Read more
Osho - Chim
tung cánh
Bài giảng về Thiền
Chương 9. Cứu
mèo
Osho kính yêu,
Nansen thấy hai nhóm sư cãi nhau ầm ĩ về
quyền làm chủ con mèo.
Nansen đi xuống bếp và mang lên một dao bầu.
Ông ấy tóm lấy con mèo và nói với các sư, "Nếu bất kì ai trong các ông có
thể nói một lời tốt lành, các ông có thể cứu được con mèo này."
Không lời nào được nói, cho nên Nansen chặt
con mèo làm đôi và cho mỗi nhóm một nửa.
Khi Joshu trở về tối hôm đó, Nansen kể cho
ông ta điều đã xảy ra. Joshu không nói gì. Anh ta chỉ đặt chiếc dép lên đầu và
bước ra.
Nansen nói, "Giá mà ông có ở đó, ông
có thể đã cứu được con mèo."
Không cái gì được cứu bởi tâm
trí, bởi suy nghĩ, bởi logic, và nếu bạn cố cứu bằng logic bạn sẽ mất. Cuộc sống
có thể được cứu chỉ qua cú nhảy bất hợp lí, qua cái gì đó không phải là trí tuệ
mà là toàn bộ. Nhưng toàn thể câu chuyện này dường như quá độc ác. Các đệ tử của
Nansen đã tranh đấu về con mèo. Nansen có một thiền viện lớn và thiền viện này
có hai chái. Con mèo này đi từ chái nọ sang chái kia và cả hai chái đều đòi rằng
con mèo thuộc về họ - và con mèo này là con mèo đẹp.
Điều đầu tiên cần được hiểu là:
sannyasin thực không thể tuyên bố về quyền sở hữu bất kì cái gì. Sannyasin
nghĩa là người đã bỏ mọi của cải, hay mọi thứ sở hữu điều là sâu hơn và cơ bản
hơn. Bạn có thể bỏ vật sở hữu, điều đó là dễ; nhưng bỏ tính sở hữu là khó vì nó
đi sâu hơn trong tâm trí. Bạn có thể bỏ thế giới, nhưng tâm trí liên tục níu
bám nó.
Các sư này, các đệ tử của
Nansen, đã bỏ thế giới lại đằng sau - nhà của họ, vợ họ, con họ - nhưng bây giờ
họ đang tranh đấu về quyền làm chủ con mèo. Đây là cách tâm trí làm việc. Bạn bỏ
một thứ và tâm trí đòi thứ khác, nhưng điều cơ bản vẫn còn lại như cũ và nó
không tạo ra khác biệt gì nếu đối thể của tính sở hữu thay đổi - nó không tạo
ra khác biệt gì. Khác biệt, cách mạng, thay đổi thực, tới chỉ khi tính chủ thể
thay đổi, khi người chủ thay đổi. Đây là điều đầu tiên cần được hiểu. Các sư
đòi quyền làm chủ con mèo có vẻ ngu xuẩn, nhưng đây là cách các sư đã từng hoạt
động trên khắp thế giới. Họ bỏ lại nhà của họ, thế rồi họ đòi quyền làm chủ đền
chùa, nhà thờ. Họ bỏ mọi thứ nhưng họ không thể bỏ được tâm trí của họ, và tâm
trí tạo ra thế giới mới cho họ một cách liên tục.
Cho nên vấn đề không phải là sở
hữu vương quốc; ngay cả mèo cũng sẽ có tác dụng. và bất kì chỗ nào sở hữu bước
vào, tranh đấu, bạo hành và gây hấn nhất định có đó. Bất kì khi nào bạn sở hữu,
bạn tranh đấu, vì cái mà bạn sở hữu thuộc về cái toàn thể. Bạn không thể sở hữu
cái gì; bạn có thể dùng nó, có vậy thôi. Làm sao chúng ta có thể sở hữu được trời
và làm sao chúng ta có thể sở hữu được đất? Nhưng chúng ta cứ sở hữu - và sở hữu
đó tạo ra mọi kiểu xung đột, vật lộn, chiến tranh, bạo hành và vân vân.
Con người đã từng đánh nhau,
đánh nhau và đánh nhau liên tục. Các nhà lịch sử nói rằng trong ba nghìn năm
qua đã có chiến tranh gần như liên tục ở đâu đó này khác trên trái đất. Trong
ba nghìn năm, chúng ta đã đánh nhau ít nhất mười bốn nghìn cuộc chiến tranh.
Sao nhiều đánh nhau thế? Chính bởi vì sở hữu. Nếu bạn sở hữu bạn đã bắt đầu cuộc
chiến với cái toàn thể.
Phật, Mahavira hay Jesus, tất cả
đều nói, "Nếu ông sở hữu, ông không thể vào được vương quốc của Thượng đế."
Jesus nói, "Con lừa chui qua lỗ trôn kim còn dễ hơn người giầu vào vương
quốc của cõi trời." Điều đó là không thể được, vì khi bạn sở hữu bạn thường
xuyên tranh đấu với Thượng đế. Khi bạn đòi hỏi quyền sở hữu, bạn đang đòi hỏi
quyền sở hữu với ai? Cái toàn thể thuộc vào cái toàn thể. Bộ phận thậm chí
không thể tuyên bố là bộ phận. Mọi đòi hỏi đều là hung hăng. Cho nên những người
sở hữu không thể ở trong tiếp xúc sâu sắc với điều thiêng liêng.
Tính phi sở hữu không có nghĩa
là bạn phải không sống trong nhà. Sống trong nhà đi, nhưng cám ơn sự tồn tại,
điều thiêng liêng. Dùng nó nhưng không sở hữu nó. Nếu bạn có thể dùng các thứ
mà không có tính sở hữu bạn đã trở thành một sanysain.
Những tín đồ này của Nansen đã
rời bỏ thế giới, nhưng tâm trí họ đã đi theo họ như cái bóng. Bây giờ họ đang
đòi quyền sở hữu con mèo. Toàn thể sự việc là ngu xuẩn. Nhưng tâm trí là ngu xuẩn.
Tâm trí bao giờ cũng đi tìm cớ để đánh nhau. Nếu bạn có tâm trí bạn có một chiến
sĩ tiềm năng bên trong bạn, người bao giờ cũng đi tìm việc đánh nhau với ai đó.
Tại sao tâm trí bao giờ cũng đi tìm việc đánh nhau? Bằng đánh nhau, tâm trí được
tích luỹ, trở nên mạnh hơn. Qua đánh nhau bản ngã của bạn lớn lên; nếu bạn
không đánh nhau, bản ngã biến mất.
Mahavira và Phật cả hai đều nhấn
mạnh vào bất bạo hành. Lí do căn bản cho không tranh đấu là ở chỗ bản ngã không
thể tồn tại được. Bản ngã tồn tại trong tranh đấu; nó là hậu quả của tranh đấu.
Bạn càng tranh đấu bản ngã càng tồn tại nhiều hơn. Nếu bạn một mình còn lại
trên trái đất, không có ai mà tranh đấu với, bạn có bản ngã không? Bạn sẽ không
có bản ngã. Người khác được cần để tạo ra nó; người khác là điều phải có. Bản
ngã là mối quan hệ, nó không phải ở trong bạn. Nhớ lấy, bản ngã không ở trong bạn,
nó không được định vị bên trong bạn. Nó bao giờ cũng được định vị giữa bạn và
người khác - đâu đó ở giữa, nơi tranh đấu tồn tại.
Có hai kiểu quan hệ: một là của
tranh đấu, sợ hãi, hận thù - điều này tạo ra bản ngã - quan hệ kia là yêu, từ
bi, thông cảm. Đây là hai kiểu quan hệ. Bất kì chỗ nào có yêu, tranh đấu dừng lại,
bản ngã rơi rụng. Đây là lí do tại sao bạn không thể yêu được. Nó là khó, vì
yêu nghĩa là bỏ bản ngã, bỏ bản thân bạn. Yêu nghĩa là không hiện hữu.
Cho nên nhìn vào hiện tượng lạ
này: những người yêu liên tục tranh đấu. Làm sao những người yêu có thể tranh đấu
được? Nếu có yêu, tranh đấu phải mất đi và bản ngã sẽ biến mất. Toàn thể bản thể
bạn khát khao yêu, toàn thể tâm trí bạn khát khao bản ngã. Cho nên bạn làm ra
thoả hiệp: bạn yêu và bạn tranh đấu. Người yêu trở thành kẻ thù thân thiết,
nhưng sự thù địch còn lại. Mọi người yêu đều liên tục tranh đấu và liên tục
yêu. Họ đã làm ra thoả hiệp: trong những hoàn cảnh nào đó họ yêu, thế thì họ bỏ
bản ngã. Nhưng tâm trí cảm thấy không thoải mái, và tâm trí lại bắt đầu tranh đấu.
Cho nên buổi sáng họ tranh đấu, buổi tối họ làm tình, và sáng hôm sau họ lại
tranh đấu. Thế thì nhịp điệu của tranh đấu và yêu được tạo ra.
Yêu thực nghĩa là tranh đấu đã
biến mất, hai đã trở thành một. Thân thể họ tồn tại tách rời nhưng bản thể của
họ đã quyện lẫn. Các biên giới bị mất đi, không có phân chia. Không có 'ta' và
không có 'người', không ai tồn tại.
Các sư này của Nansen đã bỏ mọi
thứ, nhưng tâm trí có đó. Nó muốn sở hữu, nó muốn tạo ra tranh đấu, nó muốn tự
đề cao nó. Mèo trở thành cái cớ. Nansen triệu tập mọi sư lại, mọi đệ tử, bắt giữ
con mèo, và ông ấy nói, "Nói cái gì đó mà có thể cứu được con mèo
này."
Ông ấy ngụ ý gì khi ông ấy nói,
"Nói cái gì đó mà có thể cứu được con mèo này?" Ông ấy ngụ ý: Nói cái
gì đó tựa Thiền, nói cái gì đó có tính thiền, nói cái gì đó về thế giới khác,
nói cái gì đó về cực lạc, nói cái gì đó mà không thuộc vào tâm trí. Con mèo này
có thể được cứu nếu bạn nói cái gì đó tới từ vô trí, điều tới từ im lặng bên
trong của bạn. Ông ấy đòi hỏi điều không thể được. Nếu như đã có im lặng bên
trong những sư này chắc đã không đòi quyền sở hữu; nếu có im lặng bên trong chắc
họ đã không thể nào đánh nhau được.
Các sư đâm ra lúng túng. Họ biết
nếu họ nói cái gì đó nó sẽ là từ tâm trí và con mèo chắc đã bị giết, cho nên họ
vẫn còn im lặng. Nhưng im lặng đó không phải là im lặng thực; bằng không con
mèo chắc đã được cứu. Họ vẫn còn im lặng không phải bởi vì họ đã im lặng; họ vẫn
còn im lặng vì họ không thể tìm được cái gì để nó, cái tới từ vô trí, cái tới từ
cội nguồn bên trong, từ chính bản thể, từ trung tâm. Họ vẫn còn im lặng như một
chiến lược. Nó là chiến thuật: tốt hơn cả là vẫn còn im lặng vì thầy có thể bị
lừa rằng im lặng này là đáp ứng của chúng ta - đây là điều họ đã nói.
Nhưng bạn không thể lừa được thầy.
Và nếu bạn có thể lừa được thầy, thế thì thầy đó không phải là thầy chút nào.
Im lặng của họ là giả. Bên trong có rối loạn, bên trong có huyên thuyên liên tục.
Họ nghĩ và nghĩ, tìm một câu trả lời để cho con mèo này có thể được cứu. Họ rất
lo lắng bên trong; toàn thể tâm trí vận hành nhanh chóng. Thầy phải đã nhìn vào
họ. Tâm trí họ đã không hoạt động, họ không hoạt động; không có thiền, không có
im lăng. Im lặng của họ chỉ là mẽ ngoài giả tạo. Bạn có thể ngồi im lặng mà
không im lặng và bạn có thể nói và im lặng; bạn có thể bước đi và không hoạt động
và bạn có thể ngồi như tượng và hoạt động. Tâm trí là phức tạp. Bạn có thể bước
đi, chạy, di chuyển, và bên trong, sâu ở trung tâm, không cái gì xảy ra, bạn
không hoạt động.
Tôi đang nói với bạn và tôi im
lặng. Bạn không nói với tôi và bạn không im lặng; tâm trí tiếp tục. Việc huyên
thuyên bên trong liên tục diễn ra mãi. Tâm trí là con khỉ, nó không thể ngồi im
lặng được. Darwin đã khám phá ra rằng con người bắt nguồn từ con khỉ, nhưng thiền
nhân phương Đông bao giờ cũng nhận biết rằng dù con người bắt nguồn từ con khỉ
hay không, tâm trí dứt khoát bắt nguồn từ khỉ. Nó là trò khỉ - nhảy nhót, huyên
thuyên, làm cái này cái nọ, không bao giờ im lặng.
Điều Nansen nói với đệ tử của
ông ấy là, "Nếu các ông dừng cư xử như khỉ, con mèo này có thể được cứu."
Nhưng họ không thể đừng được điều đó. Bạn không thể đừng được điều đó: nếu tâm
trí có đó bạn có thể làm được gì? Nếu bạn cố giữ nó tĩnh lặng, nó trở thành hoạt
động nhiều hơn; nếu bạn buộc nó phải im lặng nó nói nhiều hơn; nếu bạn đè nén
nó, nó nổi loạn. Bạn không thể đè nén nó được, bạn không thể thuyết phục nó được;
bạn không thể làm bất kì cái gì về nó, vì khoảnh khắc bạn làm cái gì đó đó
chính là tâm trí đang làm. Đây là vấn đề.
Tất cả họ đều muốn cứu con mèo,
tất cả họ đều muốn sở hữu con mèo; con mèo thực sự đẹp. Nhưng làm sao tâm trí
có tính sở hữu im lặng được? Và làm sao tâm trí có tính sở hữu cứu được bất kì
ai? Nó chỉ có thể giết.
Nhớ lấy, không phải là Nansen
giết con mèo, chính là các sư này những người đã giết nó; đây là chìa khoá bí mật
trong câu chuyện này. Nansen đã cho một cơ hội. Ông ấy nói, "Các ông có thể
cứu con mèo này. Nói cái gì đó tới từ vô trí đi, từ chính bản thể các ông. Và nếu
các ông không nói gì ta sẽ chặt con mèo này và chia nó thành hai phần để cho cả
hai phe có thể sở hữu nó." Đó không phải là Nansen giết con mèo này. Dường
như là ông ấy đã giết nó, nhưng thực ra các sư đã giết con mèo này. Bất kì khi
nào bạn sở hữu một thứ sống, bạn đã giết chết nó. Bất kì khi nào bạn tuyên bố rằng
bạn sở hữu một người sống, bạn đã sát hại, vì cuộc sống không thể bị sở hữu.
Con mèo này đã di chuyển từ chái này sang chái kia. Con mèo này sống động, sống
động đầy đủ, sống động hơn những sư này. Nó không có nhà, nó không thuộc vào bất
kì người nào. Nó giống hệt làn gió thoảng - lúc thì đi qua chái trái, lúc thì
đi qua chái phải. Và con mèo không bao giờ tuyên bố rằng những sư này thuộc vào
nó, hay những sư kia thuộc vào nó. Nó không bao giờ sở hữu.
Con vật không có tính sở hữu,
cây không có tính sở hữu; chỉ con người mới có tính sở hữu. Và với tính sở hữu
con người đã bỏ lỡ mọi thứ sống động. Bạn có thể sở hữu chỉ thứ chết. Khoảnh khắc
bạn sở hữu bạn đang làm cho cái gì đó chết. Bạn yêu người đàn bà và thế rồi bạn
cố sở hữu cô ấy: bạn giết chết cô ấy. Vợ là đồ vật không phải là người; chồng
là đồ vật không phải là người.
Đây là khổ - bạn yêu một người
và thế rồi bạn bắt đầu sở hữu. Một cách vô tình bạn đang đầu độc. Và sớm hay muộn
một ngày sẽ tới khi bạn đã đầu độc người này một cách hoàn toàn. Bây giờ bạn sở
hữu, nhưng làm sao bạn có thể yêu được đồ vật? Yêu xảy ra ngay chỗ đầu tiên vì
con người sống động. Bây giờ luồng chảy đã dừng lại, bây giờ cuộc sống không
chuyển động, bây giờ mọi cánh cửa của tự do đều bị đóng lại. Bây giờ nó đã trở
thành thứ đông cứng. Dòng sông bị đông cứng, bây giờ không có chuyển động. Chắc
chắn bây giờ người này không hể đi sang người khác được. bạn sở hữu anh ta hoàn
toàn. Nhưng làm sao bạn có thể yêu một người chết được? Đây là khổ của yêu. Bạn
không thể yêu người chết được, vậy mà bất kì khi nào bạn yêu bạn lại bắt đầu sở
hữu. Mọi sở hữu đều tạo ra cái chết. Chỉ đồ vật mới có thể bị sở hữu.
Những sư này đã giết chết con
mèo. Nansen sẽ không giết nó, ông ấy chỉ làm biểu lộ điều đã xảy ra. Câu chuyện
này đã được dùng để chống lại các sư Thiền, các Thiền sư, để chỉ ra rằng những
người này là bạo hành. Nghĩ về các nhà thượng đế học Ki tô giáo đọc câu chuyện
này: ông ta sẽ nói, "Nansen này là kiểu người tôn giáo gì vậy? Ông ta đã
giết chết con mèo, con mèo đáng thương. Những sư kia những người đã đòi nó còn
tốt hơn. Ít nhất họ đã không giết. Đây là kiểu thầy gì vậy? Cách xử sự gì của
con người?" Nếu người Jaina - không phải Mahavira, nếu người Jaina đọc câu
chuyện này, họ sẽ ném Nansen vào địa ngục. Ông ấy đã giết mèo.
Nansen là bạo hành trong hình
tướng chỉ đối với những người không thể hiểu được. Với những người có thể hiểu
được ông ấy đơn giản biểu lộ một điều mà đã xảy ra rồi. Con mèo này đã chết vào
khoảnh khắc nó bị sở hữu, khoảnh khắc mọi người bắt đầu đòi nó. Ông ấy cho họ
thêm một cơ hội nữa, nhưng họ không thể dùng được cơ hội đó. Họ vẫn còn im lặng.
Nhưng nếu im lặng mà là thực con mèo chắc đã sống. Im lặng này là giả, im lặng
này chỉ là trên bề mặt, trên mặt, sâu như làn da. Bên trong, tâm trí điên đang
vận hành nhanh. Nó đã xoáy tít, xoay tròn. Nhiều câu trả lời phải đã tới với những
sư đó, nhưng không có câu trả lời. Cho nên Nansen phải giết. Ông ấy chặt con
mèo ra làm đôi, một phần cho những người đòi hỏi của chái trái, phần kia dành
cho những người đòi hỏi của chái phải. Các sư đó phải đã hài lòng, hài lòng
theo nghĩa rằng ít nhất họ sở hữu được nửa con mèo. Đó là điều đang xảy ra cho
tất cả các bạn. Bất kì khi nào bạn tranh đấu, cuộc sống đi tới chết và bị phân
chia. Bố và mẹ tranh đấu về con trai - có tranh đấu liên tục về con cái. Bố nói
rằng con trai thuộc về anh ta, rằng nó phải theo anh ta, và mẹ nghĩ con trai
thuộc về cô ấy, rằng nó phải theo cô ta. Đòi hỏi, họ đang giết chết. Sớm hay muộn
con trai sẽ bị phân chia thành hai nửa, bị chẻ ra. Một nửa của con trai sẽ thuộc
về bố, một nửa thuộc về mẹ. Và toàn thể đời nó bị phá huỷ, vì bây giờ sẽ rất
khó cho nó là toàn thể. Nửa trái tim nó bao giờ cũng sẽ thuộc vào mẹ và một nửa
bao giờ cũng thuộc về bố. Một nửa sẽ chống lại mẹ và một nửa sẽ chống lại bố.
Bây giờ nó bị phân chia. Bây giờ phân chia này sẽ đi theo nó cả đời. Nó bị chẻ
thành hai.
Đây là điều Nansen đã nói bằng
việc chặt con mèo ra làm đôi: Đừng tranh đấu trên con người, đừng cố sở hữu con
người, vì bạn sẽ chẻ người đó ra. Hiển nhiên người đó dường như là một, nhưng
sâu bên dưới trong tim người đó, người đó đã trở thành hai, và bây giờ sẽ có
xung đột thường xuyên.
Mẹ và bố đã đánh nhau qua đứa
con; bây giờ mẹ có thể chết và bố có thể chết, nhưng họ sẽ liên tục đánh nhau
bên trong đứa con - lúc thì tiếng nói của mẹ, lúc thì tiếng nói của bố. Đứa con
bao giờ cũng lúng túng phải theo ai, và nó không thể là toàn thể được.
Bạn tới tôi trong tìm kiếm là
toàn thể, và tôi bao giờ cũng nó: Là toàn thể là linh thiêng. Không có cách
khác để là linh thiêng; chỉ là toàn thể. Phân chia bên trong bạn phải sụp đổ, bạn
phải trở thành một sự thống nhất. Nhưng bạn là xung đột. Bố bạn tranh đấu, mẹ bạn
tranh đấu, anh bạn tranh đấu, các thầy giáo của bạn tranh đấu, các guru của bạn
tranh đấu - mọi người đều tranh đấu để sở hữu bạn. Có nhiều người đòi hỏi. Họ
đã phân mảnh bạn ra, họ đã chẻ bạn ra thành nhiều phần. Bạn đã trở thành nhiều,
bạn không là một; bạn là đám đông. Chứng thần kinh tới từ nó, tính điên khùng tới
từ nó, đi ra từ nó. Bạn có bao giờ quan sát bạn có bao nhiêu linh hồn không, bạn
có bao nhiêu cái ta? Bạn không là một, điều đó là chắc chắn.
Trong những ngày đại học của
tôi, tôi thường sống với một anh bạn. Anh ta không bao giờ dậy vào năm giờ buổi
sáng, nhưng mọi ngày anh ta đều đặt báo thức. Thế là tôi hỏi anh ta, "Sao
anh đặt nó? Sao anh bận tâm? - vì anh có bao giờ dậy đâu. Anh bao giờ cũng tắt
báo thức đi và đi ngủ tiếp. Vậy sao bận tâm bị quấy rối mọi sáng thế?
Anh ta cười, nhưng tiếng cười của
anh ta hổng hoác. Anh ta biết bản thân mình rằng anh ta sẽ không dậy. Nhưng đến
tối cái ta khác nói, "Không, sáng mai mình sẽ dậy."
Tôi nói, "Được, thử
đi." Và vào giờ anh ta đặt báo thức anh ta tin tưởng, tuyệt đối tin tưởng
rằng anh ta sẽ dậy lúc năm giờ sáng. Không có nghi ngờ gì. Nhưng đây chỉ là một
mảnh nói, "Tuyệt đối, mình phải dậy. Mình đã ngủ đủ rồi. Không còn thời
gian nữa, kì thi đang tới gần."
Vào năm giờ tôi đợi anh ta. Anh
ta nhìn tôi khi báo thức bị tắt đi. Anh ta nhìn tôi - tôi nhận biết, tôi vẫn ngồi
trên giường của tôi - anh ta mỉm cười, tắt báo thức đi, đổi bên và lại đi vào
giấc ngủ.
Mãi muộn buổi sáng, đến tám giờ
khi anh ta thường dậy, tôi hỏi anh ta về điều đó. Anh ta nói, "Tôi tưởng,
chỉ vài phút thôi... Và cái gì sai trong việc ngủ thêm vài phút nữa? Tôi buồn
ngủ thế, và đêm thì lạnh. Nhưng ngày mai anh sẽ thấy, tôi sẽ dậy."
Đây là hai mảnh khác nhau - và
anh ta đã không nhận biết rằng người nói, "Dậy lúc năm giờ," là một
phần khác, hoàn toàn vô nhận biết về phần sẽ nói, "Tiếp tục ngủ đi. Đêm rất
lạnh."
Bạn đang làm cùng điều đó: bạn
quyết định một điều và khoảnh khắc tiếp bạn đã đơn giản quên mất điều bạn đã
quyết định. Bạn nói bạn sẽ không giận nữa, và ngay khoảnh khắc tiếp là rất xa
xôi. Nếu ai đó bắt đầu tranh cãi với bạn, nói không, bạn sẽ trở nên giận. Bạn
có thể trở nên giận vì anh ta tranh cãi - ngay lập tức cơn giận tới với bạn, và
bạn đã quyết định không giận. Bạn là ngôi nhà bị phân chia. Có nhiều phòng
trong ngôi nhà của bạn không được nối với nhau; các kết nối bị phá vỡ, cầu bị bỏ
đi. Bạn tồn tại như một người đa nhân cách với nhiều tâm trí, cho nên bất kì
cái gì bạn sở hữu bạn sẽ chẻ nó ra. Bạn đã bị chẻ ra rồi.
Những sư kia không thể cứu được
con mèo vì họ đã bị phân chia. Nansen đang nói, "Làm cái gì đó đi, nói cái
gì đó đi, theo cách toàn thể, theo cách linh thiêng, không bị phân chia. Hành động
như một đơn vị và con mèo này có thể được cứu." Không một người nào có thể
hành động, và con mèo bị chặt ra.
Một câu hỏi nảy sinh: Làm sao
Nansen có thể chặt con mèo được? Nó chỉ là chuyện ngụ ngôn, câu chuyện biểu tượng,
hay ông ấy đã thực sự chặp con mèo này? Có những người muốn cứu Nansen; tôi
không phải là một trong số họ. Ông ấy đã thực sự chặt con mèo. Nó không phải là
chuyện ngụ ngôn, nó không phải là giai thoại, biểu tượng, biểu dụ. Không. Đúng
theo từng lời, nó đã xảy ra đích xác theo cách nó được nói. Ông ấy đã chặt con
mèo làm đôi. Người thánh thiện có thể làm điều đó được không? Tôi nói với bạn:
Duy nhất người thánh thiện có thể làm điều đó.
Đó là điều Krishna đã nói với
Arjuna trong Gita: Thế thì đừng bận tâm! Chém những kẻ này đi. Những người đang
đứng chống lại anh, chém họ đi, giết họ, nhưng nhớ duy nhất một điều: rằng cái
được ẩn bên trong họ không thể bị phá huỷ. Chỉ thân thể mới có thể bị phá huỷ,
vì thân thể đã chết rồi. Chỉ cái đã chết mới có thể bị phá huỷ. Cái đang sống động
vẫn còn sống động; nó là vĩnh hằng, không cái gì có thể được làm với nó. Lửa
không thể thiêu đốt được nó, vũ khí không thể chặt được nó. Nainam chhindanti
shastrani - không vũ khí nào có thể chặt được nó, không lửa nào có thể thiêu
cháy được nó - chỉ hình dạng. Nhưng đừng bận tâm về hình dạng, vì hình dạng là
không thực, nó là một phần của ảo tưởng.
Nansen này phải đã là trong
cùng trạng thái tâm trí như Krishna, trong cùng trạng thái tâm thức như
Krishna. Ông ấy đã chặt con mèo ra. Ông ấy biết linh hồn của con mèo không thể
bị phá huỷ; ông ấy biết rằng chỉ hình dạng có thể bị thay đổi.
Và một điều nữa mà rất khó hiểu,
vì các nhà đạo đức đã tạo ra nhiều lẫn lộn thế và hoả mù quanh nó: khi con mèo
bị một Nansen chặt ra, đó là phúc lành cho con mèo, đó là ân huệ cho con mèo.
Con mèo này phải là hiếm hoi - và bây giờ con mèo này sẽ không được sinh ra như
mèo nữa, nó sẽ được sinh ra như người. Bị chặt ra bởi Nansen là một cơ hội hi hữu,
và con mèo phải đã vẩn vơ quanh thiền viện chờ đợi khoảnh khắc này.
Nansen đã thay đổi hình dạng.
Con mèo sẽ được tái sinh là sinh linh cao hơn chỉ bởi vì Nansen đã chặt nó.
Trong khoảnh khắc đó con mèo im lặng hơn các sư, con mèo cực lạc hơn các sư. Và
bị chặt bởi Nansen không phải là hành động hung hăng, nó là hành động của yêu.
Nansen đã trả tự do cho con mèo khỏi hình dạng, khỏi hình dạng mèo. Nó sẽ được
tái sinh như một sinh linh cao hơn. Nhưng điều này là khó hiểu, và tôi không bảo
bạn đi và trả tự do cho mọi người khỏi hình dạng của họ để cho họ sẽ được tái
sinh là sinh linh cao hơn. Đừng chặt bất kì ai - bạn sẽ thích làm, bạn thích
thú điều đó. Nhưng với Nansen, đó là hành động có lời cầu nguyện sâu sắc. Ông ấy
phải đã quan sát con mèo này. Con mèo này không phải là mèo thường. Có những
con vật đang kêu khóc để được trả tự do khỏi hình dạng của chúng.
Chuyện xảy ra trong trại ở
Matheran. Tôi đã ở rất xa khỏi khu đất khuôn viên đó. Tối thứ nhất, khi tôi đi
vào nhà gỗ, một con chó đi theo - một con chó thực sự hiếm hoi. Thế rồi con chó
đó vẫn còn đó liên tục. Ba lần tôi đi hướng dẫn cho trại, và ba lần tôi quay về.
Đó là cuộc hành trình nửa giờ. Ba lần tôi đang ngủ, và nó ngồi ngay trên hiên
nhà. Ngay cả khi nó đi ăn cái gì đó nó không bao giờ rời bỏ tôi. Với cả trại
đây là lệ thường của nó. Nó sẽ theo tôi tới trại, và khi những người khác thiền
nó ngồi im lặng hơn, sâu sắc hơn những người đang dự trại. Và thế rồi nó sẽ
quay lại với tôi.
Ngày cuối cùng, khi tôi rời
Matheran bằng tầu hoả, nó đi theo tầu hoả. Nó chạy bên cạnh tầu hoả, và người
gác động lòng từ bi với nó và cho nó vào. Nó tới Neral. Tầu hoả này là tầu chậm,
tầu chơi, đi từ Matheran tới Neral, đi bẩy dặm trong hai tiếng, và con chó có
thể đi theo được. Nhưng từ Neral đó là tầu nhanh, khi tôi lấy chuyến tầu từ
Neral tới Bombay những người khác đứng trên sân ga khóc và kêu, và con chó cũng
đứng đó trong nước mắt.
Tôi biết con mèo đó phải là phi
thường; bằng không Nansen chắc đã không nhận rắc rối để chặt nó. Ông ấy đã tạo
ra một cơ hội cho các đệ tử, và ông ấy dùng cơ hội đó cho con mèo nữa. Ông ấy
đánh vào hai mục tiêu bằng một hòn đá. Nếu bạn sẵn sàng, thế thì hình dạng của
bạn có thể bị phá huỷ và bạn sẽ nhận hình dạng cao hơn, vì hình dạng cao hơn của
bạn tuỳ thuộc vào khoảnh khắc khi bạn chết. Con mèo này đã chết trong tay của
Nansen - một cơ hội rất hiếm hoi. Nansen là người im lặng thế, con mèo phải đã
bắt được im lặng này; bản thể cực lạc thế, con mèo phải đã được chất đầy với cực
lạc của ông ấy. Và thế rồi ông ấy chặt nó. Con mèo không sợ, nó phải đã tận hưởng
trò chơi này. Đó là hành động giải phẫu. Con mèo này phải được sinh ra trong kiếp
sau như một linh hồn cao hơn rất nhiều. Nhưng đó là câu chuyện bên trong và
không thể được hiểu bởi đạo đức thông thường. Và những người như Nansen không
tuân theo đạo đức thông thường, họ tuân theo các qui tắc bên trong, luật bên
trong. Đạo đức bình thường dành cho người thường.
Và thế rồi đến tối một sư khác
tới từ bên ngoài, một đệ tử khác đã không ở trong thiền viện này. Nansen kể lại
câu chuyện cho anh ta, "Điều này đã xảy ra, và ta đã phải chặt con mèo. Ta
phải chia nó thành hai vì không có cách nào... Những kẻ ngu này không thể cứu
được con mèo. Họ không thể cứu được con mèo - họ không thể thốt ra được một lời,
họ không thể hành động theo cách như Thiền, họ không thể chứng minh được Thiền
của họ. Chỉ Thiền mới có thể cứu được con mèo, không cái gì khác."
Đệ tử này lắng nghe câu chuyện,
để giầy lên đầu và bước ra. Nansen gọi anh ta và nói, "Nếu anh mà ở đây,
con mèo chắc đã được cứu."
Đây là người đúng. Anh ta đã
làm cái gì? Anh ta cởi giầy ra, để chúng lên đầu, và bước ra. Anh ta nói nhiều
điều mà không nói. Điều thứ nhất: Anh ta đã nghe câu chuyện này và đã không
bình luận về nó. Con khỉ đã im lặng; tâm trí không huyên thuyên. Anh ta đã
không cố nghĩ ra câu trả lời, anh ta đơn giản hành động. Hành động đó không từ
tâm trí, hành động là từ toàn bộ bản thể anh ta. Và anh ta đã làm gì? Anh ta để
giầy lên đầu. Ngớ ngẩn! Nhưng anh ta đã nói rằng tâm trí, cái đầu, không nhiều
giá trị hơn giầy. Giầy, thứ tầm thường nhất - anh ta đã để chúng lên trên đầu
mình. Anh ta đã nói bằng hành động này, "Tâm trí không là gì ngoài cái giầy.
Tâm trí là vô giá trị, suy nghĩ không thể giúp ích. Tâm trí phải bị ném vào giầy.
Ngay cả giầy cũng xứng đáng hơn và đáng được kính trọng hơn tâm trí." Đó
là điều anh ta nói, và thế rồi anh ta đơn giản bước ra.
Và Nansen nói, "Giá mà ông
đã ở đây sáng nay, ông có thể đã cứu được con mèo. Con mèo chắc đã được cứu."
Đây là người đã không tin vào
tâm trí, người đã không tin vào câu trả lời. Đây là người có thể hành động một
cách tự phát. Cuộc sống có thể được cứu chỉ nếu bạn có thể hành động một cách tự
phát - không chỉ cuộc sống của con mèo, cuộc sống của bạn nữa. Ném tâm trí vào
giầy đi. Nó không xứng đáng theo bất kì cách nào. Và giầy đã không gây rắc rối
cho bạn nhiều thế; đôi khi chúng có thể bó chặt, nhưng chỉ đôi khi thôi, và nếu
chúng đúng cỡ chúng bao giờ cũng ổn. Nhưng tâm trí đã từng bó chặt bạn trong
nhiều nhiều kiếp rồi, và nó không bao giờ là đúng cỡ, nó bao giờ cũng sai cỡ.
Tâm trí không bao giờ đúng cỡ cả. Giầy có thể đúng cỡ nhưng tâm trí bao giờ
cũng sai cỡ. Nó liên tục bó chặt. Tâm trí là sai cỡ. Bạn không thể làm ra tâm
trí tốt được, không có khả năng nào. Bạn không thể làm cái xấu là đẹp, bạn
không thể làm bệnh tật là mạnh khoẻ, điều đó là không thể được. Tâm trí bao giờ
cũng sai. Nó liên tục bó chặt. Và dù bạn nghĩ hay bạn cầu nguyện, nếu tâm trí
có đó mọi thứ đi sai. Tâm trí là yếu tố tạo ra cái sai trong cuộc sống. Đây là
cội nguồn của lỗi lầm, suy đồi, thần kinh. Cuộc sống có thể được cứu chỉ khi bạn
bỏ tâm trí.
Đệ tử này đã làm gì? Khó mà bỏ
được cái đầu, dễ để giầy lên đầu. Nhưng đó là biểu tượng. Anh ta đang nói,
"Tôi đã bỏ cái đầu. Đừng hỏi tôi những câu hỏi ngu xuẩn" và anh ta
hành động, đó là việc này.
Thiền không phải là suy tư, nó
là hành động - hành động của cái toàn thể, của toàn bộ bản thể. Ở phương Tây, đặc
biệt Ki tô giáo đã tạo ra ấn tượng giả, và thiền có vẻ giống như suy tư. Nó
không phải vậy. Vì Ki tô giáo phương Tây đã bỏ lỡ nhiều điều, và một trong
chúng là thiền, việc nở hoa hiếm hoi nhất của con người, vì họ đã làm cho nó
thành tương đương với suy tư. Suy tư là suy nghĩ. Thiền là vô suy nghĩ.
Với dhyan, Thiền, không tồn tại
điều tương đương trong tiếng Anh, vì bản thân từ meditation nghĩa là suy nghĩ -
suy ngẫm về. Đối thể nào đó có đó. Nhớ lấy, dhyan là từ nguyên gốc. Dhyan đi
sang Trung Quốc với Bồ đề đạt ma và trong tiếng Trung Quốc nó trở thành ch'an.
Và thế rồi từ trung Quốc nó đi sang Nhật Bản và trong tiếng Nhật Bản nó đầu
tiên trở thành zan, và thế rồi zen; nhưng nguyên gốc là dhyan - Ch'an, Zan,
Zen. Trong tiếng Anh không có từ tương đương với nó. Meditation cũng có nghĩa
là suy nghĩ, suy nghĩ nhất quán. Suy tư nghĩa là suy nghĩ nữa. Nó có thể nghĩ về
Thượng đế, nhưng nó là suy nghĩ, còn dhyan hay Zen - Thiền là trạng thái vô suy
nghĩ. Nó là hành động, không ý nghĩ. Ý nghĩ cần thời gian.
Buổi sáng các sư đã ngồi nghĩ
phải làm gì. Họ nghĩ và nghĩ và không thể tìm ra được. Ý nghĩ sẽ không bao giờ
tìm ra câu trả lời đúng. Con mèo phải bị chặt ra. Cuộc sống trở thành cái chết
vì ý nghĩ là độc; suy nghĩ dẫn tới cái chết, không tới sống nhiều hơn. Con mèo
phải bị chặt ra. Nansen không thể đừng được - những sư kia đã giết chết con
mèo.
Người này, đệ tử này người đã tới
vào buổi tối, đã nghe câu chuyện này mà không bình luận, không nói cái gì. Anh
ta đơn giản cởi giầy ra, để chúng lên đầu và bước ra. Anh ta đã hành động - anh
ta đã nói cái gì đó qua hành động của mình, không qua tâm trí. Anh ta đã không
dùng lời, anh ta đã dùng bản thân mình. Và anh ta đã không chờ đợi, anh ta đã
không suy tư, anh ta đã không cố tìm câu trả lời để làm sao cứu con mèo.
Nếu bạn đã ở đó vào buổi tối đó
và bạn đã được kể lại câu chuyện này, bạn chắc chắn đã bắt đầu nghĩ: làm sao?
Khi làm sao tới, tâm trí đã tới. Đệ tử này đã hành động mà không có làm sao;
anh ta đơn giản hành động, và hành động là tự phát, rất biểu tượng. Để giầy lên
đầu anh ta đã nói cái gì đó - anh ta đã nói đầu là vô giá trị.
Nansen này, thầy này, thường hỏi
mọi người,"Điều vô giá trị nhất trên thế giới này là gì?" Ông ấy thường
trao nó như cách thiền cho đệ tử: nghĩ đi, cái gì là thứ vô giá trị nhất trên
thế giới? Thầy ông ấy cũng đã cho ông ấy công án này. Ông ấy đã thiền, thiền,
thế rồi một hôm ông ấy tới và nói với thầy mình, "Cái đầu. Thầy đã hỏi,
"Tại sao?" Thế là Nansen nói, "Chặt đầu và đi ra chợ và thử bán
nó. Không ai sẽ mua nó."
Đây là điều đệ tử của Nansen đã
làm. Bằng việc để giầy lên đầu mình anh ta nói, "Cái đầu vô dụng!" Và
bạn liên tục nhấn mạnh, hỏi các câu hỏi của cái đầu. Không có câu trả lời. Làm
sao giầy có thể trả lời được? Anh ta bước ra, và Nansen nói, "Ông có thể
đã cứu được con mèo. Giá mà ông đã ở đây sáng nay con mèo chắc đã sống và đi
lung tung. Hành động ngớ ngẩn nào đó được cần - ngớ ngẩn, tự phát. Hợp lí sao?
Không, cái gì đó bất hợp lí được cần tới, bởi vì "phi lí trí" là sâu
hơn lí trí. Đó là lí do tại sao nếu bạn bị cố định với cái đầu quá nhiều, bạn
không thể rơi vào yêu được, vì yêu là bất hợp lí, ngớ ngẩn. Cái đầu liên tục
nói, "Cái này là vô dụng. Mình sẽ thu được cái gì từ nó? Không có lợi nhuận,
mình thậm chí có thể lâm vào rắc rối. Nghĩ về nó đi."
Người ta nói về Immanuel Kant,
một trong những nhà hệ thống hoá vĩ đại nhất, rằng một cô gái cầu hôn với ông ấy.
Ngay chỗ đầu tiên điều là kém cỏi rằng cô gái phải cầu hôn, bao giờ cũng là con
trai cầu hôn chứ. Nhưng cô gái này phải đã chờ đợi và chờ đợi và Kant sẽ không
cầu hôn; ý tưởng này không bao giờ xuất hiện cho ông ấy. Ông ấy bị bắt rễ quá
nhiều trong cái đầu, trái tim bị phủ nhận. Cho nên cô gái, cảm thấy quá nhiều
thời gian đã bị mất, đã cầu hôn. Kant nói, "Tôi sẽ nghĩ về điều đó."
Làm sao bạn có thể nghĩ về yêu
được? Hoặc nó có đó hoặc không có đó. Nó không phải là vấn đề để được giải, nó
là tình huống để đáp ứng. Hoặc trái tim bạn nói có hoặc trái tim bạn nói không
và nó được kết thúc. Bạn sẽ nghĩ gì? Nó không phải là đề nghị kinh doanh. Nhưng
nó là đề nghị kinh doanh với Kant. Hướng cái đầu quá nhiều làm cho mọi thứ
thành giống kinh doanh. Cho nên ông ấy nghĩ, và ông ấy không chỉ nghĩ, ông ấy
đi tới thư viện và tập trung vào các cuốn sách về yêu, hôn nhân. Thế rồi ông ấy
ghi chép vào trong sổ tay của mình mọi điều ủng hộ cho hôn nhân và mọi điều chống
lại hôn nhân. Và ông ấy cứ nghĩ và nghĩ mãi, và người ta nói rằng cân nhắc những
điều ủng hộ và chống đối, ông ấy quyết định thiên về hôn nhân vì vài điểm ủng hộ
nhiều hơn là chống lại. Cho nên đó là một quyết định logic.
Thế rồi ông ấy đi và gõ cửa nhà
cô gái, và người bố cô gái nói, "Nó đã lấy chồng và là người mẹ của ba con
rồi. Nhiều thời gian thế đã trôi qua... anh tới hơi chậm chút rồi."
Thời gian được cần cho tâm trí.
Tâm trí bao giờ cũng muộn vì thời gian sẽ được cần và tình huống sẽ bị mất. Và
khi bạn gõ cửa, cô gái đã đi rồi - cô ấy đã là mẹ của ba con. Và điều này xảy
ra mọi khoảnh khắc. Nhớ lấy, tình huống có đó, cho nên hành động đi, đừng nghĩ,
vì nếu bạn nghĩ tình huống sẽ không đợi bạn. Cô gái sẽ chuyển đi. Và khi bạn sẵn
sàng đáp ứng sẽ không có gì để đáp ứng. Kant đã sẵn sàng, nhưng tâm trí cần thời
gian và tình huống đang biến chuyển. Cuộc sống là một luồng, dòng chảy, nó
không tĩnh tại; bằng không thì tâm trí chắc đã tìm ra câu trả lời. Nếu cô gái vẫn
còn... Nhưng cô gái đang già đi, cô ấy bỏ lỡ cuộc sống. Cô ấy không thể đợi được,
cô ấy phải di chuyển, làm quyết định.
Cuộc sống không tĩnh tại. Nếu
cuộc sống mà tĩnh tại chắc đã không cần tới thiền. Tâm trí sẽ làm. Thế thì bạn
có thể nghĩ, và bất kì khi nào, sau nhiều kiếp, bạn gõ lên cửa, cô gái đó sẽ chờ
bạn. Nhưng cuộc sống là một luồng chảy, sự vận động. Mọi khoảnh khắc nó đều
thay đổi và trở thành mới. Nếu bạn bỏ lỡ khoảnh khắc này, bạn đã bỏ lỡ.
Đệ tử này đã không bỏ lỡ một
khoảnh khắc. Anh ta đã nghe câu chuyện, cởi giầy ra, để chúng lên đầu và bước
ra. Nếu anh ta đã đợi một khoảnh khắc để nghĩ Nansen chắc đã đánh anh ta. Tôi bảo
bạn, ông ấy chắc đã đánh rồi. Vì con mèo không có đó thêm nữa ông ấy chắc đã chặt
đệ tử này - nhưng anh ta đã hành động.
Hành động không tâm trí là điều
đẹp nhất có thể có. Nhưng bạn sợ vì bạn nghĩ nếu bạn hành động không có tâm trí
bạn có thể làm cái gì đó sai. Vì nỗi sợ này tồn tại tâm trí khai thác nó - nghĩ
trước, thế rồi hành động. Nhưng bạn liên tục bỏ lỡ chuyến tàu. Bỏ sợ này đi, bằng
không bạn sẽ không bao giờ có tính thiền. Hành động đi! Lúc ban đầu sẽ có rung
chuyển và run rẩy sâu sắc, vì bạn bao giờ cũng hành động từ suy nghĩ.
Điều đó giống như người đã từng
sống trong nhà tù, trong xà lim tăm tối, trong nhiều năm. Mắt người đó đã trở
nên hoà điệu với bóng tối. Nếu người đó đột nhiên bị đem ra khỏi xà lim người
đó sẽ không thể nào mở được mắt ra. Mặt trời sẽ là quá nhiều, ánh sáng sẽ là
quá nhiều. Toàn thể bản thể người đó sẽ run rẩy và người đó sẽ nói, "Cho
tôi trở lại xà lim đi."
Đây là điều đã xảy ra cho bạn,
cho mọi người. Chúng ta đã sống trong tâm trí trong nhiều nhiều kiếp rồi, và
chúng ta đã trở nên hoà điệu với bóng tối của nó, cái xấu của nó, cái vô tích sự.
Khi bạn hành động không có tâm trí, toàn thể bản thể bạn run rẩy. Bạn đang đi
vào con đường nguy hiểm.
Tâm trí nói, "Tỉnh táo
vào! Nghĩ trước, rồi mới hành động." Nhưng nếu bạn nghĩ trước và thế rồi
làm cái gì đó, việc làm của bạn bao giờ cũng sẽ chết, cũ rích. Nó sẽ là từ ý
nghĩ, nó sẽ không là thực và chân thực. Thế thì bạn không thể yêu được, thế thì
bạn không thể thiền được, thế thì bạn không thể thực sự sống và bạn không thể
chết. Bạn trở thành bóng ma, sự tồn tại rởm. Yêu gõ vào trái tim bạn và bạn
nói, "Đợi đã! Tôi sẽ nghĩ về nó." Cuộc sống liên tục gõ vào cổng nhà
bạn và bạn nói, "Đợi đã! Tôi sẽ nghĩ về nó."
Đệ tử này phải đã ở sâu trong
thiền. Anh ta đã hành động, anh ta đơn giản hành động. Anh ta có thể đã cứu được
con mèo này. Điều này nghĩa là anh ta đã cứu được nó - anh ta đã cứu mọi thứ
đang sống động. Đừng nghĩ về câu chuyện này, bằng không tôi sẽ phải chặt con
mèo. Bạn có thể cứu nó; bằng không con mèo sẽ phải bị chặt lần nữa, và bạn sẽ
chịu trách nhiệm. Hành động đi!
Nhưng câu chuyên này sẽ không
giúp cho bạn. Đừng cố để giầy lên đầu bạn, điều đó sẽ không giúp bạn đâu. Con
mèo sẽ phải bị chặt nếu bạn để giầy lên đầu bạn và bước ra, vì điều đó sẽ lại
là giả, điều đó sẽ là từ tâm trí. Bạn biết câu chuyện rồi. Tâm trí không thể
cho bạn cái thực; dù bạn làm bất kì cái gì, đừng bắt chước.
Tôi đã nghe nói rằng trong một
thị trấn Trung Quốc có một nhà hàng ăn lớn, rất giầu, nhà hàng đẹp nhất, giầu
nhất trong thị trấn. Và ngay gần nhà hàng này một người Trung Quốc nghèo sống ở
đó. Ông ta không thể vào nhà hàng được, nó quá đắt. Nhưng mùi thức ăn, hương
thơm... Ông ta thường hít mùi đó, và khi ông ta ăn trưa hay ăn tối ông ta lấy
cái ghế ra khỏi nhà và lại gần nhà hàng như mức ông ta dám, và ông ta sẽ ngồi
đó và hít mùi thơm, ngửi mùi bay tới từ nhà hàng, và ăn thức ăn của mình. Ông
ta tận hưởng điều đó. Ông ta quản lí một cửa hàng giặt giũ nhỏ.
Nhưng một hôm ông ta ngạc
nhiên. Một người tới, người chủ của nhà hàng, với một hoá đơn cho việc ngửi mùi
thức ăn. Người nghèo kia chạy vào trong nhà, đem ra hộp tiền tí hon của mình,
khua lách cách nó bên tai người chủ và nói, "Bằng cách này tôi trả tiền
cho việc ngửi tức ăn của ông, bằng tiếng động của tiền của tôi."
Tâm trí giống như ngửi và âm thanh,
không cái gì thực. Bất kì cái gì bạn làm tâm trí đều ngửi và gây tiếng động,
không cái gì đích thực. Nó là cội nguồn của mọi tính giả.
Cho nên bạn đã nghe câu chuyện
này: bây giờ đừng cố bắt chước nó. Bạn có thể làm điều đó dễ dàng bây giờ, bây
giờ bí mật này được biết tới. Bạn có thể để giầy lên đầu và bước di, nhưng con
mèo sẽ bị chặt. Điều đó sẽ không cứu được nó, điều đó sẽ không giúp cho nó.
Hành động một cách tự phát đi. Gạt tâm trí sang bên và làm cái gì đó, và làm nó
bạn sẽ đi tới biết con mèo chưa bao giờ bị chặt, vì con mèo không thể chết được.
Gạt tâm trí sang bên bạn sẽ đi tới biết cái vĩnh hằng riêng của bạn, và chính
cùng khoảnh khắc đó bạn biết cái vĩnh hằng của con mèo nữa. Tâm trí là hữu tử,
không phải bạn. Bạn là bất tử. Tâm trí có cái chết chờ đợi nó, không phải bạn.
Bạn là bất tử. Gạt tâm trí sang bên bạn sẽ cười, và bạn sẽ nói Nansen này giở
thủ đoạn. Con mèo không thể bị chết.
Đó là điều Krishna liên tục nói
với Arjuna: "Anh đừng lo nghĩ. Anh cứ chém những người này đi, vì không ai
có thể bị chết."
Gita là rất nguy hiểm. Không
đâu trên trái đất này một cuốn sách nguy hiểm thế tồn tại, cho nên không ai đã
theo nó. Mọi người trích dẫn nó nhưng không ai theo nó. Nó là nguy hiểm, và
ngay cả những người yêu nó rất nhiều và kính trọng nó rất nhiều, cũng không bao
giờ nghe điều nó nói. Ngay cả người như Mahatma Gandhi, người đã gọi Gita là mẹ
mình, chắc cũng đã không nghe theo nó. Làm sao Mahatma Gandhi nghe theo nó được?
Ông ấy tin vào bất bạo hành và Krishna này nói, "Chém những người này đi!
Không cái gì tồn tại; nó tựa như mơ. Và ta bảo anh, không ai bị chết cả, cho
nên đừng bận tâm về nó."
Làm sao Gandhi có thể tin được?
Cho nên ông ấy phải giở thủ đoạn. Đây là cách tâm trí giở thủ đoạn. Ông ấy nói,
"Đây là chuyện ngụ ngôn, đây là biểu dụ; đừng hiểu nó theo từng lời một,
tranh đấu là không thực. Người Kauravas và người Pandavas, hai nhóm chiến binh
này, chỉ là chuyện kể. Kauravas đại diện cho ác và Pandavas đại diện cho thiện.
Nó là cuộc tranh đấu giữa thiện và ác, giữa Thượng đế và Quỉ, nó không là tranh
đấu thực." Nhưng đây là điều tâm trí của Gandhi giở thủ đoạn.
Cũng đã có những người diễn giải
Phật giáo về Nansen. Họ nói, "Đây chỉ là chuyện ngụ ngôn. Không có mèo thực,
và điều này không bao giờ xảy ra."
Nhưng tôi bảo bạn điều này đã xảy
ra. Con mèo là thực, thực như Nansen, và con mèo bị chặt ra. Nansen có thể làm
điều đó. Nansen là một Krishna. Ông ấy biết không cái gì bị phá huỷ.
Từ này, từ tiếng Anh
destruction-phá huỷ, là rất hay, có nghĩa. Từ destruction nghĩa là
de-structuring (hoá giải cấu trúc) - không cái gì bị phá huỷ, chỉ cấu trúc thay
đổi, cấu trúc mới nảy sinh. Cấu trúc cũ đi ra khỏi sự tồn tại và cấu trúc mới nảy
sinh. Destruction (phá huỷ) nghĩa là de-structuring (hoá giải việc cấu trúc).
Chỉ hình dạng thay đổi. Con mèo có thể ngồi đó - điều đó nhiều khả năng hơn bất
kì chỗ nào khác! Khi bạn về nhà, nhìn vào gương xem. Bạn có thể là con mèo, và
bạn đã tới đây lần nữa. Làm cái gì đó đi, bằng không tôi sẽ chặt bạn lần nữa.
Và nhớ lấy, bây giờ không ai có
thể cứu được bạn. Thời đó các sư có thể đã cứu bạn. Thời nay bạn là sư, cho nên
không ai có thể cứu được bạn ngoại trừ bản thân bạn. Hành động từ tính tức khắc,
hành động tự phát, cứu cuộc sống đi. Đó là cứu tinh duy nhất. Không tồn tại cứu
tinh khác.
Cái gì thêm nữa không?
Câu hỏi 1
Osho kính yêu,
Thay vào vị trí của mười lời răn, mà tôi đã
được nuôi dưỡng lớn lên cùng chúng, tôi đã cho bản thân tôi một tập các qui tắc
mới - tỉnh táo, kiên nhẫn, tự phát, chấp nhận bản thân tôi.
Mọi câu hỏi đều là câu hỏi của
tâm trí - không câu hỏi nào bắt nguồn từ vô trí - và mọi câu trả lời đều là câu
trả lời vô trí. Cho nên câu hỏi và câu trả lời không bao giờ gặp gỡ. Bạn hỏi một
câu hỏi và tôi cho bạn câu trả lời. Chúng không bao giờ gặp gỡ, chúng không thể
gặp gỡ, vì câu hỏi của bạn chạy theo đường của tâm trí và câu trả lời của tôi
chạy theo đường của vô trí. Chúng có thể chạy song song nhưng chúng không bao
giờ gặp nhau. Hoặc tôi phải bỏ vô trí của tôi - thế thì có thể có gặp gỡ - hoặc
bạn phải bỏ tâm trí. Thế thì có thể có gặp gỡ. Và nhớ lấy, tôi sẽ không bỏ vô
trí của tôi đâu. Nó không thể bị bỏ, vì làm sao bạn có thể bỏ được vô-vật? Bạn
có thể bỏ được một vật, nhưng bạn không thể bỏ được vô-vật. Cho nên bạn phải bỏ
tâm trí. Thế thì câu trả lời sẽ được nghe thấy, được hiểu. Thế thì nó sẽ xuyên
thấu bạn.
Và tâm trí là cội nguồn sâu hơn
của những câu hỏi mới, những thách đố mới, những câu đố mới, cho nên bạn có thể
đổi mười lời răn - bạn có thể tạo ra mười lời răn khác. Điều đó sẽ không có tác
dụng, vì nếu chúng được tâm trí tạo ra thì chẳng cái gì thay đổi.
Bây giờ mười lời răn đã trở
thành rất cổ, lạc hậu rồi. Chúng nói theo ngôn ngữ của quá khứ. Vào thời đó
ngôn ngữ đó là có liên quan, nhưng bây giờ chúng có vẻ không liên quan. Bạn có
thể thay đổi, bạn có thể làm những lời răn mới, nhưng những lời răn mới đó, nếu
chúng được tâm trí ghép lại, sẽ không có hữu dụng nào. Tâm trí của bạn có thể
nghĩ và gắn chúng lại với nhau và chúng có thể có vẻ hay, nhưng chúng sẽ là giả.
Bạn có thể làm việc buông bỏ lời răn, chấp nhận toàn bộ lời răn, nhưng nếu
chúng được tâm trí đặt ra thì chúng là vô nghĩa. Tại sao? Chính bởi vì tâm trí
không thể cho phép bản thân nó được buông bỏ toàn bộ. Nó có thể giả vờ, nhưng
nó không thể thực sự cho phép bản thân nó buông bỏ. Và tâm trí không thể chấp
nhận được bởi vì tâm trí tồn tại qua bác bỏ; đó là lí do tại sao tâm trí bao giờ
cũng thích nói không thay vì nói có.
Bất kì khi nào bạn nói không bạn
đều cảm thấy bản ngã; bất kì khi nào bạn nói có bạn không cảm thấy bản ngã. Đó
là lí do tại sao mọi người liên tục nói không nhiều hơn có. Họ nói có chỉ khi
nó trở thành tuyệt đối cần thiết; bằng không họ nói không. Bất kì khi nào cái
gì đó được hỏi điều đầu tiên nảy sinh trong tâm trí bạn là không - vì khi bạn
bác bỏ, bạn hiện hữu, và khi bạn chấp nhận, bạn không có đó. Nói có sẽ tạo ra
vô trí. Cho nên người hữu thần là người nói có, và người vô thần là người nói
không - người đó nói không - và khi bạn nói không có Thượng đế, thế thì bạn cảm
thấy năng lượng vô cùng trong bản ngã. Thế thì bạn hiện hữu.
Nietzsche đã nói, "Nếu Thượng
đế hiện hữu thế thì tôi sẽ không muốn hiện hữu, và nếu tôi hiện hữu, thế thì
tôi sẽ không cho phép Thượng đế hiện hữu, vì cả hai không thể tồn tại." Và
ông ấy là đúng. Làm sao cả hai có thể tồn tại được, bạn và Thượng đế cùng nhau
sao? Nếu bạn có đó, thế thì bạn là Thượng đế. Thượng đế không thể tồn tại được.
Nếu ngài tồn tại, thế thì làm sao bạn có thể tồn tại được? Điều tối thượng
không tới với tâm trí - không Thượng đế nào.
Tâm trí bác bỏ, không thể chấp
nhận được. Cho nên bạn có thể thay đổi, bạn có thể nghĩ về nó, bạn có thể thay
đổi mười lời răn cũ và tạo ra mười lời răn mới, nhưng nếu chúng bắt nguồn từ
tâm trí chúng là vô dụng. Và nếu chúng không tới từ tâm trí, nhu cầu là gì? Nếu
vô trí đã xảy ra và bạn cảm thấy nó, cần gì tới các lời răn? Lời răn dành cho
tâm trí. Chúng là từ tâm trí và dành cho tâm trí. Qui tắc tồn tại cho tâm trí,
vì tâm trí không thể tồn tại mà không có qui tắc. Đây là một trong những điều
cơ bản nhất. Qui tắc tồn tại cho cái giả, không cho cái thực. Cái thực có thể tồn
tại mà không có qui tắc, nhưng cái không thể tồn tại được; nó phải được chống đỡ,
hỗ trợ bởi các qui tắc. Bạn chơi trò chơi, bạn chơi bài - bạn có thể chơi bài
mà không có qui tắc không? Không thể có khả năng nào cả. Nếu bạn nói, "Tôi
sẽ theo qui tắc của tôi và bạn theo qui tắc của bạn và chúng ta chơi trò
chơi," sẽ không có trò chơi. Chúng ta phải tuân theo qui tắc chứ - và cả
hai chúng ta đều biết rằng qui tắc chỉ là qui tắc, không cái gì thực trong
chúng. Chúng ta đã đồng ý về các qui tắc, đó là lí do tại sao chúng tồn tại.
Trò chơi không thể tiếp tục được
nếu qui tắc không được tuân theo, nhưng cuộc sống sẽ tiếp tục mà không có qui tắc.
Những cây này tuân theo qui tắc nào? Mặt trời tuân theo qui tắc nào? Bầu trời
tuân theo qui tắc nào? Tâm trí con người là tới mức nó nghĩ chúng cũng tuân
theo qui tắc, chuyển động theo qui tắc. Mặt trời chuyển động, nó tuân theo qui
tắc, cho nên có người cai quản - Thượng đế kiểm soát mọi thứ. Ngài giống như
người siêu quản lí lớn. Ngài liên tục do thám mọi người - ai tuân theo, ai
không tuân theo. Đây là bịa đặt của tâm trí.
Cuộc sống tồn tại không có qui
tắc; trò chơi không thể tồn tại mà không có qui tắc. Cho nên tôn giáo thực bao
giờ cũng không có qui tắc; chỉ tôn giáo giả mới có qui tắc, vì tôn giáo giả là
trò chơi.
Tôi đã nghe nói rằng một thanh
nữ trẻ đi tới cửa hàng cắt tóc cùng đứa con trai bé của cô ấy. Cậu bé ăn mặc
như lính, có vẻ rất nguy hiểm, và nó có súng lục đồ chơi. Ngay lập tức nó nhảy
lên ghế và nói, "Pằng! Pằng!" Nó gây ra tiếng động.
Và cô này nói với thợ cạo,
"Tôi sẽ để con trai tôi ở đây trong nửa giờ, tôi phải đi mua bán đã."
Ông thợ cạo trở nên rất không
thoải mái và ông ấy nói, "Nếu cậu bé này trở nên quá quậy, tôi phải làm
gì?" - và cậu trẻ đó đang đứng với súng lục trên ghế trông rất nguy hiểm,
như người lính.
Cô trẻ này nói, "Nếu nó trở
nên quá quậy, ông sẽ đơn giản phải chết tươi vài lần, có vậy thôi. Nếu nó nói,
'Pằng!' - ông lăn đùng ra chết. Tuân theo qui tắc đi - đó là qui tắc - thế thì
nó sẽ không quậy nữa. Cho nên ông chết vài phút, và thế thì nó sẽ hài lòng và sẽ
không có rắc rối gì."
Mọi lời răn đều là, "Pằng!
Chết tươi!" Với cuộc sống thực không có lời răn nào. Bạn tuôn chảy trong
nó không có qui tắc nào. Bạn đơn giản hiện hữu. Tại sao theo qui tắc? Từ bản thể
bạn, mọi thứ sẽ xảy ra. Những điều này bạn nói sẽ xảy ra nếu bạn đơn giản có đó
không có qui tắc nào. Thế thì chấp nhận sẽ tới, buông bỏ sẽ tới; thế thì tâm
trí sẽ rơi rụng đi. Cho nên những qui tắc này không thể được làm thành qui tắc.
Chúng là hậu quả của việc là tự phát và toàn bộ. Nếu ai đó tuân theo chúng, và
người đó đã làm ra lời răn rằng người đó phải chấp nhận mọi thứ, và thế rồi chấp
nhận, nó là giả, vì trong việc chấp nhận người đó đã bác bỏ rồi. Và nếu bạn phải
chấp nhận cái gì đó vì lời răn, bạn đã bác bỏ rồi. Tâm trí bạn nói: Chấp nhận
đi! Tại sao chấp nhận? Trước đây nó đã nói: Bác bỏ đi. Thế thì bác bỏ đã tới
trước chấp nhận. Nhưng nếu không có bác bỏ, làm sao bạn sẽ nhận biết về chấp nhận?
Bạn sẽ đơn giản chấp nhận và tuôn chảy.
Trở thành như dòng sông đi. Trở
thành đám mây trắng nổi trên trời, và để gió đưa bạn tới bất kì chỗ nào chúng
đưa. Đừng, đừng theo bất kì qui tắc nào. Đây là điều tôi ngụ ý khi tôi nói: Là
sannyasin. Chỉ hiện hữu. Áo choàng mầu hoàng thổ của bạn, vòng cổ của bạn - đây
là những qui tắc. Đây là trò chơi. Đây không phải là điều tôi ngụ ý bởi tính chất
sannyas thực. Nhưng bạn quen với trò chơi tới mức trước khi tôi dẫn bạn vào cuộc
sống phi qui tắc, trong thời gian chuyển tiếp bạn sẽ cần các qui tắc. Chuyển từ
thế giới này của các qui tắc này, các trò chơi, sang thế giới kia không qui tắc
và trò chơi, chiếc cầu cần phải được đi qua. Quần áo mầu cam của bạn, mala của
bạn, chỉ dành cho thời kì chuyển tiếp đó. Bạn không thể bỏ các qui tắc ngay lập
tức được, cho nên tôi cho bạn qui tắc mới.
Nhưng tỉnh táo đầy đủ rằng áo
choàng của bạn không phải là tính chất sannyas của bạn, mala của bạn không phải
là tính chất sannyas của bạn, tên mới của bạn không phải là tính chất sannyas của
bạn. Tính chất sannyas sẽ có đó khi không có tên, khi bạn trở thành vô danh. Thế
thì sẽ không có qui tắc. Thế thì bạn sẽ là bình thường thế, bạn sẽ không được
nhận ra. Chỉ thế thì...
Nhưng đừng nghĩ rằng bây giờ điều
đó là được, cho nên không cần nhận tính chất sannyas và không cần nhận áo
choàng mầu cam. Điều đó lại là thủ đoạn. Bạn phải đi qua điều này, bạn phải trải
qua điều này. Bạn không thể bỏ qua nó được - và nếu bạn cố bỏ qua bạn sẽ không
bao giờ đạt tới bờ kia.
Qui tắc của thế giới, thế rồi
qui tắc của tính chất sannyas, và thế rồi tới trạng thái vô qui tắc; không lời
răn nào được cần. Đừng thay đổi lời răn cũ - chúng là được như chúng vậy. Bạn
hiện hữu, đơn giản hiện hữu, và tuân theo và tuôn chảy trong bản thể.
0 Đánh giá