Chương 10. Xin dậy đi!

Con Đường Của Yêu – Osho

Chương 10. Xin dậy đi!

Câu hỏi thứ nhất:

Thầy bảo chúng tôi các con đường của ý chí và buông xuôi. Con đường của ý chí chắc chắn không dành cho tôi, nhưng thế rồi buông xuôi cũng dường như không hoàn hảo. Bây giờ phải làm sao? Thưa thầy kính yêu, tôi hoang mang toàn bộ. Xin thầy chỉ cho tôi con đường của tôi.

Điều thứ nhất: nếu bạn thực sự hoang mang toàn bộ, từ hoang mang đó sáng tỏ sẽ tới. Nhưng bạn không hoang mang toàn bộ. Một khi hoang mang là toàn bộ, nó trở thành con đường. Thế thì không có nhu cầu về bất kì con đường khác nào. Chúng ta tìm đường từ hoang mang, vì chúng ta bị hoang mang... nhưng không bị hoang mang toàn bộ, và chúng ta nghĩ rằng chúng ta có thể hình dung ra mọi thứ. Hoang mang toàn bộ ngụ ý bây giờ bạn là bất lực toàn bộ, bây giờ không có cách nào để đi, bây giờ bạn không biết bất kì cái gì về mục đích, về bản thân bạn, về Con đường. Bạn chẳng biết gì. Bạn ở trong trạng thái trống không. Nêu hoang mang là toàn bộ, tâm trí trở thành trống không. Nhưng bạn không bao giờ bị hoang mang toàn bộ - một phần, chắc chắn; toàn bộ, không bao giờ.

Hoang mang toàn bộ là một trong những cách đạt tới Thượng đế. Nó ngụ ý mọi tri thức của bạn đã chứng tỏ là vô nghĩa; và khi tôi nói mọi, tôi ngụ ý mọi. Không phải là bạn nói, "Tôi biết một chút ít. Chừng này là đúng. Chừng này là thực." Hoang mang toàn bộ nghĩa là bạn ở trong đêm tối vô cùng của hồn. Không có ánh sáng nào sẵn có, và thậm chí dường như không có khả năng nào. Bạn vô vọng. Không có hi vọng. Tương lai đã biến mất, quá khứ đã chứng tỏ là vô nghĩa. Phiền não đã đi tới đỉnh hoàn toàn. Từ chính đỉnh của nó, tâm trí biên mất - vì tâm trí có thể tiếp tục chỉ nếu bạn bị hoang mang một phần. Tâm trí không thể tồn tại trong hoang mang toàn bộ. Thực ra, tâm trí không thể tồn tại trong bất kì cái gì mà là toàn bộ.

Yêu toàn bộ - tâm trí biến mất. Ý chí toàn bộ - tâm trí biến mất. Buông xuôi toàn bộ - tâm trí biến mất. Tính toàn bộ là ngược lại tâm trí; chúng không bao giờ tồn tại cùng nhau. Hoang mang toàn bộ - tâm trí biến mất.

Cố hiểu điều này: rằng hoang mang có thể còn lại chỉ nếu nó không là toàn bộ. Tâm trí có thể còn lại chỉ nếu bạn là không toàn bộ trong bất kì cái gì. Là toàn bộ trong bất kì cái gì dù là bất kì cái gì, và tâm trí không thể bám lấy bạn cho dù một khoảnh khắc. Nhưng bạn đã dùng từ 'toàn bộ' chỉ để nhấn mạnh; bạn không hiểu nghĩa của nó.

Người hoang mang toàn bộ thậm chí không thể hỏi được câu hỏi này. Làm sao người đó sẽ hỏi được? Làm sao người đó sẽ nói thành câu hỏi? Câu hỏi nảy sinh từ tri thức. Người hoang mang toàn bộ sẽ đi tới tôi, sẽ nhìn tôi với con mắt trống rỗng, với đôi mắt điên; người đó không thể hình thành ra được câu hỏi. Người hỏi ngụ ý tâm trí; người hỏi ngụ ý bạn vẫn đang bám lấy tri thức nào đó. Bạn vẫn đang hi vọng rằng con đường có thể được tìm ra, rằng ai đó có thể chỉ cho bạn con đường này. Bạn vẫn nghĩ bản thân bạn có năng lực - rằng bạn sẽ có khả năng tìm ra con đường nào đó để thoát ra khỏi nó. Sự tuyệt vọng của bạn là không hoàn toàn. Phiền não của bạn là không hoàn hảo.

Nếu bạn không thể nghĩ rằng ý chí là con đường của bạn, và bạn không thể nghĩ rằng buông xuôi là con đường của bạn, thế thì tôi sẽ nói: hoang mang dường như là tự nhiên cho bạn - để điều đó là con đường của bạn đi. Nhưng bị hoang mang toàn bộ đi. Đừng nửa vời trong nó. Là hoang mang toàn bộ tới mức không tri thức nào còn lại trong bạn - không chắc chắn nào, không an ninh nào, không kinh sách nào, không tôn giáo nào, không niềm tin nào. Và tôi nói điều đó cho bạn vì bản thân tôi đã làm việc trên con đường của hoang mang.

Tất nhiên, khi hoang mang toàn bộ tới gần bạn hơn, bạn sẽ trở nên ngày càng điên hơn. Bạn sẽ không biết cái gì là cái gì. Thế thì dũng cảm sẽ được cần: dũng cảm vô cùng được cần tới. Người Sufis gọi nó là kĩ thuật: "kĩ thuật của hoang mang". Hoang mang nhổ bật rễ mọi thứ mà bạn biết, dẫn bạn vào trong trống rỗng, bóng tối. Khi mọi tri thức bị bỏ đi, làm sao hoang mang có thể còn lại? Chỉ lắng nghe nó.

Bạn tới tôi, bạn tin vào Thượng đế, và tôi nói không có Thượng đế; thế thì có hoang mang - không phải vì tôi đã nói không có Thượng đế, nhưng vì bạn tin rằng có Thượng đế. Bây giờ có hai điều xung đột trong bạn: "Có Thượng đế" là một phần của bạn nói, phần khác đã trở nên thuyết phục với tôi rằng không có Thượng đế. Do đó, hoang mang. Hoang mang ngụ ý xung đột. Hoang mang ngụ ý bạn có hai loại tri thức đi tới đối lập đối xứng, điều xé toạc bạn ra.

Với tương lai kĩ thuật về hoang mang sẽ trở nên ngày càng quan trọng hơn. Nó chưa bao giờ quan trọng thế trong quá khứ, vì người Hindu được sinh ra là người Hindu và người Ki tô giáo và người Mô ha mét giáo và người Parsis và người Jaina cũng vậy. Từ chính lúc ban đầu người đó biết rằng người đó là đúng, và mọi người khác là sai. Người Mô ha mét giáo đã là người Mô ha mét giáo, và người đó biết chân lí là trong Koran và mọi thứ khác chỉ là vô nghĩa. Người Ki tô giáo đã là người Ki tô giáo, và người đó biết cách đi qua Christ và không có cách khác; mọi cách khác đều đi tới địa ngục.

Điều đó đã là tuyệt đối chắc chắn, dựa trên dốt nát; và tôi không hỗ trợ cho điều đó. Nhưng đã không có hoang mang. Đã có sự chắc chắn và mọi người đều hạnh phúc với sự chắc chắn của họ. Chắc chắn là rất nguy hiểm - không ai đã đạt tới chân lí qua tính chắc chắn. Nhưng mọi người đã thoải mái hơn, điều đó đã là thuận tiện hơn. Tâm trí tầm thường, ngu xuẩn cảm thấy rất thoải mái; họ biết. Chính ý tưởng rằng chúng ta biết, và rằng chúng ta là đúng, và mọi người khác là sai, là việc bảo vệ lớn lao. Nó chẳng dẫn bạn tới đâu, vì chừng nào người ta chưa đi qua hoang mang, sáng tỏ không bao giờ tới.

Sáng tỏ không phải là chắc chắn. Chắc chắn không là sáng tỏ. Chắc chắn là niềm tin mù quáng. Thế giới đã sống trong chắc chắn, nhưng bây giờ điều đó không còn là điều có thể. Thoải mái đó không còn có sẵn. Thế giới đã trở nên ngày càng nhỏ hơn và nhỏ hơn; nó là cái làng toàn cầu bây giờ. Người Hindu phải biết về người Ki tô giáo; không có cách nào né tránh điều đó. Người Ki tô giáo phải biết về người Hindu. Mọi người có thể đọc, mọi người có thể nghe radio, có thể xem ti vi. Mọi người đã trở nên có nhiều năng lực tri thức hơn, và tri thức đã bùng nổ từ mọi nơi. Bây giờ mọi tri thức này đang tạo ra hoang mang: "Ai là đúng?"

Người Mô ha mét giáo, người Ki tô giáo, người Do Thái, tin vào chỉ một kiếp sống. Đã không có hoang mang trước đây; điều đó đã là chân lí. Bây giờ thì rất khó. Ngay cả với người Ki tô giáo ngốc nghếch, rất khó tiếp tục tin vào một kiếp - vì hàng triệu người Hindu, hàng triệu Phật tử, người Jaina, người Sikh; nửa thế giới không phải là chuyện nhỏ. Nửa thế giới nói có tái sinh, hoá thân. Bây giờ không thể nào không nghe nửa kia, và họ cũng có lập luận của họ. Hoang mang nảy sinh.

Hoang mang nghĩa là: giờ bạn đã trở thành sẵn có cho mọi loại tri thức. Và khi bạn đi tới chân tường, chắc chắn! - thế thì bạn sẽ ngày càng hoang mang hơn! Hôm này tôi nói về người Mô ha mét giáo, hôm khác tôi nó về người Do Thái, hôm khác lại về Phật tử, người Hindu, người Jaina, và tôi liên tục nói. Tôi đang làm cho mọi nguồn tri thức bí mật thành sẵn có cho bạn. Điều đó là tự nhiên; bạn sẽ trở nên bị hoang mang. Nhưng đừng trong vội vàng.

Hoang mang đang được dùng ở đây như một kĩ thuật, và sẽ trở thành kĩ thuật quan trọng nhất trong thế giới sắp tới. Vì bây giờ không có cách nào đi ngược lại vào trong đường hầm của bạn và trở thành người Hindu và mù với mọi thứ khác, và trở thành người Do Thái, mù với mọi thứ khác; không có cách nào bây giờ. Người Ki tô giáo không thể phủ nhận Phật, và khi Phật bước vào, tất nhiên niềm tin của bạn vào Jesus bắt đầu dao động. Ngay cả các Phật tử bây giờ phải tin cậy rằng Christ cũng ở gần đâu đó - ông ấy có thể không đích xác ở trung tâm, nhưng ở chỗ nào đó gần gần. Ông ấy có thể không là Phật, nhưng ít nhất là bồ tát; là Phật về tiềm năng, rất gần. Nhưng thế thì có rắc rối: thế thì cái toàn thể của Jesus - thái độ của ông ấy, cách tiếp cận của ông ấy, triết lí của ông ấy, cách sống của ông ấy - là mâu thuẫn thế với các cách thức của Phật. Phật ngồi im lặnh dưới cây, không bận tâm về thế giới. Jesus rất quan tâm, rất được tham gia với thế giới; điều không chỉ ngẫu nhiên là người Do Thái phải giết ông ấy. Và điều không chỉ ngẫu nhiên là Phật đã không bị người Hindu giết. Ông ấy đã không làm bất kì cái gì, ông ấy đã chỉ ngồi dưới cây bồ đề, thiền. Nhưng Jesus đã can thiệp vào các chuyện xã hội: chính trị, tổ chức, xã hội, nhà thờ, tôn giáo. Ông ấy sẽ phá huỷ toàn thể cấu trúc; ông ấy đã là nhà cách mạng. Ông ấy phải bị giết.

Bây giờ có Jesus, có Phật, có Krishna. Krishna là chiều hướng khác: Phật đang ngồi dưới cây, Krishna đang thổi sáo. Bạn không thể hình dung Phật thổi sáo. Jesus đang treo trên cây chữ thập, và Krishna đang nhảy múa cùng nhiều bạn gái thế. Những chiều đa dạng thế đã trở thành sẵn có cùng nhau; bây giờ bạn bị hoang mang.

Nhưng với tôi, hoang mang là có giá trị nhiều hơn chắc chắn. Chắc chắn là tầm thường, chắc chắn là ngu xuẩn. Chắc chắn đơn giản ngụ ý rằng bạn không biết. Chỉ người rất dốt nát có thể chắc chắn.

Có lần chuyện xảy ra: Ai đó đã nói chuyện với Voltaire và ông ta nhắc tới một cái tên, cái tên của nhà thượng đế học, triết gia rất nổi tiếng, và người này đang nói về nhà thượng đế học này nói với Voltaire rằng ông ấy biết mọi thứ. Voltaire có vẻ ngạc nhiên và nói, "Ông ấy ngu xuẩn thế mà biết mọi thứ sao?"

Người khôn ngần ngại. Người khôn không thể chắc chắn thế. Người khôn biết nhiều thứ của sự sống. Người khôn biết sự tồn tại đa chiều. Người khôn biết rằng mọi điều chúng ta biết đều không là gì khi so sánh với cái còn lại để được biết. Cái không biết bao giờ cũng nhiều hơn cái đã biết. Cái đã biết chỉ như hạt cát; Phật cũng đã nói thế. "Bất kì cái gì ta biết," ông ấy nói, "đều chỉ giống như hạt cát, và bất kì cái gì ta không biết là toàn thể cát của trái đất, của mọi sông Hằng," của mọi dòng sông, của mọi biển cả.

Tính chắc chắn không phải là cái gì đó có giá trị. Nó là thoải mái, đúng; nó là thoải mái ngu xuẩn thế. Người ngốc dường như là người được phúc lành nhất. Tại sao? - người đó không có hoang mang, người đó thực sự không có tâm trí để bị hoang mang. Người đó có sự lung linh tí hon của thông minh tới mức người đó không thể đảm đương được hoang mang. Thông minh càng lớn, bạn càng có thể đảm đương được hoang mang. Do đó tôi nói thời đại này là thời đại của hoang mang, vì thời đại này là thời đại của thông minh.

Tính chắc chắn cũ mất đi rồi và ngu xuẩn cũ cũng mất rồi - và tốt! Và tôi hi vọng nó mất đi vì điều tốt. Hoang mang đã đi vào; đây là bước đầu tiên hướng tới sáng tỏ. Nếu bạn thực sự dũng cảm, bạn sẽ đặt câu hỏi với mọi thứ bạn biết, và bạn sẽ đặt câu hỏi một cách tuyệt đối. Và bạn sẽ không rất mềm mỏng về điều đó. Bạn sẽ nghi ngờ với mọi thứ mà bạn biết, và qua nghi ngờ, mọi cái bạn biết bị khử bỏ đi. Và không vội vàng mà chắc chắn, bằng không bạn sẽ không có khả năng nghi ngờ. Việc nghi ngờ của bạn sẽ trở thành không trung thực. Nếu việc nghi ngờ của bạn là trung thực, thế thì nó phải đi tới chính cốt lõi của con người bạn.

Người tìm kiếm chân lí trở thành lửa, sự khao khát, cơn đói lớn. Người đó đặt toàn thể đời mình vào lâm nguy. Tất nhiên, người đó phải nhận rủi ro của việc bị hoang mang; người đó sẽ bị hoang mang. Nhưng nếu bạn kiên trì, và bạn không bám lấy cái gì đó chỉ vì sự sáng tỏ, chỉ vì tính chắc chắn, chỉ để là thoải mái; nếu bạn không bám lấy cái gì đó, nếu việc tìm của bạn là đích thực, một ngày nào đó bạn sẽ thấy - mọi thứ đã biến mất.

Đầu tiên đi tới hoang mang; hoang mang chặt tận rễ tri thức của bạn. Một khi mọi tri thức đã biến mất, hoang mang cũng biến mất - vì hoang mang không thể tồn tại mà không có tri thức. Bạn tin vào Thượng đế và ai đó nói không có Thượng đế, và niềm tin của bạn chỉ là niềm tin, và bạn bỏ niềm tin này... Bạn nói, "Được, bây giờ mình sẽ chỉ tin khi mình biết, và mình còn chưa biết. Vậy tốt: người này, người nói không có Thượng đế, đã giúp mình gạt bỏ niềm tin mà đã chỉ là niềm tin và không là kinh nghiệm riêng của mình, thứ được vay mượn. Mình bỏ nó."

Nếu bạn bỏ niềm tin... tôi không nói bắt đầu tin rằng không có Thượng đế, vì thế thì lần nữa bạn sẽ bị hoang mang một ngày nào đó. Thế thì bạn có thể đi tới ai đó khác người cực kì hạnh phúc, có tính cầu nguyện: chính rung động của người đó nói rằng có nhiều thứ hơn của sự sống. Và người đó nói có Thượng đế, và Thượng đế đã xảy ra cho người đó - lần nữa bạn sẽ bị hoang mang. Bây giờ bạn đã bám vào niềm tin rằng không có Thượng đế, và ở đây người này tới. Không, đừng bám vào bất kì niềm tin nào. Bỏ mọi niềm tin đi. Vẫn còn trong chân không đó của không niềm tin, không tin vào Thượng đế không tin vào không Thượng đế. Không niềm tin - Ki tô giáo, Hindu, Mô ha mét giáo, hữu thần, vô thần; không niềm tin nào - thế thì ai có thể làm bạn hoang mang được? Làm sao bạn có thể bị hoang mang? Ai đó mang tới tin tức nào đó; bạn sẽ nói, "Cám ơn. Tôi sẽ suy tư về nó, tôi sẽ suy ngẫm về nó. Tôi không tin vào bất kì cái gì, cho nên không có vấn đề về bị hoang mang."

Nếu hoang mang được dùng một cách toàn bộ, các niềm tin của bạn sẽ biến mất, nó sẽ phát quang toàn thể mảnh đất. Và trong trạng thái không niềm tin, hoang mang trở thành không thể được. Khi hoang mang trở thành không thể được,cái gì sau có nảy sinh sáng tỏ, và sáng tỏ đó không phải là của niềm tin, không của kinh sách, không của việc thuộc vào nhà thờ, không của an ủi, không của thuận tiện, không được bất kì người nào tạo ra. Nó là sự trong suốt nhận biết riêng của bạn. Và qua trong suốt đó là chân lí.

Bạn nói, "Tôi bị hoang mang toàn bộ." Rất tiếc, tôi không thể đồng ý với bạn được. Thực ra, bạn đang yêu cầu tôi cho bạn cái gì đó để cho bạn có thể bỏ hoang mang của bạn và có thể lại trở thành chắc chắn. Không, tôi không phải là kẻ thù của bạn. Tôi sẽ không cho bạn bất kì niềm tin nào. Tôi sẵn sàng cho bạn bản thân tôi, nhưng tôi sẽ không cho bạn bất kì niềm tin nào. Tôi sẵn sàng chia sẻ cùng bạn kinh nghiệm riêng của tôi, tôi sẵn sàng chia sẻ con người của tôi, nhưng tôi sẽ không cho bạn bất kì niềm tin nào. Tôi sẽ không làm cho bạn thoải mái vì điều này sẽ cái chết. Nhà của bạn còn chưa tới, và ai đó làm cho bạn thoải mái bên cạnh đường và cho bạn thuốc ngủ, và bạn đang mơ, ngủ, và tưởng đây là nhà của bạn và mọi thứ là đẹp - không, tôi sẽ không làm điều đó cho bạn đâu. Đó là điều các tu sĩ và giáo hoàng của bạn đã từng làm mãi cho tới giờ.

Tôi sẽ không lay bạn và làm choáng bạn ra khỏi thuốc ngủ của bạn, ra khỏi tính chắc chắn của bạn. Tôi sẽ tạo ra khuấy động trong bạn. Tôi sẽ tới như cơn xoáy lốc. Tôi sẽ phá huỷ tâm trí bạn hoàn toàn. Chỉ nếu bạn sẵn sàng cho việc phá huỷ đó, tính sáng tạo sẽ được sinh ra cho bạn.

Bạn nói, "Thầy nói cho chúng tôi các con đường của ý chí và buông xuôi. Con đường của ý chí chắc chắn không dành cho tôi." Làm sao bạn biết? Làm sao bạn đã trở nên chắc chắn thế rằng con đường của ý chí không dành cho bạn? Thử trước hết đi, thực nghiệm đi đã. Người ta học qua thử và sai - và không có cách khác. Đừng có tính tiên nghiệm: đừng nói từ chính lúc ban đầu, "Cái này không dành cho tôi, và tôi chắc chắn," bằng không bạn sẽ lại bị hoang mang. Ngày nào đó bạn sẽ thấy ai đó người đã đạt tới qua con đường của ý chí, và bạn sẽ thấy việc nở hoa và hương thơm của người này, và bạn sẽ bắt đầu cảm thấy, "Có thể con đường của ý chí là dành cho mình nữa... người này đã đạt tới." Tham của bạn sẽ nảy sinh. Bạn sẽ lại bị hoang mang.

Đây là cách bạn tạo ra khả năng cho hoang mang. Đừng nói, "Con đường của ý chí chắc chắn không dành cho tôi" - vì bạn chưa thử. Thử nó đi. Nếu bạn thử con đường của ý chí, không cái gì đi tới sai. Nếu bạn thành công, tốt. Nếu bạn không thành công, điều đó nữa cũng là tốt. Thế thì bạn đã biết ít nhất một điều: rằng điều này không dành cho bạn. Điều đó nữa là thành tựu lớn: biết, "Cánh cửa này không dành cho mình." Bằng không đôi khi người ta liên tục gõ lên cửa sai.

Có lần một người tới tôi và người đó nói, "Thưa thầy kính yêu, một giấc mơ thường xuyên tái hiện, và nó trở thành ác mộng, và tôi đã tới thầy xin giúp tôi ra khỏi vấn đề này."

Tôi nói, "Mơ của bạn là gì?"

Người đó nói, "Từ thời thơ ấu" - bây giờ người đó gần năm mươi tuổi - "nó tới đi tới lại, gần như một hay hai lần một tháng. Và nó là tới mức tôi không thấy cách nào ra khỏi nó. Giấc mơ này là đơn giản: tôi đang đứng ở cửa, một chiếc cửa gỗ chạm khắc rất đẹp - nó phải là một cung điện - và tôi gõ cửa, và toàn thể con người tôi nói bằng cách nào đó phải đi vào trong cung điện này - một thôi thúc lớn. Nhưng không ai trả lời. Thế rồi tôi bắt đầu đẩy cửa, tôi làm nhiều nhất có thể được. Tôi bắt đầu vã mồ hôi. Nỗ lực này trở thành cuồng nhiệt, và sự không chắc chắn nảy sinh trong tôi rằng nó sẽ không mở ra, cho nên lần nữa tôi đã thất bại. Ham muốn vô ý thức nào đó đi vào, và tính vô tích sự của nó... và thế rồi tôi tỉnh dậy, run rẩy, vã mồ hôi. Việc thở của tôi là không tự nhiên - bị rối loạn. Và thế rồi tôi không thể ngủ được trong ít nhất hai giờ. Tôi nghĩ về điều đó: tại sao có giấc mơ này?"

Tôi hỏi người này, "Bạn có thể nhớ được không? Có dấu hiệu nào trên cửa không?"

Anh ta nói, "Có, có dấu hiệu! Nhưng tôi không bao giờ nghĩ về nó. Làm sao thầy đi tới biết có dấu hiệu?"

"Và nó nói gì?"

Người này nhắm mắt lại và anh ta bắt đầu cười. Anh ta nói, "Điều này là không thể nào tin được! Dấu hiệu này nói: Kéo ra. Còn tôi đã đẩy vào!"

Thế là tôi nói, "Lầm sau giấc mơ này tới, đi theo dấu hiệu đi."

Sau hai, ba tháng, anh ta tới và anh ta nói, "Tôi chờ đợi và chờ đợi mãi mà giấc mơ này không tới."

Tôi nói, "Nó có thể không tới đâu, vì chủ định được hoàn thành rồi. Bạn đã trở nên tỉnh táo, bạn đã trở nên nhận biết về nó."

Thử con đường của ý chí đi; có thể nó dành cho bạn, có thể nó không dành cho bạn. Tôi không thể nói trước rằng nó dành cho bạn hay rằng nó không dành cho bạn - vì nếu tôi nói và bạn tin tôi, bạn sẽ tạo ra khả năng của hoang mang một ngày nào đó. Đừng tin tôi. Bạn thử đi. Cái gì sai trong điều đó? Vui đùa thêm chút ít đi, nó là môn thể thao hay: thử con đường của ý chí.

Tại sao bạn nói, "Chắc chắn nó không dành cho tôi"? Làm sao bạn có thể chắc chắn được? Thủ đoạn này của việc trở nên chắc chắn mà không biết phải bị bỏ đi, bị bỏ đi hoàn toàn. Thử đi. Nếu bạn thành công, tốt. Nếu bạn không thành công, thế nữa bạn đã thành công, vì thế thì điều còn lại là con đường của buông xuôi. Nếu bạn thất bại trên con đường của ý chí, thế thì một cách hi vọng hơn, với nhiều năng lượng hơn, với tính toàn bộ hơn, bạn có thể đi trên con đường của buông xuôi. Nếu bạn không thử con đường của ý chí, bạn có thể đi trên con đường của buông xuôi, nhưng bạn bao giờ cũng sẽ vẫn còn hoài nghi liệu đây có phải là con đường của bạn hay không.

Cho nên điều thứ nhất: không bao giờ quyết định mà không có thực nghiệm. Có tính khoa học đi. Mọi thứ là giả thuyết; thử nó đi. Nó có thể hợp lí chỉ bởi kinh nghiệm, nó có thể chứng tỏ không hợp lí chỉ bởi kinh nghiệm. Không có cách khác để quyết định. Để quyết định bắt nguồn từ kinh nghiệm tồn tại của bạn. Và thế rồi bạn nói, "Nhưng buông xuôi cũng dường như không hoàn hảo." Nhưng làm sao bất kì cái gì có thể là hoàn hảo nếu bạn không là hoàn hảo? Buông xuôi sẽ là buông xuôi của bạn, không phải của tôi. Buông xuôi sẽ là của bạn, không phải của Meera hay của Mahavira. Buông xuôi sẽ là của bạn, không phải của Krishna hay của Christ. Tất nhiên, buông xuôi nhất định là cùng phẩm chất như bạn vậy.

Con đường của ý chí hay con đường của buông xuôi là không giống siêu xa lộ nơi bất kì người nào có thể bước đi và con đường này vẫn còn như vậy. Không, con đường thay đổi cùng người bước đi. Bạn mang phẩm chất của bạn. Chẳng hạn, nếu bạn thấy bức tranh của Picasso... bạn có thể dùng cùng chổi vẽ, và cùng mầu vẽ, và cùng vải vẽ, nhưng bạn có hi vọng rằng một Picasso sẽ được sinh ra không? Bức tranh sẽ là của bạn. Chổi vẽ và vải vẽ có thể là của Picasso. Bạn thậm chí có thể xin phép vẽ trong studio của ông ấy, nhưng thế nữa bức tranh sẽ là của bạn; nó sẽ không là một Picasso.

Đích xác giống điều đó, khi bạn đi trên bất kì con đường nào, con đường không là sở hữu tập thể. Từng cá nhân phải tạo ra con đường riêng của mình trong khi bước trên nó.

Buông xuôi của bạn sẽ là buông xuôi của bạn. Nó sẽ là hoàn hảo như bạn vậy. Đừng mong đợi nhiều hơn, bằng không, từ lúc bắt đầu, bạn đang tạo ra chướng ngại cho trưởng thành của bạn. Và thực ra, con đường là hoàn hảo chỉ khi bạn đã đi tới, không bao giờ trước điều đó. Nhưng thế thì con đường là không được cần.

Cho nên mọi người phải bước đi trên con đường không hoàn hảo, vì mọi người là không hoàn hảo. Và tại sao đòi hỏi hoàn hảo? Yêu cầu của bạn là quá nhiều. Bạn đi tới nhà hoá học: bạn không đòi hỏi thuốc hoàn hảo. Bạn đòi hỏi thuốc mới nhất và tốt nhất, không vì hoàn hảo - vì hoàn hảo không bao giờ tồn tại. Ngày mai thuốc tốt hơn có thể tới và thuốc này sẽ bị bỏ đi. Mọi tháng các thuốc đều đang bị bỏ đi, những thuốc mới đang được phát minh ra; nhưng không thuốc nào là hoàn hảo, và không thể nào là hoàn hảo. Hoàn hảo ngụ ý bây giờ không có khả năng nào để tăng trưởng. Hoàn hảo ngụ ý chết. Hoàn hảo ngụ ý bây giờ mọi thứ được kết thúc, điểm chấm hết đã tới.

Sự sống là quá trình; nó không hoàn hảo. Không cái gì là hoàn hảo trong sự sống. Mọi thứ là không hoàn hảo. Cho nên nhiều nhất bạn có thể hỏi là: "Cách nào là hoàn hảo nhất" - có vậy thôi; không phải cách hoàn hảo duy nhất, nhưng hoàn hảo hơn, một cách so sánh. Con đường của ý chí có thể không hoàn hảo hảo thế cho bạn như buông xuôi, nhưng nếu bạn làm ra yêu cầu tuyệt đối rằng nó là hoàn hảo một trăm phần trăm, thế thì từ chính lúc bắt đầu bạn quá tham. Đi chậm thôi. Con đường của bạn là con đường của bạn. Con đường sẽ làm thay đổi bạn, và bạn sẽ thay đổi con đường - và điều này sẽ là quá trình động, quá trình biện chứng. Bạn sẽ thay đổi con đường bằng thay đổi của bạn, và thế thì con đường sẽ thay đổi bạn, Và cả hai bạn đang đi tới làm giầu thêm cho nhau. Khi Meera bước đi trên con đường của buông xuôi, tất nhiên nó sẽ là hoàn hảo hơn khi bạn bước đi. Khi Mahavira bước đi trên con đường của ý chí, nó sẽ là hoàn hảo hơn khi bạn bước đi.

Và một điều nữa: chúng ta đi tới biết chỉ khi Meera đã đạt tới. Thế thì hương thơm lan toả. Khi Mahavira đã đạt tới, thế thì tin đồn lan khắp thế giới rằng ai đó đã trở nên chứng ngộ. Thế rồi mọi người xô tới. Khi họ tới xem, đó là điều hoàn hảo: Picasso đã làm xong công trình của ông ấy, bức tranh là hoàn hảo. Nhưng bạn không biết: Mahavira đã đi chỉ như bạn - lang thang, trong không chắc chắn, hoang mang, đi lạc lối, quay lại, làm cả nghìn lẻ một sai lầm. Nhưng bạn không biết Mahavira đó - Mahavira đó đã vật lộn trong bóng tối, một mình. Bây giờ Mahavira đã đạt tới và đã trở thành ánh sáng; bây giờ mọi người tới để xem và bày tỏ sự kính trọng của mình. Nhưng Mahavira cũng đã đi theo cùng cách - với cùng những giới hạn. Khi chúng ta biết Phật, Mahavira, Krishna, Zarathustra, họ đã trở thành những hồn hoàn hảo, siddhas. Thế thì chúng ta biết. Chúng ta đã không biết các giai đoạn tìm kiếm của họ.

Nhớ, bạn không là siddha; bằng không phỏng có ích gì mà tìm kiếm? Bạn còn chưa đạt tới, bạn đang đi tới. Chọn con đường tốt nhất mà có thể đi, đừng khao khát cái hoàn hảo. Bằng không bạn có thể không bao giờ đi. Nếu bạn chờ đợi máy bay hoàn hảo tới và thế rồi bạn sẽ đi, bạn có thể không bao giờ đi - vì chúng đang được làm hoàn hảo mọi ngày. Đừng chờ đợi chuyến tầu hoả hoàn hảo. Bất kì cái gì là sẵn có, chọn cái tốt nhất đi. Có tính chọn lựa đi. Nghĩ, suy ngẫm về nó, tìm ra những điều ủng họ và chống đối, nhưng đừng đợi cái hoàn hảo.

Và bắt đầu đi. Lúc ban đầu, những điều lớn lao sẽ không xảy ra đâu. Nhưng... những điều lớn lao đó có thể xảy ra chỉ nếu bạn hiện hữu. Để bắt đầu, bất kì cái gì cũng được. Bạn bắt đầu đi. Di chuyển đi. Chân bạn sẽ loạng choạng, thân bạn có thể không được điều chỉnh. Cũng như khi đứa trẻ nhỏ bắt đầu bước đi; nó ngã bao nhiêu lần? Bao nhiêu lần nó lại thử, lại loạng choạng, thế rồi dần dần trở nên mạnh về chân? Đó là cách người ta đi vào trong cái vĩnh hằng nữa.

Một điều: chuyển động này không hướng tới mục đích bên ngoài nào đó. Chuyển động này hướng tới mục đích bên trong nào đó mà, về bản chất, đã có đó rồi. Cho nên bạn hỏi tôi, "Bây giờ phải làm gì?" Duy nhất một điều tôi nói... và để tôi kể cho bạn một câu chuyện hay. Nghe nó thật chăm chú vào. Đó là câu chuyện từ Jorge Luis Borges, một trong những nhà văn siêu hình nhất của thời đại này.

Tình tiết về Kẻ thù

Sau nhiều năm vận hành, mong đợi, và bây giờ kẻ thù đứng ở cửa nhà tôi. Từ cửa sổ tôi thấy nó đang trèo lên đồi. Nỗ lực đi dọc theo con đường dốc, nó tựa vào một chiếc gậy, chiếc gậy vụng về trong tay nó không nhiều hơn chiếc gậy của ông già, không phải vũ khí. Mặc dầu tôi đang đợi nó, cái gõ cửa của nó yếu thế, tôi vừa nhận ngay ra nó. Tại cửa tôi lóng ngóng mở khoá để người này vào nhà. Tôi sợ anh ta sẽ đổ sập ngay lập tức, nhưng anh ta đi loạng choạng vài bước và trượt chân lên giường của tôi, hoàn toàn kiệt sức.

Tôi nghiêng người qua anh ta để cho anh ta có thể nghe thấy tôi: "Người ta tin rằng nhiều năm trôi qua cho người ta," tôi với anh ta, "nhưng chúng trôi qua cho mọi người khác nữa. Ở đây chúng ta gặp gỡ, ít nhất mặt đối mặt, và cái gì đã xảy ra trước đây chẳng có nghĩa bây giờ." Khi tôi nói, anh ta cởi áo choàng ra. Tay phải của anh ta để trong túi áo choàng; cái gì đó đã nhằm vào tôi, và tôi biết đó là khẩu súng lục.

Thế rồi anh ta nói với tôi, với giọng kiên định, "Để bản thân tôi được vào nhà ông, tôi phải dùng tới sự thương hại của ông. Bây giờ tôi phó mặc ông, và tôi không tha thứ." Tôi cố nói ra lời nào đó; tôi không phải là người mạnh mẽ và chỉ lời có thể cứu được tôi. Tôi đã xoay xở thốt ra, "Đúng là một thời gian dài trước đâu tôi đã chữa trị ốm bệnh cho cậu bé nào đó, nhưng anh không còn là cậu bé đó, và tôi cũng không còn là kẻ vũ phu nhẫn tâm đó. Bên cạnh đó, trả thù còn kém giá trị gì và nực cười hơn tha thứ."

"Điều đó là đúng," anh ta đáp. "Vì tôi không còn là cậu bé đó, tôi định giết ông. Điều này chẳng liên quan gì tới trả thù. Đây là hành động của tư pháp. Luận cứ của ông, Borges, chỉ là mưu mẹo của sự khiếp sợ của ông để giữ tôi khỏi làm sứ mệnh của tôi. Không có gì ông có thể làm bây giờ."

"Có một điều tôi có thể làm chứ," tôi nói.

"Đó là cái gì?" anh ta hỏi.

"Thức dậy," tôi nói.

Và tôi đã làm.

Cả đời mà bạn đã quen thuộc không là gì ngoài giấc mơ - ác mộng, đúng. Kẻ thù và bạn bè, cả hai là các bộ phận của mơ; buông xuôi và ý chí, cả hai là các bộ phận của mơ; lí thuyết, triết lí, học thuyết, nhà thờ, là các bộ phận của mơ, mơ của con người. Điều duy nhất phải được làm là: xin thức dậy đi. Và không ai có thể làm cho bạn thức dậy... chừng nào bạn chưa quyết định làm. Đó là quyết định của bạn. Không có nhu cầu khao khát bất kì cái gì thêm nữa về các niềm tin bên ngoài để bám vào, vì mọi niềm tin đều là giả. Không có nhu cầu tìm kiếm triết lí về sự sống; sự sống là đủ. Mọi triết lí là giả, kể cả triết lí của tôi. Khi tôi nói mọi, tôi ngụ ý mọi. Thức dậy đi! Xin thức dậy đi! Đó là mọi điều có thể được nói.

Câu hỏi thứ hai:

Tôi muốn trở thành sannyasin, nhưng có nhiều kẻ đạo đức giả thế ở đây trong số các sannyasin của thầy, và điều đó ngăn cản tôi. Tôi phải làm gì?

Câu trả lời của tôi là qua một giai thoại nhỏ.

"Sao ông không dự nhà thờ?" linh mục làng của nhà trọ địa phương hỏi.

"Tôi không đi," anh ta trả lời thẳng, "vì có nhiều kẻ đạo đức giả thế ở đó."

"Xin đừng để điều đó dừng ông lại," linh mục nói. "Bao giờ cũng có chỗ cho một người nữa."

Câu hỏi thứ ba:

Tôi đã làm rất nhiều nhóm, và đã có nhiều kinh nghiệm trưởng thành thích đáng trong đó tôi đã thực sự cảm thấy rằng tôi đã thay đổi và thu được sáng suốt mới vô cùng. Nhưng tôi vẫn làm cùng sai lầm, và mặc cho mọi thứ tôi đã làm, vẫn việc lặp lại quá khứ dường như tôi không có chọn lựa nào. Phải làm gì đây? Thay đổi có thể là thường hằng không? Hay công việc chúng tôi làm trên bản thân mình đơn giản là ảo vọng, chẳng có ý nghĩa gì? Phẩm chất sannyas có thể là thay đổi thường hằng không?

Thứ nhất: mọi nỗ lực để cải tiến bản thân bạn nhất định thất bại, vì người đang làm nỗ lực là vấn đề - bản ngã. Bản ngã thường xuyên làm nỗ lực để cải tiến: có nhiều tiền hơn, có nhà lớn hơn, có xe lớn hơn, có đàn bà đẹp hơn, hay chồng; có cái này, có cái kia. Đó là bản ngã. Bạn hiểu điều đó.

Nhưng thế rồi bản ngã chơi trò chơi khác nữa: nó nói, "Trở nên an bình hơn, trở nên yêu thương hơn, đạt tới thiền, trở thành siddha, giống Phật." Điều này lại là cùng trò chơi theo hướng khác. Cùng bản ngã đã cố trang điểm cho bản thân nó bằng các thứ bên ngoài, giờ muốn thử và trang điểm cho bản thân nó qua những thứ bên trong.

Cho nên điều đầu tiên: nếu bạn đang cố cải tiến bản thân bạn, bạn bị mang định mệnh thất bại. Một khi bạn hiểu điều này - rằng bản ngã là vấn đề, và chính tham của bản ngã là muốn cải tiến và trở thành cái này cái nọ; chính ý tưởng trở thành là phóng chiếu của bản ngã - thế thì cách mạng tới. Và cách mạng đó không phải là bất kì cái gì mà bạn phải làm, cách mạng đó tới qua việc hiểu cách thức của bản ngã. Một khi bạn đã hiểu rằng đó là cùng bản ngã đã theo đuổi tiền bạc, danh vọng, chính trị - cùng bản ngã này giờ đang chơi trò chơi bên trong của thiền, chứng ngộ, và mọi cái vô nghĩa đó - một khi bạn nhận ra đó là cùng bản ngã, trong chính việc nhận ra đó, tiếng cười nảy sinh trong bạn. Bạn bắt đầu cảm thấy cái nực cười của nó.

Không có cải tiến. Tôi không nói không có chuyển hoá, nhưng không có cải tiến. Chuyển hoá có đó, thay đổi hoàn toàn có đó, nhưng không có cải tiến. Cải tiến ngụ ý hình tướng được thay đổi: bạn vẫn còn như cũ với vài thứ được thêm vào cho bạn - xe hơi, nhà lớn, đàn bà. Bạn vẫn còn như cũ; bây giờ người đàn bà được gắn vào bạn, xe hơi được gắn vào bạn... bạn vẫn còn như cũ. Bây giờ bạn đã trở thành thiền nhân - bạn vẫn còn như cũ; bây giờ bạn đã trở thành sannyasin - nhưng bạn vẫn còn như cũ; sâu bên dưới bạn vẫn còn như cũ. Và bạn liên tục tích luỹ các thứ: đức tính, đặc trưng, tính cách, đạo đức, đức hạnh, tri thức. Bạn liên tục, nhưng sâu bên dưới đó là cùng hành trình cũ. Không cái gì là mới. Theo cách này, cải tiến là không thể được.

Cải tiến là không thể được chút nào. Khi bạn hiểu điều này - tham này, khao khát này để là ai đó khác, ai đó khác quan trọng hơn, ý nghĩa hơn, vĩ đại và vĩ đại hơn; một khi bạn đã hiểu rằng đây toàn là bản ngã đang chơi - trong khoảnh khắc đó của việc hiểu, đột nhiên có chuyển hoá, cú nhảy, bước nhảy lượng tử. Bạn không còn là người cũ, người mới đã đi vào.

Và nhớ, người mới không được kết nối với người cũ chút nào. Đó là lí do tại sao tôi không nói nó là cải tiến. Người mới là tuyệt đối mới, mới hoàn toàn tới mức nó chẳng liên quan gì với người cũ. Người cũ đã hoàn toàn mất đi. Đó là sinh linh mới toàn bộ, gián đoạn với quá khứ. Với kẽ hở này, nó không thể được gọi là cải tiến.

Tính tâm linh không phải là thành tựu. Nó không phải là hành trình tham vọng.

Bạn nói, "Tôi đã làm rất nhiều nhóm, và đã có nhiều kinh nghiệm trưởng thành thích đáng." Những kinh nghiệm trưởng thành đó đã không thích đáng. Chúng chỉ là trò chơi của bản ngã. Bạn cảm thấy thoải mái. Bản ngã vỗ về bạn và nói, "Mình giỏi rồi; làm tốt thế. Mình đang cải tiến. Một ngày nào đó chắc chắn mình sẽ trở thành một Phật hay một Christ. Mình đang trên đường, và việc đi tốt đẹp thế." Và bạn cảm thấy rất hứng khởi. Những kinh nghiệm đó đã không là thích đáng. Bản ngã của bạn đã dùng chúng. Chúng trở thành tuyệt đối nguy hiểm. Bất kì cái gì mà bản ngã dùng đều lập tức bị đầu độc. Bạn bắt đầu cảm thấy rất hài lòng: "vậy bây giờ nó đang xảy ra!" Bạn phải đã bắt đầu chờ đợi satori, samadhi: "Bây giờ nó không còn rất xa xăm! Bất kì khoảnh khắc nào..."

Bản ngã của bạn thu mọi kinh nghiệm đó thành đồ chơi: bạn bắt đầu chơi với chúng. Và bạn phải đã bắt đầu mong đợi chúng ngày càng nhiều hơn. Bạn đã trở thành đức hạnh, tôn giáo; bây giờ những thứ này sẽ xảy ra ngày càng nhiều hơn. Nhớ, bất kì khi nào bạn bắt đầu hỏi, "Cái này đã là đẹp rồi; mình đã vui sướng trong nó, và mình muốn có nó lần nữa," bây giờ bạn đang cố làm ra sự liên tục.

Người mới chỉ có thể xảy ra khi bạn không hiện hữu. Bây giờ bạn sẽ không rời khỏi bản thân bạn chút nào; bạn bao giờ cũng sẽ ngồi đó. Cho dù bạn đi qua cùng những nhóm đó lần nữa, bạn sẽ không được làm giầu thêm, vì bạn sẽ chờ đợi: "Bây giờ điều này sắp xảy ra." Và khi bạn đợi, không cái gì xảy ra, vì trong việc chờ đợi của bạn, bạn có đó. Mọi sự xảy ra một cách không mong đợi. Mọi sự xảy ra khi bạn thậm chí không chờ đợi chúng. Thượng đế đôi khi được thấy chỉ khi bạn không đi tìm Ngài, vì khi bạn đang nhìn, bạn căng thẳng. Thượng đế xảy ra trong những khoảnh khắc tầm thường và bình thường tới mức bạn không thể nào đã mong đợi. Bất kì khi nào bạn đang mong đợi, bạn có đó; và Thượng đế không thể có đó vì bạn có đó. Khi bạn không mong đợi - chỉ bơi trong sông, và cây, và chim, và ánh mặt trời, và bạn hoàn toàn bị mất hút... và tất nhiên, không ai chờ đợi cho Thượng đế xảy ra trong khoảnh khắc đó - đột nhiên Ngài có đó. Bạn đang không làm gì cả nhưng chơi đùa với con mèo, nhìn vào mắt mèo - và tất nhiên, bạn không chờ đợi cái gì đó lớn lao xảy ra - và đột nhiên đôi mắt đó của mèo thay đổi, và có chiều sâu, và có Thượng đế. Và đột nhiên bạn được tràn ngập.

Thượng đế bao giờ cũng bất thần, không được mong đợi. Khi bạn đang làm puja, và rung chuông nhỏ, và làm các thứ như vậy, Thượng đế không bao giờ xảy ra - vì bạn đầy mong đợi thế. Bạn đang chờ đợi và nhìn sang bên: "Ngài có tới hay không?" Tiếng gõ cửa, có thể chỉ người đưa thư, và bạn được háo hức nhiều thế: "Có thể Thượng đế đã tới!" Khi bạn đang chờ đợi Ngài không bao giờ tới, vì khi bạn đang chờ đợi, bạn hiện hữu quá nhiều. Ngài tới chỉ khi bạn không hiện hữu.

"Tôi đã làm rất nhiều nhóm, và đã có nhiều kinh nghiệm trưởng thành thích đáng trong đó tôi đã thực sự cảm thấy rằng tôi đã thay đổi và thu được sáng suốt mới vô cùng."

Tôi, tôi, tôi... bạn thấy không?

"Nhưng tôi vẫn làm cùng sai lầm, và mặc cho mọi thứ tôi đã làm, vẫn việc lặp lại quá khứ dường như tôi không có chọn lựa nào."

Tôi, tôi, tôi...

Bạn sẽ làm cùng sai lầm vì đó là cùng cái tôi. Bạn không thể hi vọng rằng bất kì cái gì khác sẽ xảy ra.

Cái tôi là cái máy; nó liên tục làm cùng điều, nó đã trở nên rất hiệu quả trong việc làm điều đó. Nó giống như máy tính: nó tạo ra thói quen, và thế rồi nó liên tục lặp lại cùng thói quen. Bây giờ xin bạn dừng bất kì ý tưởng nào về trưởng thành đi. Đây không phải là cách thức. Quên về trưởng thành đi, vì trưởng thành là trong tương lai. Trưởng thành là đã trì hoãn: ngày mai nó sẽ xảy ra. Quên mọi thứ về ngày mai đi; ngày mai không bao giờ tới đâu. Là ở đây và bây giờ đi. Khoảnh khắc này là khoảnh khắc duy nhất có đó. Tận hưởng khoảnh khắc này trong việc hấp thu toàn bộ đi. Bất kì cái gì bạn đang làm, làm nó một cách toàn bộ, bị mất hút trong nó. Nó là cái gì, tôi không nói. Nếu bạn bị mất hút trong nó, điều đó trở thành tôn thờ, điều đó trở thành lời cầu nguyện.

Lau sàn có thể trở thành lời cầu nguyện; chỉ làm những thứ bình thường trong bếp có thể là lời cầu nguyện; đào hố trong vườn có thể trở thành lời cầu nguyện. Không có nhu cầu đi tới bất kì đền chùa nào. Duy nhất những người đi tới đền chùa là người không biết cách mang lời cầu nguyện tới cuộc sống của họ. Không có nhu cầu đi tới nhà thờ hồi giáo hay tới gurudwara, vì Thượng đế là ở mọi nơi. Bất kì chỗ nào bạn bị hấp thu toàn bộ, cánh cửa của đền mở ra.

"Thay đổi có thể là thường hằng không? Hay công việc chúng ta làm trên bản thân chúng ta đơn giản là ảo vọng chẳng có ý nghĩa gì?"

Cái mà bạn làm là ảo vọng, vì bạn là ảo vọng. Từ bạn, chỉ ảo vọng được sinh ra. Bạn không thể cho sinh ra chân lí. Bạn là thời gian; từ bạn vô thời gian không thể được sinh ra. Bạn phải nhường đường, bạn phải đẩy bản thân bạn sang bên đường. Duy nhất bạn đang đứng trên đường riêng của bạn, không ai khác. Thượng đế là sẵn có; chỉ đừng đứng giữa đường.

Bạn có đang nghe không?

Đừng đứng trên đường của Thượng đế, có vậy thôi. Và thế thì Ngài ở trong hoa, và trong con chim tung cánh; thế thì Ngài là làn gió thoảng qua cây. Khi bạn không có đó để bóp méo, bạn sẽ thấy Ngài ở mọi nơi - vì Ngài là mọi thứ. Chính phép màu là làm sao chúng ta liên tục bỏ lỡ Ngài. Nhưng bạn đang đòi hỏi cái gì đó thường hằng. Bản ngã không bao giờ có thể là thường hằng; nó là thứ nhất thời. Và từ bản ngã, bất kì cái gì bạn thu được đều sẽ bị mất.

Bạn hỏi: Sóng không thể được làm thành thường hằng sao?

Sóng không thể được làm thành thường hằng. Cách duy nhất là làm đông cứng nó lại để cho nó trở thành băng. Nhưng thế thì nó không phải là sóng, nó chỉ là một mảnh băng. Thế thì nó không còn là sóng vì nó không thể nổi sóng. Tính sống động bị mất rồi, sự năng động bị mất rồi. Bạn rơi vào yêu với người đàn bà và bạn muốn làm cho yêu thành thường hằng sao? Thế thì bạn đang trong nguy hiểm; bạn đang cố làm cho sóng thành thường hằng. Bạn ra toà án, và toà án đóng dấu lên hôn nhân của bạn. Bây giờ nó là thứ hợp pháp: yêu đã biến mất. Bây giờ nó là bản hợp đồng, và xấu.

Yêu là thứ đẹp nhất trên thế gian, và hôn nhân là thứ xấu nhất, vì luật pháp đã đi vào trong yêu. Tại sao bạn đi ra toà án? Vì bạn muốn làm cho yêu thành thường hằng: "Ai biết? Người đàn bà này có thể rơi vào yêu với ai đó khác ngày mai" - bây giờ toà án sẽ bảo vệ. "Ai biết? Người đàn ông này có thể trốn đi " - bây giờ toà án sẽ bảo vệ: bạn có thể lôi anh ta ra toà. Anh ta không thể trốn đi dễ dàng được. Bạn làm gì khi bạn cưới người đàn bà hay người đàn ông? Bạn đang yêu cầu xã hội bảo vệ, yêu cầu luật pháp, cảnh sát, bảo vệ. Đây là loại yêu gì mà cảnh sát được cần để bảo vệ bạn? Đây sẽ là một loại nhà tù. Gọi nó là bất kì cái gì bạn muốn gọi nó, nhưng nó sẽ là lệ thuộc. Các bạn sẽ là tù nhân của nhau, và đây là cách chúng ta phá huỷ mọi thứ.

Bản ngã là vô thường. Nếu yêu của bạn là từ bản ngã, nó là vô thường. Tâm trí là nhất thời, có tính thời gian. Tâm trí, thực ra, là thời gian. Không cái gì có thể là thường hằng trong tâm trí. Nếu bạn muốn nhìn vào cái thường hằng - 'thường hằng' không phải là từ đúng, 'vĩnh hằng' là từ đúng - thế thì nhìn sâu hơn vào trong sóng, và có đại dương. Nếu bạn muốn nhìn vào vĩnh hằng nào đó, nhìn vào trong yêu sâu sắc và bạn sẽ thấy Thượng đế ở đó. Nhưng bạn mang cảnh sát vào thay vì tìm Thượng đế.

Khi yêu xảy ra, đừng khao khát cái thường hằng. Nghĩ và suy ngẫm, suy tư,... cái vĩnh hằng. Những khoảnh khắc đó là hiếm hoi, những khoảnh khắc yêu. Cửa sổ mở ra dễ dàng, việc tan chảy xảy ra dễ dàng. Bạn bị sững sờ với cái gì đó không biết. Đừng bận tâm về hôn nhân ngay bây giờ. Ngay bây giờ đi vào trong những khoảnh khắc đó, các con sóng, và tìm ra đại dương - vì bất kì khi nào có sóng, nhất định có đại dương đằng sau nó. Khi sóng yêu có đó, đại dương yêu phải ở đằng sau nó. Đại dương yêu đó là Thượng đế.

Cho nên xin đừng tìm cái thường hằng, bằng không bạn bao giờ cũng sẽ bị thất vọng. Vì người đang đi tìm cái thường hằng bản thân người đó là vô thường. Bạn đã chọn phương tiện sai: tâm trí, bản ngã. Nhìn vào trong con người riêng của bạn đi.

"Phẩm chất sannyas có thể là thay đổi thường hằng không?" Lần nữa bạn liên tục dùng từ rất bẩn, 'thường hằng'. Phẩm chất sannyas là cả sóng và đại dương; điều đó tuỳ vào bạn. Nếu bạn đơn giản thấy sóng, nó là vô thường. Nếu bạn nhìn sâu trong nó và bạn có thể thấy đại dương, nó là vĩnh hằng. Vĩnh hằng không phải là thường hằng, vĩnh hằng là bên ngoài thời gian. 'Thường hằng' ngụ ý ở lại lâu hơn trong thời gian; nhưng có thành vấn đề gì liệu bạn là sannyasin trong một ngày hay một năm hay một nghìn năm - thành vấn đề gì? Vô thường là vô thường - một ngày, một năm, một nghìn năm.

Tìm cái gì đó ở bên ngoài thời gian đi. Thế thì một khi nó có đó bạn biết: nó bao giờ cũng có đó, và nó bao giờ cũng sẽ có đó. Vĩnh hằng là bản tính bên trong nhất của bạn, swabhava. Nó là con người bên trong nhất của bạn.

Bất kì cái gì bạn tìm, nó phải không là từ tham và từ tham vọng. Nó phải không là ham muốn để lặp lại. Quên quá khứ đi. Khi nó biến mất, để nó biến mất và không nghĩ tới ngày mai. Khi nó còn chưa tới, sao bận tâm? Khi nó tới, chúng ta sẽ ở đây để nhìn vào trong nó. Và bất kì cái gì đã xảy ra hôm qua, đừng yêu cầu nó hôm nay - vì nó có thể đã xảy ra hôm qua vì bạn đã không chờ đợi nó; hôm nay bạn chờ đợi nó.

Điều đó xảy ra mọi ngày trong thiền. Ai đó tới không gian bên trong và được xúc động, và ham muốn để lặp lại nảy sinh. Thế rồi hôm sau nó không có đó, thế thì người đó cảm thấy rất thất vọng. Thế rồi ngày hôm sau người đó thậm chí còn ở sâu hơn trong chán nản của mình, vì nó không tới. Và người đó tới tôi và nói, "Trước đây điều đó là tốt hơn. Ít nhất tôi đã không biết nó. Nhưng giờ tôi biết nó, nó có đó, và bây giờ tôi khổ. Tại sao tôi không thể có nó lần nữa và lần nữa?" Bạn không thể có nó lần nữa và lần nữa được vì nó là chính bản chất của Thượng đế xảy ra một cách không mong đợi. Ngài là vị khách tới mà không báo gì cho bạn.

Từ Hindu cho vị khách là atithi: nó ngụ ý người tới mà không cho bạn bất kì ngày tháng nào trước. Tithi nghĩa là ngày tháng, atithi nghĩa là người tới mà không thông báo cho bạn chút nào.

Thượng đế là khách. Khi Ngài tới, cảm thấy cám ơn đi. Khi Ngài không tới, cảm thấy cám ơn đi. Điều đó phải là trong đặc ân của bạn rằng Ngài không được cần tới hôm nay, rằng bạn cần kẽ hở, rằng bạn cần sự bình ổn... để cho mọi thứ đã xảy ra hôm qua trở nên được lắng đọng.

Một ông chủ rất nóng tính được cho là thốt ra cả tràng lăng mạ một nhân viên kiên nhẫn của ông ta. Một cô gái trẻ đứng đó thật lâu, nhưng khi đức hạnh của cô ấy bị nghi ngờ, cô ấy đã nhận đủ, và kiềm chế bước thẳng ra khỏi văn phòng.

Sáng hôm say, cô ấy bước vào trong văn phòng của ông chủ bạo chúa và nhét một mẩu giấy vào dưới mũi ông ta. "Đây là từ bác sĩ gia đình của tôi," cô ấy nói một cách kiên quyết, "và nó xác nhận rằng tôi là thuần khiết và không bị động tới."

Ông ta liếc nhìn nó và nhét lại nó vào cô ấy. "Điều này là không tốt," ông ta càu nhàu. "Nó được ghi ngày hôm qua."

Vâng, hôm qua là hôm qua; qua rồi là qua rồi. Ai biết? Bạn có thể đã thay đổi. Nhưng mọi tính cách là của hôm qua, mọi đức hạnh là của hôm qua. Khi bạn gọi ai đó là thánh nhân, bạn ngụ ý gì? Bạn nói, "Những ngày hôm qua của ông ấy đã là rất thánh thiện." Nhưng chúng được mang ngày tháng hôm qua. Ông ta có thể đã phạm tội vào đêm qua. Bạn gọi ai đó là tội nhân, nhưng điều đó là không đúng; những điều đó toàn là hôm qua. Vâng, người đó có thể đã phạm tội, nhưng đêm qua người đó có thể đã cầu nguyện, người đó có thể đã thiền, và người đó có thể đã có thoáng nhìn. Cho nên đừng gọi bất kì người nào là thánh nhân, vì thánh nhân thuộc vào quá khứ; và đừng gọi bất kì người nào là tội nhân, vì tội nhân là của quá khứ - và sự sống và sinh linh bao giờ cũng tự do với quá khứ.

Sinh linh là của hiện tại. Và khi bạn muốn cái gì đó được lặp lại, lần nữa bạn đơn giản ham muốn quá khứ được lặp lại. Vấn đề là gì? Bạn đã biết nó. Bạn không muốn biết cái gì đó cao hơn, cái gì đó lớn hơn sao? Vẫn còn sẵn có đi. Đó là một trong những giáo huấn nền tảng của tôi: Không ham muốn, vẫn còn sẵn có. Đợi Thượng đế và để Ngài làm mọi thứ.

Câu hỏi thứ tư:

Chúng ta không ở đây để giúp đỡ và phục vụ người khác trên thế giới sao?

Câu trả lời của tôi là một giai thoại.

Tôi đã nghe nói về một cậu bé có bà mẹ giảng giải cho cậu ta về tính ích kỉ. "Con biết đấy, con yêu," bà ấy chỉ ra, "chúng ta ở trong thế giới này để giúp đỡ người khác."

Cậu bé cân nhắc điều này trong vài giây, thế rồi cậu hỏi với sự nghiêm chỉnh lớn, "Vâng thế thì người khác ở đây để làm gì?"

Đầu tiên xin bạn nhìn vào bản thân bạn. Đừng cố trở thành người làm điều thiện. Đây là những người nguy hiểm. Nhân danh làm việc thiện, họ đơn giản cố can thiệp vào cuộc sống của những người khác.

Bạn là ai để giúp người khác? Bạn thậm chí vẫn chưa giúp cho bản thân bạn. Bác sĩ điều trị, trước hết giúp cho bản thân bạn đi.

Điều đó xảy ra nhiều lần quanh tôi: bạn nghe tôi, tâm trí của bạn trở nên ngày càng được thông tin hơn, bạn bắt đầu thu thập tri thức, và thế rồi đột nhiên ham muốn nảy sinh để giúp đỡ người khác. Điều bạn thực sự muốn chỉ là đổ rác của bạn vào đầu họ. Bạn muốn khai tâm cho mọi người bây giờ. Bạn muốn giúp đỡ mọi người trở nên tâm linh. Xin bạn, chừng nào bạn chưa biết điều tôi đang nói, đừng cố truyền dạy nó cho người khác, vì nó sẽ là một dạng bị bóp méo. Và dối trá là tốt hơn chân lí một nửa; ít nhất ai đó có thể đi tới biết rằng đây là dối trá và sẽ bỏ nó. Chân lí một nửa là rất nguy hiểm. Người đó sẽ không bao giờ có khả năng phát hiện ra rằng đó là dối trá vì chân lí một nửa đó sẽ ngăn cản người đó, và người đó sẽ không bao giờ có khả năng bỏ nó, và người đó sẽ trở nên bị hỗn loạn bởi nó.

Trong bốn năm một bà già nhỏ bé đã làm chủ một con vẹt, và trong bốn năm bà ấy đã cố gắng một cách không kết quả để làm cho nó nói. Bà ấy đã thử mọi thứ: lặp lại vô tận những cụm từ ngắn, mua chuông, gương, và thức ăn rất ngon. Bây giờ cuối cùng bà ấy ở chỗ cuối của mưu kế của mình. Trong thất vọng bà ấy quay sang con vẹt và la lên, "Vì Trời, sao mày không nói!"

Con vẹt nhìn bà ấy bằng con mắt tròn xoe. "Nói thật với bà nhé," đột nhiên nó nói, "Tôi bao giờ cũng cảm thấy rằng điều không tốt là đi quanh lặp lại những thứ người ta nghe thấy."

Ít nhất nên khôn như điều đó đi.

Câu hỏi cuối cùng:

Làm sao mà đơn thuần trong sự hiện diện cua Thầy, biến đổi bên trong có thể xảy ra được? Làm sao điều đó là có thể?

Điều đó giống như lây nhiễm, lây nhiễm tâm linh, lây nhiễm mạnh khoẻ. Cũng như ốm bệnh có thể bị mắc phải, "khoẻ" cũng có thể bị nhiễm. Cũng như ốm có rung động riêng của nó, bước sóng nào đó, khoẻ cũng có rung động nào đó, bước sóng riêng của nó. Khi bạn ở gần người tâm linh, bạn bắt đầu rung động theo cách mới. Chính sự hiện diện của người đó chơi chiếc đàn ghi ra của hồn bạn. Chính sự hiện diện của người đó bắt đầu tạo ra sự hoà nhã trong bạn.

Sự hiện diện không chỉ là "đơn thuần", như bạn hỏi. Sự hiện diện là rất sống động. Chính môi trường của người tâm linh là nguy hiểm. Nó có thể tôn bạn lên hoàn toàn. Nó giống như một anh bạn nói trên xe bus đông đúc, "Tôi đầy thuốc penicillin đây, nếu tôi phải hắt hơi ở đây trong đám đông này, tôi chắc sẽ chữa cho ai đó."

Nếu bạn không thực sự đi tìm việc được chữa trị, tránh người tâm linh ra, và tránh các Thầy. Sự hiện diện của họ là nguy hiểm, vì nó có thể trở thành hương vị trong bạn, và hương vị là việc bắt đầu của biến đổi.

Kết thúc quyển 'Con Đường Của Yêu' – Quay Về Mục Lục

..............................