Chương 55. Chỉ cái không thực tan biến đi

Vigyan Bhairav Mật Tông Tập 3 - Osho

Sách về các Bí mật: Bình luận mới

Chương 55. Chỉ cái không thực tan biến đi

Cảm: ý nghĩ của tôi, cái tôi, bộ phận bên trong - ta.

Trước ham muốn và trước việc biết,

làm sao tôi có thể nói tôi hiện hữu?

Xem xét. Tan biến trong cái đẹp.

Một khách thăm hỏi nhiều người trong một thị trấn nhỏ về ông thị trưởng: 'Ông thị trưởng của quí vị thuộc kiểu người nào?'

Tu sĩ nói, 'Ông ấy không tốt.'

Người phục vụ cây xăng nói, 'Ông ấy là kẻ ăn bám.'

Và thợ cạo nói, 'Trong đời mình tôi chưa bao giờ bầu cho kẻ bất lương đó.'

Thế rồi khách thăm tới gặp ông thị trưởng, một người rất thâm sâu, và khách thăm hỏi, 'Ông được trả lương bao nhiêu để được làm việc của ông?'

Ông thị trưởng nói, 'Từ lòng tốt của tôi thôi, tôi không nhận được trả lương nào cho việc đó. Tôi đã chấp nhận việc này chỉ vì vinh dự của nó!'

Đây là tình huống của bản ngã - duy nhất bạn nghĩ về bản ngã của bạn, không người nào khác. Duy nhất bạn nghĩ rằng bản ngã của bạn được lên ngôi; với mọi người khác nó không phải vậy. Không ai đồng ý với bản ngã của bạn ngoại trừ bạn; mọi người khác chống lại nó. Nhưng bạn liên tục sống trong mơ, trong ảo vọng. Bạn tạo ra hình ảnh riêng của bạn. Bạn cảm hình ảnh đó, bạn bảo vệ hình ảnh đó, và bạn nghĩ toàn thế giới tồn tại vì nó. Đây là mê sảng, điên. Đây không phải là thực tại.

Thế giới không tồn tại cho bạn. Không ai quan tâm tới bản ngã của bạn; không người nào chút nào. Dù bạn hiện hữu hay bạn không hiện hữu, điều đó không tạo ra khác biệt. Bạn chỉ là một con sóng. Con sóng tới và đi; đại dương không lo nghĩ về điều đó. Nhưng bạn nghĩ bản thân bạn là rất quan trọng.

Những người muốn làm tan biến bản ngã đầu tiên phải nhận ra sự kiện này. Và chừng nào bạn chưa thể gạt cấu trúc bản ngã của bạn sang bên, bạn sẽ không có khả năng thấy thực tại, vì bất kì cái gì bạn thấy, bất kì cái gì bạn cảm nhận, bản ngã của bạn bóp méo nó. Bản ngã cố thao túng mọi thứ vì bản thân nó. Và không cái gì ủng hộ nó, bởi vì thực tại không thể giúp cho bất kì cái gì là giả. Nhớ điều đó.

Thực tại không thể hỗ trợ cho bất kì cái gì mà không hiện hữu, và bản ngã của bạn là điều không thể được nhất, cái giả lớn nhất. Nó không có đó; nó là sáng tạo của bạn, sáng tạo tưởng tượng của bạn. Thực tại không thể giúp cho nó. Thực tại bao giờ cũng làm tan tành nó, bao giờ cũng phá huỷ nó.

Bất kì khi nào bản ngã của bạn đi vào tiếp xúc với thực tại, thực tại tỏ ra gây sốc. Chỉ để bảo vệ bản thân bạn chống lại những cú sốc này, điều bao giờ cũng tới, liên tục tới để phá huỷ bản ngã của bạn, dần dần bạn né tránh nhìn thực tại.

Thay vì làm mất bản ngã của bạn, bạn cố né tránh nhìn thực tại. Và thế thì quanh bản ngã của bạn, bạn tạo ra thế giới giả điều bạn nghĩ là thực tại. Thế rồi bạn sống trong thế giới riêng của bạn. Bạn không trong tiếp xúc với thế giới thực, bạn không thể thế được, vì bạn sợ. Bạn đang sống trong nhà kính của bản ngã. Sợ có đó: bất kì khi nào thực tại tới tiếp xúc, bản ngã của bạn có thể bị phá huỷ, cho nên tốt hơn cả là không đi vào tiếp xúc với thực tại. Chúng ta liên tục trốn tránh thực tại chỉ để bảo vệ, để bảo vệ bản ngã không thể được này.

Tại sao tôi gọi nó là không thể được? Tại sao tôi nói nó là giả? Cố hiểu điều này. Thực tại là một: thực tại tồn tại như một toàn thể, như một toàn bộ. Bạn không thể tồn tại một mình, hay bạn có thể? Nếu cây không tồn tại, bạn sẽ không có khả năng tồn tại, vì chúng tạo ra ô xi cho bạn. Nếu không khí biến mất bạn sẽ đơn giản chết, vì không khí đó đang cho bạn sức sống, sự sống. Nếu mặt trời tắt đi bạn sẽ không còn ở đây nữa, vì hơi ấm, tia sáng, chúng là cuộc sống của bạn.

Sống tồn tại như cái toàn bộ càn khôn. Bạn không một mình, và bạn không thể tồn tại một mình. Bạn tồn tại trong thế giới. Bạn tồn tại không như sự tồn tại nguyên tử, tách rời, cô lập; bạn tồn tại trong cái toàn thể càn khôn như con sóng. Bạn có quan hệ tương hỗ. Và bản ngã cho bạn cảm giác rằng bạn là cá nhân, một mình, phân tách, cô lập. Bản ngã cho bạn cảm giác rằng bạn ở trong hòn đảo - bạn không vậy. Đó là lí do tại sao bản ngã là giả. Nó là không thực, và thực tại không thể hỗ trợ cho nó.

Cho nên chỉ có hai cách. Nếu bạn đi vào tiếp xúc với thực tại, nếu bạn trở nên mở với nó, bản ngã của bạn sẽ tan biến. Hay, bạn phải tạo ra thế giới mơ riêng của bạn, và thế rồi sống trong nó. Và bạn đã tạo ra thế giới đó. Mọi người đang sống trong mơ riêng của họ.

Mọi người tới tôi và tôi nhìn vào họ, và tôi thấy rằng họ đang ngủ say, mơ. Vấn đề của họ bắt nguồn từ mơ của họ, và họ muốn giải quyết chúng. Chúng không thể được giải quyết vì chúng là không thực. Làm sao bạn có thể giải quyết được vấn đề không thực? Nếu nó tồn tại, nó có thể được giải quyết - nhưng nó chẳng có ở đâu cả; nó không thể được giải quyết. Vấn đề không thực - làm sao nó có thể được giải quyết? Nó có thể được giải quyết chỉ bởi câu trả lời không thực. Nhưng câu trả lời không thực đó sẽ tạo ra những vấn đề khác mà sẽ là không thực. Và thế thì bạn rơi vào phát ngán; không có tận cùng cho nó.

Nếu bạn muốn đi tới gặp gỡ thực tại... Và gặp gỡ thực tại là gặp gỡ Thượng đế. Thượng đế không phải là cái gì đó ẩn kín đâu đó trên trời; nó là thực tại xung quanh bạn. Thượng đế không bị ẩn kín; bạn bị ẩn kín trong cái không thực tại. Thượng đế là sự hiện diện tức khắc gần nhất, nhưng bạn bị ẩn kín trong bao nang của thế giới không thực riêng của bạn và bạn liên tục phóng chiếu nó - và trung tâm của nó là bản ngã.

Bản ngã là không thực, vì bạn không bị cô lập; bạn là một với thực tại. Bạn tồn tại như một phần hữu cơ của nó. Bạn không thể bị tách rời khỏi nó. Nếu bị tách rời, thậm chí một khoảnh khắc thôi bạn cũng không thể sống được. Mọi hơi thở, và bạn được bắc cầu với càn khôn; mọi khoảnh khắc bạn đang chuyển vào và ra, gặp gỡ cái thực và quay lại.

Bạn là nhịp đập, không phải là thực thể chết, và nhịp đập đó tồn tại trong sự hài hoà sâu sắc với cái thực. Nhưng bạn đã quên mất nhịp đập đó. Bạn đã tạo ra bản ngã chết, một khái niệm - tôi hiện hữu - và cái tôi hiện hữu này bao giờ cũng chống lại cái toàn thể: bảo vệ bản thân nó, vật lộn, trong xung đột, trong chiến tranh. Do đó có nhấn mạnh của mọi tôn giáo để làm tan biến bản ngã.

Điều đầu tiên: nó là không thực; đó là lí do tại sao nó có thể bị làm tan biến. Không cái gì thực mà có thể bị làm tan biến. Làm sao bạn có thể làm tan biến được nó? Nếu cái gì đó là thực, nó không thể bị phá huỷ; nó sẽ còn lại. Và nó sẽ còn lại dù bạn làm bất kì cái gì. Chỉ cái không thực có thể bị làm tan biến. Chúng có thể biến mất, chúng có thể đơn giản bay hơi trong không đâu cả, trong hư không. Bản ngã của bạn có thể tan biến vì nó là không thực. Nó chỉ là ý nghĩ, khái niệm; nó không có thực chất của nó.

Thứ hai: bạn thậm chí không thể mang bản ngã này liên tục trong hai mươi tư giờ. Nó là không thực tới mức bạn phải thường xuyên tiếp nhiên liệu cho nó, nuôi nó. Trong khi bạn ngủ, bản ngã không có đó. Đó là lí do tại sao buổi sáng bạn cảm thấy tươi tắn thế, vì bạn đã ở trong tiếp xúc sâu với thực tại. Thực tại đã làm trẻ lại bạn, đem lại sức sống mới cho bạn.

Trong ngủ say, bản ngã của bạn không hiện hữu. Tên bạn, hình dạng của bạn, tất cả đã tan biến. Bạn không biết bạn là ai - có giáo dục hay vô giáo dục, nghèo hay giầu, tội nhân hay thánh nhân - bạn không biết. Trong ngủ say bạn đã rơi trở lại toàn thể càn khôn; bản ngã không có đó. Buổi sáng bạn cảm thấy khoẻ lại, tươi tắn, trẻ trung. Năng lượng đã tới với bạn từ cội nguồn sâu nào đó. Bạn lại sống động. Nhưng nếu trong đêm có mơ và mơ và mơ, đến sáng bạn cảm thấy mệt mỏi vì trong mơ bản ngã còn dai dẳng. Trong mơ bản ngã còn dai dẳng, nó có đó, cho nên nó không cho phép bạn rơi vào cội nguồn nguyên thuỷ. Bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi buổi sáng.

Trong ngủ say, bản ngã không hiện hữu. Khi bạn trong yêu sâu sắc, bản ngã không hiện hữu. Khi bạn thảnh thơi, im lặng, bản ngã không hiện hữu. Khi bạn bị cuốn hút vào cái gì đó toàn bộ tới mức bạn đã quên mất, bản ngã không hiện hữu. Nghe nhạc, bạn đã quên mất rằng bạn hiện hữu - bản ngã không hiện hữu. Và thực sự, an bình tới với bạn không tới qua âm nhạc; nó tới vì bạn đã quên bản ngã. Âm nhạc là công cụ.

Nhìn mặt trời mọc hay mặt trời lặn đẹp, bạn quên mất bản thân bạn. Thế thì đột nhiên bạn cảm thấy rằng cái gì đó đã xảy ra cho bạn. Bạn không có đó; cái gì đó lớn hơn bạn có đó. Sự hiện diện này của cái lớn lao... Jesus gọi nó là Thượng đế - từ đó chỉ là biểu tượng. Mohammed gọi nó là Thượng đế - từ đó chỉ là biểu tượng. 'Thượng đế' ngụ ý cái lớn hơn bạn - một khoảnh khắc khi bạn cảm thấy rằng cái gì đó lớn hơn bạn đang xảy ra cho bạn. Và bạn có thể cảm thấy điều này chỉ khi bạn không hiện hữu. Trong khi bạn có đó, cái lớn hơn không thể xảy ra cho bạn, vì bạn là rào chắn.

Trong bất kì khoảnh khắc nào, nếu bạn thiếu vắng, Thượng đế hiện diện ở đó. Thiếu vắng của bạn là hiện diện của điều thiêng liêng. Bao giờ cũng nhớ điều đó: thiếu vắng của bạn là hiện diện của điều thiêng liêng; hiện diện của bạn là thiếu vắng của điều thiêng liêng. Cho nên thực sự vấn đề không phải là làm sao đạt tới Thượng đế, vấn đề là làm sao thiếu vắng.

Bạn không cần lo nghĩ về điều thiêng liêng, bạn có thể quên nó hoàn toàn. Không có nhu cầu nhớ ngay cả từ thượng đế. Nó là không liên quan, vì điều cơ bản không phải là Thượng đế, điều cơ bản là bản ngã của bạn. Nếu nó không có đó, Thượng đế xảy ra cho bạn. Và nếu bạn thử, nếu bạn làm nỗ lực để vươn tới Thượng đế, đạt tới Thượng đế, hay để được giải thoát, bạn có thể bỏ lỡ, vì toàn thể nỗ lực này có thể là lấy bản ngã làm trung tâm.

Đó là vấn đề cho người tìm kiếm tâm linh. Đó có thể chỉ là bản ngã đang nghĩ đạt tới Thượng đế. Bạn không thể được thoả mãn bởi thành công trần tục. Bạn đã đạt tới; trong thế giới bên ngoài bạn đã đạt tới địa vị, chức vụ, danh vọng nào đó. Bạn có quyền lực, bạn giầu, thông thái, được kính trọng, nhưng bản ngã của bạn không được thoả mãn. Bản ngã không bao giờ được thoả mãn. Và lí do? - cùng là một. Đói thực có thể được thoả mãn. Đói của bản ngã là giả; nó không thể được thoả mãn. Bất kì cái gì bạn làm sẽ là vô tích sự. Vì đói này là giả, không thức ăn nào có thể thoả mãn nó. Nếu đói là thực, nó có thể được thoả mãn.

Mọi đói tự nhiên có thể được thoả mãn - nó không là gì, không là vấn đề chút nào - nhưng đói phi tự nhiên không thể được thoả mãn. Ngay chỗ đầu tiên chúng không phải là đói - làm sao bạn có thể thoả mãn chúng được? Và chúng là không thực; chỉ trống rỗng tồn tại ở đó. Bạn liên tục ném thức ăn vào, và bạn đang ném thức ăn vào vực thẳm, vực thẳm không đáy. Bạn sẽ không đạt tới bất kì chỗ nào. Bản ngã không thể được thoả mãn.

Tôi đã nghe nói rằng khi Alexander tới Ấn Độ ai đó đã nói với ông ấy, 'Ông đã bao giờ suy ngẫm về sự kiện rằng chỉ có một thế giới thôi, và nếu ông thu phục được nó thế thì ông sẽ làm gì?'

Và tương truyền rằng khi nghe điều này Alexander trở nên rất buồn và ông ấy nói, 'Ta đã không nghĩ về điều đó, nhưng điều đó làm ta rất buồn. Thực sự, chỉ có một thế giới thôi và ta sẽ thu phục nó. Và khi ta đã thu phục nó rồi, thế thì ta sẽ làm gì?'

Ngay cả toàn thế giới này sẽ không làm dịu cơn khát của bạn, vì khát này là giả, không thực. Đói là không tự nhiên.

Bản ngã có thể đi tìm Thượng đế. Trong gần chín mươi chín trong một trăm trường hợp điều này đã là cảm giác của tôi - rằng bản ngã là ở trong việc tìm kiếm. Và thế thì việc tìm kiếm nhất định mang định mệnh thất bại ngay từ chính lúc bắt đầu, vì bản ngã không thể gặp được điều thiêng liêng, và bản ngã đang làm mọi nỗ lực để vươn tới nó. Nhớ cho rõ, thiền của bạn, lời cầu nguyện của bạn, tôn thờ của bạn, phải không là trò bản ngã. Nếu nó là vậy, bạn đang phí hoài năng lượng của bạn một cách không cần thiết. Cho nên nhận biết hoàn hảo vào.

Và đây là vấn đề nhận biết duy nhất. Nếu bạn nhận biết, bạn có thể tìm cách cho bản ngã của bạn di chuyển và làm việc. Điều đó không khó; không huấn luyện đặc biệt nào được cần. Bạn có thể nhắm mắt lại và bạn có thể thấy việc tìm kiếm là gì. Bạn có thể hỏi câu hỏi liệu bạn có thực sự tìm kiếm điều thiêng liêng không, hay liệu nó có là trò bản ngã không - vì điều đó là được kính trọng, vì mọi người nghĩ bạn có tính tôn giáo, vì sâu bên dưới bạn nghĩ, 'Làm sao mình có thể được thoả mãn - mình - chừng nào mình chưa sở hữu được Thượng đế?'

Thượng đế có là thứ sở hữu của bạn không? Upanishads nói rằng người nói rằng người đó đã đạt tới Thượng đế, đã không đạt tới được, vì chính khẳng định rằng 'Tôi đã đạt tới Thượng đế', là khẳng định của bản ngã. Upanishads nói rằng người công bố rằng người đó đã biết, đã không biết. Chính việc công bố chỉ ra rằng người đó đã không biết, vì việc công bố rằng 'Tôi đã biết', tới từ bản ngã. Và bản ngã không thể biết được. Bản ngã là rào chắn duy nhất.

Bây giờ chúng ta sẽ đi vào kĩ thuật. Thứ nhất:

Cảm: ý nghĩ của tôi, cái tôi, bộ phận bên trong - ta.

Một kĩ thuật rất đơn giản và rất hay. Cảm: ý nghĩ của tôi, cái tôi, bộ phận bên trong - ta. Điều đầu tiên là không nghĩ mà cảm. Đây là hai chiều khác nhau. Và chúng ta đã trở nên hướng trí tuệ tới mức ngay cả khi chúng ta nói rằng chúng ta cảm, thực sự chúng ta không cảm, chúng ta nghĩ. Cảm đã hoàn toàn dừng lại; nó đã trở thành bộ phận chết trong bạn. Ngay cả khi bạn nói, 'Tôi yêu,' nó không phải là cảm, nó lại là ý nghĩ.

Và khác biệt gì giữa cảm và nghĩ? Nếu bạn cảm, bạn sẽ cảm thấy bản thân bạn được định tâm gần tâm. Nếu tôi nói, 'Tôi yêu bạn,' chính việc cảm này về yêu sẽ chảy từ tâm tôi, trung tâm này sẽ ở gần tim. Nếu nó chỉ là ý nghĩ, nó sẽ tới từ đầu tôi. Khi bạn yêu ai đó, thử cảm xem liệu nó đang tới từ đầu, hay liệu nó đang tới từ tâm.

Bất kì khi nào bạn cảm sâu sắc, bạn là vô đầu. Trong khoảnh khắc đó không có đầu; không thể có được. Tâm trở thành toàn thể con người bạn - dường như cái đầu đã biến mất. Trong cảm, trung tâm của con người là ở tâm. Trong khi bạn nghĩ, trung tâm của con người là đầu. Nhưng suy nghĩ đã chứng tỏ rất hữu dụng cho sự sống còn, cho nên chúng ta đã dừng mọi thứ khác. Mọi chiều khác của con người chúng ta đã được dừng lại và đóng. Chúng ta chỉ là cái đầu, và thân thể chỉ là tình huống cho đầu tồn tại. Chúng ta liên tục suy nghĩ; ngay cả về cảm chúng ta liên tục nghĩ. Cho nên cố cảm đi. Bạn sẽ phải làm việc về nó, vì năng lực đó, phẩm chất đó, vẫn còn chậm phát triển. Bạn phải làm cái gì đó để mở lại khả năng đó.

Bạn nhìn đoá hoa và lập tức bạn nói nó đẹp. Cân nhắc về sự kiện này đi, nán lại trên sự kiện này. Đừng cho phán xét vội vàng. Đợi đã - và thế rồi xem liệu nó chỉ là từ cái đầu mà bạn đã nói nó là đẹp, hay liệu bạn đã cảm nó. Nó có là thứ thường lệ không, vì bạn biết hoa hồng là đẹp, được giả định là đẹp? Mọi người nói nó là đẹp, và bạn cũng đã nói nhiều lần rằng nó là đẹp.

Khoảnh khắc bạn thấy đoá hồng, tâm trí cung cấp cho bạn; tâm trí nói nó là đẹp. Được kết thúc. Bây giờ không có tiếp xúc với đoá hồng này. Không có nhu cầu; bạn đã nói. Bây giờ bạn có thể chuyển sang cái gì đó khác. Không có bất kì giao cảm nào với đoá hồng này... tâm trí không cho phép bạn thậm chí có một thoáng nhìn về đoá hồng này. Tâm trí chen vào giữa, và tâm không thể tới trong tiếp xúc với đoá hồng này. Chỉ tâm có thể nói liệu nó là đẹp hay không, vì đẹp là cảm giác, nó không là khái niệm.

Bạn không thể nói từ cái đầu rằng nó là đẹp. Làm sao bạn có thể nói được? Đẹp không phải là toán học, nó là không đo được. Và đẹp không thực sự chỉ trong đoá hồng, vì với ai đó khác nó có thể không đẹp chút nào; và ai đó khác có thể chỉ đi qua mà không nhìn vào nó; và với ai đó khác nó thậm chí có thể là xấu. Cái đẹp không tồn tại đơn giản trong đoá hồng; cái đẹp tồn tại trong sự gặp gỡ của tâm với đoá hồng. Khi tâm gặp gỡ với đoá hồng, cái đẹp nở hoa. Khi tâm đi vào trong tiếp xúc sâu với bất kì cái gì, đó là hiện tượng lớn lao.

Nếu bạn tới trong tiếp xúc sâu với bất kì người nào, người này trở thành đẹp. Tiếp xúc càng sâu, cái đẹp càng được lộ ra. Nhưng đẹp là hiện tượng xảy ra cho tâm, không cho tâm trí. Nó không là tính toán, và không có tiêu chí theo đó mà phán xét nó. Nó là việc cảm.

Cho nên nếu tôi nói, 'Hoa hồng này không đẹp,' bạn không thể tranh cãi về điều đó được. Không có nhu cầu tranh cãi. Bạn sẽ nói, 'Đó là việc cảm của bạn. Và đoá hồng này là đẹp - đây là việc cảm của tôi.' Không có vấn đề về biện luận. Cái đầu có thể tranh cãi. Tâm không thể tranh cãi. Nó được kết thúc, nó là dấu chấm hết. Nếu tôi nói, 'Đây là việc cảm của tôi,' thế thì không có vấn đề biện luận.

Với cái đầu, biện luận có thể tiếp tục và chúng ta có thể đi tới kết luận. Với tâm, kết luận đã xảy ra. Với tâm, không có thủ tục tiến tới kết luận; kết luận là ngay lập tức, tức khắc. Với cái đầu, nó là quá trình - bạn biện minh, bạn thảo luận, bạn phân tích, và thế rồi bạn đi tới kết luận về liệu nó là vậy hay không. Với tâm, nó là hiện tượng tức khắc - kết luận đến trước hết. Nhìn vào điều đó mà xem: với cái đầu, kết luận đến lúc cuối. Với tâm, kết luận đến trước hết, và thế rồi bạn có thể tiến hành tìm quá trình - nhưng điều đó là công việc của cái đầu.

Cho nên khi những kĩ thuật như vậy phải được thực hành, khó khăn đầu tiên sẽ là ở chỗ bạn không biết cảm là gì. Cố phát triển nó đi. Khi bạn chạm vào cái gì đó, nhắm mắt lại; không nghĩ, cảm thôi. Chẳng hạn, nếu tôi cầm tay bạn trong tay tôi và tôi nói với bạn, 'Nhắm mắt lại và cảm xem cái gì đang xảy ra,' lập tức bạn sẽ nói, 'Tay thầy trong tay tôi.' Nhưng đây không phải là việc cảm, đây là suy nghĩ.

Thế rồi tôi lại nói với bạn, 'Cảm đi. Đừng nghĩ.' Thế rồi bạn nói, 'Thầy đang diễn đạt tình yêu của thầy.' Cái đó nữa lại là suy nghĩ. Nếu tôi khăng khăng, 'Chỉ cảm thôi, đừng dùng đầu của bạn. Bạn cảm thấy cái gì ngay bây giờ?' chỉ thế thì bạn sẽ có khả năng cảm và nói, 'Hơi ấm.' Vì yêu là kết luận. 'Tay thầy trong tay tôi' - đây là ý nghĩ hướng theo đầu.

Việc cảm thực tại là ở chỗ hơi ấm nào đó đang chảy từ tay tôi sang tay bạn. Sinh lực của chúng ta đang gặp gỡ và điểm gặp gỡ đã trở nên nóng, nó đã trở thành ấm. Đây là việc cảm, cảm giác, cái thực. Nhưng chúng ta liên tục theo cái đầu. Điều đó đã trở thành thói quen; chúng ta được huấn luyện về điều đó. Cho nên bạn sẽ phải mở lại tâm của bạn.

Cố sống bằng cảm đi. Thỉnh thoảng trong ngày khi bạn không làm công việc gì đặc biệt - vì trong công việc, lúc bắt đầu sẽ rất khó sống với việc cảm. Ở đó, cái đầu đã chứng tỏ rất hiệu quả, và bạn không thể tuỳ thuộc vào việc cảm được. Trong khi bạn ở nhà chơi với con, cái đầu không được cần tới, việc đó không phải là công việc - nhưng ở đó nữa bạn vẫn cùng với cái đầu. Chơi với con hay chỉ ngồi cùng vợ bạn, không làm gì cả, thảnh thơi trong ghế, cảm đi. Cảm đường viền của ghế.

Tay bạn đang chạm vào chiếc ghế: bạn cảm thấy nó thế nào? Không khí đang thổi, làn gió thoảng đang đi vào. Nó chạm vào bạn. Bạn cảm thấy thế nào? Mùi bay ra từ bếp. Bạn cảm thấy thế nào? Chỉ cảm thôi. Không nghĩ về chúng. Không bắt đầu ủ ê nghĩ rằng mùi này chứng tỏ rằng cái gì đó đang được chuẩn bị trong bếp - thế thì bạn sẽ bắt đầu mơ về nó. Không, chỉ cảm bất kì cái gì là sự kiện. Vẫn còn với sự kiện này; không đi vào trong suy nghĩ. Bạn được bao quanh từ mọi nơi. Mọi nơi nhiều thứ thế hợp tụ lên bạn. Toàn thể sự tồn tại đang tới gặp gỡ bạn từ mọi nơi, từ mọi giác quan nó đang đi vào trong bạn, nhưng bạn ở trong đầu, và các giác quan của bạn đã trở nên chết; chúng không cảm.

Trưởng thành nào đó sẽ được cần trước khi bạn có thể làm điều này, vì đây là thực nghiệm bên trong. Nếu bạn không thể cảm được cái bên ngoài, sẽ rất khó cho bạn cảm cái bên trong, vì cái bên trong là tinh tế. Nếu bạn không thể cảm thấy cái thô, bạn không thể cảm thấy cái tinh. Nếu bạn không thể nghe được âm thanh, thế thì sẽ khó cho bạn nghe vô âm bên trong - điều đó sẽ rất khó. Nó tinh tế thế.

Bạn đang ngồi trong vườn, giao thông trôi qua bên cạnh và có nhiều tiếng ồn và nhiều âm thanh. Bạn chỉ nhắm mắt lại và cố tìm âm thanh tinh tế nhất ở đó quanh bạn. Quạ kêu: chỉ tập trung bản thân bạn vào tiếng ồn của con quạ đó. Toàn thể tiếng ồn giao thông vẫn tiếp diễn. Âm thanh này là tinh tế thế, tới mức bạn không thể nhận biết được về nó chừng nào bạn chưa hội tụ nhận biết của bạn hướng tới nó. Nhưng nếu bạn hội tụ nhận biết của bạn, toàn thể tiếng ồn giao thông sẽ đi ra xa và tiếng ồn của quạ sẽ trở thành trung tâm. Và bạn sẽ nghe thấy nó, mọi sắc thái của nó - rất tinh tế, nhưng bạn sẽ có khả năng nghe thấy nó.

Tăng trưởng trong nhạy cảm đi. Khi bạn chạm, khi bạn nghe, khi bạn ăn, khi bạn tắm, cho phép các giác quan của bạn để mở. Và không nghĩ - cảm thôi.

Bạn đang đứng dưới vòi hoa sen: cảm thấy cái mát mẻ của nước đang rơi lên bạn. Không nghĩ về nó. Không lập tức nói, 'Nó rất mát. Nó lạnh. Nó tốt.' Không nói gì cả. Không nói ra lời, vì khoảnh khắc bạn nói ra lời, bạn bỏ lỡ việc cảm. Khoảnh khắc lời bước vào, tâm trí đã bắt đầu vận hành. Không nói ra lời. Cảm thấy cái mát mẻ và không nói rằng nó là mát. Không có nhu cầu nói bất kì cái gì. Nhưng tâm trí bạn chỉ điên; chúng ta liên tục nói cái gì đó này khác.

Tôi nhớ, tôi đã làm việc trong đại học, và đã có một bà giáo sư, người bao giờ cũng nói cái gì đó này khác. Bà ấy không thể nào im lặng được trong bất kì tình huống nào. Một hôm tôi đang đứng trên hành lang của đại học và mặt trời đang lặn. Nó cực kì đẹp. Và bà ấy đứng ngay cạnh tôi, cho nên tôi bảo bà ấy, 'Nhìn kia!' Bà ấy đang nói cái gì đó này khác, cho nên tôi nói, 'Nhìn kìa! Mặt trời lặn đẹp thế.' Thế là, rất ngần ngại bà ấy thừa nhận. Bà ấy nói, 'Vâng, nhưng anh không nghĩ đáng phải có chút mầu tía ở bên trái sao?' Nó đâu có là bức tranh; nó là mặt trời lặn thực chứ!

Chúng ta liên tục nói mọi thứ, thậm chí không nhận biết về điều chúng ta nói. Dừng việc nói ra lời đi; chỉ thế thì bạn có thể làm sâu sắc cho việc cảm của bạn. Nếu việc cảm được làm sâu sắc, thế thì kĩ thuật này có thể làm việc kì diệu cho bạn.

Cảm: ý nghĩ của tôi,

Nhắm mắt lại và cảm ý nghĩ. Dòng liên tục các ý nghĩ có đó, luồng chảy; sông ý nghĩ đang chảy. Cảm thấy những ý nghĩ này, cảm thấy sự hiện diện của chúng. Và bạn càng cảm, càng nhiều thứ sẽ được hiển lộ cho bạn - hết tầng nọ tới tầng kia. Không chỉ các ý nghĩ đang ở trên bề mặt; đằng sau chúng có nhiều ý nghĩ hơn, và đằng sau chúng lại có nhiều ý nghĩ hơn - hết tầng nọ tới tầng kia.

Và kĩ thuật này nói: Cảm: ý nghĩ của tôi. Và chúng ta liên tục nói, 'Đây là ý nghĩ của tôi.' Nhưng cảm đi - chúng có thực sự là của bạn không? Bạn có thể nói 'của tôi' được không? Bạn càng cảm, càng ít có khả năng cho bạn nói rằng chúng là của bạn. Tất cả chúng được vay mượn, tất cả chúng đều từ bên ngoài. Chúng đã tới với bạn nhưng chúng không phải là của bạn. Không ý nghĩ nào là của bạn - chỉ bụi tụ lại. Cho dù bạn không thể nhận ra nguồn từ đó ý nghĩ này đã tới với bạn, không ý nghĩ nào là của bạn. Nếu bạn cố thật lực, bạn có thể thấy từ đâu ý nghĩ này đã tới với bạn.

Chỉ im lặng bên trong là của bạn. Không ai đã trao nó cho bạn. Bạn được sinh ra cùng nó, và bạn sẽ chết đi cùng nó. Ý nghĩ đã được trao cho bạn; bạn đã bị ước định theo chúng. Nếu bạn là người Hindu, bạn có một kiểu khác, một tập khác các ý nghĩ; nếu bạn là người Mô ha mét giáo, tất nhiên, một tập khác các ý nghĩ; nếu bạn là người cộng sản, lại tập khác các ý nghĩ. Chúng đã được trao cho bạn, hay bạn có thể đã nhận chúng một cách tự nguyện, nhưng không ý nghĩ nào là của bạn.

Nếu bạn cảm thấy sự hiện diện của các ý nghĩ, đám đông, bạn có thể cảm thấy điều này nữa - rằng chúng không phải là của bạn. Đám đông đã tới với bạn, nó đã tụ tập quanh bạn, nhưng nó không thuộc vào bạn. Và nếu điều này có thể được cảm thấy - rằng không ý nghĩ nào là của tôi - chỉ thế thì bạn có thể vứt tâm trí đi. Nếu chúng là của bạn, bạn sẽ bảo vệ chúng. Và chính việc cảm thấy rằng 'ý nghĩ này là của tôi' là gắn bó. Thế thì tôi cho nó rễ trong bản thân tôi. Thế thì tôi trở thành mảnh đất và ý nghĩ này có thể vẫn còn bắt rễ trong tôi. Nếu bất kì cái gì tôi có thể thấy, không là của tôi, bị bật rễ, thế thì tôi không bị gắn bó với nó. Việc cảm về "của tôi' tạo ra gắn bó.

Bạn có thể tranh đấu vì ý nghĩ của bạn, bạn thậm chí có thể trở thành kẻ tử vì các ý nghĩ của bạn. Hay, bạn có thể trở thành kẻ giết người, kẻ sát hại vì các ý nghĩ của bạn. Và ý nghĩ không phải là của bạn. Tâm thức là của bạn, nhưng ý nghĩ không phải là của bạn. Và tại sao điều này sẽ giúp đỡ? - vì nếu bạn có thể thấy rằng các ý nghĩ không phải là của bạn, thế thì chẳng cái gì là của bạn vì ý nghĩ là rễ của tất cả. Nhà là của tôi và tài sản là của tôi và gia đình là của tôi - những thứ này là những thứ bên ngoài. Sâu bên dưới ý nghĩ là của tôi. Chỉ nếu ý nghĩ là của tôi thì mọi thứ này, kiến trúc thượng tầng, là của tôi.

Nếu ý nghĩ không phải là của tôi thế thì chẳng cái gì thành vấn đề, vì điều này nữa cũng là ý nghĩ - rằng bạn là vợ của tôi, hay bạn là chồng của tôi. Điều này nữa cũng là ý nghĩ. Và nếu về căn bản bản thân ý nghĩ không phải là của tôi, thế thì làm sao chồng là của tôi? Hay làm sao vợ có thể là của tôi? Ý nghĩ bị bật rễ, toàn thể thế giới bị bật rễ. Thế thì bạn có thể sống trong thế giới và không sống trong nó.

Bạn có thể đi lên Himalayas, bạn có thể bỏ thế giới, nhưng nếu bạn nghĩ rằng ý nghĩ của bạn là của bạn, bạn đã không đi lấy một li. Ngồi đó trong Himalayas, bạn sẽ hiện hữu nhiều như trong thế giới như ở đây vì ý nghĩ là thế giới. Bạn mang ý nghĩ của bạn tới Himalayas. Bạn bỏ nhà - nhưng nhà thực là bên trong, và nhà thực này được xây bằng các viên gạch ý nghĩ. Nó không phải là nhà bên ngoài.

Cho nên điều này là kì lạ, nhưng điều này xảy ra mọi ngày: tôi gặp một người đã bỏ thế giới nhưng ông ta vẫn còn là người Hindu. Ông ta trở thành sannyasin và dầu vậy ông ta vẫn còn là người Hindu hay vẫn còn là người Jain. Điều đó ngụ ý gì? Ông ta từ bỏ thế giới nhưng ông ta không từ bỏ ý nghĩ. Ông ta vẫn là người Jain, ông ta vẫn là người Hindu - thế giới ý nghĩ vẫn được mang theo. Và thế giới ý nghĩ đó là thế giới thực.

Nếu bạn có thể thấy rằng không ý nghĩ nào là của bạn... Và bạn sẽ thấy, vì bạn sẽ là người thấy và ý nghĩ sẽ trở thành đối thể. Khi bạn im lặng nhìn các ý nghĩ, ý nghĩ sẽ là đối thể và bạn sẽ là người nhìn. Bạn sẽ là người thấy, nhân chứng, và ý nghĩ sẽ trôi trước bạn.

Và nếu bạn nhìn sâu và cảm sâu, bạn sẽ thấy rằng không có rễ. Ý nghĩ nổi như mây trên trời; chúng không có rễ trong bạn. Chúng tới và đi. Bạn chỉ là nạn nhân, và bạn trở nên bị đồng nhất một cách không cần thiết với chúng. Về mọi mây đi qua nhà bạn, bạn nói, 'Đây là mây của tôi.' Ý nghĩ giống như mây: trên bầu trời của tâm thức bạn chúng liên tục đi qua và bạn liên tục bám lấy từng ý nghĩ. Bạn nói, 'Cái này là của tôi' - và đây chỉ là đám mây lang thang đi qua. Và nó sẽ qua.

Quay lại thời thơ ấu của bạn. Bạn đã có những ý nghĩ nào đó, và bạn quen bám lấy chúng và bạn quen nói rằng chúng là ý nghĩ của bạn. Thế rồi thời thơ ấu biến mất, và với thời thơ ấu đó nhưng đám mây đó đã biến mất. Bây giờ bạn thậm chí không nhớ. Thế rồi bạn đã là thanh niên: thế rồi những mây khác được hấp dẫn, khi bạn còn trẻ, đi tới bạn và thế rồi bạn bắt đầu bám lấy chúng.

Bây giờ bạn già: những ý nghĩ đó không còn đó nữa, bạn thậm chí không nhớ tới chúng. Và chúng đã có ý nghĩa tới mức bạn có thể đã chết vì chúng, và bây giờ bạn thậm chí không nhớ. Bây giờ bạn có thể cười vào toàn thể cái vô nghĩa mà bạn có thời đã tưởng rằng bạn có thể chết vì chúng, bạn có thể trở thành người tử vì chúng. Bây giờ bạn không sẵn sàng thậm chí để cho chúng một xu. Chúng không thuộc vào bạn bây giờ. Bây giờ những đám mây đó đã qua rồi nhưng những mây khác đã tới, và bạn đang bám lấy chúng.

Mây liên tục thay đổi nhưng việc bám của bạn không bao giờ thay đổi. Đó là vấn đề. Và không chỉ khi bạn không còn là đứa trẻ chúng sẽ thay đổi; mọi khoảnh khắc chúng thay đổi. Một phút trước bạn đã đầy với những mây nào đó; bây giờ bạn đầy với những mây khác. Khi bạn tới đây, mây nào đó đã lơ lửng trên bạn; khi bạn rời khỏi căn phòng này, mây khác sẽ lơ lửng trên bạn - và bạn liên tục bám lấy mọi mây. Nếu đến cuối cùng bạn chẳng thấy cái gì trong tay bạn, điều đó là tự nhiên vì không cái gì tới từ mây - và ý nghĩ chỉ là mây.

Kinh này nói: Cảm. Được thiết lập trong việc cảm trước hết. Thế rồi ý nghĩ của tôi. Nhìn vào ý nghĩ đó mà bạn bao giờ cũng cảm thấy là của tôi - ý nghĩ của tôi. Được thiết lập trong việc cảm, nhìn vào ý nghĩ, cái của tôi biến mất. Và của tôi là thủ đoạn vì từ nhiều cái của tôi, từ nhiều cái tôi, cái tôi tiến hoá - cái này là của tôi. Nhiều cái của tôi thế; từ chúng cái tôi tiến hoá.

Kĩ thuật này bắt đầu từ chính rễ. Ý nghĩ là rễ của tất cả. Nếu bạn có thể chặt việc cảm về của tôi tại chính rễ, nó sẽ không xuất hiện lại nữa, nó sẽ không được thấy ở bất kì chỗ nào nữa. Nhưng nếu bạn không chặt hạ nó ở đó, bạn có thể liên tục chặt mọi nơi và điều đó là vô dụng; nó sẽ liên tục xuất hiện đi xuất hiện lại.

Tôi có thể chặt nó. Tôi có thể nói, 'Vợ của tôi sao? Không, chúng tôi là những người lạ, và hôn nhân chỉ là hình thức xã hội.' Tôi chặt hạ bản thân tôi. Tôi nói, 'Không ai là vợ của tôi' - nhưng điều này rất bề ngoài. Thế rồi tôi nói, 'tôn giáo của tôi.' Thế rồi tôi nói, 'giáo phái của tôi.' Thế rồi tôi nói, 'Đây là sách tôn giáo của tôi. Đây là Kinh Thánh. Đây là Koran. Đây là sách của tôi.' Thế thì cái của tôi tiếp tục ở lĩnh vực khác nào đó và bạn vẫn còn là cùng người cũ.

Ý nghĩ của tôi, và thế rồi cái tôi. Đầu tiên nhìn vào lưu thông của ý nghĩ, quá trình suy nghĩ, luồng ý nghĩ tựa sông, và thấy ra liệu ý nghĩ nào thuộc vào bạn hay liệu chúng chỉ là mây bay qua. Và khi bạn đã đi tới cảm thấy rằng không ý nghĩ nào là của bạn, việc gắn của tôi vào bất kì ý nghĩ nào là ảo vọng, thế thì điều thứ hai; thế thì bạn có thể đi vào sâu hơn. Thế thì nhận biết về cái tôi. Tôi này ở đâu?

Raman thường cho các đệ tử của ông ấy một kĩ thuật: họ chỉ truy hỏi, 'Tôi là ai?' Ở Tây Tạng họ dùng một kĩ thuật tương tự, nhưng dầu vậy tốt hơn kĩ thuật của Raman. Họ không hỏi, 'Tôi là ai?' Họ hỏi, 'Tôi ở đâu?' - vì ai có thể tạo ra vấn đề. Khi bạn truy hỏi, 'Tôi là ai?' bạn coi có bạn là điều đương nhiên; câu hỏi duy nhất là biết bạn là ai. Bạn đã tiền giả định rằng có bạn đấy. Điều đó không được nêu ra để nghi ngờ. Bạn coi là đương nhiên có bạn đấy. Bây giờ vấn đề duy nhất là bạn là ai. Duy nhất đồng nhất này là cần được biết, bộ mặt cần được nhận ra, nhưng nó có đó - không được nhận ra nó có đó.

Phương pháp Tây Tạng vẫn là sâu hơn. Họ nói là im lặng và thế rồi tìm bên trong về chỗ có bạn. Liên tục đi vào không gian bên trong, đi tới mọi điểm và hỏi, 'Tôi ở đâu?' Bạn sẽ không tìm thấy nó ở bất kì chỗ nào. Và bạn càng tìm kiếm, nó sẽ càng không có đó. Và hỏi 'Tôi là ai?' hay 'Tôi ở đâu?' một khoảnh khắc tới khi bạn đi tới điểm bạn đang hiện hữu, nhưng không là tôi - sự tồn tại đơn giản đã xảy ra cho bạn. Nhưng nó sẽ xảy ra chỉ khi các ý nghĩ không phải là của bạn. Đó là cõi giới sâu hơn - cái tôi.

Chúng ta không bao giờ cảm thấy nó. Chúng ta liên tục nói tôi. Từ tôi được dùng liên tục - từ được dùng nhiều nhất là tôi - nhưng bạn không có việc cảm. Bạn ngụ ý gì bởi tôi? Khi bạn nói tôi, bạn ngụ ý gì? Cái gì được hàm ý qua từ này? Cái gì được diễn đạt? Tôi có thể làm một cử chỉ. Thế thì tôi có thể nói, 'Tôi ngụ ý điều này.' Tôi có thể bầy tỏ bằng thân thể - 'Tôi ngụ ý điều này.' Nhưng thế thì nó có thể được hỏi, 'Bạn ngụ ý tay bạn? Bạn ngụ ý chân bạn? Bạn ngụ ý dạ dầy bạn?' Thế thì tôi sẽ phải phủ nhận, tôi sẽ phải nói không. Thế thì toàn thân sẽ bị phủ nhận. Thế thì bạn ngụ ý gì khi bạn nói tôi? Bạn có ngụ ý đầu của bạn không? Sâu bên dưới, bất kì khi nào bạn nói tôi, nó là cảm giác rất mơ hồ, và cảm giác mơ hồ này là từ ý nghĩ của bạn.

Được thiết lập trong việc cảm, được cắt khỏi các ý nghĩ, đối diện với cái tôi, và khi bạn đối diện nó, bạn thấy rằng nó không tồn tại. Nó chỉ là một từ hữu dụng, một kí hiệu ngôn ngữ - cần thiết, nhưng không thực. Ngay cả vị phật cũng phải dùng nó, ngay cả sau chứng ngộ. Nó chỉ là phương cách ngôn ngữ. Nhưng khi vị phật nói tôi, ông ấy không bao giờ ngụ ý tôi, vì không có ai cả.

Khi bạn đối diện với cái tôi này, nó sẽ biến mất. Sợ có thể nắm giữ bạn tại khoảnh khắc này, bạn có thể bị hoảng hốt. Và điều đó xảy ra cho nhiều người, những người đi vào các kĩ thuật như vậy một cách sâu tới mức họ trở nên sợ, họ chạy khỏi nó. Cho nên nhớ điều này: khi bạn cảm thấy và đối diện với cái tôi, bạn sẽ ở trong cùng tình huống như bạn sẽ ở khi bạn chết - cùng tình huống. Vì tôi đang biến mất, và bạn cảm thấy chết đang xuất hiện cho bạn. Bạn sẽ có cảm giác chìm xuống, bạn sẽ cảm thấy bạn đang chìm xuống mãi. Và nếu bạn bị sợ, bạn sẽ lần nữa đi ra và bạn sẽ bám lấy các ý nghĩ vì những ý nghĩ đó sẽ giúp đỡ. Những mây đó sẽ có đó: bạn có thể bám lấy chúng, và thế thì sợ sẽ rời bỏ bạn.

Nhớ, sợ này là rất tốt, dấu hiệu rất hi vọng. Nó chứng tỏ rằng bây giờ bạn đang đi sâu - và chết là điểm sâu nhất. Nếu bạn có thể đi vào trong chết bạn sẽ trở thành bất tử, vì người đi vào trong chết không thể chết được. Thế thì chết là ở xung quanh; không bao giờ ở trung tâm, chỉ trên ngoại vi. Khi cái tôi biến mất bạn giống hệt chết. Cái cũ không còn nữa và cái mới đang tới trong hiện hữu.

Tâm thức này, cái sẽ đi ra, là tuyệt đối mới, không ô uế, trẻ trung, trinh nguyên. Cái cũ không còn nữa - và cái cũ thậm chí đã không chạm tới nói. Cái tôi đó biến mất, và bạn ở trong sự trinh nguyên tinh khôi, trong tươi tắn tuyệt đối. Tầng sâu nhất của hiện hữu đã được chạm tới.

Cho nên nghĩ về nó theo cách này: ý nghĩ, thế rồi dưới chúng là cái tôi, và thứ ba:

Cảm: ý nghĩ của tôi, cái tôi, bộ phận bên trong - ta.

Khi ý nghĩ đã biến mất hay bạn không bám lấy chúng - nếu chúng đi qua, đó không phải là việc của bạn, bạn xa cách và tách rời và không bị đồng nhất, và cái tôi đã biến mất - thế thì bạn có thể nhìn vào các bộ phận bên trong. Những bộ phận bên trong này... Đây là một trong những điều sâu nhất. Chúng ta biết các bộ phận bên ngoài. Với tay tôi chạm vào bạn, với mắt tôi thấy bạn - đây là những bộ phận bên ngoài.

Bộ phận bên trong là những bộ phận qua đó tôi cảm thấy hiện hữu riêng của tôi. Bộ phận bên ngoài dành cho người khác. Tôi biết về bạn qua bộ phận bên ngoài. Làm sao tôi biết về tôi? Cho dù tôi hiện hữu - làm sao tôi biết về nó? Ai cho tôi cảm giác về hiện hữu riêng của tôi? Có những bộ phận bên trong. Khi ý nghĩ đã dừng lại và khi cái tôi không còn nữa, chỉ thế thì, trong sự thuần khiết đó, trong sáng tỏ đó, bạn có thể thấy các bộ phận bên trong.

Tâm thức, thông minh - chúng là những bộ phận bên trong. Qua chúng, tôi nhận biết về hiện hữu riêng của tôi, về sự tồn tại riêng của tôi. Đó là lí do tại sao nếu bạn nhắm mắt, bạn có thể quên thân thể hoàn toàn, nhưng việc cảm riêng của bạn rằng bạn hiện hữu, vẫn còn. Và điều có thể quan niệm được là khi một người chết... Nó là sự kiện. Khi một người chết, với chúng ta người đó chết, nhưng cần chút thời gian cho người đó nhận ra sự kiện rằng người đó chết vì việc cảm bên trong về hiện hữu, vẫn còn như cũ.

Ở Tây Tạng họ có một bài luyện tập đặc biệt cho việc chết và họ nói người ta phải sẵn sàng cho chết. Một trong những bài tập là thế này: bất kì khi nào ai đó sắp chết, thầy hay tu sĩ hay người nào đó biết về các kinh nghiệm trung ấm sẽ liên tục nói cho người đó, 'Nhớ lấy, tỉnh táo, ông đang rời khỏi thân thể.' Vì ngay cả khi bạn đã rời khỏi thân thể, sẽ mất thời gian để nhận ra rằng bạn đã chết vì việc cảm bên trong vẫn còn như cũ; không có thay đổi.

Thân thể chỉ để chạm và để cảm người khác. Qua nó bạn không bao giờ chạm tới bản thân bạn, qua nó bạn không bao giờ biết tới bản thân bạn. Bạn biết bản thân bạn qua bộ phận khác nào đó, cái là bên trong. Nhưng đây là khổ - rằng chúng ta không nhận biết về những bộ phận bên trong đó và hình ảnh của chúng ta trong con mắt riêng của chúng ta được tạo ra bởi người khác. Bất kì cái gì người khác nói về tôi đều là tri thức của tôi về bản thân tôi. Nếu họ nói tôi đẹp hay nếu họ nói tôi xấu, tôi tin vào điều đó. Bất kì cái gì các giác quan của tôi nói cho tôi qua người khác, được phản xạ qua người khác, đều là niềm tin của tôi về bản thân tôi.

Nếu bạn có thể nhận ra bộ phận bên trong, bạn được tự do với xã hội hoàn toàn. Đó là điều được ngụ ý khi nó được nói trong kinh sách cổ rằng sannyasin không phải là một phần của xã hội, vì bây giờ người đó biết bản thân mình qua các bộ phận bên trong riêng của mình. Bây giờ tri thức của người đó về bản thân người đó không dựa trên người khác, nó không phải là thứ được phản xạ. Bây giờ người đó không cần bất kì gương nào để biết bản thân mình. Người đó đã tìm ra chiếc gương bên trong, và người đó biết qua chiếc gương bên trong. Và thực tại bên trong có thể được biết chỉ khi bạn đã đi tới các bộ phận bên trong.

Bộ phận bên trong. Thế thì bạn có thể nhìn qua các bộ phận bên trong đó. Và thế rồi - cái ta. Khó diễn đạt nó thành lời, đó là lí do tại sao ta được dùng. Bất kì từ nào cũng sẽ sai - ta cũng sai - nhưng cái tôi đã biến mất. Cho nên nhớ, cái ta này không có bất kì liên quan gì tới tôi. Khi ý nghĩ bị bật rễ, khi cái tôi đã biến mất, khi bộ phận bên trong được biết, cái ta xuất hiện. Thế thì lần đầu tiên con người thực của tôi được hiển lộ - con người thực đó có tên là ta.

Thế giới bên ngoài không còn nữa, ý nghĩ không còn nữa, cảm giác về bản ngã không còn nữa, và tôi đã đi tới nhận ra bộ phận bên trong riêng của tôi về việc biết, tâm thức, thông minh - hay bất kì cái gì bạn gọi nó - nhận biết, tỉnh táo.

Thế thì, trong ánh sáng của bộ phận bên trong này, ta được hiển lộ.

Cái ta này không thuộc vào bạn. Cái ta này là trung tâm bên trong nhất của bạn, không biết với bạn. Cái ta này không phải là bản ngã. Cái ta này không chống lại bất kì cái bạn nào. Cái ta này là càn khôn. Cái ta này không có biên giới. Trong cái ta này mọi thứ được ngụ ý. Cái ta này không là sóng. Cái ta này là đại dương.

Cảm: ý nghĩ của tôi, cái tôi, bộ phận bên trong. Thế thì có kẽ hở, và đột nhiên cái ta được hiển lộ. Khi cái ta này được hiển lộ, thế thì người ta đi tới biết, 'Aham Brahmasmi. Ta là Thượng đế.' Việc biết này không phải là bất kì lời công bố nào của bản ngã; bản ngã không còn đó. Bạn có thể chuyển hoá bản thân bạn qua kĩ thuật này, nhưng trước hết được thiết lập trong việc cảm.

Kĩ thuật thứ hai:

Trước ham muốn và trước việc biết,

làm sao tôi có thể nói tôi hiện hữu?

Xem xét. Tan biến trong cái đẹp.

Trước ham muốn và trước việc biết, làm sao tôi có thể nói tôi hiện hữu?

Ham muốn nảy sinh: với ham muốn, cảm giác rằng tôi hiện hữu nảy sinh. Một ý nghĩ nảy sinh: với ý nghĩ, cảm giác rằng tôi hiện hữu nảy sinh. Tìm điều đó trong kinh nghiệm riêng của bạn đi. Trước ham muốn và trước việc biết, không có bản ngã.

Ngồi im lặng. Nhìn vào trong. Ý nghĩ nảy sinh: bạn bị đồng nhất với ý nghĩ này. Ham muốn nảy sinh: bạn bị đồng nhất với ham muốn này. Trong việc đồng nhất bạn trở thành bản ngã. Thế rồi nghĩ: không có ham muốn và không có tri thức và không có ý nghĩ - bạn không thể bị đồng nhất với bất kì cái gì. Bản ngã không thể nảy sinh.

Phật đã dùng kĩ thuật này và ông ấy nói với các đệ tử của mình không làm bất kì cái gì ngoài chỉ một điều: khi ý nghĩ nảy sinh, ghi nhận nó. Phật thường nói rằng khi ý nghĩ nảy sinh, ghi nhận rằng ý nghĩ đang nảy sinh. Ngay bên trong, ghi nhận nó: bây giờ ý nghĩ đang nảy sinh, bây giờ ý nghĩ đã nảy sinh, bây giờ ý nghĩ đang biến mất. Chỉ nhớ rằng bây giờ ý nghĩ đang nảy sinh, bây giờ ý nghĩ đã nảy sinh, bây giờ ý nghĩ đang biến mất, để cho bạn không bị đồng nhất với nó.

Điều đó rất hay và rất đơn giản. Ham muốn nảy sinh. Bạn đang bước trên đường; chiếc xe đẹp đi qua. Bạn nhìn nó - và thậm chí bạn đã không nhìn và ham muốn sở hữu nó nảy sinh. Làm điều đó đi. Lúc ban đầu chỉ nói ra lời; nói to, 'Mình đã thấy chiếc xe. Nó đẹp. Bây giờ ham muốn đã nảy sinh để sở hữu nó.' Cứ nói ra lời.

Lúc ban đầu điều đó là tốt; nếu bạn có thể nói nó to lên, điều đó rất tốt. Nói to, 'Tôi đang ghi nhận rằng chiếc xe đã đi qua, tâm trí đã nói nó đẹp, và bây giờ ham muốn đã nảy sinh và tôi phải sở hữu chiếc xe này.' Nói ra lời mọi thứ, nói to với bản thân bạn và ngay lập tức bạn sẽ cảm thấy rằng bạn là khác với nó. Ghi nhận nó.

Khi bạn đã trở nên hiệu quả trong ghi nhận, không có nhu cầu nói nó to lên. Chỉ bên trong, ghi nhận rằng ham muốn đã nảy sinh. Người đàn bà đẹp đi qua; ham muốn đã bước vào. Chỉ ghi nhận nó - dường như bạn không quan tâm, bạn chỉ ghi nhận sự kiện đang xảy ra - và thế rồi đột nhiên bạn sẽ ở ngoài nó.

Phật nói, 'Ghi nhận bất kì cái gì xảy ra. Cứ liên tục ghi nhận, và khi nó biến mất, lại ghi nhận rằng bây giờ ham muốn đã biến mất, và ông sẽ cảm thấy một khoảnh cách với ham muốn, với ý nghĩ.'

Kĩ thuật này nói:

Trước ham muốn và trước việc biết,

làm sao tôi có thể nói tôi hiện hữu?

Và nếu không có ham muốn và nếu không có ý nghĩ, làm sao bạn có thể nói tôi hiện hữu? Làm sao tôi có thể nói tôi hiện hữu? Thế thì mọi thứ là im lặng, không gợn sóng nào có đó. Và không có gợn sóng nào làm sao tôi tạo ra ảo vọng về tôi? Nếu gợn sóng nào đó có đó, tôi có thể bị gắn bó với nó và qua đó tôi có thể cảm thấy tôi hiện hữu. Khi không có gợn sóng nào trong tâm thức, không có tôi.

Cho nên trước ham muốn, nhớ; khi ham muốn bước vào, nhớ; khi ham muốn bước ra, liên tục nhớ. Khi ý nghĩ nảy sinh, nhớ. Nhìn nó. Chỉ ghi nhận rằng ý nghĩ đã nảy sinh. Sớm hay muộn nó sẽ đi vì mọi thứ là nhất thời, và sẽ có kẽ hở. Giữa hai ý nghĩ có kẽ hở, giữa hai ham muốn có kẽ hở, và trong kẽ hở không có tôi.

Ghi nhận ý nghĩ trong tâm trí và thế thì bạn sẽ cảm thấy rằng có khoảng hở. Dù nhỏ thế nào, có khoảng hở. Thế rồi ý nghĩ khác tới; thế rồi lại có một khoảng hở. Trong những khoảng hở đó không có tôi - và những khoảng hở đó là hiện hữu thực của bạn. Ý nghĩ di chuyển trong bầu trời. Trong những khoảng hở đó bạn có thể nhìn giữa hai đám mây, và bầu trời được hiển lộ.

Xem xét. Tan biến trong cái đẹp.

Và nếu bạn có thể xem xét rằng ham muốn đã nảy sinh và ham muốn đã đi và bạn còn lại trong kẽ hở và ham muốn đã không quấy rối bạn... Nó tới, nó đi. Nó đã có đó, và nó bây giờ không có đó, và bạn còn lại không bị nhiễu loạn, bạn còn lại như bạn đã vậy trước nó. Đã không có thay đổi nào trong bạn. Nó tới và nó qua như cái bóng. Nó đã không chạm tới bạn; bạn vẫn còn không sợ.

Xem xét chuyển động này của ham muốn và chuyển động của ý nghĩ nhưng không chuyển động trong bạn. Xem xét và tan biến trong cái đẹp. Và khoảnh hở đó là đẹp. Tan biến trong khoảnh hở đó. Rơi vào trong kẽ hở và là kẽ hở. Nó là kinh nghiệm sâu nhất về cái đẹp. Và không chỉ về cái đẹp, mà về cái thiện và về chân lí nữa. Trong kẽ hở này bạn hiện hữu.

Toàn thể nhấn mạnh phải đi từ các không gian được trút đầy sang không gian trống rỗng. Bạn đang đọc sách. Có các lời, có các câu, nhưng giữa các lời có kẽ hở, giữa các câu có kẽ hở. Trong những kẽ hở đó bạn hiện hữu. Tính trắng của giấy là bạn, và chấm đen chỉ là mây ý nghĩ và ham muốn di chuyển trên bạn. Đổi nhấn mạnh đi, đổi động thái đi. Không nhìn vào chấm đen. Nhìn vào mầu trắng.

Trong hiện hữu bên trong của bạn, nhìn vào các kẽ hở. là dửng dưng với không gian được lấp đầy, không gian bị chiếm. Quan tâm tới kẽ hở, khoảng hở. Qua những khoảnh hở đó bạn có thể tan biến vào trong cái đẹp tối thượng.

Xem tiếp Chương 56 - Quay về Mục lục Tập 3 - Quay về Mục lục Toàn tập