Read more
Sét đánh bất thần
Bài nói về Thiền
Chương 7. Duy nhất Thượng đế
Ngày xưa có một người nước Tề
muốn có vàng. Lúc bình minh anh ta mặc áo và đội mũ và lên đường ra chợ.
Anh ta đi tới quầy hàng của người
bán vàng, vồ lấy vàng và chuồn đi.
Lính canh bắt anh ta và truy hỏi
anh ta."Tại sao anh vồ lấy vàng của người khác, và làm ngay trước nhiều
người vậy?"
Người này đáp:
"Lúc tôi thấy nó tôi không
thấy mọi người - tôi chỉ thấy vàng."
Để tôi kể cho bạn một giai thoại
nhỏ trước đã:
"Bác sĩ của tôi nhấn mạnh
là tôi phải tới khám với ông." Bệnh nhân nói với nhà tâm thần."Trời
biết tại sao - tôi có hôn nhân hạnh phúc, việc làm an ninh, nhiều bạn bè, không
lo nghĩ..."
"Hừm," nhà tâm thần
nói, tìm cuốn sổ tay, "và anh đã thế này được bao lâu rồi?"
Hạnh phúc là không thể nào tin
được. Dường như là con người không thể nào hạnh phúc được. Nếu bạn nói về chán
nản của bạn, nỗi buồn, nỗi khổ, mọi người đều tin nó. Điều đó dường như là tự
nhiên. Nếu bạn nói về hạnh phúc của bạn, không ai tin bạn - điều đó dường như
là phi tự nhiên.
Sigmund Freud, sau bốn mươi năm
nghiên cứu trong tâm trí con người, làm việc với hàng nghìn người, quan sát
hàng nghìn tâm trí rối loạn, đã đi tới kết luận rằng hạnh phúc là hư cấu: con
người không thể hạnh phúc được. Nhiều nhất, chúng ta có thể làm mọi sự chút ít
thoải mái hơn, có vậy thôi. Nhiều nhất chúng ta có thể làm cho bất hạnh bớt đi
chút ít, có vậy thôi. Nhưng con người không thể hạnh phúc được.
Có vẻ rất bi quan - nhưng nhìn
vào con người hiện đại điều đó dường như đích xác là hoàn cảnh, điều đó dường
như là sự kiện.
Phật nói rằng con người có thể
hạnh phúc, cực kì hạnh phúc. Krishna hát các bài ca về phúc lạc tối thượng đó -
satchitanand. Jesus nói về Vương quốc của Thượng đế. Nhưng làm sao bạn có thể
tin được ít người thế, người có thể được đếm trên đầu ngón tay, so với toàn thể
số đông, hàng triệu và hàng triệu người suốt nhiều thế kỉ, vẫn còn bất hạnh, lớn
lên ngày càng nhiều trong bất hạnh, cả đời họ là câu chuyện về khổ và không gì
khác? Và thế rồi cái chết tới! Làm sao tin được vài người này?
Hoặc họ đang nói dối hoặc họ
đang tự lừa bản thân họ. Hoặc họ đang nói dối vì chủ định khác nào đó, hoặc họ
hơi chút điên, bị lừa bởi ảo tưởng riêng của họ. Họ đang sống trong thoả mãn ước
ao. Họ muốn hạnh phúc và họ bắt đầu tin rằng họ hạnh phúc. Điều đó dường như giống
niềm tin nhiều hơn, niềm tin tuyệt vọng, thay vì sự kiện. Nhưng làm sao điều đã
xảy ra rằng rất ít người đã từng trở nên hạnh phúc?
Nếu bạn quên con người, nếu bạn
không chú ý nhiều tới con người, thế thì Phật, Krishna, Christ, họ sẽ có vẻ thực
hơn. Nếu bạn nhìn vào cây, nếu bạn nhìn vào chim, nếu bạn nhìn vào các vì sao,
thế thì mọi thứ đều lung linh trong hạnh phúc vô cùng. Thế thì phúc lạc dường
như là chính chất liệu tạo nên sự tồn tại này. Duy nhất con người là bất hạnh.
Cái gì đó sâu bên dưới đã đi
sai.
Phật không lừa dối và ông ấy
không nói dối. Và tôi nói điều này với bạn, không theo thẩm quyền của truyền thống
- tôi nói điều này với bạn theo thẩm quyền riêng của tôi. Con người có thể hạnh
phúc, hạnh phúc hơn chim, hạnh phúc hơn cây, hạnh phúc hơn sao - vì con người
có cái gì đó mà không cây, không chim, không sao nào có được. Con người có tâm
thức!
Nhưng khi bạn có tâm thức thế
thì hai phương án là có thể: hoặc bạn có thể trở nên bất hạnh hoặc bạn có thể
trở nên hạnh phúc. Thế thì đó là chọn lựa riêng của bạn! Cây đơn giản hạnh phúc
vì chúng không thể bất hạnh được. Hạnh phúc của chúng không phải là tự do của
chúng - chúng phải hạnh phúc. Chúng không biết cách bất hạnh; không có phương
án nào.
Những con chim đang ríu rít
trên cây, chúng hạnh phúc! Không phải vì chúng đã chọn hạnh phúc - chúng đơn giản
hạnh phúc vì chúng không biết cách nào khác để hiện hữu. Hạnh phúc của chúng là
vô ý thức. Nó đơn giản tự nhiên.
Con người có thể cực kì hạnh
phúc, và cực kì bất hạnh - và con người được tự do chọn lựa. Tự do này là nguy
hiểm. Tự do này là rất nguy hiểm - vì bạn trở nên chịu trách nhiệm. Và cái gì
đó đã xảy ra với tự do này, cái gì đó đã đi sai. Con người bằng cách nào đó đứng
trên đầu mình.
Bạn đã tới tôi để tìm kiếm thiền.
Thiền được cần chỉ bởi vì bạn đã không chọn là hạnh phúc. Nếu bạn đã chọn là hạnh
phúc thì không cần bất kì thiền nào. Thiền là thuốc: nếu bạn ốm thế thì thuốc
được cần. Chư Phật không cần thiền. Một khi bạn đã bắt đầu chọn hạnh phúc, một
khi bạn đã quyết định rằng bạn phải là hạnh phúc, thế thì không thiền nào được
cần. Thế thì thiền bắt đầu xảy ra theo cách riêng của nó.
Thiền là sự vận hành của việc
là hạnh phúc. Thiền đi theo người hạnh phúc như cái bóng: bất kì chỗ nào người
đó đi, bất kì cái gì người đó làm, người đó đều có tính thiền. Người đó được tập
trung mãnh liệt.
Từ 'thiền' và từ 'thuốc' bắt nguồn từ cùng một gốc - điều đó rất có ý nghĩa. Thiền cũng là thuốc. Bạn không mang lọ thuốc và đơn thuốc cùng bạn nếu bạn mạnh khoẻ. Tất nhiên, khi bạn không mạnh khoẻ bạn phải đi tới bác sĩ. Đi tới bác sĩ không phải là điều rất lớn lao để mà khoe khoang. Người ta nên được hạnh phúc để cho bác sĩ không được cần tới.
Cho nên nhiều tôn giáo có đó bởi vì nhiều người thế đang bất hạnh. Người hạnh phúc không cần tôn giáo; người hạnh phúc không cần đền chùa, không cần nhà thờ - vì với người hạnh phúc toàn thể vũ trụ là đền chùa, toàn thể sự tồn tại là nhà thờ. Người hạnh phúc không có gì như hoạt động tôn giáo vì toàn thể cuộc sống của người đó mang tính tôn giáo rồi.
Bất kì cái gì bạn làm với hạnh phúc đều là lời cầu nguyện: công việc của bạn trở thành tôn thờ; chính việc thở của bạn có sự huy hoàng mãnh liệt cho nó, sự duyên dáng. Không phải là bạn thường xuyên lặp lại tên của Thượng đế đâu - chỉ người ngu mới làm điều đó - vì Thượng đế không có tên, và bằng việc lặp lại cái tên giả định nào đó bạn đơn giản làm đờ đẫn tâm trí riêng của bạn. Bằng việc lặp lại tên Ngài, bạn sẽ không đi tới bất kì chỗ nào. Người hạnh phúc đơn giản đi tới thấy Thượng đế ở mọi nơi. Bạn cần con mắt hạnh phúc để thấy Ngài.
Cái gì đã đi sai?
Tôi đã nghe nói về một người trở nên rất nổi tiếng ở Đức - thậm chí ngày nay tượng của ông ấy vẫn có đó ở quảng trường nào đó và một số phố vẫn còn mang tên ông ấy. Tên ông ấy là Ts. Daniel Gottlieb Schreber. Ông ấy mới là người sáng lập thực ra chủ nghĩa phát xít. Ông ấy chết năm 1861, nhưng ông ấy đã tạo ra tình huống cho Adolf Hitler tới - tất nhiên, một cách không chủ định.
Người này "... có cái nhìn rất rõ ràng về cách nuôi dưỡng trẻ em. Ông ấy đã viết nhiều sách. Những sách đó đã được dịch sang nhiều thứ tiếng. Một số trong chúng được xuất bản tới năm mươi lần." Sách của ông ấy được yêu mến lắm, được kính trọng vô cùng, vì cách nhìn của ông ấy là không ngoại lệ - cách nhìn của ông ấy rất thông thường. Ông ấy nói những điều mà mọi người đã tin từ nhiều thế kỉ. Ông ấy là người phát ngôn cho tâm trí bình thường, tâm trí tầm thường.
"Hàng trăm câu lạc bộ và hội đoàn đã được thiết lập để duy trì ý nghĩ của ông ấy, ý tưởng của ông ấy, và khi ông ấy chết nhiều tượng đã được dựng lên, nhiều phố được mang tên ông ấy.
"Ông ấy tin vào việc tạo kỉ luật cho trẻ em từ thời chúng mới sáu tháng tuổi" - vì ông ấy nói nếu bạn không tạo kỉ luật cho đứa trẻ khi nó sáu tháng tuổi bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội thực để tạo kỉ luật cho nó. Khi đứa trẻ còn rất mềm yếu và ẻo lả, vô nhận biết về cách thức của thế giới, làm ra một dấu ấn sâu - thế thì nó bao giờ cũng đi theo dấu ấn đó. Và nó thậm chí sẽ không nhận biết rằng nó đang bị thao túng. Nó sẽ nghĩ nó đang làm mọi điều này theo ý chí riêng của nó - vì khi đứa trẻ sáu tháng tuổi nó chưa có ý chí; ý chí sẽ tới về sau, và kỉ luật sẽ tới sớm hơn ý chí. Cho nên ý chí bao giờ cũng sẽ nghĩ: 'Đây là ý tưởng riêng của mình.'
Điều này làm biến chất đứa trẻ. Nhưng mọi tôn giáo của thế giới và mọi kẻ mị dân và mọi kẻ độc tài của thế giới, và mọi cái gọi là guru và tu sĩ, tất cả họ đều đã tin vào việc làm điều này.
Đây dường như là nguyên nhân cơ bản gây ra tại sao con người bất hạnh, vì không người nào được di chuyển tự do, không người nào được cảm, được dò dẫm con đường của mình bằng tâm thức riêng của mình. Người đó đã bị làm biến chất ngay từ chính gốc rễ.
Nhưng Schreber gọi nó là kỉ luật, như mọi bậc cha mẹ đều gọi nó. Ông ấy tin vào việc tạo kỉ luật cho trẻ con từ thời chúng còn sáu tháng tuổi theo cách mà chúng về sau sẽ không bao giờ hỏi bố mẹ chúng và dầu vậy vẫn tin rằng chúng đã hành động theo ý chí tự do riêng của chúng. Ông ấy đã viết rằng vào lần xuất hiện đầu tiên của sự cứng đầu cứng cổ, người ta phải..."dừng nó lại ngay lập tức, giết chết nó ngay lập tức." Khi bạn thấy đứa trẻ trở thành một người, một cá nhân, bạn phải phá huỷ tia sáng đầu tiên của tính cá nhân của nó, ngay lập tức, không một khoảnh khắc nào nên bị mất.
Khi lần xuất hiện đầu tiên của sự cứng đầu cứng cổ được để ý "... người ta phải bước lên trước theo cách khẳng định... những lời nói nghiêm khắc, những cử chỉ đe doạ, đánh vào giường... cảnh cáo về mặt thân thể, được lặp lại một cách nhất quán cho tới khi đứa trẻ bình tĩnh lại hay rơi vào giấc ngủ.
"Việc đối xử này được cần chỉ một hay hai lần hay nhiều nhất là ba lần," bác sĩ này nói với mọi người.
Làm cho đứa trẻ sợ thế, làm rung chuyển nó tới tận gốc rễ! Và những gốc rễ đó là rất mềm mại - đứa trẻ sáu tháng tuổi. Đe doạ nó bằng cử chỉ, bằng hận thù sâu, thù địch trong mắt bạn, dường như bạn sắp tiêu diệt bản thân đứa trẻ. Làm rõ ràng cho đứa trể rằng hoặc nó có thể sống hoặc sự cứng đầu cứng cổ của nó - cả hai không thể được phép sống. Nếu nó muốn sự cứng đầu cứng cổ của nó thế thì nó sẽ phải chết. Một khi đứa trẻ đi tới biết rằng nó có thể sống chỉ với cái giá của sự cứng đầu cứng cổ, nó sẽ bỏ sự cứng đầu cứng cổ của nó và nó sẽ chọn sống sót. Điều đó là tự nhiên! Sống sót người ta phải chọn trước hết; mọi thứ khác tới thứ hai.
"Và thế rồi người ta là chủ của đứa trẻ mãi mãi. Từ giờ trở đi, một thoáng nhìn, một lời hay một cử chỉ đe doạ là đủ cai trị đứa bé."
Điều gì đã xảy ra cho con riêng của ông ấy? Không ai bận tâm. Mọi người đều thích ý tưởng này. Các bố mẹ trên khắp thế giới trở nên rất nhiệt tình và mọi người bắt đầu cố tạo kỉ luật cho con cái họ. Và đó là cách, theo Schreber, toàn thể nước Đức đã được đưa vào kỉ luật. Điều đó đã lát đường cho Adolf Hitler.
Một đất nước đẹp thế, thông minh thế, trở thành nạn nhân của một kẻ ngu, người gần như là điên. Và ông ta đã cai trị cả nước này. Làm sao điều đó là có thể được? Đó vẫn là một câu hỏi mà không được trả lời. Làm sao ông ta có thể cai trị nhiều người thông minh thế một cách dễ dàng thế, bằng những ý tưởng ngu xuẩn thế?
Những người này đã được huấn luyện để tin tưởng; những người này đã được huấn luyện để không là các cá nhân. Những người này đã được huấn luyện để bao giờ cũng vẫn còn trong kỉ luật. Những người này đã được huấn luyện rằng vâng lời là đức hạnh lớn nhất. Nó không phải vậy! Đôi khi chính không vâng lời mới là đức hạnh lớn nhất. Đôi khi, tất nhiên, nó là vâng lời. Nhưng chọn lựa phải là của bạn: bạn có ý thức để chọn liệu vâng lời hay không vâng lời. Điều đó có nghĩa là bạn có ý thức để vẫn còn là người chủ trong mọi tình huống, dù bạn vâng lời hay bạn không vâng lời.
Điều gì đã xảy ra cho con riêng của ông ấy? Đến bây giờ toàn thể lịch sử về con ông ấy đã đưa ra ánh sáng.
"Một trong những con gái của ông ấy đã bị chứng u sầu và bác sĩ gợi ý đưa cô ta vào nhà thương điên. Một trong những con trai của ông ấy bị suy sụp thần kinh và bị đưa vào sống trong cơ sở từ thiện. Anh ta đã phục hồi, nhưng tám năm sau đã tái phát và chết trong nhà thương điên. Con trai khác của ông ấy đã phát điên và tự tử." Và khám nghiệm tử thi của những người con đã chứng minh rằng không có gì sai về thể chất với não của họ - dầu vậy cả hai đều phát điên: một người chết trong nhà thương điên, người kia tự tử.
Điều gì đã xảy ra? Về mặt thể chất não của họ là hoàn hảo, nhưng về mặt tâm lí chúng bị hỏng. Người bố điên này đã làm hỏng mọi con cái của mình. Và đó là điều đã xảy ra cho toàn thể nhân loại.
Qua nhiều thế kỉ, các bậc cha mẹ đã từng phá huỷ mọi người. Họ đã bị bố mẹ họ phá huỷ, vân vân và vân vân. Đó dường như là trạng thái kinh niên. Bố mẹ bạn đã không hạnh phúc; bất kì cái gì họ biết đã làm cho họ chỉ ngày càng bất hạnh hơn - và họ huấn luyện bạn về điều đó, và họ đã làm ra bản sao của bản thân họ trong bạn.
Arthur Koestler đã đặt ra một từ hay cho toàn thể cái vô nghĩa này. Ông ấy gọi nó là 'bapucracy-cha liêu'. 'Bapu' nghĩa là bố, cha - nó là thuật ngữ Ấn Độ. Người Ấn Độ thường gọi Mahatma Gandhi là 'bapu'. Từ 'bapucracy' là hoàn hảo. Ấn Độ khổ hơn bất kì nước nào khác từ kiểu bapucracy- cha liêu này. Việc lãnh đạo của Ấn Độ vẫn chịu đựng từ cha của nó, Mahatma Gandhi.
Từng đứa trẻ đều bị phá huỷ bởi các cha của chúng. Tất nhiên, họ đã bị phá huỷ bởi cha của họ. Cho nên tôi không nói rằng đó là trách nhiệm của họ; đó là trạng thái vô ý thức, kinh niên mà tự nó kéo dài mãi. Cho nên không có nhu cầu phàn nàn về bố mẹ họ - điều đó sẽ không giúp ích gì. Ngày bạn hiểu điều đó, bạn phải bỏ nó một cách có ý thức và thoát ra khỏi nó.
Là cá nhân đi nếu bạn muốn hạnh phúc. Nếu bạn muốn hạnh phúc, thế thì bắt đầu chọn cách riêng của bạn. Có nhiều lần khi bạn sẽ phải không vâng lời - là vậy đi! Có nhiều lần khi bạn sẽ phải có tính nổi dậy - là vậy đi! Không có bất kính nào được ngụ ý trong nó. Kính trọng bố mẹ bạn. Nhưng nhớ rằng trách nhiệm sâu xa nhất của bạn là hướng tới bản thể riêng của bạn.
Mọi người bị kéo lê và bị thao túng, cho nên không người nào biết định mệnh của mình là gì. Điều bạn thực sự bao giờ cũng muốn làm cho bạn đã bị quên lãng. Và làm sao bạn có thể hạnh phúc được? Ai đó có thể đã là nhà thơ lại chỉ là người cho vay tiền. Ai đó có thể đã là hoạ sĩ lại là bác sĩ. Ai đó có thể đã là bác sĩ, là bác sĩ giỏi, lại là doanh nhân. Mọi người đều bị đổi chỗ. Mọi người đều làm cái gì đó mà người đó chưa bao giờ muốn làm - do đó mới có bất hạnh.
Hạnh phúc xảy ra khi bạn khớp với cuộc sống của bạn, khi bạn khớp một cách hài hoà tới mức bất kì cái gì bạn làm cũng đều là niềm vui của bạn. Thế thì đột nhiên bạn sẽ đi tới biết: thiền đi theo bạn. Nếu bạn yêu công việc mà bạn đang làm, nếu bạn yêu cách thức bạn đang sống, thế thì bạn có tính thiền. Thế thì không cái gì làm sao lãng bạn. Khi mọi sự làm sao lãng bạn, điều đó đơn giản chỉ ra rằng bạn không thực sự quan tâm tới những điều đó.
Thầy giáo liên tục nói cho lũ trẻ nhỏ: "Chú ý tới thầy! Chăm chú vào!" Chúng chăm chú, nhưng chúng chăm chú vào chỗ nào đó khác. Conn chim cúc cu đang kêu với tất cả trái tim nó bên ngoài toà nhà của trường, và đứa trẻ chăm chú - không ai có thể nói nó không chăm chú, không ai có thể nói nó không có tính thiền, không ai có thể nói nó không trong tập trung sâu sắc - nó đang vậy. Thực ra, nó đã hoàn toàn quên mất thầy giáo và bài số học mà thầy đang làm trên bảng. Nó hoàn toàn quên lãng. Nó hoàn toàn bị chiếm hữu bởi con chim cúc cu. Và thầy giáo nói: "Chăm chú vào! Con đang làm gì vậy? Đừng bị sao lãng!" Thực ra, thầy đang làm sao lãng.
Đứa trẻ chăm chú - điều đó đang xảy ra một cách tự nhiên. Lắng nghe con chim cúc cu, nó sung sướng. Thầy giáo đang làm sao lãng và thầy nói: "Con không chăm chú." Thầy đơn giản nói điều dối trá. Đứa trẻ đang chăm chú. Con chim cúc cu hấp dẫn nó nhiều, vậy nó có thể làm gì được? Thầy giáo không hấp dẫn thế. Số học không hấp dẫn. Nhưng chúng ta không được sinh ra để là nhà toán học. Có vài đứa trẻ sẽ không quan tâm tới con chim cúc cu. Con chim cúc cu có thể ngày càng kêu ầm ĩ hơn, và chúng sẽ chăm chú lên bảng đen. Thế thì số học dành cho chúng. Thế thì chúng có việc thiền, trạng thái thiền tự nhiên.
Chúng ta đã bị làm sao lãng vào các động cơ phi tự nhiên: tiền, danh, quyền. Việc nghe con chim cúc cu sẽ không cho bạn tiền. Việc nghe con chim cúc cu sẽ không cho bạn quyền, danh. Nhìn bướm sẽ không giúp bạn về kinh tế, chính trị, xã hội. Những điều này không trả tiền, nhưng những điều này làm cho bạn hạnh phúc.
Người thực lấy dũng cảm để đi cùng các thứ làm cho người đó hạnh phúc. Nếu người đó còn nghèo, người đó còn nghèo; người đó không phàn nàn về nó, người đó không oán hận. Người đó nói: "Mình đã chọn con đường của mình - mình đã chọn con chim cúc cu và bướm và hoa. Mình không thể giầu, điều đó là được! Nhưng mình giầu có vì mình hạnh phúc."
Kiểu người này sẽ không bao giờ cần bất kì phương pháp nào để tập trung, vì không có nhu cầu - người đó đang trong việc tập trung. Việc tập trung của người đó lan toả khắp cuộc đời người đó. Hai mươi bốn giờ người đó trong tập trung.
Con người đã làm đảo lộn. Tôi mới đọc:
Ông già Ted đang ngồi trên bở sông nhiều giờ mà không có được con cá nào cắn câu. Tổ hợp của nhiều chai bia và mặt trời nóng làm cho ông ấy ngủ gật, và ông ấy đã hoàn toàn không được chuẩn bị khi một con cá sống tự làm cho nó mắc câu và đánh thức ông ấy dậy. Ông ấy hoàn toàn bị mất cân bằng và, trước khi ông ấy có thể lấy lại được cân bằng, đã thấy bản thân mình ở trong sông.
Một cậu bé quan tâm quan sát vụ này. Khi ông già này đang vật lộn để ra khỏi nước, nó quay sang bố nó và hỏi, "Bố ơi, người kia bắt cá hay là cá bắt người kia?"
Con người đã đi hoàn toàn lộn ngược. Cá đang bắt và lôi bạn; bạn không bắt cá. Bất kì đâu bạn thấy tiền, bạn không còn là bản thân bạn. Bất kì đâu bạn thấy quyền, danh, bạn không còn là bản thân bạn. Bất kì đâu bạn thấy sự kính trọng, bạn không còn là bản thân bạn. Ngay lập tức bạn quên mọi thứ - bạn quên giá trị bản chất của cuộc sống của bạn, hạnh phúc của bạn, niềm vui của bạn, vui mừng của bạn.
Bạn bao giờ cũng chọn cái gì đó bên ngoài, và bạn mặc cả bằng cái gì đó bên trong. Bạn đánh mất cái bên trong và bạn thu được cái bên ngoài. Nhưng bạn sẽ làm gì? Cho dù bạn có được cả thế giới dưới chân bạn và bạn đã đánh mất bản thân bạn, cho dù bạn đã chinh phục mọi giầu có của thế giới và bạn đã đánh mất kho báu bên trong riêng của bạn, bạn đang làm gì với nó? Đây là khổ.
Nếu bạn có thể học một điều cùng tôi, thế thì một điều đó là: Tỉnh táo, nhận biết, về động cơ bên trong riêng của bạn, về định mệnh bên trong riêng của bạn. Đừng bao giờ đánh mất cái nhìn về nó, bằng không bạn sẽ bất hạnh. Và khi bạn bất hạnh, thế thì mọi người nói: "Thiền đi và bạn sẽ trở nên hạnh phúc!" Họ nói: "Tập trung và bạn sẽ trở nên hạnh phúc; cầu nguyện và bạn sẽ trở nên hạnh phúc; đi tới đền chùa, có tính tôn giáo, là người Ki tô giáo hay người Hindu và bạn sẽ hạnh phúc!" Điều này toàn là vô nghĩa.
Hạnh phúc đi! và thiền sẽ theo sau. Hạnh phúc đi, và tôn giáo sẽ theo sau. Hạnh phúc là điều kiện cơ bản. Mọi người trở nên có tính tôn giáo khi họ bất hạnh - thế thì tôn giáo của họ là rởm. Cố hiểu tại sao bạn bất .
Nhiều người tới tôi và họ nói họ bất hạnh, và họ muốn tôi cho họ thiền nào đó. Tôi nói: Trước hết, điều cơ bản là hiểu tại sao bạn bất hạnh. Và nếu bạn không loại bỏ nguyên nhân cơ bản đó của bất hạnh của bạn, tôi có thể cho bạn cách thiền, nhưng điều đó sẽ không giúp gì mấy đâu - vì nguyên nhân căn bản vẫn còn đó.
Một người có thể đã là một vũ công giỏi, hay, và người đó đang ngồi trong văn phòng, chồng chất hồ sơ tài liệu. Không có khả năng nào cho nhảy múa. Người đó có thể đã tận hưởng việc nhảy muốn dưới sao, nhưng người đó đơn giản cứ tích luỹ số dư ngân hàng. Và người đó nói người đó bất hạnh: "Cho tôi thiền nào đó đi." Tôi có thể cho anh ta! - nhưng thiền đó sẽ làm gì? nó được cho là làm gì? Người đó sẽ vẫn còn là cùng người đó: vẫn tích luỹ tiền, cạnh tranh ở chợ. Thiền có thể giúp theo cách này: nó có thể làm cho người đó thảnh thơi chút ít để làm điều vô nghĩa này thậm chí tốt hơn.
Đó là điều TM đang làm cho nhiều người ở phương Tây - và đó là hấp dẫn của thiền siêu việt, vì Maharishi Mahesh Yogi liên tục nói, "Nó sẽ làm cho bạn hiệu quả hơn trong công việc của bạn, nó sẽ làm cho bạn thành công hơn. Nếu bạn là người bán hàng, bạn sẽ trở thành người bán hàng thành công hơn. Nó sẽ cho bạn hiệu lực." Và người Mĩ là những người điên rồ nhất về tính hiệu lực. Bạn có thể mất mọi thứ chỉ để có hiệu lực. Do đó mới có hấp dẫn.
Vâng, nó có thể giúp bạn. Nó có thể làm thảnh thơi bạn một chút - nó là thuốc an thần. Bằng việc lẩm nhẩm thường xuyên một mật chú, bằng việc liên tục lẩm nhẩm một từ nào đó, điều đó làm thay đổi hoá chất não của bạn. Nó là thuốc an thần! thuốc an thần bằng âm thanh. Nó giúp bạn làm dãn bớt căng thẳng để cho ngày mai ở bãi chợ bạn có thể hiệu lực hợ, nhiều năng lực để cạnh tranh - nhưng điều đó không thay đổi bạn, nó không phải là biến đổi.
Mới hôm nọ, một sannyasin nhỏ hỏi tôi - bất kì khi nào cậu ta tới cậu ta đều hỏi những câu hỏi hay - rất nhỏ, có thể mới bẩy tuổi. Khi cậu ta nhận tính chất sannyas... cậu ta phải dũng cảm - cậu ta nhận tính chất sannyas trước khi mẹ cậu ta quyết định nhận tính chất sannyas; cậu ta nhận tính chất sannyas trước khi bố cậu ta quyết định nhận tính chất sannyas. Cậu ta phải có tính cá nhân của riêng cậu ta. Cậu ta nhận tính chất sannyas và tôi hỏi cậu ta."Cháu có điều gì để nói không?"
Cậu ta nói, "Có, cháu nên vào làm nhóm nào?"
Đêm hôm nọ cậu ta tới và tôi hỏi, "Bây giờ, cháu có gì để nói không?"
Cậu ta nói, "Thầy nghĩ gì về Maharishi?" Một cậu bé bẩy tuổi!
Tôi bảo cậu ta, "Maharishi là người tốt, một anh chàng rất hay - nhưng làm công việc rất bình thường."
Bạn có thể lẩm nhẩm mật chú, bạn có thể làm thiền nào đó; nó có thể giúp bạn chút xíu đây đó - nhưng nó có thể giúp bạn vẫn còn là bất kì cái gì bạn đang vậy. Nó không phải là biến đổi.
Do đó, hấp dẫn của tôi chỉ dành cho những người thực sự bạo dạn, người táo bạo, người sẵn sàng thay đổi chính hình mẫu cuộc sống của họ, người sẵn sàng liều mọi thứ - vì thực ra bạn không có gì để bị lâm nguy cả: duy nhất bạn chỉ có bất hạnh, khổ. Nhưng mọi người níu bám ngay cả cái đó.
Tôi đã nghe:
Trong trại huấn luyện nơi xa nào đó, tổ tân binh vừa mới trở về chỗ trú sau cuộc hành quân cả ngày dưới mặt trời nóng bỏng.
"Mẹ kiếp!" một lính mới nói."Hàng dặm đường từ chẳng nơi nào, một trung sĩ nghĩ mình là Attila Hung nô, không đàn bà, không rượu, không nghỉ phép - và trên đỉnh mọi thứ này, giầy của tôi quá nhỏ cỡ số hai."
"Anh không cần phải đi đôi giầy đó, anh bạn thân," người cạnh anh ta nói."Sao anh không đi đôi giầy khác?"
"Không đời nào." lời đáp đưa tới."Cởi đôi giầy đó ra là thú vui duy nhất tôi có được!"
Còn cái gì khác bạn phải liều? chỉ mỗi khổ. Thú vui duy nhất mà bạn có là nói về nó. Nhìn mọi người đang nói về khổ của họ: họ trở nên sung sướng làm sao! Họ trả giá cho nó: họ liên tục đi tới nhà phân tâm để nói về khổ của họ - họ trả tiền cho điều đó! Ai đó lắng nghe chăm chú, họ rất hạnh phúc.
Mọi người liên tục nói về khổ của họ lặp đi lặp lại mãi. Họ thậm chí còn phóng đại lên, họ trang điểm, họ làm cho nó có vẻ to hơn. Họ làm cho nó có vẻ to hơn như thật. Tại sao? Bạn chẳng có gì để bị lâm nguy cả. Nhưng mọi người bám lấy cái đã biết, cái quen thuộc. Khổ là mọi điều họ đã biết - đó là cuộc đời của họ. Chẳng có gì để mất, nhưng sợ mất thế.
Với tôi, hạnh phúc tới trước, niềm vui tới trước. Thái độ mở hội tới trước. Triết lí khẳng định cuộc sống tới trước. Tận hưởng đi! Nếu bạn không thể tận hưởng được công việc của bạn, thay đổi đi. Đừng chờ đợi! vì mọi lúc bạn chờ đợi bạn đang chờ đợi Godot. Godot không bao giờ tới. Người ta đơn giản đợi - và phí đời mình. Bạn đợi để làm gì, vì ai?
Nếu bạn thấy ra vấn đề, rằng bạn khổ trong hình mẫu cuộc sống nào đó, thế mọi truyền thống cổ đều nói: bạn sai. Tôi muốn nói: Hình mẫu sai. Cố hiểu sự khác biệt của việc nhấn mạnh. Bạn không sai! Chỉ hình mẫu của bạn, cách bạn đã học sống là sai. Động cơ mà bạn đã học và chấp nhận như của bạn không phải là của bạn - chúng không hoàn thành định mệnh của bạn. Chúng đi ngược lại tính chất của bạn, chúng đi ngược lại yếu tố của bạn.
Công an xã dừng con trai mình lại trên đường khi anh ta thấy cậu bé về nhà sau khi đi câu cả ngày.
"Có may mắn gì không, con?" anh ta hỏi.
"Dạ có bố ạ," cậu bé nói, vừa mở giỏ ra chỉ nửa tá cá hồi đáng yêu.
"Tuyệt vời đấy! Con bắt lũ này ở đâu thế?"
"Ngay dưới kia bố à. Có một làn đường hẹp đánh dấu 'Riêng tư' và bố đi xuôi ở đó cho tới khi bố tới biển báo hiệu viết là 'Người vi phạm sẽ bị khởi tố'. Bước thêm vài mét nữa sẽ có cái ao với tấm biển lớn 'Cấm câu cá' - và đó là chỗ đấy."
Nhớ điều đó: không ai khác có thể quyết định cho bạn. Mọi lời khuyên của họ, mọi mệnh lệnh của họ, mọi đạo đức của họ, chỉ để giết bạn. Bạn phải quyết định cho bản thân bạn. Bạn phải nắm cuộc sống của bạn trong tay của bạn. Bằng không, cuộc sống liên tục gõ cửa nhà bạn và bạn không bao giờ có đó - bạn bao giờ cũng ở chỗ nào đó khác.
Nếu bạn đã định là vũ công, cuộc sống tới từ cánh cửa đó vì cuộc sống nghĩ bạn phải là vũ công đến giờ. Nó gõ cửa ở đó nhưng bạn không ở đó - bạn là chủ ngân hàng. Và làm sao cuộc sống mong đợi biết rằng bạn sẽ trở thành chủ ngân hàng? Thượng đế tới với bạn theo cách Ngài muốn bạn là vậy; Ngài chỉ biết địa chỉ đó - nhưng bạn chưa bao giờ được tìm thấy ở đó, bạn ở đâu đó khác, ẩn sau mặt nạ của ai đó khác, trong nắm giữ của ai đó hác, dưới cái tên của ai đó khác.
Làm sao bạn mong đợi Thượng đế tìm ra bạn? Ngài liên tục tìm bạn. Ngài biết tên bạn, nhưng bạn đã quên cái tên đó. Ngài biết địa chỉ của bạn nhưng bạn chưa bao giờ sống ở địa chỉ đó. Bạn đã cho phép thế giới làm sao lãng bạn.
Chuyện xảy ra:
"Tớ mơ tớ là đứa trẻ đêm qua," Joe nói với Al, "và tớ có vé vào tự do mọi chỗ cưỡi ngựa tại Disneyland. Anh bạn, tớ có thời gian thoả thích làm sao! Tớ đã không phải chọn cưỡi con nào - tớ cưỡi tất cả chúng."
"Thú vị nhỉ," anh bạn nhận xét."Tớ có giấc mơ sinh động đêm qua. Tớ mơ thấy một cô gái mơ đẹp tuyệt trần gõ cửa phòng tớ và đè tớ ra với ham muốn của cô ấy. Thế rồi ngay khi chúng tớ bắt đầu, một khách thăm khác, một cô tóc hung lộng lẫy ngực to bước vào và muốn tớ nữa!"
"Úi chao," Joe ngắt lời."Này anh bạn, Giá mà tớ yêu ở đó nhỉ! Sao cậu không gọi điện cho tớ?"
"Tớ gọi rồi," Al đáp."Và mẹ cậu bảo tớ cậu đang ở Disneyland."
Thượng đế có thể tìm ra bạn chỉ theo một cách, chỉ theo một cách Ngài có thể tìm thấy bạn, và đó là việc nở hoa bên trong của bạn: như Ngài muốn bạn là vậy. Chừng nào bạn chưa tìm ra tính tự phát của bạn, chừng nào bạn chưa tìm ra yếu tố của bạn, bạn không thể hạnh phúc được. Và nếu bạn không thể hạnh phúc được, bạn không thể có tính thiền.
Tại sao ý tưởng này nảy sinh trong tâm trí mọi người? việc thiền đó đem lại hạnh phúc. Thực ra, bất kì chỗ nào họ tìm thấy người hạnh phúc họ bao giờ cũng tìm ra tâm trí thiền - cả hai điều này đi kết hợp nhau. Bất kì khi nào họ tìm ra chỗ có tính thiền đẹp bao quanh một người, họ bao giờ cũng tìm ra người đó cực kì hạnh phúc - rung động với phúc lạc, rạng ngời. Họ trở nên được liên kết. Họ nghĩ: Hạnh phúc tới khi bạn có tính thiền. Nó là cách nói vòng khác: thiền tới khi bạn hạnh phúc.
Nhưng là hạnh phúc là khó và học thiền là dễ. Là hạnh phúc nghĩa là thay đổi triệt để trong cách sống của bạn, thay đổi bột phát - vì không có thời gian để mất. Thay đổi bất thần - sét đánh bất thần - sự gián đoạn.
Đó là điều tôi ngụ ý bởi tính chất sannyas: sự gián đoạn với quá khứ. Sét đánh bất thần, và bạn chết đi con người cũ và bạn bắt đầu tươi tắn, từ ABC. Bạn được sinh ra lần nữa. Bạn lại bắt đầu cuộc sống của bạn như bạn chắc đã làm nếu như đã không có hình mẫu bị ép buộc bởi bố mẹ bạn, bởi xã hội bạn, bởi quốc gia; như bạn chắc đã làm, phải đã làm, nếu như đã không có ai làm sao lãng bạn. Nhưng bạn đã bị làm sao lãng.
Bạn phải bỏ mọi hình mẫu đó mà đã từng bị ép buộc lên bạn, và bạn phải tìm ra ngọn lửa bên trong riêng của bạn.
Đừng quá quan tâm tới tiền, vì đó là sao lãng lớn nhất chống lại hạnh phúc. Và điều mỉa mai của những điều mỉa mai là ở chỗ mọi người nghĩ họ sẽ hạnh phúc khi họ có tiền. Tiền chẳng liên quan gì tới hạnh phúc. Nếu bạn hạnh phúc và bạn có tiền, bạn có thể dùng nó cho hạnh phúc. Nếu bạn bất hạnh và bạn có tiền, bạn sẽ dùng tiền đó cho nhiều bất hạnh hơn. Vì tiền đơn giản là lực tự nhiên.
Tôi không chống lại tiền, nhớ lấy. Đừng diễn giải sai tôi: tôi không chống lại tiền - tôi không chống lại cái gì cả. Tiền là phương tiện. Nếu bạn hạnh phúc và bạn có tiền, bạn sẽ trở nên hạnh phúc hơn. Nếu bạn bất hạnh và bạn có tiền, bạn sẽ trở nên bất hạnh hơn vì bạn sẽ làm gì với tiền của bạn? Tiền của bạn sẽ tôn cao thêm hình mẫu của bạn, dù nó là bất kì cái gì. Nếu bạn khổ và bạn có quyền, bạn sẽ làm gì với quyền của bạn? Bạn sẽ đầu độc bản thân bạn nhiều hơn bằng quyền của bạn, bạn sẽ trở nên khổ hơn.
Nhưng mọi người liên tục tìm tiền dường như tiền sẽ đem lại hạnh phúc. Mọi người liên tục tìm kính trọng dường như kính trọng sẽ cho bạn hạnh phúc. Mọi người sẵn sàng, vào bất kì khoảnh khắc nào, thay đổi hình mẫu của họ, thay đổi cách thức của họ, nếu tiền là sẵn có ở đâu đó khác.
Tôi đã nghe:
Thủ quĩ của tổ chức quyền dân sự người da đen nhấc điện thoại lên và nghe một giọng miền Nam lè nhè ở đầu dây bên kia, "Này đằng ấy, anh bạn, tôi muốn nói chuyện với sếp trưởng da đen." Bị choáng và bị xúc phạm, thủ quĩ nói, "Thưa ngài thân mến.."
"Tôi muốn đóng góp $50,000 cho sự nghiệp của các ông, cho nên xin để tôi nói chuyện với sếp trưởng da đen," người lỗ mãng nói.
"Cầm máy nhé, người anh em," thủ quĩ nói. "Tôi nghĩ tôi thấy đồ da đen xấu xí đó đang tới ngay cửa nhà bây giờ."
Một khi tiền có đó ngay lập tức mọi thứ thay đổi.
Tôi đã nghe:
Con gái của Mulla Nasrudin về nhà và cô ta nói cô ta có thai và người giầu nhất thị trấn là bố của đứa bé chưa sinh. Tất nhiên Mulla Nasrudin điên lên. Anh ta chạy xô tới nhà người giầu này với súng mang theo; anh ta ép người giầu vào một góc và nói, "Bây giờ anh có thể thở hơi cuối cùng, hoặc nếu anh có bất kì lời cầu nguyện nào để nói với Thượng đế, nói nó đi!"
Người giầu mỉm cười và anh ta nói, "Ông nghe đây, trước khi ông làm bất kì cái gì thần kinh. Vâng, tôi biết con gái ông đang mang thai với tôi - nhưng nếu con trai được sinh ra tôi đã giữ một vạn ru pi trong ngân hàng cho con trai. Nếu con gái được sinh ra tôi đã giữ năm mươi nghìn ru pi trong ngân hàng cho con gái."
Mulla quay súng đi và nói, "Thưa ông, nếu cái gì đó đi sai, nếu có sẩy thai hay cái gì đó, ông có sẵn sàng cho cô ấy cơ hội nữa không?"
Một khi tiền có đó, thế thì đột nhiên bạn không còn là bản thân bạn; bạn đã sẵn sàng thay đổi.
Đây là cách thức của người thế tục. Tôi không gọi những người có tiền là thế tục - tôi gọi những người đổi động cơ của họ vì tiền là người thế tục. Tôi không gọi những người không có tiền là người thanh cao - họ có thể đơn giản nghèo. Tôi gọi những người không thay đổi động cơ của họ vì tiền là người thanh cao. Chỉ là nghèo là không tương đương với việc có tính tâm linh; và chỉ là giầu là không tương đương với việc là người duy vật. Hình mẫu cuộc sống duy vật là ở chỗ mà tiền chi phối trên mọi thứ. Cuộc sống không duy vật là ở chỗ tiền chỉ là phương tiện - hạnh phúc chi phối, niềm vui chi phối; tính cá nhân riêng của bạn chi phối. Bạn biết bạn là ai và bạn đi đâu, và bạn không bị sao lãng. Thế thì đột nhiên bạn sẽ thấy cuộc sống của bạn có phẩm chất thiền của nó.
Nhưng ở đâu đó trên đường, mọi người đã bỏ lỡ. Bạn đã được nuôi lớn bởi những người đã không đạt tới. Bạn đã được nuôi lớn bởi những người mà bản thân họ là không mạnh khoẻ. Cản thấy tiếc cho họ đi! Tôi không nói chống lại họ; tôi không kết án họ - nhớ lấy. Chỉ cảm thấy từ bi với họ. Bố mẹ, thầy cô giáo trường học, các giáo sư đại học, cái gọi là người lãnh đạo xã hội - họ đều là người bất hạnh. Họ đã tạo ra hình mẫu bất hạnh trong bạn.
Và: bạn đã chưa nhận trách nhiệm cuộc đời bạn. Họ đã sống dưới diễn giải sai - đó là khổ của họ. Và bạn cũng đang sống dưới diễn giải sai.
Chuyện xảy ra:
Vào thời của British Raj ở Ấn Độ, một sĩ quan cấp dưới trẻ đã du hành từ một nơi xa xăm của Punjab để gia nhập trung đoàn đầu tiên của ông ấy. Anh ta báo cáo với đại tá, người đón chào anh ta và rồi nói, "Anh phải hiểu, Skiffington-Smythe, rằng chúng tôi cần một kiểu sĩ quan rất đặc biệt ở đây. Ai đó có thể đối xử với người bản địa, ai đó có thể nghĩ về bản thân mình và giữ bình thản ở chỗ khó khăn. Cho nên chúng tôi đã nghĩ ra một phép kiểm tra nhỏ mà mọi sĩ quan mới đều được yêu cầu trải qua. Anh có sẵn lòng thử không?"
"Chắc chắn rồi, thưa ngài," viên sĩ quan trẻ sắc sảo nói. "bất kì cái gì ngài nói, thưa ngài."
"Rất tốt." đại tá nói."Bây giờ, phép thử là hoàn toàn đơn giản. Nó có hai phần: trước hết anh phải đi xuống bãi chợ của làng, ở đó anh sẽ giữ người đàn bà đầu tiên anh thấy, cởi mạng che mặt của cô ấy ra và hôn vào trọn đôi môi cô ấy. Đây là thủ tục rất nguy hiểm, vì đàn ông ở đây rất ghen tuông với nữ giới và thường mang theo mình dao nhọn mọi lúc. Cho nên anh phải hôn người đàn bà này và trốn ngay lập tức. Rồi anh phải đi vào trong rừng và bắn con hổ đầu tiên anh thấy ngay vào giữa hai mắt. Anh phải giết nó bằng một phát bắn - ngay vào giữa hai con mắt. Tất cả rõ chưa?"
"Dạ, vâng, thưa ngài," chàng sĩ quan đáp.
Và với điều đó đại tá trao cho viên sĩ quan trẻ khẩu súng trường với một viên đạn, và chỉ một viên đạn thôi, một điều kiện vô vọng. Anh thanh niên bạo dạn chào, quay gót chân, và đi.
Một tuần sau đại tá nghe thấy tiếng cào cửa. Ông ta kêu to bảo bất kì ai đang đó vào đi: cửa mở dần ra và một hình người đổ sập xuống chiếu. Đó là Skiffington-Smythe!
Thâm tím mình mẩy, bị hành hạ và chảy máu từ hàng chục vết thương, anh ta bò qua sàn, kéo lê người mình một cách đau đớn tới chân bàn của đại tá, chào một cách yếu ớt và thở hổn hển, "Đúng rồi, thưa ngài.... người đàn bà mà tôi phải bắn vào giữa hai mắt ở đâu?!"
Hiểu không?! Anh ta đã hôn hổ! - bị lộn xộn thế. Và khi tôi nhìn bạn, tôi thấy cùng vấn đề. Cái gì đó đã đi sai rất sâu. Bạn đã hiểu lầm chỉ dẫn.
Thiền tới một cách tự nhiên cho người hạnh phúc. Thiền tới một cách tự động cho người vui vẻ. Thiền là rất đơn giản cho người có thể mở hội, người có thể vui mừng trong cuộc sống. Bạn đang cố làm nó theo cách khác - điều là không thể được. Đây là toàn thể nghĩa của giai thoại Thiền nhỏ này - đơn giản và vậy mà rất có ý nghĩa.
Ngày xưa có một người nước Tề muốn có vàng. Lúc bình minh anh ta mặc áo và đội mũ và lên đường ra chợ.
Anh ta đi tới quầy hàng của người bán vàng, vồ lấy vàng và chuồn đi.
Lính canh bắt anh ta và truy hỏi anh ta."Tại sao anh vồ lấy vàng của người khác, và làm ngay trước nhiều người vậy?"
Người này đáp:
"Lúc tôi thấy nó tôi không thấy mọi người - tôi chỉ thấy vàng."
Nó là chuyện ngụ ngôn. Nó nói: Nếu bạn biết đích xác điều bạn muốn, bạn chỉ thấy điều đó. Tập trung tới dễ dàng. Nếu bạn biết đích xác điều bạn muốn, thế thì toàn thể cuộc sống và toàn thể thế giới đi theo cách riêng của nó - bạn thậm chí không thấy được nó. Bạn đi như mũi tên. Bạn không bị làm sao lãng.
Nhưng nếu bạn không biết bạn được ngụ ý gì để ở đây, nếu bạn không biết định mệnh của bạn là gì, nếu bạn không biết bạn thực sự muốn gì, thế thì mọi thứ đều là việc sao lãng, thế thì bạn bị kéo theo hướng này hướng nọ. Thế thì bạn liên tục bị kéo đi theo nhiều hướng - và điều đó tạo ra đống lộn xộn từ bạn.
Bạn bị kéo vào nhiều hướng cùng nhau tới mức nhân cách của bạn trở nên bị vỡ tan, bị chia chẻ. Chỉ các mảnh mẩu: mảnh này đi lên bắc, mảnh khác đi xuống nam. Bạn liên tục trong xung đột. Bạn không biết bạn đang đi đâu, vì bạn không phải là một nữa. Bạn trở thành một khi bạn biết bạn muốn gì.
Nhiều người tới tôi và tôi hỏi họ: "Bạn thực sự muốn gì?" Họ nhún vai. Họ nói, "Chúng tôi không biết." Thế thì điều hiển nhiên là cuộc sống của bạn không thể có đơn vị hữu cơ nào trong nó. Bạn không có bất kì ý thức nào về chiều hướng. Bạn đã bị dẫn đường sai. Nhưng - không bao giờ là trễ. Bạn có thể nắm việc sở hữu cuộc đời bạn vào bất kì khoảnh khắc nào. Nếu bạn quyết định, thế thì điều đầu tiên là: không nghe theo tiếng nói của bố mẹ bên trong bạn, không nghe theo tiếng nói của các thầy giáo trường ở bên trong bạn.
Bạn có thể làm một kĩ thuật nhỏ để gạt bỏ mọi điều này. Bạn có thể chỉ ngồi trên giường bạn mọi đêm trước khi đi ngủ, nhắm mắt lại, và chỉ cố gắng cảm thấy: bất kì cái gì bạn muốn, nó có phải là của riêng bạn không? việc muốn đó, việc ham muốn đó. Và cố tìm ra, cố kiểm tra nó, tiếng nói đó thuộc về ai.
Nếu bạn lắng nghe một cách im lặng bạn sẽ ngạc nhiên: mẹ bạn đang nói, "Trở thành bác sĩ đi!" Và bạn sẽ có khả năng biết đích xác ai đang nói điều này. Bố bạn đang nói, "Trở nên giầu đi!" Anh bạn đang nói cái gì đó, thầy giáo của bạn đang nói cái gì đó, hàng xóm của bạn đang nói cái gì đó khác.
Và không chỉ điều đó: bố bạn đang nói cái gì đó qua môi ông ấy và cái gì đó khác bằng mắt ông ấy; nói điều này, ngụ ý điều khác. Ông ấy nói, "Phải trung thực, phải thực thà!" và bạn biết bản thân ông ấy không trung thực và không thực thà. Và bạn có thể thấy điều đó trong mắt ông ấy - trẻ em là rất cảm nhận. Chúng nhìn sâu; mắt chúng đi rất sâu, chúng có thể xuyên thấu - chúng có thể thấy người bố đang nói dối. Bản thân ông ấy không trung thực, bản thân ông ấy không thực thà.
Chuyện xảy ra: ông ấy ở trong nhà và ai đó gõ cửa, và ông ấy bảo con ra nói với người đó rằng người bố đã đi ra ngoài. Ông ấy nói dối! Người bố đang nói, "Đừng đánh em con - con khoẻ hơn, con lớn hơn," và bản thân ông ấy đang đánh nó - và ông ấy rất khoẻ và rất lớn, và có mọi ưu thế mà ông ấy có thể có. Ông ấy đang nói điều này, đứa con đọc điều khác. Nó liên tục đọc thông điệp gián tiếp.
Ở trường cái gì đó được dạy, và cuộc sống cần cái gì đó khác. Lẫn lộn nảy sinh, xung đột nảy sinh, mâu thuẫn liên tục đi cùng nhau, và thế rồi chúng kéo bạn theo các hướng khác nhau - thế thì bạn không còn được gắn lại cùng nhau, tính đơn vị của bạn bị mất. Đứa trẻ được sinh ra như một đơn vị hữu cơ. Đến lúc bạn đã trở nên trẻ, bạn không còn là cá nhân, bạn không còn là một đơn vị. Bạn là đám đông, đám đông điên khùng.
Điều này phải hiểu: nó là cái gì đó mà bạn đã học từ người khác. Và nhớ lấy - một trong những chân lí cơ bản của cuộc sống - rằng cái bạn đã học có thể được dỡ bỏ. Cái mà bạn đã học từ người khác thì không phải là cái gì tự nhiên với bạn: bạn có thể xoá nó đi. Chỉ nhận biết có ý thức là được cần; nó có thể được xoá đi và phiến đá có thể lại trở thành sạch sẽ.
Cho nên điều đầu tiên là xoá đi mọi thứ đã bị ép buộc lên bạn, và chỉ thế thì bạn sẽ có khả năng lắng nghe tiếng nói của trái tim riêng của bạn.
Nhiều người tới tôi và họ nói, "Làm sao phân biệt được cái gì là cái gì - cái gì là tiếng nói của tâm trí và cái gì là tiếng nói của trái tim?" Khó mà phân biệt được ngay bây giờ: đầu tiên bạn phải lau sạch tâm trí. Tiếng nói của trái tim là rất tĩnh lặng và rất nhỏ bé. Tiếng nói của tâm trí rất ồn ào: nó liên tục hò hét mọi thứ. Trái tim thì thào. Tâm trí la hét.
Bố bạn thường la bạn. Mẹ bạn thường la bạn. Thầy giáo ở trường thường la bạn. Tâm trí la hét. Thượng đế nói trong tiếng thì thào. Đầu tiên việc la hét này phải bị bỏ đi, bằng không thì rất khó. Và nhiều người đã theo phương pháp của Ts. Daniel Gottlieb Schreber. Họ đã để tiếng nói của họ vào trong bạn ở giai đoạn sớm tới mức dường như là nó là tiếng nói của trái tim riêng của bạn.
Một điều là chắc chắn: bạn không bao giờ có thể trở thành bất kì cái gì khác hơn bản thân bạn, và chừng nào bạn chưa trở thành bản thân bạn, bạn không thể hạnh phúc được. Hạnh phúc xảy ra chỉ khi bụi hồng mọc ra hoa hồng; khi nó nở hoa, khi nó có tính cá nhân riêng của nó.
Bạn có thể là bụi hồng và cố nở hoa thành hoa sen - điều đó tạo ra điên rồ.
Xoá tâm trí đi. Và cách xoá nó không phải là tranh đấu: cách xoá nó chỉ là trở nên nhận biết.
Mọi đêm trong ít nhất một giờ, ngồi trên giường và chỉ quan sát từ đâu bạn nghe thấy cái gì đó - đi tới chính gốc rễ của nó. Dõi vết nó ra, đi lùi về sau, tìm ra xem nó tới từ đâu. Bạn bao giờ cũng tìm ra cội nguồn, và khoảnh khắc bạn đã tìm thấy cội nguồn bạn sẽ cảm thấy được nhẹ gánh. Đột nhiên nó không còn là của bạn - bây giờ bạn không bị nó lừa.
Nó là công việc chậm, nhưng nếu bạn làm việc, sau vài tháng, bạn sẽ cảm thấy sạch sẽ thế - cuốn sách của bạn sạch sẽ, không ai khác viết trong nó. Thế thì, chỉ thế thì bạn sẽ có khả năng nghe tiếng nói tĩnh lặng nhỏ bé đó. Và một khi bạn nghe thấy nó, chính việc nghe thấy giống như sét đánh bất thần. Đột nhiên bạn được gắn lại, đột nhiên có phương hướng - đột nhiên bạn biết vàng của bạn ở đâu. Và thế thì bạn không nhìn vào bất kì ai; bạn đơn giản đi như mũi tên hướng tới định mệnh của bạn.
Rất dễ dàng đi theo bố mẹ bạn, rất dễ dàng theo thầy giáo của bạn, rất dễ dàng theo xã hội, rất dễ dàng để vâng lời - có tính nổi dậy, là cái riêng của bạn, là rất khó. Nhưng trưởng thành tới theo cách khó khăn.
Để tôi kể cho bạn một giai thoại nhỏ để kết thúc:
Ngày xưa có một nông dân người mà, sau một vụ mùa thất bát, lên tiếng phàn nàn: "Nếu Trời cho tôi kiểm soát thời tiết, mọi thứ chắc sẽ tốt hơn, vì Ngài dường như không biết nhiều mấy về nghề nông."
Điều đó là đúng! Không ai đã bao giờ nghe nói về Trời là nông dân - làm sao Ngài có thể biết được?
Trời nói với ông ấy: "Trong một năm ta sẽ cho ông kiểm soát thời tiết, cứ yêu cầu bất kì cái gì ông ước ao và ông sẽ được điều đó."
Vào ngày xưa Trời thường làm điều đó. Thế rồi Ngài phát chán.
Người nghèo này trở nên rất hài lòng và lập tức nói, "Bây giờ tôi muốn có nắng," và mặt trời ló ra. Sau đó ông ấy nói, "Để mưa rơi xuống đi," và trời mưa. Trong cả năm đầu tiên mặt trời chiếu sáng và thế rồi trời mưa. Hạt mầm mọc lên, thật hài lòng mà quan sát điều đó. "Bây giờ Trời có thể hiểu cách kiểm soát thời tiết," ông ấy tự hào nói. Cây trồng chưa bao giờ lớn thế, xanh thế, một mầu xanh mát mắt.
Thế rồi tới thời gian thu hoạch. Người nông dân đem liềm tới cắt lúa mì, nhưng tim ông ấy lắng xuống. Thân cây thực tế trống rỗng. Trời tới và hỏi ông ấy, "Mùa màng của ông thế nào?"
Người này phàn nàn, "Kém lắm, Trời ơi, rất kém!"
"Nhưng ông không kiểm soát thời tiết sao? Mọi thứ ông muốn chẳng lẽ không biến thành điều phải sao?"
"Tất nhiên có kiểm soát chứ! Và đó là lí do làm tôi phân vân - tôi được mưa và nắng như tôi yêu cầu, nhưng không được mùa màng gì."
Thế rồi Trời nói, "Nhưng ông chẳng bao giờ hỏi về gió, bão, băng và tuyết, và mọi thứ làm thuần khiết không khí và làm cho rễ cứng rắn và chống cự lại được? Ông hỏi về mưa và nắng, nhưng không hỏi về thời tiết xấu. Đó là lí do không có mùa màng.
Cuộc sống là có thể chỉ qua thách thức. Cuộc sống là có thể chỉ khi bạn có cả thời tiết tốt và thời tiết xấu, khi bạn có cả vui thú và đau đớn, khi bạn có cả mùa đông và mùa hè, ngày và đêm. Khi bạn có cả buồn và sướng, không thoải mái và thoải mái. Cuộc sống chuyển giữa hai cực này.
Chuyển giữa hai cực này bạn học cách giữ cân bằng. Giữa đôi cánh này bạn học cách bay tới vì sao xa nhất.
Nếu bạn chọn thoải mái, thuận tiện, bạn chọn cái chết. Đó là cách bạn đã bỏ lỡ hạnh phúc: bạn đã chọn thuận tiện để thay thế. Rất thuận tiện mà đi theo tiếng nói của bố mẹ, thuận tiện để đi theo tu sĩ, thuận tiện để đi theo nhà thờ, thuận tiện để đi theo xã hội và nhà nước. Rất dễ nói có với mọi thẩm quyền này - nhưng thế thì bạn không bao giờ trưởng thành. Bạn đang cố có được kho báu của cuộc sống quá rẻ rúng. Điều đó yêu cầu rằng bạn phải trả giá cho nó.
Là cá nhân và trả giá cho nó đi. Thực ra, nếu bạn có được cái gì đó mà không trả giá cho nó, đừng nhận nó - điều đó là sỉ nhục với bạn. Đừng nhận nó; điều đó là hạ thấp bạn. Cứ nói: "Tôi sẽ trả giá cho nó - chỉ thế thì tôi sẽ chấp nhận nó." Thực ra, nếu cái gì đó được trao cho bạn mà không có sự sẵn sàng của bạn với nó, không có bản thể bạn có khả năng cho nó, không có bản thể bạn đón nhận nó, bạn sẽ không có khả năng sở hữu nó được lâu.
Bạn sẽ đánh mất nó ở đâu đó này khác. Bạn sẽ không có khả năng đánh giá cao giá trị của nó.
Thượng đế chưa bao giờ cho bạn cái gì rẻ mạt cả - vì được cho mà không có nỗ lực nào về phần bạn, bạn sẽ không bao giờ có khả năng hân hoan trong nó.
Chọn cách khó khăn đi. Và là cá nhân là điều khó khăn nhất trên thế giới, vì không ai thích bạn là cá nhân. Mọi người đều muốn giết tính cá nhân của bạn và làm ra cừu từ bạn. Không ai muốn bạn là con người riêng của bạn. Do đó, bạn liên tục bỏ lỡ hạnh phúc, bạn liên tục bỏ lỡ phương hướng, và một cách tự nhiên, thiền đã trở thành không thể được, tập trung dường như là điều gần như không tồn tại nhất. Bạn không thể tập trung được, bạn không thể thiền được, bạn không thể ở cùng với bất kì cái gì hơn một phần của giây. Làm sao bạn có thể phúc lạc được?
Chọn định mệnh riêng của bạn đi. Tôi không thể chỉ nó cho bạn được, định mệnh của bạn là gì - không ai khác biết nó, thậm chí bạn cũng không biết. Bạn phải cảm nó, và bạn phải đi chậm vào.
Đầu tiên, bỏ mọi thứ được vay mượn trên bản thể bạn, và thế rồi bạn sẽ có khả năng cảm. Nó bao giờ cũng dẫn bạn tới chỗ đúng, tới mục đích đúng. Thứ mà bạn gọi là lương tâm ngay bây giờ, nó không phải là lương tâm của bạn. Nó là cái thay thế - lương tâm rởm, giả, hàng nhái. Bỏ nó đi! Và bằng chính việc bỏ đó, bạn sẽ có khả năng thấy cái được ẩn đằng sau nó là lương tâm thực của bạn, cái đã từng chờ đợi bạn. Một khi lương tâm đó tới trong tâm thức của bạn, cuộc sống của bạn có phương hướng, thiền theo bạn như cái bóng.
Vâng, người đó là đúng. Người đó nói:
"Lúc tôi thấy nó tôi không thấy mọi người - tôi chỉ thấy vàng."
Khi bạn đã cảm và ý thức tới định mệnh của bạn, bạn chỉ thấy định mệnh của bạn, bạn chỉ thấy vàng.
0 Đánh giá