Chương 9. Chim Đã Bay

Thiền Osho by Vô Ngã

Sách Osho

(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)

Thiền - Truyền Trao Đặc Biệt – Osho

Bài Nói Về Thiền

Chương 9. Chim Đã Bay

Nghe hoặc Tải MP3 'Thiền - Truyền Trao Đặc Biệt' ê

Một sư đang lẩm nhẩm đọc Kinh Kim cương: "...Nếu người ta thấy rằng hình tướng không phải là hình tướng, người đó thấy Phật."

Thầy đi qua và nghe thấy điều đó. Thế rồi thầy nói với sư này "Ông đọc sai.

Nó phải đọc thế này: "Nếu người ta thấy rằng hình tướng là hình tướng, thế thì người đó thấy Phật.'"

Sư này kêu lên, "Điều thầy vừa nói chính là đối lập lại với lời của kinh!"

Thầy tiếp đó đáp, "Làm sao người mù có thể đọc được kinh?"

Nó là một trong những giai thoại thiền hàm chứa nhất. Cách tiếp cận của Thiền hướng tới cuộc sống không phải là về việc biết mà là về việc hiện hữu. Chân lí không phải là vấn đề về việc biết, nó là vấn đề về việc hiện hữu. Nó không phải là cái gì đó mà bạn có thể tích luỹ từ người khác, từ kinh sách, từ truyền thống. Nó không phải là thông tin: nó là biến đổi. Bạn phải đi tới việc sinh ra mới toàn bộ. Bạn phải chết đi như bạn vậy và bạn phải được tái sinh.

Jesus nói với Nicodemus, "Chừng nào ông còn chưa được sinh ra lần nữa ông sẽ không vào vương quốc Thượng đế của ta." Nicodemus là một giáo sĩ, một học giả nổi tiếng, một giáo sư rất được kính trọng về tôn giáo, thượng đế học, triết học, nổi tiếng hơn Jesus nhiều lắm. Ông ấy không thể hiểu được điều Jesus ngụ ý: "Chừng nào ông chưa được sinh ra lần nữa..." Ông ấy nói, "Điều đó nghĩa là tôi phải đợi kiếp khác sao? Nó không thể xảy ra trong kiếp này." Ông ấy đã bỏ lỡ toàn thể vấn đề. Jesus không nói rằng bạn phải đợi đến kiếp khác; ông ấy nói rằng bạn phải đạt tới cách nhìn khác, cách khác về việc nhìn. Vấn đề không phải là thay đổi đối thể, cái được thấy. Toàn thể vấn đề tuỳ thuộc vào thay đổi trong người nhìn.

Người thông thái liên tục nuôi dưỡng kí ức của mình bằng những lời hay, các lí thuyết, ý thức hệ, với hi vọng rằng bằng việc tích luỹ mọi kho báu này người đó tới gần hơn với chân lí, với Đạo, với Thượng đế. Thực ra, chính điều ngược lại đang xảy ra: người đó đang đi ngày càng xa khỏi chân lí vì kí ức càng trở nên dầy, tính thông thái của người đó càng trở nên được làm mạnh; sẽ có bức Trường Thành Trung Quốc giữa bản thân người đó và cái đang đó.

Để biết cái đang đó, người ta không cần thông tin, người ta cần sáng tỏ. Và thông tin bao giờ cũng tạo ra lẫn lộn, vì thông tin tới từ nhiều nguồn, điều gây lẫn lộn và mâu thuẫn; chúng nhất định là vậy.

Đây là một trong những vấn đề quan trọng nhất mà con người đương đại đang đối diện ngày nay. Nó chưa bao giờ buốt nhói thế như nó ngày nay, vì thế giới đã trở thành ngôi làng nhỏ và mọi nguồn tri thức đã trở thành sẵn có cho mọi người. Bây giờ mọi người đều biết cái gì đó về Do Thái giáo, Jaina giáo, Phật giáo, Hindu giáo, Ki tô giáo, Mô ha mét giáo, chủ nghĩa cộng sản. Và mọi nguồn khác biệt này liên tục tích luỹ bên trong bạn những thông tin mâu thuẫn. Bạn trở thành mâu thuẫn, mâu thuẫn sống. Bạn trở nên lẫn lộn. Bạn không biết bạn ở đâu; bạn không biết cái gì là đúng và cái gì là sai.

Mọi điều bạn có thể làm là tìm ra trong đống lộn xộn của tâm trí bạn cái gì đó mà dường như là thông tin hợp thức hơn, có thể hơn, có nhiều khả năng hơn các thông tin khác. Nhưng điều đó là rất có ý định, giả thuyết. Hôm nay bạn có thể quyết định Ki tô giáo là đúng vì bạn biết về Ki tô giáo nhiều hơn bạn biết về Phật giáo. Ngày mai bạn có thể đi tới biết nhiều hơn về Phật giáo, và đột nhiên Ki tô giáo của bạn bắt đầu bay hơi. Nhưng Phật giáo cũng ở trong cùng cái bẫy. Một ngày nào đó bạn có thể đi tới biết về Jaina giáo, và thế rồi Phật giáo của bạn ra đi. Đây toàn là những lâu đài cát. Bạn không thể sống được trong chúng.

Do đó con người hiện đại đã trở nên rất lẫn lộn: càng nhiều tri thức, càng nhiều lẫn lộn.

Thiền nhấn mạnh việc dịch chuyển đó cho toàn thể tâm thức từ biết sang hiện hữu. Vấn đề không phải là bạn biết nhiều đến đâu, vấn đề là bạn hiện hữu nhiều đến đâu. Vấn đề không phải là về trí nhớ của bạn mà về tính toàn bộ của bạn. Vấn đề không phải là về tâm trí bạn mà là về tâm thức bạn, về nhận biết của bạn. Một người có thể liên tục lẩm nhẩm những lời kinh hay trong giấc ngủ của mình; điều đó không thể giúp cho người đó theo bất kì cách nào. Thực ra, nó sẽ giúp cho người đó chỉ rơi vào giấc ngủ say hơn vì người đó sẽ nghĩ rằng bây giờ không có nhu cầu thức dậy.

Bao giờ cũng nhớ, thủ đoạn cuối cùng của tâm trí là cho bạn ảo tưởng rằng bạn thức. Đó là chiến lược cuối cùng. Người ta có thể mơ trong giấc mơ rằng người ta thức; thế thì mọi khả năng thức dậy bị kết thúc. Không có nhu cầu thức dậy - bạn đã thức rồi. Đó là điều bạn đang mơ.

Đó là điều thực tế đang liên tục xảy ra cho các học giả - lặp lại những lời hay của Phật, Jesus, Zarathustra, Lão Tử. Nhưng khi Phật nói cái gì đó nó có ý nghĩa khác toàn bộ, vì nó tới từ kinh nghiệm của ông ấy, nó được bắt rễ trong bản thể của ông ấy. Nó sống động! Nó là đoá hồng vẫn còn trên bụi hồng. Nhựa từ rễ vẫn chảy tới hoa này. Khi bạn lặp lại cùng lời kinh nó chỉ là hoa nhựa, vì không có kinh nghiệm bên trong bản thể bạn để hỗ trợ cho nó, để nuôi dưỡng nó, nuôi nó. Nó chỉ bị áp đặt từ bên ngoài.

Phật đã không lặp lại bất kì kinh cổ đại nào; ông ấy đơn giản nói nó từ thẩm quyền riêng của ông ấy. Và nhớ khác biệt này: ông ấy không phải là người có quyền lực chính thức. Học giả là người có quyền lực chính thức. Phật nói đơn giản theo thẩm quyền riêng của ông ấy; ông ấy không có quyền lực chính thức. Mọi điều ông ấy nói là, "Đây là điều ta đã kinh nghiệm, đây là kinh nghiệm của ta. Liệu kinh sách có hỗ trợ cho nó hay không là hoàn toàn không liên quan. Cho dù mọi kinh sách của thế giới chống lại nó, cũng chả thành vấn đề chút nào. Dẫu sao nó vẫn đúng, vì ta đã biết bản thân ta." Nó có tính hợp thức bên trong nào đó, tự bằng chứ về nó.

Lời có thể đơn thuần là lời nếu bạn lặp lại chúng và bạn không phải là cội nguồn của nguyên gốc của chúng. Chúng có vẻ đích xác như Jesus, Phật, Mohammed, nhưng đó chỉ là trên bề mặt thôi. Bình chứa là như nhau, nhưng nội dung ở đâu? Nội dung tới từ kinh nghiệm. Chúng giống như các cái xác. Khi bạn lẩm nhẩm lời kinh, một phát biểu cực kì có ý nghĩa của Phật hay Jesus, bạn chỉ đang mang cái xác; linh hồn không còn trong nó. Bạn đang mang chỉ cái lồng; con chim đã bay mất rồi. Cái lồng có thể đẹp trong bản thân nó: nó có thể bằng vàng, nạm kim cương, rất có giá trị. Nhưng con chim sống đâu rồi, con chim có thể hót, con chim đang sống động? Con chim chết rồi. Hay có thể bạn đã đặt vào giữa chỉ một thứ đồ chơi có vẻ giống con chim, thậm chí còn giả vờ hót; nó có thể có băng ghi âm ẩn bên trong nó, nhưng dẫu sao thì vẫn không có cuộc sống.

Một lần một người say về nhà từ quán rượu. Trước khi anh ta đi vào trong quán rượu anh ta nghĩ rằng "Đêm rất tối và khi mình về nhà lúc đó sẽ muộn và mình sẽ say lắm, cho nên tốt hơn cả là đem đèn theo mình." Thế là anh ta mang theo chiếc đèn. Và khi anh ta gần như ngã ra trên sàn vào giữa đêm, anh ta trở nên hơi chút tỉnh táo rằng "Giờ là lúc đi về nhà." Mọi người đã về hết. Người chủ cửa hàng đang đợi anh ta về để cho ông ấy có thể đóng cửa hàng.

Thế là anh ta cầm lấy chiếc đèn. Nhưng anh ta rất phân vân: trên đường anh ta bắt đầu loạng choạng. Anh ta vớ phải con trâu, con lừa và rồi cái cây. Anh ta nhìn đi nhìn lại vào chiếc đèn: Chuyện gì thế nhỉ? Anh ta mang đèn - sao anh ta loạng choạng? Cuối cùng anh ta ngã ra bên cạnh phố. Đến sáng anh ta được một số bạn mang về nhà.

Đến nửa ngày người chủ quán rượu tới và nói, "Xin anh trả lại cho tôi chiếc lồng. Thay vì cầm đèn, anh đã mang con vẹt của tôi!"

Thế rồi anh ta nhìn... Nhưng khi một người bị say thì điều đó nhất định xảy ra.

Bạn đọc Kinh Thánh, nhưng bạn có đủ tính thiền để hiểu thông điệp của Jesus không?

Một lần tôi được một đại học ở phương Đông mời, Đại học Thượng đế học Leonard, nơi chuẩn bị cho các nhà truyền giáo Ki tô giáo - một tiến trình sáu năm để chuẩn bị cho nhà truyền giáo. Nó đã chuẩn bị cho hàng nghìn nhà truyền giáo, và mọi năm hàng trăm người đã qua các kì thi và họ trở thành nhà truyền giáo. Tôi đi xem quanh; ông hiệu trưởng chỉ cho tôi mọi thứ. Tôi hỏi ông ấy, "Các ông có dạy cho những người này loại thiền nào không?"

Ông ấy nói, "Thiền sao? Để làm gì? Chúng tôi chuẩn bị cho các nhà truyền giáo! Chúng tôi dạy họ Kinh Thánh, cách diễn giải nó, cách hỗ trợ cho nó bằng luận cứ logic, bằng chứng minh - vì thế giới đang chuyển sang vô thần - cách tranh luận chống lại các ngoại giáo không thực là tôn giáo, cách chứng minh rằng Ki tô giáo là tôn giáo đúng duy nhất và Christ là đứa con duy nhất của Thượng đế. Thiền không được cần tới; họ cần sự uyên thâm. Và sáu năm này chúng tôi dành cho sự uyên thâm lớn lao." Và họ có thư viện khổng lồ.

Và tôi đi quanh, và họ dạy đủ mọi thứ - nó có vẻ như xuẩn ngốc thế. Trong một lớp tôi thấy giáo sư đang dạy cho nhà truyền giáo tương lai cách cho bài thuyết giảng: đứng làm sao, làm cử chỉ tay thế nào, chỗ nào thì dừng lại, chỗ nào thì nói chậm và chỗ nào nói to lên, chỗ nào bạn phải đập bàn bằng nắm đấm để nhấn mạnh vấn đề...

Tôi bảo ông hiệu trưởng rằng "Các ông đang chuẩn bị các diễn viên, chứ không phải nhà truyền giáo. Các ông không chuẩn bị người Ki tô giáo. Ông có thể nói cho tôi chỗ nào Jesus được chuẩn bị, trong loại đại học nào, bài học nào ông ấy đã học về hùng biện, chỗ nào ông ấy đã học cách nói Bài thuyết giảng trên núi - đứng ra làm sao, nói như thế nào, những lời nào cần nhấn mạnh?" Ông hiệu trưởng nói, "Ông ấy chưa bao giờ học cái gì."

Tôi nói, "Thế thì khác biệt là rõ ràng. Lời tới với ông ấy là tới từ kinh nghiệm của ông ấy, và những người ngu xuẩn, đáng thương này mà các ông đang chuẩn bị, họ sẽ đơn giản lặp lại như vẹt. Jesus sẽ không ở trong trái tim họ. Kinh nghiệm bị thiếu; họ sẽ không có tính đích thực nào. Khi ông có cái gì đó để nói, chính kinh nghiệm đó tìm ra cách riêng của nó để diễn đạt. Khi ông có cái gì đó để nói nó tìm ra cách riêng của nó; nó tìm ra lời, cử chỉ. Nhưng ông có thể học các cử chỉ, và lời; điều đó không có nghĩa là ông sẽ tìm ra kinh nghiệm này. Nếu có kinh nghiệm sẽ có diễn đạt, không có điều ngược lại.

"Các ông đang chuẩn bị vẹt. Các ông đang làm cho những người này ngu xuẩn hơn khi họ tới đây. Và điều họ đang làm là đần độn tới mức chỉ những người rất tầm thường mới có thể làm các loại việc như vậy."

Nhưng đó là điều liên tục xảy ra trên khắp thế giới.

Tôn giáo không có liên quan gì tới lời; nó có cái gì đó liên quan tới việc nhận ra. Và nếu bạn nhận ra, lời tự động xảy ra. Khi trái tim bạn đầy bài ca, bạn bắt đầu tìm ra lời. Bạn bắt đầu tìm ra ngôn ngữ đúng, hay bất kì ngôn ngữ nào bạn dùng đều trở thành ngôn ngữ đúng và bất kì lời nào bạn dùng đều trở thành có ý nghĩa.

Jesus không phải là học giả lớn; ông ấy dùng những từ rất bình thường, từ thường ngày, ngôn ngữ của người bình thường, của bãi chợ, của người lao động, nông dân, người làm vườn, ngư dân, tiều phu, người ăn xin, gái mãi dâm, kẻ đánh bạc, người say. Ông ấy không là học giả, nhưng không ai đã từng nói hay như thế. Lời của ông ấy có phẩm chất mênh mông thế, có thần lực vô cùng thế. Vâng, nó chỉ có thể được gọi là thần lực bởi lẽ đơn giản rằng chúng sống động.

Bạn không biết tên của giáo sĩ nào người đã là một phần trong âm mưu đóng đinh Jesus. Tất cả những học giả lớn đó đều đã bị quên lãng. Và anh thanh niên này, con trai của người thợ mộc, vẫn có tầm quan trọng vô cùng, bởi lẽ đơn giản rằng lời của ông ấy có chân lí nào đó trong chúng. Chúng không chỉ là bình chứa trống rỗng; có nội dung nào đó.

Thiền nói: lời đúng, ngay cả lời đúng, trong bàn tay sai cũng trở thành sai, và ngược lại. Ngay cả lời sai trong bàn tay đúng cũng trở thành đúng. Chính sức lôi cuốn của người này, chính sức thu hút của người có kinh nghiệm, đã thức tỉnh này mà bất kì cái gì người đó hạm tới cũng trở thành vàng; ngay cả bụi cũng trở thành thiêng liêng. Trong tay của những người đang ngủ say thậm chí vàng cũng không là vàng.

Đây là cái gì đó cần được ghi nhớ. Thế thì những chuyện ngụ ngôn nhỏ này sẽ bắt đầu làm lộ ra những kho báu lớn cho bạn. Lời chúng ta có thể dùng, nhưng nghĩa sẽ tới từ kinh nghiệm riêng của chúng ta.

Một người vùng núi sâu lôi xềnh xệch đứa con phản kháng của mình tới một trường mới mở trong khu vực thị trấn lân cận. Khi tới trường người vùng núi bố hỏi thầy giáo, "Các ông đang dạy-a việc học gì vậy?"

Thầy giáo đáp, "Thế này, mọi môn học thông thường. Đọc, viết, số học..."

Ông bố nghiêm chỉnh ngắt lời thầy giáo, "Cái này là cái gì ở đây số... số... thầy nói cái gì?"

"Số học, thưa ông," thầy giáo nhắc lại. "Tôi sẽ cho môn học đầy đủ về hình học, đại số, lượng giác..."

"Nượng rác!" người miền núi kêu lên. "Quỉ tha ma bắt tôi đi! Cái đó chính là cái thằng con trai tôi cần - nó là đứa tồi tệ nhất đáng bắn trong gia đình!"

Điều đó nhất định là như vậy. Khoảnh khắc một lời đạt tới bạn ngay lập tức nó đổi nghĩa của nó. Nó trở thành lời của bạn, nó lấy mầu sắc của bạn.

Cô giáo hỏi lớp ai đã phát minh ra bóng đèn.

Mọi đứa trẻ đều nhao nhao, "Edison!" ngoại trừ Pierino kêu to, "Bố con, bố con!"

Cô giáo, lúng túng, hỏi, "Bố con à, Pierino? Con ngụ ý gì?"

"Thế này," cậu bé đáp, "mọi đêm trong giường bố con đều nói với mẹ con, 'Tắt bóng đèn đi, và chúng ta sẽ làm cái khác!'"

Cậu bé có thể có nghĩa riêng của nó, nó chỉ có thể có nghĩa riêng của nó. Điều đó là tự nhiên. Bạn có thể nghe những lời lớn lao, nhưng từ đâu bạn sẽ đem nghĩa cho những lời đó?

Mới hôm nọ Mutribo đã hỏi tôi: "Osho ơi, thầy có nghe nói về mọt Polack không?"

Vâng, Mutribo, anh ấy đã được tìm thấy trong gạch! Mọt Polack, một điều là chắc chắn, không thể được tìm thấy trong gỗ. Người Polack là người Polack! Và cùng điều đó là đúng cho mọi người.

Tới thăm giá treo cổ Nga, đại sứ Mĩ bị choáng bởi tiếng kêu khủng khiếp của người bị hành hình. Ông ta lập tức đặt một chiếc ghế điện hiện đại được chuyển từ Mĩ sang, xem như món quà của nhân dân Mĩ.

Vài tháng sau ông ấy làm cuộc đi thăm khác tới giá treo cổ, ông ấy được báo động, khi ông ấy nghe thấy tiếng la hét còn tồi tệ hơn là ông ấy đã nghe trong cuộc đi thăm lần trước. "Cái gì diễn ra thế?" ông ấy hỏi.

Viên chỉ huy nói, "Chúng tôi đã nhận được ghế điện rồi, cám ơn ông, nhưng chúng tôi không có điện... cho nên chúng tôi phải dùng nến."

Một sư đang lẩm nhẩm đọc Kinh Kim cương: "...

Kinh Kim cương chắc chắn là một trong những kho báu có giá trị nhất đã từng được trao cho nhân loại. Nó chắc chắn là kinh quí giá nhất, do đó mới có cái tên "Kinh Kim cương". Cái tên này cũng đã được trao cho nó bởi vì kim cương cắt được mọi thứ, và Kinh Kim cương cắt đi giấc ngủ, mơ mộng, phóng chiếu, ham muốn, tâm trí của bạn, mọi cái ngu xuẩn của bạn, như kim cương. Nó đi như chiếc kiếm vào bên trong bạn, chặt hết mọi tầng, chặt đi mọi điều bạn đã tích luỹ từ hàng triệu kiếp. Nó làm cho cốt lõi bên trong nhất của bạn lại là sẵn có cho bạn. Nhưng nó không dành cho việc nhẩm đọc.

Đó là điều các Phật tử đã từng làm trong hai mươi nhăm thế kỉ: họ liên tục nhẩm đọc nó. Họ đã nhẩm đọc nó nhiều lần tới mức có hàng triệu Phật tử trên khắp thế giới có thể nhẩm đọc toàn thể Kinh Kim cương từ trí nhớ. Không cần họ phải nhìn vào trong sách; họ có thể nhẩm đọc nó bằng mắt nhắm. Nhưng nhẩm đọc sẽ không giúp ích gì; thực ra, nó sẽ cản trở tiến bộ của bạn, trưởng thành của bạn, vì nhẩm đọc là một loại tự thôi miên. Nếu bạn nhẩm đọc một kinh nào đó lặp đi lặp lại mãi nó tạo ra giấc ngủ say trong bạn.

Thôi miên (hypnosis) bắt nguồn từ từ hypnos; hypnos nghĩa là ngủ có chủ định, giấc ngủ được tạo ra. Và điều đã được tìm ra là nếu bạn lặp đi lặp lại một từ nào đó hay một mật chú nào đó, điều đó giúp cho bạn rơi vào trong giấc ngủ say - giấc ngủ rất sảng khoái tất nhiên, giấc ngủ làm khoẻ lại tất nhiên - nhưng giấc ngủ là giấc ngủ; nó không phải là việc thức. Và bạn sẽ cảm thấy thoải mái: sau khi bạn đã làm Thiền Siêu việt trong mười lăm phút, bạn sẽ cảm thấy thoải mái. Không có hoài nghi gì về điều đó, vì trong mười lăm phút tâm trí dừng mọi loại huyên thuyên khác, vì đây là một trong các luật của tâm trí, rằng nó có thể lặp lại chỉ một thứ mỗi lúc. Nếu bạn lặp lại câu mật chú nào đó hay kinh nào đó đủ nhanh và bạn không cho kẽ hở ở giữa, thế thì tâm trí không thể làm được cái gì khác. Bạn có thể liên tục nhẩm đọc, "Ram, Ram, Ram..." bất kì cái gì cũng có tác dụng. Bạn có thể nhẩm tên riêng của bạn và điều đó sẽ có tác dụng. Nó không có liên quan gì tới bất kì cái tên linh thiêng hay bất kì mật chú linh thiêng nào. Không cần lấy nó từ bất kì ai; bạn có thể bịa ra mật chú riêng của bạn. Bất kì cái gì cũng sẽ có tác dụng - abracadabra - cứ lặp lại nó. Toàn thể vấn đề là: lặp lại thường xuyên, và nhanh, vì nếu bạn cho kẽ hở thế thì tâm trí của bạn bắt đầu huyên thuyên. Nếu bạn nói, "Ram..." và thế rồi bạn dừng lại, trong việc dừng đó tâm trí sẽ nghĩ, "Tầu hoả đang đi qua... ai đó đang khóc... kiến đang bò trên bàn chân... mình muốn biết bây giờ mấy giờ rồi..." và cả nghìn lẻ một thứ. Nhưng nếu bạn không cho bất kì thời gian nào, nếu bạn lặp lại theo cách mà Ram này bắt đầu chờm lấp Ram khác, thế thì nó sẽ tạo ra giấc ngủ rất êm dịu trong bạn.

Điều đó có thể được thực hiện bởi bất kì việc lặp lại nào, không chỉ việc lặp lại lời. Bạn có thể treo con lắc và bạn có thể nhìn vào con lắc chuyển động, từ phải sang trái, từ trái sang phải. Cứ quan sát con lắc chuyển động liên tục, trong vòng vài phút bạn sẽ ngủ say. Bạn sẽ rơi vào trong giấc ngủ say mà sẽ say hơn là giấc ngủ thường của bạn, vì giấc ngủ thường của bạn tiếp tục có mơ. Giấc ngủ được chủ ý tạo ra này đem bạn vào sâu hơn giấc ngủ thường; ngay cả mơ cũng dừng lại.

Và nếu bạn đã từng lặp lại câu mật chú trong nhiều năm bạn sẽ rơi vào giấc ngủ, nhưng câu mật chú bây giờ đã trở thành gần như tự trị. Nó sẽ liên tục lặp lại, vang dội bên trong bạn, "Ram, Ram"; bạn sẽ liên tục nghe thấy nó. Đầu tiên bạn lặp lại nó; sau vài tháng hay vài năm bạn bắt đầu nghe thấy câu mật chú được lặp lại. Cơ chế của bạn tiếp quản nó. Tâm trí có phần robot mà bao giờ cũng tiếp quản mọi thứ.

Bạn bắt đầu học lái xe. Đầu tiên bạn phải tỉnh táo về mọi thứ. Bạn phải tỉnh táo về chân ga và phanh và khớp li hợp và hộp số và con đường và mọi người qua đường - và có cả nghìn lẻ một thứ. Và bạn thực sự run bên trong rằng liệu bạn có lái được xe hay không vì nhiều thứ thế đang xảy ra cùng nhau, liệu bạn có khả năng kiểm soát mà nhớ mọi thứ này không? Nếu bạn nhìn vào con đường bạn quên mất phanh; nếu bạn tập trung vào phanh bạn quên mất chân ga; nếu bạn quan sát chân ga, con đường bị quên mất.

Nhưng sau vài ngày sẽ không cần nhớ cái gì. Bạn có thể liên tục hát bài ca hay thảo luận, nói chuyện, nghe radio, hút thuốc hay bất kì cái gì bạn muốn, hay nghĩ cả nghìn lẻ một ý nghĩ - và phần robot của bạn đã tiếp quản. Bây giờ tâm trí bạn sẽ được cần tới chỉ trong trường hợp khẩn cấp. Nếu đột nhiên một chiếc ô tô tới trước bạn và đó là vấn đề sống chết, thế thì tâm trí bạn sẽ bước vào; bạn sẽ trở nên nhận biết. Phần robot không thể vận hành được thêm nữa vì bạn không thể chuẩn bị cho phần robot với trường hợp khẩn cấp. Bạn không thể chuẩn bị được nó cho tai nạn, cho nên nó không có ý tưởng nào về cách giải quyết với tai nạn. Cho nên chỉ thỉnh thoảng tâm thức bạn mới có đó, bằng không toàn thể sự việc sẽ tiếp tục theo vô thức.

Phần robot này liên tục nhận mọi thứ bạn học. Và nếu bạn nhẩm đọc mật chú hay kinh trong nhiều năm, phần robot học nó. Thế thì bạn rơi vào giấc ngủ, nhưng phần robot vẫn liên tục lặp lại nó nhân danh bạn, và bạn liên tục nghĩ rằng bạn đã không ngủ. Bạn đã từng nhẩm đọc lời kinh, làm sao bạn có thể ngủ được? Bạn đã từng làm mật chú của bạn, làm sao bạn có thể ngủ được? Và dường như có logic nào đó trong nó, lập luận nào đó trong nó.

Nhiều thiền nhân siêu việt đã nói cho tôi rằng "Thầy nói rằng chúng tôi rơi vào giấc ngủ, nhưng chúng tôi liên tục nhẩm đọc mật chú đấy chứ!" Điều đó là đúng. Bạn liên tục nhẩm đọc mật chú vì bây giờ bạn không cần có đó để nhẩm đọc mật chú; phần robot của tâm trí bạn lặp lại nó. Phần robot liên tục làm nhiều thứ cho bạn. Ai tuần hoàn máu bạn? Bạn chăng? Nếu bạn phải tuần hoàn máu bạn chắc đã chết từ lâu trước đây... vì bạn thấy người đàn bà đẹp đi ngang qua và bạn quên mất tuần hoàn máu! Và đến lúc bạn nhớ ra, nó đã được kết thúc rồi! Ai thở? Bạn chăng? Chính phần robot đấy, bằng không ai sẽ thở khi bạn ngủ? Ngay cả trong cơn mê bạn sẽ tiếp tục thở.

Có lần tôi đi tới gặp một người đàn bà người đã từng trong cơn mê trong chín tháng, vẫn thở, thở hoàn hảo. Phần robot liên tục làm điều đó.

Bạn sẽ ngạc nhiên mà biết rằng phần robot trở nên có khả năng thế trong việc làm những điều mà ngay cả khi bạn chết phần robot vẫn tiếp tục làm vài điều. Nói gì tới giấc ngủ? Nếu bạn đào nấm mồ chỉ một hay hai tháng sau khi một người đã được chôn bạn sẽ ngạc nhiên: tóc người đó đã mọc ra, móng người đó đã mọc ra. Và người đó chết rồi! Ai điều khiển việc đó? Làm sao tóc và móng người đó đã mọc ra? Phần robot đã trở nên tự trị tới mức nó chưa biết về cái chết của con người. Chừng nào mọi thứ chưa tàn lụi trong đất, nó sẽ tiếp tục, nó sẽ liên tục làm việc của nó. Nó là thứ máy móc - dù bạn ở trong phòng hay không, đồng hồ của bạn vẫn liên tục vận hành - giống hệt đồng hồ!

Cho nên bạn sẽ cảm thấy rằng bạn đã từng lặp lại, cho nên bạn đã không ngủ - điều đó là tuyệt đối sai. Bạn đã tuyệt đối ngủ. Nhưng phần robot ở bên trong bạn; nó lặp lại cho nên bạn có thể nghe thấy rung động. Và khi bạn đi vào trong giấc ngủ bạn đi vào việc nghe nó và khi ra khỏi giấc ngủ bạn đi ra khỏi việc nghe nó. Và kẽ hở giữa hai điều này bạn không thể nhớ được vì bạn đã ngủ, cho nên bạn nghĩ rằng bạn đã nghe thấy mọi lúc.

Trong nhiều thế kỉ hàng triệu người tôn giáo đã từng lừa dối bản thân họ bằng tự thôi miên. Chín mươi chín phần trăm tôn giáo của bạn bao gồm tự thôi miên và không gì khác. Một khi điều đó bị bỏ đi, thế thì bạn sẽ có khả năng khám phá ra tôn giáo thực, không trước nó.

Một sư đang lẩm nhẩm đọc Kinh Kim cương:...

Nhẩm đọc đã trở thành nghi lễ thế. Chính từ "koran" có nghĩa là nhẩm đọc - chính từ "koran" nghĩa là nhẩm đọc, dường như nó được ngụ ý chỉ để nhẩm đọc. Thậm chí không ai bận tâm hiểu nghĩa của nó. Tôi biết nhiều người bạn Mô ha mét giáo có thể nhẩm đọc Koran mà không biết đích xác nghĩa; họ không quan tâm về nghĩa. Tôi biết những người bạn Jaina có thể nhẩm đọc Samayasar của Kundkund mà không biết nghĩa. Và tôi biết các Phật tử, sư và ni, có thể nhẩm đọc Kinh Kim cương, Kinh Hoa liên, mà không biết nghĩa chút nào. Và cho dù họ biết nghĩa nó cũng sẽ sai. Nó sẽ sai vì họ sai. Nghĩa phụ thuộc vào bản thể họ. Nghĩa chỉ có thể đúng nếu họ đạt tới phật tính; nó không bao giờ có thể là đúng trước điều đó. Kinh Diamon nói, và sư này nhẩm đọc.

"... Nếu người ta thấy rằng hình tướng không phải là hình tướng, thế thì người đó thấy Phật."

Con đường của Phật là con đường của neti-neti, qua phủ định, không cái này không cái nọ. Đây là toàn thể quá trình đạt tới cốt lõi bản chất của bạn. Bạn phải liên tục loại bỏ, vứt bỏ. Bạn phải nói rằng "Thân thể không phải là bản thân tôi, tôi không là thân thể, vì tôi có thể thấy thân thể, tôi có thể cảm thân thể." Bạn đã là đứa trẻ và bạn biết thân thể bạn là thân thể đứa trẻ. Thế rồi bạn trở thành thanh niên, và bạn biết rằng thân thể bạn trở thành trẻ trung. Thế rồi bạn trở nên già và bạn biết thân thể bạn trở nên già. Đôi khi bạn bị ốm và đôi khi bạn mạnh khoẻ, và bạn biết cảm giác bên trong về mạnh khoẻ, cường tráng, không bệnh.

Bạn là người biết và người biết không bao giờ có thể là cái được biết; đó là số học thông qua phủ định. Người quan sát không thể là cái được quan sát. Cho nên "Tôi không là thân thể" - điều đó phải là kinh nghiệm đầu tiên khi bạn đi vào bên trong. Khó chịu thứ nhất là với thân thể, cho nên bạn phải gián đoạn bản thân bạn với thân thể. Đó là đồng nhất đầu tiên của bạn rằng "Tôi là thân thể."

Khi bạn đói bạn nói, "Tôi đói," nhưng thực sự trường hợp này là khác. Bạn chỉ đang quan sát rằng thân thể đói, dạ dầy của bạn cảm thấy trống rỗng; đó là kinh nghiệm của bạn. Bạn không đói. Và khi bạn ăn và bạn được thoả mãn, điều đó nữa cũng kinh nghiệm của bạn. Bạn là người quan sát, thức ăn không đi vào tâm thức, tâm thức cũng không bao giờ trở nên đói hay được thoả mãn, nó cũng không trở nên khát hay được dịu cơn khác. Nó chỉ là người quan sát.

Phật đã nói, "Quan sát và gián đoạn bản thân ông khỏi thân thể. Ông không là thân thể."

Và cùng điều đó phải được làm với tâm trí. Thế thì lại quan sát - bạn có phải là ý nghĩ không? Làm sao bạn có thể là ý nghĩ được? Ý nghĩ tới và đi - và bạn còn lại. Ý nghĩ như phản xạ trong gương, mây bay trong bầu trời, nhưng bầu trời không phải là mây. Ham muốn, kí ức, tưởng tượng, tất cả chúng đều tới rồi đi. Bạn cũng không phải là tâm trí, cho nên nói, "Tôi không là tâm trí."

Và thứ ba, "Tôi cũng không là trái tim" - tình cảm, xúc động, cái là tinh tế nhất. Thế thì tôi là ai? Khi bạn đã chặt đi ba đồng nhất này, gần như chẳng cái gì còn lại. Bạn đã chặt chính gốc rễ của bản ngã. Thế thì bạn thậm chí không thể nói, "Tôi đây," bạn chỉ có thể nói, "Có tính đây nào đó, nhưng không có tôi."

"Tôi" bao gồm thân thể, tâm trí, trái tim. Đây là ba cấu phần của thân thể, của bản ngã. Một khi ba cấu phần này bị bỏ đi, bị loại ra, bản ngã biến mất. Thế thì chỉ có nhận biết thuần khiết. Thân thể là hình tướng, tâm trí cũng là hình tướng, và trái tim cũng là hình tướng. Và bản ngã là cái ôm giữ tất cả, cái bó của mọi hình tướng. Khi mọi thứ đã bị lấy ra, bản ngã trở thành trống rỗng và rơi tõm. Do đó Kinh Kim cương này nói:

"... Nếu người ta thấy rằng hình tướng không phải là hình tướng…"

"Thân thể không phải là thân thể của tôi, tâm trí không phải là tâm trí của tôi. Tôi không ở trong thân thể không ở trong tâm trí; đây chỉ là các hình tướng." Và hình tướng là không thật. Hình tướng chỉ là hình dạng, con sóng, các pha trôi ra, như mơ. Hình tướng không phải là hình tướng. Nếu một khi điều này được nhận ra, thế thì người ta trở thành phật, người ta thấy phật. Nhận biết là phật.

Có câu chuyện về Phật; tôi thích nó vô cùng:

Phật đang ngồi dưới một cây. Một nhà chiêm tinh lớn đi ngang qua. Ông ấy thấy dấu chân của Phật trên cát trên bờ sông. Trời vừa mưa xong và cát còn ướt và ông ấy có thể thấy dấu chân của Phật rất rõ ràng. Ông ấy đâm ra phân vân, phân vân lắm. Toàn thể chiêm tinh học của ông ấy bị lâm nguy vì ông ấy đã từng nghiên cứu cả đời rằng đây là dấu hiệu của một chakravartin. Chakravartin nghĩa là người cai trị toàn thế giới, hoàng đế của cả sáu lục địa. "Chakravartin làm gì ở đây trong cái làng nhỏ, nghèo nàn này, bên cạnh con sông bình thường này? Và lại còn đi chân trần trên cát - một chakravartin sao? Không thể được!"

Ông ấy xem xét rất kĩ càng - chắc phải đã nhìn qua kính lúp. Mọi chỉ dẫn đều chính xác tới mức hoặc toàn thể chiêm tinh học của ông ấy là sai hoặc một chakravartin đã đi chân trần. Ông ấy theo dấu chân người này đã đi và ông ấy thấy Phật đang ngồi dưới cây bên bờ sông. Ông ấy trở nên phân vân nhiều hơn. Mặt của người này có vẻ giống như mặt của chakravartin - duyên dáng thế, đẹp thế. Vẻ huy hoàng thế mà ông ấy chưa bao giờ thấy trong đời mình. Nhưng ông này là kẻ ăn xin, quần áo của ông này là quần áo của kẻ ăn xin. Và bên cạnh Phật có bình bát ăn xin.

Ông ấy tới, cúi chào, hỏi, "Tôi có thể hỏi ông là ai được không, thưa ông? Ông có phải là thượng đế đã giáng trần từ cõi trời vì cuộc viếng thăm đặc biệt nào đó tới thế gian này?" Phật nói, "Không, ta không phải là thượng đế." "Thế thì ông là thiên thần à?" Và Phật nói, "Không, ta không là thiên thần."

Và theo cách này, ông ấy liên tục hỏi và Phật liên tục nói "Không, không, không..." Bực mình, ông ấy hỏi, "Ít nhất thì ông sẽ nói có cho câu hỏi này. Ông là người, hay ông thậm chí sẽ nói ông không là người?" Phật nói, "Ta cũng không là người." Tức điên lên, người này hỏi, "Thế thì ông là ai?"

Phật nói, "Ta chỉ là nhận biết. Ta đã bỏ mọi hình tướng vì hình tướng không phải là hình tướng... chỉ là mơ, hoa trời."

Đôi khi bạn thấy chúng khi bạn ở gần đại dương - bạn thấy hoa trời. Trong huyền thoại Ấn Độ chúng được gọi là hoa trời. Các nhà vật lí học nói nó là ô xi cô đọng, vì gần đại dương có quá nhiều ô xi trong không khí, cho nên khi bạn nhìn đôi khi bạn thấy hình dạng trong chuyển động của trời. Phật nói, "Ta chỉ là nhận biết, không gì khác."

Sư này đã nhẩm đọc kinh này.

Thầy đi qua và nghe thấy điều đó.

Thầy bao giờ cũng dùng mọi cơ hội để giúp mọi người thức dậy; họ không bỏ lỡ một cơ hội nào. Sư này phải đã là đệ tử của ông ấy.

Thầy đi qua và nghe thấy điều đó. Thế rồi thầy nói với sư này "Ông đọc sai.

Nó phải đọc thế này: "Nếu người ta thấy rằng hình tướng là hình tướng, thế thì người đó thấy Phật.'"

Bây giờ Thầy đang nói chính điều đối lập của kinh này. Sư này đang nhẩm đọc đúng Thầy nói nó sai. Nhưng Thầy là đúng và sư này là sai, vì trong tay của người đúng ngay cả lời sai cũng trở thành đúng và trong tay của người sai ngay cả lời đúng cũng trở thành sai.

Điều đó đã xảy ra nhiều lần với tôi. Ở Sarnath tôi được các Phật tử mời; một sư Phật giáo, Khất sĩ Jagdeesh Kashyap đã mời tôi. Tôi đang nói chuyện cho các sư Phật giáo. Sarnath là chỗ mà Phật đã cho bài giảng đầu tiên. Tôi đã kể vài câu chuyện về Phật.

Sau khi tôi nói chuyện, Khất sĩ Jagdeesh Kashyap, chủ nhà của tôi, đứng dậy và nói, "Chúng tôi rất biết ơn. Không ai đã nói theo cách này cho chúng tôi. Nhưng các chuyện mà ông đã kể lại không đích xác như được cho trong kinh sách; ông đã thay đổi nhiều chỗ." Và ông ấy là học giả lớn; ông ấy biết mọi kinh sách.

Tôi nói với ông ấy, "Ông biết kinh sách, tôi biết Phật! Cho nên nếu tôi nói cái gì đó mà không có trong kinh sách, ông có thể thêm nó vào trong kinh sách của ông. Nếu tôi nói cái gì đó khác với kinh sách, thế thì ông có thể sửa lại kinh sách của ông. Ông chỉ biết mỗi kinh sách, tôi biết Phật."

Ông ấy nói, "Ông ngụ ý gì bởi việc biết Phật? Ông ấy đã chết từ hai mươi nhăm thế kỉ rồi!"

Tôi nói, "Điều đó nữa cũng là theo kinh sách; bằng không thì ông ấy vẫn sống trong mọi người - ngay bây giờ! Ông ấy thậm chí đang sống trong ông. Ông không nhận biết về ông ấy, tôi nhận biết về ông ấy. Tôi không nói về Phật Gautama. Tôi đã kinh nghiệm nhận biết, và bất kì cái gì tôi nói cũng đều là theo kinh nghiệm của tôi. Những câu chuyện phải là theo cách này, cách tôi đang kể. Nếu kinh sách của ông nói khác đi, thế thì ai đó phải đã đặt chúng vào theo cách sai."

Ông ấy là chủ của tôi cho nên ông ấy không thể tranh cãi tới mức đó; điều đó sẽ là bất lịch sự. Về sau trong đêm ông ấy nói. "Nhưng điều này là quá đáng! Tôi đã đắn đo suy nghĩ về điều đó cả ngày. Ông ngụ ý nói rằng kinh sách mà chúng tôi đã từng kính trọng trong nhiều thế kỉ là sai sao?"

Tôi nói, "Tôi không nói điều đó. Điều tôi nói là: ông biết chỉ mỗi kinh sách, do đó việc biết của ông là không tin cậy." Và tôi đã kể cho ông ấy câu chuyện này, chuyện Thiền này:

Một sư đang lẩm nhẩm đọc Kinh Kim cương: "...Nếu người ta thấy rằng hình tướng không phải là hình tướng, thế thì người đó thấy Phật."

Sư này đã nhẩm đọc hoàn hảo, đích xác như nó đã được nói.

Thầy đi qua và nghe thấy điều đó. Thế rồi thầy nói với sư này "Ông đọc sai.

Nó phải đọc thế này:

Thầy đổi đích xác điều đối lập.

'Nếu người ta thấy rằng hình tướng là hình tướng...'

rằng thân thể là thân thể, tâm trí là tâm trí, trái tim là trái tim... thế thì người ta thấy phật.

Sư này kêu lên, "Điều thầy vừa nói chính là đối lập lại với lời của kinh!"

Và sư này là đúng khi có liên quan tới kinh, nhưng dầu vậy sư chỉ biết kinh; sư không có kinh nghiệm trực tiếp về thực tại.

Thầy tiếp đó đáp, "Làm sao người mù có thể đọc được kinh này?"

Bạn mù và bạn đang nói về ánh sáng! Bạn có thể đã đọc về ánh sáng, nhưng bạn có thể nói được gì về ánh sáng? Bất kì cái gì bạn nói đều sẽ sai.

Ramakrishna thường kể đi kể lại một câu chuyện về người mù.

Một người mù được vài người bạn mời tới; có bữa tiệc. Lần đầu tiên người đó nếm kẹo làm bằng sữa. Người đó hỏi người ngồi bên cạnh mình - và người này là một bác học lớn, một học giả lớn - người đó hỏi, "Cái này là cái gì?" Nhà bác học nói, "Cái này là kẹo làm bằng sữa."

Người mù hỏi, "Xin ông nói cái gì đó về sữa để cho tôi có thể hiểu được nhiều hơn về kẹo." Nhà bác học nói, "Sữa à? Sữa mầu trắng."

Người mù nói, "Ông đang tạo ra phân vân nhiều hơn cho tôi. Tôi là người mù. Đừng tạo ra nhiền thách đố cho tôi, giúp tôi hiểu đi. Trắng là gì? Ông ngụ ý gì bởi trắng?"

Nhưng các bác học còn mù hơn cả người mù. Nhà bác học nói, "Trắng sao? Ông không biết trắng là gì à? Đây là kiểu câu hỏi gì vậy? Ông đã bao giờ thấy thiên nga chưa? Mầu của thiên nga là mầu trắng; đó là trắng là gì."

Người mù nói, "Ông có vẻ bực mình, nhưng xin ông tha thứ cho tôi - tôi là người mù. Đừng giận, nhưng tính tò mò của tôi đã bị khơi ra bởi câu trả lời của ông. Giờ tôi đang tự hỏi ông ngụ ý gì bởi 'thiên nga'? Tôi chưa bao giờ nghe thấy, không ai đã bao giờ nói cho tôi về thiên nga. Thiên nga là thế nào? Nó trông thế nào? Và làm cho điều đó được rõ ràng đi, biết rõ rằng tôi là người mù. Đầu tiên nghĩ về việc mù của tôi và thế rồi cố gắng giải thích cho tôi; theo cái mù của tôi ông phải minh hoạ cho ra vấn đề."

Nhà bác học trở về nhận biết một chút ít. Ông ấy nói, "Điều này sẽ diễn ra vô hạn. Bất kì cái gì mình nói, người này sẽ hỏi câu hỏi khác. Nó phải được kết thúc!" Cho nên ông ấy cầm tay người mù, đặt tay người này lên cánh tay của mình và nói, "Di chuyển tay ông trên tay tôi đi. Ông có cảm thấy cái gì không?" Người mù nói, "Có, tôi có thể cảm thấy bàn tay cong."

Câu trả lời của người mù làm cho nhà bác học sung sướng. Ông ấy nói, "Giờ ông sẽ hiểu. Đây là cách cái cổ của thiên nga như thế nào - nó cong như bàn tay này."

Người mù tràn ngập hân hoan. Người đó nói, "Cám ơn ông nhiều, nhiều lắm! Giờ tôi biết kẹo này được làm từ cái gì - bàn tay cong!"

Đây là kết luận logic. Người mù không thể hiểu được mầu sắc, không thể hiểu được tính trắng. Thật là ngu xuẩn mà đi giải thích nó cho người đó. Người đó có thể liên tục nhẩm đọc kinh về tính trắng trong nhiều kiếp; người đó sẽ không biết tính trắng là gì. Điều người đó cần không phải là kinh về tính trắng: điều người đó cần là một người có thể đánh thức người đó, bác sĩ điều trị có thể chữa mắt cho người đó, người có thể làm cho người đó nhìn thấy.

Thầy tiếp đó đáp, "Làm sao người mù có thể đọc được kinh này?"

"Ông mù. Ông không biết gì. Ta biết," Thầy nói, "Kinh này nói gì."

Đó là một cách tiếp cận tới nhận biết của người ta: qua phủ định neti-neti - không cái này không cái nọ. Đó là con đường phủ định. Có con đường khác: qua khẳng định iti-iti - cái này nữa, cái này nữa. Đó là cách khác. Người ta có thể đạt tới qua phủ định, người ta có thể đạt tới qua khẳng định. Và người đã đạt tới biết cả hai cánh cửa.

Phát biểu thứ nhất liên quan tới con đường phủ định:

"Nếu người ta thấy rằng hình tướng không phải là hình tướng, thế thì người đó thấy Phật."

Nhưng nếu bạn đã thấy phật bên trong bản thân bạn, nếu bạn đã đi tới hiểu biết đó, bạn sẽ hiểu phát biểu của tôi nữa. Thế thì nó không mâu thuẫn với điều đó, nó chỉ là bù cho điều đó; là bổ sung. Thế thì nó là qua khẳng định: "Nếu người ta thấy rằng hình tướng là hình tướng, thế thì người đó thấy Phật.'"

Nhưng cả hai phát biểu này sẽ có vẻ mâu thuẫn với người mù; với người có mắt thì không có mâu thuẫn chút nào.

Có những người sẽ thấy cả nghìn lẻ một mâu thuẫn trong lời Phật, trong lời Jesus, bởi lẽ đơn giản họ đã không trải nghiệm trạng thái đó của tâm thức, nơi các cái đối lập gặp gỡ, hoà quyện và trở thành một, nơi các cái đối lập không còn là đối lập mà trở thành phần bù, khi các cái đối lập là tuyệt đối cần thiết cho sự tồn tại của nhau, khi chúng không còn là kẻ thù mà là bạn bè, đối tác trong một điệu vũ. Nhưng người đã biết, với họ không có mâu thuẫn chút nào.

Điều đó đã là kinh nghiệm của tôi... Trong tất cả hai mươi nhăm năm này tôi đã từng nói với mọi người, lặp đi lặp lại, các học giả, giáo sư, bác học và nhà thượng đế học sẽ tới tôi và bảo tôi: "Phát biểu của ông là mâu thuẫn. Chỗ này ông nói điều này, chỗ khác ông nói chính cái đối lập."

Tôi đã bảo họ, "Chúng sẽ dường như mâu thuẫn với ông chỉ nếu ông không đạt tới nhận biết, tới tâm thức. Một khi đỉnh đó được đạt tới, từ đỉnh đó ông có thể thấy mọi con đường đều dẫn tới cùng đỉnh. Con đường tới từ phương bắc và con đường tới từ phương nam là không đối lập."

Nhưng những người ở trong thung lũng, thung lũng tối, tất nhiên họ sẽ nói rằng con đường đi từ phương bắc và con đường đi từ phương nam là những con đường đối lập: chúng không thể dẫn bạn tới cùng đích. Họ sẽ cãi nhau, tranh cãi, đánh nhau và làm phí thời gian của họ. Còn người ngồi trên đỉnh núi sẽ đơn giản cười vào toàn thể tính ngu xuẩn này.

Mọi tôn giáo đều đã từng cãi nhau, nhưng không có cãi nhau giữa Phật và Lão Tử, Zarathustra và Mohammed, Bahauddin và Ramakrishna, Raman và Krishnamurti; không có cãi nhau. Cãi nhau chỉ tồn tại giữa các triết gia. Vâng, Phật cũng đã tranh biện chống lại những kẻ ngu, nhưng không bao giờ chống lại vị phật khác. Mahavira cũng tranh biện chống lại các thầy rởm, nhưng không bao giờ chống lại thầy thực. Jesus cũng đã nói nhiều điều chống lại các giáo sĩ, nhưng không bao giờ chống lại nhà tiên tri thực; điều đó là không thể được. Tất cả họ đều có cùng hương vị, cùng kinh nghiệm; họ đã biết cùng chân lí.

Trong lớp chủ nhật và linh mục đang ca ngợi cái đẹp của vị tha và khoan hồng. Pierino đứng dậy và nói, "Vâng, bố con cũng nói rằng trong cuộc sống chúng ta phải cho và cho và cho."

Linh mục rất hài lòng và đáp, "Bố con phải là người ngoan đạo và sợ Thượng đế. Sẽ là tốt nếu có nhiều người hơn như ông ấy. Ông ấy làm gì?" "Ông ấy là võ sĩ quyền anh ạ!" Pierino đáp.

Manuel rời khỏi Bồ Đào Nha và sang Brazil để bắt đầu kinh doanh. Khi anh ta tới Rio anh ta bắt gặp ông bạn cũ, Joaquin, người đã cố vấn cho anh ta đi vào kinh doanh motel vì nó là kinh doanh sinh lời nhất ở Rio. Sau vài tháng hai người bạn lại gặp nhau.

"Gợi ý của ông làm cho tôi phá sản!" Manuel phàn nàn.

"Làm sao điều đó có thể vậy được?" Joaquin hỏi. "Không có rủi ro trong kinh doanh này. Có thể ông đã làm cái gì đó sai."

"Không đâu, không đâu!" Manuel nói. "Tôi đã làm mọi thứ ông gợi ý. Tôi đã dùng kiến trúc sư và người trang trí nội thất giỏi nhất. Mọi thứ đều có bầu không khí và hương vị. Toàn thể motel được thiết kế theo phong cách A rập. Nó rất lãng mạn - như cắm trại trong lều ở sa mạc.

Giường thì tròn, có gương trên trần, nhạc ngoại được chơi và có màn mỏng lung linh trong ánh đèn đỏ dịu." "Vậy cái gì có thể sai được?" người bạn hỏi.

"Tôi không biết," Manuel đáp. "Không đôi nào ông nói sẽ đăng kí vào ở trong mọi giờ mà tới. Chỉ thỉnh thoảng một gia đình dừng lại."

"Ông đã đặt tên cho motel của ông là gì?"

"Motel Đức mẹ linh thiêng!" Manuel đáp.

Mọi người vận hành từ việc hiểu riêng của họ; họ không thể đi ra ngoài nó được - người ta thậm chí không thể mong đợi...

Tom đi tới hãng lữ hành ở New York để đặt kì nghỉ của mình ở Anh. Cô gái tại quầy hỏi anh ta, "Ông muốn thuê xe khi ông ở London không?" "Có chứ, sao không?" Tom trả lời.

"Được, thưa ông, nhưng ông biết ở Anh họ lái xe bên trái của phố đấy," cô gái giải thích cho anh ta.

Tom ngạc nhiên. "Tôi không biết điều đó, nhưng mà các nước khác nhau có tục lệ khác nhau, cho nên tại sao không?"

Tom hài lòng rời khỏi hãng lữ hành và mọi thứ được thu xếp.

Hai tuần sau đó anh ta tự kéo lê mình tới văn phòng hãng lữ hành, tay và chân bó bột. "Tôi muốn huỷ chuyến đi tới England!"

Cô gái tại quầy muốn biết điều gì đã xảy ra cho anh ta.

"Thế này," anh ta giải thích, "tôi nghĩ trước khi tôi sang England tôi nên có thực hành tốt hơn về đi bên trái phố một chốc!"

Một người Brazil đi tới bữa tiệc và bị say quá - say tới mức anh ta đi quá trên đường về nhà. Một con rắn nhỏ trườn qua và bằng cách nào đó chui vào trong quần của anh ta và cuộn tròn thoải mái trong khu rừng đen trước khung xương chậu.

Sáng hôm sau anh ta thức dậy, cọ mắt và đi tè. Để tay vào bên trong vạt cài cúc, anh ta kéo con rắn ra. Ngạc nhiên, anh ta nói, "Cái đó là cái gì vậy, gì gì? Tao biết mày có cái mồm nhỏ này, nhưng hai mắt nhỏ này tao không thể nhớ được!"

Hai mèo mướp đang tán chuyện qua thùng rác. Một con nói, "Ai là bố của lũ mèo con cuối cùng của mày thế?"

Con kia đáp, "Con mèo đực mầu hoe tuyệt đẹp từ bờ kênh. Thế còn mày?"

"Tao chẳng biết ai đã làm điều đó - tao đang cắm đầu vào can cá sardine mọi lúc."

Ba người đàn bà được đưa tới nhà tâm thần để kiểm tra sức khoẻ tâm thần. Bác sĩ tâm thần dùng phép thử liên quan tới từ. "Biển xanh, trời xanh, đá trắng, cát lấp lánh, ánh mặt trời chiếu sáng trên trời - cô nghĩ về gì?" ông ta hỏi người đàn bà thứ nhất.

"Ồ, bức hoạ đẹp," người đàn bà này nói. Cô ấy là hoạ sĩ.

"Được, cô có thể đi, cô lành mạnh," nhà tâm thần nói.

Người đàn bà thứ hai vào phòng. " Biển xanh, trời xanh, đá trắng, cát lấp lánh, ánh mặt trời chiếu sáng trên trời - cô nghĩ về gì?" nhà tâm thần hỏi.

"Kì nghỉ mùa hè," người đàn bà này nói. Cô ấy là cô giáo ở đại học.

"Được, cô có thể đi, cô mạnh khoẻ," nhà tâm thần nói.

Người đàn bà thứ ba bước vào và nhà tâm thần lặp lại câu hỏi của mình: "Biển xanh, trời xanh, đá trắng, cát lấp lánh, ánh mặt trời chiếu sáng trên trời - cô nghĩ về gì?" "Dương vật," người đàn bà đáp. "Dương vật sao?" nhà tâm thần nói. "Cái quái quỉ gì làm cô nghĩ tới dương vật?" 'Đó là mọi thứ mà tôi đã từng nghĩ tới," người đàn bà nói. "Cô có rồ không?" nhà tâm thần hỏi. "Không, tôi không rồ - tôi chỉ là xơ cơ đốc giáo.

Nhưng bạn không thể mong được cái gì nhiều hơn từ xơ Cơ đốc giáo!

Mọi người sống trong tâm trí riêng của họ. Ngay cả mây trắng, trời xanh, ánh mặt trời chiếu sáng trên trời sẽ không tạo ra mấy khác biệt. Họ sẽ chỉ nhớ cái họ có thể nhớ.

Bạn có thể đọc Kinh Kim cương, nhưng bạn sẽ chỉ thấy cái bạn có thể thấy, bạn sẽ hiểu chỉ cái bạn có thể hiểu. Toàn thể vấn đề không phải là để biết nhiều hơn, toàn thể vấn đề là hiện hữu nhiều hơn. Bạn càng được hợp nhất, bạn càng nhận biết, bạn càng ý thức, thì có các kinh ở khắp mọi nơi - trong nhành cỏ, trong tảng đá. Vâng, buổi thuyết giảng trong tảng đá và kinh sách trong cây. Vấn đề là mắt của bạn. Nếu bạn có khả năng để nhìn, thế thì Thượng đế có ở mọi nơi. Bạn không cần đi tới nhà thờ hay đền chùa hay nhà thờ hồi giáo. Nếu bạn có sáng tỏ, trong suốt của cái nhìn, thế thì bạn không cần đọc Gita, Dhammapada. Kinh Kim cương, Koran, Kinh Thánh. Bất kì cái gì bạn đọc sẽ trở thành Kinh Kim cương, sẽ trở thành Bhagavadgita, sẽ trở thành Koran - mọi thứ tuỳ thuộc vào bạn.

Do đó nhấn mạnh của tôi ở đây là trở nên nhiều tính thiền hơn, không nhiều tính thông tin hơn, trở nên có tính thiền tới mức bạn có khả năng thấy thấu suốt, để cho không cái gì cản trở cái nhìn của bạn, để cho không có thêm rào chắn nào giữa bạn và thực tại. Khi thực tại đứng trần trụi trước bạn và bạn đứng trần trụi trước thực tại, có phúc lành, có phúc lạc.

Đó là lí do tại sao các Thiền sư, các thầy Thiền đã từng nói, "Đốt kinh sách đi." Không phải là họ ngụ ý theo nghĩa đen đâu.

Một Thiền sư, Ikkyu - Nhất hưu tông thuần, đang ở trong một ngôi đền. Trong đêm trời quá lạnh và ngôi đền có ba tượng Phật bằng gỗ, cho nên ông ấy lấy tượng lớn nhất và tạo ra đống lửa bên trong đền. Thầy tu bị thức dậy bởi ánh lửa; ông ta xô ra. Ông ta hơi kinh hoàng về người này vì người này có vẻ hơi dở hơi, nhưng ông ta đã cho phép người này ở lại. Người này có vẻ rất lành và tốt. Và người này đã làm gì?

Thầy tu phát điên. Ông ta nói, "Ông làm gì vậy? Ông đã đốt Phật!"

Ikkyu lấy một miếng gỗ nhỏ cời tro và bắt đầu nhìn, tìm trong tro. Tượng đã cháy gần hết. Thầy tu hỏi, "Ông tìm gì vậy?" Ông ấy nói, "Tìm xương của Phật!"

Ông ta nói, "Ông phải điên toàn bộ rồi! Làm sao tượng gỗ có thể có xương được?"

Ikkyu nói, "Thế thì đêm dài vẫn có đó và trời quá lạnh, và Phật bên trong đang rùng mình. Ông đem tiếp... có hai tượng nữa mà - ông cũng tới và chúng ta cùng sưởi ấm!"

Tất nhiên thầy tu này tống ông ấy ra. Người này là nguy hiểm! Ông ấy có thể đốt mọi chư phật, ông ấy thậm chí có thể đốt đền. Nhưng Ikkyu đã chỉ ra cái gì đó cho người này: rằng tượng gỗ là tượng gỗ; nó không phải là phật. Phật ở bên trong bạn. Nhưng nếu bạn liên tục tôn thờ tượng gỗ bạn sẽ vẫn còn bị lừa dối.

Đến sáng thầy tu này mở cửa đền và ông ta thấy Ikkyu ngồi bên ngoài cửa với vài đoá hoa, đang tôn thờ cột mốc cây số. Ông ta nói, "Ông điên thực - ta cảm thấy tiếc cho ông. Đêm qua ông đã đốt tượng đẹp nhất của ta, và bây giờ ông đang làm gì?"

Và ông này đang nói, Buddham sharanam gachchhami, Sangham sharanam gachchhami, Dhammam sharanam gachchhami... và trút hoa lên cột mốc cây số. "Tôi đi tới chân Phật, tôi đi tới chân tâm xã của ngài, tôi đi tới chân của Đạo tối thượng mà ngài đã dạy." Và Ikkyu nói, "Khi ta cảm thấy thích cầu nguyện, ta cầu nguyện; thế thì bất kì cái cớ nào cũng là đủ. Đây là các cái cớ thôi! Cần gì phải có cớ đặc biệt? Tượng của ông là cái cớ; ta bịa ra cớ của ta bất kì khi nào, bất kì chỗ nào ta hiện hữu. Ta không cần bận tâm về đền chùa, không cần bận tâm về tượng. Bất kì chỗ nào ta ở ta đều tạo ra chư phật của ta.

"Giờ với khoảnh khắc này cột mốc cây số này là hoàn toàn tốt. Cái gì sai với nó? Trông đấy, nó đẹp làm sao và có hoa trút lên nó. Và khi ta nói Buddham sharanam gachchhami - ta đi tới chân Phật, ngài gật đầu. Điều đó nói, 'Ông được chấp nhận, ông được ân huệ!' "

Ikkyu lại đang chỉ ra cùng một hiện tượng từ góc độ khác. Nếu bạn biết, nếu bạn thực sự biết thế thì mọi thứ là thiêng liêng; nếu bạn không biết, thế thì không cái gì là thiêng liêng, thậm chí không có kinh sách thiêng liêng. Nếu bạn biết, thế thì cái trần tục biến đổi thành cái linh thiêng, nếu bạn không biết, thế thì mọi tính thiêng liêng của bạn chỉ là mánh khoé lừa bịp. Mọi đền và mọi tượng và mọi kinh sách chỉ là bịa đặt, tưởng tượng, mơ của bạn. Suy ngẫm về câu chuyện này đi:

"Làm sao người mù có thể đọc được kinh?"

Tìm ra đôi mắt của bạn đi. Và không có thuốc nào khác ngoại trừ thiền mà có thể giúp mở mắt bạn. Các từ "thuốc" và "thiền" bắt nguồn từ cùng một gốc; cả hai đều có cùng một nghĩa. Thuốc chữa cho thân thể, thiền chữa cho linh hồn bên trong nhất của bạn. Thuốc chữa cho hình dạng bên ngoài, thiền chữa cho bản thể bản chất.

Xem Tiếp Chương 10 – Quay Về Mục Lục

Đọc Miễn Phí Sách Osho - Download Sách Osho PDF

Nghe Miễn Phí Sách Nói Osho Hoặc Download ê