Chương 15. Hướng Tới Thực Tại Nguyên Sơ Bên Trong

Thiền Osho by Vô Ngã

(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)

Sách Của Những Bí Mật (Tập 1) – Osho

Chương 15. Hướng Tới Thực Tại Nguyên Sơ Bên Trong

Nghe hoặc Tải MP3 'Sách Của Những Bí Mật (Tập 1)' ê

22. Để chú ý ở tại chỗ ông đang nhìn việc xảy ra quá khứ nào đó, và ngay cả hình tướng của ông, đã mất những đặc trưng hiện tại của nó, được biến đổi.

23. Cảm thấy đối thể trước ông. Cảm thấy sự thiếu vắng của mọi đối thể khác trừ đối thể này. Thế rồi, gạt sang bên cảm giác về đối thể này và cảm giác thiếu vắng, nhận ra.

24. Khi một tâm trạng chống đối ai đó hay ủng hộ ai đó nảy sinh, không đặt nó lên người đang xét, mà vẫn còn được định tâm.

Một trong những nhà Mật Tông lớn của thời đại này, George Gurdjieff, nói rằng việc đồng nhất là tội lỗi duy nhất. Lời kinh tiếp, lời kinh thứ mười về định tâm - mà chúng ta đang xuyên thấu vào đêm nay - có liên quan tới sự đồng nhất. Cho nên trước hết phải rõ như pha lê về đồng nhất ngụ ý gì.

Bạn có thời đã là đứa trẻ; bây giờ bạn không còn là đứa trẻ. Ai đó trở thành thanh niên, ai đó trở thành người già, và thời thơ ấu trở thành điều quá khứ. Tuổi thanh niên đã qua, nhưng dầu vậy bạn vẫn bị đồng nhất với thời thơ ấu của bạn. Bạn không thể thấy được nó như việc xảy ra với ai đó khác; bạn không thể là nhân chứng cho nó. Bất kì khi nào bạn nhìn thời thơ ấu của bạn, bạn không tách rời khỏi nó, bạn là một với nó. Bất kì khi nào ai đó nhớ lại tuổi thanh niên của mình, người đó là một với nó.

Thực sự, bây giờ nó chỉ là mơ. Và nếu bạn có thể thấy thời thơ ấu của bạn như mơ, như bộ phim chiếu trước bạn và bạn không bị đồng nhất với nó, bạn chỉ là nhân chứng, bạn sẽ đạt tới cái nhìn sâu rất tinh tế vào trong bản thân bạn. Nếu bạn thấy quá khứ của bạn như bộ phim, như mơ - bạn không là một phần của nó, bạn chỉ ở ngoài nó... và thực sự bạn là vậy - thế thì nhiều điều sẽ xảy ra. Nếu bạn nghĩ về thời thơ ấu của bạn, bạn không ở trong nó - bạn không thể ở trong nó được. Thời thơ ấu chỉ là kí ức, chỉ là kí ức quá khứ. Bạn vẫn còn tách rời và nhìn vào nó. Bạn là khác: bạn là nhân chứng. Nếu bạn có thể cảm thấy việc là nhân chứng này và thế rồi thấy thời thơ ấu của bạn như bộ phim trên màn ảnh, nhiều thứ sẽ xảy ra.

Một: nếu thời thơ ấu đã trở thành chỉ là mơ mà bạn có thể thấy, thế thì bất kì cái gì bạn đang là bây giờ sẽ trở thành mơ vào ngày hôm sau. Nếu bạn là trẻ, thế thì tuổi trẻ của bạn sẽ trở thành mơ. Nếu bạn là già, thế thì tuổi già của bạn cũng sẽ trở thành mơ. Một ngày nào đó bạn đã là đứa trẻ; bây giờ thời thơ ấu đã trở thành chỉ là mơ và bạn có thể quan sát nó.

Điều tốt là bắt đầu với quá khứ. Quan sát quá khứ và không đồng nhất bản thân bạn với nó; trở thành nhân chứng.

Thế rồi quan sát tương lai, bất kì cái gì bạn tưởng tượng về tương lai, và là nhân chứng cho điều đó nữa. Thế thì bạn có thể quan sát hiện tại của bạn rất dễ dàng, vì thế thì bạn biết rằng bất kì cái gì là hiện tại ngay bây giờ đã là tương lai ngày hôm qua, và ngày mai nó sẽ trở thành quá khứ. Nhưng nhân chứng của bạn không bao giờ là quá khứ, không bao giờ là tương lai. Tâm thức chứng kiến của bạn là vĩnh hằng; nó không là một phần của thời gian. Đó là lí do tại sao mọi thứ xảy ra trong thời gian đều trở thành mơ.

Nhớ điều này nữa: bất kì khi nào bạn đang mơ cái gì đó trong đêm, bạn trở nên bị đồng nhất với nó, và bạn không bao giờ có thể nhớ được trong mơ rằng đây là mơ. Chỉ đến sáng, khi bạn đã thức dậy khỏi mơ, bạn mới có thể nhớ được rằng nó đã là mơ và không là thực tại. Tại sao? Vì thế thì bạn tách rời, không ở trong nó. Thế thì có kẽ hở. Không gian nào đó có đó, và bạn có thể thấy rằng nó đã là mơ.

Nhưng toàn thể quá khứ của bạn là gì? Kẽ hở có đó, không gian có đó. Thử nhìn nó như mơ đi. Bây giờ nó là mơ; bây giờ nó không là gì nhiều hơn mơ, vì hệt như mơ trở thành kí ức, quá khứ của bạn đã trở thành chỉ là kí ức. Bạn không thể thực sự chứng minh rằng bất kì cái gì bạn nghĩ đã là thời thơ ấu của bạn là thực hay chỉ là mơ. Khó chứng minh. Nó có thể đã chỉ là mơ, nó có thể đã là thực. Kí ức không thể nói được liệu nó là thực hay là mơ. Các nhà tâm lí học nói rằng người già thỉnh thoảng bị lẫn lộn giữa điều họ đã mơ và điều là thực.

Trẻ con bao giờ cũng bị lẫn lộn. Buổi sáng, trẻ nhỏ không thể phân biệt được. Bất kì cái gì chúng đã thấy trong mơ đều không thực, nhưng chúng có thể khóc vì đồ chơi bị hỏng trong mơ. Và bạn cũng vậy, trong vài khoảnh khắc sau khi giấc ngủ bị phá vỡ, vẫn còn bị ảnh hưởng bởi mơ. Nếu ai đó đã giết bạn trong mơ, ngay giấc ngủ của bạn cũng bị phá vỡ và bạn thức dậy, tim bạn đập thình thịch, máu bạn tuần hoàn nhanh. Bạn có thể vẫn còn vã mồ hôi, và nỗi sợ tinh tế vẫn treo lơ lửng đó quanh bạn. Bây giờ bạn thức và mơ đã qua, nhưng bạn sẽ mất vài phút để cảm thấy rằng nó đơn giản là mơ và không gì khác. Khi bạn có thể cảm thấy rằng nó là mơ, thế thì bạn ra khỏi nó và không có sợ.

Nếu bạn có thể cảm thấy rằng quá khứ chỉ là mơ - bạn không phóng chiếu điều này và áp đặt ý tưởng rằng quá khứ chỉ là mơ, nó là hệ quả - nếu bạn có thể quan sát điều này; nếu bạn có thể nhận biết về nó mà không bị dính líu trong nó, không bị đồng nhất với nó; nếu bạn có thể đứng tách rời và nhìn vào nó, nó sẽ trở thành mơ. Bất kì cái gì bạn có thể nhìn vào nó như nhân chứng đều là mơ.

Đó là lí do tại sao Shankara và Long Thọ có thể nói rằng thế giới này chỉ là mơ. Không phải là nó là mơ đâu; họ không phải là người ngu, không phải là người ngốc đi nói thế giới này thực tại là mơ. Bằng việc nói điều này họ ngụ ý rằng họ đã trở thành nhân chứng. Ngay cả với thế giới này mà thực thế, họ đã trở thành nhân chứng. Và một khi bạn trở thành nhân chứng cho bất kì cái gì, cái đó trở thành mơ. Đó là lí do tại sao thế giới được gọi là maya, ảo vọng. Không phải rằng nó là không thực, nhưng người ta có thể trở thành nhân chứng cho nó. Và một khi bạn trở thành nhân chứng - nhận biết, đầy nhận biết - toàn thế điều này rơi rụng hệt như mơ với bạn, vì không gian có đó và bạn không bị đồng nhất với nó. Nhưng chúng ta liên tục bị đồng nhất.

Mới vài ngày trước tôi đã đọc cuốn Thú tội - Confessions của Jean Jacques Rousseau. Đây là cuốn sách hiếm hoi. Nó thực sự là cuốn sách đầu tiên trong văn đàn thế giới mà ai đó tự lột trần bản thân mình, trần trụi toàn bộ. Bất kì tội lỗi nào ông ấy đã phạm phải, bất kì điều vô đạo đức nào, ông ấy mở bản thân ông ấy ra, trần trụi toàn bộ. Nhưng nếu bạn đọc Thú tội của Rousseau bạn nhất định cảm thấy rằng ông ấy đang thích thú điều đó; ông ấy cảm thấy rất phấn chấn. Nói về tội lỗi của mình, nói về điều vô đạo đức của mình, ông ấy cảm thấy phấn chấn. Dường như ông ấy đang tận hưởng nó với nhiều hứng thú. Ngay chỗ đầu, trong phần giới thiệu, Rousseau nói, "Khi ngày phán xử cuối cùng tới, tôi sẽ nói với Thượng đế, với đấng toàn năng, ‘Ngài không cần bận tâm về tôi. Đọc cuốn sách này và ngài sẽ biết mọi điều.'"

Không người nào trước ông ấy đã bao giờ thú tội một cách chân thực thế. Và tại cuối cuốn sách ông ấy nói, "Thượng đế toàn năng, Thượng đế vĩnh hằng, hoàn thành mong ước duy nhất của tôi đi. Tôi đã thú tội mọi thứ; bây giờ để đám đông lớn tụ tập lại nghe lời thú tội của tôi."

Cho nên điều đáng ngờ đúng là ông ấy có thể đã thú tội một số tội mà ông ấy đã không phạm phải. Ông ấy cảm thấy phấn chấn thể và ông ấy thích thú toàn thể chuyện này. Ông ấy đã trở nên bị đồng nhất. Và chỉ có duy nhất một tội mà ông ấy đã không thú tội - tội bị đồng nhất. Với bất kì tội nào ông ấy đã thú tội ông ấy đều bị đồng nhất, và đó là tội duy nhất cho những người biết sâu sắc về cách tâm trí con người vận hành.

Khi lần đầu tiên ông ấy đọc việc thú tội của mình trong một nhóm nhỏ những nhà trí thức, ông ấy tưởng rằng cái gì đó như chấn động sẽ xảy ra, vì ông ấy là người đầu tiên thú tội chân thực thế, như ông ấy đã nói. Các nhà trí thức lắng nghe, và họ trở nên ngày càng chán hơn. Rousseau cảm thấy rất không thoải mái vì ông ấy tưởng điều gì đó huyền diệu sắp xảy ra. Khi ông ấy kết thúc, tất cả họ đều cảm thấy được nhẹ nhõm, nhưng không ai nói gì. Đã có im lặng hoàn toàn trong vài khoảnh khắc. Tim Rousseau tan nát. Ông ấy tưởng rằng ông ấy đã tạo ra một điều rất cách mạng, chấn động, lịch sử, và chỉ đơn thuần có im lặng. Mọi người chỉ nghĩ về làm sao rời xa khỏi đó.

Ai quan tâm tới tội lỗi của bạn ngoại trừ bản thân bạn? Không ai quan tâm tới đức hạnh của bạn, không ai quan tâm tới tội lỗi của bạn. Con người là tới mức người đó trở nên được phấn chấn, người đó trở nên được làm mạnh trong bản ngã của mình, bởi đức hạnh của người đó và bởi tội lỗi của người đó nữa. Sau khi viết Thú tội, Rousseau bắt đầu nghĩ bản thân ông ấy là một hiền nhân, thánh nhân vì ông ấy đã thú tội. Nhưng tội cơ bản vẫn còn lại. Tội cơ bản là bị đồng nhất với việc xảy ra trong thời gian. Bất kì cái gì xảy ra trong thời gian đều tựa mơ, và chừng nào bạn chưa được tách rời khỏi nó, không bị đồng nhất với nó, bạn sẽ không bao giờ biết phúc lạc là gì.

Đồng nhất là khổ; không đồng nhất là phúc lại. Kĩ thuật thứ mười này liên quan tới đồng nhất.

Lời kinh thứ mười:

Để chú ý ở tại chỗ ông đang nhìn việc xảy ra quá khứ nào đó, và ngay cả hình tướng của ông, đã mất những đặc trưng hiện tại của nó, được biến đổi.

Bạn đang nhớ lại quá khứ - bất kì việc xảy ra nào. Thời thơ ấu của bạn, chuyện tình của bạn, cái chết của bố bạn hay mẹ bạn... bất kì cái gì. Nhìn vào nó, nhưng không bị dính líu vào nó. Nhớ nó dường như bạn đang nhớ cuộc đời của ai đó khác. Và khi việc xảy ra này được chiếu phim lại, đang lại trên màn ảnh, chăm chú, nhận biết, là nhân chứng, vẫn còn tách rời. Hình tướng quá khứ của bạn sẽ ở đó trong phim, trong chuyện.

Nếu bạn nhớ chuyện tình của bạn, chuyện tình đầu tiên của bạn, bạn sẽ ở đó cùng người yêu của bạn; hình tướng quá khứ của bạn sẽ ở đó cùng người yêu của bạn. Bạn không thể nhớ được cái gì khác. Được tách rời khỏi hình tướng quá khứ của bạn nữa. Nhìn vào toàn thể hiện tượng này dường như ai đó khác đang yêu ai đó khác, dường như toàn thể sự việc không thuộc vào bạn. Bạn chỉ là nhân chứng, người quan sát.

Đây là kĩ thuật rất, rất cơ bản. Nó đã được dùng nhiều, đặc biệt bởi Phật. Có nhiều dạng của kĩ thuật này; bạn có thể tìm ra cách riêng của bạn để tiếp cận tới điều này. Chẳng hạn, khi bạn đang rơi vào giấc ngủ ban đêm, sẵn sàng rơi vào giấc ngủ, quay trở lại qua kí ức về toàn thể ban ngày. Không bắt đầu từ sáng. Bắt đầu ngay từ chỗ bạn hiện hữu, ngay trên giường - phần việc cuối cùng - và thế rồi đi ngược lại. Thế rồi đi ngược lại dần dần, từng bước một, tới kinh nghiệm đầu tiên buổi sáng khi đầu tiên bạn trở nên thức dậy. Đi ngược lại, và liên tục nhớ rằng bạn không bị dính líu.

Chẳng hạn, buổi trưa ai đó xúc phạm bạn. Nhìn bản thân bạn, hình tướng của bản thân bạn, đang bị ai đó xúc phạm, nhưng bạn vẫn còn chỉ là người quan sát. Đừng bị dính líu vào; đừng lại nổi giận. Nếu bạn lại nổi giận, thế thì bạn bị đồng nhất. Thế thì bạn đã bỏ lỡ vấn đề của thiền. Đừng nổi giận. Người đó không xúc phạm bạn, người đó đang xúc phạm hình tướng mà đã là vậy lúc trưa. Hình tướng đó giờ đã đi mất rồi.

Bạn hệt như dòng sông chảy: hình tướng đang tuôn chảy. Trong thời thơ ấu bạn có một hình tướng, và bây giờ bạn không có hình tướng đó; hình tướng đó đã qua rồi. Như dòng sông, bạn đang thay đổi liên tục. Cho nên khi trong đêm bạn thiền đi ngược lại trên việc xảy ra của ban ngày, nhớ rằng bạn là nhân chứng - không nổi giận. Ai đó đã ca ngợi bạn - không lấy làm hồ hởi. Chỉ nhìn vào toàn thể sự việc dường như bạn đang xem phim một cách dửng dưng. Và đi ngược lại là rất có ích, đặc biệt cho những người có bất kì trục trặc nào với giấc ngủ.

Nếu bạn có bất kì rắc rối gì với ngủ, mất ngủ, không ngủ được, nếu bạn thấy khó rơi vào giấc ngủ, điều này sẽ giúp đỡ sâu sắc. Tại sao? Vì đây là việc tháo tâm trí ra. Khi bạn đi ngược lại bạn đã tháo tâm trí ra. Buổi sáng bạn bắt đầu cuộn vào, và tâm trí trở nên bị vướng vào nhiều thứ, ở nhiều chỗ. Nhiều thứ không được hoàn thành và không đầy đủ, nhiều thứ sẽ vẫn còn trong tâm trí, và không có thời gian để chúng lắng đọng vào chính khoảnh khắc chúng xảy ra.

Cho nên ban đêm đi ngược lại. Đây là quá trình tháo ra. Và khi bạn đi ngược lại tới buổi sáng khi bạn vẫn còn ở trên giường, tới điều đầu tiên vào buổi sáng, bạn sẽ lại có cùng tâm trí tươi tắn mà bạn đã có vào buổi sáng. Và thế thì bạn có thể bạn có thể rơi vào giấc ngủ như đứa trẻ rất nhỏ.

Bạn có thể dùng kĩ thuật đi ngược lại này cho cả đời bạn nữa. Mahavir đã dùng kĩ thuật đi ngược lại này rất nhiều. Và bây giờ có phong trào ở Mĩ có tên là dianetics. Họ dùng phương pháp này và thấy nó rất, rất hữu dụng. Phong trào này, dianetics, nói rằng mọi bệnh của bạn chỉ là tàn tích của quá khứ. Và họ là đúng. Nếu bạn có thể đi ngược lại và tháo ra toàn thể cuộc đời bạn, với việc tháo ra đó nhiều bệnh sẽ biến mất hoàn toàn. Và điều này đã được chứng minh bởi nhiều sự vụ thành công thế; có nhiều trường hợp thành công thế bây giờ.

Cho nên nhiều người chịu những bệnh đặc thù, và không cái gì về sinh lí, không cái gì về thuốc thang giúp được; bệnh cứ tiếp tục. Bệnh này dường như là bệnh tâm lí. Làm gì về nó? Bảo ai đó rằng bệnh của người đó là bệnh tâm lí chẳng giúp gì. Thay vì thế, nó có thể tỏ ra có hại, vì không ai cảm thấy thoải mái khi bạn nói bệnh của người đó là bệnh tâm lí. Thế thì người đó có thể làm cái gì? Người đó cảm thấy bất lực.

Việc đi ngược trở lại này là phương pháp kì diệu. Nếu bạn đi ngược lại chậm rãi - chầm chậm tháo tâm trí ra tới khoảnh khắc đầu tiên khi bệnh này xảy ra - nến dần dần bạn đi ngược lại tới lúc lần đầu bạn bị bệnh này tấn công, nếu bạn có thể tháo ra tới khoảnh khắc đó, bạn sẽ đi tới biết rằng bệnh này về căn bản là một phức hợp những điều khác nào đó, những điều tâm lí nào đó. Bằng việc đi ngược lại những điều này sẽ nổi lên.

Nếu bạn đi qua khoảnh khắc đó khi bệnh này lần đầu tấn công bạn, đột nhiên bạn sẽ trở nên nhận biết về các yếu tố tâm lí nào đã đóng góp cho nó. Và bạn không làm cái gì, bạn chỉ nhận biết về các yếu tố tâm lí đó và liên tục đi ngược lại. Nhiều bệnh đơn giản biến mất khỏi bạn vì phức hợp này bị phá vỡ. Khi bạn đã trở nên nhận biết về phức hợp này, thế thì không có nhu cầu về nó; bạn được lau sạch khỏi nó, được thanh lọc.

Đây là việc tẩy rửa sâu sắc. Và nếu bạn có thể làm nó hàng ngày, bạn sẽ cảm thấy sự mạnh khoẻ mới, sự tươi tắn mới tới với bạn. Và nếu chúng ta có thể dạy cho trẻ em làm điều đó hàng ngày, chúng sẽ không bao giờ bị nặng gánh bởi quá khứ của chúng. Chúng sẽ không bao giờ cần đi về quá khứ, chúng bao giờ cũng sẽ ở đây và bây giờ. Sẽ không có tàn tích nào; không cái gì sẽ treo trên chúng từ quá khứ.

Bạn có thể làm điều đó hàng ngày. Nó sẽ cho bạn cái nhìn sâu mới về việc đi ngược lại suốt ngày. Tâm trí sẽ muốn bắt đầu từ sáng, nhưng nhớ, thế thì không có việc tháo ra. Thay vì thế, toàn thể sự việc được nhấn mạnh lại. Nếu bạn bắt đầu từ buổi sáng, bạn đang làm chính điều sai.

Có nhiều cái gọi là các thầy giáo ở Ấn Độ gợi ý làm điều đó - suy ngẫm về cả ngày - và họ bao giờ cũng nói làm điều đó lần nữa từ buổi sáng. Điều đó là sai và có hại, vì thế thì bạn đang nhấn mạnh toàn thể mọi thứ và cái bẫy sẽ được làm sâu hơn. Đừng bao giờ đi từ sáng tới tối, bao giờ cũng đi ngược lại. Chỉ thế thì bạn mới có thể lau sạch toàn thể sự việc, thanh lọc toàn thể sự việc. Tâm trí muốn bắt đầu từ sáng vì điều đó là dễ dàng: tâm trí biết điều đó và không có vấn đề gì. Nếu bạn bắt đầu đi ngược lại, đột nhiên bạn sẽ cảm thấy bạn đã nhảy vào trong buổi sáng và bạn đã bắt đầu đi tiến tới lần nữa. Đừng làm điều đó - nhận biết, đi ngược lại.

Bạn có thể huấn luyện tâm trí bạn đi ngược lai qua các thứ khác nữa. Cứ đi ngược lại từ một trăm - 99, 98, 97... đi ngược lại. Đi từ một trăm tới một, ngược lại. Bạn sẽ cảm thấy khó khăn vì tâm trí có thói quen đi từ một tới một trăm, không bao giờ từ một trăm tới một.

Theo cùng cách, bạn phải đi ngược lại cùng kĩ thuật này. Cái gì sẽ xảy ra? Đi ngược lại, tháo tâm trí ra, bạn là nhân chứng. Bạn đang nhìn mọi thứ xảy ra cho bạn, nhưng bây giờ chúng không xảy ra cho bạn. Bây giờ bạn chỉ là người quan sát và chúng đang xảy ra trên màn ảnh của tâm trí.

Trong khi làm điều này hàng ngày, đột nhiên một hôm bạn sẽ trở nên nhận biết trong ngày, khi làm việc ở chợ, ở văn phòng hay bất kì chỗ nào, rằng bạn có thể là nhân chứng cho các biến cố đang xảy ra ngay bây giờ. Nếu bạn có thể là nhân chứng về sau, và nhìn ngược lại vào ai đó đã xúc phạm bạn mà không trở nên giận về điều đó, tại sao không làm ngay bây giờ, với điều đang hiện tại xảy ra?

Ai đó xúc phạm bạn: khó khăn là gì? Bạn có thể kéo bản thân bạn sang bên ngay bây giờ và bạn có thể thấy rằng ai đó đang xúc phạm bạn, và dầu vậy bạn là khác với thân thể bạn, khác với tâm trí bạn, khác với cái bị xúc phạm. Bạn có thể chứng kiến nó. Nếu bạn có thể là nhân chứng cho điều này, bạn sẽ không giận; thế thì giận là không thể được. Giận là có thể chỉ khi bạn bị đồng nhất. Nếu bạn không bị đồng nhất, giận là không thể được - giận ngụ ý đồng nhất.

Kĩ thuật này nói, nhìn vào bất kì cái gì xảy ra của quá khứ - hình tướng của bạn sẽ có đó. Kinh này nói hình tướng của bạn, không nói bạn. Bạn không bao giờ có đó. Bao giờ hình tướng của bạn cũng bị dính líu; bạn không bao giờ bị dính líu. Khi bạn xúc phạm tôi, bạn không xúc phạm tôi. Bạn không thể xúc phạm tôi được, bạn chỉ có thể xúc phạm hình tướng. Hình tướng mà tôi đang ở trong là có đó ngay ở đây bây giờ cho bạn. Bạn có thể xúc phạm hình tướng đó và tôi có thể tách rời khỏi hình tướng này. Đó là lí do tại sao người Hindus bao giờ cũng nhấn mạnh vào việc được tách rời khỏi cái tên và hình tướng. Bạn không là cái tên của bạn không là hình tướng của bạn. Bạn là tâm thức người biết hình tướng và cái tên, và tâm thức này là khác, khác toàn bộ.

Nhưng điều đó là khó. Cho nên bắt đầu với quá khứ đi, thế thì nó là dễ, vì bây giờ, với quá khứ không có sự khẩn thiết. Ai đó xúc phạm bạn hai mươi năm trước, cho nên không có khẩn thiết trong việc đó. Người này có thể đã chết và mọi thứ được kết thúc. Nó chỉ là chuyện chết, chỉ chết từ quá khứ; dễ dàng nhận biết về nó. Nhưng một khi bạn có thể trở nên nhận biết không có khó khăn trong việc làm cùng điều này với điều đang xảy ra ngay ở đây và bây giờ.

Nhưng bắt đầu từ ở đây và bây giờ là khó. Vấn đề là khẩn thiết thế và nó gần tới mức không có không gian để di chuyển. Khó tạo ra không gian và đi khỏi sự cố. Đó là lí do tại sao kinh này nói bắt đầu với quá khứ: nhìn vào hình tướng riêng của bạn, tách rời, đứng rời xa và khác biệt, và được biến đổi qua điều đó.

Bạn sẽ được biến đổi qua nó vì đó là việc lau sạch sâu sắc, việc tháo gỡ ra. Thế thì bạn có thể biết rằng thân thể bạn, tâm trí bạn, sự tồn tại của bạn trong thời gian không phải là thực tại cơ bản của bạn. Thực tại bản chất là khác. Mọi thứ tới và đi mà ít nhất không chạm vào nó. Bạn vẫn còn hồn nhiên, không bị động chạm; bạn vẫn còn trinh nguyên. Toàn thể sự việc trôi qua, toàn thể cuộc sống trôi qua: tốt và xấu, thành công và thất bại, ca ngợi và trách móc - mọi thứ trôi qua. Bệnh tật và mạnh khoẻ, thanh niên và tuổi già, sinh và chết - mọi thứ trôi qua, và bạn không bị động chạm bởi nó.

Nhưng làm sao biết thực tại không bị động chạm này bên trong bạn? Đó là chủ định của kĩ thuật này. Bắt đầu bằng quá khứ. Có kẽ hở khi bạn nhìn vào quá khứ của bạn; cảnh quan là có thể. Hay nhìn vào tương lai. Nhưng nhìn vào tương lai là khó. Chỉ với vài người việc quan sát tương lai là không khó - với nhà thơ, với những người có trí tưởng tượng, người có thể nhìn vào tương lai dường như họ đang nhìn vào thực tại. Nhưng bình thường điều tốt là dùng quá khứ; bạn có thể nhìn vào quá khứ. Với thanh niên nhìn vào tương lai có thể là tốt. Với họ nhìn vào tương lai là dễ hơn vì thanh niên hướng tương lai.

Với người già không có tương lai ngoại trừ chết. Họ không thể nhìn vào tương lai; họ sợ. Đó là lí do tại sao người già bao giờ cũng bắt đầu nghĩ về quá khứ. Họ bao giờ cũng đi lại vào kí ức của họ, nhưng họ phạm cùng sai lầm. Họ bắt đầu từ quá khứ hướng tới trạng thái hiện tại của hiện hữu của họ - điều đó là sai, họ phải đi ngược lại.

Nếu họ có thể đi ngược lại nhiều lần, dần dần họ sẽ cảm thấy rằng toàn thể quá khứ của họ được gột đi khỏi họ. Và thế thì một người có thể chết mà không bị quá khứ níu bám lấy người đó. Nếu bạn có thể chết mà không có quá khứ níu bám lấy bạn, bạn sẽ chết một cách có ý thức; bạn sẽ chết đầy nhận biết. Thế thì chết sẽ không là chết với bạn. Thay vì thế, nó sẽ là việc gặp gỡ với cái bất tử.

Lau sạch toàn thể tâm thức về chiều sâu của quá khứ, và chính hiện hữu của bạn sẽ được biến đổi qua điều đó. Thử điều này đi. Phương pháp này không rất khó, chỉ nỗ lực bền bỉ là được cần; không có khó khăn cố hữu trong phương pháp này. Nó là đơn giản, và bạn có thể bắt đầu với ngày của bạn. Ngay đêm nay trên giường đi ngược lại, và bạn sẽ cảm thấy rất hay, bạn sẽ cảm thấy rất phúc lạc. Và thế thì cả ngày đã trôi qua. Nhưng không cần vội vàng, đi qua nó từ từ để cho không cái gì bị bỏ lỡ. Đó là một cảm giác rất lạ, vì nhiều thứ sẽ tới trước mắt bạn. Nhiều thứ bạn đã thực sự bỏ lỡ khi nhìn lại cả ngày vì bạn đã dính líu quá nhiều. Nhưng tâm trí liên tục thu thập ngay cả khi bạn vô nhận biết.

Bạn đã đi qua phố. Ai đó đang hát, nhưng bạn có thể đã không chú ý gì. Bạn có thể thậm chí đã không nhận biết rằng bạn đã nghe thấy âm thanh, chỉ đi qua phố. Nhưng tâm trí đã nghe thấy và ghi lại nó. Bây giờ cái đó sẽ bám theo; cái đó sẽ trở thành gánh nặng không cần thiết cho bạn. Cho nên đi ngược lại, nhưng đi rất từ từ, dường như cuốn phim đang được chiếu cho bạn theo cử động rất chậm. Đi ngược lại và nhìn các chi tiết, và thế thì một ngày của bạn sẽ có vẻ rất, rất dài. Thực sự, nó là vậy vì với tâm trí đã có nhiều thông tin thế, và tâm trí đã ghi lại mọi thứ. Giờ đi ngược lại.

Dần dần bạn sẽ trở nên có khả năng biết mọi thứ đã được ghi lại. Và một khi bạn có thể đi ngược lại, nó cũng giống như máy ghi âm: nó được chùi sạch đi. Đến lúc bạn sẽ đạt tới buổi sáng, bạn sẽ rơi vào giấc ngủ, và phẩm chất của giấc ngủ sẽ khác - nó sẽ có tính thiền. Thế thì lần nữa, vào buổi sáng khi bạn cảm thấy rằng bạn đã thức, đừng mở mắt ra ngay. Đi ngược lại trong đêm.

Điều đó sẽ là khó lúc bắt đầu. Bạn có thể đi được một chút. Phần nào đó, đoạn nào đó của mơ mà bạn mới đang mơ trước khi giấc ngủ bị phá vỡ có thể trở lại tâm trí bạn. Nhưng dần dần, với nỗ lực dần dần, bạn sẽ có khả năng xuyên vào ngày càng nhiều hơn, và sau thời kì ba tháng bạn sẽ có năng lực đi ngược lại tới điểm khi bạn rơi vào giấc ngủ. Và nếu bạn có thể đi ngược lại sâu bên trong giấc ngủ của bạn, phẩm chất ngủ và thức của bạn sẽ thay đổi hoàn toàn, vì thế thì bạn không thể mơ được; việc mơ đã trở thành vô tích sự. Nếu bạn có thể đi ngược lại ban ngày và ban đêm, việc mơ không được cần.

Bây giờ các nhà sinh lí học nói rằng việc mơ thực sự là việc tháo dỡ ra. Nếu bản thân bạn đã làm điều đó, thế thì không có nhu cầu. Mọi thứ đã từng treo trong tâm trí, mọi thứ đã còn lại không được hoàn thành, không đầy đủ, sẽ cố làm đầy đủ bản thân nó trong mơ.

Bạn đã đi qua và bạn đã thấy cái gì đó - ngôi nhà đẹp - và một ham muốn tinh tế đã nảy sinh trong bạn để sở hữu nó. Nhưng bạn đang đi tới văn phòng và không có thời gian cho việc mơ ngày, cho nên bạn chỉ đi qua. Bạn thậm chí không để ý rằng tâm trí đã tạo ra ham muốn để sở hữu ngôi nhà này. Nhưng bây giờ ham muốn đó đang treo đó, tạm dừng, và nếu nó không thể bị loại bỏ sẽ khó để ngủ.

Khó ngủ về căn bản chỉ có nghĩa một điều, rằng ngày của bạn vẫn còn lơ lửng trên bạn và bạn không thể được làm nhẹ khỏi nó. Bạn đang bám lấy nó. Thế thì trong đêm bạn sẽ thấy giấc mơ rằng bạn đã đã trở thành người chủ của ngôi nhà này - bây giờ bạn đang sống trong ngôi nhà này. Khoảnh khắc mơ này tới với bạn, tâm trí bạn được làm nhẹ đi.

Cho nên người thường thì nghĩ rằng mơ là việc làm rối cho giấc ngủ - điều đó là tuyệt đối sai. Mơ không làm rối giấc ngủ của bạn. Chúng không quấy rối giấc ngủ của bạn, chúng thực sự giúp đỡ; không có chúng bạn không thể ngủ được chút nào. Như bạn vậy, bạn không thể ngủ được mà không có mơ, vì mơ của bạn giúp làm đầy đủ mọi thứ vẫn còn chưa đầy đủ.

Và đây là những thứ không thể được làm đầy đủ. Tâm trí bạn liên tục mơ những ham muốn ngớ ngẩn, và chúng không thể được hoàn thành trong thực tại, cho nên phải làm gì? Những ham muốn không đầy đủ đó diễn ra mãi trong bạn, và chúng giữ cho bạn hi vọng, chúng giữ cho bạn nghĩ. Vậy phải làm gì? Bạn đã thấy một người đàn bà đẹp và bạn bị hấp dẫn tới cô ấy. Bây giờ ham muốn đã nảy sinh để sở hữu cô ấy. Điều đó có thể là không thể được, người đàn bà đó thậm chí có thể không nhìn bạn. Vậy phải làm gì? Mơ sẽ giúp bạn.

Trong mơ bạn có thể sở hữu người đàn bà này, và thế thì tâm trí được làm nhẹ đi. Khi có liên quan tới tâm trí, không có khác biệt giữa mơ và thực tại. Khác biệt là gì? Yêu người đàn bà trong thực tại và yêu người đàn bà trong mơ, khác biệt gì cho tâm trí? Không có khác biệt. Hay điều này có thể là khác biệt, rằng hiện tượng mơ có thể là đẹp hơn, vì thế thì người đàn bà này sẽ không quấy rầy bạn. Nó là mơ của bạn và bạn có thể làm bất kì cái gì, và người đàn bà này sẽ không tạo ra bất kì vấn đề nào cho bạn. Người kia vắng mặt hoàn toàn, bạn một mình. Không có rào chắn, cho nên bạn có thể làm bất kì cái gì bạn thích.

Không có khác biệt cho tâm trí; tâm trí không thể tạo ra bất kì phân biệt nào giữa cái gì là mơ và cái gì là thực tại. Chẳng hạn, nếu bạn có thể bị đặt vào cơn mê trong cả một năm, và bạn mơ mãi, trong một năm bạn sẽ không có khả năng cảm thấy theo bất kì cách nào rằng bất kì cái gì bạn thấy đều là mơ. Nó sẽ là thực, và mơ sẽ liên tục cho một năm.

Các nhà tâm lí nói rằng nếu bạn có thể để một người vào cơn mê trong một trăm năm người đó sẽ mơ trong một trăm năm, không một khoảnh khắc nào hoài nghi rằng bất kì cái gì người đó đang làm đều chỉ là mơ. Và nếu người đó chết người đó sẽ không bao giờ biết rằng cuộc sống của người đó chỉ là mơ, rằng nó không bao giờ là thực. Với tâm trí không có khác biệt: thực tại và mơ cả hai đều là như nhau. Cho nên tâm trí có thể tháo bản thân nó ra trong mơ.

Nếu bạn làm kĩ thuật này, thế thì sẽ không cần mơ. Phẩm chất của giấc ngủ của bạn sẽ được thay đổi toàn bộ, vì không có mơ bạn rơi vào tận đáy của sự hiện hữu của bạn, và không có mơ bạn sẽ nhận biết trong giấc ngủ của bạn.

Đó là điều Krishna nói trong Gita, rằng trong khi mọi người ngủ say người yogi không ngủ, người yogi thức. Điều dó không có nghĩa rằng người yogi không ngủ - người đó cũng ngủ, nhưng phẩm chất của giấc ngủ là khác. Giấc ngủ của bạn giống như người vô ý thức khi uống thuốc. Giấc ngủ của người yogi là việc thảnh thơi sâu mà không có vô ý thức. Toàn thân người đó được thảnh thơi; mọi thớ thịt và tế bào thân thể người đó được thảnh thơi, không căng thẳng nào còn lại. Nhưng người đó đầy nhận biết về toàn thể hiện tượng này.

Thử kĩ thuật này đi. Bắt đầu từ đêm nay, thử nó, và thế rồi làm nó vào cả buổi sáng nữa. Và khi bạn cảm thấy rằng bạn được hoà điệu với kĩ thuật này, rằng bạn có thể làm nó, sau một tuần thử cho toàn thể quá khứ của bạn. Lấy một ngày nghỉ. Đi tới chỗ cô lập nào đó. Sẽ là tốt nếu bạn nhịn ăn - nhịn ăn và im lặng. Nằm ra trên bãi biển đơn độc nào đó hay dưới cây nào đó, và chỉ chuyển tới quá khứ của bạn từ điểm này: bạn nằm trên bờ biển cảm thấy cát và mặt trời, và bây giờ đi ngược lại. Liên tục xuyên thấu, xuyên thấu, và tìm ra điều cuối cùng bạn có thể nhớ.

Bạn sẽ ngạc nhiên. Bình thường bạn không thể nhớ được nhiều, và bạn không thể đi qua được rào chắn của bốn hay năm tuổi. Những người có trí nhớ rất tốt có thể đi ngược về rào chắn ba tuổi, nhưng thế rồi đột nhiên một khối xuất hiện và mọi thứ đi vào tối tăm. Nhưng nếu bạn thử với kĩ thuật này, dần dần bạn sẽ phá vỡ rào chắn, và rất dễ dàng bạn có thể đi tới nhớ ngày đầu tiên bạn được sinh ra. Và đó là khải lộ.

Quay trở lại với mặt trời và bãi biển, bạn sẽ là người khác. Nếu bạn làm nhiều nỗ lực hơn, bạn có thể xuyên thấu vào bụng mẹ. Và bạn có kí ức về bụng mẹ - chín tháng kí ức cùng với mẹ bạn. Thời kì chín tháng đó cũng được ghi lại trong tâm trí. Khi mẹ bạn chán nản, bạn đã ghi lại điều đó vì bạn cảm thấy chán nản. Bạn đã được nối với người mẹ, được thống nhất, được là một tới mức bất kì cái gì xảy ra cho mẹ bạn đều đã xảy ra cho bạn. Khi bà ấy giận, bạn giận. Khi bà ấy hạnh phúc, bạn hạnh phúc. Khi bà ấy được ca ngợi, bạn cảm thấy được ca ngợi. Khi bà ấy ốm, bạn cảm thấy đau, khổ, mọi thứ.

Nếu bạn có thể xuyên thấu vào bụng mẹ, bây giờ bạn đang trên đường đúng. Và thế rồi, dần dần, bạn có thể xuyên thấu nhiều hơn và bạn có thể nhớ được khoảnh khắc đầu khi bạn đi vào bụng mẹ.

Chỉ bởi vì việc nhớ lại này, Mahavir và Phật có thể nói rằng có các kiếp quá khứ, tái sinh. Tái sinh không thực sự là nguyên tắc, nó chỉ là kinh nghiệm tâm lí sâu. Và nếu bạn có thể nhớ khoảnh khắc đầu tiên bạn đi vào bụng mẹ bạn, thế thì bạn có thể xuyên thấu nhiều hơn và bạn có thể nhớ cái chết của kiếp quá khứ của bạn. Một khi bạn chạm tới điểm đó thế thì phương pháp này là ở trong tay bạn; thế thì bạn có thể di chuyển rất dễ dàng tới mọi kiếp sống quá khứ của bạn.

Đây là một trải nghiệm, và kết quả có tính hiện tượng, vì thế thì bạn biết rằng qua nhiều, nhiều kiếp bạn đã sống cùng điều vô nghĩa mà bạn đang sống bây giờ. Bạn đã từng làm toàn thể điều vô nghĩa này nhiều lần thế, một cách lặp lại. Hình mẫu là như nhau, dạng thức là như nhau, chỉ chi tiết là khác. Bạn đã yêu người đàn bà khác nào đó, bây giờ bạn yêu người đàn bà này. Bạn đã thu thập tiền bạc... đồng tiền thuộc một loại, bây giờ đồng tiền là khác. Nhưng toàn thể hình mẫu là như nhau; nó có tính lặp lại.

Một khi bạn có thể thấy rằng nhiều, nhiều kiếp bạn đã sống cùng điều vô nghĩa, toàn thể cái vòng luẩn quẩn này đã là ngu xuẩn làm sao, đột nhiên bạn được thức tỉnh và toàn thể sự việc trở thành mơ. Bạn bị ném ra xa khỏi nó, và bây giờ bạn không muốn lặp lại cùng điều này trong tương lai.

Ham muốn dừng lại, vì ham muốn không là gì ngoài quá khứ được phóng chiếu vào tương lai. Ham muốn không là gì ngoài kinh nghiệm quá khứ của bạn trong việc tìm kiếm sự lặp lại khác lần nữa. Ham muốn nghĩa là chỉ kinh nghiệm cũ mà bạn muốn lặp lại lần nữa - không gì khác. Và bạn không thể bỏ được ham muốn chừng nào bạn chưa trở nên nhận biết về toàn thể hiện tượng này. Làm sao bạn có thể bỏ nó được? Quá khứ có đó như rào chắn lớn, rào chắn như tảng đá. Nó tựa lên đầu bạn; nó đẩy bạn hướng tới tương lai. Ham muốn được tạo ra bởi quá khứ và được phóng chiếu vào tương lai. Nếu bạn có thể biết được quá khứ là mơ, mọi ham muốn trở thành bất lực. Chúng sụp đổ, chúng khô héo đi - và tương lai biến mất. Trong sự biến mất đó của quá khứ và tương lai, bạn được biến đổi.

Kĩ thuật thứ mười một:

Cảm thấy đối thể trước ông. Cảm thấy sự thiếu vắng của mọi đối thể khác trừ đối thể này. Thế rồi, gạt sang bên cảm giác về đối thể này và cảm giác thiếu vắng, nhận ra.

Cảm thấy đối thể trước bạn đi - bất kì đối thể nào. Chẳng hạn, hoa hồng. Bất kì cái cũng được. Cảm thấy đối thể trước bạn. Trước hết, cảm nó. Việc nhìn không có tác dụng - cảm nó đi. Bạn thấy hoa hồng, nhưng tâm bạn không bị khuấy động, bạn không cảm thấy nó; bằng không bạn có thể bắt đầu than và khóc, bằng không bạn có thể bắt đầu cười và múa. Bạn không cảm nó, bạn chỉ nhìn thấy nó. Và ngay cả việc nhìn đó có thể không đầy đủ, vì bạn không bao giờ thấy đầy đủ. Quá khứ, kí ức, nói rằng đây là hoa hồng, và bạn đi tiếp. Bạn đã không thực sự thấy nó. Tâm trí nói rằng đây là hoa hồng. Bạn biết mọi thứ về nó, như bạn đã biết hoa hồng trước đây, cho nên cái gì về hoa hồng này? Cho nên bạn đi tiếp. Chỉ một thoáng nhìn là đủ để làm sống lại kí ức về kinh nghiệm quá khứ của bạn về các hoa hồng, và bạn đi tiếp. Ngay cả việc nhìn cũng không đầy đủ.

Còn lại với hoa hồng này đi. Nhìn nó đi, thế rồi cảm nó. Làm gì để cảm nó? Ngửi nó, chạm nó, để nó trở thành trải nghiệm thân thể sâu sắc. Trước hết nhắm mắt lại và để hoa hồng chạm vào toàn thể mặt bạn. Cảm nó. Để nó lên mắt, để mắt chạm nó; ngửi nó. Để nó lên tim, im lặng cùng nó; trao cảm giác cho hoa hồng. Quên mọi thứ, quên toàn thế giới. Cảm thấy đối thể trước bạn. Cảm thấy sự thiếu vắng của mọi đối thể khác, vì nếu tâm trí bạn vẫn nghĩ về các thứ khác thế thì việc cảm này sẽ không xuyên thấu sâu. Quên mọi hoa hồng khác, quên mọi người khác, quên mọi thứ đi. Chỉ để hoa hồng này vẫn còn ở đó. Chỉ hoa hồng, hoa hồng, hoa hồng! Quên mọi thứ khác, để hoa hồng này bao bọc bạn hoàn toàn... bạn được nhận chìm trong hoa hồng.

Điều này sẽ là khó vì chúng ta không nhạy cảm thế. Nhưng với đàn bà điều đó sẽ không khó thế; họ có thể cảm thấy nó dễ dàng hơn. Với đàn ông nó có thể hơi chút khó hơn, trừ phi họ có giác quan thẩm mĩ rất phát triển, như nhà thơ hay hoạ sĩ hay nhạc sĩ - họ có thể cảm mọi thứ. Nhưng cứ thử đi. Trẻ con có thể làm điều đó rất dễ dàng.

Tôi đã dạy phương pháp này cho con của một trong những người bạn tôi. Nó có thể cảm rất dễ dàng. Khi tôi đưa cho nó đoá hồng và tôi bảo nó mọi điều tôi đã nói cho bạn, nó đã làm điều đó, và nó thích thú điều đó sâu sắc. Và thế rồi tôi hỏi nó, "Cháu cảm thấy thế nào?" Nó nói, "Cháu đã trở thành hoa hồng - đó là cảm giác. Cháu đã trở thành hoa hồng." Trẻ con có thể làm điều đó rất dễ dàng, nhưng chúng ta không bao giờ huấn luyện chúng; bằng không chúng có thể là thiền nhân tốt nhất.

Quên mọi đối thể khác một cách hoàn toàn đi.

Cảm thấy đối thể trước ông. Cảm thấy sự thiếu vắng của mọi đối thể khác trừ đối thể này.

Đây là điều xảy ra trong yêu. Nếu bạn đang trong yêu ai đó, bạn quên toàn thế giới. Nếu bạn vẫn nhớ tới thế giới, thế thì biết rõ rằng đây không phải là yêu. Bạn đã quên toàn thế giới; chỉ người được yêu hay người yêu còn lại. Đó là lí do tại sao tôi nói yêu là thiền. Bạn có thể dùng kĩ thuật này nữa như kĩ thuật yêu: quên mọi thứ khác.

Mới vài ngày trước một người bạn tới tôi cùng vợ anh ấy. Vợ anh ấy phàn nàn về điều nào đó; đó là lí do tại sao cô ấy tới. Người bạn nói, "Tôi đã thiền trong một năm và giờ tôi ở sâu trong nó. Và trong khi tôi thiền tôi đã thấy có ích khi một đỉnh tới với thiền và tôi đột nhiên kêu lên, ‘Rajneesh, Rajneesh, Rajneesh!' Điều đó giúp cho tôi, nhưng bây giờ một điều lạ đã xảy ra. Khi tôi làm tình với vợ, khi tôi đi tới đỉnh dục, tôi bắt đầu kêu lên, ‘Rajneesh, Rajneesh, Rajneesh!' Vì điều này vợ tôi rất bối rối, và cô ấy nói, ‘Anh đang làm tình với em, hay anh đang làm cái gì? Và tại sao cái "Rajneesh" này lại bước vào?'"

Người này nói với tôi, "Bây giờ rất khó vì nếu tôi không kêu, ‘Rajneesh, Rajneesh!' tôi không thể đạt tới đỉnh. Còn nếu tôi kêu, vợ tôi rất bối rối. Cô ấy bắt đầu kêu khóc và gây chuyện. Cho nên tôi phải làm gì? Do đó, tôi phải mang vợ tôi tới." Tất nhiên, phàn nàn của vợ anh ấy là đúng, vì cô ấy không thích ai đó khác hiện diện giữa họ. Đó là lí do tại sao yêu cần riêng tư - tuyệt đối riêng tư. Sự riêng tư là có nghĩa, chỉ để quên đi mọi thứ khác.

Ở châu Âu và Mĩ, bây giờ họ đang làm việc với dục theo nhóm. Điều đó là vô nghĩa - nhiều đôi làm tình trong một phòng. Điều đó là tuyệt đối vô nghĩa vì thế thì yêu không bao giờ có thể đi rất sâu. Nó sẽ trở thành chỉ là cuộc truy hoan dục. Sự hiện diện của những người khác trở thành rào chắn; thế thì nó không thể có tính thiền.

Với bất kì đối thể nào, nếu bạn có thể quên đi toàn thế giới bạn ở trong yêu sâu sắc - với hoa hồng hay với hòn đá hay với bất kì cái gì. Nhưng điều kiện là cảm thấy sự hiện diện của đối thể này và cảm thấy sự vắng mặt của mọi thứ khác. Để đối thể này là thứ tồn tại duy nhất trong tâm thức bạn. Sẽ dễ dàng nếu bạn thử với đối thể nào đó bạn tự nhiên trong yêu với nó.

Sẽ khó cho bạn đặt hòn đá, tảng đá trước bạn và quên đi toàn thế giới. Điều đó sẽ là khó, nhưng các Thiền sư đã làm điều đó. Họ có khu vườn đá để thiền. Không hoa, không cây, không cái gì - chỉ đá và cát. Và họ thiền trên tảng đá vì, họ nói, nếu bạn có thể có mối quan hệ yêu sâu sắc với tảng đá, thế thì không người nào có thể tạo ra rào chắn cho bạn. Và con người như tảng đá. Nếu bạn có thể yêu tảng đá, thế thì bạn có thể yêu người, thế thì không có vấn đề gì. Con người như tảng đá - thậm chí còn đá hơn. Khó phá vỡ họ và xuyên thấu vào họ.

Nhưng chọn đối thể nào đó bạn yêu một cách tự nhiên, và thế rồi quên đi toàn thế giới. Thưởng thức sự hiện diện, nếm trải sự hiện diện, cảm nó, đi sâu vào trong nó và để nó đi sâu vào trong bạn. Thế rồi, gạt sang bên cảm giác về đối thể này... và thế rồi tới phần khó nhất của kĩ thuật này. Bạn đã bỏ đi mọi đối thể khác, và duy nhất một đối thể còn lại. Bạn đã quên tất cả, chỉ một đối thể còn lại.

Bây giờ, gạt sang bên cảm giác về đối thể này... Bây giờ gạt sang bên cảm giác mà bạn có cho đối thể này. Gạt sang bên cảm giác về đối thể này và cảm giác thiếu vắng - về các đối thể khác.

Bây giờ chỉ có hai điều; mọi thứ khác đều vắng bóng. Bây giờ gạt cả cái thiếu vắng đó nữa. Chỉ hoa hồng này, khuôn mặt này, người đàn bà này, tảng đá này, là hiện diện. Gạt cả điều này nữa, và cả cảm giác này nữa. Đột nhiên bạn rơi vào trong chân không tuyệt đối và không cái gì còn lại. Và Shiva nói, nhận ra.

Nhận ra chân không này, hư không này. Đây là bản tính của bạn, đây là hiện hữu thuần khiết.

Sẽ khó tiếp cận tới hư không một cách trực tiếp - rất khó và gian nan. Cho nên đi qua một đối thể như phương tiện là dễ. Đầu tiên để một đối thể trong tâm trí, và cảm nó một cách toàn bộ tới mức bạn không cần nhớ bất kì cái gì khác. Toàn thể tâm thức bạn được rót đầy bằng một đối thể này. Thế rồi bỏ cả đối thể này nữa, quên đối thể này nữa.

Bạn rơi vào trong vực thẳm. Bây giờ không cái gì còn lại, không đối thể. Chỉ tính chủ thể của bạn có đó - thuần khiết, không ô nhiễm, không bận bịu. Hiện hữu thuần khiết này, tâm thức thuần khiết này, là bản tính của bạn. Nhưng làm điều đó theo các bước; không thử toàn thể kĩ thuật này ngay một lần. Đầu tiên tạo ra việc cảm đối thể. Trong vài ngày chỉ làm phần này, không làm toàn thể kĩ thuật này.

Đầu tiên, trong vài ngày hay vài tuần, chỉ làm một phần phần - phần thứ nhất. Tạo ra việc cảm về đối thể; được rót đầy bằng đối thể này. Và dùng một đối thể thôi, không liên tục thay đổi các đối thể, vì với mọi đối thể bạn sẽ lại phải làm cùng nỗ lực. Nếu bạn đã chọn một hoa hồng, thế thì liên tục dùng hoa hồng đó mọi ngày. Được rót đầy bằng nó tới mức một hôm bạn có thể nói, "Bây giờ mình là đoá hoa." Thế thì phần thứ nhất được hoàn thành. Khi chỉ hoa có đó và mọi cái khác bị quên đi, thế thì thưởng thức ý tưởng này trong vài ngày. Nó là đẹp trong bản thân nó - rất, rất đẹp, sống động, mạnh mẽ trong bản thân nó.

Cứ cảm nó trong vài ngày. Và thế rồi, khi bạn được hoà điệu với nó và nó đã trở thành dễ dàng, thế thì bạn không cần vật lộn. Thế thì hoa tới đó một cách bất thần, toàn thế giới bị quên đi và chỉ đoá hoa còn lại.

Thế rồi thử phần thứ hai: nhắm mắt lại và quên cả đoá hoa đi. Nếu bạn đã làm phần thứ nhất, phần thứ hai sẽ không khó - nhớ lấy. Nhưng nếu bạn thử toàn thể kĩ thuật này trong một lần, phần thứ hai sẽ là không thể được - vì nếu bạn có thể làm phần thứ nhất, nếu bạn có thể quên đi toàn thế giới vì một đoá hoa, bạn cũng có thể quên đoá hoa đó vì hư không. Cho nên phần thứ hai sẽ tới, nhưng trước hết bạn phải vật lộn vì nó. Nhưng tâm trí rất thủ đoạn. Tâm trí bao giờ cũng sẽ nói thử toàn thể sự việc đi, và thế thì bạn sẽ không thành công. Thế rồi tâm trí sẽ bói, "Nó chẳng hữu dụng gì," hay, "Nó không dành cho mình." Thử nó theo từng phần nếu bạn muốn thành công. Để phần thứ nhất được hoàn thành, và thế rồi làm phần thứ hai. Thế thì đối thể không có đó và chỉ tâm thức của bạn còn lại, cũng giống như ánh sáng, như ngọn lửa không có bất kì cái gì quanh nó.

Bạn có chiếc đèn và ánh sáng của chiếc đèn chiếu lên nhiều vật. Hình dung ra nó. Trong phòng của bạn có nhiều, nhiều đồ vật. Nếu bạn mang chiếc đèn vào trong bóng tối của phòng, mọi đồ vật đều được chiếu sáng. Chiếc đèn toả ra ánh sáng lên mọi vật cho nên bạn có thể thấy chúng. Bây giờ vẫn còn với một đối thể; để có một đối thể thôi. Chiếc đèn vẫn vậy, nhưng bây giờ chỉ một đối thể có đó trong ánh sáng. Bây giờ loại bỏ cả đối thể đó nữa: bây giờ ánh sáng vẫn còn mà không có đối thể nào.

Cùng điều này xảy ra với tâm thức của bạn. Bạn là ngọn lửa, ánh sáng; toàn thế giới là đối thể của bạn. Bạn gạt bỏ toàn thể thế giới, và bạn chọn một đối thể cho việc tập trung của bạn. Ngọn lửa của bạn vẫn còn như vậy, nhưng bây giờ nó không bận rộn với nhiều đối thể, nó bận rộn chỉ với một đối thể. Và thế rồi bỏ cả đối thể đó nữa. Đột nhiên đơn giản có ánh sáng - tâm thức. Nó không rơi vào bất kì cái gì. Điều này Phật đã gọi là niết bàn; điều này Mahavir đã gọi là kaivalya - tính một mình toàn bộ. Upanishads đã gọi nó là là kinh nghiệm về brahman, hay về atman. Shiva nói rằng nếu bạn có thể làm một kĩ thuật này, bạn sẽ nhận ra điều tối cao.

Kĩ thuật thứ mười hai:

Khi một tâm trạng chống đối ai đó hay ủng hộ ai đó nảy sinh, không đặt nó lên người đang xét, mà vẫn còn được định tâm.

Nếu ghét nảy sinh với ai đó hay có việc chống đối ai đó, hay yêu nảy sinh với ai đó, chúng ta làm gì? Chúng ta phóng chiếu nó lên người này. Nếu bạn cảm thấy ghét hướng tới tôi, bạn quên mất bản thân bạn hoàn toàn trong ghét của bạn; chỉ tôi trở thành đối thể của bạn. Nếu bạn cảm thấy yêu hướng tới tôi, bạn quên mất bản thân bạn hoàn toàn; chỉ tôi trở thành đối thể. Bạn phóng chiếu yêu hay ghét của bạn hay bất kì cái gì lên tôi. Bạn quên mất hoàn toàn trung tâm bên trong của sự hiện hữu của bạn; người kia trở thành trung tâm. Kinh này nói khi ghét nảy sinh hay yêu nảy sinh, hay bất kì tâm trạng nào về chống đối hay ủng hộ bất kì người nào, đừng phóng chiếu nó lên người đang xét. Nhớ, bạn là nguồn của nó.

Tôi yêu bạn - việc cảm bình thường là ở chỗ bạn là nguồn của yêu của tôi. Điều đó không thực sự là vậy. Tôi là nguồn, bạn chỉ là màn ảnh mà tôi phóng chiếu yêu của tôi. Bạn chỉ là màn ảnh; tôi phóng chiếu yêu của tôi lên bạn và tôi nói rằng bạn là nguồn của yêu của tôi. Điều này không phải là sự kiện, điều này là hư cấu. Tôi kéo năng lượng yêu của tôi và phóng chiếu nó lên bạn. Trong yêu đó năng lượng được phóng chiếu lên bạn, bạn trở thành đáng yêu. Bạn có thể không là đáng yêu với ai đó khác, bạn có thể là tuyệt đối kinh tởm với ai đó khác. Tại sao? Nếu bạn là nguồn của yêu thế thì mọi người sẽ cảm thấy yêu hướng tới bạn, nhưng bạn không là nguồn. Tôi phóng chiếu yêu, thế thì bạn trở thành đáng yêu; ai đó phóng chiếu ghét, thế thì bạn trở thành đáng ghét. Và ai đó khác không phóng chiếu bất kì cái gì, người đó dửng dưng; người đó thậm chí có thể không nhìn bạn. Cái gì xảy ra? Chúng ta đang phóng chiếu tâm trạng riêng của chúng ta lên người khác.

Đó là lí do tại sao, nếu bạn đang trong tuần trăng mật, trăng có vẻ đẹp, kì diệu, tuyệt vời. Dường như rằng toàn thể thế giới là khác. Và vào cùng đêm, chỉ với người hàng xóm của bạn, đêm kì diệu này có thể không có trong sự tồn tại chút nào. Người đó mới chết - thế thì cùng trăng ấy chỉ là buồn thảm, không thể chịu được. Nhưng với bạn nó đang là vui thích, say mê; nó đang phát cuồng. Tại sao? Trăng là nguồn hay trăng chỉ là màn ảnh và bạn đang phóng chiếu bản thân bạn?

Kinh này nói,

Khi một tâm trạng chống đối ai đó hay ủng hộ ai đó nảy sinh, không đặt nó lên người đang xét - hay lên đối thể đang xét.

Vẫn còn được định tâm. Nhớ rằng bạn là nguồn, cho nên đừng chuyển sang người khác, chuyển sang nguồn này thôi. Khi bạn cảm thấy ghét, đừng đi tới đối thể. Đi tới điểm từ đó ghét đang tới. Không đi tới người mà ghét hướng tới, mà đi tới trung tâm từ đó ghét đi tới. Chuyển tới trung tâm, đi vào trong. Dùng ghét hay yêu hay giận hay bất kì cái gì như cuộc hành trình hướng tới trung tâm bên trong của bạn, tới nguồn. Chuyển tới nguồn và vẫn còn được định tâm ở đó.

Thử nó đi! Đây là kĩ thuật rất, rất khoa học, tâm lí. Ai đó đã xúc phạm bạn - giận đột nhiên bùng phát, bạn hừng hực. Giận đang chảy hướng tới người đã xúc phạm bạn. Bây giờ bạn sẽ phóng chiếu toàn thể giận này lên người đó. Người đó đã không làm cái gì. Nếu người đó xúc phạm bạn, người đó đã làm gì? Người đó chỉ mới châm chọc bạn, người đó đã giúp cho cơn giận của bạn nảy sinh - nhưng giận là của bạn. Nếu người đó đi tới Phật và xúc phạm ông ấy, người đó sẽ không có khả năng tạo ra bất kì giận nào trong ông ấy. Hay nếu người đó đi tới Jesus, Jesus sẽ chìa má kia ra cho người đó. Hay nếu người đó đi tới Bồ đề đạt ma, ông ấy sẽ gầm lên với tiếng cười. Cho nên điều đó là tuỳ.

Người kia không phải là nguồn, nguồn bao giờ cũng bên trong bạn. Người kia đang đánh vào nguồn, nhưng nếu không có giận bên trong bạn, nó không thể đi ra được. Nếu bạn đánh vị phật, chỉ từ bi sẽ đi ra vì chỉ từ bi có đó. Giận sẽ không đi ra vì giận không có đó. Nếu bạn ném bó hoa vào giếng khô, không cái gì bắn ra. Trong giếng đầy nước, bạn ném bó hoa vào và nước toé ra, nhưng nước là từ giếng. Bó hoa chỉ giúp đem nó ra. Cho nên người đang xúc phạm bạn chỉ đang ném bó hoa vào bạn, và thế thì bó hoa sẽ đi ra đầy những giận, ghét hay lửa đã ở bên trong bạn. Bạn là nguồn, nhớ lấy.

Với kĩ thuật này, nhớ rằng bạn là nguồn của mọi thứ mà bạn liên tục phóng chiếu lên người khác. Và bất kì khi nào có tâm trạng chống đối hay ủng hộ, lập tức chuyển vào bên trong và đi tới nguồn từ đó ghét này đang tới. Vẫn còn được định tâm ở đó; không chuyển sang đối thể. Ai đó đã cho bạn cơ hội để nhận biết về giận riêng của bạn - cám ơn người đó ngay lập tức và quên người đó. Nhắm mắt lại, đi vào trong, và bây giờ nhìn vào nguồn từ đâu mà yêu hay giận này đang tới. Từ đâu? Đi vào bên trong, di chuyển vào bên trong. Bạn sẽ thấy nguồn ở đó vì giận đang tới từ nguồn của bạn.

Ghét hay yêu hay bất kì cái gì đều tới từ nguồn của bạn. Và dễ đi tới nguồn vào khoảnh khắc bạn giận hay trong yêu hay trong ghét, vì thế thì bạn đang hừng hực. Dễ di chuyển vào. Sợi dây này là nóng và bạn có thể mang nó vào, bạn có thể di chuyển vào trong với sự hừng hực đó. Và khi bạn đạt tới điểm mát mẻ bên trong, bạn sẽ đột nhiên nhận ra một chiều hướng khác, một thế giới khác đang mở ra trước bạn. Dùng giận, dùng ghét, dùng yêu để đi vào bên trong.

Chúng ta bao giờ cũng dùng nó để chuyển sang người kia, và chúng ta cảm thấy rất thất vọng nếu không người nào có đó để phóng chiếu lên. Thế rồi chúng ta liên tục phóng chiếu ngay cả lên các đối thể vô tri vô giác. Tôi đã thấy những người giận với giầy của họ, ném chúng đi trong giận dữ. Họ đang làm gì? Tôi đã thấy những người giận dữ đóng sầm cửa trong giận dữ, ném giận của họ lên cửa, lăng mạ cửa, dùng ngôn ngữ bẩn thỉu chống lại cửa. Họ đang làm gì?

Tôi sẽ kết thúc với một sáng suốt Thiền về điều này. Một trong những Thiền sư vĩ đại nhất, Lâm Tế, thường nói, "Khi ta còn trẻ ta đã rất say mê với chèo thuyền. Ta có một chiếc thuyền nhỏ, và ta sẽ đi ra hồ một mình. Trong nhiều giờ ta sẽ còn ở đó.

"Một lần chuyện xảy ra là với mắt nhắm ta ở trong thuyền thiền vào một đêm đẹp. Một chiếc thuyền rỗng trôi nổi đi tới theo dòng nước và đâm vào thuyền của ta. Mắt ta vẫn nhắm, cho nên ta nghĩ, ‘Ai đó ở đây với chiếc thuyền của anh ta, và anh ta đã đâm vào thuyền của ta.' Giận dữ nảy sinh. Ta mở mắt ra và ta định nói cái gì đó với người đó trong giận dữ, thế rồi ta nhận ra rằng chiếc thuyền là rỗng. Thế là không có cách nào để di chuyển. Ta có thể diễn đạt cơn giận này với ai? Chiếc thuyền là trống rỗng. Nó chỉ nổi theo dòng nước, và nó đã tới và đâm vào thuyền của ta. Cho nên chẳng có gì để làm cả. Không có khả năng nào để phóng chiếu giận lên chiếc thuyền rỗng."

Thế rồi Lâm Tế nói, "Ta nhắm mắt lại. Giận có đó, nhưng không tìm được cách nào đi ra, ta nhắm mắt và chỉ nổi ngược trở lại cùng giận. Và chiếc thuyền rỗng kia trở thành việc nhận ra của ta. Ta đi tới một điểm bên trong bản thân ta trong đêm im lặng đó. Chiếc thuyền rỗng đó là thầy ta. Và bây giờ nếu ai đó tới và xúc phạm ta, ta cười và ta nói, ‘Chiếc thuyền này cũng rỗng.' Ta nhắm mắt lại và ta đi vào trong."