Read more
Osho - Zorba Phật
Chương 03 - 03 tháng 1 năm 1979
Buổi tối tại thính đường Trang Tử
Prem có nghĩa là tình yêu,
garima có nghĩa là huy hoàng, tráng lệ, cao quý. Tình yêu là hiện tượng cao quý
duy nhất trên thế gian. Chỉ có thông qua tình yêu chúng mới có thể trở nên nhận
biết về Thượng đế. Những người lỡ tình yêu buộc phải lỡ Thượng đế, bởi vì không
có con đường nào để nhận biết sự hiện diện của đấng cao cả linh thiêng ngoại trừ
thông qua tình yêu.
Khi bạn nhìn thông qua tình
yêu, tồn tại bắt đầu có mầu sắc mới, hình ảnh mới, ý nghĩa mới. Sự chuyển hóa xảy
ra thông qua con mắt của tình yêu. Đó không phải là vấn đề bằng chứng logic;
Thượng đế không thể được chứng minh và cũng không thể bị bác bỏ. Đó là vấn đề của
trái tim đằm thắm. Nếu trái tim bạn tràn đầy tình yêu tuôn chảy thì bạn sẽ bắt
đầu cảm thấy sự hiện diện. Tình yêu cho bạn tính cảm thụ cần thiết, sự nhạy cảm
cần thiết; nó làm cho bạn cởi mở, làm cho bạn sẵn sàng, cho phép Thượng đế xuất
hiện với bạn. Do vậy, vẻ rực rỡ của tình yêu, vẻ huy hoàng cực đỉnh của tình
yêu được biểu lộ.
Tình yêu là hiện tượng tự
nhiên, nhưng không hiểu vì sao mà chúng ta vẫn cứ kìm nén nó. Ngược lại, chúng
ta nuôi dưỡng logic: chúng ta nuôi dưỡng cái đầu mà không phải trái tim. Toàn bộ
nền văn minh là định hướng cái đầu; điều đó đã từng trải qua nhiều thời đại. Và
bây giờ chúng ta phải đưa ra quyết định then chốt. Nếu con người vẫn giữ nguyên
định hướng cái đầu, thế thì ngoại trừ tự sát ra thì không còn khả năng nào
khác, không còn hy vọng nào khác. Cái đầu phải tới sự kết thúc của chính nó, nó
không thể mang con người ra bên kia. Nó đã kết thúc, nó phải tới bước đường
cùng.
Hy vọng duy nhất đối với con
người là bắt đầu nhìn vào những con đường của trái tim. Sự thay đổi lớn lao, sự
chuyển hướng từ trí tuệ tới trực giác, từ logic tới tình yêu là cần thiết. Được
khai tâm thành sannyas có nghĩa là được khai tâm từ thế giới logic thành thế giới
của tình yêu.
Deva có nghĩa là điều linh
thiêng, suniti có nghĩa là đức hạnh trong trắng. Trong trắng linh thiêng không
phải là một cái gì đó chống lại tội ác: nó siêu việt lên trên mọi lưỡng cực. Lưỡng
cực thông thường giữa tội ác và trong trắng cũng bao gồm trong sự siêu việt đó.
Bình thường ra, đức hạnh chống
lại tội ác, đạo đức chống lại đồi bại, thánh nhân chống lại tội đồ. Và bởi vì bạn
chống lại một cái gì đó, bạn không thể là toàn bộ. Tội đồ không phải bên ngoài
thánh nhân, nó là một phần của con người thánh nhân. Chống lại nó, con người sẽ
kìm nén nó trong vô thức và con người sẽ sợ đi vào chính bản thể mình bởi vì
anh ta sẽ gặp tội đồ ở đó. Chính vì vậy cái gọi là con người mộ đạo hoặc đạo đức
trở nên chia tách: trên bề mặt anh ta là một phần và sâu bên trong anh ta là phần
đối nghịch. Anh ta sống cuộc đời kép; anh ta không phải là một người mà là hai.
Do vậy cái gọi là con người mộ đạo buộc phải là đạo đức giả, điều đó là không
thể tránh khỏi.
Để tránh đạo đức giả thì cần
thiết phải có tầm nhìn hoàn toàn khác. Chính vì vậy tôi gọi điều đó là sự trong
trắng linh thiêng, không phải là sự trong trắng mang tính con người. Sự trong
trắng linh thiêng không phải là một cái gì đó mà là sự nhận biết một cách toàn
bộ. Thế thì bạn không phải là đạo đức và cũng không phải đồi bại; bạn là thức tỉnh
tinh khiết, chứng kiến tất cả, tốt và xấu, khách quan với cả hai, tách xa với cả
hai, không đồng nhất với cả hai.
Trong sự thức tỉnh đó, sự chuyển
hóa vĩ đại xuất hiện. Thế thì không phải là bạn phải thực hiện những điều thiện
mà bất kỳ điều gì bạn làm cũng là thiện. Thế thì đức hạnh trong trắng không phải
là một cái gì đó áp đặt lên bạn mà là dòng chảy tự nhiên. Nó cũng tự nhiên như
hương thơm của bông hoa. Bông hoa không phải làm gì để tỏa hương thơm của nó;
đó là điều tự nhiên.
Cho nên tôi chỉ thuyết giảng một
điều: nhận biết, thức tỉnh, chứng kiến là những tên khác nhau của cùng một điều
mấu chốt. Tôi không thuyết giảng ý thức. Ý thức là con đường cũ, là con đường của
đạo đức giả.
Cho nên ghi nhớ điều này, chỉ
duy nhất một điều là thực sự trong trắng và điều đó sẽ trở thành nhận biết nếu
bạn có thể. Rót toàn bộ năng lượng của bạn vào nhận biết. Sau đó nó sẽ không ngừng
phát triển. Đó sẽ là quá trình không bao giờ kết thúc, đó là cuộc hành hương
vĩnh cửu. Hãy để cho sannyas trở thành bước đầu tiên tới thẳng điều đó.
Chỉ cần giơ cao tay lên và nhắm
mắt lại. Cảm giác như cây, quên cơ thể con người, chỉ là cây. Mưa, gió và cây
thích thú nhảy múa trong mưa, trong gió. Để cho cây đung đưa và nhảy múa. Cho
phép điều đó, hợp tác cùng nó.
Prem có nghĩa là tình yêu, và
Kaaba là tên của nơi chốn linh thiêng nhất của họ. Kaaba có nghĩa giản dị là
ngôi đền, ngôi đền tình yêu. Và không có những ngôi đền khác, tất cả mọi ngôi đền
đều giả, là thay thế. Con người sống trong tình yêu là sống trong ngôi đền. Anh
ta không cần đi bất kỳ nơi đâu - bất kỳ ngôi đền nào, bất kỳ đền thờ nào, bất kỳ
nhà thờ nào, bởi vì tất cả những thứ đó đều do con người tạo ra. Tình yêu là do
Thượng đế tạo ra.
Có câu chuyện rất đẹp về nhà
huyền môn Sufi tên Mansoor, bởi vì bất kỳ khi nào ông ấy trong trạng thái nhận
định, ông ấy sẽ bắt đầu la lên “Ana! Haq - ta là Thượng đế”. Trong đất nước Hồi
giáo nói “ta là Thượng đế” là điều nguy hiểm. Bậc thầy đã lo lắng. Chính ông ấy
là nhà huyền môn nổi tiếng - Junaid là tên của ông ấy. Ông ấy nói với Mansoor
“Không nên như vậy. Ông sẽ tạo ra rắc rối cho chính mình, cho tôi và cho những
môn đệ khác. Hãy giữ bí mật. Không cần thiết phải la lên”. Mỗi lần như vậy
Mansoor hẳn lại hứa, nhưng bất kỳ khi nào ở trong trạng thái đó ông ấy hẳn quên
hết mọi lời hứa.
Cuối cùng ông ấy nói “Tôi có thể
hứa, nhưng khi tôi hướng vào không gian đó, tôi không là tôi nữa, cho nên tôi
không thể thực hiện những lời hứa đó. Làm cách nào thầy có thể hy vọng tôi thực
hiện những lời hứa khi tôi không còn đó nữa? Đó chính là Chúa trời la hét thông
qua tôi! Tôi có thể làm gì?” Những tin đồn đã lan tới nhà vua, mọi người đã tức
giận, vậy nên bậc thầy nói, “Thực hiện một điều: liên tục hành hương tới
Kaaba”. Vào những ngày đó có lẽ phải mất ít nhất một năm, hai năm đi bộ, và
cũng ít nhất trong hai năm đó, rắc rối hẳn là được tránh khỏi. “Sau đó thì
chúng ta sẽ nhìn thấy” bậc thầy nghĩ.
Mansoor nói “Tuyệt đối tốt. Nếu
thầy nói như vậy thì tôi sẽ tới Kaaba. Ngay bây giờ tôi sẽ xuất phát”. Junaid rất
vui; ông ấy ban phúc cho Mansoor, nhưng điều mà Mansoor đã thực hiện là như thế
này: ông ấy đi xung quanh bậc thầy bảy lần và nói “Cuộc hành hương đã hoàn
thành; thầy là Kaaba của tôi, bởi vì thầy là tình yêu của tôi! Thầy là ngôi đền
của tôi. Tôi đã nhận ra đấng linh thiêng trong thầy, cho nên tôi còn có thể đi
đâu được nữa?”
Đây là câu chuyện đẹp tuyệt vời:
bất kỳ ở đâu có tình yêu thì đó là Kaaba; bất kỳ khi nào tình yêu xuất hiện thì
Kaaba xuất hiện.
Nên nhớ, tình yêu là ngôi đền
duy nhất của Thượng đế. Và ngôi đền của tình yêu không thuộc về bất kỳ môn phái
nào, tôn giáo nào. Tình yêu chỉ đơn giản là tình yêu; nó không phải là Hindu hoặc
Hồi giáo hoặc Thiên Chúa giáo. Và duy nhất thông qua tình yêu mà con người được
bắc cầu với điều tối thượng. Tình yêu dạy bạn làm cách nào trở thành thân thiết,
và bằng việc trở nên thân thiết mà vào một ngày bạn đến với điều tối thượng.
Thân thiết là con đường dẫn tới điều tối thượng.
Deva có nghĩa là điều linh
thiêng, gitam có nghĩa là bài ca - bài ca linh thiêng. Tôn giáo không cần thiết
phải nghiêm trọng, không nên nghiêm trọng. Nghiêm trọng là khùng điên, là bệnh
tật Tôn giáo phải là cuộc chơi, là không nghiêm trọng; chỉ khi đó con người mới
có thể lặn sâu. Nghiêm trọng giữ bạn trên bề mặt. Nghiêm trọng chưa bao giờ sâu
sắc, không thể như vậy; nó là nông cạn, hời hợt. Chỉ có tỏng vui chơi thì con
người mới thư giãn và đi sâu hơn; thư giãn là ô cửa tới độ sâu. Khi bạn là
nghiêm trọng, bạn quá căng thẳng đến nỗi không thể thư giãn.
Vị thánh nghiêm trọng là hình ảnh
trái ngược. Nếu ông ta nghiêm trọng, ông ta không phải là thánh; nếu ông ta là
thánh, ông ta không thể nghiêm trọng. Nhưng cho đến bao giờ vị thánh lại được
nghĩ như vậy: họ không thể cười, họ có thể vui chơi, họ không lành mạnh và
trong sạch; họ không thể ca hát. Nhưng những vị thánh thực sự đã luôn là những
bài ca trên thế gian. Họ đã là điệu nhảy, họ đã mang nhiều tính lễ hội đến cho
tồn tại, họ đã biến toàn bộ những cuộc đời họ thành vui chơi lễ hội. Và đó
chính là nỗ lực của tôi ở đây: tạo ra những sannyasin là những bài ca, những điệu
vũ, những vui chơi lễ hội.
Trừ khi bạn có thể vui chơi với
cuộc đời, bạn sẽ không biết Thượng đế là gì. Cho nên hãy bỏ rơi mọi dạng nghiêm
trọng vì không mức độ nghiêm trọng nào lại cho phép bình ổn trong bạn. Giữ
nguyên như đứa trẻ nhỏ, vui chơi, thế thì Thượng đế sẽ không xa bạn mấy. Ngài rất
gần, trong bông hoa, trong cây, trong dòng sông. Tất cả những điều cần đến là
ngạc nhiên, trong trắng, đôi mắt vui cười của trẻ thơ; không phải vẻ nghiêm trọng
của học giả và của cái gọi là thánh nhân mà là niềm vui của người đang yêu.
Và đó là ý nghĩa của tên bạn:
trở thành bài ca. Bằng việc trở thành bài ca, bạn đã trở thành người cầu nguyện,
bạn sẽ được nghe. Chỉ những bài ca mới tới được Thượng đế.
Deva có nghĩa là thần thánh
linh thiêng, dip có nghĩa là ngọn đèn, ánh sáng - ngọn đèn linh thiêng. Nó ở
đó, bên trong bạn, nó cũng ở trong mọi người, nhưng chúng ta chưa bao giờ nhìn
vào trong chúng ta. Chúng ta giữ ngọn đèn của chính chúng ta phía sau, do vậy
mà chúng ta sống trong bóng tối. Đó là lựa chọn của chúng ta bởi bóng tối không
phải là điều tự nhiên. Chúng ta đang sống trong cái bóng của chính chúng ta, ngọn
đèn phía sau chúng ta và chúng ta chưa bao giờ ngoảnh lại. Dần dần, chúng ta
quá quen với việc nhìn thẳng về phía trước đến mức điều đó trở thành như là sự
cố định, nó trở thành một dạng tê liệt khiến chúng ta không thể quay vào trong.
Cứ như trong nhiều năm con người không sử dụng cổ để quay lại và nhìn về phía
sau, và bây giờ cổ của anh ta trở thành cố định; chính xác là như vậy.
Trở thành sannyasin có nghĩa rằng
bạn đang sẵn sàng thay đổi thói quen cũ này. Sannyas là tín hiệu rằng "Ta
sẵn sàng thực hiện một cái gì đó để thay đổi hình trạng cũ của ta", rằng
"Ta sẽ không đấu tranh vơi sự thay đổi", rằng "Ta sẽ không đấu
tranh vơi sự thay đổi", rằng "Ta sẵn sàng, thậm chí nếu điều đó gây
buồn phiền đau khổ" - bởi vì nếu cổ bạn trở nên cứng đơ, thế thì sẽ mất một
chút thời gian và nó cũng sẽ gây phiền não. Nhưng đó là cuộc chơi vĩ đại.
Một lần nào đó bạn có thể nhìn
xem bạn là gì trong sâu thẳm mình, bạn sẽ ngạc nhiên rằng, bạn được sinh ra như
là hoàng đế và bạn lại sống như kẻ ăn mày, rằng bạn có tất cả kho báu của thế
gian bên trong mình và bạn lại đang đi ăn xin, rằng bạn đã có mọi phúc lạc, có
thể bạn chưa bao giờ kìm lại và không cần phải ước mong thêm nữa. Không gì nhiều
hơn có thể được ước mong, không gì nhiều hơn là có thể tất cả mọi điều thì đã
xuất hiện trong thực tại sâu thẳm bạn. Nhưng chúng ta sống ở ngoại vi, vô thức
với trung tâm.
Cái tên sẽ nhắc nhở bạn nhiều lần
rằng, ngọn đèn ở bên trong. Nhìn vào trong, quay vào trong, hướng vào trong.
Một sannyasin mới nói: Trao cho tôi chìa
khóa!
Nó sẵn sàng được trao cho bạn.
Bạn chỉ phải sẵn sàng đón nhận nó. Nó sẽ xuất hiện!
Tất cả những điều bạn cần là
nghệ thuật cầu nguyện. Học hỏi điều đó sẽ không khó khăn gì, sẽ rất dễ, rất tự
nhiên.
Cầu nguyện không có nghĩa là thủ
tục, nghi lễ. Nó chỉ đơn giản là rót trái tim bạn. Có thể là khóc, có thể là cười,
có thể là im lặng, hoặc có thể là đối thoại tự bộc phát, cuộc đối thoại trái
tim - trái tim với tồn tại. Nhưng đó không phải là không nghi thức, phải là
thân mật; đó là yêu cầu cơ bản đầu tiên. Đó là điều mà hàng triệu người bị lỡ:
họ cầu nguyện, nhưng sự cầu nguyện của họ quá hình thức, không tự nhiên. Đó là
nghi lễ mà họ đã được dạy - cầu nguyện Thiên Chúa giáo, cầu nguyện Hồi giáo. Họ
đã được dạy điều đó, họ thực hiện rất hay, họ lặp lại từng chữ, nhưng lại vô
nghĩa.
Ý nghĩa chỉ có thể xuất hiện
thông qua giao tiếp thân mật, không hình thức, cho nên nếu bạn cảm thấy muốn
nói một cái gì đó với Thượng đế thì bạn có thể nói, nhưng lời nói phải là của bạn,
không phải của Jesus. Khi Jesus sử dụng những câu nói đó, chúng được bật ra rất
tự nhiên. Jesus không lặp lại Moses, ông ấy chỉ đơn giản là rót trái tim mình.
Khi ông ấy gọi Thượng đế, ông không gọi là cha mà gọi là abba; điều đó vô cùng
đẹp. Cha là nghi lễ hình thức, abba là thân mật không hình thức. Bằng việc dịch
abba thành cha, kinh Thánh đã lỡ toàn bộ vẻ đẹp của nó; từ đó đã bị dịch sai.
Hoàn toàn khác khi bạn nói “dad - gọi cha theo kiểu âu yếm” và khi bạn nói
“father - người cha”. Father mang tính chất định chế, nó không thực sự là mối
quan hệ. Khi bạn gọi dad, điều đó hoàn toàn khác: đó là mối quan hệ.
Đừng lặp lại những câu nói của
Jesus. Hãy nói một cái gì đó của chính bạn,bất kỳ điều gì. Không cần thiết phải
lặp đi lặp lại, bởi vì nếu thế nó lại trở thành nghi lễ, hình thức. Có thể bạn
đang lặp lại quá khứ của chính bạn, một lần nữa bạn lại bị lỡ giá trị. Cầu nguyện
phải là tự nhiên hàng ngày. Và không cố định thời gian - vào buổi sáng, vào buổi
tối hoặc vào ban đêm. Đừng bao giờ cố định thời gian, bởi vì khi bạn cố định thời
gian, tâm trí bạn có xu hướng trở thành cơ cấu máy móc. Hãy để nó xảy ra khi nó
xuất hiện.
Đôi khi vào ban đêm, vào lúc nửa
đêm, giấc ngủ còn chưa đến và bỗng nhiên bạn cảm thấy muốn cầu nguyện. Thế thì
hãy cười, khóc và đối thoại ngắn với tồn tại. Hoặc đôi khi nhìn mặt trời mọc,
những giọt nước mắt bắt đầu rơi, hoặc bạn cảm thấy muốn nhảy múa; hoặc nhìn vào
hoa hồng, bạn muốn nosic hoặc với nó - đó chính là điều tôi gọi là cầu nguyện.
Cầu nguyện là mối quan hệ thơ ca với tồn tại. Nó không có gì liên quan với cái
gọi là tôn giáo.
Đó là điều có thể. Tôi có thể
nhìn thấy điều đó: có hạt mầm ở đó. Chỉ một chút hành động và bạn sẽ bắt đầu
phát triển trong cầu nguyện.