Read more
Dhammapada - Con đường của Phật (Tập 12)
Chương 8. Được sinh ra chứng ngộ
Câu hỏi thứ nhất:
Thưa Thầy kính yêu,
Hồn nhiên là gì và con đường trở thành hồn
nhiên là gì?
Sonja, hồn nhiên là chính bản
tính của bạn. Bạn không phải trở thành nó, bạn đã là nó rồi. Bạn được sinh ra hồn
nhiên. Thế rồi tầng tầng lớp lớp các ước định bị áp đặt lên hồn nhiên của bạn.
Hồn nhiên của bạn giống như tấm gương và ước định giống như các tầng bụi. Tấm
gương phải không được đạt tới, tấm gương đã có đó rồi - hay hơn thế, ở đây. Tấm
gương không bị mất, nó chỉ bị che giấu đằng sau các tầng bụi.
Bạn không phải theo con đường để
đạt tới bản tính của mình bởi vì bạn không thể rời bỏ bản tính của bạn, bạn
không thể đi đâu khác được. Cho dù bạn muốn đi, điều đó cũng là không thể được.
Đó đích xác là định nghĩa của bản tính: bản tính nghĩa là cái không thể bị bỏ lại
sau, cái không thể bị từ bỏ. Nhưng bạn có thể quên mất về nó. Bạn không thể
đánh mất nó nhưng nó không thể bị quên.
Và đó đích xác là điều đã xảy
ra. Tấm gương không bị mất mà bị quên - bị quên bởi vì nó không vận hành chút
nào nữa như tấm gương. Không phải là khiếm khuyết nào đã nảy sinh trong nó, chỉ
các tầng bụi đang che phủ nó. Tất cả mọi điều được cần là lau sạch nó, để loại
bỏ các tầng bụi đó.
Quá trình trở nên hồn nhiên
không thực sự là quá trình trở thành, nó là quá trình khám phá ra bản thể bạn.
Nó là khám phá, không phải là thành tựu. Bạn không đạt tới cái gì đó mới, bạn
đơn giản đạt tới cái bạn bao giờ cũng đã là. Nó là ngôn ngữ bị quên lãng.
Điều đó xảy ra nhiều lần rồi: bạn
thấy một người trên đường, bạn nhận ra người đó, khuôn mặt người đó dường như
quen quen. Bỗng nhiên bạn nhớ rằng bạn biết tên người đó. Bạn nói, "Nó ở
ngay đầu lưỡi tôi," nhưng dầu vậy nó không tới với bạn. Điều gì đang xảy
ra? Nếu nó chỉ ở ngay đầu lưỡi, thế thì tại sao bạn không thể nói nó ra được? Bạn
biết rằng bạn biết nó, nhưng dầu vậy bạn không có khả năng nhớ nó. Và bạn càng
cố, nó càng trở nên khó hơn, bởi vì khi làm nỗ lực bạn căng thẳng hơn, và khi bạn
căng thảng bạn càng xa hơn với bản tính của mình, bạn xa hơn khỏi điều đã có
đó. Khi bạn được thảnh thơi bạn ở gần hơn; khi bạn hoàn toàn thảnh thơi, nó sẽ
trồi lên bề mặt theo cách riêng của nó.
Cho nên bạn cố gắng vất vả,
nhưng nó không tới, thế là bạn quên hết về nó. Thế rồi nằm trong bồn tắm, chỉ
bơi trong bể bơi, và bạn thậm chí không cố nhớ cái tên của người đó thì đột
nhiên nó bật ra. Điều gì đã xảy ra? Bạn không cố nhớ, và bạn thảnh thơi. Khi bạn
thảnh thơi bạn rộng rãi, khi bạn căng thẳng bạn trở thành hẹp - càng căng thẳng,
càng hẹp hơn. Lối chuyển giữa bạn và cái ở bên trong bạn trở thành hẹp tới mức
không cái gì có thể qua được nó, thậm chí chỉ là một cái tên.
Tất cả các khám phá khoa học vĩ
đại đã từng được thực hiện theo cách rất bí ẩn này - theo chính cách thức rất
không khoa học, phải nói vậy.
Bà Curie đang làm việc về vấn đề
toán học nào đó trong ba năm liên tục và bà ấy càng cố, lời giải dường như càng
ngày càng xa vời hơn. Bà ấy đã cố theo đủ mọi cách, nhưng chẳng cái gì có tác dụng,
chẳng cái gì xảy ra. Và có ở đâu đó một cảm giác ngần ẩn sâu sắc rằng "Lời
giải tồn tại. Mình không tranh đấu với cái gì đó ngớ ngẩn." Cảm giác ngầm ẩn
này liên tục mọi lúc như dòng chảy ngầm; do đó bà ấy không thể nào bỏ được nỗ lực
này. Bà ấy mệt mỏi - ba năm phí hoài vì một bài toán đơn giản. Nhưng sâu bên dưới
bên trong bản thân bà ấy ai đó đang nói, "Lời giải là có thể. Luyện tập
này không vô tích sự đâu. Tiếp tục đi." Và bà ấy thành bướng bỉnh, bà ấy
kiên trì. Bà ấy bỏ mọi dự án khác, bà ấy buộc bản thân mình phải toàn bộ trong
một bài toán. Nhưng bà ấy càng cố, nó càng thành không thể được.
Một đêm chuyện xảy ra, gần như
nó đã xảy ra cho Phật Gautama; tất nhiên, các vấn đề là khác nhau, nhưng quá
trình là như nhau. Phật đã vật lộn trong sáu năm để đạt tới chứng ngộ và ông ấy
đã chẳng đạt tới cái gì. Thế rồi một đêm ông ấy vứt bỏ toàn thể nỗ lực này, đi
vào giấc ngủ, và, trước sáng khi ngôi sao cuối cùng lặn, ông ấy đã trở nên chứng
ngộ.
Đêm đó bà Curie vứt bỏ ý tưởng
này, toàn bộ dự án này - bà ấy đóng chương đó lại. "Thế là đủ rồi! Ba năm
đã phí hoài là quá nhiều cho một bài toán." Có những bài toàn khác đang chờ
đợi được giải. Nó đã bị kết thúc trong tâm trí bà ấy, mặc dầu hiểu biết ngầm ẩn
vẫn có đó như tiếng thì thào thường xuyên. Nhưng bà ấy đã theo nó đủ lâu rồi,
đã đến lúc rồi. Người ta chỉ có một thời gian giới hạn; ba năm là quá nhiều cho
một bài toán. Một cách có chủ ý bà ấy vứt bỏ ý tưởng này. Khi có liên quan tới
bà ấy, bà ấy đã đóng toàn thể dự án này. Bà ấy đi ngủ chẳng bao giờ bận tâm bởi
bài toán đó nữa.
Và đến sáng khi bà ấy tỉnh dậy
bà ấy ngạc nhiên. Một mẩu giấy trên bàn của bà ấy, lời giải có đó, được viết bằng
chữ viết tay của bà ấy. Bà ấy không thể tin được vào mắt mình. Ai đã làm điều
đó? Người phục vụ không thể làm được nó - người đó chẳng biết gì về toán học,
và nếu bà Curie mà không có khả năng làm nó trong ba năm, làm sao người hầu có
thể đã làm nó được? Và không có ai khác trong ngôi nhà. Và người hầu đã không
vào lúc nửa đêm - cửa khoá từ bên trong. Bà ấy nhìn kĩ và chữ viết tay giống chữ
của bà ấy.
Thế rồi bà ấy sực nhớ ra giấc
mơ. Trong giấc mơ bà ấy đã thấy rằng mình đã dậy, đi tới bàn, viết cái gì đó...
Dần dần, dần dần giấc mơ trở nên rõ ràng. Dần dần, dần dần bà ấy nhớ rằng bà ấy
đã làm nó trong đêm. Nó không phải là mơ, bà ấy đã thực tế làm nó. Và đây là lời
giải! Trong ba năm, bà ấy đã vật lộn vất vả và chẳng cái gì đã xảy ra - và cái
đêm bà ấy vứt bỏ dự án, nó đã xảy ra. Cái gì đã xảy ra? Bà ấy trở nên thảnh
thơi.
Một khi bạn đã vứt bỏ nỗ lực bạn
trở nên thảnh thơi, bạn trở nên nghỉ ngơi, bạn trở nên mềm mại, bạn trở nên rộng
rãi, bạn trở nên cởi mở. Nó có đó trong bà ấy, nó trồi lên bề mặt. Thấy tâm trí
không còn căng thẳng nữa, nó trồi lên.
Hồn nhiên có đó, bạn đơn giản
quên mất nó - bạn đã bị làm cho quên nó. Xã hội tinh ranh. Trong hàng thế kỉ
con người đã học rằng bạn có thể tồn tại trong xã hội này chỉ nếu bạn tinh
ranh; bạn càng tinh ranh, bạn sẽ càng thành công hơn. Đó là toàn thể trò chơi
chính trị: là tinh ranh, tinh ranh hơn người khác. Nó là cuộc vật lộn và cạnh
tranh thường xuyên xem ai có thể tinh ranh hơn. Bất kì ai tinh ranh hơn đều sẽ
thành công, đều sẽ quyền lực.
Sau nhiều thế kỉ của tinh ranh
con người đã học được một điều: rằng vẫn còn hồn nhiên là nguy hiểm, bạn sẽ
không có khả năng sống còn. Do đó cha mẹ cố gắng lái con cái họ ra khỏi hồn
nhiên của chúng. Thầy giáo, trường học, cao đẳng, đại học tồn tại cho công việc
đơn giản làm cho bạn tinh ranh hơn, láu cá hơn. Mặc dầu họ gọi điều đó là thông
minh, nó không phải là thông minh.
Thông minh không chống lại hồn
nhiên, nhớ lấy. Thông minh là hương vị của hồn nhiên, thông minh là hương thơm
của hồn nhiên. Tinh ranh là chống lại hồn nhiên; và tinh ranh, láu cá không đồng
nghĩa với thông minh. Nhưng để thông minh cần cuộc hành trình vô cùng vào nội
tâm. Không trường nào có thể giúp ích, không cao đẳng, không đại học nào có thể
giúp ích. Cha mẹ, tu sĩ, xã hội, họ tất cả đều hướng ngoại; họ không thể giúp bạn
đi vào nội tâm được. Và chư phật lại rất hiếm, vài người và cách xa ở giữa.
Không phải mọi người đều may mắn tìm thấy vị phật. Chỉ vị phật mới có thể giúp
được bạn là người thông minh, nhưng bạn không thể tìm ra nhiều chư phật người
muốn trở thành thầy giáo trường phổ thông và thầy giáo trường trung học và giáo
sư đại học; điều đó là không thể được.
Cho nên có cái thay thế cho
thông minh. Tinh ranh là cái thay thế cho thông minh - thứ thay thế rất nghèo
nàn, nhớ lấy. Và không chỉ nó là thứ thay thế nghèo nàn đâu, nó chính là cái đối
lập của thông minh nữa. Người thông minh không tinh ranh; chắc chắn thông minh,
nhưng thông minh của người đó giữ cho hồn nhiên của mình không bị đụng chạm.
Người đó không bán nó vì những thứ trần tục. Người tinh ranh sẵn sàng bán linh
hồn của mình vì những thứ nhỏ bé.
Judas đã bán Jesus chỉ vì ba
mươi đồng bạc - chỉ ba mươi đồng bạc. Và một Jesus có thể bị bán. Judas phải đã
nghĩ rằng ông ta rất thông minh, nhưng ông ta chỉ đơn giản tinh ranh. Nếu bạn
không thích từ 'tinh ranh' bạn có thể gọi ông ta là láu cá; đó là cái tên hay
cho cùng một thứ, cho cùng một thứ xấu.
Xã hội chuẩn bị cho bạn tinh
ranh để cho bạn có khả năng cạnh tranh trong cuộc vật lộn này vì tồn tại, vật lộn
để sống còn. Nó là cạnh tranh cắt cổ, mọi người theo sát họng mọi người khác. Mọi
người đều sẵn sàng làm bất kì cái gì để thành công, để nổi tiếng, để trèo lên
chiếc thang thành công, tên tuổi và danh tiếng. Họ sẵn sàng dùng bạn làm bàn đạp.
Chừng nào bạn còn chưa tinh ranh bạn sẽ đơn giản bị dùng, bị thao túng. Do đó
xã hội đào tạo mọi đứa trẻ thành tinh ranh, và những tầng này của tinh ranh
đang che giấu hồn nhiên của bạn.
Hồn nhiên không được đạt tới
đâu, Sonja, nó đã có đó rồi. Do đó vấn đề không phải là trở thành, nó là bản thể
của bạn. Nó chỉ phải được khám phá ra - hay được khám phá lại. Bạn phải vứt bỏ
mọi điều bạn đã học từ người khác, và bạn sẽ lập tức là hồn nhiên.
Do đó có chống đối của tôi với
mọi tri thức vay mượn. Đừng trích dẫn Kinh Thánh, đừng trích dẫn Gita. Đừng
hành xử như vẹt. Đừng sống theo thông tin vay mượn. Bắt đầu tìm và kiếm thông
minh riêng của bạn.
Quá trình phủ định là cần; nó
được đạt tới qua việc phủ định. Đó là cách thức của Phật. Bạn phải phủ định mọi
thứ đã từng được trao cho bạn. Bạn phải nói, "Cái này không phải của tôi;
do đó tôi không đòi gì về nó cả. Nó có thể đúng, nó có thể không đúng. Ai biết
được? Người khác nói nó là vậy; chừng nào nó còn chưa trở thành kinh nghiệm của
tôi, tôi không thể đồng ý hay không đồng ý. Tôi sẽ không tin hay không không
tin. Tôi sẽ không là người Cơ đốc giáo hay người cộng sản, tôi sẽ không là người
Hindu hay người Mô ha mét giáo. Tôi sẽ đơn giản không theo bất kì ý thức hệ
nào." Bởi vì, bất kì ai bạn theo, bạn sẽ bám bụi vào quanh bản thân mình.
Dừng việc đi theo đi.
Ở đây, hiện hữu cùng tôi, bạn
không phải là tín đồ của tôi, nhớ lấy điều đó. Bạn bè là chắc, nhưng không phải
tín đồ. Bạn trong chuyện tình với tôi, nhưng đó không phải là vấn đề đi theo.
Và công việc của tôi ở đây không phải là để dạy bạn cái gì đó, mà để giúp bạn
khám phá ra bản thân mình. Vứt bỏ mọi tri thức đi. Điều đó làm tổn thương bởi
vì bạn đã mang tri thức đó lâu thế và bạn đã từng ba hoa nhiều thế về tri thức
đó - bằng cấp của bạn, tiến sĩ nghệ thuật MA và tiến sĩ khoa học PhD và tiến sĩ
văn chương DLitt, và bạn đã ba hoa về tất cả những bằng cấp đó. Và bỗng nhiên
tôi nói với bạn: Vứt tất cả những thứ vô nghĩa đó đi.
Cứ đơn giản như đứa trẻ. Lại là
đứa trẻ như bạn được sinh ra, như Thượng đế đã phái bạn vào trong thế giới này.
Trong trạng thái tựa tấm gương đó bạn sẽ có khả năng phản xạ cái đang đó. Hồn
nhiên là cánh cửa tới biết. Tri thức là rào chắn và hồn nhiên là cây cầu.
Câu hỏi thứ hai:
Thưa Thầy kính yêu,
Tôi có thể cũng là một Phật Gautame được
không?
Govind, có và không. Có bởi vì
phật tính không phải là sở hữu cá nhân của ai cả. Gautama không có nó như một
thuộc tính cá nhân; ông ấy không sở hữu nó và ông ấy không là vị phật duy nhất.
Đã có nhiều chư phật trước ông ấy, đã có nhiều chư phật sau ông ấy. Từ 'phật'
đơn giản nghĩa là người đã thức tỉnh.
Bạn ngủ. Một cách tự nhiên, nếu
bạn có thể ngủ bạn có thể thức dậy. Người có khả năng ngủ cũng có khả năng thức
dậy; chính hiện tượng ngủ ngụ ý khả năng thức dậy. Nếu bạn không có khả năng thức
dậy bạn sẽ không có khả năng ngủ nữa; chúng là hai mặt của cùng một đồng tiền.
Cho nên, Govind, nếu bạn có thể
ngủ, nếu bạn có thể mơ, bạn có thể thức dậy, bạn có thể là vị phật. Do đó tôi
nói có - nhưng bạn không thể là một Phật Gautama được; bạn không thể là Gautama
được. Bạn có thể là Phật Govind, nhưng không là Phật Gautama; điều đó là không
thể được. Tự nhiên không bao giờ lặp lại. Họ nói lịch sử lặp lại - và chắc chắn
nó lặp lại bởi vì lịch sử gồm những người ngu xuẩn. Họ có thể làm cái gì khác?
Họ chỉ có thể lặp lại. Nhưng tự nhiên chưa bao giờ lặp lại; nó chưa bao giờ tạo
ra cùng một con người lần nữa, cùng hình dạng lần nữa. Tự nhiên có tính canh
tân vô cùng.
Đó là nghĩa khi chúng ta nói
Thượng đế là đấng sáng tạo. Đấng sáng tạo không bao giờ lặp lại, ông ấy không
bao giờ tạo ra cùng bức tranh lặp đi lặp lại. Ông ấy cứ tạo ra cái gì đó mới,
ông ấy bao giờ cũng trên cuộc phiêu lưu mới.
Govind, Thượng đế chưa bao giờ
tạo ra người khác nào giống bạn và sẽ không bao giờ tạo ra người khác như bạn.
Ngài yêu tính cá nhân, ngài yêu tính duy nhất. Đó là cách của ngài để bày tỏ
kính trọng với bạn, kính trọng vô cùng. Và vấn đề không chỉ vậy với con người:
đi vào vườn, xem lá chăm chú vào - bạn sẽ không tìm ra cho dù hai cái lá đích
xác như nhau. Trên toàn thể trái đất này bạn sẽ không tìm được hai chiếc lá
đích xác như nhau đâu, hay hòn sỏi đích xác như nhau trên mọi bãi biển.
Mọi thứ đều duy nhất, mọi thứ đều
có chữ kí của riêng nó. Cũng như ngón tay bạn là duy nhất và dấu vân tay của nó
là duy nhất - không có người nào khác có cùng dấu vân tay đâu - nói gì tới linh
hồn bạn? Ngay cả về những điều nhỏ bé thế Thượng đế cũng cẩn thận - hay bạn có
thể nói "tự nhiên," nếu "Thượng đế" đã mất hấp dẫn với bạn.
Nếu từ 'Thượng đế' đã mất hấp dẫn với bạn, 'tự nhiên' là hay, hay 'sự tồn tại',
hay bất kì cái gì bạn muốn. Phật thích từ 'dhamma- pháp' - luật vũ trụ. Lão Tử
thích 'Đạo' - hài hoà của sự tồn tại, trật tự bên trong.
Vũ trụ không phải là hỗn độn, đến
chừng đó là chắc chắn. Liệu có Thượng đế hay không là không liên quan, vũ trụ
không phải là hỗn độn. Đó là lí do tại sao chúng ta gọi nó là vũ trụ. Nó có
tính đơn vị nào đó, do đó mới có từ "universe - vũ trụ," bằng không
chúng ta đã gọi nó là "multiverse." Nó không phải là hỗn độn, có một
trật tự chạy bên trong nó, một sợi chỉ nối mọi thứ lại với nhau. Ngay cả nhành
cỏ nhỏ nhất cũng được nối với vì sao lớn nhất. Không cái gì tách rời, và vậy mà
mọi thứ đều duy nhất và cá nhân. Đây là cái đẹp vô cùng của sự tồn tại: nó yêu
và kính trọng cá nhân, nó nuôi dưỡng cá nhân.
Do đó, Govind này, bạn không thể
là Phật Gautama được, nhưng không cần là Phật Gautama đâu. Điều đó sẽ là xấu,
điều đó sẽ là bắt chước. Đừng bao giờ thử bắt chước bởi vì thế thì bạn bao giờ
cũng sẽ chỉ là bản sao và không bao giờ là cái gì đó nguyên bản. Và chừng nào bạn
còn là cái gì đó chưa nguyên bản bạn không dùng được cơ hội của cuộc đời mình tới
tối đa của nó, bạn làm phí hoài nó.
Đừng là người Ki tô giáo - là một
christ đi. Và đừng là một Phật tử - là vị phật đi. Người Ki tô giáo cố gắng giống
như Jesus Christ, Phật tử cố gắng giống như Phật Gautam, và điều này là không
thể được. Điều có thể là ở chỗ bạn sẽ trở thành kẻ bắt chước, diễn viên. Và bạn
có thể diễn hay. Bạn có thể bước đi như Phật, bạn có thể nói như Phật, bạn có
thể ngồi như Phật. Bạn có thể dùng cùng lời, cùng ngôn ngữ, cùng điệu bộ, nhưng
dầu vậy sâu bên dưới bạn sẽ là Govind, không phải Gautam. Và bạn biết điều đó!
Rằng mọi điều bạn đang làm chỉ là ở bên ngoài. Và điều đó là xấu bởi vì nó sẽ tạo
ra một loại đạo đức giả trong bạn.
Do đó mọi người Ki tô giáo đều
đạo đức giả và mọi Phật tử đều đạo đức giả. Mọi tín đồ nhất định là đạo đức giả
bởi vì họ là người bị phân chia, người chia chẻ. Và bất kì cái gì họ biểu lộ
cũng chỉ trên bề mặt, và bất kì cái gì họ thực sự là đều bị giấu kín đằng sau.
Và có xung đột thường xuyên giữa hai điều này, họ sống trong hai loại cuộc sống.
Tránh điều này đi.
Tôi biết ham muốn này nảy sinh.
Ham muốn này dường như rất thịnh hành.
Jesus và Moses chơi golf. Khi họ
tới một chướng ngại vũng nước quãng gần hai trăm mét, Jesus lấy ra một gậy sắt
năm. Moses cảnh bảo ông ấy rằng hai trăm mét là quá xa cho gậy sắt năm, nhưng
Jesus cứ khăng khăng, "Nếu Arnold Palmer có thể làm được điều đó với gậy sắt
năm, tôi cũng làm thế!"
Ông ấy đánh quả bóng và nó rơi
xuống vào giữa hồ.
"Ông lấy quả bóng đó cho
tôi chứ, Moses?" Jesus hỏi.
"Chỉ một lần này
thôi," ông ấy đáp lại, bước qua, giơ gậy của mình lên, và rẽ nước ra. Thế
rồi ông ấy bước ra và mang quả bóng về cho Jesus.
Jesus lại lấy chiếc gậy sắt năm
và Moses lại cảnh cáo, "Nếu ông không làm nó, tôi sẽ không đi lấy nó về
cho ông đâu!"
Jesus tái đảm bảo cho ông ấy,
"Nếu Arnold Palmer có thể làm nó, chắc chắn tôi có thể làm nó!"
Ông ấy lại vung gậy sắt năm lên
và bóng lại rơi vào nước. Lần này Jesus bước ra trên nước, chìm xuống và lấy quả
bóng lên khi nhóm bốn người tiếp tới điểm phát bóng nơi Moses đang đứng. Người
lãnh đạo của nhóm hỏi Moses, "Ông ấy nghĩ ông ấy là ai, Jesus Christ
à?"
"Không," Moses đáp,
"ông ấy nghĩ ông ấy là Arnold Palmer!"
Govind, là Phật Govind đi.
Không cần bạn là Phật Gautama. Gautama là đẹp, nhưng một lần nó là đẹp - hai lần
nó là quá nhiều. Và phỏng có ích gì? Đóng góp của bạn cho sự tồn tại sẽ là gì nếu
bạn là Phật Gautama? Không đóng góp nào. Gautama đã làm điều đó rồi, ông ấy đã
làm điều một Gautama có thể làm. Bạn không thể cải tiến nó được.
Bạn làm cái gì đó mà bạn có thể
làm và không Gautama nào bao giờ có thể làm. Thượng đế có hi vọng lớn về bạn:
ngài hi vọng bạn sẽ đóng góp cái gì đó cho sự tồn tại. Ngài chưa bao giờ mất hi
vọng, đó là lí do tại sao ngài cứ tạo ra mọi người. Mặc dầu mọi người cứ lừa dối,
mọi người cứ dùng sai cơ hội, mọi người cứ phí thời gian, nhưng dầu vậy Thượng
đế vẫn cứ hi vọng. Với từng đứa trẻ một hi vọng mới được sinh ra trên thế giới.
Bạn phải đóng góp cái gì đó mà chỉ bạn mới có thể làm và không ai khác có thể
làm, do đó bạn phải làm nó. Quên toàn thể ý tưởng về việc là Phật Gautama đi -
là bản thân mình thôi.
Và đó đích xác là điều Phật đã
dạy, đó đích xác là thông điệp bản chất của ông ấy. Lời cuối cùng của ông ấy
cho các đệ tử là: Appa deepo bhava - là ánh sáng lên bản thân mình.
Khi ông ấy chết, một cách tự
nhiên hàng nghìn đệ tử đã tụ tập lại và họ bắt đầu kêu khóc. Thầy sắp ra đi, điều
đó là tự nhiên, và thầy đã sống với họ trong bốn mươi hai năm và họ đã yêu con
người này, họ đã yêu rung động của ông ấy. Ông ấy là một trong những người đẹp
nhất đã từng bước đi trên thế gian này. Ông ấy không chỉ đẹp về tâm linh, ông ấy
cũng là một trong những người đẹp nhất về thể chất. Về Jesus không thể nói điều
đó được. Ông ấy đẹp về tâm linh, nhưng kinh sách cổ nói rằng về thể chất ông ấy
không đẹp. Ông ấy chỉ cao một mét ba tư và, hơn nữa, gù lưng. Phật là một trong
những cách diễn đạt đẹp nhất về thể chất nữa, thực sự là hoa sen. Và tất cả họ
đều yêu mến ông ấy. Họ đã từ bỏ mọi thứ và mạo hiểm mọi thứ vì con người này và
bây giờ ông ấy sắp ra đi. Họ bắt đầu khóc. Người ta có thể hiểu việc khóc của họ
và việc rơi nước mắt của họ.
Nhưng Phật nói, "Dừng lại!
Dừng tất cả những thứ vô nghĩa này lại! Sao các ông khóc? Điều đó sẽ tạo ra
khác biệt gì? Ta không phải là ánh sáng của các ông, các ông phải là ánh sáng
riêng của ông. Và," Phật nói với họ, "đó có thể là ân huệ dưới dạng
tai hoạ, bởi vì khi ta qua đời các ông sẽ cố tìm ra bản thân mình. Khi ta còn ở
đây các ông quan tâm nhiều tới ta hơn; mặc dầu ta nhấn mạnh: Đi vào trong! các
ông vẫn hội tụ vào ta. Bây giờ ta sẽ không ở đây, các ông nhất định đi vào
trong."
Và đó đích xác là điều đã xảy
ra: nhiều người trở nên chứng ngộ sau khi Phật chết. Khi họ được hỏi, "Tại
sao nhiều người thế đã trở nên chứng ngộ khi Phật chết?" tất cả họ đều
nói, "Bây giờ chúng tôi hiểu điều thầy ngụ ý, rằng dưới dạng tai hoạ đó là
phúc lành - bởi vì một khi ông đã thấy vị phật và vị phật qua đời thì không có
gì đáng nhìn ra bên ngoài nữa. Cho nên chúng tôi nhắm mắt lại.
"Chúng tôi đã thấy tất cả
những cái đáng nhìn nhất: chúng tôi đã thấy con người đẹp nhất. Cái gì khác có
đó? Không có gì đáng nghe, đáng thấy. Chúng tôi nhắm mắt lại, chúng tôi quay
vào bên trong và bởi vì Phật không có đó nữa chúng tôi nghe lời thầy lần đầu
tiên. Khi thầy có đó chúng tôi đã có khả năng trì hoãn, ngày mai hay ngày kia.
Chúng tôi quá bị say mê bởi cá tính của thầy, bởi sức thu hút của thầy. Một khi
thầy đã qua đời chúng tôi phải rơi lại vào cái ta riêng của chúng tôi. Có thể
đó là phương cách cuối cùng của thầy."
Govind, hãy là Phật Govind đi!
Câu hỏi thứ ba:
Thưa Thầy kính yêu,
Liệu có khác biệt lớn lao giữa các giống
nòi khác nhau của nhân loại không?
Meera, về bản chất không có
khác biệt chút nào. Về bản chất không thể có khác biệt nào. Toàn thể nhân loại
là một loài người. Nhưng giống nòi khác nhau đã tiến hoá các phẩm chất khác
nhau. Họ đã sống trong các khí hậu khác nhau, họ đã đương đầu với những tình huống
khác nhau, họ đã trải qua các lịch sử khác nhau; một cách tự nhiên họ đã học
hành xử theo những cách khác nhau.
Chẳng hạn, người Do Thái phải
kinh nghiệm một lịch sử hoàn toàn khác với bất kì ai khác. Họ đã sống trong
hàng thế kỉ mà không có đất nước, họ đã lang thang khắp nơi trên thế giới, họ
đã sống không có an ninh, không có nhà; một cách tự nhiên điều đó đã làm cho họ
có tâm trí rất hướng tiền. Khi bạn không có nhà, khi bạn không có đất nước, thế
thì tất cả an ninh của bạn trở nên hội tụ vào tiền; thế thì chỉ tiền mới có thể
cứu được bạn. Và khi bạn trở nên bị hội tụ vào tiền, một cách tự nhiên bạn trở
nên ngày một láu cá hơn người khác trong việc kiếm nó. Toàn thể bản thể bạn biến
thành cái máy làm tiền. Đó là điều người Do Thái là gì - cái máy làm tiền.
Không ai có thể đánh bại người đó trong điều đó bởi vì họ đã sống một quá khứ
khác toàn bộ.
Khi bạn đang sống trong nhà
mình được bao quanh bởi cùng loại người, cùng giống nòi, được bảo vệ bởi đất nước,
bởi xã hội, bạn không cần lo nghĩ quá nhiều về tiền. Cho dù không có tiền bạn
cũng sẽ không chết, mọi người sẽ hỗ trợ bạn, bạn có thể phụ thuộc vào điều đó.
Nhưng người Do Thái không có cách nào để phụ thuộc vào bất kì cái gì khác; do
đó tiền trở thành đất nước của họ, tiền trở thành tôn giáo của họ, tiền trở
thành nhà của họ, tiền trở thành an ninh của họ. Điều đó nhất định xảy ra.
Trong một nước như Ấn Độ nơi
trong hàng nghìn năm mọi người đã được bảo tìm và kiếm cứu rỗi của mình... Và,
tất nhiên, bạn có thể tìm và kiếm chỉ cho cứu rỗi của mình; bạn không thể tìm
và kiếm cứu rỗi cho ai đó khác được, điều đó là không thể được. Cuộc hành trình
nội tâm phải được thực hiện trong một mình tuyệt đối. Nhưng sản phẩm phụ của nó
đã là ở chỗ người Ấn Độ đã trở nên rất vị kỉ. Điều đó nhất định xảy ra. Nó là
hiện tượng xấu, nhưng quá nhiều nhấn mạnh vào việc đi vào nội tâm, đã làm cho mọi
người rất vị kỉ, bởi vì không có ai là của bạn cả. Điều đó đã từng là giáo huấn
của mọi mahatma: "Bạn một mình. Bạn được sinh ra một mình, bạn phải sống một
mình, bạn phải chết một mình. Không ai đi cùng bạn cả. Mọi quan hệ đều chỉ hời
hợt, cho nên đừng bận tâm mấy về họ và đừng đầu tư nhiều vào họ." Điều đó
đã làm cho Ấn Độ thành vị kỉ hơn bất kì nước nào khác.
Đây là một trong những nước vị
kỉ nhất trên thế giới. Chính bởi vì vị kỉ này mà Ấn Độ vẫn còn trong tù túng
hàng nghìn năm - bởi vì mọi người đều chỉ nghĩ tới bản thân mình. Cho nên nếu kẻ
thù tới và chinh phục đất nước, ai bận tâm tới đất nước? Đất nước không thực sự
tồn tại; không có ý tưởng về quốc gia ở Ấn Độ. Cá nhân có đó, nhưng không có quốc
gia. Do đó mới có mọi loại cãi vã và những phân chia nhỏ và những tiểu phân
chia... bạn sẽ không tìm thấy cùng điều xảy ra ở bất kì chỗ nào khác trên thế
giới. Mọi đảng phái chính trị cứ chia chẻ thành nhiều, nhiều mảnh nhỏ hơn. Thế
rồi các mảnh nhỏ đó bắt đầu chia chẻ thành các mảnh nhỏ hơn, và quá trình này
dường như không chấm dứt - trừ phi bạn là đảng riêng của mình! Bạn là đảng viên
và bạn là chủ tịch và bạn là thư kí. Chỉ khi bạn còn lại một mình, chỉ thế thì
quá trình này mới dừng lại. Và ai biết liệu có các quá trình dừng lại hay là
không? - bởi vì thói quen chia chẻ mọi thứ đã đi sâu tới mức bạn có thể bắt đầu
nói, "Chân không phải là một phần của đảng tôi, phần thấp nhất của thân thể
không ở trong đảng tôi, chỉ phần cao hơn mới trong đảng. Phần cao hơn là cao
siêu còn phần thấp hơn là ti tiện. Phần cao hơn nghĩa là người brahmins, còn phần
thấp hơn nghĩa là người sudras, tiện dân."
Mọi giống nòi đều đã trải qua
những pha khác nhau, bầu khí hậu khác nhau. Đây là một nước nóng. Nước nóng làm
cho mọi người lười, cho nên bạn không thể cạnh tranh với người Ấn Độ được khi
có liên quan tới lười. Họ hoàn toàn lười biếng và tệ hại! Bạn không thể cạnh
tranh được với họ, điều đó là không thể được; họ sẽ vượt qua mọi người trong điều
đó. Không nước nào có thể có tính siêu cao hay khi có liên quan tới tới lười biếng
và tệ hại. Người Ấn Độ là trên đỉnh!
Bởi vì nó là nước nóng và khí hậu
không kích thích mọi người làm việc thêm, mọi người vẫn còn nghèo. Nếu một người
trong cả gia đình đi làm kiếm sống thì thế là đủ. Chỉ cần có đủ để sống sót,
người Ấn Độ được thoả mãn rồi, còn hơn cả được thoả mãn. Tất nhiên, họ tìm cách
hợp lí hoá cho điều đó, họ tìm các cách hợp lí hoá tâm linh cho nó -
"Chúng ta là những người rất hài lòng." Điều đó tất cả là vô nghĩa.
Thực tại là ở chỗ họ đơn giản lười biếng và bầu không khí là nóng và họ không
muốn làm việc - cho nên họ phải bịa ra triết lí để hỗ trợ cho bản thân mình:
"Chúng ta không quan tâm mấy tới những điều trần tục, chúng ta chỉ nghĩ tới
những điều tâm linh."
Ấn Độ kết án mọi người là kẻ
duy vật - và những người duy vật đó bao giờ cũng tới và chinh phục những người
tâm linh vĩ đại này! Và tất cả quyền năng tâm linh của họ đã không có cái dụng
nào. Tất cả các Sai Babas của họ, vân vân, đã chẳng có ích gì. Mọi điều họ có
thể làm là, họ có thể tạo ra tro, tro linh thiêng, qua quyền năng tâm linh của
họ, không gì khác. Chỉ những thủ đoạn ảo thuật thông thường, bất kì người ngu
nào cũng có thể làm được nó - chẳng liên quan gì tới tâm linh cả.
Đất nước này đã không có khả
năng tạo ra khoa học, công nghệ, bởi vì người Ấn Độ sẽ nói, "Chúng ta tâm
linh thế chúng ta không bận tâm tới việc tạo ra của cải vật chất." Nhưng họ
tất cả đều khao khát điều đó, sâu bên dưới tất cả họ đều khao khát điều đó.
Trái tim họ đầy ham muốn, nhưng bởi vì thái độ lười biếng cũ của họ mà họ không
thể làm được gì.
Các nước lạnh trở thành cường
quốc thế giới bởi lẽ đơn giản là ở nước lạnh nếu bạn muốn sống động bạn phải
làm việc. Thực tế, khi khí hậu lạnh nó kích thích bạn, thách thức bạn làm việc;
bằng không bạn sẽ trở nên lạnh, bạn sẽ chết. Bạn phải làm việc vất vả, chỉ thế
thì bạn mới có thể cảm thấy nóng và sống động. Các nước lạnh trở thành cường quốc
thế giới; không nước nóng nào đã bao giờ là cường quốc thế giới, không thể được.
Nước lạnh dễ đánh bại nước nóng, lớn.
Anh là nước nhỏ, không lớn hơn
một bang nhỏ của Ấn Độ, một tỉnh nhỏ, nhưng nó đã chi phối Ấn Độ - dễ dàng, rất
dễ dàng, không có vấn đề gì. Chi phối sao đơn giản thế. Nước lạnh trở nên phiêu
lưu; người Ấn Độ chưa bao giờ phiêu lưu. Họ sẽ không rời khỏi làng của mình. Có
hàng nghìn người ở Ấn Độ chưa bao giờ ra bên ngoài biên giới làng họ, và họ sẽ
không bao giờ đi. Nhưng nước lạnh bắt đầu đi du hàng quanh thế giới. Bây giờ thế
giới hết chỗ rồi; họ đang cố đạt tới các vì sao - họ đã lên tới mặt trăng rồi.
Everest là của Ấn Độ, núi này của
Ấn Độ, nhưng không người Ấn Độ nào đã bao giờ thử trèo lên nó. "Để làm
gì?" Người Ấn Độ sẽ hỏi. "Để làm gì? Cái gì có đó? Vô tích sự thế!"
Nhưng trong một trăm năm những người leo núi châu Âu đã từng tới và mạo hiểm mạng
sống của họ; nhiều người đã chết vẫn biết rằng nó là mạo hiểm. Nó càng mạo hiểm,
nó càng là thách thức.
Khi Edmund Hillary, người đầu
tiên lên tới đỉnh Everest, được hỏi, "Tại sao?" - tất nhiên bởi người
Ấn Độ thôi! - "Tại sao ông đã cố gắng ngay chỗ đầu tiên?" Bạn có biết
câu trả lời của ông ấy không? Ông ấy nói, "Đơn giản bởi vì nó có đó! Nó là
thách thức. Chẳng vì lí do gì khác. Chúng tôi không thể dung thứ được núi này
chừng nào chúng tôi còn chưa chinh phục được nó - điều đó là bẽ mặt! Ngọn núi đứng
đó cao thế và cứ nói với chúng ta rằng không ai đã từng có khả năng leo lên đỉnh.
Nó là thách thức thường xuyên!" Nhưng không người Ấn Độ nào bị nó thách thức
cả.
Mọi nước, mọi giống nòi đã sống
theo những cách khác nhau trong hàng thế kỉ: khí hậu, tình huống, lịch sử, ý thức
hệ cũng đã làm ra nhiều khác biệt.
Chẳng hạn, người Do Thái sẽ
không trong rắc rối thế nếu họ đã không mang ý tưởng này rằng họ là giống người
được chọn của Thượng đế. Chính ý tưởng này đã từng là nguyên nhân của mọi rắc rối
của họ. Nếu bạn nghĩ bạn là người được chọn của Thượng đế, thế thì tất nhiên bạn
sẽ trong rắc rối, bởi vì người khác sẽ bắt đầu tranh đấu với bạn và chứng minh
rằng bạn không phải là người được chọn. "Chúng tôi mới là người được chọn.
Ai nói các anh là người được chọn?" Chính ý tưởng này đã từng hành hạ họ.
Nhưng đây là cái gì đó cần hiểu:
mọi người yêu khổ của họ. Mọi người đều là kẻ tự bạo, họ bao giờ cũng yêu khổ sở.
Cho nên bất kì ý tưởng nào cho bạn khổ, bạn bám lấy nó. Người Do Thái đã khổ
nhiều thế, nhưng họ không bỏ ý tưởng của họ. Thực tế, chính cái khổ và thái đối
đối kháng của toàn thế giới chứng tỏ rằng họ phải là người được chọn của Thượng
đế; bằng không sao mọi người chống lại họ?
Cho nên có những khác biệt lớn
trên bề mặt - và bề mặt là tất cả những cái tới trong tiếp xúc với người khác.
Một cách cố hữu không có hai người nào là khác nhau; ở cốt lõi bên trong nhất tất
cả mọi người đều là con người.
Cho nên, Meera, chúng ta phải
hiểu cả hai điều này. Về bản chất, tất cả mọi người đều là một, nhưng một cách
ngẫu nhiên họ không là một. Và cũng không xấu việc họ không là một. Đa dạng là
đẹp, nó làm giầu có cho thế giới, nó làm cho thế giới đẹp hơn. Sẽ là xấu nếu thế
giới chỉ có người Hindu sống, chỉ có người Do Thái sống, hay chỉ có người da
đen sống. Nó sẽ mất mọi duyên dáng, nó sẽ mất tất cả mọi cái đẹp.
Nó là đống lộn xộn đẹp thế...
Người Italy và người Polack và người Đức và người Pháp, và tất cả họ đều có
cách thức riêng của họ, hiểu biết riêng của họ, và họ có tất cả các phong cách
khác nhau đã phát triển.
Cho nên mặc dầu mọi người, mọi
con người đều thuộc về một loài, dầu vậy chúng ta đã có khả năng tạo ra đa dạng
- những việc nở hoa khác nhau trên cùng một bụi. Điều đó làm cho thế giới thực
sự giầu có. Tôi không thích phá huỷ những khác biệt này, tôi muốn tôn cao chúng
- dầu vậy với hiểu biết này rằng con người là con người. Không ai cao hơn và
không ai thấp hơn; chúng ta nên vứt bỏ ý tưởng về cấp bậc, nhưng đa dạng là tốt.
Bạn có biết cách nhận ra người
Italy trong tầu ngầm không? Người đó là người duy nhất mang dù!
Và làm sao bạn nhận ra người
Polack? Người đó là người chạy theo sau người Italy để đánh cắp dù!
Một cô hầu da mầu và bà chủ da
trắng mang thai cùng lúc và cho sinh con cùng ngày. Vài tháng sau người đàn bà
da trắng chạy vào bếp và kêu lên với cô hầu, "Con tôi nói từ đầu tiên hôm
nay!"
Trong cũi đứa bé da mầu ngồi dậy
và nói, "Nó nói à? Nó nói gì vậy?"
Một đôi người Mĩ đi tua châu
Âu.
Khi chiếc xe bus dừng lại tại một
nhà thờ nổi tiếng khác trong một thành phố nổi tiếng khác, người vợ quay sang
anh chồng và nói, "Anh làm bên trong nhà thờ, anh yêu, còn em sẽ làm bên
ngoài."
Một chiếc máy bay đầy khách du
lịch đang bay từ New York tới Texas thì một động cơ dừng làm việc.
Cơ trưởng nói với các hành
khách: "Thưa quí bà và quí ông, để còn sống chúng ta phải ném bớt mọi hành
lí khỏi máy bay. Thế thì chúng ta sẽ đỡ nặng hơn và chúng ta sẽ an toàn đi tới
đích."
Thế là họ làm việc đó. Nhưng
vài giờ sau động cơ thứ hai dừng làm việc và cơ trưởng lại nói với các hành
khách: "Thưa các quí bà và các quí ông, để an toàn tới được đích chúng ta
cần ba người nhảy ra khỏi máy bay."
Một người Anh đứng dậy. "Rất
tiếc," ông ta nói, "Tôi cầu xin sự tha thứ của các vị... nhưng tất
nhiên..." Ông ta quay về phía các hành khách còn lại, cầm chiếc ô của mình
và nhảy ra khỏi máy bay miện hô vang, "Thượng đế cứu Hoàng hậu!"
Một người Pháp đứng dậy với nước
mắt tràn trề. "Nước Pháp muôn năm!" ông ta kêu lên và nhảy ra.
Một người Ấn độ mặc áo choàng
khadi trắng ngần, trông còn giống Morarji Desai hơn cả bản thân Morarji Desai,
bước qua máy bay, túm cổ một bà già, ném bà ấy ra khỏi máy bay và hô to,
"Mahatma Gandhi muôn năm!"
Có lần một quí bà Anh được một
người Đức lại gần. Vì anh ta hoàn toàn bị chiếm lĩnh bởi vẻ đẹp của cô ấy, anh
ta đi qua cô ấy và nói to, "Anh yêu em!"
Cô ấy nói, "Nếu anh thực sự
yêu em, nhảy khỏi mỏm đá đi!"
Trước khi anh ta có thể nghĩ
anh ta hôn tay cô ấy và nhảy.
Một chút sau đó quí bà Anh lại
được một người Italy tiến tới. Anh ta nghênh ngáo đi tới cô ấy và thì thào một
cách đam mê vào tai cô ấy, "Amore mio!"
Cô ấy đáp lại bằng việc thì
thào vào tai anh ta, "Nếu anh thực sự yêu em, nhảy khỏi mỏm đá đi."
Tới từ trên trời giữa những nụ
hôn anh ta trả lời, "Nếu em thực sự yêu anh, em phải nhảy cùng anh!"
Bị ấn tượng với sự hóm hỉnh của
anh ta, cô ấy nhận làm tình với anh ta.
Dầu vậy chút ít sau đó quí bà
Anh này lại được một người Anh tiếp cận tới. Anh làm quen với cô ấy và mời cô ấy
uống trà. Sau vài giờ nói chuyện lễ phép, anh ta nói, với sự dè dặt nào đó,
"Anh yêu em."
Cô ấy đáp, "Nếu anh thực sự
yêu em, nhảy khỏi mỏm đá đi."
Với điều đó anh ta hào hiệp
đáp, "Quí bà trước ạ!"
Câu hỏi thứ tư:
Thưa Thầy kính yêu,
Liệu thực sự không có khác biệt giữa người
bình thường và người chứng ngộ chứ?
Narendra, mọi người được sinh
ra đều đã chứng ngộ. Mọi người được sinh ra đều tuyệt đối hồn nhiên, tuyệt đối
trống rỗng. Nhưng hồn nhiên đó, thuần khiết đo, trống rỗng đó nhất định bị mất
bởi vì nó là vô ý thức. Người ta phải giành lại nó - người ta phải thu lại nó một
cách có ý thức. Đó là khác biệt duy nhất giữa người thường và người chứng ngộ.
Người thường tới với cùng tiềm
năng, dầu vậy đã có cùng tiềm năng, nhưng người đó còn chưa đòi lại về nó. Người
chứng ngộ đã đánh mất nó và đã đòi lại nó. Người thường ở trong trạng thái
thiên đường bị mất còn người chứng ngộ ở trong trạng thái của thiên đường đã được
giành lại. Nhưng bạn có thể thu được nó bất kì khoảnh khắc nào, điều đó là tuỳ ở
bạn. Không ai có thể ngăn cản bạn khỏi việc trở nên chứng ngộ.
Đó không phải là vấn đề về tài
năng đặc biệt nào. Không phải mọi người đều là nhạc sĩ và không phải mọi người
đều có thể là nhạc sĩ; đó là vấn đề tài năng. Chỉ vài người mới là nhạc sĩ và
nhạc sĩ thực thụ được sinh ra là nhạc sĩ rồi. Bạn có thể học kĩ thuật; nếu bạn
cứ tiếp tục và thực hành âm nhạc, chẳng chóng thì chầy bạn sẽ có khả năng chơi
nhạc, nhưng bạn vẫn không là nhạc sĩ. Bạn sẽ chỉ là kĩ thuật viên - người biết
cách chơi nhạc nhưng là người không có hứng khởi, người không thực trong hoà điệu
với âm nhạc của sự tồn tại. Âm nhạc không tuôn chảy qua bạn một cách tự nhiên,
tự phát.
Không phải mọi người đều có thể
là nhà thơ và không phải mọi người đều có thể là nhà khoa học hay nhà toán học;
đây là những tài năng. Nhưng chứng ngộ không phải là vấn đề tài năng. Mọi người
đều chứng ngộ; sống động là đủ. Bản thân cuộc sống là nhu cầu duy nhất, yêu cầu
duy nhất. Nếu bạn không chết bạn có thể vẫn trở nên chứng ngộ. Nếu bạn chết, thế
thì tất nhiên đợi đến vòng sau thôi, nhưng không ai chết thế. Mọi người đều
chín mươi chín phần trăm chết, nhưng cho dù bạn chỉ là một phần trăm sống điều
đó cũng là đủ. Ngọn lửa tới chừng đó là đủ; nó có thể được nhen nhóm, nó có thể
được giúp đỡ. Nó có thể được dùng để tạo ra, để lẩy cò nhiều lửa hơn trong bạn.
Khác biệt giữa người chứng ngộ
và người thường không phải là ở tài năng. Đây là điều đầu tiên cần được nhớ, bởi
vì nhiều người nghĩ rằng đó là vấn đề tài năng. "Một Jesus là có tài, một
Phật là có tài; chúng ta không tài được như thế. Làm sao chúng ta có thể trở
nên được chứng ngộ?" Không, đó không phải là vấn đề tài năng chút nào. Bạn
không thể trở thành một Michelangelo và bạn không thể trở thành một Shakespeare
trừ phi bạn được sinh ra là họ, nhưng bạn có thể trở thành một christ, vị phật.
Mọi người đều được quyền là điều
đó, đó là quyền tập ấn của mọi người, nhưng bạn sẽ phải giành lấy nó. Và nỗ lực
phải được thực hiện một cách có ý thức. Bạn đã đánh mất nó đơn giản bởi vì bạn
đã vô ý thức. Và nếu bạn còn vô ý thức, thế thì khác biệt sẽ vẫn còn. Khác biệt
là chỉ ở vô ý thức.
Phật là người thường như bạn,
nhưng ông ấy đầy nhận biết trong cái bình thường của ông ấy. Bởi vì nhận biết
cái bình thường của ông ấy trở nên chói sáng. Ông ấy sống cùng cuộc sống bình
thường, nhớ lấy điều đó. Đó là ảo tưởng khác mà mọi người mang bên trong bản
thân mình: rằng vị Phật phải phi thường, rằng một Jesus phải bước đi trên nước.
Bạn không thể bước đi trên nước được, cho nên làm sao bạn có thể là một Jesus?
Vị phật phải đặc biệt, từ chính lúc ban đầu.
Chuyện kể rằng trước khi Phật
được sinh ra mẹ ông ấy có vài giấc mơ. Những giấc mơ đó là tuyệt đối cần thiết.
Nếu người mẹ không có những giấc mơ đó trước khi sinh, thế thì người đó không
thể là vị phật được. Bây giờ đây là điều cực kì xuẩn ngốc! Gắn Phật với các giấc
mơ của mẹ ông ấy là cực kì vô nghĩa, không thể có ý tưởng ngu xuẩn hơn.
Và loại giấc mơ gì vậy? Người
Jaina có những giấc mơ khác. Trước khi Mahavira được sinh ra, người mẹ có vài
giấc mơ. Bà ấy thấy một con voi trắng - đó là điều phải có. Mọi tirthankara, mọi
nhà tiên tri của người Jaina, trước khi ông ấy được sinh ra đều phải có trước bởi
giấc mơ của người mẹ về voi trắng - cứ dường như đứa con sẽ là voi trắng!
Mẹ của Phật phải thấy vài giấc
mơ, chuỗi giấc mơ... Đây chỉ là chuyện kể, hư cấu, được các tín đồ bịa ra sau
đó. Câu chuyện là ở chỗ mẹ của vị phật phải chết ngay sau khi ông ấy được sinh
ra, bà ấy không thể sống được. Làm sao bà ấy có thể sống sau hiện tượng vĩ đại
thế? Nó bao la thế và lớn thế, kinh nghiệm này tới mức nó còn lớn hơn cái chết,
bà ấy đơn giản biến mất. Nhưng mẹ của Mahavira vẫn sống, mẹ của Jesus vẫn sống;
họ đã không có ý tưởng đó. Nhưng họ có ý tưởng khác: rằng khi Jesus được sinh
ra ông ấy phải được sinh từ người mẹ đồng trinh.
Bây giờ mọi người có thể đi tới
những điều ngớ ngẩn, tới những cực đoan của ngớ ngẩn, chỉ để làm một điều được
lắng đọng vào tâm trí: rằng Jesus là đặc biệt trong khi bạn bình thường. Bây giờ
bạn sẽ tìm thấy người mẹ đồng trinh ở đâu?... và bạn đã bỏ lỡ. Lần sau có thể bạn
lại cố gắng tìm người mẹ đồng trinh - và chừng nào bạn còn chưa mưu đồ cùng với
Thánh thần thiêng liêng, điều đó là không thể được. Bạn sẽ xoay xở thế nào? Và
thế rồi ba người đàn ông khôn ngoan phải tới và ngôi sao phải dẫn đường cho họ.
Bây giờ sao không làm điều đó chút nào, không sao nào có thể làm được điều đó.
Sao cứ đi theo con đường lệ thường của chúng; chúng không thể dẫn ba người khôn
ngoan từ phương Đông tới đích xác chỗ mà Jesus được sinh ra trong chuồng ngựa,
trong nhà của người nghèo. Sao không thể làm được điều đó - điều đó là không thể
được.
Những câu chuyện hư cấu này đã
được bịa ra chỉ để cho ý tưởng rằng bạn là người thường và những người này là đặc
biệt.
Toàn thể nỗ lực của tôi ở đây
là để tuyên bố cho bạn rằng nếu họ là đặc biệt bạn cũng là đặc biệt, nếu bạn là
bình thường họ cũng bình thường. Một điều là chắc chắn: bạn không thuộc vào các
phân loại khác nhau, bạn thuộc vào cùng phân loại.
Phép màu không phải là bước đi
trên nước, phép màu không phải là bước đi trong lửa; phép màu là thức dậy. Đó
là phép màu thực. Tất cả những cái khác là vô nghĩa.
Thức dậy đi... và bạn là vị phật!
Thức dậy và bạn được chứng ngộ! Và khi bạn thức dậy đó không phải là bạn sẽ trở
thành hoàn toàn khác từ cái ta bình thường của bạn; bạn sẽ là cùng con người đó
nhưng chói sáng. Bạn sẽ ăn theo cùng cách, nhưng nó sẽ không là như cũ, sẽ có
khác biệt bản chất. Bạn sẽ sống theo cách cũ, vậy mà nó sẽ không cũ bởi vì bạn
sẽ mới. Bạn sẽ đem cái chạm mới vào mọi thứ và bất kì cái gì bạn chạm vào đều sẽ
bắt đầu biến thành vàng, sẽ bắt đầu biến thành cái gì đó có nghĩa. Trước kia nó
là vô nghĩa, bây giờ nó sẽ có ý nghĩa và nghĩa. Và đây là lúc bạn thức dậy đấy!
Thầy không thể buộc bạn thức dậy
được; thầy chỉ có thể tạo ra tình huống trong đó một quá trình có thể được lẩy
cò trong bạn. Và bất kì tình huống nào cũng đều có thể có ích.
Lão Tử đã trở nên chứng ngộ chỉ
bằng việc nhìn lá cây, lá khô rơi khỏi cây. Khi chiếc lá bắt đầu rơi xuống đất,
ông ấy trở nên chứng ngộ. Bây giờ cái gì đã xảy ra? Nhìn lá khô rơi theo cánh
gió, không ý tưởng nào của riêng nó, hoàn toàn thảnh thơi, hoàn toàn buông xuôi
theo gió, ông ấy có thoáng nhìn. Ông ấy phải đã trong chính trạng thái rất mong
manh. Và từ chính trạng thái đó ông ấy trở thành chiếc lá khô theo gió. Ông ấy
đã buông xuôi bản ngã của mình, ông ấy đã buông xuôi níu bám của mình, ông ấy
đã buông xuôi chính ý tưởng riêng của mình điều phải là gì và phải không là gì.
Ông ấy đã buông xuôi mọi tâm trí, ông ấy đơn giản trở thành việc buông bỏ. Và
đó là cách ông ấy trở nên chứng ngộ.
Bất kì cái gì cũng có thể làm lẩy
cò quá trình này. Thầy chỉ tạo ra nghìn lẻ một tình huống. Ai biết tình huống
nào sẽ lẩy cò quá trình này?
Ở đây bạn trải qua hàng trăm
nhóm, làm đủ mọi loại thiền, bởi vì không ai có thể dự đoán được trong khoảnh
khắc nào, trong tình huống nào, cái gì sẽ lẩy cò quá trình này. Nó bao giờ cũng
xảy ra theo cách bí ẩn thế, nó không phải là hiện tượng khoa học. Nó không phải
là vấn đề nguyên nhân và hậu quả, bằng không thì mọi sự đã dễ dàng hơn. Bạn đun
nóng nước tới một trăm độ và nó trở thành hơi - nhưng điều này không giống thế.
Vài người bay hơi từ không độ, vài người bay hơi ở một trăm độ, vài người bay
hơi ở một nghìn độ. Người không phải là vật chất; người là tâm thức, người là tự
do, cho nên không ai biết cái gì sẽ lẩy cò quá trình này. Thậm chí cả thầy cũng
không thể nói rằng điều này sẽ lẩy cò quá trình. Thầy có thể thu xếp đủ mọi loại
phương cách và thầy có thể chờ đợi kiên nhẫn, đáng yêu, từ bi, mang tính cầu
nguyện, và bạn phải đi qua đủ mọi loại phương cách.
Tôi đang nói với các bạn. Bất
kì lời nào cũng có thể lẩy cò nó... hay có thể một chỗ dừng có thể lẩy cò nó...
và đột nhiên giấc ngủ qua đi, giấc mơ đã biến mất. Bạn được sinh ra, sinh ra về
tâm linh, sinh ra hai lần. Bạn lại trở thành đứa trẻ. Đó là điều phật tính là
gì, đó là điều chứng ngộ là gì.
Narendra, bạn hỏi tôi, "Liệu
thực sự không có khác biệt giữa người bình thường và người chứng ngộ chứ?"
Không có khác biệt theo nghĩa
này: rằng cả hai đều thuộc về cùng một thế giới của tâm thức. Một người ngủ, một
người thức; do đó mới có khác biệt. Nhưng khác biệt này chỉ là ngoại vi, không
phải trung tâm, không bản chất, mà ngẫu nhiên.
Kính trọng chư phật và điều đó
sẽ dạy bạn kính trọng bản thân mình. Kính trọng chư phật, nhưng đừng kết án bản
thân mình. Yêu lấy bản thân bạn bởi vì bạn cũng đang mang vị phật bên trong bạn.
Bạn cũng đang mang nụ sắp trở thành phật. Bất kì khoảnh khắc nào, bất kì ngày
nào... nó có thể là bây giờ, nó có thể ở đây...
Câu hỏi thứ năm:
Thưa Thầy kính yêu,
Báo chí Đức gọi thầy là người lãnh đạo tôn
giáo nổi tiếng nhất sau giáo hoàng Paul và Khomeini. Thầy cảm thấy thế nào
trong toán đó?
Veet Vivarto, tôi thà trong địa
ngục còn hơn trong cái toán ngu xuẩn đó - Giáo hoàng Paul người Polack và
Khomeini người Khomeiniac! Tôi đã không làm gì tội lỗi thế trong đời tôi để chịu
vào toán đó. Tôi không có nghiệp nào để bị trừng phạt - điều đó sẽ là sự trừng
phạt đấy.
Tôi đã nghe:
Một mahatma, một thánh nhân lớn,
chết - phải đã là ai đó kiểu như Muktananda. Một trong các tín đồ của ông ấy chết
ngày hôm sau. Khi tín đồ này lên cõi trời, điều đầu tiên người đó quan tâm tới
là, "Guru của chúng ta ở đâu, Muktananda của chúng ta? Ông ấy phải đang hưởng
thú - ông ấy phải đã được cho mọi niềm vui mà chỉ cõi trời mới có thể cung cấp
được."
Và thế rồi bỗng nhiên ông ấy thấy
Muktananda ngồi dưới cái cây đẹp... với ai, bạn có biết không? - với Sophia
Loren! Sophia Loren ngồi trong lòng ông ấy, cả hai đều trần truồng, ôm lẫn
nhau! Tín đồ này sụp xuống dưới chân Muktananda. Người đó nói, "Ơi Guru
Deva, ơi Thầy vĩ đại, tôi bao giờ cũng biết rằng thầy là vị thầy vĩ đại nhất;
bây giờ tôi đang chính mắt nhìn thấy đây. Thượng đế hài lòng thế với thầy, ngài
đã cho thầy Sophia Loren là phần thưởng!"
Muktananda có vẻ rất giận dữ
người này và nói, "Ngu vừa vừa chứ, chấm dứt nói điều vô nghĩa đi! Ông
không hiểu một điều. Cô ấy không phải là phần thưởng của ta, ta là sự trừng phạt
của cô ấy!"
Tôi đã không phạm phải tội nào
cho nên tôi không nghĩ là tôi thuộc vào toán đó. Tôi thuộc về những người rất
bình thường - người say, kẻ đánh bạc, không phải là những người ngu thế, đầy những
cứt bò linh thiêng!
Nhưng phóng viên đó phải nghĩ rằng
ông ta đang ca ngợi tôi. Đó là điều diễn ra trên thế giới: mọi người vô ý thức
tới mức họ không biết ca ngợi là gì và kết án là gì. Đây là kết án, không phải
ca ngợi!
Khomeini không tôn giáo chút
nào. Khomeini là người phi tôn giáo nhất hiện nay. Và bạn nghĩ giáo hoàng Paul
có tính tôn giáo sao? Nếu ông ấy có tính tôn giáo ông ấy không thể là người Cơ
đốc giáo được, nói gì tới là giáo hoàng Paul? Ông ấy không thể là giáo hoàng được.
Người tôn giáo không thể là người Cơ đốc giáo hay người Ki tô giáo hay người
Hindu hay người Mô ha mét giáo. Đây chỉ là các chính khách chơi cùng trò chơi
quyền lực chính trị nhân danh tôn giáo.
Tôi đã thấy bài báo này. Bài
báo này là một trong những bài báo tích cực nhất viết về tôi, ngoại trừ kết án
nhỏ này. Cho nên nhà báo này không thực sự cố gắng kết án tôi; trong tầm nhìn của
ông ấy, trong ý tưởng của ông ấy, ông ấy đang ca ngợi tôi là người lãnh đạo tôn
giáo quan trọng nhất hàng thứ ba.
Tôi không có tính tôn giáo theo
nghĩa thường của từ này, và tôi không là lãnh đạo chút nào. Tôi không thích
lãnh đạo bất kì ai. Chắc chắn tôi là ngón tay chỉ trăng, nhưng tôi không là người
lãnh đạo. Bạn phải làm mọi việc bước đi của bạn, tôi không tới cùng bạn. Tôi
không đi trước bạn để dẫn bạn đi. Bạn không theo tôi, bạn phải là cái ta riêng
của bạn. Tôi đơn giản có thể chia sẻ kinh nghiệm của tôi.
Nếu những kinh nghiệm đó động tới
cái gì đó trong bạn, nếu kinh nghiệm đó làm cho bạn nhận biết rằng cuộc sống
không phải là điều bạn nghĩ nó là vậy, rằng nó còn hơn nhiều, vậy là đủ. Nếu
tôi có thể tạo ra khát khao trong bạn, thế là đủ - khát khao về Thượng đế. Tôi
không là người lãnh đạo. Nếu tôi có thể tạo ra đủ khát khao trong bạn, thế thì
bạn sẽ tìm và kiếm. Và những người kiếm sẽ thấy, và những người tìm nhất định
tìm thấy, tuyệt đối, không tránh khỏi nhất định tìm thấy. Tất cả mọi điều được
cần tới là khao khát đích thực, khao khát trong chính trái tim, trong chính
trung tâm của bản thể bạn.
Nhưng những người này đang ngủ
say. Nhà báo này chưa bao giờ ở đây, anh ta không hiểu bất kì cái gì tôi đang
nói. Bằng không anh ta đã không so sánh tôi với Khomeini và giáo hoàng Paul.
Hoàng tử xứ Wales đi nghỉ ở
Paris. Sau bữa tối xa hoa và nhiều chầu rượu anh ta bảo người quản lí khách sạn
tìm một quí cô trẻ đẹp để bầu bạn với anh ta trong đêm. Người quản lí chỉ cho
anh ta phòng của anh ta và gửi tới cho anh ta một quí cô trẻ.
Mặc dầu hoàng tử rất say anh ta
vẫn cố gắng làm tình với người đàn bà đáng yêu. Mỗi lần anh ta cố, tuy thế, cô ấy
lại kêu lên, "Matouska! Matouska!" Sau vài lần cố gắng anh cảm thấy
buồn ngủ kiệt lực.
Sáng hôm sau hoàng tử đi dạo tới
làng bên cạnh thì anh ta để ý tới mấy đứa bé bắn đá vào các lỗ trên đất. Đột
nhiên một đứa trẻ kêu lên, "Matouska! Matouska!"
Hoàng tử ngạc nhiên khi nghe từ
quen quen được dùng lại, tò mò và hỏi nó nghĩa là gì.
Một đứa bé trả lời,
"Matouska nghĩa là sai lỗ."
Bạn còn có thể mong đợi gì ở
người ngủ say và say rượu? Nhưng người đó đã làm hết sức mình - ít nhất người
đó cũng cố làm tình... Sai mục tiêu, đó là chuyện khác.
Câu hỏi thứ sáu:
Thưa Thầy kính yêu, Cha là gì?
Anand Sugeet, cha là một linh mục
Cơ đốc giáo - người không là chồng không là bố; nhưng người Cơ đốc giáo nổi tiếng
làm những điều kì lạ như thế. Tại sao họ gọi linh mục của mình là
"cha" mới thực sự kì lạ. Giáo hoàng (Pope) cũng nghĩa là
"cha"; nó là dạng khác của "papa."
Cha Francesco và cha Viggiani
ngồi trong hang động tán gẫu.
"Ông có cho rằng giáo
hoàng sẽ cho phép linh mục lấy vợ không?" cha Francesco hỏi.
"Điều đó sẽ không xảy ra
trong thời của chúng ta," cha Viggiani đáp. "Có thể vào thời con
chúng ta."
Câu hỏi thứ bẩy:
Thưa Thầy kính yêu,
Tôi cũng có thể trở thành tổng thống Mĩ được
không?
Trời đất, Tom! Tôi tin bạn phải
là cùng Tom đó - Tom Du khách! Bây giờ những điều lớn lao đang xảy ra cho bạn!
Đọc câu hỏi của bạn lần đầu tiên tôi hiểu nghĩa của từ 'tomfoolery - việc ngớ
ngẩn'. Tôi bao giờ cũng tự hỏi, sao lại có từ này 'tomfoolery'? Bây giờ tôi biết
rồi.
Vâng, bạn có thể là tổng thống
chứ, chỉ tôi mới nghĩ tới Tổng thống Tom có vẻ không phải. Đổi tên bạn thành
Chuối, Cà chua, Khoai tây đi. Ông Tổng thống Khoai tây - thơ ca thuần khiết làm
sao! Và tôi nghĩ bạn có phẩm chất cần thiết cho điều đó. Điều đầu tiên, bạn phải
là ngu đã.
Bạn đã thấy điều Jimmy Carter
làm mới hai ngày trước đây không? Khi Vivek kể cho Asheesh, Asheesh nghĩ đó là
chuyện cười... bởi vì người da cam chúng ta không đọc báo. Ai quan tâm tới tất
cả những cái vô nghĩa này? Nhưng điều ông ấy đã làm ngu xuẩn thế người ta không
thể tin được vào nó. Họ phải đã cử những người giỏi nhất của họ cho sứ mệnh giải
cứu này, và điều xảy ra thực sự là lớn lao, quá xá! Hai máy bay Mĩ đâm vào nhau
và tám người chết và sứ mệnh giải cứu bị xoá bỏ. Bây giờ toàn thế giới cười!
Nhưng điều này nhất định xảy ra
khi bạn làm người trồng lạc thành tổng thống - điều này nhất định xảy ra. Người
đó còn có thể làm được cái gì khác? Toàn thể cuộc đời người đó đã trồng lạc,
bây giờ người đó đã lớn lên và bản thân mình trở thành củ lạc!
Cho nên yêu cầu đầu tiên là: bạn
phải là người ngu. Nếu bạn không ngu, ít nhất cũng giả vờ là ngu. Đó là điều
Nixon đã cố làm; ông ấy không ngu, nhưng ông ấy giả vờ đủ lâu. Nhưng cuối cùng
người Mĩ đã thấy ra rằng ông ấy không phải là kẻ ngu đó; họ ném ông ấy đi ngay
lập tức. Cho nên đừng bị bắt - liên tục làm cái gì đó ngu xuẩn đi. Nếu bạn bị bắt,
cùng số mệnh đó chờ đợi bạn. Cứ giống như Ford, hoàn toàn ngu xuẩn, trọn vẹn!
Yêu cầu thứ hai... điều tôi đã
cố gắng tìm cho bạn. Tôi đã làm nghiên cứu lớn lao vì câu hỏi của bạn! Yêu cầu
thứ hai là: bạn cần vợ xấu. Đây là cái gì đó kì lạ. Nixon, Ford, Carter, họ có vịt
con xấu thế. Điều đó kì lạ, nó không thể là trùng hợp ngẫu nhiên được. Chỉ
Kennedy có vợ đẹp, và họ đã giết ông ấy, nhớ lấy. Cho nên tránh ra!
Bây giờ Reagan có mọi cơ hội, bởi
vì mới hôm nọ, tôi đã xem ảnh của vợ ông ta. Tôi nói, "Người này dường như
có mọi khả năng. Bây giờ ông ta có thể đánh bại bất kì ai - khi có liên quan tới
vợ ông ta thì ông ta có thể đánh bại Nixon, Ford, Carter, tất cả." Và họ
đang ngồi cùng nhau trên tràng kỉ và lời thuyết minh nói, "Reagan đang bị
vợ đòi trả giá." Tôi đơn giản ngạc nhiên... người đàn bà này có thể trả hết
cho bất kì ai! Nếu bạn có người vợ như thế bạn sẽ từ bỏ thế giới này ngay lập tức!
Và Reagan bị vợ đòi trả giá...
Cho nên hai điều này tôi đã tìm
ra - ngu xuẩn và vợ xấu. Và đổi tên bạn đi: trở thành Tôn ông Chuối, Tôn ông Cà
chua, Tôn ông Khoai tây - bất kì cái gì cũng có tác dụng. Tom có vẻ không tốt,
nó quá tầm thường; bạn cần cái tên đặc biệt, và thế rồi bạn có thể trở thành tổng
thống. Và bạn đã đi du lịch đủ bây giờ rồi - về nhà đi. Đây là lúc đấy! Carter
đang mất đất mọi ngày, đừng bỏ lỡ cơ hội này. Lấy một người đàn bà xấu, giả vờ
ngu xuẩn. Học cười chẳng bởi lí do gì, không nhịp điệu. Luyện tập môi bạn, giữ
cho chúng mở ra rộng nhất có thể được. Và tôi nghĩ bạn có mọi khả năng, như bất
kì người Mĩ nào có. Đừng phí hoài thời gian của bạn ở đây thêm nữa, vì bạn
không thuộc vào đây. Đây không phải là chỗ cho bạn. Chúng tôi không chuẩn bị
cho mọi người trở thành tổng thống và thủ tướng.
Câu hỏi cuối cùng:
Thưa Thầy kính yêu,
Phật nói, "Thầy từ bỏ điều hại."
Nhưng như tôi biết thầy, thầy là thầy gây hại thượng hạng! Thầy có điều gì đó để
nói về nó không?
Dharma Bodhi, bạn nghĩ tôi cần
nói điều gì đó về nó sao? Nhưng Phật không có tri thức về tôi. Khi ông ấy nói
điều đó, tôi đã không được bao hàm trong nó. Khi tôi làm ra kinh, thế thì bạn sẽ
thấy!
Đủ cho hôm nay.