Chương 9. Hân hoan để bỏ!

Ngỗng ở ngoài - Osho

Trả lời câu hỏi của đệ tử

Chương 9. Hân hoan để bỏ!

Câu hỏi thứ nhất

Osho ơi, có phải điều quan trọng là có loại thái độ nào đó hướng tới cuộc sống không?

Margrit, cách tốt nhất để bỏ lỡ cuộc sống là có thái độ nào đó hướng tới nó. Thái độ bắt nguồn trong tâm trí, và cuộc sống ở bên ngoài tâm trí. Thái độ là bịa đặt của chúng ta, định kiến của chúng ta, chuyện bịa của chúng ta. Cuộc sống không phải là bịa đặt của chúng ta; ngược lại, chúng ta chỉ là gợn sóng trên cái hồ cuộc sống.

Một gợn sóng trong đại dương có loại thái độ gì hướng tới đại dương? Một nhành cỏ có thể có thái độ gì hướng tới đất, tới trăng, tới trời, tới sao? Mọi thái độ đều có tính bản ngã, mọi thái độ đều là ngu xuẩn.

Cuộc sống không phải là triết lí, nó không phải là vấn đề; nó là điều huyền bí. Bạn phải sống nó tương ứng theo hình mẫu nào đó, không tương ứng với ước định - điều bạn đã được nói cho về nó - bạn phải bắt đầu tươi tắn, từ chính lúc không có gì.

Từng cá nhân con người phải nghĩ dường như người đó là người đầu tiên trên trái đất; người đó là Adam hay Eve. Thế thì bạn có thể mở; bạn có thể mở cho các khả năng vô hạn. Thế thì bạn sẽ mong manh, sẵn có; và bạn càng mong manh, bạn càng sẵn có, khả năng của cuộc sống xảy ra cho bạn càng lớn hơn. Thái độ của bạn vận hành như rào chắn; thế thì cuộc sống không bao giờ đạt tới bạn như nó vậy - nó phải khớp với triết lí của bạn, tôn giáo, ý thức hệ, và trong chính việc khớp đó, cái gì đó chết đi trong nó. Cái bạn có được từ nó là cái xác: nó có thể giống cuộc sống nhưng nó không phải là cuộc sống.

Đó là điều mọi người đã từng làm qua nhiều thời đại. Người Hindus đang sống tương ứng với thái độ Hindu, người Mô ha mét giáo tương ứng với thái độ Mô ha mét giáo, và người cộng sản tương ứng với thái độ cộng sản. Nhưng nhớ một chân lí cơ bản, nền tảng: thái độ không cho phép bạn đi vào trong tương tác với cuộc sống như nó vậy; nó bóp méo, nó diễn giải.

Có một câu chuyện cổ Hi Lạp:

Một nhà vua cuồng tín có một cái giường vàng đẹp, rất quí giá, được nạm bằng hàng nghìn viên kim cương, và bất kì khi nào có khách tới trong cung điện ông ta đều đưa cái giường này ra cho khách. Nhưng ông ta có một thái độ nào đó: khách phải khớp với giường. Nếu khách dài hơn cái giường một chút thì nhà vua sẽ chặt người đó để giảm kích thước. Tất nhiên, chiếc giường là quí giá thế nó không thể bị thay đổi, nhưng vị khách phải bị đặt lại tương ứng với giường - dường như giường không tồn tại cho khách mà khách tồn tại cho giường!

Và rất hiếm khi, gần như không thể có được, tìm ra một người khớp với cái giường đã làm sẵn. Người trung bình không tồn tại, nhớ lấy; người trung bình là hư cấu, và giường được làm cho người trung bình. Nhà vua là nhà toán học - tính toán lớn đã đi vào trong nó. Ông ấy đã đo chiều cao của mọi công dân trong kinh đô của ông ta, và thế rồi chiều cao đó được chia cho số mọi công dân; ông ấy đã đi tới một trung bình cố định. Bây giờ, có những đứa trẻ nhỏ trong kinh đô, thanh niên, người già, người lùn, người khổng lồ, nhưng trung bình là hiện tượng khác toàn bộ. Không có một người nào trong toàn thể kinh đô là thực sự trung bình. Tôi chưa bao giờ bắt gặp người trung bình - người trung bình là hư cấu.

Cho nên bất kì ai sẽ là khách đều bị rắc rối. Nếu người đó ngắn hơn giường, thế thì nhà vua có những lực sĩ lớn để kéo người này ra theo kích cỡ. Điều đó ắt đã là bắt đầu của môn Rolfing! Ida Rolf ắt đã học điều đó từ nhà vua kia. Tất nhiên, từng vị khách đều chết, nhưng đó không phải là lỗi của nhà vua - ông ấy đang làm mọi thứ với ý định tốt nhất trên thế giới!

Khi bạn có thái độ nào đó hướng tới cuộc sống, Margrit, bạn sẽ bỏ lỡ bản thân cuộc sống. Cuộc sống là bao la, không thể bị nén lại bởi bất kì thái độ nào; không thể nào để nó vào trong định nghĩa nào đó. Vâng, thái độ của bạn có thể bao quát khía cạnh nào đó, nhưng nó sẽ chỉ là một khía cạnh. Và xu hướng của tâm trí là tuyên bố khía cạnh của nó là cái toàn thể, và khoảnh khắc khía cạnh này được tuyên bố là cái toàn thể bạn đã bỏ lỡ chính kết nối với cuộc sống. Thế thì bạn sẽ sống bị bao quanh bởi thái độ của bạn trong một loại cái kén, bị bao bọc, và bạn sẽ khổ. Thế thì mọi cái gọi là tôn giáo của bạn sẽ rất hạnh phúc vì đó là điều họ đã từng nói cho bạn: rằng cuộc sống là khổ.

Phật nói sinh là khổ, tuổi trẻ là khổ, tuổi già là khổ, chết là khổ - toàn thể cuộc sống không là gì ngoài tấm thảm kịch dài, dài. Nếu bạn bắt đầu với các thái độ bạn sẽ thấy Phật tuyệt đối đúng; bạn sẽ là bằng chứng cho điều đó.

Nhưng tôi muốn nói với bạn rằng cuộc sống không phải là khổ, và tôi không đồng ý với Phật chút nào. Cuộc sống trở thành khổ, nhưng đó là việc làm của bạn; bằng không cuộc sống là niềm vui vĩnh hằng. Nhưng để biết niềm vui vĩnh hằng đó bạn phải tới với trái tim mở, bàn tay mở.

Đừng tiếp cận cuộc sống với nắm tay đóng, siết chặt. Mở tay bạn ra. Đi vào trong cuộc sống với sự hồn nhiên mênh mông. Các thái độ là tinh ranh: bạn đã quyết định mà không nếm trải, không trải nghiệm, không sống. Bạn đã đi tới kết luận nào đó, và tất nhiên nếu những kết luận đó đã có đó trong bạn một cách tiên nghiệm, bạn sẽ thấy chúng được xác nhận bởi cuộc sống. Không phải là cuộc sống xác nhận chúng, nhưng toàn thể tâm trí bạn sẽ cố gắng tìm ra cách thức và phương tiện, biện minh, dữ liệu để hỗ trợ cho chúng.

Tâm trí giống như miếng bọt biển: nó liên tục hút. Nó là thứ ăn bám. Một khi có trung tâm của kết luận tiên thiên nào đó thế thì trung tâm đó bắt đầu được kết tinh lại.

Một người tới tôi, người đã từng làm việc nhiều năm trên một giả thuyết nào đó ở nhiều nước trên thế giới: đặc biệt ở phương Tây, và đặc biệt hơn là ở Mĩ, số mười ba bị coi là không tốt. Có các khách sạn ở Mĩ mà tầng mười ba không tồn tại; từ tầng mười hai bạn đơn giản tới tầng mười bốn. Số mười ba bị tránh, không phòng nào có số mười ba; từ số mười hai bạn lập tức tới mười bốn, vì không ai muốn sống trong phòng mười ba hay tầng mười ba. Nỗi sợ lớn - ý tưởng rằng số mười ba có cái gì đó ác trong nó.

Và người này đang làm việc và thu thập đủ mọi loại dữ liệu, và người đó đã thu thập dữ liệu thực sự khổng lồ, cả núi để hỗ trợ cho bao nhiêu tai nạn xảy ra ở số mười ba của từng tháng, bao nhiêu người tự tử, bao nhiêu người giết, bao nhiêu người phát điên.

Và người đó trưng chuyên luận lớn của mình cho tôi, và người đó nói, "Thầy nói gì?"

Tôi nói, "Bạn làm một điều nữa đi. Bạn đã để nhiều năng lượng thế vào trong nó, bây giờ thử một điều nữa. Bây giờ tìm ra xem cái gì xảy ra ở tầng thứ mười hai! Và bạn sẽ đi tới cùng dữ liệu, bởi vì trên tầng thứ mười hai mọi người cũng phát điên, tự tử, giết người, cướp. Mọi thứ xảy ra mọi ngày, nhưng nếu bạn có thái độ cố định nào đó thế thì bạn sẽ chọn tương ứng với thái độ đó. Và tất nhiên khi bạn có nhiều thông tin và luận cứ thế, bạn cảm thấy chắc chắn rằng thái độ của bạn là đúng."

Margrit, tôi dạy bạn cuộc sống không có thái độ nào. Đây là một trong những điều nền tảng của kinh nghiệm của tôi: nếu bạn thực sự muốn biết cái đang đó, thế thì bỏ mọi triết lí đi, bỏ mọi "chủ nghĩa." Thế thì đi với tay mở, hoàn toàn trần trụi vào mặt trời, để xem cái đang đó.

Trong quá khứ, người ta tưởng rằng các giác quan của chúng ta là những cánh cửa, rằng thực tại đạt tới từ các giác quan của chúng ta tới bản thể bên trong nhất của chúng ta. Bây giờ nghiên cứu mới nhất chỉ ra cái gì đó khác: các giác quan của chúng ta không chỉ là cánh cửa, chúng cũng là lính gác. Chỉ hai phần trăm thông tin được phép đi vào, chín mươi tám bị cản lại bên ngoài. Bất kì cái gì đi ngược lại ý tưởng của bạn về cuộc sống đều bị cản lại và chỉ hai phần trăm lọc vào.

Bây giờ, sống cuộc sống của chỉ hai phần trăm không phải là sống chút nào. Khi người ta có thể sống một trăm phần trăm, sao quyết định sống chỉ cho hai phần trăm?

Margrit, bạn hỏi tôi:

Có phải điều quan trọng là có loại thái độ nào đó hướng tới cuộc sống không?

Không chỉ nó là không quan trọng, nó là nguy hiểm khi có bất kì thái độ nào hướng tới cuộc sống. Tại sao không cho phép cuộc sống có điệu vũ của nó, bài ca của nó, mà không có mong đợi nào? Tại sao chúng ta không thể sống mà không có mong đợi? Tại sao chúng ta không thể thấy được cái đang đó trong tính thuần khiết của nó? Tại sao chúng ta phải áp đặt bản thân chúng ta lên nó? Và không ai sẽ là người mất cả. Nếu bạn áp đặt lên cuộc sống, bạn mới là người mất duy nhất.

Từ London có câu chuyện về ba giáo sư văn học, những người trong khi trở về từ bữa tiệc trưa, đã thình lình bắt gặp vài quí bà thú vị đang diễu qua trên phố - đi cả bọn.

"Người ta có thể gọi cái gì cho một giáo đoàn như thế?" giáo sư thứ nhất trầm ngâm, một chuyên viên về Shakespear. "Việc nở hoa của đĩ?"

Vị giáo sư thứ hai, là người có thẩm quyền về các tiểu thuyết của Anthony Trollope, tự nhiên đóng góp, "Một chương của gái điếm."

Nhưng mô tả tốt nhất lại tới từ người trẻ nhất và ít tính chuyên viên của các giáo sư. Anh ta gọi các quí bà là "hợp tuyển các tay nghề."

Tốt hơn cả là không dán nhãn cuộc sống, tốt hơn cả là không cho nó cấu trúc, tốt hơn cả là để nó bỏ ngỏ, tốt hơn cả là không phân loại nó, không dán nhãn nó. Bạn sẽ có nhiều kinh nghiệm đẹp hơn về mọi thứ; bạn sẽ có nhiều kinh nghiệm vũ trụ hơn về mọi thứ, vì mọi thứ không thực bị phân chia. Sự tồn tại là một tổng thể hữu cơ; nó là một sự thống nhất hữu cơ. Nhành cỏ nhỏ nhất, cái lá nhỏ nhất trong một cây nhỏ bé là có ý nghĩa như ngôi sao lớn nhất. Thứ nhỏ nhất cũng là lớn nhất, vì nó tất cả là tính một; nó là một phổ. Khoảnh khắc bạn bắt đầu phân chia, bạn bắt đầu tạo ra các đường tuỳ tiện, định nghĩa, và đó là cách người ta liên tục bỏ lỡ cuộc sống và điều huyền bí của nó.

Tất cả chúng ta đều có thái độ; đó là phiền não của chúng ta. Tất cả chúng ta đều nhìn từ một quan điểm nào đó, do đó cuộc sống của chúng trở nên nghèo nàn; vì mọi khía cạnh nhiều nhất cũng chỉ có thể là một chiều và cuộc sống là đa chiều. Bạn phải luân chuyển hơn, linh động hơn, tan chảy và hội nhập hơn; bạn không phải là người quan sát. Không có gì để được giải! Đừng lấy cuộc sống như vấn đề, nó là điều huyền bí đẹp vô cùng. Uống nó đi - nó là rượu thuần khiết! Là người say với nó!

Người may áo choàng và áo vét thành công chung cuộc tìm thấy cô gái mơ ước của mình và anh ta làm việc chuẩn bị cho đám cưới bộ quần áo mà cả quận sẽ không bao giờ quên. Người thiết kế của anh ta đã chuẩn bị cho cô dâu áo dài đám cưới bằng lụa và sa tanh nhập khẩu mịn nhất, và bộ y phục hôn nhân riêng của anh ta mới thực sự đáng ngắm.

Chuyện này không hấp dẫn gì; không chi phí nào đã được dự phòng. Thế rồi, khi những người mới lập gia đình định lên tầu đi chuyến tuần trăng mật tới Canada, một thông điệp khẩn tới dưới dạng điện tín.

"Nó là từ đối tác của anh," chú rể giải thích. "Việc kinh doanh khẩn. Anh phải tham dự nó ngay lập tức."

"Nhưng tuần trăng mật của chúng ta thì sao?" cô dâu hỏi vừa đẫm nước mắt.

"Kinh doanh trên hết," anh ta nói. "Nhưng em đi trước đi. Anh đuổi theo bằng máy bay sau và ở đó đêm nay."

"Nhưng điều gì xảy ra nếu anh không thể làm điều đó trước tối nay?" cô ấy rền rĩ.

"Thế thì," anh ta quát tháo, "cứ bắt đầu mà không có anh."

Doanh nhân có triết lí riêng của người đó, thái độ riêng của người đó. Nhà khoa học có thái độ riêng của người đó. Mọi người đều sống trong nhà tù nhỏ của thái độ riêng của mình.

Nỗ lực của tôi ở đây là mang bạn ra khỏi sự cầm tù của bạn, do đó tôi không dạy bạn bất kì học thuyết nào, tôi không cho bạn bất kì giáo điều nào, tôi không cho bạn bất kì tín điều nào để sống. Tôi đơn giản cố gắng giúp bạn được nhẹ gánh khỏi tất cả những cái vô nghĩa mà đã từng bị áp đặt lên bạn trong nhiều thế kỉ. Nếu bạn có thể gạt sang bên trọng lượng như trái núi của quá khứ, nếu bạn có thể bắt đầu sống dường như bạn là người đầu tiên, chỉ thế thì mới có khả năng rằng bạn có thể đi tới biết tính thượng đế là gì, tự do là gì, niềm vui là gì. Bằng không, khổ sẽ là số mệnh của bạn, và một cách tự nhiên, sớm hay muộn, bạn sẽ đồng ý với thái độ bi quan của Phật: rằng tất cả đều là khổ, tất cả đều là đau.

Tôi tuyệt đối phủ nhận nó, vì kinh nghiệm riêng của tôi chính là điều đối lập: tất cả là phúc lạc, tất cả là phúc lành. Nhưng điều đó tuỳ thuộc vào bạn, cách bạn tiếp cận tới cuộc sống: thận trọng, với cặp kính nào đó trên mắt bạn, hay không gìn giữ, trong tin cậy sâu sắc, trong yêu.

Câu hỏi thứ hai

Osho ơi, trong quá khứ mọi nghệ sĩ nổi tiếng đều đã nổi tiếng vì phía tự do phóng túng của cuộc sống. Osho ơi, xin thầy có thể nói cái gì đó về tính sáng tạo và kỉ luật?

Santosh Sneh, cuộc sống phóng túng là cuộc sống đáng sống duy nhất! Mọi loại cuộc sống khác chỉ là hờ hững; chúng là nhiều cách tự tử chậm hơn là cách sống cuộc sống đam mê và mãnh liệt. Trong quá khứ điều không tránh khỏi là nghệ sĩ phải sống trong nổi dậy, vì tính sáng tạo là nổi dậy lớn nhất trong sự tồn tại. Nếu bạn muốn sáng tạo, bạn phải gạt bỏ mọi ước định, bằng không tính sáng tạo của bạn sẽ không là gì ngoài việc sao chép, nó sẽ chỉ là bản sao giấy than. Bạn có thể có tính sáng tạo chỉ nếu bạn là cá nhân, bạn không thể sáng tạo như một phần của tâm lí quần chúng. Tâm lí quần chúng là không sáng tạo; nó sống cuộc sống kéo lê, nó không biết nhảy múa, không bài ca, không niềm vui; nó là máy móc.

Tất nhiên, có vài điều bạn sẽ nhận từ xã hội chỉ nếu bạn máy móc: bạn sẽ nhận tính trách nhiệm, bạn sẽ nhận vinh dự. Các đại học sẽ trao bằng Tiến sĩ văn chương cho bạn, đất nước sẽ trao cho bạn huân chương vàng, bạn cuối cùng có thể trở thành người được giải thưởng Nobel, nhưng toàn thể điều này là xấu.

Người thiên tài thực sẽ bỏ mọi điều vô nghĩa này, vì đây là hối lộ. Trao giải thưởng Nobel cho một người đơn giản có nghĩa là phục vụ của bạn cho thể chế được kính trọng, nghĩa là bạn được tôn vinh vì bạn đã là một nô lệ tốt, vâng lời, nghĩa là bạn đã không đi lạc lối, nghĩa là bạn đã tuân theo con đường có nhiều người đi.

Người sáng tạo không thể đi theo con đường nhiều người đi, người đó phải tìm ra con đường riêng của mình, người đó phải truy tìm trong rừng rậm cuộc sống, người đó phải đi một mình, người đó phải là người bỏ tâm trí quần chúng, tâm trí tập thể. Tâm trí tập thể là tâm trí thấp nhất trên thế giới; ngay cả cái gọi là kẻ ngốc cũng còn cao siêu hơn chút ít so với cái ngu tập thể. Nhưng tính tập thể có hối lộ riêng của nó: nó kính trọng mọi người, tôn vinh mọi người, nếu họ liên tục nhấn mạnh rằng con đường của tâm trí tập thể là con đường đúng duy nhất.

Chính là từ sự cần thiết vô cùng mà trong quá khứ, những người sáng tạo thuộc đủ loại - hoạ sĩ, vũ công, nhạc sĩ, nhà thơ, nhà điêu khắc - phải từ bỏ tính kính trọng. Họ phải sống một loại cuộc sống phóng túng, cuộc sống của kẻ lang thang; đó là khả năng duy nhất cho họ để có tính sáng tạo. Điều này cần không phải như vậy trong tương lai. Nếu bạn hiểu tôi, nếu bạn cảm thấy điều tôi đang nói có chân lí trong nó, thế thì trong tương lai mọi người nên sống một cách cá nhân và sẽ không có nhu cầu về cuộc sống phóng túng. Cuộc sống phóng túng là sản phẩm phụ của cuộc sống đáng kính, qui ước, chính thống, cố định.

Nỗ lực của tôi là phá huỷ tâm trí tập thể và làm cho từng cá nhân tự do là bản thân người đó. Thế thì không có vấn đề gì; thế thì bạn có thể sống như bạn muốn sống. Thực ra, nhân loại sẽ thực sự chỉ được sinh ra vào ngày cá nhân được kính trọng trong sự nổi dậy của người đó. Nhân loại vẫn còn chưa được sinh ra; nó vẫn trong bụng mẹ. Điều bạn thấy như nhân loại chỉ là hiện tượng rất bịp bợm. Chừng nào chúng ta chưa trao tự do cá nhân cho từng người, tuyệt đối tự do cho từng người để là bản thân mình, để tồn tại theo cách riêng của người đó... Và, tất nhiên, người đó không được phép can thiệp vào bất kì người nào - đó là một phần của tự do. Không ai nên can thiệp vào bất kì ai.

Nhưng trong quá khứ mọi người đã từng chọc mũi mình vào chuyện của mọi người khác - thậm chí vào những thứ tuyệt đối riêng tư, điều chẳng liên quan gì tới xã hội. Chẳng hạn, bạn rơi vào yêu một người đàn bà - cái gì có liên quan tới xã hội? Nó thuần tuý là hiện tượng cá nhân, nó không phải là của bãi chợ. Nếu hai người đồng ý gần gũi trong yêu, xã hội không nên bước vào trong đó, nhưng xã hội bước vào trong đó với mọi đồ trang bị, theo cách trực tiếp, theo cách gián tiếp. Cảnh sát sẽ đứng giữa những người yêu; quan toà sẽ đứng giữa những người yêu; và nếu điều đó là không đủ, thế thì xã hội đã tạo ra một siêu cảnh sát, Thượng đế, người sẽ chăm nom về bạn.

Ý tưởng về Thượng đế là ý tưởng về một Tom dò xét, người thậm chí không cho phép bạn có tính riêng tư trong nhà tắm, người liên tục nhìn qua lỗ khoá, quan sát điều bạn đang làm. Điều này là xấu. Mọi tôn giáo của thế giới đều nói Thượng đế liên tục theo dõi bạn - điều này là xấu. Đây là loại Thượng đế gì vậy? Ông ấy không có việc gì khác mà chỉ quan sát mọi người, theo dõi mọi người sao? Dường như là một thám tử siêu nhất!

Nhân loại cần mảnh đất mới - mảnh đất của tự do. Chủ nghĩa phóng túng là phản ứng, phản ứng cần thiết, nhưng nếu cái nhìn của tôi thành công thế thì sẽ không có chủ nghĩa phóng túng vì sẽ không có cái gọi là tâm trí tập thể cố gắng chi phối mọi người. Thế thì mọi người sẽ thấy thoải mái với bản thân mình. Tất nhiên, bạn không được phép can thiệp vào bất kì người nào, nhưng khi có liên quan tới cuộc sống của bạn, bạn phải sống nó theo kiểu riêng của bạn. Chỉ thế thì mới có tính sáng tạo. Tính sáng tạo là hương thơm của tự do cá nhân.

Bạn hỏi tôi, Sneh:

Osho ơi, xin thầy có thể nói cái gì đó về tính sáng tạo và kỉ luật?

"Kỉ luật" là từ hay, nhưng nó đã bị dùng sai như mọi từ hay khác đã bị dùng sai trong quá khứ. Từ "discipline-kỉ luật" bắt nguồn từ cùng gốc như từ "disciple-đệ tử"; nghĩa gốc của từ này là "quá trình học." Người sẵn sàng học là đệ tử, và quá trình sẵn sàng học là kỉ luật.

Người thông thái không bao giờ sẵn sàng học, vì người đó nghĩ người đó đã biết; người đó rất định tâm trong cái gọi là tri thức của người đó. Tri thức của người đó không là gì ngoài việc nuôi dưỡng cho bản ngã của người đó. Người đó không thể nào là đệ tử được, người đó không thể ở trong kỉ luật đúng được.

Socrates nói: "Tôi chỉ biết một điều, rằng tôi không biết cái gì." Đó là bắt đầu của kỉ luật. Khi bạn không biết cái gì, tất nhiên, một khao khát lớn để truy hỏi, thám hiểm, điều tra nảy sinh. Và khoảnh khắc bạn bắt đầu học, nhân tố khác đi sau không tránh khỏi: bất kì cái gì bạn đã học đều phải được bỏ đi liên tục, bằng không nó sẽ trở thành tri thức và tri thức sẽ ngăn cản việc học thêm.

Con người thực của kỉ luật không bao giờ tích luỹ; từng khoảnh khắc người đó chết đi bất kì cái gì người đó đã đi tới biết và lại trở thành dốt nát. Dốt nát đó mới thực sự chói sáng. Tôi đồng ý với Dionysius khi ông ấy gọi dốt nát là chói sáng. Nó lả một trong những kinh nghiệm đẹp nhất trong sự tồn tại để ở trong trạng thái không biết chói sáng. Khi bạn ở trong trạng thái đó của không biết, bạn mở, không có rào chắn, bạn sẵn sàng thám hiểm. Người Hindu không thể làm được điều đó - họ đã là người thông thái rồi. Người Mô ha mét giáo không thể làm được điều đó, người Ki tô giáo không thể làm được điều đó. Các sannyasins của tôi có thể làm được điều đó, bởi lí do đơn giản là tôi không truyền đạt tri thức; ngược lại, tôi đang phá huỷ tri thức của bạn.

Do đó điều đó xảy ra mọi ngày... Mọi ngày tôi đều nhận được nhiều thư, nhiều câu hỏi. Một người bạn đã tới từ phương Tây. Anh ta nói, trong ba, bốn năm anh ta đã từng đọc sách của tôi và anh ta kích động thế, anh ta trong tình yêu lớn thế với tôi, rằng anh ta muốn tới bằng cách nào đó nhanh nhất có thể được. Bây giờ anh ta có khả năng xoay xở tới, nhưng ở đây anh ta cảm thấy thất vọng. Trong bốn năm anh ta đã trong tình yêu sâu sắc với tôi, và bây giờ anh ta nói, "Tôi không thể nói cùng điều đó vì thầy làm cho tôi choáng thế. Thầy chọc tức tôi, thầy làm bực mình tôi; thầy liên tục nện búa vào các ý tưởng yêu mến của tôi."

Dễ dàng đọc sách vì sách ở trong tay bạn. Tôi không trong tay bạn! Bạn có thể diễn giải sách tương ứng với ý tưởng của bạn, bạn không thể diễn giải tôi tương ứng với ý tưởng của bạn được - tôi sẽ làm ra nhiều rắc rối thế cho bạn! Anh ta không trong tình yêu với tôi, anh ta trong tình yêu với ý tưởng riêng của anh ta, và bởi vì anh ta tìm thấy hỗ trợ từ sách của tôi nên anh ta sống trong ảo tưởng.

Nhưng với tôi ảo tưởng nhất định bị tan tành. Tôi ở đây để làm tan tành mọi ảo tưởng. Vâng, nó sẽ chọc tức bạn, nó sẽ làm bạn bực mình - đó là cách của tôi vận hành và làm việc. Tôi sẽ phá hoại bạn từ chính gốc rễ của bạn! Chừng nào bạn còn chưa bị phá huỷ toàn bộ như một tâm trí, không có hi vọng nào cho bạn đâu.

Kỉ luật đã bị hiểu lầm. Mọi người đã từng nói cho người khác lập kỉ luật đời họ, làm cái này, không làm cái nọ. Hàng nghìn cái phải và phải không đã được áp đặt lên con người, và khi con người sống với cả nghìn cái phải và phải không, người đó không thể có tính sáng tạo được. Người đó là tù nhân; ở mọi nơi người đó sẽ bắt gặp bức tường.

Người sáng tạo phải làm tan biến mọi cái phải và phải không. Người đó cần tự do và không gian, không gian bao la, người đó cần toàn thể bầu trời và mọi vì sao, chỉ thế thì tính tự phát bên trong nhất của người đó mới bắt đầu phát triển.

Cho nên nhớ lấy, nghĩa của tôi về kỉ luật không phải là nghĩa của mười điều răn nào; tôi không cho bạn kỉ luật nào; tôi đơn giản cho bạn cái nhìn sâu làm sao vẫn còn học và không bao giờ trở nên thông thái. Kỉ luật của bạn phải tới từ chính trái tim bạn, nó phải là của bạn - và có khác biệt lớn. Khi ai đó khác cho bạn kỉ luật nó không bao giờ có thể khớp được với bạn; nó sẽ giống như mặc quần áo của ai đó khác. Hoặc là chúng sẽ quá chùng hay quá chặt, và bạn bao giờ cũng sẽ cảm thấy chút ít đần độn trong chúng.

Mohammed đã trao kỉ luật cho người Mô ha mét giáo; điều đó có thể là tốt cho ông ấy, nhưng nó không thể là tốt cho bất kì ai khác. Phật đã trao kỉ luật cho hàng triệu Phật tử; nó có thể đã là tốt cho ông ấy, nhưng nó không thể tốt cho bất kì ai khác. Kỉ luật là hiện tượng cá nhân; bất kì khi nào bạn vay mượn nó bạn bắt đầu sống tương ứng theo các nguyên tắc được lập, các nguyên tắc chết. Và cuộc sống không bao giờ chết; cuộc sống thường xuyên thay đổi từng khoảnh khắc. Cuộc sống là một luồng.

Heraclitus là đúng: bạn không thể bước vào trong cùng một dòng sông hai lần. Thực ra, bản thân tôi muốn nói bạn không thể bước vào trong cùng dòng sông cho dù một lần, sông chảy nhanh thế! Người ta phải tỉnh táo, quan sát, từng tình huống và sắc thái của nó, và người ta phải đáp ứng với tình huống tương ứng với khoảnh khắc, không tương ứng với bất kì câu trả lời làm sẵn được người khác cho.

Bạn có thấy cái ngu xuẩn của nhân loại không? Năm nghìn năm trước, Manu đã cho người Hindu kỉ luật và họ vẫn theo nó. Ba nghìn năm trước Moses đã cho người Do Thái kỉ luật và họ vẫn theo nó. Năm nghìn năm trước Adinatha đã cho người Jaina kỉ luật và họ vẫn còn theo nó. Toàn thế giới đang được đưa tới phát rồ bởi những kỉ luật này! Chúng lạc hậu rồi, chúng đáng phải được chôn đi từ lâu trước đây. Bạn đang mang những cái xác và những cái xác đó đang bốc mùi. Và khi bạn sống được bao quanh bởi các cái xác, bạn có thể có loại cuộc sống gì?

Tôi dạy bạn về khoảnh khắc và tự do của khoảnh khắc và tính trách nhiệm của khoảnh khắc. Một điều có thể đúng vào khoảnh khắc này và có thể trở thành sai vào khoảnh khắc tiếp. Đừng cố là nhất quán, bằng không bạn sẽ chết. Chỉ người chết mới nhất quán. Cố là sống động đi, với mọi sự không nhất quán của nó, và sống từng khoảnh khắc không có tham chiếu nào tới quá khứ, không có tham chiếu nào tới tương lai nữa. Sống khoảnh khắc trong hoàn cảnh của khoảnh khắc, và đáp ứng của bạn sẽ là toàn bộ. Và tính toàn bộ đó có cái đẹp và tính toàn bộ đó là tính sáng tạo. Thế thì bất kì cái gì bạn làm đều sẽ có cái đẹp của riêng nó.

Câu hỏi thứ ba

Osho ơi, tôi khám phá ra rằng tôi chỉ chán với bản thân tôi và tôi cảm thấy không phấn khởi. Thầy đã nói chấp nhận bản thân chúng tôi, dù chúng tôi là bất kì cái gì. Tôi không thể nào chấp nhận được cuộc sống - vẫn biết rằng tôi đang bỏ lỡ cái gì đó của niềm vui bên trong. Phải làm gì đây?

Bob Luka, chúng tôi nghe nói có một kiểu thuốc an thần mới mà không làm cho bạn thảnh thơi - chỉ làm cho bạn đào vào việc bị căng thẳng.

Thử nó đi! Thử nó và thử nó và thử nó nữa - hãy là người Mĩ! - nhưng không quá ba lần. Thử nó, thử nó và thử nó lần nữa, và thế rồi dừng lại vì không có ích gì mà trong ngu si.

Bạn hỏi tôi:

Tôi khám phá ra rằng tôi chỉ chán với bản thân tôi...

Đây là khám phá lớn. Vâng, tôi ngụ ý nó! Rất ít người nhận biết rằng họ bị chán, và họ chán thật, hoàn toàn chán. Mọi người khác đều biết điều đó ngoại trừ bản thân họ. Biết rằng người ta chán là việc bắt đầu lớn; bây giờ vài ngụ ý phải được hiểu.

Con người là con vật duy nhất cảm thấy chán; nó là một đặc quyền lớn, nó là một phần của chân giá trị của con người. Bạn có thấy con trâu nào chán, con lừa nào chán không? Chúng không chán. Chán đơn giản có nghĩa là cách chúng ta đang sống là sai; do đó nó có thể trở thành biến cố lớn, hiểu biết rằng "mình là chán và cái gì đó phải được làm, biến đổi nào đó được cần." Cho nên đừng nghĩ rằng điều xấu là bạn cảm thấy chán - nó là dấu hiệu tốt, việc bắt đầu tốt, việc bắt đầu rất có triển vọng. Nhưng đừng dừng lại đó.

Tại sao người ta cảm thấy chán? Người ta cảm thấy chán vì người ta đã từng sống trong hình mẫu chết được người khác trao cho. Từ bỏ những hình mẫu đó đi, thoát ra khỏi những hình mẫu đó đi! Bắt đầu sống theo cách riêng của bạn đi.

Chỉ người đích thực mới không chán, người giả nhất định chán. Người Ki tô giáo sẽ chán, người Jaina sẽ chán, người Parsi sẽ chán, người cộng sản sẽ chán, vì họ đang phân chia cuộc sống của họ thành hai phần. Cuộc sống thực của họ vẫn còn bị kìm nén và họ bắt đầu giả vờ cuộc sống không thực. Chính cuộc sống không thực tạo ra chán. Nếu bạn đang làm một thứ bạn được ngụ ý làm, bạn sẽ không bao giờ chán.

Ngày tôi rời nhà đến đại học bố mẹ tôi, bố tôi, mọi người trong gia đình tôi, tất cả đều muốn tôi trở thành nhà khoa học - có nhiều tương lai hơn cho nhà khoa học - hay ít nhất là bác sĩ, hay kĩ sư. Tôi từ chối tuyệt đối. Tôi nói, "Con sẽ làm điều con muốn làm, vì con không muốn sống cuộc sống chán chường. Là nhà khoa học con có thể thành công - con có thể có kính trọng, tiền bạc, quyền lực, danh vọng - nhưng sâu bên dưới con sẽ vẫn còn chán vì đó không phải là điều con đã bao giờ muốn làm."

Họ choáng vì họ không thể thấy được triển vọng nào trong việc học triết học; triết học là môn nghèo nhất ở đại học. Họ đồng ý một cách miễn cưỡng, biết rằng tôi sẽ phí hoài tương lai của tôi, nhưng chung cuộc họ nhận ra họ sai.

Vấn đề không phải là tiền, quyền và danh; vấn đề là về bản chất bạn muốn làm gì. Làm nó đi, bất kể kết quả, và chán của bạn sẽ biến mất. Bạn phải đi theo ý tưởng của người khác, bạn phải làm mọi thứ theo cách đúng, bạn phải làm mọi thứ như chúng đáng phải được làm. Đây là những viên đá móng của chán.

Toàn thể nhân loại bị chán bởi vì người đáng là nhà huyền môn lại là nhà toán học, người đáng là nhà toán học lại là chính khách, người đáng là nhà thơ lại là doanh nhân. Mọi người đều ở đâu đó khác; không ai ở chỗ người đó nên ở. Người ta phải liều. Chán có thể biến mất trong một khoảnh khắc nếu bạn sẵn sàng mạo hiểm.

Bạn hỏi tôi, Bob Luka:

Tôi khám phá ra rằng tôi chỉ chán với bản thân tôi...

Bạn chán với bản thân bạn vì bạn đã không chân thành với bản thân bạn, bạn đã không trung thực với bản thân bạn, bạn đã không kính trọng bản thể riêng của bạn.

Và bạn nói:

Tôi cảm thấy không phấn khởi.

Làm sao cảm thấy phấn khởi? Phấn khởi tuôn chảy chỉ khi bạn đang làm cái bạn muốn làm, dù nó là bất kì cái gì.

Vincent Van Gogh sung sướng vô cùng chỉ với việc vẽ. Không một bức tranh nào được bán, không ai đã bao giờ ca ngợi ông ấy, và ông ấy đói, ông ấy sắp chết, vì anh ông ấy cho ông ấy chỉ một số tiền nhỏ để cho ông ấy ít nhất cũng có thể xoay xở sống sót. Bốn ngày một tuần ông ấy sẽ nhịn ăn và ba ngày một tuần ông ấy sẽ ăn. Ông ấy phải nhịn ăn trong bốn ngày vì ông ấy lấy đâu ra tiền để có vải vẽ và sơn và bút vẽ? Nhưng ông ấy sung sướng vô ngần - phấn khởi của ông ấy tuôn chảy.

Ông ấy chết khi ông ấy mới ba mươi ba tuổi; ông ấy tự tử; nhưng việc tự tử của ông ấy là tốt hơn nhiều, Bob Luka, so với cái gọi là sống của bạn, vì ông ấy tự tử chỉ khi ông ấy đã vẽ điều ông ấy muốn vẽ.

Ngày ông ấy kết thúc bức tranh về mặt trời lặn mà đã từng là ham muốn lâu dài nhất của ông ấy, ông ấy viết một bức thư nói: "Công việc của tôi được thực hiện rồi, tôi được hoàn thành. Tôi rời khỏi thế giới này được mãn nguyện mênh mông." Ông ấy tự tử, nhưng tôi sẽ không gọi điều đó là tự tử. Ông ấy đã sống một cách toàn bộ, ông ấy đốt cây nến cuộc sống từ cả hai đầu cùng lúc theo cách mãnh liệt vô cùng.

Bob Luka, bạn có thể sống cả trăm năm, nhưng cuộc sống của bạn sẽ chỉ là nắm xương khô, một trọng lượng, trọng lượng chết.

Bạn nói:

Osho ơi... Thầy đã nói chấp nhận bản thân chúng tôi, dù chúng tôi là bất kì cái gì. Tôi không thể nào chấp nhận được cuộc sống - vẫn biết rằng tôi đang bỏ lỡ cái gì đó của niềm vui bên trong.

Khi tôi nói chấp nhận bản thân bạn, tôi không nói chấp nhận hình mẫu cuộc sống của bạn - đừng cố hiểu lầm tôi. Khi tôi nói chấp nhận bản thân bạn, tôi đang nói bác bỏ mọi thứ khác - chấp nhận bản thân bạn. Nhưng bạn phải đã diễn giải nó theo cách riêng của bạn. Đó là cách mọi sự diễn ra...

Người sao Hoả hạ cánh đĩa bay ở Manhattan và, ngay khi bước ra, bị một kẻ ăn xin tiến tới. "Thưa ông," người này nói, "ông có thể cho tôi một hào không?"

Người sao Hoả hỏi, "Hào là gì?"

Người ăn xin nghĩ một phút, rồi nói, "Ông đúng. Tôi có thể xin hai mươi nhăm xu không?"

Tôi đã không nói điều bạn đã hiểu. Bác bỏ mọi điều đã bị áp đặt lên bạn đi - tôi không nói chấp nhận nó. Chấp nhận cốt lõi bên trong nhất của bạn, điều bạn đã mang từ cõi bên kia và thế thì bạn sẽ không cảm thấy rằng bạn đang bỏ lỡ cái gì đó. Khoảnh khắc bạn chấp nhận bản thân bạn mà không có điều kiện nào, đột nhiên bột phát của niềm vui xảy ra. Phấn khởi của bạn bắt đầu tuôn chảy, cuộc sống thực sự trở thành cực lạc.

Bạn bè của một thanh niên nào đó nghĩ anh ta đã chết, nhưng anh ta chỉ trong trạng thái mê man. Khi đúng lúc để tránh bị đem đi chôn, anh ta biểu lộ dấu hiệu sống, anh ta được hỏi cảm thấy chết thế nào.

"Chết!" anh ta kêu lên. "Tôi không chết. Tôi biết mọi lúc cái gì đang diễn ra. Và tôi biết tôi không chết nữa, vì chân tôi lạnh và tôi đói."

"Nhưng làm sao sự kiện đó làm cho anh nghĩ anh vẫn còn sống?" một trong những người tò mò hỏi.

"Thế này, tôi biết rằng nếu tôi mà ở cõi trời tôi chắc không bị đói, và nếu tôi ở chỗ khác chân tôi chắc đã không bị lạnh."

Người ta có thể chắc chắn, Bob Luka, rằng bạn vẫn không chết: bạn đói, bạn cảm thấy lạnh. Dậy và chạy tại chỗ chút ít đi!

Một người nghèo, thiếu giáo dục và mọi ân huệ xã hội, rơi vào tình yêu với cô con gái nhà triệu phú. Cô ấy mời anh ta về nhà để gặp bố mẹ cô ấy tại biệt thự thanh lịch của họ. Người này bị ngợp bởi đồ đạc giầu có, người phục vụ và đủ mọi dấu hiệu khác của giầu sang, nhưng bằng cách nào đó người này xoay xở để tỏ ra thảnh thơi - mãi cho tới lúc ăn tối. Ngồi vào bàn ăn to lớn, chếnh choáng với hiệu quả của rượu, anh ta đánh một cái rắm to.

Bố cô gái ngước lên và nhìn vào con chó đang nằm dưới chân anh chàng đáng thương. "Đồ lang thang!" ông ấy nói bằng giọng đe doạ.

Anh chàng đáng thương được nhẹ người rằng quở trách đã được dồn lên con chó, và do vậy vài phút sau anh ta lại đánh một cái rắm nữa.

Ông chủ của anh ta nhìn con chó và lại nói, "Đồ lang thang!" bằng giọng to hơn.

Vài phút sau anh ta lại đánh rắm lần thứ ba. Mặt người giầu nhăn nhó trong cơn rồ dại. Ông ấy gầm lên, "Đồ lang thang, cút xéo ra khỏi đây trước khi nó ỉa khắp người mày!"

Bob Luka, vẫn có thời gian đấy - thoát ra khỏi việc cầm tù mà trong đó bạn đã sống mãi cho tới giờ! Nó chỉ cần chút ít dũng cảm, chỉ chút ít dũng cảm của kẻ đánh bạc. Và chẳng có gì để mất, nhớ lấy. Bạn chỉ có thể mất xiềng xích của bạn - bạn có thể mất chán của bạn, bạn có thể mất cảm giác thường xuyên bên trong bạn rằng cái gì đó đang thiếu. Cái gì khác có đó để mà mất? Thoát ra khỏi con đường mòn và chấp nhận bản thể riêng của bạn đi - chống lại Moses, Jesus, Phật, Mahavira, Krishna. Chấp nhận bản thân bạn đi. Trách nhiệm của bạn là không hướng tới Phật hay Zarathustra hay Kabir hay Nanak; trách nhiệm của bạn chỉ là hướng tới bản thân bạn.

Có trách nhiệm đi - và khi tôi dùng từ "trách nhiệm," xin nhớ đừng diễn giải nhầm nó. Tôi không nói về nghĩa vụ, trách nhiệm, tôi đơn giản dùng từ này theo nghĩa đen: đáp ứng với thực tại, có trách nhiệm.

Bạn phải đã sống cuộc sống không đáp ứng, chỉ hoàn thành mọi loại trách nhiệm điều người khác đang mong đợi bạn hoàn thành. Cái gì có đó để mất? Bạn chán - đây là tình huống tốt. Bạn thiếu phấn khởi, bạn cần cái gì hơn để thoát ra khỏi nhà tù này? Nhảy ra khỏi nó đi, đừng nhìn lại!

Họ nói: Nghĩ hai lần trước khi bạn nhảy. Tôi nói: Nhảy trước và thế rồi nghĩ bao nhiêu tuỳ bạn thích!

Câu hỏi thứ tư

Osho ơi, người điên có thể trở thành vị phật được không?

Anand Navaneet, chỉ người điên mới có thể trở thành vị Phật! Cái gọi là người lành mạnh nhiều nhất có thể trở thành Phật tử nhưng không là chư Phật, họ có thể trở thành người Ki tô giáo nhưng không Christ. Chỉ người điên...

Lời mời của tôi dành cho người điên trên thế giới. Tôi là người hướng dẫn người điên tới chứng ngộ!

Một nhóm các triết gia trong nhà tù Nga quyết định trốn tù. Họ có khoá sao chép, cho nên họ đợi tới đêm để làm việc trốn chạy. Vào nửa đêm một trong số họ đi tới cửa nhưng quay lại sau vài phút với bộ mặt dài buồn.

"Chuyện gì vậy?" mọi người khác hỏi.

"Thế này, kế hoạch của chúng ta là vô dụng rồi. Chúng ta không thể thoát được - thằng gác đêm điên rồ đã quên đóng cửa và tôi không thể dùng được chìa khoá!"

Triết gia không thể thành chư Phật được! Cần can đảm để trở thành vị Phật.

Jesus bị treo trên cây chữ thập thì một triết gia đi ngang qua. Ông ta dừng lại, nhìn Jesus và hỏi, "Ông làm cái gì ở đó thế?"

Jesus gật đầu sang trái và phải và nói, "Tôi bị treo cùng bạn bè!"

Triết gia tiếp tục, "Này, nếu ông muốn, tôi có thể kiếm thang và đưa ông xuống."

"Tôi cảm kích điều đó," Jesus đáp.

Nửa giờ sau triết gia quay lại với chiếc thang, trèo lên cây chữ thập, tháo đinh ở tay phải, rồi tháo đinh ở tay trái.

Jesus rơi lao đầu xuống, la lên, "Ông ngốc vừa vừa chứ! Lần sau phải bắt đầu từ chân!"

Câu hỏi cuối cùng

Osho ơi, tôi muốn mất hút hoàn toàn và chung cuộc vào trong yêu tuyệt đối. Tôi phải làm gì?

Dharmo, chính ý tưởng về mất hút hoàn toàn, chung cuộc, tuyệt đối, đang đòi hỏi quá nhiều. Có tính người thêm chút đi, đừng khao khát điều không thể được. Điều không thể được đã từng dẫn mọi người tới cuồng loạn không cần thiết, và chúng ta đã từng bị nặng gánh với những giá trị không thể được trong nhiều thế kỉ. Chúng ta đã học những từ này và chúng ta liên tục lặp lại những từ này như vẹt mà thậm chí không hiểu ý nghĩa.

Có tính người đi, đừng khao khát hoàn hảo theo bất kì cách nào vì mọi sự cầu toàn đều là thần kinh. Có tính người và chấp nhận mọi nhược điểm và giới hạn của con người. Tại sao bạn phải muốn bị mất hút hoàn toàn? Để làm gì? Bạn định thu được cái gì từ nó? Nếu nó có thể được quản lí - điều tốt là nó không thể bị quản lí - nhưng với mục đích tranh luận tôi đang nói nếu nó có thể được quản lí, bạn sẽ lại tới với: "Bây giờ tôi cảm thấy rất đơn độc, hoàn toàn bị mất hút, tuyệt đối mất hút, mất hút tối thượng!" Bạn sẽ bắt đầu khao khát quay lại, có chút ít gia vị thêm của cuộc sống.

Điều tốt là gặp gỡ và hội nhập, nhưng tại sao làm cho nó thành cái gì đó tối thượng? Tại sao đem các từ vô nghĩa thế vào? Tan chảy cho khoảnh khắc và thế rồi về nhà là không đủ sao? Thế thì có nhịp điệu: bạn tan chảy, bạn tận hưởng việc tan chảy, thế rồi bạn quay lại. Nó tạo ra nhịp điệu, và nhịp điệu bao giờ cũng giầu có hơn. Nếu bạn đơn giản bị tan biến mãi mãi thì sẽ không có nhịp điệu, không âm nhạc, không điệu vũ. Nó sẽ thực sự là chết, không sống.

Toàn thể cách tiếp cận của tôi là dạy bạn có tính người. Trong nhiều thế kỉ bạn đã được bảo là siêu nhân. Tôi hân hoan trong tính người của bạn. Với tôi, tính người là đồng nghĩa với tính thượng đế.

Điều hoàn toàn hay là thỉnh thoảng bị mất hút và lại được tìm ra, để cho bạn có thể đánh mất bản thân bạn lần nữa. Tạo ra nhịp điệu của việc bị mất hút, của việc tìm ra bản thân bạn lần nữa. Cuộc sống là âm nhạc, và âm nhạc là có thể chỉ nếu cả hai điều này tiếp tục, bằng không nó sẽ là đơn điệu.

Dharmo, tôi không thể giúp được bạn để mất hút một cách tuyệt đối, tối thượng, hoàn toàn. Tôi yêu khoảnh khắc, tôi yêu tính tức khắc của khoảnh khắc này. Tôi rất không thích các từ như "tối thượng"; chúng là những từ xa xăm, chúng không có mấy nghĩa trong chúng; chúng là những từ giả vờ.

Cái tuyệt đối không có ý nghĩa gì; hoa hồng là có ý nghĩa hơn nhiều lắm, nó không phải là tuyệt đối: buổi sáng nó mọc, đến tối nó mất rồi. Đó là cái đẹp của nó - nó có tính nhất thời. Nó là phép màu! Hoa hồng tối thượng sẽ là tổng hợp, nhựa; nó sẽ có đó mãi mãi, nhưng bởi vì nó sẽ không có khả năng chết, nó sẽ không có khả năng sống.

Bạn phải học việc làm mất bản thân bạn, thế rồi quay lại bản thân bạn và làm mất bản thân bạn lần nữa - sự gần gũi của yêu và khoảng cách. Từng khoảnh cách trong yêu lại tạo ra sự khao khát gần gũi. Nếu bạn bị mắc kẹt cùng nhau và bạn không thể tách rời, yêu của bạn sẽ trở thành cơn ác mộng.

Suy ngẫm về câu chuyện này đi, Dharmo; nó là chuyện ngụ ngôn hay. Chỉ tôi mới có thể nói nó là chuyện ngụ ngôn.

Rosalie Mazzolli, tên khai sinh là Adelstein, đã xây dựng gia đình với người lùn. Một thời gian ngắn họ hoà hợp ổn thoả, nhưng một hôm Rosalie xuất hiện trong phiên toà quan hệ gia đình và yêu cầu cô ấy được phép li dị khỏi anh chàng Harry nhỏ bé.

"Chắc chắn rồi, bà Mazolli, bà biết chồng bà là người lùn khi bà cưới anh ấy," quan toà hỏi. "Tại sao bây giờ bà muốn bỏ anh ấy? Bà đã không thấy trước vấn đề mà cuộc hôn nhân này sẽ đương đầu sao?"

"Ồ, thưa quí toà," Rosalie nức nở, "làm sao tôi biết được? Mọi thứ đều tuyệt vời, ngoại trừ dục."

"Dục sao?" quan toà nhắc lại. "Việc là người lùn của anh ấy liên quan gì tới dục?"

"Thế này," cô ấy tiếp tục đầy nước mắt, "khi chúng tôi mũi kề mũi với nhau ngón chân anh ấy ở trong nó; khi chúng tôi kề ngón chân với nhau, mũi anh ấy ở trong nó, và khi anh ấy ở trong nó anh ấy biến mất hoàn toàn, và hỡi ôi, thưa quí toà, tôi bị đơn độc thế!"

Không có nhu cầu phải hoàn toàn, tối thượng, tuyệt đối mất hút. Được thảnh thơi đi - thỉnh thoảng mất hút và điều đó là tốt. Làm mất hút bản thân bạn và tìm ra bản thân bạn lặp đi lặp lại. Điều này là vở kịch hay, sự tồn tại này, của việc mất và tìm ra bản thân bạn. Và bỏ mọi từ này như "tối thượng," "tuyệt đối," "hoàn hảo"; mọi từ này đều là bịa đặt của các triết gia. Cuộc sống là ngay lập tức, cuộc sống bao giờ cũng là bây giờ và ở đây. Và sống nó với mọi nhược điểm của con người, với mọi mong manh của hoa hồng, và bạn sẽ đi tới biết điều huy hoàng lớn lao nhất trong khoảnh khắc - không trong vĩnh hằng. Nó bao giờ cũng bây giờ và nó bao giờ cũng ở đây! Đừng kết án cái nhất thời, hân hoan trong nó, hân hoan để từ bỏ.

Xem tiếp Chương 10 - Quay về Mục lục

..............................