Read more
(Đọc hoặc download miễn phí hàng trăm quyển sách của Osho tại đây)
Bí Mật Của Những Bí Mật – Osho
Tập 1
Bài nói về Bí Mật Của Hoa Vàng
Chương 4. Tôi Dành Cho Công Việc Ở Đây
Nghe hoặc Tải MP3 'Bí Mật Của Những Bí Mật' (Tập 1) ê
Sông chung cuộc đạt tới biển. Thân thể đi và còn lại chỉ sự tồn tại, cái vô hạn. Vậy thì thôi thúc này và mục đích của việc tới đó bây giờ là gì? Chẳng phải nó đang đẩy dòng sông sao?
Hamid, vấn đề là ở chỗ người không phải là sông, người bị đông cứng rất nhiều. Không có dòng chảy trong hiện hữu con người. Con người giống như băng, không như nước.
Nếu người là sông, không có nhu cầu đẩy nó, chung cuộc nó sẽ đạt tới đại dương - nó đã đạt tới rồi. Trong chính việc chảy đó nó đã trở thành một phần của đại dương: tuôn chảy là có tính đại dương. Nhưng con người không tuôn chảy, do đó mới có thôi thúc. Băng muốn tan chảy, do đó mới có nỗ lực. Một khi băng đã tan chảy, thế thì không cần đẩy cái gì, thế thì mọi thứ xảy ra theo cách riêng của nó.
Con người đã trở thành tảng đá. Và lí do tại sao con người đã trở thành tảng đá không tuôn chảy là vì tâm trí. Thân thể hoàn toàn tuôn chảy, linh hồn cũng vậy, nhưng giữa hai điều này, mối nối - tâm trí - là băng đông cứng. Một khi tâm trí đi sâu hơn vào trong thiền nó bắt đầu tan chảy. Đó là điều thiền tất cả là gì: nỗ lực làm tan chảy tâm trí.
Bạn nói, “Sông chung cuộc đạt tới biển.” Điều đó là đúng, nhưng đầu tiên trở thành sông đi đã. Bạn nói, “Thân thể đi và còn lại chỉ sự tồn tại, cái vô hạn.” Đúng. Nhưng giữa thân thể và linh hồn có tâm trí níu bám lấy bạn, hay bạn níu bám lấy nó. Thân thể đi, nhưng bạn không trở thành cái vô hạn vì bạn không chỉ được bao quanh bởi thân thể - đó là giới hạn vật lí của bạn; có giới hạn tâm lí bên trong nó. Qua cái chết của thân thể, tâm trí sẽ không chết, nó sẽ lấy việc tái sinh. Nó sẽ đi vào trong bụng mẹ khác bởi vì nó sẽ mang nhiều ham muốn thế, điều cần được hoàn thành. Nó sẽ lại tìm bụng mẹ khác, thân thể khác để với thân thể đó nó hoàn thành các ham muốn đó. Đó là chính nền tảng của lí thuyết về đầu thai.
Tâm trí ham muốn, và nếu ham muốn có đó, thế thì cơ hội sẽ nảy sinh theo đó những ham muốn đó sẽ được hoàn thành. Thượng đế hợp tác với bạn. Nếu bạn có ham muốn giống chó, bạn sẽ trở thành chó, bạn sẽ có thân thể của chó. Tâm trí bạn tạo ra bản kế hoạch tổng thể và thế rồi thân thể tuân theo. Thân thể là phóng chiếu của tâm trí, không có điều ngược lại. Chừng nào tâm trí chưa biến mất hoàn toàn, bạn sẽ được sinh đi sinh lại. Một khi tâm trí mất rồi, thế thì điều đó hoàn toàn đúng, Hamid: thân thể biến mất và bạn là vô hạn. Thực ra, nếu tâm trí không có đó, bạn là vô hạn - không có sự biến mất của thân thể, không có cái chết của thân thể. Không có nhu cầu đợi điều đó.
Phật là vô hạn ngay cả khi ông ấy ở trong thân thể bởi vì ông ấy biết ông ấy không là thân thể. Phật là vô hạn khi ông ấy rời bỏ thân thể. Không có khác biệt cho ông ấy: sống trong thân thể hay rời bỏ thân thể là như nhau. Bạn sống trong nhà, nhưng bạn không nghĩ rằng bạn là ngôi nhà. Đích xác giống điều đó, tâm thức thức tỉnh sống trong thân thể, dùng thân thể - cũng như bạn dùng xe hơi. Bạn ngồi trong xe, bạn lái xe, bạn biết rằng bạn không phải là xe - bạn có thể thoát ra khỏi nó bất kì khoảnh khắc nào. Bạn không cần chờ đợi tai nạn xảy ra khi xe bị phá huỷ để cảm thấy rằng bạn không là chiếc xe. Và nếu bạn không biết nó khi xe có đó và bạn ở trong nó, làm sao bạn sẽ biết nó khi xe không có đó? Chính qua cái chết của thân thể, bạn sẽ không biết rằng bạn là vô hạn. Hoặc bạn là vô hạn ở đây bây giờ, hoặc bạn sẽ không bao giờ vậy. Tính vô hạn là bản tính của bạn.
Vấn đề thực không phải là thân thể. Thân thể không phải là thủ phạm như cái gọi là các tôn giáo đã từng nói cho bạn - “Thân thể là thủ phạm!” Thân thể không là thủ phạm chút nào. Thân thể hoàn toàn hồn nhiên và đẹp. Thủ phạm là tâm trí, tâm trí là quỉ. Bạn sẽ phải làm tan biến tâm trí, do đó mới có thôi thúc, do đó mới có mục đích của mọi phương pháp luận đã từng được phát triển qua nhiều thời đại: Đạo, Yoga, Mật tông, Thiền, Hassid giáo.
Trở thành sông và thế thì không cái gì được cần. Đó là điều Bí mật của Hoa Vàng nói: Đạt tới bất hành qua hành động, đạt tới vô nỗ lực qua nỗ lực. Nhưng đầu tiên đi tới nỗ lực, tới hành động đi - nó sẽ làm tan chảy bạn - và thế rồi sông bắt đầu tuôn chảy. Trong chính việc tuôn chảy đó nó đã đạt tới đại dương.
Câu hỏi 2
Tôi thấy gần như không thể nào buông xuôi được theo bản ngã nam. Thay vì vậy tôi trở nên có tính cạnh tranh, là kẻ chống cự hay hoảng sợ. Thầy có thể nói cái gì đó về điều này không?
Sagarpriya, bản ngã không nam tính không nữ tính. Bản ngã đơn giản là bản ngã. Người trở thành kẻ chống cự với bản ngã nam là bản ngã nữ.
Bạn nhận biết về bản ngã nam; bạn không nhận biết về bản ngã riêng của bạn. Ai là kẻ chống cự với buông xuôi? Trở nên nhận biết nhiều hơn về bản ngã riêng của bạn đi và thế thì mọi sự sẽ dễ dàng hơn. Mọi người đều nhận biết về bản ngã của người khác, nhưng không cái gì có thể được làm về bản ngã của người khác. Mọi điều có thể được làm chỉ là với bản thân bạn.
Bạn nói, “Tôi thấy gần như không thể nào buông xuôi được theo bản ngã nam.” Đây là ai, người thấy điều đó là gần như không thể được? Tìm ra đi! Và thế thì bạn sẽ ngạc nhiên: bản ngã là bản ngã, nó không nam không nữ. Đừng phân chia nó. Bản ngã không có dục tính, giới tính; nó là cùng một bệnh. Nếu đàn bà bị ung thư, nó là ung thư; nếu đàn ông bị ung thư, nó là ung thư. Nó không nam không nữ. Bản ngã đích xác giống điều đó: ung thư của tâm trí.
Và ai bảo bạn buông xuôi theo bản ngã nam? Buông xuôi không bao giờ theo người khác. Khi hai người rơi vào tình yêu, cả hai buông xuôi theo tình yêu, không ai buông xuôi theo người kia. Nếu có nỗ lực từ người kia rằng bạn phải buông xuôi theo người đó, tránh người đó ra - đây không phải là yêu. Yêu không bao giờ đòi hỏi buông xuôi. Buông xuôi xảy ra một cách tự nhiên trong yêu. Không có nhu cầu về điều đó.
Nếu người đàn ông đòi hỏi buông xuôi từ phía bạn, người đó không yêu bạn. Đừng bị dính mắc với chuyện không có tình yêu như vậy. Anh ta ghét bạn, bằng không tại sao anh ta phải đòi hỏi buông xuôi? Anh ta muốn sở hữu bạn, anh ta muốn thu bạn thành đồ vật. Anh ta muốn dùng bạn, khai thác bạn. Anh ta nghĩ về bạn chỉ như thân thể, như cái máy. Anh ta không kính trọng bạn như con người, như sự hiện diện. Đây là việc làm nhục, đây không phải là yêu. Tránh điều đó ra.
Nhưng buông xuôi xảy ra khi có tình yêu. Và không ai đòi hỏi, và không ai buông xuôi theo người kia - không đàn ông theo đàn bà, không đàn bà theo đàn ông. Họ cả hau cùng buông xuôi theo Thượng đế của tình yêu. Họ cả hai cùng buông xuôi theo việc mở ra mới này trong hiện hữu của họ. Và khi cả hai buông xuôi theo tình yêu, có cái đẹp và có tự do. Bạn không bị thu lại là một nô lệ. Thực ra, chỉ trong yêu bạn mới đạt tới chân giá trị, chỉ trong yêu bạn mới đạt tới sự vĩ đại của bạn, chỉ trong yêu huy hoàng của bạn mới được toả ra. Đây là chỉ báo của tình yêu thực: rằng bạn trở thành nhiều hơn bạn vậy trước đây, không ít hơn, và bạn được tự do hơn là bạn đã từng vậy.
Yêu cho tự do. Đó là chính hương vị của yêu. Nếu nó bị thiếu, nếu nó phản tự do, thế thì tránh nó ra như người ta tránh dịch. Đừng dính vào nó: nó là cái gì đó khác che mặt nạ như tình yêu. Nhưng khi yêu có đó bạn sẽ thấy buông xuôi đã xảy ra, nó là tự phát. Khoảnh khắc bạn cảm thấy yêu ai đó, việc buông xuôi đã xảy ra. Đó là điều yêu là gì: không buông xuôi - để tôi nhắc lại lần nữa - không buông xuôi với người kia, nhưng buông xuôi theo lực không biết mà đã chiếm quyền sở hữu cả hai bạn. Nhưng điều đó là khác toàn bộ với bạn và khác toàn bộ với người kia. Cả hai bạn đều đã cúi mình dưới năng lượng không biết. Các bạn trở thành hai cột trụ tách rời nhau, những vẫn đỡ chung cho cùng một mái: các bạn đỡ cho cái gì đó bên ngoài các bạn, trên các bạn, siêu việt trên các bạn, nhưng các bạn vẫn còn tách rời.
Yêu làm cho bạn nhiều tính cá nhân hơn. Nó không xoá đi tính cá nhân của bạn. Nó cho bạn tính cá nhân, nó cho bạn tính duy nhất. Yêu là rất kính trọng.
Sagarpriya, bạn nói, “Tôi thấy gần như không thể nào buông xuôi được theo bản ngã nam. Thay vì vậy tôi trở nên có tính cạnh tranh, là kẻ chống cự hay hoảng sợ.”
Đây là những cách thức của bản ngã. Người kia có thể có bản ngã, có thể không có bản ngã - tôi không biết về người kia, ai là người kia đó? - nhưng một điều là chắc chắn: bạn có bản ngã rất tinh vi. Bản ngã đó trở nên có tính cạnh tranh. Bản ngã có tính cạnh tranh, cạnh tranh cố hữu. Bản ngã trở thành kẻ chống cự hay hoảng sợ, và trong sợ hãi, trong kháng cự, trong vật lộn, trong tính cạnh tranh, yêu bị phá huỷ.
Một điều là chắc chắn: bạn phải trở nên nhận biết về cách tiếp cận bản ngã tinh vi của bạn tới cuộc sống. Bỏ nó đi. Ít nhất từ phía bạn để cho nó biến mất. Và thế thì bạn sẽ ngạc nhiên: có thể người kia không đòi hòi buông xuôi nào; đó chỉ là bản ngã của bạn phóng chiếu điều đó lên người kia. Nếu nó là vậy, bây giờ bạn có thể buông xuôi theo yêu. Nếu nó không là vậy và người kia vẫn đòi hỏi... Và bạn sẽ có khả năng biết đúng chỉ khi không có chống cự trong bạn, khi không có sợ trong bạn, không cạnh tranh trong bạn. Thế thì bạn sẽ có sáng tỏ, bạn sẽ có minh bạch, bạn sẽ có khả năng thấy xuyên thấu, và ngay lập tức bạn sẽ biết liệu người kia đang đòi hỏi buông xuôi theo người kia không, hay đòi hỏi này đang tới từ cái gì đó ở bên ngoài cả hai bạn, buông xuôi. Nếu nó tới từ người kia, tránh nó ra - rằng người kia là điên. Người đó cần mọi từ bi, thương hại người đó, nhưng đừng rơi vào tình yêu, vì rơi vào tình yêu với kẻ điên bản ngã là nguy hiểm: người đó sẽ phá huỷ bạn.
Chừng nấy là nghĩa vụ của bạn với bản thân bạn.
Câu hỏi 3
Thầy nói về im lặng người ta tìm thấy ở Himalayas - rằng nó là của Himalayas, được vay mượn, và sẽ ra đi khi người ta trở lại bãi chợ. Điều đó có đúng cho im lặng tôi tìm thấy trong sự hiện diện của Thầy không? Nó có là vay mượn không? Nó có biến mất khi tôi rời khỏi đây không?
Kavita, chỗ này là bãi chợ. Bạn có thể tìm được chỗ nào khác giống với chợ nhiều hơn không? Tôi có thể đã làm đạo tràng ở đâu đó trong Himalayas. Tôi yêu Himalayas! Với tôi không ở trong Himalayas là một hi sinh lớn lao. Nhưng với chủ định nào đó tôi đã không làm đạo tràng của tôi ở Himalayas: tôi muốn vẫn còn là một phần của bãi chợ.
Và đạo tràng này được quản lí gần như một phần của bãi chợ. Đó là lí do tại sao người Ấn Độ rất bực mình - họ không thể nào hiểu nổi. Họ đã biết tới đạo tràng trong hàng thế kỉ, nhưng đạo tràng này ở bên ngoài lĩnh hội của họ. Họ không thể nghĩ được rằng bạn phải trả tiền để nghe bài nói tôn giáo. Họ bao giờ cũng nghe không mất tiền - không chỉ không mất tiền, mà sau bài nói đạo tràng còn phát đồ ăn cúng dường nữa. Nhiều người tới nghe bài nói không phải vì bài nói mà vì bữa ăn. Ở đây bạn phải trả tiền. Tôi đang làm gì?
Tôi muốn nó tuyệt đối là một phần của bãi chợ vì tôi muốn các sannyasin của tôi không đi vào các tu viện. Họ phải còn lại trong thế giới, thiền của họ phải phát triển trong thế giới, thiền của họ không nên trở thành việc trốn chạy. Cho nên bất kì an bình nào bạn thấy ở đây bạn sẽ có khả năng giữ lại nó ở bất kì chỗ nào bạn đi. Sẽ không có vấn đề nào, không chút nào. Tôi đã từng quản lí theo cách mọi người có thể quấy nhiễu bạn ở bất kì chỗ nào khác đều hiện diện ở đây, cho nên bạn không cần phải sợ.
Thiền nhân bao giờ cũng sợ vài thứ. Chẳng hạn, họ đã từng sợ đàn bà. Bạn có thể tìm được bất kì chỗ nào ở Ấn Độ nhiều đàn bà đẹp hơn ở đây không? Sống động hơn? Sống ở đây, hiện hữu ở đây, bạn sẽ hoàn toàn quên lãng sự kiện về ai là đàn ông và ai là đàn bà. Bạn có thể kiên trì làm ra phân biệt này được bao lâu?
Tương lai không thuộc về đàn ông, không thuộc về đàn bà. Tương lai sẽ là một loại ái nam ái nữ. Phân biệt giữa đàn ông và đàn bà sẽ biến mất ngày càng nhiều hơn.
Trong quá khứ phân biệt này đã được tạo ra rất nhiều, hướng theo văn hoá. Con gái phải được nuôi lớn theo cách khác với con trai - theo cách khác hoàn toàn. Tôi không nói rằng không có khác biệt. Có khác biệt giữa đàn ông và đàn bà nhưng khác biệt đó chỉ là về sinh học. Nhưng xã hội tạo ra khác biệt tâm lí: “Những điều này được phép chỉ cho con trai, vì ‘con trai là con trai’ và những điều này không được phép cho con gái.” Một khác biệt tâm lí được tạo ra từ chính lúc ban đầu. Khác biệt mà bạn thấy giữa đàn ông và đàn bà trên thế giới chín mươi chín phần trăm là được bịa ra, được nuôi dưỡng; nó không tự nhiên. Có một phần trăm khác biệt đó là sinh học - điều đó không thành vấn đề. Sống ở đây bạn sống trong tính cùng nhau tới mức bạn sẽ trở nên quên lãng về sự kiện ai là đàn ông và ai là đàn bà.
Vào ngày xưa, với tính chất sannyas kiểu cổ, mọi người phải đi xa khỏi đàn bà lên hang động, vào tu viện. Có các tu viện Ki tô giáo nơi không đàn bà nào đã bao giờ bước vào, đã bao giờ được phép bước vào. Trên núi Mount Athos có một tu viện - trong một nghìn hai trăm năm không một người đàn bà nào đã được phép vào. Và nói gì về đàn bà? - thậm chí bé gái sáu tháng tuổi cũng không được phép, thậm chí bé gái sáu tháng cũng không được phép. Cứ nhìn nỗi sợ đó! Và loại người nào phải sống ở đó nếu họ thậm chí không thể cho phép bé gái sáu tháng tuổi? Những kẻ kì quặc được gọi là sư (monk) - hay khỉ (monkey)- nhưng không phải là người, phải đã điên. Và chính trong các tu viện này mà đủ loại điều kì quái đã nảy sinh.
Đồng dục lần đầu tiên được sinh ra ở trong các tu viện; nó là hiện tượng tôn giáo. Nó nhất định là vậy. Nếu bạn ép buộc đàn ông sống cùng nhau ở một chỗ nơi không đàn bà nào được phép, sớm hay muộn đồng dục sẽ tới. Thủ dâm là thực hành tu viện, nó bắt nguồn từ tu viện. Mọi loại suy đồi nhất định có đó.
Có các tu viện cho đàn bà nữa - chỉ đàn bà là được phép, không cho phép đàn ông - và toàn thể thế giới tưởng tượng của họ chỉ gồm đàn ông. Họ không thể có được các tạp chí như Playboy, nhưng ai cần chúng khi bạn có đủ thời gian để tưởng tượng? Tưởng tượng của họ mang tính khiêu dâm tới mức các tạp chí như Playboy chả là gì cả. Tưởng tượng của họ còn phiêu diêu hơn.
Những người này đã sống trong tu viện như vậy, nếu họ được phép quay về thế giới, một cách tự nhiên, thiền của họ, lời cầu nguyện của họ, tôn giáo của họ, tất cả sẽ bị quấy rối.
Các sư đã rất sợ tiền. Một cách tự nhiên, nếu họ đi vào trong thế giới, tiền phải được dùng. Bạn không thể sống trong thế giới mà không có tiền. Và các sư đã từng sợ tới mức họ sẽ thậm chí không chạm vào tiền. Nhìn cái sợ, cái ám ảnh này.
Acharya Vinoba Bhave, đại đệ tử của Mahatma Gandhi, không chạm tới tiền. Nhưng đây là loại ám ảnh gì vậy? Chạm tới tời mười ru pi, làm sao nó có thể làm hại bạn được? Và nếu nó có thể làm hại được bạn, đây là loại tâm linh gì vậy? Tính tâm linh bất lực thế. Ông ấy không chỉ không thể chạm được vào nó, nhưng nếu bạn mang tiền tới trước ông ấy, ông ấy nhắm tịt mắt lại - ông ấy thậm chí không thể nhìn được. Thầy của ông ấy, Mahatma Gandhi, thường nhìn ba con khỉ - ai đó đã cho ông ấy như món quà tặng. Biết ông ấy, món quà này đích xác là món quà đúng. Một con khỉ ngồi với hai tay bịt mắt, không nhìn: “Không nhìn vào nhiều thứ trong cuộc sống vì nó là nguy hiểm.” Con khỉ khác đang ngồi với hai tay bịt tai: “Không nghe nhiều thứ vì nó là nguy hiểm.” Và con khỉ thứ ba đang ngồi với hai tay bịt mồm: “Không nói nhiều thứ vì nó là nguy hiểm.” Và sư này phải làm cả ba điều này cùng nhau. Đó là lí do tại sao tôi nói sư là khỉ ba lần hơn.
Một người như vậy - người không thể mở được mắt, không thể mở được tai, không thể mở được mồm - nếu người đó đi vào trong thế giới, tự nhiên sẽ ở trong khó khăn. Người đó sẽ thấy rằng mọi thứ đều bị quấy rối, mọi thứ đều bị phá huỷ. Và ở Ấn Độ thảm hoạ là ở chỗ những con khỉ này đã trở thành các nhà lãnh đạo của đất nước này - những người suy đồi, khổ từ sự bất thường, không tự nhiên, không tuôn chảy, không trong Đạo.
Toàn thể nỗ lực của tôi ở đây là để tạo ra một thế giới thu nhỏ nơi tiền là tuyệt đối được chấp nhận; nơi đàn bà và đàn ông sống cùng nhau trong vui vẻ, trong lễ hội, không sợ hãi; nơi mọi thứ diễn ra trên thế giới vẫn tiếp tục, và cùng với thiền phát triển. Nó trở thành ngày càng mạnh hơn vì mọi thách thức đều có đó.
Bạn có thể đi, Kavita, bất kì chỗ nào bạn thích: không ai có thể lấy an bình của bạn đi được. Im lặng của bạn là của bạn! Nó không phải là vì tôi. Bạn đã thu được nó, bạn đã kiếm được nó.
Câu hỏi 4
Và là câu hỏi liên quan:
Vậy thế thì sao! Thầy ngụ ý gì về "xã hội với các qui tắc của nó’? Chỗ này thì sao?
Nhảm nhí, Osho, nhảm nhí. Nó toàn là nhảm nhí!
Câu hỏi này là từ Sucheta. Tôi chưa nghiêm khắc với cô ấy, do đó mới có câu hỏi nà. Nhưng từ giờ trở đi cô ấy sẽ biết: tôi đã thực sự tử tế với cô ấy, và tôi hiếm khi tử tế với mọi người.
Chỗ này có nhiều qui tắc hơn bất kì chỗ nào khác. Những qui tắc đó là phương thức - để tạo ra tình huống nào đó trong bạn, một thách thức.
Câu hỏi này đã nảy sinh trong tâm trí cô ấy vì cô ấy muốn làm việc với trẻ em, và tôi đã nói không. Tôi đã bảo cô ấy làm việc ở đâu đó khác.
Nếu tôi đi cùng với cái thích và không thích của bạn, chọn lựa của bạn, tôi là “Osho.” Trong câu hỏi này cô ấy đã không viết “Osho”; bằng không cô ấy bao giờ cũng viết “Osho kính yêu,” “Thầy kính yêu.” Câu hỏi bắt đầu thẳng thừng: “Vậy thế thì sao!”
Tôi không thể bỏ bạn lại với bản thân bạn được, bằng không tôi sẽ không giúp được gì cả. Chỉ bởi vì Sucheta muốn làm việc với trẻ em tôi không thể cho phép cô ấy, vì tôi phải chăm nom cho trẻ em nữa - tôi không thể làm hỏng cuộc đời chúng. Sucheta, bạn bị làm hư hỏng bởi bố mẹ bạn, bởi gia đình bạn, bởi xã hội bạn; tôi không thể cử bạn tới trẻ em được. Bạn chưa có năng lực về điều đó. Chỉ bởi vì bạn chọn... Bất kì ai cũng có thể chọn bất kì cái gì, nhưng ở đây mọi sự phải đi theo tôi, không theo bạn. Nhớ điều đó! Nếu bạn không thể đủ kiên nhẫn, thế thì đây không phải là chỗ dành cho bạn, thế thì bạn có thể ra đi. Người gác cổng ở mọi cổng là để ngăn cản mọi người khỏi đi vào, nhưng tôi đã không để người gác nào ở đó để ngăn cản mọi người đi ra. Bạn có thể ra đi ngay lập tức.
Nếu bạn phải ở đây, bạn phải ở tương ứng với tôi, chỉ thế thì tôi mới có thể có ích nào đó. Tôi biết điều được cần. Không phải bao giờ điều bạn thích cũng là nhu cầu của bạn. Cái thích của bạn tới từ tâm trí của bạn, và tâm trí của bạn phải bị phá huỷ. Tôi không thể lắng nghe cái thích và không thích của bạn được. Mọi qui tắc này đều được tôi làm ra. Khoảnh khắc bạn trở thành một sannyasin, bạn trao ngần ấy thẩm quyền cho tôi: rằng tôi sẽ quyết định vài điều cho bạn. Và nếu bạn muốn trở thành một nữ đạo tràng viên, thế thì bạn phải cho tôi một trăm phần trăm thẩm quyền - đó là nghĩa của việc trở thành người ở trong đạo tràng. Cô ấy muốn ở trong đạo tràng và tôi đã gạt cô ấy ra bên ngoài vì cô ấy chưa có năng lực về điều đó. Lắng nghe câu hỏi này và bạn sẽ thấy. Bạn sẽ phải thu được nó; và đây không phải là cách để thu được nó, nhớ lấy.
Rất dễ đánh mất cơ hội này đang sẵn có cho bạn. Bản ngã của bạn có thể trở thành vấn đề, có thể tạo ra vấn đề cho bạn. Hoặc bạn phải nghe theo bản ngã của bạn và hoặc bạn phải nghe theo tôi. Bạn sẽ phải thay đổi toàn thể hình mẫu suy nghĩ của bạn, bạn sẽ phải thay đổi chính ngôn ngữ cuộc sống của bạn; bằng không bạn sẽ hiểu lầm.
Những qui tắc này là dành cho chủ định nào đó.
Madhuri đã sống trong Nhà Lão Tử và đột nhiên tôi phái cô ấy tới sống ở Nhà Jesus. Cô ấy khóc, nhưng chấp nhận điều đó. Và cô ấy đã tới gần tôi hơn - gần hơn là cô ấy đã từng gần - trong chính việc chấp nhận đó. Nhiều tình yêu hơn sẽ trút lên cô ấy từ phía tôi. Bạn có thể sống về mặt vật lí rất gần tôi, đó là một điều. Cô ấy có thể đã chống lại, cô ấy có thể đã viết cho tôi bức thư giận dữ, nhưng cô ấy đã không làm gì cả. Cô ấy thậm chí đã không thốt ra một lời giận dữ. Cô ấy khóc, cô ấy buồn - và điều đó là tự nhiên - nhưng không giận dữ. Sống cùng tôi trong cùng nhà và thế rồi được phái đi sống ở nhà khác là khắc nghiệt, tôi biết. Nhưng cô ấy đã sống còn qua cú sốc và cái gì đó có giá trị mênh mông đã xảy ra qua nó. Chỉ về sau cô ấy mới hiểu rằng đây là ân huệ.
Cần thời gian cho bạn hiểu mọi thứ. Nhưng tôi sống trong một thực tại khác toàn bộ, và tôi quyết định từ đó. Và tôi biết bạn sống trong thực tại khác - diễn giải sai nhất định có đó từ phía bạn - nhưng cố hiểu tôi đi. Cho dù thỉnh thoảng bạn không thể hiểu được, cứ im lặng, kiên nhẫn làm điều tôi nói đi.
Chuyện xảy ra...
Thầy giáo hỏi học sinh, “Các em có thích túi xách Kipling không?”
Học sinh nói, “Em không biết. Em chưa bao giờ dùng Kipling cả.”
Nhà tư vấn hôn nhân nói với người vợ, “Chị có thường thức dậy cằn nhằn buổi sáng không?”
Vợ, “Không, anh ấy dậy trước khi tôi làm điều đó.”
“Anh làm quen thế nào trong cuộc hẹn gặp đêm qua?” một người hippie được người hàng xóm già cả hỏi.
“Được lắm,” là câu trả lời. “Tôi chung cuộc đã thuyết phục cô ấy nói có.”
“Ồ, chúc mừng! Khi nào thì có đám cưới?”
“Đám cưới à? Đám cưới nào?”
Với người hippie đó là một thế giới khác. Có không ngụ ý hôn nhân.
“Thưa cha sở, thầy bảo con phải có Đức tin, Hi vọng và Từ thiện.”
“Điều đó đúng rồi.”
‘Vâng, khi con thử, họ gọi cảnh sát.’
Và chuyện cuối cùng:
“Anh có chắc là đó là giấy kết hôn mà anh đã đưa tôi tháng trước không?”
“Dạ có, thưa ông. Có chuyện gì vậy?”
“Tôi tưởng có sai sót gì đó, khi thấy rằng tôi đã sống cuộc sống của chó kể từ đó.”
Sucheta, nếu bạn muốn ở đây, bạn sẽ phải học ngôn ngữ của tôi, cách tôi nhìn mọi sự, và bạn phải tới cùng tôi; bằng không đây không phải là chỗ dành cho bạn. Thế thì đừng phí thời gian của bạn ở đây. Thế thì tốt hơn cả là rời khỏi chỗ này sớm - càng sớm càng tốt - bởi vì nếu bạn không đi cùng tôi, ngày này hay ngày khác bạn sẽ phải ra đi thôi. Và thế thì bạn sẽ cảm thấy rất khổ vì những ngày đó mà bạn đã ở đây sẽ có vẻ như sự phí hoài. Nếu bạn muốn ở cùng tôi, thế thì ở cùng tôi toàn bộ đi, toàn bộ nhất có thể được, chỉ thế thì cái gì đó mới có thể xảy ra. Việc xảy ra này là khó bởi vì từ phía bạn có nhiều cản trở thế.
Bạn có biết đàn ông và đàn bà một cách toàn bộ không? Bạn có thăm dò tâm trí nữ tính một cách toàn bộ không, để cho bạn biết tuyệt đối rằng điều này là không đúng? Chẳng cái gì là tuyệt đối đúng, chẳng cái gì là là tuyệt đối không đúng. Mọi thứ đều là đoán - mọi thứ đều là đoán. Người này có thể ở gần chân lí hơn một chút, người khác có thể không gần như thế. Nhưng điều tôi nói đã không được nhận làm phát biểu tổng quát. Nó phải được nhận như đối tượng cho thiền. Bạn chỉ thiền về nó.
Câu hỏi 5
Osho ơi, tôi thấy những lời bình về cưỡng hiếp trong bài nói hôm qua là rất xúc phạm, cụ thể là, đàn bà bị hiếp "muốn điều đó.” Điều này đã được chứng minh là tuyệt đối không đúng.
Thế thì tại sao bạn đã không kí vào câu hỏi này? Thứ nhất: Tôi đã không nói rằng mọi đàn bà bị cưỡng hiếp đều mong muốn điều đó, tôi đã nói “trong đa số trường hợp.” Nhớ điều đó; nó tạo ra nhiều khác biệt. Và nó chỉ là một ví dụ. Có hàng nhìn tai nạn xe hơi và tôi nói lại, đa số những người trải qua tai nạn xe hơi đã muốn nó, đã thiên về tai nạn, đã hi vọng bằng cách nào đó rằng cái gì đó sẽ xảy ra, đã ham muốn nó sâu bên dưới, đã có tính tự tử.
Tâm trí của bạn, bạn biết không phải là tất cả; dưới nó có tâm trí vô thức lớn hơn. Trong tâm trí vô thức đó bạn chứa chấp nhiều thứ mà bạn không nhận biết về chúng. Có thể có người có tính tự tử nhưng không đủ dũng cảm để tự tử. Người đó sẽ tìm cách thức và phương tiện để tự tử theo cách gián tiếp: tai nạn xe hơi - người đó sẽ không chịu trách nhiệm chút nào, không ai sẽ nói rằng người đó tự tử. Không ai sẽ nói về sau rằng người đó là kẻ hèn nhát, rằng người đó không thể đối diện được với cuộc sống. Có tai nạn xe hơi là dễ dàng hơn tự tử.
Và khi có liên quan tới cưỡng hiếp, cứ nhìn vào vô thức của bạn, nhìn vào trong giấc mơ của bạn. Rất hiếm khi tìm ra một người đàn bà đã không mơ về việc bị hiếp. Có hấp dẫn nào đó trong việc đó. Hấp dẫn là gì? Hấp dẫn là ở chỗ bạn có tính không cưỡng lại được tới mức một người sẵn sàng phạm tội cưỡng hiếp, bạn có tính không cưỡng lại được tới mức một người sẵn sàng vào tù mười năm, hay nếu đó là nước Mô ha mét giáo, sẵn sàng chết. Nếu cưỡng hiếp bị phạm phải ở nước Mô ha mét giáo và người này bị bắt, chết là hình phạt. Và bạn sẽ ngạc nhiên: nhiều cưỡng hiếp bị phạm phải ở các nước Mô ha mét giáo hơn bất kì chỗ nào khác.
Có thể người phạm phải cưỡng hiếp muốn tự tử. Và đây là cách hay để tự tử. Bạn có thể tìm ra cách nào tốt hơn cho tự tử không? - một cách bạo dạn nữa. Và chết vì tình... thi vị thế, lãng mạn thế.
Có bạo hành nào đó tham gia trong dục. Ngay cả trong dục thông thường khi không có cưỡng hiếp, cái gì đó của cưỡng hiếp có tham gia vào. Đàn bà bao giờ cũng nói không. Tại sao? - bởi vì nếu cô ấy nói có quá dễ dàng, thế thì không còn cảm giác đó, “Mình được cần, hoàn toàn được cần.” Cô ấy cứ nói không và cứ ngụ ý có. Cô ấy cứ nói không, cô ấy đang khêu gợi người đàn ông: cô ấy muốn người đàn ông phải theo cô ấy, cô ấy muốn người đàn ông ép buộc cô ấy. Chính nỗ lực ép buộc cô ấy, chính nỗ lực lôi kéo cô ấy vào việc làm tình làm cho cô ấy cảm thấy thích: cô ấy 'được cần’. Đây là trạng thái nghèo nàn của tâm trí, nhưng nó là cách mọi người là vậy.
Cho nên đầu tiên tôi đã nói “trong đa số trường hợp.” Có cả tai nạn nữa. Bạn có thể không nghĩ tới cưỡng hiếp chút nào, và người điên tới và hiếp bạn. Bạn không loại trừ những trường hợp đó, đó là lí do tại sao tôi đã không nói “một trăm phần trăm.” Trong đa số trường hợp, bất kì cái gì xảy ra cho bạn - hiếp, giết người, bệnh tật - bằng cách nào đó, ở đâu đó, đều được bạn ham muốn. Nhưng bạn không nói trong mọi trường hợp.
Bây giờ các nhà tâm lí nhận biết rằng khi mọi người thiên về bệnh nào đó... Chẳng hạn, quãng độ tuổi bốn mươi hai mọi người bị đau tim. Tại sao gần bốn mươi hai? - vì đó là lúc mọi người bắt đầu thành công hay đã thành công. Họ có tiền họ bao giờ cũng muốn và bây giờ họ không biết phải làm gì: thành công có đó và họ bị choáng bởi thành công. Họ bao giờ cũng sống trong hi vọng rằng họ sẽ có ngần này tiền, người đàn bà này, ngôi nhà này, xe hơi này - và họ có nó. Bây giờ sao đây? Đột nhiên tim dừng đập. Bây giờ sao đây? Mọi phương hướng dường như bị mất. Nếu họ không bị đau tim họ sẽ rất khổ. Đau tim làm cho họ nhẹ bớt. Bây giờ họ có thể nói với thế giới, “Tôi phải nghỉ thôi. Các bác sĩ đã gợi ý nghỉ ngơi. Tôi không thể làm được công việc nặng nhọc.”
Họ không thể nghỉ ngơi mà không có cái cớ nào; đau tim trở thành cái cớ. Nếu họ đơn giản nghỉ ngơi, mọi người sẽ nói, “Anh đang làm gì vậy? Vào lúc sung sức nhất của đời anh, ở bậc thang cuối cùng của thành công của anh, anh đang làm gì? Anh có thể có nhiều tiền hơn. Đây là lúc, bởi vì khi anh có tiền, nhiều tiền hơn lại tới. Khi anh có thành công, nhiều thành công hơn lại tới. Anh làm gì trong thảnh thơi, về hưu sao?” Và họ sẽ không có cớ nào. Đau tim là cớ hay. Không ai sẽ nói họ đã trốn khỏi thế giới. Không ai sẽ đổ trách nhiệm lên họ. Họ có thể làm được gì? Toàn thể trách nhiệm đổ vào cơn đau tim rồi. Mọi người không ý thức về mọi thứ diễn ra sâu bên trong họ.
Bạn nói, “Tôi thấy những lời bình về cưỡng hiếp trong bài nói hôm qua là rất xúc phạm...” Nhưng tại sao chúng lại xúc phạm thế - và chỉ với một người thôi sao? Không ai khác đã viết, không ai khác đã cảm thấy xúc phạm. Nếu bạn là một quí bà - và tôi hi vọng rằng bạn là quí bà, bởi vì nếu bạn là quí ông thế thì mọi sự sẽ phức tạp hơn, cho nên tôi tin cậy rằng bạn là quí bà - sao bạn cảm thấy bị xúc phạm thế? Bạn phải đang mang ham muốn này bên trong bạn, do đó mới có xúc phạm; bằng không chẳng có xúc phạm nào.
Tôi là người điên, tôi cứ nói mọi thứ. Sao bạn phải bị xúc phạm? Tôi không phải là nhà khoa học, tôi không phải là nhà tâm lí học, tôi chẳng là ai cả - tôi chỉ có tán chuyện tầm phào - sao bạn phải bị xúc phạm? Tôi không phải là người nhất quán, tôi cứ tự mâu thuẫn với bản thân mình. Bạn có thể đợi vài ngàY và tôi sẽ mâu thuẫn với bản thân tôi ngay. Tôi sẽ nói, “Điều đó không bao giờ xảy ra cả! Bất kì khi nào đàn bà bị cưỡng hiếp cô ấy không chịu trách nhiệm. Đó là bản ngã nam tính, bạo hành nam tính.” Cứ đợi đấy! Bạn phải kiên nhẫn với tôi - tôi tự mâu thuẫn với bản thân tôi!
Nhưng sao bạn lại bị xúc phạm? Tôi phải đã chạm tới điểm đau trong bạn, cái gì đó như vết thương phải có đó. Sâu bên dưới ở đâu đó trong vô thức bạn muốn bị cưỡng hiếp? Đó là lí do tại sao có nhiều giận dữ thế, nhiều xúc phạm thế. Và bạn sợ nữa - một cách tự nhiên - đó là lí do tại sao bạn đã không kí vào câu hỏi này.
Bao giờ cũng nhớ kí vào nó. Và nếu bạn rất sợ, bạn có thể viết tên của ai đó khác - nhưng kí vào nó! Thế thì bạn có thể tận hưởng, và người khác sẽ bị đánh. Không cần lo nghĩ về điều đó.
Và bạn nói, “Điều này đã được chứng minh là tuyệt đối không đúng.” Bạn có biết rằng không cái gì đã bao giờ được chứng minh một cách tuyệt đối không? Không cái gì! Con người đã không chứng minh được cái gì một cách tuyệt đối. Không có khả năng nào để chứng minh bất kì cái gì một cách tuyệt đối: những khám phá mới, sự kiện mới, dữ liệu mới, và những thay đổi phải được thực hiện. Ngay cả các khám phá khoa học cũng không là tuyệt đối, cho nên làm sao các khám phá tâm lí có thể là tuyệt đối được? Tâm lí học còn chưa phải là khoa học, nó vẫn là tưởng tượng. Nhiều nhất bạn có thể gọi nó, nếu bạn thích từ 'khoa học', bạn có thể gọi nó là tưởng tượng khoa học. Nhưng nó chưa có gì liên quan tới khoa học. Nó đang vật lộn để được là khoa học, nhưng tôi không nghĩ rằng điều đó bao giờ đã là như vậy, vì tâm trí con người giống như thuỷ ngân - bạn không thể làm ra khoa học từ nó.
Và tâm trí con người không phải là hiện tượng đơn giản. Có nhiều tâm trí như có ngần ấy người. Mọi điều mà tâm lí học có thể hi vọng là nghĩ về tâm trí trung bình. Nhưng bạn chưa bao giờ bắt gặp "cái trung bình', bạn bao giờ cũng bắt gặp cái duy nhất. Không giải thích khoa học nào là có thể về tâm trí duy nhất.
Tâm lí học còn chưa là khoa học, và ngay cả khoa học cũng không thể nói về tính tuyệt đối được. Điều Newton đã làm không còn đúng nữa. Nó có vẻ là tuyệt đối thế vào những ngày đó - nó không còn là đúng nữa. Bạn có nghĩ điều Einstein đã làm sẽ vẫn còn đúng lâu không? Nó không thể thế được, nó không có trong chính bản chất của mọi sự. Cuộc sống là điều huyền bí tới mức bạn càng biết nhiều về nó, bạn sẽ càng phải tạo ra giải thuyết mới - để bao hàm các sự kiện mới.
Bạn có biết đàn ông và đàn bà một cách toàn bộ không? Bạn có thăm dò tâm trí nữ tính một cách toàn bộ không, để cho bạn biết tuyệt đối rằng điều này là không đúng? Chẳng cái gì là tuyệt đối đúng, chẳng cái gì là là tuyệt đối không đúng. Mọi thứ đều là đoán - mọi thứ đều là đoán. Người này có thể ở gần chân lí hơn một chút, người khác có thể không gần như thế. Nhưng điều tôi nói đã không được nhận làm phát biểu tổng quát. Nó phải được nhận như đối tượng cho thiền. Bạn chỉ thiền về nó.
Tôi không quan tâm tới chân lí tổng quát. Tôi đang nói cho các đệ tử! Bạn phải nhìn vào trong bản thân bạn. Nếu bạn là đệ tử đàn bà, cứ nhìn vào bản thân bạn đi. Không có chỗ nào đó một ham muốn lẩn khuất để bị cưỡng hiếp sao? Và nếu nó có đó, thì biết về nó là tốt hơn, đem nó ra ý thức hoàn toàn là tốt hơn, bởi vì một khi cái gì đó trở thành ý thức, nó biến mất. Nó có thể tồn tại chỉ trong vô thức. Trong vô thức nó là nguy hiểm. Nếu bạn mang nó ra ý thức, nó bay hơi. Nó giống như nhổ cây ra khỏi đất: đem rễ nó ra ánh sáng, thế thì cây chết. Và điều đó đích xác là điều xảy ra: bất kì cái gì cứ lẩn khuất trong vô thức, trong hốc tối của linh hồn bạn - cái chín lần lớn hơn tâm trí ý thức của bạn - đem nó vào trong tâm trí ý thức, đem nó vào trong ánh mặt trời, và nếu nó đi tới đó, nó sẽ héo đi.
Điều tôi đang nói ở đây được ngụ ý cho bạn thiền. Nếu bạn cảm thấy bị xúc phạm, thế thì điều này là rất tốt cho bạn thiền: đi vào trong nó, tìm trong bản thân bạn, và không kết luận từ chính lúc bắt đầu. Đừng nói, “Điều này là sai và đã được chứng minh tuyệt đối sai.” Đầu tiên thiền, và đừng cố chứng minh nó sai hay đúng. Cứ đi cùng tâm trí mở vào trong hiện hữu riêng của bạn và tìm nó. Và bạn sẽ ngạc nhiên rằng ham muốn này đang luẩn khuất ở đó. Nó có một loại mê hoặc trong nó.
Một người đàn bà đi tới một linh mục để thú tội. Cô ấy thú tội rằng cô ấy đã bị cưỡng hiếp. Và cô ấy thú nhận rằng cô ấy đã tới linh mục bởi vì cô ấy thích điều đó. Đó là lí do tại sao cô ấy thấy mặc cảm: nếu mà cô ấy không thích thú điều đó, chắc đã không có vấn đề tới thú tội.
Thế rồi lần sau cô ấy lại tới để được thú tội. Và rồi cô ấy lại tới nữa.
Và khi cô ấy tới lần thứ tư, linh mục nói, “Nhưng thế này thì quá nhiều! Con bị cưỡng hiếp mọi tuần sao?”
Cô ấy nói, “Không, đây vẫn là cùng việc hiếp trước thôi.”
“Nhưng thế thì sao con cứ tới mãi thế?”
Cô ấy nói, “Con thích kể lại nó. Con thấy thoải mái thế.”
Cứ đi vào trong bản thân bạn và bạn sẽ thấy đủ mọi loại ham muốn lẩn quất trong bạn. Bạn sẽ thấy cái gì đó của kẻ tàn bạo: rằng bạn muốn hành hạ người khác. Bạn sẽ thấy cái gì đó của kẻ tự bạo: rằng bạn muốn hành hạ bản thân bạn. Bạn sẽ thấy đủ mọi thứ trong bạn vì con người là bao la và vô thức không phải là một chỗ có trật tự - nó là hỗn độn, nó là nhà thương điên. Nhưng chúng ta cứ kìm nén mọi điều đó. Chúng ta sợ thế với việc thấy. Đó là lí do tại sao bạn cảm thấy bị xúc phạm thế. Tôi phải đã chạm vào đúng chỗ trong bạn, do đó mới có xúc phạm. Vấn đề không phải là liệu nó được chứng minh là đúng hay sai. Và tôi không quan tâm tới điều đó chút nào.
Mối quan tâm của tôi là làm cho bạn ngày một có tính thiền hơn, ngày một nhận biết hơn về bản chất của bạn, ham muốn bên trong nhất, khao khát, suy đồi, ám ảnh. Nếu chúng có thể được đem ra ánh sáng, chúng sẽ biến mất. Và nếu vô thức có thể được làm trống rỗng hoàn toàn, bạn sẽ trở thành vị phật.
Cho nên đừng đơn giản đi tranh cãi với tôi, bởi vì điều đó là phí thời gian và năng lượng. Đi vào trong đi. Nếu bạn không thể tìm được bất kì ham muốn nào như thế trong bạn, chừng ấy là tốt. Nếu bạn tìm được nó, điều đó nữa cũng rất tốt - bạn có thể đem nó ra ánh sáng và nó sẽ biến mất.
Câu hỏi 6
Tôi đang già đi và mất quan tâm tới đàn bà. Tôi phải làm gì?
Thưa ông, cứ làm mất mối quan tâm của ông đi! Điều đó là hoàn toàn tốt, không cái gì sai trong nó. Và hoàn toàn được đảm bảo rằng không đàn bà nào sẽ bỏ lỡ ông. Ngược lại, họ tất cả sẽ rất sung sướng.
Nhưng đặc biệt ở phương Tây, vì Freud đã mở cái hộp của Pandora nên ý tưởng này đã nảy sinh rằng bạn phải vẫn còn tính dục cho tới tận cùng, bởi vì dục là đồng nghĩa với cuộc sống. Cho nên cho dù bạn bẩy mươi hay tám mươi bạn phải vẫn còn quan tâm tới dục. Nếu bạn mất quan tâm tới dục điều đó nghĩa là bạn đang mất quan tâm tới sống, điều đó nghĩa là bạn không còn được cần tới, điều đó nghĩa là bạn là vô dụng bây giờ. Bạn có thể vứt bỏ chết hay đi tới nghị viện, nhưng bạn vô dụng.
Ý tưởng này rằng dục và sống là đồng nghĩa là hoàn toàn vô căn cứ. Dục và sống là đồng nghĩa vào giai đoạn nào đó thôi. Trong thời trẻ con chúng không đồng nghĩa, trong tuổi thanh niên chúng là đồng nghĩa, trong tuổi già chúng lại không đồng nghĩa. Có các pha. Đứa trẻ không quan tâm, thanh niên quan tâm - và mối quan tâm duy nhất của người đó là trong dục.
Nhưng ở phương Tây có nỗ lực tiếp diễn để duy trì trẻ trung, bạn phải không bị già đi. Mọi người cứ tự lừa bản thân họ theo nhiều cách rằng họ vẫn còn trẻ. Nhiều thuốc bách bệnh mới đã được tìm ra lặp đi lặp lại - những loại thuốc trường sinh bất lão mới mà sẽ giữ bạn trẻ mãi - và mọi người ngu xuẩn tới mức họ bao giờ cũng sẵn sàng chấp nhận bất kì cái gì vô nghĩa nào để vẫn còn trẻ trung. Tuổi già bị coi là một loại bệnh tật. Già nghĩa là bạn ốm - ở phương Tây. Điều đó là không đúng.
Tuổi già có cái đẹp riêng của nó, kho báu riêng của nó, cũng như tuổi trẻ có cái đẹp và kho báu riêng của nó. Và chắc chắn các kho báu mà người già đi tới là có giá trị hơn nhiều so với kho báu của thanh niên, vì người già đã sống tuổi thanh niên của mình. Người đó đã biết mọi điều, người đó đã thấy mọi điều, người đó đã trải qua nó. Người đó đã sống điều ảo tưởng và người đó đã biết vỡ mộng của nó tất cả. Bây giờ người đó khôn ngoan hơn người đó đã từng; người đó trở nên hồn nhiên lần nữa. Khi dục biến mất bạn đạt tới một loại hồn nhiên: bạn trở thành đứa trẻ lần nữa - và đứa trẻ trưởng thành.
Ở phương Đông chúng ta có cái nhìn khác toàn bộ về cuộc sống. Ở phương Đông chúng ta đã kính trọng người già, không phải người trẻ, bởi vì người già là ở trên đỉnh - cuộc hành trình của cuộc sống đạt tới đích của nó. Ở phương Tây người già chỉ là cái gì đó bị loại bỏ, người già chỉ là để bị ném vào đống đồng nát nào đó. Bạn làm nhà cho người già nơi bạn cứ chất đầy họ lên, hay trong bệnh viện. Không ai muốn làm bất kì cái gì với người già - dường như họ là vô nghĩa, vô giá trị. Và họ đã sống toàn thể cuộc sống của họ, và họ đã học nhiều bí mật của cuộc sống - họ có thể là thầy giáo lớn, chỉ họ mới có thể là thầy giáo.
Ở phương Đông điều này đã là cách thức truyền thống, rằng người già nên trở thành thầy của người trẻ, bởi vì người đó đã sống, đã trưởng thành, đã hiểu. Người đó có thể cho bạn phương hướng tốt hơn, với nhiều chín chắn hơn, với nhiều sáng tỏ hơn. Tuổi già là tuổi để chuẩn bị cho cái chết. Và đó là việc chuẩn bị lớn lao nhất bởi vì bạn sẽ đi vào cuộc hành trình dài nhất - vào trong cái không biết. Nếu bạn vẫn còn quan tâm tới dục, nó sẽ giữ bạn chệch hướng khỏi cái chết. Đó là điều đang xảy ra ở phương Tây.
Ở phương Tây mọi người đã không chấp nhận chết như một phần của sống. Chết là điều kiêng kị, cũng như dục là điều kiêng kị mới chỉ một trăm năm trước. Không ai nói về dục một trăm năm trước. Không thể nào nói về nó hay viết về nó. Nó là kiêng kị tới mức trong thời nữ hoàng Victoria các quí bà thường che cả chân ghế của họ nữa - vì chúng là chân, và chân không nên được phô ra.
Freud đã đưa vào cuộc cách mạng lớn. Thế giới đang chờ đợi một Freud khác để phá huỷ điều kiêng kị lớn hơn về chết. Ông ấy đã phá huỷ điều kiêng kị về dục, và thế giới tốt hơn nhiều vì điều đó. Freud là một trong những người đen phúc lành lớn lao nhất. Một Freud khác được cần để phá huỷ điều kiêng kị khác - còn lớn hơn.
Chết phải được chấp nhận. Với việc chấp nhận chết bạn bắt đầu chấp nhận tuổi già. Và trong chấp nhận này có thảnh thơi. Và một khi bạn không còn quan tâm tới dục, toàn thể chú ý của bạn có thể được hội tụ vào chết. Nhớ lấy, dục và chết là các cực đối lập; nếu bạn vẫn còn quan tâm tới dục, khi nào bạn sẽ chuẩn bị cho chết? Chú ý của bạn sẽ vẫn còn bị hội tụ vào dục và bạn sẽ chết mà không có chuẩn bị nào.
Thiền là việc chuẩn bị cho chết. Bây giờ chuẩn bị cho chết đi - thiền đi. Bạn không còn quan tâm tới đàn bà - tốt. Bây giờ trở nên quan tâm tới cái ta riêng của bạn đi. Đàn bà là bên ngoài bạn; đó là mối quan tâm vào người khác. Hay nếu bạn là đàn bà, thế thì đàn ông là bên ngoài bạn, và đó là mối quan tâm của cô ấy vào người khác. Bây giờ trở nên quan tâm tới bản thân bạn đi: bây giờ cứ khám phá về cái ta, bây giờ đi cuộc hành trình nội tâm.
Bạn hỏi, “Tôi đang già đi và mất quan tâm tới đàn bà. Tôi phải làm gì?” Mất quan tâm đi. Cho phép nó xảy ra. Đừng cố tạo ra nó một cách không cần thiết. Nếu nó diễn ra theo cách riêng của nó, nó là đẹp.
Tôi đã nghe...
Max, tuổi bẩy mươi sáu, đang trở về căn hộ của mình muộn trong đêm, giật mình thấy một cô gái quãng mười tám tuổi đang lục soát căn hộ.
“Cô thiếu nữ ơi, cô là kẻ trộm à!” ông ta nói. “Tôi gọi cảnh sát đây.”
“Thưa ông,” cô gái phân trần, “nếu em bị bắt lần nữa, em sẽ bị tống đi xa trong nhiều năm. Xin ông đừng gọi cảnh sát.”
“Tôi rất tiếc, nhưng tôi phải làm điều đó.” Max đáp.
“Anh trông đây,” cô ấy khóc, “em sẽ làm bất kì cái gì. Em cho anh thân xác em.”
“Thôi được,” công dân già nói, “cởi quần áo ra và lên giường.”
Cô gái làm theo và Max nhanh chóng làm theo. Ông ta cố và cố và cố mãi trong hai mươi phút. Cạn kiệt và trong thất bại, ông ta từ bỏ.
“Chả ích gì,” Max thở dài. “Tôi không thể làm được điều đó. Tôi sẽ phải gọi cảnh sát.”
Và bạn hỏi tôi phải làm gì: “Tôi phải làm gì?” Bạn có muốn gọi cảnh sát không? Thế là đủ rồi. Bây giờ để cái vô nghĩa đó đi đi, để cái ám ảnh đó đi đi. Bây giờ quay năng lượng của bạn hướng tới cái chết: bây giờ nhìn vào trong cái chết mặt đối mặt, bây giờ đương đầu với cái chết đi. Và đương đầu với cái chết là kinh nghiệm lớn lao nhất trong cuộc sống. Và nếu bạn có thể đương đầu với cái chết, bạn sẽ đi tới biết rằng bạn là bất tử. Đối diện với cái chết là cách duy nhất để biết rằng bạn là bất tử, rằng chỉ thân thể chết và bạn không bao giờ chết. Và một khi bạn đã biết nó, bạn sẵn sàng, sẵn sàng cho cuộc hành trình, và khi cái chết tới bạn sẽ đi vừa cười to và nhảy múa và ca hát trong nó.
Và người có thể vừa đi vừa cười, múa, hát trong cái chết - theo cách cầu nguyện, theo cách thiền - thì đi tới biết cực thích lớn lao nhất có trong thế giới. Cực thích dục không là gì, bởi vì trong cực thích dục chỉ một phần nhỏ, phần li ti của sinh lực của bạn rời bỏ khỏi thân thể bạn và bạn cảm thấy thảnh thơi lớn lao. Trong chết toàn thể sinh lực của bạn rời khỏi thân thể. Không cực thích dục nào có thể so sánh được với cực thích vũ trụ đó, cực thích toàn bộ đó mà chết đem tới cho bạn.
Đừng bỏ lỡ chết. Chết sẽ cho bạn món quà lớn lao nhất trong cuộc sống, món quà lúc ra đi. Nhưng chỉ vài người mới đi tới nó bởi vì không ai sẵn sàng cho nó. Chết đem bạn đi vô nhận biết. Và bạn kinh hoàng thế, và bạn quan tâm tới dục tới mức bạn níu bám lấy sống.
Bạn có biết rằng điều đó gần như bao giờ cũng xảy ra không...? Ở phương Đông nó đã từng là một trong những bí mật để biết về con người. Khi một người đàn ông chết, nếu người đó níu bám quá nhiều vào sống và vẫn quan tâm tới dục, người đó sẽ chết với việc cương cứng. Điều đó chỉ ra rằng anh chàng đáng thương này chết mà không sẵn sàng gì - ngay cả trong chết anh ta cũng đầy những mơ tưởng dục. Điều đó xảy ra gần như bao giờ cũng vậy - chừng nào bạn chưa trở thành thiền nhân lớn nó sẽ xảy ra cho bạn nữa - rằng trong khi chết bạn sẽ mơ tưởng về dục: bạn sẽ làm tình, ít nhất trong tưởng tượng của bạn. Đây không phải là cách chết. Đây là chính việc sỉ nhục cái chết, và sỉ nhục Thượng đế, và rất sỉ nhục bản thân bạn.
Để cho dục biến mất đi - nó là thời gian. Thảnh thơi trong không có tính dục. Không tính dục sẽ làm cho bạn được định tâm. Dừng săn đuổi đàn bà và bắt đầu săn đuổi bản thân bạn; bạn không thể làm được cả hai. Và được sẵn sàng đi: chết có thể đánh gục bạn vào bất kì khoảnh khắc nào. Người ta chẳng bao giờ biết khi nào nó tới: chuẩn bị đi, cho phép bản thân bạn tận hưởng thiền nhiều nhất có thể được. Biến đổi năng lượng dục của bạn thành năng lượng thiền. Nó là cùng năng lượng, chỉ chiều hướng là đổi: nó không còn chảy xuống và ra ngoài, nó bắt đầu chảy vào trong và chảy lên. Và cùng năng lượng này mở ra nụ của hoa vàng trong bạn. Đây là toàn thể bí mật.
Bây giờ bạn đã đi tới điểm đúng một cách tự nhiên, và bạn hỏi tôi, “Tôi phải làm gì?” Bạn đang hỏi đơn thuốc nào đó để lại tạo ra tính dục đang biến mất. Bạn đang hỏi những ủng hộ nào đó, bạn đang hỏi sự giúp đỡ nào đó, để cho bạn có thể tiếp tục chơi cùng trò chơi ngu xuẩn - ngay cả trong tuổi già của bạn.
Nó là tốt khi bạn còn trẻ vì thế thì bạn là khờ dại. Rất hiếm khi trở nên tỉnh táo và nhận biết và có tính thiền khi bạn còn trẻ. Nếu bạn có thể trở nên vậy, bạn có thiên tài hiếm hoi. Nhưng nếu bạn không thể trở nên có tính thiền ngay cả trong tuổi già, thế thì bạn chỉ ngu si, hoàn toàn ngu si. Điều tốt là khờ dại khi bạn còn trẻ. Khờ dại đó là một phần của trưởng thành, nó giúp cho bạn. Đàn bà hay đàn ông bên ngoài trở thành tấm gương; họ phản xạ bạn, họ giúp bạn thấy bạn là ai. Yêu là rất bộc lộ. Nhưng chung cuộc người ta phải đi tới nhìn vào bên trong bản thân mình, không nhìn vào gương. Ngay cả gương cũng phải bị loại bỏ. Người ta phải một mình. Và sự thuần khiết của tính một mình là vô hạn. Và phúc lạc của tính một mình là vĩnh hằng.
Bây giờ khoảnh khắc đã tới rồi. Cứ để mối quan tâm tới đàn bà ra đi và đột nhiên bạn sẽ thấy mối quan tâm khác nảy sinh trong bạn - nó gần như đồng thời - quan tâm vào thiền. Và thế thì bạn có thể có món quà cuối cùng mà cuộc sống có thể cho bạn: cái chết có tính thiền - cái chết trong tỏ ngộ, trong samadhi, trong cực lạc - và bạn sẽ biết kinh nghiệm cực thích toàn bộ. Kinh nghiệm đó là đủ; thế thì bạn sẽ không bao giờ quay lại trong cuộc sống, trong thân thể, trong nhà tù này.
Ở phương Đông đây đã từng là mục đích của chúng ta - cách không được sinh ra lần nữa - bởi vì toàn thể quá trình này của việc được sinh ra và chết đi lặp đi lặp lại là quá trình chán ngán. Nó là hoàn toàn vô tích sự. Trong phân tích chung cuộc nó chỉ là mơ, và thậm chí không phải là mơ đẹp mà là ác mộng.
Gợi ý của tôi cho bạn là: bạn đã sống cuộc sống của bạn, bạn đã thấy vui thú của thân thể, bạn đã nhìn vào trong mối quan hệ và bạn đã học bất kì cái gì đã để được học từ nó, bây giờ đó là lúc để quay vào trong.
Câu hỏi 7
Triết học là gì?
Tôi không biết, và tôi không nghĩ rằng bất kì ai khác biết được. Triết học là đam mê vô dụng. Tôi dùng lời của Jean-Paul Sartre. Ông ấy nói, “Con người là niềm đam mê vô dụng,” tôi nói con người không phải là niềm đam mê vô dụng - nhưng triết học là vậy.
Bạn hỏi tôi, “Triết học là gì?” Không ai đã bao giờ định nghĩa nó, nó vẫn còn mông lung. Không phải là các định nghĩa đã không được nêu cho nó - cả triệu định nghĩa đã được cho - nhưng định nghĩa này vẫn thiếu. Từng triết gia đều cho định nghĩa và các triết gia khác mâu thuẫn với nó. Nó là trò chơi: tận hưởng thể thao của logic. Nó là chặt chẽ logic. Nó giống như cờ vua - một trò chơi rất trí tuệ, rất cuốn hút, nhưng chẳng có kết luận nào trong nó. Nó có tính không kết luận. Trò chơi tiếp tục từ thế hệ này sang thế hệ khác. Dần dần, dần dần từ trò chơi này hai điều đã nảy sinh: một điều là khoa học, và điều kia là tôn giáo.
Khoa học có tính đối thể, tôn giáo có tính chủ thể. Khoa học có tính thí nghiệm, tôn giáo có tính kinh nghiệm. Triết học không là cả hai; nó chỉ treo trong tình trạng lấp lửng giữa hai điều này. Và dần dần, dần dần nó biến mất bởi vì cái có tính đối thể đang được lấy bởi khoa học mọi ngày, và cái có tính chủ thể cũng đã được tôn giáo lấy. Không cái gì còn lại cho triết học. Cho nên bây giờ triết học hiện đại cứ nghĩ về ngôn ngữ - phân tích ngôn ngữ.
Các triết gia đang hỏi những câu hỏi ngớ ngẩn nhất vì họ đã đánh mất mọi câu hỏi có nghĩa; hoặc những câu hỏi đó đã được bao quát bởi khoa học hoặc bởi tôn giáo. Triết học đang trở nên ngày một trống rỗng hơn. Họ không thể tìm ra được cho dù câu hỏi riêng của họ bây giờ, cho nên hoặc họ lấy câu hỏi từ khoa học và họ nghĩ về chúng, hoặc họ lấy câu hỏi từ tôn giáo và họ nghĩ về chúng. Câu hỏi của họ được vay mượn. Triết học là hiện tượng sắp chết. Sẽ không còn là điều ngạc nhiên rằng một ngày nào đó bạn đột nhiên đi tới biết rằng triết học đã chết. Nó đang trên giường chết. Bạn có thể đi tới bất kì đại học nào và bạn có thể thấy: triết học trên giường chết.
Nhưng tại sao bạn đã hỏi câu hỏi này? Điều đó liên quan nhiều hơn, quan trọng hơn để nghĩ tới.
Tôi không dạy triết học ở đây. Điều tôi đang nói chẳng liên quan gì tới triết học. Nó tuyệt đối là thực nghiệm và kinh nghiệm. Nỗ lực của tôi là để tạo ra tôn giáo khoa học - tâm lí của chư phật. Cho nên tôi đang cho bạn thực nghiệm và tôi đang cho bạn khả năng để kinh nghiệm cái gì đs mà bạn chưa kinh nghiệm qua. Đây là phòng thí nghiệm, là cơ xưởng. Chúng ta được uốn theo làm cái gì đó - tôi ngụ ý công việc ở đây! Triết học không phải là mối quan tâm chút nào.
Tôi rất chống triết học và tôi né tránh triết học bởi vì nó đang chơi với cái bóng, ý nghĩ, suy đoán. Và bạn có thể cứ chơi vô hạn, đến vô cùng, đến phát ngán; chẳng có tận cùng cho nó. Lời này tạo ra lời khác, lí thuyết này tạo ra lí thuyết khác, và bạn có thể tiếp diễn, tiếp diễn mãi. Trong năm nghìn năm nhiều triết học đã tồn tại trên thế giới, và chẳng với mục đích chút nào.
Nhưng có những người có thái độ triết học. Và nếu bạn là một trong số họ, xin bỏ nó đi; bằng không bạn và năng lượng của bạn sẽ bị mất hút trong sa mạc.
Tôi sẽ kể cho bạn về bốn giai đoạn của triết học trong bốn câu chuyện. Giai đoạn thứ nhất của triết học, câu chuyện thứ nhất...
Một trong những chuyện tôi ưa thích là chuyện về một cậu bé và một cô bé ở New England nơi đi xe trượt tuyết là phổ biến trong mùa đông lạnh giá. Trong khi đi xe trượt vào một chiều chủ nhật, được bọc trong chăn, cô bé xích gần lại cậu bé và nói, “Johnny, em lạnh.”
Johnny nhìn qua cô bé và nói, “Anh cũng lạnh đây này, Jane. Sao không chui vào trong chăn?”
Thế là Jane kéo chăn lại gần hơn, nhưng ngay lúc đó cô ta thậm chí lại gần Johnny hơn và nói, “Tay em vẫn lạnh.”
Anh ta chẳng chú ý gì mấy tới cô ta và chẳng mấy chốc cô ta huých khuỷu tay vào anh ta và nói, “Johnny, anh có nghe em không? Tay em lạnh... và hơn nữa, chẳng ai yêu em.”
Lần này anh ta nhìn qua cô bé và nói, “Jane, nhớ rằng Thượng đế yêu em, và em bao giờ cũng có thể ngồi lên tay em để giữ cho chúng ấm.”
Đây là giai đoạn thứ nhất của việc có tính triết học. Giai đoạn thứ hai, câu chuyện thứ hai:
Một nhóm nghiên cứu gồm các triết gia đã từng gặp gỡ hàng năm để nghiên cứu về Talmud. Một thành viên của nhóm có thói quen nguy hại nhấm nháp chút rượu mạnh trong cuộc gặp. Một đêm ông ấy uống chỉ nhiều hơn chút ít so với bình thường và trở nên hoàn toàn ngà ngà say. Bạn đồng hành của ông ấy quyết định dạy cho ông ấy một bài học. Trong khi ông ấy ở trong trạng thái say ngất ngây, họ đem ông ấy ra nghĩa địa và để ông ấy nằm sấp trong các mộ chí.
Sau một chốc triết gia ngồi dậy. Ông ấy nhìn quanh, phát hoảng và thất kinh. Thế rồi ông ấy bắt đầu suy luận, “Mình có sống không? Hay mình chết? Nếu mình sống, mình có thể làm gì ở đây trong nghĩa địa, trên những nấm mồ này? Và nếu mình chết, thế thì sao mình cảm thấy rằng mình phải đi ra nhà vệ sinh ngay lập tức?”
Đây là giai đoạn thứ hai của triết học. Và giai đoạn thứ ba, câu chuyện thứ ba:
Giáo sư Steinberg đã ăn trưa trong cùng nhà hàng Phía Đông Thấp trong hai mươi năm. Mọi ngày ông ấy rời văn phòng vào buổi trưa, đi tới nhà hàng và đặt một bát súp gà - không bao giờ thay đổi.
Nhưng một hôm giáo sư gọi người phục vụ lại sau khi nhận bát súp.
“Dạ thưa giáo sư?” người phục vụ hỏi.
“Anh phục vụ, nếm thử súp xem.”
“Ông ngụ ý gì, nếm súp à? Trong hai mươi năm ông đã từng ăn cùng súp gà ở đây, mọi ngày, dạ? Nó đã có gì khác biệt không?”
Vị giáo sư bỏ qua lời bình luận của người phục vụ. “Xin mời nếm món súp này,” ông ấy lặp lại.
“Thưa giáo sư, có vấn đề gì với ông vậy? Tôi biết súp gà có vị như thế nào chứ.”
“Nếm súp đi,” vị giáo sư yêu cầu.
“Thôi được, thôi được, tôi nếm. Thìa đâu?”
“Aha!” vị giáo sư kêu lên.
Đây là giai đoạn thứ ba. Và giai đoạn thứ tư, câu chuyện thứ tư:
Một người đàn bà đi tới một nhà tâm lí triết học để điều trị chứng ảo tưởng của mình rằng người bà ấy bị phủ đầy lông chim. Sau vài phiên triết gia nói với bà ấy, “Tôi cảm thấy rằng chúng ta đã đi tới gốc rễ của vấn đề này qua thảo luận và phân tích của chúng ta, và bây giờ nó ở đằng sau chúng ta. Bà nghĩ gì, bà Smith?”
“Ồ,” bà Smith nói, “tôi nghĩ chúng ta đã có vài phiên kì diệu và tôi có cảm thấy rằng vấn đề đã được chăm nom tới. Nhưng,” bà ấy nói thêm, “điều duy nhất làm bận tâm tôi bây giờ là điều tôi sẽ làm với những chiếc lông đó.”
Bà ấy giơ tay ra tới vai và bắt đầu phẩy phẩy, và nhà tâm lí, triết gia, đột nhiên nhảy lùi lại.
“Bây giờ dừng lại một phút đi bà Smith. Đừng phẩy những cái lông đó lên tôi.”
Đây là giai đoạn thứ tư: dần dần, dần dần, triết học trở thành một loại tính điên khùng, nó dẫn bạn vào thần kinh vì triết học là hiện tượng tâm trí. Khoa học đã lấy thân thể, tâm trí đã lấy linh hồn, chỉ tâm trí được bỏ lại cho triết học. Và tâm trí là tính điên tiềm năng. Nếu bạn cứ đi quá nhiều trong tâm trí, bạn sẽ đi dần dần, dần dần hướng tới điên khùng. Rất hiếm khí tìm ra một triết gia lành mạnh. Và điều ngược lại cũng đúng: rất hiếm khi tìm ra người điên mà không là triết gia.
Tôi không dạy triết học ở đây bởi vì tôi đang dạy vô trí. Và nếu bạn trở thành vô trí, mọi triết học biến mất: Ki tô giáo, Hindu, Mô ha mét giáo, Phật giáo - mọi triết học biến mất; người theo Hegel, Kant, Russel - tất cả triết học biến mất. Nếu tâm trí biến mất, triết lí có thể tồn tại ở đâu? Nó có thể phát triển ở đâu? Tâm trí là mảnh đất gây giống của triết học.
Để tâm trí biến mất đi. Và cái đẹp là, khi không có tâm trí và không có ai để triết lí hoá và không có gì để triết lí hoá, người ta đi tới biết. Triết học là nỗ lực của người mù. Người ta nói: Triết học là người mù trong phòng tối trong đêm tối, tìm con mèo đen không có đó...
Đủ cho hôm nay.
Xem Tiếp Chương 5 – Quay Về Mục Lục Tập 1 - Mục Lục Toàn Tập
