Chương 7. Chết và kỉ luật

Thiền Osho - Yoga: Alpha và Omega (Tập 5)

Bài giảng về Kinh Yoga của Patanjali

Chương 7. Chết và kỉ luật

Powered by RedCircle

30. Tự kiềm chế, bước đầu tiên của yoga, được bao gồm năm lời nguyện sau: bất bạo hành, trung thực, chân thành, tiết dục, và không sở hữu.

31. Năm lời nguyện này, cái tạo nên lời nguyện lớn, mở rộng cho cả bẩy giai đoạn của chứng ngộ bất kể tầng lớp, nơi chốn, thời gian hay hoàn cảnh.

Năm lời nguyện về ahimsa, satya, achaurya, brahmacharya, aparigrah, là rất cơ sở, nền móng. Chúng phải được hiểu sâu nhất có thể được vì có khả năng đi mà không hoàn thành năm bước này điều tạo nên bước đầu tiên về yam.

Bạn có thể thấy các nhà yogi và các fakir trên khắp thế giới, những người đã đi mà không hoàn thành năm bước này của bước thứ nhất. Thế thì họ trở nên mạnh mẽ, nhưng quyền năng của họ là bạo hành. Thế thì họ là rất, rất mạnh, nhưng quyền năng của họ không phải là tâm linh. Thế thì họ trở thành một loại nhà ảo thuật đen; họ có thể làm hại người khác. Quyền năng là nguy hiểm; nó có thể giúp đỡ, nó có thể gây hại. Nó nguy hiểm không chỉ cho người khác, nó nguy hiểm cho bản thân người đó. Nó có thể phá huỷ bạn; nó có thể cho bạn việc tái sinh. Điều đó là tuỳ. Năm lời nguyện này chính là cái bảo đảm để cho quyền năng nảy sinh từ kỉ luật không bị dùng sai.

Bạn có thể thấy các nhà "yogi" phô trương quyền năng của họ. Điều đó là không thể được với nhà yogi, bởi vì nếu nhà yogi đã thực sự hoàn thành năm lời nguyện này, người đó sẽ không còn là người phô trương nữa; người đó không thể phô trương được. Người đó không còn cố chơi với phép màu - điều đó là không thể được với người đó. Phép màu xảy ra quanh người đó, nhưng người đó không là người làm.

Năm lời nguyện này giết chết bản ngã của bạn hoàn toàn. Hoặc bản ngã có thể tồn tại hoặc năm lời nguyện này có thể được hoàn thành. Cả hai là không thể được. Và trước khi bạn đi vào trong thế giới của quyền năng - và yoga là thế giới của quyền năng, quyền năng vô hạn - điều rất được cần tới là bạn vứt bỏ bản ngã bên ngoài ngôi đền. Nếu bản ngã còn với bạn thì có mọi khả năng là quyền năng sẽ bị dùng sai. Thế thì toàn thể nỗ lực trở thành vô tích sự, trò hề, thực ra lố bịch.

Năm lời nguyện này là để làm thuần khiết bạn, làm cho bạn thành phương tiện cho quyền năng giáng xuống và cho quyền năng trở thành ảnh hưởng ích lợi, phúc lành cho người khác. Chúng là điều phải có. Không ai nên vòng tránh chúng. Bạn có thể vòng tránh. Thực ra vòng tránh chúng dễ dàng hơn là đi qua chúng bởi vì chúng là khó, nhưng thế thì toà nhà của bạn sẽ không có móng. Nó sẽ đổ bất kì ngày nào, sụp đổ bất kì ngày nào. Nó có thể giết chết hàng xóm; nó có thể giết chết bản thân bạn. Đây là điều đầu tiên cần được hiểu.

Điều thứ hai: hôm nọ Narendra đã hỏi một câu hỏi, một câu hỏi rất liên quan. Anh ấy nói, "Trong tiếng Phạn yam nghĩa là chết và yam cũng có nghĩa là kỉ luật bên trong. Có mối tương quan nào giữa hai nghĩa này không, chết và kỉ luật bên trong?" Có đấy. Điều đó nữa cũng phải được hiểu. Tiếng Phạn là ngôn ngữ rất tiềm năng. Thực ra không ngôn ngữ nào tồn tại trên thế giới là sánh được về tiềm năng. Và từng từ đã được phát minh ra với sự chăm nom và nỗ lực - tiếng Phạn không phải là ngôn ngữ tự nhiên. Tất cả các ngôn ngữ khác đều tự nhiên. Chính từ "tiếng Phạn" nghĩa là được tạo ra, được làm tinh, không tự nhiên. Ngôn ngữ tự nhiên của Ấn Độ có tên là Prakrit; Prakrit nghĩa là tự nhiên, cái đã bắt nguồn từ việc dùng. Tiếng Phạn là hiện tượng được làm tinh lên. Nó không giống như hoa tự nhiên: nó giống như nước hoa, được tinh chế. Nhiều chăm nom và nỗ lực đã được dồn vào để phát minh ra một từ, và nó đã được nghĩ tới, được suy tư tới mức mọi khả năng phải được ngụ ý trong nó. Từ này yam phải được hiểu. Nó có nghĩa là thần chết; nó cũng có nghĩa là kỉ luật nội bộ. Nhưng kết nối cần thiết nào có thể có đó giữa cái chết và kỉ luật bên trong? Dường như không có gì, nhưng có đấy.

Trên trái đất, mãi cho tới giờ, hai kiểu văn hoá đã tồn tại - cả hai đều thiên lệch, cả hai đều không cân bằng. Vẫn còn chưa có khả năng để phát triển nền văn hoá là toàn bộ, toàn thể, và linh thiêng. Ở phương Tây, ngay bây giờ, dục được cho tự do toàn bộ; nhưng bạn có thể đã không quan sát - chết bị kìm nén. Không ai muốn nói tới chết; mọi người đều nói về dục. Sách báo khiêu dâm đầy rẫy về dục. Tạp chí như Playboy tồn tại - khiêu dâm, bệnh tật, ốm yếu, loạn thần kinh. Ám ảnh loạn thần kinh về dục tồn tại ở phương Tây, nhưng chết thì sao? Chết là từ cấm kị. Nếu bạn nói về chết mọi người nghĩ bạn bệnh tật - "Tại sao anh nói về chết?" Ăn, uống, vui vẻ - đó là khẩu hiệu. "Tại sao anh đem chết vào? Để nó ra ngoài đi. Đừng nói về nó."

Ở phương Đông dục đã bị kìm nén, nhưng chết được nói tự do. Đích xác như sách báo khiêu dâm, tục tĩu, dục, ở phương Đông một kiểu khiêu chết khác tồn tại. Tôi gọi nó là khiêu chết - cũng tục tĩu và bệnh tật như khiêu dâm của phương Tây về dục. Tôi đã bắt gặp các kinh sách... Và bạn có thể thấy chúng ở bất kì chỗ nào; gần như mọi kinh sách Ấn Độ đều đầy khiêu chết. Chúng nói về chết quá nhiều. Chúng chưa bao giờ nói về dục; dục là điều cấm kị. Chúng nói về chết.

Mọi cái gọi là mahatmas ở Ấn Độ cứ nói về chết. Họ cứ gợi ý về chết liên tục. Họ nói, nếu bạn yêu người đàn bà, "Ông đang làm gì vậy? Đàn bà là gì? - chỉ là cái túi da. Và bên trong có nhiều loại các thứ bẩn thỉu." Và họ lôi ra đủ loại các thứ bẩn thỉu; và điều đó dường như làm họ thích thú. Điều đó là không lành mạnh. Họ nói về mủ bên trong thân thể, máu, thịt; họ nói về dạ dầy, về bụng đầy chất thải, bóng đái đầy nước tiểu. "Đây là người đàn bà đẹp của bạn. Cái túi đồ dơ bẩn! Và bạn đang yêu cái túi này. Tỉnh táo vào."

Nhưng đây là cái gì đó để hiểu: ở phương Đông khi họ muốn làm cho bạn nhận biết rằng cuộc sống là bẩn thỉu họ đem đàn bà vào; ở phương Tây khi họ muốn làm cho bạn nhận biết rằng cuộc sống là đẹp họ lại đem đàn bà vào. Nhìn vào tạp chí Playboy: cô gái nhựa, đẹp thế. Chúng không tồn tại trong thế giới; chúng không thực. Chúng là những thủ đoạn khiêu dâu được chế tạo - và mọi thứ đã được làm, được sửa lặp đi lặp lại. Và chúng trở thành lí tưởng. Và hàng nghìn người tưởng tượng về chúng và mơ về chúng.

Khiêu dâm dục tuỳ thuộc vào thân thể đàn bà và khiêu chết cũng phụ thuộc vào thân thể đàn bà. Và thế rồi họ nói, "Anh đang rơi vào tình yêu à? Cô thanh nữ này chẳng mấy chốc sẽ trở nên già. Chẳng mấy chốc cô ấy sẽ là mụ già xấu xí bẩn thỉu. Tỉnh táo vào, và đừng rơi vào tình yêu, vì chẳng mấy chốc người đàn bà này sẽ chết: thế thì anh sẽ kêu và khóc, và thế thì anh sẽ khổ." Nếu bạn phải mang cuộc sống vào, thân thể đàn bà là được cần. Nếu bạn phải mang cái chết vào, thân thể của đàn bà là được cần.

Con người dường như liên tục bị ám ảnh với thân thể đàn bà - dù họ là kẻ ăn chơi hay mahatmas chẳng tạo ra khác biệt gì.

Nhưng tại sao? Nó bao giờ cũng xảy ra: bất kì khi nào xã hội kìm nén dục nó diễn đạt chết; bất kì khi nào xã hội kìm nén chết nó trở nên diễn đạt về dục. Vì chết và dục là hai cực chính của cuộc sống. Dục nghĩa là sống, bởi vì sống nảy sinh ra từ nó. Sống là hiện tượng dục - và chết là kết thúc của nó.

Và nếu bạn nghĩ về cả hai cùng nhau, dường như có mâu thuẫn; bạn không thể hoà hợp dục và chết được. Làm sao hoà hợp nó? Dễ quên cái này và nhớ cái kia hơn. Nếu bạn nhớ cả hai sẽ rất khó cho tâm trí bạn xoay xở làm sao chúng cùng tồn tại được - và chúng thì quả có tồn tại cùng nhau thực, chúng quả có dính với nhau. Thực ra chúng không là hai, mà là cùng một năng lượng ở hai trạng thái: hoạt động và không hoạt động, âm và dương.

Bạn có quan sát nó không? Trong khi làm tình với người đàn bà đi tới một khoảnh khắc cực thích nơi bạn trở nên sợ sệt, sợ hãi, bạn bắt đầu run rẩy; bởi vì ở đỉnh cao nhất của cực thích, chết và sống cả hai cùng tồn tại. Bạn kinh nghiệm sống ở đỉnh của nó, và bạn cũng kinh nghiệm chết ở chiều sâu của nó. Đỉnh và chiều sâu cả hai đều sẵn có vào một khoảnh khắc - đó là nỗi sợ của cực thích. Mọi người ham muốn nó bởi vì nó là sống, và mọi người né tránh nó vì nó là chết. Họ muốn nó vì nó là một trong những khoảnh khắc đẹp nhất, cực lạc, và họ muốn thoát khỏi nó vì nó là một trong những khoảnh khắc nguy hiểm nhất nữa: bởi vì chết mở mồm ra trong nó.

Con người của nhận biết sẽ trở nên nhận biết ngay lập tức rằng chết và dục là một năng lượng: và nền văn hoá toàn bộ, nền văn hoá toàn thể, nền văn hoá linh thiêng, sẽ chấp nhận cả hai. Nó sẽ không thiên lệch; nó sẽ không đi sang một cực đoan này và né tránh cực đoan kia. Từng khoảnh khắc bạn đều là cả sống và chết. Hiểu điều này là siêu việt lên trên nhị nguyên. Toàn thể nỗ lực của yoga là: cách siêu việt lên.

Yam là có nghĩa vì khi một người trở nên nhận biết về chết, chỉ thế thì cuộc sống của kỉ luật tự giác mới là có thể. Nếu bạn chỉ nhận biết về dục, sống đấy, và bạn đã né tránh chết, trốn khỏi nó, nhắm mắt lại với nó, giữ cho nó bao giờ cũng ở sau lưng, ném nó vào trong vô thức, thế thì bạn sẽ không tạo ra cuộc sống của kỉ luật tự giác. Để làm gì? Thế thì cuộc sống của bạn sẽ là cuộc sống của mê đắm - ăn, uống, vui vẻ. Chẳng cái gì sai trong nó, nhưng, trong bản thân nó, đây không phải là toàn thể bức tranh. Đây chỉ là bộ phận, và khi bạn coi bộ phận là toàn thể, bạn bỏ lỡ - bạn bỏ lỡ vô cùng.

Con vật có đó mà không có nhận biết nào về chết: đó là lí do tại sao không có khả năng nào cho Patanjali dạy con vật. Không có khả năng nào vì không con vật nào sẽ sẵn sàng cho kỉ luật tự giác. Con vật sẽ hỏi, "Để làm gì?" Chỉ có sống, không có chết, bởi vì con vật không nhận biết rằng nó sắp chết. Nếu bạn trở nên nhận biết rằng bạn sắp chết, thế thì ngay lập tức bạn bắt đầu nghĩ lại về sống. Thế thì bạn sẽ muốn chết được hấp thu trong sống.

Khi chết được hấp thu trong sống, yam được sinh ra: cuộc sống của kỉ luật. Thế thì bạn sống nhưng bạn bao giờ cũng sống với việc nhớ tới chết. Bạn đi nhưng bạn bao giờ cũng biết rằng bạn đang đi tới cái chết. Bạn tận hưởng nhưng bạn bao giờ cũng biết rằng điều này sẽ không kéo dài mãi mãi. Chết trở thành cái bóng của bạn, một phần của hiện hữu của bạn, một phần của viễn cảnh của bạn. Bạn đã hấp thu cái chết... bây giờ kỉ luật tự giác sẽ là có thể. Bây giờ bạn sẽ nghĩ, "Làm sao sống đây?" bởi vì sống không phải là mục đích bây giờ: chết cũng là một phần của nó. "Làm sao sống đây?" điều bạn có thể sống và chết cũng theo một cách đẹp đẽ. "Làm sao sống đây?" điều không chỉ sống trở thành cao trào của phúc lạc, mà chết cũng trở thành cao nhất, bởi vì chết là cực đỉnh của sống.

Sống theo cách mà bạn trở nên có khả năng sống một cách toàn bộ và bạn trở nên có khả năng chết một cách toàn bộ, đó là toàn thể nghĩa của kỉ luật tự giác. Kỉ luật tự giác không phải là kìm nén; nó là sống cuộc sống có định hướng, cuộc sống với ý thức về chiều hướng. Nó là sống cuộc sống với tỉnh táo đầy đủ và nhận biết về chết. Thế thì dòng sông cuộc sống của bạn có cả hai bờ. Sống và chết, và dòng sông ý thức chảy giữa hai bờ này. Bất kì ai đang cố sống cuộc sống mà phủ nhận phần chết của nó đều đang cố gắng đi cùng với một bờ; dòng sông của người đó không thể là toàn bộ được. Người đó sẽ thiếu cái gì đó; cái gì đó rất đẹp người đó sẽ thiếu. Cuộc sống của người đó sẽ nông cạn - sẽ không có chiều sâu trong nó. Không có chết không có chiều sâu.

Và nếu bạn đi tới cực đoan kia như người Ấn Độ đã làm - họ bắt đầu sống với chết một cách liên tục: sợ sệt, kinh hãi, cầu nguyện, làm mọi thứ chỉ làm sao trở thành không chết, bất tử - thế thì họ dừng sống. Điều đó nữa là ám ảnh. Họ cũng sẽ chảy cùng một bờ: cuộc sống của họ cũng sẽ là thảm kịch.

Phương Tây là thảm kịch, phương Đông là thảm kịch - bởi vì cuộc sống toàn bộ vẫn chưa là có thể. Liệu có thể có cuộc sống dục đẹp, mà vẫn nhớ tới chết không? Liệu có thể ăn, và ăn một cách phúc lạc, mà vẫn nhớ tới chết không? Liệu có thể yêu, và yêu một cách sâu sắc, vẫn biết rõ rằng bạn đang đi tới chết và người yêu cũng đang đi tới chết không? Nếu điều đó là có thể thế thì cuộc sống toàn bộ trở thành có thể. Thế thì bạn được cân bằng tuyệt đối; thế thì bạn là đầy đủ. Thế thì bạn không thiếu cái gì; thế thì bạn sẽ có việc hoàn thành, mãn nguyện sâu sắc sẽ trùm lên bạn.

Cuộc sống của yam là cuộc sống của cân bằng. Năm lời nguyện này của Patanjali là để cho bạn cân bằng. Nhưng bạn có thể hiểu lầm chúng và bạn có thể lại tạo ra cuộc sống không cân bằng khác. Yoga không chống lại mê đắm; yoga ủng hộ cân bằng. Yoga nói, "Sống động nhưng bao giờ cũng sẵn sàng chết nữa." Điều đó có vẻ mâu thuẫn. Yoga nói, "Tận hưởng đi. Nhưng, nhớ lấy, đây không phải là nhà bạn. Đây là nơi trọ qua đêm thôi." Không cái gì sai: cho dù bạn tận hưởng trong nhà nghỉ và lúc đó là đêm trăng tròn, không cái gì sai. Tận hưởng nó đi, nhưng đừng coi nhà nghỉ là nhà của bạn, bởi vì ngày mai chúng ta ra đi. Chúng ta sẽ cám ơn về việc nghỉ lại qua đêm, chúng ta sẽ biết ơn - nó đã là tốt khi nó kéo dài - nhưng đừng đòi hỏi nó kéo dài mãi mãi. Nếu bạn đòi hỏi rằng nó phải kéo dài mãi mãi, đây là một cực đoan; và nếu bạn không tận hưởng chút nào bởi vì nó sẽ không kéo dài mãi mãi, đây là cực đoan khác. Và theo cả hai cách bạn vẫn còn một nửa.

Nếu bạn cố hiểu tôi, đây là toàn thể nỗ lực của tôi: làm cho bạn thành toàn thể và toàn bộ để cho mọi mâu thuẫn được hấp thu và hài hoà nảy sinh. Tôi không muốn bạn trở thành đơn điệu. Cuộc sống của mê đắm bình thường là đơn điệu. Cuộc sống của yoga bình thường là đơn điệu, chán. Cuộc sống bao hàm mọi mâu thuẫn trong nó, có nhiều nốt trong nó nhưng, dầu vậy, mọi nốt đều rơi vào hài hoà; cuộc sống đó là cuộc sống giầu có. Và trở thành cuộc sống giầu có đó, với tôi, là yoga.

Và năm lời nguyện này không cắt bạn khỏi cuộc sống, chúng là để nối bạn. Nhấn mạnh đó phải được nhớ bởi vì nhiều người đã dùng năm lời nguyện này để cắt bản thân họ khỏi cuộc sống. Chúng không được ngụ ý điều đó - chúng được ngụ ý chính cái đối lập.

Chẳng hạn, lời nguyện đầu là ahimsa, bất bạo hành. Mọi người đã dùng nó để cắt bản thân họ ra khỏi cuộc sống vì họ nghĩ nếu bạn ở trong cuộc sống sẽ có bạo hành nào đó này khác. Có những người Jaina ở Ấn Độ; họ tin vào bất bạo hành. Đó là toàn thể tôn giáo của họ. Bạn thấy sư Jaina: ông ấy trốn khỏi mọi thứ vì ở mọi nơi ông ấy toàn thấy có khả năng của bạo hành. Người Jaina dừng trồng trọt - làm vườn, làm ruộng - bởi vì nếu bạn làm ruộng, làm vườn, gieo trồng, thế thì sẽ có bạo hành vì bạn sẽ phải chặt nhiều cây và mọi cây đều có cuộc sống. Cho nên người Jainas bỏ hoàn toàn nông nghiệp.

Họ không thể đi vào chiến tranh được, bởi vì sẽ có bạo hành. Mọi thầy giáo của họ đều là chiến binh; họ xuất thân từ phe chiến binh kshatriya. Mahavira và tất cả các tirthankeras khác, tất cả họ đều xuất thân từ kshatriyas, nhưng tín đồ của họ tất cả đều là nhà buôn, nhà kinh doanh. Điều gì đã xảy ra? Họ không thể đi vào chiến tranh được; họ không thể tham gia quân đội được. Cho nên họ không thể là chiến binh bởi vì có bạo hành; họ không thể là người làm nông nghiệp được bởi vì có bạo hành. Và không ai muốn là sudra, không ai muốn là "tiện dân" và dọn dẹp nhà xí của người khác và lau nhà người khác - không ai muốn - cho nên họ không thể trở thành thế được. Họ không thể trở thành brahmins vì toàn thể tôn giáo của họ đã là nổi dậy chống lại brahmins. Cho nên khả năng duy nhất còn lại là ở chỗ họ trở thành mỗi thương nhân.

Có các sư Jaina người thậm chí sợ thở vì trong việc thở nhiều mạng sống bị giết chết. Những mạng sống rất nhỏ đang chuyển động trong không khí. Nó đầy vi trùng, những vi trùng rất nhỏ; bạn không thể thấy được chúng bằng mắt trần. Khi bạn hít vào, chúng chết; khi bạn thở ra, khí nóng của bạn đi ra giết chết chúng. Cho nên họ thậm chí sợ cả thở. Họ không thể bước đi trong đêm được vì có thể côn trùng nào đó trong bóng tối... thế thì có bạo hành. Họ không thể đi trong mùa mưa vì trong mùa mưa nhiều côn trùng và ruồi, nhiều kiến, được sinh ra, và ở mọi nơi cuộc sống là sống động. Nếu bạn đi trên đất ướt có khả năng... Người ta nói rằng sư Jaina phải thậm chí không trở người trong đêm khi ngủ, bởi vì nếu bạn trở người quá nhiều lần bạn có thế giết chết vài côn trùng; bạn phải vẫn còn ở một bên thôi.

Đây là đi tới cực đoan. Đây là đi tới ngớ ngẩn. Cho nên nhớ lấy, mọi người đã dùng bất bạo hành chống lại cuộc sống. Và bất bạo hành nghĩa là tình yêu sâu sắc với cuộc sống tới mức bạn không thể giết hại được: bạn yêu cuộc sống nhiều tới mức bạn sẽ không muốn làm hại bất kì ai. Nó là tình yêu sâu sắc, không bác bỏ.

Tất nhiên, trong khi sống một chút ít bạo hành là điều phải có, nhưng đó không phải là bạo hành, bởi vì bạn không làm điều đó một cách cố ý. Cho nên nhớ lấy, duy nhất điều là bạo hành là điều bạn làm một cách cố ý. Nếu tôi thở, tôi không thở một cách cố ý. Việc thở diễn ra tự động - bạn không thở; bạn không là người làm. Bạn thử dừng nó lại mà xem và thế thì bạn sẽ biết. Chỉ trong một giây bạn không thể dừng được, và nó tới xô ra hay xô vào. Nó xảy ra bạn không chịu trách nhiệm cho nó. Thức ăn, bạn sẽ phải ăn. Bất kì cái gì bạn ăn đều sẽ là một loại bạo hành. Ngay cả bạn hái quả từ cây bạn đang làm đau cây rồi.

Người Jaina bắt đầu không ăn thịt. Tốt - bởi vì điều đó có thể tránh được. Điều mà có thể được tránh là hay. Thế rồi họ trở nên sợ ăn quả từ cây vì nếu bạn hái quả cây bị đau. Vậy phải làm gì? Đợi đấy... khi quả chín và rụng xuống đất. Điều đó nữa cũng là tốt, không cái gì sai, nhưng ngay cả quả đã rơi xuống đất cũng chứa cả triệu hạt mầm - và từng hạt mầm có thể đã trở thành cây, và trong từng cây đều có khả năng của hàng triệu quả nữa. Cho nên bạn đang ăn mọi khả năng này - bạn bạo hành.

Bạn có thể căng một nguyên lí tới ngớ ngẩn: và thế thì chỉ có một khả năng - tự tử. Nhưng điều đó nữa cũng lại là bạo hành: bạn đang giết bản thân bạn. Không chỉ bản thân bạn, trong máu bạn có bẩy triệu vi trùng; chúng sẽ bị giết nếu bạn tự tử. Cho nên chẳng đâu mà đi - thậm chí cả tự tử cũng không thể được.

Điều này sẽ trở thành cuộc sống rất ngớ ngẩn, lo âu, căng thẳng. Và bạn đang trong tìm kiếm cuộc sống thảnh thơi, bình thản và yên tĩnh; và cuộc sống này sẽ trở thành căng thẳng thế, phiền não thế... Bạn có thể thấy - đi mà xem mặt sư Jaina. Bạn sẽ không bao giờ thấy mặt họ phúc lạc - không thể được. Nếu bạn sống trong sợ hãi toàn bộ tới mức mọi thứ dường như là sai, bạn bị bao quanh bởi mặc cảm và mặc cảm và không cái gì khác, và bất kì cái gì bạn làm đều là tội lỗi ít hay nhiều... Ngay cả nói một lời cũng là phạm tội vì khi bạn nói, nhiều khí nóng thoát ra từ mồm: nó giết hàng nghìn vi khuẩn nhỏ. Bạn uống nước và bạn giết; bạn không thể tránh được. Thế thì phải làm gì?

Patanjali không chống lại sống; ông ấy là người yêu. Không người nào biết mà chống lại cuộc sống. Thế thì bất bạo hành đơn giản nghĩa là yêu cuộc sống nhiều thế - với tôi, bất bạo hành là tình yêu - yêu cuộc sống nhiều tới mức bạn sẽ không thích làm hại bất kì ai, có vậy thôi. Nhưng trong việc sống hoàn toàn nhiều thứ sẽ xảy ra mà bạn không thể đừng được. Đừng lo nghĩ về chúng, bằng không bạn sẽ phát điên. Đừng lo nghĩ về chúng. Nhớ duy nhất một điều: rằng bạn đã không giết bất kì ai một cách cố ý. Và cho dù bạn phải làm hại ai đó một cách không cố ý, bạn có tình cảm về tình yêu.

Đi tới cây, và nếu bạn phải hái quả bởi vì bạn đói và bạn sẽ chết nếu bạn không hái quả, thế thì cám ơn cây đi. Đầu tiên hỏi xin phép cây: "Tôi định lấy quả này. Đây là xúc phạm, nhưng tôi sắp chết và tôi phải làm điều đó. Nhưng tôi sẽ phục vụ bạn theo nhiều cách. Tôi sẽ đền đáp lại điều đó. Tôi sẽ cho bạn nhiều nước hơn; tôi sẽ chăm nom nhiều hơn tới bạn. Cho nên bất kì cái gì tôi đang lấy, tôi sẽ trả lại cho bạn - thậm chí còn nhiều hơn điều đó." Yêu cuộc sống, giúp đỡ cuộc sống, làm ích lợi cho cuộc sống - cho mọi thứ đang sống, là phúc lành. Và nếu bạn phải làm cái gì đó mà bạn cảm thấy có thể được tránh, đầu tiên, tránh nó ra đã; nếu nó không thể được tránh thế thì cố gắng đền đáp lại nó.

Và có khác biệt. Bây giờ ngay cả các nhà khoa học cũng nói có khác biệt. Nếu bạn đi tới cây và hỏi xin phép, cây không cảm thấy đau. Điều đó không còn là xâm lấn; việc xin phép đã được hỏi. Thực ra cây cảm thấy thoải mái rằng bạn đã tới. Cây cảm thấy rằng nó có thể giúp cho ai đó khi cần. Cây giầu có hơn vì bạn tới và cây có thể chia sẻ. Quả đằng nào cũng rụng thôi. Cây có thể chia sẻ với ai đó - bạn không chỉ giúp cho bản thân bạn, bạn đã giúp cho cây lớn lên trong tâm thức.

Là bất bạo hành nghĩa là đem lại ích lợi, là giúp ích cho mọi người - cho bản thân mình và cho người khác nữa. Đây là yam đầu tiên; kỉ luật tự giác đầu tiên là yêu.

Ai đó hỏi thánh Augustine, "Tôi là người rất vô học vấn và tôi không biết làm gì và không làm gì; và kinh sách có nhiều và học thuyết có cả triệu, và tôi bị lẫn lộn vì ai đó nói cái gì đó, ai đó khác nói chính cái đối lập - và tôi bị tê liệt về làm cái gì và không làm cái gì. Ông là con người vĩ đại, trí huệ, thánh nhân; xin nói cho tôi một lời, để cho tôi có thể theo nó mà không bị lẫn lộn gì."

Thánh Augustine là nhà thuyết giảng lớn. Ông ấy có thể đã nói tới hàng giờ, nhưng không ai đã hỏi về toàn thể tôn giáo trong một lời. Ông ấy nhắm mắt, thiền, bởi vì điều đó là khó, và thế rồi ông ấy mở mắt ra và nói, "Thế thì ông đi và yêu đi. Nếu ông yêu thế thì mọi thứ là được."

Bất bạo hành nghĩa là yêu. Nếu bạn yêu thế thì mọi thứ là được. Nếu bạn không yêu, cho dù bạn trở thành bất bạo hành nó cũng là vô dụng.

Và tại sao Patanjali làm nó thành yam đầu tiên, kỉ luật đầu tiên? Yêu là kỉ luật đầu tiên, rất cơ sở. Nếu một dấu vết còn lại trong bạn làm hại người khác, khi bạn trở nên mạnh mẽ bạn sẽ trở nên nguy hiểm. Dấu vết đó sẽ trở thành nguy hiểm. Không một dấu vết nào được còn lại trong bạn để "làm hại"; và nó có đó trong mọi người.

Và bạn gây hại theo cả triệu cách - và bạn gây hại theo cách mà không ai có thể đề phòng được. Thỉnh thoảng bạn gây hại theo cách "tốt", có lí do tốt, hợp lí hoá. Bạn nói cái gì đó cho một người mà có thể đúng, và bạn nói, "Tôi đang nói sự thật," nhưng sâu bên dưới ham muốn là làm đau người này bằng việc nói ra sự thật. Thế thì sự thật là tồi tệ hơn dối trá; nó đáng không nên được nói ra. Nếu bạn có thể làm cho sự thật thành dịu ngọt và hay và đẹp - tốt hơn cả là không nói nó ra. Và bao giờ cũng nhìn vào bên trong về điều bạn định nói nó. Ham muốn sâu là gì? Bạn có muốn làm đau người khác nhân danh sự thật không? Thế thì sự thật của bạn đã bị đầu độc rồi: nó không còn tôn giáo nữa, nó không còn đạo đức nữa - nó đã là vô đạo đức. Vứt sự thực đó đi.

Tôi bảo bạn, ngay cả dối trá cũng tốt nếu nó được nói từ tình yêu, và sự thực là xấu nếu nó được nói chỉ để gây đau.

Đây không phải là những nguyên tắc chết. Bạn phải hiểu chúng, và bạn phải hiểu mẹo về cách dùng chúng. Tôi đã thấy mọi người dùng các nguyên tắc tốt vì lí do xấu, sống cuộc sống tốt vì lí do xấu. Bạn có thể rất ngoan đạo chỉ để cảm thấy bản ngã: thế thì ngoan đạo của bạn là tội lỗi. Bạn có thể là con người có tính cách chỉ để cảm thấy tự hào rằng bạn là con người của tính cách. Tốt hơn cả là bạn là con người không tính cách; ít nhất bản ngã này chắc sẽ không có đó. Nếu tính cách chỉ nuôi dưỡng cho bản ngã, nó là tệ hơn vô tính cách. Cho nên bao giờ cũng nhìn xuống đi. Bao giờ cũng là người tìm sâu vào trong bản thể riêng của bạn: bạn đang làm gì, tại sao bạn làm. Và đừng được thoả mãn với cách hợp lí hoá nông cạn - chúng có cả nghìn và bạn có thể thuyết phục bản thân bạn rằng bạn là đúng: Bạn về nhà. Bạn cảm thấy giận vì ông chủ ở văn phòng đã không đối xử tốt. Không ông chủ nào đã bao giờ đối xử tốt. Chỉ bởi vì ông ấy là ông chủ, bất kì điều gì ông ấy làm đều có vẻ xấu, dường như xấu, bởi vì sâu bên dưới bạn bực bội rằng bạn là bên thiệt và ai đó là bên được. Bạn bực bội với sự kiện là người thiệt, cho nên bất kì cái gì được nói cũng có vẻ xấu, nhưng bạn không thể phản ứng được; điều đó sẽ quá tốn kém. Bạn về nhà trong lòng đầy giận dữ và thế rồi bạn bắt đầu đánh con, và bạn nói, "... vì chúng mày chơi với bạn xấu." Đứa con bao giờ cũng chơi với lũ trẻ xấu. Và trẻ xấu này là ai? Bởi vì những bà mẹ của đứa trẻ xấu kia đang đánh con họ vì chúng chơi với đứa con xấu của bạn. Ai là trẻ xấu? Nhưng bạn đang hợp lí hoá. Giận có đó, sôi lên. Bạn muốn ném nó vào ai đó và, tất nhiên, chỉ người yếu hơn điều đó mới có thể bị ném.

Trẻ con rất hữu dụng theo cách đó. Bố giận, anh ta đánh con; mẹ giận, cô ta đánh con; thầy giáo giận, thầy đánh học trò; và mọi người đang ném các thứ vào đứa trẻ nhỏ mà họ không thể ném vào bất kì chỗ nào khác.

Điều này đã từng là cảm giác của tôi, rằng nếu một đôi sống không có con, có nhiều khả năng li dị hơn, nếu họ có con, ít khả năng li dị hơn vì bất kì khi nào vợ giận chồng cô ấy có thể đánh con; bất kì khi nào chồng chống lại vợ, anh ta có thể đánh con. Con giống như cách trị liệu. Chúng giúp, chúng giúp vô cùng. Đó là lí do tại sao ở phương Đông nơi có nhiều con thế cho từng đôi, li dị không tồn tại. Ở phương Tây điều đó bây giờ là khó, hôn nhân trở thành không thể được, bởi vì con cái không có đó. Chúng được cần như cách trị liệu sâu sắc. Chúng là lực kết dính; chúng giúp thanh tẩy.

Nhớ lấy, đừng bao giờ làm việc tốt vì lí do xấu, bởi vì thế thì nó không còn là tốt nữa và bạn đang lừa dối.

Bất bạo hành là thứ nhất - yêu bao giờ cũng là thứ nhất. Và nếu bạn học cách yêu, bạn học mọi thứ. Dần dần chính hiện tượng yêu trở thành môi trường quanh bạn: bất kì khi nào bạn đi, duyên dáng đi cùng bạn, bất kì chỗ nào bạn đi, bạn đi cùng món quà, bạn chia sẻ sự hiện hữu của bạn. Bất bạo hành không phải là điều phủ định; nó là cảm giác khẳng định của yêu. Từ này là phủ định, "bất bạo hành." Từ này là phủ định vì mọi người là bạo hành, và bạo hành đã trở thành lực khẳng định trong hiện hữu của họ tới mức từ phủ định được cần tới để phủ định nó. Chỉ từ là phủ định: hiện tượng là khẳng định: nó là tình yêu.

"Bất bạo hành, trung thực..." Trung thực nghĩa là đích thực, là thực, không là giả - không dùng mặt nạ: bất kì cái gì là mặt thực của bạn, phô nó ra... và với bất kì giá nào.

Nhớ lấy, điều đó không có nghĩa là bạn phải vạch mặt người khác. Nếu bạn hạnh phúc với dối trá của họ điều đó là dành cho họ quyết định. Đừng đi và vạch mặt bất kì ai, bởi vì đây là cách mọi người nghĩ. Họ nghĩ họ phải trung thực, đích thực; họ ngụ ý họ phải đi và làm cho mọi người trần trụi ra - "Bởi vì tại sao bạn che giấu thân thể bạn? Những quần áo này là không cần." Không. Xin nhớ cho, trung thực với bản thân bạn. Bạn không được cẩn phải sửa đổi bất kì ai khác trên thế giới. Nếu bạn có thể làm bản thân bạn trưởng thành, thế là đủ. Đừng là người cải cách, và đừng cố dạy người khác, và đừng cố thay đổi họ. Nếu bạn thay đổi, đó là đủ thông điệp.

Là đích thực nghĩa là: vẫn còn thực với bản thể riêng của bạn. Làm sao vẫn còn thực? Ba điều phải được ghi nhớ. Một, đừng bao giờ nghe bất kì ai, điều họ nói để bạn là vậy: bao giờ cũng nghe theo tiếng nói bên trong bạn, điều bạn muốn là. Bằng không cả đời bạn sẽ phí hoài. Mẹ bạn muốn bạn là kĩ sư, bố bạn muốn bạn là bác sĩ, và bạn muốn là nhà thơ. Làm gì đây? Tất nhiên mẹ là đúng vì là kĩ sư thì kinh tế hơn, có lợi ích về tài chính hơn. Bố cũng đúng, là bác sĩ; đó là hàng hoá tốt trên thị trường. Nó có giá trị thị trường. "Nhà thơ sao? Con có điên không? Con có rồ không?"

Nhà thơ là những người đáng ghét. Không ai muốn họ. Không có nhu cầu với họ; thế giới có thể tồn tại mà không có thơ ca. Sẽ không có rắc rối bởi vì thơ ca không có đó. Thế giới không thể tồn tại nếu không có kĩ sư; thế giới cần kĩ sư. Nếu bạn được cần, bạn có giá trị; nếu bạn không được cần bạn không mang giá trị nào. Nhưng nếu bạn muốn là nhà thơ, cứ là nhà thơ đi. Bạn có thể là kẻ ăn xin. Tốt. Bạn có thể không rất giầu từ điều đó - đừng lo về điều đó, bởi vì bạn có thể trở thành kĩ sư lớn và bạn có thể kiếm nhiều tiền đấy, nhưng bạn sẽ không bao giờ có sự hoàn thành nào. Bạn bao giờ cũng khao khát, bản thể bên trong của bạn sẽ khao khát, là nhà thơ.

Tôi đã nghe nói rằng một nhà khoa học lớn, một bác sĩ giải phẫu, người được giải thưởng Nobel, đã được hỏi, "Khi giải thưởng Nobel được trao cho ông, ông có vẻ không hạnh phúc mấy. Có chuyện gì vậy?" Ông ấy nói, "Tôi bao giờ cũng muốn là vũ công. Tôi chưa bao giờ muốn là nhà giải phẫu ngay chỗ đầu tiên, và bây giờ không chỉ tôi đã trở thành nhà giải phẫu, tôi đã trở thành nhà giải phẫu rất thành công; và đây là gánh nặng. Và tôi muốn chỉ là vũ công thôi - và tôi vẫn còn là vũ công tồi. Đó là nỗi đau của tôi, phiền não. Bất kì khi nào tôi thấy ai đó múa, tôi cảm thấy khổ thế, trong địa ngục thế. Tôi sẽ làm gì với giải thưởng Nobel này? Nó không thể trở thành điệu vũ cho tôi được; nó không thể cho tôi điệu vũ được."

Nhớ lấy, là thực với tiếng nói bên trong của bạn đi. Nó có thể dẫn bạn vào nguy hiểm; thế thì đi vào nguy hiểm, nhưng vẫn còn đúng với tiếng nói bên trong. Thế thì có khả năng là một ngày nào đó bạn sẽ đi tới trạng thái mà bạn có thể nhảy múa với sự hoàn thành bên trong. Bao giờ cũng nhìn, điều đầu tiên là bản thể bạn; và đừng cho phép người khác thao túng và kiểm soát bạn. Và họ là nhiều: mọi người đều sẵn sàng kiểm soát bạn, mọi người đều sẵn sàng thay đổi bạn, mọi người đều sẵn sàng cho bạn chiều hướng mà bạn đã không đòi hỏi. Mọi người đang cho bạn hướng dẫn về cuộc đời bạn. Hướng dẫn tồn tại bên trong bạn; bạn mang bản kế hoạch tổng thể.

Là trung thực nghĩa là đúng với bản thân người ta. Đó là hiện tượng rất, rất nguy hiểm; hiếm người có thể làm được điều đó. Nhưng bất kì khi nào mọi người làm điều đó, họ đều đạt tới. Họ đạt tới cái đẹp, duyên dáng, mãn nguyện tới mức bạn không thể nào tưởng tượng được. Nếu mọi người đều có vẻ thất vọng thế, lí do là ở chỗ không ai đã nghe tiếng nói riêng của mình.

Bạn muốn cưới một cô gái, nhưng cô gái này là người Mô ha mét giáo và bạn là một brahmin Hindu. Bố mẹ bạn sẽ không cho phép. Xã hội sẽ không chấp nhận; điều đó là nguy hiểm. Cô gái này nghèo và bạn giầu. Cho nên bạn cưới người đàn bà giầu, người Hindu, brahmin theo đẳng cấp, được mọi người chấp nhận - nhưng không được chấp nhận bởi trái tim bạn. Cho nên bạn sống cuộc sống xấu xí. Bây giờ bạn đi tới gái mãi dâm, nhưng ngay cả gái mãi dâm cũng không giúp được bạn. Bạn đã mãi dâm cả đời bạn rồi. Bạn đã phí hoài cả đời bạn.

Bao giờ cũng nghe theo tiếng nói bên trong, và đừng nghe theo bất kì cái gì khác. Cả nghìn lẻ một cám dỗ quanh bạn vì nhiều người có đó rao bán các thứ đồ của họ. Đó là một siêu thị, thế giới, và mọi người đều quan tâm tới việc bán đồ của mình cho bạn; mọi người đều là người bán hàng. Nếu bạn nghe quá nhiều người bán hàng bạn sẽ trở thành điên. Đừng nghe ai cả, chỉ nhắm mắt lại và lắng nghe tiếng nói bên trong. Đó là điều thiền tất cả là gì: lắng nghe tiếng nói bên trong. Đây là điều thứ nhất.

Thế rồi tới điều thứ hai - nếu bạn đã làm điều thứ nhất chỉ thế thì điều thứ hai mới trở thành có thể: đừng bao giờ đeo mặt nạ. Nếu bạn giận, cứ giận đi. Điều đó là rủi ro, nhưng đừng mỉm cười, bởi vì đó là không thực. Nhưng bạn đã được dạy rằng khi bạn giận, mỉm cười lên; thế thì nụ cười của bạn trở thành giả, mặt nạ. Hừmm?... chỉ là bài tập cho môi, không gì khác. Tim đầy giận dữ, chất độc, và môi mỉm cười - bạn trở thành hiện tượng giả.

Thế thì điều khác cũng xảy ra: khi bạn muốn mỉm cười, bạn không thể cười được. Toàn thể cơ cấu của bạn bị đảo lộn vì khi bạn muốn giận bạn đã không giận, khi bạn muốn ghét bạn đã không ghét. Bây giờ bạn muốn yêu; đột nhiên bạn thấy rằng cơ chế này không vận hành. Bây giờ bạn muốm mỉm cười; bạn phải ép buộc nó. Thực sự tim bạn đầy nụ cười và bạn muốn cười to, nhưng bạn không thể cười được, cái gì đó nghẹt trong tim, cái gì đó nghẹt trong họng. Nụ cười không tới, hay cho dù nó tới, nó là nụ cười rất mờ nhạt và chết. Nó không làm cho bạn hạnh phúc. Bạn không sôi sục với nó. Nó không là việc rạng ngời quanh bạn.

Khi bạn muốn giận, cứ giận đi. Không cái gì sai trong việc nổi giận. Nếu bạn muốn cười, cười đi. Không gì sao trong cười to. Dần dần bạn sẽ thấy rằng toàn thể hệ thống đang vận hành. Khi nó vận hành, thực sự, nó có tiếng rù rù quanh nó, cũng như chiếc xe hơi, khi mọi thức chạy tốt, kêu rù rù. Người lái xe yêu xe biết rằng bây giờ mọi thứ vận hành tốt, có đơn vị hữu cơ - cái máy đang chạy tốt. Bạn có thể thấy: bất kì khi nào máy của một người vận hành tốt, bạn có thể nghe tiếng rù rù quanh người đó. Người đó bước, nhưng bước đi của người đó có điệu vũ trong nó. Người đó nói, nhưng lời của người đó mang thơ ca tinh tế trong chúng. Người đó nhìn bạn, và người đó thực sự nhìn; nó không là hờ hững, nó thực sự nồng ấm. Khi người đó chạm bạn, người đó thực sự chạm bạn; bạn có thể cảm thấy năng lượng của người đó đi vào thân thể bạn, một luồng sống được truyền qua... bởi vì cái máy của người đó vận hành tốt.

Đừng đeo mặt nạ; bằng không bạn sẽ tạo ra việc vận hành sai trong cái máy của bạn - các khối chắn. Có nhiều khối chắn trong thân thể bạn. Người đã từng kìm nén giận, hàm người đó trở nên bị gò cứng. Mọi giận lên tới hàm và thế rồi dừng lại đó. Tay người đó trở thành xấu. Chúng không có chuyển động duyên dáng của vũ công, không, bởi vì giận tới trong các ngón tay - và bị gò vào đó. Nhớ lấy, giận có hai nguồn để được thoát ra. Một là răng, nguồn kia là ngón tay: bởi vì mọi con vật, khi chúng giận - chúng sẽ cắn bạn bằng răng hay chúng sẽ bắt cầu cào cấu bạn bằng tay. Cho nên móng và răng là hai điểm từ đó giận được trút ra.

Tôi có hoài nghi là bất kì khi nào giận bị kìm nén quá nhiều, người ta có rắc rối với răng. Răng của họ đi sai vì quá nhiều năng lượng có đó và chưa bao giờ được xả ra. Và bất kì ai kìm nén giận sẽ ăn nhiều hơn; người giận bao giờ cũng ăn nhiều hơn vì răng cần được sử dụng thế nào đó. Người giận sẽ hút thuốc nhiều. Người giận sẽ nói nhiều; họ có thể trở thành người nói ám ảnh vì, bằng cách nào đó, hàm cần được sử dụng để cho năng lượng được xả ra một chút ít. Và tay của người giận sẽ trở nên xương xẩu, xấu. Nếu năng lượng được xả ra chúng có thể đã trở thành tay đẹp.

Nếu bạn kìm nén bất kì cái gì, trong thân thể có phần nào đó, phần tương ứng, với xúc động đó. Nếu bạn không muốn khóc, mắt bạn sẽ mất long lanh vì nước mắt được cần; chúng là hiện tượng rất sống động. Khi thỉnh thoảng bạn kêu và khóc, bạn thực sự đi vào trong nó - bạn trở thành nó - và nước mắt bắt đầu chảy ra từ mắt bạn; mắt bạn được lau sạch, mắt bạn lại trở thành tươi tắn, trẻ trung, và trong trắng. Đó là lí do tại sao đàn bà có mắt đẹp hơn, bởi vì họ có thể vẫn khóc. Đàn ông đã làm mất mắt mình vì họ có khái niệm sai rằng đàn ông không nên khóc. Nếu ai đó, một cậu nhỏ khóc, ngay cả bố mẹ, những người khác đều nói, "Cháu làm gì vậy? Cháu có phải là người ẻo lả không?" Vô nghĩa làm sao, bởi vì Thượng đế đã cho bạn - đàn ông, đàn bà - cũng tuyến lệ. Nếu đàn ông không khóc, chắc sẽ không có tuyến lệ. Toán học đơn giản. Tại sao tuyến lệ tồn tại trong đàn ông theo cùng tỉ lệ như chúng tồn tại trong đàn bà? Mắt cần khóc, và điều thực sự đẹp là nếu bạn có thể kêu khóc toàn tâm.

Nhớ lấy, nếu bạn không thể khóc được toàn tâm, bạn không thể cười được nữa, bởi vì đó là cực khác. Những người có thể cười cũng có thể khóc; những người không thể khóc thì không thể cười được. Và thỉnh thoảng bạn có thể đã quan sát ở trẻ con: nếu chúng cười to và lâu chúng bắt đầu khóc - bởi vì cả hai điều này được nối với nhau. Trong các làng tôi đã nghe các bà mẹ nói với con họ, "Đừng cười nhiều quá; bằng không con sẽ bắt đầu khóc đấy." Thực sự đúng, bởi vì hiện tượng này là không khác biệt - chính cùng năng lượng di chuyển sang các cực đối lập.

Điều thứ hai: đừng dùng mặt nạ - cứ thực đi dù bất kì giá nào.

Và điều thứ ba về tính đích thực: bao giờ cũng còn trong hiện tại - bởi vì mọi cái giả đi vào từ quá khứ hay từ tương lai. Cái mà đã qua rồi là qua rồi - đừng bận tâm về nó. Và đừng mang nó như gánh nặng; bằng không nó sẽ không cho phép bạn được đích thực với hiện tại. Và mọi thứ mà chưa tới thì là chưa tới - đừng bị bận tâm không cần thiết về tương lai; bằng không điều đó sẽ tới trong hiện tại và phá huỷ nó. Phải thực với hiện tại, và thế thì bạn sẽ đích thực. Sống ở đây-bây giờ là việc là đích thực. Không quá khứ, không tương lai: khoảnh khắc này là tất cả, khoảnh khắc này là toàn thể vĩnh hằng.

Ba điều này, và bạn đạt tới điều Patanjali gọi là trung thực. Thế thì bất kì cái gì bạn nói cũng sẽ là thực. Bình thường bạn nghĩ bạn phải tỉnh táo để nói ra sự thực. Tôi không nói điều đó. Tôi nói: bạn tạo ra tính đích thực - bất kì điều gì bạn nói sẽ là đúng. Người đích thực không thể nói dối; bất kì điều gì người đó nói đều sẽ là đúng.

Trong yoga chúng ta có một truyền thống - điều đó thậm chí không là khả năng cho bạn tin vào nó; tôi tin vào nó vì tôi đã biết nó, tôi đã kinh nghiệm nó: nếu một người thực, đích thực nói dối, lời nói dối đó sẽ trở thành thực, bởi vì người đích thực không thể nói dối được. Đó là lí do tại sao trong các kinh sách cổ đều có nói, "Nếu ông thực hành tính đích thực, phải tỉnh táo không nói gì chống lại bất kì ai - vì điều đó có thể trở thành sự thực." Chúng ta có nhiều câu chuyện về những người thấy vĩ đại, người nói điều gì đó trong giận dữ, nhưng họ đích thực thế...

Bạn phải đã nghe nói tới cái tên của Durvasa - một người tìm kiếm vĩ đại, người đích thực. Nhưng nếu ông ấy nói cái gì đó, thậm chí ông ấy cũng không thể cắt bỏ nó được. Nếu ông ấy nói gở về bạn, lời gở đó sẽ trở thành thực. Nếu ông ấy nói, "Ông sẽ chết ngày mai!" bạn sẽ chết ngày mai, bởi vì từ cội nguồn của tính đích thực đó dối trá là không thể được. Toàn thể sự tồn tại đi theo người đích thực. Và ngay cả thế thì người đó cũng không thể cắt bỏ được điều đó.

Điều đó là hay. Đó là lí do tại sao mọi người đi tới những người thấy vĩ đại để được phúc lành của họ: nếu họ ban phúc lành, điều đó sẽ thành thực. Đó là nghĩa, không gì khác. Họ đi và họ hỏi xin phúc lành. Nếu người thấy ban phúc lành thế thì họ không lo nghĩ; điều đó sẽ xảy ra bây giờ, bởi vì làm sao người đích thực có thể nói dối được? Cho dù đó là dối trá, nó sẽ trở thành thực. Cho nên tôi không nói, "Nói sự thực." Tôi nói, "Cứ đích thực và bất kì điều gì bạn nói đều sẽ là thực."

Điều thứ ba là asteya, achaurya - không ăn cắp, thực thà. Tâm trí là kẻ cắp lớn. Theo nhiều cách nó cứ ăn cắp. Bạn có thể không ăn cắp các thứ từ mọi người, nhưng bạn có thể ăn cắp ý nghĩ. Tôi nói cái gì đó cho bạn; bạn đi ra và bạn giả vờ rằng đó là ý nghĩ của bạn. Bạn đã ăn cắp nó, bạn là kẻ cắp - bạn có thể không nhận biết về điều bạn đang làm.

Patanjali nói, "Ở trong trạng thái không ăn cắp." Tri thức, mọi thứ - không cái gì nên bị ăn cắp. Bạn phải là nguyên bản và bao giờ cũng phải nhận biết rằng "những thứ này không thuộc về mình." Vẫn còn trống rỗng, điều đó là tốt hơn, nhưng đừng rót đầy nhà bạn bằng đồ ăn cắp, bởi vì nếu bạn cứ ăn cắp bạn sẽ đánh mất mọi tính nguyên bản. Thế thì bạn sẽ không bao giờ có khả năng tìm ra không gian riêng của bạn: bạn sẽ bị rót đầy bởi ý kiến, ý nghĩ, đồ vật của người khác. Và, chung cuộc, chúng không chứng tỏ có giá trị nào. Duy nhất cái bắt nguồn từ bạn mới có giá trị. Thực ra chỉ cái bắt nguồn từ bạn, bạn mới có thể sở hữu, không cái gì khác. Bạn có thể ăn cắp nhưng bạn không thể sở hữu.

Kẻ cắp không bao giờ thoải mái, không thể thế được - người đó sợ bị bắt. Và cho dù không ai bắt người đó vẫn biết rằng điều này không phải của người đó. Điều này vẫn còn là gánh nặng thường xuyên lên bản thể người đó.

Patanjali nói, "Đừng là kẻ cắp - theo bất kì cách nào, theo bất kì chiều nào," để cho tính nguyên bản của bạn có thể nở hoa. Đừng làm nặng gánh bản thân bạn bằng những thứ ăn cắp và ý nghĩ, triết lí, tôn giáo. Cho phép không gian bên trong bạn nở hoa.

Điều thứ tư là brahmacharya. Từ này thực sự rất khó dịch. Nó đã được dịch là "tiết dục," độc thân. Điều đó không đúng, bởi vì brahmacharya là từ rộng, rất bao la. Độc thân về dục là thứ rất hẹp; nó là một phần thôi, nhưng không là toàn thể của từ này. Từ brahmacharya nghĩa là "sống như thượng đế." Chính từ này nghĩa là sống như thượng đế, sống cuộc sống thiêng liêng. Tất nhiên, trong cuộc sống thiêng liêng, dục biến mất.

Brahmacharya không chống lại dục. Nếu nó chống lại dục thế thì dục không bao giờ có thể biến mất. Brahmacharya là biến đổi của năng lượng: nó không chống lại dục, thay vì thế nó thay đổi toàn thể năng lượng từ trung tâm dục tới các trung tâm cao hơn. Khi nó đạt tới trung tâm thứ bẩy của con người, sahasrar, thế thì brahmacharya xảy ra. Nếu nó vẫn còn trong trung tâm đầu tiên, muladhar, thế thì là dục; khi nó đạt tới trung tâm thứ bẩy, thế thì là samadhi. Cùng năng lượng này di chuyển. Việc này không chống lại nó; thay vì thế việc này là nghệ thuật để dùng nó.

Người mê đắm trong dục là người tự tử. Người đó đang phá huỷ năng lượng riêng của mình. Người đó giống như người đi ra chợ, đem cho kim cương, và mua đá cuội - và về nhà sung sướng rằng mình đã làm việc mua bán lớn. Trong dục bạn đạt tới một cái bé nhỏ, một khoảnh khắc tí hon của sung sướng, và bạn làm mất nhiều năng lượng thế. Cùng năng lượng này có thể cho bạn phúc lạc mênh mông, nhưng thế thì nó phải đi lên mức cao hơn.

Dục phải được biến đổi - đừng chống lại nó. Nếu bạn chống lại nó bạn không thể biến đổi được nó, bởi vì khi bạn thù địch với cái gì đó bạn không thể hiểu được nó. Thông cảm lớn lao được cần tới cho hiểu biết. Nếu bạn thù địch, làm sao bạn có thể cho thông cảm được? Khi bạn thù địch với cái gì đó, bạn thậm chí không thể quan sát được: bạn muốn rút lui khỏi kẻ thù, trốn chạy khỏi kẻ thù. Ở trong tình bạn với dục của bạn đi, bởi vì nó là năng lượng của bạn, với những khả năng vô cùng ẩn trong nó. Nó là Thượng đế, thô. Dục là samadhi, thô. Nó có thể được chuyển hoá, nó có thể được thay đổi, nó có thể được tôn lên. Toàn thể yoga là con đường đi tới chuyển đổi, thay đổi kim loại cơ sở hơn thành kim loại cao hơn. Toàn thể nghệ thuật là cách biến sắt thành vàng. Yoga là giả kim thuật, giả kim thuật của bản thể bên trong của bạn.

Brahmacharya nghĩa là: cố gắng hiểu năng lượng dục, cố hiểu cách nó đi vào trong con người bạn, cố gắng hiểu tại sao nó cho bạn hoan lạc, cố gắng hiểu hoan lạc này thực sự tới từ đâu - liệu nó có tới từ hội nhập dục, xả ra dục, hay nó tới từ đâu đó khác. Nếu bạn là người quan sát, bạn sẽ sớm nhận ra và khám phá ra nó đang tới từ đâu đó khác. Khi bạn ở trong giao hợp dục một cú choáng sâu xảy ra cho toàn thân. Nó là cú choáng, bởi vì nhiều năng lượng thế được xả ra; toàn thân run lên trong cơn choáng.

Trong cơn choáng đó ý nghĩ dừng lại. Nó cũng giống như sốc điện.

Một người bị điên; bạn đi tới nhà tâm thần và ông ta cho người đó choáng điện. Để làm gì? Bởi vì nếu bạn cho choáng điện, thế thì trong một khoảnh khắc khi cú choáng đi qua tâm trí, mọi thứ dừng lại. Chẳng hạn, bạn đang nghe tôi. Dầu vậy, ý nghĩ sẽ có đó. Thế rồi đột nhiên bom nổ ở đây: ngay lập tức, sẽ không có ý nghĩ. Trong một giây cú choáng sẽ quá nhiều cho nên toàn thể hệ thống sẽ dừng hoạt động. Choáng điện giúp người điên bởi vì cú choáng cho sự gián đoạn. Sau choáng họ không thể nhớ được họ đã là gì trước điều đó. Lỗ hổng. Nếu họ nghĩ trước đó rằng họ đã trở thành ngựa - người điên có thể trở thành bất kì cái gì - nếu họ nghĩ rằng họ đã trở thành ngựa chỉ ngay trước cú choáng, sau cú choáng họ không thể nhớ được ý tưởng này là gì, điều họ đã bị ám ảnh. Bây giờ một vòng tròn mới bắt đầu. Cú choáng giúp ích.

Năng lượng dục cũng như điện đều là năng lượng. Mọi năng lượng đều là điện, và năng lượng dục là điện sinh học. Nó bắt nguồn từ thân thể bạn. Bạn có nghe nói về người đàn bà ở Thuỵ Điển không? Cái gì đã đi sai trong thân thể cô ấy. Cô ấy có thể cầm bóng đèn năm nến trong tay và bóng đèn sáng. Bóng đèn năm nến có thể vẫn còn sáng trong tay cô ấy - nhưng đừng bắt đầu nghĩ rằng điều này chắc là tốt nếu nó xảy ra cho bạn. Cô ấy đang trong nguy hiểm, vì khi chồng cô ấy chạm vào cô ấy, anh ta bị choáng. Bạn không thể làm tình với người đàn bà đó - bạn sẽ bị choáng tới mức bạn sẽ quên hết về đàn bà mãi mãi. Bây giờ toà án quyết định vụ này vì không có tiền lệ và không có luật về cách quyết định: chồng đòi li dị vì người đàn bà này gây cho anh ta những cú choáng tới mức anh ta trở nên sợ hãi. Cái gì đó đã đi sai trong hệ thống - đoản mạch.

Trong dục bạn tạo ra năng lượng; bằng chuyển động, tưởng tượng, ham muốn dục, bạn tạo ra năng lượng. Toàn thể năng lượng đi tới muladhar, trung tâm dục, tập trung ở đó; thế rồi đi tới đỉnh, chen chúc; thế rồi đột nhiên bùng nổ - choáng toàn thân; thế rồi an bình theo sau. An bình này có giá rất lớn. Bạn đang phá huỷ năng lượng sống có giá trị - chẳng vì cái gì.

Bây giờ, một nhà khoa học, rất nổi tiếng, và rất nguy hiểm cho tương lai - tên ông ấy là Delgado - đã tạo ra một cái máy nhỏ; bạn có thể bỏ nó trong túi. Nó có thể được nối với trung tâm dục của bạn ở trong đầu, từ đó trung tâm dục trong thân thể bị kiểm soát - một dây đi ra và nối nó. Bạn có thể để nó trong túi: bất kì khi nào bạn muốn hoan lạc dục, bạn chỉ việc nhấn nút. Nó gây sốc từ pin vào trung tâm dục trong đầu: bạn có sung sướng vô cùng. Điều này là tốt, nhưng điều này là nguy hiểm - nguy hiểm bởi vì thế thì bạn sẽ không dừng, bạn sẽ cứ nhấn phím.

Chuyện đã xảy ra. Delgado làm việc trên chuột, một tá chuột, và ông ấy đặt điện cực vào đầu chúng. Máy này để ngay trước chúng, và ông ấy dạy chúng cách nhấn nó. Chúng phát rồ. Trong một giờ - sáu nghìn lần! Trừ phi chúng rơi vào hoàn toàn kiệt sức và vô thức, chúng sẽ không nghe theo Delgado - chúng sẽ cứ nhấn phím. Delgado nói nếu điều này trở thành có thể cho đàn ông, không ai sẽ quan tâm tới đàn bà, không đàn bà nào sẽ quan tâm tới đàn ông, bởi vì đây là thứ không tạo ra rắc rối.

Mới hôm nọ tôi đã đọc một câu của Marpa rằng "đàn bà là kẻ gây rắc rối." Cô ấy quả vậy. Cái hộp này rất kinh tế, không rắc rối gì. Đàn ông cũng là người gây rắc rối, bởi vì bất kì khi nào hai người gặp gỡ, hai kẻ gây rắc rối gặp nhau. Cái hộp này rất rẻ, nhưng rất nguy hiểm bởi vì những con chuột kia sẽ không ăn thức ăn, không uống nước, không; chúng sẽ không ngủ. Và chẳng tốn kém gì - chỉ là hiện tượng điện.

Cùng điều đó xảy ra khi bạn làm tình với đàn bà hay với đàn ông. Điều đó là trẻ con. Bạn cười chuột. Bạn có cười bản thân bạn không? Nếu bạn không cười, bạn không được phép cười chuột - điều đó là không tốt. Nhìn vào tâm trí bạn đi: chuột có đó, liên tục mơ tưởng.

Brahmacharya là: hiểu toàn thể hiện tượng, cái gì đang xảy ra. Và nếu bằng các cú choáng bạn trở nên an bình và bạn đạt tới chút ít thoáng nhìn về hạnh phúc... điều này không thể là vĩnh hằng được. Nó chỉ có thể là nhất thời. Chẳng mấy chốc năng lượng này sẽ bị mất và thế thì bạn sẽ bị thất vọng. Không, cái gì đó khác phải được tìm ra và khám phá ra, cái gì đó của vĩnh hằng, cái gì đó để cho bạn vẫn còn phúc lạc. Nó không thể là qua choáng được; nó chỉ có thể qua chuyển hoá của năng lượng này.

Khi cùng năng lượng đi lên bạn trở thành cái đập năng lượng. Đó là brahmacharya. Bạn tích luỹ năng lượng. Bạn càng tích luỹ nhiều, nó càng dâng lên cao hơn. Cũng giống như cái đập: trời sẽ mưa bây giờ, và mực nước sẽ lên ngày càng cao hơn. Nhưng nếu có rò rỉ, thế thì mực nước sẽ không lên cao. Tính dục của bạn là việc rò rỉ của con người bạn.

Nếu rò rỉ không có đó, mực nước lên ngày càng cao hơn, và một khoảnh khắc tới - thế thì nó đi qua nhiều trung tâm. Đầu tiên nó đi tới hara, từ muladhar nó đi tới trung tâm thứ hai. Tại trung tâm đó bạn có cảm giác về bất tử; bạn trở nên nhận biết rằng không cái gì chết. Sợ hãi biến mất. Bạn có quan sát không, bất kì khi nào bạn cảm thấy sợ, cái gì đó đánh vào bạn ngay gần rốn? Có trung tâm của tử và bất tử. Khi năng lượng đi qua trung tâm đó, đi tới mức đó, bạn cảm thấy bất tử. Nếu ai đó thậm chí giết bạn, bạn biết rằng bạn không bị giết: "Na hanyate hanyamane sharire" - "Bằng việc giết chết thân thể ông không thể giết chết được linh hồn."

Thế rồi năng lượng đi lên cao hơn, đi tới trung tâm thứ ba. Tại trung tâm thức ba bạn bắt đầu trở nên rất, rất an bình. Bạn có bao giờ quan sát rằng bất kì khi nào bạn an bình bạn đều bắt đầ thở từ bụng chứ không từ ngực không? Bởi vì trung tâm của an bình ở ngay trên rốn. Dưới rốn là trung tâm của tử và bất tử; trên rốn là trung tâm của an bình và căng thẳng. Nếu không có năng lượng bạn sẽ cảm thấy căng thẳng; nếu không có năng lượng bạn sẽ cảm thấy sợ. Nếu có năng lượng, căng thẳng biến mất; bạn cảm thấy rất, rất an bình, bình thản, bình tĩnh, tĩnh lặng, tự chủ.

Thế rồi năng lượng đi tới trung tâm thứ tư, của trái tim. Ở đó nảy sinh tình yêu. Bạn không thể yêu được ngay bây giờ, và bất kì cái gì bạn gọi là yêu đều không là gì ngoài dục được nguỵ trang trong từ đẹp đẽ "yêu." Từ đó là không đúng cho bạn - không thể đúng được. Tình yêu là có thể chỉ khi năng lượng đạt tới trung tâm thứ tư của trái tim. Đột nhiên bạn ở trong tình yêu - yêu toàn thể sự tồn tại, yêu mọi thứ. Bạn là tình yêu.

Thế rồi năng lượng đi tới trung tâm thứ năm, ở cổ họng. Trung tâm đó là trung tâm của im lặng - im lặng, ý nghĩ, suy nghĩ, nói. Nói, không nói - cả hai có đó. Ngay bây giờ cổ họng bạn chỉ làm việc để nói. Nó không biết cách vận hành trong im lặng, cách đi vào trong im lặng. Khi năng lượng đi tới đó, đột nhiên bạn trở nên im lặng. Không phải là bạn làm nỗ lực, không phải là bạn buộc bản thân bạn phải im lặng - bạn thấy bản thân bạn thành im lặng, đầy im lặng. Cho dù bạn phải nói, bạn phải làm nỗ lực. Và tiếng nói của bạn trở thành có nhạc điệu, bất kì cái gì bạn nói đều trở thành thơ ca, toả sáng tinh tế trong lời bạn, về cuộc sống. Và lời của bạn mang im lặng bên trong chúng, quanh chúng. Thực ra im lặng của bạn trở nên hàm nghĩa hơn lời.

Thế rồi năng lượng đi tới trung tâm thứ sáu, con mắt thứ ba. Ở đó bạn thấy ánh sáng - nhận biết, ý thức. Đó là điểm mà giấc ngủ xảy ra - thôi miên xảy ra. Bạn có quan sát người thôi miên nào không? Ông ấy nói mắt bạn nhìn cố định vào một điểm. Khi bạn cố định mắt vào một điểm, con mắt thứ ba của bạn đi vào giấc ngủ. Đó chỉ là thủ đoạn để tạo ra giấc ngủ trong con mắt thứ ba. Khi năng lượng đạt tới con mắt thứ ba, bạn thấy đầy ánh sáng... mọi bóng tối biến mất, ánh sáng vô hạn bao quanh bạn. Thực ra không có bóng trong bạn. Câu ngạn ngữ cổ nhất ở Tây Tạng là, "Khi nhà yogi trở nên nhận ra trong nhận biết, không có bóng của thân thể người đó." Đừng hiểu theo từng từ - thân thể sẽ tạo ra bóng. Nhưng sâu bên trong, bởi vì có nhiều ánh sáng thế ở mọi nơi... Ánh sáng không có nguồn! Nếu ánh sáng có nguồn sẽ có bóng; ánh sáng không nguồn: không thể có bóng nào.

Và cuộc sống bây giờ có nghĩa và chiều hướng khác. Bạn đi trên đất nhưng bạn không còn là của đất nữa, cứ dường như bạn bay. Bạn đã đi tới gần nhất với phật tính. Bây giờ vườn ở rất gần, bạn có thể cảm thấy hương thơm. Tại điểm này, lần đầu tiên, bạn trở nên có khả năng hiểu vị phật; trước nó, dần dần, từ từ, các mảnh mẩu xảy ra cho bạn, nhưng không là hiểu biết toàn bộ. Nhưng tại điểm này bạn ở gần, ngay gần cửa. Ngôi đền đã tới; gõ cửa, và cửa sẽ mở và bản thân bạn sẽ là vị phật. Bây giờ, gần thế và tại góc cận kề thế, lần đầu tiên bạn bắt đầu cảm thấy hiểu biết là gì.

Và thế rồi năng lượng đi lên trung tâm thứ bẩy, sahasrar. Ở đó nó trở thành brahmacharya, cuộc sống thiêng liêng. Thế thì bạn không còn là người nữa - thế thì bạn là thượng đế. Bạn đã đạn tới bhagwatta, tới điều thiêng liêng. Đây là brahmacharya.

"... và không sở hữu." Và chỉ sau brahmacharya, khi bạn đã đạt tới sự hoàn thành, bạn có thế giới mà không sở hữu nó. Nhưng dần dần bạn phải huấn luyện bản thân bạn về không sở hữu. Đừng có tính sở hữu, bởi vì bất kì khi nào bạn có tính sở hữu bạn đơn giản chứng tỏ rằng bạn là kẻ ăn xin. Bất kì khi nào bạn cố sở hữu, bạn đơn giản chỉ ra rằng bạn không sở hữu nó; bằng không thì không có nỗ lực. Bạn là người chủ. Không có nhu cầu thử điều đó.

Chẳng hạn, nếu bạn yêu một người: nếu bạn cố sở hữu người này, thế thì bạn không yêu. Và bạn không chắc về tình yêu của người đó nữa; đó là lí do tại sao bạn tạo ra mọi biện pháp an toàn, quanh người đó bằng mọi thủ đoạn, tinh ranh, láu lỉnh, để cho người đó không thể bỏ bạn. Nhưng bạn đang giết chết tình yêu. Tình yêu là tự do, tình yêu cho tự do, tình yêu sống trong tự do - tình yêu, trong cốt lõi bản chất của nó, là tự do. Bạn sẽ phá huỷ toàn thể vấn đề. Nếu bạn thực sự yêu, không cần sở hữu; bạn sở hữu sâu sắc thế, cần gì? Bạn không đòi; lời đòi hỏi sẽ có vẻ nông cạn. Khi bạn thực sự sở hữu, bạn trở nên không sở hữu, nhưng người ta phải tự huấn luyện bản thân mình, có nhận biết. Đừng cố sở hữu bất kì cái gì. Nhiều nhất là dùng, và cám ơn rằng bạn đã được phép dùng, nhưng không sở hữu.

Sở hữu là keo kiệt; và keo kiệt không thể nở hoa. Keo kiệt bao giờ cũng trong táo bón, ốm yếu. Bạn phải mở, chia sẻ. Chia sẻ bất kì cái gì bạn có và nó sẽ tăng trưởng - chia sẻ càng nhiều nó càng phát triển nhiều. Cứ cho, và bạn đang liên tục được nạp lại. Nguồn là vĩnh hằng; đừng keo kiệt. Và dù nó là bất kì cái gì - tình yêu, trí huệ - dù nó là bất kì cái gì, chia sẻ đi. Chia sẻ là nghĩa của không sở hữu.

Nhưng bạn có thể ngu xuẩn, như nhiều người vậy. Họ nghĩ, "Bỏ nhà, đi vào rừng, vì làm sao mình có thể sống ở nhà nếu mình không sở hữu?" Bạn có thể sống ở nhà; không cần sở hữu nó. Bạn sẽ sống trong rừng, bạn có sở hữu rừng không? Bạn có nói, "Bây giờ mình là chủ rừng này?" Nếu bạn có thể sống trong rừng mà không sở hữu nó, vấn đề là gì? Tại sao bạn không thể sống trong nhà và trong cửa hàng mà không sở hữu nó? Những người ngu nói, "Bỏ vợ, bỏ con. Trốn đi, vì không sở hữu cần được thực hành." Họ ngu.

Bạn sẽ đi đâu? Bạn sẽ đi đâu, bất kì chỗ nào bạn đi, sở hữu của bạn sẽ ở cùng bạn. Điều đó sẽ không tạo ra khác biệt nào. Dù bạn ở bất kì chỗ nào, chỉ hiểu biết và tính sở hữu mất đi. Không cái gì sai trong vợ bạn - đừng nói vợ "tôi." Bỏ "tôi" đi. Không gì sai trong con bạn - con đẹp, con của Thượng đế. Bạn đã được trao cho cơ hội phục vụ và yêu chúng - dùng nó, nhưng đừng nói "của tôi." Chúng đã tới qua bạn, nhưng chúng không thuộc vào bạn. Chúng thuộc vào tương lai; chúng thuộc vào cái toàn thể. Bạn đã là lối chuyển, phương tiện, nhưng bạn không là người chủ.

Cho nên cần gì trốn đi bất kì chỗ nào? Cứ ở bất kì chỗ nào chuyện xảy ra là bạn ở đó. Cứ ở bất kì chỗ nào Thượng đế đặt bạn và sống trong không sở hữu, và đột nhiên bạn sẽ bắt đầu nở hoa - năng lượng sẽ tuôn chảy, bạn sẽ không là hiện tượng bị chặn, bạn sẽ trở thành luồng chảy. Và luồng chảy là đẹp. Sống bị chặn và bị đông cứng là xấu và chết.

Năm kỉ luật tự giác bên trong là yêu cầu cơ sở "... bất kể tới đẳng cấp, nơi chốn, thời gian hay hoàn cảnh." Dù bạn được sinh ra hôm nay hay bạn đã được sinh ra năm nghìn năm trước cũng không tạo ra khác biệt gì. Có những nhà thuyết giảng ở Ấn Độ nói, "Trong kaliyuga này ông không thể trở nên được chứng ngộ." Và Patanjali nói, "... bất kể tới đẳng cấp, nơi chốn, thời gian hay hoàn cảnh." Bạn có thể trở nên chứng ngộ ở bất kì chỗ nào bạn đang ở.

Thời gian không thành vấn đề. Chính nhận biết mới thành vấn đề. Nơi chốn không thành vấn đề. Dù bạn ở trên Himalayas hay bạn ở trong chợ không thành vấn đề. Hoàn cảnh không thành vấn đề - liệu bạn có là một grahasta, người chủ hộ, hay người đã từ bỏ mọi thứ, không. Đẳng cấp không thành vấn đề - dù bạn là giầu hay nghèo, có giáo dục hay vô giáo dục, brahmin hay shudra, người Hindu hay người Mô ha mét giáo, người Ki tô giáo hay người Do Thái. Không cái gì thành vấn đề, bởi vì sâu bên dưới bạn là một.

Ở chu vi có thể có khác biệt, nhưng chúng chỉ ở trên chu vi thôi; trung tâm vẫn còn không bị động tới. Đạt tới sự thuần khiết của trung tâm đi. Đó là mục đích.

Xem tiếp Chương 8 - Quay về Mục lục