Chương 6. Vui vẻ là tiêu chí

Tùng tùng cắc tùng - Osho

Bài nói về Thiền

Chương 6. Vui vẻ là tiêu chí

Câu hỏi thứ nhất:

Làm sao tôi có thể biết liệu tách rời hay dửng dưng đang lớn lên bên trong?

Điều đó không khó biết. Làm sao bạn biết khi nào bạn đau đầu và làm sao bạn biết khi nào bạn không đau đầu? Nó đơn giản rõ ràng. Khi bạn trưởng thành trong tách rời bạn sẽ trở nên mạnh khoẻ hơn, hạnh phúc hơn; cuộc sống của bạn sẽ trở thành cuộc sống của vui vẻ. Đó là tiêu chí cho mọi thứ là tốt. Vui vẻ là tiêu chí. Nếu bạn đang trưởng thành trong vui vẻ, bạn đang trưởng thành, và bạn đang hướng về nhà.

Với dửng dưng không có khả năng vui vẻ có thể phát triển được. Thực ra, nếu bạn có bất kì vui vẻ nào, dửng dưng sẽ biến mất.

Hạnh phúc là mạnh khoẻ, và, với tôi, tôn giáo về căn bản là khoái lạc. Chủ nghĩa khoái lạc là chính bản chất của tôn giáo. Hạnh phúc là tất cả.

Cho nên nhớ, nếu mọi thứ đang đi đúng, và bạn đang đi theo hướng đúng, từng khoảnh khắc sẽ đem lại nhiều vui vẻ hơn - dường như bạn đang đi hướng tới khu vườn đẹp. Bạn càng tới gần hơn, không khí sẽ tươi tắn hơn, mát mẻ hơn, nhiều hương thơm hơn. Điều đó sẽ là chỉ báo rằng bạn đang đi theo hướng đúng. Nếu không khí trở nên ít tươi tắn hơn, ít mát mẻ hơn, ít hương thơm hơn, thế thì bạn đang đi theo hướng đối lập.

Sự tồn tại được làm từ vui vẻ. Đó là chính chất liệu của nó. Vui vẻ là chất liệu mà sự tồn tại được tạo ra. Cho nên bất kì khi nào bạn đi hướng tới việc trở thành có tính tồn tại nhiều hơn, bạn sẽ trở nên ngày càng đầy vui vẻ, vui mừng, chẳng bởi lí do nào cả. Nếu bạn đang đi vào tách rời, yêu sẽ tăng trưởng, vui sẽ tăng trưởng, chỉ gắn bó sẽ rơi rụng đi - vì gắn bó mang tới khổ, vì gắn bó mang tới lệ thuộc, vì gắn bó phá huỷ tự do của bạn. Nhưng nếu bạn đang trở nên dửng dưng... Dửng dưng là đồng tiền giả, nó có vẻ giống tách rời, nhưng nó chỉ có vẻ giống tách rời thôi. Không cái gì sẽ phát triển trong nó. Bạn sẽ đơn giản co lại và chết.

Cho nên đi và nhìn: có nhiều sư thế trên thế giới - Cơ đốc giáo, Hindu, Jaina, Phật tử - quan sát họ. Họ không cho cảm giác rạng ngời, họ không có hào quang của hương thơm, họ không có vẻ sống động hơn bạn; thực ra, họ có vẻ kém sống động hơn, bị què quặt, bị tê liệt. Tất nhiên bị kiểm soát, nhưng không theo kỉ luật bên trong, sâu hơn; bị kiểm soát nhưng không có ý thức; tuân theo lương tâm nào đó mà xã hội đã trao cho họ nhưng chưa nhận biết, chưa tự to, chưa là cá nhân. Họ sống dường như họ đã trong mồ, chỉ đợi chết. Cuộc sống của họ trở nên rầu rĩ, đơn điệu, buồn tẻ - nó là một loại thất vọng.

Cảnh giác. Bất kì khi nào cái gì đó đi sai đều có những chỉ dẫn trong bản thân bạn. Buồn là chỉ dẫn, chán là chỉ dẫn; vui vẻ, mở hội cũng là chỉ dẫn. Nhiều bài ca hơn sẽ xảy ra cho bạn nếu bạn đang đi hướng tới tách rời. Bạn sẽ nhảy múa nhiều hơn và bạn sẽ trở nên đáng yêu hơn. Nhớ, yêu không phải là gắn bó, yêu không biết tới gắn bó, và cái biết tới gắn bó không phải là yêu. Cái có tính sở hữu, chi phối, níu bám, sợ, tham - nó có thể là cả nghìn lẻ một thứ, nhưng nó không phải là yêu. Nhân danh yêu các thứ khác diễu hành qua, nhân danh yêu các thứ khác đang ẩn kín đằng sau, nhưng trên bình chứa cái nhãn 'yêu' được dán vào. Bên trong bạn sẽ thấy nhiều kiểu các thứ nhưng không là yêu chút nào.

Quan sát. Nếu bạn bị gắn bó với một người, bạn có trong yêu không? Hay bạn sợ sự một mình của bạn, cho nên bạn bám víu? Vì bạn không thể một mình được, bạn dùng người này để cho không bị ở một mình. Thế thì bạn sợ. Nếu người này chết hay đi đâu đó khác hay rơi vào yêu với ai đó khác thế thì bạn sẽ giết người này và bạn sẽ nói, 'Tôi đã bị gắn bó nhiều thế.' Hay bạn có thể giết bản thân bạn và bạn sẽ nói, 'Tôi đã bị gắn bó nhiều tới mức tôi không thể sống được nếu thiếu cô ấy hay thiếu anh ấy.' Điều đó cực kì ngu xuẩn. Nó không phải là yêu, nó là cái gì đó khác. Bạn sợ sự một mình của bạn, bạn không có năng lực ở với bản thân bạn, bạn cần ai đó để làm sao lãng bạn. Và bạn muốn sở hữu người khác, bạn muốn dùng người khác như phương tiện cho mục đích riêng của bạn. Dùng người khác như phương tiện là bạo hành.

Immanuel Kant đã làm điều đó thành một trong những điều nền tảng của ông ấy về cuộc sống đạo đức. Nó là vậy. Ông ấy thường nói rằng đối xử với một người như phương tiện là hành động vô đạo đức lớn nhất có đó. Nó là vậy. Vì khi bạn đối xử với người khác như phương tiện - vì sự hài lòng của bạn, vì ham muốn dục của bạn, vì sợ của bạn, hay vì cái gì đó khác - khi bạn dùng người khác như phương tiện, bạn đang thu người khác thành đồ vật, bạn đang phá huỷ tự do của người đó, bạn đang giết linh hồn của người đó.

Linh hồn có thể trưởng thành chỉ trong tự do. Yêu cho tự do. Và khi bạn cho tự do, bạn là tự do, đó là điều tách rời là gì. Nếu bạn ép buộc lệ thuộc lên người khác, bạn sẽ trong tù túng theo cách riêng của bạn. Nếu bạn trói buộc người khác, người khác sẽ trói buộc bạn; nếu bạn xác định người khác, người khác sẽ xác định bạn; nếu bạn cố sở hữu người khác, người khác sẽ sở hữu bạn. Đó là cách các đôi liên tục đánh nhau để chi phối cả đời họ: đàn ông theo cách riêng của anh ta, đàn bà theo cách riêng của cô ta. Cả hai vật lộn. Đó là việc chì chiết và đánh nhau liên tục. Và đàn ông nghĩ rằng theo cách nào đó anh ta kiểm soát đàn bà và đàn bà nghĩ rằng theo cách nào đó cô ấy kiểm soát đàn ông. Kiểm soát không phải là yêu.

Đừng bao giờ đối xử với bất kì người nào như phương tiện. Đối xử với mọi người như mục đích lên bản thân người đó - thế thì bạn là người tôn giáo. Thế thì bạn không níu bám, thế thì bạn không bị gắn bó. Bạn yêu nhưng yêu của bạn cho tự do - và, khi bạn cho người khác tự do, bạn tự do. Chỉ trong tự do linh hồn của bạn trưởng thành. Bạn sẽ cảm thấy rất, rất hạnh phúc.

Thế giới này đã trở thành thứ rất bất hạnh. Không phải bởi vì thế giới là thứ bất hạnh, nhưng bởi vì chúng ta đã làm cái gì đó sai với nó. Cùng thế giới này có thể trở thành mở hội.

Bạn hỏi, Làm sao tôi có thể biết liệu tách rời hay dửng dưng đang lớn lên bên trong? Nếu bạn đang cảm thấy hạnh phúc, nếu bạn đang cảm thấy hạnh phúc với bất kì cái gì đang phát triển, được định tâm nhiều hơn, được tiếp đất nhiều hơn, sống động hơn trước đây, thế thì đi tiếp vào trong nó. Thế thì không có sợ. Để hạnh phúc là hòn đá thử, là tiêu chí - không cái gì khác có thể là tiêu chí. Bất kì cái gì kinh sách nói đều không phải là tiêu chí chừng nào con tim của bạn chưa đập rộn ràng với hạnh phúc; bất kì cái gì tôi nói không thể là tiêu chí cho bạn chừng nào con tim của bạn chưa đập rộn ràng với hạnh phúc.

Khoảnh khắc bạn được sinh ra, một chỉ dẫn tinh tế được đặt vào bên trong bạn. Nó là một phần của cuộc sống mà bạn bao giờ cũng có thể biết cái gì đang xảy ra, bạn bao giờ cũng có thể cảm thấy liệu bạn hạnh phúc hay bất hạnh. Không ai hỏi làm sao biết được liệu anh ta là hạnh phúc hay bất hạnh. Không ai đã bao giờ hỏi. Khi bạn bất hạnh, bạn biết; khi bạn hạnh phúc, bạn biết. Thế thì nó là giá trị cố hữu. Bạn biết nó, bạn được sinh ra mà biết nó, cho nên để cho chỉ dẫn cố hữu đó được dùng và nó sẽ không bao giờ lừa dối cuộc sống của bạn.

Nhưng nếu bạn nhìn vào trong kinh sách thì có nguy hiểm, vì với người đã viết ra sách nào đó nó có thể đã là sự trưởng thành, nhưng nó có thể không phải là trưởng thành cho bạn. Người đó đã cảm thấy hạnh phúc. Mahavir đã cảm thấy rất hạnh phúc với việc nhịn ăn; Phật không bao giờ cảm thấy hạnh phúc thế với nhịn ăn. Vậy phải làm gì? Nghe theo ai? Cả hai đều là những người hoàn hảo. Nếu bạn nghe theo Phật có khả năng rằng bạn sẽ bắt đầu bóp méo cảm giác riêng của bạn; nếu bạn nghe theo Mahavir, có cùng khả năng đó. Krishna đã sống trong thế giới, đã yêu nhiều đàn bà, đã tận hưởng bản thân ông ấy. Ông ấy đã là một người khác toàn bộ, hạnh phúc hoàn hảo. Ông ấy bao giờ cũng hát và múa. Ông ấy có cảm giác riêng của ông ấy - có thể cảm giác của ông ấy phù hợp với bạn hay không.

Cho nên đừng bao giờ thử bất kì tiêu chí bên ngoài nào; đừng bao giờ thử tiêu chí bên ngoài cho bên trong bạn, bằng không có nguy hiểm: bạn có thể lừa dối cơ chế bên trong của bạn, cơ chế cố hữu. Hãy lắng nghe con tim của bạn đi.

Tôi ở đây không để cho bạn bất kì tiêu chí nào mà để làm cho bạn nhận biết về tiêu chí riêng của bạn, chỉ để làm cho bạn nhận biết về nhận biết cố hữu riêng của bạn. Cảm đi - và nó rõ ràng tới mức không cái gì khác được cần để giúp nó.

Câu hỏi thứ hai:

Khi tâm trí tôi là nguyên nhân cho bất hạnh của tôi thì hoặc tôi không biết cách thoát ra khỏi tâm trí hoặc tôi vẫn phải tận hưởng ở trong tâm trí, mơ, hoang tưởng.

Nếu nhà đang cháy và bạn thấy ngọn lửa đám cháy bạn sẽ thoát ra. Và bạn sẽ biết cách thoát, bạn sẽ tìm ra cách. Khi nhà bị cháy ai lo nghĩ liệu bạn đi ra cửa chính hay liệu bạn đi ra từ cửa sau hay đi ra từ cửa sổ? Ai bận tâm? Một khi bạn cảm thấy rằng nhà đang cháy bạn thậm chí sẽ không nghĩ về cách thoát ra. Bạn sẽ chạy ra trước và thế rồi bạn sẽ nghĩ. Và thế thì bạn sẽ tự hỏi làm sao điều đó đã xảy ra.

Phật thường nói rằng bạn hỏi về kĩ thuật vì bạn chưa nhận biết rằng nhà đang cháy.

Khi bạn bắt gặp rắn trên đường bạn có hỏi cách thoát ra khỏi đường không? Và bạn có thể đã không bắt gặp rắn trong cả đời bạn. Đây có thể là lần đầu tiên. Và bạn có thể không bao giờ đã nghe bất kì ai nói về cách thoát ra khỏi đường có rắn, nhưng dầu vậy bạn sẽ thoát ra khỏi đường - bạn sẽ nhảy. Bạn sẽ không ngồi đó và nghĩ về phải làm gì, làm sao làm nó, tư vấn ai, tìm thầy ở đâu. Bạn sẽ không nghĩ, bạn sẽ đơn giản nhảy.

Người hỏi này nói, Khi tâm trí tôi là nguyên nhân cho bất hạnh của tôi thì hoặc tôi không biết cách thoát ra khỏi tâm trí hoặc tôi vẫn phải tận hưởng ở trong tâm trí, mơ, hoang tưởng.

Khi tâm trí tôi là nguyên nhân cho bất hạnh của tôi... Dầu vậy nó vẫn không rõ cho bạn. Bạn có thể đã nghe tôi nói đi nói lại rằng tâm trí là nguyên nhân của mọi bất hạnh. Bạn đã nghe tôi, bạn đã trở thành như vẹt - bây giờ vấn đề này nảy sinh. Nhưng bạn vẫn còn chưa cảm thấy nó. Nếu bạn đã cảm thấy rằng tâm trí là nguyên nhân thế thì bạn sẽ nhảy ra khỏi nó, bạn sẽ biết cách thức. Cách thức có đó, cách thức bao giờ cũng có đó.

Nó không phải là việc nhận ra của bạn. Và bạn phải vẫn thích thú mơ của bạn, hoang tưởng của bạn, vì tâm trí dừng ngay lập tức, khoảnh khắc bạn dừng thích thú nó. Không có cách khác để dừng nó. Nó giống như xe đạp: bạn liên tục đạp xe đạp, nó liên tục đi. Nếu bạn dừng đạp nó, nó có thể đi xa thêm chút ít nữa vì đà quá khứ nhưng thế rồi nó sẽ dừng lại.

Tâm trí cần sự hợp tác thường xuyên, truyền năng lượng thường xuyên từ phía bạn, đồng nhất thường xuyên. Tâm trí cần sự giúp đỡ của bạn, nó là cái máy, nó không thể chạy theo cách riêng của nó. Sâu bên dưới bạn đang giúp nó. Khi thân thể nằm đó và linh hồn đã biến mất, tâm trí dừng ngay tức khắc. Nó không thể làm việc mà không có bạn.

Bạn phải đang thích thú nó. Thực ra, tôn giáo cũng là một trong những hoang tưởng của bạn; Thượng đế là mơ lớn nhất của bạn. Nghe những người tôn giáo, thấy cực lạc của họ, quan sát duyên dáng của họ, tham đã nảy sinh trong bạn. Tâm trí bạn hoang tưởng. Ở trong niết bàn sẽ là hay, được chứng ngộ sẽ là hay. Tâm trí bạn bắt đầu mơ về điều đó. Thế rồi bạn đi tới nghe nói rằng tâm trí phải bị bỏ đi.

Ba người đang nói chuyện. Một người nói, 'Nếu trong mơ ông được một triệu ru pi, ông sẽ định làm gì? Khi có liên quan tới tôi, tôi sẽ đi chuyến du lịch thế giới. Đó đã từng là mơ của tôi từ thời rất thơ ấu. Các ông định làm gì?'

Người khác nói, 'Nếu tôi có một triệu ru pi, tôi sẽ không đi bất kì đâu. Tôi chỉ nghỉ ở nhà tôi. Sao bận tâm? Tôi sẽ dừng việc đi và chỉ nghỉ ngơi và thảnh thơi và tận hưởng. Ai bận tâm đi đây đó?'

Và họ hỏi người thứ ba, 'Nếu ông được một triệu ru pi trong mơ, ông sẽ định làm gì?'

Ông ấy nói, 'Tôi sẽ lập tức nhắm mắt lại và ngủ nữa, mơ thêm để được nhiều triệu thêm. Nếu các ông có thể được một triệu ru pi trong một giấc mơ, tôi sẽ mơ cùng giấc mơ đó lần nữa để được một triệu nữa.'

Tâm trí bạn là mơ của bạn, hoang tưởng của bạn. Bạn vẫn ở trong nó. Ngay cả khi bạn đang nghĩ về làm sao thoát ra khỏi tâm trí, điều đó nữa cũng là hoang tưởng tâm trí. Và bạn phải thích thú nó.

Tôi đã nghe.

Mulla Nasruddin lao ra khỏi văn phòng và la lên, 'Cái gì đó phải được làm về sáu cuộc gọi điện thoại trên bàn của tôi. Trong năm phút qua tôi đã nói với bản thân tôi.'

Tâm trí không là gì ngoài việc nói với bản thân bạn. Nó là cái gì khác được? Việc nói bên trong, huyên thuyên bên trong, diễn tập cho tương lai, nhai đi nhai lại kinh nghiệm quá khứ - bạn đang nói với bản thân bạn. Nó là độc thoại. Không ai khác để nói với, bạn nói với bản thân bạn.

Nếu cửa sổ là có thể để nhìn vào tâm trí bạn và mọi người có thể nhìn vào bên trong, hay nếu có hệ thống... Một ngày nào đó có thể có. Khoa học sẽ tìm ra cách khuếch đại tâm trí bạn. Tâm trí bạn có thể được gắn vào, được nối dây, vào một dụng cụ và dụng cụ này sẽ bắt đầu phát điều đang diễn ra bên trong tâm trí bạn. Thế thì bạn sẽ đơn giản ngạc nhiên mà thấy rằng bạn điên. Bạn sẽ không cho phép bất kì ai kết nối tâm trí bạn với dụng cụ này. Đôi khi viết ra điều diễn ra trong tâm trí bạn trên giấy trắng nào đó. Đóng cửa ra vào và cửa sổ lại để không ai đến và chỉ viết nó ra. Đừng lừa dối, vì không ai sẽ bao giờ thấy, bạn có thể đốt nó ngay lập tức. Cứ viết ra bất kì cái gì diễn ra. Không cải tiến nó, không thêm cái gì đó, không xoá bất kì cái gì. Như kiểu chụp ảnh đơn giản viết ra cách tâm trí tiếp diễn. Trong vòng mười phút bạn sẽ thấy bạn điên thế nào. Cái gì đang diễn ra?

Nhưng chúng ta không bao giờ nhìn. Chúng ta nhìn ra ngoài, chúng ta không bao giờ nhìn vào tâm trí. Nhìn vào tâm trí là điều thiền tất cả là gì.

Bồ đề đạt ma, người sáng lập thực của Thiền, thường nói, "Nhìn mặt đối mặt với tâm trí là tất cả. Nhìn thẳng vào tâm trí của ông là tất cả.' Một khi bạn bắt đầu nhìn thẳng bạn sẽ ngạc nhiên. Bạn sẽ đi tới biết rằng bạn đang mang một người điên; không thực là một người, cả nhà thương điên - nhiều người điên bên trong, chạy lăng xăng đây đó, tất cả đều chống lại lẫn nhau, tranh đấu, vật lộn, gây chiến.

Nếu bạn nhìn thẳng sâu bên trong tâm trí, đầu tiên bạn sẽ ngẩn ngơ, hoang mang vì tại sao bạn liên tục mang tâm trí này.

Và điều thứ hai bạn sẽ nhận ra là ở chỗ bạn không phải là tâm trí, bạn là người nhìn, người quan sát, nhân chứng, người đang nhìn vào trong tâm trí. Và điều đó sẽ cho bạn tự do mà bạn chưa từng biết tới. Bạn bị giới hạn trong thân thể, thế rồi bạn bị giới hạn trong tâm trí. Một khi bạn đi tới biết rằng bạn không là thân thể không là tâm trí, đột nhiên bạn trở nên không bị giới hạn - bạn là lớn, là bao la như bầu trời. Thế thì không có đường biên quanh bạn; thế thì bạn là một với đại dương sự sống này; thế thì bạn là một với Thượng đế. 'Cái đó là ngươi - 'Tat twamasi.' Thế thì bạn đi tới biết rằng 'ta là cái đó', nhân chứng.

Cho nên điều duy nhất bạn có thể làm chỉ là nhìn sâu vào bên trong tâm trí. Nó sẽ có hai mặt. Thứ nhất bạn sẽ cảm thấy rất, rất quái dị, phát điên. Đừng cố thoát khỏi cái điên đó vì nếu bạn thoát ra, lần nữa bạn sẽ thoát ra ngoài. Bám lấy nó, để cho nó là điên đi - nhưng liên tục nhìn vào trong nó, liên tục nhìn vào trong nó. Đôi khi điều đó mất vài tháng, đôi khi điều đó mất vài năm nhưng điều đó là xứng đáng với nó, ngay cả có mất nhiều kiếp. Nếu bạn liên tục nhìn, không lung lay, không bị sao lãng đây đó, thế thì một ngày nào đó điều thứ hai nảy sinh trong bạn - rằng bạn là nhân chứng. Tâm trí bạn có vẻ rất, rất xa xôi, rất cách xa, trên hành tinh nào đó, chỉ âm thanh được nghe thấy, vài con sóng rung rinh tới với bạn. Bạn càng trở thành nhân chứng, năng lượng càng tập hợp lại trong việc trở thành nhân chứng, năng lượng càng bị lấy đi khỏi tâm trí. Tâm trí bắt đầu teo lại. Một ngày nào đó bạn có đó tất cả một mình không có tâm trí. Thế thì bạn ở trong trạng thái 'không đâu cả'.

Tôi đã nghe nói về hai kẻ lang thang bị cảnh sát bắt và bị mang ra toà. Cảnh sát nghi ngờ họ đã không phạm cái gì sai, nhưng cách sống của họ, phong cách của họ đáng ngờ.

Quan toà hỏi kẻ lang thang thứ nhất, 'Anh sống ở đâu?'

Anh ta nói, 'Không đâu cả.'

Ông ta hỏi người thứ hai, 'Anh sống ở đâu?'

Anh ta nói, 'Tôi là hàng xóm của anh này.'

Anh chàng thứ nhất sống không ở đâu cả, người thứ hai là hàng xóm - câu trả lời là thuần Thiền.

Khi bạn đi tới biết bản thân bạn, bạn đi tới biết rằng bạn không ở đâu cả, 'không lúc nào', vì không có thời gian, không có không gian. Đột nhiên bạn là cái toàn thể, lan toả khắp thực tại. Đây là điều chúng ta gọi ở phương Đông là moksha, tự do tuyệt đối.

Nhưng bạn phải đang thích thú tâm trí bạn, đó là lí do tại sao bạn hỏi cách thoát ra khỏi nó, cách để thoát ra khỏi nó là gì. Đây là những câu hỏi của những người đang cố lừa bản thân họ. Bạn không muốn thoát ra khỏi nó cho nên bạn hỏi 'làm sao?' vì với 'làm sao?' trì hoãn là có thể. 'Làm sao?' không thể được làm ngay bây giờ, bạn sẽ phải thực hành nó, nó có thể xảy ra chỉ ngày mai, nó không thể xảy ra ngay bây giờ. Cái 'làm sao?' cho bạn thời gian - ngày mai, và thế thì bạn nói, 'Được, vậy chúng ta sẽ làm nó ngày mai. Nó không thể xảy ra ngay bây giờ.'

Mọi người hỏi tôi, 'Chứng ngộ có thể xảy ra ngay bây giờ được không?' Nếu tôi nói 'có', họ nói, 'Thế thì tại sao nó không xảy ra?' Thế thì họ nghĩ nó sẽ không xảy ra cho họ vì nếu nó định xảy ra, nó chắc đã xảy ra rồi. Nó xảy ra ngay bây giờ! Nếu tôi nói với họ, 'Bạn sẽ phải làm việc vì nó, bạn sẽ phải làm việc gian nan, chăm chỉ, bạn sẽ phải đi vào trong kỉ luật sâu,' thế thì họ nói, 'Thế thì điều đó là được. Vậy ở đâu đó trong tương lai nó sẽ xảy ra.' Và họ được làm nhẹ gánh. Vậy nó sẽ không xảy ra ngay bây giờ - một ngày nào đó - vậy thì vội gì?

Dù nó là ngày mai hay ngày kia, điều đó không tạo ra khác biệt - nó là ngày mai. Theo cả hai cách họ đều tìm ra cách trì hoãn.

Bây giờ để tôi cho bạn một điều ngược đời để suy ngẫm: nó bao giờ cũng xảy ra ngay bây giờ nhưng người ta phải làm việc cho nó. Nó không bao giờ xảy ra ngày mai, nó bao giờ cũng xảy ra hôm nay, vì không có ngày mai. Nhưng người ta phải làm việc chăm chỉ; người ta phải thu lấy mọi năng lượng của mình và đưa chúng vào đặt cược. Nếu mọi năng lượng của bạn được tập hợp lại cùng nhau ngay bây giờ, nếu bạn ham muốn một cách mãnh liệt, đam mê, nếu ham muốn của bạn đã trở thành gần như ngọn lửa và bạn bắt lửa với một ham muốn, chỉ với một ham muốn - để đạt tới chứng ngộ - nó có thể xảy ra ngay bây giờ. Nếu bạn khát khao tới mức bạn biến mất và chỉ cơn khát còn lại, thế thì Thượng đế bắt đầu rót vào bạn. Thế thì bạn đã kiếm được, bạn đã kiếm được năng lực này. Bạn đã trở nên có tính cảm nhận.

Khi tâm trí tôi là nguyên nhân cho bất hạnh của tôi... Đừng bao giờ hỏi câu hỏi như vậy. Bạn vẫn nghĩ nó không phải vậy. Đây là câu hỏi giả thuyết; khi, nếu, v.v., là những câu hỏi giả thuyết.

Khi tâm trí tôi là nguyên nhân cho bất hạnh của tôi... Không, hoặc nó là hoặc nó không là, không có câu hỏi 'khi'. Hoặc bạn biết rằng nó là nguyên nhân của bất hạnh hoặc bạn biết rằng nó không phải là nguyên nhân của bất hạnh. Quyết định đi. Nếu nó không phải là nguyên nhân của bất hạnh, thế thì mọi thứ là rõ ràng: không có gì để được làm bằng tâm trí. Thực ra, nếu nó không là nguyên nhân của bất hạnh, thế thì nguyên nhân phải nằm ở đâu đó bên ngoài bạn. Đó là điều người cộng sản nói - Marx và Mao. Đó là điều họ nói - rằng nguyên nhân của hạnh phúc là ở đâu đó bên ngoài bạn, không bên trong bạn: trong cấu trúc của xã hội, hệ thống kinh tế của xã hội, trong thế giới chính trị - đâu đó bên ngoài bạn.

Nếu khổ của bạn tới từ bên ngoài không có cách nào để thoát ra khỏi nó. Vì nguyên nhân ở bên ngoài bạn, làm sao bạn có thể phá huỷ được nó?

Vì sự kiện này, Freud dần dần đã trở nên rất nản lòng trong cuộc sống cuối đời của ông ấy và chung cuộc, trước khi ông ấy chết, ông ấy đã viết trong một bức thư: Con người không bao giờ có thể hạnh phúc; điều đó là không thể được. Ham muốn của con người để là hạnh phúc là ham muốn không thể được. Con người không bao giờ có thể hạnh phúc được vì là hạnh phúc không ở trong tay của ông ấy.

Nhưng Freud sai. Tôi ở đây và tôi nói với bạn rằng tôi hạnh phúc. Cho nên đó không phải là vấn đề về niềm tin của tôi. Tôi hạnh phúc không phải là niềm tin. Phật hạnh phúc, Krishna hạnh phúc, Jesus hạnh phúc. Nhưng Freud - sao ông ấy nghĩ rằng con người không thể hạnh phúc được? Và ông ấy không phải là con người đưa ra những phát biểu vô nghĩa. Ông ấy là con người rất chân thành. Bốn mươi, năm mươi năm của quan sát sâu sắc đã mang ông ấy tới đưa ra phát biểu này rằng con người không thể hạnh phúc. Lí do là ở chỗ ông ấy cũng đã đi tìm nguyên nhân ở đâu đó bên ngoài con người.

Marx tìm nó trong cấu trúc xã hội, Freud tìm nó trong vô thức. Nhưng chính định nghĩa của vô thức là ở chỗ nó không sẵn có cho bạn, ở chỗ bạn không ý thức tới nó. Nó ở bên ngoài bạn, bạn ở trong tâm thức. Nó ở bên ngoài bạn, nó ở đâu đó bạn không biết chỗ nào. Khổ của bạn tới từ đâu? Làm sao bạn có thể thay đổi được nó?

Tôn giáo lấy quan điểm đối lập đối xứng và triệt để: bạn là nguyên nhân. Điều làm cho bạn buồn lúc bắt đầu là 'mình là nguyên nhân của mọi khổ của mình nhưng thực sự người ta đáng phải hạnh phúc. Nếu tôi là nguyên nhân, thế thì có khả năng, thế thì có hi vọng - vì tôi có thể dừng nó lại. Tôi có thể cố không là nguyên nhân của bất hạnh của tôi.

Với tôn giáo, con người trở nên có trách nhiệm; với chủ nghĩa cộng sản, con người trở nên vô trách nhiệm. Với tôn giáo, con người trở thành tác nhân tự do trong thế giới này; với chủ nghĩa cộng sản, con người trở thành một thứ máy móc, thứ tựa robot. Với tôn giáo, bạn đạt tới việc là linh hồn, bạn trở thành linh hồn; với chủ nghĩa cộng sản, linh hồn biến mất, bạn không còn đó nữa.

Nếu nguyên nhân của hạnh phúc là ở bên ngoài, nếu nguyên nhân của khổ là ở bên ngoài, thế thì linh hồn của bạn là ở bên ngoài - nó không ở bên trong bạn. Thế thì bạn là để bị thao túng bởi nhà nước, thế thì bạn không là gì ngoài con rối hổng và sợi dây ở đâu đó tại Kremlin - ai đó đang thao túng từ đó. Thế thì cuộc sống là gần như vô nghĩa - không chỉ vô nghĩa, mà còn khủng khiếp. Con người không phải là con rối hổng; con người có hiện hữu bản chất trong người đó.

Cho nên khi bạn nói, Khi tâm trí tôi là nguyên nhân cho bất hạnh của tôi, bạn đã coi phát biểu của tôi là đúng mà không nhận ra nó, không trở thành nhân chứng cho nó. Đừng bao giờ làm điều đó, bằng không các câu hỏi nảy sinh một cách không cần thiết. Tốt hơn cả là không trả lời các câu hỏi giả thiết vì chúng sẽ tạo ra nhiều câu hỏi giả thiết hơn. Nếu bạn bất hạnh vì tâm trí bạn, nhận ra sự kiện này đi.

Ai đó xúc phạm bạn. Bạn có nghĩ bạn bất hạnh vì ai đó đã xúc phạm bạn hay bạn nghĩ bạn bất hạnh vì bạn có bản ngã rất tinh vi, điều cảm thấy tổn thương bởi việc xúc phạm này? Bây giờ các khả năng này chỉ có hai. Hoặc bạn bất hạnh vì người đó đã xúc phạm bạn. Nếu đó là khả năng, khả năng duy nhất, thế thì bạn không bao giờ có thể hạnh phúc vì thế giới là bao la và làm sao bạn có thể xoay xở rằng không ai sẽ bao giờ xúc phạm bạn? Điều đó ở bên ngoài bạn. Nếu đó là bản ngã của bạn, cái cảm thấy tổn thương, thế thì khả năng tồn tại rằng bạn có thể bỏ bản ngã. Thế thì để toàn thế giới xúc phạm bạn đi, bạn có thể liên tục cười, điều đó không tạo ra khác biệt gì.

Mulla Nasruddin và một trong các bạn của anh ta đã ngồi uống rượu suốt tối trong quán rượu. Người bạn này chung cuộc say không biết trời đất gì và ngã ra sàn. Mulla gọi bác sĩ đưa anh ta vào bệnh viện.

Khi anh ta tỉnh dậy, bác sĩ hỏi anh ta, 'Anh thấy con voi hồng nào hay người mầu lục nhỏ nào không?'

'Không,' bệnh nhân rên rỉ.

'Không rắn hay cá sấu chứ?' bác sĩ hỏi.

'Không,' người say nói.

'Thế thì ngủ đi. Anh sẽ khoẻ vào sáng mai,' bác sĩ nói.

Nhưng Mulla Nasruddin lo nghĩ.

'Này, bác sĩ,' anh ta nói, 'anh chàng kia đang trong tình trạng xấu. Anh ta nói anh ta không thể thấy được bất kì con vật nào còn ông và tôi biết phòng đầy chúng.'

Điều tôi nói sẽ không tạo ra mấy khác biệt đâu nếu bạn biết căn phòng đầy chúng. Chung cuộc bạn sẽ là nhân tố quyết định. Cho nên quan sát tâm trí bạn đi. Tâm trí bạn có là nguyên nhân của khổ không? Nếu nó không là nguyên nhân thế thì bạn không thể là người tôn giáo. Thế thì ngày này ngày khác bạn sẽ là người cộng sản. Đây là hai phương án: tôn giáo và chủ nghĩa cộng sản Mọi người phải quyết định. Và tôi sẽ gợi ý cho bạn rằng nếu bạn cảm thấy tâm trí bạn không phải là nguyên nhân của khổ, thế thì trở thành người cộng sản đi - không gì sai trong đó, chân thành đấy. Sớm hay muộn bạn sẽ bị thất vọng, và người cộng sản thất vọng trở thành tôn giáo rất dễ dàng. Nhiều người cần thất vọng đó vì thế thì phương án kia bị kết thúc. Thế thì chỉ có một phương án. Đừng bao giờ treo giữa hai phương án, đừng bao giờ trong tình trạng lấp lửng.

Nhiều người đang trong tình trạng lấp lửng. Họ đi nhà thờ nhưng con tim họ có tính cộng sản. Khi tôi nói cộng sản tôi không ngụ ý họ thuộc về đảng cộng sản, tôi ngụ ý rằng họ tin rằng nguyên nhân của khổ của họ là ở bên ngoài.

Ông già ương ngạnh Dubliner bước vào trong văn phòng nha sĩ với cái răng đau khủng khiếp. Tuy nhiên ông ấy không thể tập trung đủ dũng cảm để răng được nhổ ra. Thế là nha sĩ cho ông ấy một cốc rượu để giúp ông ấy.

Thế rồi nha sĩ nói, 'Được chưa, sẵn sàng bây giờ chứ?'

'Không hoàn toàn đâu,' ong già chép môi nói.

Thêm hai cốc whisky nữa và chung cuộc ông ấy làm hết cả chai.

'Bây giờ bước vào ghế,' nha sĩ cầu xin.

Người Ai len bước ra nhún nhảy ở giữa phòng.

'Tôi muốn thấy kẻ ghê tởm dám chạm vào răng tôi bây giờ!'

Bạn gần như say với tâm trí của bạn. Và tôi sẽ chạm vào răng bạn, nhớ lấy. Bạn phải trở nên tỉnh táo một chút, bạn phải trở nên nhận biết hơn một chút. Một khi bạn có chút nhận biết bạn sẽ bắt đầu thấy rằng chính tâm trí bạn, không cái gì khác ngoài tâm trí bạn liên tục dệt mạng các khổ mới. Cũng giống như con nhện: nó liên tục tạo ra mạng và liên tục bị mắc trong bản thân nó.

Điều đầu tiên cần được quyết định là liệu bạn có nhận ra sự kiện rằng tâm trí bạn là nguyên nhân của khổ của bạn hay không, của bất hạnh của bạn hay không. Một khi điều này được quyết định mọi thứ trở thành rõ ràng. Thế thì không có nhu cầu, thực sự, để hỏi làm sao thoát ra khỏi nó. Và nếu bạn chưa quyết định và tôi giúp bạn theo cách nào đó để thoát khỏi nó, tôi sẽ bị rắc rối.

Để tôi kể cho bạn một giai thoại để làm cho việc này thành rõ ràng.

Một người đàn bà đi tắm bị vướng vào hố và cô ấy không biết bơi. Người thanh biên ở cuối cầu tàu cũng không biết bơi. Nhưng khi cô ấy nổi lên lần đầu tiên và anh ta nhìn thấy mặt cô ta, anh có thể la lên, và anh ta la lên. Vừa lúc đó một người đánh cá to lớn bước tới.

'Cái gì vậy?' ông ta hỏi.

'Kia kìa!' anh thanh niên kêu lên giọng khàn khàn. 'Vợ tôi, sắp chết đuối. Tôi không biết bơi. Một trăm đô la nếu ông cứu cô ấy!'

Trong một khoảnh khắc người đánh cá đã nhảy vào nước; thêm khoảnh khắc nữa ông ta ra khỏi nước với người đàn bà được cứu.

Ông ta tiến tới anh thanh niên. 'Nào, trăm đô la đâu?'

Nếu mặt anh thanh biên đã từng xám ngoét trước đây, giờ nó trắng bệch như chết khi anh ta nhìn chăm chăm vào mặt của người đàn bà được cứu.

'Vâng tôi biết,' anh ta hổn hển, 'nhưng khi tôi đưa ra đề nghị tôi tưởng đó là vợ tôi sắp chết đuối và giờ, giờ hoá ra đó là mẹ vợ tôi!'

'Chỉ là vận may của tôi,' người đánh cá nói một cách buồn bã, thọc tay vào túi quần. 'Tôi nợ anh bao nhiêu?'

Cho nên trước hết bạn quyết định liệu tâm trí bạn là vợ bạn hay mẹ vợ bạn. Chỉ thế thì cái gì đó mới có thể được làm về nó. Bằng không bạn sẽ giận tôi. Nếu tôi kéo bạn ra khỏi tâm trí của bạn và bạn vẫn còn hoang tưởng và mơ mộng, bạn sẽ cực kì giận tôi và bực tức và cáu bẳn. Và nếu bạn đang mơ giấc mơ ngọt ngào, thế thì còn hơn thế, vì bạn đã hi vọng rằng cái gì đó sắp được hoàn thành.

Một hôm vợ của Mulla Nasruddin đánh thức anh ta dậy buổi sáng và anh ra trở nên rất giận và anh ta nói, 'Em là thứ đàn bà ngu xuẩn. Đây có phải là đúng lúc không?'

Cô ấy nói, 'Nhưng mặt trời lên rồi.'

Anh ta nói, 'Chẳng liên quan gì tới mặt trời. Anh đang mơ về một người cho anh một trăm ru pi và ngay lúc anh sắp nhận nó, em tới. Em đã phá huỷ toàn thể câu chuyện.'

Anh ta lại cố tạo ra giấc ngủ, cố nhắm mắt lại, lật người bên nọ bên kia, nhưng bạn không thể bắt giữ mơ được. Một khi nó qua rồi là nó qua rồi. Và anh ta bắt đầu nói, 'Thôi được, tôi sẽ chấp nhận chín, tám mươi, bẩy mươi ru pi, bất kì cái gì anh đưa, tôi sẽ chấp nhận, nhưng đưa nó đây!'

Nhưng không có ai đưa cả.

Nếu bạn đang mơ, thế thì mơ thêm chút nữa đi. Không ai đã bao giờ được đáp ứng bởi mơ nhưng bản thân người ta phải hiểu nó - 'Thế là đủ rồi. Mình đã mơ đủ rồi, hoang tưởng đủ rồi, và không cái gì tới ngoại trừ khổ, ngoại trừ thất vọng.' Từng ham muốn đem tới nhiều thất vọng hơn, từng mong đợi chung cuộc biến thành thất vọng.

Một khi bạn hiểu nó, sẽ không có nhu cầu đưa bạn ra khỏi nó; một khi bạn hiểu nó, chính việc hiểu trở thành việc ra khỏi nó. Chính việc hiểu ngụ ý tự do khỏi tâm trí.

Câu hỏi thứ ba:

Thầy nói về tôn giáo sống vậy mà ở một số trung tâm mọi người quì trên dấu chân thầy. Tôi nhớ về Cơ đốc giáo nơi tôi đánh mất nghĩa của giáo huấn và thay vào đó là vái lạy các vật tượng trưng. Xin thầy nói cho tôi tại sao chúng tôi cần các vật tượng trưng của thầy. Chúng không phải là thầy, không phải là giáo huấn của thầy.

Đó là một câu hỏi rất tinh tế. Bạn sẽ phải rất tỉnh táo để hiểu nó.

Vâng, tôn giáo chẳng liên quan gì tới vật tượng trưng. Tôn giáo trong bản chất của nó là thanh tịnh tuyệt đối, chỉ là việc trải nghiệm, việc biết. Nó không liên quan gì tới các vật tượng trưng bên ngoài. Nhưng điều đó không phải là vấn đề. Tôn giáo thanh tịnh là không thể được cho bạn như bạn vậy; như cách thức bạn là vậy bạn sẽ cần vật tượng trưng.

Có lần chuyện xảy ra, Triệu Châu đang ngồi trước ngôi đền của mình. Một Thiền sư lớn, một người tìm kiếm tới và ông ấy hỏi Triệu Châu, 'Thưa thầy, Phật ở đâu? Ai là Phật? Phật tính này là gì?'

Triệu Châu nhìn vào mắt người này và nói, 'Ông hỏi ai là Phật à? Đi vào trong đền. Ông ấy ở đó.'

Người này cười và nói, 'Chỉ có tượng đá thôi. Và tôi biết và thầy biết rằng tượng đá không là Phật.'

Triệu Châu nói, 'Hoàn toàn đúng. Tượng đá không là Phật.'

Thế rồi người này nói, 'Thế thì nói cho tôi, ai là Phật?'

Triệu Châu nhìn lại vào trong mắt ông ấy và nói, 'Đi vào trong đền, ông sẽ thấy Phật ở đó.'

Bây giờ điều này rất thách đố. Người hỏi chưa có khả năng hiểu được cái là phi tượng trưng. Qua trí tuệ người đó hiểu rằng tượng chỉ là tượng đá và không là Phật, đó chỉ là hiểu biết trí tuệ.

Nếu người yêu của bạn cho bạn chiếc khăn tay nhỏ, nó có nhiều nghĩa hơn bất kì chiếc khăn tay nào cùng kiểu được làm, hay nó có cùng giá trị? Nếu nó bị mất, nước mắt có thể tới trong mắt bạn. Tâm trí bạn vẫn có tính biểu tượng, vẫn sống trong biểu tượng. Chiếc khăn tay đó, chiếc khăn tay nhỏ, vô giá trị, được cho bởi người yêu của bạn, mang nghĩa nào đó mà không ai khác có thể thấy. Nó là chiếc khăn tay thường nhưng với bạn nó rất biểu tượng. Nó có thông điệp, thông điệp yêu. Chiếc khăn tay đó đáng giá cả vương quốc. Nó có tính cá nhân và ai đó đã trao nó cho bạn như một cử chỉ sâu sắc về tình yêu của người đó. Nó không nhiều hơn món hàng ở bãi chợ, nó không nhiều hơn một phần của thế giới các đồ vật - chiếc khăn tay đó có nhân cách, gần như linh hồn. Bạn chẳng lẽ không quan sát điều này trong bạn sao?

Nếu điều này là vậy, thế thì các vật tượng trưng vẫn có nghĩa cho bạn và bạn không thể bỏ chúng chừng nào toàn thể tâm trí chưa bị bỏ đi. Điều đó là tuỳ ở bạn. Nếu những vật tượng trưng đó có đáp ứng nào đó trong con tim bạn, chúng đang sống động.

Khi một Phật tử đi vào ngôi đền Phật giáo và cúi lạy trước tượng Phật bằng đá, nếu đó thực sự là việc cầu nguyện chân thành, nếu người đó thực sự cúi mình trong khiêm tốn sâu sắc, thế thì đừng bận tâm về tượng. Điều thực là sự khiêm tốn, ham muốn, tình yêu, sự thôi thúc chân thành. Tượng đá đó chỉ là công cụ.

Nếu bạn đi và bạn không phải là Phật tử và bạn không có con tim dành cho Phật, thế thì, tất nhiên, nó là tượng đá. Phật tử có chuyện tình với Phật. Nếu bạn gọi tượng đá đó chỉ là tảng đá, người đó sẽ bị tổn thương vì người đó thấy cái gì đó nhiều hơn trong nó. Cái gì đó nhiều hơn đó là trong mắt người đó, chắc chắn vậy, tuyệt đối vậy - nó không có đó trong tượng. Nhưng ở trước bức tượng cái gì đó đáp ứng trong người đó, cái gì đó bắt đầu hát trong tim người đó. Tim người đó đập nhanh hơn, người đó cảm thấy được tôn lên. Việc tôn lên đó là có nghĩa. Không thành vấn đề liệu bức tượng là Phật hay không, không thành vấn đề chút nào. Nhưng nó giúp đỡ.

Chẳng hạn: bạn bắt gặp một dây thừng. Trời đã tối, mặt trời đã lặn, đêm đang buông xuống, và trên con đường đơn độc trong rừng bạn bắt gặp chiếc dây thừng và bạn nghĩ nó là rắn. Bạn bắt đầu chạy, vã mồ hôi. Không có rắn nhưng việc vã mồ hôi của bạn là thực hay không? Nếu có rắn thực việc vã mồ hôi có là thực hơn không?

Việc chạy của bạn có là thực hay không? Nó có là thực nhiều hơn không nếu như đã có rắn thực? Với bạn nó là thực.

Phật có định nghĩa về chân lí - một định nghĩa rất kì lạ. Ông ấy nói, 'Cái tạo ra ảnh hưởng là thực.' Cái tạo ra ảnh hưởng là thực. Nếu dây thừng bị coi là rắn và nó ảnh hưởng tới bạn, nó là thực. Với bạn nó là thực. Nó gần như là rắn.

Vật tượng trưng là thực nếu nó ảnh hưởng lên bạn; nếu nó không ảnh hưởng lên bạn, tất nhiên, nó không là vật tượng trưng chút nào. Chính từ 'symbol-vật tượng trưng' ngụ ý rằng một thứ có giá trị lớn hơn là sẵn có cho mắt trần, một thứ có giá trị lớn hơn mà nhà khoa học có thể cho nó. Giá trị lớn hơn đó tạo ra tính biểu tượng của nó.

Tôi đã nghe nói về một giáo sĩ Hasid, giáo sĩ Sadagora. Ông ấy thường nói với những người theo Hasid giáo, 'Ông có thể học cái gì đó từ mọi thứ. Mọi thứ có thể dạy chúng ta cái gì đó, và không chỉ mọi thứ Thượng đế đã làm hay sáng tạo, mà điều con người đã làm cũng có cái gì đó dạy chúng ta.'

'Chúng ta có thể học được cái gì từ tầu hoả?' một người Hasid hoài nghi hỏi.

'Rằng vì một giây thôi người ta có thể bỏ lỡ mọi thứ.'

'Và từ điện tín?'

'Rằng mọi từ đều được đếm và tính tiền.'

'Và điện thoại?'

'Rằng điều chúng ta nói ở đây là được nghe ở kia.'

Thế thì mọi thứ trở thành vật tượng trưng, và cuộc sống đi trên một chiều khác.

Nếu tim bạn cảm thấy cái gì đó về cây thập tự, thế thì nó không chỉ là cây thập tự, bạn trở nên được kết nối qua nó với Jesus. Đó không phải là điều khoa học nhưng tôn giáo không là thứ khoa học. Nó nhiều thơ ca hơn; nó giống yêu hơn và ít giống lí trí; nó giống cảm nhiều hơn và ít giống phân tích. Nó không logic, nó là lãng mạn rất sâu với thực tại.

Nếu bạn bỏ mọi vật tượng trưng - như nhiều người đã làm, nghĩ rằng vật tượng trưng chỉ là biểu tượng trống rỗng, không có gì trong chúng - tại sao bạn bắt tay người bạn của bạn? Nó đơn giản là cầm tay người khác một cách ngu xuẩn và đơn giản lắc nó. Bạn không thể nhìn thấy cái ngu xuẩn của nó sao? Tại sao bạn hôn người đàn bà của bạn? Bạn không thể thấy việc mất vệ sinh trong nó sao? Cái cực kì vô y học của nó? Hai người truyền bệnh của họ... trong mỗi việc hôn hàng triệu tế bào nhỏ bé được truyền qua. Bạn đang làm gì? Khi bạn nói với người đàn bà, 'Anh yêu em,' những từ này là gì - 'Anh yêu em' sao? Chỉ lời không à? Không cái gì nhiều hơn sao? Lời là biểu tượng. Lời 'yêu' không phải là yêu, cho nên bỏ nó đi. Nếu bạn liên tục bỏ theo cách đó cái gì sẽ còn lại?

Để tôi kể cho bạn một giai thoại.

Ông già méo mó thức dậy một đêm trong cuộc gặp gỡ phục hồi nhân phẩm và nói, 'Thưa các anh và các chị, các bạn biết và tôi biết tôi đã không là điều tôi đáng phải vậy. Tôi đã chuyên ăn cắp và đã nói dối và đã say mèn và bao giờ cũng trong đánh lộn và chơi gieo xúc sắc và chơi bài poke và tôi đã nguyền rủa và chửi thề, nhưng tôi cám ơn Trời có một điều tôi không bao giờ làm. Tôi không bao giờ đánh mất tôn giáo của tôi.'

Thế thì kiểu tôn giáo nào còn lại? Nếu bạn bỏ mọi vật tượng trưng, bạn bỏ ngôn ngữ; nếu bạn bỏ mọi vật tượng trưng, bạn bỏ thơ ca; nếu bạn bỏ mọi vật tượng trưng, bạn bỏ ngay cả toán học. Thế thì cái gì còn lại?

Con người là sinh linh biểu tượng, con người sống trong thế giới các vật tượng trưng. Ngay cả khoa học cũng không thể làm việc được nếu không có vật tượng trưng. Khoa học, điều được mong đợi là có tính sự kiện tuyệt đối, không thể làm việc được mà không có vật tượng trưng. Thực ra, không có khả năng nào của việc trưởng thành mà không có vật tượng trưng. Đó là lí do tại sao con vật không trưởng thành; chúng không thể trưởng thành được chừng nào chúng chưa đi vào trong chiều của vật tượng trưng. Cho nên mọi thứ đều là vật tượng trưng.

Có lần chuyện xảy ra là Ramakrishna đang nói với các đệ tử của ông ấy. Ông ấy đang nói về anahat nad, âm thanh vô âm, và ông ấy nói rằng bằng việc tụng thường xuyên aum bạn sẽ đi tới điểm mà âm thanh vô âm được nghe thấy.

Một nhà trí thức, nhà logic học, đã có mặt ở đó và ông ta trở nên rất cáu với người vô giáo dục này. Ramakrishna là người vô giáo dục, ông ấy chỉ học tới lớp hai, ông ấy không bao giờ học bất kì cái gì, không bao giờ biết bất kì cái gì về kinh sách. Cho nên người này trở nên bực tức. Và mọi người đều nghe anh chàng thất học này một cách chăm chú tới mức ông ta sôi lên bên trong và ông ta cố tìm cơ hội để chứng tỏ tri thức của mình.

Thế rồi ông ta nói, 'Dừng lại. Đây toàn là điều vô nghĩa. Chỉ bằng việc lẩm nhẩm một âm thanh, aum, aum, aum, không cái gì sẽ xảy ra. Vì aum chỉ là biểu tượng, không cái gì khác. Nó chỉ là lời - thậm chí không là lời. một âm thanh vô nghĩa. Vậy cái gì sẽ xảy ra từ nó? Ông có thể liên tục lặp lại và không cái gì sẽ xảy ra.'

Và ông ta bắt đầu trích dẫn kinh sách. Ông ta là người có học. Ramakrishna lắng nghe ông ta trong nửa giờ, rất chăm chú, thế rồi đột nhiên ông ấy nhìn ông ta và nói, 'Đồ ngu. Giờ dừng lại đi! Đừng thốt ra lời nào nữa!'

Người đó rất rối loạn. Anh chàng thất học này gọi ông ấy là đồ ngu! Nhưng ông ta cũng trở nên sợ vì người này được coi là rất tôn giáo, nhà huyền bí lớn, và ông ấy nói, 'Đừng thốt ra một lời nào bằng không ông sẽ hối hận.' Thế là ông ta trở nên rất sợ khi những người sùng kính nhà huyền bí này có đó, nếu ông ấy nói cái gì đó, họ có thể nhảy lên ông ta. Và ai biết? Người này có thể biết cái gì đó. Thế là ông ta giữ yên tĩnh nhưng ông ta gần như lửa.

Trong hai hay ba phút Ramakrishna lại bắt đầu nói về aum và anahat nad, âm thanh vô âm. Thế rồi sau hai phút ông ấy nhìn người này. Ông này vã mồ hôi dù lúc đó là tối mùa đông. Ramakrishna nói, 'Xem đấy, thưa ngài. Chỉ một từ nhỏ 'đồ ngu' và nhìn nó đã làm cái gì. Ông vã mồ hôi và ông đang bắt lửa tới mức nếu những người này không ở đây ông chắc đã giết tôi. Nhìn vào nó đi. Chỉ một biểu tượng nhỏ "đồ ngu" và nhìn điều nó đã làm!'

Toàn thể tâm thức con người đã trưởng thành từ việc biểu tượng hoá. Mọi ngôn ngữ của chúng ta - ngôn ngữ của khoa học, ngôn ngữ của tôn giáo, ngôn ngữ của thơ ca - toàn là vật tượng trưng. Toàn thể cuộc sống chúng ta về yêu, quan hệ, không là gì ngoài việc biểu tượng hoá.

Chừng nào bạn chưa đi tới điểm mà toàn thể tâm trí biến mất, các vật tượng trưng vẫn có nghĩa. Người hỏi hỏi: Thầy nói về tôn giáo sống vậy mà ở một số trung tâm mọi người quì trên dấu chân thầy. Những dấu chân đó là không liên quan, việc quì của họ là liên quan. Những dấu chân đó chỉ là vật biểu tượng, nhưng việc quì của họ là thực. Điều đó không phải là biểu tượng. Họ bị ảnh hưởng bởi nó.

Cho nên khi tôi nói 'tôn giáo sống' tôi ngụ ý tôn giáo vẫn còn đang làm xúc động những con tim. Nếu ai đó bị xúc động bởi cây thập tự người đó vẫn đang đương đầu với Christ - tôn giáo đang sống với người đó. Và nếu bạn đơn giản cúi mình vì nó là nghi thức phải được hoàn thành, thế thì tôn giáo là chết. Vì vật tượng trưng là chết và không có gì bên trong bạn, tôn giáo là chết. Vật tượng trưng bao giờ cũng chết nhưng nếu nó ảnh hưởng tới bạn và bắt đầu chuyển động trong năng lượng của bạn, thế thì nó là sống động.

Tôn giáo là sống trong con tim, nó chẳng liên quan gì tới đền chùa và nhà thờ. Nếu bạn bị xúc động, nếu nhịp điệu nảy sinh trong bạn, nếu bạn bắt đầu nhảy múa khi thấy Krishna hay tượng của ông ấy, đột nhiên sáo trên môi ông ấy không còn chỉ là vật tượng trưng với bạn, nó đã trở thành điệu vũ thực. Bạn có thể lắng nghe giai điệu của ông ấy, bạn có thể nghe thấy giai điệu của ông ấy.

Tôi nhớ về Cơ đốc giáo nơi tôi đánh mất nghĩa của giáo huấn và thay vào đó là vái lạy các vật tượng trưng. Đó là lỗi của bạn. Nó chẳng liên quan gì tới nhà thờ. Nếu bạn bỏ lỡ nghĩa và bắt đầu vái lạy các vật trượng trưng, đó là lỗi của bạn. Bây giờ bạn đã trở thành sợ vật tượng trưng thế, điều đó đơn giản ngụ ý bạn đã phản ứng lại sự dạy dỗ của bạn; bạn chưa trở thành người cách mạng, bạn chỉ phản ứng.

Vì vài vật tượng trưng được trao cho bạn trong thời thơ ấu của bạn và chúng không bao giờ trở nên sống động, bây giờ bạn sợ mọi vật tượng trưng. Bạn sẽ rất nghèo vì điều đó. Đừng sợ. Nếu một bộ các vật tượng trưng đã không có tác dụng, bộ các vật tượng trưng khác có thể có tác dụng. Và bây giờ bạn không là trẻ con. Những vật tượng trưng này đã không có tác dụng vì chúng bị áp đặt lên bạn bởi bố mẹ bạn, nhưng nếu bạn chọn tôn giáo riêng của bạn... Bây giờ nhớ điều này, đây là nhấn mạnh liên tục của tôi: nếu bạn muốn có tính tôn giáo, bạn phải chọn tôn giáo của bạn - thế thì nó là sống động. Chỉ qua chọn lựa, chọn tự nguyện, nó là sống động. Nếu nó đã bị áp đặt lên bạn thế thì nó là chết, thế thì nó là tôn giáo của ai đó khác, nó là hành trình của ai đó khác - hành trình của bố mẹ bạn. Và bạn đơn giản mang nó như một tải trọng.

Bạn đã chọn bước đi cùng tôi, đó là chọn lựa của bạn, nó là chọn lựa tự nguyện của bạn. Nó là ý chí của bạn để ở cùng tôi. Thế thì giữa tôi và bạn bất kì cái gì truyền qua đều sẽ là sống động. Điều đó có thể không là vậy với con bạn khi tôi mất rồi. Bạn sẽ muốn con bạn cũng ở trong mầu cam - thế thì cái gì đó có thể không xảy ra vì thế thì nó sẽ là cuộc hành trình của bạn và bạn sẽ ép buộc cuộc hành trình của bạn lên con cái bạn. Đừng bao giờ ép buộc cuộc hành trình của bạn lên bất kì ai khác.

Nếu bạn chọn địa ngục, ngay cả địa ngục là cõi trời; nếu bạn bị buộc và bó buộc vào cõi trời, thế thì cõi trời sẽ trở thành địa ngục. Tự do là giá trị nền tảng nhất; không cái gì có giá trị hơn tự do. Nếu bạn chọn Christ hay Krishna hay Phật - nếu bạn chọn, nhớ lấy - thế thì họ trở thành người đương đại, thế thì không có kẽ hở hai mươi thế kỉ giữa bạn và Christ, không. Thế thì ông ấy bước đi cùng bạn, thế thì ông ấy nói với bạn, thế thì ông ấy là bạn đồng hành thường xuyên. Thế thì cây thập tự của ông ấy là cây thập tự của bạn và cây thập tự của bạn là cây thập tự của ông ấy. Thế thì ông ấy là cùng bạn trong khổ của bạn và ông ấy là cùng bạn trong hạnh phúc của bạn - và ông ấy chia sẻ bản thân ông ấy với bạn. Nhưng điều đó phải là chọn lựa của bạn.

Xin thầy nói cho tôi tại sao chúng tôi cần các vật tượng trưng của thầy. Chúng không phải là thầy, không phải là giáo huấn của thầy ở đây. Chúng không phải là tôi cũng không là giáo huấn của tôi nhưng bạn chưa thể thấy tôi. Bất kì cái gì bạn thấy chỉ là vật tượng trưng - thân thể tôi chỉ là một vật tượng trưng, nó không phải là tôi; ảnh của tôi là vật tượng trưng, nó không phải là tôi; bất kì cái gì tôi đang nói đều là vật tương trưng, nó không phải là tôi. Và điều tôi đang nói không phải là giáo huấn của tôi vì giáo huấn của tôi không thể được nói ra. Không giáo huấn của bất kì ai - của Phật hay của Christ - không giáo huấn nào của bất kì ai có thể được nói ra. Bất kì cái gì được nói ra đều không là điều thực. Cái thực là khó nắm bắt. Chân lí không thể được thốt ra.

Nhưng tôi phải nói với bạn để thuyết phục bạn trở nên im lặng. Đây là nỗ lực rất ngớ ngẩn, nhưng đây là cách nó vậy! Tôi phải cám dỗ bạn hướng tới im lặng qua lời. Lời chỉ là các vật tượng trưng; im lặng là... Nhớ, khi tôi nói im lặng, lời 'im lặng' không phải là im lặng.

Vâng, Triệu Châu là đúng. Phật ở trong đền.

Người này nói, 'Nhưng không có Phật, chỉ có tượng đá. Làm sao người chứng ngộ như thầy lại nói tượng đá là Phật?'

Và Triệu Châu nói, 'Ông đúng. Nó chỉ là tượng đá.'

Thế rồi người này nói, 'Bây giờ nói cho tôi, Phật ở đâu?'

Triệu Châu nói, 'Đi vào trong đền, ông ấy ở đó.'

Nếu bạn có mắt để nhìn thế thì bạn có thể thấy ngay cả trong đá. Nếu bạn không có mắt để nhìn bạn có thể bắt gặp Jesus và bạn có thể không nhận ra ông ấy. Nhiều người trong các bạn đã có đó khi Jesus đã có đó, nhiều người trong các bạn đã có đó khi Phật đã có đó và các bạn không bao giờ nhận ra ông ấy. Nhiều người trong các bạn ở đây ngay trước tôi và các bạn có thể không bao giờ nhận ra tôi. Cho nên câu hỏi sâu nhất là về việc nhận ra của bạn. Nếu bạn có thể nhận ra cái gì đó trong đá, nếu bạn có thể nhận ra cái gì đó trong dấu chân tôi, vâng, Phật có đó.

Toàn thể mọi thứ là của bạn - Phật của bạn, Christ của bạn, tôi của bạn. Mọi thứ là của bạn, bạn là cái một duy nhất. Đây là cái đẹp, vở kịch của cuộc sống: bạn là diễn viên, bạn là đạo diễn, bạn là khán giả, bạn là người viết kịch, bạn là ca sĩ hát đằng sau, bạn là tất cả, một mình.

Để tôi kể cho bạn một giai thoại.

Công ti bán sỉ bán một đơn hàng cho một nhà buôn ở một làng nhỏ chỗ giao đường. Khi hàng hoá đưa tới ông ấy từ chối nhận chúng. Hãng bán sỉ chuẩn bị bắt đầu khởi kiện đống hàng và viết cho nhân viên đường sắt của làng về việc hàng hoá tới. Họ cũng viết cho ông chủ tịch ngân hàng về thông tin liên quan tới vị trí tài chính của khách hàng, cho ông thị trưởng thị trấn yêu cầu ông ấy giới thiệu cho một luật sư giỏi để giải quyết vụ kiện, và gửi cho nhà buôn này đe doạ kiện nếu ông ấy không thanh toán ngay lập tức.

Công ti nhận được trả lời này: 'Tôi đã nhận được bức thư nói tốt hơn cả tôi phải thanh toán tiền. Tôi là nhân viên đường sắt ở đây và cũng đã nhận được bức thư ông viết cho nhân viên. Tôi là chủ tịch và người chủ duy nhất của ngân hàng địa phương và có thể đảm bảo với ông về vị trí tài chính của tôi. Là thị trưởng của thị trấn tôi ngần ngại giới thiệu cho ông một luật sư vì tôi là thành viên duy nhất của quán rượu trong khu vực này. Nếu tôi cũng không là mục sư của một nhà thờ của thị trấn thì tôi sẽ bảo ông đi xuống địa ngục.'

Bây giờ đây là hoàn cảnh - bạn là tất cả trong tất cả. Nếu một vật tượng trưng là sống với bạn, nó là sống - bạn đem cuộc sống cho nó, bạn rót cuộc sống vào trong nó.

Khi ai đó cúi mình trước dấu chân tôi, với người đó chúng trở thành sống động - người đó rót cuộc sống của người đó vào trong chúng. Bạn có thể đứng đó nhìn vào cái ngu xuẩn này. Người đó đang làm gì?

Vâng, nó là ngu xuẩn cho bạn bởi vì những dấu chân đó không sống động cho bạn, vật tượng trưng đó không đập rộn ràng cho bạn, bạn đã không rót cuộc sống của bạn vào trong nó.

Cho nên đừng bận tâm về người khác - để họ làm việc của họ. Họ phải tìm thấy cái gì đó trong nó. Nếu bạn không tìm thấy cái gì đó ở đó, thế thì tìm nó ở chỗ nào đó khác. Bạn có thể tìm thấy cái gì đó trong lời của tôi - lời là vật tượng trưng như dấu chân và, tất nhiên, kém bản chất hơn. Lời là kém bản chất hơn: được thốt ra, chúng biến mất. Chúng rất giống mơ. Hay bạn có thể rót năng lượng của bạn vào trong vật tượng trưng về thân thể này ở đây bây giờ - cái đó nữa sẽ biến mất, cái đó nữa không phải là điều tối thượng.

Cái tối thượng là cái bao giờ cũng còn lại. Bạn có thể thấy cái tối thượng đó ở bất kì chỗ nào - chỉ làm cho mắt bạn cảm nhận thêm chút ít.

Và đừng vẫn bị chi phối bởi sự dạy cỗ Cơ đốc giáo của bạn vì cái đó sẽ là mất mát lớn cho bạn. Nếu bạn liên tục bỏ đi mọi vật tượng trưng bạn sẽ trở thành rất, rất nghèo nàn. Không ai sẽ lúng túng, chỉ mỗi bạn.

Vật tượng trưng làm cho cuộc sống giầu có, thơ ca.

Tôi đã nghe.

Hai doanh nhân đang thảnh thơi trong nhà câu lạc bộ sau một hiệp chơi golf.

'Tôi không biết tại sao ông không sa thải thư kí của anh,' một người nói. 'Việc gõ máy của cô ấy thực là tệ và cô ấy dành nhiều thời gian vào điện thoại riêng tư của ông hơn là ông dành. Bỏ đi bộ tóc lộng lẫy, cặp mắt đẹp, đôi môi gợi tình, thân hình đáng yêu, ông được cái gì?'

Doanh nhân kia làu bàu và nói, 'Vợ tôi.'

Cảnh giác. Đừng liên tục bỏ các vật tượng trưng bằng không chẳng cái gì sẽ còn lại.

Vâng, đó là đỉnh cao nhất; được sẵn sàng cho nó đi. Các vật tượng trưng sẽ giúp bạn đạt tới đỉnh cao nhất đó nhưng nếu bạn bỏ chúng ngay bây giờ bạn sẽ không bao giờ đạt tới đỉnh cao đó. Người ta phải đi lên cầu thang. Khi người ta đã lên tới nóc nhà người ta phải bỏ cầu thang. Nhưng nếu bạn bỏ ở chính lúc bắt đầu bạn sẽ vẫn còn ở tầng đáy.

Các vật tượng trưng là để bị bỏ lại chỉ khi bạn đã đi tới thấy cái không tượng trưng, không trước điều đó. Bằng không bạn sẽ vẫn còn rất thấp - đâu đó trên đất.

Một khi bạn theo quan điểm biểu tượng nó đem cái nhìn cho cuộc sống của bạn, phong cách. Thế thì bạn không ngẫu nhiên, thế thì bạn trở thành trật tự, bạn không là hỗn độn. Thế thì mọi sự bắt đầu kết tinh bên trong bạn và mọi thứ bắt đầu thu được ý nghĩa - cuộc sống của bạn có phương hướng, bạn có ý thức về phương hướng.

'Trong giáo đường tôi nghe thấy các đàn ông cầu nguyện,' một cậu trẻ tuổi phân vân nói. 'Nó phải khủng khiếp cho Thượng đế.'

'Tại sao?' giáo sĩ từ tốn hỏi.

'Tiều phu đang cầu nguyện thời tiết lạnh.'

'Tự nhiên thôi,' giáo sĩ nói. 'Ông ấy kiếm sống bằng việc chặt củi cho lò của chúng ta. Trời càng lạnh, ông ta càng bán được nhiều củi.'

'Nhưng người bán quả đã cầu nguyện thời tiết dịu mát.'

'Được,' giáo sĩ nói, 'ông ấy cất giữ quả mùa thu để bán trong mùa đông. Lạnh quá sẽ làm đông cứng quả được cất kho.'

'Người nông dân đã cầu nguyện trời mưa và người làm gạch cầu nguyện thời tiết khô. Họ tất cả đều là người thánh thiện: làm sao Thượng đế biết cách trả lời mọi lời cầu nguyện của họ?'

'Thời tiết bây giờ thế nào?' giáo sĩ hỏi.

'Khô và mát dịu.'

'Còn tuần trước?'

'Để tôi xem. Hôm thứ hai và thứ ba trời mưa và hôm thứ năm trời lạnh.'

'Thấy chưa?' giáo sĩ nói.

Một khi bạn có vật tượng trưng bạn có thể thấy. Thế thì Thượng đế đang hoàn thành nhu cầu của mọi người: ngày thì trời mưa, ngày thì trời khô, ngày thì trời nóng, ngày thì trời lạnh - Thượng đế đang hoàn thành ham muốn của mọi người.

Nhưng nếu bạn có vật tượng trưng cho Thượng đế thế thì toàn thể sự việc không có mất trật tự nữa. Nếu bạn không có vật tượng trưng đó thế thì bạn đơn giản ngạc nhiên: bạn thấy mọi người cầu nguyện trong các giáo đường và mọi người đòi hỏi thời tiết khác nhau, và điều đó có vẻ gần như là ngu xuẩn. Và tất cả họ đều là người tốt, người tôn giáo - làm sao Thượng đế sẽ đáp ứng được cho họ? Thực ra, nếu bạn không có vật tượng trưng cho Thượng đế, năm lời cầu nguyện đó là hỗn độn, bạn không thể làm ra nghĩa nào từ chúng. Một khi bạn có vật tượng trưng, vật tượng trưng đó làm kết tinh mọi thứ.

'Thấy chưa?' giáo sĩ nói.

Câu hỏi cuối cùng:

Nó là điểm không quan trọng trong bài nói gây hứng khởi rất hay, nhưng tại sao thầy nói rằng mặt trời sẽ bị kết thúc trong bốn nghìn năm? Bản đồ trái đất và vũ trụ của tôi cho con số cho thay đổi chính tiếp trong kết quả hiện diện của mặt trời - sang giai đoạn khổng lồ đỏ - là quãng năm tỉ năm hoặc như vậy - điều sẽ triệt tiêu cuộc sống trên trái đất. Thầy đang cố bắt đầu một phong trào tự phát sao? Hay đây là 'sự bất toàn có chủ ý' được thêm vào trong bài nói của thầy như trong chiếc thảm persian?

Người hỏi nói: Nó là điểm không quan trọng trong bài nói gây hứng khởi - nhưng không cái gì khác đã gây hứng khởi mà người hỏi định hỏi. Cho nên điều này phải đã là điều quan trọng nhất.

Có những người quan tâm tới những thứ không bản chất và họ làm ồn ào về chúng. Và họ quên mất rằng vì sự ồn ào đó nhiều thứ bị bỏ lỡ.

Nếu điều đó làm cho bạn hài lòng, bạn có thể làm nó thành năm tỉ năm - hay tại sao năm tỉ năm? Sao không năm trăm tỉ? Nếu điều đó làm cho bạn hài lòng bạn có thể làm ra con số lớn như bạn có thể.

Tôi đã nghe một giai thoại.

Một nhà khoa học đang nói về cùng chân lí và ông ấy nói, 'Trong năm tỉ năm mặt trời sẽ mát dần.'

Một người đàn bà đang ngồi trước khán giả bắt đầu run rẩy, vã mồ hôi, gần như sắp ngất xỉu. Thế là nhà khoa học này phải dừng việc nói.

Ông ấy nói, 'Cái gì diễn ra vậy? Sao bà trở nên sợ thế? Bà không cần sợ, nó là năm tỉ năm.'

Bà này nói, 'Ơn Trời! Tôi tưởng ông nói năm triệu.'

Điều đó tạo ra khác biệt gì? Bạn sẽ chết trong vòng năm mươi năm. Dù trái đất tiếp tục hay mặt trời tiếp tục trong năm tỉ năm hay năm triệu năm chẳng tạo ra khác biệt gì. Đây là những điều không liên quan.

Quan điểm của tôi là ở chỗ nếu mặt trời trở nên lạnh một ngày nào đó, chúng ta sẽ không có khả năng sống. Tôi đã cố giải thích cho bạn rằng bạn không kết thúc ở da bạn. Tôi không phải là nhà khoa học và tôi rất hài lòng rằng tôi không là vậy. Tôi đơn giản nói rằng da không phải là biên giới của bạn. Khó mà nói biên giới của bạn ở đâu vì, thực ra, nó không ở đâu cả.

Mặt trời có đó - không có mặt trời bạn sẽ không có khả năng sống. Da bạn sẽ đơn giản khô đi và bạn sẽ chết. Đó là toàn thể vấn đề.

Và tôi không cố tạo ra một phong trào tự phát. Nếu việc tạo ra phong trào tự phát được tạo ra, bốn nghìn năm sẽ không giúp gì. Ngày mai... và điều đó nữa là đáng hoài nghi. Cho dù tôi nói rằng ngày mai mặt trời sẽ lạnh đi hoàn toàn, thế nữa cũng khó thấy rằng phong trào tự phát sẽ được tạo ra. Bạn lười thế bạn sẽ nói, “Ngày mai sao? Ngày mai không bao giờ tới.’ Và bạn có thể bắt đầu sống thậm chí còn điên hơn vì, ‘Ngày mai sao? Có thể người này là đúng.’ Cho nên bất kì cái gì bạn đã không làm mãi cho tới giờ, làm nó. Bạn đã nghĩ về giết một người - giết người. Hay bạn đã nghĩ về bắt cóc người đàn bà - bắt cóc; vì ‘ngày mai sao? Ai biết? Có thể người này là đúng.’

Không tôi không tạo ra, hay cố tạo ra, bất kì phong trào tự phát nào. Với tôi nó là chuyện không liên quan: bốn nghìn năm, bốn triệu năm, bốn tỉ năm, bốn nghìn tỉ năm - bất kì cái gì.

Nhưng bạn đã bỏ lỡ vấn đề của tôi. Và bạn đã biểu lộ tâm trí bạn bằng việc nêu ra một câu hỏi rất không quan trọng. Nếu những câu hỏi như vậy là có nghĩa cho bạn, bạn sẽ liên tục bỏ lỡ tôi. Thế thì bạn đơn giản quan sát cái gì đó tuyệt đối vô nghĩa.

Tôi đã nghe.

Junior có thói quen tới bàn ăn với mặt bẩn và, tất nhiên, phải bị đưa đi rửa mọi ngày.

Một lần mẹ nó, mất kiên nhẫn, nói với nó, 'Junior, tại sao con cứ khăng khăng tới bàn mà không rửa ráy? Con biết mẹ bao giờ cũng phải bảo con đi rửa.'

'Dạ,' Junior đáp, 'một lần mẹ quên.'

Chỉ một lần, và, ai biết, bạn có thể quên lần nữa.

Có những tâm trí liên tục quan sát những điều như vậy. Tỉnh táo về xu hướng này.

Tôi không phải là nhà khoa học, cũng không là Jesus hay Phật. Có nhiều người bây giờ phủ nhận Jesus vì ông ấy không phải là nhà khoa học vì ông ấy đã nói thế giới đã được tạo ra bốn nghìn năm trước. Bây giờ nhìn xem. Bốn nghìn năm này dường như là rất có nghĩa. Tôi nói, 'Sau bốn nghìn năm nó sẽ mất đi,' và Jesus nói, 'Chỉ mới bốn nghìn năm trước thế giới đã được tạo ra.'

Bây giờ các nhà khoa học thấy sai lầm. Nó là điều sai lầm. Thế giới đã không được tạo ra từ bốn nghìn năm trước. Thế thì tại sao người này nói điều đó? Người này không phải là nhà khoa học; người này đang nói điều gì đó không như sự kiện mà như chuyện ngụ ngôn. Ông ấy không nói về lí thuyết khoa học cho việc sáng tạo, ông ấy không quan tâm tới bất kì lí thuyết khoa học nào - ông ấy đơn giản nói theo ngụ ngôn. Ông ấy đã nhấn mạnh vào một sự kiện: rằng thế giới sẽ không hiện hữu mãi mãi và nó đã không có đó mãi mãi. Nó là tựa mơ. Nó đã được tạo ra và nó sẽ biến mất. Cho nên đừng quá bị dính líu vào nó, nó không phải là điều thực - tìm người sáng tạo, tìm ra ai là người sáng tạo đi. Đừng phí quá nhiều thời gian với việc sáng tạo.

Nhưng bây giờ có các nhà khoa học sẽ chứng minh rằng ông ấy là sai và có những người Ki tô giáo sẽ cố chứng minh rằng ông ấy là đúng. Và cả hai làm cùng điều ngu xuẩn: bạn phải lấy chuyện ngụ ngôn làm sự kiện rồi, bạn không thể hiểu được câu chuyện hay, bạn không thể hiểu được thơ ca. Bây giờ tôi đã bắt gặp các nhà khoa học đã viết ra những chuyên luận lớn chứng minh rằng Jesus là sai. Và tôi đã bắt gặp các chuyên luận đã cố gắng bác bẻ ông ấy.

Chẳng hạn, các nhà khoa học nói rằng bây giờ có những bằng chứng - và có những chứng minh - rằng thế giới đã tồn tại trong hàng triệu năm. Chúng ta đã tìm thấy xương ở trong đất, sọ ở trong đất mà có tuổi ít nhất năm mươi nghìn năm. Cho nên không chỉ thế giới mà con người đã tồn tại trong ít nhất năm mươi nghìn năm và Jesus nói rằng thế giới đã được tạo ra chỉ bốn nghìn năm trước. Bây giờ làm sao trả lời điều đó?

Tôi đã đọc một nhà thượng đế học Ki tô giáo. Ông ấy nói, 'Thượng đế là Toàn năng. Khi ngài tạo ra thế giới, ngài đã tạo ra các cái sọ năm mươi nghìn năm tuổi, chỉ để kiểm tra đức tin của mọi người.' Bây giờ làm gì với những người này? Ngài đã để những cái sọ năm mươi nghìn năm tuổi vào trong đất. Ngài đã tạo ra đất bốn nghìn năm trước chỉ để xem ai là những người hoài nghi và ai là người tin thực!

Đừng phí thời gian của bạn vào những thứ như thế.

Xem tiếp Chương 7 - Quay về Mục lục