Chương 13. Không cái gì diễn ra đúng nếu không có thiền

Tương Lai Vàng (Tập 1) - Osho

Chương 13. Không cái gì diễn ra đúng nếu không có thiền

Câu hỏi 1

Osho kính yêu,

Tôi cảm thấy một kết nối mạnh giữa chết và thiền, quyến rũ và sợ hãi. Khi tôi ngồi cùng thầy, bằng cách nào đó có an toàn để nhắm mắt và thiền; khi tôi một mình, nó lại là hoảng hốt. Xin thầy bình luận.

Dhyan Sagar, không có kết nối mạnh giữa thiền và chết đâu, nhưng chúng gần như là cùng một thứ - chỉ hai cách nhìn vào cùng một kinh nghiệm thôi.

Chết phân tách bạn khỏi thân thể bạn, khỏi tâm trí bạn, khỏi mọi cái không phải là bạn. Nhưng nó phân tách bạn ngược lại với ý chí của bạn. Bạn chống lại, bạn không muốn bị tách ra; bạn không sẵn lòng, bạn không trong trạng thái buông bỏ.

Thiền cũng tách mọi thứ không phải là bạn ra khỏi bản thể bạn và thực tại - nhưng chống cự không có đó; đó là khác biệt duy nhất. Thay vì chống cự, có sự sẵn lòng mênh mông, khao khát, đam mê đón chào. Bạn muốn nó; bạn ham muốn nó từ chính chiều sâu trái tim bạn.

Kinh nghiệm là như nhau - phân tách giữa cái giả và cái thực - nhưng vì chống cự của bạn trong cái chết, bạn trở thành vô thức, bạn rơi vào trong cơn mê. Bạn níu bám quá nhiều trong chết; bạn không cho phép nó xảy ra, bạn đóng mọi cánh cửa, mọi cửa sổ. Khao khát sống của bạn là tới mức tối đa. Chính ý tưởng về chết gây hoảng sợ cho bạn từ chính gốc rễ.

Nhưng chết là hiện tượng tự nhiên và tuyệt đối cần thiết nữa - nó phải xảy ra. Nếu lá không đổi sang vàng và không rụng xuống, lá mới, lá tươi và trẻ sẽ không tới. Nếu người ta cứ sống trong thân thể cũ, người đó sẽ không di chuyển vào nhà tốt hơn, tươi tắn hơn, mới hơn, với nhiều khả năng hơn của việc bắt đầu mới. Có lẽ người đó không lấy cùng con đường người đó đã lấy trong kiếp sống quá khứ, đi vào trong sa mạc. Người đó có thể đi vào trong bầu trời mới của tâm thức.

Từng cái chết đều là kết thúc và bắt đầu.

Đừng chú ý quá nhiều tới cái kết thúc. Nó là kết thúc với cái cũ, mục nát, phong cách sống khổ, và nó là cơ hội lớn để bắt đầu cuộc sống mới, không phạm vào cùng sai lầm cũ. Nó là bắt đầu của cuộc phiêu lưu. Nhưng bởi vì bạn níu bám lấy sống và bạn không muốn rời bỏ nó - và điều đó phải xảy ra bởi chính bản chất của mọi sự - bạn rơi vào vô thức.

Gần như mọi người, ngoại trừ vài người đã trở nên chứng ngộ, đều chết đi một cách vô ý thức; do đó họ không biết chết là gì, họ không biết cái bắt đầu mới của nó, bình minh mới.

Thiền là cuộc thám hiểm riêng của bạn.

Bạn đang tìm để biết đích xác cái gì thiết lập nên bạn: cái gì là giả trong bạn và cái gì là thực trong bạn. Nó là cuộc hành trình mênh mông từ cái giả tới cái thực, từ hữu tử tới bất tử, từ tối tới sáng. Nhưng khi bạn đi tới điểm thấy ra sự tách biệt với tâm trí và thân thể, và bản thân bạn chỉ là nhân chứng, kinh nghiệm về chết là như nhau. Bạn không chết... người đã thiền sẽ chết một cách vui vẻ bởi vì người đó biết không có chết; chết là níu bám của người đó với sống.

Bạn nói, Sagar, Tôi cảm thấy một kết nối mạnh giữa chết và thiền. Có đấy. Trong kinh sách cổ của nước này, ngay cả thầy cũng được định nghĩa như cái chết bởi vì toàn thể chức năng của thầy, toàn thể công việc của thầy là dạy bạn thiền. Nói cách khác, thầy đang dạy bạn chết mà không chết - trải qua kinh nghiệm về chết, bị ngạc nhiên là bạn vẫn sống; chết giống như mây trôi qua; nó thậm chí đã không làm xước bạn. Do đó mới có mê mải, và sợ hãi. Mê mải là để biết kinh nghiệm huyền bí mà mọi người phải trải qua, đã trải qua nhiều lần rồi, nhưng trở nên vô thức. Và sợ - rằng có lẽ chết là chỗ kết thúc duy nhất và không có bắt đầu khác.

Chuyện xảy ra, ở ngay đầu thế kỉ này, rằng Vua của Varanasi sắp bị mổ; việc mổ là nghiêm trọng. Nhưng nhà vua rất ương ngạnh và ông ta không chịu dùng bất kì loại thuốc mê nào. Ông ta nói, "Các ông có thể tiến hành mổ, nhưng ta muốn nhìn nó xảy ra; ta không muốn bị vô thức."

Các bác sĩ phân vân. Điều đó đi ngược lại thực hành y tế... việc mổ nghiêm trọng thế sẽ quá đau đớn; người này có thể chết vì đau. Cuộc giải phẫu cần bạn vô ý thức.

Có lẽ khoa học giải phẫu đã học được nghệ thuật gây mê từ kinh nghiệm về chết, bởi vì chết là cuộc giải phẫu lớn nhất. Nó phân tách bạn khỏi thân thể bạn, khỏi tim bạn, và bạn vẫn còn bị đồng nhất với tất cả những cái này trong bẩy mươi năm, tám mươi năm. Chúng phải gần như là cái ta thực của bạn. Việc tách rời sẽ là rất đau đớn, và có giới hạn cho đau đớn.

Bạn có bao giờ để ý không? - không có đau không thể nào chịu nổi. Từ "đau không thể chịu nổi" chỉ tồn tại trong ngôn ngữ - mọi đau đều là chịu được. Khoảnh khắc nó trở thành không thể chịu nổi, bạn rơi vào vô ý thức. Vô ý thức của bạn là cách để chịu đựng nó.

Nếu ông ta mà là người thường, các bác sĩ sẽ không nghe ông ta - nhưng ông ta là vua, và một vị vua rất nổi tiếng, nổi tiếng khắp nước như một người trí huệ lớn. Ông ta đã thuyết phục bác sĩ giải phẫu, "Đừng lo, không cái gì xảy ra cho ta đâu. Cứ cho ta năm phút trước khi các ông bắt đầu việc mổ để cho ta có thể tự thu xếp mình vào trong trạng thái thiền sâu. Một khi ta ở trong thiền rồi, ta sẵn sàng xa khỏi thân thể. Thế thì các ông có thể cắt toàn thân ta thành từng mảnh - ta sẽ chỉ là nhân chứng, và nhân chứng ở xa xăm, dường như nó đang xảy ra cho ai đó khác."

Khoảnh khắc này rất mấu chốt; việc mổ đã phải làm ngay lập tức. Nếu nó không được làm ngay lập tức, nó có thể gây ra cái chết. Chỉ có hai phương án: hoặc mổ và cho phép bệnh nhân vẫn còn ý thức, hoặc không mổ, mà theo lệ thường cũ của khoa học. Nhưng trong trường hợp đó, cái chết là chắc chắn. Trong trường hợp thứ nhất, có cơ may rằng có lẽ người này có thể xoay xở được, và ông ta cứ khăng khăng thế... chả tìm được cách nào thuyết phục ông ta, họ phải mổ.

Đó là việc mổ đầu tiên không gây mê, trong trạng thái thiền. Nhà vua đơn giản nhắm mắt, trở nên im lặng. Ngay cả bác sĩ giải phẫu cũng cảm thấy cái gì đó thay đổi quanh nhà vua - rung động, sự hiện diện; mặt ông ta trở nên thảnh thơi như đứa trẻ nhỏ, mới sinh, và sau năm phút họ bắt đầu ca mổ. Việc mổ diễn ra hai giờ, và họ run lên vì sợ; thực ra, họ đã không chắc rằng nhà vua sẽ sống sót - cú choáng có thể quá nhiều. Nhưng khi cuộc mổ kết thúc, nhà vua hỏi họ, "Ta có thể mở mắt bây giờ chứ?"

Điều đó đã được thảo luận trong lĩnh vực y tế trên khắp thế giới như một ca rất kì lạ. Bác sĩ giải phẫu hỏi ông ta đã làm gì. Ông ta nói, "Ta chả làm gì cả. Thiền là chính cuộc đời ta. Từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc ta đang sống trong im lặng. Ta hỏi năm phút đó vì các ông sắp làm việc mổ nguy hiểm tới mức ta phải trở nên tuyệt đối lắng đọng trong bản thể ta, không vẩn vơ. Thế thì các ông có thể làm bất kì cái gì... bởi vì các ông đã không làm điều đó với ta. Ta là tâm thức - và các ông không thể mổ được tâm thức, các ông chỉ có thể mổ thân thể."

Bạn nói, "Khi tôi ngồi cùng thầy, bằng cách nào đó có an toàn." Thực sự không có khác biệt liệu bạn ngồi cùng tôi hay bạn ngồi một mình - đó chỉ là an ninh tâm trí, ý tưởng rằng thầy hiện diện cho nên không có hại gì nhảy ra. Nếu cái gì đó đi sai, ai đó có đó để chăm nom nó.

Trong thiền, không cái gì đi sai - không bao giờ.

Không thiền, mọi thứ đều đi sai.

Không cái gì đi đúng nếu không có thiền; cả đời bạn đang đi sai. Bạn sống chỉ trong hi vọng, nhưng hi vọng của bạn chưa bao giờ được hoàn thành. Đời bạn là tấn thảm kịch dài, dài. Và lí do là vô nhận biết của bạn, vô thiền của bạn.

Thiền có vẻ giống như cái chết, và kinh nghiệm này là đích xác như nhau. Nhưng thái độ và cách tiếp cận là khác, và khác biệt là bao la tới mức có thể nói rằng thiền là sống và chết chỉ là mơ.

Nhưng đây là chức năng của một trường phái bí ẩn, nơi nhiều người đang thiền, nơi thầy là hiện diện. Bạn cảm thấy an toàn, bạn không một mình. Nếu cái gì đó đi sai, giúp đỡ sẽ sẵn có ngay lập tức. Nhưng không cái gì đi sai cả.

Cho nên thiền trong khi bạn đang ngồi cùng tôi đi, và thiền trong tính một mình của bạn. Thiền là điều duy nhất với đảm bảo tuyệt đối rằng không cái gì đi sai với nó. Nó chỉ làm lộ ra sự tồn tại của bạn cho bản thân bạn – làm sao cái gì có thể đi sai được? Và bạn không làm gì cả; bạn thực sự dừng việc làm mọi thứ. Bạn dừng nghĩ, cảm, làm - một dấu chấm hết cho mọi hành động của bạn. Duy nhất tâm thức còn lại, bởi vì cái đó không phải là hành động của bạn, nó là bạn.

Một khi bạn đã nếm trải bản thể của bạn, mọi sợ hãi biến mất, và cuộc sống trở thành một chiều hướng mới toàn bộ - không còn tầm thường, không còn bình thường nữa. Lần đầu tiên bạn thấy tính linh thiêng và điều thiêng liêng không chỉ của bản thân bạn, mà của mọi thứ đang tồn tại. Mọi thứ đều trở thành huyền bí, và sống điều huyền bí này là cách sống phúc lạc duy nhất; sống trong điều huyền bí này là sống dưới mưa rào phúc lạc lên bạn như mưa. Từng khoảnh khắc đều đem tới những phúc lại ngày càng nhiều hơn, sâu hơn và sâu lắng hơn cho bạn. Không phải là bạn xứng đáng với chúng đâu, nhưng bởi vì cuộc sống cho chúng từ sự dư thừa của nó – nó bị nặng gánh, nó chia sẻ với bất kì ai cảm nhận điều đó.

Nhưng đừng lấy ý tưởng rằng thiền giống như cái chết, bởi vì cái chết không có liên hệ tốt trong tâm trí bạn. Điều đó sẽ ngăn cản việc kinh nghiệm của bạn về tâm thức - "Nó giống như cái chết." Thực ra, nó là cái chết thực. Cái chết thường không phải là cái chết thực, bởi vì bạn sẽ lại được nối với cấu trúc khác, thân thể khác. Thiền nhân chết đi theo cách lớn lao; người đó không bao giờ lại trở nên bị cầm tù trong thân thể.

Một người Italy bỏ một ngày làm việc và viên quản đốc muốn có lời giải thích.

"Anh đã ở đâu?" ông ta hỏi.

"Đó là-a vợ tôi. Cô ấy cho-a việc sinh một xe cút kít."

"Nếu anh không thể có lí do nào tốt hơn điều đó," quản đốc nói, "tôi sẽ phải đuổi anh."

"Tôi nghĩ-a tôi nói điều đó sai," người Italy nói. "Vợ tôi, cô ấy ở trên giường có ghế đẩy."

"Điều đó vậy, anh bạn khôn ngoan," quản độc hét lên, "Anh bị đuổi!"

Người Italy về nhà và hỏi vợ, "Này em, cái gì sai với em hôm qua?"

"Em bảo-a anh rồi, em bị-a sẩy thai."

"Anh biết đó là-a cái gì đó với-a bánh xe-a trên nó."

Có hiểu lầm chồng lên hiểu lầm trong bạn. Một số hiểu lầm có thể cực kì có hại. Để kết hợp của thiền và chết được đồng nhất trong tâm trí bạn là một trong những điều tai hại nhất mà bạn có thể làm cho bản thân bạn. Mặc dầu bạn không sai, liên kết của bạn với nghĩa của chết là tới mức chúng sẽ ngăn cản bạn không cho đi vào thiền.

Đó là một trong các lí do tôi muốn làm cho chết ngày càng được liên kết nhiều hơn với mở hội thay vì với tang lễ, ngày càng được liên kết nhiều hơn với thay đổi, sự bắt đầu mới, thay vì là dấu chấm hết, chỗ kết thúc. Tôi muốn đổi liên kết này. Điều đó sẽ làm rõ ràng cách thức cho tính thiền.

Và nếu bạn cảm, ở đây cùng tôi, im lặng và có tính thiền - vẫn sống động, còn sống động hơn bao giờ - thế thì không cần phải sợ. Thử điều đó trong các tình huống khác nhau đi, và bạn bao giờ cũng sẽ thấy nó là cội nguồn của chữa lành lớn, cội nguồn của mạnh khoẻ lớn, cội nguồn của trí huệ lớn... cội nguồn của sáng suốt lớn trong cuộc sống và những điều bí ẩn của nó.

Câu hỏi 2

Osho kính yêu,

Khi ai đó như Nietzche hay Gertrude Stein chết đi - một thiên tài mà có lẽ đáng đã trở nên chứng ngộ nếu như họ đã gặp một thầy - loại tâm thức nào họ mang sang kiếp sau, và nó là cái gì mà trong các kiếp trước của họ đã cho phép họ kinh nghiệm tiềm năng khổng lồ thế, việc nở hoa vĩ đại thế, và cái mẹo lớn thế? Đó có phải là ý tưởng về muốn đi theo cách riêng của họ mà không cần thầy nào không?

Pankaja, có nhiều điều trong câu hỏi của bạn. Thứ nhất, bạn hỏi, "Khi ai đó như Nietzche hay Gertrude Stein chết đi - một thiên tài mà có lẽ đáng đã trở nên chứng ngộ nếu như họ đã gặp một thầy - loại tâm thức nào họ mang sang kiếp sau?

Điều thứ nhất cần được hiểu là ở chỗ tâm thức không có liên quan gì tới thiên tài. Mọi người đều có thể là một Phật Gautam. Mọi người không thể là một Michelangelo, mọi người không thể là một Friedrich Nietzsche.

Nhưng mọi người có thể là một Zarathustra, bởi vì việc nhận tâm linh là quyền tập ấm của mọi người. Nó không phải là tài năng như hội hoạ, hay âm nhạc, hay thơ ca, hay nhảy múa; nó không phải là thiên tài. Thiên tài có thông minh vô cùng, nhưng dẫu sao nó vẫn là của tâm trí.

Chứng ngộ không phải là của tâm trí, nó không phải là trí tuệ; nó là thông minh theo trật tự khác toàn bộ. Cho nên, điều đầu tiên cần nhớ là ở chỗ không chỉ những người, như Friedrich Nietzsche người đã bỏ lỡ cuộc hành trình hướng tới cái ta riêng của họ; họ đã là những trí thức lớn, thiên tài vô song - nhưng tất cả đều thuộc vào tâm trí. Và là một Phật Gautam, một Lão Tử, hay một Zarathustra là thoát ra khỏi tâm trí, ở vào trong trạng thái không có tâm trí. Không thành vấn đề liệu bạn có tâm trí lớn hay tâm trí nhỏ, tâm trí thường, hay thiên tài; vấn đề là ở chỗ bạn phải ở ngoài tâm trí. Khoảng khắc bạn ở ngoài tâm trí, bạn ở trong bản thân bạn.

Cho nên điều kì lạ là ở chỗ một người càng nhiều trí thức, người đó càng đi xa khỏi bản thân mình. Trí tuệ của người đó đem người đó đi tới các vì sao xa xôi. Người đó là thiên tài, người đó có thể sáng tạo ra thơ ca vĩ đại, người đó có thể sáng tạo ra điêu khắc vĩ đại. Nhưng khi có liên quan tới bạn, bạn không được sáng tạo ra, bạn đã có đó rồi.

Thiên tài sáng tạo, thiền nhân khám phá.

Cho nên, đừng tạo ra phân loại về Nietzsche và Stein và Schweitzer tách rời khỏi người khác. Trong thế giới của tâm trí, họ giầu có hơn bạn nhiều, nhưng trong thế giới của vô trí, họ nghèo như bạn. Và đó là khoảng cách tạo thành vấn đề.

Điều thứ hai, bạn hỏi, "Loại tâm thức nào họ mang sang kiếp sau?" Họ không có tâm thức nào để mang sang kiếp khác. Họ có thiên tài nào đó, tài năng nào đó, thông minh nào đó; họ sẽ mang thông minh đó vào kiếp khác, nhưng họ không có tâm thức.

Tâm thức là vấn đề khác toàn bộ. Nó không liên quan gì tới tính sáng tạo, nó không liên quan gì tới tính phát minh, nó không liên quan gì tới khoa học hay nghệ thuật; nó có cái gì đó liên quan tới im lặng vô cùng, an bình, định tâm - họ không có nó. Cho nên câu hỏi về mang tâm thức nào đó sang kiếp sau không nảy sinh; họ không có nó ngay chỗ đầu tiên. Cái họ có, họ sẽ mang sang kiếp sau. Họ sẽ trở thành thiên tài lớn hơn, họ sẽ trở thành ca sĩ hay hơn, họ sẽ trở thành có nhiều tài năng hơn trong lĩnh vực của họ, nhưng điều đó không liên quan gì với thiền hay tâm thức. Họ sẽ vẫn còn vô ý thức như bạn, như bất kì ai khác.

Dường như tất cả các bạn đều rơi vào giấc ngủ say ở đây; các bạn sẽ mơ. Ai đó có thể có giấc mơ rất hay, rất đẹp, và ai đó có thể có ác mộng. Nhưng cả hai đều mơ. Và khi họ thức dậy, họ sẽ biết rằng mơ đẹp và ác mộng đó là không khác nhau - chúng cả hai đều là mơ. Chúng không tồn tại, tâm trí phóng chiếu.

Khi một người thường thiền, người đó tới cùng không gian của phúc lạc như Nietzsche hay Albert Einstein hay Bertrand Russell. Không gian đó của phúc lạc sẽ không khác, sẽ không giầu có hơn cho Bertrand Russell vì ông ấy là một trí thức lớn. Những giá trị đó không thành vấn đề bên ngoài tâm trí; bên ngoài tâm trí, chúng là không liên quan.

Đây là tin lớn và mới vì nó nghĩa là tiều phu hay ngư dân có thể trở thành Phật Gautam. Một Jesus vô giáo dục, một Kabir vô giáo dục, người không biểu lộ bất kì chỉ báo nào về thiên tài, vẫn có thể trở nên chứng ngộ, bởi vì chứng ngộ không phải là tài năng, nó là việc khám phá bản thể của bạn. Và bản thể của mọi người là tuyệt đối bình đẳng. Đó là chỗ duy nhất chủ nghĩa cộng sản tồn tại - không ở Liên Xô, không ở Trung Quốc.

Chỗ duy nhất mà chủ nghĩa cộng sản tồn tại là khi ai đó trở thành một Phật Gautam, một Zarathustra, một Lão Tử. Đột nhiên mọi phân biệt, tài năng của tâm trí, biến mất. Chỉ có một bầu trời thuần khiết nơi bạn không thể làm được phân biệt nào về cao hơn và thấp hơn.

Và bạn đang hỏi, "Nó là cái gì mà trong các kiếp trước của họ đã cho phép họ kinh nghiệm tiềm năng khổng lồ thế?"

Bạn trưởng thành mọi khoảnh khắc trong bất kì cái gì bạn đang làm. Một chiến binh sẽ đạt tới phẩm chất nào đó của tính chiến binh, sự sắc bén của lưỡi kiếm, và người đó sẽ mang phẩm chất đó vào trong kiếp sau. Nhà toán học sẽ mang thông minh toán học của mình sang những đỉnh cao hơn trong kiếp khác. Đó là lí do tại sao mọi người khác nhau thế, không bình đẳng thế, bởi vì trong các kiếp quá khứ của họ mọi người đã làm những điều khác nhau, tích luỹ các kinh nghiệm khác nhau, tạo khuôn tâm trí theo cách nào đó. Không cái gì bị mất, bất kì cái gì bạn đang làm đều sẽ đi cùng bạn như cái bóng của bạn. Nó sẽ theo bạn, và nó sẽ trở thành ngày càng lớn hơn.

Nếu Nietzsche là triết gia lớn, ông ấy phải đã từng triết lí trong các kiếp quá khứ của ông ấy - có lẽ nhiều, nhiều kiếp rồi - bởi vì một thiên tài như thế cần quá khứ triết lí dài, dài.

Nhưng cùng điều đó là đúng cho mọi người. Mọi người đều có tài năng nào đó, được phát triển hay không được phát triển; điều đó tuỳ vào quyết định của bạn, vào quyết tâm của bạn. Một khi bạn quyết tâm, bạn đã chấp nhận một trách nhiệm để trưởng thành theo hướng nào đó. Ngay cả toàn thể nòi giống loài người đã phát triển theo các hướng khác nhay, không chỉ các cá nhân.

Chẳng hạn, người Sikhs ở Ấn Độ không khác với người Hindus. Họ chỉ mới được năm trăm năm, đi theo một người chứng ngộ, Nanak. Họ đã trở thành một giáo phái khác - nhưng họ là người Hindus. Và trong năm trăm này, một hiện tượng lạ đã xảy ra, điều đã không xảy ra ở bất kì chỗ nào khác trên thế giới. Bạn không thể thấy trong một gia đình Do Thái mà một người là người Ki tô giáo; bạn không thấy trong gia đình Mô ha mét giáo mà một người là người Hindu. Nhưng trong năm trăm năm điều đó đã là một tục lệ rằng ở Punjab, nơi người Sikhs chi phối, con cả của gia đình phải trở thành người Sikh. Anh ta vẫn còn trong gia đình. Toàn thể gia đình của anh ta là người Hindu - bố anh ta là người Hindu, vợ anh ta có thể là người Hindu; anh ta là người Sikh.

Và điều kì lạ là ở chỗ bằng việc là người Sikhs, toàn thể tính cách của những người Hindu đó đã thay đổi. Người Hindu đã trở nên hèn nhát nhân danh bất bạo động; họ sôi lên với gây hấn bên trong nhưng, bất bạo hành là lí tưởng. Người Sikh không tin vào bất bạo hành; họ không tin vào bạo hành - họ tin vào tính tự phát.

Một tình huống nào đó có thể cần bạo hành và tình huống nào đó có thể cần bất bạo hành; bạn không thể làm nó thành nguyên tắc của cuộc sống được. Bạn phải vẫn còn mở, sẵn có, và đáp ứng cho khoảnh khắc. Và không có khác biệt về dòng máu - khác biệt là tới mức người chỉ có thể cười họ - nhưng họ đã tạo ra một giống nòi mới toàn bộ.

Bất kì người Hindu nào cũng có thể trở thành người Sikh, bất kì người Mô ha mét giáo nào cũng có thể trở thành người Sikh, bởi vì thay đổi là rất đơn giản. Bạn phải để tóc dài, bạn không thể cạo râu cằm hay râu mép; bạn phải dùng khăn xếp, và bạn phải để lược trong khăn xếp; bạn phải đeo vòng thép, vòng cổ, chỉ để chỉ ra rằng bạn là người Sikh, và bạn phải mang chiếc kiếm. Bạn bao giờ cũng phải mặc quần lót.

Cách những điều này đã thay đổi mọi người là phép màu, vì người Sikh là khác toàn bộ với người Hindus trong hành vi của mình. Anh ta là chiến binh; anh ta không hèn. Anh ta chân thành hơn, đơn giản hơn, nhiều tính trái tim hơn.

Chuyện xảy ra... Tôi đi tới Manali, vùng núi, và trời mưa, và người lái xe là người Sikh. Anh ta bắt đầu trở nên sợ. Đường rất nhỏ, chiếc xe rất lớn. Đường trơn; có những vũng nước đọng trên đường. Ở điểm nào đó nó có vẻ rất nguy hiểm. Một con sông lớn chảy bên cạnh, dưới hàng trăm mét - và chỉ một con đường nhỏ. Anh ta dừng xe lại, ra khỏi xe, và ngồi đó. Và anh ta nói, "Tôi không thể đi thêm nữa được, nó đơn giản là đi vào cái chết."

Tôi nói, "Đừng lo, anh ngồi đi; tôi sẽ lái."

Anh ta nói, "Điều đó thậm chí còn nguy hiểm hơn! Tôi không thể đưa cho ông chìa khoá được."

Tôi nói, "Điều này thực là lạ, vì chúng ta đã đi cả đêm rồi, mười hai tiếng; bây giờ chúng ta đang ở giữa đường."

Tôi cố giải thích cho anh ta, "Cho dù quay lại, anh sẽ phải đi mười hai dặm, mười hai tiếng vẫn trên cùng con đường nguy hiểm này. Dù anh đi lui hay anh tiến lên, chuyện là như nhau."

Anh ta nói, "Nó không như nhau đâu, vì con đường mà chúng ta đã qua, chúng ta đã sống sót - tôi có thể xoay xở được. Nhưng lên trước điều đó dường như đơn giản là tự tử - tôi không thể đi được."

Vào chính lúc đó, ông tổng thanh tra của Punjab, người tới tham gia vào trại, tới trong xe díp của ông ấy. Thấy tôi đứng đó, và chiếc xe cùng người lái xe ở đó, ông ta nói, "Có chuyện gì thế?"

Tôi nói, "Điều tốt là anh đã tới đúng khoảnh khắc này; người lái xe này không sẵn sàng đi lên trước."

Ông tổng thanh tra của Punjab cũng là người Sikh. Ông ấy tới gần người lái xe và bảo anh ta, "Anh là người Sikh. Anh đã quên điều này sao? Vào xe đi."

Và thực kì lạ, anh ta lập tức vào xe. Chúng tôi đi. Tôi hỏi anh ta, "Chuyện gì xảy ra vậy? Tôi đã tranh cãi với anh..."

Anh ta nói, "Vấn đề không phải là tranh biện. Tôi là người Sikh! Tôi được giả định không sợ, và tôi đã quên mất điều đó."

Chỉ hơi chút ý tưởng có thể làm thay đổi không chỉ cá nhân này, nó có thể thay đổi cả giống nòi.

Chúng ta đã thấy cách Adolf Hitler tạo ra ở nước Đức một giống nòi chiến binh mà không ai đã bao giờ làm điều đó trước đây, chỉ bằng việc cho họ ý tưởng rằng "bạn là người Aryan thuần khiết nhất, bạn được sinh ra để cai trị toàn thế giới." Và một khi ý tưởng này đi vào trong tâm trí họ, ông ta gần như chinh phục thế giới. Trong năm năm, ông ta đã liên tục chinh phục. Mọi người trở nên sợ tới mức vài nước đơn giản nhường đường cho ông ta mà không đánh lại. Phỏng có ích gì mà đánh nhau với những người đó? Họ là siêu nhân. Những ý tưởng này cũng được mang từ kiếp này sang kiếp khác.

Ở Ấn Độ có đẳng cấp sudras, tiện dân. Trong năm nghìn năm họ đã từng bị kết án, áp bức, như không ai khác trên thế giới. Tôi thường đi tới các buổi lễ của họ và họ sẽ không cho tôi ngồi cùng họ. Tôi bảo họ, "Bạn là người như bất kì ai khác, và thực ra bạn đang làm phục vụ còn có giá trị hơn nhiều so với bất kì thủ tướng nào hay bất kì tổng thống nào của bất kì nước nào. Đất nước chắc sẽ an bình hơn nếu không có các tổng thống và thủ tướng này, nhưng không có bạn, đất nước không thể sống được. Bạn đang giữ cho đất nước sạch sẽ, bạn đang làm những việc bẩn thỉu nhất; bạn nên được kính trọng vì điều đó."

Họ nghe tôi, nhưng tôi có thể thấy rằng họ không sẵn sàng chấp nhận ý tưởng rằng họ bình đẳng với những người khác. Trong năm nghìn năm họ đã không nổi dậy chống lại áp bức như thế, việc hạ nhục như thế - chỉ chỉ cứ mang nó từ kiếp nọ sang kiếp kia; nó trở thành ngày một ăn sâu hơn.

Pankaja, bạn hỏi, "Đó có phải là ý tưởng về muốn đi theo cách riêng của họ mà không cần thầy nào không?" Không, họ chẳng có ý tưởng nào về kinh nghiệm lớn xảy ra giữa thầy và đệ tử. Họ chưa bao giờ quyết định một cách có ý thức để đi theo cách riêng của họ.

Thực ra ở phương Tây, thầy đã không tồn tại. Đã có các đấng cứu tinh. Họ không phải là thầy; họ không giúp bạn trở nên chứng ngộ, họ giúp bạn vẫn còn không chứng ngộ. Chỉ tin vào họ và họ sẽ cứu bạn, bạn không cần làm gì cả. Phương Tây đã biết tới các nhà tiên tri, các sứ giả của Thượng đế, nhưng phương Tây đã không biết tới các thầy. Nó đã biết các nhà huyền môn, nhưng nhà huyền môn vẫn còn im lặng ở phương Tây khi thấy rằng họ sẽ không được hiểu.

Chính bầu khí quyển của hàng nghìn năm ở phương Đông đã làm nên vài người có dũng cảm, và nói những điều mà không thể được nói. Chính di sản lâu dài đó đã cho phép vài nhà huyền môn trở thành thầy. Phương Tây đã bỏ lỡ hoàn toàn toàn thể chiều hướng của cuộc sống.

Phương Đông cũng đã bỏ lỡ nhiều thứ - nó đã bỏ lỡ tâm trí khoa học, nó đã bỏ lỡ tiến bộ công nghệ. Nó vẫn còn nghèo, nó đã từng bị xâm lược rất dễ dàng bởi bất kì ai, bởi vì toàn thể linh hồn của nó đã được cống hiến hướng tới chỉ một điều - mọi thứ khác đã thành không liên quan: Ai cai trị đất nước không thành vấn đề, điều thành vấn đề là liệu bạn có được chứng ngộ hay không. Liệu bạn là giầu hay nghèo không thành vấn đề, điều thành vấn đề là liệu bạn có biết tới bản thân bạn hay không - thành tâm dồn vào một điểm. Và bởi vì điều này, phương Đông có bầu khí hậu riêng của nó.

Khi bạn đi vào trong khí hậu phương Đông, bạn đột nhiên cảm thấy khác biệt. Phương Tây logic hơn; phương Đông yêu thương hơn. Phương Tây nhiều phần tâm trí; phương Đông nhiều phần vô tâm trí, có tính thiền.

Không, Pankaja, họ đã không bỏ lỡ thầy; chính ý tưởng này đã không tồn tại cho họ. Ngay cả ngày nay, hàng triệu người phương Tây không nhận biết về sự kiện thầy, đệ tử, thiền. Chính là chỉ với thế hệ trẻ hơn - và điều đó nữa cũng là một phần rất nhỏ của nó - đã đi vào trong chiều hướng phương Đông, và đã bị choáng rằng giầu có thực không phải là ở thế giới bên ngoài, giầu có thực là của cái bên trong.

Ginsberg sắp chết. "Gọi linh mục tới đi," ông ấy nói với vợ, "và bảo ông ấy tôi muốn được cải đạo sang công giáo."

"Nhưng Max, anh là người Do Thái chính thống cả đời anh rồi. Anh đang nói gì vậy? Anh muốn cải đạo sao?"

Ginsberg nói, "Một người trong số họ chết đi còn tốt hơn là một người trong chúng ta."

Mọi người đã sống như người Do Thái, như người Ki tô giáo, như người Mô ha mét giáo, nhưng mọi người đã không sống như người tôn giáo đơn giản.

Ở phương Đông cũng chỉ có rất ít người đã sống theo tính tôn giáo thuần khiết. Nhưng chỉ rất ít người đó đã rót đầy toàn thể phương Đông bằng hương thơm mà dường như là vĩnh hằng.

Thượng đế bảo Moses chọn bất kì cái gì làm mảnh đất hứa mà ông ấy muốn. Sau khi cân nhắc nhiều yếu tố, Moses định cư tại California. Nhưng Moses, theo truyền thuyết, có tật nói lắp và ông ấy bắt đầu trả lời, "C... C..."

Và rồi thì Thượng đế nói, "Canaan, đất hoang đó à? Được, tốt thôi. Nếu ông muốn nó, ông lấy nó đi."

Moses đáng thương, bởi vì nói lắp mà phải lấy vùng Canaan, chính là Israel bây giờ - tên cũ của nó là Canaan.

Nhưng từ chính lúc bắt đầu trong tâm trí phương Tây, ham muốn đã là về California. Ông ấy đáng ra có thể đã hỏi về Kashmir nơi chung cuộc ông ấy đã tới và chết; ông ấy có thể đã hỏi về đất của Phật Gautam.

Nhưng phương Đông đã hấp dẫn chỉ những người được gọi là các nhà tâm lí "hướng nội"; và phương Tây đã hấp dẫn nhưng người được biết là người hướng ngoại. Đi về phương Đông có nghĩa là đi vào trong; đi về phương Tây nghĩa là đi ra ngoài.

Trong hàng nghìn năm, những người tìm kiếm đích thực đã từng tới phương Đông. Họ đã tìm ra sức hút từ trường nào đó; nơi nhiều người thế đã thiền, họ đã tạo ra vũng năng lượng vô cùng. Ở trong bầu không khí đó, mọi sự trở thành đơn giản hơn, bởi vì toàn thể bầu không khí có tính hỗ trợ, là việc nuôi dưỡng.

Tôi đã đi quanh thế giới, và tôi đã thấy cách phương Tây tuyệt đối vô nhận biết về duyên dáng phương Đông. Làm sao có chuyện người phương Tây vô nhận biết về bản thân mình? Người đó nghĩ tới ngôi sao xa nhất, nhưng không về bản thân người đó. Phương Đông vẫn còn kiên định với một mục đích - là bản thân mình, và biết bản thân mình. Chừng nào bạn chưa biết tới bản thân bạn, và bạn chưa là bản thân bạn, cuộc sống của bạn đã trôi qua phí hoài; nó đã không bừng nở, nó đã không nở hoa. Bạn đã không hoàn thành định mệnh của bạn.

Được chứ, Maneesha?

Vâng, thưa Osho.

Xem tiếp Chương 14 - Quay về Mục lục Tập 1

..............................