Read more
Vigyan Bhairav
Mật Tông Tập 3 - Osho
Sách về các Bí mật:
Bình luận mới
Chương 41. Là nhân chứng, không là quan toà
Ngay lúc bắt đầu hắt hơi, trong hoảng sợ, trong lo âu, ở trên kẽ nứt sâu, bay vào trận chiến, trong tò mò cực đoan, vào lúc bắt đầu của cơn đói, ở cuối của cơn đói, là nhận biết không ngắt quãng.
Sự thuần khiết của các giáo huấn khác là sự không thuần khiết với chúng ta. Thực tại, biết không cái gì là thuần khiết hay không thuần khiết.
Cuộc sống là điều ngược đời. Để tới gần bạn phải đi xa, và cái đã được đạt tới bạn phải đạt tới lần nữa. Không cái gì bị mất. Con người vẫn còn tự nhiên, con người vẫn còn thuần khiết, con người vẫn còn hồn nhiên; chỉ mỗi việc con người quên điều đó. Thuần khiết không bị phá rối, hồn nhiên không bị phá huỷ. Chỉ quên lãng sâu là có đó.
Cái cần được đạt tới, bạn đã là nó rồi. Về bản chất, không cái gì mới cần được đạt tới. Bạn chỉ phải khám phá, làm phát lộ, mở cái đã là hoàn cảnh đó ra; do đó, nó là cả hai, vừa là khó khăn của nỗ lực tâm linh và vừa là đơn giản. Tôi nói “cả hai”... Nó rất đơn giản nếu bạn có thể hiểu được, nhưng nó là rất khó vì bạn phải hiểu cái bạn đã quên hoàn toàn, cái là hiển nhiên tới mức bạn không bao giờ trở nên nhận biết về nó, cái giống hệt việc thở của bạn. Nó diễn ra liên tục, không ngắt quãng, nhưng vì nó diễn ra liên tục, không ngắt quãng, bạn không cần nhận biết về nó. Nhận biết của bạn không được cần tới; điều đó không phải là yêu cầu cơ bản. Bạn có thể quên nó hay bạn có thể nhớ nó: đó là việc chọn lựa.
Sansara và niết bàn, thế giới và trạng thái tâm thức được giải phóng, không phải là hai điều - chỉ là hai thái độ, chỉ là hai chọn lựa. Bạn có thể chọn một trong hai. Bạn có thể ở trong thế giới vì thái độ nào đó, và cùng thế giới đó trở thành niết bàn, cùng thế giới đó trở thành phúc lạc tuyệt đối, chỉ bằng việc đổi thái độ. Bạn vẫn còn là cùng người, mọi thứ vẫn còn là cùng thứ; chỉ thay đổi hội tụ, thay đổi việc nhấn mạnh, thay đổi chọn lựa là được cần. Điều đó là dễ. Một khi phúc lạc tuyệt đối được đạt tới, bạn sẽ cười về nó. Một khi nó được biết tới, bạn sẽ không có khả năng hiểu tại sao bạn đã bỏ lỡ nó, làm sao bạn có thể đã bỏ lỡ nó. Nó đã có đó rồi chỉ đợi được nhìn vào, và nó đã là của bạn.
Vị phật cười. Bất kì người nào đạt tới nó đều cười vì toàn thể sự việc dường như nực cười. Bạn đã đi tìm cái gì đó mà không bao giờ bị mất. Toàn thể nỗ lực này đã là ngớ ngẩn. Nhưng điều này xảy ra chỉ khi bạn đã đạt tới nó, cho nên những người đã đạt tới nó đều nói nó rất đơn giản. Nhưng những người đã không đạt tới nó, họ nói nó là điều gian nan nhất, điều khó nhất - thực sự, không chỉ khó, mà là điều không thể được nhất.
Những phương pháp này mà chúng ta sẽ thảo luận được ai đó kể lại, người đã đạt tới - nhớ điều này. Chúng sẽ có vẻ quá đơn giản, và chúng là vậy. Với tâm trí chúng ta mọi sự đơn giản thế không thể có tính hấp dẫn - vì nếu các kĩ thuật là đơn giản thế và chỗ là gần thế, nếu bạn đã ở trong nó rồi, nếu các kĩ thuật là đơn giản thế và nhà là gần thế, bạn sẽ có vẻ lố bịch với bản thân bạn. Thế thì tại sao bạn bỏ lỡ nó? Thay vì cảm thấy sự lố bịch này của bản ngã riêng của bạn, bạn sẽ nghĩ rằng các phương pháp đơn giản thế chẳng thể giúp được.
Điều đó là lừa dối. Tâm trí bạn sẽ nói cho bạn rằng những phương pháp đơn giản này chẳng thể giúp ích gì - rằng chúng đơn giản thế, chúng không thể đạt tới được cái gì. Để đạt tới sự tồn tại thiêng liêng, để đạt tới cái tuyệt đối và cái tối thượng, làm sao những phương pháp đơn giản thế có thể được dùng? Làm sao chúng có thể có bất kì giúp đỡ nào? Bản ngã của bạn sẽ nói rằng chúng không thể là bất kì sự giúp đỡ nào.
Nhớ điều khác: bản ngã bao giờ cũng quan tâm tới cái gì đó khó khăn, vì khi cái gì đó là khó thì có thách thức, và nếu bạn có thể vượt qua khó khăn này bản ngã của bạn sẽ cảm thấy được đáp ứng. Bản ngã không bao giờ bị hấp dẫn tới bất kì cái gì đơn giản - không bao giờ! Nếu bạn muốn cho bản ngã của bạn một thách thức, thế thì bạn phải có cái gì đó khó nghĩ tới. Nếu cái gì đó là đơn giản, không có hấp dẫn, vì cho dù bạn có thể chinh phục được nó, sẽ không có đáp ứng cho bản ngã. Ngay chỗ đầu tiên, đã chẳng có gì để bị chinh phục, thứ này đơn giản thế. Bản ngã đòi thứ khó khăn - những chướng ngại vật nào đó cần được vượt qua, những đỉnh núi nào đó cần được chinh phục. Và đỉnh núi càng khó khăn, bản ngã của bạn sẽ càng cảm thấy thoải mái.
Vì những kĩ thuật này là đơn giản thế, chúng sẽ không có bất kì hấp dẫn nào cho tâm trí bạn. Nhớ, cái hấp dẫn cho tâm trí không thể giúp được cho trưởng thành tâm linh của bạn. Chỉ cái không có hấp dẫn nào cho bản ngã của bạn có thể là sự giúp đỡ hướng tới biến đổi. Nhưng đây là điều xảy ra: nếu thầy giáo nào đó nói rằng cái này hay cái nọ là rất khó, rất gian truân, rằng chỉ sau nhiều kiếp và kiếp và kiếp bạn sẽ có bất kì khả năng nào về bất kì thoáng nhìn nào, bản ngã của bạn sẽ cảm thấy phấn chấn.
Những kĩ thuật này là đơn giản tới mức ngay bây giờ, ở đây và bây giờ, sự việc này là có thể. Nhưng thế thì không có liên hệ với bản ngã của bạn. Nếu bạn nói rằng ngay bây giờ, ở đây, chính khoảnh khắc này bạn có thể đạt tới mọi điều là có thể cho con người, rằng bạn có thể trở thành một Phật hay một Christ hay một Krishna trong chính khoảnh khắc này ở đây và bây giờ mà không mất tới một khoảnh khắc, thế thì sẽ không có liên hệ với bản ngã của bạn. Bạn sẽ nói, "Điều này là không thể được. Mình phải đi đâu đó khác để tìm nó." Và những kĩ thuật này là đơn giản tới mức bạn có thể đạt tới mọi thứ là có thể cho tâm thức con người vào bất kì khoảnh khắc nào bạn quyết định đạt tới nó.
Khi tôi nói rằng những kĩ thuật này là đơn giản, tôi ngụ ý nhiều điều. Thứ nhất, bùng nổ tâm linh không được gây ra bởi bất kì cái gì; nó không phải là hiện tượng nhân quả. Nếu như nó được gây ra bởi cái gì đó, thế thì thời gian sẽ được cần tới, vì thời gian là cần để cho nguyên nhân xảy ra. Và nếu thời gian được cần, thế thì nó không thể là hoàn cảnh, nó không thể xảy ra chính khoảnh khắc này. Thế thì bạn sẽ phải đợi đến mai hay đến kiếp khác. Khoảnh khắc tiếp sẽ được cần. Nếu bất kì cái gì là nguyên nhân, thế thì nguyên nhân phải xảy ra, và thế rồi sau nguyên nhân, hậu quả sẽ đi theo, và bạn không thể tạo được ra hậu quả ngay bây giờ mà không có nguyên nhân; thời gian sẽ được cần tới. Nhưng việc xảy ra tâm linh không là hiện tượng có nguyên nhân. Bạn đã trong trạng thái đó rồi; chỉ việc nhớ lại là được cần. Nó không phải là hiện tượng có nguyên nhân.
Điều đó giống thế này: buổi sáng ai đó đột nhiên đánh thức bạn, và bạn không thể nhận ra được bạn ở đâu. Trong một khoảnh khắc bạn thậm chí không thể nhận ra được bạn là ai. Trong việc thức dậy bất thần từ giấc ngủ sâu, bạn không thể có khả năng nhận ra nơi chốn, thời gian, trong một khoảnh khắc bạn sẽ nhận ra. Bạn càng trở nên tỉnh táo, bạn sẽ càng nhận ra bạn là ai, bạn ở đâu và cái gì đã xảy ra. Đây không phải là điều có nguyên nhân - chỉ là vấn đề tỉnh táo. Với tỉnh táo phát triển, bạn sẽ nhận ra.
Mọi kĩ thuật này đều dành cho việc tăng trưởng sự tỉnh táo. Bạn đã là người mà bạn là vậy từ lâu rồi, bạn đã ở nơi bạn muốn tới rồi. Bạn đã về tới nhà bạn rồi. Bạn thực sự không bao giờ rời đi. Bạn bao giờ cũng ở đó, nhưng mơ, ngủ. Bạn có thể rơi vào giấc ngủ ở đây và thế rồi bạn có thể mơ, và trong mơ bạn có thể đi bất kì chỗ nào; bạn có thể đi tới địa ngục hay tới cõi trời hay bất kì chỗ nào.
Bạn đã bao giờ quan sát rằng bất kì khi nào bạn ở trong mơ, một điều là chắc chắn không? - rằng bạn không bao giờ ở trong căn phòng mà bạn đang ngủ. Bạn có quan sát sự kiện đó không? Bạn có thể ở bất kì chỗ nào, nhưng bạn sẽ không bao giờ ở trong cùng căn phòng, ở trong cùng cái cũi nơi bạn đang ở không. Vì bạn đã ở đó rồi, không có nhu cầu để mơ về nó. Mơ ngụ ý bạn phải đi xa.
Bạn có thể ngủ trong phòng này, nhưng bạn sẽ không bao giờ mơ về căn phòng này. Không có nhu cầu, bạn đã ở đó rồi. Tâm trí ham muốn cái gì đó mà không có, cho nên tâm trí di chuyển. Nó có thể đi tới London, tới New York, tới Calcutta, tới Himalayas, tới Tây Tạng, tới bất kì chỗ nào. Nó có thể đi bất kì chỗ nào, nhưng nó sẽ không bao giờ ở đây. Nó có thể ở bất kì chỗ nào, nhưng không bao giờ ở đây. Đây là hoàn cảnh. Bạn đang mơ. Sự tồn tại thiêng liêng của bạn là ở đây; bạn là cái đó. Nhưng bạn đã đi xa từ lâu... Và từng mơ tạo ra dãy việc mơ mới. Từng mơ tạo ra nhiều mơ mới, và bạn liên tục mơ và mơ và mơ.
Mọi kĩ thuật này chỉ để làm cho bạn tỉnh táo để cho bạn có thể thoát ra khỏi mơ của bạn, trở lại chỗ mà bạn bao giờ cũng hiện hữu, tới trạng thái mà bạn không bao giờ bỏ lỡ. Và bạn không thể bỏ lỡ được nó, nó là bản tính của bạn - nó là swabhav. Nó là chính hiện hữu của bạn, cho nên làm sao bạn có thể bỏ lỡ nó được? Những kĩ thuật này chỉ để giúp cho sự tỉnh táo của bạn tăng trưởng nhiều hơn, để giúp nó trở nên mãnh liệt hơn. Với sự mãnh liệt của nhận biết, mọi thứ thay đổi. Nhận biết càng mãnh liệt, càng ít có khả năng cho mơ; bạn trở nên ngày càng tỉnh táo về cái thực. Nhận biết càng ít mãnh liệt, bạn càng trôi giạt nhiều hơn trong mơ. Cho nên toàn thể hiện tượng này là ở chỗ trạng thái không tỉnh táo của tâm trí là thế giới, và trạng thái tỉnh táo của tâm trí là niết bàn. Không tỉnh táo, bạn là điều bạn dường như là vậy. Tỉnh táo, bạn là điều bạn đang là vậy.
Cho nên toàn thể vấn đề là về cách thay đổi trạng thái không tỉnh táo của tâm trí bạn thành trạng thái tỉnh táo của tâm trí, cách trở nên nhận biết nhiều hơn, cách thoát ra khỏi ngủ và mơ. Đó là lí do tại sao các kĩ thuật có thể giúp đỡ. Ngay cả đồng hồ báo thức cũng có thể giúp đỡ - chỉ một thiết bị nhân tạo, chỉ chiếc đồng hồ báo thức. Nhưng nếu đồng hồ báo thức kêu lên, nó có thể giúp mang bạn ra khỏi việc mơ của bạn. Nhưng bạn cũng có thể lừa nó; bạn thậm chí có thể mơ về nó, và thế thì toàn thể sự việc bị làm sai đi. Khi việc báo thức diễn ra, bạn có thể mơ, bạn có thể làm ra mơ quanh tiếng báo thức nữa. Bạn có thể mơ rằng bạn đã đi vào đền và chuông đang rung. Bây giờ bạn đã lừa đồng hồ báo thức. Nó đáng ra có thể đã phá vỡ giấc ngủ của bạn, nhưng bạn có thể đổi nó thành bản thân giấc mơ; bạn có thể làm nó thành một phần của việc mơ của bạn.
Nếu bạn có thể làm nó thành một phần của việc mơ của bạn, nếu nó có thể được hấp thu vào trong quá trình mơ, thế thì nó không thể giúp bạn được. Bạn có thể mơ bất kì cái gì, và thế thì nó sẽ không có vẻ giống như báo thức. Nó sẽ trở thành cái gì đó khác. Bạn đã đi vào trong ngôi đền và chuông đang kêu...; bây giờ không có nhu cầu thức dậy. Bạn đã thay đổi tiếng báo thức, điều thực, thành mơ, và mơ không thể bị phá rối bởi mơ khác, nó chỉ có thể được giúp.
Những kĩ thuật này toàn là nhân tạo theo cách nào đó. Chúng chỉ là phương cách để giúp mang bạn ra khỏi trạng thái mơ của bạn, nhưng bạn cũng có thể làm chúng thành một phần của mơ. Thế thì bạn bỏ lỡ vấn đề. Thế thì bạn bỏ lỡ vấn đề đấy! Cố hiểu điều này đi vì điều này rất cơ bản. Và một khi được hiểu, nó sẽ giúp ích; bằng không bạn có thể liên tục lừa bản thân bạn.
Chằng hạn, tôi nói, "Lấy cú nhảy vào tính chất sannyas." Đó chỉ là phương cách. Sự đồng nhất cũ của bạn bị phá vỡ; cái tên cũ của bạn trở thành dường như thuộc vào ai đó khác. Bạn có thể nhìn vào quá khứ của bạn một cách tách rời hơn. Bạn có thể là nhân chứng. Bạn tách rời, khoảng cách được tạo ra. Tôi cho bạn cái tên mới và áo choàng mới chỉ để tạo ra khoảnh cách. Nhưng bạn có thể làm nó thành một phần việc mơ của bạn; thế thì bạn sẽ bỏ lỡ toàn thể vấn đề. Bạn có thể vẫn nghĩ dưới dạng cái cũ - dưới dạng con người cũ, A, đã nhận tính chất sannyas. Bạn cảm thấy, "Tôi đã nhận tính chất sannyas. " "Tôi" vẫn còn là người cũ. "Tôi" đã thay đổi áo choàng, tên, nhưng "tôi" vẫn còn là người cũ, và người cũ tiếp tục. Bây giờ tính chất sannyas này chỉ là cái gì đó được thêm vào người cũ. Điều đó không phải là sự gián đoạn, nó là liên tục. Nếu nó là liên tục, nếu bạn đã nhận tính chất sannyas, bạn là người cũ, nếu bạn đã thay đổi áo choàng và tên của bạn, bạn đã bở lỡ vấn đề.
Bạn phải chết đi, bạn phải không là người cũ bây giờ. Bạn phải cảm thấy rằng người cũ đã chết, rằng đây là thực thể mới mà bạn chưa bao giờ biết, rằng đây không phải là việc trưởng thành ra từ người cũ. Đây là gián đoạn với người cũ. Thế thì phương cách này sẽ giúp đỡ. Thế thì đồng hồ báo thức đã làm việc và kĩ thuật này là hữu dụng. Bạn không bỏ lỡ vấn đề. Mọi kĩ thuật này là tới mức bạn có thể bỏ lỡ hay bạn có thể dùng chúng; điều đó là tuỳ. Nhưng nhớ cho rõ, kĩ thuật chỉ là kĩ thuật. Nếu bạn hiểu tâm linh, bạn có thể trở nên tỉnh táo cho dù không có kĩ thuật nào.
Chẳng hạn, đồng hồ báo thức có thể không được cần tới. Đi sâu vào trong nó đi. Tại sao bạn cần đồng hồ báo thức? Nếu bạn muốn dậy sớm buổi sáng vào lúc ba giờ, tại sao bạn cần đồng hồ báo thức? Sâu bên dưới bạn biết rằng bạn có thể tự lừa bản thân bạn, và sâu bên dưới bạn biết rằng nếu bạn thực sự muốn dậy lúc ba giờ, bạn sẽ dậy lúc ba giờ và không đồng hồ nào được cần tới. Nhưng với đồng hồ, trách nhiệm này bị gạt đi. Bây giờ bạn sẽ không chịu trách nhiệm. Bây giờ nếu cái gì đó đi sai, đồng hồ chịu trách nhiệm. Bạn có thể ngủ thoải mái bây giờ. Bây giờ đồng hồ có đó; bạn có thể ngủ mà không bị quấy rối nào.
Nhưng nếu bạn thực sự muốn dậy sớm lúc ba giờ, bạn sẽ dậy sớm lúc ba giờ đấy. Không đồng hồ nào được cần. Chính sự mãnh liệt này để dậy sẽ đem tới điều xảy ra. Ý chí này để dậy lúc ba giờ có thể mãnh liệt thế, bạn không có khả năng ngủ chút nào, và sẽ không có nhu cầu dậy; bạn đã thức cả đêm. Nhưng để ngủ ngon đồng hồ được cần. Thế thì bạn có thể đi ngủ. Nhưng bạn có thể lừa dối. Khi báo thức tắt đi, bạn có thể lừa; bạn có thể mơ về nó.
Những kĩ thuật này giúp ích chỉ vì sự mãnh liệt của bạn còn thấp. Nếu bạn thực sự mãnh liệt, không cần bất kì kĩ thuật nào; bạn có thể tỉnh táo. Nhưng sự mãnh liệt của bạn không được như vậy. Ngay cả với kĩ thuật bạn có thể bắt đầu mơ, và nhiều khả năng có đó. Khả năng thứ nhất là ở chỗ bạn sẽ không tin rằng những kĩ thuật đơn giản như vậy có thể có bất kì giúp đỡ nào. Đây là điều thứ nhất. Thế thì không có tiếp xúc. Thứ hai, bạn có thể nghĩ rằng một quá trình rất, rất lâu dài là được cần, rằng nó sẽ tới một cách dần dần. Nhưng có những điều nào đó chỉ xảy ra một cách bất thần, chúng không bao giờ tới một cách dần dần.
Tôi nhớ rằng Mulla Nasruddin được xin ban phúc lành cho một trong những người con của ông hàng xóm của ông ấy nhân ngày sinh nhật của nó. Cho nên ông ấy nói, "Con trai, ta hi vọng con sống một trăm hai mươi tuổi cộng thêm ba tháng." Mọi người ngạc nhiên với cái “cộng thêm ba tháng” này.
Cậu bé hỏi, "Nhưng sao vậy? Điều đó là được - một trăm hai mươi tuổi. Sao cộng thêm ba tháng?"
Thế là Mulla Nasrudin nói, "Ta không muốn cháu chết một cách bất thần thế. Chỉ một trăm hai mươi tuổi, và đột nhiên cháu chết sao? Ta không muốn cháu chết bất thần thế; đó là lí do tại sao cộng thêm ba tháng."
Nhưng ngay cả với "cộng thêm ba tháng" đằng nào bạn cũng sẽ chết bất thần. Bất kì khi nào bạn sắp chết, bạn sẽ chết một cách bất thần. Mọi cái chết đều là chết bất thần. Không cái chết nào là dần dần vì hoặc bạn sống hoặc bạn chết thôi. Không có quá trình dần dần. Khoảnh khắc này bạn sống và khoảnh khắc tiếp bạn chết. Không có quá trình thời gian.
Chết là bất thần; samadhi cũng là bất thần. Bùng nổ tâm linh cũng là bất thần. Nó giống như chết. Nó giống chết hơn là nó giống sống; nó là bất thần. Nó có thể xảy ra vào bất kì khoảnh khắc nào. Nếu bạn sẵn sàng, những kĩ thuật này có thể giúp ích. Chúng sẽ không đem nó tới một cách dần dần; thực sự, chúng sẽ dần dần mang bạn tới sẵn sàng cho việc xảy ra bất thần. Nhớ phân biệt này: chúng đang chuẩn bị cho bạn để cho samadhi bất thần xảy ra.
Những kĩ thuật này không phải là kĩ thuật dành cho samadhi; chúng là những kĩ thuật để chuẩn bị cho bạn, và thế rồi samadhi xảy ra. Cho nên cách bạn dùng những kĩ thuật này tuỳ thuộc vào bạn. Cho nên đừng nghĩ rằng một quá trình rất dài là được cần, vì điều đó có thể chỉ là thủ đoạn. Tâm trí nói quá trình rất dài được cần để cho bạn có thể trì hoãn. Bạn có thể nói, "Ngày mai mình sẽ làm nó hay ngày kia," và bạn có thể liên tục trì hoãn mãi mãi. Tâm trí trì hoãn bao giờ cũng liên tục trì hoãn. Vấn đề không phải là liệu bạn sẽ làm nó vào ngày mai; chỉ có một vấn đề thôi vì bạn sẽ không làm nó hôm nay, có vậy thôi. Ngày mai sẽ lại là hôm nay, và cùng tâm trí đó sẽ nói, "Được, mình sẽ làm nó ngày mai."
Và, nhớ, bạn không bao giờ trì hoãn trong nhiều năm. Bạn trì hoãn trong một ngày vì nếu bạn trì hoãn trong nhiều năm bạn không thể lừa bản thân bạn được. Bạn nói, "Vấn đề chỉ là một ngày thôi. Chỉ hôm nay tôi không làm nó; ngày mai tôi sẽ làm nó." Và kẽ hở này là nhỏ tới mức bạn không bao giờ cảm thấy bạn đang trì hoãn nó mãi mãi.
Ngày mai không bao giờ tới, bao giờ cũng là hôm nay. Và tâm trí này, cái nghĩ dưới dạng của ngày mai bao giờ cũng sẽ nghĩ về ngày mai. Và ngày mai không bao giờ tới, nó đã không hề có, nó sẽ không bao giờ có. Mọi điều bạn có là chính khoảnh khắc này, cho nên đừng liên tục trì hoãn. Bây giờ chúng ta sẽ đi vào các kĩ thuật này.
Kĩ thuật thứ nhất:
“Ngay lúc bắt đầu hắt hơi, trong hoảng sợ,
trong lo âu, ở trên vực thẳm sâu, bay vào trận chiến, trong tò mò cực đoan, vào
lúc bắt đầu của cơn đói, ở cuối của cơn đói, là nhận biết không ngắt quãng.”
Nó có vẻ đơn giản thế: ngay lúc bắt đầu hắt hơi, trong hoảng sợ, trong lo âu hay trước hay sau cơn đói, "là nhận biết không ngắt quãng." Nhiều điều phải được hiểu. Những hành động rất đơn giản như hắt hơi có thể được dùng như phương cách, vì dù chúng có vẻ đơn giản thế nào, chúng là rất phức tạp, và cơ chế bên trong là điều rất tinh tế. Bất kì khi nào bạn cảm thấy rằng việc hắt hơi sắp tới, trở nên tỉnh táo đi và việc hắt hơi có thể không tới chút nào. Nó có thể đơn giản biến mất, vì hắt hơi là điều không cố ý - vô ý thức, không cố ý.
Bạn không thể hắt hơi một cách cố ý được; bạn không thể "bắt buộc" nó được. Làm sao bạn có thể bắt buộc được? Con người bất lực làm sao! Bạn không thể "bắt buộc" cái hắt hơi đơn giản. Dù bạn có thể cố thế nào, bạn không thể đem nó ra được. Cái hắt hơi đơn giản - điều nhỏ xíu thế, nhưng bạn không thể bắt buộc nó được. Nó là không cố ý; ý chí không được cần tới. Nó không xảy ra vì tâm trí bạn; nó xảy ra vì toàn bộ cơ thể của bạn, toàn bộ thân thể bạn.
Và điều thứ hai: khi bạn trở nên tỉnh táo, khi cái hắt hơi đang tới - bạn không thể mang nó ra, nhưng khi nó đang tới - nếu bạn trở nên tỉnh táo, nó có thể không tới, vì bạn đang mang cái gì đó mới vào quá trình này: sự tỉnh táo. Nó có thể biến mất, nhưng khi cái hắt hơi biến mất và bạn tỉnh táo, có điều thứ ba. Thứ nhất, hắt hơi là không cố ý. Bạn mang vào điều mới - sự tỉnh táo. Khi tỉnh táo tới, cái hắt hơi có thể không tới. Nếu bạn thực sự tỉnh táo, nó sẽ không tới; nó có thể không xảy ra chút nào. Thế rồi điều thứ ba xảy ra. Năng lượng sắp được xả ra qua hắt hơi, nó chuyển đi đâu? Nó chuyển tới sự tỉnh táo của bạn. Đột nhiên có chớp nhoáng, tia sét. Bạn trở nên tỉnh táo hơn. Năng lượng, cái sắp bị ném ra bởi cái hắt hơi chuyển vào sự tỉnh táo. Đột nhiên bạn trở nên tỉnh táo hơn.
Trong chớp nhoáng đó, trong tia sét đó, thậm chí chứng ngộ là có thể. Đó là lí do tại sao tôi nói rằng những vấn đề này là đơn giản thế, chúng có vẻ ngớ ngẩn. Hứa hẹn của chúng dường như là quá nhiều. Chỉ qua hắt hơi, làm sao người ta có thể trở nên chứng ngộ được? Nhưng việc hắt hơi không chỉ là việc hắt hơi; bạn được tham gia toàn bộ vào trong nó. Bất kì cái gì bạn làm hay bất kì cái gì xảy ra cho bạn, tham gia toàn bộ vào. Quan sát lần nữa: bất kì khi nào cái hắt hơi xảy ra, bạn là toàn bộ trong nó cùng với toàn thân thể, toàn tâm trí. Không chỉ là mũi bạn trong đó cái hắt hơi xảy ra; mọi thớ thịt, mọi tế bào của thân thể bạn đều được tham gia vào trong nó. Việc run lên tinh tế, việc rân ran tinh tế lan khắp thân thể, và cùng với nó toàn thân trở nên được tập trung. Và khi cái hắt hơi xảy ra, toàn thân thảnh thơi. Nhưng khó đem tỉnh táo vào nó. Nếu bạn đem tỉnh táo vào nó, nó sẽ không xảy ra, và nếu nó xảy ra bạn có thể biết rằng sự tỉnh táo đã không có đó. Đó là lí do tại sao bạn phải tỉnh táo.
"Ngay lúc bắt đầu của việc hắt hơi...", vì nếu nó đã bắt đầu, không cái gì có thể được làm. Mũi tên đã bay đi; bạn không thể thay đổi được nó bây giờ. Cơ chế này đã bắt đầu. Năng lượng đang trên đường để được xả ra, nó không thể bị dừng lại. Bạn có thể dừng cái hắt hơi ở giữa chừng không? Làm sao bạn có thể dừng nó ở giữa được? Vào lúc bạn sẵn sàng, nó đã xảy ra rồi. Bạn không thể dừng được nó ở giữa.
Ở ngay lúc bắt đầu, trở nên tỉnh táo đi. Khoảnh khắc bạn cảm thấy cảm giác rằng nó đang tới, trở nên tỉnh táo đi. Nhắm mắt lại và có tính thiền. Đem toàn bộ ý thức của bạn tới điểm hội tụ chính chỗ bạn đang cảm thấy cảm giác về cái hắt hơi đang tới. Ở ngay chỗ bắt đầu, vẫn còn tỉnh táo. Cái hắt hơi sẽ biến mất, và năng lượng này sẽ được biến đổi thành sự tỉnh táo hơn. Và bởi vì trong cái hắt hơi toàn thân được tham gia, toàn thể bộ máy được tham gia - nó là bộ máy xả ra và bạn tỉnh táo ở khoảnh khắc này - sẽ không có tâm trí, sẽ không có ý nghĩ, không thiền.
Trong hắt hơi, suy nghĩ dừng lại. Đó là lí do tại sao nhiều người thế thích thuốc lá hít. Nó làm nhẹ gánh cho họ, tâm trí họ cảm thấy được thảnh thơi hơn vì trong một khoảnh khắc suy nghĩ dừng lại. Thuốc lá hít cho họ việc không suy nghĩ. Qua thuốc lá hít, khi hắt hơi tới, họ không là tâm trí, họ trở thành thân thể. Cái đầu biến mất trong một khoảnh khắc, nhưng điều đó cho cảm giác thoải mái.
Nếu bạn trở nên bị quen hít thuốc, rất khó bỏ nó. Nó là một thói quen xuyên thấu hơn hút thuốc; hút thuốc không là gì trước nó. Nó xuyên thấu sâu hơn, vì hút thuốc là có ý thức còn hắt hơi là vô ý thức. Bỏ việc hít thuốc là khó hơn bỏ hút thuốc. Và hút thuốc có thể được thay đổi, cái thay thế có thể được tìm ra - nhưng không có cái thay thế cho việc hít thuốc, vì, thực sự, việc hắt hơi là hiện tượng rất duy nhất trong thân thể.
Điều khác duy nhất mà có thể được so sánh và điều đã được so sánh là hành động dục. Những người nghĩ dưới dạng sinh lí học, họ nói rằng hành động dục chỉ là việc hắt hơi qua bộ phận sinh dục - và sự tương tự có đó. Nó không phải là đúng một trăm phần trăm vì nhiều thứ nữa được tham gia vào trong dục, những điều lớn hơn được tham gia vào trong nó. Nhưng lúc ban đầu, ngay lúc ban đầu, sự tương tự có đó.
Cái gì đó được tống ra khỏi mũi và bạn cảm thấy được làm nhẹ, và cái gì đó được tống ra khỏi bộ phận sinh dục và bạn cảm thấy được làm nhẹ. Và cả hai đều là không cố ý. Bạn không thể đi vào trong dục bằng bắt buộc. Nếu bạn cố, bạn sẽ bị thất bại - đặc biệt với đàn ông, vì bộ phận sinh dục của đàn ông phải làm cái gì đó. Nó là tích cực. Bạn không thể “bắt buộc” hành động của nó, và nếu bạn cố, thế thì bạn càng cố, nó sẽ càng là không thể được. Nó có thể xảy ra, nhưng bạn không thể làm cho nó xảy ra được. Vì điều này, ở phương Tây dục đã trở thành vấn đề. Nửa thế kỉ này ở phương Tây tri thức về dục đã phát triển, và mọi người đều trở nên ý thức về nó tới mức hành động dục đang trở thành ngày càng không thể được.
Nếu bạn tỉnh táo, dục sẽ là không thể được. Nếu đàn ông tỉnh táo trong khi làm tình, anh ta càng tỉnh táo, điều đó sẽ càng khó. Anh ta sẽ không có khả năng có được sự cương cứng. Điều đó không thể bị bắt buộc, và nếu bạn bắt buộc nó, bạn sẽ mất nó. Cùng phương pháp này, cùng kĩ thuật này, có thể được dùng trong dục. Ngay lúc bắt đầu, khi bạn cảm thấy cảm giác về việc cương cứng sắp tới với bạn nhưng nó còn chưa đến, bạn mới chỉ cảm thấy rung động, trở nên tỉnh táo đi. Rung động này sẽ bị mất, và cùng năng lượng đó sẽ chuyển vào trong sự tỉnh táo.
Mật tông đã dùng điều này. Nó đã thử theo nhiều cách. Một người đàn bà đẹp trần truồng sẽ có đó như đối thể cho thiền, và người tìm kiếm, thiền nhân, sẽ ngồi trước người đàn bà trần truồng thiền về thân thể cô ấy, hình dạng cô ấy, sự cân xứng của cô ấy, chỉ chờ đợi cho cảm giác đầu tiên trong trung tâm dục của người đó. Khoảnh khắc cảm giác này có đó, anh ta sẽ nhắm mắt lại. Anh ta sẽ quên người đàn bà này. Anh ta sẽ nhắm mắt lại, và anh ta sẽ trở nên tỉnh táo về cảm giác này. Thế thì năng lượng dục được biến đổi thành sự tỉnh táo.
Anh ta được phép thiền về người đàn bà trần truồng chỉ tới điểm mà cảm giác này được cảm thấy. Khi anh ta phải nhắm mắt lại và chuyển tới cảm giác riêng của mình và trở thành tỉnh táo ở đó, cùng điều đó là như được thực hiện trong hắt hơi. Và tại sao chớp nhoáng này xảy ra? Vì tâm trí không có đó. Điều cơ bản là ở chỗ nếu tâm trí không có đó và bạn tỉnh táo, bạn sẽ có tỏ ngộ, bạn sẽ có thoáng nhìn đầu tiên về samadhi.
Ý nghĩ là rào chắn. Cho nên nếu ý nghĩ biến mất theo bất kì cách nào, sự việc sẽ xảy ra. Nhưng ý nghĩ phải biến mất; chỉ thế thì tỉnh táo mới có đó. Ý nghĩ có thể biến mất ngay cả trong giấc ngủ; ý nghĩ có thể biến mất khi bạn đi vào vô thức; ý nghĩ có thể biến mất khi bạn dùng thuốc nào đó. Ý nghĩ biến mất, nhưng thế thì không có tỉnh táo để nhận biết về hiện tượng được ẩn kín đằng sau ý nghĩ. Cho nên tôi định nghĩa thiền là ý thức vô ý nghĩ. Bạn có thể trở thành vô ý nghĩ và vô ý thức; thế thì không có nghĩa. Bạn có thể có ý thức với ý nghĩ; bạn đã là điều đó.
Đem hai điều này lại với nhau đi - ý thức và vô ý nghĩ. Khi chúng gặp gỡ, thiền xảy ra, thiền được sinh ra. Và bạn có thể thử với những thứ rất nhỏ vì không cái gì thực sự là nhỏ. Ngay cả hắt hơi cũng là hiện tượng càn khôn. Trong sự tồn tại, không cái gì là lớn và không cái gì là nhỏ. Ngay cả một nguyên tử tí xíu cũng có thể phá huỷ toàn thế giới, và ngay cả cái hắt hơi, một hiện tượng rất nguyên tử, có thể biến đổi bạn.
Cho nên đừng nhìn mọi thứ là nhỏ hay lớn. Không có cái gì là nhỏ và không có cái gì là lớn. Nếu bạn có con mắt xuyên thấu, thế thì những thứ rất nhỏ là quan trọng. Giữa các nguyên tử các vũ trụ được ẩn kín, và giữa vũ trụ và nguyên tử bạn không thể nói cái nào là lớn và cái nào là nhỏ. Ngay cả một nguyên tử cũng là một vũ trụ trong bản thân nó, và vũ trụ lớn nhất không là gì ngoài các nguyên tử. Cho nên đừng nghĩ dưới dạng lớn và nhỏ. Cứ thử đi. Đừng nói, "Cái gì có thể xảy ra trong cái hắt hơi? Tôi đã từng hắt hơi cả đời rồi, và chẳng cái gì xảy ra."
Đem kĩ thuật này vào đi: Ngay lúc bắt đầu hắt hơi, trong hoảng sợ...", khi bạn cảm thấy sợ và sợ đi vào, ngay khi bạn cảm thấy sợ đi vào, trở nên nhận biết và sợ sẽ biến mất. Với tỉnh táo, không thể có sợ. Làm sao có thể có chuyện bạn sợ khi bạn tỉnh táo? Bạn có thể sợ chỉ khi bạn mất tỉnh táo. Thực sự, người hèn không phải là người sợ; người hèn là người ngủ, và người bạo dạn là người có thể đem tỉnh táo của mình tới những khoảnh khắc của sợ. Cho nên sợ biến mất.
Ở Nhật Bản, họ huấn luyện các chiến binh về sự tỉnh táo. Huấn luyện cơ bản là về tỉnh táo, và mọi thứ khác là phụ: kiếm thuật, cung thuật, mọi thứ là phụ. Điều được biết, điều được nói về Thiền sư lớn Lâm Tế là ông ấy không bao giờ thành công - không bao giờ thành công trong cung thuật - để đi tới đúng điểm, tới đúng đích. Mũi tên của ông ấy bao giờ cũng trượt; nó không bao giờ tới đúng điểm. Và ông ấy nổi tiếng là một trong những cung thủ vĩ đại nhất, cho nên điều được hỏi, "Làm sao Lâm Tế nổi tiếng là cung thủ vĩ đại nhất khi ông ấy không bao giờ thành công trong bất kì mục tiêu nào và điểm bắn bao giờ cũng bị trượt? Mũi tên của ông ấy không bao giờ tới điểm đúng, cho nên làm sao ông ấy nổi tiếng là một trong những cung thủ vĩ đại nhất?"
Những người đi theo Lâm Tế nói, "Vấn đề không phải ở chỗ cuối, vấn đề ở chỗ bắt đầu. Chúng tôi không quan tâm tới mũi tên đạt tới chỗ cuối, chúng tôi quan tâm tới khi nào mũi tên bắt đầu cuộc hành trình của nó. Chúng tôi quan tâm tới Lâm Tế. Khi mũi tên rời khỏi cung, ông ấy tỉnh táo; có vậy thôi. Vấn đề không là kết quả, điều đó không liên quan."
Một người là đệ tử của Lâm Tế. Bản thân anh ta là một cung thủ lớn, anh ta không bao giờ bắn trượt mục tiêu, và thế rồi anh ta tới Lâm Tế để học, cho nên ai đó nói, "Ông định học ai vậy? Ông ấy không phải là thầy; ông ấy thậm chí không là đệ tử. Ông ấy là sự thất bại, và ông là thầy lớn và ông định tới Lâm Tế để học sao?"
Thế là cung thủ đó nói, "Vâng, vì tôi đã thành công về kĩ thuật. Nhưng khi có liên quan tới ý thức của tôi, tôi là thất bại. Ông ấy thất bại về kĩ thuật, nhưng khi có liên quan tới ý thức, ông ấy là cung thủ và là thầy - vì khi mũi tên rời đi ông ấy tỉnh táo, và đó là vấn đề."
Cung thủ này, người đã là thầy về mặt kĩ thuật phải học, trong nhiều năm dưới Lâm Tế, và mọi ngày ông ấy đều bắn chính xác một trăm phần trăm. Lâm Tế nói, "Không, ông là thất bại rồi. Về mặt kĩ thuật mũi tên rời đi đúng. Nhưng ông không có đó, ông không tỉnh táo. Ông đánh mất nó trong giấc ngủ."
Ở Nhật Bản họ đã từng huấn luyện các chiến binh là tỉnh táo trước hết, và mọi thứ khác là phụ. Chiến binh là người bạo dạn nếu người đó có thể tỉnh táo. Và điều được được cảm thấy trong Thế chiến thứ hai là bạn không thể sánh được với chiến binh Nhật Bản; sự bạo dạn của họ là vô song. Điều đó tới từ đâu? Về thể chất họ không mạnh thế, nhưng trong ý thức, trong tỉnh táo, sợ không thể đi vào được. Họ không sợ, và bất kì khi nào sợ tới họ sẽ thử các phương pháp Thiền.
Kinh này nói, "trong hoảng sợ, trong lo âu..." Khi bạn cảm thấy lo âu, đầy lo âu, thử nó đi. Người ta sẽ làm gì? Bạn bình thường sẽ làm gì khi lo âu có đó? Bạn làm gì? Bạn thử giải quyết nó. Bạn thử các phương án, và bạn mỗi lúc dấn sâu hơn vào trong nó. Bạn sẽ tạo ra đống lộn xộn lớn hơn vì lo âu không thể được giải quyết qua suy nghĩ. Nó không thể được giải quyết qua suy nghĩ bởi vì bản thân suy nghĩ là một loại lo âu. Cho nên bạn giúp nó tăng trưởng nhiều hơn. Qua suy nghĩ, bạn không thể đi ra khỏi nó; bạn sẽ đi sâu hơn vào trong nó. Kĩ thuật này nói đừng làm bất kì cái gì với lo âu. Chỉ tỉnh táo. Chỉ tỉnh táo thôi!
Tôi sẽ kể cho bạn một giai thoại cổ về Bokuju, một Thiền sư khác. Ông ấy sống một mình trong hang, toàn một mình, nhưng trong ngày, hay ngay cả trong đêm, ông ấy đôi khi nói to, "Bokuju" - tên riêng của ông ấy, và thế rồi ông ấy sẽ nói, "Dạ, tôi đây." Và không người nào khác có đó.
Thế rồi các đệ tử của ông ấy hay hỏi ông ấy, "Sao thầy gọi 'Bokuju', tên riêng của thầy, và thế rồi nói, 'Dạ, tôi đây'?"
Ông ấy nói, "Bất kì khi nào ta lâm vào suy nghĩ, ta phải nhớ phải là tỉnh táo, và do vậy ta gọi tên riêng của ta, 'Bokuju.' Khoảnh khắc ta gọi 'Bokuju' và ta nói, 'Dạ, tôi đây,' suy nghĩ, lo âu biến mất."
Thế rồi, vào những ngày cuối của mình, trong hai hay ba năm, ông ấy không bao giờ gọi "Bokuju," tên ông ấy, và không bao giờ phải đáp lại, "Dạ, tôi đây."
Các đệ tử hỏi, "Thưa thầy, bây giờ thầy không bao giờ làm điều này."
Thế là ông ấy nói, "Nhưng bây giờ Bokuju bao giờ cũng có đó. Ông ấy bao giờ cũng có đó, và không có nhu cầu. Trước đây ta thường bỏ lỡ ông ấy. Đôi khi lo âu sẽ chiếm lĩnh ta, mây phủ khắp ta, và Bokuju không có đó. Cho nên ta phải nhớ 'Bokuju,' và lo âu sẽ biến mất."
Thử tên bạn đi. Khi bạn cảm thấy lo âu, cứ gọi đi. Thử điều này. Điều này là điều hay. Thử tên bạn đi. Khi bạn cảm thấy lo âu sâu sắc, gọi ngay tên bạn - "Bokuju" hay bất kì cái tên nào, nhưng là tên bạn - và thế rồi đáp lại nó, "Dạ, tôi đây," và cảm thấy sự khác biệt. Lo âu sẽ không có đó. Ít nhất trong một khoảnh khắc bạn sẽ có thoáng nhìn bên ngoài mây, và thoáng nhìn đó có thể được làm sâu sắc. Một khi bạn biết rằng nếu bạn trở nên tỉnh táo, lo âu không có đó, nó biến mất; bạn đã đi tới việc biết sâu sắc về cái ngã riêng của bạn và cơ chế của làm việc bên trong.
"... ở trên vực thẳm sâu, bay vào trận chiến, trong tò mò cực đoan, vào lúc bắt đầu của cơn đói, ở cuối của cơn đói, là nhận biết không ngắt quãng."
Bạn có thể dùng bất kì cái gì. Cơn đói có đó, trở nên tỉnh táo. Làm gì khi bạn cảm thấy cơn đói có đó? Cái gì đã xảy ra? Khi bạn cảm thấy cơn đói bạn không bao giờ thấy nó như cái gì đó đang xảy ra cho bạn. Bạn trở thành cơn đói. Bạn cảm thấy, "Tôi đói." Việc cảm thực là ở chỗ “Tôi là cơn đói," nhưng bạn không là cơn đói; bạn chỉ ý thức về nó. Nó là cái gì đó đang xảy ra trên đường biên. Bạn là trung tâm, bạn đã trở nên nhận biết về nó. Nó là đối thể. Bạn vẫn còn là chủ thể, bạn là nhân chứng. Bạn không là cơn đói; cơn đói đang xảy ra cho bạn. Bạn đã có đó khi cơn đói không có đó và bạn sẽ có đó khi cơn đói sẽ đi qua. Cho nên cơn đói là điều ngẫu nhiên; nó xảy ra cho bạn.
Trở nên tỉnh táo đi, thế thì bạn sẽ không bị đồng nhất với nó. Nếu bạn cảm thấy cơn đói, trở nên tỉnh táo rằng cơn đói có đó. Nhìn vào nó, đương đầu với nó, đối diện nó. Cái gì sẽ xảy ra? Bạn càng trở nên tỉnh táo, cơn đói sẽ càng được cảm thấy ở xa hơn; càng ít tỉnh táo, nó càng ở gần hơn. Nếu bạn không tỉnh táo, đích xác ở trung tâm bạn sẽ cảm thấy, "Tôi là cơn đói." Nếu bạn trở nên tỉnh táo, cơn đói bị ném đi xa. Cơn đói ở kia, bạn ở đây. Cơn đói là đối thể, bạn là nhân chứng.
Việc nhịn ăn đã từng được dùng chỉ vì điều này, vì kĩ thuật này. Nhịn ăn trong bản thân nó không hữu dụng gì. Nếu bạn không làm kĩ thuật này với cơn đói, nhịn ăn là ngu xuẩn - chỉ ngu xuẩn, không hữu dụng gì. Mahavira đã dùng nhịn ăn với kĩ thuật này, và người Jainas đã đơn giản dùng nhịn ăn mà không có kĩ thuật này. Thế thì nó là ngu xuẩn. Bạn chỉ có tính phá huỷ, và nó không thể có bất kì giúp đỡ nào. Bạn có thể đói trong nhiều tháng và bị đồng nhất với cơn đói, cảm thấy rằng “Tôi đói." Nó là vô dụng, có hại. Không cần liên tục nhịn ăn. Mọi ngày bạn có thể cảm thấy điều đó, nhưng có vấn đề đấy. Đó là lí do tại sao việc nhịn ăn có thể giúp ích.
Bình thường, chúng ta đưa thức ăn vào bản thân mình trước khi chúng ta cảm thấy đói. Trong thế giới hiện đại không có nhu cầu cảm thấy đói. Bạn có thời gian cố định cho các bữa ăn của bạn, và bạn ăn chúng. Bạn không bao giờ hỏi liệu thân thể có cảm thấy đói hay không; vào giờ cố định bạn ăn bữa ăn. Đói không được cảm thấy. Bạn có thể nói, "Không, khi là một giờ tôi mới cảm thấy đói." Điều đó có thể là đói giả; bạn sẽ cảm thấy nó vì đó là một giờ, thời gian của bạn. Một ngày nào đó bạn có thể giở ra một thủ đoạn. Bảo vợ bạn hay chồng bạn vặn lại đồng hồ. Lúc đó là mười hai giờ, và đồng hồ sẽ chỉ đó là một giờ. Bạn sẽ cảm thấy đói. Hay nó đã chạy nhanh một giờ: lúc đó đích xác là hai giờ, và đồng hổ chỉ một giờ; thế thì bạn sẽ cảm thấy đói. Bạn nhìn đồng hồ, và bạn cảm thấy đói. Điều này là nhân tạo, giả, nó không phải là thực.
Cho nên việc nhịn ăn có thể giúp đỡ. Nếu bạn nhịn ăn, thế thì hai hay ba ngày bạn sẽ cảm thấy đói giả. Chỉ sau ngày thứ ba hay thứ tư đói thực sẽ được cảm thấy; thân thể bạn sẽ yêu cầu, không phải tâm trí. Khi tâm trí yêu cầu, điều đó là giả. Khi thân thể yêu cầu, điều đó là thực. Và khi nó là thực và bạn trở nên tỉnh táo, bạn trở thành khác toàn bộ với thân thể bạn. Đói là hiện tượng thân thể. Một khi bạn có thể cảm thấy rằng đói là khác với bạn và bạn là nhân chứng cho nó, bạn đã siêu việt trên thân thể.
Nhưng bạn có thể dùng bất kì cái gì, đây chỉ là những ví dụ. Kĩ thuật này có thể được dùng theo nhiều cách; bạn có thể phát minh ra cách riêng của bạn. Nhưng nhấn mạnh vào một điều: nếu bạn đang thử với đói, thế thì liên tục làm ít nhất trong ba tháng với đói. Chỉ thế thì bạn sẽ được ngắt đồng nhất với thân thể bạn một ngày nào đó. Đừng thay đổi phương cách này mọi ngày vì việc làm sâu sắc thêm được cần với bất kì kĩ thuật nào.
Cho nên chọn bất kì cái gì trong ba tháng. Bám lấy nó, áp dụng kĩ thuật này, liên tục làm việc với nó, và bao giờ cũng nhớ nhận biết ở lúc bắt đầu. Ở giữa chừng nó sẽ rất khó, vì một khi sự đồng nhất được cảm thấy rằng bạn đói, bạn không thể thay đổi được nó. Bạn có thể được thay đổi trong đầu. Bạn có thể nói, "Không, tôi không là cơn đói, tôi là nhân chứng." Điều đó là giả. Đây là việc nói của tâm trí, đây không phải là kinh nghiệm về cảm. Chỉ cố là nhận biết ngay lúc đầu, và, nhớ, bạn không nói rằng "Tôi không là cơn đói." Đây là cách tâm trí có thể lừa dối. Bạn có thể nói, "Cơn đói có đó, nhưng tôi không là cơn đói. Tôi không là thân thể, tôi là brahman." Bạn không nói bất kì cái gì. Bất kì cái gì bạn nói sẽ là giả vì bạn là giả.
Việc tụng này rằng "Tôi không là thân thể" sẽ không giúp đỡ. Bạn liên tục nói "Tôi không là thân thể" vì bạn biết rằng bạn là thân thể. Nếu bạn thực sự biết rằng bạn không là thân thể, hữu dụng gì mà nói "Tôi không là thân thể"? Không hữu dụng gì, điều đó sẽ có vẻ ngu xuẩn. Nhận biết, và thế rồi việc cảm rằng "Tôi không là thân thể" sẽ có đó. Điều này sẽ không là ý nghĩ, điều này sẽ là việc cảm. Điều này sẽ không được cảm trong đầu, điều này sẽ được cảm khắp con người bạn. Bạn sẽ cảm thấy khoảnh cách - rằng thân thể ở xa xôi, rằng "Tôi là tuyệt đối khác." Và thậm chí không có khả năng nào về trộn lẫn cả hai. Bạn không thể trộn lẫn được, Thân thể là thân thể; nó là vật chất, và bạn là tâm thức. Chúng có thể sống cùng nhau, nhưng chúng không bao giờ trộn lẫn. Chúng không thể trở nên bị trộn lẫn.
Kĩ thuật thứ hai:
“Sự thuần khiết của các giáo huấn khác là sự không thuần khiết với chúng ta. Thực tại, biết không cái gì là thuần khiết hay không thuần khiết.
Đây là một trong những thông điệp cơ bản của mật tông. Rất khó quan niệm về nó vì nó là tuyệt đối vô luân lí, vô đạo đức. Tôi sẽ không nói vô đạo đức vì mật tông không liên quan tới đạo đức hay vô đạo đức. Mật tông nói đạo đức là không liên quan. Thông điệp này là để giúp cho bạn trưởng thành ra ngoài thuần khiết và không thuần khiết, ra ngoài phân chia một cách thực sự, ra ngoài phân loại, nhị nguyên. Mật tông nói, sự tồn tại là bất nhị, nó là một, và mọi phân biệt đều do con người tạo ra - mọi phân biệt, nhớ lấy. Phân biệt như thế là do con người tạo ra. Tốt-xấu, thuần khiết-không thuần khiết, đạo đức- vô đạo đức, đức hạnh-tội lỗi: mọi khái niệm này đều do con người tạo ra. Chúng là những thái độ của con người; chúng không là thực. Cái gì là không thuần khiết và cái gì là thuần khiết? Điều đó tuỳ thuộc vào diễn giải của bạn. Cái gì là vô đạo đức và cái gì là đạo đức? Điều đó tuỳ thuộc vào diễn giải của bạn.
Nietzsche đã nói ở đâu đó rằng mọi đạo đức đều là diễn giải. Cho nên cái gì đó có thể là đạo đức ở nước này và vô đạo đức ở nước láng giềng, cái gì đó có thể là đạo đức cho người Mô ha mét giáo và vô đạo đức cho người Hindu, đạo đức cho người Ki tô giáo và vô đạo đức cho người Jaina. Hay cái gì đó thậm chí có thể là đạo đức cho thế hệ già hơn và là vô đạo đức cho thế hệ trẻ hơn. Điều đó là tuỳ; nó là thái độ. Về căn bản, nó là hư cấu. Sự kiện đơn giản là sự kiện. Sự kiện trần trụi đơn giản là sự kiện; nó không đạo đức không vô đạo đức, không thuần khiết không không thuần khiết.
Nghĩ về thế gian mà không có con người mà xem. Thế thì cái gì sẽ là thuần khiết và cái gì sẽ là không thuần khiết? Mọi thứ sẽ hiện hữu - đơn giản "hiện hữu." Không cái gì sẽ là thuần khiết và không cái gì sẽ là không thuần khiết; không cái gì sẽ là tốt và không cái gì sẽ là xấu. Với con người, tâm trí bước vào. Tâm trí phân chia. Nó nói "cái này" là tốt và "cái kia" là xấu. Phân chia này không chỉ tạo ra phân chia trong thế giới; phân chia này tạo ra phân chia trong người phân chia nữa. Nếu bạn phân chia, bạn cũng bị phân chia trong việc phân chia đó, và bạn không thể siêu việt trên phân chia bên trong của bạn chừng nào bạn chưa quên các phân chia bên ngoài. Bất kì cái gì bạn làm cho thế giới, bạn cũng đã làm cho bản thân bạn nữa.
Naropa, một trong những thầy lớn nhất của Siddha Yoga, nói, "Phân chia một li, và địa ngục và cõi trời tách lìa" - phân chia một li thôi! Nhưng chúng ta liên tục phân chia; chúng ta liên tục dán nhãn, kết án, biện minh. Nhìn vào sự kiện trần trụi của sự tồn tại và đừng dán nhãn nó. Chỉ thế thì các giáo huấn của mật tông mới được hiểu. Đừng nói tốt hay xấu; đừng mang tâm trí bạn vào sự kiện. Khoảnh khắc bạn mang tâm trí bạn vào sự kiện, bạn đã tạo ra hư cấu. Bây giờ nó không phải là sự kiện, nó không phải là thực tại: nó là phóng chiếu của bạn. Kinh này nói, "Sự thuần khiết của các giáo huấn khác là sự không thuần khiết với chúng ta. Thực tại, biết không cái gì là thuần khiết hay không thuần khiết."
"Sự thuần khiết của các giáo huấn khác là sự không thuần khiết với chúng ta." Mật tông nói, "Cái là rất thuần khiết cho các giáo huấn khác, là đức hạnh, thì là tội lỗi với chúng ta, vì quan niệm của họ về thuần khiết gây phân chia. Với họ cái gì đó trở thành không thuần khiết."
Nếu bạn gọi một người là thánh nhân, bạn đã tạo ra tội nhân. Bây giờ bạn sẽ phải kết án ai đó ở đâu đó vì thánh nhân không thể tồn tại mà không có tội nhân. Và bây giờ nhìn vào cái ngớ ngẩn của nỗ lực của chúng ta: chúng ta liên tục tiêu diệt tội nhân, và chúng ta quan niệm về và hi vọng về một thế giới nơi sẽ không có tội nhân - chỉ thánh nhân. Điều này là vô nghĩa vì thánh nhân không thể tồn tại mà không có tội nhân. Họ là các mặt khác nhau của cùng một đồng tiền. Bạn không thể phá huỷ một mặt của đồng tiền, chúng cả hai sẽ tồn tại. Tội nhân và thánh nhân là hai phần của một điều. Nếu bạn tiêu diệt tội nhân, thánh nhân sẽ biến mất khỏi thế giới. Nhưng đừng sợ; để cho họ biến mất đi vì họ đã không chứng tỏ có bất kì giá trị nào.
Tội nhân và thánh nhân cả hai đều là một phần của một diễn giải, một thái độ hướng tới thế giới, trong đó người ta nói, "Cái này là tốt và cái kia là xấu." Và bạn không thể nói được rằng "Cái này là tốt" chừng nào bạn chưa nói rằng "Cái kia là xấu." Cái xấu được cần để định nghĩa cái tốt. Cho nên cái tốt phụ thuộc vào cái xấu, đức hạnh của bạn phụ thuộc vào tội lỗi, và thánh nhân là không thể được; họ không thể tồn tại mà không có tội nhân. Cho nên họ phải biết ơn tội nhân; họ không thể tồn tại mà không có tội nhân. Trong quan hệ với tội nhân, trong so sánh với tội nhân, dù họ kết án tội nhân thế nào, tội nhân vẫn là một phần của cùng một hiện tượng. Tội nhân có thể biến mất khỏi thế giới chỉ khi thánh nhân biến mất - không trước điều đó; và tội lỗi sẽ không có đó khi không có khái niệm đức hạnh.
Mật tông nói rằng sự kiện là thực và diễn giải là không thực. Đừng diễn giải. "Trong thực tại, biết không cái gì là thuần khiết hay không thuần khiết." Tại sao? Vì thuần khiết và không thuần khiết là thái độ của chúng ta được áp đặt lên thực tại. Thử điều này đi. Kĩ thuật này là gian nan, không đơn giản - vì chúng ta hướng tới suy nghĩ nhị nguyên, dựa vào, được bắt rễ trong suy nghĩ nhị nguyên nhiều tới mức chúng ta thậm chí không nhận biết về những kết án và biện minh của chúng ta. Nếu ai đó bắt đầu hút thuốc ở đây, bạn có thể đã không cảm thấy một cách có ý thức về bất kì cái gì, nhưng bạn đã kết án. Sâu bên dưới bên trong bạn, bạn đã kết án. Cái nhìn của bạn có thể đã kết án hay không cái nhìn nào có thể đã kết án. Bạn có thể đã không nhìn vào người này, và bạn đã kết án.
Điều này sẽ là khó vì thói quen này đã trở nên bắt rễ sâu thế. Bạn liên tục - chỉ bằng cử chỉ của bạn, việc ngồi của bạn, việc đứng của bạn - bạn liên tục kết án, thậm chí không nhận biết về bạn đang làm gì. Khi bạn mỉm cười với một người hay khi bạn không mỉm cười với người đó, khi bạn nhìn vào ai đó hay bạn không nhìn, bạn chỉ bỏ qua ai đó, bạn đang làm gì? Bạn đang áp đặt thái độ của bạn. Bạn nói cái gì đó là đẹp; thế thì bạn sẽ phải kết án cái gì đó là xấu. Và thái độ nhị nguyên này đang đồng thời phân chia bạn, cho nên bên trong bạn sẽ có hai người.
Nếu bạn nói rằng người nào đó giận và giận là xấu, bạn sẽ làm gì khi bạn sẽ cảm thấy giận? Bạn sẽ nói rằng điều này là xấu, thế thì sẽ có vấn đề vì bạn nói rằng "Điều này là xấu: giận này trong tôi là xấu." Thế thì bạn đã bắt đầu phân chia bản thân bạn thành hai người - một người xấu, người ác bên trong, và người tốt, thánh nhân. Tất nhiên, bạn nhất định bị đồng nhất với thánh nhân bên trong, cho nên quỉ, Sa tăng, cái ác bên trong bạn sẽ bị kết án. Bạn bị phân chia thành hai. Bây giờ sẽ có tranh đấu, xung đột thường xuyên. Bây giờ bạn không thể là một cá nhân; bạn sẽ là đám đông, ngôi nhà bị chia ra chống lại bản thân nó. Bây giờ sẽ không có an bình, không có im lặng. Bạn sẽ cảm thấy chỉ căng thẳng và phiền não. Đây là điều bạn đang cảm thấy, nhưng bạn không nói tại sao.
Người bị phân chia không thể thoải mái được. Làm sao người đó có thể vậy được? Quỉ của bạn để đi đâu? Bạn phải tiêu diệt nó, và nó là bạn; bạn không thể tiêu diệt được nó. Bạn không là hai. Thực tại là một, nhưng vì thái độ phân chia của bạn, bạn đã phân chia thực tại bên ngoài. Bây giờ bên trong cũng bị phân chia tương ứng - cho nên mọi người đang đánh nhau với bản thân mình. Dường như bạn đang đánh lại một bàn tay - đánh tay phải bằng tay trái - và năng lượng là một. Trong tay phải và tay trái của tôi, tôi hiện hữu; tôi đang chảy trong cả hai. Nhưng tôi có thể đối lập tay nọ với tay kia, tay phải của tôi chống lại tay trái của tôi, và tôi có thể tạo ra xung đột, tranh đấu hư huyễn. Đôi khi tôi có thể tự lừa bản thân tôi rằng tay phải đã thắng, và bây giờ tay trái rút xuống. Nhưng đây là lừa dối, vì tôi biết rằng nó là tôi trong cả hai tay và vào bất kì khoảnh khắc nào tôi đều có thể giơ tay trái lên và rút tay phải xuống. Tôi ở trong cả hai; cả hai tay là của tôi.
Cho nên dù bạn nghĩ nhiều thế nào về bạn đã để thánh nhân lên trên và đè nghiến quỉ bên dưới, biết rằng vào bất kì khoảnh khắc nào bạn đều có thể thay đổi vị thế, và thánh nhân sẽ xuống và quỉ sẽ lên. Điều đó tạo ra sợ, bất an ninh, vì bạn biết rằng không cái gì là chắc chắn. Bạn biết bạn đáng yêu thế khoảnh khắc này và bạn đã đè nghiến hận thù của bạn xuống, nhưng bạn sợ vì bất kì khoảnh khắc nào hận thù có thể trồi lên và yêu sẽ bị đè nghiến xuống. Và điều đó có thể xảy ra vào bất kì lúc nào vì bạn ở trong cả hai.
Mật tông nói không phân chia, là không bị phân chia; chỉ thế thì bạn sẽ là thắng lợi. Làm sao không bị phân chia? Bạn không kết án, không nói “cái này” là tốt và “cái kia” là xấu. Chỉ rút lại mọi quan niệm về thuần khiết và không thuần khiết. Nhìn vào thế giới, nhưng đừng nói nó là gì. Là dốt nát, không khôn ngoan quá nhiều. Không dán nhãn, vẫn còn im lặng, không kết án, không biện minh. Nếu bạn có thể vẫn còn im lặng về thế giới, dần dần im lặng này sẽ xuyên thấu bên trong. Và nếu phân chia không có đó ở bên ngoài, phân chia sẽ biến mất khỏi tâm thức bên trong, vì cả hai có thể tồn tại cùng nhau.
Nhưng điều này là nguy hiểm cho xã hội. Đó là lí do tại sao mật tông bị ngăn cản. Điều này là nguy hiểm! Không cái gì là vô đạo đức, không cái gì là đạo đức; không cái gì thuần khiết, không cái gì không thuần khiết. Mọi thứ là như chúng vậy. Người mật tông thực sẽ không nói rằng kẻ cắp là xấu; người đó sẽ nói rằng anh ta là kẻ cắp; có vậy thôi. Và bằng việc dùng từ ‘kẻ cắp’ không có kết án trong tâm trí người đó. "Kẻ cắp" này chỉ là một sự kiện, không là việc kết án. Nếu ai đó nói rằng "Người này là thánh nhân lớn," người đó sẽ nói, "Được! Người đó là thánh nhân." Nhưng không có đánh giá trong đó. Người đó sẽ không nói, "Người này tốt", người đó sẽ nói, "Được! Người đó là thánh nhân và người kia là kẻ cắp," cũng giống như cái này là hoa hồng và cái kia không phải là hoa hồng, cây này cao và cây kia thấp, đêm là tối và ngày là sáng - nhưng không có so sánh.
Nhưng điều này là nguy hiểm. Xã hội không thể tồn tại mà không có kết án người này và không có ca ngợi người khác - xã hội không thể tồn tại được! Xã hội tồn tại dựa trên nhị nguyên. Đó là lí do tại sao mật tông đã bị ngăn chặn. Nó bị coi là phản xã hội, nhưng nó không phải vậy. Nó không là vậy! Nhưng chính thái độ bất nhị đó là siêu việt. Nó không phải là phản xã hội, nó là siêu việt; nó ra ngoài xã hội.
Thử điều này đi. Chỉ đi vào thế giới mà không có bất kì giá trị nào, chỉ với sự kiện tự nhiên: ai đó là cái này, ai đó là cái kia. Và thế thì, dần dần, bạn sẽ cảm thấy không phân chia bên trong bản thân bạn. Các cực của bạn sẽ tới cùng nhau, “xấu” của bạn và “tốt” của bạn sẽ tới cùng nhau. Chúng sẽ hội nhập thành một, và bạn sẽ trở thành một thể thống nhất. Sẽ không có gì là thuần khiết, không cái gì là không thuần khiết. Biết thực tại này.
"Sự thuần khiết của các giáo huấn khác là sự không thuần khiết với chúng ta:" Mật tông nói rằng "Điều là cơ bản cho người khác là chất độc với chúng ta." Chẳng hạn, có những giáo huấn dựa trên bất bạo hành. Họ nói bạo hành là xấu, bất bạo hành là tốt. Mật tông nói rằng bất bạo hành là bất bạo hành, bạo hành là bạo hành; không cái gì là tốt và không cái gì là xấu.
Có những giáo huấn dựa trên vô dục - brahmacharya. Họ nói rằng brahmacharya là tốt, dục là xấu. Mật tông nói dục là dục, brahmacharya là brahmacharya. Người là brahmachari và người là không. Nhưng đây là những sự kiện đơn giản, không giá trị nào được gắn vào họ. Và mật tông sẽ không bao giờ nói rằng brahmacharya là tốt - vô dục là tốt - và rằng người đang trong dục là xấu. Mật tông sẽ không nói điều đó. Mật tông chấp nhận mọi sự như chúng vậy. Và tại sao? Chỉ để tạo ra sự thống nhất bên trong bạn.
Đây là kĩ thuật để tạo ra sự thống nhất bên trong bạn, để có sự tồn tại toàn bộ bên trong, không bị phân chia, không xung đột, không bị đối lập. Chỉ thế thì im lặng là có thể. Người đang cố đi tới chỗ nào đó chống lại cái gì đó không bao giờ có thể an bình. Làm sao người đó có thể an bình được? Và người bị phân chia bên trong bản thân mình, tranh đấu với bản thân mình, làm sao người đó có thể thắng được? Điều đó là không thể được. Bạn là cả hai, cho nên ai sẽ thắng? Không ai sẽ thắng, và bạn sẽ lúng túng vì bạn sẽ làm tiêu tán năng lượng của bạn trong tranh đấu một cách không cần thiết. Đây là kĩ thuật để tạo ra sự thống nhất trong bản thân bạn. Cho phép thung lũng biến mất đi; đừng phán xét.
Jesus nói ở đâu đó, "Ông không phán xét để cho ông có thể không bị phán xét." Nhưng điều này là không thể hiểu được đối với người Do Thái, vì toàn thể quan niệm Do Thái đều hướng theo đạo đức: "Cái này là tốt và cái kia là không tốt." Jesus trong giáo huấn của mình, "Ông không phán xét," là đang nói dưới dạng mật tông. Nếu ông ấy bị sát hại, bị đóng đinh, đó là vì điều này. Ông ấy có thái độ mật tông - "Ông không phán xét."
Cho nên đừng nói rằng gái mãi dâm là xấu - ai biết? và đừng nói rằng người đạo đức thuần khiết là tốt. Ai biết? Và chung cuộc cả hai đều là một phần của một trò chơi. Họ dựa vào nhau - dựa vào sự tồn tại tương hỗ. Cho nên Jesus nói, "Ông không phán xét," và đây là điều kinh này ngụ ý: "Ông không phán xét để cho ông có thể không bị phán xét."
Nếu bạn không phán xét, không lấy bất kì quan điểm đạo đức nào, đơn giản quan sát sự kiện như chúng vậy, không diễn giải chúng tương ứng theo bản thân bạn, thế thì bạn không thể bị phán xét. Bạn được biến đổi hoàn toàn. Bây giờ không có nhu cầu cho bạn bị phán xét bởi bất kì quyền năng thiêng liêng nào - không có nhu cầu! Bản thân bạn đã trở thành thiêng liêng; bạn đã trở thành bản thân Thượng đế. Là nhân chứng, không là người phán xét.
Xem tiếp Chương 42 - Quay về Mục lục Tập 3 - Quay về Mục lục Toàn tập
0 Đánh giá