọi thứ sẽ biến mất, điều đầu tiên biến mất sẽ là tình cảm của bạn. Nó là thứ rất yếu, bất lực. Tin cậy phải sâu sắc và vững chãi tới mức nó không giống như tình cảm, nó không là tâm trạng; nó là cái gì đó thường hằng trong bạn, cái mà dù bất kì cái gì xảy ra, ít nhất bạn sẽ không mất tin cậy.
Đó là lí do tại sao tôi nói với bạn làm những việc nhỏ thôi. Chúng có vẻ không có nghĩa. Tôi nhấn mạnh vào áo choàng hoàng thổ. Đôi khi bạn nghĩ, "Tại sao? Phỏng có ích gì? Tôi không thể thiền mà không có áo choàng hoàng thổ sao?" Bạn có thể thiền chứ; đó không phải là vấn đề chút nào. Tôi đang đặt vài điều cho bạn mà không có tính hợp lí. Không có lí do cho áo choàng hoàng thổ, không có lí luận khoa học nào về nó. Người ta có thể thiền và trở nên chứng ngộ trong bất kì mầu nào. Tôi đang cho bạn cái gì đó bất hợp lí hệt như phép thử liệu bạn có sẵn sàng đi cùng tôi không. Tôi để một vòng cổ mala quanh cổ bạn chỉ để làm ra kẻ ngu từ bạn, để cho bạn đi vào trong thế giới như một kẻ ngu. Mọi người sẽ cười bạn. Họ sẽ nghĩ bạn đã mất trí. Đó là điều tôi muốn, bởi vì nếu bạn có thể đi cùng tôi ngay cả khi tôi đang làm cho bạn gần như điên, thế thì tôi biết khi nào khủng hoảng thực tới bạn sẽ có tin cậy.
Đây là những khủng hoảng nhân tạo được làm ra quanh bạn. Chúng là cực kì có ý nghĩa - chẳng có lí do gì cả. Ý nghĩa của chúng là sâu hơn lí do. Mọi thầy đều đã làm điều đó.
Khi Ibrahim, một thầy Sufi, đi tới thầy của ông ấy để được khai tâm, Ibrahim là vua; và thầy nhìn vào ông ấy và thầy nói, "Vứt quần áo ông đi. Cầm lấy giầy của ta, đi ra bãi chợ, trần trụi, và lấy giầy của ta đánh vào đầu ông." Mọi người đang ngồi quanh, đệ tử cũ của thầy, họ nói, "Điều này là quá khắc nghiệt. Tại sao? Thầy chưa bao giờ đòi hỏi điều này ở chúng tôi. Thầy chưa bao giờ bảo chúng tôi ở trần và đi ra bãi chợ và đánh đầu mình bằng giầy của thầy.' Sao thầy nghiêm khắc thế với Vua Ibrahim?"
Thầy nói, "Bởi vì bản ngã của ông ấy lớn hơn bản ngã của các ông. Ông ấy là vua, và ta phải vứt bỏ nó; bằng không công việc thêm nữa sẽ là không thể được."
Nhưng Ibrahim không hỏi câu hỏi; ông ấy đơn bản bỏ quần áo của mình. Điều đó phải rất, rất khó cho ông ấy - trong cùng kinh đô nơi ông ấy bao giờ cũng là vua, gần như bao giờ cũng được nghĩ là siêu nhân, đi trên phố, nơi ông ấy chưa bao giờ đi, trần trụi, và với giầy đánh vào đầu ông ấy. Nhưng ông ấy đã đi, đi vào trong thị trấn. Ông ấy bị người ta cười, trẻ con ném đá vào ông ấy - một đám đông, đám đông lớn cười và chế nhạo ông ấy, rằng ông ấy đã phát điên. Nhưng ông ấy đi quanh thị trấn, quay lại.
Thầy nói, "Ông được chấp nhận. Bây giờ mọi thứ là có thể, ông đang mở."
Bây giờ lí do cho nó là gì? Nếu bạn hiểu, bạn sẽ hiểu rằng đây là cách để đập tan bản ngã của ông ấy. Khi bản ngã mất rồi, tin cậy nảy sinh.
Tính chất sannyas chỉ là phương pháp, phương tiện để xem liệu bạn có thể tới được với tôi không. Tôi đã làm cho nó thành gần như là khó khăn cho bạn - tin đồn về tôi ở khắp nơi. Tôi liên tục giúp chúng. Và tôi sẽ bảo bạn cũng tạo ra nhiều tin đồn tuỳ bạn có thể. Đừng bận tâm về chân lí; tạo ra tin đồn đi. Những người sẽ có khả năng tạo ra liên hệ với tôi mặc cho những tin đồn này sẽ là người đúng, bạo dạn, dũng cảm. Nhiều điều là có thể cho họ.
Cho nên điều đầu tiên, hỗn độn được tạo ra ở đây là rất có chủ ý. Cho nên đừng nghĩ rằng nó là một loại vấn đề. Không, nó là phương cách.
Và đừng đi và hỏi bất kì ai về hỗn độn, bằng không người đó sẽ nghĩ rằng bạn đang sắp điên. Đừng đi tới nhà tâm thần và hỏi ông ấy, bởi vì toàn thể tâm thần, phân tâm, đã từng cố gắng giúp mọi người theo cách rất, rất sai. Họ cố làm cho bạn thành người được điều chỉnh. Ở đây toàn thể nỗ lực của tôi là đập phá mọi điều chỉnh của bạn. Điều tôi gọi là "hỗn độn sáng tạo" họ sẽ gọi là "điều chỉnh sai." Và họ muốn mọi người đều trở thành bình thường, không bao giờ nghĩ ai là bình thường.
Xã hội, đa số, quần chúng có là bình thường không? Tiêu chí là gì? Ai nên được coi là chuẩn thường? Không có tiêu chí. Ở Ấn Độ cái gì đó sẽ được coi là bình thường. Cùng điều đó sẽ bị coi là không bình thường ở Trung Quốc. Cái gì đó được coi là bình thường ở Thuỵ Điển sẽ không được coi là bình thường ở Ấn Độ. Từng xã hội đều tin rằng đa số mọi người là bình thường. Nó không phải vậy. Và ép một người điều chỉnh với đám đông là không sáng tạo; nó là làm yếu đi.
Điều chỉnh có thể là tốt cho những người đang chi phối xã hội, nhưng nó không tốt cho bạn. Mọi xã hội đều đã từng dùng các tu sĩ, thầy giáo, nhà phân tâm để đưa những người nổi dậy trở lại, buộc họ trở lại trong cái gọi là tính bình thường và điều chỉnh. Tất cả họ đều phục vụ cho thể chế đã thiết lập, cho nguyên trạng. Tất cả họ đều phục vụ cho giai cấp đang chi phối.
Bây giờ họ đang làm cùng điều đó ở nước Nga xô viết. Nếu ai đó không là người cộng sản, người đó bị điều chỉnh sai. Họ đưa người đó vào bệnh viện tinh thần, họ tống người đó vào bệnh viện. Họ điều trị người đó. Bây giờ không phải là người cộng sản ở nước Nga xô viết là một loại ốm bệnh. Vô nghĩa làm sao. Nhưng họ có quyền lực. Họ sẽ cho bạn sốc điện, họ sẽ tẩy não bạn, họ sẽ cho bạn thuốc ngủ để cho bạn thành đờ đẫn. Và khi bạn đã mất sự rạng ngời của bạn, sự toả sáng của bạn, khi bạn đã mất tính cá nhân của bạn và bạn đã trở thành vô danh, họ nói với bạn, "Bây giờ, anh là bình thường."
Nhớ lấy, tôi không ở đây để làm cho bạn thành bình thường hay được điều chỉnh. Tôi ở đây để làm cho bạn thành cá nhân. Và bạn không hoàn thành bất kì tiêu chuẩn nào khác hơn định mệnh riêng của bạn. Tôi đang nhìn thẳng vào bạn. Tôi không nói rằng bạn phải giống "thế này," bởi vì đó là cách bạn đã từng bị phá huỷ, đó là cách cái gọi là tính cách của bạn đã được tạo ra. Tính cách là bệnh tật, nó là ốm yếu, nó là cách bạn đau khổ, bị cầm tù. Tôi phải tiêu huỷ nó, phá huỷ nó, để cho bạn có thể trở nên tự do, để cho lần nữa bạn có thể bắt đầu soải cảnh lên cao, lần nữa bạn bắt đầu nghĩ dưới dạng bản thể riêng của bạn, lần nữa bạn có thể là một cá nhân.
Xã hội đã làm ô nhiễm nó quá nhiều, đã làm biến chất bạn quá nhiều, cho nên bất kì khi nào hỗn độn bắt đầu bạn trở nên sợ - "Cái gì đang diễn ra thế này? Mình sắp điên sao?"
Tôi đã nghe một câu chuyện rất nổi tiếng về khi Nữ hoàng Marie tới thăm Mĩ và yêu cầu gặp nhà tâm thần nổi tiếng nhất.
Cô y tá đưa Nữ hoàng Marie vào và nói với nhà tâm thần, "Xin mời ông gặp Nữ hoàng Rumania."
Nhà tâm thần nhìn nữ hoàng và hỏi, "Bà ấy nghĩ bà ấy đã là nữ hoàng được bao lâu rồi?"
Bởi vì nhà tâm thần bao giờ cũng chữa cho ai đó, người nghĩ mình là Alexander, ai đó nghĩ mình là Genghis Khan, ai đó nghĩ mình là Hitler, ai đó nghĩ cô ấy là Cleopatra. Cho nên tất nhiên ông ta không thể nghĩ được rằng Nữ hoàng Marie, Nữ hoàng của Rumania, đích thân bà ấy đã tới. Ông ta nghĩ, "Chắc phải là người đàn bà khác nào đó đã phát rồ. Bà ấy nghĩ bà ấy đã là nữ hoàng được bao lâu rồi?" Câu chuyện khác tôi đã nghe:
Một bệnh nhân được bạn bè của anh ta đưa tới nhà tâm thần, họ nói với bác sĩ là người này đang bị chứng ảo tưởng rằng tài sản khổng lồ đang chờ đợi anh ta. Anh ta mong đợi hai bức thư sẽ cho anh ta đủ chi tiết bao gồm một đồn điền cao su ở Sumatra và quyền sở hữu một số mỏ ở Nam Phi.
"Đó là ca khó và tôi đã làm việc vất vả với nó," nhà tâm thần nói với một số đồng nghiệp của mình, "và đúng lúc tôi chữa xong cho người này, hai bức thư tới."
Tỉnh táo vào. Hai bức thư đó có thể thực sự tới đấy.
Và đừng sợ. Sợ nảy sinh bởi vì bất kì khi nào bạn bắt đầu bước đi một mình nỗi sợ nảy sinh. Người ta cảm thấy bất an ninh. Hoài nghi nảy sinh, "Mình có đúng không?" bởi vì toàn thể đám đông đang đi theo một hướng, bạn bắt đầu bước đi một mình. Với đám đông hoài nghi chưa bao giờ nảy sinh bởi vì bạn nghĩ, "Hàng triệu người đang đi theo hướng này, phải có gì đó trong nó chứ, chắc phải vậy." Tâm trí đám đông thuyết phục bạn, tâm trí tập thể thuyết phục bạn. Nhiều người thế không thể sai được, phải đúng chứ.
Tôi đã nghe về một nhà tâm thần đi cắm trại. Họ đang cố tìm ra chỗ đúng, thế rồi một thành viên của nhóm gọi họ tới. "Đây là chỗ đẹp," anh ta nói, "chỗ đúng. Cây to, có bóng râm, có sông chảy qua, và tuyệt đối im lặng."
Nhà tâm thần nói, "Vâng, mười triệu kiến không thể sai được."
Mười triệu kiến không thể sai được. Kiến tụ tập cùng nhau bất kì chỗ nào có điểm cắm trại - ruồi và kiến. Đó là toán học bên trong của chúng ta, rằng nhiều người thế, thế thì họ không thể sai được. Một mình - người ta cảm thấy chóng mặt. Với đám đông, mọi người khắp xung quanh - bên này, bên kia, phía trước, phía sau - toàn thể đại dương người, người ta cảm thấy hoàn toàn đúng. Biết bao nhiêu người đang đi: họ phải đi theo hướng đúng rồi. Và mọi người đều nghĩ cùng điều này.
Không ai biết họ đang đi đâu. Họ cứ đi bởi vì toàn thể đám đông đang đi. Và nếu bạn hỏi mọi người từng người riêng một, "Anh có đi theo hướng đúng không?" người đó sẽ nói, "Tôi không biết. Vì toàn thể đám đông đi, cho nên tôi đi."
Toàn thể nỗ lực của tôi ở đây là để đem bạn ra khỏi tâm trí tập thể, để giúp cho bạn là một cá nhân. Lúc ban đầu bạn sẽ phải đối diện với hỗn độn. Và tin cậy lớn sẽ được cần, cực kì tin cậy sẽ được cần tới. Bằng không bạn có thể thoát ra khỏi tâm trí tập thể và bạn có thể không đi vào trong tâm trí cá nhân, thế thì bạn sẽ điên. Đó là rủi ro. Không có tin cậy, đi vào trong thiền là rủi ro. Tôi sẽ không bảo bạn đi vào trong nó; tôi sẽ bảo bạn tốt hơn cả là vẫn còn bình thường, dù tính bình thường mang bất kì nghĩa nào. Vẫn còn được điều chỉnh theo xã hội. Nhưng nếu bạn thực sự sẵn sàng đi trên cuộc phiêu lưu lớn, lớn nhất, thế thì tin cậy đi. Và thế rồi chờ đợi các hỗn độn.
Bạn càng trở nên nhận biết nhiều, tất nhiên bạn càng ít ý thức về nó. Bởi vì không có nhu cầu. Nhận biết là đủ. Tâm thức có nhận biết sẽ là căng thẳng. Lúc ban đầu nó là vậy. Bạn bắt đầu học lái xe. Tất nhiên bạn bị nhiều rắc rối, bạn phải quản lí nhiều thứ thế - vô lăng, hộp số, li hợp, bộ tăng tốc, phanh, đường, và nếu bạn có vợ ngồi sau lưng... Người ta phải rất, rất ý thức bởi vì nhiều thứ thế phải được quản lí cùng nhau. Dường như không thể được lúc ban đầu. Dần dần mọi thứ rơi rụng đi, bạn đơn giản liên tục lái xe. Bạn có thể nói chuyện với người bạn, bạn có thể nghe radio, bạn có thể hát bài ca, hay bạn có thể thiền, và thế rồi không có vấn đề gì. Bây giờ lái xe đã trở thành thứ tự phát. Bạn biết nó, cho nên không cần phải tự ý thức về nó.
Cùng điều đó xảy ra khi bạn thiền. Lúc ban đầu bạn phải có ý thức về tâm thức. Điều đó đem tới căng thẳng, mệt mỏi. Dần dần, khi tâm thức phát triển, không có nhu cầu phải ý thức về nó. Nó cứ tuôn chảy theo cách riêng của nó, như việc thở. Bạn không cần ý thức về nó, nó diễn ra theo cách riêng của nó. Thực ra, ở giai đoạn cuối của thiền, nếu bạn quan tâm quá nhiều về nhận biết của bạn, điều đó sẽ là việc gây rối; cũng như, nếu bạn trở nên ý thức tới việc thở của bạn, bạn sẽ lập tức quấy rối nhịp thở tự nhiên của nó. Nó tuôn chảy tự nhiên, không cần bạn bước vào.
Và nhận biết phải trở thành tự nhiên thế... Chỉ thế thì nó mới là có thể: ngay cả khi bạn ngủ, ánh sáng của nhận biết vẫn tiếp tục bùng cháy, ngọn lửa vẫn còn - ngay cả khi bạn ngủ say.
Và điều cuối cùng về câu hỏi này: "Tin cậy mênh mông vào thầy có đó trong đối diện với việc mất hiểu biết hợp lí này." Hiểu biết hợp lí không phải là hiểu biết chút nào. Nó là dùng từ sai. Qua lập luận người ta chưa bao giờ hiểu cái gì. Người ta đơn giản đi tới cảm thấy rằng người ta hiểu. Lập luận là dối trá. Nó cho bạn cảm giác giả tạo, "Vâng, tôi đã hiểu."
Chỉ qua kinh nghiệm người ta mới hiểu, chỉ qua kinh nghiệm tồn tại hiểu biết mới là có thể.
Chẳng hạn, nếu tôi nói về yêu, bạn có thể hiểu nó một cách hợp lí, bởi vì bạn biết ngôn ngữ, bạn biết ngữ nghĩa, bạn biết nghĩa của các từ, bạn biết kết cấu câu, và bạn đã được đào tạo, cho nên bạn có thể hiểu điều tôi đang nói; nhưng hiểu của bạn sẽ là "về" yêu. Nó sẽ không đích xác là việc hiểu về yêu. Nó sẽ là "về" yêu, nó sẽ không trực tiếp. Và bằng bất kì cách nào bạn cứ thu thập sự kiện và thông tin về yêu, bạn sẽ không bao giờ có khả năng biết yêu là gì chỉ qua việc tích luỹ này. Bạn sẽ phải chuyển vào yêu, bạn sẽ phải nếm trải nó, tan biến trong nó, phải bạo dạn, chỉ thế thôi.
Hiểu biết hợp lí chỉ là việc hiểu rất nông cạn. Trở nên có nhiều tính tồn tại hơn đi. Nếu bạn muốn biết về yêu, tốt hơn cả là đi vào trong yêu thay vì đi vào thư viện và tra cứu điều người khác đã nói về yêu. Nếu bạn muốn thiền, thay vì đi vào trong sách vở và học thiền tất cả là gì, đi thẳng vào trong thiền. Cảm nó, tận hưởng nó, đi vào trong nó, cho phép nó xảy ra quanh bạn, cho phép nó xảy ra bên trong bạn, thế thì bạn sẽ biết.
Làm sao bạn có thể biết nhảy múa là gì nếu không nhảy múa? Không thể nào biết được từ sách vở, và thậm chí khó mà biết được khi xem vũ công nhảy múa. Thế nữa cũng không phải là việc biết, bởi vì bạn nhìn hình dạng bên ngoài của nó, chỉ là chuyển động của thân thể. Bạn không biết cái gì đang xảy ra bên trong vũ công, hài hoà nào đang nảy sinh trong người đó, tâm thức nào, nhận biết nào đang nảy sinh trong người đó, sự kết tinh nào, việc định tâm nào. Bạn không thể thấy được nó, bạn không thể suy diễn ra nó. Từ bên ngoài nó là không sẵn có, và bạn không thể đi vào trong thế giới bên trong của vũ công. Cách duy nhất để đi vào là trở thành vũ công.
Mọi cái đẹp, sâu sắc, và lớn lao đều phải được sống.
Tin cậy là một trong những điều vĩ đại nhất trong cuộc sống. Lớn hơn yêu, bởi vì yêu biết tới ghét. Tin cậy không biết gì về điều đó. Yêu vẫn là nhị nguyên. Phần ghét vẫn còn ẩn kín; nó đã không bị mất đi. Bạn có thể ghét người yêu của bạn trong vòng một giây. Bất kì cái gì cũng có thể gây ra điều đó, và phần ghét đi lên và phần yêu đi xuống. Trong yêu nó chỉ là một nửa điều bạn gọi là yêu, ngay bên dưới bề mặt ghét bao giờ cũng chờ đợi để nhảy lên và sở hữu bạn. Và nó sở hữu bạn thật. Những người yêu liên tục đánh nhau, xung đột liên tục. Ai đó đã viết cuốn sách về yêu. Tiêu đề thì hay: Kẻ thù thân thiết. Những người yêu là kẻ thù nữa.
Nhưng tin cậy là cao hơn yêu, nó là bất nhị. Nó không biết tới ghét. Nó không biết tới cực, không cái đối lập. Nó đơn giản là một. Nó là yêu thuần khiết nhất - yêu được làm thuần khiết ghét, yêu đã bỏ đi phần ghét hoàn toàn, yêu mà không thể biến thành kinh nghiệm chua cay, kinh nghiệm cay đắng, yêu mà đã trở thành gần như không ở thế gian, mà ở thế giới khác.
Cho nên chỉ những người yêu mới có thể tin cậy. Nếu bạn muốn né tránh yêu, và muốn tin cậy, tin cậy của bạn sẽ là trạng thái yêu rất thấp hơn bởi vì nó sẽ liên tục có phần ghét. Bạn phải chuyển năng lượng của bạn đầu tiên qua yêu để cho bạn có thể trở nên nhận biết về tính nhị nguyên yêu-và-ghét. Thế thì thất vọng tới từ phần ghét, thế thì hiểu biết tới qua kinh nghiệm, và thế rồi bạn bỏ phần ghét. Thế thì tình yêu thuần khiết, chính bản chất, sống sót. Ngay cả hoa cũng không có đó, chỉ hương thơm có; thế thì bạn vươn lên trong tin cậy.
Tất nhiên nó chẳng liên quan gì tới hiểu biết hợp lí. Thực ra hiểu biết hợp lí càng mất đi, tin cần sẽ càng nảy sinh thêm. Tin cậy theo một nghĩa nào đó là mù quáng; theo một nghĩa nào đó tin cậy là sự trong trẻo duy nhất về cách nhìn có đó. Nếu bạn nghĩ từ lí trí, tin cậy sẽ có vẻ mù quáng. Những người hợp lí hoá bao giờ cũng gọi tin cậy là mù quáng. Nếu bạn nhìn qua kinh nghiệm của tin cậy, bạn sẽ cười, bạn sẽ nói, "Mình đã có mắt lần đầu tiên." Thế thì tin cậy là sự trong trẻo duy nhất có đó. Cách nhìn là rõ ràng thế, không mây nào của giận dữ và ghét, trong suốt thế.
Câu hỏi 2
Hai, ba tháng trước, trong bài giảng tôi thường khóc nhiều. Bây giờ ngay cả thầy không nói gì buồn cười, trong những khoảnh khắc đó tôi cảm thấy gần thầy hơn, tôi chỉ muốn cười và cười và cười. Sao nó lại như vậy?
Nhưng tại sao lại "sao?" Cười đi. Sao làm cho nó thành câu hỏi và vấn đề?
Đây là từ Krishna Radha. Đầu tiên cô ấy hay hỏi, "Sao tôi khóc?" Bây giờ, bằng cách nào đó, bằng phép màu nào đó, cô ấy không khóc mà cười, nhưng vấn đề vẫn tiếp tục.
Sao chúng ta bám vào vấn đề? Ngay cả bạn cảm thấy hạnh phúc, đột nhiên tâm trí nói, "Tại sao?" Dường như hạnh phúc cũng là bệnh. Giải thích được cần tới, giải thích hợp lí được cần tới, bằng không ngay cả hạnh phúc cũng sẽ không xứng đáng với nó.
Điều này diễn ra mãi. Tôi thấy mọi người tới tôi, họ khổ; họ hỏi, "Tại sao?" Tôi có thể hiểu được, khi bạn cảm thấy khổ, tôi có thể hiểu rằng người ta hỏi, "Tại sao?" Nhưng tôi biết "tại sao" của họ còn sâu hơn khổ của họ. Chẳng mấy chốc họ bắt đầu cảm thấy hạnh phúc nữa, và lần nữa họ có đó - rất khổ bởi vì họ hạnh phúc. Bây giờ khổ là "Tại sao?" Để tôi kể cho bạn một giai thoại.
Một người bước vào văn phòng của nhà tâm thần và nói, "Bác sĩ ơi, tôi loạn trí mất rồi. Tôi cứ nghĩ tôi là ngựa vằn. Mọi lúc tôi nhìn vào mình trong gương, toàn thân tôi đều được bao phủ bởi các sọc đen."
Nhà tâm thần cố làm cho anh ta bình tĩnh lại. "Bình tĩnh, bình tĩnh," ông ta nói. "Bây giờ cứ bình thản lại đi, về nhà và uống thuốc này, ngủ đêm cho ngon, và tôi chắc các sọc đen sẽ biến mất hoàn toàn."
Cho nên người đáng thương này về nhà và trở lại sau hai ngày. Anh ta nói, "Bác sĩ ơi, tôi thấy tốt đấy. Có cái gì để hết sọc trắng không?"
Nhưng vấn đề tiếp tục.
Có lần chuyện xảy ra, ai đó đem một người điên tới tôi. Anh thanh niên này có ý tưởng điên rồ là ruồi đã chui vào trong thân thể anh ta, qua mũi hay mồm, trong khi giấc ngủ của anh ta, và rằng chúng cứ bay vòng vèo bên trong. Cho nên tất nhiên anh ta bị rối loạn nhiều. Anh ta quay bên này bên kia; anh ta thậm chí không thể ngồi thẳng được vì những lũ quỉ bay lượn đó ở bên trong; anh ta không thể ngủ được. Đau đớn liên tục. Làm gì với người này? Cho nên tôi bảo anh ta, "Anh nằm ra trên giường đi, nghỉ ngơi cho đã trong mười phút, và chúng tôi sẽ làm bất kì cái gì có thể làm được."
Tôi đắp cho anh ta một chiếc khăn trải giường để cho anh ta không thấy được điều xảy ra, và tôi chạy khắp nhà để bắt vài con ruồi. Khó bắt vì tôi chưa bao giờ làm điều đó trước đây, nhưng kinh nghiệm của tôi về bắt người đã giúp ích. Bằng cách nào đó tôi đã có thể bắt được ba con. Tôi để chúng vào trong chai, đem chúng tới người này, làm vài trò quỉ thuật nào đó trên anh ta, rồi bảo anh ta mở mắt ra, và tôi cho anh xem cái chai.
Anh ta nhìn vào chai. Anh ta nói, "Vâng, thầy đã tóm được một số rồi, nhưng vẫn là các con nhỏ hơn. Con to vẫn còn đó - và chúng to thế." Bây giờ lại khó rồi. Bắt đâu ra ruồi to thế? Anh ta nói, "Tôi rất, rất biết ơn thầy. Ít nhất thầy đã gạt bỏ được những con nhỏ; nhưng những con to mới thực là rất to."
Mọi người cứ tiếp tục. Nếu tôi giúp họ từ phía này, họ sẽ đem cùng vấn đề từ phía khác - dường như có sự cần thiết sâu sắc nào đó. Cố hiểu điều đó đi. Sống mà không có vấn đề là rất khó, gần như không thể được với con người. Tại sao? Bởi vì vấn đề cho bạn sự sao lãng. Vấn đề cho bạn bận bịu. Vấn đề cho bạn công việc mà chẳng có công việc gì. Vấn đề làm cho bạn mắc mứu. Nếu không có vấn đề gì, bạn sẽ không có khả năng bám vào ngoại vi của bản thể bạn. Bạn sẽ bị hút bởi trung tâm.
Và trung tâm của bản thể bạn là trống rỗng. Nó cũng giống như trục bánh xe. Toàn thể bánh xe chuyển động trên cái trục trống rỗng. Cốt lõi bên trong nhất của bạn là trống rỗng, không cái gì, cái không, shunyam, rỗng, như vực thẳm. Bạn sợ cái trống rỗng đó, cho nên bạn cứ níu bám lấy vành bánh xe hay, nhiều nhất, nếu bạn có chút ít bạo dạn, thế thì bạn cứ bám lấy nan hoa, nhưng bạn chưa bao giờ chuyển tới trục. Người ta bắt đầu cảm thấy sợ, run run.
Vấn đề giúp ho bạn. Vấn đề nào đó để giải quyết, làm sao bạn có thể đi vào bên trong được? Mọi người tới tôi và họ nói, "Chúng tôi muốn đi vào bên trong, nhưng có vấn đề." Họ nghĩ bởi vì các vấn đề mà họ không đi vào bên trong. Hoàn cảnh thực là chính cái đối lập: bởi vì họ không muốn đi vào bên trong, họ đang tạo ra vấn đề.
Để hiểu biết này trở thành sâu sắc trong bạn nhất có thể được: vấn đề của bạn toàn là hư huyễn.
Tôi liên tục trả lời các vấn đề của bạn chỉ để xã giao. Chúng toàn là hư huyễn, về căn bản vô nghĩa, nhưng chúng giúp bạn né tránh bản thân bạn. Chúng làm sao lãng bạn. Dường như là, làm sao người ta đi vào được? Có nhiều vấn đề thế phải được giải quyết trước hết. Nhưng một vấn đề được giải quyết, ngay lập tức vấn đề khác trồi lên. Và nếu bạn nhìn, xem, bạn sẽ thấy các vấn đề khác có cùng phẩm chất như vấn đề đầu. Cố giải quyết nó, vấn đề thứ ba kéo tới, ngay lập tức thế vào. Để tôi kể cho bạn một giai thoại.
Nhà tâm thần: "Này ông, con cái tuổi thành niên là mối đe doạ đấy. Ông không có cảm giác về trách nhiệm. Quên các thứ vật chất đi và nghĩ về các thứ khác như khoa học, toán học và những thứ như thế. Toán của ông thế nào?" Bệnh nhân: "Không giỏi gì mấy đâu." "Tôi sẽ cho ông bài kiểm tra về thông tin sự kiện của ông. Bây giờ cho tôi một con số." "Royal 3447. Đó là cửa hàng con gái tôi làm việc." "Tôi không muốn số điện thoại, chỉ là số thường thôi." "Được rồi, ba bẩy." "Điều đó tốt hơn. Bây giờ cho số khác đi." "Hai hai." "Và số nữa." "Ba bẩy." "Tốt, tốt. Xem đây, ông có thể làm cho tâm trí ông làm việc theo hướng khác nếu ông muốn." "Đúng. 37-22-37! Anh trai, dáng người thế nào."
Lại trở lại với bạn gái. Nếu không qua số điện thoại, thì qua dáng người. Điều này cứ tiếp diễn mãi, tới vô hạn.
Nhìn vào điều bản chất đi. Sao bạn muốn tạo ra vấn đề ngay chỗ đầu tiên? Có vấn đề thực sự không? Bạn có hỏi câu hỏi bản chất nhất cho bản thân bạn không: Có vấn đề thực sự không, hay bạn tạo ra chúng và bạn đã trở nên quen tạo ra chúng và bạn giữ việc đồng hành của chúng và bạn cảm thấy đơn độc nếu không có vấn đề? Bạn thậm chí muốn được khổ, nhưng bạn sẽ không thích trống rỗng. Mọi người thậm chí níu bám lấy khổ của họ nhưng không sẵn sàng trở thành trống rỗng.
Tôi thấy điều đó mọi ngày. Một đôi tới. Cả hai đang đánh nhau trong nhiều năm; họ nói họ đã đánh nhau trong mười lăm năm. Cưới nhau mười lăm năm, và liên tục đánh nhau và tạo ra địa ngục cho nhau. Thế sao các bạn không tách ra đi? Sao các bạn níu bám lấy khổ? Hoặc thay đổi hoặc tách ra chứ. Phỏng có ích gì mà phí hoài toàn thể cuộc sống của bạn? Nhưng tôi có thể thấy điều đang xảy ra. Họ không sẵn sàng một mình. Ít nhất khổ cho họ bạn đồng hành. Và họ không biết bây giờ, nếu họ tách ra, họ sẽ đi thế nào để quản lí cuộc sống của họ. Họ đã trở thành được điều chỉnh theo hình mẫu đặc biệt của xung đột liên tục, giận dữ, chì chiết, đánh nhau, bạo hành. Họ đã học được thủ đoạn của nó. Bây giờ họ không biết sống sao trong tình huống khác với ai đó khác với nhân cách khác. Làm sao ở cùng với ai đó khác được? Họ không biết gì khác. Họ đã học được ngôn ngữ đặc biệt của khổ. Bây giờ họ cảm thấy khéo léo, hiệu quả trong nó. Đi với người mới sẽ lại bắt đầu mọi thứ từ ABC. Sau mười lăm năm vẫn còn trong một kinh doanh nào đó người ta bắt đầu sợ đi vào kinh doanh khác.
Tôi đã nghe nói về một ngôi sao phim ảnh lớn, người đi tới nhà tâm thần và nói, "Tôi không có tài về âm nhạc, không có tài diễn xuất. Tôi không phải là người đẹp, đẹp trai. Mặt tôi xấu, nhân cách tôi nghèo nàn. Tôi phải làm gì?" Và anh ta là một diễn viên nổi tiếng.
Cho nên nhà tâm thần nói, "Nhưng sao anh không ra khỏi việc diễn xuất? Nếu anh cảm thấy anh không có tài năng nào, không thiên tài, và đây không phải là công việc anh được ngụ ý làm, sao anh không ra khỏi việc này?"
Anh ta nói, "Cái gì? Sau hai mươi năm làm việc trong nó, và tôi đã gần như trở thành ngôi sao nổi tiếng sao?"
Bạn đầu tư vào khổ của bạn nữa. Xem đấy. Khi vấn đề này rụng đi cứ nhìn, vấn đề thực sẽ dịch chuyển ngay lập tức thành cái gì đó khác. Dường như con rắn liên tục tuột ra khỏi bộ da cũ nhưng con rắn vẫn còn lại. Cái "Tại sao?" là con rắn. Nó có liên quan khi bạn khóc. Bây giờ việc khóc đã dừng, bạn đang cười. Con rắn chui ra khỏi bộ da cũ. Bây giờ vấn đề là "Tại sao?"
Bạn không thể nghĩ về cuộc sống mà không "tại sao" nào sao? Tại sao bạn làm cho cuộc sống thành vấn đề?
Một người nói chuyện với một người Do Thái, và người này cảm thấy rất bực bội bởi thói quen Do Thái về trả lời các câu hỏi bằng câu hỏi khác. Bực quá, người này chung cuộc nói, "Sao các ông những người Do Thái cứ trả lời câu hỏi bằng câu hỏi thế?" Người Do Thái nói, "Sao không?"
Mọi người cứ đi trong vòng tròn. "Sao không?" Lại một câu hỏi.
Nhìn vào trong nó đi. Nếu bạn cười, hay. Thực ra, nếu bạn hỏi tôi, ngay cả khóc cũng hay, chẳng cái gì sai trong nó. Nếu bạn thực sự hỏi tôi, thế thì tôi sẽ nói chấp nhận bất kì cái gì đang vậy. Chấp nhận cái thực, và thế thì khóc cũng hay và không cần đi vào truy hỏi "tại sao?" Bởi vì việc truy hỏi đó làm sao lãng bạn khỏi tính sự kiện. Thế thì khóc là không quan trọng - tại sao bạn khóc. Hỏi về nguyên nhân, thế thì cái thực biến mất và bạn cứ săn đuổi nguyên nhân, nó ở đâu. Bạn có thể tìm ra nguyên nhân ở đâu? Làm sao bạn có thể tìm ra nguyên nhân? Bạn sẽ phải đi tới chính chỗ bắt đầu của thế giới, và chưa bao giờ có chỗ bắt đầu nào.
Cứ nhìn xem. Để trả lời "Tại sao?" chung cuộc bạn sẽ phải đi tới chính chỗ bắt đầu của thế giới. Và chưa bao giờ có bất kì bắt đầu nào. Thế giới đã từng là vậy bao giờ và bao giờ và bao giờ cũng vậy.
Không câu hỏi là được cần để sống. Và đừng chờ đợi câu trả lời; bắt đầu vứt bỏ các câu hỏi đi. Sống, sống với sự kiện. Khóc, cứ khóc. Tận hưởng nó. Nó là hiện tượng hay, thảnh thơi, lau sạch, làm thuần khiết. Tiếng cười là hay. Cười đi. Để tiếng cười chiếm quyền sở hữu bạn. Cười, để cho toàn thân bạn rung lên rộn ràng và đập cùng nó. Nó sẽ là việc làm thuần khiết, nó sẽ là việc tiếp sức sống, nó sẽ làm khoẻ lại bạn.
Nhưng vẫn còn với sự kiện đi. Đừng đi vào nguyên nhân. Vẫn còn với sự tồn tại. Đừng bị bận tâm tại sao nó là vậy, bởi vì điều đó không thể được trả lời. Phật đã nói nhiều lần với các đệ tử của ông ấy, "Không hỏi các câu hỏi, và ít nhất không hỏi các câu hỏi siêu hình, bởi vì chúng là ngu xuẩn." Cứ còn lại với tính sự kiện.
Cuộc sống là đẹp mênh mông thế, sao không sống nó ngay bây giờ đi? Khóc, đó là một điệu bộ của cuộc sống. Cười cũng là một điệu bộ của cuộc sống. Thỉnh thoảng bạn buồn. Nó là một điệu bộ của cuộc sống, một tâm trạng. Đẹp. Thỉnh thoảng bạn hạnh phúc và sôi nổi với vui vẻ và nhảy múa. Điều đó nữa cũng là tốt và đẹp. Bất kì cái gì xảy ra, chấp nhận nó, đón chào nó, và vẫn còn với nó; và dần dần bạn sẽ thấy bạn đã bỏ thói quen hỏi câu hỏi và tạo ra vấn đề từ cuộc sống.
Và khi bạn không tạo ra vấn đề, cuộc sống mở ra mọi bí ẩn của nó. Nó chưa bao giờ mở trước một người mà liên tục hỏi các câu hỏi. Cuộc sống sẵn sàng để lộ bản thân nó cho bạn nếu bạn không làm ra vấn đề. Nếu bạn làm ra vấn đề, chính việc tạo ra vấn đề của bạn làm mắt bạn nhắm lại. Bạn trở thành hùng hổ với cuộc sống.
Đó là khác biệt giữa nỗ lực khoa học và nỗ lực tôn giáo. Nhà khoa học giống như người hung hăng, cố vồ lấy chân lí từ cuộc sống, ép buộc cuộc sống chuyển giao chân lí - gần như bằng súng, bạo hành. Người tôn giáo không có súng khi đứng trước cuộc sống và không hỏi các câu hỏi. Người tôn giáo có thể đơn giản thảnh thơi với cuộc sống, nổi cùng nó; và cuộc sống để lộ ra nhiều điều cho người tôn giáo mà điều đó nó không bao giờ để lộ cho nhà khoa học. Nhà khoa học bao giờ cũng sẽ thu thập các mảnh vụn trên bàn. Nhà khoa học chưa bao giờ sẽ được mời như vị khách. Những người sống cuộc sống, đón chào và chấp nhận nó một cách vui vẻ, không có câu hỏi nào mà với sự tin cậy, họ trở thành khách.
Câu hỏi 3
Làm sao trị liệu đích xác cho các ốm bệnh sau đây: Thứ nhất: keo kiệt. Thứ hai: cằn nhằn, lo lắng cầu toàn. Thứ ba: nhân cách diễn viên, tức là bao giờ cũng cư xử dường như đóng kịch. Thứ tư: tự hào. Điều này bao gồm tự hào về điều mình về sau đã bắt đầu nghĩ là an bình của mình. Liệu thiền có đủ để xử trí cho những điều này không, hay cái gì thêm được cần, ví như mê đắm có ý thức trong chúng tới cực đoan hay cố gắng bỏ qua chúng hay có lẽ né tránh chúng một cách có ý thức?
Keo kiệt đã gần trở thành thứ dựng sẵn trong bạn rồi. Toàn thể hình mẫu của xã hội tạo ra nó. Nó muốn bạn vồ lấy mọi thứ từ mọi người và không cho. Nó làm cho bạn tham vọng, và người tham vọng trở thành keo kiệt. Dù tham vọng là bất kì cái gì - thế gian, không thế gian - nhưng người tham vọng đều trở thành keo kiệt. Bởi vì người đó bao giờ cũng chuẩn bị cho tương lai, người đó không thể đảm đương được việc sống và chia sẻ. Người đó chưa bao giờ ở đây-bây giờ. Nếu người đó có tiền, người đó có tiền cho tương lai, không cho bây giờ. Và làm sao bạn có thể chia sẻ được trong tương lai? Việc chia sẻ là có thể chỉ trong hiện tại. Người đó có tiền cho tuổi già của người đó. Hay có những người có tính cách, đức hạnh của họ dành cho kiếp sống tương lai, cho thiên đường. Làm sao họ có thể chia sẻ ngay bây giờ được? Họ đang tích luỹ, chuẩn bị cho cái gì đó lớn lao sắp xảy ra ở đâu đó trong tương lai. Ngay bây giờ họ là nghèo.
Mọi người tham vọng đều nghèo, và bởi vì cái nghèo của họ, họ trở thành keo kiệt. Họ cứ giữ lại mọi thứ. Những thứ vô dụng họ vẫn cứ giữ lại.
Tôi đã sống cạnh một người. Tôi ngạc nhiên khi thấy rằng cả nhà người đó giống như nơi để đồng nát. Thậm chí khó mà sống được trong nhà đó; không còn chỗ nào còn lại. Và người đó liên tục tích luỹ bất kì cái gì. Một hôm tôi đi dạo và tôi thấy người đó ở bên cạnh đường đang nhặt tay lái của một chiếc xe đẹp, chỉ là tay lái. Anh ta nhìn khắp xung quanh và anh ta thấy rằng không ai nhìn cả, anh ta lấy tay lái đó đem về nhà. Khi tôi quay lại, tôi sang nhà anh ta và nói, "Tay lái đó đâu rồi?"
Anh ta có chút ít ngượng ngùng; anh ta nói, "Ông đã thấy nó à?" "Tôi có ở đó mà."
Nhưng anh ta nói, "Đây là cái tốt. Và ai biết? Dần dần tôi có thể thu thập được cả cái xe đạp. Và cái gì sai trong nó? Và tôi đã không ăn cắp nó; ai đó đã vứt nó đi."
Theo cách này anh ta đi tích luỹ mọi thứ - những thứ vô dụng - nhưng anh ta bao giờ cũng nghĩ về tương lai. Một ngày nào đó những thứ này sẽ trở thành hữu dụng, một ngày nào đó nhu cầu có thể nảy sinh. Ai biết?
Bạn có thể không làm thế trong nhà bạn, nhưng tất cả các bạn đều làm thế trong tim bạn. Nếu bạn đi vào trong tim mình, vào trong tâm trí mình, bạn sẽ thấy nó giống như chỗ để đồng nát. Bạn đã tích luỹ nhiều thứ vô dụng ở đó. Bạn chưa bao giờ dọn sạch nó. Bạn cứ để rác rưởi vào, và thế rồi bạn trở thành nặng nề, và thế rồi bạn cảm thấy bị nặng gánh, và thế rồi bạn cảm thấy bị rối loạn. Và thế rồi cái xấu bên trong nảy sinh.
Nhưng cố hiểu cơ sở của keo kiệt. Nó là trong ý tưởng về sống ở đâu đó trong tương lai. Nếu bạn định sống ở đây bây giờ, bạn không bao giờ keo kiệt, bởi vì bạn có thể chia sẻ. Thu thập bất kì cái gì để làm gì? Tích luỹ để làm gì? Không có sự cần thiết nào rằng ngày mai sẽ là vậy, nó có thể không là vậy. Sao không chia sẻ? Sao không tận hưởng? Chính khoảnh khắc này cuộc sống đang tuôn chảy trong bạn. Tận hưởng nó, chia sẻ nó đi. Bởi vì bằng chia sẻ, nó trở thành mãnh liệt. Bằng chia sẻ, nó trở thành sống nhiều hơn. Bằng chia sẻ, nó tăng lên và phát triển.
Cho nên toàn thể vấn đề là hiểu rằng tương lai là không có. Tương lai được tạo ra bởi tâm trí tham vọng. Tương lai không phải là một phần của thời gian. Nó là một phần của tham vọng. Bởi vì tham vọng cần không gian để di chuyển. Bạn không thể hoàn thành tham vọng bây giờ. Bạn có thể hoàn thành cuộc sống bây giờ, nhưng không hoàn thành tham vọng. Tham vọng là chống lại cuộc sống, phản cuộc sống.
Cứ nhìn bản thân bạn và người khác mà xem. Mọi người đang chuẩn bị: một ngày nào đó họ sẽ sống. Ngày đó không bao giờ tới. Họ cứ chuẩn bị, và họ chết. Nó sẽ không bao giờ tới bởi vì, nếu bạn đi vào chuẩn bị quá nhiều, điều đó sẽ trở thành ám ảnh. Bạn sẽ đơn giản chuẩn bị và chuẩn bị và chuẩn bị. Dường như là ai đó cứ tích luỹ thức ăn cho việc sử dụng tương lai nào đó và cứ vẫn còn đói, chết đói, và chết. Đó là điều đang xảy ra cho hàng triệu người. Họ chết đi, được bao quanh bởi nhiều thứ mà có thể đã được dùng. Họ có thể đã sống đẹp. Không ai cản trở con đường của bạn ngoại trừ tham vọng của bạn. Cho nên keo kiệt là một phần của tham vọng.
Câu hỏi này là từ Bodhidharma. Anh ấy rất tham vọng. Không theo nghĩa thế gian - anh ấy không muốn có nhà lớn, anh ấy không muốn có xe lớn, anh ấy không muốn có tài khoản ngân hàng lớn - không, anh ấy đơn giản theo cách đó, rất đơn giản, gần như một mahatma. Anh ấy không có gì mấy và anh ấy không bận tâm về điều đó. Nhưng anh ấy muốn được chứng ngộ. Đó là vấn đề của anh ấy. Và anh ấy đang vội vàng để trở nên chứng ngộ.
Vứt mọi cái vô nghĩa đi. Sống ngay bây giờ. Không cần bất kì chứng ngộ nào trong tương lai. Nếu bạn sống ngay bây giờ, bạn được chứng ngộ. Ngày bạn sẽ có khả năng tìm ra rằng cuộc sống phải được sống ngay bây giờ, ở đây-bây giờ, bạn được chứng ngộ. Thế thì người ta không bao giờ nghĩ tới quá khứ và không bao giờ nghĩ tới tương lai. Khoảnh khắc này là đủ, đủ cho bản thân nó. Mọi khổ biến mất.
Khổ là vì bạn không có khả năng sống. Cho nên bạn tạo ra mục đích nào đó - chứng ngộ là mục đích để cho bạn cảm giác rằng bạn là quan trọng, rằng bạn đang làm cái gì đó, cuộc sống của bạn là có nghĩa, bạn không sống cuộc sống vô nghĩa, bạn là người tìm kiếm tâm linh lớn. Toàn trò bản ngã.
Chứng ngộ không phải là mục đích. Nó là hậu quả. Bạn không thể tìm được nó. Bạn không thể làm ra mục đích từ nó. Nó không thể trở thành một đối thể của ham muốn. Khi bạn bắt đầu sống một cách vô ham muốn, ở đây-bây giờ, đột nhiên nó có đó. Nó là hậu quả. Nó là hậu quả của cuộc sống năng động, của việc hiện hữu sống động - sống động và mãnh liệt, bắt lửa tới mức khoảnh khắc này người đó đi sâu vào trong thời gian tới mức người đó chạm vào vĩnh hằng.
Có hai khoảnh khắc trong thời gian. Một là từ khoảnh khắc này sang khoảnh khắc khác, chiều ngang - từ A tới B, từ B tới C, từ C tới D. Đó là cách bạn sống; đó là cách ham muốn chuyển động - theo chiều ngang. Người thực sự sống động, nhạy cảm, nhận biết, không đi từ A tới B. Người đó đi sâu hơn vào trong A và sâu hơn vào trong A và ngày càng sâu hơn; chuyển động của người đó là theo chiều đứng.
Đây là nghĩa của cây chữ thập của Jesus. Cây chữ thập là cả chiều ngang và chiều đứng. Tay của Jesus là theo phần ngang của cây chữ thập. Toàn thân ông ấy là theo chiều đứng. Tay là biểu tượng của hành động; hành động di chuyển theo chiều ngang. Bản thể di chuyển theo chiều đứng.
Cho nên đừng bị hấp thu vào trong hành động quá nhiều; trở nên ngày càng bị hấp thu vào bản thể đi. Và đó là điều thiền tất cả là gì. Nó là học cách hiện hữu mà không làm gì. Vô vi - cách hiện hữu, không làm gì. Chỉ hiện hữu. Và bạn bắt đầu rơi vào trong khoảnh khắc này, ngày càng sâu hơn và sâu hơn. Và chuyển động chiều đứng này của thời gian là vĩnh hằng.
Cả hai đều gặp gỡ trong bạn - thời gian và vĩnh hằng. Bây giờ điều đó dành cho bạn quyết định. Nếu bạn di chuyển trong tham vọng, bạn sẽ di chuyển theo thời gian; và cái chết tồn tại trong thời gian. Nếu bạn di chuyển trong ham muốn, bạn sẽ di chuyển trong thời gian; và cái chết tồn tại trong thời gian. Nếu bạn khao khát bản ngã, bạn sẽ di chuyển trong thời gian. Cái chết, bản ngã, ham muốn, tham vọng, tất cả chúng đều là một phần của đường chiều ngang.
Nếu bạn bắt đầu đào vào trong khoảnh khắc này và di chuyển theo chiều đứng, bạn trở thành vô ngã, bạn trở thành vô ham muốn, bạn trở thành vô tham vọng. Nhưng đột nhiên bạn bắt lửa cùng cuộc sống, bạn là năng lượng mãnh liệt của cuộc sống. Thượng đế đã sở hữu bạn. Di chuyển theo chiều đứng, và mọi keo kiệt biến mất.
"Cằn nhằn, lo lắng cầu toàn." Điều đó cũng bị áp đặt lên bạn. Bạn đã được dạy phải hoàn hảo. Điều thực là toàn thể, không phải hoàn hảo. Không ai có thể là hoàn hảo, bởi vì hoàn hảo là thứ tĩnh. Cuộc sống là động. Không cái gì có thể là hoàn hảo trong cuộc sống bởi vì hoàn hảo hơn và hoàn hảo hơn là có thể. Nó cứ tăng lên, vô tận. Nó là sự tăng trưởng liên tục, phổ liên tục. Nó bao giờ cũng tiến hoá, nó bao giờ cũng cách mạng. Nó không bao giờ là một điểm nơi bạn có thể nói, "Bây giờ, đây là hoàn hảo."
Hoàn hảo là ý tưởng sai, nhưng bản ngã muốn nó. Bản ngã muốn là hoàn hảo, cho nên nó cứ cằn nhằn bạn: "Trở thành hoàn hảo đi." Thế rồi nó tạo ra căng thẳng, điên khùng, không lành mạnh, và bản ngã cứ tạo ra các trò bản ngã. Mới hôm nọ tôi đọc một định nghĩa. Định nghĩa này nói, "Người thần kinh là người làm ra lâu đài từ không khí, và người bị bệnh tâm thần là người sống trong những lâu đài đó, và nhà tâm thần là người thu tiền thuê nhà." Nếu bạn muốn trở nên thần kinh, tâm thần, thế thì cố mà thành hoàn hảo.
Và mọi tôn giáo trên trái đất mãi cho tới nay - tôn giáo có tổ chức, nhà thờ - đã từng dạy cho mọi người trở thành hoàn hảo. Jesus đã không dạy điều đó. Ki tô giáo đã dạy. Phật đã không dạy điều đó. Nhưng Phật giáo đã dạy. Mọi tôn giáo có tổ chức đều đã dạy mọi người trở thành hoàn hảo. Phật, Jesus, Lão Tử, họ nói cái gì đó khác toàn bộ; họ nói, "Trở thành toàn thể." Khác biệt là gì giữa "toàn thể" và trở nên "hoàn hảo?" Trở nên hoàn hảo là đường chiều ngang; hoàn hảo là ở đâu đó trong tương lai. Trở nên toàn thể có thể được thực hiện trong khoảnh khắc này, khoảnh khắc này, ở đây-bây giờ; nó không cần thời gian. Trở nên toàn thể là trở thành đích thực, trở thành bản thân bạn - dù bạn là bất kì ai, dù bạn là bất kì cái gì.
Bình thường bạn sống cuộc sống rất, rất giới hạn. Bạn không cho phép năng lượng của bạn là trò chơi đầy đủ. Cuộc sống bị phân mảnh. Bạn muốn yêu ai đó, nhưng bạn không yêu một cách toàn bộ. Bây giờ tôi không nói làm cho tình yêu của bạn thành tình yêu hoàn hảo. Điều đó là không thể được, bởi vì tình yêu hoàn hảo sẽ có nghĩa là bây giờ không trưởng thành nào là có thể. Nó sẽ là cái chết. Tôi nói làm cho tình yêu của bạn thành toàn bộ, toàn thể. Yêu một cách toàn thể. Bất kì cái gì ở trong bạn, đừng giữ nó lại. Cho nó một cách toàn bộ, cho trong tính toàn bộ. Tuôn chảy trong người khác một cách toàn bộ; không giữ lại. Đây là điều duy nhất mà sẽ làm cho bạn thành toàn thể.
Nếu bạn bơi, bơi một cách toàn bộ. Nếu bạn bước, bước một cách toàn bộ. Trong việc bước, chỉ trở thành việc bước, không gì khác. Nếu bạn ăn, ăn một cách toàn bộ.
Ai đó hỏi Chao-chou, một Thiền sư lớn, "Thầy thường làm gì trước khi thầy trở nên chứng ngộ?"
Ông ấy nói, "Ta thường chẻ củi và lấy nước từ giếng."
Người này hỏi, "Bây giờ thầy đã trở nên chứng ngộ, thầy làm gì?"
Ông ấy nói, "Vẫn thế. Ta chẻ củi và ta lấy nước từ giếng."
Người này có hơi chút phân vân, anh ta nói, "Nhưng thế thì khác biệt là gì?"
Chao-Chou nói, "Khác nhiều chứ. Trước đây, ta thường làm nhiều thứ bên cạnh nhau. Chẻ củi, ta nghĩ tới nhiều thứ. Mang nước về từ giếng, ta nghĩ về nhiều thứ. Nhưng bây giờ ta đơn giản mang nước, ta đơn giản chẻ củi. Ngay cả người chẻ cũng đã biến mất. Chỉ còn việc chẻ. Chỉ việc chẻ, không ai ở đó."
Điều này sẽ cho bạn cảm giác về tính toàn thể. Làm tính toàn thể thành mối quan tâm thường xuyên. Nhớ tới nó. Bỏ ý tưởng về hoàn hảo đi. Nó đã được trao cho bạn bởi bố mẹ bạn, mẹ, bố, thầy giáo, cao đẳng, đại học, nhà thờ... nhưng tất cả họ đã làm cho bạn thành thần kinh. Toàn thế giới chịu đựng chứng thần kinh.
Người mẹ lôi cậu con nhỏ tới nhà tâm thần và hỏi, "Bác sĩ ơi, con trai mười tuổi có thể lấy ngôi sao điện ảnh như Elizabeth Taylor được không?"
Bác sĩ nói, "Tất nhiên là không rồi, thưa bà, điều đó hoàn toàn không thể được."
Người mẹ nhìn vào cậu bé và nói, "Thấy chưa, mẹ đã bảo con cái gì? Bây giờ đi về và li dị đi."
Không chỉ cậu bé thần kinh, người mẹ cũng thần kinh nốt - và mẹ còn thần kinh hơn thế. Bố mẹ thần kinh cho sinh ra con cái thần kinh.
Nhiều lần mọi người hỏi tôi - Anurag đã hỏi nhiều lần - tôi chưa bao giờ trả lời - "Tại sao thầy không cho phép các sannyasin của thầy có con? Tại sao thầy gây nhiều rắc rối thế cho Ts. Phadnis?" Trước hết tôi muốn bạn trở thành không thần kinh; bằng không bạn sẽ cho sinh ra con thần kinh. Thế giới này đầy thần kinh rồi. Ít nhất đừng tăng nó lên. Tôi không quan tâm về dân số; cái đó là mối quan tâm của các chính khách. Quan tâm của tôi là bệnh thần kinh. Bạn bị thần kinh rồi; từ bệnh thần kinh của bạn, bạn cho sinh ra trẻ con.
Chúng cũng là sự sao lãng của bạn. Bởi vì bạn chán ngán bản thân bạn, bạn muốn có sao lãng nào đó. Con cái là việc sao lãng đẹp. Chúng tạo ra nhiều rắc rối hơn. Rắc rối của bạn đã trở thành gần cổ rồi; bạn chán với chúng. Bạn muốn rắc rối mới nào đó nữa. Chồng chán với vợ, vợ chán với chồng. Họ muốn ai đó đứng giữa họ: đứa con. Nhiều cuộc hôn nhân được giữ lại cùng nhau vì trẻ con. Bằng không họ chắc đã rời nhau ra rồi. Một khi trẻ con có đó, người mẹ bắt đầu nghĩ về trách nhiệm với con cái, người bố bắt đầu nghĩ về bổn phận với con cái. Bây giờ tồn tại cây cầu.
Và người mẹ và người bố đều bị tải nặng với điên khùng, vấn đề, lo âu riêng của họ. Họ sẽ cho những đứa trẻ này cái gì? Họ phải cho cái gì? Họ nói về tình yêu, nhưng họ bạo hành. Tình yêu của họ đã bị đầu độc, họ không biết yêu là gì, và thế rồi nhân danh tình yêu họ hành hạ. Nhân danh tình yêu họ cố gắng giết chết cuộc sống trong đứa trẻ. Họ làm cho đời chúng thành có cấu trúc. Nhân danh tình yêu họ chi phối, họ sở hữu. Và tất nhiên con cái là rất bất lực, cho nên làm bất kì cái gì bạn muốn làm đều được. Đánh chúng, tạo khuôn chúng theo cách này cách nọ, ép buộc chúng mang các ham muốn và tham vọng không được hoàn thành của bạn để cho khi bạn chết chúng sẽ mang tham vọng của bạn và chúng sẽ cố gắng cùng điều vô nghĩa mà bạn đã cố làm.
Tôi muốn bạn có con, nhưng trở thành người bố, trở thành người mẹ là không dễ thế.
Một khi bạn là toàn thể, thế thì trở thành mẹ, trở thành bố. Thế thì bạn sẽ cho sinh ra đứa con mà nó sẽ là tự do, nó sẽ là mạnh khoẻ và toàn thể, nó sẽ là sự biết ơn - và điều đó sẽ là món quà cho thế giới. Và nó sẽ làm cho thế giới này tốt hơn chút ít so với điều đang vậy. Bằng không thì đừng, bằng không bạn là đủ rồi!
"Sao ông để tôi ở cùng phòng với thằng cha đó?" một bệnh nhân phẫn nộ trong nhà thương điên.
"Bệnh viện đông quá," bác sĩ giải thích. "Anh ta có gây rắc rối gì không?"
"Rắc rối sao? Anh ta dở hơi! Anh ta cứ nhìn khắp phòng rồi nói, 'Không sư tử, không hổ, không voi,' và mọi lúc phòng đầy chúng!"
Người điên nghĩ người khác điên. Người điên chưa bao giờ nghĩ họ điên. Một khi người điên nhận ra rằng mình điên, người đó đã trên con đường lành mạnh rồi.
Cố nhìn cái điên của bạn, nhận ra nó đi. Điều đó sẽ giúp bạn trở nên lành mạnh.
"Cằn nhằn, lo lắng cầu toàn." Cố là toàn thể đi. Bằng không việc cầu toàn đó sẽ cằn nhằn bạn. Trở thành toàn thể đi. Làm bất kì cái gì bạn muốn làm, nhưng làm nó một cách toàn bộ. Tan biến vào trong nó, và dần dần bạn sẽ có việc nở hoa của bản thể bạn. Thế thì, thế thì không có ý tưởng nào về cầu toàn ở trong bạn.
Nhưng bạn là không đầy đủ, bị phân chia, phân mảnh. Đó là lí do tại sao một cách liên tục ý tưởng này nảy sinh "Làm sao để hoàn hảo?" Là toàn thể, và ý tưởng này sẽ rơi rụng theo cách riêng của nó.
"Tự hào" và "nhân cách diễn viên." Tất nhiên ai đang cố là hoàn hảo sẽ trở thành nhân cách diễn viên. Họ sẽ có cá tính; họ sẽ che giấu bản thân họ đằng sau mặt nạ. Họ sẽ không cho phép thực tại của họ được người khác thấy. Họ bao giờ cũng sẽ cố giả vờ, họ sẽ là kẻ đạo đức giả. Họ bao giờ cũng sẽ thử thực hiện, chứng minh. Họ biết họ là ai, và họ sẽ cố gắng chứng minh rằng họ là ai đó khác.
Và khó khăn là ở chỗ họ có thể không có khả năng thuyết phục được người khác, nhưng họ bao giờ cũng có thể thuyết phục bản thân họ. Đó là cách bệnh thần kinh nảy sinh.
Cứ là bản thân bạn thôi, với bất kì giá nào. Dù giá là bất kì cái gì, cứ là bản thân bạn. Chân thành vào. Lúc ban đầu sẽ có nhiều sợ hãi vì bạn nghĩ rằng bạn là người vĩ đại và đột nhiên bạn làm lộ bản thân bạn là người thường. Sẽ có sợ hãi, bản ngã sẽ cảm thấy bị tổn thương, nhưng cứ để cho nó cảm thấy bị tổn thương đi. Thực ra để cho nó chết đói và chết đi. Giúp cho nó tới cái chết. Là bình thường, là giản dị, và bạn sẽ trở thành nhiều tính toàn thể hơn và căng thẳng sẽ tan biến đi và sẽ không cần liên tục phải biểu diễn. Nó là căng thẳng lớn thế - liên tục biểu diễn, liên tục trong cửa sổ trưng bầy, chỉ xem điều mọi người đang nghĩ và điều bạn phải làm để chứng minh rằng bạn là cái gì đó đặc biệt. Nhưng nghĩ về người khác nữa: tất cả họ cũng đang làm cùng điều đó!
Toàn thế giới lo nghĩ quá nhiều bởi vì mọi người đều cố chứng minh cái gì đó mà người đó không là, và người khác cũng làm cùng việc đó. Và không ai muốn thấy rằng bạn là vĩ đại. Họ biết rằng bạn không thế, bởi vì làm sao họ có thể tin được vào tính vĩ đại của bạn? Bản thân họ là vĩ đại. Bạn cũng biết rằng không ai là vĩ đại khác hơn bạn. Bạn có thể không nói vậy, nhưng mọi người sâu bên dưới vẫn cứ tin vào điều đó.
Tôi đã nghe nói rằng ở các nước A rập họ có chuyện đùa rằng bất kì khi nào Thượng đế làm ra một người mới ngài đều giở thủ đoạn. Ngài thì thào vào tai người đó, "Con là người tốt nhất ta đã làm ra - vĩ đại nhất." Nhưng ngài đã làm điều đó cho mọi người, cho nên mọi người đều bị thuyết phục về tính vĩ đại riêng của mình.
Cố bước đi trên đất. Hiện thực vào. Và nếu bạn là người thường, bạn đột nhiên sẽ thấy nhiều cánh cửa mở ra mà đã bị đóng trước đây vì trạng thái căng thẳng của bạn. Thảnh thơi đi.
Và tất nhiên tự hào tới đi tới lại theo những cách khác nhau, cho nên quan sát đi. Và bao giờ cũng nhớ, nó sẽ tới theo cách tinh tế, cho nên phải làm việc quan sát của bạn chính xác, đích xác, tỉnh táo hơn.
Vâng, thiền sẽ có tác dụng. Không cái gì khác được cần. Chỉ thiền nhiều hơn, để cho bạn có thể thấy mọi sự một cách rõ ràng.
Câu hỏi 4
Osho ơi, dần dần tôi cảm thấy rằng thầy là tôi. Nhưng thế thì ai là anh chàng trong bộ đồ trắng ngồi mọi sáng trên ghế kia?
G.O.K.
Bây giờ để tôi giải thích cho bạn từ viết tắt "G.O.K." Đây là câu trả lời của tôi.
Một bác sĩ được vài bác sĩ điều trị đưa đi xem quanh bệnh viện London. Ông ấy nhìn vào hệ thống hồ sơ và để ý tới ý tưởng sáng chói của họ về việc viết tắt - D thay cho diphtheria - bệnh bạch hầu, M thay cho measles - bệnh sởi, TB thay cho tuberculosis - bệnh lao, và vân vân. Mọi bệnh dường như đều dưới kiểm soát khá tốt ngoại trừ một bệnh được chỉ dẫn bởi kí hiệu G.O.K.
"Tôi thấy rằng các ông có bệnh dịch tác động rộng về G.O.K. trên tay các ông," ông ta nói. "Nhưng G.O.K. là gì?"
"Ồ," một người trong họ nói, "khi chúng toi không thể chẩn đoán được chúng tôi để G.O.K. - God Only Knows - Có trời mới biết."
Tôi không biết anh chàng này là ai, người ngồi đây trên chiếc ghế này và nói chuyện với các bạn. G.O.K.
Xem tiếp Chương 7Quay về Mục lục Tập 9

0 Đánh giá

Ads Belove Post